หนังสือ DCY

46 คา่ นยิ ม : มองไกล กา้ วทนั มีความเช่ียวชาญ จิตมุ่งบริการ ยึดมน่ั คณุ ธรรม เน้นการมสี ่วนร่วม หลักการสง่ เสริมศกั ยภาพเดก็ และเยาวชนสถาบันเพาะกล้าคณุ ธรรม “โครงการเยาวชนเกง่ ดี พ่นี ้องรว่ มสรา้ ง” การจดั การรูปแบบเดมิ “โครงการเยาวชนเก่งดี พ่ีน้องรว่ มสร้าง” - การดำ� เนินการก�ำหนดจาก บุคลากรของสถาบนั หรอื เป็น ไม่บรรลุ ตวั ช้ีวัดคุณภาพเดก็ เศรษฐกิจ - แกป้ ญั หารายบคุ คล คุณธรรม นโยบายทถี่ ูกก�ำหนดใหด้ �ำเนินการ และเยาวชนสถาบันเพาะกล้า พอเพียงและ - เสรมิ สร้างก�ำลังใจและ คณุ วุฒิ ขาดการมีส่วนร่วมของเด็กและ คณุ ธรรม ความมคี ุณคา่ ในตัวเอง คุณสมบตั ิ เยาวชน มีพฤติกรรมทก่ี ระท�ำผิดกฏของ จิตอาสา - เสริมสรา้ งและพัฒนา - ผา่ นตวั ช้ีวัด - ระบบพีป่ กครองน้อง สถาบันอยเู่ สมอ ผลการเรยี น หลกั ทกั ษะตามศักยภาพ คณุ สมบตั สิ ถาบนั - ขาดการแสวงความร่วมมือกบั ของนกั เรียนบางสว่ นกย็ ังอยใู่ น และความสนใจ เพาะกลา้ คณุ ธรรม หนว่ ยงานอืน่ เกณฑ์ทีต่ ำ�่ ประชาธปิ ไตย - เทดิ ทนู สถาบนั หลัก - การด�ำเนินงาน - การด�ำเนินการยังเป็น การอยรู่ ่วมกนั กไ็ ม่เปน็ ไปด้วย ของชาติ ปลกู ฝงั คา่ นยิ ม เปน็ เอกภาพและ การดำ� เนินการแบบแยกส่วน ความเรยี บร้อย หลกั หลกั และหนา้ ทพ่ี ลเมอื ง หลกั การทถี่ กู ตอ้ ง - ไมม่ คี วามชดั เจนของทิศทาง มกี ารใชค้ วามรุนแรงระหว่างกัน การมีสว่ นร่วม - สง่ เสริมองคค์ วามรู้ - เกดิ กระบวนการ การดำ� เนนิ การ ขาดเอกภาพ ไม่เคารพสทิ ธ์ของผอู้ ่ืน และปลกู ฝงั การด�ำเนิน มสี ่วนร่วม ในการด�ำเนนิ งาน ไม่มคี วามรับผดิ ชอบตอ่ ตนเอง “เปลย่ี น ชวี ติ ตามหลกั ปรัชญา ทุกขน้ั ตอน - หลักการท่ีถกู ตอ้ งที่เปน็ ท่ียอมรบั และส่วนรวม กลุ่มเปา้ หมาย เศรษฐกจิ พอเพยี งและ โดยทวั่ ไป ซึ่งส่งผลตอ่ ความเป็นอยทู่ ี่ไมม่ ี เปน็ ต้นทุน” การมีจติ อาสา ความสขุ และเป็นอุปสรรค ต่อการพัฒนาตนเองของเดก็ ดแู ลตนเอง ส่วนใหญ่ เพื่อลดการ ดแู ล” “เด็กและเยาวชนเป็นผคู้ ิด ผดู้ ำ� เนินการ ผ้ใู หญ่เปน็ เพยี งผู้สนบั สนุนตามการร้องขอ รว่ มคิด ร่วมท�ำ รว่ มประเมิน และพฒั นาปรบั ปรงุ เด็กไดร้ ับการคมุ้ ครอง ป้องกนั พัฒนาไปพรอ้ มกัน บทบาทการมีส่วนรว่ มแตล่ ะภาคส่วน 1. สภาเด็กและเยาวชนสถาบนั เพาะกลา้ คุณธรรม จัดกิจกรรมพัฒนาศักยภาพแกเ่ ด็กและเยาวชน กำ� กบั และ สนับสนุนการปฏิบัติงานของกลุ่มเพชรศักยภาพ ก�ำหนดกฎเกณฑ์ แนวทางการอยู่ร่วมกันภายในสถาบันเพาะกล้า คุณธรรม จดั การดแู ล แนะน�ำการเรยี นระหวา่ งพ่นี ้อง (พ่ีสอนน้อง) ดแู ลความเป็นอยรู่ ะหว่างเพ่ือน พี่ นอ้ ง ในการดำ� รง ชวี ติ ประจำ� วนั และปฏบิ ตั งิ านอน่ื ๆ ตามสถานการณใ์ นขณะนนั้ (เปรยี บไดเ้ หมอื นรฐั บาลของสถาบนั เพาะกลา้ คณุ ธรรม) 2. กลุ่มเพชรศักยภาพ เป็นกลุ่มกิจกรรมของเด็กและเยาวชน ท่ีเกิดขึ้นในการรวมตัวกันเพ่ือท�ำกิจกรรมหรือ โครงการ ตามความสามารถหรือความสนใจ ภายใต้การก�ำกับดูแล และสนับสนุนของสภาเด็กและเยาวชนสถาบัน เพาะกลา้ คุณธรรม (เปรยี บได้เหมือนกระทรวงของสถาบนั เพาะกลา้ คุณธรรม) 3. คณะกรรมการคมุ้ ครองเดก็ สถาบนั เพาะกลา้ คณุ ธรรม เปน็ กลมุ่ บคุ คลทมี่ สี ว่ นเกยี่ วขอ้ งในการพฒั นาศกั ยภาพ และเสรมิ สรา้ งพฤตกิ รรมทเี่ หมาะสมของเดก็ และเยาวชน สถาบนั เพาะกลา้ คณุ ธรรม ทำ� หนา้ ทใ่ี นการรายงานขอ้ มลู เกยี่ ว กับความประพฤติ การเรียน การด�ำรงชีวิตประจ�ำวัน รวมทั้งก�ำหนดแนวทางแก้ไข หรือการปฏิบัติแก่ผู้ท่ีเกี่ยวข้อง โดยมงุ่ เน้นการน�ำพฤติกรรมเชงิ บวกมาใช้ในการด�ำเนนิ การ 4. สถาบันเพาะกล้าคุณธรรม มีหนา้ ที่ในการพฒั นาศกั ยภาพและเสรมิ สรา้ งพฤติกรรมทเ่ี หมาะสมของเด็กและ เยาวชน ตามบทบาทหนา้ ที่ ใหบ้ รรลุเป้าหมายตามเปา้ ประสงคข์ ององค์กร (คุณธรรม คณุ วุฒิ คณุ สมบตั ิ) โดยการจัดทำ� โครงการ/กิจกรรม รวมถึงแสวงความร่วมมือการด�ำเนินการจากภาคส่วนต่าง ๆ ทั้งภาคประชาสังคม/มูลนิธิ/องค์กร เอกชน และพัฒนากระบวนการมีส่วนร่วมของเด็กและเยาวชนในการด�ำเนินการ ให้การสนับสนุนการด�ำเนินงานของ สภาเด็กและเยาวชนสถาบันเพาะกล้าคณุ ธรรม

DCY Success Stories 47 5. โรงเรียนด่านมะขามเต้ียวิทยาคม มีหน้าท่ีในการพัฒนาศักยภาพ และเสริมสร้างพฤติกรรมท่ีเหมาะสมของ เดก็ และเยาวชนตามบทบาทหนา้ ที่ โดยเฉพาะในสว่ นการเสรมิ สรา้ งความรู้ (คณุ วฒุ )ิ รวมถงึ ดำ� เนนิ การอนื่ รว่ มกบั สถาบนั เพาะกล้าคุณธรรม กระบวนการสง่ เสรมิ ศกั ยภาพเดก็ และเยาวชนสถาบนั เพาะกลา้ คณุ ธรรม “โครงการเยาวชนเกง่ ดี พน่ี อ้ งรว่ มสรา้ ง เสรมิ สรา้ งความสัมพันธเ์ กดิ สายรหัส กจิ กรรมโรงเรยี น เพชรศกั ยภาพ เสรมิ สร้างทกั ษะ การดแู ลระหว่างกันในระบบ สีกลุ่มสาย เดก็ เพาะกลา้ พฒั นาศักยภาพ พด่ี ูแลนอ้ งเพอ่ื นดแู ลเพ่ือน ..........กลา้ ดี เพชรน้ำ� หน่ึง ตามความถนดั ฝกึ ฝนการบริหาร สดย.สถาบันเพาะ กจิ กรรมสถาบันฯ เพชรวชิ าการ จัดการและการ กล้าคณุ ธรรม ทำ� งานเปน็ ทมี เสริมสร้างหลกั การ แมส่ ี จิตอาสา เพชรกฬี า ใชเ้ วลาวา่ งใหเ้ ปน็ ประชาธปิ ไตยและการ ค่ายคุณธรรม ประโยชน์ บรหิ ารจัดการในภาพรวม เป็น ร่วม ปลกู ฝงั คณุ ธรรม เพชรดนตรี มีความคิด ดา้ นกิจกรรมเดก็ และ พี่เลี้ยงให้ กจิ กรรม เพชรภาษาและ สรา้ งสรรค์ เยาวชนสถาบันเพาะกลา้ ค�ำแนะน�ำ อย่าง คนหวา่ นกล้า การส่อื สาร แสดงออก คณุ ธรรม ปรกึ ษา ตอ่ เนื่อง เพชรศิลปะและ อยา่ งถูกต้อง ใหก้ ารปรกึ ษาแนะนำ� ร่วม คิดเปน็ วัฒนธรรม สรา้ งประโยชน์ ดำ� เนนิ การและเปน็ พเ่ี ลย้ี ง ระบบ เพชร IT ต่อตนเอง และสงั คม เจ้าหน้าท่สี ถาบนั เพชรเกษตร เพาะกลา้ คุณธรรม รว่ มด�ำเนนิ การอย่างตอ่ เน่ืองคิดเป็นระบบ พัฒนาทกั ษะตนเองให้ทันตอ่ สถานการณ์ คนขดุ เพชร ผลลพั ธ์จากการพัฒนา เดก็ และเยาวชนในความอปุ การะของสถาบนั เพาะกลา้ คณุ ธรรม มผี ลการเรยี นดขี นึ้ การกระทำ� ผดิ กฎของ สถาบันเพาะกล้าคุณธรรมและกฎของโรงเรียนลดลงอย่างต่อเน่ือง และส่วนใหญ่มีพฤติกรรมในชีวิตประจ�ำวันดีข้ึน มีภาวะความเป็นผู้น�ำ มีความประพฤติดี มีระเบียบวินัย ส่งผลต่อความเป็นอยู่ และพัฒนาการทางอารมณ์ของเด็ก ท่ีมีความสดใสและมีความสุข มีความสามัคคีของหมู่คณะ การกระท�ำความรุนแรง หรือค่านิยมท่ีจะแก้ปัญหา ดว้ ยความรนุ แรงลดลง เดก็ และเยาวชนไดร้ บั การพฒั นาศกั ยภาพ และเสรมิ สรา้ งพฤตกิ รรมทเี่ หมาะสม ผา่ นกระบวนการมสี ว่ นรว่ ม ตามหลกั การ “เด็กและเยาวชนเปน็ ผคู้ ดิ ผู้ด�ำเนนิ การ ผ้ใู หญเ่ ปน็ เพียงผสู้ นับสนุนตามการรอ้ งขอ” เดก็ และเยาวชน สามารถดแู ลตนเองและผู้อน่ื ได้อย่างเหมาะสม ตามหลักคดิ “ดแู ลตนเอง เพอื่ ลดการดูแล”

48 คา่ นยิ ม : มองไกล ก้าวทนั มคี วามเชย่ี วชาญ จิตมงุ่ บริการ ยึดม่นั คณุ ธรรม เนน้ การมีส่วนร่วม กระบวนการแกไ้ ขปญั หาแบบมสี ว่ นรว่ ม ของสถาบนั เพาะกลา้ คณุ ธรรม ผทู้ เ่ี กยี่ วขอ้ ง กำ� หนดแนวทางการแกไ้ ขปญั หาแบบแแยกสว่ น และนำ� มาสงั เคราะหร์ ว่ มกนั ในภาพรวม กำ� หนดจดุ หมายปลาย ทางทจ่ี ะไปใหถ้ งึ รว่ มกนั สบื คน้ ขอ้ มลู /วเิ คราะหส์ าเหตุ และปจั จยั แวดลอ้ มทเ่ี กย่ี วขอ้ ง ผมู้ สี ว่ นไดเ้ สยี สืบคน้ ประเด็นปญั หาทีเ่ ป็นอปุ สรรค หรอื ขอ้ จำ� กดั ตอ่ การพฒั นาแบบแยกสว่ น และนำ� ขอ้ มลู ทไ่ี ดม้ าถงึ สงเคราะห์ รว่ มกนั ทบทวนปรบั ปรงุ ประเมินผล ดำ� เนนิ การตามแนวทางทก่ี ำ� หนดขนึ้ รว่ มกนั จากผทู้ ่ี และตอ่ ยอด อย่างต่อเน่ือง เกยี่ วขอ้ งทกุ ฝา่ ย ใหเ้ ปน็ ไปอยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ ตลอดการดำ� เนนิ การ เสรมิ สรา้ งความเขา้ ใจ ปรบั เปลยี่ นกระบวนการคดิ ใหเ้ ปน็ ไปอยา่ งถกู ตอ้ ง สรา้ งทศั นคตเิ ชงิ บวก กลา้ เปลย่ี นแปลงในสง่ิ ทดี่ กี วา่ เชอื่ ใจเชอ่ื มน่ั ระหวา่ งกนั รว่ มคดิ ร่วมท�ำ รว่ มประเมนิ เปลย่ี นกลมุ่ เป้าหมายเป็นต้นทนุ และพฒั นาปรบั ปรงุ สู่ผลส�ำเรจ็ ทยี่ ั่งยืน

DCY Success Stories 49 โครงการ “เยาวชนเก่งดี พ่นี อ้ งร่วมสร้าง” สำ� เรจ็ ไดเ้ นื่องจากการบรู ณาการความรว่ มมือ ระหวา่ ง สถาบนั เพาะกลา้ คณุ ธรรม โรงเรยี นดา่ นมะขามเตย้ี วทิ ยาคม และสภาเดก็ และเยาวชนสถาบนั เพาะกล้าคณุ ธรรม ประกอบดว้ ย นายนิตินยั อทุ ยั รงั ษี ผูอ้ ำ� นวยการสถาบันเพาะกล้าคณุ ธรรม Email : [email protected] โทรศพั ท์ 08 0904 0556 นายประมวล ศรบี ูจนั ดี ผอู้ �ำนวยการโรงเรยี นด่านมะขามเตี้ยวทิ ยาคม Email : [email protected] โทรศัพท์ 08 1757 7788 นายวรพล เจริญสขุ ประธานสภาเดก็ และเยาวชนสถาบนั เพาะกลา้ คุณธรรม Email : [email protected] โทรศัพท์ 09 3140 4562

50 ค่านยิ ม : มองไกล กา้ วทนั มีความเชีย่ วชาญ จติ ม่งุ บริการ ยดึ ม่นั คณุ ธรรม เน้นการมีสว่ นรว่ ม การสง่ เสริมและพฒั นาทกั ษะชวี ติ เดก็ กอ่ นคนื สคู่ รอบครวั โดยใชร้ ะบบ CLICK FOR THE BEST โดย สถานแรกรับเดก็ ชายปากเกรด็ การส่งเสริมและพัฒนาทักษะชีวิตเด็ก เจ้าหน้าที่ต้องน�ำข้อมูลเด็กด้านต่าง ๆ ประกอบด้วย ข้อมูลด้าน สงั คมสงเคราะห์ ดา้ นจิตวิทยา ดา้ นการศึกษา ด้านพยาบาล มาวเิ คราะห์วางแผนพัฒนาเดก็ ซง่ึ ข้อมูลแต่ละดา้ นมีการ จดั เกบ็ แยกแฟม้ กนั ทำ� ใหเ้ กดิ ความลา่ ชา้ หรอื เอกสารไมค่ รบถว้ นสมบรู ณใ์ นการนำ� ขอ้ มลู มาวเิ คราะหว์ างแผนการพฒั นา ทักษะชีวิตเด็ก สถานแรกรับเด็กชายปากเกร็ด จึงท�ำระบบ CLICK FOR THE BEST รวบรวมข้อมูลแต่ละด้าน จดั เกบ็ อยา่ งเป็นระบบ และมีระบบประมวลผล ระบบ CLICK FOR THE BEST เปน็ ระบบในการจดั เกบ็ ขอ้ มลู และประมวลผล เพอ่ื นำ� มาวเิ คราะห์ การตดั สนิ ใจ ในการวางแผนส่งเสริมพัฒนาทักษะชีวิตของเด็กก่อนคืนสู่ครอบครัว และช่วยลดการท�ำงานที่สูญเปล่า รวมถึง สามารถเรยี กดูและใช้งานข้อมลู ไดท้ กุ ทท่ี กุ เวลา ประโยชนท์ ไ่ี ดร้ บั 1. การเรียกใช้ข้อมูลสะดวกรวดเร็ว ได้ทุกท่ีทุกเวลา ในการน�ำมาวิเคราะห์ตัดสินใจ และวางแผนส่งเสริมพัฒนาการ และทกั ษะชีวิตเดก็ ในความอุปการะ 2. ขอ้ มูลทน่ี �ำมาวเิ คราะหค์ รบถว้ นสมบรู ณ์มากขึ้น ลดการใช้ทรัพยากรกระดาษในการท�ำงาน ซ่ึงสอดคลอ้ ง กับตวั ชว้ี ัด ของหนว่ ยงานในการลดการใชก้ ระดาษ 3. เจ้าหนา้ ทสี่ ามารถปฏบิ ัตงิ านได้สะดวกและรวดเร็วขน้ึ เนอ่ื งจากกระบวนงานใหม่สามารถลดข้นั ตอนและระยะเวลา การท�ำงานใหน้ ้อยลง ช่วยลดการทำ� งานทส่ี ูญเปลา่ 4. เดก็ ไดร้ บั การจดั สวสั ดกิ ารสงั คมไดเ้ หมาะสมและรวดเรว็ ขนึ้ โดยทมี สหวชิ าชพี นำ� ขอ้ มลู ในระบบมาวางแผนการพฒั นา เดก็ รายบุคคล

DCY Success Stories 51 การส่งเสริมและพฒั นาทักษะชวี ิตเดก็ กอ่ นคืนสู่ครอบครัว ในปัจจุบันสภาพสังคมมีการเปล่ียนแปลง กวา่ จะมาเปน็ ระบบ CLICK FOR THE BEST อย่างรวดเร็วและซับซ้อนมากขึ้น เด็กและเยาวชน ในการส่งเสริมและพัฒนาทักษะชีวิตเด็กน้ัน จึงจ�ำเป็นต้องได้รับการส่งเสริมและพัฒนาทักษะชีวิต เจ้าหน้าที่จะต้องน�ำข้อมูลเด็กด้านต่าง ๆ ประกอบด้วย ดา้ นตา่ ง ๆ เพอื่ ใหส้ ามารถใชช้ วี ติ อยใู่ นสงั คมไดอ้ ยา่ งปกตสิ ขุ ด้านสังคมสงเคราะห์ ด้านจิตวิทยา ด้านการศึกษา และเติบโตเป็นผู้ใหญ่ท่ีดี แต่ถ้าเด็กและเยาวชน ด้านพยาบาล และด้านพัฒนาการ มาวิเคราะห์และ ไมไ่ ดร้ บั การพฒั นาอยา่ งเหมาะสมตามชว่ งวยั กอ็ าจสง่ ผล ประมวลผล เพื่อจัดท�ำแผนพัฒนาให้เหมาะสมกับเด็ก ใหเ้ ดก็ มคี วามเสยี่ งตอ่ การกระทำ� ความผดิ เชน่ ตดิ ยาเสพตดิ แต่ละคน ซึ่งการจดั เกบ็ ขอ้ มลู แบบเดิม ๆ ประสบปัญหา หรือเป็นอาชญากรได้ในอนาคต โดยเฉพาะเด็กและ ข้อมูลขาดความครบถ้วนสมบูรณ์ ไม่มีการประมวลผล เยาวชนท่ีอยู่ในสถานรองรับเด็ก ซึ่งเด็กเหล่าน้ีเป็นเด็ก ส ่ ง ผ ล ใ ห ้ ก า ร พั ฒ น า ทั ก ษ ะ ชี วิ ต เ ด็ ก เ กิ ด ค ว า ม ล ่ า ช ้ า ท่ีขาดโอกาสทางสังคม ขาดการดูแลอย่างเหมาะสม และไม่ครอบคลมุ หากไมไ่ ดร้ บั การพฒั นาตามชว่ งวยั กอ่ นคนื สคู่ รอบครวั แลว้ หนว่ ยงานจงึ ไดอ้ อกแบบ จดั ทำ� และพฒั นาระบบ เมื่อกลับสู่สังคมก็จะกลายเป็นปัญหาของสังคมได ้ การจัดเก็บและประมวลผลข้อมูลเด็ก โดยใช้เทคโนโลยี จงึ เปน็ เหตใุ หต้ อ้ งมกี ารสง่ เสรมิ และพฒั นาทกั ษะชวี ติ เดก็ สารสนเทศเขา้ มาชว่ ย เรียกว่า ระบบ CLICK FOR THE ทุกรายให้เหมาะสมตามชว่ งวยั โดยใชร้ ะบบ CLICK FOR BEST ซงึ่ เปน็ ระบบการจดั เกบ็ ขอ้ มลู ทสี่ ามารถประมวลผล THE BEST เป็นเครอื่ งมอื ในการด�ำเนนิ งาน เพ่อื น�ำขอ้ มูล ได้ทันที ท�ำให้ได้ข้อมูลท่ีมีความครบถ้วนสมบูรณ ์ มาวเิ คราะหใ์ นการตดั สนิ ใจ การวางแผนพฒั นาการตา่ ง ๆ สามารถลดขน้ั ตอนการทำ� งาน สง่ ผลใหเ้ จา้ หนา้ ทสี่ ามารถ ไดเ้ ร็วข้นึ น�ำข้อมูลท่ีได้ไปใช้ในการส่งเสริมและพัฒนาทักษะชีวิต ทักษะชีวิตเด็ก หมายถึง ความสามารถในการ ให้แก่เด็กแต่ละคนได้อย่างรวดเร็วและเหมาะสมกับ ตระหนักรู้ในหน้าที่ ความรบั ผดิ ชอบ การมวี นิ ัยในตนเอง ชว่ งระยะเวลาที่ก�ำหนด ความภาคภูมิใจในตนเอง การสื่อสารกับผู้อื่นและทักษะ จากการประเมินความพึงพอใจของเจ้าหน้าท ่ี ทางสงั คม โดยสามารถปรับตวั ใหท้ นั ตอ่ การเปลีย่ นแปลง ผใู้ ชง้ านระบบ พบวา่ รอ้ ยละ 80 ของผตู้ อบแบบสอบถาม ท่ีเกิดข้ึน มีความพร้อมทางด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ เห็นว่าระบบ CLICK FOR THE BEST ชว่ ยใหก้ ารท�ำงาน สังคม และสติปัญญา มีองค์ประกอบหลักที่ส�ำคัญ สะดวกและรวดเร็วข้ึน สามารถน�ำข้อมูลท่ีได้ไปใช ้ 4 องค์ประกอบคือ ทักษะการตระหนักรู้ในตนเอง ในการส่งเสริมและพัฒนาทักษะชีวิตให้แก่เด็กแต่ละคน ทักษะการมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น ทักษะการคิดวิเคราะห์ ไดเ้ ป็นอยา่ งดี และแก้ปัญหา และทักษะการจัดการกับอารมณ์ตนเอง แผนการพัฒนาในอนาคต จะเหน็ ไดว้ า่ การสง่ เสรมิ และพฒั นาทกั ษะชวี ติ เดก็ มคี วามสำ� คญั หน่วยงานเห็นว่าการจัดเก็บข้อมูลด้วยระบบ อยา่ งยงิ่ ทจ่ี ะทำ� ใหเ้ ดก็ สามารถใชช้ วี ติ อยใู่ นสงั คมไดอ้ ยา่ งปกติ CLICK FOR THE BEST สามารถน�ำไปประยุกต์ใช้กับ สุขและเติบโตเป็นผูใ้ หญ่ท่ีดขี องสงั คม หน่วยงานอื่น ๆ ในสังกัดของกรมกิจการเดก็ และเยาวชน ทว่ั ประเทศ และยงั ไดม้ กี ารวางแผนตอ่ ยอดพฒั นาระบบ CLICK FOR THE BEST ให้มีขีดความสามารถและ ประสิทธิภาพในการท�ำงานเพิ่มมากขนึ้ ตอ่ ไปในอนาคต

