การพยาบาลระบบประสาทและไขสันหลัง

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Multiple sclerosisBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) การพยาบาลดูแลทางเดินหายใจใหโ้ ล่งลดความวติ กกงั วล ดูแลทางดา้ นจิตใจรายท่ีปัสสาวะบ่อย กล้นั ไม่อยู่ ดูแลใหป้ ัสสาวะทกุ 11/2 – 2 hr. ลดความถี่หากอาการดีข้ึนส่งเสริมการพกั ผอ่ นรักษาความสะอาดของร่างกาย อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 101

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) Parkinson’s disease (โรคพาร์คนิ สัน)โรคที่เกิดจากกลุ่ม cell เลก็ ๆ ใน สมองทางานผิดปกติทาใหม้ ีอาการสน่ั เกร็ง เคล่ือนไหวชา้ เสียการทรงตวัอ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 102

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง สาเหตุ Parkinson’s diseaseBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) Dopamineเกิดไดห้ ลายสาเหตุ เช่นหลงั จากติดเช้ือไวรัสในสมองไดร้ ับสารพษิ ทาลายสมองเกิดจากยารักษาความดนั โลหิต เช่น Reserpine ยบั ย้งั ตวั รับ Dopamine ในสมองผปู้ ่ วยโรคหลอดเลือดสมองอุดตนัยารักษาโรคจิต เช่น Phenothiazine อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 103

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Parkinson’s diseaseBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) อาการและอาการแสดงTremor----> สนั่ ขณะพกัเกร็ง (rigidity)เคลื่อนไหวชา้ (bradykinesia or hypokinesia)อาการอื่นๆ สูญเสียการทรงตวั หนา้ มืดเวลาเปลี่ยนท่าอ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 104

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Parkinson’s diseaseBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)ระยะของ Parkinson’s diseaseระยะท่ี 1 105  อาการเป็นนอ้ ย มกั เป็นร่างกายซีกเดียว  มือสนั่ เม่ืออยนู่ ่ิงๆ กินเวลาเป็นปี หรือมากกวา่  อาการแขง็ เกร็ง  การเคล่ือนไหวท่ีสลบั กนั ไปมาทาไดช้ า้  เขียนหนงั สือตวั เลก็ จนอ่านไม่ออก  สีหนา้ เฉยเมย อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Parkinson’s diseaseBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)ระยะของ Parkinson’s diseaseระยะที่ 2  ลุกลามไปดา้ นตรงขา้ มร่วมกบั การทรงตวั เปลี่ยนแปลง  เดินตวั โก่ง ลาตวั โคง้ ไปขา้ งหนา้  กระดูกสนั หลงั สะโพก เขา่ ขอ้ เทา้ งอ นิ้วมือจะหุบเขา้ หาตวั ในขณะพกั ขอ้ มือจะงอ  การเคล่ือนไหวคอ่ ยๆ ชา้ บ่นเหนื่อย อ่อนแรง  เวลาเดินไม่แกวง่ แขนตามเท่าท่ีกา้ ว กา้ วส้นั ๆ หยดุ ทนั ทีไม่ได้ อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 106

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Parkinson’s diseaseBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)ระยะของ Parkinson’s diseaseระยะที่ 3  มีการทรงตวั ผดิ ปกติ ลม้ ไดง้ ่าย  ร่างกายพิการเสียรีเฟลก็ ซ์  เวลาเดิน ศีรษะซุนไปขา้ งหนา้  ตอ้ งการการช่วยเหลือทากิจกรรมเลก็ ๆ นอ้ ยๆ เช่น แต่งตวั อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 107

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Parkinson’s diseaseBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)ระยะของ Parkinson’s diseaseระยะที่ 4  มีความพิการของร่างกายอยา่ งเห็นไดช้ ดั หลงั จากโรคดาเนิน ไปแลว้ หลายปี  ไม่สามารถอยคู่ นเดียวได้  ตอ้ งมีผชู้ ่วยเหลือทากิจวตั รประจาวนั  อาการสน่ั เม่ือวา่ งลดลง  อาการเคล่ือนไหวเช่ืองชา้ มากข้ึน อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 108

