เด็กถูกทอดทิ้ง : บนเส้นทางที่ถูกลืม

เดก็ ถกู ทอดท�ิง: บนเสน้ ทางท�ถกู ลืม - นาวาวีร์ ยีดาหมาน -

เดก็ ถูกทอดทิ้ง : บนเสน้ ทางทถี่ กู ลืม 1 สิทธทิ ห่ี ายไปต้งั แต่เกดิ ในเช้าของวันปกติท่ัวไป เราในตอนเด็กคงจะตื่นขึ้นมาในห้องเช่า คอนโด บา้ นในเมอื งไปจนถงึ บา้ นหลงั เลก็ ๆ กลางปา่ สวนในชนบท หรอื แมก้ ระทงั่ สลัมที่แออัด การต่ืนมาพบหน้าใครสักคนในครอบครัว หรือแม้เพียงได้รับรู้ถึง การมีอยู่ของพ่อหรือแม่ท่ีต้องออกไปทำ�งานยามเช้าก็อาจเพียงพอแล้วสำ�หรับ เดก็ บางคนซงึ่ อยใู่ นวยั ทต่ี อ้ งการเตมิ เตม็ ความรกั จากพอ่ แม่ แตส่ �ำ หรบั เดก็ ทถี่ กู ทอดทง้ิ จ�ำ นวนหนง่ึ กลบั อยใู่ นสถานการณต์ รงกนั ขา้ ม ยามเมอื่ ทกุ ขก์ ไ็ มม่ ใี ครให้ คอยพกั พงิ ยามเมอ่ื สขุ ก็ไมม่ ใี ครคอยยินดี การไมร่ บั รวู้ า่ คนที่ใหก้ ำ�เนิดเปน็ ใคร ไม่รวู้ ่าตนมาจากไหน ส่งิ เหลา่ น้แี ทบเป็นความไม่ปกติท่เี ป็นปกตขิ องสงั คมไทย มาโดยตลอด และยงั คงเป็นบาดแผลท่ีไม่เคยจางหาย เรามกั ไดย้ นิ ขา่ วในโทรทศั นห์ รอื ในโซเชยี ลมเี ดยี วา่ เดก็ ทารกถกู ทอดทง้ิ ไว้ ในถงั ขยะบา้ ง เดก็ ถกู ทง้ิ ไวใ้ นโรงพยาบาลบา้ ง นา่ แปลกใจทเี่ รายงั ไดย้ นิ ขา่ วแบบ นีใ้ นทุก ๆ ปี ช่างเปน็ ขา่ วคราวทีไ่ มเ่ คยห่างหายไปจากสงั คมไทย การท่ีเด็กถูก ทอดทงิ้ ทง้ั ทางกายภาพและถกู ทอดทง้ิ ทางใจ ไมไ่ ดร้ บั การเอาใจใสด่ แู ล ทง้ั ยงั ถกู กระทำ�ความรุนแรง ครอบครัวแตกแยก รวมไปถึงปญั หาความยากจนที่พ่อแม่ เดก็ ไม่สามารถที่จะเล้ยี งดเู ดก็ ได้ ปัญหาเหล่านท้ี ำ�ใหเ้ ดก็ ตอ้ งเขา้ สู่การดแู ลของ Stand By Youth 1

เด็กถูกทอดท้ิง : บนเสน้ ทางทีถ่ กู ลมื สถานสงเคราะห์ แตย่ งั มอี กี หลายคนเขา้ ไมถ่ งึ สถานสงเคราะห์ ท�ำ ใหเ้ ดก็ ตอ้ งอยู่ อย่างเร่ร่อน รายงานจากกระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์พบ ว่าสถิติเด็กถูกทอดทิ้งตามโรงพยาบาล สถานสงเคราะห์และที่สาธารณะ อยู่ที่ ประมาณ 88,700 คน ส่วนข้อมูลสถิติจากมูลนิธิสร้างสรรค์เด็กรายงานว่าเด็ก เร่ร่อนของไทยปี 2560 อยู่ท่ี 50,000 คน แบ่งเป็นเด็กจากประเทศเพ่ือนบ้าน 20,000 คน และเด็กไทย 30,000 คน และมีแนวโน้มว่าตัวเลขในปี 2563 จะ เพ่ิมขึ้นเป็น 53,000 คน เป็นท่ีน่าตกใจอย่างมากถึงตัวเลขดังกล่าว การที่หนึ่ง ชีวิตตอ้ งไรท้ ่ีอยอู่ าศยั ไรอ้ าหาร ไรค้ วามหวงั และเปา้ หมายในการดำ�รงชวี ติ นบั เปน็ ชวี ติ ทแี่ ยแ่ ลว้ การทเ่ี ดก็ ไรเ้ ดยี งสาคนหนง่ึ ตอ้ งมาเผชญิ กบั ความโหดรา้ ยเชน่ นี้ตามล�ำ พงั ดูไมย่ ุตธิ รรมเอาเสียเลย “หนูไมข่ อเลอื กทง้ั อดตี ไมข่ อเลือกอนาคต ไมข่ อเกดิ มาเลยจะดกี ว่า” ค�ำ กล่าวของเด็กเร่รอ่ นคนหน่งึ จาก บทสมั ภาษณ์ชอ่ งไทยพีบีเอส Stand By Youth 2

