43 แนวการตอบ การพูดทุกคร้งั จําเปนตอ งคดิ และเปน การคดิ กอ นพดู กิจกรรม ใหอา นเรื่อง “การมองโลกในแงดี” และสรปุ เร่ืองทอี่ า น ใหไดป ระมาณ 15 บรรทัด เรอื่ ง “การมองโลกในแงด ี” ความหมายและความสําคญั ของการมองโลกในแงด ี การดําเนินชีวิตของมนุษยเราน้นั ไดใ ชค วามคดิ มาชวยในการตดั สินใจเรอื่ งราวตา งๆ ที่อยูร อบตัวเรา ไดอยางเหมาะสม ซึ่งในบางครั้งการมองโลกโดยใชความคิดนี้ ก็อาจจะมีมุมมองไดหลายดาน เชน ทางดาน บวกและทางดานลบ การมองโลกในลักษณะเชนนี้ สามารถถายทอดความรูสึกนึกคิดออกมาทางจิตใจ เปน ตน วา ถา มองโลกในแงด กี จ็ ะสง ผลตอความรสู กึ นกึ คดิ ในดา นดีโดยทําใหก ารแสดงออกของคน ๆ นนั้ มี ความสุขตอการดําเนินชีวิตได แตในทางกลับกันถามองโลกในแงรายก็จะสงผลมายังความรูสึกนึกคิดทําให จติ ใจเกดิ ความวติ กกงั วล ขาดความสุขและอาจจะทําใหมองคนรอบขางอยางไมเปนมิตรได ฉะนน้ั การมอง โลกในแงด เี พ่ือใหเ กดิ ประโยชนต อ การดาํ เนนิ ชวี ิตควรมีหลกั อยา งไร ลองฟงความคิดเห็นของบุคคลทั่วไป วาเขามีความเขาใจกันอยางไรดูบาง การมองโลกในแงด ี หมายถึงมองสิ่งตาง ๆ หรือมองปญหาตางๆ ที่เขามาในทางที่ดี ในทางบวก ไมใชในทางลบ มีผลตอสุขภาพจิตของเราดวย มองสิ่งรอบขาง รอบตัวเรา และมองดคู นรอบขา งดว ย รวมทงั้ มองตวั เราเองดวย สําหรับการมองโลกในแงดี คิดวาถาเรามองคนรอบตัวหรือมองเหตุการณที่ผานมา ถา เราคิดในสิ่งที่ ดี คอื ไมคดิ มาก คดิ วา คงจะไมมีเหตุการณอะไรเขามาสตู วั เรา จะทาํ ใหจ ติ ใจเราเปนสขุ ซึง่ จะสงผลถงึ ประสิทธิภาพในการทํางานและครอบครัวของเราดวย หลกั การมองโลกในแงดี คําวา การมองโลกในแงดี โดยในแงของภาษาสามารถแยกออกเปน 3 คําแตกตางจากกัน คาํ ท่ีหนึ่ง คือ การมอง คําที่สองคือ โลก คาํ ทสี่ าม คือ ในแงด ี เปาหมายของการมอง คือ เพ่ือใหเ ห็นการจะเห็นสิ่งใดเรามวี ิธีเหน็ 2 วธิ ี 1. ใชตามอง เรียกวามองเห็น เราเหน็ หองน้ํา กาแฟ เห็นสรรพสิ่งในโลกเราใชตามอง 2. คดิ เหน็ เรากับคุณแมอ ยหู า งกันแตพ อเราหลบั ตาเรายังนึกถงึ คณุ แมได เราไมไดไปเมืองนอกมา นานหลบั ตายงั นึกถึงสมยั เราเรยี นๆ ที่ตรงน้ัน อยางน้ีเรยี กวาคิดเห็น เพราะฉะนั้นการที่จะเห็นสิ่งใดสามารถ ทําไดทั้งตากับคิด การมองโลกบางครั้งอาจมองดูเห็นปบคิดเลย หรือบางทไี มต อ งเห็นแตจ นิ ตนาการ ทา นคดิ และเหน็ คําวาโลก เราสามารถแยกเปน 2 อยาง คือ โลกท่ีเปน ธรรมชาติ ปา ไม แมน า้ํ ภูเขา อยางนเ้ี รียกวาเปน ธรรมชาติโลกอีกความหมายหนึ่ง คือ โลกของมนุษย พวกที่มนษุ ยอยเู รยี กวาสังคมมนุษย เพราะฉะน้ันเวลา มองโลกอาจมองธรรมชาติ บางคนบอกวามอง ภูเขาสวย เห็นทิวไมแลวชอบ เรียกวามองธรรมชาติ แต
44 บางครั้งมองมนุษยดวยกัน มองเห็นบุคคลอื่นแลวสบายใจ เรียกวาการมองเหมือนกัน เพราะฉะนั้นโลกจึง แยกออกเปน 2 สว น คือธรรมชาติกับมนุษย คาํ วาดี เปน คาํ ที่มีความหมายกวางมาก ในทางปรัชญาถือวาดี หมายถึงสิ่งที่จะนําไปสู ตัวอยางเชน ยาดี หมายถงึ ยาท่ีนาํ ไปสู คอื ยารักษาโรคน่นั เอง มีดดี คอื มีดทีน่ าํ ไปสู คือสามารถตดั อะไรได หรืออาหารดี หมายความวาอาหารนําไปสูใหเรามีสุขภาพดีขึ้น เพราะฉะนน้ั อะไรท่ีนาํ ไปสสู กั อยางหนึง่ เราเรยี กวา ดี ดีใน ที่นี้ดูได 2 ทางคือ นําไปทําใหเราเกิดความสุข หรือนําไปเพื่อใหเราทํางานประสบความสําเร็จ ชวี ติ เราหนี การทาํ งานไมได หนีชีวติ สว นตวั ไมไ ด เพราะฉะนน้ั ดูวา มองคนแลว ทาํ ใหเราเกดิ ความสขุ ทําใหทํางาน ประสบความสําเร็จ ถารวม 3 ตวั คือเราเห็น หรอื เราคิดเกี่ยวกับคน แลวทําใหเรามีความสุข เรามอง เราคิดกับคน ทําให เราประสบความสําเร็จ นี่คือความหมาย สรุปความสําคัญของคําวา การมองโลกในแงด ี คือ 3 อยางนี้ตองผกู พันกนั เสมอคือ การคิด การทํา และผลการกระทํา ถาเราคิดดีเรากท็ าํ ดี ผลจะไดดดี วย ตัวอยา งเชน เราคดิ ถึงเรอ่ื งอาหาร ถา เราคดิ วา อาหารน้ี ดี เราซื้ออาหารน้ี และผลจะมตี อรา งกายเรา ถาเราคดิ ถงึ สุขภาพ เร่ืองการออกกําลัง เราก็ไปออกกําลังกาย ผล ที่ตามมาคือ รางกายเราแข็งแรง เพราะฉะนั้นถาเราคิดอยางหนึ่ง ทําอยางหนึ่ง และผลการกระทําออกมาอยาง หนง่ึ เสมอ ถาการมองโลกจะมีความสําคัญคือ จะชวยทําใหชีวิตเรามีความสุข เพราะเราคิดคนๆ นี้ในแงดี เรา จะพดู ดีกบั เขา ผลตามมาก็คือเขาจะมีปฏิกิริยาในทางดีกับเรา ถาเราคิดในทางรายตอเขา เชน สมมติคณุ กําลัง ยืนอยู มีคนๆ หนง่ึ มาเหยยี บเทา คุณ ถาคิดวาคนที่มาเหยียบเทาคุณ เขาไมสบายจะเปนลม แสดงวา คณุ คดิ วา เขาสุขภาพไมดี คุณจะชวยพยงุ เขา แตถ า คุณคิดวาคนนี้แกลง คณุ แสดงวา คุณมองในแงไมด ี คณุ จะมีปฏิกริ ิยา คอื ผลักเขา เมื่อคุณผลกั เขาๆ อาจจะผลกั คุณและเกิดการตอสกู ันได เพราะฉะนั้นคิดทีด่ ีจะชว ยทาํ ใหชวี ิตเรามี ความสุข ถาคิดรายหรือคิดทางลบชีวิตเราเปนทุกข ถาคิดในทางที่ดีเราทํางานประสบความสําเร็จ ถา คดิ ในแง ลบงานของเราก็มีทุกขตามไปดวย (ท่มี า: http://www.stou.ac.th/Thai/Offices/Oce/Knowledge/4-46/page6- 4-46.html) สขุ หรือทกุ ขขนึ้ อยูก ับอะไร? ขาวที่มีผูถูกหวยรฐั บาลไดรางวัลเปนจํานวนหลายลานบาท เรียกวาเปนเศรษฐภี ายใน ชว่ั ขามคนื คงเปนขาวที่ทุกทานผานตามาแลว และกด็ เู หมอื นจะเปนทุกขลาภอยไู มนอ ยทต่ี องหลบเล่ยี งผทู ่ีมาหยิบยมื เงนิ ทอง รวมทั้ง โจร-ขโมย จองจะแบงปนเงินเอาไปใช ในตางประเทศ ก็เคยมีการศึกษาถึงชีวิตคนที่ถูกหวยในลักษณะของกรณีศึกษาก็คนพบวาหลายตอ หลายคน ประสบความทุกขยากแสนสาหัสกวาเดิม หลายรายตองสูญเสียเงินทองจํานวนมาก มอี ยรู ายหนง่ึ ที่ สุดทายกลับไปทํางานเปนพนักงานทําความสะอาด ความเปนจริงแลว พบวา วิธคี ดิ หรือโลกทัศนข องเรา
45 ตางหากที่บงบอกถึงความสามารถในการมีความสุขหรือความทุกข วธิ คี ิดอยา งไร นํามาซึง่ ความสุข? คงไมใ ชว ธิ คี ดิ แบบเดยี วอยา งแนน อน แตวิธคี ิดซ่ึงมีอยูหลายแบบและนํามาซึง่ ความสขุ นน้ั มกั มี พนื้ ฐานคลายๆกัน คอื การมองดา นบวกหรือคาดหวงั ดานบวกรวมทั้งมองเห็นประโยชนจากสิ่งตางๆ (แมว า จะเปนเหตกุ ารณท ่เี ลวรา ยกต็ าม) แตก วาทีค่ นเราจะ \"บรรล\"ุ ความเขาใจได ก็อาจใชเวลาเปนสิบๆ ป เลยทเี ดยี ว ครสิ โตเฟอร รฟี อดีตดาราในบทบาทของซุปเปอรแมน ไดประสบอุบัติเหตุตกจากหลังมา เขาเคยใหส มั ภาษณใ นรายการหนึ่ง วา เขาตองปรับตัวอยางมากในชวงแรกๆ แลวในที่สุด เขาก็สามารถมีความสุขได แมวาจะไมสามารถขยับ แขนขยับขาไดดังใจนึกก็ตาม ผบู รหิ ารคนหนงึ่ ของบรษิ ัทในเครือเย่ือกระดาษสยาม เลาวา เขาโชคดีทีถ่ ูกลูกคาดา เมอ่ื สบิ กวา ปที่ แลว ในเวลานน้ั ลูกคาซ่งึ เปน ผจู ดั การบรษิ ทั แถวถนนสาธปุ ระดษิ ฐ ไมพอใจเซลลขายกระดาษคนกอนเปน อยางยิ่งที่ปรับราคากระดาษโดยกระทันหัน จนทําใหบริษัทของเขาตองสูญเสียเงินจํานวนมากเขา (เซลลขาย กระดาษ) ทานนี้ไดใชความพยายามเอาชนะใจลูกคาคนนี้อยู 6 เดอื นเตม็ ๆ อนั เปนเวลาท่ีออเดอรล อ ตปรากฎ ข้ึน “ผมขอบคณุ วกิ ฤติการณในครัง้ น้ันมาก มันทําใหผมเขาใจในอาชีพนักขายและสอนบทเรียนที่สําคัญมา จนถงึ ปจ จบุ ัน” จากตัวอยา งดงั กลา ว สามารถสรุปไดวา 1. ผูประสบความสาํ เรจ็ มักผานวิกฤติการณแ ละไดบ ทเรยี นมาแลวท้ังสนิ้ 2. ผูที่จะมีความสุขในการทํางานและใชชีวิตได ยอมตอ งใชวิธคี ดิ ทเ่ี ปนดา นบวกซึ่งไดรับการพสิ ูจน มาแลว หากอยากมคี วามสขุ ตองเริ่มจากการสรา งความคิดดานบวก มองเหตุการณอ ยางไดประโยชน (ทีม่ า: http://drterd.com/news/view.asp?id=4) ทานไดพัฒนาทักษะการอาน เขียน ใหมีประสิทธิภาพ ซึง่ เปน ทักษะในการแสวงหาความรู
46 เรื่องท่ี 3 การทาํ แผนผงั ความคดิ แผนผงั ความคิด (Mind Map) การเขยี นแผนผังความคิดคอื อะไร การเขียนแผนผังความคิด คือ การเอาความรูม าสรุปรวมเปนหมวดหมูเ พิม่ การใชสี และใชรูปภาพ มาประกอบ ชวยใหเรามองเห็นภาพรวมไดชัดเจน แผนผังความคิด (Mind Map) จะชวยใหเราฝกคิดเปนรูปภาพ จําเปน ภาพ เปน สี ซ่งึ กต็ รงกับลกั ษณะการจาํ ตามธรรมชาติ การทาํ แผนผังความคิด (Mind Map) กฎของการทําแผนผังความคิด 1. เริม่ ตนดวยภาพสีตรงกึง่ กลางหนากระดาษ ภาพ ๆ เดียวมีคากวาคําพันคํา ซ้ํายังชวยใหเกิดความคิด สรางสรรค และเพิ่มความจํามากขึ้นดวย ใหวางกระดาษตามแนวนอน 2. ใชภาพใหมากทส่ี ดุ ใน แผนผงั ความคิดของคุณ ตรงไหนที่ใชภ าพไดใหใ ชก อ นคําหรอื รหัสเปนการชว ยการ ทํางานของสมอง ดึงดูดสายตาและชวยจํา 3. ควรเขียนคาํ บรรจงตัวใหญ ๆ ถาเปนภาษาอังกฤษใหใชตัวพิมพใ หญ เพ่อื ทีว่ าเมอื่ ยอ นกลับมาอานใหมจ ะให ภาพทีช่ ัดเจน สะดุดตาอานงาย และกอผลกระทบตอความคิดมากกวา การใชเวลาเพิม่ อีกเล็กนอยในการ เขยี นตวั ใหใ หญอา นงา ยชดั เจน จะชว ยใหเ ราสามารถประหยัดเวลาไดเ มือ่ ยอนกลับมาอานใหมอกี คร้งั 4. เขยี นคาํ เหนอื เสน และแตล ะเสน ตองเชื่อมตอ กบั เสนอ่นื ๆ เพือ่ ใหแผนผงั ความคดิ มโี ครงสรางพื้นฐานรองรบั 5. คาํ ควรมีลักษณะเปน “หนว ย” เชน คําละเสน เพราะจะชว ยใหแตละคําเชอ่ื มโยงกับคาํ อ่นื ๆ ไดอ ยางอสิ ระ เปดทางใหแผนผังความคิดคลองตัวและยืดหยุนมากขึ้น 6. ใชส ี ใหท วั่ แผนผังความคิด เพราะสชี วยยกระดบั ความจําเพลินตา กระตุนสมองซกี ขวา 7. เพอื่ ใหเ กดิ ความคิดสรางสรรคใ หม ๆ ควรปลอ ยใหหัวคิดมอี สิ ระมากท่สี ดุ เทา ทจี่ ะเปนไปได อยา มัวแตค ดิ วา จะเขยี นลงตรงไหนดี หรือวาจะใสห รือไมใสอะไรลงไป เพราะลวนแตจะทาํ ใหง านลาชาไปอยางนาเสียดาย หลักของแผนผังความคิด (Mind Map) คือ การฟน ความจําในทุกเรื่องทีห่ ัวคิดนึกออกจากอบ ศูนยกลางความคิด สมองของคุณสามารถจะจุดประกายความคิดตาง ๆ ไดเร็วกวาทีม่ ือคุณเขียนทัน คุณจึง ตองเขยี นแบบไมหยุดเลย เพราะถา คณุ หยดุ คณุ จะสงั เกตไดวา ปากกาหรือดนิ สอของคุณยังคงขยุกขยิกตอไป บนหนากระดาษ ในชวงที่คุณสังเกตเห็นนี้ก็อยาปลอยใหผานไป จงรีบเขียนตออยากังวลถึงลําดับ หรือการ จัดองคประกอบใหดูดี เพราะในทีส่ ุดมันก็จะลงตัวไปเอง หรือไมอยางนั้นคอยมาจัดอีกครัง้ ในตอนทายเปน ครงั้ สุดทายก็ยอ มได
47 กิจกรรม “ตัวของฉัน” ใหผูเ รียนใชกฎของแผนผังความคิด (Mind Map) โดยใหเขียนแผนผังความคิด (Mind Map) ใน หัวขอ “ตัวของฉัน”
48 กจิ กรรม “สาระทักษะการเรียนรู” ใหผูเ รียนใชกฎของแผนผังความคิด (Mind Map) โดยใหเขียนแผนผังความคิด (Mind Map) ใน หัวขอ “สาระทักษะการเรียนรู” โดยสรุปใหไดเนือ้ หาครอบคลุมรายวิชาสาระทักษะการเรียนรูต าม ความเขาใจของทาน
49 เร่ืองที่ 4 ปจ จัยทที่ ําใหก ารเรยี นรูด ว ยตนเองประสบความสาํ เรจ็ ความพรอมในการเรยี นรดู วยตนเอง ความพรอมในการเรียนรูด วยตนเอง (Self-Directed Learning Readiness : SDLR) เปนสิง่ สําคัญ และจําเปนอยางมากสําหรับผูท ีม่ ีความสนใจ มีความรักจะเรียนรูดวยตนเอง วัดไดจากความรูส ึก และความ คิดเห็นทีผ่ ูเรียนมีตอการแสวงหาความรู การทีบ่ ุคคลจะเรียนรูดวยตนเองไดนั้นตองมีลักษณะความพรอม ของการเรียนรดู วยตนเอง 8 ประการ ดังน้ี 1. การเปดโอกาสตอการเรียนรู ไดแก การมีความสนใจในการเรียนรูม ากกวาผูอ ืน่ มีความพึงพอใจ กับความคิดริเริ่มของบุคคล มีความรักในการเรียนรูและความคาดหวังวาจะเรียนรูอยางตอเนื่อง แหลงความรู มีความดึงดูดใจ มีความอดทนตอการคนหาคําตอบในสิ่งที่สงสัย มีความสามารถในการยอมรับและใช ประโยชนจากคําวิจารณได การนําความสามารถดานสติปญญามาใชได มีความรับผิดชอบตอการเรียนรูของ ตนเอง 2. มีอัตมโนทัศนในดานของการเปนผูเ รียนทีม่ ีประสิทธิภาพ ไดแก การมีความมัน่ ใจในการเรียนรู ดวยตนเอง ความสามารถจัดเวลาในการเรียนรูไ ด มีระเบียบวินัยตอตนเองมีความรูใ นดานความจําเปนใน การเรียนรู และแหลง ทรพั ยากรการเรยี นรู มีความคิดเห็นตอ ตนเองวาเปนผทู ม่ี ีความอยากรูอยากเหน็ 3. การมีความคิดริเริ่มและเรียนรูดวยตนเอง ไดแก ความสามารถติดตามปญหายาก ๆ ไดอยาง คลองแคลว ความปรารถนาตอการเรียนรูอ ยูเสมอ ชืน่ ชอบตอการมีสวนรวมในการจัดประสบการณการ เรียนรู มีความเชื่อมัน่ ในความสามารถที่จะทํางานดวยตนเองไดดี ชื่นชอบในการเรียนรู มีความพอใจกับ ทักษะการอาน การทําความเขาใจ มีความรูเ กี่ยวกับแหลงความรูต าง ๆ มีความสามารถในการวางแผนการ ทํางานของตนเองได และมีความคิดริเริ่มในเรื่องการเริ่มตนโครงการใหม ๆ 4. การมีความรับผิดชอบตอการเรียนรูของตน ไดแก การมีทัศนะตอตนเองในดานสติปญญาอยูใน ระดับปานกลางหรือสูงกวา ยินดีตอการศึกษาในเรื่องทีย่ าก ๆ ในขอบเขตทีต่ นสนใจ มีความเชื่อมัน่ ตอ หนาทีใ่ นการสํารวจตรวจสอบเกีย่ วกับการศึกษา ชืน่ ชอบทีจ่ ะมีบทบาทในการจัดประสบการณการเรียนรู ดวยตนเอง มีความเชื่อมั่นตอหนาทีใ่ นการสํารวจตรวจสอบเกี่ยวกับการศึกษา ชืน่ ชอบทีจ่ ะมีบทบาทในการ จดั ประสบการณการเรียนรดู วยตนเอง มีความรับผิดชอบตอการเรียนรูของตนเอง และมีความสามารถในการ ตดั สนิ ความกา วหนา ในการเรยี นรขู องตนเองได 5. รักการเรียนรู ไดแก มคี วามชน่ื ชมในการเรยี นรูสิ่งใหม ๆ อยเู สมอ มคี วามปรารถนาอยางแรงกลา ในการเรียนรู มีความสนุกสนานกับการสืบสวนหาความจริง 6. ความคิดสรางสรรค ไดแก มีความคิดที่จะทําสิ่งตาง ๆ ไดดี สามารถคิดคนวิธีการ แปลก ๆ ใหม ๆ และความสามารถทจ่ี ะคิดวิธีตา ง ๆ ไดมากมายหลายวธิ ีสาํ หรบั เร่ืองนั้น ๆ 7. การมองอนาคตในแงดี ไดแก การมีความเขาใจตนเองวาเปนผูท ีม่ ีการเรียนรูต ลอดชีวิต มีความ สนุกสนานในการคิดถึงเรือ่ งในอนาคต มีแนวโนมในการมองปญหาวาเปนสิง่ ทาทายไมใชสัญญาณใหหยุด กระทํา
