ÖZEL KÜLTÜR VE SANAT DERGİSİ 1 Şubat 2020 • 10 TL Sosyal Medyanın GÖBEKLİTEPE Şampiyonu Dünyanın konuştuğu KADINLAR Göbeklitepe insanlık ile ilgili hiç ATİLLA İLHAN bilinmeyen sırlar mı CAHİT SITKI TARANCI taşıyor? FATMA GİRİK RÖPORTAJLAR Şehrin Sanat Enerjisini Yükselten MONİCA MOLİNA ANTÓNIO ZAMBUJO Proje ve Etkinlikler GÜLDEN ARDA TAMER AVCI Behzat Gerçeker ENBE ORKESTRASI Sanata bu kadar aşık müzisyenlerin olduğu bir okul daha yok...
4 Şubat DÜNYA KANSER GÜNÜ
Editör İMTİYAZ SAHİBİ Kenan ÇETİNKAYA Mektubu YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ Değerli okurlarımız DM’JOY Dergi ailemize hoş geldiniz. Kenan ÇETİNKAYA Öncelikle 2020 yılının sağlık, mutluluk, başarı ve bol GENEL YAYIN YÖNETMENİ kazanç getirmesi dileğiyle, yeni yılınızı en içten dileklerimle Devrim ÖZKAYA kutluyorum. Dergimizi hazırlamadan önce üç aylık bir anket çalışması yaparak yola çıktık. Yaptığımız anket çalışması KÜLTÜR SANATYÖNETMENİ ile sizlerin istek ve önerileriniz doğrultusunda bir yol çizdik. Nicolas JOY Kültür, sanat, önemli röportajlar, tarih, sanat insanları, nostalji, sinema, müzikal, tiyatro, netflix, kitaplar, moda, bilim, teknik, MEDYA DİREKTÖRÜ astroloji, numeroloji, eleştiri, edebiyat, toplumsal sorunlar Devrim ÖZKAYA ve sosyal sorumluluklara genişçe yer verdiğimiz DM’JOY Dergi’mizi sizlerin de katkılarıyla, beğeninize sunma fırsatı YAŞAM KOÇU verdiğiniz için öncelikle sonsuz teşekkürler. Bu yolculukta uzun Kuzey AĞCA yıllar beraber olacağız. YAYIN KURULU DM’JOY Dergi’nin keyifli yolculuğuna hoş geldiniz. Devrim ÖZKAYA Serkan ÖZKAYA Sevgi ve saygılarımızla… Nicolas JOY Devrim Özkaya YAZARLAR Serkan ÖZKAYA Devrim ÖZKAYA Nicolas JOY Kuzey AĞCA Oğuzhan YAMAK Funda GüleçYALÇIN Nagihan AKBAŞ TEKNİK HAZIRLIKLAR DM’JOY Reklam Ajans Kurulu GRAFİK TASARIM Hülya TEMEL BASKI Kültür Sanat Basımevi Tel: +90 212 674 00 21-29-46 DAĞITIM Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. [email protected] [email protected]
ŞUBAT 2020 18 ENBE ORKESTRASI Sanata bu kadar aşık müzisyenlerin olduğu bir okul daha yok 4 ŞUBAT AYININ ÖNEMLİ GÜNLERİ 6 ATİLLA İLHAN Şair, yazar, senarist, gazeteci Çolpan İlhan’ın abisi… 10 GÖBEKLİTEPE Dünyanın konuştuğu göbeklitepe insanlık ile ilgili hiç bilinmeyen sırlar mı taşıyor? 14 SOSYAL MEDYANIN KADIN ŞAMPİYONLARI Funda Güleç Yalçın 23 HANGİ ZAMANDA YAŞIYORUZ? Kuzey Ağca 24 DEVLET TİYATROLARI YENİ SEZONDA TİYATRO SEVERLERİ ÇOK SEVİNDİRECEK 27 AŞK GERÇEKTEN HASTALIK MI? 28 FATMA GİRİK Türk sinemasının dört yapraklı yoncasından biri 30 CAHİT SITKI TARANCI Memleket İsterim! 36 2019'DA ONLARIN VEDASIYLA ÜZÜLDÜK
İçindekiler 38 EMRE ERDEMOĞLU 70 ANTÓNIO ZAMBUJO Tasarım Sanatçısı Portekiz’in en önemli seslerinden biri, 42 BİR BİR ÖLÜME İTİYOR... usta müzik adamı, istanbul’u portekiz Ötekileştirme ve homofobik yaklaşım melodileriyle buluşturuyor. 44 MONICA MOLINA 72 SUS-MA VE İZLE-ME \"Türkiye’de olmak kendimi evimde, Nicolas Joy dostlarımın arasında hissettiriyor.\" 74 ACIDA SINANARAK 48 YENİ DÜNYA DÜZENİ YILDIZ OLDULAR FELAKETLERLE Mİ GELİYOR? Hayat onlara hiç iyi davranmadı. Nostradamus’un korkunç 2020 kehanetleri 77 BURÇLAR Kuzey Ağca 50 ETKİNLİK GEZGİNİ 56 BAŞARILI FOTOĞRAF 84 ARDA TAMER AVCI O bir şampiyon SANATÇISI İLKER ÖZLÜ OBJEKTİFİNDEN İSTANBUL 88 PİLONİDAL SİNUS KONSERLERİ… (KIL DÖNMESİ) 58 2020 SEZONU ÖNCESİ Prof Dr Cemalettin Camcı BEYAZPERDE 2019 ARALIK FİLMLERİ 90 BAŞARI Nagihan Akbaş 62 GÜLDEN Soğuk Odalar’dan çıkıp Yakarım 91 AYŞE KULİN’DEN ÇARPICI BİR İstanbul’u eserlerine uzanan o mükemmel kadın… BAKIŞ 66 2020’DE DÜNYAYI BÜYÜK BİR ‘‘Her Yerde Kan Var’’ EKONOMİK KRİZ BEKLİYOR! 92 TÜRKİYE’DE KIŞIN Çin ekonomisinin gelişimi ABD için tehdit GİDİLMESİ GEREKEN YERLER mi? 94 YAGEV VAKFI 68 MİMARİ TASARIM NEDİR? (Yerel Yönetimler Proje Araştırma, Oğuzhan Yamak Geliştirme ve Eğitim Vakfı) 100 2020... YENİ BİR YIL, YENİ UMUTLAR... Serkan Özkaya
DM’ Şubat AyınınJOY Subat2020 Önemli Günleri 1 Şubat 11 Şubat • Sinema'nın İcadı (1895) • Adalet Partisi Kuruldu (1961) • Ayasofya Camii'nin Müze Oluşu (1935) 12 Şubat • Yeni Türkiye Partisi Kuruldu (1961) 2 Şubat • Türkiye Emekçi Partisi Kuruldu (1975) • İbrahim Paşa Komutasındaki Mısır Ordusunun 13 Şubat • Kıbrıs Türk Federe Devleti'nin Kuruluşu (1975) Kütahya'ya Kadar i lerlemesi (1833) 14 Şubat • Telefonun İcadı (1876). 3 Şubat • Yeni Balkan Paktı Ankara'da İmzalandı (1953) • Kıbrıs Türk Havayolları'nın, Türkiye-Kıbrıs Seferin 15 Şubat • İzmir Eski Eserler Müzesi'nin Açılışı (1927) Başlaması (1975) • İlk Uzay Gemisi'nin Ay'a İnişi (1966) • Küresel Isınmaya Karşı “Uluslararası Kyoto İklim • Yaser Arafat'ın Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Sözleşmesi” Yürürlüğe Girdi. 1997 Aralık Ayında Japonya’nın Kyoto Kentinde Oluşturulan ve 187 Liderliğine Getirilişi (1969) • II. Murat'ın Ölümü (1451) 4 Şubat • Balkan Paktı’nın İmzalanması (1934) 5 Şubat • Teşkilat-ı Esasiye Kanunu (Anayasa)’nın İkinci Maddesinde Değişiklik Yapılarak Altı Ok’un Konulması:“Türkiye Devleti, Cumhuriyetçi, Milliyetçi Halkçı, Devletçi, Laik ve İnkılapçıdır. Başkenti Ankara Şehridir” (1937) 6 Şubat • Sultan II. Ahmet'in Ölümü ve Şehzade II. Mustafa'nın Osmanlı Hükümdarı Olarak Tahta Çıkması (1695) 7 Şubat • Türk Kadınlar Birliğinin Kurulması (1924) 8 Şubat • Sultan 4. Murat'ın Ölümü ve Sultan İbrahim’in Tahta Çıkması (1640) 9 Şubat • Avusturya'nın Osmanlı Devleti’ne Savaş İlan Etmesi (1788) 10 Şubat • Sultan 2. Abdülhamit'in Ölümü (1918) 4
Ülke Tarafından İmzalanan “BM İklim Değişikliği 22 Şubat Çerçeve Sözleşmesi”ne İlişkin Protokole Göre, • Menemen'in İşgali (1919). Ülkelerin Sera Gazı Emisyonlarının İndirilmesi • Harp Okulu Komutanı Albay Talat Aydemir ve Hedefleniyor (2005) Arkadaşları Hükümet Darbesine K alkıştılar. Olay, 16 Şubat Kısa Sürede Bastırıldı. Katılan Subaylar Emekli • Türk Hava Kurumu'nun Kuruluşu (1925). Edildi (1962) • SSCB'nin Desteği ile Kuzey Kore'de \"Halk 24 Şubat Cumhuriyeti\" nin Kuruluşu (1948) • Fransa'da Geçici Bir Hükümet Kurularak II. • \"Ankara Şehremaneti Kanunu\" TBMM'de Kabul Cumhuriyetin İlan Edilmesi (1848). Edildi (1924). • Napolyon Bonapart'ın Gazze'yi İşgali ve Akka'yı • Terör Örgütü PKK’nın Elebaşı Abdullah Öcalan, Kuşatması (1798) Kenya`nın Başkenti Nairobi`de Yakalanarak • Şehzade Cem'in Ölümü (1495) Türkiye`ye Getirildi (1999). • Türkiye-Irak arasında \"Bağdat Paktı\"nın 17 Şubat İmzalanması (CENTO), daha Sonra İngiltere, İran • “Türk Medeni Kanunu”nun Türkiye Büyük Millet ve Pakistan Üye Olarak, ABD'de Gözlemci Olarak Katıldı (1955) Meclisi’nde Kabulü (1926) 25 Şubat 18 Şubat • Rusların Osmanlılara Karşı Savaş İlan Etmesi • Fatih Sultan Mehmet'in Tahta Çıkması (1451). • Türkiye'nin NATO'ya Girişi (1952) (1711) • Petrol Ofisi'nin Kuruluşu (1940) • \"Çoruh\" İlimizin \"Artvin\" Adını Alışı (1950) • Yunanistan'ın NATO'ya Girişi (1952) • Varşova Paktı'nın Feshi (1991). 19 Şubat 26 Şubat • Kıbrıs'ın Bağımsızlığına İlişkin Türk - Yunan • II. Osman'ın Saltanat Tahtına Çıkması (1618) Konferansı (1959) 28 Şubat • Islahat Fermanı'nın İlan Edilmesi (1856) 20 Şubat • ATATÜRK'ün İstanbul'un Fahri Hemşehrisi Oluşu • Boğaziçi Köprüsü'nün Temel Atma Töreni (1970) • İşçi Sendikaları'nın Kuruluşu (1947). (1927) • Güney Afrika Devlet Başkanı F.W. Klerk, İlk Kez • İstiklâl Marşı Bestecisi Zeki Üngör'ün Ölümü (1958) • İsveç Başbakanı Olof Palme`ye Suikast (1986). Siyahların da Görev Aldığı Kabineyi Açıkladı (1993) • Körfez'de Ateşkes İlanı (1991). • NATO, Tarihinin İlk Saldırısını Sırplara Karşı 21 Şubat • Ankara Hükümeti'nin Londra Konferansı'na Katılışı Gerçekleştirdi (1994) (1920) 5