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Parkinson’s diseaseBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)ระยะของ Parkinson’s diseaseระยะที่ 5 109  เคลื่อนไหวแทบไม่ได้  กลา้ มเน้ือแขง็ เกร็งมากข้ึน  อาการสน่ั ลดนอ้ ยลง  ไม่สามารถยนื หรือเดินได้  จะนอนติดเตียง  เสียงพดู จะเบาแผว่ ไม่มี่เสียงสูงต่า อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Parkinson’s diseaseBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) การรักษาทางยา  ช่วยชะลออาการ เช่น Deprenly ใชค้ วบคกู่ บั Levodopa ป้ องกนั การทาลาย Dopamine ในสมองผา่ ตดั  เช่น ปลูกถ่ายอวยั วะเน้ือเยอ่ื ที่ผลิต Dopamine  กระตุน้ thalamus ลดอาการสนั่การทากายภาพบาบดั อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 110

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Parkinson’s diseaseBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) การพยาบาลเป็นโรงเร้ือรัง เกิดโรคแทรกซอ้ นไดง้ ่าย ป้ องกนัภาวะแทรกซอ้ น เช่นอุบตั ิเหตุสาลกั ---> กลืนมีปัญหา อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 111

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Parkinson’s diseaseBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) เดินหวั ท่ิม สีหนา้ เรียบเฉย พดู ชา้ ไม่ชดั อาการสนั่ไม่มีเสียงสูง-ต่าอ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน เดินกา้ วส้ันๆ แบบ ซอยเทา้ 112

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) Head injury• หมายถึง การบาดเจบ็ ท่ีมีต่อหนงั ศีรษะ กะโหลกศรี ษะ เยอื่ หุ้มสมอง เน้ือสมอง อย่างใดอย่างหน่ึง หรื อหลายๆ ก่อให้เกิดการทาลาย หรือการเปล่ียนแปลงพยาธิสภาพ ของสมอง เส้นเลือดของสมอง อาจทาให้เกิดการ เปลี่ยนแปลงระดบั ความรู้สึกตวั สติสมั ปชญั ญะ ความรู้สึก นึกคิด จิตใจ อารมณ์ และพฤติกรรม อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 113

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง สาเหตุBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)อุบตั ิเหตุทางจราจร ไม่ใช่อุบตั ิเหตุทางจราจร อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 114

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง กลไกการบาดเจ็บศีรษะBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) การบาดเจบ็ โดยตรง (Direct injury)  บาดเจบ็ ขณะศีรษะอยนู่ ่ิง (Static head injury) ไม่มีการ เคล่ือนไหว  บาดเจบ็ ขณะศีรษะมีการเคล่ือนไหว (Dynamic head injury) เป็น การเพิม่ ความเร็ว หรือการลดความเร็ว การบาดเจบ็ โดยออ้ ม (Indirect injury)อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 115

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง พยาธิสภาพBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)Primary head injuries Dx. รอยเขียวช้าหลงั หู (Battle’s sign) หนงั ศีรษะ (Scalp) แกว้ หูฉีกขาด, น้า&เลือดไหลทางจมูก หู เบา้ ตาเขียว (raccoon’ s eyes) กะโหลกศีรษะ (Skull) แตกร้าวเป็นแนว (Linear skull facture) •ร่วมกบั การฉีกขาดเยอื่ ดูรา/ แตกร้าวบริเวณฐาน (Basilar skull facture) สมอง และหลงั ศีรษะแตกยบุ (Depressed skull facture) •จ้าเลือดรอบเบา้ ตา เน้ือสมอง (Brain) •CSF & เลือดไหลทางจมูก หูสมองช้า (Cerebral contusion) (ฤชุมน วชิ ยั ดิษฐ, 2553)สมองฉีกขาด (brain laceration) อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 116