50 8. ความสามารถในการใชทกั ษะทางการศึกษาหาความรแู ละทักษะการแกปญหา คือ มีความสามารถ ใชท กั ษะพื้นฐานในการศึกษา ไดแ ก ทักษะการฟง อาน เขียนและจาํ มีทกั ษะในการแกป ญ หา กิจกรรมท่ี 1 ใหอธิบายลักษณะของ “ความพรอ มในการเรยี นรูดว ยตนเอง” มาพอสังเขป กจิ กรรมที่ 2 “รูเขา รเู รา” วตั ถปุ ระสงค เพือ่ ใหผูเรยี นแสดงความคิด และความรูส กึ ทมี่ ีตอตนเอง และผอู ืน่ แนวคดิ ส่ิงแวดลอ มของการมีเพือ่ นใหม คือ การทําความรูจักคุนเคยกัน บรรยากาศที่เปนกันเองมารยาททาง สังคมจะเปนแนวทางการนําไปสูสัมพันธภาพที่ดีระหวางสมาชิกในกลุมซึ่งจะนําไปสกู ารแสดงความคิดเห็น การอภิปรายแลกเปลี่ยนประสบการณ และความรวมมือในการทํางาน คําชแ้ี จง 1. ใหทา นคิดสัญลักษณแทนตัวเองซงึ่ บงบอกถึงลักษณะนสิ ยั ใจคอ จํานวน 1 ขอ วาด/เขยี นลงใน ชองวางที่กําหนดใหขางลาง หลังจากน้นั ใหท า นเขยี นอุดมการณ แนวคิด หรือคาํ ขวญั ประจําตัวลงใตภาพ 2. ใหท า นไปสัมภาษณ พดู คยุ กับเพ่อื นหรือคนใกลชิด โดยการใหเพอื่ นหรือคนใกลชิดคดิ สญั ลกั ษณแทนตวั เองซึ่งบง บอกถงึ ลกั ษณะนิสัยใจคอ จํานวน 1 ขอ วาด/เขียนลงในชองวางที่กําหนดให ขางลาง หลงั จากน้นั ใหเ ขยี นอดุ มการณ แนวคิด หรอื คาํ ขวญั ประจาํ ตัวลงใตภ าพ 3. ทานไดขอคิดอะไรบางจากกิจกรรมนี้
51 กิจกรรม “คณุ คาของตน” วัตถปุ ระสงค 1. เพ่อื ใหผ เู รยี นเกดิ ความตระหนักในคุณคาของตนเอง และสรางความภูมิใจในตนเอง 2. เพือ่ ใหผูเ รียนสามารถระบุปจจัยที่มีผลทําใหตนไดรับความสําเร็จ และความตองการ ความสําเร็จ รวมทั้งความคาดหวังที่จะไดรับความสําเร็จอีกในอนาคต แนวคดิ ทุกคนยอมมีความสามารถอยูในตนเอง การมองเห็นถึงความสําคัญของตน จะนําไปสูการรูจักคุณคา แหงตน และถามีโอกาสนําเสนอถึงความสามารถและผลสําเร็จในชีวิตใหผูอื่นไดรับทราบในโอกาสที่ เหมาะสม จะทําใหคนเราเกิดความภาคภูมิใจยิ่งขึ้น การทบทวนความสําเร็จในอดีตจะชวยสรางเสริมความ ภมู ใิ จ กาํ ลังใจ เจตคติท่ีดี เกิดความเชอื่ ม่ันวาตนเองจะเปน ผูท่สี ามารถเรยี นรดู ว ยตนเองได และความตองการ ประสบความสําเร็จตอไปอีกในอนาคตความรูสึกเห็นคุณคาในตนเองอยางแทจริงเปนการเห็นคุณคา คุณประโยชนในตนเอง เขาใจ ตนเอง รับผิดชอบตอทุกสิ่งที่ตนเปนเจาของ ยอมรับความแตกตางของ บุคคล เหน็ คณุ คาการยอมรับของผูอื่น สามารถพัฒนาตนเองทัง้ ในดานสวนตวั ยอมรับ ยกยอง ศรทั ธาใน ตวั เองและผูอ ่นื ทําใหเกดิ ความเชื่อม่นั ในตนเองเปนความรูสึกไวว างใจตนเอง สามารถยอมรับใน จุดบกพรอง จุดออนแอของตนและพยายามแกไข รวมทั้งยอมรับความสามารถของตนเองในบางครั้ง และ พัฒนาใหด ีขน้ึ เรื่อยไป เม่ือทําอะไรผิดแลว กส็ ามารถยอมรับไดอยา งแทจริง และแกปญ หาไดอยา ง สรา งสรรค คาํ ชีแ้ จง 1. ใหผูเรยี นเขยี นความสาํ เรจ็ ท่ภี าคภมู ิใจในชวี ติ ในชวง 5 ป ที่ผานมา จํานวน 1 เรอ่ื ง และตอบ คําถามในประเด็น 1) ความรูสึกเมื่อประสบความสําเร็จ 2) ปจ จัยทมี่ ผี ลทาํ ใหตนไดรับความสาํ เร็จ 2. ใหผ ูเรยี นเขยี นเรือ่ งทม่ี ีความมงุ หวัง ท่ีจะใหส ําเร็จในอนาคตและซง่ึ คาดวา ทาํ ไดจริง จาํ นวน 1 เร่ือง และตอบคําถามในประเด็น ปจจัยอะไรบางที่จะทําใหความคาดหวังไดรับความสําเร็จใน อนาคต” แนวการตอบ ไดเกิดความมั่นใจในตนเองวาจะเปนผทู ส่ี ามารถเรยี นรดู ว ยตนเองได ความรูสึกเห็นคุณคาในตัวเองของบุคคลที่มีตอตนเองวามีคุณคา มีความสามารถในการกระทําสิ่ง ตาง ๆ ใหประสบความสําเร็จ มีความเชื่อมั่นและนับถือตัวเอง สวนการมีอัตมโนทัศนในดานของการเปน ผเู รยี นทม่ี ีประสทิ ธภิ าพนั้น หมายถึง การมีความมั่นใจในการเรียนรูดวยตนเอง ความสามารถจัดเวลาในการ เรยี นรไู ด มรี ะเบียบวินัยตอตนเอง มีความรใู นดา นความจําเปน ในการเรยี นรูและแหลง ทรพั ยากรการเรียนรู มีความคิดเห็นตอตนเองวาเปนผูที่มีความอยากรูอยากเห็น
52 กิจกรรม “เวลาของชวี ติ ” วัตถปุ ระสงค เพ่ือใหผเู รียนตระหนักถึงการใชเวลาอยางคุมคะ แนวคดิ เวลาเปน สิง่ มีคา ทุกคนมเี วลาในแตละวนั คือ 24 ชั่วโมงเทา ๆ กันเพียงแตวา แตละคนจะบรหิ ารจดั เวลาของตนเองใหมีคาไดอยางไร คาํ ช้ีแจง 1. ในแตละวันทานไดใชเวลาของทานอยางไรบาง 2. ใหท า นอานเร่ือง “อาคารขยายเวลา” แลว ใหเ ขยี นถงึ ความรูส กึ ของตนตอ การใชเวลาท่ีผาน มาในอดตี และแผนการใชเ วลาของตนนบั แตน ไ้ี ป
53 อาคารขยายเวลา แด...ทุกคนที่มเี วลาวันละ 24 ชั่วโมงเทา กัน ในตอนค่ํา ฉนั โยนหนังสือสองสามเลม บนโตะอยางเบื่อหนาย เวลาอกี ไมกีเ่ ดือนกจ็ ะถึงฤดสู อบที่ เขาจะคัดเลือกพวกเราหน่งึ ในจาํ นวนผสู มัครเปนแสน ๆ คน ใหเขาไปเรียนในท่ีโก ๆ ท่ชี อื่ มหาวทิ ยาลัย ไมร ู เหมอื นกนั วาเร่อื งราวอยางน้ีมันเรม่ิ ตน ข้ึนทีไ่ หน ฉนั เพียงแตรูส กึ เหมือนวา คนเอารั้วยาว ๆ สองแถวมาก้ัน ทุงกวางใหเปนทางเดินแคบ ๆ แลวก็ตอนพวกเราใหเขา ไปเบียดเสียดกันเดินตามทางแคบ ๆ นัน้ และเมือ่ ถงึ ปลายทาง เขาก็เปดประตูรับเราไปหมดทุกคน คนที่ไดมีโอกาสเขาไปก็เปนเรื่องดี สวนคนที่ไมไดผานไปแน หละ...มนั กค็ งจะแยมากทเี ดียว จรงิ อยแู มจะมีทางเลือกอน่ื สําหรับบางคนท่ีจะตัดสินใจมดุ หรือปน ร้วั ออกไป ขางนอกเพื่อหาทางเดินที่ดีกวา ฉันเองก็อยากเปนอยางนั้นบาง แตฉันไมกลาพอ ฉันเอาคางเกยขอบโตะ ไลปลายนิ้วไปตามสันหนังสือที่ตั้งเรียงรายเปนแถวยาวรอใหอานตองลองสู ดสู .ิ ..สักคร้งั แตอีกใจหน่งึ มันคอยบอกวา เดยี๋ ว...ยังขีเ้ กียจอยู ขอนอนกอน ขอดทู ีวีกอน ขอไปเทีย่ วกอน ฯลฯ เวลาเปนปที่เขามีไวใหเราเตรียมตัวจึงผานไปอยางไมเปนชิ้นเปนอัน เพราะ ความเฉื่อยชาของฉันเอง อากาศกาํ ลงั ดี ฉนั ทิ้งตัวลงบนเตยี งนอนทคี่ ลุมดวยผาหมขนหนูลายฝูงนกนางนวลสีเขยี วเห็น หนังสือกองโตที่ยังคางคาคอยใหฉันไปอาน พัดลมคอยาวสงเสียงครางเบา ๆ แลวฉันก็หลับไป พบตวั เองอีกทที หี่ นา อาคารหลังใหญ ดเู หมือนจะสรา งดวยหนิ ออน ลักษณะคลายธนาคารมีบันไดสี เขียวเปนมันวบั เรยี งรายเปนช้ัน ๆ สุดบนั ไดขน้ั สุดทายมปี ระตูกระจกติดฟล มกรองแสงสีเขม มปี ายแผน หนึง่ แขวนไวต รงประตมู ขี อ ความวา “มีเวลาขาย” ฉันไมแนใจวาเปนเพราะความอยากรูอยากเห็น หรือเพราะอะไรกันแนที่ทําใหเทาทั้งสองขางกาว ขึ้นไปบนอาคารแหงนี้ เมื่อเอื้อมมือผลักประตูกระจกเขาไป ไอเย็นของเครื่องปรับอากาศก็ปะทะรางกาย สถานที่นนั้ ดูโอโถงและสวยงาม ดูราวกบั หองรบั รองช้ันดี มีโตะ สีเขยี วตัวยาวซ่ึงกองแฟม เอกสาร เรียงรายอยูทั่วไปบนนั้น ชายหนุมคนที่นั่งประจําโตะเอยทักทายฉัน ทาทางเขาอบอุนและเปนมิตร “สวัสดคี รบั ” “ครบั ผม” ฉันตอบรับคําเขาเบา ๆ “ผมคิดวา คุณคงจะไมไ ดมาซ้อื เวลา ทาทางคณุ ยังเปน เดก็ อยูเลย อายยุ ังไมเกนิ ย่ีสิบ” “ผมไมไ ดม าซื้อเวลาหรอกครับ” ฉนั ตอบไปทัง้ ๆ ท่ยี ังไมแ นใ จวา สนิ คาหรอื บริการอะไรกนั แนท ี่ เขากําลังขายอยู “เพียงแตวาผมอยากดู...ผคู น แลว กก็ ารซื้อขายของคณุ เทาน้ัน” “ตามสบายเลยครับ” เขายิ้มอยางมีไมตรี “เชญิ นง่ั ” เขาผายมือไปทางโซฟาชุดที่ตั้งอยูชิดผนังดาน หนง่ึ ฉนั จึงถอยไปทรดุ ตัวลงนั่ง ลูกคาคนแรกที่ฉันพบในอาคารขายเวลาคือชายชรารายกายผอมเกร็งผมขาวโพลน ใบหนาซีดเหลือง เขาพยุงตัวใหกาวผานบันไดทีละขั้น ๆ อยางลําบากยากเยน็ จนกระทั่งผลักประตูมาหยุดยืนตรงหนาชายขาย เวลา
54 “ผมมาขอซอ้ื เวลาที่ผานไป...หาป” น้ําเสียงเขาแหลมแหง และสัน่ พรา อยา งคนที่ปวยหนกั “หมอ บอกวาผมมาหาหมอชาไปหาป ไมอยางนั้นแลวโรคนี้ก็พอจะมีทางรักษาหายและผมก็จะไมตาย” คนตอ มาเปน ชายหนมุ หนา ตาดี แตง ตัวสะอาดสะอา น เพยี งแตด วู า หมน หมองและหมดหวงั ... “ขอซอ้ื เวลาสามเดอื น” เขาพูดกับชายขายเวลา “คณุ รูไหม ผูห ญงิ ทีผ่ มรัก เธอไปเมืองนอกเมอ่ื สาม เดือนกอน เราคบกนั มาเปนป แตผ มก็ยังไมเคยบอกรักเธอทง้ั ๆ ท่รี ักเธอมาก เธอไปโดยไมรอู ะไรเลย ชายขายเวลามีทีทาวาเห็นใจ ฉันคิดวาเขาเปนนักขายที่มีความอดทนมากทีเดียว ที่จะตองพบลูกคาที่ ลว นแตม ีปญหาตาง ๆ กนั ไป พรอ ม ๆ กบั นกึ เสยี ดายแทนผูชายคนนท้ี ีเ่ ขา ผานเวลารวมปโ ดยเปลา ประโยชน แลวเพ่ิงจะเหน็ คณุ คา ของเวลาเหลา นั้น...เมื่อมนั ไดผานไปแลว ยงั ไมท นั ทช่ี ายหนมุ คนนน้ั จะกา วพน ประตูออกไป หญงิ คนหนง่ึ กเ็ ดินสวนเขา มา หลอ นสวมชดุ ไว ทุกขสดี ํา ใบหนา ยังเปอนคราบน้ําตา ดวงตายังมีรอยบอบช้ํา “อยากไดเวลาคะ สักสองป ปเ ดยี วหรือเพียงครง่ึ ปก ไ็ ด” หลอ นพดู ดวยน้ําเสยี งท่ีโศกเศรา “ผมคิดวา คณุ คงมปี ญหาเกี่ยวกับเวลาในอดีตเหมือนคนอื่น ๆ” ชายขายเวลากลาวขึ้น “คะ” หลอ นรับคาํ เสียงแผว “คณุ แมของดิฉันเพิง่ เสยี เมือ่ สองวันกอน ทา นดีกบั ฉันมาก เลย้ี งดอู ยาง เอาอกเอาใจ แตดฉิ ันยงั ไมทนั ทจ่ี ะทําอะไรใหแมช่ืนใจเลย มแี ตต ัง้ แงตงั้ งอน ทา นกม็ าดว นจากไป” “คุณเลยอยากซอ้ื เวลาทผ่ี านไปเพอื่ ทาํ ดกี ับคุณแมของคณุ ” “คะ” หลอนปายนํา้ ตา ฉนั นกึ เวทนาหลอ น เวทนาท่ีหลอ นมาคดิ อะไร ๆ ไดก ็เม่ือสายไป ถาหากหลอนไดท ําอะไรไปต้ัง นานแลว กค็ งไมต องมานกึ เสียดายตอนน้ี วบู หนงึ่ ฉันจึงนึกยอ นกลับมาทตี่ ัวเอง คนตอมาเปนเด็กหนมุ ใบหนาเขายังออ นเยาว แตพ กร้วิ รอยความกังวลไวเ ต็มเปย ม “ตองการเวลา เทา ไรดีครับ” ชายขายเวลาถามขึ้นกอน “สองป” เขายม้ิ อยางออ นเพลยี “ผมอยากกลับไปตอนเลือกแผนการ เรยี นใหม ผมพลาดไปตอนน้ัน บางทีผมอาจจะไดเรมิ่ ตนใหมด ว ยดีจะไดเรยี นวิชาท่ีชอบแทนวชิ าที่นาเบือ่ ตอนน้ี” แลว เขาก็จากไป เมื่อไดสง่ิ ท่ตี อ งการแลว ฉันเห็นชายขายเวลาหลบั ลงในขณะทกี่ ําลังเวน วา งลูกคา ตอ เม่ือฉนั ขยบั ตัวเขาก็ลมื ตาขน้ึ แลว หันมายม้ิ ใหฉ นั ดวงตาเขาอบอนุ ... เปนเวลานานเทา ไรก็ไมท ราบท่ฉี นั นง่ั มองดผู ูคนเดนิ ผา นมา ลว นแลวแตมีทา ทวี ิตก กังวล ผดิ หวงั เสียใจ แลวก็มาซอ้ื เวลาไป เพราะวา พวกเขาไดพลาดสงิ่ ท่นี าจะไดในอดีต แลวชายขายเวลาก็เปดแฟมพรอมกับเงยหนา ขึ้นมาทางฉัน สกั ครจู ึงเดินมาทรุดตัวลงนง่ั เกาอ้ีโซฟา ขาง ๆ “จะปด รา นแลว หรือครบั ” ฉันถาม “ครบั ...ไดเ วลาแลว ” “ขอบคุณมากนะครับ สาํ หรับวนั น้ี ผมเหน็ จะกลบั เสยี ท”ี ฉนั วา แมจ ะไมแนใ จวา ฉนั จะกลบั ไปไหน อยางไร