DM’ JOY Subat 2020 Atilla İlhan Şair, yazar, senarist, gazeteci Çolpan İlhan’ın abisi… 6
Attila İlhan, 15 Haziran 1925’de Menemen’de dünyaya gel- Ben sana di. Babası Muharrem Bedrettin İlhan, annesi Emine Mem- mecburum… nune İlhan’dır. Çolpan İlhan adlı bir kardeşi vardır. Babası döneminin başarılı savcılarındandı. Attila İlhan‘ın babası şiire çok Ben sana mecburum bilemezsin meraklı, okumayı seven, geniş bir roman ve şiir kitabı koleksiyonu Adını mıh gibi aklımda tutuyorum olan, iyi derecede Osmanlıca bilen bir insandı. Büyüdükçe büyüyor gözlerin Babası sayesinde küçük yaşlardan itibaren edebiyata ilgi duy- Ben sana mecburum bilemezsin maya başlayan İlhan, ilk ve orta öğreniminin bir kısmını İzmir’de tamamladı. Öğrencilik yıllarında ilk şiirlerini yazmaya başlamıştır. İçimi seninle ısıtıyorum İzmir Atatürk Lisesi’nde okuduğu sırada okulda tanışıp aşık ol- duğu bir kıza Nazım Hikmet’in şiirini mektup olarak yazmıştır. O Ağaçlar sonbahara hazırlanıyor dönemlerde Nazım Hikmet’in şiirlerini paylaşmak kesinlikle yasak Bu şehir o eski İstanbul mudur? olduğundan bu mektup öğretmenleri tarafında yakalandığında Karanlıkta bulutlar parçalanıyor çok büyük bir yasal suç işlemiş olarak sayılmış ve okuldan atıl- Sokak lambaları birden yanıyor mıştır. Kaldırımlarda yağmur kokusu Sonrasında bu olay hukuksal boyuta taşınmıştır. Attila İlhan 1941 Ben sana mecburum sen yoksun senesinde 3 hafta tutuklu kaldıktan sonra 2 ay hapis cezasına çarptırılmıştır. Tutuklu kaldığı dönemde kendisi adına bir daha Sevmek kimi zaman rezilce korkudur Türkiye’nin hiç bir yerinde eğitim göremez kararı çıkınca, babası İnsan bir akşam üstü ansızın yorulur duruma el atmış ve büyük uğraşlar sonucunda bu kararı 1944 senesinde ortadan kaldırmıştır. Tutsak ustura ağzında yaşamaktan Kimi zaman ellerini kırar tutkusu 1946 senesinde İstanbul Işık Lisesi’ne başladı. Lise eğitiminden sonra o dönemlerde yazdığı şiirlerden birini amcasının kendisin- Birkaç hayat çıkarır yaşamasından den habersiz CHP Şiir Armağanı yarışmasına yollamasıyla ikinci- Hangi kapıyı çalsa kimi zaman liğe layık görüldü. ”Cebbaroğlu Mehemmed” adlı şiiri birçok şairi geride bırakarak kendisine ikincilik ödülünü kazandırmıştır. Bu Arkasında yalnızlığın hınzır uğultusu başarı İlhan için bir dönüm noktası olmuştur. Fatihte yoksul bir gramafon çalıyor Eski zamanlardan bir Cuma çalıyor Durup köşe başında deliksiz dinlesem Sana kullanılmamış bir gök getirsem Haftalar ellerimde ufalanıyor Ne yapsam ne tutsam nereye gitsem Ben sana mecburum sen yoksun Belki Haziranda mavi benekli çocuksun Ah seni bilmiyor kimseler bilmiyor Bir şilep sızıyor ıssız gözlerinden Belki Yeşilköy’de uçağa biniyorsun Bütün ıslanmışsın tüylerin ürperiyor Belki körsün kırılmışsın telâş içindesin Kötü rüzgâr saçlarını götürüyor Ne vakit bir yaşamak düşünsem Bu kurtlar sofrasında belki zor Ayıpsız fakat ellerimizi kirletmeden Ne vakit bir yaşamak düşünsem Sus deyip adınla başlıyorum İçim sıra kımıldıyor gizli denizlerin Hayır başka türlü olmayacak Ben sana mecburum bilemezsin.. 7
DM’ JOY Subat 2020 Eserleri ŞİİR Duvar (1948) GEZİ - DENEME - ELEŞTİRİ Abbas Yolcu (1957) Sisler Bulvarı (1954) Gerçekçilik Savaşı (1980) ROMAN Yağmur Kaçağı (1955) Batı’nın Deli Gömleği (1982) Ben Sana Mecburum (1960) İkinci Yeni Savaşı (1983) TV DİZİLERİ Bela Çiçeği (1962) ÖDÜLLERİ Sağım Solum Sobe (1985) Yasak Sevişmek (1968) Yanlış Kadınlar Yanlış Erkekler (1985) Tutkunun Günlüğü (1973) Ulusal Kültür Savaşı (1986) Böyle Bir Sevmek (1977) Sosyalizm Asıl Şimdi (2006) Elde Var Hüzün (1982) Hangi Sol (1971) Korkunun Krallığı (1987) Hangi Batı (1972) Ayrılık Sevdaya Dahil (1993) Hangi Sağ (1980) Hangi Atatürk (1981) Sokaktaki Adam (1953) Hangi Edebiyat (1991) Zenciler Birbirine Benzemez (1957) Hangi Laiklik (1995) Kurtlar Sofrası (1963) Hangi Küreselleşme (1997) Aynanın İçindekiler serisi Cumhuriyet Söyleşileri Bıçağın Ucu (1973) Bir Sap Kırmızı Karanfil (1998) Yaraya Tuz Basmak (1978) Ufkun Arkasını Görebilmek (1999) Dersaadet’te Sabah Ezanları (1981) Sultan Galiyef - Avrasya`da Dolaşan Hayalet O Karanlıkta Biz (1988) (2000) Allah’ın Süngüleri: Reis Paşa (2002) Dönek Bereketi (2002) Gazi Paşa (2006) Yıldız, Hilâl ve kalpak Fena Halde Leman (1980) Haco Hanım Vay (1984) 1946 CHP Şiir Yarışması Birinciliği O Sarışın Kurt (2007) 1974 Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü Tutuklunun Günlüğü ile Teleflaş / Kanal 6 (1991) 1975 Yunus Nadi Roman Armağanı Sırtlan Sekiz Sütuna Manşet (1982) Payı ile Kartallar Yüksek Uçar (1983) Yarın Artık Bugündür (1986) Yıldızlar Gece Büyür (1992) Müzik albümleri An Gelir / Kendi Sesinden Şiirleri (2006) 8
Sonrasında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne 1957 yılında askerliğini yaptıktan sonra İstanbul’a dö- kaydolan Attila İlhan, bu dönemde ”Gün” ve ”Yığın” nen Attila İlhan, senaryo yazmaya başlamıştır. Bu dö- isimli dergilerde çeşitli şiirler yazdı. 1948 senesinde ilk nemde yaptığı çalışmalardan yeterli verim alamamış şiir kitabı olan ”Duvar”ı yayımladı. Aynı sene Paris’e ve yeniden Paris’e dönmüştür. Çok geçmeden baba- gitmeye karar verdi. Bu kararı ”Nazım Hikmet’i Kurtar- sının ölüm haberini alan İlhan, temelli İzmir’e dönmüş- ma Hareketi”ne katılmak için almıştır. tür. Burada ”Demokrat İzmir” gazetesinin genel yayın yönetmenliğini yapmış ve başyazarlığını üstlenmiştir. Paris’te aktif olarak çalışmalar yapan İlhan, burada kaldığı zaman boyunca sosyal ve siyasal gözlemler 1968 senesinde eşi Biket İlhan’la evlendi. Çift, 15 yaptı. Bu gözlemlerini ileride çıkaracağı romanların- sene süren bir evlilikten sonra boşanmıştır. Daha son- da ve diğer eserlerinde kullanmıştır. Sonrasında Tür- ra Ankara’ya yerleşen İlhan burada Bilgi Yayınevi’nin kiye’ye geri dönen Attila İlhan’ın polislerle arasında danışmanlığını yapmıştır. Bu dönemde ”Yaraya Tuz birçok problemler olmuştur. 1951 senesinde ”Gerçek” Basmak”, ”Sırtlan Payı” ve ”Fena Halde Leman” ro- adlı gazetede yazdığı bir yazıdan dolayı hakkında so- manlarını yazmıştır. ruşturma açılmış ve bu olaydan sonra İlhan yeniden Paris’e gitmiştir. Romanlarını yazmayı bitirdikten sonra İstanbul’a ta- şınmıştır. Burada Gelişim Yayınları, Milliyet, Güneş, Hayatının 1950’li yıllardaki 6 Meydan Gazetesi ve Cumhuriyet gibi gazetelerde senelik sürecini sürekli İstanbul- uzun yıllar köşe yazarlığı yaptı. Bunun yanında birçok Paris, İzmir-Paris arasında geçiren senaryo yazdı. İlhan; tam olarak Türkiye’ye geri döndükten sonra üniversite Yazdığı senaryolardan diziye uyarlanan ”Kartallar eğitiminin son yılında okuldan Yüksek Uçar”, ”Yarın Artık Bugündür” ve ”Sekiz Sütu- ayrılmış ve ”Vatan” gazetesinde na Manşet” çok fazla izlenen diziler arasında yer aldı. sinema eleştirmenliği yapmaya başlamıştır. Attila İlhan ilk kalp krizini 1985 senesinde geçirdi. Bu tarihten sonra kardiyolojik sorunları devam eden İl- han’ın 2004 senesinden itibaren sağlık durumu daha da bozuldu. İlhan, 11 Ekim 2005’de İstanbul‘daki evin- de 80 yaşındayken yaşamını yitirdi. 9