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง พยาธิสภาพ Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)Secondary head injuriesภาวะแทรกซอ้ นที่เกิดหลงั จากบาดเจ็บศีรษะระยะแรกโดยใชร้ ะยะเวลาเป็นนาที/ชว่ั โมง/เป็นวนักอ้ นเลือดภายในโพรงกะโหลกศีรษะ (Intracranial hemorrhage)- EDH - SDH•Acute SDH ---> เกิด 48 hr.•Subacute SDH ---> เกิด 2 day – 2 wk.•Chronic SDH ---> หลงั 2 wk. -> mo. พบคนอายมุ าก- SAH - ICHสมองบวม (Cerebral edema)ภาวะความดนั ในกะโหลกศีรษะสูง (Increased intracranial pressure)ภาวะสมองเคล่ือน (Brain displacement) (ฤชุมน วชิ ยั ดิษฐ, 2553) อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 117

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง พยาธิสภาพBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) - SAH• Bridging vein ฉีกขาด ระหวา่ งผวิ brain & venous sinus• เลือดกระจาย CSF ไม่เป็นกอ้ น• RBC อดุ ที่ arachnoid granulation• CSF ดูดซึมไม่ดี IICP (ฤชุมน วชิ ยั ดิษฐ, 2553) อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 118

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง การรักษา Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) รักษาแบบผปู้ ่ วยนอก รับไวใ้ น รพ. สงั เกตอาการ รับไวใ้ น รพ. แบ่ง 2 กลุ่ม กลุ่มท่ีไม่มีอาการผดิ ปกติทางระบบประสาทเฉพาะท่ี• พกั ผอ่ น จดั ท่า 30 องศา ควบคุมอุณหภูมิ ใหย้ า• ยา 1) Steriod ไกแ้ ก่ dexamethasone 2) Barbiturate ไดแ้ ก่ เพนโทบาร์บิทอล กดการเผาผลาญสารอาหารของสมอง สมองทนไดน้ าน3) ยาขบั ปัสสาวะ โดยเฉพาะ osmotic diuretics เช่น mannitolไห้ Dilantin ร่วม อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 119

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง การรักษา Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) กลุ่มอาการทางระบบประสาทเฉพาะท่ี  ลดสิ่งกดเบียดในสมอง • Craniectomy • Craniotomy • Ventricular drainageอ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 120

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง การพยาบาลBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)• ซกั ประวตั ิการบาดเจบ็• ประเมิน N/S• V/S ประเมิน Cushing’ s responseความดนั ในโพรงกะโหลกศีรษะสูงเท่ากบั ความดนั หลอดเลือด สมองเกือบไม่มีเลือดมาเล้ียง อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 121

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) Ex. ข้อวนิ ิจฉัยทางการพยาบาลเสี่ยงต่อการเกิดภาวะความดนั ในกะโหลกศีรษะสูงเนื่องจาก การกาซาบของเน้ือเยอื่ สมองลดลงอาจเกิดร่างกายไดร้ ับสารอาหารไม่เพียงพอ เน่ืองจากระดบัความรู้สึกตวั ลดลงอาจเกิดแผลกดทบั เน่ืองจากผปู้ ่ วยเคลื่อนไหวร่างกายได้ นอ้ ยและระดบั ความรู้สึกตวั เปลี่ยนไปอ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 122

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) Spinal cord injury• เป็ นภาวะที่ไขสันหลงั ไดร้ ับภยนั ตรายจากอุบตั ิเหตุ เส้นเลือดท่ี ไปเล้ียงไขสันหลงั ถูกทาลาย หรือจากการเปลี่ยนแปลงทเ่ี กิดข้ึน ในไขสันหลงั ภายหลงั ไดร้ ับบาดเจบ็ ส่งผลใหไ้ ขสันหลงั สูญเสีย หน้าท่ี เกี่ยวกับระบบประสาทสัมผัส ประสาทกล้ามเน้ือ ปฏิกิริยาสะทอ้ นกลบั ระบบประสาทอตั โนมตั ิ และอาจมอี าการ ปวดจากรากประสาทถกู ทาลาย Zejdlik, 1992; Nolan, 1994; Siddall & Cousins, 1997อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 123