55 “เชญิ ครบั ...ขอใหคุณโชคดี จงใชเวลาของคุณใหมีคา จงเห็นความสําคัญของทุกวินาทีที่ผานไป ผม หวงั วา ...คงจะไมไ ดเ หน็ คณุ มาท่ีน่เี พือ่ ซอ้ื เวลา” เขากลา วในทส่ี ุด “ขอบคุณมากครับ ผมจะไมลืมคุณ...และทีน่ ี”่ ฉนั ลกุ ขึ้นยนื ทนั ใดไฟก็ดบั วูบ ฉนั ตนื่ ขึ้นมาดว ยความรสู ึกทแี่ ปลกใหม เอื้อมมือไปรูดผามานหนาตา งสคี รีม พบวาทองฟายังไม สวา งดี และไกกย็ ังไมขัน ฉนั ลุกขึน้ มาเกบ็ ทนี่ อนและกระโดดเขาหองนาํ้ อยา งสดชืน่ แลว ถงึ กลับเขามานงั่ ที่ โตะ เขยี นหนังสือตวั เดมิ ที่ฉันไมเ คยจรงิ จังดว ยมานานแลว คิดอยากจะฮัมเพลงไปดวยซ้ําถาไมต ดิ วาจะ ทําลายสมาธใิ นการอานหนังสือ วบู หนง่ึ ...ฉนั รสู ึกดีใจทีฉ่ นั ยังมีเวลาเหลืออยู ยงั ไมสายเกนิ ไปทจ่ี ะเรมิ่ ลงมอื ทําอะไร ๆ อยา งมี ความหวัง ไมเหมือนกบั ผคู นเหลา น้ัน...ที่ฉันพบที่...อาคารขายเวลา มหาวิทยาลัย คอื ดินแดนท่ีใครใครตางใฝฝ น แมเ หน่ือยยาก..จะกาวไปใหถึงมัน ดว ยถอื เปน สิ่งสําคญั ในชีวิต ในสนามของการแขงขัน ตา งมุงมน่ั ชิงชยั ใหไดสิทธิ์ ใชศรัทธาอันคมเขมเปนเข็มทิศ ถูกหรอื ผดิ ยงั คงตอ งลองทําดู หวังเบื้องหนามีรุงทองงามผองใส ชอดอกไมไมตรีคงมีอยู มคี วามรัก ความเรงิ รนื่ ใหช น่ื ชู ทกุ สง่ิ สวยเลศิ หรดู งั วาดไว แลว เมอ่ื การแขง ขนั ถึงจุดจบ ยอ มไดพ บคนย้ิมช่ืน คนรองไห ตางมีความมุงหวังความตั้งใจ หากไมไดดังหมายมาดอาจทอแท แตจะมใี ครบางไหมทไ่ี ดรู ความหมายของชีวิตอยูที่ใดแน เทา น้หี รอื เรียกไดวา ชนะ-แพ อนั เกิดแตมายาคานยิ ม ตอเมื่อถึงพรุงน้ขี องชีวิต อาจไดคิดเหน็ จรงิ ทุกสิง่ สม การแขงขันครั้งใหมในสังคม ไดชมผชู นะอยา งแทจรงิ
56 เรยี น พกั ผอน 6 สวน 6 สวน ครอบครัว สว นตัว/เพอ่ื น 6 สวน (3+3) = 6 สวน คนเรามี 24 ชั่วโมง ใน 1 วันเทากัน การใชเวลาใหเ กดิ ประโยชน จงึ เกิดจากการทีม่ นุษยบริหาร จัดการเวลาทุกวนิ าทใี หเกนิ ประโยชนส งู สุด ตวั อยาง การบรหิ ารเวลา โดยใชส ตู ร 24 ชว่ั โมง ใน 1 วนั มงี านหลกั 4 อยาง สามารถทําไดดังนี้ เนอ่ื งจากมนุษยเปนสตั วสงั คมท่ีตอ งปฏสิ ัมพันธกบั บุคคลขาง พรอมกันไปกับการปฏิบัติหนาที่ ตามวัยของตน นักเรียนจึงควรมีการใชเวลาใหครบทั้ง 4 สว นอยางสมดุล ซึ่งเวลาทั้ง 4 สว น ดงั กลา ว สามารถยืดหยุนสัดสวนไดขึ้นกับความจําเปนในแตละชวงวัยและความรับผิดชอบของบุคคลนั้น ๆ
57 กิจกรรม “บณั ฑติ สงู วัย” วตั ถุประสงค 1. เพอ่ื ใหผ เู รยี นทราบและเขาใจในแนวคดิ การเรยี นรดู ว ยตนเอง และความพรอมในการ เรยี นรูดว ย ตนเอง 2. เพือ่ นาํ ไปสลู ักษณะการเรียนรดู ว ยตนเองท่ใี ฝเ รียนรู เห็นคุณคาของการเรยี นรู ความสามารถที่จะ เรียนรูดวยตนเองความรับผิดชอบในการเรียนรู การมองอนาคตในแงดี ของสมาชิก รวมทั้งสมาชิกเห็น ความสําคัญ และตระหนักในความพรอมในการเรียนรูดว ยตนเอง แนวคิด คุณลักษณะพิเศษในการที่จะเรยี นรูและพัฒนาตนเองอยา งตอ เนอื่ งโดยมิจาํ เปนตองรอคอยจาก การศึกษาหรอื การเรยี นรอู ยางเปน ทางการเพยี งอยา งเดียว คณุ ลักษณะพิเศษ ดังกลาวคอื “ความพรอมในการ เรยี นรโู ดยการช้ีนําตนเอง” ซง่ึ เปน ความคดิ เห็น วา ตนเองมเี จตคติ ความรู ความสามารถที่จะเรียนรูโดยมิ ตอ งใหคนอ่นื กาํ หนดหรอื สั่งการ พรอ มที่จะเรยี นรูวธิ กี ารเรียนรูและประเมินการเรียนรู ท้ังอาจดวยความ ชวยเหลือจากผูอนื่ หรอื ไมก ็ตาม การทบ่ี ุคคลสามารถชีน้ าํ ตนเองทจี่ ะเรยี นรู ยอมเปนโอกาสทบี่ คุ คลจะเรียนรู ทจ่ี ะพฒั นาตนเองอยา งตอเน่ืองและเรียนรตู ลอดชีวิต การพัฒนาการเรยี นรูโดยการชี้นาํ ตนเอง ยอ มเปน หนทางท่ที าํ ใหบคุ คลเรียนรูอยางไมสิ้นสุด คําชแี้ จง ใหผ เู รยี นศึกษาภาพขาว การสําเร็จการศกึ ษาจากภาพ ของ บณั ฑติ สงู วัย พรอมอธิบาย ในประเด็น (1) “ความรูสึกของทานตอภาพที่ไดเหน็ ” (2) “ทําไมบุคคลในภาพ ถึงประสบความสําเร็จในการเรียนรู” แนวการตอบ ไดเ ห็นคณุ คา และความสําเร็จทีจ่ ะมีตอ ผมู ีใจใฝเรยี นรู
58 กจิ กรรม “ทางแหงความสําเร็จ” คาํ ชแ้ี จง ใหผ เู รยี นอานเร่ือง “ทางแหงความสําเร็จ” แจง ใหส รุปเรื่องทอ่ี า นตามความเขาใจ ผลไมลกู หนง่ึ กวา จะสกุ มีกลน่ิ หอม ใหเราไดล้ิมรสฉาํ่ หวานกผ็ านกาลเวลาเพาะบมคนเรากเ็ ชนกนั กวาจะประสบผลสาํ เร็จให ไดก็ผานกาลเวลาแหงการพิสูจน มิใชฉับพลันทันใดความสําเร็จนั้นอาศัยหลายสิ่งหลายอยาง เฉพาะความ มงุ หวงั ตั้งใจอยางเดยี วยงั ไมเพยี งพอตองมีความรูจ รงิ รูวธิ ีท่ีดาํ เนินไป รเู หตุปจ จัยทม่ี าสมั พันธเ กี่ยวขอ งและ สาํ คญั คือตองปฏิบัตใิ หถกู วิธี มปี ญหาคอยตรวจสอบอยเู สมอ ถาประสบผลสาํ เรจ็ เพยี งเพราะตง้ั ความหวัง โดยไมตองทําอะไร ในโลกนี้คงไมตองมีใครผิดดังตั้งความหวังสักวันคงตองไดสมหวังตั้งใจ แหลงที่มา : http://watsunmamout.i.getweb.com ลักษณะชีวิตและลักษณะนิสัยภายในของคนเปนฐานของความสําเร็จเปนเหตุใหคนสรางฐานชีวิตปรับ ความสาํ เรจ็ ทย่ี ่งั ยนื ในอนาคตได
59 กิจกรรม “ แปรงสฟี นมหัศจรรย ” วัตถปุ ระสงค เพื่อใหผูเรียนตระหนักถึงความสําคัญของการมองโลกในแงดี ความคิดสรางสรรคและพัฒนาทั้ง ความคิดในดานบวก และความคิดสรางสรรคที่มีในตนเอง คําช้แี จง 1. ใหผ เู รยี นเขยี นประโยชนข องแปรงสฟี น ใหไดม ากทสี่ ุด ในเวลา 5 นาที ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ทา นไดเรียนรแู ละตระหนกั ถึงความสําคัญของความคิดสรางสรรคที่มีอยูในตนเอง กิจกรรม “ บทสะทอ นจากการเรียนรู ” วตั ถุประสงค ใหผเู รยี นสรุปความรทู ี่ไดจากการเรียนรูเกีย่ วกบั “ความพรอ มในการเรยี นรูดว ยตนเอง” มีความสําคัญที่ผูเรียนสามารถนําไปปรับใชในการเรียนรูของตนเองใหมีคุณภาพไดอยางไร
60 แบบประเมินตนเองหลงั เรยี น แบบสอบถาม เรื่อง ความพรอมในการเรียนรดู ว ยตนเองของผเู รียน ชื่อ........................................................นามสกุล...................................................ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย คาํ ชแี้ จง แบบสอบถามฉบับนี้ เปนแบบสอบถามที่วัดความชอบและเจตคติเกี่ยวกับการเรียนรูของทาน ใหท านอา นขอความตา ง ๆ ตอไปน้ี ซึ่งมีดวยกัน 58 ขอ หลังจากนั้น โปรดทําเครื่องหมาย ลงในชองที่ตรงกับ ความเปนจรงิ ของตัวทานมากที่สุด ระดับความคิดเห็น มากที่สดุ หมายถึง ทา นรสู ึกวา ขอ ความนั้นสว นใหญเปนเชนนห้ี รือมนี อ ยคร้งั ทไี่ มใ ช มาก หมายถึง ทานรสู ึกวา ขอ ความเกนิ ครึ่งมกั เปนเชนน้ี ปานกลาง หมายถึง ทานรสู กึ วา ขอ ความจรงิ บา งไมจรงิ บา งครึง่ ตอครง่ึ นอ ย หมายถึง ทานรูส ึกวา ขอความเปน จรงิ บา งไมบอ ยนัก นอยทีส่ ดุ หมายถึง ทานรูสกึ วา ขอ ความไมจ ริง ไมเ คยเปน เชน น้ี ความคิดเห็น รายการคําถาม มาก มาก ปาน นอ ย นอย ทสี่ ดุ กลาง ท่สี ุด 1. ขาพเจา ตอ งการเรยี นรอู ยูเ สมอตราบชว่ั ชีวติ 2. ขาพเจาทราบดีวาขาพเจา ตอ งการเรียนอะไร 3. เม่อื ประสบกบั บางส่ิงบางอยางทไ่ี มเจาใจ ขาพเจา จะหลกี เลี่ยงไปจากสิ่งนนั้ 4. ถาขา พเจา ตองการเรยี นรสู ่ิงใด ขาพเจา จะหาทางเรยี นรใู หได 5. ขา พเจา รักทจี่ ะเรยี นรอู ยเู สมอ 6. ขาพเจา ตองการใชเ วลาพอสมควรในการเรม่ิ ศึกษาเร่ืองใหม ๆ 7. ในชนั้ เรียนขาพเจาหวังทจี่ ะใหผ สู อนบอกผูเรียนทง้ั หมดอยางชดั เจนวาตอ งทํา อะไรบางอยตู ลอดเวลา 8. ขาพเจาเชือ่ วา การคิดเสมอวา ตวั เราเปนใครและอยทู ่ีไหน และจะทาํ อะไร เปน หลักสําคญั ของการศกึ ษาของทุกคน 9. ขา พเจาทํางานดว ยตนเองไดไ มด ีนกั 10. ถาตอ งการขอมลู บางอยา งที่ยงั ไมมี ขา พเจา ทราบดวี าจะไปหาไดที่ไหน 11. ขา พเจา สามารถเรียนรสู ิง่ ตาง ๆ ดวยตนเองไดดกี วา คนสว นมาก 12. แมข า พเจาจะมคี วามคดิ ทด่ี ี แตด เู หมอื นไมสามารถนํามาใชปฏบิ ตั ไิ ด
61 รายการคําถาม ความคิดเห็น มาก มาก ปาน นอ ย นอ ย ท่สี ดุ กลาง ท่สี ดุ 13.ขาพเจา ตองการมสี ว นรวมในการตดั สนิ ใจวา ควรเรยี นอะไรและจะเรยี นอยา งไร 14. ขาพเจาไมเ คยทอถอยตอการเรียนส่ิงที่ยาก ถาเปนเรื่องทขี่ า พเจาสนใจ 15. ไมม ีใครอน่ื นอกจากตวั ขาพเจา ที่จะตอ งรบั ผิดชอบในส่ิงทีข่ าพเจา เลือกเรยี น 16. ขาพเจา สามารถบอกไดวา ขาพเจา เรยี นสิง่ ใดไดดหี รอื ไม 17. สิ่งท่ีขา พเจา ตอ งการเรียนรไู ดม ากมาย จนขาพเจาอยากใหแตละวนั มมี ากกวา 24 ช่ัวโมง 18. ถาตดั สินใจทจี่ ะเรยี นรอู ะไรกต็ าม ขาพเจา สามารถจะจดั เวลาทจี่ ะเรียนรสู งิ่ นั้น ได ไมวาจะมภี ารกจิ มากมายเพยี งใดกต็ าม 19. ขา พเจามปี ญ หาในการทาํ ความเขา ใจเรื่องท่อี า น 20. ถาขาพเจาไมเ รียนก็ไมใ ชค วามผิดของขา พเจา 21. ขา พเจาทราบดวี า เมือ่ ไรทขี่ า พเจา ตอ งการจะเรยี นรใู นเร่ืองใดเรือ่ งหนง่ี ใหมากขน้ึ 22. ขอมคี วามเขา ใจพอทจ่ี ะทาํ ขอสอบใหไ ดคะแนนสงู ๆ กพ็ อใจแลว ถงึ แมวา ขาพเจา ยงั ไมเขาใจเรื่องนน้ั อยา งถอ งแทกต็ ามที 23. ขาพเจา คดิ วา หองสมดุ เปนสถานท่ีทนี่ าเบ่อื 24. ขา พเจา ชน่ื ชอบผูทีเ่ รียนรสู ่งิ ใหม ๆ อยูเ สมอ 25. ขาพเจาสามารถคดิ คนวธิ กี ารตา ง ๆ ไดห ลายแบบสําหรบั การเรยี นรหู วั ขอ ใหมๆ 26. ขา พเจา พยายามเช่อื มโยงสิ่งทกี่ าํ ลังเรียนกับเปา หมายระยะยาว ทต่ี ้งั ไว 27. ขาพเจา มีความสามารถเรียนรู ในเกอื บทกุ เรอ่ื ง ทข่ี าพเจาตองการ จะรู 28. ขาพเจาสนกุ สนานในการคนหาคาํ ตอบสาํ หรบั คาํ ถามตา ง ๆ 29. ขาพเจาไมช อบคาํ ถามท่ีมคี าํ ตอบถกู ตองมากกวา หนึง่ คําตอบ 30. ขา พเจา มคี วามอยากรูอยากเหน็ เกย่ี วกบั สิง่ ตา ง ๆ มากมาย 31. ขา พเจาจะดใี จมาก หากการเรยี นรูของขา พเจาไดสนิ้ สุดลง 32. ขา พเจาไมไ ดส นใจการเรียนรู เมอื่ เปรียบเทียบกับผอู ่ืน 33. ขาพเจาไมมปี ญ หา เกี่ยวกับทกั ษะเบอื้ งตนในการศกึ ษาคน ควา ไดแ ก ทกั ษะการฟง อาน เขยี น และจาํ 34. ขา พเจา ชอบทดลองสิ่งใหม ๆ แมไมแนใจ วา ผลนน้ั จะออกมา อยา งไร 35. ขา พเจา ไมช อบ เมื่อมีคนชี้ใหเ ห็นถงึ ขอผิดพลาด ในสิ่งทขี่ า พเจากาํ ลงั ทาํ อยู
62 รายการคําถาม ความคิดเห็น มาก มาก ปาน นอ ย นอ ย ที่สดุ กลาง ท่ีสดุ 36. ขาพเจา มคี วามสามารถในการคดิ คน หาวธิ แี ปลกๆ ทจี่ ะทําสง่ิ ตา ง ๆ 37. ขา พเจาชอบคดิ ถงึ อนาคต 38. ขา พเจามคี วามพยายามคน หาคําตอบในส่งิ ท่ตี องการรไู ดด ี เมื่อเทียบกบั ผอู นื่ 39. ขาพเจาเห็นวา ปญหาเปน สง่ิ ทที่ า ทาย ไมใ ชส ญั ญาณใหหยุดทาํ 40. ขาพเจา สามารถบงั คบั ตนเอง ใหก ระทาํ สงิ่ ท่ี คดิ วา ควรกระทาํ 41. ขาพเจาชอบวธิ กี ารของขาพเจา ในการสาํ รวจตรวจสอบปญหาตาง ๆ 42. ขา พเจามกั เปนผนู าํ กลุม ในการเรยี นรู 43. ขาพเจาสนกุ ท่ไี ดแ ลกเปลีย่ นความคิดเห็นกับผอู นื่ 44. ขาพเจา ไมช อบสถานการณการเรยี นรทู ี่ทา ทาย 45. ขาพเจา มคี วามปรารถนาอยางแรงกลา ที่จะเรยี นรสู ง่ิ ใหม ๆ 46. ย่งิ ไดเ รียนรมู าก ขาพเจา กย็ ่งิ รูสกึ วา โลกนน้ี าตน่ื เตน 47. การเรยี นรเู ปน เรือ่ งสนุก 48. การยึดการเรียนรทู ่ใี ชไดผลมาแลว ดกี วา การลองใชวธิ ใี หม ๆ 49. ขา พเจาตองการเรยี นรใู หมากยิง่ ขึน้ เพ่ือจะได เปนคนทม่ี คี วามเจรญิ กาวหนา 50. ขาพเจาเปนผรู บั ผิดชอบเก่ียวกับการเรียนรขู องขา พเจา เอง ไมม ใี ครมา รับผิดชอบแทนได 51. การเรียนรถู ึงวิธีการเรยี น เปนสิง่ ที่สาํ คัญสําหรบั ขาพเจา 52. ขาพเจา ไมม ีวันทจี่ ะแกเกนิ ไป ในการเรยี นรสู ่งิ ใหม ๆ 53. การเรียนรอู ยูต ลอดเวลา เปน สิ่งทน่ี าเบื่อหนาย 54. การเรยี นรเู ปน เครอื่ งมือในการดาํ เนนิ ชีวิต
63 รายการคําถาม ความคิดเห็น มาก มาก ปาน นอย นอย ท่ีสดุ กลาง ท่ีสดุ 55. ในแตละปข าพเจา ไดเรียนรสู งิ่ ใหมๆ หลายๆ อยา งดวยตนเอง 56. การเรยี นรูไมไ ดท าํ ใหช วี ติ ของขา พเจา แตกตา งไปจากเดมิ 57. ขาพเจา เปนผเู รยี นท่มี ปี ระสทิ ธภิ าพ ทง้ั ในช้ันเรยี น และการเรยี นรู ดว ยตนเอง 58 ขาพเจา เห็นดวยกับความคิดทว่ี า “ผูเรยี นคอื ผนู าํ ”
64 แบบประเมินตนเองหลงั เรียน บทสะทอ นท่ไี ดจากการเรียนรู 1. สิ่งท่ที า นประทับใจในการเรียนรูรายวิชาการเรยี นรูดว ยตนเองตนเอง .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... 2. ปญ หา / อุปสรรค ทีพ่ บในการเรยี นรูรายวชิ าการเรียนรูดว ยตนเอง .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... 3. ขอ เสนอแนะเพม่ิ เตมิ .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .........................................................................................................................................................................