52 ค่านยิ ม : มองไกล กา้ วทัน มีความเชย่ี วชาญ จติ มุ่งบริการ ยดึ ม่นั คุณธรรม เนน้ การมสี ว่ นรว่ ม ผลลพั ธเ์ ชิงประจกั ษ์ที่ได้ ปีงบประมาณ 2561 ปีงบประมาณ 2562 ปงี บประมาณ 2561 ปีงบประมาณ 2562 จ�ำนวนเดก็ จ�ำนวนเด็ก จ�ำนวนเด็ก จ�ำนวนเด็กที่ได้ จำ� นวนเดก็ จ�ำนวนเด็กทไ่ี ด้ ตัวชี้วดั จำ� นวนเดก็ ทไี่ ดร้ บั การ จำ� นวนเดก็ ทไี่ ดร้ บั การ ตวั ชี้วัด ที่ต้องได้รับ รับการพัฒนา คดิ เปน็ ทีต่ ้องไดร้ ับ รับการพัฒนา คดิ เป็น ทตี่ ้องได้รับ สง่ ตอ่ ภายใน คิดเปน็ ทีต่ ้องไดร้ ับ สง่ ตอ่ ภายใน คิดเป็น การพฒั นา ทักษะชีวติ ร้อยละ การพฒั นา ทักษะชวี ิต รอ้ ยละ การส่งตอ่ ระยะเวลาที่ รอ้ ยละ การส่งตอ่ ระยะเวลาท่ี รอ้ ยละ ทักษะชีวิต ภายในระยะ ทกั ษะชวี ิต ภายในระยะ กำ� หนด กำ� หนด เวลาท่กี ำ� หนด เวลาทก่ี �ำหนด เด็กในความ 39 20 51.28 26 25 96.15 เดก็ ในความ 111 60 54.05 86 78 90.70 อปุ การะไดร้ ับ อุปการะได้รบั การ การส่งตอ่ สง่ เสริมและพัฒนา ภายในระยะ ทักษะชวี ติ ภายใน เวลาทก่ี ำ� หนด ระยะเวลาท่กี �ำหนด ตารางที่ 1 เปรยี บเทียบรอ้ ยละของเด็กในความอุปการะที่ได้รับการสง่ ต่อภายในระยะเวลา ตารางท่ี 2 เปรยี บเทยี บรอ้ ยละของเดก็ ในความอุปการะที่ได้รับการสง่ เสริมและพฒั นาทักษะชวี ติ ภายใน ทก่ี �ำหนด ก่อนใชแ้ ละหลงั ใชร้ ะบบ CLICK FOR THE BEST ในปี 2561 และ 2562 ระยะเวลาทกี่ ำ� หนด กอ่ นใชแ้ ละหลงั ใชร้ ะบบ CLICK FOR THE BEST ในปี 2561 และ 2562 ปงี บประมาณ 2561 ปงี บประมาณ 2562 ปี 2559 ปี 2560 ปี 2561 ปี 2562 จำ� นวนเดก็ จำ� นวนเดก็ จ�ำนวนเด็ก จ�ำนวนเด็กที่ จ�ำนวนเดก็ จำ� นวนเดก็ จ�ำนวนเดก็ จำ� นวนเดก็ จ�ำนวนเด็ก จ�ำนวนเดก็ จ�ำนวนเด็ก จำ� นวนเดก็ ตวั ชว้ี ดั ทตี่ อ้ งไดร้ ับ ทไ่ี ด้รับการ ท่ีต้องได้รับ ได้รบั การ รับเขา้ คนื สู่ รบั เข้า คืนสู่ รบั เขา้ คนื สู่ รับเข้า คืนสู่ การรักษา รักษาภายใน คิดเป็น การรักษา รกั ษาภายใน คิดเปน็ ระยะเวลาท่ี ร้อยละ ระยะเวลาที่ รอ้ ยละ ครอบครัว ครอบครัว ครอบครัว ครอบครัว ก�ำหนด กำ� หนด 112 ราย 43 ราย 111 68 ราย 111 56 ราย 86 ราย 78 ราย (38.29%) ราย (61.26%) ราย (50.45%) (90.70%) เด็กในความ 56 31 55.36 78 75 96.15 อปุ การะได้รบั การรกั ษา ภายในระยะ เวลาท่ีก�ำหนด ตารางท่ี 3 เปรียบเทยี บรอ้ ยละของเด็กในความอปุ การะทีไ่ ด้รับการรักษาภายในระยะเวลา ตารางท่ี 4 สถติ เิ ด็กทีค่ ืนกลบั ส่คู รอบครัวและสังคม ปี 2559 - 2562 ทกี่ ำ� หนด กอ่ นใช้และหลงั ใชร้ ะบบ CLICK FOR THE BEST ในปี 2561 และ 2562 รายงานเปรยี บเทียบคะแนนรวมการประเมนิ พฤตกิ รรมรายบคุ คล รายงานเปรยี บเทียบคะแนนรวมการประเมินพฤติกรรมรายบุคคล สถานแรกรบั เดก็ ชายปากเกร็ด เดอื น ตุลาคม 2562 – กมุ ภาพนั ธ์ 2563 สถานแรกรับเดก็ ชายปากเกร็ด เดอื น ตุลาคม 2562 – กุมภาพันธ์ 2563 แผนกดนตรี แผนกดนตรี ชอ่ื -สกุล xxxx ช่ือเล่น xxx อายุ 14 ปี 2 เดอื น อาคารพกั xxx ช่ือ-สกลุ xxxx ชือ่ เลน่ xxx อายุ 14 ปี 2 เดอื น อาคารพัก xxx ลักษณะนสิ ยั ทั่วไปของเด็ก ตลุ าคม 2562 : - พูดเกง่ - เขา้ กบั เพ่ือนไดด้ ี - ชอบซักถาม จุดเดน่ ของเดก็ พฤศจกิ ายน 2562 : - พดู เกง่ - ย้ิมแย้มร่าเริง ตลุ าคม 2562 - ธนั วาคม 2562 : - พดู เกง่ - ชอบชว่ ยเหลอื เพอื่ น - เข้ากบั เพ่อื นไดด้ ี - ยมิ้ แย้มรา่ เรงิ พฤศจิกายน 2562 เดก็ มคี วามสามารถทางดา้ นดนตรี หลายประเภท มกราคม 2563 : - พดู เก่ง - ชอบช่วยเหลือเพอ่ื น - ย้มิ แยม้ รา่ เรงิ มีความคล้องตัวในการเรยี นรู้ กมุ ภาพนั ธ์ 2563 : - พดู เก่ง - ชอบชว่ ยเหลือเพื่อน - ยิม้ แย้มร่าเรงิ ธนั วาคม 2562 เดก็ มีระเบยี บวินัยการฝึกฝนที่ดตี ลอดเวลา 24 ผลการประเมิน มกราคม 2563 เด็กมวี ินัย มงุ่ มัน่ ตัง้ ใจฝกึ ซ้อมเสมอมา คะแนนพฤตกิ รรม 20 ตุลาคม 2562 100 (ดี) มกราคม 2563 100 (ด)ี พฤศจกิ ายน 2562 100 (ดี) กมุ ภาพันธ์ 2563 100 (ดี) การเขา้ รว่ มกจิ กรรม ลำ� ดบั ประเภท กิจกรรม ต้ังแตว่ ันที่ ต้งั แต่เวลา ถึงเวลา 16 ตลุ าคม 2562 1 ปรับทุกขส์ ร้างสุข ดภู าพยนตร์ 1/10/2562 00:00 00:00 2 เขา้ ฝกึ อาชวี บ�ำบัด ดแผ้านนดดนนตตรรีสี อนทักษะ 1/10/2562 00:00 00:00 12คะแนนรวม พฤศจกิ ายน 2562 3 เขา้ ฝกึ อาชวี บ�ำบัด สศอลิ นปทะเักคษระอื่ ศงปิลปั้นะดนิ เผา 1/10/2562 00:00 �จำนวนเ ็ดก ธนั วาคม 2563 00:00 มกราคม 2563 8 กมุ ภาพนั ธ์ 2563 4 ทองกั คษก์ ะรเเดข็ก้าร่วมพฒั นา อไองั แกคฤรษ์สอนภาษา 1/10/2562 00:00 00:00 4 5 ก5สำ� ล./ังสกง่ าเสยริมการออก เ5พสือ่./สอุขอภกากพำ� ลังกาย 1/10/2562 00:00 00:00 00:00 0 6 ลอยกระทง ลอยกระทง 11/11/2562 00:00 00:00 ด้านความม่งุ มัน่ ในการ ดา้ นความซอ่ื สัตย์ 7 กจิ กรรมอื่น ๆ กจิ กรรมวันเดก็ 10/01/2563 00:00 ด้านสงั คม ด้านจติ สาธารณะ ทำ� งานและผลงาน สจุ รติ 5678รายงา6นเปรียบเทยี บแคผะนแกนศน7ลิ รปวะมเก7คารร่ือปงรปะ้ันเมดนินิ เพผฤาต6เิกดรือรนม8มเดกก็ราสคถมาน2แ5ร6ก3ร6ับเด็กชายปากเกร็ด ต2ุล5า6ค2ม พฤ2ศ5จ6กิ 2ายน ธัน25วา6ค3ม ม2ก5รา6ค3ม กมุ 2ภ5า6พ3นั ธ์ ดดผา่ีีเยน่ยี ม ด้านความมุ่งมั่นในการ ดเี ยี่ยม ดีเยย่ี ม ดเี ยย่ี ม ดีเย่ียม ดีเยย่ี ม ท�ำงานและผลงาน 4 ดา้ นความซอื่ สตั ย์ สจุ รติ ดี ดี ดเี ยย่ี ม ดีเยยี่ ม ดีเย่ียม 3 44 ดา้ นสงั คม ดี ดเี ย่ียม ดเี ยย่ี ม ดีเยี่ยม ดเี ย่ียม 2 7 1 1 ด้านจติ สาธารณะ ดีเยี่ยม ดี ดเี ยย่ี ม ดีเย่ียม ดเี ยย่ี ม 0 ด้านความมุ่งมั่น 0 0 ด้านความซอ่ื สัตย์ ด้านสังคม ด้านจิตสังคม ในการท�ำงาน สจุ ริต ตารางท่ี 5 แผนภมู ิ (กราฟ) Chart แสดงการเปรยี บเทยี บคะแนนพฤตกิ รรมของเด็กรายบุคคล เพอ่ื นำ� ข้อมูลมา วางแผนส่งเสริมพัฒนาเดก็ รายบคุ คลกอ่ นคนื สคู่ รอบครัวหรอื ประสานส่งต่อหน่วยงานทเ่ี กี่ยวข้อง ทดา้ำ� นงาคนวแาลมะมผ่งุ มลง่ันาในนการ ดเี ย่ยี ม ดี ผา่ น รวม 6 4 4 14 ด้านความซือ่ สตั ย์ สจุ รติ 7 7 - 14 ดา้ นสังคม 68 - 14 ด้านจติ สาธารณะ 6 7 1 14

การสง่ เสริมและพฒั นาทกั ษะชวี ติ เด็กก่อนคนื สูค่ รอบครวั การวางแผนส่งเสริมพฒั นาทักษะด้านอาชีพ โดยใช้ระบบ CLICK FOR THE BEST หรือการศกึ ษา การวางแผนพัฒนารายบุคคล วางแผนในการดแู ลสุขภาพเดก็ DATA ระบบ CLICK FOR THE BEST การประมวลผลของระบบ ประวตั เิ ด็ก ดา้ นพัฒนาการ ตดั สินแใจละวพเิ ัฒทครมี นาสาะหทหวักแ์ ชิ ษลาะชะชีพวีวารติงว่ แเมดผก็กนนั รก่วามรกสนั ่งเสริม ข้อมลู ด้านสังคมสงเคราะห์ ทักษะด้านอาชีพ ผ้บู รงิหาานรฝกึ, วงชิาานชสพี งั ค,มงา,นงพายนาจบติ าวลิทยา, ขอ้ มูลดา้ นพัฒนาการ ด้านสขุ ภาพ กระบวนการท�ำงานแบบเดมิ กระบวนการทำ� งานโดยใชร้ ะบบเขา้ มาชว่ ย กระบวนการจดั เก็บข้อมลู เด็ก กระบวนการจดั เก็บขอ้ มลู เด็ก (แบบเดมิ ) (ระบบ CLICK FOR THE BEST) จดั ทำ� หนงั สอื ขออนุมตั ิรับตัวเด็กเสนอผู้บงั คบั บัญชา จดั ท�ำหนงั สือขออนมุ ัตริ บั ตัวเดก็ เสนอผ้บู ังคบั บญั ชา - การส่งเดก็ กลับคืนสู่ครอบครัว DCY Success Stories 53 เจา้ หนา้ ท่ีบันทกึ ขอ้ มลู - การส่งต่อเด็กไปยงั หนว่ ยงาน ถ่ายรูปเดก็ +นำ� รปู ไปลา้ ง ใชเ้ วลาประมาณ ครึ่งวัน ระบบทำ� การจัดเกบ็ ฐานขอ้ มูล และมกี ารประมวลผลขอ้ มลู บางสว่ น ภายนอก - ส่งเข้ารับการศกึ ษา จัดเรยี งและแยกประเภทของขอ้ มลู จดั เก็บเอกสารเข้าแฟ้มประวัตเิ ด็ก เจา้ หน้าท่นี �ำข้อมูลมาใช้ตามสิทธิ์ - ส่งไปประกอบอาชพี - ได้รับการรักษาที่เหมาะสม เจ้าหนา้ ที่ค้นหาและจัดเตรยี มขอ้ มลู จัดเกบ็ แฟ้มประวัตเิ ดก็ ในตู้เกบ็ เอกสาร ใชเ้ วลาทัง้ หมดประมาณ 1 ช่ัวโมง แฟม้ ประวัติเด็ก แจ้งความประสงค์ขอใชข้ อ้ มลู เดก็ (ถา้ เจ้าหนา้ ที่ทร่ี บั ผิดชอบตดิ ภารกจิ ตอ้ งรอเปน็ วนั ) นำ� แฟม้ ข้อมูลไปใช้งาน ใชเ้ วลาทงั้ หมดประมาณ 2 วนั

54 คา่ นยิ ม : มองไกล กา้ วทัน มคี วามเช่ียวชาญ จิตม่งุ บริการ ยึดมนั่ คณุ ธรรม เน้นการมสี ว่ นร่วม แรงบันดาลใจ/ในการสรา้ งสรรค์ผลงาน/ความส�ำเรจ็ สภาพสงั คมในปจั จบุ นั มกี ารเปลยี่ นแปลงอยา่ งรวดเรว็ เทคโนโลยมี คี วามทนั สมยั มากขนึ้ การจดั เกบ็ ขอ้ มลู ตา่ ง ๆ กเ็ ชน่ กนั การเขยี นดว้ ยลายมอื การเกบ็ เอกสารดว้ ยกระดาษจำ� นวนมาก ๆ การคน้ หาขอ้ มลู กต็ อ้ งคอ่ ย ๆ เปดิ ดทู ล่ี ะแฟม้ กว่าจะน�ำข้อมูลมาใช้ก็มีความล่าช้าบวกกับปัจจุบันเป็นยุค 4.0 สถานแรกรับเด็กชายปากเกร็ดจึงเกิดแรงบันดาลใจ ในการนำ� เทคโนโลยเี ขา้ มาชว่ ยในการจดั เกบ็ ขอ้ มลู และประมวลผลขอ้ มลู ทำ� ใหก้ ารคน้ หาขอ้ มลู หรอื นำ� ขอ้ มลู มาวเิ คราะห์ ตดั สนิ ใจในการพฒั นาสง่ เสรมิ ทกั ษะชีวิตเดก็ ไดเ้ รว็ ขึ้น ปัจจัยที่สำ� คัญที่ทำ� ให้ผลงานสำ� เร็จเกิดจากเจ้าหนา้ ทใ่ี ห้ความรว่ มมือ มีความสามัคคี ในการน�ำข้อมูลเขา้ ระบบอย่างครบถว้ น และเหน็ ว่าขอ้ มลู ทีไ่ ดจ้ ากระบบสามารถนำ� ไปใชใ้ นการวางแผนพัฒนาทักษะชีวติ เด็กได้ ส่วนเด็ก กไ็ ด้รับการพัฒนาอยา่ งเหมาะสมตามชว่ งวัย ทีมงานเสนอผลงาน การส่งเสริมและพัฒนาทกั ษะชีวิตเดก็ ก่อนคืนส่คู รอบครัว โดยใชร้ ะบบ CLICK FOR THE BEST นางรศั มี บวั บาน ผปู้ กครองสถานแรกรบั เดก็ ชายปากเกรด็ ท่ปี รึกษา/ใหค้ �ำแนะนำ� นายศกั ดกิ์ �ำพล ขวญั ทิพย์ธนสาร นกั พัฒนาสงั คม โทร. 02 583 3500 ต่อ 100,106 e-mail : [email protected] จัดท�ำรปู เลม่ /กราฟฟกิ /ร่วมเสนอความคดิ /ประสานงาน นางสาวภคพร เจียรอญั มณกี ุล นกั สังคมสงเคราะห์ เสนอความคดิ เห็น/ให้ข้อมลู นายบัญชา นมิ่ เพ็ง พเ่ี ลี้ยง โทร. 02 583 3500 ตอ่ 106 e-mail : [email protected] ประสานงาน/จดั ทำ� รปู เลม่ /เสนอความคดิ เหน็ นายธรี นันท์ หริ ัญศริ ิ นกั พฒั นาการเดก็ Admin ระบบ CLICK FOR THE BEST

DCY Success Stories 55 “ไวโอลนิ เสน้ เสยี งมหัศจรรย”์ โดย สถานพัฒนาและฟ้ืนฟูเด็กจงั หวัดลำ� ปาง สถานพัฒนาและฟื้นฟูเด็กจังหวัดล�ำปาง สังกัดกรมกิจการเด็กและเยาวชน กระทรวง การพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ จัดตั้งขึ้นตามพระราชบัญญัติคุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546 มีภารกิจหลักในการสงเคราะห์และคุ้มครองสวัสดิภาพเด็กหญิงและหญิงท่ีมีอายุระหว่าง 6 – 18 ปี ทถี่ กู ทารุณกรรมจนได้รับความเสยี หายรุนแรงตอ่ รา่ งกายและจิตใจ พบว่า เด็กส่วนใหญ่มีปัญหาเกี่ยวกับอารมณ์จิตใจ ปัญหาความไม่ม่ันคงทางอารมณ์ รู้สึก ไม่เป็นท่ีต้องการของผู้อ่ืน ไร้ค่า ไม่มีศักด์ิศรีของความเป็นมนุษย์ มีทัศนคติต่อตนเองและผู้อ่ืนในแง่ลบ ขาดทักษะการระบายความเครียด จนกลายเป็นความเครียดท่ีสะสมส่งผลต่อพัฒนาการทางด้านสังคม ในการสรา้ งสมั พนั ธภาพกบั ผอู้ น่ื การปรบั ตวั ในสงั คม การทำ� หนา้ ทต่ี ามบทบาทของตนเอง และความสามารถ ในการช่วยเหลอื ตนเองในชวี ติ ประจ�ำวนั (Personal-Social) รวมถงึ พัฒนาการด้านจติ วิญญาณ (Spiritual Development) คอื การรคู้ ณุ คา่ ของชวี ติ และการดำ� รงชวี ติ ในทางสรา้ งสรรคเ์ ปน็ ประโยชนต์ อ่ สงั คมสว่ นรวม หากไม่ด�ำเนินการแก้ไขจะส่งผลต่อทัศนคติเชิงลบต่อตนเองและคนอื่น เม่ือเด็กเติบโตข้ึนอาจน�ำไปสู่วงจร ของการใช้ความรุนแรงกลายเปน็ ผู้กระทำ� ความรนุ แรงรุน่ ต่อไป จนเกดิ เป็นปญั หาของสังคมในอนาคต

56 คา่ นยิ ม : มองไกล ก้าวทนั มคี วามเช่ียวชาญ จิตมงุ่ บริการ ยดึ มน่ั คณุ ธรรม เน้นการมีส่วนร่วม การนำ� เอาไวโอลนิ เขา้ มาเปน็ กิจกรรมตามแผนพฒั นาคุณคา่ ในตวั เอง (Self-Esteem) จากกระบวนการเดิมท่ีมีกระบวนการและกิจกรรมพัฒนา และฟื้นฟูที่หลากหลายแต่ยังไม่มีกิจกรรมท่ีมุ่งเน้นการช่วยเหลือ บ�ำบัดฟื้นฟูจากมุมมองภายในของเด็ก ซ่ึงยากต่อการเข้าถึงและ มีข้อจ�ำกัดทั้งตัวโรคทางจิตเวช ระดับการเรียนรู้ ความรู้สึก กรอบความคดิ ทถ่ี กู หลอ่ หลอมมาจากปญั หาครอบครวั จะทำ� อยา่ งไร ให้เด็กสามารถก้าวข้ามข้อจ�ำกัดในชีวิต เพ่ือเปลี่ยนมุมมองที่มี ต่อตนเองและสังคม มีแรงผลักดันท่ีจะพัฒนาตนเองต่อไป จึงได้มี แนวคิดในการน�ำเอาดนตรีบ�ำบัดเข้ามาช่วยในการบ�ำบัดฟื้นฟูเด็ก กลมุ่ เป้าหมาย เนื่องจากมีผลอ้างองิ จากงานวจิ ยั หลายฉบบั เช่น มาร์ธา แวนส์ (Martha Vance) นักดนตรีบ�ำบัด กล่าวว่า เสียงดนตรีช่วยลดความกังวลและยังมีผลช่วยลดปริมาณยาที่ผู้ป่วย ต้องใช้ลงด้วย เดวิด เจนกรอว์ กลา่ วว่า วทิ ยาศาสตร์ดา้ นประสาทสมองจะ ชว่ ยใหน้ กั วจิ ยั เขา้ ใจไดว้ า่ สมองสว่ นใดบา้ งทต่ี อบสนองขณะเลน่ ดนตรี และหากรู้ด้วยว่าสมองส่วนนั้นได้รับผลกระทบจากอาการป่วยหรือ ความผดิ ปกตหิ รอื อาการบาดเจบ็ หรอื ไม่ ดนตรกี น็ า่ จะใชเ้ ปน็ สว่ นหนง่ึ ช่วยกระตุ้นสมองส่วนน้ันได้ในการเยียวยาตัวเอง นอกเหนือจาก พลงั ในการเยียวยาความเจ็บป่วยแล้ว ผ้เู ชี่ยวชาญชว้ี ่าการเรยี นดนตรี หรอื การเลน่ ดนตรชี ว่ ยใหส้ มองมคี วามแหลมคม ปรบั ปรงุ ความสามารถ ทางภาษาของเด็กและชว่ ยใหผ้ ลการเรยี นดีขึ้น เปน็ ต้น จากผลงานวจิ ยั ดงั กลา่ ว จงึ ทำ� ให้ สถานพฒั นาและฟน้ื ฟเู ดก็ จังหวัดล�ำปางมีความสนใจท่ีจะน�ำเคร่ืองดนตรีคลาสสิคจ�ำพวก เครอื่ งสายคือ ไวโอลนิ เข้ามาเป็นเครอื่ งมือในการเสรมิ สร้างคณุ ค่า ในตวั เอง (Self-Esteem) ซง่ึ ไวโอลนิ เปน็ เครอื่ งดนตรที มี่ คี วามโดดเดน่ มีความคลาสสิค ไพเราะ หาชมได้ยาก สามารถเล่นคนเดียว หรอื ประกอบวงได้ ไมค่ อ่ ยพบเหน็ ไดใ้ นการแสดงทว่ั ไปแตกตา่ งจาก เครื่องดนตรีสากลท่ัวไปท่ีมีผู้เล่นได้จ�ำนวนมากพบเห็นได้ในการ แสดงท่ัวไป ซ่ึงการเลอื กเครื่องดนตรจี ำ� เปน็ ตอ้ งมนี ยั สำ� คญั ในเร่อื ง ของความโดดเด่น เป็นที่นา่ สนใจและแตกต่าง จึงจะสามารถทำ� ให้ กิจกรรมดงั กล่าวบรรลุวตั ถปุ ระสงค์ได้

DCY Success Stories 57 Self-Esteem การสรา้ งคุณคา่ ในตนเอง กระบวนการ / ข้ันตอน ก้าวขา้ มขอ้ จำ� กดั ในชวี ติ พิชติ ฝัน 1. การคน้ หาศักยภาพ : ศกึ ษาขอ้ มลู ประวัตเิ ด็ก, ประวตั กิ ารรกั ษา, ระดบั สติปญั ญา ผลการวัดคุณคา่ ในตวั เองจาก แบบประเมิน Rubin’s Self-Esteem Scale และผลการประเมนิ จากแบบวดั แววความสามารถ และความถนัด น�ำข้อมลู มาวเิ คราะหแ์ ละวางรูปแบบในการส่งเสริมรายบคุ คล 2. การตงั้ เปา้ หมายรว่ มกนั : เปิดโอกาสใหเ้ ด็กไดม้ ีสว่ นรว่ มในการตงั้ เป้าหมายการเรยี นรขู้ องตนเอง และใชต้ วั อย่างจาก บคุ คลตน้ แบบให้เด็กไดเ้ ห็นผา่ นตวั บคุ คลสอื่ เพือ่ กระต้นุ แรงผลักดนั ในการพฒั นาตนเอง 3. การพฒั นาศักยภาพ : 3.1 การใช้เครือข่ายเข้ามามีส่วนร่วม โดยได้รับการสนับสนุน ครูผู้ฝึกสอนจากมณฑลทหารบกท่ี 32 และในส่วนของ เครื่องดนตรีได้รับการสนับสนุนจากมูลนิธิพัฒนาเด็ก และเยาวชนจงั หวัดลำ� ปาง 3.2 การให้บุคลากรในหน่วยงานที่มีความสามารถในด้านดนตรี เขา้ รว่ มฝกึ กบั เดก็ เพอื่ ใหเ้ ปน็ ตน้ แบบและสรา้ งแรงจงู ใจใหก้ บั เดก็ 3.3 การจัดส่ิงแวดล้อมทเี่ ออื้ ตอ่ การพัฒนาม่งุ เน้นใหเ้ ดก็ ได้เรยี นรู้ ผ่านการมปี ฏิสมั พนั ธท์ ด่ี ีกับครู ทีมและเครอื่ งดนตรี 3.4 มีรูปแบบหรือวิธีการฝึกท่ีง่ายเหมาะส�ำหรับเด็กแต่ละบุคคล โดยใช้การเขียนสัญลักษณ์หรือเขียนโน้ตก�ำกับไว้ และ การดูตวั อยา่ งการกดตัวโนต้ จากครู 3.5 จัดประสบการณ์ให้เด็กได้รับรู้ความส�ำเร็จ โดยการเร่ิมต้น จากเพลงทคี่ นุ้ เคย สามารถเลน่ ไดง้ า่ ย เหน็ ความสำ� เรจ็ ของตวั เอง แลว้ คอ่ ยพฒั นาใหย้ ากข้ึน 4. การแสดงออกทางศกั ยภาพ : การเปดิ โอกาสใหเ้ ด็กได้แสดงความสามารถของตนเองผ่านเวทที ง้ั ภายในและภายนอกสถานฯ ในระดบั อ�ำเภอ และระดบั จงั หวดั 5. การรับรศู้ ักยภาพความสามารถของตนเอง : การมองเห็นตนเองผ่านการแสดงความสามารถบนเวทีต่าง ๆ การได้รับค�ำชมเชย การได้เห็นผู้ชมปรบมือให้หลังจากเล่นจบในแต่ละเพลงก่อให้เกิดความภาคภูมิใจในตนเอง มีความมน่ั ใจในการแสดงออกอยา่ งสร้างสรรค์

