E-Book งานช่างในบ้าน ม.2

งานช่างในบา้ น E-Book ม.2 By Kru’Sukanya

ความหมายและความสาคญั ของงานชา่ งในบา้ น งานช่างในบา้ น หมายถึง การใช้ การเลือกใช้ การดูแลรักษา ซ่อมแซม ดัดแปลง ปรับปรุง แก้ไข และการสร้างหรือผลิตช้ินงาน วัสดุ ส่ิงของ เครอ่ื งมอื เครอ่ื งใช้ เพ่ือการดาเนินกจิ กรรมในชวี ิตประจาวันไดอ้ ยา่ งพอเพียง งานชา่ งในบ้านมีความสาคญั ตอ่ การดารงชีวิตประจาวัน เพราะจะเป็นการลดค่าใชจ้ ่ายในการจ้างช่างมืออาชพี มาทางาน และสามารถนาเงินส่วนน้ี มาเปน็ เงินออมได้ คณุ สมบัตเิ บือ้ งต้นของผู้ที่จะปฏบิ ตั ิงานช่างในบ้าน มดี ังนี้ • มคี วามรู้ ความเขา้ ใจเก่ียวกบั กระบวนการทางานพ้ืนฐานของงานแต่ละสาขา • มีความรเู้ กีย่ วกับเคร่ืองมอื ช่างและวธิ ีการใชง้ านอย่างถกู วธิ ีและปลอดภยั • มกี ระบวนการจดั การงาน และมกี ารวางแผนการทางานบริหารเวลาและทุน

คปวราะมโยหชมนาท์ ย่ีไแดลร้ ะับคจวาากมกสาารคปญั ฏขบิ อัตงิ งาานนชช่า่างงใในนบบ้า้านน เป็นการฝกึ ฝนการเรียนรู้เพอ่ื เป็นช่างฝีมือต่อไปในอนาคต เป็นการตรวจสอบและซ่อมแซมปรบั ปรุง แกไ้ ขเครื่องมอื เพอื่ ยดื อายุการใช้งาน เปน็ การเรียนร้เู พ่ือการประกอบอาชพี ตอ่ ไป สง่ เสริมการมีจติ สานึกถึงความปลอดภยั ในการทางานไดเ้ ป็นอยา่ งดี ส่งเสรมิ การเรียนรแู้ บบคดิ วิเคราะห์ด้วยการแก้ปญั หา ส่งเสริมการใชเ้ วลาว่างใหเ้ ปน็ ประโยชนด์ ว้ ยการซอ่ มแซม และสร้างเคร่อื งมอื เครอ่ื งใช้ในบา้ น ลดการใช้ทรพั ยากรดว้ ยการซอ่ มแซม

งานปฏบิ ัตงิ านช่างในบ้าน งานบารงุ รกั ษา การบารงุ รกั ษาสภาพของอปุ กรณ์ งานตดิ ต้งั หรืองานประกอบ งานซอ่ มแซม เพอื่ ยดื อายกุ ารใชง้ าน วิเคราะห์อาการเสยี ตอ้ งใช้ความรู้เกย่ี วกบั หลักการทางานของอุปกรณ์ หรอื อาการเสอ่ื มสภาพของอุปกรณ์ เพอื่ ให้อุปกรณ์ภายในบา้ นมีประสิทธภิ าพ

การปฏบิ ัตงิ านไม้ ประโยชน์ท่ีไดร้ บั จากการปฏิบตั งิ านไม้ ๑. สามารถใช้เคร่อื งมอื งานช่างไดถ้ กู ตอ้ ง ถกู วธิ ี และมีความปลอดภยั ๒. สามารถสรา้ งหรือผลิตชิ้นงานเกย่ี วกบั งานไมไ้ ดด้ ้วยตนเอง ๓. สามารถซอ่ มแซมเครื่องเรือน เครอื่ งมอื เครอื่ งใช้ทท่ี าจากไม้ ให้มีสภาพการใช้งานได้เป็นอยา่ งดี ๔. ใชเ้ ป็นพน้ื ฐานในการศึกษาตอ่ เพ่ือการประกอบอาชพี สุจริตตอ่ ไป