65 แบบวัดระดับการเรยี นดว ยตนเองของผเู รียน คําชแี้ จง แบบวดั นเ้ี ปนแบบวดั ระดบั การเรยี นดว ยตนเองของผูเ รยี น มจี าํ นวน 7 ขอ โปรดกาเครื่องหมาย ลงในชอง ที่ตรงกับความสามารถในการเรียนดวยตนเองตาม ความเปนจริงของทาน 1. การวนิ ิจฉยั ความตองการเนือ้ หาในการเรียน 5. การดําเนนิ การเรยี น นักศกึ ษาไดเรยี นเน้ือหา ตามคําอธิบายรายวิชาเทา นนั้ นักศกึ ษาดาํ เนนิ การเรยี นตามแนวทางท่คี รกู าํ หนด ครู นําเสนอเนอ้ื หาอืน่ นอกเหนือจากคาํ อธบิ ายรายวิชา แลว ให นกั ศกึ ษาดาํ เนนิ การเรยี น ตามแนวทางที่ครนู ําเสนอ แลวให นกั ศกึ ษาเลอื กเรียนเพิม่ เติม นักศึกษาปรบั นักศึกษาไดเสนอเนื้อหาอ่นื เพื่อเรียนเพิ่มเตมิ นอกเหนือจาก นักศกึ ษาดาํ เนินการเรยี น ตามแนวทางทีน่ กั ศกึ ษารว มกัน คําอธบิ ายรายวชิ าดว ย กาํ หนดกบั ครู นักศกึ ษาเปน ผูก าํ หนดเนอ้ื หาในการเรยี นเอง นกั ศกึ ษาดําเนนิ การเรยี น ตามการกาํ หนดของตนเอง 2. การวนิ จิ ฉัยความตองการวธิ ีการเรยี น 6. การแสวงหาแหลง ทรพั ยากรการเรยี น ครเู ปนผกู ําหนดวา จะจัดการเรียนการสอนวิธีใด ครูเปน ผจู ดั หาแหลง ทรพั ยากรการเรยี นใหนกั ศึกษา ครูนาํ เสนอวธิ ีการเรยี นการสอนแลว ใหน กั ศกึ ษาเลือก ครเู ปนผจู ัดหาแหลง ทรัพยากรการเรียน แลวใหนักศกึ ษาเลอื ก นกั ศกึ ษารว มกบั ครูกาํ หนดวธิ กี ารเรียนรู นกั ศึกษารว มกบั ครหู าแหลง ทรพั ยากรการเรียน รวมกัน นกั ศึกษาเปนผกู ําหนดวิธกี ารเรยี นรเู อง นักศึกษาเปนผจู ัดหาแหลง ทรัพยากรการเรียนเอง 3. การกําหนดจุดมุง หมายในการเรยี น 7. การประเมินการเรียน ครเู ปน ผกู าํ หนดจดุ มงุ หมายในการเรยี น ครู เปนผปู ระเมินการเรยี นของนักศกึ ษา ครนู าํ เสนอจดุ มงุ หมายในการเรียนแลวใหน กั ศึกษาเลอื ก ครู เปนผปู ระเมนิ การเรยี นของนักศกึ ษาเปน สว นใหญ และเปด นกั ศึกษารว มกับครูกําหนดจดุ มงุ หมายในการเรยี น โอกาสใหนักศึกษาไดป ระเมินการเรยี นของตนเองดว ย นกั ศึกษาเปนผูกาํ หนดจุดมงุ หมายในการเรียนเอง มกี ารประเมินการเรียนโดยครู ตัวนกั ศึกษาเอง และเพอ่ื น นกั ศึกษา 4. การวางแผนการเรยี น นกั ศึกษาเปน ผูประเมินการเรยี นของตนเอง นักศกึ ษาไมไ ดเ ขียนแผนการเรยี น ครนู าํ เสนอแผนการเรียนแลว ใหนกั ศกึ ษานาํ ไปปรบั แก กระบวนการเรยี นรทู ่เี ปนการเรยี นรดู ว ยตนเอง นกั ศึกษารว มกับครูวางแผนการเรียน มคี วามจาํ เปน ทจี่ ะตองอาศยั ทกั ษะและความรู นักศกึ ษาวางแผนการเรียนเอง โดยการเขยี นสญั ญาการเรียนที่ บางอยา ง ผเู รียนควรไดม กี ารตรวจสอบพฤติกรรม ระบุจดุ มุงหมายการเรียน วธิ ีการเรียน แหลง ทรพั ยากรการเรยี น ที่จาํ เปนสาํ หรบั ผูเรียนทจ่ี ะเรียนรดู ว ยตนเอง วธิ ีการประเมนิ การเรยี น และวนั ทีจ่ ะทาํ งานเสรจ็
66111111122222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 บทที่ 2 การใชแ หลง การเรยี นรู สาระสำคัญ แหลงเรียนรูมีความสำคัญในการพัฒนาความรูของมนุษยใหสมบูรณมากยิ่งขึ้น นอกเหนือการเรียนในช้ันเรียน และเปนแหลงท่ีอยูใหสังคมมนุษยลอมรอบตัว ผเู รยี น ทส่ี ามารถเขา ไปศกึ ษาคน ควา เพอื่ การเรยี นรไู ดต ลอดชวี ติ ผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง 1. ผเู รยี นมคี วามรู ความเขา ใจ เหน็ ความสำคญั ของแหลง เรยี นรู และหอ งสมดุ ประชาชน 2. ผเู รยี นสามารถใชแ หลง เรยี นรู หอ งสมดุ ประชาชนได ขอบขายเน้ือหา เรอ่ื งที่ 1 ความหมาย ความสำคญั ประเภทของแหลง เรยี นรู เรอื่ งที่ 2 แหลง เรยี นรปู ระเภทหอ งสมดุ เรอ่ื งที่ 3 ทกั ษะการเขา ถงึ สารสนเทศของหอ งสมดุ ประชาชน เรอ่ื งท่ี 4 การใชแ หลง เรยี นรสู ำคญั ๆ ภายในประเทศ เรอื่ งท่ี 5 การใชแ หลง เรยี นรผู า นเครอื ขา ยอนิ เทอรเ นต็
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย100000011111122222233333344444467 เรอ่ื งที่ 1 : ความหมาย ความสำคญั ประเภทของแหลง เรยี นรู ความรหู รอื ขอ มลู สารสนเทศเกดิ ขน้ึ และพฒั นาอยา งตอ เนอื่ งตลอดเวลา และมกี ารเผยแพร ถงึ กนั โดยใชเ ทคโนโลยสี ารสนเทศภายในไมก วี่ นิ าที ทำใหม นษุ ยต อ งเรยี นรกู บั สงิ่ ทเ่ี ปลยี่ นแปลงใหมๆ เพ่ือใหสามารถรูเทาทันเหตุการณ และนำมาใชใหเกิดประโยชนตอการดำรงชีวิตไดอยางมีความสุข ความรูหรือขอมูลสารสนเทศตาง ๆ ดังกลาวมีอยูในแหลงเรียนรูลอมรอบตัวเรา ดังน้ันการเรียนรูที่ เกดิ ขน้ึ ภายในหอ งเรยี นยอ มเปน การไมเ พยี งพอในความรทู ไ่ี ดร บั ความหมายของแหลง เรยี นรู แหลง เรยี นรู หมายถงึ บรเิ วณ ศนู ยร วม บอ เกดิ แหง หรอื ที่ ทม่ี สี าระเนอื้ หาเปน ขอ มลู ความรู ความสำคญั ของแหลง เรยี นรู แหลง เรยี นรมู บี ทบาทสำคญั ในการพฒั นาคณุ ภาพชวี ติ ของประชาชน ดงั นี้ 1. เปนแหลงที่มีขอมูล/ ความรู ตามวัตถุประสงคของแหลงเรียนรูน้ัน เชน สวนสัตว ใหค วามรเู รอื่ งสตั ว พพิ ธิ ภณั ฑใ หค วามรเู รอื่ งโบราณวตั ถสุ มยั ตา ง ๆ 2. เปน สอ่ื การเรยี นรสู มยั ใหมท คี่ วามรกู อ ใหเ กดิ ทกั ษะ และชว ยการเรยี นรสู ะดวกรวดเรว็ เชน อนิ เทอรเ นต็ 3. เปนแหลงชวยเสริมการเรียนรูของการศึกษาประเภทตาง ๆ ท้ังการศึกษาในระบบ การศกึ ษานอกระบบ และการศกึ ษาตามอธั ยาศยั 4. เปนแหลงการเรียนรูตลอดชีวิตที่มนุษยเขาไปหาความรูไดดวยตนเองตามความสนใจ และความสามารถ 5. เปน แหลง ทม่ี นษุ ยส ามารถเขา ไปปฏบิ ตั ไิ ดจ รงิ เชน การประดษิ ฐเ ครอื่ งใชต า ง ๆ การ ซอ มเครอ่ื งยนต เปน ตน ชว ยกระตนุ ใหเ กดิ ความสนใจ ความใฝร ู 6. เปน แหลง ทมี่ นษุ ยส ามารถเขา ไปเรยี นรเู กยี่ วกบั วทิ ยาการใหม ๆ ยงั ไมม ขี องจรงิ ใหเ หน็ หรอื ไมส ามารถเขา ไปดจู ากของจรงิ ไดโ ดยเรยี นรู การดภู าพยนตร วดี ทิ ศั น หรอื สอื่ อน่ื ๆ 7. เปนแหลงสงเสริมความสัมพันธอันดีระหวางคนในทองถ่ินใหเกิดความตระหนักและ เหน็ คณุ คา ของแหลง เรยี นรู 8. เปน สงิ่ ทชี่ ว ยเปลยี่ นแปลงทศั นคติ คา นยิ มใหเ กดิ การยอมรบั สง่ิ ใหม แนวคดิ ใหม เกดิ จนิ ตนาการ และความคดิ สรา งสรรคก บั ผเู รยี น 9. เปน การประหยดั คา ใชจ า ยและเพมิ่ รายไดใ หแ หลง เรยี นรขู องชมุ ชน
68111111122222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 ประเภทของแหลง เรยี นรู แหลง เรยี นรมู กี ารแบง แยกตามลกั ษณะได 6 ประเภท ดงั น้ี 1. แหลงเรียนรูประเภทบุคคล ไดแก บุคคลที่มีความรู ความสามารถดานตาง ๆ ที่สามารถถายทอดความรูดวยรูปแบบวิธีตาง ๆ ท่ีตนมีอยูใหผูสนใจหรือผูตองการเรียนรู เชน ผูเชี่ยวชาญในสาขาวิชาการตาง ๆ ผูอาวุโสที่มีประสบการณมามาก หรืออาจจะเปนบุคคลที่ ไดรับแตงตั้งเปนทางการ มีบทบาทสถานะทางสังคม หรืออาจเปนบุคคลที่เปนโดยการงานอาชีพ หรอื บคุ คลทเ่ี ปน โดยความสามารถเฉพาะตวั หรอื บคุ คลทไี่ ดร บั แตง ตงั้ เปน ภมู ปิ ญ ญา 2. แหลง เรยี นรปู ระเภทธรรมชาติ ไดแ ก สงิ่ ตา ง ๆ ทเี่ กดิ ขนึ้ โดยธรรมชาติ และให ประโยชนตอมนุษย เชน ดิน น้ำ อากาศ พืช สัตว ตนไม แรธาตุ ทรัพยากรธรรมชาติ เหลาน้ีอาจถูกจัดใหเปนอุทยาน วนอุทยาน เขตรักษาพันธุสัตวปา สวนพฤกษศาสตร ศูนย ศกึ ษาธรรมชาติ เปน ตน 3. แหลง เรยี นรปู ระเภทวสั ดแุ ละสถานที่ ไดแ ก อาคาร สงิ่ กอ สรา ง วสั ดุ อปุ กรณ และสงิ่ ตา ง ๆ ทป่ี ระชาชนสามารถศกึ ษาหาความรใู หไ ดม าซง่ึ คำตอบ หรอื สง่ิ ทต่ี อ งการจากการเหน็ ไดย นิ สมั ผสั เชน หอ งสมดุ ศาสนสถาน ศนู ยก ารเรยี น พพิ ธิ ภณั ฑ สถานประกอบการ ตลาด นทิ รรศการ สถานทท่ี างประวตั ศิ าสตร ชมุ ชนแหง การเรยี นรตู า ง ๆ 4. แหลงเรียนรูประเภทส่ือ ไดแก ส่ิงท่ีทำหนาที่เปนส่ือกลางในการถายทอดเน้ือหา ความรสู ารสนเทศ ใหถ งึ กนั โดยผา นประสาทสมั ผสั ไดแ ก หู ตา จมกู ลนิ้ กาย และใจ แหลง เรยี นรู ประเภทน้ี ทำใหกระบวนการเรียนรูเปนไปไดอยางรวดเร็ว มีประสิทธิภาพสูง ทั้งส่ืออิเล็กทรอนิกส สอื่ สง่ิ พมิ พ สอื่ โสตทศั น 5. แหลง เรยี นรปู ระเภทเทคนคิ สงิ่ ประดษิ ฐค ดิ คน ไดแ ก สง่ิ ทแี่ สดงถงึ ความกา วหนา ทาง นวัตกรรม เทคโนโลยีดานตาง ๆ ท่ีไดมีการประดิษฐคิดคนหรือพัฒนาปรับปรุงข้ึนมาใหมนุษยได เรยี นรถู งึ ความกา วหนา เกดิ จนิ ตนาการ แรงบนั ดาลใจ 6. แหลง เรยี นรปู ระเภทกจิ กรรม ไดแ ก การปฏบิ ตั กิ ารดา นประเพณวี ฒั นธรรม ตลอดจน การปฏิบัติการความเคล่ือนไหวเพื่อแกปญหา และปรับปรุงพัฒนาสภาพตาง ๆ ในทองถ่ิน การท่ี มนษุ ยเ ขา ไปมสี ว นรว มในกจิ กรรมตา ง ๆ เชน การรณรงคป อ งกนั ยาเสพตดิ การสง เสรมิ การเลอื กตง้ั ตามระบบประชาธปิ ไตย การรณรงคค วามปลอดภยั ของเดก็ และสตรใี นทอ งถน่ิ
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย100000011111122222233333344444469 เรอ่ื งท่ี 2 : แหลง เรยี นรปู ระเภทหอ งสมดุ หอ งสมดุ เปน แหลง เรยี นรทู ส่ี ำคญั ประเภทหนงึ่ ทจี่ ดั หา รวบรวมสรรพวชิ าการตา ง ๆ ทเี่ กดิ ขนึ้ จากทวั่ โลกมาจดั ระบบ และใหบ รกิ ารแกก ลมุ เปา หมายศกึ ษาคน ควา อยา งตอ เนอ่ื งตลอดชวี ติ ปจ จบุ นั มคี ำอน่ื ๆ ทหี่ นว ยงานตา ง ๆ ใชใ นความหมายของคำวา หอ งสมดุ เชน หอ งสมดุ และศูนยสารสนเทศ สำนักบรรณาสารการพัฒนา สำนักบรรณสารสนเทศ สำนักหอสมุด สำนัก วทิ ยบรกิ าร เปน ตน หอ งสมดุ โดยทวั่ ไปแบง ออกเปน 5 ประเภท ดงั น้ี 1. หอสมดุ แหง ชาติ นั บ เ ป น ห อ ง ส มุ ด ท่ี ใ ห ญ ที่ สุ ด ใ น ป ร ะ เ ท ศ ดำเนินการโดยรัฐบาล ทำหนาที่หลัก คือ รวบรวมหนังสือ สิ่งพิมพ และส่ือความรู ทุกอยางที่ผลิดข้ึนในประเทศ และ ทุกอยางที่เกี่ยวกับประเทศ ไมวาจะจัดพิมพในประเทศใด ภาษาใด ทงั้ นเ้ี ปน การอนรุ กั ษส อื่ ความรู ซง่ึ เปน ทรพั ยส นิ ทาง ปญญาของชาติมิใหสูญไป และใหมีไวใชในอนาคต นอกจากรวบรวมสิ่งพิมพในประเทศแลว ก็มี หนาที่รวบรวมหนังสือที่มีคุณคา ซ่ึงพิมพในประเทศอ่ืนไวเพื่อการคนควาอางอิง ตลอดจนทำหนาท่ี เปนศูนยรวบรวมบรรณานุกรมตาง ๆ และจัดทำบรรณานุกรมแหงชาติออกเผยแพรใหทราบทั่ว กันวามีหนังสืออะไรบางท่ีผลิตขึ้นในประเทศ หอสมุดแหงชาติจึงเปนแหลงใหบริการทางความรูแก คนทงั้ ประเทศ ชว ยเหลอื การคน ควา วจิ ยั ตอบคำถาม และใหค ำแนะนำปรกึ ษาเกยี่ วกบั หนงั สอื 2. หอ งสมดุ ประชาชน หองสมุดประชาชนดำเนินการโดยรัฐ อาจจะ เปน รฐั บาลกลาง รฐั บาลทอ งถนิ่ หรอื เทศบาล แลว แตร ะบบ การปกครอง ตามความหมายเดิม หองสมุดประชาชนเปน หองสมุดที่ประชาชนตองการใหมีในชุมชนหรือเมืองท่ีเขา อาศยั อยู ประชาชนจะสนบั สนนุ โดยยนิ ยอมใหร ฐั บาลจา ยเงนิ รายไดจากภาษีตาง ๆ ในการจัดต้ังและดำเนินการหองสมุด ประเภทนใ้ี หเ ปน บรกิ ารของรฐั จงึ มไิ ดเ รยี กคา ตอบแทน เชน คา บำรงุ หอ งสมดุ หรอื คา เชา หนงั สอื ท้ังน้ีเพราะถือวาประชาชนไดบำรุงแลว โดยการเสียภาษีรายไดใหแกประเทศ หนาท่ีของหองสมุด ประชาชนกค็ อื ใหบ รกิ ารหนงั สอื และสอื่ อนื่ ๆ เพอ่ื การศกึ ษาตลอดชวี ติ บรกิ ารขา วและเหตกุ ารณ ตาง ๆ ท่ีประชาชนควรทราบ สงเสริมนิสัยรักการอานและการรูจักใชเวลาวางใหเปนประโยชน ให ขา วสาร ขอ มลู ทจ่ี ำเปน ตอ งใชใ นการปฏบิ ตั งิ านและการพฒั นาดา นตา ง ๆ
70111111122222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 3. หอ งสมดุ ของมหาวทิ ยาลยั และวทิ ยาลยั เปนหองสมุดท่ีต้ังอยูในสถานศึกษาระดับ อุดมศึกษา ทำหนาท่ีสงเสริมการเรียนการสอนตามหลักสูตร โดยการจดั รวบรวมหนงั สอื และสอ่ื ความรอู นื่ ๆ ในหมวดวชิ า ตา ง ๆ ตามหลกั สตู ร ชว ยเหลอื ในการคน ควา วจิ ยั ของอาจารย และนักศึกษา สงเสริมพัฒนาการทางวิชาการของอาจารย และนักศึกษา และชวยจัดทำบรรณานุกรมและดรรชนีสำหรับคนหาเรื่องราวท่ีตองการ แนะนำ นกั ศกึ ษาในการใชห นงั สอื อา งองิ บตั รรายการและคมู อื สำหรบั การคน เรอื่ ง 4. หอ งสมดุ โรงเรยี น เปนหองสมุดท่ีตั้งอยูในโรงเรียนมัธยมและโรงเรียนประถมศึกษา มีหนาที่สงเสริมการ เรียนการสอนตามหลักสูตร โดยการรวบรวมหนังสือและสื่อ ความรอู นื่ ๆ ตามรายวชิ า แนะนำ สอนการใชห อ งสมดุ แก นกั เรยี น จดั กจิ กรรมสง เสรมิ นสิ ยั รกั การอา น แนะนำใหร จู กั หนังสือที่ควรอาน ใหรูจักวิธีศึกษาคนควาหาความรูดวย ตนเอง ใหร จู กั รกั และถนอมหนงั สอื และเคารพสทิ ธขิ องผอู น่ื ในการใชหองสมุดและยืมหนังสือซ่ึงเปนสมบัติของทุกคน รว มกนั รว มมอื กบั ครอู าจารยใ นการจดั ชวั่ โมงใชห อ งสมดุ จดั หนงั สอื และสอ่ื การสอนอน่ื ๆ ตามรายวชิ าใหแ กค รอู าจารย 5. หอ งสมดุ เฉพาะ เปน หอ งสมดุ ซงึ่ รวบรวมหนงั สอื ในสาขาวชิ าบางสาขาโดยเฉพาะ มกั เปน สว นหนง่ึ ของ หนวยราชการ องคการ บริษัทเอกชน หรือธนาคาร ทำหนาที่จัดหาหนังสือและใหบริการความรู ขอ มลู และขา วสารเฉพาะเรอ่ื งทเี่ กยี่ วขอ งกบั การดำเนนิ งานของหนว ยงานนนั้ ๆ หอ งสมดุ เฉพาะจะเนน การรวบรวมรายงานการคน ควา วจิ ยั วารสารทางวชิ าการ และเอกสารเฉพาะเรอื่ งทผี่ ลติ เพอ่ื การใชใ น กลุมนักวิชาการบริการของหองสมุดเฉพาะจัดพิมพขาวสารเก่ียวกับส่ิงพิมพเฉพาะเรื่องสงใหถึงผูใช จดั สง เอกสารและเรอื่ งยอ ของเอกสารเฉพาะเรอื่ งใหถ งึ ผใู ชต ามความสนใจเปน รายบคุ คล ในปจจุบันน้ี เน่ืองจากการผลิตหนังสือและสิ่งพิมพอ่ืน ๆ โดยเฉพาะวารสารทางวิชาการ รายงานการวิจัย และรายงานการประชุมทางวิชาการมีปริมาณเพิ่มข้ึนมากมาย แตละสาขาวิชา แยกยอยเปนรายละเอียดลึกซ้ึง จึงยากท่ีหองสมุดแหงใดแหงหนึ่งจะรวบรวมเอกสารเหลานี้ไดหมด ทกุ อยา ง และใหบ รกิ ารไดท กุ อยา งครบถว น จงึ เกดิ มหี นว ยงานดำเนนิ การเฉพาะเรอื่ ง เชน รวบรวม หนงั สอื และสงิ่ พมิ พอ นื่ ๆ เฉพาะสาขาวชิ ายอ ย วเิ คราะหเ นอ้ื หา จดั ทำเรอื่ งยอ และดรรชนคี น เรอ่ื ง