58 ค่านยิ ม : มองไกล ก้าวทัน มีความเชีย่ วชาญ จติ มงุ่ บริการ ยึดมัน่ คณุ ธรรม เนน้ การมสี ว่ นร่วม ผลจากการนำ� เอากจิ กรรม “ไวโอลนิ มหศั จรรย์แหง่ เส้นเสยี ง” เข้ามาจัดกิจกรรมในการเสริมสร้างคณุ คา่ ในตัวเอง (Self - Esteem) จากเดก็ จ�ำนวน 6 คน พบวา่ ก่อนเข้าร่วมกิจกรรม เดก็ มีค่าคะแนนความ รู้สึกมคี ุณคา่ ในตวั เองอยู่ในระดบั ปานกลาง เฉลีย่ รวม 107 คะแนน หลังจาก เข้าร่วมกิจกรรม เด็กกลุ่มเป้าหมายมีค่าคะแนนความรู้สึกมีคุณค่าในตัวเอง ยงั อยใู่ นระดบั ปานกลาง แตม่ กี ารเปลย่ี นแปลงทดี่ ขี น้ึ ในคา่ ระดบั คะแนนเฉลยี่ รวม 148 คะแนน คิดเป็นการพัฒนาขึ้นรอ้ ยละ 27.7 จากคะแนนคา่ เฉลยี่ กลางของ เดก็ จ�ำนวน 6 คน ตามตารางแสดงผลการประเมนิ ตามแบบทดสอบ Rubin’s Self- Esteem scale ผลประเมิน Self-esteem 152 155 147 162 125 131 141 148 109 103 101 107 98 107 น้องมนี นอ้ งยมิ นอ้ งแบงค์ นอ้ งสมายด์ นอ้ งสกาย นอ้ งนอ้ ย รวม ก่อนเข้ารว่ มโครงการ หลงั เข้าร่วมโครงการ เด็กท่ีเข้าร่วมกจิ กรรม จำ� นวน 6 คน จติ แพทย์ไดป้ ระเมินผลการรกั ษาและลดยา บางรายสามารถหยุดยาและยตุ ิการใหบ้ ริการ ชอ่ื การวินจิ ฉัยโรค ปี 2560 ผลการรักษา ปี 2562 (นามสมมตุ ิ) ปี 2561 น้อมยมิ นอ้ งแบงค์ Bipolar affective disorder จติ แพทยร์ ักษาด้วยยา จ�ำนวน 3 ตวั ปรบั ลดยาลงเหลอื 2 ตวั อาการคงที่ นอ้ งสมายด์ (อารมณส์ องข่ัว) เพ่มิ ยาสมาธิสนั้ 1 เม็ด เนอื่ งจากควบคมุ อารมณไ์ ด้ จติ แพทยน์ ดั ระยะหา่ งขึ้นทกุ 6 เดอื น - ADHD (สมาธิส้นั ) จติ แพทย์รกั ษาดว้ ยยา จ�ำนวน 2 ตวั น้องสกาย - LD (บกพรอ่ งทางการเรียนร)ู้ หยุดยาคงเหลอื ยาสมาธสิ ัน้ 1 ตัว อาการคงที่ นอ้ งนอ้ ย จิตแพทยน์ ดั ระยะห่างขน้ึ ทกุ 6 เดือน นอ้ งมีน PSTD (อาการวิตกกังวลอย่าง จิตแพทยร์ กั ษาด้วยยา จำ� นวน 3 ตัว จติ แพทย์หยดุ ยา จติ แพทย์ไม่นัด รนุ แรงจากเกิดเหตกุ ารณ์ร้าย) และหยดุ ยาเหลอื 1 ตัว เนอ่ื งจากอาการดขี น้ึ - depressive (ซึมเศร้า) จติ แพทยห์ ยดุ ยาและไม่นัดต่อ จิตแพทยล์ ดยาเหลอื 1 ตัว อาการคงที่ PTSD (อาการวิตกกังวลอย่าง จิตแพทยร์ กั ษาด้วยยา จำ� นวน 3 ตัว เนอ่ื งจากอาการดีขนึ้ จิตแพทย์นัดระยะหา่ งข้นึ ทุก 6 เดอื น รุนแรงจากเกิดเหตกุ ารณร์ ้าย จิตแพทย์รกั ษาด้วยยา 1 ตัว ADHD (สมาธสิ น้ั ) จิตแพทย์รักษาดว้ ยยา จำ� นวน 2 ตัว และหยุดยา 1 ตัว PTSD (อาการวิตกกงั วลอยา่ ง จิตแพทย์รกั ษาด้วยยา จำ� นวน 1 ตวั จิตแพทยห์ ยดุ ยา จติ แพทยห์ ยดุ ยา รนุ แรงหลงั จากเกดิ เหตกุ ารณ์รา้ ย) และหยดุ ยา

Model : ไวโอลิน มหศั จรรย์แหง่ เสน้ เสยี ง กลุ่มเป้าหมาย : สถานพัฒนาและฟื้นฟูเด็กจังหวัดล�ำปาง ภารกิจหลักในการสงเคราะห์และ คุ้มครองสวสั ดิภาพเด็กหญงิ และหญิง ทม่ี ีอายรุ ะหว่าง 6-18 ปี ทีถ่ กู ทารณุ กรรมจนได้รบั ความ 1 เสียหายรุนแรงตอ่ ร่างกายและจติ ใจ ประเดน็ ปญั หา การคน้ หาศกั ยภาพ : ศกึ ษาขอ้ มลู ประวตั เิ ดก็ , ประวตั กิ ารรกั ษา , ระดบั สตปิ ญั ญา ผลการวดั คณุ คา่ ผลสำ� เรจ็ ในตัวเองจากแบบประเมิน Rubin’s Self-Esteem Scale และผลการประเมินจากแบบวัด แววความสามารถและความถนัด นำ� ข้อมลู มาวเิ คราะห์และวางรปู แบบในการสง่ เสริมรายบคุ คล เดก็ 6 คน ทเี่ ขา้ รว่ มกจิ กรรม จติ แพทยไ์ ดป้ ระเมนิ ปญั หาเกย่ี วกบั อารมณ์ 2กระบวนการ / ขน้ั ตอน การตงั้ เปา้ หมายรว่ มกนั : เปดิ โอกาสใหเ้ ดก็ มสี ว่ นรว่ มในการตง้ั เปา้ หมายการเรยี นรู้ ผลการรักษาและลดยา ส่วนบางราย จติ ใจ ของตนเอง และใช้ตัวอย่างจากบุคคลต้นแบบให้เด็กได้เห็น ผ่านตัวบุคคล ส่ือ สามารถหยุดยาและยุติการใหบ้ รกิ าร เพื่อกระตนุ้ แรงผลักดันในการพฒั นาตนเอง ปญั หาความไม่มั่นคง Self-Esteem ทางอารมณ์ 3 การพัฒนาศักยภาพ : 3.1 การใช้เครือข่ายเข้ามามีส่วนร่วม โดยได้รับการสนับสนุนครูผู้ฝึกสอน , ได้รับ การสนับสนุนเครอ่ื งดนตรจี ากการบรจิ าค 3.2 การให้บุคลากรท่มี ีความสามารถในดา้ นดนตรี เขา้ ร่วมฝกึ กับเดก็ เพอ่ื ใหเ้ ปน็ ตน้ แบบ การรสู้ กึ ไมเ่ ป็นท่ีตอ้ งการ และสรา้ งแรงจงู ใจใหก้ ับเดก็ หลังจากเข้ารว่ มกจิ กรรม ของผู้อน่ื ไรค้ า่ 3.3 การจัดส่ิงแวดล้อมที่เอื้อต่อการพัฒนามุ่งเน้นให้เด็กได้เรียนรู้ผ่านการมีปฏิสัมพันธ์ที่ดี เด็กมีการเปลี่ยนแปลงท่ีดีขึ้นในค่าระดับ มีทัศนคติต่อตนเอง ก้าวข้ามขอ้ จ�ำกัด กับครู ทีมและเครอ่ื งดนตรี คะแนนเฉี่ยรวม คิดเป็นการพัฒนาข้ึน และผ้อู ื่นในแงล่ บ ในชวี ิต พิชติ ฝัน ร้อยละ 27.7 3.4 มีรปู แบบหรอื วิธกี ารฝกึ ทีง่ ่ายเหมาะสำ� หรับเด็กแตล่ ะคน ขาดทักษะการรบั ายความเครียด 3.5 จัดประสบการณ์ให้เด็กได้รับรู้ความส�ำเร็จ โดยการเร่ิมต้นจากเพลงท่ีคุ้นเคยสามารถ เลน่ ได้ง่าย เหน็ ความส�ำเร็จของตวั เอง แลว้ คอ่ ยพัฒนาให้ยากขึน้ DCY Success Stories 59 4 การแสดงออกทางศักยภาพ : การเปิดโอกาสให้เด็กได้แสดงความสามารถของตนเอง ผา่ นเวทีทง้ั ภายในและภายนอกสถานฯ ในระดับอ�ำเภอ ระดับจงั หวัด 5 การรบั รศู้ กั ยภาพความสามารถของตนเอง : การมองเหน็ ตนเองผา่ นการแสดงความสามารถบนเวทตี า่ ง ๆ การได้รับค�ำชมเชย การได้เห็นผู้ชมปรบมือให้หลังจากเล่นจบในแต่ละเพลงก่อให้เกิดความภาคภูมิใจใน ตนเอง มีความมน่ั ใจในการแสดงออกอยา่ งสรา้ งสรรค์ ประโยชนท์ ไี่ ดร้ ับและความย่ังยืน น�ำผลที่ได้ไปศึกษาและพัฒนาต่อยอดขยาย ได้รับการขยายโอกาสในการแสดงความ ลดผลกระทบทางด้านจิตใจส่งผลต่อการ ผลเป็นเครื่องดนตรีชนิดอ่ืน และเป็น สามารถในเวทีทั้งภายในและภายนอก เปล่ียนแปลงด้านสภาพจิตใจที่ดีข้ึนมี หลกั สตู รและโปรแกรมทใี่ ชใ้ นการบำ� บดั ผรู้ บั ไม่ว่าจะเป็นในระดับภูมิภาคระดับประเทศ สมาธดิ ขี น้ึ มพี ฒั นาการทางดา้ นอารมณด์ ี บรกิ ารรุ่นตอ่ ไป หรือแม้แต่การร่วมแสดงกับนักดนตรี ขน้ึ อยา่ งเห็นได้ชดั ท่มี ชี ือ่ เสียง

60 คา่ นยิ ม : มองไกล กา้ วทัน มคี วามเชี่ยวชาญ จติ มุ่งบริการ ยดึ ม่นั คุณธรรม เนน้ การมีสว่ นร่วม 60

DCY Success Stories 61 จากภมู ิปญั ญาสกู่ ารแกไ้ ขปัญหาพฤติกรรมเดก็ Gen Z ในสถานสงเคราะห์เดก็ ชายบา้ นปากเกรด็ โดย สถานสงเคราะห์เด็กชายบ้านปากเกรด็ Gen Z คอื ค�ำนยิ ามของคนรนุ่ ใหม่ในยุคปจั จบุ นั หมายถงึ คนท่ีเกิดหลังจากปี 2538 เปน็ ตน้ มา เดก็ กลุ่มน ้ี จะเติบโตมาพร้อมกับสิ่งอ�ำนวยความสะดวกมากมายทอ่ี ยูแ่ วดล้อม โดยพฤตกิ รรมของ Gen Z คือ ติดโลกออนไลน ์ รับข้อมูลข่าวสารรวดเร็ว ท�ำให้ตัดสินใจรวดเร็ว ไม่ชอบรอคอย ความอดทนต�่ำ ใช้เวลาส่วนใหญ่อยู่บนเว็บ สื่อสาร ผ่านอินเตอร์เนต็ เปน็ หลัก สถานสงเคราะห์เด็กชายบ้านปากเกร็ด เป็นสถานสงเคราะห์แห่งแรกของประเทศไทย ก่อต้ังเมื่อวันที่ 9 ธนั วาคม 2484 มีการด�ำเนินงานทยี่ าวนานกวา่ 78 ปี ท�ำหน้าท่เี ปรยี บเสมือนเปน็ “บา้ น” สำ� หรบั วัยรนุ่ ชาย (อายตุ ง้ั แต่ 6 - 18 ป)ี เนอื่ งจากสภาพปญั หาทางครอบครวั ไมส่ ามารถเลย้ี งดเู ดก็ ได้ เดก็ ถกู ทอดทงิ้ เรร่ อ่ น ถกู นำ� มา แสวงหาผลประโยชน์ หรอื ถกู ทำ� รา้ ยทางรา่ งกายและจติ ใจ เมอื่ เดก็ มาอยใู่ นความดแู ลของสถานสงเคราะหฯ์ เดก็ จะไดร้ บั การดูแลด้านปัจจัย 4 ด้านการศึกษาจนถึงอายุ 18 ปี เพอ่ื ใหเ้ ด็กสามารถกลับไปใชช้ ีวิตอยูใ่ นสังคมได้ ปัจจุบนั มเี ดก็ อยู่ในความดูแลของสถานสงเคราะห์ฯ จ�ำนวน 200 คน ซึ่งเมือ่ พจิ ารณาสถิติการรบั เด็กเขา้ สถานสงเคราะหฯ์ พบว่า มจี ำ� นวนเพมิ่ สงู ขน้ึ ทกุ ปี เดก็ ในวยั นเี้ ปน็ เดก็ ทอี่ ยใู่ นกลมุ่ Gen Z ซงึ่ การดแู ลเดก็ ทางดา้ นกายภาพมกี ารดแู ลอยา่ งทว่ั ถงึ แตท่ างดา้ นจติ ใจยงั ไมส่ ามารถเตมิ เตม็ ความตอ้ งการของเดก็ ได้ ทำ� ใหเ้ ดก็ มปี ญั หาพฤตกิ รรมเมอื่ เดก็ รสู้ กึ วา่ ไมไ่ ดร้ บั ความสนใจ เด็กจึงมีปัญหาความภาคภูมิใจในตนเองต่�ำ มีปัญหาพฤติกรรมรุนแรง ก้าวร้าว ไม่มีสัมพันธภาพ กับผู้ดูแลและเพ่ือน รวมถึงปัญหาสมาธิส้ันส่งผลต่อการเรียนของเด็ก ไม่สามารถพัฒนาได้เต็มตามศักยภาพ เมอื่ เดก็ ตอ้ งกลบั สสู่ งั คม เดก็ ไม่สามารถพงึ่ พาตนเองได้ ไม่มีอาชพี ไม่มรี ายได้ทม่ี นั่ คง กลายเปน็ ภาระของสงั คม และประเทศชาติ ภมู ปิ ญั ญาในพนื้ ทอี่ ำ� เภอปากเกรด็ คอื เครอ่ื งปน้ั ดนิ เผา สมกบั คำ� ขวญั จงั หวดั นนทบรุ ที ว่ี า่ “พระตำ� หนกั สงา่ งาม ลือนามสวนสมเด็จ เกาะเกร็ดแหล่งดินเผา วัดเก่านามระบือ เล่ืองลือทุเรียนนนท์ งามน่ายลศูนย์ราชการ” สถานสงเคราะห์เด็กชายบ้านปากเกร็ด ได้เพิ่มมูลค่าให้เคร่ืองปั้นดินเผาโดยใช้เศษผ้าไหมและดิ้นเงิน ดิ้นทอง มาใช้ ในการปะพนั และไดร้ บั การคดั เลือกใหเ้ ปน็ ผลติ ภณั ฑ์ ระดบั 3 ดาว ตามโครงการสุดยอด 1 ตำ� บล 1 ผลติ ภณั ฑ์ไทย ในปี 2550 มีการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า เคร่ืองหมายบริการจากกรมทรัพย์สินทางปัญญาว่าเป็นผลิตภัณฑ์ ทน่ี �ำศลิ ปหตั ถกรรมทีเ่ ปน็ เอกลักษณ์ในพน้ื ที่ สถานสงเคราะห์เด็กชายบ้านปากเกร็ด น�ำศิลปะจากภูมิปัญญาพ้ืนบ้านมาแก้ไขปัญหาพฤติกรรม คือ ท�ำให้เกิดความภาคภูมิใจในตนเอง ท�ำให้เด็กมีสมาธิมากข้ึน มีเงินออมเป็นของตัวเอง ได้น�ำผลิตภัณฑ์ที่ได้ท�ำเป็น ของขวญั ใหแ้ ก่ผ้มู ีจติ เมตตา แรงบนั ดาลใจ/แรงขับเคลอื่ นส�ำคัญในการสร้างต้นแบบ เนอื่ งจากเดก็ ในความอปุ การะของสถานสงเคราะหเ์ ดก็ ชายบา้ นปากเกรด็ หลากหลายทมี่ า มพี นื้ ฐานทแี่ ตกตา่ งกนั แต่ส่ิงหนึง่ ทเี่ ห็นได้ชดั เจนคือ เด็กมกั มีปัญหาพฤตกิ รรม ประกอบกบั การอปุ การะเปน็ แบบระยะยาว ซงึ่ เดก็ จะไดร้ ับ การอุปการะจนจบการศึกษา หรอื สามารถประกอบอาชพี ได้ ดังนน้ั การดแู ลจงึ จำ� เปน็ ต้องใหค้ วามส�ำคัญในทกุ ดา้ น

62 ค่านยิ ม : มองไกล ก้าวทนั มคี วามเช่ยี วชาญ จิตมงุ่ บริการ ยดึ มน่ั คณุ ธรรม เนน้ การมสี ว่ นรว่ ม จากการประเมนิ การเหน็ คุณค่าในตนเอง (Self-Esteem) หมายถงึ การประเมินตนเองตามความรสู้ กึ ของตน ว่าตนเองเป็นคนที่มีคุณค่า มีความสามารถ มีความส�ำคัญ มีการประสบผลส�ำเร็จในการท�ำงาน รวมทั้งการยอมรับ การเห็นคุณค่าจากคนในสังคมท่ีมีต่อตน ตลอดจนการมีเจตคติที่ดีต่อตนเอง มีความเชื่อม่ันในตนเอง ซึ่งบุคคลท่ีเห็น คณุ คา่ ในตนเอง มองตนเองในแงด่ ี กจ็ ะทำ� ใหเ้ กดิ ความรสู้ กึ กบั บคุ คลอนื่ ในแงด่ ดี ว้ ย โดยใชแ้ บบประเมนิ ของกรมสขุ ภาพจติ กระทรวงสาธารณสุข พบว่า จากสถิติ 5 ปีย้อนหลัง เด็กในความดูแลของสถานสงเคราะห์ฯ มี Self-Esteem อยใู่ นเกณฑท์ ต่ี ำ่� กวา่ เกณฑม์ าตรฐาน คดิ เปน็ รอ้ ยละ 70.15 ของเดก็ ทงั้ หมด ทำ� ใหท้ ราบวา่ เดก็ มคี วามภมู ใิ จในตนเองตำ่� ส่งผลใหเ้ ด็กไมก่ ลา้ แสดงออก มีอาการซึมเศร้า เก็บตวั รงั แกผู้อืน่ หรือบางรายยอมทจี่ ะใหผ้ ูอ้ ืน่ รงั แก เปน็ ต้น ตารางแสดงจ�ำนวนเด็กท่ีมี Self-Esteem ตำ่� กว่าเกณฑ์ (ปี 2558 – ปี 2562) ปี พ.ศ. จำ� นวนเด็กทีไ่ ดร้ ับการประเมิน จ�ำนวนเดก็ ทม่ี ี Self-Esteem คดิ เป็นร้อยละ Self-Esteem (คน) ตำ่� กว่าเกณฑ์ (คน) 2558 125 86 68.80 2559 136 98 72.05 2560 153 110 71.89 2561 174 121 69.54 2562 200 137 68.50 สถานสงเคราะห์เด็กชายบ้านปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี ได้มีการประชุมทีมสหวิชาชีพ โดยน�ำข้อมูลผลการ ประเมิน Self-Esteem มาเป็นข้อมูลประกอบ คิดหาวิธีการจัดการปัญหาร่วมกัน น�ำมาสู่กลยุทธ์ “พัฒนาเด็กด้วย ภูมิปัญญาพืน้ บ้าน เสริมคุณค่าในตวั ตนเผยแพรส่ ู่ชุมชน พัฒนาใหย้ ่ังยนื ” โดยมกี ลยุทธใ์ นการด�ำเนนิ การดังนี้ กลยทุ ธพ์ ัฒนาเดก็ ดว้ ยภูมิปญั ญาพ้นื บา้ น เรมิ่ น�ำเด็กทมี่ ผี ลการประเมนิ Self-Esteem ตำ�่ กวา่ เกณฑ์ เดก็ ที่มี ปญั หาดา้ นการเรยี นรู้ สมาธสิ นั้ และดา้ นพฤตกิ รรมเขา้ มามสี ว่ นรว่ มในการผลติ ผลติ ภณั ฑศ์ ลิ ปะการปะพนั เครอ่ื งปน้ั ดนิ เผา โดยมีครูฝึกวชิ าชีพและกล่มุ เดก็ ทที่ �ำมากอ่ น (ครู ก.) เปน็ ผูถ้ า่ ยทอดการทำ� และเทคนคิ การท�ำผลิตภณั ฑใ์ ห้สวยงาม กลยทุ ธเ์ สริมคุณคา่ ในตวั ตน โดยยดึ หลกั “สอนให้ทำ� ทำ� ใหไ้ ด้ ขายให้เป็น” สอนให้ท�ำ คือ สอนให้เด็กท�ำทุกวันหลังเลิกเรียน ท�ำให้ได้ คือ เด็กสามารถออกแบบลวดลายได้ด้วยตนเอง ขายให้เป็น คือ สอนเร่ืองการตลาดและการออม เม่ือขาย ผลิตภัณฑ์ได้ เด็กจะไดร้ บั เงินออม 10% ของผลติ ภณั ฑท์ ี่ขายได้