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังสาเหตุของการบาดเจบ็ ไขสันหลงัBoromarajonani collegeof Nursing,Trang(BCNT)• เกิดจากอุบตั ิภยั บนทอ้ งถนน (Motor vehicle accident)• ตกจากที่สูง (fall)• กีฬา (Sport)• การทาร้าย (Violence)(Thumbikat & McClelland, 2005)อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 124

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) ผลของภยนั ตรายที่มตี ่อประสาทไขสันหลงัComplete spinal cord lesion  ระบบประสาทส่วนที่อยใู่ ตร้ อยบาดเจบ็ น้นั ไม่มี ความสามารถในการรับรู้ หรือสง่ั การใดๆ ต่อไปIncomplete spinal cord lesion  ระบบประสาทส่วนที่อยใู่ ตร้ อยบาดเจบ็ น้นั ยงั มีหนา้ ท่ี ส่วนใดเหลืออยู่อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 125

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) การตรวจการฟ้ื นหายของการบาดเจบ็ ไขสนั หลงัตรวจการกลบั คืนมาของ reflex ดงั น้ีBullbocavernosus reflexAnal wink เป็น reflex เป็นสญั ญาณท่ีมีความไวดีที่สุดอ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 126

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Cutaneous reflexBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) Anal reflex• ใชเ้ ขม็ จิ้มเบาๆ บริเวณ ขอบของ Anal• หูรูดหดรัดตวั อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 127

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Cutaneous reflexBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)Bulbocavernosus reflex female male• กดท่ี Clitoris ขณะเดียวกนั • บีบที่ glan penis นิ้วมือผตู้ รวจอีกขา้ งอยใู่ น ขณะเดียวกนั นิ้วมือผตู้ รวจอีก anal canal จะรู้สึก ขา้ งอยใู่ น anal canal จะ anus หดตวั รู้สึก anus หดตวั อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 128

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Bullbocavernosus reflexBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 129

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) การทดสอบควิกสเทค (quickenstedt test)บอกภาวะไขสนั หลงั อุดก้นั (spinal block)ตรวจทุก 6 hr. เพอ่ื ทราบตาแหน่งของโรควิธีทา  เจาะน้าไขสนั หลงั แลว้ ใชม้ ือกดท่ี jugular vein  สงั เกตการเปล่ียนแปลงความดนั ในช่องไข สันหลงั  หากไขสนั หลงั ถกู อุดก้นั ความดนั จะไม่ข้ึนอ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 130

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง การรักษาBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)• การรักษาโดยการไม่ผา่ ตดั• การรักษาโดยการผา่ ตดัเอกสาร อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 131

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) การพยาบาล• ป้ องกนั ภยนั ตรายต่อไขสนั หลงั• ดารงการทาหนา้ ที่ของระบบหายใจ• ดารงการทาหนา้ ท่ีของระบบไหลเวยี นโลหิต• ดารงการทาหนา้ ที่ของระบบทางเดินอาหาร• ดารงการทาหนา้ ที่ของระบบขบั ถ่าย• ดารงการทาหนา้ ที่ของระบบประสาทอตั โนมตั ิ อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 132

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) Myasthenia gravis: MG โรคของรอยต่อระหว่างเส้นประสาทกบั กล้ามเนือ้• ภาวะผดิ ปกติท่ีตาแหน่ง รอยต่อระหวา่ งเสน้ ใย ประสาทและเส้นใย กลา้ มเน้ือ ส่งผลกระทบ ต่อกระแสประสาทใน ร่างกายอ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 133

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง พยาธิBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) Antibody • ต่อมธยั มสั สร้าง• ทาลายตาแหน่งรับสารส่ือประสาท (Acetylcholine receptor: AchR) ตรงรอยต่อระหวา่ งเสน้ ประสาทและกลา้ มเน้ือ• ทาใหม้ ีระดบั สารส่ือประสาท Acetylcholine ลดลง• ทาใหก้ ลา้ มเน้ือบางมดั อ่อนแรง (สวนใหญ่เกิด ลาคอ แขนขา )กลา้ มเน้ือหายใจ respiratory failure อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 134