ตวั อย่างการปฏิบัติงานไม้ การเปลย่ี นลกู บดิ ประตู ลูกบิดประตู มือจบั ล็อกหลดุ ไม่สามารถลอ็ กได้ เพราะผา่ นการใช้งานมาเปน็ เวลานาน การวิเคราะห์งาน ตรวจสอบการทางานของบานประตู สรุปสาเหตุ คอื ลกู บิดหมดสภาพการใชง้ าน ประเมินทางเลอื ก คือ ตดั สนิ ใจเปลี่ยนลกู บดิ ประตดู ว้ ยตวั เอง การวางแผนการทางาน ศึกษาหาความรู้เกย่ี วกบั ลกู บดิ ประตูชนดิ ตา่ งๆพรอ้ มท้งั ศกึ ษาเทคนิควธิ กี ารเปล่ยี นลูกบิดประตู จดั เตรียมเครื่องมอื วัสดุอปุ กรณท์ ่ีใชใ้ นการเปลี่ยนลกู บดิ ประตู ศกึ ษาคู่มือการเปลี่ยนลูกบดิ ประตูทจ่ี ะนามาเปลี่ยน

ข้นั ตอนการปฏบิ ัตงิ าน ถอดลูกบิดออกด้วยแท่งโลหะปลายแหลม กดเขา้ ไปในรู ถอดฝาครอบ แล้วใชไ้ ขควงขันสกรลู กู บิดออก แล้วดงึ ตัวลอ็ กลูกบิดออก ถอดลูกบดิ ออกโดยดงึ จากอกี ดา้ น ใส่ลูกบดิ ประตอู นั ใหม่เข้าแทนท่อี ันเกา่

ใชไ้ ขควงขนั สกรู ๒ ตวั เพอ่ื ยึดลกู บดิ ใหแ้ น่น ใส่ฝาครอบและลกู บิดใหค้ รบสมบรู ณ์ ทดสอบการใช้งาน และทาความสะอาดบริเวณท่ที างานใหเ้ รยี บรอ้ ย

การปฏบิ ตั งิ านปูนและงานคอนกรตี ประโยชนท์ ่ไี ดร้ บั จากการปฏบิ ตั งิ านปนู แลว้ งานคอนกรตี ๑. สามารถใช้เครื่องมือช่างในงานปูนและงาน ๒. สามารถสร้างหรือผลิตช้ินงานเกี่ยวกับงานปูน คอนกรตี ได้ถูกวธิ ี และปลอดภยั ไดด้ ้วยตนเอง ๓ . ส า ม า ร ถ ซ่ อ ม แ ซ ม พ้ื น ผ นั ง ที่ แ ต ก ร้ า ว ๔. ช่วยลดการใช้ไม้ในการสร้างบ้านเป็นการช่วย และซ่อมแซมพ้ืนหรือผนังกระเบื้องให้มีสภาพ อนุรกั ษ์ทรัพยากรธรรมชาตปิ ่าไม้ สมบรู ณเ์ หมือนเดมิ ๕. ใช้เป็นพ้ืนฐานในการศึกษาต่อ เพื่อประกอบอาชีพตอ่ ไป

ตวั อย่างการปฏิบตั ิงานปูนและงานคอนกรตี ในบา้ น การซ่อมปนู ยาแนวกระเบ้อื ง • ปูนยาแนวกระเบื้องหลุดร่อน เพราะใช้งานมานานและโดนน้ายาลา้ งห้องน้ากัดเซาะ การวเิ คราะหง์ าน • ตรวจสอบสภาพรอยปูนยาแนวท่ีพน้ื และที่ผนังของหอ้ งนา้ • สรปุ สาเหตุ คอื หอ้ งนา้ ท่ใี ช้ปนู ยาแนวกระเบ้ืองมาเป็นเวลานาน • ประเมินทางเลอื ก คอื ตดั สินใจซอ่ มแซมปูนยาแนวกระเบ้อื งของห้องนา้ ที่พนื้ และผนงั การวางแผนการทางาน • ศึกษาหาความรเู้ กี่ยวกบั งานปกู ระเบ้ือง วัสดยุ าแนว และเทคนิควิธกี ารยาแนวกระเบอื้ ง • จัดเตรยี มเครอื่ งมอื วัสดุอปุ กรณ์ • ศึกษาวธิ ีการซอ่ มปนู ยาแนวกระเบอ้ื งจากคมู่ อื