DCY Success Stories 63 ระดบั เกรดเฉล่ีย จำ� นวนเด็กทเ่ี ข้ารว่ มกิจกรรม รอ้ ยละ เกรดเฉลย่ี เทา่ เดมิ 5 5.35 เกรดเฉลย่ี เพิ่มขน้ึ 0.25 58 62.06 เกรดเฉล่ยี เพมิ่ ขึน้ 0.50 33 35.31 เกรดเฉลย่ี เพมิ่ ขึ้น 0.75 8 8.56 เกรดเฉล่ียเพ่มิ ข้นึ 1.00 2 2.14 เกรดเฉล่ียเพิ่มขน้ึ 1.25 1 1.07 จากตาราง พบวา่ เด็กทเ่ี ขา้ ร่วมกิจกรรม จ�ำนวน 107 คน มีผลการเรยี นเพ่มิ ขนึ้ 102 คน คดิ เป็น 95% กลยทุ ธเ์ ผยแพรส่ ชู่ มุ ชน พฒั นาใหย้ ง่ั ยนื มกี ารเผยแพรผ่ ลติ ภณั ฑส์ ชู่ มุ ชน โดยการออกหนว่ ยพนื้ ทร่ี ว่ มกบั จงั หวดั ฯ เดือนละ 1 ครั้ง พร้อมทั้งสาธิตวิธีการท�ำให้ประชาชนมีความสนใจ เป็นศูนย์แสดงผลิตภัณฑ์และเป็นต้นแบบ ในการศกึ ษาดูงานทั้งภายในและตา่ งประเทศ มีการส่งเสรมิ และฝกึ สอนใหเ้ ด็กทีเ่ ขา้ รว่ มกิจกรรมเป็นครู ก. เพื่อฝกึ สอน ผู้อ่ืน ต่อยอดผลิตภัณฑ์ให้มีความยั่งยืน ประสานหน่วยงานภายนอกเพ่ือพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ ๆ รวมทั้งฝึกสอนเด็ก เรอ่ื งทำ� บญั ชี รายรบั รายจา่ ย Outcome Output - เด็กมีปัญหาพฤติกรรมน้อยลงและมีผลการ - เดก็ มี self - Esteem สงู ขนึ้ เพอื่ แกไ้ ขปญั หา เรยี นดขี นึ้ - เกดิ หลกั สตู รกจิ กรรมตามบรบิ ทของพน้ื ที่ - สัมพันธภาพระหว่างเด็กกับเจ้าหน้าที่และครู - มผี ลติ ภณั ธท์ ม่ี ชี อ่ื งเสยี งของหนว่ ยงาน ทโี่ รงเรยี นดขี น้ึ - เดก็ มรี ายได้ มเี งนิ ออม - เดก็ มที กั ษะในการคดิ สรา้ งสรรค์ - มคี รู ก ฝกึ สอนรนุ่ ตอ่ ไป - เดก็ มที กั ษะอาชพี มผี ลติ ภณั ฑท์ ไี่ ดร้ บั คัดกลุ่มเด็กท่มี ี Self-Esteem ตำ�่ ครฝู กึ อาชพี ฝกึ สอนการทำ� รางวลั OTOP ระดบั เขา้ รว่ มกจิ กรรมทำ� ศลิ ปะปะพนั เครอ่ื งปน้ั ดนิ เผา วเิ คราะหจ์ ดุ แขง็ ประชมุ ทมี สหวชิ าชพี 3 ดาว เดก็ มาจากสภาพครอบครวั ไมพ่ รอ้ ม เดก็ มพี ฤตกิ รรมทม่ี ปี ญั หา ผลการประเมนิ Self ได้รับการดูแลไม่เหมาะสม/ถูกกระท�ำ เดก็ มี self Esteem Esteem ดว้ ยแบบประเมนิ ดว้ ยความรนุ แรง ตำ่� กวา่ เกณฑ์ ของกรมสขุ ภาพจติ จำ� นวนเดก็ เพม่ิ มากขน้ึ ไมส่ มดลุ กบั จำ� นวนเจา้ หนา้ ท่ี ไมส่ ามารถตอบสนองความตอ้ งการ ทางจติ ใจของเดก็ ได้

64 คา่ นยิ ม : มองไกล กา้ วทนั มีความเชี่ยวชาญ จติ มงุ่ บริการ ยดึ มั่นคณุ ธรรม เนน้ การมีสว่ นรว่ ม ปัจจัยสำ� คัญทท่ี �ำใหผ้ ลงานสำ� เรจ็ การให้ความร่วมมือของเครือข่าย เช่น ชุมชน โรงเรียน และการประสานงานอย่างดีจากพ่ีเล้ียงและ นักสังคมสงเคราะห์ รวมถึงเจ้าหน้าที่ทุกท่าน ในการให้ข้อมูลพร้อมร่วมสังเกตพฤติกรรมของเด็กในสถานสงเคราะห ์ เดก็ ชายบ้านปากเกรด็ และการฝกึ สอนเดก็ ในการท�ำกจิ กรรมปะพนั เคร่ืองป้ันดนิ เผา จากภมู ิปัญญาสกู่ ารแก้ไขปัญหาพฤตกิ รรมเดก็ Gen Z ในสถานสงเคราะห์เด็กชายบา้ นปากเกรด็ ประเมนิ Self Esteem ดว้ ยแบบประเมนิ ของกรมสุขภาพจติ ผลการประเมินเปน็ ไปตามเกณฑ์ ผลการประเมินต่�ำกวา่ เกณฑ์ จดั ประชุมทีมสหวชิ าชพี เดก็ มีปัญหาด้านพฤตกิ รรม สนใจเข้ารว่ มกจิ กรรม คดั เลือกเด็กเขา้ รว่ มกิจกรรม สร้างเง่อื นไข กรณเี ด็กไม่ใหค้ วามร่วมมือ ผู้ช่วยครฝู กึ สอน โดยมงุ้ เนน้ เดก็ ทม่ี ปี ญั หาดา้ นพฤตกิ รรม - เข้ารว่ มกจิ กรรมเพ่อื รับการละเว้นโทษ - จดั สวสั ดกิ ารพิเศษแก่ผ้เู ข้ารว่ มกิจกรรม กจิ กรรมปะพันเครื่องปัน้ ดินเผา - อนื่ ๆ ครฝู ึกสอนการปะพันเครื่องป้นั ดนิ เผา เกดิ ผลิตภัณฑท์ ่ีมี - นำ� ผลิตภัณฑ์ออกจำ� หนา่ ยเพ่ือสร้างรายได้ ซง่ึ เป็นผู้ริเริม่ กจิ กรรม ช่ือเสยี งของหนว่ ยงาน - น�ำผลิตภัณฑ์ออกหน่วยรว่ มกับจังหวดั - จัดสถานทใ่ี นชมุ ชน เพือ่ ให้เด็กได้สาธติ ประสานเจ้าหน้าท่แี ละเครือขา่ ยเพ่ือติดตามพฤติกรรม เกดิ ความภาคภมู ิใจ การปะพนั ให้กบั ประชาชนทส่ี นใจ เชน่ ครูฝกึ สอน,พ่ีเลีย้ ง,นกั สังคมสงเคราะห,์ โรงเรยี น,ชุมชน ในตนเอง - จดั แสดงผลติ ภณั ฑพ์ รอ้ มปา้ ยชอ่ื เจา้ ของผลงาน ปญั หาด้านพฤตกิ รรมลดลง สร้างรายไดม้ ีเงนิ ออม,เสรมิ สร้างทกั ษะในการคิดสร้างสรรค์, เสรมิ สร้างทักษะอาชพี ผลท่ไี ด้จากการด�ำเนนิ กิจกรรม 1. เดก็ เห็นคณุ คา่ ในตวั เอง มีสมาธิดขี นึ้ มีสมั พันธภาพท่ดี ีกับเจ้าหนา้ ท่ีและเพอ่ื น ลดความก้าวรา้ ว จากการ ประเมนิ โดยทมี สหวชิ าชพี ภายในสถานสงเคราะหฯ์ ซง่ึ เดก็ จำ� นวน 107 คน ทมี่ ผี ลการประเมนิ Self-Esteem ต�่ำกว่าเกณฑ์มาตรฐาน หลังเข้าร่วมกิจกรรมแล้วมีผลการประเมิน Self-Esteem ท่ีผ่านเกณฑ์ทั้งหมด จ�ำนวน 97 คน (คิดเป็นร้อยละ 90) เดก็ มพี ัฒนาการทางอารมณ์และทางสมาธิทีด่ ีขึน้ จากผลการประเมนิ พฒั นาการทางอารมณ์ สติปญั ญา โดยจติ แพทย์ และนกั จิตวิทยาของโรงพยาบาลชลประทาน 2. หน่วยงานเป็นท่ีรู้จัก เกิดเครือข่ายในการท�ำงานมากข้ึน โดยเฉพาะการเปิดโอกาสให้หน่วยงานภายนอก ได้มาท�ำกิจกรรมจิตอาสา หรือ CSR ได้รับการเชิญให้ไปสอนตามโรงเรียนมัธยมและสอนประชาชนที่มี ความสนใจในการออกหน่วยเคลื่อนทีร่ ว่ มกับจังหวัด อย่างน้อย 1 ครงั้ /เดอื น 3. ส่งเสริมศิลปหัตถกรรม ผลิตภัณฑ์ในชุมชน ให้มีความทันสมัย ยั่งยืน สมกับค�ำขวัญจังหวัดนนทบุรี “พระต�ำหนักสงา่ งาม ลอื นามสวนสมเด็จ เกาะเกร็ดแหล่งดนิ เผา วดั เก่านามระบอื เลือ่ งลอื ทเุ รยี นนนท์ งามน่ายลศูนยร์ าชการ”

DCY Success Stories 65 ภาพกจิ กรรม และผลติ ภณั ฑป์ ะพันเคร่ืองป้ันดนิ เผา

66 คา่ นยิ ม : มองไกล กา้ วทัน มีความเชีย่ วชาญ จิตม่งุ บริการ ยึดม่นั คุณธรรม เน้นการมีส่วนรว่ ม ทีมงานจดั ทำ� นวตั กรรม เรื่อง จากภมู ิปัญญาส่กู ารแกไ้ ขปัญหาพฤตกิ รรมเด็ก Gen Z ในสถานสงเคราะหเ์ ด็กชายบ้านปากเกรด็ นางสาววราภา สยังกูล นักพฒั นาสงั คมชำ� นาญการพิเศษ หวั หน้าทมี งานผู้จดั ทำ� นวัตกรรมเร่ืองจากภูมิปญั ญาสู่การแกไ้ ขปัญหา พฤตกิ รรมเดก็ Gen Z ในสถานสงเคราะหเ์ ดก็ ชายบา้ นปากเกร็ด นางจรัสศรี ประสงค์ ครฝู กึ อาชีพสงเคราะห์ (ผู้ริเร่ิมกิจกรรมปะพนั เครื่องป้นั ดนิ เผา) ไดร้ ับการข้นึ ทะเบยี นเปน็ ผลติ ภณั ฑ์ OTOP ระดับ 3 ดาว และมีการจดทะเบยี นเคร่ืองหมายการคา้ จากกรมทรพั ยส์ นิ ทางปญั ญา นางสาววิษณี แกน่ คง นกั พัฒนาสังคม ผู้จัดท�ำนวตั กรรมเร่ืองจากภมู ปิ ัญญาสกู่ ารแก้ไขปัญหา พฤติกรรมเด็ก Gen Z ในสถานสงเคราะหเ์ ดก็ ชายบ้านปากเกร็ด

DCY Success Stories 67 ศลิ ปะบำ� บัด : ศาสตร์สะท้อนเสยี งกระซบิ จากภายใน โดย สถานพฒั นาและฟนื้ ฟเู ด็กจังหวดั สุราษฎร์ธานี การบ�ำบัดรักษาทางการแพทย์โดยใช้ยา ร่วมกับ สถานพัฒนาและฟื้นฟูเด็กจังหวัดสุราษฎร์ธานี กระบวนการทางสงั คมสงเคราะห์ ยงั ไมส่ ามารถเปดิ ประตู จึงน�ำ “ศิลปะบ�ำบัด” มาประยุกต์ใช้ร่วมกับ เข้าสู่จิตใจในระดับจิตส�ำนึกได้ เนื่องจากเด็กในสถาน กระบวนการสังคมสงเคราะห์ และการบ�ำบัดรักษา พัฒนาและฟื้นฟูเด็กน้ัน เป็นเด็กท่ีถูกกระท�ำความรุนแรง ทางการแพทย์โดยใช้ยา ซ่ึงผลที่ได้รับจากการท�ำ หรอื ถกู กระทำ� ทารณุ กรรม ความรนุ แรงทเี่ ดก็ ไดป้ ระสบมกั กจิ กรรม สง่ ผลใหเ้ ดก็ มที ศั นคตทิ ด่ี ตี อ่ ตนเองและผอู้ น่ื ไมใ่ ชก่ ารกระทำ� เพยี งครงั้ เดยี ว แตเ่ ปน็ สงิ่ ทตี่ อ้ งทกุ ขท์ นเปน็ ทศั นคตเิ ชงิ บวกและไวว้ างใจทมี สหวชิ าชพี จนสามารถ เวลานานซ�้ำแล้วซ�้ำเล่า เป็นเหมือนฝันร้ายท่ีฝังรากลึกใน ค้นพบข้อบกพร่อง ความผิดปกติบางประการของ จิตใจและตดิ ตามตวั ของเดก็ ไปเปน็ เวลานาน กระบวนการทางจิตใจ ส่งผลให้สามารถเปิดเผย ความรู้สึกท่ีแท้จริง ล่วงรู้ข้อมูลข้อเท็จจริง จากผลกระทบของการทารณุ กรรม ท�ำให้ทมี สหวชิ าชพี วางแผนใหค้ วามชว่ ยเหลือไดอ้ ยา่ งเหมาะสม รวมถงึ เด็กได้รบั การฟื้นฟูสมรรถภาพ ทั้งด้านร่างกายและจิตใจ สามารถเข้าใจและรับรู้อารมณ์ความรู้สึกของตนเองได้ สามารถยับยั้ง และควบคุมอารมณ์ได้ดีข้ึน มีสมาธิ ลดความวิตกกังวลได้ สามารถปรับตัวอยู่ร่วมกับผู้อ่ืนและด�ำเนินกิจกรรมร่วมกับ ผอู้ ่นื ได้ เพือ่ เตรียมพร้อมเขา้ รับการพัฒนาสง่ เสรมิ การศกึ ษา แนะแนว และการฝึกอาชพี ซง่ึ เปน็ ทิศทางท่ดี ีของการเปน็ ก้าวแรกของการเข้าสังคมในอนาคตไดต้ อ่ ไป เดก็ ท่ถี กู กระท�ำความรนุ แรงหรือถูกทารณุ กรรม เสริมสร้างทักษะ เป็นอยา่ งไร ด้วยศิลปะบำ� บัด นอกจากอาการบาดเจ็บทางด้านร่างกาย หรือ เสริมสร้างทักษะกล้ามเนื้อและการเคล่ือนไหว เปน็ โรคผดิ ปกตติ า่ ง ๆ ความรนุ แรงเหลา่ นน้ั กอ่ ใหเ้ กดิ สาร ช่วยพัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็กให้สามารถท�ำกิจกรรม ความเครยี ด (toxic stress) ซงึ่ สามารถทำ� ลายโครงสรา้ ง ท่ีละเอียด มีความซับซ้อนมากขึ้น ช่วยให้มีการท�ำงาน ของสมองและปิดก้ันการพัฒนาและการเรียนรู้ของเด็ก ประสานกนั ของกลา้ มเนอื้ มดั ตา่ ง ๆ อยา่ งคลอ่ งแคลว่ และ ท�ำให้พฒั นาการและสมองชา้ กว่าเด็กท่ัวไป ชว่ ยควบคมุ ทศิ ทางการเคลอ่ื นไหวใหม้ ปี ระสทิ ธภิ าพยง่ิ ขน้ึ เกิดสภาวะป่วยด้านอารมณ์และจิตใจ เน่ืองจาก เสริมสร้างทักษะการส่ือสาร พัฒนาอารมณ์ เด็กไม่เข้าใจอารมณ์ความรู้สึกของตนเองไม่สามารถ การสร้างสรรค์งานศิลปะแสดงออกให้เห็นถึงความคิด เปดิ เผยความรสู้ กึ ความเจบ็ ปวดทไี่ ด้ สง่ ผลใหเ้ ดก็ มสี ภาวะ อารมณ์ ความรสู้ กึ ตา่ ง ๆ ทซี่ อ่ นเรน้ อยภู่ ายในจติ ใจไดเ้ ปน็ ซมึ เศรา้ เกดิ ความเครยี ด วติ กกงั วล สญู เสยี ความมนั่ ใจ อย่างดี ช่วยให้เข้าใจตนเองได้ดีขึ้น และยังช่วยส่ือสาร มปี ญั หาในเรอื่ งของการควบคมุ อารมณ์ ใหเ้ กดิ ความเขา้ ใจในกระบวนการทำ� จติ บำ� บดั ไดด้ ยี ง่ิ ขน้ึ ดว้ ย ส่งผลด้านพฤติกรรม เกิดปัญหาในการปรับตัว เสริมสร้างทักษะทางสังคม เรียนรู้ผ่านการ ทงั้ ในดา้ นการเรียน ด้านสังคม แสดงออกดา้ นพฤติกรรม ทำ� กจิ กรรมเปน็ กลมุ่ รจู้ กั การรอคอย ผลดั กนั ทำ� ชว่ ยเหลอื ที่ไม่เหมาะสม ด้ือต่อต้าน สมาธิสั้น และในระยะยาว ซ่ึงกันและกัน ให้การยอมรับผู้อื่น มีทักษะการสร้าง หากไมไ่ ดร้ บั การบำ� บดั และฟน้ื ฟู เดก็ มแี นวโนม้ เขา้ สวู่ งจร มนุษยสัมพันธ์ การแก้ไขปัญหาที่เหมาะสม สามารถ ของการใช้ความรุนแรง มีพฤติกรรมก้าวร้าว รังแกผู้อื่น ปรบั ตวั ในการอยูร่ ว่ มกบั ผูอ้ ื่นได้ เพราะคิดว่าความรุนแรงเป็นเร่ืองปกติ ท�ำให้เกิด การถ่ายทอดพฤติกรรมรุนแรงจากรนุ่ หนึง่ ส่รู นุ่ ต่อไป

68 คา่ นยิ ม : มองไกล ก้าวทนั มีความเช่ียวชาญ จิตม่งุ บริการ ยดึ มน่ั คณุ ธรรม เน้นการมีส่วนรว่ ม ศลิ ปะบ�ำบดั ศาสตรส์ ะท้อนเสียงกระซิบจากภายใน ศิลปะบ�ำบัด เป็นรูปแบบการบ�ำบัดรักษาทางจิตเวชรูปแบบหนึ่ง ท่ีประยุกต์ใช้ “กิจกรรมศิลปะบ�ำบัด” เพ่ือค้นหาข้อบกพร่อง ความผิดปกติบางประการของกระบวนการทางจิตใจ โดยใช้ความรู้เกี่ยวกับการประเมิน ทางจิตวิทยา เพื่อเปิดประตูเข้าสู่จิตใจในระดับจิตส�ำนึก และเลือกใช้กิจกรรมทางศิลปะที่เหมาะสมช่วยในการ บำ� บดั และฟน้ื ฟใู หด้ ขี น้ึ ทส่ี ำ� คญั และจำ� เปน็ อยา่ งยง่ิ คอื ความตอ่ เนอ่ื งของกจิ กรรม ทง้ั นี้ กจิ กรรมศลิ ปะบำ� บดั แตล่ ะกจิ กรรม ไมส่ ามารถจดั ทำ� ไดเ้ พยี งคนใดคนหนง่ึ หรอื ระบวุ า่ เดก็ คนนน้ั จะตอ้ งทำ� กจิ กรรมแบบใด แตก่ ารออกแบบกจิ กรรมศลิ ปะ บ�ำบัดจะต้องเป็นผลสะท้อนมาจากตัวเด็ก โดยผ่านการประเมินการวางแผนรายบุคคลจาก “ทีมสหวิชาชีพ” ประกอบดว้ ย นกั สงั คมสงเคราะห์ นกั จติ วทิ ยา นกั พฒั นาสงั คม นกั พฒั นาการเดก็ นกั ศลิ ปะบำ� บดั ทถ่ี อื เปน็ กลไกสำ� คญั ในการออกแบบหรือจัดรปู แบบกิจกรรมทมี่ ีความเหมาะสมใหก้ ับเดก็ รายบคุ คล รปู แบบกจิ กรรมศิลปะบำ� บัด กจิ กรรม รายละเอียด ประโยชน์ Art assessment การวาดภาพสงิ่ ทอ่ี ย่ใู นใจ ประเมนิ สภาวะ คน้ หาข้อเท็จจรงิ Mandala การวาดภาพกิจกรรมในครอบครัว สตั วป์ ระหลาด การวาดภาพสตั ว์ การปั้นตามจินตนาการ Animal Family Collage การตัดกระดาษเป็นรูปวงกลม สร้างความสมดุลและสมาธิให้กับเดก็ Sand Tray ให้เด็กวาดภาพอะไรก็ไดภ้ ายในวงกลม Safe place การจินตนาการสัตวป์ ระหลาดของตนเอง สะทอ้ นให้เหน็ พฤติกรรมลักษณะนสิ ัย Finger paint พร้อมปน้ั และใหเ้ ด็กบอกช่อื อายุ ให้กบั เดก็ ลักษณะนิสัย อาหารทช่ี อบ การดแู ล ขอ้ ควรระวงั ของสตั วป์ ระหลาดตัวนนั้ การปน้ั แทนการบอกลกั ษณะนิสยั เสรมิ สร้างความสัมพนั ธข์ องคนในครอบครัว ของคนในครอบครวั การนึกถึงเป้าหมายในชีวติ โดยมีภาพจาก การวางแผนการดำ� เนินชวี ิตของเด็ก นติ ยสารใหเ้ ดก็ เลือก แทนสงิ่ ทีป่ รารถนา เพื่อให้เหน็ คณุ คา่ ในตนเองท�ำใหเ้ กิดความ สามารถใช้ถอ้ ยค�ำ ที่น่าสนใจตกแตง่ ภาพ ภาคภมู ใิ จในตนเอง การเลือกสิง่ ของ ตกุ๊ ตา สตั ว์ตา่ ง ๆ สะท้อนอารมณ์ ความคดิ ของเด็กผ่านการ ท่ีสือ่ ถงึ อารมณ์ ความคิด มาจดั เรียง ถ่ายทอดออกมาเปน็ รปู ธรรมชว่ ยใหเ้ ดก็ ในกระบะทราย ผ่านการนกึ คิดถึงปญั หา เขา้ ใจตนเองไดอ้ ยา่ งลึกซึ้งทงั้ ส่ิงทีต่ นเอง หรือสถานการณ์ ชอบและไม่ชอบ การใหเ้ ด็กวาดภาพพืน้ ทที่ ป่ี ลอดภยั สรา้ งความร้สู กึ ปลอดภัย และบอกเลา่ เร่ืองราว และเห็นคุณคา่ ของตนเอง การสมั ผัสฟรอยด์ เคาะ ฟงั เสียง ระบายความเครยี ด สร้างการผ่อนคลาย เลือกสโี ปสเตอรห์ ยดลงแผ่นฟรอยด์ ผา่ นการสมั ผสั และใช้น้ิวและฝา่ มือละเลงสีแต่ละสี ลงบนแผ่นฟรอยด์จนทัว่ ใหว้ าดภาพหรือเขยี นข้อความและ มาเช่อื มโยงเปน็ เรอ่ื งเดียวกัน

DCY Success Stories 69 ประยุกต์ใช้ศิลปะบ�ำบัด รว่ มกับการบ�ำบดั รักษาทางการแพทย์โดยใช้ยา และกระบวนการสงั คมสงเคราะห์ ประเมนิ สภาวะของผู้ใช้บรกิ าร Art ทีมสหวิชาชีพ นกั จิตวิทยา แบบประเมินพฤติกรรมของเด็ก (SDQ) assessment นักสงั คมสงเคราะห์ แบบประเมินความถนดั ด้านอารมณ์ นกั พัฒนาการเด็ก แบบประเมนิ พฒั นาการ Mandala Collage นักพัฒนาสงั คม แบบประเมนิ สภาวะซึมเศร้า ความเครียด นักศลิ ปะบำ� บดั แบบประเมินความภาคภมู ใิ จ Animal Art Safe place ประชมุ ทมี สหวชิ าชีพ Family Therapy วางแผนกจิ กรรมศิลปะบ�ำบดั นกั จิตวิทยา ศิลปะบ�ำบดั วางแผนให้การช่วยเหลือ วางแผน (IDP) รายบุคคล สัตว์ประหลาด Sand tray Finger paint นักศลิ ปะบำ� บดั ดำ� เนินกิจกรรมศลิ ปะ การสร้างสัมพันธภาพ (Established rapport) การค้นหาข้อเทจ็ จรงิ (Exploration) การทบทวนประสบการณ์ (Experiencing) การเสริมสร้างพลงั ใจ (Empowerment) ข้นั ตอนหลักในการทำ� ศลิ ปะบ�ำบัด เทคนคิ ในการทำ� ศิลปะบำ� บดั การสร้างสัมพันธภาพ (Established rapport) การสนับสนุน เสริมสร้างก�ำลังใจ โดยให ้ เป็นขั้นแรกของการบ�ำบัด สร้างสัมพันธภาพระหว่าง ความสนใจ ให้ก�ำลังใจ และการชมเชยเม่ือท�ำได้ส�ำเร็จ นักศิลปะบ�ำบัดกับเด็ก ซึ่งรวมถึงการประเมินสภาพ หรือมีความพยายามเพ่ิมขึ้น ภายใต้สภาพแวดล้อม ปญั หาและการวางแผนการบ�ำบัดรักษาด้วย ทส่ี งบ ปลอดภัย และทา่ ทเี ป็นมติ ร การคน้ หาขอ้ เทจ็ จรงิ (Exploration) เปน็ ขน้ั ตอน การตีความหมายทซี่ อ่ นเรน้ ภายในจติ ใจ โดยการ ของการส�ำรวจ ค้นหา วิเคราะห์ปมปัญหาความขัดแย้ง ตีความสัญลักษณ์ต่าง ๆ ท่ีเห็น สีที่ใช้ ภาพท่ีวาด ภายในสว่ นลกึ ของจติ ใจ เพ่ือใหเ้ กิดความเขา้ ใจมากข้นึ การทบทวนประสบการณ์ (Experiencing) นักศิลปะบ�ำบัดจะท�ำงานร่วมกับนักจิตวิทยา เป็นข้ันการบำ� บดั โดยดงึ ประสบการณแ์ หง่ ปัญหาขนึ้ มา เพื่อวิเคราะห์ปัญหาท่ีซ่อนเร้นอยู่ในตัวเด็ก ซ่ึงส่วนใหญ่ จัดเรียง ปรับเปลี่ยนแกไ้ ขใหม่ในมมุ มองและสภาวะใหม่ ไมส่ ามารถเลา่ ถงึ ความคบั ขอ้ งใจของตนเอง หรอื อาจไมร่ ู้ การเสริมสร้างพลังใจ (Empowerment) ตวั ว่ามปี ญั หาเกิดขึ้น เปน็ ขน้ั สดุ ทา้ ยของการบำ� บดั โดยเสรมิ สรา้ งความภาคภมู ใิ จ ในการท�ำศิลปะบ�ำบัดทุกครั้ง ควรมีการบันทึก ในตนเองให้กับเดก็ และใหโ้ อกาสแห่งการเปลยี่ นแปลง ใหเ้ หน็ ถงึ กระบวนการและผลลพั ธท์ เี่ กดิ ขน้ึ รวมถงึ บนั ทกึ การเปลย่ี นแปลงพฤตกิ รรม อารมณ์ และขอ้ สงั เกตตา่ ง ๆ ลงในแฟ้มประวัติ เพื่อวางแผนร่วมกันกับทีมสหวิชาชีพ และก�ำหนดแนวทางในครั้งตอ่ ไป

