องค์กรแห่งความสุข 4.0 (SHAP)

โครงการสง่ เสรมิ ผลิตภาพและสขุ ภาวะองคก์ รในวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดยอ่ ม SMEs Happy and Productive Workplace

lองคกรแหง ความสขุ 4.0 4.0แอหง งคควาก มสรขุ 4.0ประเทศไทย 4.0ปผรละกเทระศทบไทขยอง 6ส.ารสใชรน5เะเทบท.คศบมโมกในีสน4าาโวกลกร. นาศยขหรรขกึึ้นี าท3วอษพำ.มงางันพอพาธนัฒงฒัมคิตนนใกนร2าารรน. ะวดมขัตอับอกทงงรลกี่ ส1รูกวินม.คาคงขาาขายึ้นคณุ คา ปรใะวหสมุฒสคสบคี มวงกกิวราเาสาามพรรแรพมรสถฒัลณศ3คมินำนะกึ.คิดศใักนมะหษแ2ัญักสงาาพ ลาคกา.ยรตนนะุณกาภงกัอ1มวาภสงาพ.าการาขพนรขอคชน้ึ งีว ิต จะใตหอออ คงยกวมคาาาางกรมกยรเสตข่งั ำน้ึบิ ยคโืนตญั สรรู จะขะดาดยอกับับกงกปสรคาาะงูรนนดมไกบั ทีรลคยาาุณยงไดภาพชวี ิต ตอองคกร ที่ทำงานนาอยู คนทำ(Happy Home) (HapงpาyนPมeีคoวplาeม) สุข ชุมชนสมานฉนั ท1ก2.3า.ร.ก4สกาก5อ.าสรารน.เพนุกรปทงพทาฒันคำารรงฒันทวกสน6ียาาีมานอ่ืานมส.รแทแสาหสนลลักรวางลทะกระะษัฒกเาบนนสาะการบาวรนรหสัติมจธลรกกัดราารารกยงรรมาใทมรนอำองงคงานคกกรร 65.3.คก.กวาใ4ก2า1นรารา.ม.ส.คกรสกกปผงรสางาาเญอกูรสงเรรสพพบเรสจหสรคัฒมิันงดัาริมรคหตเกมิสสนัวนณุอ าสรตาแรสี้อสิมขุลใิภกนนิงภมคะาากขคมาพรวรอพากุมราเชรงงมรถนขีวทินพออนมติ ำแนบงะแงลขมพ/ักอาะอนงกนุนงาากั พนรงแนากักนไงขาน (Happy Teamwork) 4 . 0คอกวแงาคนารกมวสรสแทรหุขาางงง ความสุข 4.0องคก รแหง 2. สก1นาบั.รสรทนวขุกกุนมอภาชกงรามุลิจคมชกูกสงุ นครเว นรานนมชค/ุมวชานมแพลงึ ะพอใจ ชทุมค่ที ชนำนทงสาำนมงานานนา มอฉคียันวูทา มสุข โครงการสง เสริมผลิตภาพและสขุ ภาวะองคก รในวสิ าหกิจขนาดกลางและขนาดยอ ม SMEs Happy and Productive Workplace กรมสงเสรมิ อุตสาหกรรม ถนนพระรามที่ 6 แขวงทุงพญาไท เขตราชเทวี กรงุ เทพฯ 10400 www.shapdip.com, e-mail : [email protected], Facebook : shapdip

l องคก รแหง ความสุข 4.0 4.0แอหงงคควาก มสรขุ

lองคก รแหง ความสุข 4.0 เขียน นพ.ชาญวิทย วสนั ตธนารัตน พสิ ูจนอ กั ษร ธรี ธรรม วุฑฒวิ ตั รชยั แกว ออกแบบปกและรปู เลม ปภัฎชมณ ฟูแสง ครัง้ ท่พี มิ พ เพมิ่ ศกั ด์ิ ฟองสายชล และ จัดพมิ พโดย กรพนิ ธุ คชรตั น ครง้ั ท่ี 2 มกราคม 2561 โรงพมิ พ จาํ นวน 2,000 เลม โครงการสง เสรมิ ผลติ ภาพและสขุ ภาวะองคก ร ในวิสาหกจิ ขนาดกลางและขนาดยอม SMEs Happy and Productive Workplace กรมสง เสรมิ อตุ สาหกรรม ถนนพระรามที่ 6 แขวงทงุ พญาไท เขตราชเทวี กรงุ เทพฯ 10400 www.shapdip.com e-mail : [email protected] Facebook : shapdip บริษทั แอทโฟรพ รน้ิ ท จาํ กัด 2/91 ถนนพระราม 2 ซอย 60/1 แขวงแสมดํา เขตบางขุนเทยี น กรุงเทพฯ 10150 โทรศัพท : 02 451 3411-2 โทรสาร : 02 451 3413 e-mail : [email protected]

lก องคกรแหง ความสุข 4.0 คำนำ หนังสือ “องคกรแหงความสุข 4.0” เลมนี้จัดทําข้ึนในโอกาส ครบรอบ 13 ปขององคก รแหง ความสุข ดวยทบทวนบทเรียนในอดีต พรอ มกบั สง เสรมิ ใหอ งคก รกา วสกู ารเปน องคก รแหง ความสขุ ในยคุ 4.0 ท้ังน้ีเพราะองคกรแหงความสุขคือ องคกรท่ีพรอมตอเปลี่ยนแปลง เพื่อใหอ งคกรเตบิ โตอยา งยั่งยืน ดังนั้นเน้ือหาหลักของหนังสือจึงเปนการทบทวนแนวคิด องคกรแหงความสุข และแนวทางกาวสูการเปนองคกรแหงความสุข ในยกุ ต 4.0 ดัวยการเรยี นรูจากโครงการวจิ ยั และองคก รแหง ความสขุ รนุ พ่ี

lองคกรแหงความสุข 4.0 ข คณะผูจัดทําขอขอบคุณโครงการ องคกรและผูรวมขับเคลื่อน องคกรแหงความสุขตลอด 13 ปท่ีผาน และหวังวาหนังสือเลมนี้ จะชว ยกระตนุ ใหเ กดิ องคก รแหง ความสขุ ในยคุ 4.0 เพราะนน้ั เทา กบั วา องคกรจะเติบโตอยางม่ันคงและยั่งยืน พนักงานจะมีคุณภาพชีวิตที่ดี สามารจัดการตนเองและใชชีวิตอยางมีความสุข สังคมก็จะมีความสุข จากการดําเนินงานขององคก ร ท้งั น้หี ากตองการขอมลู เพิม่ เติม โปรด ตดิ ตอ ศนู ยอ งคก รสขุ ภาวะทเี่ วบ็ ไซต www.happy8workplace.com, อีเมล [email protected] และโทร 02-0356-311 คณะผจู ดั ทาํ 1 พฤษภาคม 2560

lค องคกรแหง ความสุข 4.0 4.0

lองคก รแหง ความสุข 4.0 ง ความสำเรจ็ ของ องคกรแหงความสขุ ลว นเกดิ จากการให ความสำคญั ตอ พนักงานและ การพัฒนาองคก ร อยางตอ เนื่อง ลักษณะสำคญั ประการหนึง่ ขององคก รแหง ความสุขคือ การปรับตวั ทนั ตอการเปลี่ยนแปลง เปนองคก รท่ีมี ความคิดสรางสรรค ในการอยูรวมกนั และออกแบบการพัฒนา 0 ทเี่ หมาะสมกบั องคก ร

lจ องคกรแหง ความสขุ 4.0 สารบญั คํานาํ ก สารบญั จ สารบัญภาพ ช บทนํา 1 จากนโยบายประเทศไทย 4.0 สอู งคกรแหงความสุข 4.0 3 สรปุ 5 9 องคกรแหง ความสขุ 9 10 ความหมายขององคกรแหงความสขุ 16 องคประกอบขององคกรแหง ความสขุ 18 ความสขุ 8 ประการ 21 ความสมั พันธระหวา งความสุข 8 ประการ 22 กับองคก รแหงความสุข 23 แนวทางการพัฒนาองคก รแหงความสุข 25 ประโยชนข ององคกรแหง ความสขุ 25 สรปุ 26 ตผลอ ขอองคงปก รรแะเลทะศพไนทักยง4าน.0 การปรบั ตัวในยุคประเทศไทย 4.0 ประเทศไทย 4.0 กบั ผลกระทบตอองคก ร

lองคกรแหงความสขุ 4.0 ฉ สารบญั ประเทศไทย 4.0 กับผลกระทบตอ พนักงาน 30 สรปุ 32 แนวทางพฒั นาองคก รแหง ความสขุ ในยุค 4.0 35 การพัฒนาสมรรถนะ 37 การจดั การการเงนิ และการแกไ ขปญหาหนสี้ นิ ของพนักงาน 43 การสงเสรมิ สุขภาพของพนักงาน 53 การสง เสริมความอบอนุ ในครอบครวั และมุมนมแม 65 การสงเสริมสตใิ นการทาํ งาน 71 การสง เสริมคณุ ภาพชีวติ / ความผกู พันตอองคก ร 75 การพัฒนาทักษะการสอนงาน 79 สุนทรยี สนทนา 81 การพัฒนาระบบการทํางานและนวัตกรรม 83 การส่ือสาร 86 การสง เสริมการทาํ งานเปนทีมและ 89 การจดั การความหลากหลายในองคก ร 91 การสรางวัฒนธรรมองคกร 93 การมุงเนนความพงึ พอใจของลกู คา ชุมชนและทกุ ภาคสวน 95 การรวมกิจกรรม/ สนบั สนุนชมุ ชน 97 สรปุ บรรณานกุ รม 103