เดก็ ถูกทอดทิ้ง : บนเสน้ ทางทีถ่ กู ลืม 2 เมอ่ื ครอบครัวมีปญั หา จึงต้องจบทีค่ รอบครวั แม้ครอบครัว จัดเป็นสถาบันลำ�ดับแรกที่ต้องให้ความสำ�คัญไม่ยิ่งหย่อน ไปกว่าสถาบันอ่ืน ๆ เพราะเปรียบเสมือนฐานรากท่ีสำ�คัญท่ีสุดของสังคม แต่ ปญั หากย็ งั คงเกดิ ขน้ึ ซ�้ำ ๆ จากสถาบนั ครอบครวั ทอ่ี อ่ นแอและลม่ สลาย ถงึ ทสี่ ดุ อยา่ งไรเดก็ ๆ ควรไดร้ บั การดแู ลเอาใจใส่ และเตบิ โตมาในสภาพทพี่ รอ้ มทจ่ี ะได้ รับการพัฒนาและได้รับการปกปอ้ งดแู ลอย่างเหมาะสม ปญั หาเดก็ ถกู ทอดทง้ิ ดจู ะเปน็ ปญั หาทซ่ี กุ ซอ่ นจนหลายคนมองไมเ่ หน็ หรอื อาจมองเห็นแตไ่ มร่ ู้สกึ ปัญหาเหล่าน้เี องจะสะท้อนปญั หาอืน่ ๆ ในสังคมทม่ี อี ยู่ และทีจ่ ะตามมา “เยาวชนคือ อนาคตของชาต”ิ เราควรใสใ่ จกับคำ� ๆ น้ีใหม้ าก โดยเฉพาะผใู้ หญ่ ปญั หาเดก็ ถกู ทอดทง้ิ มากมายทเ่ี กดิ ขน้ึ ลว้ นแลว้ แตม่ ใิ ชค่ วาม ผดิ เดก็ เลยแมแ้ ตน่ อ้ ย ส�ำ หรบั ประเทศไทยเดก็ ทถี่ กู ทอดทงิ้ มาจากสาเหตหุ ลกั ๆ 5 ประการ ไดแ้ ก่ หน่ึง การขาดความรู้ความเข้าใจในการมีบุตร เช่น การคำ�นึงถึงความ พร้อมของพ่อแม่เองไม่ว่าจะเป็นสถานะการเงิน การศึกษา ล้วนแล้วสำ�คัญต่อ การเติบโตขนึ้ มาอย่างเหมาะสมของตัวเด็กทง้ั สิ้น สอง ปญั หาครอบครัว ไม่วา่ จะเป็นการหย่าร้างของพ่อแม่ การใช้ความรุนแรงในครอบครัว การทะเลาะกัน Stand By Youth 3