70 คา่ นยิ ม : มองไกล ก้าวทนั มีความเช่ยี วชาญ จติ มุ่งบริการ ยึดม่ันคุณธรรม เน้นการมีสว่ นรว่ ม ศลิ ปะบำ� บัด สะท้อน “ลดยา – พฤตกิ รรมดขี ึ้น” สรปุ การประเมนิ ผลดา้ นการรบั ประทานยา ในปี 2560 ด�ำเนินกิจกรรมกับผู้ใช้บริการ จ�ำนวน 15 ราย แบง่ ออกเปน็ ผใู้ ชบ้ รกิ ารรายเดมิ (ปี 2559) จำ� นวน 10 ราย ผใู้ ชบ้ รกิ าร รายใหม่ จำ� นวน 5 ราย พบวา่ ผใู้ ชบ้ รกิ ารลดปรมิ าณการรบั ประทานยา จ�ำนวน 4 ราย คิดเป็นรอ้ ยละ 40 ในปี 2561 ด�ำเนินกิจกรรมกับผู้ใช้บริการ จ�ำนวน 23 ราย แบง่ ออกเปน็ ผใู้ ชบ้ รกิ ารรายเดมิ (ปี 2560) จำ� นวน 15 ราย ผใู้ ชบ้ รกิ าร รายใหม่ จำ� นวน 8 ราย พบวา่ ผใู้ ชบ้ รกิ ารลดปรมิ าณการรบั ประทานยา จำ� นวน 5 ราย และผู้ใช้บริการหมดยา จ�ำนวน 3 ราย รวม 8 ราย คดิ เปน็ ร้อยละ 60 ในปี 2562 ด�ำเนินกิจกรรมกับผู้ใช้บริการ จ�ำนวน 29 ราย แบง่ ออกเปน็ ผใู้ ชบ้ รกิ ารรายเดมิ (ปี 2561) จำ� นวน 23 ราย ผใู้ ชบ้ รกิ าร รายใหม่ จำ� นวน 6 ราย พบวา่ ผใู้ ชบ้ รกิ ารลดปรมิ าณการรบั ประทานยา จำ� นวน 9 ราย และผใู้ ช้บรกิ ารหมดยา จำ� นวน 5 ราย รวม 14 ราย คิดเปน็ รอ้ ยละ 60.84 สรปุ การประเมนิ ผลดา้ นการประเมนิ พฤตกิ รรมเดก็ ในปี 2560 มีผใู้ ช้บริการทีล่ ดปรมิ าณยา จำ� นวน 4 ราย ได้แก่ คนท่ี 1 คนท่ี 3 คนที่ 7 คนที่ 8 ในปี 2561 มีผู้ใชบ้ ริการทล่ี ดปรมิ าณยา จ�ำนวน 5 ราย ไดแ้ ก่ คนที่ 1 คนท่ี 4 คนท่ี 6 คนที่ 10 คนท่ี 12 ผใู้ ชบ้ รกิ ารทหี่ มดยา จำ� นวน 3 ราย ไดแ้ ก่ คนท่ี 3 คนที่ 7 คนท่ี 13 ในปี 2562 มีผู้ใช้บริการท่ีลดปรมิ าณยา จำ� นวน 9 ราย ได้แก่ คนท่ี 1 คนที่ 4 คนท่ี 6 คนที่ 11 คนท่ี 14 คนท่ี 15 คนท่ี 16 คนที่ 17 คนที่ 18 ผู้ใช้บริการท่ีหมดยา จ�ำนวน 5 ราย ได้แก่ คนท่ี 3 คนที่ 7 คนที่ 12 คนที่ 13 คนที่ 21 ซง่ึ ผลการประเมนิ ทงั้ 3 ปี สอดคลอ้ งกบั การประเมนิ เดก็ (SDQ) ท่ีดขี ้ึน จะเหน็ ไดว้ ่า ผูใ้ ชบ้ ริการทีเ่ ขา้ ร่วมกจิ กรรมศลิ ปะบำ� บดั สง่ ผลถงึ การ ลดปริมาณการรับประทานยา/หมดยา มีความสอดคล้องกับ พฤติกรรมของผใู้ ช้บริการท่ดี ีขน้ึ สามารถควบคมุ ตนเอง เห็นใจผ้อู ่ืน รบั ผดิ ชอบ ตดั สนิ ใจและแกป้ ญั หา สมั พนั ธภาพทด่ี ี ภาคภมู ใิ จในตนเอง พอใจในชีวิต

ปัจจยั แห่งความสำ� เรจ็ DCY Success Stories 71 แนะนำ� ทีมงาน นกั ศลิ ปะบำ� บัด นางสาวชตุ มิ า มีศลิ ป์ เป็นบุคคลทมี่ ีความสามารถทางศลิ ปะ เจ้าหนา้ ทีบ่ ันทกึ ขอ้ มลู และผ่านการอบรมตามหลกั สตู ร (นกั ศิลปะบ�ำบดั ) ทสี่ ามารถน�ำกิจกรรมมาใชก้ บั เดก็ รวมถงึ สามารถ 09 5015 3210 ตคี วามหมายทซี่ อ่ นเรน้ จากผลงานศลิ ปะ และประเมนิ ผลจากการท�ำกจิ กรรมไดเ้ ปน็ อยา่ งดี นางจามรี วัดเพ นักจติ วทิ ยา ทีมสหวชิ าชพี เป็นกลไกท่สี ำ� คัญในการประเมิน 09 4584 3210 การออกแบบหรอื จัดรูปแบบกจิ กรรมศลิ ปะบำ� บดั ทีม่ คี วามเหมาะสมใหก้ ับเดก็ รายบคุ คล นางสาวเกศณิ ี เพยี รดี ประชุมอย่างตอ่ เน่ืองเพ่อื รายงานผลการจดั กจิ กรรม นกั สงั คมสงเคราะห์ ศลิ ปะบ�ำบัดและพฤตกิ รรมของเด็ก เพอื่ วางแผนให้ความชว่ ยเหลอื 08 7831 2009 บ�ำบัด ฟน้ื ฟอู ยา่ งเหมาะสมต่อไป นางสาวเภรินทร์ ย่งิ เภตรา หอ้ งศลิ ปะบ�ำบดั นกั พัฒนาสังคมปฏิบัตกิ าร อาคารสถานทีท่ ่ีเหมาะสม มสี ัดสว่ นทีช่ ดั เจน ช่วยสร้างบรรยากาศท่ีร้สู ึกปลอดภยั ร้สู กึ เปน็ ส่วนตวั (ผูเ้ ขียน) และส่งเสรมิ ความคิดสรา้ งสรรค์ 08 4689 6325 วัสดุอปุ กรณ์ทคี่ รบครัน และเพียงพอ เอ้ืออ�ำนวยในการทำ� กิจกรรมศลิ ปะบ�ำบัด กจิ กรรมศิลปะบ�ำบัด เปน็ กิจกรรมอย่างหนง่ึ ที่สามารถเขา้ ถงึ เด็กทกุ ชว่ งวัย สามารถส่ือสารและเข้าถึง เดก็ ไดโ้ ดยไมต่ ้องใชค้ ำ� พดู และกอ่ ให้เกิดความเพลิดเพลิน สนุกสนาน สง่ เสริมสขุ ภาพจิต จงึ จะเกิดประสิทธิผล ในการบ�ำบัดฟื้นฟูเด็กที่ถูกกระท�ำความรุนแรงหรือถูกกระท�ำทารุณกรรม ศิลปะบ�ำบัด นอกจากเป็นทางออก สำ� หรบั การบ�ำบดั ฟื้นฟู ท้ังสภาวะวกิ ฤติและการบ�ำบัดฟ้นื ฟูรา่ งกาย อารมณ์ จิตใจ สังคมของเดก็ อยา่ งต่อเน่ือง ยงั เปน็ การเสรมิ สรา้ งศกั ยภาพในการแสดงออก และสง่ เสรมิ จนิ ตนาการ โดยผา่ นกจิ กรรมตา่ ง ๆ อยา่ งเหมาะสม

72 ค่านยิ ม : มองไกล ก้าวทนั มคี วามเชีย่ วชาญ จติ มงุ่ บริการ ยึดม่นั คุณธรรม เน้นการมีสว่ นรว่ ม การเขา้ ถงึ บริการสวสั ดกิ ารทางสงั คมของเดก็ ในพน้ื ทสี่ แี ดง โดย บา้ นพักเด็กและครอบครวั จงั หวัดนราธวิ าส ความเป็นมา “ดว้ ยบริบทพนื้ ทีจ่ งั หวดั นราธวิ าส เปน็ พ้ืนท่เี กิดเหตุการณค์ วามไมส่ งบมายาวนานกว่า 15 ปี จากเหตกุ ารณ์ ปลน้ ปนื กองพนั พัฒนาที่ 4 หรอื ค่ายปเิ หลง็ อ�ำเภอเจาะไอรอ้ ง เม่อื วนั ท่ี 4 มกราคม 2547 เป็นตน้ มา ถือเปน็ จุดเร่มิ ต้น สำ� คญั และยงั คงยดื เยอื้ อยา่ งตอ่ เนอื่ ง การแกไ้ ขปญั หาความไมส่ งบทก่ี ระทบตอ่ ความมนั่ คงของรฐั ความปลอดภยั ในชวี ติ และทรพั ยส์ นิ ทงั้ ของรฐั และของบคุ คล ซงึ่ จำ� เปน็ ตอ้ งใชม้ าตรการตามพระราชกำ� หนดการบรหิ ารราชการในสถานการณ์ ฉกุ เฉิน พ.ศ. 2548 ในการแกไ้ ขปญั หาใหย้ ุตลิ งไดอ้ ยา่ งมปี ระสิทธิภาพและทันท่วงที จากทเี่ กดิ เหตรุ ุนแรงบอ่ ยคร้ังจน ทำ� ใหพ้ ื้นทแี่ หง่ นี้ถูกขนานนามว่า “พ้ืนท่ีสีแดง” ความยดื เยื้อของสถานการณ์ไดส้ ่งผลต่อสภาพสังคมของจงั หวดั กลาย เป็นสังคมแห่งความแปลกแยก ประชาชนแยกกันอยู่ แยกกันเรียน บรรยากาศเต็มไปด้วยความหวาดระแวงระหว่าง ประชาชนท่ีนับถือศาสนาต่างกัน การด�ำรงอยู่ภายใต้พหุลักษณ์วัฒนธรรมขาดหายไป ก่อให้เกิดปัญหาทางสังคมเพิ่ม มากขนึ้ ประกอบกบั การเขา้ ถงึ การไดร้ บั ความชว่ ยเหลอื ของผปู้ ระสบปญั หาทางสงั คมคอ่ นขา้ งชา้ สบื เนอื่ งจากพนื้ ทหี่ า่ ง ไกลและมสี ถานการณค์ วามไมส่ งบเกดิ ขน้ึ ในพนื้ ทจ่ี งึ กลายเปน็ ชอ่ งวา่ งระหวา่ งประชาชนในพนื้ ทใี่ นการไมไ่ วว้ างใจในการ ทำ� งานของเจ้าหน้าท่ีภาครฐั รวมทง้ั ความหวาดระแวงระหวา่ งประชาชนต่อประชาชน” บ้านพักเด็กและครอบครัวจังหวัดนราธิวาส เป็นหน่วยงานสังกัดกรมกิจการเด็กและเยาวชน กระทรวงการ พฒั นาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ เป็นหน่วยงานท่ดี �ำเนนิ งาน 24 ช่วั โมง และมีภารกจิ งานเปน็ สถานแรกรับเด็ก ตามพระราชบญั ญตั คิ มุ้ ครองเดก็ พ.ศ. 2546 พระราชบญั ญตั ปิ อ้ งกนั และแกไ้ ขการคา้ มนษุ ย์ พ.ศ. 2551 พระราชบญั ญตั ิ ปอ้ งกนั และแกไ้ ขปญั หาจากการคา้ ประเวณี พ.ศ. 2539 พระราชบญั ญตั สิ ง่ เสรมิ การพฒั นาและคมุ้ ครองสถาบนั ครอบครวั พ.ศ. 2562 พระราชบญั ญัตปิ อ้ งกันและแกไ้ ขปญั หาการต้งั ครรภใ์ นวัยรนุ่ พ.ศ. 2559 และขับเคลอ่ื นการด�ำเนินงานด้าน เด็กและเยาวชนตามพระราชบัญญัติการส่งเสริมและพัฒนาเด็กและเยาวชนแห่งชาติ พศ. 2550 และที่แก้ไขเพ่ิมเติม พ.ศ. 2560 ซึ่งปัจจุบันปญั หาความยากจน ปัญหาความรุนแรง ปญั หาการคา้ มนษุ ย์ ปญั หายาเสพติด ปัญหาแรงงาน ขา้ มชาติ และปญั หาอนื่ ๆ ทม่ี จี ำ� นวนมากขน้ึ การทำ� งานแบบเดมิ ทบ่ี า้ นพกั เดก็ และครอบครวั จงั หวดั นราธวิ าส เปน็ Center นนั้ ดว้ ยศกั ยภาพของจำ� นวนบคุ ลากรบา้ นพกั เดก็ และครอบครวั จงั หวดั นราธวิ าสและการใหบ้ รกิ าร เมอื่ เปรยี บเทยี บกบั จำ� นวนประชากรในจงั หวดั นราธวิ าสนน้ั ทำ� ใหไ้ มส่ ามารถทำ� งานไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพและตอ้ งใชร้ ะยะเวลาในการเขา้ ถงึ สืบเน่ืองจากบริบทในพ้ืนที่ (เหตุการณ์ความไม่สงบ) บ้านพักเด็กและครอบครัวจังหวัดนราธิวาสมีการประชาสัมพันธ์ ภารกจิ ของหนว่ ยงาน และทำ� งานรว่ มกบั องคก์ รภาคเี ครอื ขา่ ยทงั้ ภาครฐั และเอกชน การใหบ้ รกิ ารประชาชนในพน้ื ทตี่ า่ ง ๆ ทง้ั ออกหนว่ ยเคลอ่ื นทท่ี ำ� ใหม้ ผี ปู้ ระสบปญั หาทเี่ ปน็ เดก็ ทต่ี อ้ งการความชว่ ยเหลอื ทงั้ กรณเี รง่ ดว่ นและไมเ่ รง่ ดว่ นนบั วนั ยงิ่ เพิ่มมากขึน้ การท�ำงานเชงิ ป้องกันสรา้ งองค์ความรู้ ในลักษณะตวั แทนชมุ ชนอาจใช้เวลานานแตม่ ีผลระยะยาว บ้านพักเด็กและครอบครัวจงั หวัดนราธวิ าส

DCY Success Stories 73 จากเดิมน้นั บ้านพกั เด็กและครอบครัวจงั หวัดนราธวิ าส มีกระบวนการรบั แจง้ เหตผุ า่ นชอ่ งทาง Walk In และ ผา่ นช่องทางโทรศัพทห์ มายเลข 1300 สืบเน่อื งด้วยการทำ� งานที่ยากตอ่ การเขา้ ถงึ คนในพ้ืนท่ี และไม่ได้รบั ความรว่ มมอื จากคนในพนื้ ทเ่ี ทา่ ทคี่ วร ทง้ั พน้ื ทห่ี า่ งไกลและมสี ถานการณค์ วามไมส่ งบเกดิ ขนึ้ ในพนื้ ทอี่ ยา่ งตอ่ เนอ่ื ง ปญั หาดงั กลา่ วได้ สง่ ผลกระทบอยา่ งรนุ แรงและกวา้ งขวางตอ่ การดำ� รงชวี ติ อยา่ งปกตสิ ขุ ของประชาชน เกดิ ภาวะการผลติ หดตวั เนอ่ื งจาก ประชาชนไมส่ ามารถประกอบอาชีพไดต้ ามปกติทำ� ใหเ้ กิดผลกระทบอย่างรุนแรงตอ่ ระบบเศรษฐกจิ ในพ้ืนที่ ผปู้ ระกอบ การต้องเลกิ หรือหยุดดำ� เนินกิจการเพราะขาดความมนั่ ใจในความปลอดภัย เกิดปัญหาการว่างงานสงู ซ่ึงซ้�ำเตมิ ปัญหา ความยากจนของประชาชนในพน้ื ทแ่ี ละทำ� ใหป้ ระชาชนลดความเชอื่ มน่ั ในอำ� นาจรฐั อกี ทง้ั ยงั กอ่ ใหเ้ กดิ ความหวาดระแวง ระหวา่ งประชาชนตอ่ รฐั รวมทงั้ ความหวาดระแวงระหวา่ งประชาชนตอ่ ประชาชน ปญั หาจงั หวดั ชายแดนภาคใตจ้ งึ เปน็ ปัญหาท่ีมีความละเอียดอ่อน ซบั ซอ้ นและเชื่อมโยงหลายมติ ิทั้งเศรษฐกจิ สังคม การศึกษา วฒั นธรรม และความมั่นคง การแก้ไขปัญหาจงึ ตอ้ งด�ำเนินการใหค้ รอบคลมุ สาเหตุของปญั หาในทุกมิตอิ ยา่ งประสานสอดคล้อง เกอ้ื หนนุ และเป็น ไปในทศิ ทางเดียวกัน บ้านพักเด็กและครอบครัวจังหวัดนราธิวาสมีการด�ำเนินการขับเคล่ือนโครงการเสริมสร้างเครือข่ายคุ้มครองเด็ก ในระดับต�ำบล ให้ความรู้ด้านสิทธิเด็กและการคุ้มครองเด็กในชุมชน โครงการป้องกันและแก้ไขปัญหาการต้ังครรภ์ใน วัยรุ่น (DJ Teen) โครงการป้องกนั และแก้ไขปัญหาความรนุ แรงตอ่ เด็กและเยาวชน หลกั สูตรฝึกอบรมใหค้ วามรู้พ่อแม่ ผปู้ กครองในการเล้ียงดูเด็กโดยไม่ใชค้ วามรุนแรง โครงการเยาวชนไทยหัวใจใสสะอาด โครงการคุ้มครองและเสริมสรา้ ง ภูมิคุ้มกันส�ำหรับเด็กและเยาวชนจากปัญหายาเสพติดในมิติความรุนแรง การจัดสวัสดิการแม่วัยรุ่นครอบคลุม 4 มิติ (สุขภาพกายจติ /สังคม/เศรษฐกิจ/การศึกษา) โครงการฝึกอาชีพระยะส้นั ใหแ้ กเ่ ด็กในวยั เรยี น โครงการพัฒนาคณุ ภาพ ชีวิตแก่เด็กด้อยโอกาสในชุมชน “กจิ กรรมครอบครัวอบอ่นุ ชมุ ชนนา่ อยู่” โครงการขับเคลือ่ นการด�ำเนนิ งานโครงการ เงินอุดหนนุ เพอ่ื การเลีย้ งดเู ดก็ แรกเกดิ ในระดับพืน้ ท่ี (ครู ข) โครงการแผ่นดนิ เดยี วกนั มกี จิ กรรมถนนเดก็ เดนิ เพลดิ เพลนิ วฒั นธรรม นำ� สอ่ื สรา้ งสรรค์ กจิ กรรมรณรงคป์ อ้ งกนั และปราบปรามการคา้ มนษุ ย์ ร่วมเป็นวิทยากรให้ความรู้ในการคุ้มครองเด็กตามพระราชบัญญัติคุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546 ให้กับกลุ่มผู้ปฏิบัติงาน ดา้ นเดก็ และเยาวชน รว่ มเปน็ วทิ ยากรใหค้ วามรใู้ นเรอื่ งของสทิ ธเิ ดก็ ใหแ้ กก่ ลมุ่ อพม.นอ้ ย ในโครงการอบรมเชงิ ปฏบิ ตั กิ าร เสริมสร้างและพัฒนาเครือข่าย อพม.น้อย ร่วมเป็นวิทยากรให้ความรู้ในเรื่องการสงเคราะห์และคุ้มครองเด็ก ตามพระราชบัญญัติคุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546 ร่วมจัดท�ำแผนปฏิบัติการป้องกันและแก้ไขปัญหาการต้ังครรภ์ในวัยรุ่น กับหน่วยงานรบั ผดิ ชอบหลกั คือ สาธารณสุขจงั หวดั นราธิวาส

74 ค่านยิ ม : มองไกล ก้าวทัน มีความเช่ยี วชาญ จติ มงุ่ บริการ ยึดม่ันคณุ ธรรม เน้นการมีสว่ นร่วม สภาเดก็ และเยาวชน กระบวนการท�ำงาน มิติเด็ก - เปน็ แกนนำ� ขบั เคลอ่ื นงานสภาเดก็ และ เดก็ ทปี่ ระสบปัญหาทางสังคม เยาวชน ยึดหลกั ยทุ ธศาสตร์ ได้รบั การแก้ปัญหาอย่างทนั ท่วงที - สรา้ งเครอื ขา่ ยเดก็ และเยาวชนในพนื้ ท่ี “เขา้ ใจ เข้าถึง พัฒนา” - ชกั ชวนเด็กทีอ่ ยูใ่ นกลุ่มเสย่ี งเข้ารว่ ม - เขา้ ใจปญั หา เขา้ ใจประชาชน เขา้ ใจงาน มีประสิทธภิ าพและทวั่ ถงึ กจิ กรรมเชงิ สรา้ งสรรคใ์ นพ้นื ท่ี ท่ีปฏบิ ัติและงานทเ่ี กีย่ วข้อง มิติครอบครัว One Home พม.นราธิวาส - เข้าถึงทุกพ้ืนท่ี เข้าถึงจิตใจประชาชน - บรู ณาการขบั เคลอื่ นงานรว่ มกนั สรา้ งการยอมรบั จนทำ� ใหเ้ กดิ ความมน่ั ใจ พ่อ-แม่ ผู้ปกครองรว่ มกันปกปอ้ ง อาสาสมคั รพฒั นาสงั คมและความมนั่ คง - พฒั นาการเรยี นรู้ การทำ� งานเพอ่ื เตรยี ม คุ้มครองและดแู ลพฒั นาเด็ก ของมนุษย์ (อพม.) ความพร้อม ระบบราชการ 4.0 - ช้ีเปา้ – เฝ้าระวัง การพัฒนาภูมิสังคมของพระบาทสมเด็จ ใหเ้ จรญิ เตบิ โต มคี ุณภาพชีวติ ทดี่ ี - เชื่อมกลุ่มเดิม – เสริมสร้างกลุ่มใหม ่ พระบรมชนกาธเิ บศร มหาภมู พิ ลอดลุ ยเดช มิตคิ วามมัน่ คง - ร่วมใจทำ� แผนชุมชน มหาราชบรมนาถบพิตร ควบคู่ไปกับ เครือข่ายชมุ ชนคุ้มครองเดก็ พระราชปณิธานของพระบาทสมเด็จ เกิดการท�ำงานร่วมกันในการ - คดั กรองเดก็ ในพน้ื ทต่ี ามแบบคดั กรอง พระปรเมนทร รามาธิบดีศรีสินทร รับแจง้ เหตุในเชิงปอ้ งกันกับ เพอื่ สนบั สนนุ การเลยี้ งดเู ดก็ มาตรฐาน มหาวชริ าลงกรณ พระวชริ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั ขั้นต่�ำ CMST “การสืบสาน รักษา และต่อยอด และ กลุ่มเสี่ยงได้เร็วขนึ้ - นำ� เขา้ ขอ้ มลู เดก็ ในระบบCMST เพอ่ื เปน็ ครองแผ่นดนิ โดยธรรม เพ่อื ประโยชน์สุข มติ ชิ มุ ชน ฐานขอ้ มลู เด็ก แหง่ อาณาราษฎร ตลอดไป” - รว่ มลงเยยี่ มตดิ ตามและใหก้ ารชว่ ยเหลอื แนวพระราชดำ� ริ “จติ อาสา เราทำ� ความดี การมสี ่วนรว่ มของชุมชนใน กลุ่มเด็กทตี่ อ้ งไดร้ ับการชว่ ยเหลือ เพ่อื ชาติ ศาสน์ กษัตรยิ ์” การสรา้ งความปลอดภยั ใหเ้ ด็ก - ร่วมเฝ้าระวัง ป้องกัน เด็กในชุมชน การใชก้ ระบวนการมสี ว่ นรว่ มของทกุ ภาค ชมุ ชนสามารถเปน็ เครอื ขา่ ย ทอี่ ย่ใู นกลุม่ สเี ขียว เหลือง แดง ส่วนและใช้ชุมชนเป็นศูนย์กลางในการ ในการเฝา้ ระวังปัญหาทางสังคม - สง่ เสรมิ พฒั นา กจิ กรรมเชงิ ป้องกนั แก้ไข ปัญหา รวมทั้งหลักการบริหาร ท่ีอาจเกิดขึน้ กบั เด็กในชุมชน องคก์ รภาคเอกชน/NGO กิ จ ก า ร บ ้ า น เ มื อ ง แ บ บ ร ่ ว ม มื อ กั น - ใหก้ ารสง่ เสรมิ สนบั สนนุ ตอ่ การคมุ้ ครอง (Collaborative Governance) สิทธิมนุษยชน โดยการเคลื่อนไหว ผลกั ดนั กฎหมายและการรณรงคเ์ กย่ี วกบั สิทธหิ น้าท่ี

