หน่วยที่ 5 การบันทึกรายการค้าตามหลักการบัญชีที่รับรองทั่วไปของธุรกิจบริการเจ้าของคนเดียวในสมุดรายวันทั่วไป

หนว่ ยท่ี 5 การบันทกึ รายการคา้ ตามหลักการบญั ชที ีร่ บั รองทวั่ ไปของธรุ กิจบริการ เจ้าของคนเดียวในสมดุ รายวันท่ัวไป สาระการเรยี นรู้ 1. ความหมาย และประโยชนข์ องสมดุ รายวันท่วั ไป 2. ประเภทของสมดุ บญั ชี 3. รปู แบบของสมดุ รายวนั ท่วั ไป 4. หลักการบนั ทกึ รายการค้าในสมุดรายวันทั่วไป ความหมายและประโยชนข์ องสมดุ รายวันทวั่ ไป สมุดรายวนั ทวั่ ไป (General Journal) คือ สมดุ บญั ชีข้นั ต้นหรอื สมุดรายวนั ท่ีใช้ จดบนั ทกึ รายการค้าท่ีเกิดขน้ึ ทุกรายการ ถ้ากิจการนั้นไมม่ สี มุดรายวันเฉพาะ แต่ถ้า กิจการนน้ั มีการใช้สมดุ รายวันเฉพาะ สมุดรายวนั ท่วั ไปกจ็ ะมไี ว้เพอื่ บันทึกรายการคา้ อน่ื ๆ ทเี่ กิดขึ้นและไมส่ ามาถนาไปบนั ทกึ ในสมุดรายวนั เฉพาะเล่มใดเลม่ หนง่ึ ได้ผงั บญั ชี (Chart of Accounts) การกาหนดเลขที่บัญชหี รือ “ผงั บญั ชี” ซึ่งจะกาหนดอย่างมรี ะบบตาม มาตรฐานโดยท่ัวไปแล้ว เลขท่ีบญั ชีจะถูกกาหนดตามหมวด บญั ชี ซง่ึ แบง่ ออก 5 หมวด ดังนี้ หมวดท่ี 1 หมวดสินทรัพย์ รหสั บัญชคี ือ1 หมวดที่ 2 หมวดหน้ีสนิ รหัสบญั ชคี ือ2 หมวดท่ี 3 หมวดสว่ นของเจา้ ของรหสั บัญชีคือ3 หมวดที่ 4 หมวดรายได้รหสั บัญชีคือ4 หมวดท่ี 5 หมวดค่าใช้จ่าย รหสั บญั ชคี อื 5 ประโยชน์ของสมดุ รายวันท่วั ไป 1. ชว่ ยบันทกึ รายการค้าต่างๆ ท่ีเกดิ ขนึ้ ทกุ รายการโดยเรยี งลาดับวันทก่ี ่อนหลังทีเ่ กิด รายการนั้น 2. ทาให้ทราบผลการวเิ คราะห์รายคา้ 3. ช่วยลดขอ้ ผดิ พลาดในการลงบญั ชใี ห้นอ้ ยลง 4. ชว่ ยแบ่งงานในระหว่างผทู้ าบัญชี 5. เพ่อื ค้นหารายการค้าไดส้ ะดวกในภายหลัง