ข้นั ตอนการปฏิบตั ิงาน เซาะร่องขูดปูนยาแนวเดิมออก ผสมกาวยาแนวกระเบื้องกับนา้ สะอาด นาปูนมายาแนวรอ่ งกระเบื้องด้วยเกรียงยาแนว ในอัตราส่วนท่เี หมาะสม อดั ใหแ้ น่น ทงิ้ ไวป้ ระมาณ ๑ - ๑.๕ ชว่ั โมง ใช้ฟองน้าสะอาดลูบเบาๆ เชด็ รอยปนู ทิง้ ปนู ยาแนวใหแ้ หง้ สนิทประมาณ ๑๒ - ๒๔ ชวั่ โมง ทีไ่ ม่ตอ้ งการนอกรอ่ งแนวกระเบอ้ื งออกใหห้ มด แลว้ จึงล้างทาความสะอาด

การปฏบิ ัตงิ านประปา ประโยชน์ทไ่ี ด้รับจากการปฏบิ ตั งิ านประปา สามารถใช้เคร่อื งมืองานช่างประปาได้ถกู ตอ้ ง ถกู วิธี และมคี วามปลอดภยั สามารถสรา้ งชน้ิ งานทเี่ กี่ยวกบั งานประปาไดด้ ้วยตนเอง สามารถซอ่ มแซมระบบประปา น้าดี - น้าเสยี ทมี่ ปี ัญหาใหก้ ลับมีสภาพการใช้งานไดเ้ ป็นอยา่ งดี สามารถปรับเปลีย่ นสุขภัณฑแ์ ละอปุ กรณป์ ระกอบสขุ ภัณฑท์ ่ีชารดุ ช่วยยกระดับมาตรฐานการใช้น้าไดอ้ ย่างถกู สุขลกั ษณะ ใชเ้ ป็นพ้ืนฐานในการศกึ ษาตอ่ เพ่ือประกอบอาชีพตอ่ ไป

ตวั อย่างการปฏิบัติงานปูนและงานประปาในบา้ น การเปลี่ยนก๊อกนา้ กอ๊ กน้าใชส้ าหรบั ล้างภาชนะชารุด การวิเคราะห์งาน ตรวจสอบระบบนา้ ดที ง้ั ระบบ รวมท้ังกอ๊ กนา้ ทมี่ ปี ัญหา สรปุ สาเหตุ คอื เกิดจากการชารุดภายในกอ๊ กนา้ ประเมินทางเลือก คอื ตัดสินใจเปลีย่ นกอ๊ กน้าใหมด่ ว้ ยตนเอง การวางแผนการทางาน ศึกษาหาความรู้เกีย่ วกบั ระบบนา้ ดที ี่ใช้บรโิ ภค ชนดิ และราคาของก๊อกนา้ และเทคนิควิธีการเปล่ยี นก๊อกนา้ จดั เตรียมเครือ่ งมือ วัสดุอปุ กรณ์ ศึกษาวิธีการเปลยี่ นก๊อกน้าจากคมู่ อื

ข้นั ตอนการปฏบิ ตั งิ าน ปดิ ประตนู ้าไม่ใหน้ า้ ไหล ทาความสะอาดเกลยี วในท่อน้าดี พนั เทปพนั เกลียวเขา้ ทเ่ี กลยี วนอกของก๊อกน้าใหแ้ นน่ แล้วถอดก๊อกนา้ ดว้ ยคีมลอ็ ก • นาก๊อกใหม่ที่พนั เทปเกลียวเรยี บรอ้ ยแล้วใสเ่ ข้า ทเี่ กลียวในท่อน้าดีใหแ้ นน่ • ตรวจสอบความเรยี บร้อยและสภาพการใชง้ าน