DCY Success Stories 75 ภาพแสดงจำ� นวนประชากรเดก็ ในจังหวดั นราธวิ าส 138000 เดก็ ชาย เดก็ หญงิ 136000 เด็กชาย เด็กหญงิ 134000 132000 130000 128000 126000 124000 เด็กชาย จำ� นวน 137,206 คน เดก็ หญิงจ�ำนวน 129,734 คน ข้อมลู การให้ความช่วยเหลอื ผเู้ ขา้ รบั บริการภายใน (กรณีเดก็ อายุ 0 - 18 ป)ี ปงี บประมาณ 2556 - 2560 50 48 คน 40 39 38 คน 30 27 คน 21 20 17 18 คน คน คน 14 12 คน 9 10 4 8 คน คน คน คน 4 1 1 1 คน 1 คน 0 คน คน คน ปี 2556 ปี 2557 ปี 2558 ปี 2559 ปี 2560 พรบ.คุ้มครองเด็ก ฯ พรบ.ความรนุ แรงในครอบครัว พรบ.ปราบปรามการค้ามนษุ ย์ อื่น ๆ ข้อมลู การใหค้ วามชว่ ยเหลือ ผเู้ ขา้ รับบริการ (กรณเี ด็ก 0 - 18 ปี) ปงี บประมาณ 2561 45 41 40 คน 35 เคสภายนอก 30 24 เคสภายใน 25 คน 20 15 11 11 คน คน 10 5 4 2 1 คน คน คน อน่ื ๆ 0 พรบ.คุม้ ครองเดก็ ฯ พรบ.ความรุนแรงในครอบครวั พรบ.ปราบปรามการค้ามนษุ ย์

76 ค่านยิ ม : มองไกล ก้าวทัน มีความเชีย่ วชาญ จติ มงุ่ บริการ ยึดมน่ั คณุ ธรรม เน้นการมสี ว่ นร่วม ข้อมูลการใหค้ วามชว่ ยเหลอื ผเู้ ข้ารบั บริการ (กรณเี ดก็ 0 - 18 ป)ี ปีงบประมาณ 2562 90 เคสภายใน 80 78 ราย เคสภายนอก 70 60 50 40 30 33 ราย 20 10 0 4 ราย 1 ราย 1 ราย 4 ราย อ่นื ๆ พรบ.คุ้มครองเด็ก ฯ พรบ.ความรนุ แรงในครอบครัว ปจั จบุ นั มจี ำ� นวนเครอื ขา่ ยอาสาสมคั รพฒั นาสงั คมและความมน่ั คงของมนษุ ย์ (อพม.) ทกุ ตำ� บล รวม 1,264 คน และจะมกี ารเพ่ิมจ�ำนวนขึ้นอกี ในปี 2563 จ�ำนวน 2,500 คน มีเครือขา่ ยสภาเด็กและเยาวชนทกุ ต�ำบล รวม 1,848 คน มีเครือขา่ ยคณะท�ำงานคุม้ ครองเด็กในระดบั ตำ� บล จำ� นวน 8 ตำ� บล รวม 120 คน และสามารถสรา้ งเครอื ข่ายที่เป็น สภาเดก็ และเยาวชนครอบคลุมทกุ ตำ� บล 100 เปอรเ์ ซน็ ต์ ทงั้ 88 ต�ำบล โดยแตล่ ะตำ� บลจะมีคณะบรหิ ารท่ีเปน็ เด็กและ เยาวชนในโรงเรียนและชุมชน จำ� นวน 21 คน วดี โี อประกอบ/ขอ้ มลู ประกอบเพ่ิมเติม “การท�ำงานกับคนทุกช่วงวัย” เพอ่ื แลกเปล่ียนเรียนรูใ้ ห้เกดิ การถา่ ยทอดจากรุ่นสรู่ ุ่น โดยค�ำนงึ ถงึ ผรู้ บั บรกิ าร เด็กเป็นส�ำคัญ โดยมุ่งเป้าหมายให้เด็กได้รับการช่วยเหลือเยียวยาเบื้องต้น พัฒนาตนเองไปจนถึงพัฒนาการศึกษา ส่งผลให้เด็กและเยาวชนได้เติบโตเป็นประชากรที่มีคุณภาพต่อไป โดยมีความเชื่อมโยงกับเป้าหมายการพัฒนาท่ีย่ังยืน Sustainable Development Goals (SDGs) ขององคก์ ารสหประชาชาติ ในดา้ นท่ี 1 ขจดั ความยากจน (No Poverty) ด้านท่ี 4 ด้านการศกึ ษาเท่าเทียมและท่ัวถึง (Quality Education) และด้านท่ี 16 สงั คมเป็นสุข (Peac Justice and Strong Institutions) การท�ำโครงการ Access to social welfare services for children in the red area (การเข้าถึงบริการสวัสดิการทางสังคมของเด็กในพื้นท่ีสีแดง) บ้านพักเด็กและครอบครัวจังหวัดนราธิวาส มีการทำ� งานกบั คนทกุ ช่วงวัยโดยอาศัยความช�ำนาญของผู้สงู อายุ ปราชญ์ชาวบ้าน ผนู้ ำ� ชมุ ชน ผู้นำ� ศาสนา อาสาสมคั ร อพม. ที่มีความรู้ความสามารถท�ำงานร่วมกับเด็กและเยาวชนท่ีมีหัวก้าวหน้า มีจิตอาสา มีความรู้ความสามารถด้าน เทคโนโลยี ชว่ งแรก ๆ อาจจะท�ำให้ปรบั ตัวเข้ากนั ได้ยาก แตเ่ ม่อื ไดก้ �ำหนดเป้าหมายร่วมกนั ใช้ความรู้ความสามารถมา ผสานกันจนมีผลลพั ธ์และผลผลิตเปน็ ทยี่ อมรบั เกดิ ความภาคภมู ิใจ จงึ ได้รว่ มกนั ผลักดันกิจกรรมตา่ ง ๆ ร่วมกนั ออกมา จ�ำนวนมากที่เป็นประโยชน์ต่อชุมชนและสังคมน�ำไปสู่การพัฒนาต่อยอดจนเป็นโครงการพัฒนาที่ย่ังยืนที่สามารถ เชอื่ มโยงไดก้ บั SDGs ดา้ นท่ี 1 ดา้ นที่ 4 และดา้ นที่ 16 ดงั ทก่ี ลา่ วมาขา้ งตน้ ดงั คำ� ทว่ี า่ “ตน้ ไมใ้ หญ่ ผเู้ ปน็ รม่ เงาใหต้ น้ เลก็ ๆ ฉันใด ตน้ ไมเ้ ลก็ ๆ ท่ีจะเตบิ โตขึ้นเปน็ รม่ เงาให้แกต่ น้ กล้ารุ่นตอ่ ๆ ไปกฉ็ ันน้ัน”

DCY Success Stories 77 คณะทำ� งานบ้านพกั เดก็ และครอบครวั จงั หวัดนราธิวาส ผู้เสนอผลงาน นายสรัญรัฐ กีรตวิ โิ รจน์กุล ตำ� แหน่ง หวั หนา้ บ้านพกั เดก็ และครอบครวั จงั หวดั นราธิวาส ผู้จัดทำ� /เรยี บเรยี ง นางสาวธนฏั ฐา ตูแวมะ ต�ำแหนง่ นกั พฒั นาสงั คม นายเกรยี งศกั ด์ิ กงั สวรณ ์ ต�ำแหน่ง พี่เล้ียง คณะท�ำงาน นายอัมรญั หะยีสะมะแอ ตำ� แหนง่ นกั สงั คมสงเคราะห์ นางสาวสชุ ิกาญจน์ รักรงค์ ต�ำแหนง่ นกั สงั คมสงเคราะห์ นางสาวนูรฮี ัน สาและ ตำ� แหนง่ นักสงั คมสงเคราะห์ นายอากิฟ ศิริวัลลภ ต�ำแหนง่ นกั พฒั นาสงั คม นางจรนิ รรจ์ หิรญั พนั ธุ์ ต�ำแหน่ง นกั พฒั นาสงั คม นายมะนาเซ สอื รี ต�ำแหน่ง นกั พัฒนาสังคม นายนิอุสมาน ปาเกแม ต�ำแหน่ง เจ้าพนกั งานพฒั นาสงั คม นางสาวจุฬาลักษณ์ คาเด็ง ต�ำแหน่ง พนักงานพมิ พ์ดีดชัน้ 2 นายมามะนอ บีเด๊าะ ต�ำแหน่ง พนักงานขับรถยนต์ นายมะนซู ี สาเมาะ ตำ� แหนง่ นักพฒั นาสงั คม นายนิมรั วาน สาแม ต�ำแหนง่ พนกั งานขับรถยนต์ นางสาวนิซอลีฮะห์ ซอื แลแม ตำ� แหนง่ เจา้ หนา้ ท่ีธรุ การ นายนทิ ศั น์ คงสาม ต�ำแหนง่ พนักงานทำ� ความสะอาด นางสาวทศพร วรรณะวไิ ลย ต�ำแหนง่ ผู้ประกอบอาหาร

78 ค่านยิ ม : มองไกล กา้ วทัน มคี วามเช่ียวชาญ จติ มงุ่ บริการ ยึดม่ันคณุ ธรรม เนน้ การมสี ว่ นรว่ ม การปรบั เปล่ียนพฤติกรรมโดยใชก้ ารเสริมแรง โดย บ้านพักเด็กและครอบครัวจงั หวัดอทุ ยั ธานี สถานการณท์ างสงั คมในปจั จบุ นั ประเทศไทยมคี วามเจรญิ กา้ วหนา้ ทงั้ ทางดา้ นเศรษฐกจิ สงั คม และเทคโนโลยี ส่งผลให้เกิดความเปล่ียนแปลงในด้านสังคมและความสัมพันธ์ในครอบครัว และในระหว่าง 5 ปี ที่ผ่านมาจะพบว่า ขา่ วเดก็ และเยาวชนมเี หตคุ วามรนุ แรงเพมิ่ มากขนึ้ รวมถงึ เดก็ และเยาวชนทอ่ี ยใู่ นครอบครวั กลมุ่ เสยี่ งจากปญั หาตา่ ง ๆ เชน่ การหยา่ รา้ ง ความรนุ แรงในครอบครวั การถกู ลว่ งละเมดิ ทางเพศ เปน็ ตน้ เดก็ บางรายถกู สง่ ตวั เขา้ มารบั การสงเคราะห์ เพ่ือคุ้มครองสวัสดิภาพท่ีบ้านพักเด็กและครอบครัวจังหวัดอุทัยธานี ซ่ึงเป็นหน่วยงานสังกัดกรมกิจการเด็กและ เยาวชน โดยเปน็ สถานแรกรบั ท่ีมีภารกิจในการสงเคราะห์ คมุ้ ครองสวัสดิภาพเดก็ และจัดบริการสวัสดกิ ารส�ำหรับเด็ก และเยาวชนท่ีประสบปญั หาทางสังคม ในรูปแบบการใหค้ วามช่วยเหลอื สงเคราะห์ ฟืน้ ฟู และพฒั นาเด็กและเยาวชน เพ่ือเตรียมความพร้อมของเด็กในการกลับคืนสู่ครอบครัวและสังคม ซึ่งเด็กที่เข้ามาใช้บริการเป็นเด็กท่ีมีปัญหาด้าน พฤตกิ รรมหลายรปู แบบ เมอ่ื มาอยรู่ วมกนั จงึ เกดิ อปุ สรรคในการจดั การและการดแู ล บา้ นพกั เดก็ และครอบครวั จงั หวดั อุทัยธานี ได้ใช้วธิ ีการเสรมิ แรงเพือ่ ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเดก็ ร่วมกับการทำ� กิจกรรมต่าง ๆ จนสงั เกตพบวา่ เมอ่ื ใชก้ จิ กรรมทมี่ าจากแนวคดิ การเสรมิ แรง เดก็ มกี ารปรบั เปลย่ี นพฤตกิ รรมทด่ี ขี นึ้ อยา่ งชดั เจน เช่น สามารถลดพฤติกรรมก้าวรา้ ว ด้อื ตอ่ ตา้ น เป็นตน้ สง่ ผลใหเ้ ดก็ เป็นท่ียอมรบั ของเพอื่ น ครู ตลอดจนหน่วยงาน ที่เกี่ยวข้องจากการส่งต่อเพ่ือไปรับบริการ ท้ังนี้บ้านพักเด็กและครอบครัวจังหวัดอุทัยธานี ได้ขยายผลการด�ำเนินงาน โดยประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์กับเด็กที่มีปัญหาลักษณะคล้ายคลึงกัน ตลอดจนเป็นแนวทางให้กับพ่อแม่ ผู้ปกครอง และโรงเรยี นสามารถนำ� ไปปรับใช้ในการแก้ไขปัญหาเดก็ ดา้ นพฤตกิ รรมต่อไป

DCY Success Stories 79 จากการประชมุ ทีมของหวั หนา้ บ้านพักเด็กและครอบครวั จังหวัดอทุ ยั ธานี ไดม้ กี ารพดู คยุ แลกเปลย่ี นถึงสภาพ ปญั หาการดแู ลผใู้ ชบ้ รกิ าร (เดก็ ) และไดท้ บทวนวธิ กี ารจดั การกบั ปญั หาพฤตกิ รรมเดก็ ของเจา้ หนา้ ทท่ี กุ คน พบวา่ มกี าร จดั การกบั ปญั หาทแี่ ตกตา่ งกนั หลกั สำ� คญั มเี ปา้ หมายรว่ มกนั คอื คาดหวงั ทจ่ี ะจดั การปรบั เปลย่ี นพฤตกิ รรมเดก็ ในทาง ทด่ี ขี น้ึ แตท่ ผ่ี า่ นมาพบวา่ ยงั ไมส่ ามารถปรบั พฤตกิ รรมทไ่ี มพ่ งึ ประสงคข์ องเดก็ ได้ ในการประชมุ จงึ ไดม้ คี วามเหน็ รว่ มกนั ในการหารปู แบบวธิ ีการดแู ลเด็ก โดยไดน้ �ำแนวคดิ การเสริมแรง มาใช้ในการปรบั เปลีย่ นพฤตกิ รรมเดก็ ดังน้ี จากทเ่ี ดก็ ได้ท�ำความดีแลกกบั รางวลั แลว้ พบวา่ เดก็ มีความสนใจในการท�ำความดนี ้อย และมีปญั หาการเก็บ รกั ษาเหรียญความดีมกี ารขโมยเหรยี ญระหว่างผู้ใช้บรกิ าร หัวหน้าบา้ นพกั เดก็ ฯ และเจ้าหน้าท่ีรว่ มประชุมทมี จึงมีการ ปรับปรุงรูปแบบการสะสมแต้มแลกความดี เป็นการตดิ รูปเด็กเพื่อจัดท�ำบอร์ดท�ำเนยี บเด็กแต่ละราย และใช้วิธีการขดี แตม้ ความดแี บบโปรง่ ใส โดยใหเ้ จา้ หนา้ ทที่ กุ คนสามารถใหค้ ะแนนความดใี นบอรด์ ของเดก็ แตล่ ะราย เดก็ สามารถตรวจ สอบคะแนนของตนเองและของคนอื่นได้ การเสรมิ แรงมกี ำ� ลงั เสรมิ ท�ำใหเ้ ดก็ มพี ฤติกรรมทีพ่ ึงประสงค์

80 คา่ นยิ ม : มองไกล ก้าวทัน มคี วามเช่ียวชาญ จิตมุ่งบริการ ยดึ ม่ันคณุ ธรรม เนน้ การมสี ่วนรว่ ม บา้ นพกั เดก็ และครอบครวั จงั หวดั อทุ ยั ธานี ไดป้ รบั ปรงุ วธิ กี ารเสรมิ แรงทางบวก รว่ มกบั การเสรมิ แรงทางสงั คม โดยการแสดงการชมเชยดว้ ยความจรงิ ใจ ยมิ้ พดู จาทไี่ พเราะ การใหก้ ำ� ลงั ใจดว้ ยรางวลั ทม่ี พี ลงั หรอื รางวลั ทเี่ ดก็ ตอ้ งการ เช่น การจดั กิจกรรมนันทนาการ รอ้ งเพลงคาราโอเกะ กจิ กรรมพาไปเทยี่ วนอกสถานที่ เชน่ งานประจำ� ปภี ายในจงั หวัด สถานทที่ ่องเที่ยวทสี่ ำ� คญั ในจงั หวดั และให้รับประทานอาหารทช่ี อบ เป็นตน้ ซึง่ พบว่าการเสรมิ แรงที่มีพลัง (สิ่งที่เด็ก ตอ้ งการ) ท�ำให้เดก็ มีพฤตกิ รรมท่พี ึงประสงค์ และยังใช้วิธกี ารลงโทษโดยไมใ่ ชค้ วามรุนแรงร่วมด้วย เช่น การตดั คะแนน หรือสิทธิพิเศษ เมื่อพบว่ามีพฤติกรรมไม่พึงประสงค์ หรืองดกิจกรรมบางอย่างแทนวิธีการต�ำหนิ ท้ังนี้การลงโทษโดย ไมใ่ ชค้ วามรนุ แรง ทำ� ใหเ้ ดก็ ไมเ่ กดิ ความโกรธแคน้ แตจ่ ะยอมรบั ในการแกไ้ ขพฤตกิ รรมมากขนึ้ เมอ่ื เดก็ ไดม้ กี ารทำ� ความด ี และแลกของรางวลั ตามคะแนนทไ่ี ดท้ ำ� เดก็ จะมคี วามกระตอื รอื รน้ ในการเกบ็ แตม้ สะสมความดี เพอื่ เกบ็ คะแนนความดี ให้ได้ตามเป้าหมายที่เด็กอยากได้ นอกจากน้ันได้เก็บแต้มสะสมความดีร่วมกับทางโรงเรียน โดยให้คุณครูประจ�ำช้ัน สงั เกตพฤตกิ รรม และแจง้ เจา้ หนา้ ทถ่ี งึ พฤตกิ รรมของเดก็ เพอ่ื นำ� ขอ้ มลู มาพจิ ารณาใหค้ ะแนนความดแี กเ่ ดก็ และตดิ ตาม พฤตกิ รรมขณะอยทู่ โ่ี รงเรยี นและศนู ยฝ์ กึ อาชพี ซงึ่ ผลการนำ� วธิ กี ารเสรมิ แรงทางสงั คม มาใชท้ ำ� ใหเ้ ดก็ เหน็ คณุ คา่ ในตนเอง มคี วามภาคภมู ใิ จ และมคี วามตงั้ ใจทจ่ี ะพฒั นาตนเองมากขนึ้ ทง้ั นใี้ นการปรบั เปลยี่ นเพอ่ื พฒั นาตนเองจนเกดิ ความมน่ั ใจ และมีพฤติกรรมที่ดีข้ึนตามล�ำดับเพื่อให้เด็กพึงพอใจซ่ึงพฤติกรรมดังกล่าว อาจท�ำให้เด็กเคยชินต่อการได้รับการตอบ สนองจากวตั ถสุ งิ่ ของรางวลั ดงั นน้ั ในการท�ำกิจกรรมเจ้าหนา้ ท่ีบ้านพักเด็กและครอบครัวจะตอ้ งมกี ารเสริมแรงภายใน ร่วมด้วยเพื่อเป็นการสร้างความตระหนักรู้ เห็นคุณค่าของการท�ำความดี จนเป็นความเคยชินในการกระท�ำความดี โดยไมห่ วงั สง่ิ ตอบแทน โดยหลกั คดิ สำ� คญั คอื ใหเ้ ดก็ เขา้ ใจวา่ สงิ่ ทที่ ำ� และปฏบิ ตั อิ ยเู่ ปน็ ประโยชนก์ บั ตวั เองตอ่ ไปในอนาคต

DCY Success Stories 81 การปรบั เปล่ยี นพฤตกิ รรมโดยใชก้ ารเสริมแรง

82 ค่านยิ ม : มองไกล ก้าวทนั มีความเช่ียวชาญ จิตมุ่งบริการ ยดึ มัน่ คุณธรรม เนน้ การมีส่วนรว่ ม ทมี งานกจิ กรรมการปรับเปล่ียนพฤตกิ รรมโดยใชก้ ารเสริมแรง คณะท�ำงาน 1. นางสาวพรพิมล เพญ็ สุข หัวหนา้ บ้านพักเด็กและครอบครวั จังหวัดอทุ ัยธานี 2. นางสาวกญั ชพร ไวสาริกิจ นักสงั คมสงเคราะห์ 3. นางสาวพรทิพย์ ออ่ นทอง นกั สังคมสงเคราะห์ 4. นายทปี รกร ตะ๊ แก้ว นักพฒั นาสงั คม 5. นางสาววริสรา วอ่ งวิกยก์ าร นักพฒั นาสงั คม คณะทำ� งาน(เสรมิ ) 6. นางอมรรัตน์ ทองธรรมชาติ พนกั งานพมิ พ์ ส.3 7. นางสาวอญั กนั ต ์ จินะชยั เจา้ หน้าทบ่ี ันทกึ ข้อมลู 8. นางสาวมณีรตั น ์ วงษ์รกั ษ ์ พนักงานพมิ พด์ ีดชั้น 2 9. นางมะลิ พนั ธยุ ี่ พนกั งานบรกิ าร

DCY Success Stories 83 “ปันจักสลี ัต : ส่งเสริมการพฒั นา และเสริมสร้างความภาคภมู ิในใจในตนเอง” 83 โดย สถานสงเคราะห์เดก็ ปัตตานี ประเดน็ ปญั หา คกรุ้มมคกริอจงกสเเแ าข ดลว รา้ ็ก“ะัสเจ“หดสเดายสญ็ถกกิภาถาิงแวานา1ลชทพสน4นะ่มีงเสดเเรีจยคกงะ็กงั ราเรหหหคาวะววะรญชท่าดัหานรงิภงเ์ะอวดาหทงกาก็คกย์รเปี่มใดาุะตตั6ีรร็กท้ต–พะดป1ารหัฒว้น8วัตวยน”ีงตป่าสากสงีาาสแาองัเนังรลหกาคี”พะดัตยมอกทุัฒสุแุปอ6ุกังลนง–กปกะส1าารัคดง่ร8สะเวกะสเังาปตภอรคม่อมิทงี มมแสเกขนั่นแลา่งอื่อครลเะงสพงงะอปอขรฒัคัญุปาิอมนวยกหงกาาุไมาาามแมรทนร่เลมะกุษีเ่พะดตันิ่นยสัฒ็ก่อ์คว2ไนมเสัดง4นีภดาร้ขปื่อแับกิาอรีางลผงกกรอละมรเิจากสดณนใยรก็วนทีุษะุไัสกเมีก่ทยยดาำ�่เบา์ริกกลวมหสาิังนชีภงรศรนเอื าเกึ2คดปแร4ษร็กลรกาาปะะะิตจเสคหียอ่ใกบร์แนารอรปละวกบณัญดะชาคคบันรีทหรุ้มปสาวัี่กแครทงำกลรญิเาลครอะงญมังงรสคกสศาางัรตจวิคะึกอัสกรมหษบีดาทซ์แารคิภี่เึ่งตเลปรดาร่อะัวพบัน็ก็ ระดับปริญควญามาตหรลีาซกึ่งหรลับาเยขข้าอจงากการ1อ4ยรู่ จว่ ังมหกวนั ัดแภบาบคสใงั ตค้มดพ้วหยวุสฒั าเนหธตรุรทมุกมปทีรง้ัะนเภบั ทถอืขศอางสปนัญาพหทุาทธ่ีเอดสิ ็กลไาดม้รมับกี ผาลรกใชรภ้ ะาทษบาหทรห่ี ือลปากรหะลสาบย ปัญหาทาเชงสน่ ังภคามษทาี่เมปา็ลนาคยวทู าอ้มงหถลน่ิ าไกทหยลกาลยางขอแลงกะภาราอษยาใู่รต่ว้ ใมนกกันารแสบอื่ บสสารังรคะมหพวหา่ งุวกัฒารนดธำ� รเนรนิมชมวี ติีทปั้งรนะับจถำ� วือนั ศขาอสงนผร้าู บัพบุทรธกิ าอริสแลตาล่ มะคมนี การใช้ภาตษ้องามทกี ี่หารลปารกบั หตลัวาใหย้เขเ้าชก่นับสภ่ิงาแษวดาลมอ้ ามลตาายมูทรปู้อแงบถบิ่นขอไทงสยงั กคลมาสงถาแนลสะงเภคารษาะาหใต์ ้ ในการสื่อสารระหว่างการดำเนิน ชวี ิตประจเปป ำัจวน็ จันเดุบขก็ อันดงปอ้มผจัยีผู้รจโูบั้อรุบกับบันาบรมสกิ ีผรทาิูร้การับงาแสบรตงั รค่ลจิกมะำาครนไมนวจก่ ตน�ำลนอ้ า้ 1งวแมน4สีก2ด1าง4คตร2ปนนวรคา่แับนเลปตแะน็วั ลใเมดหะีผก็ม้เูข้รสีผัถบาู้้รกาับบนบับรสสริกงกิ่งิเาคแารรรวจจาดะำ�ำลหนนอ้ ์ววไมนมนตเ่ ห5า5น0็ม0คร–ณุูป–6แค06บา่ 0ใบคนนขคตอนนทงเอ่มีสทงคีงั ี่มคโวดาีคมยมสวเคฉถาิดพมาแนาคละสิดะเงดแรเก็ค้สูลผกึระรู้าวรบั ะา่ ู้สบตหรึกน์ กิ เวอา่ารง ตนเองเปท็น่ีไเมด่ม็กีพด่อ้อแยมโ่อไกมา่มสีคทราองบสคังรคัวมสไ่งมผ่กลลให้า้ไแมส่มดีเปงต้านหมว่ายเปใน็นกเดาร็กดส�ำถเนานิ ชสีวงิตเคปรราะะจห�ำว์ ไันม่เมหัก็นแคสุณดงคอ่าอใกนผต่านนเพอฤงตโิกดรยรเมฉทพ่ีเปาะ็น เด็กผู้รับบเชรงิ ิกลบารเทชนี่่ไมพ่มฤีพต่อกิ แรรมม่ หไมน่มเี รีคยี นรอเบกบ็คตรวััวอสยลู่่งำผ� พลงั ใหแ้ไลมะ่มพีฤเปต้ากิ หรรมมาตยอ่ ใตนา้ กนาสรงั คดมำเทนาินงชสถีวาิตนปสรงะเคจรำาวะันหเ์ ดมก็ ักปแตั สตดานงอี ไอดกร้ ว่ผม่ากนนั เพดฤก็ ตปิกตั รตราผหมนา่าทนีแี่เไกนปดจิว็นร้ กทว่เราชมรงิงกมใลนันโคบกหราาเงรชกแแ่นานกร้ไวตพขทา่ปฤงาัญตงๆิกใหนรากขรอมารงหผแนู้รกเีับ้ไรขบียปรนิกัญาเหรกท็าบุกขตมอัวิตงอิผยโรู้ ดู่ลบั ยำบกพารังริกดแาึงรลศทะักุกพยมฤภิตตาพิิกโคดรวรยามกมตาส่อราดตมึง้าาศรนถกั สทยัง่ีมภคีใามนพตทคัวาวผงาู้รสมับถบสาารนิกมสาางรรเแถคตทร่ลาี่มะะีใคหนน์ ตัวผรู้ บั บสรถิกติารกิ แารตส่ลาะเหคตนุกผาา่ รนรกบั ิจเขก้ารรมโครงการต่าง ๆ วตั ถปุ ระสงค์หลัก เล้ยี งดูไมเหมาะสม ถกู ทอดท้ิง “เพื่อใช้กิจกรรมกีฬาปันจักสีลัต ในการ ปรับตัวและเยียวยาสภาพจิตใจให้กับ ถูกทารุณกรรม ครอบครัวยากจน ทผูุ้กรัดบ้าบนริกนาว�ำรไตั ปถสแปุ ู่กลราะะรสเสส่งงรเคิมสห์สริรลม้าักพงัคฒวนามาภกาาคร ถกู กระทาํ ความรุนแรงในคค. ครอบครัวแตกแยก ภมู ใิ จในตนเอง ใหส้ ามารถพง่ึ พาตนเองได้ ขาดผอู ปุ การะ ผูป กครองตองโทษ เมื่อ“กลเพับื่อคนืใชส้กคู่ ริจอกบรครรมวั กเดีฬิมาหปรันอื จสักงคสมีล”ัต เสีย่ งถกู ทารุณกรรม เส่ยี งถกู กระทาํ ความรนุ แรงในครอบครัว ในการปรับตัวและเยียวยาสภาพ จิตใจให้กับผู้รับบริการ และ เด็กติดเช้อื HIV ส่งเสริมพัฒนาการทุกด้าน นำไปสู่การเสริมสร้างความ 2% 2% 1% ภาคภูมิใจในตนเอง ให้สามารถ 7% 18% พึ่งพาตนเองได้ เมื่อกลับคืนสู่ 9% ครอบครัวเดมิ หรือสงั คม” 10% 16% 9% 14% 12%