ประเภทของสมดุ บัญชี สมดุ บญั ชที ่ีใช้ในการบนั ทึกบญั ชแี บง่ ออกเปน็ 2 ประเภท ดงั นี้ 1. สมุดรายวัน (Journal Journal) คือสมดุ บัญชขี นั้ ตน้ หรอื สมุดรายวันทใี่ ช้ในการ บันทกึ รายการค้าท่ีเกิดขึ้นทนั ทที ุกรายการ ถ้ากจิ การนั้นไม่มีสมุดรายวันเฉพาะ แต่ ถา้ กิจการนั้นมีการใช้สมุดรายวันเฉพาะ สมุดรายวนั ท่วั ไปก็จะมีไว้เพื่อบนั ทึก รายการคา้ อืน่ ๆ 2. สมดุ รายวันเฉพาะ (Special Journal) คอื สมุดรายวันหรอื สมดุ บัญชีข้ันต้นที่ใช้ บันทกึ รายการค้าเรือ่ งใดเร่ืองหนึ่งท่ีเกิดขนึ้ โดยเฉพาะ เช่น 2.1 สมุดรายวันรับเงิน เป็นสมุดรายวันท่ีใช้บันทึกรายการค้าที่เก่ียวกับ การรบั เงิน เทา่ นน้ั เชน่ การรบั ชาระหนี้ การรบั รายได้ เปน็ ต้น 2.2 สมดุ รายวนั จา่ ยเงิน เป็นสมุดรายวันทใี่ ชบ้ นั ทึกรายการคา้ ท่ีเกิดข้ึน เกีย่ วกับการจา่ ยเงินเท่านั้น เชน่ การจ่ายค่าใช้จ่าย การจ่ายชาระหน้ี การ ซอ้ื สินทรพั ยเ์ งินสด เป็นตน้ 2.3 สมุดรายวนั ซื้อ เป็นสมดุ รายวันทีใ่ ชใ้ นการบันทึกรายการค้าที่เกีย่ วกบั การซอื้ สินค้าเปน็ เงนิ เช่อื เท่าน้ัน 2.4 สมุดรายวันขาย เป็นสมดุ รายวันท่ีใช้ในการบนั ทึกรายการค้าทเ่ี กย่ี วกบั การขายสนิ ค้าเป็นเงินเชือ่ เทา่ น้นั 2.5 สมุดรายวนั ส่งคนื สินค้า เป็นสมดุ รายวันที่ใช้บันทึกรายการส่งคืนสนิ คา้ ท่ซี ้ือมาเป็นเงินเทา่ นน้ั 2.6 สมุดรายวันรับคืนสินคา้ เป็นสมดุ รายวันทีใ่ ช้บนั ทึกรายการรบั คนื สินคา้ ท่ขี ายเปน็ เงินเชื่อเทา่ น้นั สมดุ บญั ชแี ยกประเภท แบ่งเปน็ 2 ประเภท 1. สมุดบญั ชแี ยกประเภทท่วั ไป เป็นสมุดท่ีรวมบญั ชีแยกประเภททุกบัญชี เช่น เงิน สด ลูกหน้ี เจา้ หนี้ เป็นตน้ 2. สมดุ บัญชแี ยกประเภทย่อย เปน็ บัญชแี ยกประเภทสาหรบั บันทกึ รายการ เคลือ่ นไหวของลกู หน้ี เจ้าหน้แี ตล่ ะราย รูปแบบและส่วนประกอบของสมุดรายวันทั่วไป

หลกั การบันทกึ บญั ชรี ายการค้าในสมุดรายวันท่ัวไป ด้านเดบติ ( Dr.) ด้านเครดิต (Cr.) 1. สินทรัพย์เพ่ิมขึ้น 1. สินทรพั ยล์ ดลง 2. หนีส้ ินลดลง 2. หนสี้ นิ เพ่มิ ขนึ้ 3. สว่ นของเจ้าของลดลง 3. สว่ นของเจา้ ของเพิ่มข้นึ รายไดล้ ดลง รายไดเ้ พม่ิ ข้ึน คา่ ใช้จ่ายเพ่มิ ขึ้น ค่าใช้จ่ายลดลง



สมดุ รายวนั ทว่ั ไป หน้า 1 พ.ศ 2550 รายการ เลขท่ี เดบติ เครดิต เดอื น วันที่ บัญชี บาท สต. บาท สต. ม.ค. 1 เงินสด 40,000 - 60,000 - 60,000 - 490,000 - เงนิ ฝากธนาคาร 50,000 - 400,000 - อปุ กรณ์ อาคาร เจา้ หนก้ี ารคา้ ทุน - นายนคร นายนครนาสินทรพั ยห์ นส้ี นิ มาลงทุน 5 เงินสด 3,000 - รายได้ค่าบริการ 3,000 - รับเงินค่าซ่อมโทรทัศน์ 8 อปุ กรณ์ 12,000 - เจ้าหน้ีร้านโกมล 12,000 - ซ้อื อปุ กรณซ์ อ่ มเปน็ เงินเชื่อ 11 คา่ เช่าอาคาร 12,000 - เงินสด 12,000 - จ่ายค่าเชา่ อาคาร 15 ลูกหน้ี-โรงเรียนเกง่ วทิ ยา 35,000 - รายไดค้ ่าบริการ 35,000 - ซ่อมพัดลมใหโ้ รงเรยี นแตย่ ังไมไ่ ดร้ บั เงนิ