เด็กถูกทอดทง้ิ : บนเสน้ ทางท่ีถกู ลืม การแต่งงานใหม่ของพ่อแม่ ทำ�ให้เด็กต้องถูกทอดทิ้งไม่มีท่ีไป ขาดคนสนใจ ดแู ลท�ำ ใหเ้ ขาเหลา่ นน้ั รสู้ กึ ไรค้ า่ และตอ้ งออกมาใชช้ วี ติ ตามล�ำ พงั ในสงั คม สาม ครอบครัวมีฐานะยากจนเกินกว่าจะดูแลเด็ก ปัญหาความยากจน ยังคงเป็น ปญั หาทห่ี ลอกหลอนคนไทยมาอยา่ งยาวนาน ฝงั รากลกึ ไปกบั ระบบทนุ นยิ มและ ชนชน้ั ทางสงั คมและเศรษฐกจิ ทไ่ี มเ่ ทา่ เทยี ม ผลกั ไสครอบครวั ทยี่ ากจนตอ้ งละทงิ้ บตุ รของตน ส่ี การตงั้ ครรภโ์ ดยไมพ่ งึ ประสงค์ ซึ่งเป็นกระจกสะท้อนการศกึ ษา ด้านเพศศกึ ษาท่ีไมส่ มั ฤทธ์ิผล ทง้ั ระดับครอบครัว และโรงเรยี น ห้า เด็กมคี วาม บกพร่องหรือพกิ าร ทำ�ให้เด็กไมเ่ ป็นที่ตอ้ งการของครอบครวั และถกู ทอดท้ิง ปัญหาเหล่านี้ควรหมดไป ส่ิงสำ�คัญคือ ทุกคนตระหนักถึงปัญหาเหล่าน้ี มากนอ้ ยแคไ่ หน บางครงั้ ปญั หาทเ่ี กดิ ขน้ึ ทง้ั หมดอาจจะมาจากแคก่ ารไมเ่ ปดิ ใจ รับฟังกนั หรอื ไม่ หรือการแกป้ ัญหาของภาครัฐเพอ่ื ปอ้ งกันปัญหาดังกลา่ วลงลึก ถงึ หนว่ ยเลก็ ท่สี ุดของสงั คมนีห้ รอื ยัง Stand By Youth 4

เดก็ ถูกทอดทงิ้ : บนเส้นทางที่ถูกลืม 3 รอยยิ้มจากกิจกรรมเพื่อสงั คมท่ี ห่างหายในบ้านเด็กกำ�พร้า ในแต่ล่ ะปีี ทุกุ ๆ วันั หยุดุ สถานสงเคราะห์จ์ ะเป็น็ เหมือื นสถานที่�ที่�จะทำำ�ให้้ ผู้�คนใจดีี มารวมตัวั กันั เพื่�อเลี้�ยงข้้าวเด็ก็ ๆ รวมตัวั กันั บริจิ าคสิ่�งของให้ก้ ัับสถาน รัับเลี้�ยงเด็็กกำ�ำ พร้้าจำ�ำ นวนมาก การได้พ้ บหน้า้ ลุุง ป้้า น้้า อา พี่�สาว พี่�ชาย ที่�มา คอยหยอกล้อ้ พูดู คุยุ ทำำ�ให้เ้ ด็ก็ ๆ ต่า่ งเอ่อ่ ล้น้ ไปด้ว้ ยความสุขุ จากคนแปลกหน้า้ ที่� แม้ไ้ ม่่รู้�จักกันั แต่แ่ สนคุ้�นเคย สภาพจิิตใจของเด็็กนั้�นสำ�ำ คััญ มีีเด็็กที่่�ถููกทอดทิ้�งจำำ�นวนมากต้้องอาศััย อยู่�ในสถานสงเคราะห์์ การอยู่่�ร่่วมกัันของเด็็กหลายคนอาจนำำ�ไปสู่�การแข่่งขััน แก่ง่ แย่ง่ ชิงิ ดีชี ิงิ เด่น่ จนทำ�ำ ให้เ้ ด็ก็ โตมามองโลกในแง่ร่ ้า้ ย มองทุกุ อย่า่ งเป็น็ สีเี ทา ทั้�งยังั ไม่ม่ ีคี วามรักั จากคนในครอบครัวั ที่�คอยมาเติมิ เต็ม็ ในยามที่่�หัวั ใจเหี่�ยวเฉา พี่ �เลี้ �ยงในสถานรัับเลี้ �ยงเด็็กอาจทำำ�หน้้าที่่�พ่่อหรืือแม่่ให้้กัับพวกเขาได้้ในระดัับ หนึ่�ง แต่ก่ ็เ็ ป็็นการยากที่�จะลบบาดแผลในใจของเด็ก็ ได้้ มีเี ด็็กหลายคนที่�ทนรับั บาดแผลนี้�ไม่่ไหว จนท้้ายที่่�สุุดทางออกของพวกเขาอาจเดิินเข้้าไปสู่�วงจรการ ค้้ายาเสพติิด การก่่ออาชญากรรม นำำ�ไปสู่่�ปััญหาสัังคมที่่�ดำำ�เนิินต่่อไปอย่่างไม่่ จบสิ้�นและเมื่�อเด็็กเหล่า่ นี้�โตไปมีีครอบครััว ก็อ็ าจสร้า้ งวัฏั จักั รเหล่่านี้�ให้้ดำ�ำ รงวน เวีียนอย่่างไร้ท้ างออก Stand By Youth 5