84 ค่านยิ ม : มองไกล กา้ วทนั มคี วามเช่ียวชาญ จติ มุ่งบริการ ยดึ มนั่ คุณธรรม เนน้ การมีส่วนรว่ ม เปา้ หมายทตี่ ้องการให้บรรลุ กิจกรรมกีฬาปนั จกั สลี ตั เปน็ กีฬาประเภทหน่ึงทีม่ ีความอ่อนโยนบนความแขง็ แกร่ง และเปน็ ศลิ ปะการปอ้ งกนั ตวั ในหมชู่ นชาวมลายู ภาคพนื้ เอเชยี อาคเนย์ ปจั จบุ นั เปน็ กฬี าระดบั นานาชาตทิ ไี่ ดร้ บั ความนยิ ม มกี ารจดั การแขง่ ขนั ขน้ึ ในระดบั ซเี กมส์ เอเซยี นเกมส์ และโอลมิ ปคิ ประกอบดว้ ย ประเภทการตอ่ สู้ด้วยมือเปล่า เทา้ เปลา่ คลา้ ยกงั ฟู หรอื มวยไทย และประเภท การร่ายร�ำ การเคล่ือนไหวท่ีมีความสวยงาม เป็นทักษะพื้นฐานการหลบหลีก การล้ม และ การเดิน ซึ่งใช้ในการผลักดันผู้รับบริการแต่ละคนที่มีความสนใจด้านกีฬาปันจักสีลัตให้เห็น คุณค่าในตนเอง ภายใต้ข้อจ�ำกัดด้านสภาพจิตใจท่ีมีความเปราะบาง อ่อนไหวต่อการ เปล่ียนแปลงของสังคมได้ง่าย ด้วยต้นทุนชีวิตทางสังคมที่มีน้อยกว่าเด็กทั่วไปที่อยู่ในระบบ ครอบครัวปกติ และมีต้นทุนทางสังคมที่ค่อนข้างต่�ำเพราะขาดภูมิคุ้มกันทางสังคมจากการ เลีย้ งดขู องครอบครัวเดิมทไ่ี มพ่ ร้อมในการเล้ียงดบู ุตร จึงเป็นสาเหตุใหผ้ รู้ ับบริการมารวมตวั อย่ใู นสถานสงเคราะห์ ความคิดรเิ ร่ิม/กลยุทธ์ทใี่ ช้ เป็นการประยุกต์ใช้กีฬาพ้ืนบ้านที่ได้รับความนิยมมาปรับใช้กับผู้รับบริการ ต้ังแต่ เดอื นพฤษภาคม พ.ศ. 2560 เปน็ ตน้ มา ดว้ ยประเภท “ศลิ ปะการรา่ ยรำ� ” ตง้ั แตอ่ ายุ 7 – 15 ปี โดยมเี จา้ หนา้ ทขี่ องสถานสงเคราะหท์ ม่ี คี วามสามารถดา้ นกฬี าปนั จกั สลี ตั ประเภทการรา่ ยรำ� เปน็ ผฝู้ กึ ซอ้ มผรู้ บั บรกิ ารเพอ่ื ใชเ้ ปน็ การแสดงในพธิ เี ปดิ การแขง่ ขนั กฬี าและการเผยแพรศ่ ลิ ปะ การป้องกนั ตนเองของทอ้ งถน่ิ ในจังหวัดชายแดนใต้ มีผรู้ ับบรกิ ารท่ีสมัครใจ จำ� นวน 22 คน เมอ่ื มกี ารแสดงอยา่ งตอ่ เนอื่ งทำ� ใหผ้ รู้ บั บรกิ ารคนอนื่ ๆ มคี วามสนใจเพมิ่ ขนึ้ ปจั จบุ นั มจี ำ� นวน 35 คน เนอ่ื งจากเปน็ กีฬาทส่ี ามารถฝึกซ้อมได้ ตั้งแตอ่ ายุ 4 ขวบขน้ึ ไป ไม่จำ� กดั เพศ และการ ฝกึ ซอ้ มใชท้ กั ษะทไ่ี มซ่ บั ซอ้ น ตอ่ มาเดอื นพฤศจกิ ายน พ.ศ. 2561 ไดม้ กี ารพฒั นากจิ กรรมกฬี า ปันจักสีลัตเป็นประเภท “ศิลปะการต่อสู้” โดยครูผู้ฝึกซ้อมเป็นอดีตนักกีฬาปันจักสีลัต ทมี ชาติไทย ท�ำใหผ้ รู้ บั บริการมีความสนใจและใหค้ วามรว่ มมอื เป็นอย่างดี ซง่ึ ครูผูฝ้ กึ ซ้อมได้ มกี ารประเมนิ รา่ งกายของผรู้ บั บรกิ ารทเ่ี ปน็ นกั กฬี าทกุ คน เพอ่ื เตรยี มความพรอ้ มของรา่ งกาย ในการฝึกซ้อมและแข่งขันกีฬาระยะยาว โดยแบ่งผู้รับบริการตามช่วงอายุ และความพร้อม ของร่างกายตามประเภทของกฬี าปันจกั สลี ัตทั้งการร่ายร�ำและการตอ่ สู้ ส่งผลใหผ้ ูร้ ับบรกิ าร มพี ฒั นาการทกุ ดา้ นทเี่ ปน็ ไปตามเกณฑ์ ไดม้ กี ารออกกำ� ลงั กายทกุ วนั กอ่ นซอ้ มกฬี าและควบคมุ น�้ำหนัก การรบั ประทานอาหารให้ถกู หลักโภชนาการ เป็นต้น โดยมีการฝกึ ซ้อม/แขง่ ขนั แบบ ต่อเน่อื งเปน็ วถิ ีของผู้รบั บริการ อยใู่ นความดูแลของครผู ู้ฝึกสอนและเจา้ หน้าท่ีอยา่ งใกล้ชดิ

โมเดล “ปนจักสีลตั : สงเสรมิ การพฒั นาและเสริมสรา งความภาคภมู ใิ นใจในตนเอง” กระบวนการขับเคลือ่ นกฬี าปน จัตสีลตั บา นปตตานี ประชาสัมพันธ 1 เตรยี มความพรอม ตดิ ตาม สรุปและ หนาที่ ประเมนิ ผล จัดเตรียม 5 ข้ันตอน/ 2 เตรียมความพรอม ดานเจา หนา ท่ี ดานครูผูฝกซอม (โคช) ดา นเครือขา ย อุปกรณ ผูรับบรกิ าร ทำหนา ท่ี ทำหนาที่ ท่ีมสี วมรว ม วธิ กี าร 1. เตรยี มความพรอ มผูรับบริการ 1. ชมรมปนจักสลี ัตจงั หวัดปต ตานี 4C 3 โดยการเสรมิ แรง และสรา งความ สนบั สนนุ อุปกรณ และรายการ ตระหนักความสำคัญของการ ในการแขงขนั จดั หาครูผฝู กซอ ม (โคช ) 1. กระตุน/ตดิ ตาม/เสริมแรงจงู ใจ เปนนักกฬี ามอื อาชีพ และรว มฝกซอ มรวมตามวัน 2. สำนกั งานการกฬี าแหง ประเทศไทย และเวลาท่ีตกลง 2. รว มฝกซอมผูร ับบริการตาม จังหวดั ปต ตานี สนบั สนนุ ขอ มูล DCY Success Stories 85 วนั และเวลาท่ีตกลง ดานวทิ ยาศาสตรการกฬี า 2. จัดสถานท่ีใหมีความพรอ ม ในการฝก ซอ มกีฬาปนจกั สีลัต ในการฝก ซอ มสม่ำเสมอ 3. ตดิ ตาม และประเมนิ ผล และการเตรยี มรางกาย การฝก ซอ มเพอ่ื เตรยี มความพรอ ม ในการแขง ขนั 3. วางแผนดา นงบประมาณ ในการแขง ขัน รวมท้ังพัฒนาการ ใหสามารถดำเนินกิจกรรม ของผรู บั บรกิ าร 3. โรงเรียนเทศบาล 1 สนบั สนุน แบบตอเนอื่ ง รวมทัง้ ดานวสั ดุ/ ดา นรายการการแขงขันและ อปุ กรณใ หพรอมเสมอ 4. จัดหาสนามการแขง ขนั และ สนามการฝก ซอม (บางกรณ)ี เปนโคซ ในการแขงขันทุกรายการ 4.จดั หาสนาม และวางแผนรายการ รว มกับเจา หนา ท่ีทีร่ บั ผิดชอบ การแขงขันรว มกับครูผฝู ก ซอม (โคช ) 5. ติดตาม ประเมนิ ผล และสรปุ ผล การดำเนนิ งาน

ดา น ดา นจิตใจ ดา น ดา นสงั คม ประโยชนทผ่ี รู ับบรกิ ารไดรับจากกจิ กรรมกฬี าปน จัตสีลตั 86 คา่ นยิ ม : มองไกล ก้าวทนั มีความเชย่ี วชาญ จิตมงุ่ บริการ ยดึ มน่ั คณุ ธรรม เน้นการมสี ว่ นรว่ ม รางกาย อารมณ สตปิ ญ ญา ดานพฒั นาการ 1) ผูร บั บริการแตล ะคนท่มี ศี ักยภาพดา นกีฬาปนจกั สีลัต ถกู ดึงออกมา ผลสำเรจ็ ท่ีมตี อ ผรู ับบรกิ าร เพ่อื สรางสรรคผ ลงาน และพฒั นาฝม ืออยา งเปน ระบบ และเห็นเปนรูปธรรม ดา นพฤตกิ รรม 2) ผูรบั บรกิ ารมีความรบั ผิดชอบ มวี นิ ัย รูแพ รูชนะ รจู กั อภัย และมีนำ้ ใจ เปนนักกฬี า ภาคภูมใิ จ ไมเก็บตัว ตลสอดงั ตกคาามนร ตไามมห รนาเียรวียิชนา เใหน็นตคนณุ เอคงา ในตนเอง ลำพงั 3) ผบู รกิ ารมีความม่นั ใจในตนเอง เห็นคณุ คาในตนเอง และมีความภาคภมู ิใจ ความสมคั รใจของผบู รกิ าร ในตนเอง ไดร ับความรว มมือเปน อยา งดี 4) ผรู บั บรกิ ารสามารถควบคุมอารมณของตนเอง ใหม สี ภาพจติ ใจที่ออ นโยน และเขม แข็งเมือ่ ไดรับผลกระทบเชิงลบจากสังคมภายนอกได ครผู ฝู กซอ ม (โคช) มืออาชีพและมีเครอื ขาย 5) ผรู บั บรกิ ารมที กั ษะการทำงานเปน ทมี การรจู กั วางแผนบรหิ ารจดั การเรอ่ื งเวลา ระดบั ประเทศ และการใหความรวมมอื ในกิจกรรมตางๆที่เห็นเปน รูปธรรม 6) ผูร บั บริการมชี อ งทางและโอกาสการเปน นักกฬี าปน จกั สลี ตั ในระดบั ตางๆ 7) ผรู บั บริการไดม ปี ระสบการณใ หมๆ และมีโลกทัศนท ่กี วางขึน้ ในการพัฒนา ศักยภาพตนเองไดด วยตวั เอง 8) สถานสงเคราะหเ ดก็ จงั หวดั ปต ตานี สามารถดำเนนิ กจิ กรรมในการแกไ ขปญ หา ดานพฤติกรรมเชิงลบของผูรับบริการที่ตรงจุด และสามารถสงเสริมพัฒนาการ ผรู ับบริการใหเ ปนตามวยั ที่เหมาะสม การทำงานเปนทีม นายสุพิพัฒน อนรุ าช (หวั หนา หนว ยงานและ ผูปกครองสถานสงเคราะหเ ด็กปตตานี เจาหนา ท)ี่ ความพรอ มของอปุ กรณแ ละ ท่ีปรึกษา/ผูสนับสนุน ไดร บั การสนับสนนุ งบประมาณ จากมลู นธิ ิสถานสงเคราะหเด็ก ควปามจ สจำัยเร็จ ผูร ับผดิ ชอบ จงั หวัดปตตานี นางสาวนูรยี นั นเิ ตะ นางสาวนูรไอนี ยา นกั พฒั นาสงั คมชำนาญการ นางสาวนติ ย หนูแกนเพชร ผูรบั ผิดชอบโครงการฯ/เขียนผลงาน นายรสดยี  ปเู ตะ พ่ีเลย้ี งทรี่ ว มฝกซอ ม/ดแู ล

สถติ ิดานผลผลติ นักกฬี าปน จกั สีลัตที่ไดเหรียญ สถิตดิ า นผลลัพธ ครัง้ ที่ 8 จำนวน 10 คน 1 จำนวนผูรบั บรกิ ารท่มี ีความสนใจ และความสามารถ คิดเปน รอ ยละ 55.55 1 ผูรบั บริการท่เี ปนนักกีฬาปนจกั สลี ตั มีพฒั นาการ ดา นกีฬาปนจกั สลี ตั มีจำนวน 35 คน คดิ เปนรอ ยละ เหรยี ญทอง เหรียญเงนิ เหรียญทองแดง ดา นรา งกาย ทเ่ี ปนไปตามเกณฑ จำนวน 3 คน 24.65 จากจำนวนทง้ั หมด 142 คน ท่ีมีความสามารถ จำนวน จำนวน จำนวน คดิ เปน รอ ยละ 60 จากจำนวนผูรบั บรกิ ารที่มี ดานกิจกรรมอน่ื ๆที่กำหนดในสถานสงเคราะหฯ 1 เหรียญ 1 เหรยี ญ 8 เหรียญ ปญ หา 5 คน 2 จำนวนนกั กีฬาปน จักสีลัตประเภทการรายรำ นกั กีฬาปนจักสีลัตที่ไดเ หรียญ รอบคัดเลือกภาค 4 2 ผูรบั บรกิ ารที่เปน นักกีฬาปนจักสลี ตั มพี ฒั นา จำนวน 14 คน คดิ เปน รอยละ 66.66 จำนวน 22 คน คิดเปนรอ ยละ 62.85 ดานจติ ใจ ท่เี ปนไปตามเกณฑ จำนวน 3 คน เหรยี ญทอง เหรยี ญเงนิ เหรียญทองแดง คิดเปนรอ ยละ 60 จากจำนวนผูรบั บรกิ ารท่ีมี 3 จำนวนนักกฬี าปนจกั สลี ตั ประเภทการตอสทู เ่ี ขาแขง ขัน จำนวน จำนวน จำนวน ปญหา 5 คน 6 เหรยี ญ 2 เหรยี ญ 6 เหรียญ ชงิ ชนะเลศิ จังหวดั ชายแดนใต คร้งั ท่ี 8 ระหวางวนั ท่ี 3 ผรู ับบริการทเ่ี ปน นักกฬี าปนจกั สีลตั มพี ัฒนา 16 – 20 ธันวาคม 2562 ณ ศูนยฝ กกฬี าปน จกั สีลัต แผนการพฒั นาในอนาคตของกีฬาปนจักสีลัต DCY Success Stories 87 มหาวทิ ยาลัยการกีฬาแหงชาติ วทิ ยาเขตยะลา ดานสติปญ ญา ที่เปน ไปตามเกณฑ จำนวน 4 คน สถานสงเคราะหเ ด็กปตตานีมีแผนการดำเนิน คดิ เปนรอยละ 80 จากจำนวนผูรับบรกิ ารท่ีมี จงั หวดั ยะลา จำนวน 18 คน คดิ เปน รอยละ 51.42 กิจกรรมใหผูร บั บริการเขาแขง ขันชงิ แชมปแหงประเทศไทย ปญ หา 5 คน ณ กรุงเทพมหานคร จำนวน 11 คน และอยูใ นระหวา ง 4 จำนวนนกั กีฬาปน จกั สีลตั ทช่ี ิงชนะเลศิ ภาคใต การวางแผนการแขงขันของครูผูฝก ซอ ม (โคช) รว มกบั 4 ผรู ับบรกิ ารทเ่ี ปนนักกฬี าปนจกั สลี ัต มพี ฒั นาการ เจา หนาท่ีทร่ี ับผดิ ชอบกิจกรรม หลังจากสถานการณ แหงประเทศไทย (รอบคดั เลือกภาค 4) ระหวาง การระบาดของโรคโควคิ 19 ดขี นึ้ และเมอ่ื สามารถ ดา นสงั คม (ไมเ ห็นคุณคาในตนเอง เก็บตวั อยูลำพงั วันที่ 7 – 10 กุมภาพันธ 2562 ณ โรงยิมสนามกีฬา จดั การแขง ขนั กีฬาปน จัตสีลัตได ตอ ตานสงั คม หนเี รยี นรายวชิ า) ทเ่ี ปนไปตามเกณฑ เทศบาลเมืองกำแพงเพชร จงั หวดั สงขลา ของแบบประเมนิ พฤตกิ รรม (SDQ) ของกรมสขุ ภาพจติ จำนวน 6 คน คดิ เปน รอ ยละ 66.66 จากจำนวน จำนวน 21 คน จากจำนวน 35 คน คดิ เปน รอ ยละ 60 ผรู ับบริการทม่ี ปี ญ หา 9 คน 5 จำนวนผูร บั บริการทส่ี ามารถไปแขงขันตอ ระดบั 5 ผรู บั บรกิ ารทม่ี คี วามภาคภมู ใิ จและสรา งชอ่ื เสยี ง ประเทศไทย ณ กรงุ เทพมหานคร จำนวน 11 คน ใหก ับตนเอง และหนวยงาน จำนวน 18 คน คดิ เปน รอยละ 52.38 คดิ เปน รอ ยละ 51.43 ครง้ั ท่ี 1 และ จำนวน 14 คน คดิ เปนรอ ยละ 66.66 คร้งั ที่ 2

88 ค่านยิ ม : มองไกล ก้าวทัน มีความเชีย่ วชาญ จิตมงุ่ บริการ ยดึ มัน่ คุณธรรม เน้นการมสี ว่ นรว่ ม การส่งเสริมพัฒนาการเด็กทีม่ ีความเปราะบาง ทางสงั คมแบบไร้รอยต่อ โดย บ้านพกั เด็กและครอบครวั จังหวดั สมุทรปราการ บ้านพักเด็กและครอบครัวจังหวัดสมุทรปราการ กองคุ้มครองเด็กและเยาวชน กรมกิจการเด็กและเยาวชน กระทรวงการพฒั นาสงั คมและความมน่ั คงของมนษุ ย์ มภี ารกจิ หลกั คอื เปน็ สถานแรกรบั เดก็ ตามพระราชบญั ญตั คิ มุ้ ครอง เดก็ พ.ศ. 2546 ท้งั นี้ บา้ นพกั เดก็ และครอบครัวจงั หวดั สมทุ รปราการไดม้ กี ารพิจารณาให้ความชว่ ยเหลือเด็กที่มคี วาม เปราะบางทางสงั คมตามกระบวนการสงั คมสงเคราะห์ ตอ้ งใชร้ ะยะเวลาในการวางแผนใหก้ ารชว่ ยเหลอื เดก็ ในระยะสน้ั และระยะยาว โดยเปน็ การท�ำงานรว่ มกับครอบครัว และชมุ ชน ซ่งึ ต้องใช้ระยะเวลาประมาณ 3 เดอื น หรือมากกว่านน้ั ทั้งนี้ข้ึนอยู่ความซับซ้อนของสภาพปัญหาที่เกิด ท�ำให้เด็กที่มีความเปราะบางทางสังคมต้องขาดช่วงในการเรียน เรยี นไมท่ นั เพอ่ื น ตอ้ งเรยี นซำ้� ชนั้ หรอื ตอ้ งออกจากโรงเรยี นกลางคนั และตอ้ งสญู เสยี โอกาสในการเรยี นมากกวา่ 3 - 6 เดอื น เนอื่ งจากการสงเคราะหแ์ ละการคมุ้ ครองสวสั ดภิ าพเดก็ บางกรณบี า้ นพกั เดก็ และครอบครวั จงั หวดั สมทุ รปราการจำ� เปน็ ตอ้ งแยกเดก็ ออกจากครอบครวั หรอื พน้ื ทที่ ป่ี ระสบปญั หาเปน็ การชว่ั คราว เพอื่ ปอ้ งกนั การถกู กระทำ� ซำ�้ หรอื การถกู บลู ล่ี (Bully) จากคนในชมุ ชน บา้ นพกั เด็กและครอบครัวจงั หวัดสมทุ รปราการจงึ พัฒนาระบบการสง่ เสรมิ พฒั นาการเดก็ ทม่ี ี ความเปราะบางทางสังคม โดยม่งุ เน้นการประสานความร่วมมือระหวา่ ง 3 หน่วยงาน คอื บา้ นพกั เด็กและครอบครัว จังหวัดสมุทรปราการ โรงเรียนวัดคันลัด และสถาบันแห่งชาติเพ่ือการพัฒนาเด็กและครอบครัว มหาวิทยาลัยมหิดล ในการส่งเสริมพัฒนาการเด็กที่มีความเปราะบางทางสังคมแบบไร้รอยต่อ เพื่อน�ำร่องในการส่งเสริม สนับสนุน และยกระดับให้มีขีดความสามารถในการดูแลและส่งเสริมพัฒนาการให้แก่เด็กท่ีมีความเปราะบางทางสังคมให้เป็นไป ตามมาตรฐาน ครอบคลมุ ถึง 83 %