DM’ JOY Subat 2020 GÖBEKLİTEPE NATİONAL GEOGRAPHİC DERGİSİ 2020’DE MUTLAKA GEZİLMESİ GEREKEN LİSTESİNE GİRDİ Dünyaca ünlü National Geographic dergisi, doğal ve kültür zenginlikleriyle bilinen yerlere ilişkin her yıl yayınladığı \"mutlaka görülmesi ge- reken yerler\" listesini güncelledi. 2020 listesine şimdilerde yayınlanan Netflix dizisi Atiye'nin de çekildiği yer olan Göbeklitepe de girdi. Göbeklitepe dönemin en bilinen arkeolojik Göbeklitepe, Şanlıurfa İlinin 15km kuzeydoğusunda, kazı alanıdır ve ilk kez 1963 yılında, Türk ve merkeze bağlı Örencik Köyü yakınlarındaki dağlık Amerikan bilim adamlarının yaptığı bir yüzey alan üzerinde bulunuyor. Seçilen alan, diğer Neolitik araştırması sırasında tespit edildi. Bu çalışmayla ilgili Dönem yerleşim yerlerindeki gibi su kenarı, vadi ya sonuçlar, Peter Benedict tarafından 1980 yılında ya- da ovada olmayıp, Harran Ovası'nı kuzeyde sınırla- yımlandı. yan uzun bir yükselti sisteminin üzerinde, görüşe ve manzaraya hâkim bir konumda bulunuyor. 300 m ça- GÖBEKLİTEPE’NİN İLK UYGARLIKLARLA pında ve 15m. yüksekliğindeki Neolitik Dönem´in ilk evrelerine ait Göbeklitepe'nin ilk bulunduğu sırada BAĞLANTILARI NELER? tepesinde rastlanan kireçtaşı blokları nedeniyle bir 10
DÜNYANIN KONUŞTUĞU GÖBEKLİTEPE İNSANLIK İLE İLGİLİ HİÇ BİLİNMEYEN SIRLAR MI TAŞIYOR? GİZEM VE SIRLARLA DOLU GÖBEKLİTEPE DÜNYANIN GÜNDEMİNDE. MÖ. 4 bin yılına denk gelen Sümerler'den bile öncesine dayanan Göbeklitepe’de yaşayan insanlar buluntulara göre henüz tarım ile uğraşmaya başlamamış. Ancak bulunan heykeller, sütunlar, anıtlar bölgenin ilk dini merkez olduğunu gösteriyor. Doğal ortamında hiç dokunulmadan bugünlere gelen Göbeklitepe'de kalıntıların ilk günkü gibi durduğu biliniyor. İşte Göbeklitepe hikayesi kısaca... mezarlık olduğu düşünülmüş. Bilinen en eski uygarlık Sümerler’den dahi önce var olan bir yaşam merkezi Göbeklitepe. Aşağıda bilinen ilk uygarlıkların dönem- leri yer alıyor. Sümer Uygarlığı (MÖ.4000): Dicle ve Fırat Mısır Uygarlığı (MÖ.3500): Nil Nehri Maya Uygarlığı (MÖ. 2600): Güney Amerika Hint Uygarlığı (MÖ.2500): İndüs Irmağı Çin Uygarlığı (MÖ.1500): Sarı Irmak 11
DM’ JOY Subat 2020 GÖBEKLİTEPE NEOLİTİK DÖNEME DENK GELİYOR üzere, ikisinin üzerinde kabartma olarak birer aslan motifinin işlendiği dört adet dikilitaş yer alıyor. Çanak 1995-2006 yılları arasında kazı çalışmalarına kesin- Çömleksiz Neolitik-A ve B Evresi arasında bir geçiş tisiz şekilde başladı ve 2007 yılından itibaren Bakan- tabakası özelliği gösteren II B. Tabakası'nda, yuvarlak lar Kurulu Kararlı Kazı statüsüne geçmiştir. Bugüne ya da oval planlı yapılar açığa çıkarıldı. kadar yapılan kazı çalışmalarıyla Göbeklitepe’de 4 tabaka açığa çıkartıldı. En üstteki I. Tabaka, tarım ya- Gene Çanak Çömle ksiz Neolitik-A Evresi'ne tarihle- pılan yüzey dolgusu, geriye kalan 3 tabaka ise Çanak nen ve Göbekli Tepe'nin en önemli tabakası olan III. Çömleksiz Neolitik Dönem'e denk gelmektedir. Gö- Tabaka'da ise dikilitaşlarla çevrelenmiş büyük dairesel beklitepe'de stratigrafi en üstten alta doğru şu şekilde planlı yapılar dikkat çekiyor. Kültle ilişkili olduğu düşü- geliyor: nülen bu yapılar, T biçimli dikilitaşların belli aralıklarla daireyi andıran şekilde dizilmesi ve etrafının duvar- I.Tabaka: Yüzey dolgusu larla çevrilmesiyle oluşturulmuş. Merkezde karşılıklı ve kenarlardakine oranla daha büyük iki dikilitaş yer II. A. Tabaka: Dikilitaşlı Köşeli Yapılar (M.Ö. 8.000- alıyor. Merkezde bulunan dikilitaşlar serbest dururken 9.000). kenarlardakiler, duvarlar ya da banklarla birbirlerine bağlanmıştır. Bu yapıların, tamamlanmasından sonra II. B. Tabaka: Yuvarlak-Oval Yapılar (Ara tabaka). bilinçli şekilde toprak ve çakıl dolguyla örtülmesi bun- ların ölü kültüyle ilişkili olabileceğini düşündürtmüştür. III.Tabaka: Dikilitaşlı Dairesel Yapılar (M.Ö. 9.000- Şu ana kadar dört adet anıtsal yapı bulunmuş, yapılan 10.000). jeomanyetik ölçümler sonucunda Göbeklitepe'de en az 20 anıtsal yapının olduğu saptanmıştır. Çanak Çömleksiz Neolitik-B Evresi'ne tarihlenen ve yüzey dolgusunun hemen altında bulunan II A. Taba- kası'nda dikilitaşlı dörtgen planlı yapılar bulunmuştur. Bu evre için tipik olan Aslanlı Yapı'da, karşılıklı olmak 12
SIRADIŞI VE İNSAN ÜSTÜ VARLIKLARA İŞARET EDİLİYOR Göbeklitepe'de, dikilitaşlar çevresindeki platolardaki kayalardan kesilerek temin edilmiştir. Bölgede kesi- len ve hala işlenmemiş kayalar da bulunuyor. Ayrıca bu platolarda, kayalar üzerinde, oyuklar ve birtakım işaretler görünüyor. Boyları 5m.ye ulaşan dikilitaşla- rın üzerinde kabartma olarak çoğunluğunu yılan, tilki, yaban domuzu ve kuşların oluşturduğu çeşitli hayvan figürleri yer alıyor. Bazı örneklerde kabartma olarak yapılmış kol ve ellerden dolayı, insan figürlerinin tasvir edildiği akıllara gelse de sıra dışı tasvirleri ile de insan dışı canlıları temsil eden çalışmalar dikkat çekiyor. KAZILARDA YIRTICI HAYVAN HEYKELLERİ DİKKAT ÇEKİYOR Kazılar sırasında genellikle rastlanan yabani, yırtıcı hayvan heykellerinin varlığı, antik dönemden bilinen yeraltı dünyasının koruyucusu Kerberos'u düşündür- tüyor ve bu vahşi hayvan heykellerinin de Göbeklite- pe'deki yapıların bekçisi olabileceği akla gelen diğer bir ayrıntı. Kazılar sonucunda çok sayıda hayvan heykeli, çakmaktaşından aletler, taştan boncuklar ve kaplar ile küçük figürler ele geçirilmiştir. Dinler tarihini de etkileyen Göbeklitepe, bilinen ilk ibadet merkezi. Neolitik dönemde inşa edilen yapıda buğday kalıntılı- larının yanında, yerleşik hayatın ilk dönemlerinin baş- langıcı olarak kabul edildi. HENÜZ TARIMA GEÇİŞ YAPILMAMIŞ BİR DÖNEM Göbekli Tepe'de yaşayan bu dönemde, insanların av- cılık ve hayvancılıkla geçindiği, henüz tarımın yapıl- madığı düşünülüyor. Yerleşim yerinin konumu, açığa çıkartılan devasa boyutlu yapıları, tonlarca ağırlıktaki dikilitaşları ve bu dikilitaşların yerleştirilmesi bakımın- dan Taş Çağı insanlarının, büyük bir organizasyon ve uzun bir zaman dilimi içinde yaşadıkları görülüyor. Şu ana kadar en erken tabaka olarak bilinen III. Ta- baka'nın tarihi M.Ö.10. Bin olarak belirtiliyor. Yerleşim yerinde henüz ana toprağa ulaşılamadı. ATİYE DİZİSİ GÖBEKLİTEPE'NİN TANITIMI İÇİN YAPILDI Öte yanında Türkiye'de Göbeklitepe’nin dünyaya tanı- tımı için farklı adımlar atıldı. Son olarak 2019'un Aralık ayında Netflix'te yayınlanan \"Atiye\" dizisi Göbeklitepe etrafında şekillenen bir senaryoya sahip. 190 ülkede aynı anda farklı dillerde dublaj seçenekleriyle yayına giren dizinin Göbeklitepe'nin tanıtımına katkı sağlaya- cağı ve turist çekeceği değerlendiriliyor. 13