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย100000011111122222233333344444471 นนั้ ๆ แลว พมิ พอ อกเผยแพรใ หถ งึ ตวั ผตู อ งการเรอ่ื งราวขา วสารและขอ มลู ตลอดจนเอกสารในเรอื่ งนน้ั หนว ยงานทที่ ำหนา ทปี่ ระเภทน้ี จะมชี อ่ื เรยี กวา ศนู ยเ อกสาร ศนู ยส ารสนเทศ ศนู ยข า วสาร หรอื ศูนยสารนิเทศ เชน ศูนยเอกสารการวิจัยทางวิทยาศาสตร ศูนยขาวสารการประมง เปนตน ศูนยเหลานี้บางศูนยเปนเอกเทศ บางศูนยก็เปนสวนหนึ่งของหองสมุด บางศูนยก็เปนสวนหน่ึงของ หนว ยงานเชน เดยี วกบั หอ งสมดุ เฉพาะ หอ งสมดุ ประชาชน ในทน่ี จี้ ะกลา วถงึ หอ งสมดุ ประชาชนเปน หลกั เนอื่ งจากเปน หอ งสมดุ ทใ่ี หบ รกิ ารในทกุ อำเภอ และใน กทม.บางเขต หรอื ใหบ รกิ ารประชาชนทวั่ ไป และอยใู นชมุ ชนใกลต วั นกั ศกึ ษามากทส่ี ดุ หอ งสมดุ ประชาชน หมายถงึ สถานทจ่ี ดั หา รวบรวมทรพั ยากรสารสนเทศ เพอื่ การอา น และการศกึ ษาคน ควา ทกุ ชนดิ ทกุ ประเภท มกี ารจดั ระบบหมวดหมตู ามหลกั สากล เพอื่ การบรกิ าร และจดั บรกิ ารอยา งกวา งขวางแกป ระชาชนในชมุ ชน สงั คม โดยไมจ ำกดั เพศ วยั ความรู เชอ้ื ชาติ ศาสนา รวมทงั้ การจดั กจิ กรรมสง เสรมิ การอา นโดยมบี รรณารกั ษศาสตรเ ปน ผอู ำนวยความสะดวก หองสมุดประชาชนดำเนินการโดยหนวยงานตาง ๆ ไดแก สำนักงาน กศน. (หองสมุด ประชาชนท่ัวประเทศ) กรุงเทพมหานคร (หองสมุดประชาชนในเขต กทม.) เทศบาล (หองสมุด ประชาชนเทศบาล) เปน ตน ประเภทของหอ งสมดุ ประชาชน (สงั กดั สำนกั งาน กศน.) หอ งสมดุ ประชาชน แบง ตามขนาดไดเ ปน ๓ ประเภทใหญ ๆ ดงั น้ี 1. หองสมุดประชาชนขนาดใหญ ไดแก หองสมุดประชาชนจังหวัด สวนใหญตั้งอยูใน เขตอำเภอเมอื ง และหอสมดุ รชั มงั คลาภเิ ษกพระราชวงั ไกลกงั วล หวั หนิ ซง่ึ มลี กั ษณะอาคารสว นใหญ เปน 2 ชน้ั ชน้ั บนจดั บรกิ ารหนงั สอื เอกสาร และสอื่ เกยี่ วกบั การศกึ ษาตามหลกั สตู รระดบั ตา ง ๆ โดยจัดเปนหองการศึกษานอกโรงเรียนและหองโสตทัศนศึกษา หองหรือมุมหนังสือมหาวิทยาลัย สุโขทัยธรรมาธิราช มหาวิทยาลัยรามคำแหง และหองหรือมุมศูนยขอมูลชุมชนทองถ่ิน เปนตน สว นชน้ั ลา งจดั เปน ชน้ั หนงั สอื และบรกิ ารหนงั สอื เอกสาร สอื่ ความรทู างงวชิ าการ สารคดโี ดยทวั่ ไป และจดั บรกิ ารหนงั สอื สำหรบั เดก็ สอ่ื สำหรบั เดก็ เยาวชน มมุ จดั กจิ กรรมสำหรบั เดก็ 2. หอ งสมดุ ประชาชนขนาดกลาง ไดแ ก หอ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี ลกั ษณะ อาคารเปน 2 ชนั้ มรี ปู แบบอาคารเหมอื นกนั เกอื บทกุ แหง ชนั้ บนจดั เปน หอ งศนู ยข อ มลู ทอ งถนิ่ บรกิ าร เกยี่ วกบั ขอมลู ชมุ ชน หอ งการศกึ ษานอกโรงเรยี น บรกิ ารสอ่ื ความรหู ลกั สตู รการศกึ ษานอกโรงเรยี น ทกุ หลกั สตู ร ทกุ ประเภท ตลอดจนหอ งโสตทศั นศกึ ษาและหอ งการศกึ ษาดาวเทยี มไทยคม และหอ ง สำคญั ทสี่ ดุ หอ งหนงึ่ คอื หอ งเฉลมิ พระเกยี รตฯิ จดั บรกิ ารขอ มลู เกย่ี วกบั พระราชประวตั ิ พระราชกรณยี กจิ
72111111122222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 โครงการในพระราชดำรหิ นงั สอื พระราชนพิ นธข องสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี และพระราชวงศที่เกี่ยวของ เปนตน ช้ันลางจัดบริการมุมเด็กซ่ึงประกอบดวยสื่อความรูสำหรับเด็ก เครอื่ งเลน พฒั นาความพรอ ม สอื่ ความรทู กุ ประเภท รวมทง้ั เปน ทจี่ ดั กจิ กรรมสำหรบั เดก็ และจดั สอ่ื เอกสารหนงั สอื วชิ าการ สารคดี ความรทู ว่ั ไปสำหรบั ผใู หญ ประชาชนทวั่ ไป หอ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี เปน หอ งสมดุ ทไ่ี ดพ ระราชทานพระราชานญุ าตจาก สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี ในวโรกาสท่ีทรงมีพระชนมายุครบ 36 พรรษา และพระองคท รงเสดจ็ เปด หอ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี ทกุ แหง ดว ยพระองคเ อง 3. หอ งสมดุ ประชาชนขนาดเลก็ ไดแ ก หอ งสมดุ ประชาชนอำเภอทวั่ ไป จดั บรกิ ารหนงั สอื และสอ่ื ความรปู ระเภทตา ง ๆ จดั มมุ เดก็ และครอบครวั มมุ วารสารหนงั สอื พมิ พ มมุ การศกึ ษานอก โรงเรยี นและหนงั สอื วชิ าการ สารคดที ว่ั ไป รวมทง้ั หนงั สอื อา งองิ เปน ตน ความสำคญั ของหอ งสมดุ ประชาชน หอ งสมดุ ประชาชนมคี วามสำคญั เปน อยา งมากตอ การพฒั นาคนในชมุ ชน และของประเทศ ในทกุ ดา น ดงั น้ี 1. เปนแหลงกลางในการจัดหารวบรวม และบริการขอมูลขาวสารสำคัญที่ทันเหตุการณ และความเคลอ่ื นไหวของโลกทปี่ รากฏในรปู ลกั ษณต า ง ๆ มาไวบ รกิ ารแกป ระชาชน 2. เปนแหลงเรียนรูการศึกษาตามอัธยาศัยที่ใหพ้ืนฐานความคิดของประชาชนโดย สว นรวมและเปน พน้ื ฐานความเตบิ โตทางสตปิ ญ ญาและวฒั นธรรมอยา งตอ เนอ่ื งตลอดชวี ติ 3 เปน ศนู ยข อ มลู ชมุ ชนในการสง เสรมิ กจิ กรรมดา นการศกึ ษาและวฒั นธรรมของชมุ ชน 4. เปน แหลง กลางทจี่ ะปลกู ฝง ใหป ระชาชนมนี สิ ยั รกั การอา น การศกึ ษาคน ควา หาความรู การศกึ ษาวจิ ยั 5. เปน แหลง ทปี่ ระชาชนสามารถใชห นงั สอื สอื่ ความรตู า ง ๆ ใหเ ปน ประโยชนอ ยา งเตม็ ที่ ตามความตอ งการและสภาพแวดลอ มของประชาชน 6. เปนแหลงสนับสนุนการเผยแพรความรู ความคิด ทัศนคติ ประสบการณในรูปแบบ ของสอ่ื ตา งๆ 7. เปน แหลง การเรยี นรทู เี่ ชอ่ื มโยงการศกึ ษานอกระบบ การศกึ ษาในระบบ และเชอื่ มโยง แหลง เรยี นรตู า ง ๆ 1. การบรกิ ารภายในหอ งสมดุ หองสมุดประชาชนทุกประเภทจะจัดบริการภายในหองสมุดตามความเหมาะสมของแตละ หอ งสมดุ และการสนองตอบความตอ งการของผรู บั บรกิ าร ดงั น้ี
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย100000011111122222233333344444473 1.1 บริการการอาน การศึกษาคนควา จัดส่ือตาง ๆ ในพ้ืนท่ีท่ีถูกจัดเปนสัดสวน และ สงิ่ อำนวยความสะดวกตา ง ๆ 1.2 บรกิ ารสบื คน ดว ยคอมพวิ เตอร เพอ่ื การเขา ถงึ สารสนเทศทตี่ อ งการไดอ ยา งรวดเรว็ ดว ย โปรแกรม PLS (Public Library Service) โดยจัดบริการเครื่องคอมพิวเตอรเพื่อการสืบคนและ แนะนำการใช 1.3 บรกิ ารสบื คน ดว ยตบู ตั รรายการ โดยสารสนเทศทกุ ประเทภ ทกุ ชนดิ จะถกู จดั ทำรายการ คน เปน บตั รรายการ จดั เรยี งไวใ นตบู ตั รรายการ แยกประเภทเปน บตั รผแู ตง บตั รชอ่ื หนงั สอื และ บตั รเรอ่ื ง รวมทงั้ บตั รดรรชนตี า ง ๆ ไวบ รกิ าร 1.4 บรกิ ารยมื -คนื หนงั สอื -สอื่ ความรตู า ง ๆ ใหผ ใู ชบ รกิ ารยมื อา นนอกหอ งสมดุ โดยแตล ะ แหง จะกำหนด กฎ ระเบยี บ ขอ บงั คบั ฯลฯ ตามความเหมาะสมของแตล ะหอ งสมดุ และมกี ารใช ระบบเทคโนโลยใี นการบรกิ ารทรี่ วดเรว็ 1.5 การบริการแนะแนวการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยแกนักศึกษา และ ประชาชนผสู นใจทว่ั ไป 1.6 บรกิ ารสอื่ เอกสารของสถาบนั อดุ มศกึ ษา ทงั้ ของมหาวทิ ยาลยั รามคำแหง มหาวทิ ยาลยั สโุ ขทยั ธรรมาธริ าช 1.7 บรกิ ารขอ มลู สารสนเทศและเอกสารงานวจิ ยั ตา ง ๆ รวมทงั้ หนงั สอื อา งองิ 1.8 บรกิ ารการเรยี นรกู ารใชค อมพวิ เตอรโ ปรแกรมตา ง ๆ อนิ เทอรเ นต็ สอื่ อเิ ลก็ ทรอนกิ สต า ง ๆ 1.9 บรกิ ารสถานทจี่ ดั กจิ กรรมเสรมิ ความรตู า ง ๆ 1.10 บรกิ ารแนะนำใหค วามรแู กน กั เรยี น นกั ศกึ ษา สถาบนั ตา ง ๆ รวมทง้ั ประชาชนในการ รจู กั ใชห อ งสมดุ ประชาชน 1.11 บรกิ ารแนะนำทางบรรณารกั ษศาสตรแ กบ คุ ลากรเครอื ขา ยในการจดั ปรบั ปรงุ พฒั นา แหลง เรยี นรหู อ งสมดุ ของทอ งถนิ่ 1.12 บรกิ ารฝก ประสบการณก ารปฏบิ ตั งิ านหอ งสมดุ แกน กั เรยี น นกั ศกึ ษา สถาบนั ตา ง ๆ 2. การบรกิ ารภายนอกหอ งสมดุ 2.1 บรกิ ารหอ งสมดุ เคลอื่ นทกี่ บั หนว ยงานองคก รทอ งถน่ิ 2.2 บรกิ ารหมนุ เวยี นสอ่ื ในรปู แบบตา ง ๆ ไปยงั ศนู ยก ารเรยี น แหลง ความรู ครอบครวั ฯลฯ ทอ่ี ยหู า งไกลหอ งสมดุ ในรปู แบบตา ง ๆ เชน เป ยา ม หบี กระเปา ฯลฯ 2.3 บรกิ ารความรทู างสถานวี ทิ ยุ โทรทศั น หอกระจายขา ว เสยี งตามสาย แผน พบั แผน ปลวิ ฯลฯ 2.4 บรกิ ารสอ่ื ตา ง ๆ แกบ คุ ลากร กศน. ทงั้ ครู วทิ ยากร นกั ศกึ ษากลมุ การเรยี นรตู า ง ๆ
74111111122222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 เรอ่ื งท่ี 3 : ทกั ษะการเขา ถงึ สารเทศของหอ งสมดุ ประชาชน ปจจุบันความกาวหนาของเทคโนโลยี ชวยลดขั้นตอนการหาขอมูลของหองสมุดประชาชน ผเู รยี นสามารถคน หาไดจ ากอนิ เทอรเ นต็ วา มหี อ งสมดุ ประชาชนทใี่ ดบา ง สถานทต่ี งั้ เวลาเปด -ปด หมายเลขโทรศพั ท กจิ กรรมทใ่ี หบ รกิ าร ชว ยใหผ ใู ชส ะดวกและสามารถเขา ถงึ หอ งสมดุ ไดง า ย หอ งสมดุ ทกุ ประเภททกุ ชนดิ จะมกี ารจดั ระบบหมวดหมขู องสารสนเทศ โดยมวี ตั ถปุ ระสงค สำคัญเพื่อใหประชาชนเขาถึงสิ่งที่ตองการสนใจไดงาย สะดวกรวดเร็ว และสะดวกในการบริหาร จดั การหอ งสมดุ เพอ่ื การบรกิ ารกลมุ เปา หมายในระยะยาว ระบบหมวดหมูที่หองสมุดนำมาใชจะเปนระบบสากลที่ทั่วโลกใช และเหมาะกับกลุม เปา หมายเขา ถงึ ไดง า ย ระบบทนี่ ยิ มใชใ นประเทศไทยเปน สว นใหญ มี 2 ระบบ ไดแ ก ระบบทศนยิ ม ของดวิ อี้ ซง่ึ ใชต วั เลขอารบกิ เปน สญั ลกั ษณ แทนหมวดหมสู ารสนเทศ นยิ มใชใ นหอ งสมดุ ประชาชน กบั อกี ระบบหนง่ึ ไดแ กร ะบบรฐั สภาอเมรกิ นั ใชอ กั ษรโรมนั (A-Z) เปน สญั ลกั ษณ นยิ มใชใ นหอ ง สมดุ มหาวทิ ยาลยั ระบบทศนยิ มของดวิ อี้ แบง ความรใู นโลกออกเปน หมวดหมจู ากหมวดใหญไ ปหาหมวดยอ ย จากหมวดยอ ยแบง เปน หมยู อ ย และหมยู อ ยๆ โดยใชเ ลขอารบกิ 0-9 เปน สญั ลกั ษณ ดงั นี้ 000 สารวทิ ยาความรเู บด็ เตลด็ ทว่ั ไป 100 ปรชั ญาและวชิ าทเ่ี กย่ี วขอ ง 200 ศาสนา 300 สงั คมศาสตร 400 ภาษาศาสตร 500 วทิ ยาศาสตร (วทิ ยาศาสตรบ รสิ ทุ ธ)ิ์ 600 เทคโนโลยี (วทิ ยาศาสตรป ระยกุ ต) 700 ศลิ ปกรรมและการบนั เทงิ 800 วรรณคดี 900 ภมู ศิ าสตรแ ละประวตั ศิ าสตร ระบบรฐั สภาอเมรกิ า (Library of Congress Classification) หอ งสมดุ มหาวทิ ยาลยั ในประเทศไทยสว นใหญใ ชร ะบบหอสมดุ รฐั สภาอเมรกิ นั ซง่ึ ปรบั ปรงุ และพฒั นาโดย เฮอรเ บริ ด พทั นมั (Herbirt Putnum) เมอ่ื ป พ.ศ. 2445 ระบบหอสมดุ รฐั สภาอเมรกิ นั แบง หมวดหมวู ชิ าออกเปน 20 หมวด ใชอ กั ษรโรมนั ตวั ใหญ A-Z ยกเวน ตวั อกั ษร I, O, W, X, Y เพอ่ื สำหรบั การขยายหมวดหมวู ชิ าการใหม ๆ ในอนาคต
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย100000011111122222233333344444475 ตารางการแบงหมวดหมูหนังสือระบบหอสมุดอเมริกัน แบงหมวดหมูวิชาการเปน 20 หมวดใหญ ดงั น้ี 1. หมวด A : ความรทู วั่ ไป 2. หมวด B : ปรชั ญา ศาสนา 3. หมวด C : ประวตั ศิ าสตร 4. หมวด D : ประวตั ศิ าสตรส ากล 5. หมวด E-F : ประวตั ศิ าสตรอ เมรกิ า 6. หมวด G : ภมู ศิ าสตร มานษุ ยวทิ ยา คตชิ นวทิ ยา 7. หมวด H : สงั คมศาสตร 8. หมวด J : รฐั ศาสตร 9. หมวด K : กฎหมาย 10. หมวด L : การศกึ ษา 11. หมวด M : ดนตรี 12. หมวด N : ศลิ ปกรรม 13. หมวด P : ภาษาและวรรณคดี 14. หมวด Q : วทิ ยาศาสตร 15. หมวด R : แพทยศาสตร 16. หมวด S : เกษตรศาสตร 17. หมวด T : เทคโนโลยี 18. หมวด U : วชิ าการทหาร 19. หมวด V : นาวกิ ศาสตร 20. หมวด Z : บรรณารกั ษศาสตร สำหรบั หอ งสมดุ ประชาชนซงึ่ ผใู ชบ รกิ ารเปน ประชาชนทว่ั ไป การจดั หมวดหมหู นงั สอื นอกจาก ระบบดงั กลา วแลว ยงั มชี อื่ หมวดหนงั สอื และสอ่ื เพอ่ื เพมิ่ ความสะดวกในการคน หา เชน นวนยิ าย เรอ่ื งสนั้ สารคดี ประวตั ศิ าสตร วทิ ยาศาสตร กฬี า นนั ทนาการ เปน ตน การเขา ถงึ สารสนเทศหอ งสมดุ ประชาชน หอ งสมดุ ประชาชนมหี ลากหลายสงั กดั เชน สงั กดั สำนกั งาน กศน. สงั กดั กรงุ เทพมหานคร สังกัดเทศบาล การจัดระบบการสืบคนหองสมุดประชาชนไดอำนวยความสะดวกในการสืบคนสาร สนเทศ ดงั นี้