lช องคก รแหงความสุข 4.0 สารบญั ภาพ ภาพความสมั พันธระหวา งประเทศไทย 4.0 4 กบั องคก รแหงความสขุ ภาพผลขององคกรแหง ความสุข 6 ตอการสนับสนุนประเทศไทย 4.0 ภาพองคป ระกอบขององคกรแหง ความสุข 10 ภาพกรอบความคิดองคกรแหงความสุข 15 ภาพการจดั ความสมดุลในชวี ติ 16 ภาพความสขุ 8 ประการ 20 ผลลัพธของการเปน องคก รแหง ความสขุ ภาพผลกระทบของประเทศไทย 4.0 ตอ องคก ร 26 ภาพผลกระทบของประเทศไทย 4.0 ตอพนกั งาน 30 ภาพแนวทางการพัฒนาสมรรถนะของพนักงาน 40 ภาพแนวทางการสง เสริมการจดั การการเงนิ 43 และแกไขปญ หาหนส้ี นิ ภาพแนวทางการสงเสริมสุขภาพของพนกั งาน 54 ภาพแนวทางการสง เสริมความอบอุนในครอบครัวและมุมนมแม 66 ภาพความสมั พันธข ององคกรแหง ความสุขและประเทศไทย 4.0 99 ภาพแนวทางการสรา งองคกรแหงความสขุ 4.0 100

lองคกรแหงความสขุ 4.0 ซ นโยบาย ประเทศไทย 4.0 จะทำใหองคกร ถูกกระตุน ใหพฒั นามากขึน้ ซงึ่ เปนผลดี ตอ องคก ร ท่จี ะเตบิ โต และมศี ักยภาพ ในการแขงขนั มากข้นึ

l1 องคกรแหง ความสขุ 4.0 บทนำ นับเปน เวลากวา 13 ปท ี่ “องคกรแหงความสุข หรือ Happy Workplace” ไดรับการกลาวถึงโดยการนําของสํานกั สนับสนุนองคกร สุขภาวะ (มี นพ.ชาญวิทย วสันตธนารัตน เปนผูอํานวยการสํานัก) สํานักงานกองทุนสนับสนุนการสรางเสริมสุขภาพ (สสส.) ท้ังนี้เพราะ ประเทศไทยมีประชากรวัยทํางานกวา 37.79 ลานคน1 ถาพนักงาน ทาํ งานอยา งมีความสขุ แลว ความเครียด อบุ ตั เิ หตุ และโรคจากการ ทํางานก็จะลดลงไปดวย นอกจากนี้ยังเปนการสงเสริมคุณภาพชีวิต ของคนไทยดว ย และผลลพั ธอ กี ประการหนง่ึ เปน การสง เสรมิ ใหอ งคก ร มีความรบั ผดิ ชอบตอ พนกั งาน ลกู คา ชุมชน สงั คม และสงิ่ แวดลอ ม ทําใหเกิดสงั คมสุขภาวะ พรอมกับการเติบโตอยางย่งั ยืนขององคก ร การเติบโตอยางยั่งยืนขององคกรแหงความสุขมีใหเห็น อยางหลากหลาย เชน บริษัท โรงงานฟุตบอลลไทย สปอรตต้ิงกูดส จํากัด ท่ีมีผลประกอบการดีอยางตอเนื่อง สามารถขยายตลาดไปสู ตา งประเทศ สามารถสรางรายไดใหพ นกั งานไดม ากกวา แรงงานขัน้ ตา่ํ เกือบ 2 เทา บริษัท บาธรูม ดีไซน จํากัด พัฒนาจากธุรกิจคาขาย (เทรดดิ้ง) สูการผลิตสินคาของตนเองโดยเฉพาะอางอาบนํ้า โดย บริษัทจัดตั้งหนวยงานวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑจนไดรับรางวัล Red dot design award winner และ Honourable Mention2 1 สํานักงานสถิตแิ หงชาติ. สรุปผลการสาํ รวจ ภาวะการทํางานของประชากร (เดอื นธันวาคม พ.ศ. 2559). สบื คน เมื่อวนั ท่ี 13 มกราคม 2560, จาก www.service.nso.go.th/nso/web/survey/surpop2-2-1.html. 2 นพพร ทแิ กวศรี และ สาธิต ตีเมืองซาย. (2556). สรางสรรคจากใจ. นนทบรุ ี : สองขาครเี อชน่ั จํากดั .

lองคกรแหงความสขุ 4.0 2 นอกจากนี้ยังมีองคกรแหงความสุขจํานวนมากที่ปรับเปลี่ยน และพัฒนาตนเองใหทันตอ การเปล่ียนแปลง เชน บริษทั แพรนดา จิวเวลรี่ จาํ กดั (มหาชน) ทยี่ กระดบั จากการเปน ธรุ กจิ ครอบครวั สกู ารเปน องคก ร ท่ีมุงเนนเร่ืองคุณภาพ3 หรือหางหุนสวนจํากัด สมศักด์ิแกลงเซอรวิส จังหวัดระยอง ท่ีขยายกิจการอยางตอเนื่องจากการขายนํ้ามันของ บริษัทเชลลแหงประเทศไทย สูธุรกิจรานกาแฟสด รานสินคาโอทอป รา นอาหาร และรา นมนิ มิ ารท โดยสรา งจดุ เดน ในเรอื่ งหอ งนา้ํ และทจ่ี อด รถ4 ความสําเร็จขององคกรแหงความสุขลวนเกิดจากการให ความสําคัญตอพนักงานและการพัฒนาองคกรอยางตอเน่ือง โดย ลกั ษณะสาํ คญั ประการหนงึ่ ขององคก รแหง ความสขุ คอื การปรบั ตวั ทนั ตอ การเปลย่ี นแปลง เปน องคก รทมี่ คี วามคดิ สรา งสรรคใ นการอยรู ว ม กนั และมีการพัฒนารว มกนั (Creativity)5 (หมายถงึ องคก รสามารถ ปรับตวั โดยออกแบบการพฒั นาองคก รใหสอดคลองกับวสิ ยั ทศั นและ บริบทท่เี หมาะสมกับองคก ร) บริษัท ริกิ การเมนส จํากัด พบวาการพัฒนาองคกรแหง ความสุขทําใหพนักงานทํางานไดมีประสิทธิภาพมากข้ึน พนักงาน ไดรับคาตอบแทนมากข้ึน โดยองคกรมีอัตราสวนของพนักงานลดลง จาก 550 คนใน พ.ศ. 2555 ลดลงเหลือ 487 คนใน พ.ศ. 2556 คดิ เปน 88.55% ในขณะทผี่ ลผลติ ตอ คน/วนั เพมิ่ ขนึ้ บรษิ ทั ไทยซมั มทิ ฮารเนส จํากัด (มหาชน) พบวา Defect ของเสียจากกระบวน การผลิตลดลงจากท่ีต้ังเปาหมายไวนอยกวา 80 ppm. สามารถ ทําไดนอยกวา 68.81 ppm. การทํากิจกรรม 100 Project 3 โครงการพฒั นาองคกรความรจู ากองคกรแหงความสุข. บริษทั แพรนดา จิวเวลรี่ จํากดั (มหาชน). CD-ROM. Happy Home MODEL. 2553. 4 จฑุ ามาศ แกว พจิ ติ ร และนพพร ทแิ กว ศร.ี (2554). หา งหนุ สว นจาํ กดั สมศกั ดแิ์ กลงเซอรวสิ . ใน คณะพฒั นาทรพั ยากรมนษุ ย สถาบนั บณั ฑติ พฒั นบรหิ ารศาสตร, องคก รเอ่ียมสุข. นนทบุรี : สองขาครีเอชนั่ จํากดั . 5 ชาญวิทย วสนั ตธ นารตั น และ ธรี ธรรม วฑุ ฒิวัตรชัยแกว . (2559). มาสรา งองคกรแหงความสุขกันเถอะ ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ.2559. กรุงเทพ : แอทโฟรพรินท.

l3 องคก รแหง ความสุข 4.0 ชวยลดตนทุน 54,985 บาท กิจกรรมไคเซ็น (Kaizen) ลดตนทุน 6,731,549 บาท และกจิ กรรม QCC ลดตนทนุ ได 1,650,319 บาท รวม 3 กจิ กรรมชวยลดตนทนุ ได 8,436,853 บาท 6 จากนโยบายประเทศไทย 4.0 สูองคกรแหง ความสุข 4.0 ภายใตยุทธศาสตรประเทศไทยม่ันคง มั่งคั่งและย่ังยืน ของรัฐบาลพลเอกประยุทธ จันทรโอชา นําไปสูการกําหนดนโยบาย ประเทศไทย 4.0 ดวยเศรษฐกจิ ท่ขี บั เคล่อื นดวยนวตั กรรม (Value - Based Economy) ซึ่งเปนการเปล่ียนรูปแบบการพัฒนาสินคาและ บริการ โดยนําเทคโนโลยี ความคิดสรางสรรค และนวัตกรรมมาใช เปาหมายสําคัญคือเพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตของคนไทยจากการมี รายไดร ะดับปานกลาง สรู ะดบั สงู การเปล่ียนแปลงเชนนี้ มอี ยใู นองคก รแหง ความสุข หรือไม ? 6 ธีรธ รรม วฑุ ฒวิ ัตรชัยแกว , ฉัตรลัดดา เลิศจติ รการุณ, และกฤษฎา ลดาสวรรค. (2558). สขุ ท่ัวไทย. นนทบรุ ี : สองขาครีเอช่นั จาํ กัด.

