การประเมินสุขภาพวัยผู้ใหญ่และผู้สูงอายุระบบประสาท

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) Vibration• บริเวณที่ตรวจ ---> แขน, ขา (ผู้ป่ วยหลบั ตาขณะตรวจ)อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 101

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน รัชนี สีดา, 2550 102

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) รัชนี สีดา, 2550 103 อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) Position• บริเวณทีต่ รวจ ---> นิว้ มือ,นิว้ เท้า (ผู้ป่ วยหลบั ตาขณะตรวจ)อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 104

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)Discriminative sensation (Touch & Position sense)• Stereognosis• Number identification (graphesthesia)• Two point discrimination• Point location รัชนี สีดา, 2550 105อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง StereognosisBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน รัชนี สีดา, 2550 106

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)Number identification (graphesthesia)อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 107

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) Two point discriminationแยกปลายห่างกนั >0.5 cm. บอกไดว้ า่ 2 จุดอ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 108

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Point locationBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 109

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) 5. Reflex• Reflex ของประสาทสมอง (ตรวจใน CN)• DTR• Superficial reflex• Pathologic reflex or Abnormal reflexอ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 110

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Reflex arcBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) integration center Deep Tendon Reflexes (DTR) or interneuronsensory receptor sensory neuroneffectors motor neuron บริเวณท่ีมี interneuron รวมกนั มากท่ีสุดคือ สมอง อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 111

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)* Deep Tendon Reflex : DTR• Biceps (C5, C6) 112• Brachioradialis (C5, C6)• Triceps (C6, C7)• Knee/ Patellar (L2, L3, L4)• Ankle/ Achilles (S1, S2) อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Biceps (C5, C6)Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 113

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Triceps (C6, C7)Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 114

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBrachioradialis (C , C )Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) 56อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 115

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังKnee/ Patellar (L , L , L )Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) 234อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 116

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Ankle/ Achilles (S1, S2)Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 117

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Reflex recording DTRBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)เกรด ความหมาย 0 ไม่มี (Absent)1+/ + นอ้ ยไป (Hypoactive)2+/ ++ ปกติ (Normal) 3+/ มากไปแต่ไม่มีโคลนสั +++ (Hyperactive without clonus) 4+/ มากไปและมีโคลนสั++++ (Hyperactive with clonus) - อาการหดเกร็งของกลา้ มเน้ือนอกเหนืออานาจจิตใจเม่ือมีการยดื ตวั ของกลา้ มเน้ืออยา่ งทนั ที อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 118

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง 119Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) * Superficial reflex• Abdominal reflex• Plantar reflex• Cutaneous reflex – Cremastesic reflex – Anal reflex – Bulbocavernosus reflex อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง 120 Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) Abdominal reflex• ใชว้ ตั ถุปลายทู่หรือปลายไมเ้ คาะเข่า เขี่ย หรือขดู บริเวณหนา้ ทอ้ งเขา้ หาสะดือในแต่ Quadrant• ปกติจะพบความเคล่ือนไหวของกลา้ มเน้ือ หนา้ ทอ้ งและการเคล่ือนไหวที่สะดือ• reflex น้ีจะลดลงหรือหายไปในผปู้ ่ วย ท่ีมีพยาธิสภาพบริเวณไขสนั หลงั • Upper (T8 – T10) • Lower (T10 – T12) อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง 121 Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) Plantar reflex• จดั ตน้ ขาของผรู้ ับการตรวจใหอ้ ยใู่ นท่า external rotation เลก็ นอ้ ย• ใชด้ า้ มไมเ้ คาะเขา่ ขีดท่ีฝ่ าเทา้ เบาๆ จาก สน้ เทา้ ข้ึนมาทางดา้ นนอกแลว้ วกเขา้ ดา้ นในจนถึงโคนหวั แม่เทา้ (เหมือนตวั J กลบั หวั ) - ปกติ หวั แม่เทา้ และนิ้วเทา้ ท้งั สี่จะงุม้ ลงทางฝ่ าเทา้ เรียกวา่ “Babinski’s sign neg.” - Babinski’s sign เป็นอาการแสดงวา่ มี “Corticospinal tract involvement” อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Cutaneous reflexBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)Cremastesic reflex• ใชว้ ตั ถุปลายทู่หรือปลายไมเ้ คาะเข่า เขี่ยหรือขดู บริเวณตน้ ขาดา้ นในใต้ inguinal ligament• ปกติ อณั ฑะจะยกข้ึน• reflex น้ีจะลดลงหรือหายไปใน ผปู้ ่ วยที่มีพยาธิสภาพบริเวณไขสนั หลงั ระดบั L1-2 อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 122

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Cutaneous reflexBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) Anal reflex• ใชเ้ ขม็ จิ้มเบาๆ บริเวณ ขอบของ Anal• หูรูดหดรัดตวั อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 123

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Cutaneous reflexBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)Bulbocavernosus reflex female male• กดท่ี Clitoris ขณะเดียวกนั • บีบที่ glan penis นิ้วมือผตู้ รวจอีกขา้ งอยใู่ น ขณะเดียวกนั นิ้วมือผตู้ รวจอีก anal canal จะรู้สึก ขา้ งอยใู่ น anal canal จะ anus หดตวั รู้สึก anus หดตวั อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 124

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)* Pathologic reflex or Abnormal reflex การตรวจการระคายเคืองเยื่อหุ้มสมอง (Sign of menningeal irritation) • Stiffness of neck (nuchal rigidity) • Brudzinski’s sign • Kernig’s signอ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 125