DM’ JOY Subat 2020 Sosyal Medyanın Kadın Şampiyonları Kimler Dersiniz? Funda Güleç Yalçın (Sinema Eleştirmeni – Yazar) @fundalina Kadınlar sosyal medyaya paylaşımları ve etki- Türkiye’nin mobil kullanıcısı sayısı: leşimleri ile yön veriyor. Yazımda mecralara göre sosyal medyanın kadın şampiyonalarını 76,34 milyon sıraladım. Nüfusun %72’si internet kullanıcısı ve toplam internet Türk Kadınlarının Sosyal Medya Alışkanlıkları her kullanıcısı sayısı: daim güncel konularım başında geliyor. Kadınlar sos- yal medyaya paylaşımları ve etkileşimleri ile yön ve- 59.36 milyon riyor. Geçen yıla göre %9,3’lük bir artış tespit edilmiş. Markaların ve pazarlama profesyonellerinin gerek Türkiye’de nüfusun %63’ü sosyal medya kullanıcısı. sektörle ilgili gerek ise genel olarak pazarlama trend- lerini takip ettiği ana bilgi kaynaklarının başında sos- yal medya geliyor. Sosyal medyanın itici gücünü ise kadınlar oluşturuyor. Sosyal medya tıpkı bir mutfak gibi, sıcak yemek bek- lentisi tüm gün sürüyor. Bu beklentiyi oluşturan da şef önlüğünü giyip yemeği servise hazırlayanlar da yine kadınlar. 2019 yılında en fazla aranan kelimeler Facebook, YouTube, Google ve Video idi. Arama konusunda %30’luk oranda bir artış sergileyen Video ilk sıraya yerleşmişti. Türkiye’nin 2019 Yılı Sosyal Medya Verileri We Are Social ve Hootsuite’in ortaklaşa düzenlediği “2019 Yılı Global Dijital Raporu” sonuçlarına göre; Türkiye’nin 82.44 Milyon nüfusu var. Toplam sosyal medya kullanıcılarının sayısı Nüfusun %50,7’si kadın. 52 milyon. %75 oranında kentleşme var. Geçen yıla göre %2’lik bir artış tespit edilmiş. 14
Türkiye’de 9 Milyon Twitter kullanıcısının %19’u kadın. Geçen yıla göre kullanıcı sayısında %1,9 oranında artış var. Twitter’da en fazla takipçisi olan kadın Demet Akalın. Sosyal Medyanın Kadın Şampiyonları Şimdi gelin mecralara göre en fazla takipçisi / hayranı / abonesi olan kadınları birlikte görelim. Twitter’da En Fazla Meral Akşener Takipçisi Olan Kadınlar Twitter'da 2.722.213 takipçi sayısıyla Twitter’da En Fazla Takipçisi Olan 10 Kadın 10. sırada yer alıyor. Kullanıcıyı ve Kullanıcı Sayılarını aşağıda bu- labilirsiniz: 1. Demet Akalın (6.458.562) 2. Sıla Gençoğlu (5.752.354) 3. Gülben Ergen (4.323.165) 4. Hülya Avşar (4.166.092) 5. Hande Yener (3.532.885) 6. Yıldız Tilbe (3.453.735) 7. Hadise Açıkgöz (3.230.359) 8. Sertab Erener (3.005.320) 9. Nil Karaibrahimgil (2.751.310) 10. Meral Akşener (2.722.213) 15
DM’ JOY Subat 2020 Türkiye’de 43 Milyon Facebook kullanıcısının %36’sı kadın. Geçen yıla göre kullanıcı sayısında %-2.3 oranında düşüş var. Hayran sayfası konusunda kadın lider: Beren Saat Facebook’ta En Fazla 1. Beren Saat (6.767.102) 6. Esra Erol (2.559.145) Hayranı Olan Kadınlar 2. Tuba Büyüküstün (4.832.137) 7. Hülya Avşar (2.279.414) 3. Hazal Kaya (4.811.392) 8. Funda Arar (2.279.414) Facebook’ta en fazla hayranı 4. Sıla (4.067.423) 9. Hande Yener (2.078.856) Olan 10 Kadın kullanıcıyı ve 5. Hadise (3.868.117) 10. Bengü (1.780.494) hayran sayıları: 2018 yılında sosyal medya platformları arasında en yaygın kullanılanı Facebook. İkinci sırada ise YouTube bulunuyor. YouTube’un en fazla aboneye sahip olan kanalın lideri Danla Biliç. YouTube’da 1. Danla Biliç (2.033.421) En Fazla 2. Meryem Can (1.879.602) Abonesi Olan 3. Duygu Köseoğlu (1.872.229) Kadınlar 4. Merve Özkaynak (1.453.803) 5. Duygu Özaslan (1.223.156) YouTube’da En Fazla Abone- 6. Çağla Şikel (1.024.065) si Olan 10 Kadın Kullanıcıyı 7. Sezen Aksu (941.018) ve Abone Sayılarını aşağıda 8. İdil Yazar (854.043) bulabilirsiniz: 9. Elvin Levinler (601.110) 10. Ceren Ceylan (581.131) 16
Türkiye’de 38 Milyon Instagram kullanıcısının %41’i kadın. Geçen yıla göre kullanıcı sayısında %2.7 oranında artış var. Instagram’ın en fazla takipçisi olan kadın lideri Hande Erçel. Instagram’da En Fazla Takipçisi Olan Kadınlar Instagram’da En Fazla Takipçisi Olan 10 Kadın Kullanıcıyı ve Takipçi Sayılarını aşağıda bulabilirsiniz: 1. Hande Erçel (9.212.785) 2. Hadise (8.625.328) 3. Fahriye Evcen Özçivit (8.156.608) 4. Demet Akalın (7.746.631) 5. Serenay Sarıkaya (7.529.355) 6. Neslihan Atagül Doğulu (7.283.164) 7. Demet Özdemir (6.799.321) 8. Elçin Sangu (6.296.063) 9. Aslı Enver (5.179.124) 10. Sinem Kobal (4.797.093) 17
DM’ JOY Subat 2020 Sanata bu kadar aşık müzisyenlerin olduğu bir okul daha yok Enbe Orkestrası Popüler olma, şöhret ya da star olmak istekleri hiç olmadı, ego ile henüz hiç tanışmamışlar. Behzat Gerçeker ve Enbe Orkestrası başarılı müzisyenleri O okulun adı “Enbe Orkestrası” Enbe Orkestrası kimine göre yıldız üreten bir Türkiye ve yurt dışından birçok müzisyeni barındır- grup, kimine göre star olmanın tek yolu, kimi- maktadır. ne göre ise bir hayal. Ülkede şarkı söylemeyi seven yüzlerce genç yeteneğin dahil olmayı istediği Berry White, Richard Clayderman, Christian Adam, Enbe Orkestrası Solistlerinin hepsi tam bir sanat aşığı. Goran Bregoviç, Pavarotti, Jose Feliciana, Domin- go, Monica Molina ve Glolia Gaynor gibi birçok ünlü Enbe Orkestrası, İstanbul Devlet Opera ve Senfoni isimle konser veren Enbe Orkestrası, Opera aryala- Orkestrası üyesi olan Behzat Gerçeker öncülüğünde rından Napolitan hafif müziğe, özel solistlerin eşliğin- 1993 yılında kuruldu. de yorumladığı Fransız şansonlar ve valslerden La- tin müziklere, Arjantin tangolarından jazz ve country Şu ana kadar Türkiye ve Dünyada birçok starla düet eserlere, ünlü müzikallerden, yabancı ve Türkçe pop yapan Enbe orkestrası, aynı zamanda bünyesinde müziğine uzanan bir repertuara sahiptir. 18
Enbe bir okul mudur? Popüler olmak ya da şöhret nin yollarına bakarız ailece. 13 ya- olmayı isteyenler var mı Enbe şında bir kızım ve 19 yaşında bir Enbe bir okuldur kesinlikle. Bu Orkestrasında? oğlum var. Her daim kendimize ya- okulun hocaları, operacıları, çok kışacak şekilde yaşamalı ve dav- iyi solistleri ve en önemlisi müzi- İyi müzisyenlerin ya da müziğe ranmalıyız. Zaten kendimize yakı- ğe aşık müzisyenlerden oluşan bir aşık insanların buna ihtiyacı yok- şacak şekilde yaşıyorsak, bu bize okuldur. Bu okulun popüler veya tur. Düşünsenize ülkede ünlü ya en büyük mutluluğu verir. İsterse şöhret olmayı isteyen ya da star da popüler olmuş birçok insan var. kişi dünya starı olsun, kendine ya- olmayı ısrarla isteyen öğrencileri Dünya starları ya da bir Ajda Pek- kışacak şekilde davranmalı. yok. Düşünsenize herkes futbolcu kan, Sezen Aksu, Tarkan gibi isim- olursa kim tenis oynayacak. lerle aynı sahneyi paylaşamazken, Enbe Orkestrası Müzisyenleri Enbe Orkestrası başarılı müzis- hiçbir zaman Enbe’yi basamak Enbe Orkestrası Müzisyen yenlerinin çoğu aynı sahneyi pay- olarak görmedi. Bunu neye Solistleri ile ilgili yoğun olarak laşıyor. Siz olsanız hangisini tercih borçluyuz? gelen sorulardan biri de ederdiniz? ‘’Sadece müzik mi yapıyorlar?’’ Öncelikle insan, sonra müzisyen Ego nedir sizce? seçmek önemli, bunun Hepsine inanılmaz saygı gösteri- yanı sıra iyi insanların yorum. Saygı bizde esastır. Aile- Kişinin kendine doğ- kalbini görebiliyorum. si olan, çocukları olan, öğretmen rulttuğu bir silahtır Nasıl kendi ailemiz olan, hatta endüstri mühendisi aslında. Ego kapı- veya çocuklarımızın olanlar bile var aramızda. Lakin sına saygı uğrama- iyi kimselerle aynı hepsi birer müzisyen. Müziğe o mış bir kavramdır. ortamda olmasını is- kadar aşıklar ki belki de bu neden- Şımarmak nedir bil- tiyorsam, onların da le o şekilde düşünmüş olabilirler. miyoruz. Aksine kötü iyi insanlar ve iyi kim- Çünkü ailelerinden çok, provalarda giden bir şey olduğu selerle aynı ortamda müzik çalışmalarıyla, stüdyolarda zaman onu iyileştirme- yerine göre 50 derece güneşin al- tında saatlerce çalıştıkları oluyor. Düşünülenden daha fazla çalıştık- larını söylesem, o bile az gelir. Enbe Orkestrası nasıl bir aile? Birçok insan bir arada olmayı ba- şaramıyor. Kurulan guruplar kısa süre sonra dağılabiliyorlar. Biz aile olmaya borçluyuz başarıyı. Sade- ce 30 kişi değil 120 kişiyiz. Hep- sinin birer ailesi var. Orkestraya dahil olduğunda bekar olan bazı arkadaşlarımız evlendi. Daha son- ra çocukları oldu. Onlar ve onların aileleri de dahil biz kocaman bir aileyiz. Daha büyük bir aile olma yolundayız. Bence, asıl güzel olan bu. Behzat Gerçeker 19