สมุดรายวนั ทว่ั ไป หน้า 2 พ.ศ 2550 รายการ เลขที่ เดบติ เครดิต เดือน วนั ท่ี บัญชี บาท สต. บาท สต. ม.ค 20 เงินสด 35,000 - ลูกหนี้ โรงเรยี นเกง่ วทิ ยา 35,000 - รบั เงินจากโรงเรียน 25 เจ้าหนี้ รา้ นโกมล 12,000 - เงินสด 12,000 - จา่ ยชาระหนใี้ ห้รา้ นโกมล 28 เงินสด 80,000 - เงนิ กู้ ธนาคารทหารไทย 80,000 - กเู้ งนิ จากธนาคารทหารไทย 29 ถอนใช้สว่ นตวั 14,000 - เงินสด 14,000 - นายนครถอนเงินไปใช้สว่ นตวั 31 เงนิ เดือน 28,000 - เงินสด 28,000 - จา่ ยเงินเดือนใหค้ นงาน ขนาดชอ่ ง วดั จากขอบสมุดดา้ นซา้ ยมือ 1.5 ซม. 1.5 ซม. 2 ซม. 0.5 ซม. วดั จากขอบสมดุ ด้านขวา 0.5 ซม.

แบบฝกึ ปฏบิ ตั หิ นว่ ยที่ 5 ขอ้ 1 ต่อไปนี้เปน็ รายคา้ ของร้านวอ่ งไวบริการถา่ ยเอกสาร 2559 มิ.ย 1 นายวอ่ งไวนาเงนิ สด 30,000 บาท เงินฝากธนาคาร 40,000 บาท เครื่องถ่ายเอกสาร 120,000 บาท และเจ้าหนก้ี ารค้า 60,000 บาท 5 รบั เงินค่าถ่ายเอกสาร 12,500 บาท 8 จ่ายค่าเช่าอาคาร 12,000 บาท 11 จ่ายค่าเช่าเครอื่ งถ่ายเอกสาร 2 เคร่ือง จานวน 24,000 บาท 15 ถ่ายเอกสารให้วิทยาลยั เทคนิคสร้างสรรค์ 16,000 บาท ยังไม่ไดร้ บั เงนิ 20 รบั เงินสดคา่ จดั เย็บเล่มรายงานจานวน 25 เลม่ เปน็ เงิน 6,250 บาท 25 รบั บลิ คา่ โทรศัพท์จากบริษัท ทโี อที จากดั (มหาชน) เป็นเงนิ 2,500 บาท 27 จา่ ยค่าน้าค่าไฟ เป็นเงิน 4,500 บาท 28 รับเงนิ คา่ ถา่ ยเอกสารจานวน 28,000 บาท 29 รับชาระหนจี้ ากวทิ ยาลัยเทคนคิ สรา้ งสรรค์เมอื่ วันท่ี 15 ทง้ั หมด 29 กเู้ งนิ จากธนาคารกสิกรไทย 40,000 บาท 30 ถอนเงนิ ไปใช้สว่ นตวั 12,000 บาท 30 จ่ายเงนิ เดอื นใหค้ นงาน 8,500 บาท ให้ทา บนั ทกึ รายการเปิดบัญชี และรายการระหวา่ งเดือน มิถนุ ายน 2559 ในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป ข้อ 2 ร้านซอ่ มดีบรกิ ารมีข้อมลู ทางบญั ชดี ังนี้ 2559 ม.ค. 1 นายซอ่ มดีนาเงินสดมาลงทุน 200,000 บาท 5 ซอ้ื อุปกรณ์ในการซ่อม 80,000 บาท เปน็ เงินเช่ือจากรา้ นสยามอะไหลย่ นต์ 8 ได้รบั เงนิ คา่ ซ่อมรถยนต์ 45,000 บาท 10 ซือ้ อุปกรณซ์ ่อมเพม่ิ เติม 100,000 บาท โดยจ่ายเงินสดเพยี ง 40,000 บาท ท่ี เหลอื ขอชาระในภายหลงั 15 จ่ายค่าโฆษณาอู่ 8,000 บาท 18 สง่ บลิ เรยี กเก็บคา่ ซอ่ มรถยนต์จากร้านไทยทา จานวน 85,000 บาท

22 จา่ ยค่าแรงงานคนงาน 10,000 บาท 24 ได้รบั ชาระหน้จี ากร้านไทยทาจานวน 85,000 บาท และนาเงนิ ฝากธนาคาร ทันที 25 ชาระหนค้ี า่ อปุ กรณ์ในการซ่อมที่ซื้อมาเมื่อวันท่ี 5 ท้งั หมด 29 จ่ายคา่ นา้ ค่าไฟฟ้า 4,500 บาท 30 จ่ายคา่ เชา่ อู่ 15,000 บาท ดว้ ยเช็ค ให้ทา บันทึกรายการคา้ ในสมดุ รายวันทัว่ ไปเดือนมกราคม 2559