DCY Success Stories 89 มลู เหตขุ องการส่งเสรมิ พัฒนาการเดก็ ท่มี ีความเปราะบางทางสังคมแบบไร้รอยต่อ ปจั จบุ นั การพฒั นาเศรษฐกจิ และสงั คมในระดบั สากลมงุ่ เนน้ การพฒั นาทย่ี งั่ ยนื (Sustainable Development) ที่ครอบคลุมถึงการพัฒนาและยกระดับคุณภาพชีวิตประชากรในแต่ละกลุ่มอย่าง เหมาะสม ตามแผนยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี บนหลักการความเสมอภาคและเท่าเทียมกัน หน่ึงใน ประเด็นส�ำคัญท่ีประเทศไทยก�ำลังเผชิญและทวีความรุนแรงมากข้ึนเป็นล�ำดับ คือ การยกระดับ คณุ ภาพชวี ิตของเด็กเปราะบางทางสังคม อาทิ เด็กเร่รอ่ น เดก็ ก�ำพร้า เดก็ ท่ีอยูใ่ นสภาพยากลำ� บาก เด็กพิการ เด็กถูกทารุณกรรม เด็กกลุ่มชาติพันธุ์/เด็กไร้สถานะทางกฎหมาย และเด็กท่ีเข้าสู่ กระบวนการยตุ ิธรรม ในปี 2560 สถานการณ์เด็กและเยาวชนท่ีมีความเปราะบางทางสังคมมีจ�ำนวนไม่ต่�ำกว่า 3.17 ล้านคน และมีแนวโน้มเพ่ิมขึ้นทุกปี การส่งเสริมและพัฒนาศักยภาพของเด็กและเยาวชน การคมุ้ ครองและพทิ กั ษส์ ทิ ธเิ ดก็ และเยาวชน การสง่ เสรมิ สวสั ดกิ ารเดก็ และครอบครวั ซงึ่ เปน็ ประเดน็ ท่ที ้าทายภายใต้ข้อจ�ำกัดหลายดา้ น อาทิ การขาดกลไกและบคุ ลากรทม่ี ีความรู้ ทักษะ ประสบการณ์ และความเชยี่ วชาญในการดแู ลและสง่ เสรมิ พฒั นาการของเดก็ ทำ� ใหเ้ กดิ ปญั หากบั เดก็ ทม่ี คี วามเปราะบาง ทางสังคมต้องขาดช่วงในการเรียน เรียนไม่ทันเพื่อน ต้องเรียนซ้�ำชั้น หรือต้องออกจากโรงเรียน กลางคัน ทำ� ให้เด็กท่มี คี วามเปราะบางทางสังคมตอ้ งสูญเสียโอกาสในการเรียนมากกวา่ 3 - 6 เดอื น การส่งเสริมพัฒนาการเด็กท่ีมีความเปราะบางทางสังคมแบบไร้รอยต่อของบ้านพักเด็ก และครอบครัวจังหวดั สมทุ รปราการ จากการดำ� เนนิ งานทผ่ี า่ นมา บา้ นพกั เดก็ และครอบครวั จงั หวดั สมทุ รปราการ มกี ารวางแผน ในการทำ� งานเพอ่ื ใหค้ วามชว่ ยเหลอื ผรู้ บั บรกิ าร ใหไ้ ดร้ บั สทิ ธใิ นการพฒั นาดา้ นการศกึ ษาทเี่ หมาะสม ตามวัย โดยเร่ิมตั้งแต่เด็กจะต้องได้รับบริการศึกษาอย่างมีคุณภาพ ได้รับโอกาสพัฒนาที่เหมาะสม ใหส้ ามารถเตบิ โตพงึ่ พาตนเองไดอ้ ยา่ งเตม็ ศกั ยภาพ สทิ ธดิ า้ นการพฒั นานี้ ยงั หมายถงึ การตอ่ ยอดไปสู่ ทกั ษะเฉพาะตา่ ง ๆ การพฒั นาความสามารถทงั้ ดา้ นรา่ งกายและจติ ใจ ทจี่ ะทำ� ใหเ้ ดก็ ๆ มคี ณุ ภาพชวี ติ ที่ดีต่อไปในอนาคต บ้านพักเด็กและครอบครัวจังหวัดสมุทรปราการ จึงได้ประสานความร่วมมือ กับโรงเรียนวัดคันลัด และสถาบันแห่งชาติเพื่อการพัฒนาเด็กและครอบครัว มหาวิทยาลัยมหิดล ในการดำ� เนนิ งานสง่ เสรมิ พฒั นาการเดก็ ทมี่ คี วามเปราะบางทางสงั คมแบบไรร้ อยตอ่ โดยทเี่ ดก็ ไมข่ าดเรยี น สามารถเรยี นทนั เพอื่ น และไมต่ อ้ งเรยี นซำ้� ชน้ั หรอื ลาออกจากโรงเรยี นกลางคนั โดยมกี ารดำ� เนนิ การ ดังนี้

90 ค่านยิ ม : มองไกล กา้ วทัน มีความเช่ียวชาญ จติ มุ่งบริการ ยดึ มัน่ คุณธรรม เนน้ การมสี ว่ นร่วม 1. กำ� หนดหลกั เกณฑ์ วธิ พี จิ ารณาและดำ� เนนิ การคัดเลือกโรงเรียนในพื้นที่ท่ีมีขีดความ สามารถเหมาะสมต่อการด�ำเนินการน�ำร่อง การนำ� เดก็ กลมุ่ ทมี่ คี วามเปราะบางทางสงั คม เขา้ ศกึ ษาตอ่ 4. ด�ำเนินการน�ำร่องการน�ำเด็กกลุ่ม การสง่ เสริมพฒั นาการ 2. วางหลักเกณฑ์ กระบวนการ และ ท่ีมีความเปราะบางทางสังคม เข้า เด็กท่ีมีความเปราะบาง ด�ำเนินการพิจารณาคัดกรองเด็กท่ีมี ศึกษาต่อในโรงเรียนภายใต้รูปแบบ ความเปราะบางทางสงั คมทเ่ี หมาะสม และวิธีการตามมาตรฐานของระบบ ทางสังคมแบบ ส�ำหรับมอบหมายให้โรงเรียนในพืน้ ท่ี การศึกษาของสถานศกึ ษา ไรร้ อยตอ่ 3. สร้างความรู้ความเข้าใจ และช้ี ให้เห็นความส�ำคัญในการดูแลเด็ก เปราะบางทางสังคม กลุ่มเป้าหมาย บุคลากรในโรงเรียน และผทู้ ีเ่ กี่ยวข้อง ผลท่ีได้รับ คือ เด็กที่มีความเปราะบางทางสังคมได้รับการพัฒนาตามช่วงวัยอย่างต่อเนื่องและเป็นระบบ ตลอดจนหนว่ ยงานทม่ี สี ว่ นเกยี่ วขอ้ งไดร้ บั การสนบั สนนุ การตอ่ ยอดองคค์ วามรู้ ทกั ษะ ประสบการณ์ และความเชย่ี วชาญ รวมทง้ั ทรพั ยากรและเครอื่ งมอื ตา่ ง ๆ ทำ� ใหค้ รใู นโรงเรยี นและเจา้ หนา้ ทบี่ า้ นพกั เดก็ และครอบครวั จงั หวดั สมทุ รปราการ สามารถดแู ลเดก็ ทม่ี คี วามเปราะบางทางสงั คมไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ ภายใตค้ วามรว่ มมอื ในการดำ� เนนิ งานภายใตห้ ลกั คดิ “รว่ มคิด ร่วมทำ� ร่วมประเมนิ พัฒนาปรับปรุง สง่ เสรมิ และสนับสนนุ รว่ มกัน เพือ่ เดก็ ไดร้ บั การคมุ้ ครอง ป้องกัน และพฒั นาไปพรอ้ มกัน”

DCY Success Stories 91 ความสำ� เร็จของการด�ำเนินงาน 1. เด็กที่มีความเปราะบางทางสังคม ได้เรียนในโรงเรียนตามปกติได้เร็วขึ้น และไม่ต้องขาดช่วงในการเรียน เรียนทันเพ่อื น และไมต่ อ้ งเรียนซ�้ำชัน้ จาก 155 คน ไดเ้ ข้าเรียน 83 คน 2. เด็กทีม่ คี วามเปราะบางทางสงั คมถกู สง่ ต่อไปยังโรงเรียนใหม่อย่างเปน็ ระบบและไรร้ อยตอ่ คดิ เป็น 100% 3. เกิดการดูแลกลุ่มเด็กเปราะบางทางสังคมอย่างมีประสิทธิภาพ ท�ำให้เด็กดูแลตนเองได้ไม่เข้าสู่ภาวะพ่ึงพิง อันหมายถงึ การลดภาระของประเทศชาติในระยะยาว 4. เกิดทัศนคติต่อแนวคิด “การคุ้มครองเด็ก เป็นเร่ืองของทุกคน” เพื่อให้เด็กกลุ่มเปราะบางเข้าถึงสิทธิ และสวสั ดกิ าร รวมทง้ั โอกาสตา่ ง ๆ ทส่ี มควรไดร้ บั ตามสทิ ธใิ นการกลบั มาทำ� หนา้ ทท่ี างสงั คมไดอ้ ยา่ งเหมาะสม 5. มีการดูแล ช่วยเหลือ บ�ำบัดฟื้นฟูกลุ่มเด็กที่มีความเปราะบางทางสังคมท่ีไม่ใช่การจัดกิจกรรมบ�ำบัดฟื้นฟู เพียงอย่างเดียว แต่จ�ำเป็นต้องท�ำความเข้าใจกับปัญหา จัดการปัญหาอย่างเป็นระบบ เข้าใจที่มา ของการเกิดปัญหา และสาเหตุที่แท้จริงของปัญหา หลังจากน้ันจึงน�ำไปสู่เทคนิคหรือวิธีการท่ีช่วยเหลือ ผรู้ บั บรกิ ารที่เหมาะสม คณะผจู้ ัดทำ� นางสาวสภุ ชา พรหมศร หวั หน้าบา้ นพักเดก็ และครอบครัวจังหวัดสมุทรปราการ นายสมศักดิ์ วเิ ศษสุข นักจิตวทิ ยา ท่อี ยู่ 57 หมทู่ ี่ 7 ต�ำบลทรงคนอง อำ� เภอพระประแดง จงั หวัดสมุทรปราการ 10130 โทรศพั ท ์ 02 – 463 – 5963

92 คา่ นยิ ม : มองไกล ก้าวทัน มีความเชีย่ วชาญ จิตม่งุ บริการ ยดึ ม่ันคณุ ธรรม เนน้ การมสี ่วนร่วม บ้านเดก็ เบเกอรี่ (Baan Dek Bakery) โดย สถานแรกรบั เดก็ หญงิ บ้านธญั ญพร สถานแรกรบั เดก็ หญงิ บา้ นธญั ญพร มภี ารกจิ ในการดแู ลกลมุ่ เปา้ หมายเดก็ หญงิ อายรุ ะหวา่ ง 6 -18 ปี ทปี่ ระสบ ปัญหาทางสังคม ถูกกระท�ำทารุณทางด้านร่างกายและจิตใจ มีปัญหาทางความประพฤติ ครอบครัวแตกแยก ขาด ผอู้ ปุ การะเลย้ี งดหู รอื ไดร้ บั การเลย้ี งดไู มเ่ หมาะสม มฐี านะยากจน กลมุ่ เปา้ หมายเหลา่ นอี้ ยใู่ นชว่ งวยั หวั เลยี้ วหวั ตอ่ มกี าร เจรญิ เตบิ โตและความเปลยี่ นแปลงดา้ นรา่ งกาย จติ ใจและอารมณ์ จำ� เปน็ ตอ้ งไดร้ บั การดแู ลเอาใจใสอ่ ยา่ งใกลช้ ดิ เพอ่ื ให้ เด็กมีความปลอดภยั อบอุน่ ทงั้ ทางรา่ งกายและจิตใจ สถานแรกรับฯ ใชก้ ิจกรรมตา่ ง ๆ เป็นเครอ่ื งมือในการบ�ำบดั ฟื้นฟู ปรบั พฤตกิ รรมของเดก็ ๆ เชน่ กจิ กรรมดา้ นทกั ษะอาชพี และอาชวี บำ� บดั เพอ่ื ฝึกใหเ้ ดก็ มสี ติ สมาธิ มรี ะเบยี บวนิ ยั ความ รับผิดชอบต่อตนเองและส่วนรวม สร้างความภาคภูมิใจในตนเอง กิจกรรมที่ท�ำมาอย่างต่อเนื่อง ได้แก่ งานบาติก งานเพน้ ส์ งานรอ้ ยลกู ปดั งานดอกไมป้ ระดษิ ฐ์ ดนตรไี ทย ดนตรสี ากล งานเกษตร งานโภชนาการ ในเดอื นธนั วาคม 2559 สถานแรกรบั ฯ ได้รบั การสนบั สนุนจาก มูลนธิ ิพลงั ท่ยี ั่งยนื (ปตท.) จัดท�ำ “โครงการพลงั ใจในมอื คุณ กจิ กรรมเพ่อื นอ้ งบา้ นธัญญพร” เปน็ กจิ กรรมส่งเสรมิ ทักษะด้านอาชพี สอนและฝึกใหเ้ ดก็ ๆ ท�ำขนมเบเกอรี่ เพอื่ เป็นทางเลือกด้าน อาชพี ใหแ้ กเ่ ด็กเมอ่ื คนื สู่ครอบครัวและสังคม เดก็ ๆ จะไดร้ บั การเรียนรฝู้ กึ ปฏบิ ตั ิจนเกดิ ทักษะความช�ำนาญ และผ่าน การทดสอบฝมี อื โดยมวี ทิ ยากรผสู้ อนขนมทมี่ คี วามชำ� นาญ และจดั ทำ� แบรนดข์ องตวั เอง “บา้ นเดก็ เบเกอร่ี Baan Dek Bakery” จนสามารถผลิตขนมวางจ�ำหนา่ ยได้จรงิ ภายใตโ้ ครงการฯ มลู นิธพิ ลังทยี่ ่ังยืน (ปตท.) ให้การสนับสนุนเดก็ ใน ความอุปการะเข้ารบั การฝกึ งานทรี่ า้ นกาแฟ คาเฟ่ อเมซอน และรา้ นสะดวกซอื้ จฟิ ฟ่ี ของสถานีบริการน้�ำมัน ปตท. คลอง 7 จังหวัดปทมุ ธานี การด�ำเนินโครงการฯ ดังกลา่ วจนถึงปัจจบุ นั สรา้ งความภาคภูมิใจให้กบั เดก็ และเห็นคุณค่า ในตนเอง สามารถพัฒนาจิตใจ อารมณ์ พฤติกรรมของเด็กได้ดีย่ิงขึ้น เป็นกิจกรรมที่สร้างแรงจูงใจในการท�ำงาน และสามารถเลย้ี งดตู นเองไดเ้ มือ่ กลบั คนื สู่สงั คม

DCY Success Stories 93 กวา่ จะเป็นบา้ นเด็กเบเกอรี่ บา้ นเด็กเบเกอรี่ “โครงการพลังใจในมอื คณุ กจิ กรรมเพื่อนอ้ งบ้านธญั ญพร” ได้รับการสนบั สนนุ จาก มลู นธิ ิ พลงั ที่ย่งั ยืน (ปตท.) โดยมีวัตถปุ ระสงคใ์ นการจดั ตัง้ โครงการร่วมกันคือ “เพื่อฟน้ื ฟแู ละพัฒนาทางดา้ นร่างกายและ จิตใจใหเ้ หมาะสมตามวยั เพอื่ ฝกึ ฝนวชิ าชพี และพฒั นาทักษะอาชพี เพอื่ เตรยี มความพรอ้ มเพ่อื กลบั ส่สู งั คม และ การส่งเสริมบทบาทภาคธุรกิจมีส่วนร่วมในการพัฒนาสังคมและการสร้างภาพลักษณ์ที่ดีแก่สังคม” กลุ่มเป้าหมาย ไดแ้ ก่ เดก็ ในความอปุ การะและเจา้ หนา้ ท่ี สถานแรกรบั ฯ และมลู นธิ พิ ลงั ทย่ี ง่ั ยนื (ปตท.) เรม่ิ ดำ� เนนิ โครงการฯ เมอื่ เดอื น ธันวาคม 2559 จนถงึ ปัจจบุ นั มีการประชมุ การวางแผนการดำ� เนินงานรว่ มกัน การจดั ท�ำหลกั สูตร การฝกึ อบรมตาม หลกั สูตร การเรียนการสอนเพ่อื ฝึกทักษะการทำ� เบเกอรี่ การทบทวนการท�ำเบเกอรี่และการทดสอบฝมี ือ การคดั เลือก เด็กเพ่ือเข้ารับการฝึกงานในสถานประกอบการ การติดตามและประเมินผลการด�ำเนินโครงการฯ ของสถานแรกรับฯ และการท�ำงานทีส่ ถานประกอบการ การรว่ มประชุมคณะท�ำงานบา้ นเด็กเบเกอรแ่ี ละมลู นธิ พิ ลังท่ยี ่งั ยืน (ปตท.) การฝกึ อบรมหลักสูตร เพือ่ พัฒนาศกั ยภาพเด็กและพี่เลย้ี งตน้ แบบ โดยมูลนธิ พิ ลงั ท่ียัง่ ยนื (ปตท.)

94 คา่ นยิ ม : มองไกล ก้าวทัน มีความเช่ยี วชาญ จิตมุง่ บริการ ยดึ ม่นั คณุ ธรรม เนน้ การมสี ว่ นร่วม การด�ำเนนิ โครงการของสถานแรกรบั ฯ • การฝึกทักษะอาชีพการท�ำเบเกอร่ี - ฝึกทำ� ขนมเบเกอรีต่ า่ ง ๆ เช่น เคก้ กล้วยหอม บราวน่ี ค๊กุ กี้ เปน็ ต้น การจัดตารางเรียนเบเกอรี่ สัปดาห์ละ 2 วัน วนั อังคาร, วนั พฤหัสบดี เวลา 09.00 – 12.00 น. ครฝู ึกสอน คือ เจา้ หน้าทก่ี ลุม่ งานพเ่ี ล้ียงและฝ่ายการศกึ ษาและวิชาชพี • การพัฒนาทักษะอาชีพในสถานบี รกิ ารนำ้� มันเชอ้ื เพลิง - สรา้ งแรงบนั ดาลใจ /การท�ำอาชีพบาริสตา้ ผ่านวทิ ยากร และเยีย่ มชมโรงควั่ กาแฟคาเฟอเมซอน วงั น้อย - หลักสตู รปรับเปลย่ี นพฤติกรรมและศกั ยภาพของเด็กและพีเ่ ล้ยี ง - การฝึกงานในร้าน JIFFY และคาเฟ่อเมซอนท่ีสถานบี ริการน�้ำมนั PTTRM คลอง 7 การสง่ เดก็ ไปฝกึ งาน/ทำ� งาน รา้ น JIFFY และคาเฟอ่ เมซอน สปั ดาหล์ ะ 4 วนั วนั พฤหสั บดี – วนั อาทติ ย์ ตง้ั แตเ่ วลา 08.00 – 17.00 น. โดยมีเจา้ หนา้ ท่สี ถานแรกรับฯ ไปรับ-ส่งเดก็ ทุกคร้ัง สถานแรกรบั ฯ ไดร้ บั การสนบั สนนุ งบประมาณเพมิ่ เตมิ ภายใตย้ ทุ ธศาสตรก์ ารพฒั นาเดก็ เพชรนำ�้ หนงึ่ โครงการ สง่ เสริมอาชพี ดา้ นเบเกอร่ี เพอ่ื การฝกึ ทักษะอาชพี การท�ำขนมเบเกอรี่ การจดั กจิ กรรมทบทวนการฝกึ ฝมี ือ การทดสอบ ฝมี ือ และทางส่วนกลางไดม้ าเยยี่ มเยยี นการทำ� ขนมของเด็ก ๆ และติดตามผลการด�ำเนนิ โครงการฯ ณ ห้องเบเกอรี่ การเตรยี มความพร้อม • สถานบี ริการน้�ำมนั ปตท. • อาคารศนู ยจ์ �ำหน่ายผลิตภัณฑ์ พม. ของมลู นธิ พิ ลงั ท่ยี ่งั ยนื (ปตท.) • รา้ นคาเฟ่ อเมซอน ปจั จบุ นั มูลนิธิพลังทีย่ ง่ั ยนื (ปตท.) ได้ - พัฒนาผลิตภัณฑ์และบรรจุภัณฑ์ให้มีความ ด� ำ เ นิ น ก า ร จั ด ต้ั ง ส ถ า นี บ ริ ก า ร น�้ ำ มั น สวยงามและจ�ำหน่ายให้แก่คนทั่วไป รายได ้ เช้ือเพลิงขนาดกลาง ร้านคาเฟ่อเมซอน ใหส้ ถานสงเคราะห์และผ้ดู ้อยโอกาส ร้านค้าปลีก 7-11 และอาคารศูนย์ จ�ำหน่ายผลิตภัณฑ์ พม. ในพื้นท่ีของ • ร้านคา้ ปลีก 7-11 สถานคุ้มครองคนไร้ท่ีพึ่งหญิงธัญบุรี เรียบร้อยแล้ว พร้อมรองรับการฝึก ทกั ษะอาชพี และขยายโอกาสในการทำ� งาน ใหแ้ ก่เดก็ ในความอปุ การะ

DCY Success Stories 95 ความภมู ิใจของบา้ นเด็กเบเกอร่ี ตารางคะแนนการประเมนิ พฤตกิ รรมของผู้เขา้ รับการอบรม ผลการประเมินพฤติกรรมของเด็กที่เข้าร่วม ดเี ย่ียม ด ี ผ่าน ไมผ่ ่าน โครงการ จ�ำนวน 28 คน ผา่ นเกณฑ์ทุกคน - เด็กท่ีเข้าร่วมโครงการ มีการพัฒนาตนเอง กอ่ นการประเมนิ หลังการประเมนิ มพี ฤตกิ รรมทเี่ หมาะสม มรี ะเบยี บวนิ ยั มคี วามอดทน ดีเยี่ยม 1 9 ใจเย็น มีสมาธิรับผิดชอบต่อหน้าที่ตนเองและ ดี 9 19 สว่ นรวม เปน็ แบบอยา่ งทด่ี ขี องเดก็ ในสถานรองรบั ฯ ผา่ น 17 0 และได้รับคัดเลือกออกไปท�ำงานในร้านสะดวกซื้อ ไม่ผ่าน 1 0 จฟิ ฟ่ี และรา้ นกาแฟ คาเฟ่ อเมซอน ของสถานบี รกิ าร น�้ำมัน ปตท. คลอง 7 จังหวัดปทุมธานี โดยมีเด็ก เขา้ ทำ� งานปี 2560 จำ� นวน 4 คน ปี 2561 จำ� นวน 3 คน ปี 2562 จำ� นวน 2 คน - เดก็ ทเ่ี ขา้ รว่ มโครงการ ไดร้ บั รายไดจ้ ากการจำ� หนา่ ยเบเกอร่ี 70% ของรายได้ และเดก็ ทไ่ี ดร้ บั การคดั เลอื กใหไ้ ปทำ� งาน ในร้านสะดวกซื้อ จิฟฟี่ และร้านกาแฟ คาเฟ่ อเมซอน ของสถานีบริการน้�ำมัน ปตท. คลอง 7 จังหวัดปทุมธานี มรี ายไดว้ นั ละ 325 บาท/วนั และไดร้ บั สวสั ดกิ ารประกนั สงั คม โดยเดก็ จะทำ� งานสปั ดาหล์ ะ 4 วนั วนั พฤหสั บดี - วนั อาทติ ย์ ต้ังแต่เวลา 08.00 น. – 17.00 น. ท�ำใหเ้ ดก็ พฒั นาทกั ษะและเจตคตทิ ่ดี ีตอ่ การท�ำงานมีศักดิ์ศรีและความภาคภูมใิ จใน การทำ� งานสุจริต มีคุณภาพชวี ติ ทีด่ ี เด็กทไ่ี ดร้ ับการคดั เลือกให้ไปท�ำงานเปน็ แบบอยา่ งที่ดใี หก้ บั น้อง ๆ สามารถให้สอน และให้คำ� แนะน�ำกับน้อง ๆ ได้ เปน็ แบบอย่างที่ดขี องเดก็ ในสถานแรกรับฯ การพัฒนาทกั ษะการฝกึ ทำ� ขนมเบเกอร่ขี องเด็ก การด�ำเนินโครงการเบเกอร่ี ภายใต้การพัฒนาเด็กตามยุทธศาสตร์เพชรน้�ำหน่ึงโมเดล การพัฒนาทักษะอาชีพ หลกั สตู รการทำ� เบเกอร่ี ดำ� เนนิ การเรยี นและฝกึ ปฏบิ ตั ิ โดยการฝกึ อบรมจากวทิ ยากรภาคเี ครอื ขา่ ยจาก ศนู ยพ์ ฒั นาฝมี อื แรงงาน วิทยากรจติ อาสาจากเครอื ขา่ ยภาคประชาสังคม เครอื ข่าย ผู้สงู อายุ และเจ้าหนา้ ท่ขี องสถานแรกรบั ฯ ตง้ั แต่ เดอื นกรกฎาคม 2560 จนถงึ ปจั จบุ นั เดก็ ในความอปุ การะสามารถผลติ เบเกอรไ่ี ดห้ ลายเมนู ไดแ้ ก่ เคก้ กลว้ ยหอม บราวน่ี เคก้ ช็อคหน้านิ่ม เค้กสม้ หน้าน่มิ เคก้ โบราณ คกุ ก้ี และเมนูขนมไทย ได้แก่ กลบี ลำ� ดวน วุ้นกะทิ สาคไู สห้ มู อีกทั้งผลจากการด�ำเนินงานตามโครงการฯ ท�ำให้สถานแรกรับเด็กหญิงบ้านธัญญพร ได้รับมอบหมายจาก ผบู้ งั คบั บญั ชาเปน็ ตวั แทนนำ� ผลติ ภณั ฑผ์ ลงานดา้ นสงั คม จากการขบั เคลอื่ นงานยทุ ธศาสตรเ์ พชรนำ�้ หนงึ่ เขา้ รว่ มงานตา่ ง ๆ ทีส่ ำ� คัญ เชน่