lองคกรแหง ความสุข 4.0 4 จากบทเรยี นทผี่ า นมาพบวา องคก รแหง ความสขุ ตา งตระหนกั วา ตอ งเปลี่ยนแปลง หรือ Change เพราะสถานการณที่องคกรเผชญิ เรม่ิ สง ผลตอ การอยรู อดและความมนั่ คงขององคก ร (แตอ งคก รสว นใหญ พลงั ของความกระหายทจ่ี ะพัฒนายังไมม ากพอ จึงยังไมไ ดล งมือทํา) ประเทศ อพกางัฒรคนการ ไทย 4.0 แหอง คง4คว.0กามรสุข ภาพความสมั พนั ธระหวา งประเทศไทย 4.0 กบั องคกรแหงความสุข นโยบายประเทศไทย 4.0 เปน การสง สญั ญาณถงึ องคก รและ คนทํางานวาที่ตองปรับเปลี่ยน อยางนอยท่ีสุดจะไดยินคําวา “อตุ สาหกรรม 4.0” หรอื “ประเทศไทย 4.0” บอ ยขน้ึ นอกจากนห้ี นว ย งานภาครัฐ (เชน กระทรวงอตุ สาหกรรม กระทรวงดจิ ิทัลเพ่ือเศรษฐกิจ และสงั คม กระทรวงแรงงาน ฯลฯ) จะตอบสนองและจดั อเี วน ท (Event) เพ่อื พฒั นาผูประกอบการ องคก ร และคนทํางานมากขน้ึ

l5 องคกรแหง ความสขุ 4.0 องคก รแหงความสขุ กช็ ว ยสนบั สนนุ ใหเ กดิ ประเทศไทย 4.0 เพราะองคกรแหงความสุขมีการพัฒนาองคกรอยางตอเนื่อง เชน ปรับเปลี่ยนระบบการบริหารจัดการ การพัฒนากระบวนการทํางาน พฒั นาใหพ นกั งานรว มคดิ คน นวตั กรรม โดยเปา หมายสาํ คญั คอื เพอื่ ให องคก รรอดพน จากวิกฤต และทําใหองคก รเติบโตอยางตอเนือ่ ง นอกจากนย้ี งั พบวา ในองคก รแหง ความสขุ เปน แหลง จา งงาน ที่ใหคาตอบแทนที่สูงกวาองคกรอ่ืนๆ เพราะพนักงานทุมเทใหกับ องคก ร สามารถพฒั นาศกั ยภาพเพอ่ื ตอบสนองภาระงาน และเปา หมาย ขององคกรได สรปุ การติดกับดักความเปนชนช้ันกลางของประเทศไทย ทําให รฐั บาลมนี โยบาย “ประเทศไทย 4.0” เพอ่ื ยกระดบั การพฒั นาประเทศ และเพ่ือใหคนไทยมีคุณภาพชีวิตท่ีดีขึ้น ผลของนโยบายประเทศไทย 4.0 จะทาํ ใหอ งคก รถกู กระตนุ ใหพ ฒั นามากขนึ้ ซงึ่ เปน ผลดตี อ องคก ร ทจ่ี ะเติบโตและมศี ักยภาพในการแขง ขนั มากข้ึน

lองคก รแหงความสขุ 4.0 6 ǰǰǰǰǰǰǰ ßðđđ(đìéðóóHšćčöęĊöøŨîĉęĉöęöaîąßĊÙpðñ×ßÖîčèpúĊéćøćìõąÖøñÙyĊđęđÙøć×üúìLüóšććšöêĉ ýa÷ĆĒöĒĒöĒnĒúÿú×üĀdøąćąĘÜúÜÜŠï)öðĒøÜÙøćúøüćüĉÖøąąîöććëÿ÷ðöøĔìĉÜęĆ øøÿî÷íąąč×ÖîČĉõßĀćććüøóßćŠĒćÜǰ×ǰðêÜŠǰǰĉø׹Ćîđìý ประเทศ พกอางัฒรคนก าร ไทย 4.0 องคก ร แหงความสุข 4.0 ภาพผลขององคก รแหง ความสุขตอการสนบั สนนุ ประเทศไทย 4.0 จากบทเรียนองคกรแหงความสุขท่ีกาวขามวิกฤต และสราง โอกาสของการเตบิ โตอยา งตอเนอื่ ง องคก รแหง ความสขุ มีสว นสาํ คญั ทจ่ี ะชว ยใหป ระเทศไทยประสบผลสาํ เรจ็ ของการกา วสู “ประเทศไทย 4.0” ทั้งน้ีเพราะองคกรแหงความสุขจะพัฒนาตนเองอยางตอเน่ือง ทั้งดานการผลิต การขยายตลาด การใชทรัพยากรอยางคุมคา ฯลฯ เปน องคกรที่มีสมรรถนะสงู มีศกั ยภาพในการแขง ขนั สูง เปน แหลง จา ง งานทดี่ แู ลคณุ ภาพชวี ติ ของพนกั งานเปน อยา งดี และมคี วามรบั ผดิ ชอบ ตอ สงั คม

l7 องคก รแหงความสขุ 4.0 องคกร ตอ งพัฒนา ความคดิ สรา งสรรค เพอ่ื พัฒนา แนวทาง การอยูรวมกัน ท่ีเหมาะสม กบั องคก ร ดว ยกระบวนการ มสี ว นรว ม จากพนักงาน ทุกคน

lองคก รแหง ความสขุ 4.0 8

l9 องคกรแหง ความสุข 4.0 องคกรแหง ความสขุ องคกรแหงความสุขเปนรูปแบบการบริหารองคกรท่ี เหมาะสมกบั ยุคปจ จุบัน เพราะเปน การพฒั นาทีส่ มดุล คือใหค วาม สําคัญตอการพัฒนาท้ังผลงานและความสุขของพนักงาน รวมถึง นําไปสกู ารพฒั นาทย่ี ั่งยนื ของพนกั งาน องคกรและสงั คม7 บทนี้นําเสนอกรอบความคิดขององคกรแหงความสุข รวมถึง แนวคิดความสุข 8 ประการ ความแตกตางระหวางองคกร แหง ความสขุ กบั ความสขุ 8 ประการ แนวทางการพฒั นาและประโยชน ขององคก รแหง ความสขุ ความหมายขององคกรแหง ความสขุ องคก รแหง ความสขุ หมายถงึ กระบวนการพฒั นาคนในองคก ร อยางมเี ปาหมาย และยทุ ธศาสตรใหส อดคลอ งกบั วสิ ยั ทศั นขององคกร เพื่อใหองคกรมีความพรอมตอการเปล่ียนแปลง นําพาองคกรไปสู การเตบิ โตอยางยง่ั ยืน8 7 ธรี ธรรม วุฑฒวิ ตั รชยั แกว และคณะ. (2559). กลยุทธเพ่อื เสริมสรางองคกรแหงความสขุ . กรงุ เทพ : แอทโฟรพ รินท. 8 ชาญวทิ ย วสนั ตธ นารัตน และธรี ธ รรม วุฑฒวิ ัตรชัยแกว. (2559). มาสรางองคกรแหงความสขุ กนั เถอะ ฉบบั ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2559. กรุงเทพ : แอทโฟรพ รินท.

lองคกรแหง ความสุข 4.0 10 องคป ระกอบขององคกรแหงความสขุ 9 องคกรแหงความสุขประกอบดวย คนทํางานที่มีความสุข ท่ที าํ งานนา อยู ชุมชนสมานฉนั ท คนทำงาน มคี วามสุข ท่ที ำงาน องคกร ชมุ ชน นา อยู สมานฉันท แหง ความสุข (Happy Workplace) ภาพองคป ระกอบขององคก รแหง ความสขุ คนทำงานมคี วามสุข (Happy People) หมายถงึ พนกั งานสามารถจดั สมดลุ ชวี ติ ได ตระหนกั วา ตนเอง เปน บคุ คลทม่ี คี วามสาํ คญั ขององคกร มคี วามเปนมอื อาชพี มคี วามเปน อยทู ด่ี ี มคี รอบครวั ทอ่ี บอนุ มศี ลี ธรรมอนั ดงี าม และเออ้ื อาทรตอ ตนเอง และสงั คม เปาหมายสูงสุดของการสงเสริมใหพนักงานมีความสุข คอื พนักงานสามารถจัดสมดุลชีวติ ผานโลกทงั้ 3 ใบของตัวเองได (โลก ความสขุ ของตนเอง โลกความสขุ ของครอบครวั และโลกความสุขของ 9 เพงิ่ อา ง.

l11 องคก รแหง ความสขุ 4.0 องคกร/สังคม) รวมถึงพนักงานมีศักยภาพสูงและมีความผูกพันตอ องคก ร (Engagement) ทท่ี ำงานนาอยู ทท่ี ํางานนา อยู (Happy Home) คอื พนักงานรูส กึ วา ทที่ ํางาน เปนบานหลังที่ 2 มีความรัก ความสามัคคีในองคกร ท่ีทํางานนาอยู ประกอบดว ยความอบอนุ ของบาน (House) คนในองคกร (Human) และความสุข (Happy) ลักษณะของที่ทํางานนาอยู ประกอบดวย 3 สวน ไดแ ก 1. เปน องคก รท่ีมกี ารทาํ งานเปน ทีม 2. เปน องคกรท่มี คี วามสขุ ในการทํางานรว มกนั 3. เปนองคกรที่มีความคิดสรางสรรคในการอยูรวมกันและมี การพฒั นารวมกนั เปนองคกรทมี่ ี การทำงานเปน ทีม การเปนองคกรท่ีมีการทํางานเปนทีม (Teamwork) โดยทีม หมายถึง การรวมกันทํางานของสมาชิกเพ่ือใหบรรลุวัตถุประสงค ตามทตี่ อ งการ การทาํ งานเปน ทมี ตอ งทาํ งานรว มกนั อยา งมชี วี ติ ชวี า ทาํ ดว ยใจ และเห็นคณุ คา ของสมาชกิ งานทีท่ าํ และมีเปาหมายของงาน