DM’ JOY Subat 2020 mutlu bir şekilde olmaları benim güzel oluşumlar içinde olabilirdik. tartışmaları hızla büyüyor. Sizce için her şeyden önemli. Benden İnsanlar olarak, son zamanlarda sahte tıklama var mıdır? büyük olanlar da var orkestrada, beraber bir şeyler yapabilmeyi çok onlara saygım sonsuz. Dediğim başaramıyoruz. Sanata ve insana Sevgili Işın’ın bence, işin teknik gibi saygı ve iyi insanlar. bu kadar değer veren bir Lider bir kısmıyla ilgili bilmediği bir şeyler daha gelmez. Rahmet ve saygıyla vardır. Mesela Maddona’nın 4,5 Enbe Orkestrası ailesine dahil anıyorum… milyar ya da 6 milyar tıklanmış olmak isteyen yüzlerce genç PSY Gangam Stayle şarkıları var. müzisyen var, onlara mesajınız Rap müziğin yükselişi Teknolojinin gelişmesiyle beraber var mı? hakkındaki görüşleriniz nelerdir? youtube üzerinden bu işin teknik kısmını iyi kullanmakla ilgili. Lakin Elbette. Bu güzel aileye dahil ol- Rap müzik şu anda tüm dünyada işin teknik kısmını iyi bilmeyenler, mak istemeleri güzel ve mutluluk durdurulamaz bir yükselişte. Evet, bu duruma ‘’Sahte Tık’’ diyor. You- verici bir duygu. opera ve diğer müzik dallarını son Tube eskiden birtakım şeylere izin zamanlarda az duyar olduk. Bu bir vermiş olsa da, lakin son zaman- Atatürk Yaşasaydı? süreç, birkaç yıl devam eder. Lakin larda bunu yapabilmek mümkün gelip geçici bir süreç olduğu inan- değil. Youtube bu duruma müsaa- Keşke daha uzun ömürlü olsaydı. cındayım. Tıpkı bir dönem arabesk de etmez. Yüzümüzü daha çok Avrupa’ya, müziğin yükselişi gibi… batıya çevirerek bakmamızı sağ- lardı. Biraz daha uzun yaşasaydı… Son zamanlarda Işın Karaca Beraberlik ve birlik içinde daha ile başlayan ‘’Sahte Tık’’ 20
Elvan Günaydın Eda Tuna Arslan dahil olduğumda sadece bir çocu- Uzun zaman önce Enbe Orkestra- ğum vardı. Şimdi iki oldu, hatta biri sı ile yola çıkan Elvan Günaydın 11 Yıl önce Enbe ile tanıştı, boyumu geçti. Burada var olan in- dahil olduğu ilk dönemde, Enbe albümde İspanyolca olan Una sanların şöhret olmayı isteme gibi Orkestrası albümünde çıkış şar- Calle Nos Separa adlı eseri bir arzuları yok. İlle de star olalım, kısı olarak seçilen kendisinin yo- seslendirdi. Öğretmen olan Eda, yıldız olalım derdini düşünmeyen rumlamış olduğu ‘Eksik’ adlı eserle aynı zamanda iki çocuk annesi, ve sadece işimizi daha iyi yapmak tanıdık. Naif ve insanın ruhunun mükemmel bir anne. için emek vermek isteyen, işini derinliklerine inen, güzel sesli El- dört dörtlük yapmaya çalışan mü- van Günaydın, aslında bir Endüstri Enbe Orkestrasında İspanyolca zisyenleriz. Güzel müzik yapmak Mühendisi. Hatta Gebze’ de Bal- okuduğunuz eserle tanıdık sizi. ve Behzat Gerçeker’in de, dediği kaniche adında bir de Şarap Evi Sizi daha fazla tanımak istiyoruz, gibi; ‘Evreni müzikle kucaklamak bulunmakta. Enbe Orkestrası’na biraz kendinizden söz eder istiyoruz’. dahil olunca o dönemler, okulunu misiniz? kısa bir süre dondurduğunu da, Solo çalışma yapmayı tebessüm ederek anlatıyor. Sesi- Eda Tuna Arslan; ‘’Enbe’yi bir or- düşündünüz mü? nin güzelliğiyle herkesin gönlünü kestra ya da iş olarak görmüyorum. fetheden başarılı müzisyen aynı Yeri geliyor evimizden ve ailemiz- Solo çalışma yapmayı düşünen zamanda birçok dilde şarkı okuyor. den daha fazla zaman geçirdiği- arkadaşlarım var elbet. L akin ben Enbe ailesinin bir parçası olmak miz, ikinci bir ailemiz Enbe. Beh- solo çalışma yapmayı düşünmüyo- şanslı ve mutlu olmaktır diyen El- zat Gereçeker ile tanışmış olmak rum. Zaten olmak istediğim en iyi van; ‘’Mutlu olduğunuz yer hayal gerçekten onur verici. Müzisyen yerdeyim. Enbe’nin bir parçasıyım, ettiğiniz yerdir. Hayal ettiğim yerde seçme dışında, insan seçme ye- burda olmak beni zaten mutlu edi- ve mutlu olduğum yerdeyim. Müzi- teneğine hayranlığım vardı. Aileye yor. ği yaşamayı ailece sahnede olma- yı seviyorum. Bazen başarı ger- çekten sadece aile olmaktır’’dedi. ONUR TURAN Tahmin ettiklerinden çok daha faz- la çalışıyoruz. Çok iyi bir müzisyen olmak ve müzikle evreni kucakla- mak istiyoruz sadece. Ekibe girdi- ğim dönemlerde bekardım, şimdi evliyim. Aile olmaktan söz eder- ken, Enbe içerisinde büyümekten söz ediyorum. İyi bir öğrenci, dinle- yici, ekip olmak… En önemlisi de, saygısı fazla, egosu kör olmak, ba- şarılı müzisyen olmaya yeter diye düşünüyorum. Enbe Orkestrası’na 2008 yılında Behzat Bey’in beni izlediği bir konserden sonra dahil oldum. Arada bir yıl kopukluğumuz oldu. New York’ta oyunculuk eği- 21
DM’ JOY Subat 2020 rüyorum Enbe Orkestrası’nı. Ben gruba müzisyen bir arkadaşımın Behzat Bey’e beni önermesiyle katıldım. Bir aile gibiyiz. Her ailede ufak tefek tartışmalar olur. Kalaba- lık bir aileyiz ve evin yaramaz ço- cuğu da Berkay. Kendisinden çok şikayetçiyiz. FULYA DEMİR timi aldım, tiyatro yaptım. İstanbul BERKAY ÖZİDEŞ Müjdat Gezen Sanat Merkezi’nde Üniversitesi Devlet Konservatu- Türk müziği eğitimi aldım. Ama arı Müzikal Tiyatro Bölümü’nden İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi Enbe’de ağırlıklı yabancı ve Türk- mezunum. Opera yüksek lisansı Opera Bölümü mezunuyum. Bir çe pop söylüyorum. Sekiz ay önce yaptım. Orkestrada arya, müzi- arkadaşım vasıtasıyla Behzat ekibe dahil oldum. O yüzden Col- kaller, yabancı ve Türkçe parçalar Bey’le tanıştım ve 10 aydır Enbe lection albümünde yokum. Behzat söylüyorum. Genç şarkıcılar, genç Orkestrası’ndayım. Tanıştıktan 4-5 Bey’in asistanını tanıyordum ve yetenekler, söz yazanlar Behzat saat sonra ‘Senden Kıymetli mi?’yi bir görüşme ayarlamasını istedim. Bey’le kendilerini tanıtma şansı söyledik. Okulda teorik eğitimimizi Kendimi bir anda orkestrada, bir yakalıyorlar. Bu açıdan çok şanslı alıyoruz. Okul bittikten sonra En- ay sonra Arena’da Sezen Aksu’y- olduğumu düşünüyorum. Bu ekipte be’de öğrendiğim olay şu; alaylı la, daha sonra da Gloria Gaynor’la olmak çok keyifli ve eğlenceli. Bir- zihniyeti teoriyle birleştirip tama- Açıkhava’da buldum. Hayaldi, ger- birimizden çok şey öğreniyoruz. men okulda gördüğümüz eğitimi çek oldu durumu yaşadım. Burada unutup, burada hislerimizle bir şey çok şey öğreniyoruz ve zamanı BANU KÜÇÜK yapmaya çalışmak. Enbe bize bir geldiğinde herkes bireysel bir şey- şeyleri öğretirken, teoriyi unutturu- ler yapacak diye umuyorum. Enbe’ye beş yıl önce dansçı ola- yor. Bu müzisyenin olması gereken rak başladım. Daha sonra İstanbul durum. Öğreti dolu, çok keyifli vakit BURCU GÖKTÜRK Üniversitesi Devlet Konservatuarı geçiriyorum bu ekipte. Müzikal Bölümü’nde okurken, Beh- İstanbul Teknik Üniversitesi Türk zat Bey solist olarak da çalışmamı ÇAĞLAR ÖKTEN Müziği Devlet Konservatuarı Ses teklif etti. O günden beri solist ola- Eğitimi Bölümü öğrencisiyim. Enbe rak çalışıyorum, arada dans da İstanbul Teknik Üniversitesi Türk Orkestrası’nda Türk müziği ve yer ediyorum. Ekipte olmak harika bir Müziği Devlet Konservatuarı Ses yer Türk pop müziği seslendiriyo- duygu. Herkesi çok seviyorum. Ba- Eğitimi Bölümü’nde okuyorum. İki rum. Ekim ayında gruba dahil ol- zen bir takım tartışmalarımız olsa yıldır solist olarak ekipteyim. Oku- duğum için, Collection albümünde bile dostça çözüyoruz. Birbirimiz- lumun dışında birçok şey öğrendi- yer alamadım. Müzik piyasasında den çok fazla şey öğreniyoruz. İn- ğim ayrı bir okul da diyebiliriz En- birçok ünlü isimle çalıştım. İlk kez şallah Behzat Bey zamanı gelince be’ye. Behzat Bey gibi çok disiplinli girdiğim bir ortamda insanların bizi mezun edecek. bir şef ve çok iyi müzisyenler ve yaptıkları iş gereği kendi egola- solistlerle beraberim. Hepsinden rıyla baş ettiğini görüyorum. Çok ayrı ayrı şeyler öğrendiğim, kendi- genç olmalarına rağmen, çok fark- mi geliştirdiğim bir alan olarak gö- lı ve doğru bakış açıları var. Her- kes kendi alanında uzmanlaştığı için kimse başkasıyla uğraşmıyor. Grup olmanın en güzel yanı ego- muzu törpülüyor olmamız. Behzat Bey gibi bir müzisyenle, azmiyle bir yere gelmiş biriyle çalışmak benim için çok keyifli. 22