การปฏบิ ัตงิ านไฟฟา้ ประโยชนท์ ี่ไดร้ ับจากการปฏบิ ตั งิ านไฟฟา้ ๑. สามารถใช้เครื่องมืองานช่างไฟฟ้าได้ถูกต้อง ถูกวธิ ี และปลอดภัย ๒. สามารถชว่ ยเหลือตนเองได้ เมื่อมปี ญั หาเกย่ี วกบั งานไฟฟ้าภายในภายนอกบ้าน ๓. สามารถสร้างหรือผลิต ซอ่ มแซมปรบั ปรงุ แก้ไขชนิ้ งานไดถ้ กู ตอ้ งและปลอดภยั ๔. ส่งเสรมิ การเรยี นรแู้ ละเสรมิ สร้างการใช้ไฟฟา้ ได้อยา่ งประหยัด และมปี ระสทิ ธภิ าพ ๕. ช่วยลดปญั หาการเกดิ อคั คีภัยจากไฟฟ้าลัดวงจร ๖. เปน็ พ้ืนฐานในการศกึ ษาตอ่ เพอ่ื การประกอบอาชพี ตอ่ ไป

ตวั อยา่ งการปฏิบัติงานไฟฟ้าในบ้าน การซอ่ มหลอดไฟ เปดิ สวิตชแ์ ล้วหลอดไฟไม่สอ่ งสวา่ ง การวิเคราะห์งาน • ตรวจสอบระบบไฟฟ้าท้งั ระบบ • สรุปสาเหตุ คือ หลอดไฟไม่สวา่ ง เพราะในระบบใดระบบหน่ึงเกิดการบกพรอ่ ง • ประเมนิ ทางเลอื ก คือ ตัดสินใจซอ่ มหลอดไฟดว้ ยตนเอง การวางแผนการทางาน • ศกึ ษาหาความรเู้ ก่ียวกับการซอ่ มหลอดไฟ • จดั เตรียมเครื่องมอื วัสดุอปุ กรณ์ • ศกึ ษาวธิ กี ารทางานซอ่ มหลอดไฟจากคมู่ อื

ข้นั ตอนการปฏบิ ตั งิ าน ตรวจสอบแผงเมนสวติ ช์ สายไฟฟ้า เขา้ - ออก ตรวจสอบสวติ ช์เปดิ - ปิด ของหลอดไฟดว้ ยไขควงทดลองไฟฟา้ ปรากฏวา่ มกี ระแสไฟฟา้ ไหลผา่ น ตรวจสอบบัลลาสต์ สตารต์ เตอร์ และตวั หลอดไฟ • ปรากฏว่าสตารต์ เตอร์เสีย • ถอดสตารต์ เตอรอ์ อกแลว้ นาสตารต์ เตอร์ตวั ใหมใ่ ส่เขา้ แทนที่ • ทดลองเปิดสวิตชไ์ ฟฟ้าของหลอดไฟ

การปฏิบตั งิ านโลหะ ประโยชน์ทไ่ี ดร้ บั จากการปฏบิ ตั งิ านโลหะ สามารถใชเ้ ครอ่ื งมืองานชา่ งโลหะ ไดถ้ ูกต้อง ถกู วิธี และปลอดภัย สามารถสร้างหรอื ผลติ ชิ้นงานเกีย่ วกับงานโลหะ ได้ด้วยตนเอง สามารถซ่อมแซม ปรบั ปรงุ แก้ไขงานโลหะใหก้ ลบั มาใชง้ าน ไดเ้ ปน็ อยา่ งดี ช่วยลดการใช้ไม้เป็นวัสดหุ ลกั โดยเลือกใชโ้ ลหะเปน็ วสั ดแุ ทน ใชเ้ ป็นพื้นฐานการศึกษาตอ่ เพอ่ื ประกอบอาชีพต่อไป

ตวั อย่างการปฏิบตั งิ านโลหะในบ้าน การซอ่ มเกา้ อ้ี เกา้ อ้ีน่ังสานกั งาน ลกู ลอ้ หมนุ รองรบั น้าหนักชารดุ การวเิ คราะหง์ าน • ตรวจสภาพการใชง้ านของเกา้ อี้น่ังสานกั งาน • สรุปสาเหตุ คอื ลกู ลอ้ หมุนรบั นา้ หนักรองรับเก้าอ้ีเสอ่ื มชารุดต้องเปล่ยี นใหม่ทัง้ หมด • ประเมินทางเลือก คอื ตดั สินใจเปล่ยี นลกู ลอ้ หมนุ เก้าอีด้ ้วยตนเอง การวางแผนการทางาน • ศึกษาหาความรเู้ กยี่ วกับชนิดลกู ลอ้ หมนุ รองรับเก้าอ้ี • จัดเตรยี มเคร่อื งมือ วสั ดุอุปกรณใ์ นการเปลี่ยนลูกลอ้ หมุน • ศกึ ษาวิธกี ารเปลยี่ นลกู ลอ้ หมุนรองรบั เก้าอ้ีน่ังสานักงานจากค่มู อื การซอ่ มขาเก้าอี้