lองคกรแหงความสุข 4.0 12 การขบั เคล่อื นองคกรแหง ความสขุ การสรา งทีมเปน สิ่งสําคัญ โดยเฉพาะการเปน ทมี งานเพอื่ การพฒั นา หรอื การเปลย่ี นแปลง เพราะ องคก รตองเผชิญกับการเปล่ียนแปลงเสมอ แตพนักงานสวนใหญกลัว การเปลยี่ นแปลง ทาํ ใหช ว งเวลาทอี่ งคก รตอ งเปลย่ี นแปลงเปน ชว งเวลา ท่ีมคี วามเปนทมี นอย การจัดการความเปล่ียนแปลง (Change Management) ตองเขาใจวาพนักงานกลัวการเปล่ียนแปลง ซ่ึงเรียกวาปรากฏการณ หองมืด (Darkroom Effect) ตองทําใหพนักงานกลาและพรอม ท่ีจะเปล่ียนแปลง ดวยการส่ือสารใหคลายความวิตก หัวใจของ การเปลยี่ นแปลงคอื การทาํ ใหท กุ คนในทมี เหน็ เหมอื นกนั รสู กึ เหมอื นกนั การจดั การความเปลยี่ นแปลง องคก รตอ งสามารถสรา งการเปลย่ี นแปลง ไดท้ังทมี การเปลีย่ นแปลงตองมเี ปา หมายท่ชี ัดเจน และเปนเปาหมาย ทเ่ี ปน ไปได อีกวิธีหน่ึงของการสงเสริมการทํางานเปนทีมคือ การทําให พนกั งานมคี ณุ สมบตั สิ อดคลอ งกบั วสิ ยั ทศั นข ององคก ร เพราะสว นใหญ ผูบริหารเปนผูมีวิสัยทัศน แตพนักงานไมเห็นภาพรวมกับผูบริหาร นอกจากนี้ในองคกร พนักงาน ผูจดั การ และผูบ ริหาร มกั มีมมุ มองตอ องคก รแตกตา งกนั เหมอื นทฤษฎภี เู ขานาํ้ แขง็ ทพี่ นกั งานมองเหน็ ปญ หา เลก็ เหมอื นสวนยอดของภเู ขานา้ํ แขง็ ผูจ ดั การมองปญหาใหญข้ึน และ ผูบริหารมองวาปญหาน้ัน เปนปญหาใหญขององคกร เหมือนกับ การมองเห็นฐานของภูเขาน้ําแข็ง การสื่อสารเปนหัวใจสําคัญของการสรางทีมและเช่ือมตอ ความคิดของผูบริหารกับความคิดของพนักงาน รวมถึงการทําให พนักงานมีความรูสึกรวมกับวิสัยทัศนขององคกร พัฒนาตนใหมี ทกั ษะและมคี วามผูกพันตอ องคกร

l13 องคก รแหงความสขุ 4.0 กลา วโดยสรปุ บรรยากาศการทาํ งานเปน ทมี เปน สว นหนง่ึ ของ องคก รนา อยู องคก รตอ งทาํ ใหเ กดิ การทาํ งานเปน ทมี โดยเนน การสอ่ื สาร โดยเฉพาะการสอ่ื สารวสิ ัยทัศน เปา หมาย และทิศทางการดําเนนิ งาน ขององคก ร การสอ่ื สารทด่ี จี ะชว ยใหพ นกั งานรสู กึ เปน สมาชกิ ขององคก ร และมีความผกู พันตอ องคกร เปน องคก รทม่ี ี ความคิดสรา งสรรค การเปนองคกรที่มีความคิดสรางสรรคในการอยูรวมกันและ มกี ารพฒั นารว มกนั (Creativity) ในทนี่ ้ี หมายถงึ การสรา งองคก รแหง ความสุขท่เี ปน แบบเฉพาะ และเหมาะสมกับบริบทขององคกร การดาํ เนนิ การตอ งเรมิ่ จากการทาํ ความเขา ใจวา แตล ะองคก ร มกี ุญแจเปด ประตูสูอ งคก รแหงความสุขท่แี ตกตา งกัน ข้ึนอยกู ับบริบท ขององคกร เชน ความแตกตางพนักงาน วัฒนธรรมองคกร ระบบ การทํางาน เปา หมาย/วสิ ยั ทศั นข ององคกร ฯลฯ องคก รตองพฒั นาความคดิ สรางสรรค เพ่ือพัฒนาแนวทาง การอยรู ว มกนั ทเี่ หมาะสมกบั องคก รดว ยกระบวนการมสี ว นรว มจาก พนกั งานทกุ คน ทั้งผูบริหาร หัวหนางาน และพนกั งาน (ผบู ริหารควร มีบทบาทรับรู เขาใจและสนับสนุน, หัวหนางานขึ้นไปควรมีบทบาท รับรู เขาใจและปฏิบัติเพื่อสรางความสุข, พนักงานควรมีบทบาทรับรู เขาใจและมีสวนรวมเพ่อื สรา งองคกรแหง ความสขุ )

lองคก รแหงความสุข 4.0 14 การเปนองคกรที่มีความคิดสรางสรรคในการอยูรวมกันและ มีการพัฒนารวมกันน้ัน องคกรตองมีแผน/กลยุทธองคกร รวมทั้ง ตอ ยอดหรอื พฒั นาแนวทางปฏบิ ตั เิ ดมิ ของตนหรอื จากประสบการณข อง ผูอ นื่ แลว คดั เลือกแนวทางปฏิบตั ิที่เหมาะสมกับองคกร ชมุ ชนสมานฉนั ท ชุมชนสมานฉันท (Happy Teamwork) ชุมชนตองมี ความสามคั คี มกี ารทาํ งานเปน ทมี มกี ารชว ยเหลอื เกอื้ กลู ซง่ึ กนั และกนั และเออื้ อาทรกบั สงั คมรอบขาง ชมุ ชนสมานฉนั ทย งั หมายความรวมถงึ ลกู คา หรอื ผมู สี ว นไดส ว นเสยี กบั องคก ร รวมถงึ ชมุ ชม สงั คมพงึ พอใจตอ การปฏบิ ัติงานขององคก ร

l15 องคก รแหง ความสุข 4.0 สรุปกรอบแนวคดิ องคกรแหงความสขุ องคกรแหง ความสุข กระบวน การสรา ง หมายถึง กระบวนการพัฒนาคนในองคกรอยาง องคกรแหง มีเปาหมาย และยุทธศาสตรใหสอดคลองกับ ความสขุ วิสัยทัศนขององคกร เพ่ือใหองคกรมีความพรอม ตอการเปล่ียนแปลงนําพาองคกรไปสูการเติบโต อยางยง่ั ยืน องคก รแหงความสขุ คนทำงาน ท่ีทำงาน ชมุ ชน มคี วามสุข นา อยู สมานฉันท - ใวมมนถิคืีองชีอวาวีาานิตมชขคเพี ปอวงนาตมน - คสรูสภือกึบาวพา า นแอวหงดลคลังก อทรมี่ 2 - มคี วามรวมมือกัน - - ในทท่ี าํ งานดี - มรตกะีคับอหวสอาวังงมาคคงเมกอชรร้ือุมออชบานขทารง เปนอยดู ีขนึ้ - ความสะอาดตา - มคี รอบครวั อบอุน - สจตแมุขิตลอีศภใะตลี จาเนธอดพรเ้ือีอรกองมาแาอยทลนัแะรลดสะีงงั าคมม ปมใใสนนคีญะททวอหา่ี่ททีาามดํําาครใงงวจกัาาานนมลขดัดลแงยง - - - ความสามัคคี - มีความมัน่ คง ในองคกร ในชีวิตทั้งดาน เมกใแปนคีลานกรวะบงาาสารมคุงั นทสคลาํุขามเงศการรนษฐกจิ - ท่ีสําคัญขององคกร - และประเทศชาติ ภาพกรอบความคดิ องคก รแหงความสขุ

lองคก รแหง ความสุข 4.0 16 ความสุข 8 ประการ พนกั งานจะมคี วามสขุ ในการทาํ งานกต็ อ เมอื่ สามารถจดั สมดลุ ความสุขของโลก 3 ใบท่ีทับซอนกัน ไดแก 1) ความสุขของตนเอง 2) ความสขุ ของครอบครวั และ 3) ความสขุ ขององคก ร/ สังคม คตวขนาอเมองสงุข คครวอขาอบมงคสรขุ วั อคสวงขงัคาอมคกงสมรขุ / ภาพการจัดความสมดุลในชีวติ ความสุขของคนทํางานหมายถึง ความสามารถในการจัด สมดุลชีวิตของโลกความสุข 3 ใบท่ีทับซอนกันคือ ความสุขของ ตนเอง ครอบครวั และองคกร/สังคม การจัดสมดุลชีวติ ของแตล ะคน จะแตกตา งกนั ตามบรบิ ทของแตละบคุ คล เชน ก. มคี วามสขุ ทีไ่ ดไ ป เทย่ี วตา งประเทศ เพราะมคี วามพรอ มเรอื่ งการเงนิ และภาษา แต ข. ซง่ึ เพง่ิ มลี กู มคี วามสขุ ท่ไี ดอยูรว มกับครอบครวั หรือ ค. ซง่ึ เพิง่ เร่ิมทํางาน และตอ งการเกบ็ เงนิ ซอ้ื บา น ซอื้ รถ มคี วามสขุ กบั การไดท าํ งานลว งเวลา เปนตน

l17 องคก รแหง ความสุข 4.0 การมีความสุขตองไมทําใหตนเอง ครอบครัว องคกร/ชุมชน เดือนรอน เชน การทํางานหนักเพ่ือใหกาวหนาในการทํางานจนไมมี เวลาใหก บั ครอบครวั หรือปวยจนเปน ภาระของคนรอบขาง นอกจากนี้สามารถจาํ แนกความสขุ ไดเปน 8 ความสขุ หรอื ความสขุ 8 ประการ หรอื Happy 8 ซึ่งประกอบดวย 1. การเปน ผูท ่ีมีสุขภาพดี ดแู ลตนเองไมใหเ ปนภาระของผอู ่นื (Happy Body) คอื มสี ขุ ภาพแขง็ แรงทง้ั รา งกายและจติ ใจ ใชช วี ติ อยา ง มีความสุข ซ่ึงเกิดจากการรจู กั ใชชีวติ รูจ ักกนิ รจู ักนอน 2. การเปนผูท่ีมีนํ้าใจชวยเหลือผูอื่น (Happy Heart) คือ การมีน้ําใจ การคิดถึงคนอื่น มีนํ้าใจเอื้ออาทรตอกันและกัน การรู บทบาทของเจานาย ลูกนอง บทบาทของคุณพอ บทบาทของคุณแม และผลของการกระทาํ ของตนเองตอ ส่ิงตางๆ 3. การเปน ผทู ่สี ามารถจัดการกบั อารมณข องตนเอง (Happy Relax) คือ การรูจักการผอนคลายกับสิ่งตางๆ ในการดําเนินชีวิต เมอ่ื ชวี ติ ในการทาํ งาน และ หรอื การดาํ เนนิ ชวี ติ ประจาํ วนั มคี วามเครยี ด ตอ งหาวิธีผอนคลาย เพอ่ื รักษาสมดุลของชวี ติ ไว 4. การเปนผูรักการเรียนรูและเปนมืออาชีพในงาน (Happy Brain) คือ การศึกษาหาความรู การพัฒนาตัวเองตลอดเวลา เพื่อให เปน มืออาชพี และเพอ่ื ใหเ กดิ ความมน่ั คงกาวหนาในหนาทีก่ ารงาน 5. การเปนผมู คี ุณธรรมและความกตัญู (Happy Soul) คือ การเปน ผูท่ีมีคณุ ธรรม โดยเฉพาะหิริ โอตัปปะ (ความละอาย และเกรง