Ne kadar anda kalıyoruz? Dün bugün ve yarın... Hangi zamanda yaşıyoruz? KUZEY AĞCA / Yaşam Koçu Dünün pişmanlığı, yarının Boş ver gitsin. Anda kal, anı yaşa leştirmek zorunda değilsin. Kendi kaygısı, anı yasamıyoruz. çünkü mutluluğu anda yaşarsın hayallerin olsun. İstek ve hedefle- Pişmanlıklardan kurtulup ama acının hep bir hikayesi vardır. rine giden yoldan dön demedim ki. kaygılardan arınıp, yaşadığımız Dönmemelisin çünkü bunun birden anın farkına varmak çok mu zor? Geçen zaman sana dönmez, sen fazla yolu olabilir. Bazen trafikten bence değil! neden diye sorduğu- yaşadığın zamana dön. Dön çün- kaçmak için farklı bir yola girersin nuzu duyar gibiyim. Aslında hayat kü geçmişte her ne yaşadıysan ya yine de gitmek istediğin yere gi- tam olarak ne dün ne de yarındır. yaşandı ve bitti. Acılar, korkular, dersin. Denemekten korkma. Öğ- Tam da yasadığınız şuandır. Düne hayal kırıklıkları, zor hatırladığın o renilmiş her şey denenmiştir. teşekkür et, anı kucakla, yarına mutlu anlar dedim ya acının hep bir hoş geldin de. Ama bunu zamanın- hikayesi vardır ama her hikâyenin Geçmişin en iyi öğretmenin olsun. da yap. Dün ne zaman dünde ka- bir de sonu. Kimin hayalini ger- Hatırlaman gereken tek şey de bu. lır? Yarın aslında hangi zamandır? çekleştiriyorsun? Kimin hayatını Geçmişin geleceğine ışık tutsun. Uyandın artık dünü geride bıraktın, yaşıyorsun? Aslın da sen kimsin? Çünkü karanlıkta yolumuzu kaybe- teşekkür et çünkü yarına gözleri- Doktor olmak isteyen bir babanın deriz. Mutluluğa gelince, o tam ola- ni açtın, hoş geldin de. Şimdi anı doktor çocuğu mu? Aşk dizilerinde- rak şu anda. Şimdi hangi zamanda kucaklama zamanı. Biliyor musun ki kurgunun yansıması mı? Yoksa yaşadığımızı biliyoruz hoş geldiniz. yarının hep bugünün olacak, kay- toplumun uygun gördüğü eş mi? gılanma, dünün pişmanlığı mı? Sen kimsin? Bunların hiçbiri sen değilsin. Kimsenin hayalini gerçek- 23
DM’ JOY Subat 2020 2019-2020 Tiyatro Sezonunda Daha Fazla Tiyatro, Daha Fazla Tiyatro Seyircisi… DEVLET TİYATROLARI YENİ SEZONDA TİYATRO SEVERLERİ ÇOK SEVİNDİRECEK Devlet Tiyatroları (DT) yeni Prof. Dr. Haluk Dursun’un vefatın- bin seyirciye ulaştıklarını bildiren sezonda sahne sayısını dan duyduğu üzüntüyü dile getiren Kurt, bu sezon seyirci sayısını arttırırken aralarında “Lü- Kurt, Türkiye’nin kültür alanında yüzde 50 artırmayı hedeflediklerini küs Hayat”, Hezarfen Ahmet Çele- değerli bir bilgeyi kaybettiğini söy- vurguladı. bi’yi anlatan “Uçmak”, İskender Pa- ledi. Kurt, “Haluk Dursun Hoca, la’nın “Leyla ile Mecnun”, Güngör çok değerli çalışmalar yapıyordu, Ankara’da “klasik oyunlar” ve “yerli Dilmen’in “Aşkımız Aksaray’ın En rahmetle anıyorum.” ifadesini kul- yazarlar” haftaları düzenlediklerini, Büyük Yangını”, Shakespeare’in landı. “Yanlışlıklar Komedyası”, Bertolt Brecht’in “Küçük Burjuva Düğünü”- Kurt, geçen sezon 90’ı yeni olmak nün de yer aldığı birçok yeni eseri üzere yaklaşık 150 oyunun tiyatro seyircinin beğenisine sunacak. severlerle buluştuğunu, bunların dörtte birinin daha önce DT’de DT Genel Müdürü Mustafa Kurt, oyunu sergilenmemiş yazarlara ait Genel Müdürlükte düzenlediği ba- olduğunu aktardı. sın toplantısında, 2018-2019 se- zonunu değerlendirdi, 2019-2020 Hedef seyirci sayısında yüzde sezonuna ilişkin bilgi verdi. elli artış Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Tüm bölgelerde başarılı bir sezon geçirdiklerini, toplam 1 milyon 770 24
her birinde 15 binden fazla izleyi- rini, Tekel Sahnesi’nin 15 Mayıs-30 Mamak eski konservatuvar Muhsin ciyle buluştuklarını anlatan Kurt, Haziran tarihlerinde nöbetçi tiyatro Ertuğrul Sahnesi de yeni sahnele- cezaevindeki mahkumlara yöne- olarak hizmet vereceğini söyledi. rimizden olacak.” lik ve uyuşturucuyla mücadelede farkındalık yaratmayı amaçlayan “DT Türkiye’nin en büyük kültür İddialı oyunlar prömiyer yapacak farklı sosyal sorumluluk projelerini sanat kurumu, o yüzden tüm Tür- hayata geçirdiklerini kaydetti. kiye’yi kucaklayan bir repertuvar Kurt, “Lüküs Hayat”, Hezarfen Ah- yapmaya özen gösteriyoruz.” di- met Çelebi’yi anlatan “Uçmak”, Tüm illere turne düzenlediklerini, yen Kurt hem dünya klasikleri hem İskender Pala’nın “Leyla ile Mec- organize ettikleri 6 uluslararası yerli yazarlar hem yeni yazarların nun”, Güngör Dilmen’in “Aşkımız festivalin, yüzde 90’ın üzerinde se- olduğu bir repertuvar hazırladıkla- Aksaray’ın En Büyük Yangını”, yirciye ulaştığını anımsatan Kurt, rını, provaların tüm sahnelerde de- Shakespeare’in “Yanlışlıklar Ko- DT’de ilk kez üniversitelerin yazar- vam ettiğini bildirdi. medyası”, Bertolt Brecht’in “Küçük lık bölümü öğrencileriyle atölye ça- Burjuva Düğünü” gibi eserlerinin lışmaları gerçekleştirdiklerini, buna Sahne sayıları artıyor ekim ayında prömiyer yapacağını bu sezon da devam edeceklerini söyledi. bildirdi. Kurt, Edirne’de DT sahnesi kuru- lacağını, İstanbul’a 5, Ankara’ya Geçen sene oynayan yaklaşık 100 Nöbetçi tiyatro İstanbul’da da 2, İzmir’e 3, Diyarbakır’a 2 sahne oyunun seyircisini tüketmediği için olacak kazandıracaklarını, Van Devlet Ti- bu sezonda da izleyiciyle buluşma- yatrosuna bir oda sahnesi açacak- ya devam edeceğini dile getiren Ankara’da 30 Haziran’a kadar larını kaydederek, şöyle konuştu: Kurt, Müzede Hayat Var Projesi sürdürdükleri “nöbetçi tiyatro” uy- kapsamında, DT oyuncularının gulamasında yüzde 100 doluluk “Önümüzdeki sezonda Beyoğlu’n- Türkiye’nin çeşitli yerlerindeki mü- oranına ulaştıklarını dile getiren daki Garibaldi, Devlet Tiyatro’mu- zelerde oyunlar sergilemeye de- Kurt, uygulamayı gelecek sezon zun sahnelerinden biri olacak. Me- vam edeceğini belirtti. İstanbul’da da hayata geçirecekle- cidiyeköy Artı Sahnesi’nde Devlet Tiyatrosu her akşam perde aça- Bu projelere ek olarak başarılı fes- cak. Zeytinburnu Belediyesine ait tivallere de imza attıklarını, yurt dı- salon da ayda 3 hafta perdelerini şından 44 oyunun festivallerde yer açacak. 2 sahnemiz daha var. İs- bulduğunu ifade eden Kurt, Küçük tanbul’a 5 yeni sahne daha kazan- Hanımlar Küçük Beyler Tiyatro dırmış olacağız. Festivali’nde geçen sene ulaştık- ları 75 bin çocuk rakamını 100 bin Ankara’da CerModern Sahnesi’ni olarak revize etmeyi planladıklarını de Devlet Tiyatrosu kullanmaya bildirdi. başlayacak. Şu anda tadilatta olan 25