76111111122222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 1. การใชโ ปรแกรมเพอ่ื การสบื คน ในยคุ ปจ จบุ นั สำนกั งาน กศน. ไดพ ฒั นาโปรแกรม เพอื่ บรหิ ารจดั การงานหอ งสมดุ ใหค รบวงจร เชน ขอ มลู หนงั สอื สอ่ื ขอ มลู สมาชกิ ขอ มลู อน่ื ๆ ดงั นนั้ หากผูใชบริการตองการรูวามีหนังสือหรือส่ือท่ีตองการในหองสมุดแหงนั้นหรือไม ก็สามารถคนหา ไดดวยโปรแกรมดังกลาว ซ่ึงหองสมุดจะมีคอมพิวเตอรใหสืบคนไดดวยตนเอง โดยพิมพคำท่ี เกี่ยวของกับหนังสือ เชน ประวัติศาสตร สัตวเลี้ยงลูกดวยนม การศึกษา โลกรอน ฯลฯ สวน รายละเอยี ดวธิ กี ารใชโ ปรแกรม สามารถศกึ ษาไดจ ากหอ งสมดุ ประชาชนแหง นน้ั กแลิจะกฝรก ใรทหมกั ผษูเระียกนาไรปใชหโ อปงรสแกมรุดมปจรนะสชาามชานรทถ่ีใสชบื โคปน รแหกนรงั มสบอื ไรดิห ารงานหองสมุด111111111111111111111111111112222222222222222222222222222233333333333333333333333333333444444444444444444444444444445555555555555555555555555555566666666666666666666666666666777777777777777777777777777778888888888888888888888888888899999999999999999999999999999000000000000000000000000000001111111111111111111111111111122222222222222222222222222222333333333333333333333333333334444444444444444444444444444455555555555555555555555555555666666666666666666666666666667777777777777777777777777777788888888888888888888888888888999999999999999999999999999990000000000000000000000000000011111111111111111111111111111222222222222222222222222222223333333333333333333333333333344444444444444444444444444444555555555555555555555555555556666666666666666666666666666677777777777777777777777777777888888888888888888888888888889999999999999999999999999999900000000000000000000000000000111111111111111111111111111112222222222222222222222222222211111111111111111111111111111222222222222222222222222222223333333333333333333333333333344444444444444444444444444444555555555555555555555555555556666666666666666666666666666677777777777777777777777777777888888888888888888888888888889999999999999999999999999999900000000000000000000000000000111111111111111111111111111112222222222222222222222222222233333333333333333333333333333444444444444444444444444444445555555555555555555555555555566666666666666666666666666666777777777777777777777777777778888888888888888888888888888899999999999999999999999999999000000000000000000000000000001111111111111111111111111111122222222222222222222222222222333333333333333333333333333334444444444444444444444444444455555555555555555555555555555666666666666666666666666666667777777777777777777777777777788888888888888888888888888888999999999999999999999999999990000000000000000000000000000011111111111111111111111111111222222222222222222222222222221111111111111111111111111111122222222222222222222222222222333333333333333333333333333334444444444444444444444444444455555555555555555555555555555666666666666666666666666666667777777777777777777777777777788888888888888888888888888888999999999999999999999999999990000000000000000000000000000011111111111111111111111111111222222222222222222222222222223333333333333333333333333333344444444444444444444444444444555555555555555555555555555556666666666666666666666666666677777777777777777777777777777888888888888888888888888888889999999999999999999999999999900000000000000000000000000000111111111111111111111111111112222222222222222222222222222233333333333333333333333333333444444444444444444444444444445555555555555555555555555555566666666666666666666666666666777777777777777777777777777778888888888888888888888888888899999999999999999999999999999000000000000000000000000000001111111111111111111111111111122222222222222222222222222222111111111111111111111111111112222222222222222222222222222233333333333333333333333333333444444444444444444444444444445555555555555555555555555555566666666666666666666666666666 2. การสบื คน ขอ มลู สารสนเทศดว ยบตั รรายการ หอ งสมดุ ประชาชนบางแหง อาจยงั จดั บรกิ ารสบื คน ดว ยบตั รรายการ ซงึ่ มลี กั ษณะเปน บตั รแขง็ เกบ็ ไวใ นลนิ้ ชกั ในตบู ตั รรายการ ตวั อยา งลกั ษณะของบตั รรายการ บตั รรายการหนงั สอื ทปี่ รากฏขา งบน จะมชี อ่ื ผแู ตง อยบู รรทดั บนสดุ มชี อ่ื เรยี กวา บตั รผแู ตง
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย100000011111122222233333344444477 โใรสรกปาชามิจยยรหุดกแงกอปากรางนรใรรสระหมสทมมชค หง ี่คาุดครอนชู แรงนใูกหสหศลมไนโงุดดด.สจยาารหปรวกรรสมชือะนก้ันสจเลหาาทมุ นกนศผตงังเูาสูบรนแยีือัตกลนอรบั ระแยาบใบายหรงง กรผกรณาวลูเรรดมุ าียเรลรนักใะ็วหแษปขผใรแงูแหะขลขมแ ันะงนาขใกณะหันานแหรำ1ตหยห0ลิบาอ ะหหงคกสนนนลมังังุมสสดุ ไืืจออปัดตจหกาทาอ ามกำงร111111111111111111111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222222222222222222222333333333333333333333333333333333333333333333333444444444444444444444444444444444444444444444444555555555555555555555555555555555555555555555555666666666666666666666666666666666666666666666666777777777777777777777777777777777777777777777777888888888888888888888888888888888888888888888888999999999999999999999999999999999999999999999999000000000000000000000000000000000000000000000000111111111111111111111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222222222222222222222333333333333333333333333333333333333333333333333444444444444444444444444444444444444444444444444555555555555555555555555555555555555555555555555666666666666666666666666666666666666666666666666777777777777777777777777777777777777777777777777888888888888888888888888888888888888888888888888999999999999999999999999999999999999999999999999000000000000000000000000000000000000000000000000111111111111111111111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222222222222222222222333333333333333333333333333333333333333333333333444444444444444444444444444444444444444444444444555555555555555555555555555555555555555555555555666666666666666666666666666666666666666666666666777777777777777777777777777777777777777777777777888888888888888888888888888888888888888888888888999999999999999999999999999999999999999999999999000000000000000000000000000000000000000000000000111111111111111111111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222222222222222222222111111111111111111111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222222222222222222222333333333333333333333333333333333333333333333333444444444444444444444444444444444444444444444444555555555555555555555555555555555555555555555555666666666666666666666666666666666666666666666666777777777777777777777777777777777777777777777777888888888888888888888888888888888888888888888888999999999999999999999999999999999999999999999999000000000000000000000000000000000000000000000000111111111111111111111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222222222222222222222333333333333333333333333333333333333333333333333444444444444444444444444444444444444444444444444555555555555555555555555555555555555555555555555666666666666666666666666666666666666666666666666777777777777777777777777777777777777777777777777888888888888888888888888888888888888888888888888999999999999999999999999999999999999999999999999000000000000000000000000000000000000000000000000111111111111111111111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222222222222222222222333333333333333333333333333333333333333333333333444444444444444444444444444444444444444444444444555555555555555555555555555555555555555555555555666666666666666666666666666666666666666666666666777777777777777777777777777777777777777777777777888888888888888888888888888888888888888888888888999999999999999999999999999999999999999999999999000000000000000000000000000000000000000000000000111111111111111111111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222222222222222222222111111111111111111111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222222222222222222222333333333333333333333333333333333333333333333333444444444444444444444444444444444444444444444444555555555555555555555555555555555555555555555555666666666666666666666666666666666666666666666666777777777777777777777777777777777777777777777777888888888888888888888888888888888888888888888888999999999999999999999999999999999999999999999999000000000000000000000000000000000000000000000000111111111111111111111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222222222222222222222333333333333333333333333333333333333333333333333444444444444444444444444444444444444444444444444555555555555555555555555555555555555555555555555666666666666666666666666666666666666666666666666777777777777777777777777777777777777777777777777888888888888888888888888888888888888888888888888999999999999999999999999999999999999999999999999000000000000000000000000000000000000000000000000111111111111111111111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222222222222222222222333333333333333333333333333333333333333333333333444444444444444444444444444444444444444444444444555555555555555555555555555555555555555555555555666666666666666666666666666666666666666666666666777777777777777777777777777777777777777777777777888888888888888888888888888888888888888888888888999999999999999999999999999999999999999999999999000000000000000000000000000000000000000000000000111111111111111111111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222222222222222222222111111111111111111111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222222222222222222222333333333333333333333333333333333333333333333333444444444444444444444444444444444444444444444444555555555555555555555555555555555555555555555555666666666666666666666666666666666666666666666666
78111111122222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 เรอื่ งที่ 4 : การใชแ หลง เรยี นรสู ำคญั ๆ ภายในประเทศ หอ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี ในโอกาสมงิ่ มงคลสมยั ทส่ี มเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเจรญิ พระ ชนมายุ 36 พรรษา เมอื่ ปพ ทุ ธศกั ราช 2534 กระทรวงศกึ ษาธกิ ารไดร บั พระราชทานพระราชานญุ าต ใหด ำเนนิ โครงการจดั ตง้ั หอ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี เพอื่ เฉลมิ พระเกยี รติ และเพอ่ื สนอง แนวทางพระราชดำรใิ นการสง เสรมิ การศกึ ษาสำหรบั ประชาชนทไ่ี ดท รงแสดงในโอกาสตา ง ๆ เชน ในโอกาสท่ีทรงมีพระมหากรุณาธิคุณเสด็จเปนองคประธานในการประชุมสมัชชาสากล วา ดว ยการศกึ ษาผใู หญ เมอ่ื วนั ท่ี 12 มกราคม 2533 ไดท รงพระราชทานลายพระหตั ถเ ชญิ ชวนให “รว มกนั ทำใหช าวโลกอา นออกเขยี นได” และในบทพระราชนพิ นธเ รอื่ ง “หอ งสมดุ ในทศั นะของขา พเจา ” ไดท รงกลา ววา “...ความรขู องมนษุ ยเ ปน มรดกทต่ี กทอดกนั มาแตโ บราณ เมอื่ มกี ารประดษิ ฐค ดิ คน อกั ษรขนึ้ ผูมีความรูก็ไดบันทึกความรูของตน สิ่งที่ตนคนพบเปนการจารึก หรือเปนหนังสือทำใหบุคคลอ่ืนใน สมยั เดยี วกนั หรอื อนชุ นรนุ หลงั ไดม โี อกาสศกึ ษาทราบถงึ เรอ่ื งนนั้ นๆ และไดใ ชค วามรเู กา ๆ เปน พนื้ ฐาน ทจ่ี ะหาประสบการณค ดิ คน สง่ิ ใหมๆ ทเ่ี ปน ความกา วหนา เปน ความเจรญิ สบื ตอ ไป... หอ งสมดุ เปน สถานทเี่ กบ็ เอกสารตา ง ๆ อนั เปน แหลง ความรดู งั กลา ว แลว จงึ เรยี กไดว า เปน ครู เปน ผชู นี้ ำใหเ รามปี ญ ญาวเิ คราะหว จิ ารณใ หร สู งิ่ ควรรอู นั ชอบดว ยเหตผุ ลได ขา พเจา อยากใหเ รามหี อ งสมดุ ทด่ี ี มหี นงั สอื ครบทกุ ประเภทสำหรบั ประชาชน...” ดวยความจงรักภักดีและความมุงม่ันศรัทธาท่ีจะรวมสนองแนวทางพระราชดำริในการ สง เสรมิ โอกาสทางการศกึ ษา ภายในป 2533 และ 2534 ไดม ปี ระชาชนในแตล ะพน้ื ที่ หนว ยงาน ภาครฐั และภาคเอกชนใหค วามสนบั สนนุ กระทรวงศกึ ษาธกิ ารจดั ตง้ั หอ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี จำนวน 59 แหง ในพนื้ ท่ี 47 จงั หวดั เกนิ เปา หมายทกี่ ำหนดไวเ ดมิ 37 แหง และนบั เนอ่ื งจากนน้ั ยังมีขอเสนอจากจังหวัดตางๆ ขอเขารวมโครงการเพ่ิมเติมจวบจนปจจุบันมีหองสมุดประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี จำนวน 82 แหง (ขอ มลู จากสถาบนั พฒั นาวตั กรรมการเรยี นรู สำนกั งาน กศน. พฤศจกิ ายน 2553) บทบาทหนา ท่ี 1. ศนู ยข า วสารขอ มลู ของชมุ ชน หมายถงึ การจดั หอ งสมดุ ใหเ ปน แหลง ศกึ ษาหาความรู คน ควา วจิ ยั โดยมกี ารจดั บรกิ ารหนงั สอื เอกสารสงิ่ พมิ พ สอื่ โสตทศั น ตลอดจนการจดั ทำทำเนยี บ และการแนะแนวแหลง ความรอู นื่ ๆ ทผี่ ใู ชบ รกิ ารสามารถไปศกึ ษาเพม่ิ เตมิ