lองคกรแหงความสุข 4.0 18 กลวั ตอ การกระทาํ ของตน) ซง่ึ เปน คณุ ธรรมเบอ้ื งตน พน้ื ฐานของการอยู รวมกันของสังคมมนุษย และเปนคุณธรรมที่สําคัญตอการทํางานเปน ทมี นอกจากนคี้ วรมคี ณุ ธรรมอน่ื ๆ เชน การเปน คนดี มศี รทั ธาตอ ศาสนา มีศีลธรรมในการดําเนินชีวิต มีความซื่อสัตย มีความรับผิดชอบ มรี ะเบียบวนิ ยั ตรงตอ เวลา เปน ตน 6. การเปนผใู ชเ งินเปน (Happy Money) คอื เปน ผใู ชเ งนิ เปน มเี งนิ เกบ็ รจู กั ใช เปน หนอี้ ยา งมเี หตผุ ล มชี วี ติ ทเี่ หมาะสมกบั ตนเอง หรอื อาจกลา ววา เปน บคุ คลทสี่ ามารถจดั การรายรบั -รายจา ยของตนเองและ ครอบครวั ได 7. การเปนผูที่รักและดูแลครอบครัวตนเองได (Happy Family) คือ การมีครอบครัวที่อบอุนและม่ันคง ใหความสําคัญตอ ครอบครัว และครอบครัวเปนกําลังใจท่ีดีในการทํางาน เปนกําลังใจ เมื่อตองเผชิญกับปญหาหรืออุปสรรคในชีวิต การมีครอบครัวเขมแข็ง จะทาํ ใหส ังคมมน่ั คงดวย 8. การเปนผูที่รักและดูแลองคกร/สังคมของตนเองได (Happy Society) คือ การเปนสมาชิกท่ีดีขององคกรและสังคม ความสัมพนั ธร ะหวางความสุข 8 ประการกบั องคก รแหงความสุข ความสมั พนั ธร ะหวาง ความสขุ 8 ประการกบั องคก รแหงความสุข จากแนวคิดองคกรแหงความสุข และความสุข 8 ประการ (Happy 8) กอ ใหเ กิดการมองความสัมพันธข อง 2 เรอ่ื งนใ้ี น 2 มุมมอง

l19 องคก รแหง ความสขุ 4.0 ไดแ ก 1) การมองวา Happy 8 คอื Happy People และ 2) Happy 8 คือผลลัพธ (Outcome) ขององคก รแหง ความสุข ดังนี้ Happy 8 คอื Happy People การมอง Happy 8 วาเปนสวนหน่ึงของคนทํางานมคี วามสุข (Happy People) เกดิ จากความเขา ใจวา ความสขุ ในการทาํ งานจะเกดิ ข้ึนได พนักงานตองมีความสุขกอน ดังนั้นตองสงเสริมใหพนักงานมี Happy 8 พนกั งานจึงจะมีความสขุ ในการทํางาน การมองในลกั ษณะนจี้ ะสง ผลตอ กระบวนการออกแบบองคก ร แหง ความสขุ ซงึ่ ตอ งไมล มื ทจ่ี ะจดั กจิ กรรมดา นทท่ี าํ งานนา อยู (Happy Home) และชมุ ชนสมานฉนั ท (Happy Teamwork) ดวย Happy 8 คอื ผลลัพธ (Outcome) การมองวา Happy 8 คือผลลัพธ (Outcome) ของการเปน องคก รแหง ความสขุ เกดิ จากความเขา ใจวา เมอ่ื เปน องคก รแหง ความสขุ แลว จะทําใหพนักงานมีความสุข และความสุขของพนักงานนี้เอง จะแบงเปน 8 กลอ งความสุข หรือ Happy 8

lองคก รแหงความสุข 4.0 20 กระบวนการ Output Outcome ÖøąïüîÖćø ĂÜÙŤÖø ÙîìĈÜćî óçĆ îćÙî ĒĀÜŠ Ùüćöÿ×č ǰ öÙĊ üćöÿ×č ǰ ĔîĂÜÙÖŤ ø àċÜę öĊúÖĆ þèą àęÜċ ĒïŠÜĕéš Ă÷ćŠ ÜöĊđðŜćĀöć÷ éĆÜîĚĊ êćöÖúĂŠ Ü Ēúą÷ìč íýćÿêøŤ ǰÙîìĈÜćî Ùüćöÿč× ĔĀÿš ĂéÙúĂš Ü ìĚĆÜǰǰÖúŠĂÜ öĊÙüćöÿč× ÖĆïüÿĉ Ć÷ìĆýîŤ )BQQZǰ1FPQMF ×ĂÜĂÜÙŤÖøǰ ǰìęĊìĈÜćîîŠćĂ÷ŠǰĎ đóČĂę ĔĀšĂÜÙŤÖø )BQQZǰ)PNF öÙĊ üćöóøĂš öêĂŠ ǰßöč ßî ÖćøđðúĊę÷îĒðúÜǰ ÿöćîÞîĆ ìǰŤ îĈóćĂÜÙŤÖø ĕðÿŠĎÖćøđêïĉ ēê )BQQZǰ5FBNǰ8PSL Ă÷ćŠ Ü÷ęĆÜ÷îČ ภาพความสขุ 8 ประการผลลพั ธข องการเปน องคก รแหงความสขุ ตามแนวคิด สวนหนึ่งของการประเมินการเปนองคกรแหง ความสุขคือการประเมินวาพนักงานมี Happy 8 หรือไมและมีเทาไร การนําผลการประเมิน Happy 8 มาเปนขอมูลเพ่ือออกแบบ กระบวนการสรางองคกรแหงความสุขตองออกแบบกิจกรรมให ครอบคลุมท้ังเร่ือง 1) คนทํางานมีความสุข 2) ท่ีทํางานนาอยู และ 3) ชมุ ชนสมานฉนั ท เพราะทง้ั 3 เรอื่ งสง ผลใหพนักงานมี Happy 8

l21 องคก รแหง ความสขุ 4.0 แนวทางการพฒั นาองคก รแหงความสขุ การพัฒนาองคกรแหงความสุข ตองดําเนินการอยางมี เปาหมาย และยุทธศาสตรซ่ึงตองสอดคลองกับวิสัยทัศนขององคกร การออกแบบกระบวนการสรา งสุขตองเหมาะสมกับบริบทขององคกร และตองพัฒนาทงั้ ดานคนทาํ งานมีความสขุ ทท่ี ํางานนา อยู และชุมชน สมานฉันท รวมถึงตองอาศัยความรวมมือกัน ระหวางพนักงานและ องคก ร ดงั น้ี 1. พนักงานตองพัฒนาตนเองใหม คี วามสุขในการทํางาน โดย จดั สมดลุ ชวี ติ ตามแนวคดิ ความสขุ 8 ประการ (Happy 8) อยางไรกต็ าม ความสขุ ของพนกั งานจะนาํ มาซงึ่ ความสขุ ขององคก ร และทาํ ใหอ งคก ร มีผลผลิต (Productivity) ทด่ี ขี ึ้น ดังน้นั องคก รควรจัดกิจกรรมตา งๆ เพอ่ื สงเสริมใหพนักงานสามารถจัดสมดุลชวี ติ ของตนเองได 2. การพัฒนาองคกรไปสูการเปนองคกรแหงความสุข ตองดําเนินการอยางเปนระบบและเปนองครวม โดยสรางบรรยากาศ การทํางานเปนทีม (Teamwork) การใชความคิดสรางสรรคในการ อยรู วมกันและมกี ารพฒั นารวมกัน (Creativity) รวมถงึ การสงเสริมให พนักงานสามารถจัดสมดลุ ชวี ติ ตามแนวคดิ ความสขุ 8 ประการได เมื่อองคกรพัฒนาองคกรแหงความสุขไปไดระยะหน่ึงแลว ตองทําใหเปนวัฒนธรรมองคกร หรือการสรางวัฒนธรรมองคกร แหงความสขุ รวมถงึ ทบทวน ตอ ยอดแผนการจดั กจิ กรรมใหสอดคลอง กับบริบททีเ่ ปล่ยี นแปลงไปอยา งตอเนือ่ ง