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 135

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 136

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังอาการและอาการแสดงBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)มองเห็นภาพไม่ชดั ภาพซอ้ น หนงั ตาตกอาการเหมือนง่วงนอน ยน่ หนา้ ผากไม่ได้ แสดงออกทางศีรษะ หนา้ ไม่ได้พดู เสียงข้ึนจมกู พดู ไม่ชดั เน่ืองจากกล่องเสียงทางานผิดปกติกล้ามเน้ือบริเวณมือและแขนอ่อนแรง กล้ามเน้ืออ่อนแรง หกลม้ ง่ายกลา้ มเน้ือกระบงั ลมอ่อนแรง ทาใหก้ ดการหายใจอ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 137

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 138

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) Myasthenia gravis: MGMyasthenia crisis Cholinergic crisisอ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 139

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง หยดุ หายใจ Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) Myasthenia crisis• เกิดข้ึนเม่ือกลา้ มเน้ืออ่อนแรงอยา่ งมาก• ชา อมั พาตท้งั แขน ขา• หายใจต้ืน• กลืนลาบากเกิดเน่ืองจากผปู้ ่ วยออกกาลงั กายหนกั เกินไป หรืออารมณ์เสียอยา่ งมาก หรือไดร้ ับยาตา้ นโคลินเอสเทอเรส นอ้ ยเกินไปอ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 140

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรังBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) Cholinergic crisis Acetylcholine คง่ั ที่ • เกิดจากพษิ ของยาตา้ น โคลินเอสเทอเรส รอยต่อประสาทกบั (ไดร้ ับยามากเกินไป) กลา้ มเน้ือมาก • อาการคลา้ ยกบั Myasthenia crisisจบั กบั กลา้ มเน้ือ ตวั รับมาก • อาการร่วม ป่ันป่ วนในทอ้ ง ทอ้ งเดิน • เป็นตะคริว กลา้ มเน้ือสนั่ กลา้ มเน้ือหดตวั ไม่ไดพ้ กั • ชีพจรชา้ รูม่านตาหด • น้าลายสอ เหงื่อตกฤทธ์ิเหมือนกบั การกระตุน้ ประสาท พาราซิมพาเธติค เสียชีวิต อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 141

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง การรักษา Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)ทางยา ยาตา้ นเอนซยั ม์ โคลินเอสเทอเรส (Anticholinesterase) ยากดการสร้างอิมมนู คอร์ติโคสเตอรอยด์การเปลี่ยนพลาสมา (Plasmapheresis) ขจดั Antibody ไปจากร่างกาย ใชย้ า กดการสร้าอิมมูนพร้อมๆ กนั ไปดว้ ย ใชเ้ วลา 2-5 hr. ทารกที่แม่เป็น MG ไดผ้ ลดีพจิ ารณาทาในรายมัยแอสทเี นียวกิ ฤติ ก่อนหรือหลงั ทาผ่าตัดต่อมธัยมสั ออกการผา่ ตดั ในรายที่เป็นเน้ืองอกของต่อมธยั มยั ภายใน 2 ปี แรกที่เกิดอาการ การรักษาจะไดผ้ ลดี อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 142

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง การพยาบาลBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)ดแู ลเฝ้ าระวงั เร่ืองการหายใจ หากมีอาการดแู ลการเคล่ือนไหวป้ องกนั อบุ ตั ิเหตุดูแลป้ องกนั เฝ้ าระวงั ปัญหาการกลืนป้ องกนั การติดเช้ือ รับยาสเตอรอยด์สูญเสียภาพลกั ษณ์ อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 143

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Guillain-Barre Syndrome: GBSBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) โรคเส้นประสาทหลายเส้นอกั เสบเฉียบพลนั• กลุ่มอาการอกั เสบเฉียบพลนั ของเสน้ ประสาท ทาใหก้ ารทางานของเสน้ ประสาทสงั่ การเสียไป ประสาทรับความรู้สึก และประสาทอตั โนมตั ิเสียหนา้ ท่ีร่วมดว้ ย อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 144