DM’ Sezonun yeni JOY Subat 2020 yerli ve yabancı oyunları Kurt, önceliği Doğu ve Güneydoğu 2019-2020 Tiyatro Sezonunda prömiyer yapacak ilk tur oyunlar Anadolu’ya vermek üzere bir Kam- arasında şunlar yer alıyor: yon Projesi gerçekleştireceklerini – Aşkımız Aksaray’ın En Büyük Yangını ve 56 noktaya ulaşacaklarını söy- – Güngör Dilmen, Vatan Yahut Namık Kemal ledi. – Ergün Sav, Buzlar Çözülmeden – Cevat Fehmi Başkut, Keşanlı Ali Destanı “Devlet Tiyatrosu artık hiç perde – Haldun Taner, Kuzguncuklu Fazilet kapatmıyor” – Yılmaz Karakoyunlu, Gulyabani – Hüseyin Rahmi Gürpınar, Meraklısı İçin Öyle Bir Hikaye “Devlet Tiyatrosu artık hiç per- – Sait Faik Abasıyanık, Kozalar- Adalet Ağaoğlu, Arf Sabiti de kapatmıyor” ifadesini kullanan – Feraye Şahin, Moira’nın Gece Döngüsü Kurt, DT’nin hem yaptığı işler hem – Erkan Canlı, Lüküs Hayat sosyal sorumluluk projeleri hem – Ekrem Reşit Rey, Kasetçi çocuk oyunları bakımından öncü – Yılmaz Gruda, Amak-ı Hayal olmaya devam edeceğini vurgu- – Şehbenderzade Filibeli Ahmed Hilmi, Leyla ile Mecnun ladı. Kurt, “2019-2020 sezonunun – İskender Pala, Yarım Gün Ülkesi çok verimli ve güzel geçeceğini dü- – Ayça Nur Kip Akyol, Uçmak şünüyorum.” diye konuştu. – Ömer F. Oyal, Rüstemoğlu Cemal’in Tuhaf Hikayesi – Cengiz Toraman” Mustafa Kurt, DT’nin 70’inci kuruluş Yeni sezonda DT sahnelerinde ilk kez izleyiciyle buluşacak ya- yıl dönümüne özel hazırlıklarını ol- bancı oyunlar ise şöyle: duğunu belirterek, kurumun tarihini – Shirley Valentine anlatan görsellerin de yer alacağı – Will Russell, Kanlı Düğün bir gösteriyi de Ankara, İstanbul ve – Federico Garcia Lorca, Küçük Burjuva Düğünü İzmir’de sergileyeceklerini kaydetti. – Bertolt Brecht, Annemin Son Çılgınlıkları – Julie Jensen, Yanlışlıklar Komedyası Kurt, sözleşmeli sanatçılara ilişkin – Shakespeare, Kaçış 3: Kıyamete Çağrı soru üzerine “Mezun sanatçıları- – Jennifer Haley, Anlaşılmaz Konuşmalar mız ve teknik personelimizle ilgili – Andrew Bovell, Kayıp El tüm çalışmalarımızı tamamladık. – Martin McDonagh” Yönetmelik çıktı, şu anda onlarla ilgili bir imza süreci bekleniyor. Biz de bütün sözleşmelerini hazırladık. İmza tamamlandıktan sonra o ar- kadaşlarımızla yıllık sözleşme ya- pabileceğiz.” ifadelerini kullandı. DT’nin web sayfasına ilişkin bir soru üzerine Kurt, daha rahat ula- şılabilir ve kolay kullanılabilir bir kurumsal sayfa düzenlenmesine gittiklerini bildirdi. Kurt, bir başka soru üzerine genç yönetmenlere de fırsat verdiklerini, önlerini açacak yeni projeler geliş- tirdiklerini dile getirdi. Bilet fiyatlarında bir değişiklik olup olmayacağı sorusu üzerine Musta- fa Kurt, bu sezon yüzde 20 oranın- da artışa gittiklerini ifade etti. 26
AŞK GERÇEKTEN HASTALIK MI? Aşık insanların Serotonin hormonunun kan dü- âşık olan insanlar ya mutluluktan ya da ölmek isterce- zeyi, âşık olmayan insanlardan yüzde 40 daha sine bir keder sergilemektedir. düşüktür. Bu nedenle bazı Nöroloji uzmanları aşkın hastalık olduğunu dile getirmektedir. Aşk neden Serotonin hormonu beyinde aşk acısı ve duygusu ile bir hastalıktır? büyük bir ilişki içerisindedir. Serotonin hormonu az salgılandığı zaman aşk acısının daha sancılı geçme- Âşık olan insanların çoğunlukla uyku düzenlerinin bo- sine neden olabiliyor. Depresyon içerisinde olan ya da zuk olduğu, yemeden içmeden kesilme süreçlerinin depresyona eğimli kişilerde aşk acısı daha ağır geç- sıklıkla görüldüğü gözlemlenmiştir. Bu durum psikolo- mektedir. Aşkın verdiği acı daha yoğun ve daha derin jik vakaların sıklıkla yaşandığı bir çember içine düşü- hissedilir. Aşk eşittir depresyon da diyebiliriz. Aşktan rebiliyor kişileri. Aşk saplantı ve melankoli halidir. Âşık dolayı üzüntü ve elem yaşayanlara antidepresan ilaç- olan kişi bir nevi körelir. Kişi başka kimseyi göremez lar fayda verebilir. Ya da diğer bir ifade ile aşk acısı, ve düşünemez hale gelir. Mutlu bir aşk yaşayan ve acı beyinde serotonin salgısını arttıran manyetik stimülas- çeken aşıklar ile ilgili yapılan araştırmalar sonucunda, yonla’’ (TMS) da tedavi edilebilir. 27
DM’ JOY Subat 2020 Türk sinemasının dört yapraklı yoncasından biri FATMA GİRİK 28
Sinema oyuncusu, şarkıcı, belediye başkanı, ana rollerinin en başarılı usta oyuncusunun hiç bilinmeyenleri 12 Aralık 1942’de dünyaya gelen du. Daha sonra da bu tip rollerde sun!’’ vb. söylemlerde bulunmuş- usta oyuncu Fatma Girik’in baba- oynamaya başlayan Fatma Girik lardı. Bütün bu olanlara rağmen sı Hayri Bey iyi bir dalgıç, annesi ününe ün katmaya devam etti. Memduh Ün usta oyuncuya olan Münevver Hanım ise ev hanımıdır. inancını asla kaybetmedi. Cağaloğlu ortaokulunda okuyan Şöhret basamaklarını hızla tırman- Fatma Girik küçük yaşta ailesine maya devam eden Fatma Girik bu Memduh Ün ile yaşadıkları aşk- yardımcı olabilmek için okulu bı- zorlu yolda farklı sorunlarla da mü- la sürekli konuşulan usta oyuncu rakmak zorunda kaldı. Bu zorlu cadele etmek zorunda kaldı. Bera- ünlü yönetmenin son yolculuğuna kararın ona Sinema yolculuğunun ber aynı projede yer alan Talat Ar- kadar her zaman yanında oldu. Bir başlamasına neden olması ise temel bir gün bir aracı aracılığı ile dönem Memduh ünden ayrılmak tamamen kaderin bir güzelliğiydi. Fatma Girik’i annesinden istemeye istemeyen Muhterem Nur ‘’ayrılrsa Hayatın insanın karşısına ne çıka- gider. Annesi bu olaydan sonra intihar edeceğim’’ söylemini sıklık- racağı hiç belli olmaz dedikleri tam usta sanatçının filmlerde rol alma- la dile getirdiği için kâğıt üzerinde olarak bu olsa gerek. sını istemez belli yasaklar getirir ve evli kalmaya devam etse de bu setlere gitmesini yasaklar. Çünkü aşka engel olamadı. Okulu bıraktıktan sonra annesi ile Talat Artamel o dönemlerde usta figüran seçmelerine katılan usta oyuncunun dedesi yaşındadır. Sinemadaki başarısının yanı sıra sanatçının annesi Münevver Ha- iyi bir şarkıcı da olan usta oyuncu nım bu konuda şanslı olmasa da Memduh Ün ile 15 yaşındayken 1968’de ilk plağı 45’lik ‘’Aşk Düğü- Fatma Girik bu yolda ciddi adım- Antalya’da gerçekleşen bir film çe- mü’’ ile büyük bir başarı elde etmiş- larla ilerleme sağladı. Figüranlığın kiminde yakınlaşmaya başlayan ti. Bu dönemde Vuruldum bir kıza, ardından küçük rollerde oynamaya Fatma Girik bu aşkı 50 yıla sığdır- Öksüz, Köroğlu gibi yapımlarda rol başlayan usta oyuncu bir dönem dı. O dönemler oyuncu Muhterem olarak ününe daha fazla ün kat- komşularının dedikodularına ma- Nur ile evli olan Memduh Ün 38 mıştır. ruz kalarak zorlu günler geçirdi. yaşındaydı. Muhterem Nur ile ev- ‘’Analı kızlı sinemalara gidiyorlar, liliğinde sorunlar yaşamaya başla- SHP ile 1988 yılında siyaset haya- kızını şıllık mı yapacak’’ şeklinde yan ünlü yönetmen bir süre Fatma tına atılan Fatma Girik başladıktan ağır ithamlara karşı dimdik ayakta Girik ile aralarına mesafe bırakmak 1 yıl sonra yapılan seçimlerde Şişli durmaya devam etti. zorunda kalmıştı. Belediye Başkanı seçildi ve bu gö- revi 1993 yılına kadar devam ettir- 1957’de Seyfi Havaeri yönetmen- Dönemin ünlü yönetmenleri Mem- di. liğinde çekilen ‘’Leke’’ adlı sinema duh Ün ile aralarını açmaya çalış- filmi ile il başrol deneyimini yaşa- mış ve bazı projelerde yer vermek dı. Filmde iftiraya uğradığı için adı bile istememişlerdi. Osman Seden ‘’Namussuz’’ olarak anılan genç ve Ömer Lütfi Akad Memduh Ün’e bir kızın mücadelesini anlatıyor- Fatma Girik’i kötüleyerek; ‘’Böyle yeteneksiz kızlarla ne uğraşıyor- 29