lองคก รแหงความสุข 4.0 22 ประโยชนขององคกรแหงความสุข การพัฒนาองคกรแหงความสุขกอใหเกิดประโยชนท้ังตอ พนกั งาน องคก ร และตอประเทศไทย ดงั น้ี ประโยชนขอตงาอรงาคงทก ่ีร1แหง ความสุข ตปอ รพะนโยักชงนาน ตปอรอะโงยคชก นร ตอปปรระะโเยทชศนไท ย - มตมมมมมไเมนตคแคอทกแอกชรมมทอใลแดหนระีคีีรแคผคีีี ลลลีวดาางยุบนุณรีคีีคคาํีม่ําร น็ะปูกรหครรลอติวววไงะะะาควววเัตคี บั ภปหงอปดาาคาาากแงงบวทตผสาาาวิเุณจคนารมมมเางเหํานาุณมมมวบรบวูารค่เีหผูงพทเนารหงครสสยมะสัตกัสมรบปรรใคยมตพงูใาํทชุัขมาูเมจหดเําุแ่นัวัหิ กนนรชแาแาอคงแนวีใคใี่ดพาแิกลนค่อืาขาะาีวพทกลนนบรติละกัญัีละราันรกันงงติอสียะารรกแะสงรดะสใวธรตรมงพัดต านาทมทชาํขุาทตวพออรนยอนรดี่มุมภัวด่ีฒั างาีชเถาี กอชนพนึงรงพี า - มบมอครฝพคขกกแใกพคผลลคลมขพสนะอลอาดาดลงางาาณุวดัาีบวีารนนนกเหคยกรรรรกาัฒกิะผงงคกเรกัักักสภลทลมกัมาสอบกจิขวกาลราางงงรนารอืาษาินาสงขราํรยรใน้ึราติาาามิพธสชปสคกงงดแขริหัมอาาคนนนสภรารจากเวบกขีพางพาาดใรูงบรพนรายายดพรหึน้ารบขกัยมันีขหพยิกแเัฒศงกมนน้ึอาปพึ้นธาจลลาับบนกังนี่นนาะกั คาางยทอษลากงีมนณร  - เเใปแรดบ(มทปวมแเพปHพนะยัหลาชีปีรรรมี่ น่ิมaิ่มกหนแิกะะะมุงรคี pผปาขรควชสยกาะชณุ ลรpงรดีาราทิวัง่ชานงแะผงภyยชคาราธาทขปเลมคืนาากวภิทนLง่ีเรตติพสาาขราaขศะแมิมขุแมพnนัเลสวลทแdะลาขะศ)มร็งวามรถ - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

l23 องคก รแหงความสุข 4.0 สรปุ องคก รแหง ความสขุ หมายถงึ กระบวนการพฒั นาคนในองคก ร อยางมีเปา หมาย และยุทธศาสตรใ หส อดคลอ งกบั วสิ ยั ทศั นขององคก ร เพื่อใหองคกรมีความพรอมตอการเปลี่ยนแปลง นําพาองคกรไปสู การเตบิ โตอยางยง่ั ยนื โดยองคกรแหงความสขุ ประกอบดวยคนทาํ งาน มีความสขุ ทท่ี ํางานนา อยู และชมุ ชนสมานฉันท การสรา งองคกรแหง ความสุขจึงตองดําเนินการพัฒนาท้ัง 3 ดาน จะพัฒนาเฉพาะดาน ความสุขของพนักงานอยางเดยี วไมไ ด องคกรแหงความสุขมีประโยชนทั้งตอพนักงาน องคกรและ ประเทศไทย โดยชว ยเพมิ่ ศกั ยภาพและความสามารถในการแขง ขนั ของ องคกร และชว ยสนบั สนนุ สกู ารเปน ประเทศไทย 4.0

lองคก รแหง ความสขุ 4.0 24 องคกร ตองให ความสำคญั ตอธรรมาภบิ าล คณุ ภาพชีวิต ของพนกั งาน และมี ความรบั ผดิ ชอบ ตอสงั คม มากขึน้

l25 องคก รแหงความสุข 4.0 ผตอลอของคงปก รระแเลทะศพไทนยักง4า.น0 ภายใตการขับเคล่ือนประเทศไทย 4.0 องคกรจะไดรับผล กระทบหลายประการ เบื้องตนองคกรและพนักงานตองเขาใจวา ประเทศไทย 4.0 จะสงผลกระทบตอองคกร และพนักงานอยางไร แลว จงึ ออกแบบกระบวนการปรบั ตวั และการสรา งองคก รแหง ความสขุ ท่เี หมาะสมกบั บรบิ ทขององคกรและพนกั งาน การปรบั ตัวในยคุ ประเทศไทย 4.0 ภายใตน โยบายประเทศไทย 4.0 เบอื้ งตน องคก รและพนกั งาน ควรปรบั ตัว ดังนี้ 1. ยอมรับการเปลี่ยนแปลงดวยการเปดใจและพัฒนา เพราะ หากไมมีนโยบายประเทศไทย 4.0 ชาหรือเร็วประเทศไทยและ ตวั เราเองกจ็ ะถกู สง่ิ แวดลอ มบบี บงั คบั ใหต อ งพฒั นา การสรา งโอกาส ใหแ กตวั เองดวยการพัฒนายอมนาํ ส่ิงดๆี มาให 2. ควรทราบวาภายใตป ระเทศไทย 4.0 จะสง ผลตอ ประเทศ องคก ร และตนเองอยา งไร เพอ่ื เปน ขอ มลู ในการประเมนิ และออกแบบ การพฒั นาตนเองและองคก ร

lองคกรแหงความสุข 4.0 26 3. ลงมือพัฒนาเพ่ือกา วไปสูการเปนองคก รแหง ความสขุ และ คนทาํ งานทม่ี คี วามสขุ ประเทศไทย 4.0 กบั ผลกระทบตอ องคกร ประเทศ กอพางัฒรคนการǰǰǰǰǰǰǰǰǰǰĀöÿÖĔđöóĔĔðĀĀĀćŠÜÿĂĊćçĆ úšÙšÙÙšđøóÜŠüÿîĊę÷ĔüüüúîĆîßøîććććĎÖøöĉíđšîöööÖìÙüŠöĔüÿÿÿććšöĀÙêĉ øêĆĈĈĈĔđēšóøî×óÙÙÙîÖĔîćøâââĆĆĆøęĂČēî÷ąĆÖúøóÖêêêéÿöÜ÷ćçĆĂĂŠĂŠŠćĆïĉîÿĊ×øîÖÿÖîìćÙĂìććööøÜćšćÖĊęĈøøÿøĊÙĂĒøüÜóđøîąüÜêúćšćëçĆïÙćđîĉïÜąìîöÖŤ×ïïîēýąêøÙîċĚÖøćĒöĂĉéÖĉćÙúć÷øÿćčèąÖýøćŠøð×õǰÜÖċćš đ÷øîċĚÜćðþąÿĆęÜóîŨćÿ÷øßÖïČîøüĊćÙöÖĉêøǰŤćć×ĒøÖćúè×÷ąîċĚÙöŤýčèćĆÖÖ÷ÙÖõćŠ üć׊ćóĂü×ÜčçÿĂĉÖîĉÜćóÙøšćîýĒÖĆ Öċ úÜþąććïîøöĉÖććÖø×Ěċî ไทย 4.0 แหอง คง4คว.0ากมรสุข ภาพผลกระทบของประเทศไทย 4.0 ตอองคกร นโยบายประเทศไทย 4.0 ซึ่งมีเปาหมายหลักเพ่ือยกระดับ รายไดจากชนชั้นกลางสูรายไดส ูง องคก รควรปรับตวั ดังน้ี 1. การทําธุรกิจจะใหความสําคัญตอการเติบโตอยางยั่งยืน มากขึ้น ดังนั้นองคกรตองใหความสําคัญตอความพึงพอใจของลูกคา ส่ิงแวดลอม สิทธิเสรีของพนักงาน การใหทุกภาคสวนมีสวนรวมกับ องคกร ธรรมาภิบาลในการบริหารงาน ฯลฯ ยงิ่ ในสงั คม 4.0 กระแส เรอ่ื งสทิ ธมิ นษุ ยชน แรงงานเดก็ ความเทา เทยี มทางเพศ เชอ้ื ชาติ ศาสนา ฯลฯ จะถูกพูดถึงและเปนขอกีดกันทางการคาท่ีองคกรตองระวัง ประกอบกับความไวของโลกโซเชียลและการตรวจสอบจากภาคสังคม

l27 องคกรแหง ความสุข 4.0 ทําใหองคกรตอ งใหค วามสําคัญตอธรรมาภิบาล คณุ ภาพชีวิตของ พนักงาน และมีความรบั ผดิ ชอบตอ สังคมมากข้ึน 2. องคกรเปลี่ยนการขายสินคาและบริการ เปนการขาย คุณคาของสินคาและบริการ การเปลีย่ นมมุ มองน้สี งผลตอ การทาํ งาน ขององคก รเชน การประชาสมั พนั ธ การสรา งความศรทั ธาใหเ กดิ แกค คู า และลูกคา รวมถึงการทบทวนแผนธุรกิจขององคกร ซึ่งอาจทําใหได ธรุ กจิ ใหม เชน การปลกู ผกั ปลอดสารพษิ จะไมไดข ายแตผกั แตน าํ เสนอ คณุ คา ของอาหาร เชน “you are what you eat” สขุ ภาพทด่ี เี กดิ จาก การเลือกรับประทาน ทั้งน้ีอาจไดธุรกิจเพ่ิมเติม ดวยการเปน ศนู ยเ รียนรูและขายอปุ กรณที่เกย่ี วของกับการปลกู ผกั ปลอดสารพิษ สนิ คา และบรกิ ารขององคกรจะแยกกนั ไมออก เชน รา นขาย อุปกรณท าํ อาหารจะบริการสอนทาํ อาหารดวย ซ่งึ บางครัง้ ลกู คาจะมา เรยี นทาํ อาหารกอ นแลวจงึ ซอื้ สนิ คา รา นขายอุปกรณทําอาหารจะเปน ทั้งรานขายอุปกรณ ขายอาหาร และสอนทําอาหาร (อาจสอนฟรี เพ่ือเปน CSR หรอื คิดคา สอนก็ได) 3. มองลูกคาในระดับที่กวางข้ึน กลาวคือลูกคาจะไมจํากัด เฉพาะในประเทศไทย อยา งนอ ยควรตงั้ เปา หมายลกู คา ในกลมุ ประเทศ อาเซียน กลา วคอื การทําธุรกิจจะเช่ือมโยงเขากบั โลกมากข้ึน 4. องคกรตองพัฒนานวัตกรรมขององคกร ในทางปฏิบัติ องคกรจะมีวิธีการที่หลากหลายเพ่ือพัฒนานวัตกรรม เชน การจาง ที่ปรึกษา การซื้อนวัตกรรม รวมถึงการสงเสริมใหพนักงานมี ความคดิ สรา งสรรคและมสี วนรว มกับการพัฒนาองคกร