เด็กถูกทอดท้งิ : บนเสน้ ทางท่ถี กู ลมื การดำำ�รงอยู่�เพื่�อรอคอยว่่าสัักวัันจะได้้พบพ่่อแม่่ของตน บางรายอาจรอ คอยให้้มีีครอบครััวอุุปถััมภ์์มารัับตนไปเลี้ �ยงเพื่ �อจะได้้มีีครอบครััวเฉกเช่่นเด็็ก ทั่�วไป บางรายก็็อาจไม่่คาดหวััง ขอเพีียงแค่่วัันหนึ่�งให้้เขาได้้รัับความรัักจาก ใครสัักคน ให้้เขาไม่่รู้้�สึึกโดดเดี่�ยว กิิจกรรมหนึ่�งที่�คอยสร้้างกำ�ำ ลังั ใจให้พ้ วกเขา เหล่่านี้� คืือการจััดค่่ายอาสาของนัักศึึกษาที่่�ดำ�ำ เนิินการอยู่�ในทุุก ๆ ปีีของแต่่ละ มหาวิิทยาลััย ซึ่�งได้้เข้้าไปเติิมเต็็มความสุุขให้้กัับน้้อง ๆ เด็็กบางรายถึึงกัับ ร้้องไห้้จนพี่่� ๆ เองก็็ร้้องไห้้ตามยามเมื่�อจะจากกััน แต่่เมื่�อเกิิดการระบาด ของโรคโควิิด-19 กิจิ กรรมเหล่า่ นี้้�จึงึ ต้อ้ งสะดุดุ หยุดุ ลง ตัวั อย่า่ งเช่น่ เมื่�อมิถิ ุนุ ายน 2563 ที่่�ผ่่านมา “ค่่ายเติิมศรััทธาสู่่�ผ้้าขาว” ของชมรมมุุสลิิมมหาวิิทยาลััย ธรรมศาสตร์์ ต้อ้ งถูกู ยกเลิกิ ไปเพื่�อป้อ้ งกันั การแพร่ร่ ะบาดของโรคโควิดิ -19 ขณะ ที่�อาจารย์์ผู้้�ดููแลสถานรัับเลี้�ยงเด็็กกำำ�พร้้าบ้้านอััดซิิดดิิก จัังหวััดเชีียงรายที่�ทาง ชมรมจะไปจััดค่า่ ยยังั คงยืืนยัันอยากให้จ้ ััดต่่อไปโดยกล่่าวกับั ทางชมรมว่่า “ทางเราไม่ก่ ัังวลเรื่�องโควิดิ -19 ผมอยากให้ม้ าจัดั มาก ผมสงสารพวกเขา นาน ๆ ทีกี ว่า่ จะมีคี นมาหาพวกเขาอย่า่ งปีทีี่�แล้ว้ น้อ้ งร้อ้ งไห้ไ้ ม่อ่ ยากให้พ้ี่� ๆ กลับั ” ในช่ว่ งสถานการณ์ท์ ี่่�มีกี ารระบาดของเชื้�อโควิดิ -19 ยังั มีสี ถานรับั เลี้�ยงเด็ก็ กำำ�พร้้าอีีกหลายแห่่งที่ �ได้้รัับความเดืือดร้้อนเนื่ �องจากไม่่มีีผู้ �เดิินทางมาบริิจาค เหมือื นเช่่นที่�เป็น็ มา ตัวั อย่า่ งเช่่น บ้้านทานตะวันั มูลู นิธิ ิเิ ด็ก็ อ่่อนในสลัมั ฯ มููลนิธิ ิิ บ้า้ นพระพร วัดั โบสถ์ว์ รดิษิ ถ์์ วัดั ดอนจั่�นและอีกี หลายแห่ง่ ทำำ�ให้ส้ ถานสงเคราะห์์ เองต้อ้ งระดมทุนุ จากหลากหลายช่อ่ งทาง ทั้�งทางยููทููป เพจเฟซบุ๊๊ก� จะเห็น็ ได้้ว่า่ แม้้บ้้านเด็็กกำ�ำ พร้้าจะเป็็นทางออกสุุดท้้ายที่�เป็็นเสมืือนดัังเบาะที่�รองรัับปััญหา มากมาย แต่่บ้้านหลัังนี้้�ก็็ยัังโคลงเคลงสั่�นไหว และเผชิิญกัับความหนาวเหน็็บ ได้ท้ ุุกเมื่�อเช่่นกันั Stand By Youth 6

เด็กถกู ทอดท้งิ : บนเส้นทางทถ่ี กู ลมื ขอความกรุณากรอกแบบสอบถามหลังการอ่านด้วยนะครับ https://forms.gle/1sXHFtqJ3uDvSv4i7 Stand By Youth 7