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย100000011111122222233333344444479 2. ศนู ยส ง เสรมิ การเรยี นรขู องชมุ ชน หมายถงึ การเปน แหลง สง เสรมิ สนบั สนนุ และจดั กจิ กรรมการเรยี นรทู ห่ี ลากหลาย โดยหอ งสมดุ อาจดำเนนิ การเอง หรอื ประสานงานอำนวยความสะดวก ใหช มุ ชน หรอื หนว ยงานภายนอกมาจดั ดำเนนิ การ กจิ กรรมการเรยี นรทู จ่ี ดั ขน้ึ จะใหค วามสำคญั แก การจดั กจิ กรรมสง เสรมิ การอา น การแนะแนว การศกึ ษา และการพฒั นาอาชพี การสนบั สนนุ การเรยี นรดู ว ยตนเอง การจดั การศกึ ษานอกโรงเรยี น สายสามัญ การจัดกลุมสนใจและช้ันเรียนวิชาชีพ การสงเสริมการศึกษาตามอัธยาศัยในรูปของ นทิ รรศการ การอภปิ รายการเรยี นรรู ะหวา งสมาชกิ ในครอบครวั การถา ยทอดความรจู ากผรู ใู นชมุ ชน และการแสดงภาพยนตรแ ละสอื่ โสตทศั น 3. ศนู ยก ลางจดั กจิ กรรมของชมุ ชน หมายถงึ การใหบ รกิ ารแกช มุ ชนในการจดั กจิ กรรม การศกึ ษาและศลิ ปวฒั นธรรม เชน การประชมุ ขององคก รทอ งถน่ิ และชมรมตา งๆ การจดั นทิ รรศการ การแสดงผลติ ภณั ฑ การจดั กจิ กรรมวนั สำคญั ตามประเพณี การจดั สวนสขุ ภาพ สนามเดก็ เลน และ สวนสาธารณะ เปน ตน 4. ศนู ยก ลางสนบั สนนุ เครอื ขา ยการเรยี นรใู นชมุ ชน หมายถงึ การจดั ใหเ กดิ กระบวน การทจ่ี ะเชอ่ื มประสานระหวา งหอ งสมดุ และแหลง ความรใู นชมุ ชนอน่ื ๆ เชน ทอ่ี า นหนงั สอื ประจำหมบู า น สถานศึกษา แหลงประกอบการ ภูมิปญญาทองถ่ิน ดวยการผลิตและเผยแพรเอกสารส่ิงพิมพไป สนบั สนนุ เวยี นหนงั สอื จดั ทำทำเนยี บผรู ใู นชมุ ชน จดั กจิ กรรมเพอื่ ใหเ กดิ การแลกเปลย่ี นเรยี นรรู ะหวา ง ชมุ ชน เปน ตน อาคารหอ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี หอ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี ทจ่ี ดั สรา งขน้ึ ในรนุ แรกจะเปน อาคาร 2 ชนั้ มเี นอื้ ที่ ใชส อยประมาณ 320 ตารางเมตร และมรี ปู ทรงทคี่ ลา ยคลงึ กนั จะตา งกนั เฉพาะบรเิ วณหลงั คาและ จั่ว ท้ังน้ีเปนไปตามมติของคณะกรรมการอำนวยการโครงการท่ีกำหนดใหหองสมุดมีท้ังเอกลักษณะ เฉพาะของหอ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี และในขณะเดยี วกนั ใหม เี อกลกั ษณเ ฉพาะภาค
80111111122222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 หองสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” อ.ศรมี โหสถ จ.ปราจนี บรุ ี หอ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี ราชบรุ ี หอ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี นครราชสมี า หอ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี สมทุ รสาคร หอ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี สกลนคร
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย100000011111122222233333344444481 หองสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” หองสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” อ.ดอนเจดีย จ.สุพรรณบุรี อ.สตั หบี จ.ชลบรุ ี หองสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” หองสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” อ.สามพราน จ.นครปฐม อ.เสนา จ.พระนครศรีอยุธยา หองสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” หองสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” อ.วเิ ศษชยั ชาญ จ.อา งทอง อ.รือเสาะ จ.นราธิวาส
82111111122222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 การบรกิ ารของหอ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี บรกิ ารหนงั สอื ทวั่ ไป หนงั สอื ทจี่ ดั บรกิ ารประกอบดว ย หนงั สอื อา งองิ นวนยิ าย สารคดี และแบบเรยี นในระดบั ตา งๆ โดยเฉพาะอยา งยง่ิ สำหรบั นกั ศกึ ษานอกโรงเรยี นทจ่ี ะสามารถยมื หนงั สอื เรยี นไปใช นอกจากนี้ ยงั มหี นงั สอื พมิ พแ ละวารสารจดั บรกิ าร พรอ มกบั กฤตภาค จลุ สาร และสง่ิ พมิ พอ น่ื ๆ รปู : ตำรายาจารกึ ตามเสาระเบยี งว บรกิ ารพเิ ศษทเ่ี ปน เอกลกั ษณเ ฉพาะสำหรบั หอ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี ไดแ ก บรกิ ารศนู ยข อ มลู ทอ งถน่ิ หอ งสมดุ แตล ะแหง จะจดั ศนู ยข อ มลู ทอ งถนิ่ ตามพระราโชบายของ สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทม่ี พี ระราชประสงคใ หห อ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกุมารี” จัดรวบรวมขอมูลเก่ียวกับ อำเภอ และจังหวัดท่ีตั้งในรูปของสถิติ เอกสารสิ่งพิมพ บทสมั ภาษณ แผนที่ ตลอดจนภาพถา ย ในปจ จบุ นั ศนู ยข อ มลู ภายในหอ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี ยงั มคี วามแตกตา งกนั ใน ความสมบรู ณแ ละวธิ กี ารนำเสนอ แตส ว นใหญจ ะมขี อ มลู ในเรอื่ งดงั ตอ ไปนี้ 1. ขอ มลู สภาพทวั่ ไป 2. ขอ มลู ทางสงั คม 3. ขอ มลู ทางการเมอื งการปกครอง 4. ขอ มลู ทางการศกึ ษา 5. ขอ มลู ทางศลิ ปวฒั นธรรม 6. ขอ มลู ทางวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 7. ขอ มลู ทางการเกษตร 8. ขอ มลู ทางอตุ สาหกรรม 9. ขอ มลู ทางเศรษฐกจิ มมุ นกั เขยี นทอ งถนิ่ ไดม คี วามพยายามทจ่ี ะประกาศเกยี รตคิ ณุ และรวบรวมผลงานนกั เขยี น ทองถิ่นท่ีมีผลงานมีช่ือเสียงระดับชาติ และเปนที่รูจักภายในทองถ่ิน ทั้งน้ีเพ่ือใหประชาชนในแตละ พนื้ ทเี่ กดิ ความภาคภมู ใิ จในพลงั ความสรา งสรรคใ นทอ งถน่ิ ของตนและเยาวชนรนุ หลงั เกดิ แรงบนั ดาลใจ ทจ่ี ะเจรญิ รอยตาม มมุ วรรณกรรมพน้ื บา น นอกจากมมุ นกั เขยี นทอ งถน่ิ แลว หอ งสมดุ ยงั มงุ เพอ่ื จะรวบรวม วรรณกรรมพนื้ บา นทง้ั ทอ่ี ยใู นรปู ของเอกสารสง่ิ พมิ พ และเปน ตำนานเลา สบื ตอ กนั มา มมุ ธรรมะ หอ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี หลายแหง ไดร เิ รม่ิ หอ งธรรมะหรอื มมุ ธรรมะ ซ่ึงนอกจากจะนำเสนอประวัติและผลงานของพระสงฆท่ีเปนที่เคารพในพ้ืนท่ีแลว ยังจัดหนังสือ พระไตรปฏ ก และรวบรวมหนงั สอื ธรรมะ ตลอดจนเทปธรรมะเพอื่ ประโยชนใ นการศกึ ษาคน ควา อกี ดว ย
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย100000011111122222233333344444483 วดั โพธิ์ มุมธรรมะ มุมหนังสือทั่วไป มุมศิลปนทองถิ่น บรกิ ารแนะแนว เนอื่ งจากผใู ชบ รกิ ารหอ งสมดุ จำนวนไมน อ ยเปน ประชาชนนอกระบบโรงเรยี น จงึ มกี ารจดั มมุ แนะแนวขน้ึ ในหลายแหง เพอื่ ใหข อ มลู เกย่ี วกบั โอกาสในการศกึ ษานอกระบบโรงเรยี น ประโยชนท จี่ ะไดร บั และขอ มลู เกย่ี วกบั แหลง ทจี่ ดั สอน คา เลา เรยี น และรายละเอยี ดพน้ื ฐานอนื่ ๆ
84111111122222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 หอ งเดก็ และครอบครวั หอ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี แตล ะแหง ไดจ ดั บรเิ วณเฉพาะสำหรบั เดก็ และเยาวชน ใหม าใชบ รกิ ารรว มกนั ดว ยการจดั หนงั สอื และสอื่ นานาชนดิ ซง่ึ มที ง้ั สอื่ ทดลองทผ่ี ใู ชส ามารถทดลองดว ย ตนเองหรอื เปน กลมุ เครอื่ งเลน และสอ่ื สาธติ ในบริเวณดังกลาว จะจัดบรรยากาศใหดึงดูดใจ โดยอาจจำลองภาพจากตำนานพ้ืนฐาน เทพนยิ าย หรอื สภาพภมู ปิ ระเทศทงั้ ใกลแ ละไกลตวั มาตกแตง พรอ มกบั จดั ทน่ี งั่ อา น ทน่ี งั่ เลน ทเ่ี หมาะสม มบี รเิ วณจดั กจิ กรรมทเ่ี ดก็ และครอบครวั สามารถมสี ว นรว มและแสดงออก เชน การเลา นทิ าน การแสดง ละครหนุ การวาดภาพ การแขง ขนั อา นเขยี น เปน ตน หอ งสมดุ บางแหง เชน ทอ่ี ำเภอไพธทิ์ อง ได สอดแทรกการปลูกฝงระเบียบวินัยใหกับเด็ก ดวยการจัดระบบใหเด็ก ไมวาจะเล็กเพียงใดไดฝกหัด เบกิ และเกบ็ ของเลน ใหเ ปน ระเบยี บ การจัดกิจกรรมสงเสริมการอานที่หลากหลายและตอเน่ือง การรักษาระเบียบวินัยภายใน หอ งสมดุ การสง เสรมิ ใหค รอบครวั มาใชบ รกิ ารรว มกนั การดแู ลสภาพเครอื่ งเลน ใหใ ชก ารได ตลอดจน การเสรมิ หนงั สอื และสอื่ ใหม พี อเพยี ง จงึ เปน ประเดน็ ทท่ี า ทายผมู สี ว นรว มในการจดั หอ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี ทกุ คน
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย100000011111122222233333344444485 หองโสตทัศนศึกษา หองโสตทัศนศึกษา เปนหองท่ีมุงพัฒนาใหเปนศูนยเทคโนโลยีทางการศึกษาของอำเภอ โดยมีวัตถุประสงคท่ีจะจัดบริการส่ือเพื่อการศึกษาคนควา เพ่ือสงเสริมการศึกษาดวยตนเอง เพ่ือ ประกอบการเรยี นการสอน ทง้ั ในและนอกระบบโรงเรยี น และเพอื่ สง เสรมิ ศลิ ปวฒั นธรรม และการ นนั ทนาการ ในแตล ะหอ งสมดุ จะมสี อ่ื พน้ื ฐาน ซงึ่ ไดแ ก สไลด CD C.A.I CD-ROM และคมู อื ประกอบ การฟง และการชมซง่ึ จะมเี นอื้ หา ดงั น้ี 1. ส่ือการศึกษาสำหรับศึกษาดวยตนเอง หรือเสริมหลักสูตรการศึกษาสายสามัญทั้งใน และนอกระบบโรงเรยี น ตง้ั แตร ะดบั ประถมศกึ ษา มธั ยมศกึ ษา และในบางแหง มถี งึ ระดบั อดุ มศกึ ษา ทงั้ นโ้ี ดยไดร บั การสนบั สนนุ จากศนู ยเ ทคโนโลยที างการศกึ ษา และมหาวทิ ยาลยั เปด 2. สอื่ การศกึ ษาสายอาชพี สำหรบั ศกึ ษาดว ยตนเอง หรอื ประกอบการเรยี นตามหลกั สตู ร 3. สอ่ื ทใี่ หค วามรทู ว่ั ไปเชงิ สารคดี เชน เรอ่ื งศลิ ปวฒั นธรรม การทอ งเทยี่ ว เปน ตน 4. สอื่ ทใ่ี หค วามรใู นเรอ่ื งธรรมะ และศาสนา 5. สอื่ ดนตรปี ระเภทตา งๆ ทง้ั ดนตรพี นื้ บา น ดนตรไี ทย และดนตรสี ากล 6. สอ่ื บนั เทงิ
86111111122222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 หองอเนกประสงค หอ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี มบี ทบาทในการเปน ศนู ยส ง เสรมิ การเรยี นรขู องประชาชน ในการวางแผนเบื้องตน จึงกำหนดใหมีหองอเนกประสงคที่จะสามารถจัดกิจกรรมการศึกษาท่ีหลาก หลายทง้ั ในรปู ของพพิ ธิ ภณั ฑท อ งถน่ิ นทิ รรศการ การอภปิ ราย การพบกลมุ ของนกั ศกึ ษา หรอื การ เรยี นการสอนกลมุ สนใจ ซงึ่ มเี นอื้ หาดงั ตอ ไปน้ี 1. ประวตั ศิ าสตร โบราณคดขี องพนื้ ทน่ี นั้ ๆ ทงั้ ในภาพรวม และเจาะลกึ ในบางประเดน็ เชน หอ งสมดุ อา วลกึ แสดงนทิ รรศการถ้ำหวั กะโหลกและลกู ปด โบราณ หอ งสมดุ ปต ตานจี ดั หอ งพเิ ศษ เพอ่ื นำเสนอเรอื่ งเมอื งโบราณ หอ งสมดุ พฒั นานคิ มจดั นทิ รรศการตามรอยสมเดจ็ พระนารายณ และ หอ งสมดุ ทองผาภมู ิ เสนอเสน ทางเดนิ ทพั เปน ตน
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย100000011111122222233333344444487 2. ภมู ศิ าสตรแ ละสง่ิ แวดลอ ม หอ งสมดุ แตล ะแหง จะนำเสนอแผนทแี่ สดงอาณาเขต และ สภาพทางภูมิประเทศ พรอมกับเสนอประเด็นปญหา เชน หองสมุดนำ้ พองเสนอนิทรรศการลำนำ้ แหงชีวิต หองสมุดบางปะกงจัดนิทรรศการปาชายเลน หองสมุดวิเศษชัยชาญแสดงเรื่องแมน้ำนอย หอ งสมดุ สงิ หนครเนน การสรา งความตระหนกั ในเรอ่ื งทะเลสาปสงขลา เปน ตน 3. ศลิ ปวฒั นธรรมประเพณี หอ งสมดุ หลายแหง ใหค วามสนใจตอ การนำเสนอนทิ รรศการ ทเ่ี กย่ี วกบั ความหลากหลายของศลิ ปวฒั นธรรมประเพณี และการเปลยี่ นแปลงในวถิ ชี วี ติ ของประชาชน เชน หอ งสมดุ แมส ะเรยี งเสนอเรอ่ื งไทยใหญแ ละชาวเขาเผา ตา งๆ หอ งสมดุ ทจ่ี ตั รุ สั แสดงวฒั นธรรมชาว ชยั ภมู ิ ทม่ี พี น้ื ฐานไทยโคราช และลาว หอ งสมดุ ลาดหลมุ แกว จดั นทิ รรศการวฒั นธรรมมอญ หอ งสมดุ ศขี รภมู เิ นน เรอื่ งสว ย ในขณะทหี่ อ งสมดุ กาบเชงิ เนน เรอื่ งวฒั นธรรมเขมร เปน ตน 4. อาชพี เปน หวั ขอ ทมี่ กี ารนำเสนออยา งกวา งขวางทงั้ ในแงข องการแสดงววิ ฒั นาการของ อาชพี ในพนื้ ท่ี เชน การทำเครอื่ งปน ดนิ เผาทห่ี อ งสมดุ ชมุ พวง ผา ยกดอกทลี่ ำพนู ผา ไหม ผา ขติ ผา แพรวา ในหอ งสมดุ เขตอสี าน จนถงึ การทำขนมเคก ทขี่ นึ้ ชอ่ื ของจงั หวดั ตรงั การประกาศเกยี รตคิ ณุ ครชู าวบา น ทม่ี คี วามรู และประสบการณท ม่ี คี ณุ คา แกก ารสนบั สนนุ ใหถ า ยทอดไปสปู ระชาชน การปรบั ปรงุ อาชพี ในพนื้ ทแ่ี ละการนำเสนอทางเลอื กใหมต ลอดจนขนั้ ตอนในการประกอบอาชพี 5. การสงเสริมคุณภาพชีวิต หองสมุดหลายแหงไดรับความรวมมือในการจัดนิทรรศการ เก่ียวกับการสงเสริมคุณภาพชีวิต เชน นิทรรศการเรื่องคุณคาทางโภชนาการของพืชผักพ้ืนเมืองที่ หนองบวั ลำภู นทิ รรศการเรอ่ื งการขาดวติ ามนิ เอ ทป่ี ต ตานี เรอ่ื งอบุ ตั ภิ ยั ทศี่ ขี รภมู ิ การพฒั นาชายแดน ทห่ี อ งสมดุ นาดี เปน ตน 6. คนดีมีฝมือ นอกเหนือการจัดมุนนักเขียนทองถิ่นในหองอานหนังสือทั่วไปแลว ยังมี ความพยายามทจ่ี ะรวบรวมประวตั แิ ละผลงานของคนดมี ฝี ม อื ทเี่ กดิ ในอำเภอ และจงั หวดั เพอื่ เผยแพร ในหอ งนดี้ ว ย 7. ภูมิปญญาทองถิ่น สอดแทรกภายในนิทรรศการแตละหัวขอ มีความพยายามที่จะ เสนอผลงานและประสบการณจ ากผรู ใู นชมุ ชน เชน หมอยาสมนุ ไพร ชา งทอผา ชา งตเี หลก็ เกษตรกร ที่ทำไรทำนาสวนผสม ท้ังนี้เพ่ือใหหองสมุดไดเปนส่ือกลางระหวางเทคโนโลยีจากภายนอก และ ภมู ปิ ญ ญาทไ่ี ดส งั่ สมไวใ นแตล ะพนื้ ที่