lองคกรแหง ความสุข 4.0 28 5. หาพนั ธมิตรในการทาํ งาน ทส่ี นับสนนุ ความตอ งการของ องคกรทั้งการหาวัตถุดิบ การผลิต การบริหารจัดการ การขายสินคา และบริการ ฯลฯ ท้ังนี้สมรรถนะหนึ่งของผูประกอบการและผูบริหาร คอื การสรา งเครอื ขา ย การเปด ใจทจ่ี ะเรยี นรู และพรอ มทจี่ ะแลกเปลย่ี น ความรู 6. องคก รจะถกู เชญิ ใหม สี ว นรว มเพอ่ื พฒั นาระบบการศกึ ษา มากข้ึน เพอ่ื ใหไดบ ณั ฑิตทม่ี สี มรรถนะตามทอี่ งคก รตองการ 7. การใชเทคโนโลยีสารสนเทศมากขึ้น โดยองคกรจะถูก กระตุน จากกระแสโลกาภิวฒั น และรัฐบาลใหใชเ ทคโนโลยีสารสนเทศ ในองคก ร เชน เพ่อื ขายสินคา เพ่ือจดั การขอมูลสารสนเทศรวมถงึ ใชใน กระบวนการทํางาน เชน การรับสมัครพนักงาน ระบบงานบริหาร ทรัพยากรมนุษย ระบบงานบญั ชี ระบบการผลติ เปนตน 8. ใหความสําคัญตอการพัฒนาคุณภาพชีวิตและศักยภาพ ของพนักงานมากข้ึน เพราะองคกรจะมีปญหาขาดแคลนพนักงาน (โดยเฉพาะคนไทย) ประกอบกับองคกรเชื่อวาพนักงานชวยเพ่ิม ศักยภาพในการแขงขันใหกับองคกรได องคกรจะพยายามรักษา พนักงานไว เพราะพนักงานที่มีความสามารถจะลาออกไปทํางาน ฟรแี ลนซ (Freelance) หรอื ต้งั บริษัทของตัวเองมากขนึ้ พนักงานที่มีความคิดสรางสรรคในการทํางานและมีศักยภาพ สูงจะสนับสนุนใหองคกรใชผลงานเปนตัวชี้วัดผลการปฏิบัติงาน แตพนักงานกลุมน้ีองคกรตองยืดหยุนเร่ืองเวลาเขางาน และสถานท่ี ในการทํางาน เม่ือทํางานไปไดระยะหน่ึงพนักงานที่มีศักยภาพสูง จะเบอื่ หนา ยระบบการทํางานและลาออกไปทํางานฟรแี ลนซ

l29 องคก รแหง ความสขุ 4.0 องคกรจะมกี ารจา งงานพนักงานฟรีแลนซม ากขนึ้ (อาจอยใู น รูปของการจางงานแบบ outsource หรือ ท่ีปรึกษา) อยางไรก็ตาม เพ่ือรักษาพนักงานท่ีมีศักยภาพสูงองคกรตองทําโครงการเพ่ือดูแล รักษาพนักงาน เชน การสงเสริมคุณภาพชีวิตของพนักงาน การสราง ความผูกพัน (Engagement) เปน ตน ในยุคนี้ องคกรจะมีความหลากหลายในองคกรสูง ท้ังเรื่อง สมรรถนะ (Competency) ของพนักงานรวมถึงเรื่องสวนตัว เชน เรื่องเพศ ศาสนา วัย เชื้อชาติ ฯลฯ การจัดการความหลากหลาย ในองคกร (Diversity Management) จะเปนประเด็นท่ีองคกรให ความสําคัญมากข้ึน พรอมกับการพัฒนาสมรรถนะ และทําโครงการ เพ่อื รักษาพนกั งานไว (Employee Retention) 9. การสงเสริมใหพนักงานมีความคิดสรางสรรค ท้ังน้ี เริ่มตั้งแตการสรรหาพนักงาน การสรางวัฒนธรรมองคกรท่ีช่ืนชม พนักงานท่ีกลาคิด กลาทํา และวัฒนธรรมการรับฟงพนักงาน การให พนักงานมสี วนรว ม รวมถึงการพัฒนาระบบการประเมินผลการปฏิบัติ งานและการใหรางวัลที่เช่อื มโยงกบั ความคิดสรางสรรค การมสี ว นรวม กับองคกร การคิดคนนวตั กรรม สมรรถนะและความผกู พันตอ องคกร (Engagement) 10. การคดั เลอื กพนกั งานเขา ทาํ งานจะพจิ ารณาวฒุ กิ ารศกึ ษา นอยลง แตจะใหความสําคัญตอสมรรถนะและประสบการณมากข้ึน โดยสมรรถนะนอกจากความสามารถในดานการบริหารจัดการ ความเชี่ยวชาญในงาน การทํางานรวมกับผูอ่ืน และความสามารถใน การบรหิ ารการเงนิ แลว ความสามารถในดา นสารสนเทศ (Information Literacy) จะถูกใหความสําคัญมากข้ึน เชน พนักงานตองสามารถใช

lองคกรแหงความสขุ 4.0 30 ระบบงานบรหิ ารทรพั ยากรบคุ คลได หรอื พนกั งานควรทราบวา ควรโพส (Post) หรอื แชร (Share) ในโซเชยี ลมเี ดยี อยา งไร ประเทศไทย 4.0 กบั ผลกระทบตอ พนกั งาน ประเทศ ǰ óçĆ îćÿöøøëîą ไทย ǰ öÿĊ üŠ îøŠüöÖĆïĂÜÙÖŤ øöćÖ×ċĚî 4.0 ǰ øüöÖúčŠöđóęĂČ ßüŠ ÷đĀúČĂÖîĆ ǰ ðøïĆ êüĆ ĔĀšöĊÙćŠ îĉ÷öĒúąüÿĉ Ć÷ìýĆ îŤøüŠ öÖĆïĂÜÙŤÖø ǰ éĎĒúđøČĂę ÜÙèč õćóßĊüĉêöćÖ×ċĚî ǰ öĊÙüćöøšĎđøČęĂÜÖćøđÜĉîǰÖćøéĈđîĉîßĊüêĉ ĒïïóĂđó÷Ċ Ü การ ǰ ĒúąöēĊ ðøĒÖøöđóęČĂÿŠÜđÿøĉöÿ×č õćó×ĂÜóîĆÖÜćî พัฒนา องคก ร แหองคง4คว.0าก มรสุข ภาพผลกระทบของประเทศไทย 4.0 ตอพนกั งาน การขับเคล่อื นนโยบายประเทศไทย 4.0 ในระยะสนั้ พนกั งาน จะถกู กระตุน จากองคกร ดังน้ี 1. พนักงานตองพัฒนาสมรรถนะ (Competency) ดาน การนําเสนอความคิดเห็น การคิดวิเคราะห ความคิดสรางสรรค การคดิ คน นวตั กรรม รวมถงึ สมรรถนะทเี่ กยี่ วขอ งดา นภาษา เทคโนโลยี สารสนเทศ ความเช่ียวชาญในงาน การบริหารการเงินและการดูแล สขุ ภาพตนเอง

l31 องคก รแหงความสขุ 4.0 ปจ จบุ นั องคก รดา นการผลติ หลายแหง ยงั ประกาศรบั สมคั รงาน หนาโรงงาน หรือหนานิคมอุตสาหรรม และยินดีรับสมัครพนักงาน ท่ี walk-in เขามาสมัครงาน แตหลายองคกรเร่ิมนําระบบการจัดการ การบริหารทรพั ยากรมาใช ซง่ึ รวมถึงการรับสมัครงาน ในมุมมองของ เจาหนาท่ีฝายทรัพยากรบุคคลจะสะดวกคัดเลือกใบสมัครที่สงมา ในระบบอิเล็กทรอนิกสมากกวา ในชวงเปลี่ยนผานนี้ พนักงาน ฝายการผลิตท่ีไมสามารถใหคอมพิวเตอรจะถูกบังคับใหปรับตัว สถานการณน จ้ี ะทาํ ใหป ญ หาความแตกตา งเรอ่ื งวยั (Generation Pap) สมรรถนะในสังคม 4.0 จงึ ครอบคลุมทั้งเรื่องความเชี่ยวชาญ ในงาน ความสามารถในการบรหิ ารจดั การ การมคี า นยิ มและวฒั นธรรม การทํางานที่สอดคลองกับองคกร ความสามารถทํางานรวมกับผูอื่น ความรกั องคกร การบรหิ ารการเงิน การใชเ ทคโนโลยีสารสนเทศ และ การดูแลสขุ ภาพ 2. พนกั งานจะตอ งมสี ว นรว มกบั องคก รมากขนึ้ โดยมเี วทใี ห พนักงานแสดงความคิดเห็นและความสามารถมากขึ้น เชน การจัดต้ัง คณะทาํ งานสง เสรมิ ความสขุ ของพนกั งาน การสง เสรมิ ใหพ นกั งานรว ม กิจกรรมขอ เสนอแนะเพื่อพัฒนาการทํางาน เปน ตน ในระยะยาวจะเกิดความแตกตางดานศักยภาพ รูปแบบการ ทํางานและคาตอบแทนของพนักงาน ซึ่งความแตกตางน้ีเปนผลดีที่ ทําใหพนักงานพยายามพัฒนาตนเอง แตดานลบจะทําใหบรรยากาศ การทาํ งานเปน ทมี ลดลง เมอ่ื ชอ งวา งของความแตกตา งมากขนึ้ พนกั งาน จะรวมกลุมเพื่อตอรองกับองคกรในระยะยาวพนักงานจะตองปรับตัว ดังนี้