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) Stiffness of neck (nuchal rigidity)• ตรวจอาการคอแขง็• ใหผ้ ปู้ ่ วยนอนหงาย และตอ้ งแน่ใจ วา่ ไม่มีปัญหาเก่ียวกบั กระดูกคอ• ผตู้ รวจใชม้ ือชอ้ นใตศ้ ีรษะ พยายาม ยกศีรษะข้ึนมาใหค้ างชิดหนา้ อก• ปกติทาไดไ้ ม่ปวดบริเวณตน้ คอ และไม่มีแรงตา้ นอ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 126

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง 127 Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) Brudzinski’s sign• นอนหงายเหยยี ดตรง• ผตู้ รวจใชม้ ือชอ้ นใตศ้ ีรษะ พยายามยกศีรษะข้ึนมาใหค้ างชิด หนา้ อก• ผดิ ปกติ พบ ขาท้งั สองขา้ งเขา้ หา ตวั ผปู้ ่ วย ขณะที่ยกศีรษะผปู้ ่ วย• พบในเดก็ > ผใู้ หญ่ อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง 128 Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) Kernig’s sign• นอนหงายเหยยี ดตรง• ค่อยๆ งอขอ้ สะโพกขา้ งใดขา้ ง หน่ึง ใหโ้ คนขาต้งั ฉากกบั แนวราบ และงอเข่าไว้• ค่อยๆ จบั เหยยี ดขอ้ เขา่ ออกใหต้ รง• ปกติเหยยี ดออกได้ ไม่ปวด ตึง ขา อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)สรุปการตรวจ Neurologic system • Mental status • Cranial nerves • Motor system • Sensory system • Reflexesอ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 129

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)การประเมิน Glasgow Coma scale• เป็ นระบบประเมินแบบคิดคะแนนทางประสาทวิทยาอยา่ งหน่ึงซ่ึงมีข้ึนเพื่อให้สามารถมีการบนั ทึกระดบั ความรู้สึกตวั ในผปู้ ่ วยที่อาจมีการเปล่ียนแปลงของระดับความรู้สึ กตัวได้อย่างน่าเช่ือถือและเป็ นภววิสัย (objective) หรือไม่ข้ึนกบั ความรู้สึกของผูส้ ังเกต เพื่อให้สามารถประเมินเปรี ยบเทียบกันได้ในภายหลัง ผู้ป่ วยจะได้รับประการประเมินโดยพิจารณาตามเง่ือนไขของแบบประเมิน วกิ ิพีเดีย, 2555 อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 130

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Glasgow Coma scaleBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 131

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)•E 4 Asses.• V 5 ---> T ขา้ งที่ดี•M6 ที่สุด• V/S GCS.• Pupil• Motor power• Headache อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 132 โรงพยาบาลศรีนครินทร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ขอนแก่น 2547

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง การประเมินPupilBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)• R = Reaction : มปี ฏิกริ ิยาต่อแสงไฟ• S = Sluggish : ช้ากว่าปกติ : ไม่มปี ฏกิ ริ ิยาต่อแสงไฟ• N = No Reaction : ตาปิ ด• C = Close อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 133

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังการประเมิน Motor powerBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 134

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง GCS.Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)GCS ---> - E3V4M6 - pupil 2 RTL Both Eye - Motor power 4หมายความว่าอย่างไร อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 135

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง GCS.Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)GCS ---> - E2VTM3 - pupil Lt. 3 SRTL, Rt. 3.5 NRTL - Motor power 1หมายความว่าอย่างไร อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 136

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังรายการอ้างองิ และอ่านประกอบBoromarajonani collegeof Nursing,Trang(BCNT)นรลักษณ์ เออื้ กจิ . (2555). เอกสารประกอบการอบรมหลักสตู รการพยาบาลเฉพาะทางสาขาเวชปฏิบัติ ทัว่ ไป (การรกั ษาโรคเบือ้ งตน้ ) รุน่ ท1ี่ 0. วทิ ยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ตรงั .เพ็ญจันทร์ สวุ รรณแสง โมไนยพงศ์. (2550). คู่มือตรวจผปู้ ว่ ยนอก. พิมพ์ครัง้ ท่ี12. กรุงเทพฯ : วี เจ.พร้ินต้ิง.รชั นี สดี า. (2550). เอกสารประกอบการเรียนวชิ าการประเมินภาวะสุขภาพข้นั สูง. คณะพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั .จรญู รตั น์ รอดเนยี ม. (2556). การตรวจรา่ งกายเพื่อการวินิจฉยั โรคเบ้อื งต้นสาหรับพยาบาล. สงขลา : วิทยาลัยพยาลบรมราชชนนี สงขลา. (ISBN 978-974-40-1788-8 เลขเรียกหนังสือ WB205 จ181ก2556)พรภัทร ธรรมสโรช. (2557). การซักประวัติและตรวจร่างกายเพ่อื วนิ ิจฉัยโรคอายุรศาสตร์. ปทมุ ธานี : คณะ แพทยศาสตร์ มหาลัยวิทยาลัยธรรมศาสตร์.(ISBN 978-974-466-530-0 เลขเรยี กหนงั สอื WB 200ก449 2557)Jarvis C. (2008). Physical Examination & Health Assessment. Canada : saunder elsevier.Jensen Sharon. (2015). Nursing health assessment : a best practice approach. Edition 2. Philadelphia : Wolters Kluwer Health. (ISBN : 978-145-11-9286-5, เลขเรยี กหนังสอื WY 100 S552N 2015)อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 137

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 138

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 139