88111111122222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 หองเฉลิมพระเกียรติ หัวใจของหองสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” คือหองเฉลิมพระเกียรติซึ่งมีวัตถุประสงค ทจ่ี ะนำเสนอพระราชประวตั ิ พระปรชี าญาณ และพระมหากรณุ าธคิ ณุ ทส่ี ถาบนั พระมหากษตั รยิ ม ตี อ ประชาชนชาวไทย หอ งเฉลมิ พระเกยี รตจิ งึ แบง เปน 4 สว น กลา วคอื 1. นทิ รรศการเกย่ี วกบั พระราชประวตั ขิ องสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี 2. พระราชนพิ นธข องสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี พระราชนพิ นธ ของพระบรมวงศานวุ งศ ในราชวงศจ กั รี หนงั สอื เทดิ พระเกยี รตสิ ถาบนั พระมหากษตั รยิ แ ละราชวงศจ กั รรี 3. นทิ รรศการเกยี่ วกบั พระอจั ฉรยิ ภาพของสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี ในดา นตา งๆ เชน ศลิ ปกรรม วรรณกรรม การดนตรี 4. พระราชกรณียกิจและโครงการพระราชดำริในรัชกาลปจจุบันของสมเด็จพระเทพรัตน ราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี การนำเสนอนนั้ จะแตกตา งในแตล ะหอ งสมดุ สว นใหญจ ะประกอบดว ย ภาพซง่ึ สว นหนง่ึ ไดร บั พระมหากรณุ าธคิ ณุ โปรดเกลา โปรดกระหมอ มพระราชทาน และอกี สว นหนง่ึ ไดจ ากประชาชนใน พน้ื ทที่ เี่ กบ็ รกั ษาไวด ว ยความเทดิ ทนู บชู า หลายภาพมอี ายกุ วา 20 ป หนงั สอื กฤตภาค สงิ่ ทจี่ ำลอง ผลงาน ฝพ ระหตั ถ และสอื่ โสตทศั น
111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย100000011111122222233333344444489 หองสมุดวิทยาลัยและมหาวิทยาลัย หอ งสมดุ วทิ ยาลยั และมหาวทิ ยาลยั เปน แหลง เรยี นรหู ลกั ในสถาบนั อดุ มศกึ ษา มบี ทบาท หนาที่สงเสริมการเรียนการสอนตามหลักสูตรท่ีเปดในวิทยาลัยหรือมหาวิทยาลัยน้ัน ๆ เปนสำคัญ โดยการจัดรวบรวมหนังสือและส่ือความรูอ่ืน ๆ ในสาขาวิชาตามหลักสูตร สงเสริมชวยเหลือการ คน ควา วจิ ยั ของอาจารยแ ละนกั ศกึ ษา สง เสรมิ พฒั นาการทางวชิ าการของอาจารยแ ละนกั ศกึ ษาโดย จัดใหมีแหลงความรู และชวยเหลือจัดทำบรรณานุกรมและดรรชนีสำหรับคนหาเรื่องราวที่ตองการ แนะนำนกั ศกึ ษาในการใชห นงั สอื อา งองิ บตั รรายการและคมู อื สำหรบั การคน เรอ่ื ง หอ งสมดุ วทิ ยาลยั และมหาวทิ ยาลยั เนน การใหบ รกิ ารกบั นสิ ติ นกั ศกึ ษาของวทิ ยาลยั นน้ั ๆ แตก ม็ หี ลายแหง ทเี่ ปด ใหป ระชาชนเขา ไปใชบ รกิ ารไดต ามขอ กำหนดของวทิ ยาลยั และมหาวทิ ยาลยั นนั้ (ใหค น ควา ขอ มลู เพมิ่ เตมิ ในอนิ เทอรเ นต็ ) ตวั อยา งหอ งสมดุ มหาวทิ ยาลยั สโุ ขทยั ธรรมาธริ าช เปน หอ งสมดุ มหาวทิ ยาลยั เปด มชี อ่ื เรยี กวา “สำนักบรรณสารสนเทศ” มีบริการทั้งในมหาวิทยาลัยสวนกลาง (กทม.) ระดับภาค ที่ ประชาชนมีโอกาสเขาใชบริการได โดยเสียคาบำรุงรายวัน จังหวัดที่เปดใหบริการ ไดแก นครศรธี รรมราช เพชรบรุ ี นครสวรรค สโุ ขทยั อดุ รธานี อบุ ลราชธานี ลำปาง จนั ทบรุ ี ยะลา และ นครนายก เนน เพอ่ื การเรยี นของ มสธ. ตามหลกั สตู รตา ง ๆ และหนงั สอื ทวั่ ไป เชน นวนยิ าย เรอ่ื งสน้ั หนงั สอื เยาวชน เพปรด อ ก-มปจิ ทด ใกง้ัหบรบผ รอรเู รกมกิ ยี ลานรกั ยษคกณา ตบวัะรอกกิ ยาารา รใงหหสบ อ ำรงหกิสรามบั รดุ ปขใอรนะงวชหทิ าอ ยชงานสลทมยั วั่ดุ หไปรอืไดฯมแ ลหกฯา วทิ สยถาาลนยั ทต่ี 1ง้ั แกหางร111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222333333333333333333333333333333444444444444444444444444444444555555555555555555555555555555666666666666666666666666666666777777777777777777777777777777888888888888888888888888888888999999999999999999999999999999000000000000000000000000000000111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222333333333333333333333333333333444444444444444444444444444444555555555555555555555555555555666666666666666666666666666666777777777777777777777777777777888888888888888888888888888888999999999999999999999999999999000000000000000000000000000000111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222333333333333333333333333333333444444444444444444444444444444555555555555555555555555555555666666666666666666666666666666777777777777777777777777777777888888888888888888888888888888999999999999999999999999999999000000000000000000000000000000111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222333333333333333333333333333333444444444444444444444444444444555555555555555555555555555555666666666666666666666666666666777777777777777777777777777777888888888888888888888888888888999999999999999999999999999999000000000000000000000000000000111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222333333333333333333333333333333444444444444444444444444444444555555555555555555555555555555666666666666666666666666666666777777777777777777777777777777888888888888888888888888888888999999999999999999999999999999000000000000000000000000000000111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222333333333333333333333333333333444444444444444444444444444444555555555555555555555555555555666666666666666666666666666666777777777777777777777777777777888888888888888888888888888888999999999999999999999999999999000000000000000000000000000000111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222333333333333333333333333333333444444444444444444444444444444555555555555555555555555555555666666666666666666666666666666777777777777777777777777777777888888888888888888888888888888999999999999999999999999999999000000000000000000000000000000111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222333333333333333333333333333333444444444444444444444444444444555555555555555555555555555555666666666666666666666666666666777777777777777777777777777777888888888888888888888888888888999999999999999999999999999999000000000000000000000000000000111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222333333333333333333333333333333444444444444444444444444444444555555555555555555555555555555666666666666666666666666666666777777777777777777777777777777888888888888888888888888888888999999999999999999999999999999000000000000000000000000000000111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222111111111111111111111111111111222222222222222222222222222222333333333333333333333333333333444444444444444444444444444444555555555555555555555555555555666666666666666666666666666666777777777777777777777777777777
90111111122222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 หอสมดุ แหง ชาตขิ องไทย สถาปนาขน้ึ ดว ยพระมหากรณุ าธคิ ณุ สมเดจ็ พระมหากษตั ราธริ าช ในพระบรมราชจกั รวี งศ โดยการรวบรวมหอพระมณเฑยี รธรรม หอพระสมดุ วชริ ญาณ และหอพทุ ธสาสน สงั คหะ เขา ดว ยกนั ในรชั สมยั พระบาทสมเดจ็ พระจลุ จอมเกลา เจา อยหู วั รชั กาลท่ี ๕ ทรงพระกรณุ า โปรดเกลาฯ ใหมีพระบรมราชโองการประกาศจัดการหอพระสมุดวชิรญาณ ใหเปนหอสมุดสำหรับ พระนคร เมอ่ื วนั ท่ี 12 ตลุ าคม พทุ ธศกั ราช 2448 และไดว วิ ฒั นาการเปน สำนกั หอสมดุ แหง ชาตปิ จ จบุ นั บทบาทและหนา ที่ 1. ดำเนนิ การจดั หา รวบรวม และสงวนรกั ษาทรพั ยส นิ ทางปญ ญา วทิ ยาการ ศลิ ปกรรม และวฒั นธรรมของชาตใิ นรปู ของหนงั สอื ตวั เขยี น เอกสารโบราณและจารกึ หนงั สอื ตวั พมิ พ สอ่ื สง่ิ พมิ พ สอ่ื โสตทศั นวสั ดุ และสอ่ื อเิ ลก็ ทรอนกิ ส ทผี่ ลติ จากในประเทศและตา งประเทศ 2. ศึกษา วิเคราะห วิจัย ดำเนินงานดานเทคนิควิชาการบรรณารักษศาสตร สารนิเทศศาสตร และเทคโนโลยีสารนิเทศตามหลักมาตรฐานสากล ตลอดจนใหการฝกอบรมแก บคุ ลากรของหนว ยงาน และสถาบนั การศกึ ษาทงั้ ในประเทศและตา งประเทศ 3. ใหบริการการอาน ศึกษาคนควา และวิจัยแกประชาชนเพื่อใหเปนแหลงการเรียนรู ตลอดชวี ติ และการศกึ ษาตามอธั ยาศยั 4. เปน ศนู ยป ระสานงานระบบสารนเิ ทศทางวชิ าการแหง ชาติ 5. เปนศูนยขอมูลวารสารระหวางชาติแหงประเทศไทย และภูมิภาคเอเซียตะวันออก เฉียงใต ศูนยกำหนดเลขมาตรฐานสากลประจำหนังสือและวารสาร ศูนยกำหนดรายละเอียดทาง บรรณานกุ รมของหนงั สอื ทจี่ ดั พมิ พใ นประเทศ และเปน ศนู ยก ลางแลกเปลยี่ นและยมื สง่ิ พมิ พใ นระดบั ชาตแิ ละนานาชาติ หอสมดุ แหง ชาตสิ าขาตา ง ๆ หอสมดุ แหง ชาติ นอกจากจะตงั้ อยทู ท่ี า วาสกุ รี เทเวศน เขตดสุ ติ กรงุ เทพฯ ยงั มหี อสมดุ แหง ชาตสิ าขาในภมู ภิ าคตา ง ๆ อกี 17 แหง ดงั นี้ ภาคกลาง หอสมดุ แหง ชาตเิ ขตลาดกระบงั เฉลมิ พระเกยี รติ 280/8 หมู 2 ถนนหลวงพรตพทิ ยพยตั เขตลาดกระบงั กรงุ เทพฯ 10520 โทรศพั ท 0-2739 - 2297 - 8 โทรสาร 0 - 2739 - 2297 - 8 ตอ 206 เวลาเปด - ปด ทำการ/บรกิ าร : 08.30 - 16.30 น. วนั จนั ทร - วนั ศกุ ร หยดุ วนั เสาร - วนั อาทติ ย และวนั นกั ขตั ฤกษ
ภาคเหนอื 111111222222ห333333น444444งั 555555ส666666อื 777777เร888888ยี 999999นส000000า111111ร222222ะท333333กั 444444ษะ555555ก666666าร777777เร888888ยี 999999น000000ร111111ู ร222222า333333ย444444วชิ555555า666666ทร777777กั ะษด888888ะบัก999999มา000000รธั 111111เยร222222มยี 111111ศนกึร222222ษู333333(าท444444ตร555555อ.3666666น1ป7777770ล8888880า999999ย100000011111122222233333344444491 หอสมดุ แหง ชาตอิ นิ ทรบ รุ ี สงิ หบ รุ ี 109 หมู 1 ตำบลอนิ ทรบ รุ ี อำเภอนิ ทรบ รุ ี จงั หวดั สงิ หบ รุ ี 16110 โทรศพั ท 036 - 581 - 520 เวลาเปด - ปด ทำการ/ บรกิ าร : 09.00 - 17.00 น. วนั องั คาร - วนั เสาร หยดุ วนั อาทติ ย - วนั จนั ทร - และวนั นกั ขตั ฤกษ หอสมดุ แหง ชาตริ ชั มงั คลาภเิ ษก กาญจนบรุ ี ถนนแสงชโู ต ตำบลบา นเหนอื อำเภอเมอื ง จงั หวดั กาญจนบรุ ี 71000 โทรศพั ท 034 - 513 924 - 6, 516 - 755 โทรสาร 034 - 513 -924 เวลาเปด - ปด ทำการ / บรกิ าร : 09.00 - 17.00 น. วนั องั คาร - วนั เสาร หยดุ วนั อาทติ ย - วนั จนั ทร และวนั นกั ขตั ฤกษ หอสมดุ แหง ชาตจิ งั หวดั สพุ รรณบรุ ี เฉลมิ พระเกยี รติ ถนนสพุ รรณบรุ -ี ชยั นาท ตำบลสนามชยั อำเภอเมอื ง จงั หวดั สพุ รรณบรุ ี 72000 โทรศพั ท 035 - 535 - 343, 535 - 244 โทรสาร 035 - 535 -343 เวลาเปด -ปด ทำการ/บรกิ าร : 09.00 - 17.00 น. วนั องั คาร - วนั พธุ และวนั นกั ขตั ฤกษ หอสมดุ แหง ชาตริ ชั มงั คลาภเิ ษก เชยี งใหม ถนนบญุ เรอื งฤทธ์ิ อำเภอเมอื ง จงั หวดั เชยี งใหม 50200 โทรศพั ท 053 - 278 - 3223, 053 - 808 - 550 โทรสาร 053 - 808 - 550 เวลาเปด -ปด ทำการ/บรกิ าร : 09.00 - 17.00 น. วนั องั คาร - วนั เสาร หยดุ วนั อาทติ ย - วนั จนั ทร และวนั นกั ขตั ฤกษ หอสมดุ แหง ชาตลิ ำพนู ถนนอนิ ทรยงยศ ตำบลในเมอื ง อำเภอเมอื ง จงั หวดั ลำพนู 5100 โทรศพั ท 053 - 511 - 911 โทรสาร 053 - 560 - 801 เวลาเปด -ปด ทำการ/บรกิ าร : 09.11 - 17.00 น. วนั องั คาร - วนั เสาร หยดุ วนั อาทติ ย - วนั จนั ทร และวนั นกั ขตั ฤกษ
92111111122222223333333444444455555556666666รห7777777ะนด8888888งับั 9999999สม0000000อื ธั 1111111เยร2222222มยี ศ3333333นกึส4444444ษา5555555รา6666666ะตท7777777อกั น8888888ษปะ9999999กล0000000าาร1111111ยเร2222222ยี 3333333น4444444ร5555555ู ร6666666า7777777ยว8888888ชิ 9999999า0000000ท1111111กั ษ2222222ะก1111111า2222222ร3333333เร4444444ยี 5555555นร6666666ู 7777777(ท8888888ร9999999.30000000111111110222222203333333144444445555555 ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื หอสมดุ แหง ชาตเิ ฉลมิ พระเกยี รติ ร.9 นครราชสมี า ถนนราชดำเนนิ ตำบลในเมอื ง อำเภอเมอื ง จงั หวดั นครราชสมี า 30000 โทรศพั ท 044 - 256 - 029 - 30 โทรสาร 044 - 256 - 030 เวลาเปด -ปด ทำการ/บรกิ าร : 09.00 - 17.00 น. วนั องั คาร - วนั เสาร หยดุ วนั อาทติ ย - วนั จนั ทร - และวนั นกั ขตั ฤกษ หอสมดุ แหง ชาตปิ ระโคนชยั บรุ รี มั ย ถนนโชคชยั - เดชอดุ ม ตำบลประโคนชยั อำเภอประโคนชยั จงั หวดั บรุ รี มั ย 31140 โทรศพั ท 044 - 671 - 239 โทรสาร 044 - 671 - 239 เวลาเปด -ปด ทำการ/บรกิ าร : 09.00 - 17.00 น. วนั องั คาร-วนั เสาร หยดุ วนั อาทติ ย - วนั จนั ทร - และวนั นกั ขตั ฤกษ หอสมดุ แหง ชาตเิ ฉลมิ พระเกยี รตสิ มเดจ็ พระนางเจา สริ กิ ติ ์ิ พระบรมราชนิ นี าถ นครพนม ถนนอภบิ าลบญั ชา อำเภอเมอื ง จงั หวดั นครพนม 48000 โทรศพั ท 144 - 512 - 200, 042 - 512 - 204 โทรสาร 042 - 516 - 246 เวลาเปด -ปด ทำการ/บรกิ าร : 09.00 - 17.00 น. วนั องั คาร-วนั เสาร หยดุ วนั อาทติ ย - วนั จนั ทร - และวนั นกั ขตั ฤกษ ภาคตะวันออก หอสมดุ แหง ชาตชิ ลบรุ ี ถนนวชริ ปราการ ตำบลบางปลาสรอ ย อำเภอเมอื ง จงั หวดั ชลบรุ ี 20000 โทรศพั ท 038 - 286 - 339 โทรสาร 038 - 273 - 231 เวลาเปด -ปด ทำการ/บรกิ าร : 09.00 - 17.00 น. วนั องั คาร - วนั เสาร หยดุ วนั อาทติ ย - วนั จนั ทร - และวนั นกั ขตั ฤกษ
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266