ข้นั ตอนการปฏิบัตงิ าน • ถอดลูกลอ้ หมนุ รองรับเก้าอ้ีนงั่ • ทาความสะอาดเกลยี วในให้เรียบรอ้ ย • พนั เทปเกลยี วเขา้ ทเี่ กลียวพันขาลอ้ หมนุ ให้แนน่ • นาล้อหมุนใส่ • เกา้ อี้ ใชค้ อ้ นตอกล้อหมุนเขา้ กบั ขาเก้าอี้ให้แนน่ • ตรวจสอบความแน่นของลอ้ หมนุ

การปฏบิ ัติงานเคลือบผิว ประโยชน์ท่ไี ดร้ บั จากการปฏบิ ตั งิ านเคลอื บผวิ ๑. สามารถใชเ้ ครือ่ งมืองานเคลือบผวิ ไดถ้ ูกตอ้ ง ถกู วธิ ี และปลอดภัย ๒. สามารถสร้างหรือผลติ ช้ินงานเกี่ยวกับงานเคลอื บผวิ ไดด้ ว้ ยตนเอง ๓. สามารถซอ่ มแซม ปรบั ปรุงแกไ้ ขชน้ิ งานใหก้ ลับมาใช้งานได้เป็นอย่างดี มีความสวยงามเหมอื นของเดมิ ๔. เป็นการช่วยเพมิ่ มูลคา่ ของชิ้นงานให้มีมลู ค่าสงู ขนึ้ ๕. ใช้เปน็ พ้นื ฐานการศึกษาตอ่ เพื่อประกอบอาชีพต่อไป

ตวั อย่างการปฏิบัติงานเคลอื บผวิ ในบา้ น การซ่อมสีชนั้ วางของ ชั้นวางของสภาพทรดุ โทรม บางส่วนมสี นิม การวิเคราะหง์ าน • ตรวจสอบสภาพท่ัวๆ ไป ถงึ ความสามารถในการใชง้ านของชัน้ วางของ • สรปุ สาเหตุ คอื สามารถซ่อมสีชั้นวางของได้ เพราะพ้นื ผวิ เดมิ ไม่มคี วามเสยี หายมาก • ประเมินทางเลอื ก คอื ตัดสนิ ใจซอ่ มสีชนั้ วางของ จะใช้สเี ดมิ หรอื เปลย่ี นสใี หม่ให้ดสู ะอาดตาสวยงามกว่าเดมิ การวางแผนการทางาน • ศกึ ษาหาความร้เู กย่ี วกบั งานชา่ งไม้และการเคลือบผวิ • จัดเตรยี มเครอื่ งมือ วัสดุอปุ กรณ์ • ศกึ ษาวิธีการซ่อมสชี ้ันวางของจากคมู่ อื การซ่อมสี

ขัน้ ตอนการปฏิบตั งิ าน • ใช้ไขควงไขนอตออกจากชน้ั วางของ • นาแผ่นกระจก และจุกยาง ท้งั ๔ ออกจากช้นั วางของ • เคลือบผวิ ช้ันวางของดว้ ยสสี เปรย์สขี าว • ขัดพ้นื ผวิ ดว้ ยกระดาษทรายหยาบ และใช้ผ้าสะอาด เช็ดทาความสะอาดพ้นื ผวิ ชนั้ วางของให้เรยี บรอ้ ย • ประมาณ ๑ ช่ัวโมง เคลือบผวิ ทับผิวหนา้ สี ดว้ ยสเปรยแ์ ล็กเกอรอ์ กี ๑ - ๒ ครงั้ • ทดสอบความแข็งแรง