lองคกรแหงความสุข 4.0 32 1. รวมกลมุ ตามความรู ความสนใจ ลักษณะงาน หรือตาม อัตลักษณ ซ่ึงอาจรวมกลมุ จรงิ หรอื เปน กลุม ทาง Social Media ท้ังนี้ เพือ่ แลกเปล่ียนความรู และชว ยเหลือกนั 2. ปรบั ตวั ใหม คี า นยิ มและวสิ ยั ทศั นร ว มกบั องคก ร (Shared Vision) พนักงานจะไดรับการดูแลเรื่องคุณภาพชีวิตมากข้ึน และ สงเสริมใหเรียนรูที่จะอยูรวมกับความหลากหลายในดานตางๆ ของ องคก ร เชน ความหลากหลายเรอื่ งวยั เพศ เชอ้ื ชาติ เปนตน 3. มคี วามรอบรเู ร่อื งการเงนิ การดาํ เนนิ ชวี ติ แบบพอเพยี ง และเขา รว มโปรแกรมเพอ่ื สง เสรมิ สขุ ภาพของพนกั งาน เพราะปญ หา เรอ่ื งหนสี้ นิ และเรื่องสุขภาพจะเปนปญหาสาํ คัญของพนกั งาน สรุป การดําเนินนโยบายประเทศไทย 4.0 ของรัฐบาล เปนผลดี และเปนโอกาสขององคกร/พนักงานที่จะไดพัฒนาตนเอง เพราะหาก ไมป รบั เปลยี่ น สถานการณใ นอนาคตกจ็ ะบบี บงั คบั ใหต อ งเปลย่ี นแปลง ภายใตป ระเทศไทย 4.0 องคก รจะไดร บั ผลกระทบดว ยการถกู กระตุนเพื่อใหองคกรเห็นความสําคัญตอการเติบโตอยางยั่งยืนมากขึ้น รวมถึงการเปล่ียนการขายสินคาและบริการ เปนการขายคุณคาของ สินคาและบริการ การมองลูกคาในระดับท่ีกวางขวาง การพัฒนา นวัตกรรม การหาพันธมิตรในการทํางาน การมีสวนรวมเพื่อพัฒนา ระบบการศึกษา การใหความสําคัญตอการพัฒนาคุณภาพชีวิตและ ศักยภาพของพนักงานมากขึ้น การสงเสริมใหพนักงานมีความคิด

l33 องคก รแหง ความสุข 4.0 สรางสรรค และการใหความสําคัญตอสมรรถนะและประสบการณ มากกวาวุฒิการศึกษา ขณะท่ีพนักงานจะไดรับผลกระทบดวยการถูกคาดหวังวาจะ ตองมสี มรรถนะในการทาํ งานเพิม่ มากข้นึ มีสว นรวมกบั องคกรมากข้นึ และจะเกดิ การรวมกลมุ เพอ่ื ชว ยเหลอื กนั ถกู หลอ หลอมใหม คี า นยิ มและ วสิ ัยทศั นร ว มกบั องคก ร ไดร บั การดูแลเรือ่ งคุณภาพชวี ิตมากขน้ึ มีการ ใหความรูเรื่องการเงิน การใชเทคโนโลยีสารสนเทศ และมีโปรแกรม เพ่อื สงเสรมิ สุขภาพของพนักงาน

lองคกรแหงความสขุ 4.0 34 การจัดการ ความหลากหลาย ในองคกร (Diversity Management) จะเปน ประเด็นที่ องคก ร จะใหความสำคญั มากข้นึ

l35 องคก รแหงความสขุ 4.0 อแนงวคทการงแพหฒังคนวาามสุขในยุค 4.0 ภายใตบริบทประเทศไทย 4.0 นส้ี ง ผลตอการพฒั นาองคก รโดย มีประเดน็ ท่ีองคกรควรดําเนินการ ดังนี้ ในยุคนี้ องคกรจะมีความหลากหลายในองคกรสูง ท้ังเรื่อง สมรรถนะ (Competency) ของพนักงานรวมถึงเร่ืองสวนตัว เชน เร่ืองเพศ ศาสนา วยั เชือ้ ชาติ ฯลฯ ดังนน้ั เร่อื งการจัดการความหลาก หลายในองคก ร (Diversity Management) จะเปน ประเดน็ ทอ่ี งคกร จะใหค วามสาํ คญั มากขึน้ พรอ มกบั การพัฒนาสมรรถนะของพนักงาน ใหพรอมเพ่ือรองรับกับภาระงานและกลยุทธองคก ร การพัฒนาองคกรแหงความสุขในยุค 4.0 น้ี เปาหมายสําคัญ คือ การพัฒนาไปสูการเปนองคกรที่มีสมรรถนะสูง การเพิ่มขีด ความสามารถในการแขงขนั และการสรา งความสขุ ใหแกพนักงาน ท้ังนี้แนวทางท่ีองคกรควรดําเนินการเพื่อพัฒนาองคกรแหง ความสุขในยุค 4.0 มดี ังน้ี 1. การพฒั นาสมรรถนะของพนักงาน 2. การจดั การการเงนิ และการแกไ ขปญ หาหนส้ี นิ ของพนกั งาน

lองคก รแหงความสขุ 4.0 36 3. การสงเสริมสุขภาพของพนักงาน 4. การสง เสริมความอบอนุ ในครอบครวั และมุมนมแม 5. การสงเสริมสตใิ นการทาํ งาน 6. การสงเสริมคณุ ภาพชวี ติ / ความผูกพนั ตอ องคกร 7. การพฒั นาทักษะการสอนงาน 8. สนุ ทรียสนทนา 9. การพัฒนาระบบการทาํ งานและนวัตกรรม 10. การสอ่ื สาร 11. การสง เสรมิ การทาํ งานเปน ทมี และ การจัดการความหลากหลายในองคกร 12. การสรางวฒั นธรรมองคก ร 13. การมงุ เนนความพึงพอใจของลูกคา ชมุ ชนและทุกภาคสวน 14. การรว มกจิ กรรม/สนับสนนุ ชุมชน

l37 องคกรแหงความสุข 4.0 การพฒั นาสมรรถนะ การพัฒนาสมรรถนะ(Competency) มีเปาหมายเพื่อให พนกั งานมคี วามสามารถในการทาํ งาน โดยองคก รจะใหค วามสาํ คญั ตอ สมรรถนะมากกวาวุฒิการศึกษา การพัฒนาสมรรถนะตองคํานึงถึง สมรรถนะทจี่ ะสนบั สนนุ พนั ธกจิ ขององคก ร ซงึ่ ประกอบดว ยการพฒั นา ความเชย่ี วชาญในงาน การบรหิ ารจดั การ การเปน สมาชกิ ทด่ี ขี ององคก ร และการอยรู วมกับเพอ่ื นรว มงานทม่ี ีความหลากหลาย นอกจากนส้ี มรรถนะทคี่ วรไดร บั การพฒั นาไดแ ก การนาํ เสนอ ความคดิ เหน็ การคดิ วเิ คราะห ความคดิ สรา งสรรค การคดิ คน นวตั กรรม รวมถึงความสามารถดา นภาษา เทคโนโลยีสารสนเทศ การบริหารการ เงินและการดูแลสขุ ภาพตนเอง ตามแนวคิดการเรียนรูของผูใหญ (Adult Learning) เชื่อวา พนักงานมีความรูและประสบการณ การพัฒนาทักษะจึงใชวิธีการให พนกั งานไดแลกเปล่ียนเรียนรูซ ง่ึ กันและกนั มากกวาการอบรม สมั มนา โดยวิธีการพัฒนาที่จะไดรับความสนใจมากขึ้นเปนการเรียนรูใน หนางานเชน การสอนงาน การมอบหมายงานท่ีทาทาย การเรียนรูจาก การปฏิบตั ิ (On the Job Training) ชุมชนนกั ปฏบิ ัติ (CoP) เปน ตน

lองคกรแหง ความสขุ 4.0 38 บรษิ ทั รกิ ิ การเ มน ส จํากดั มโี ครงการ “ย่งิ รมู าก ย่ิงภาคภมู ิ (Happy Brain)”10 เพื่อพฒั นาพนักงานใหม ีความสามารถหลายดาน (Multi Skill) โครงการนเี้ คยประสบผลสําเรจ็ ในฝายผลติ แลว จงึ ขยาย ผลมาสูพนักงานในฝายสํานักงาน โดยพัฒนาทักษะการใชเคร่ืองมือ/ ระบบในงานประจาํ วนั (เชน ฟง คช่นั ในโปรแกรม Excel, การบันทกึ Log File ภาระกจิ ประจําวัน) ขอ ดแี ละจุดเดน ของกจิ กรรมคอื ทําให เหน็ พฒั นาการของพนกั งาน ทาํ ใหท ราบวา องคก รมที นุ มนษุ ยท มี่ คี ณุ คา เพ่ิมข้ึนแตละปอยางไร สามารถสรางความชัดเจนใหทั้งผูบังคับบัญชา เพื่อนรวมงานและผูปฏิบัติงานวาตองพัฒนาเรื่องใด รวมถึงพนักงาน มคี วามภาคภูมใิ จในความรู ความสามารถของตนเอง โครงการมกี ารจดั ต้ังคณะทํางานซ่ึงประกอบดว ย หัวหนางาน แตละแผนก จากนนั้ ไดดําเนนิ การดงั น้ี 1. สาํ รวจสถานะความร/ู ทกั ษะปจ จุบันของพนกั งาน 2. สํารวจสภาพการปฏิบตั ิงานประจาํ วนั (Log File) ในราย ละเอียดงาน การใชเวลาในแตละงาน (เวลาเรม่ิ – เวลาทงี่ านแลวเสร็จ) และประเมินสัดสว นการใชเวลาของแตละงานในแตละวัน 3. คัดเลือกและจัดกลุมเปาหมาย ประเมินทักษะ จับเวลา ถายวดี ีโอ โดยใชแ บบฝก หัดทเี่ ตรียมไวเพอ่ื เก็บเปน ขอ มลู ปจจบุ ัน 4. ถา ยทอดความรใู หก ลมุ เปา หมายโดยวทิ ยากร (หรอื พนกั งาน ทม่ี ที กั ษะเฉพาะในเรอื่ งนน้ั ๆ รว มแบงปน ), ฝก ปฏบิ ัติรุน ตอรนุ 5. ประเมนิ ผล โดยใชแ บบฝก หดั ท่เี ตรียมไว, จบั เวลา,เปรยี บ เทยี บภาพจากวีดโี อ 6. ประเมนิ สรุปความกา วหนาของแตล ะคน 10 กรพนิ ธุ คชรตั น และคณะ. (2558). นวัตกรรมสรางสุข ป 2. กรงุ เทพ : แอทโฟรพ รินท.