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง สาเหตุBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)เชื่อวา่ เกิดจาก ภูมิตา้ นทานของตนท่ีสร้างข้ึน หลง่ั viral infection (Herpes simplex) Epstein Barr Virrusพบตามหลงั URI,GI trac in fection,คางทมู , หดั ,สุกใส,หลงั ไดร้ ับ วคั ซีนป้ องกนั ไขห้ วดั ใหญ่ชนิด Influenza A นาน 1-2 wk. อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 145

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง พยาธิBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)• Antibody ทาลาย ปลอก/เยอ่ื เสน้ ใยประสาท (Myelin sheath) รอบๆ เส้นประสาทมีการสะสม WBC, T-lymphocyte, Macrophageเสน้ ประสาทส่วนปลาย รากประสาท ปมประสาทและประสาท สมองและไขสนั หลงั บวมและอกั เสบMyelin sheath ถกู ทาลาย 146 อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง เมอ่ื Myelin ถูกทาลายBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)• การส่งสญั ญาณประสาทบกพร่อง• ไม่สามารถส่งสญั ญาณประสาทไปกลา้ มเน้ือท่ีใชใ้ นการเคลอ่ื นไหว 7 บ่อย Facial palsyกลา้ มเน้ือที่เสน้ ประสาท 9 - 12 กลา้ มเน้ือใบหนา้ ออ่ นแรง น้นั มาเล้ียงอ่อนแรง กลืน พดู หายใจ ลาบากการอกั เสบรุกรานไประบบประสาทรับความรู้สึก 1 Medulla oblongata/ CN10 ใน 4 มีอาการปวดมากที่แขนขา หลงั และลาตวั รบกวนการทางาน ANS•เม่ือร่างกายซ่อมแซมเน้ือเยอ่ื Myelin อาการจะค่อยๆ ดีข้ึน•ร่างกายซ่อมแซมไม่ได้ กลา้ มเน้ือออ่ นแรง ฝ่ อลีบลงถาวร อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 147

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) อาการและอาการแสดง ระยะเฉียบพลนั – ใชเ้ วลา 1-3 wk. – กลา้ มเน้ืออ่อนแรง เริ่มที่ขาท้งั สองขา้ ง ลามไปสะโพก แขน ทรวงอก คอ ใบหนา้ – ยกแขนขาไม่ได้ กลืน พดู ลาบาก – รุนแรงเกิด respiratory failure ภายใน 48 hr. – อาการอ่อนแรงมกั เป็นเท่ากนั ท้งั 2 ขา้ ง รับความรู้สึกบกพร่อง ชานิ้ว มือนิ้วเทา้ ก่อนจะอ่อนแรง รู้สึกเหมือนเขม็ ท่ิมอ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 148

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง Boromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT) อาการและอาการแสดง ระยะอาการคงที่ 2-3 วนั ถึง 2-3 wk. คงท่ีนาน 1-3 wk. ระยะอาการกลบั คืนสู่ปกติอ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 149

วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี ตรัง ลกั ษณะอาการBoromarajonani college of Nursing, Trang (BCNT)Ascending • พบบ่อย ชา อ่อนแรงขาไปแขน หายใจลาบากGBSPure motor • อ่อนแรง/ชา ของกลา้ มเน้ือขา กลา้ มเน้ือที่อยสู่ ูงไม่พบ GBS การรับความรู้สึกบกพร่องDescending • อ่อนแรงของกลา้ มเน้ือท่ีถกู ควบคุมโดยเสน้ ประสาทสมอง GBS แลว้ จึงลาม เกิดหายใจลาบากอยา่ งรวดเร็ว reflex หายไปมือ เทา้ ชาMiller Fisher • พบนอ้ ย มีความผดิ ปกติการมองเห็น ไม่มี reflex เดินเซsyndrome อ.จิรานุวฒั น์ ชาญสูงเนิน 150