DM’ Cahit JOY Subat 2020 Sıtkı 4 Ekim 1910’da Diyarbakır’da dünyaya geldi. Ba- bası, Diyarbakır’da ticaret ve ziraatle uğraşan kök- Tarancı lü Pirinçcizadeler ailesinden Bekir Sıtkı Bey; anne- si, babasının amca kızı Arife Hanım’dır. Ailesi, ona Memleket İsterim “Hüseyin Cahit” ismini verdi. Akrabaları “Pirinçcioğ- lu” soyadını aldığı halde Soyadı Kanunu çıktığı yıl Memleket isterim pirinç ekiminden çok zarara uğrayan babası Bekir Gök mavi, dal yeşil, tarla sarı olsun; Sıtkı Bey, bu duruma kızarak “çiftçi” anlamına ge- Kuşların çiçeklerin diyarı olsun. len “Tarancı” soyadını almıştır. Diyarbakır’da başladığı ilk eğitimin ardından aile Memleket isterim geleneğinden ötürü orta öğrenim için Kadıköy Ne başta dert, ne gönülde hasret olsun; Fransız Saint Joseph Lisesi’ne gönderildi. Lise Kardeş kavgasına bir nihayet olsun. öğrenimi için 1931 yılında Galatasaray Lisesi’ne Memleket isterim geçti. Fransızcayı çok iyi öğrenerek Baudelaire, Ne zengin fakir, ne sen ben farkı olsun; Rimbaud, Mallarme’yi özümsedi. Şiir yazmaya lise Kış günü herkesin evi barkı olsun. yıllarında başladı. İlk şiirleri Galatasaray Lisesi’nin “Akademi” isimli dergisinde ve Servet-i Fünun der- Memleket isterim gisinde yayımlandı. Ömür boyu yakın dost olacak Yaşamak, sevmek gibi gönülden olsun; Ziya Osman ile 1928-1929 yılında okulda tanıştı. Olursa bir şikâyet ölümden olsun. 30
1931’de girdiği Mülkiye Mektebi’n- Türkiye’ye geri döndü. Askerliğini mektuplar 1957’de “Ziya’ya Mek- den ikinci senenin sonunda atılın- 1941-1943 yıllarında Ege’nin kü- tuplar” adıyla yayımlandı. Kitapla- ca Yüksek Ticaret Okulu’na girdi çük kentlerinde yaptı. Ünlü “Haydi rına almadığı şiirlerle şiir çevirileri ancak memuriyet sınavını kazanıp Abbas” şiiri, askerlik döneminin bir ve kendisi için yazılanlar “Sonrası” Sümerbank’ta çalışmaya başladık- ürünüdür. adlı kitapta toplanarak 1957’de ya- tan sonra bu okuldan da ayrılmak O yıllarda ailesi artık İstanbul’a yımlandı. zorunda kaldı. “Ömrümde Sükût” yerleşmişti; bir süre babasının Aile bireylerine ve özellikle kız kar- adlı ilk şiir kitabı henüz Mülkiye Eminönü’deki ticarethanesinde ça- deşi Nihal’e (Nihal Erkmenoğlu) Mektebi’nde iken yayımlandı. Ken- lıştı ancak içki sorunları yüzünden yazdığı mektupların bir kısmı Prof. disini kamuoyuna tanıtan isim ise babası ile arası açılınca Ankara’ya Dr. İnci Enginün’ün derlemesiyle Cumhuriyet’deki üç yazısıyla Pe- gitti. Sırasıyla Anadolu Ajansı’n- “Evime ve Nihal’e Mektuplar” başlı- yami Safa’ydı (1932). da, Toprak Mahsulleri Ofisi’nde ve ğıyla 1989 yılında Türk Dil Kurumu Çalışma Bakanlığı’nda tercüman tarafından yayımlandı. (2016 yılın- Karabük’e atanması üzerine Sü- olarak çalıştı. “Otuz Beş Yaş” şiiri da da Can Yayınları tarafından.) merbank’ta başladığı memuri- ile 1946’da CHP Şiir Ödülü’nde bi- Çocuk denecek yaşta Diyarba- yetten ayrıldı; çalışma hayatını rincilik aldı ve yurt çapında tanınan kır’dan ayrılıp okumak için İstan- öykülerini yayımlamakta olduğu bir şair oldu. Çalışma Bakanlığı’n- bul’a gelen, daha sonra Ankara’ya Cumhuriyet gazetesinde sürdürdü. daki görevi sırasında tanıştığı Ca- yerleşen Cahit Sıtkı için doğduğu vidan Tınaz ile 4 Temmuz 1951’de şehrin her zaman özel bir yeri ol- Cumhuriyet gazetesi sahipleri Na- dir Nadi ile Doğan Nadi’nin des- evlendi. Evlendikten sonra yazdığı muştur. İnci Enginün’ün bin bir teği ile [Üniversite yüksek öğreni- şiirlerini “Düşten Güzel” adlı kitapta emekle derlediği mektuplardan mini] tamamlamak üzere Paris’e topladı. oluşan Evime ve Nihal’e mektupla- gitti. 1938-1940 yılları arasında 1953 yılında geçirdiği bir krizden ra bakınca Cahit Sıtkı’nın ailesi ve Sciences Politiques’e devam etti. sonra felç oldu. Yatağa bağlı ve yarı memleketiyle güzel ilişkisi ortaya Paris’teyken Paris Radyosu’nda bilinçli durumda olan şair; İstanbul çıkıyor. Türkçe yayınlar spikerliği yaptı; ve Ankara’da çeşitli hastanelerde bir yandan da gazeteye öyküler tedavi gördü; bir yıl kadar Diyarba- göndermeye devam etti. Paris’teki kır’daki baba-evinde bakıldı. 1956 öğrenciliği sırasında Oktay Rıfat ile yılında tedavi ettirilmek üzere dev- tanıştı. let tarafından Avrupa’ya götürüldü; zatülcenp hastalığına yakalanarak İkinci Dünya Savaşı sırasında Al- 13 Ekim 1956’da Viyana’da vefat man uçakları 1940 yılında Paris’i etti. Cenazesi Ankara’da Cebeci bombalamaya başlayınca öğreni- Asri Mezarlığı’na defnedildi. mini tamamlayamadı; bisiklet ile Arkadaşı Ziya Osman’a yazdığı kaçarak Lyon ve Cenevre yoluyla 31
DM’ JOY Subat 2020 Tam bir Diyarbakır aşığı Cahit Sıtkı Tarancı Diyarbakır’ı Sevmek Bir Vazife… Cahit Sıtkı, Ocak 1931 tarihli mektupta bir ağabeyin kardeşine verebileceği en güzel tavsiyeleri veriyor: İstanbullu olmak, Diyarbakırlı olmak mesele değildir. İnsanda ince bir zevk olduktan sonra... bir köyde, bir kulübede bile doğmuş olsa her yerde ve her zaman kendini gösterir ve alkışlattırır. Onun için İstanbullu olmaya filan heves etme. Diyarbakırlı olduğunu istersen âleme ilan et... Katiyen ayıp değildir... (…) İstanbul çok güzel Nihal... Fakat içinde doğup büyüdüğümüz Diyarbakır daha güzeldir... Oranın topraklarında bize yakınlık var. Oranın taşları bize karşı hissiz değildir. Oranın havası ciğerlerimizi iftiharla şişirecek ne de olsa temiz, öz havamızdır. Oranın suları ancak bizim hararetimizi söndürebilir. O muhit içinde ancak biz varlığımızı gösterebiliriz. Ancak Diyarbakır denen yerde, yaşamanın ulviyetini kavrayabiliriz... Velhasıl şekerim, Diyarbakır’ı sevmek bir vazife ve hem de ihmal edilmeyecek mukaddes bir vazifedir. 32
Ailesinin Diyarbakır’daki evi 1973 yılında “Cahit Sıtkı Kimileri ‘Muhit’ ve ‘Servet-i Fünun/Uyanış’ dergilerinde Müze Evi” olarak ziyarete açıldı. yayımlanan ilk şiirlerini 1933 yılında yayımlanan “Öm- rümde Sükût” adlı kitapta topladı. Otuz Beş Yaş şiiri- Öyküleri, “Cahit Sıtkı Tarancı Hikâyeciliği ve Hikâye- nin, 1946’da Cumhuriyet Halk Partisi’nin düzenlediği, leri” adıyla Selahattin Önerli tarafından 1976’da kitap- yarışmada birincilik kazanmasıyla ününü pekiştirdi ve laştı. Cumhuriyet Dönemi’nin önemli şairleri arasına girdi. Şairi anlatan kapsamlı bir araştırma, Prof. Dr. Rama- Sanat için sanat ilkesine bağlı kaldı. Ona göre şiir, ke- zan Korkmaz tarafından 2002 yılında İkaros’un Yeni limelerle güzel şekiller kurma sanatıdır. Vezin ve kafi- Yüzü – Cahit Sıtkı” adıyla yayımlanmıştır. yeden kopmamış; ama ölçülü veya serbest, her türlü şiirin güzel olabileceği inancını taşımıştır. Açık ve sade Şiir yazmaya lise yıllarında başlayan Cahit Sıtkı’nın bir üslubu vardır. Çoğu gerçeğe bağlı olan mecazları, Fransız okullarında okumuş olmasının etkisiyle ilk şi- derin, karışık ve şaşırtıcı değildir. Uzak çağrışımlara irlerinde Fransız şairlerin üsluplarıyla benzerlikler gö- ve hayal oyunlarına pek itibar etmemiştir. Zaman za- rüldü... man bazı imaj ve sembollere başvurmuştur. Cahit Sıtkı Tarancı Müzesi 33
DM’ Şiir kitapları JOY Subat 2020 Ömrümde Sükût (1933) OTUZ BEŞ YAŞ ŞİİRİ Otuz Beş Yaş (1946) Düşten Güzel (1953) Yaş otuz beş! Yolun yarısı eder, Sonrası (1957) Dante gibi ortasındayız ömrün. Delikanlı çağımızdaki cevher, Mektupları Yalvarmak, yakarmak nafile bugün, Gözünün yaşına bakmadan gider. Ziya’ya Mektuplar Şakaklarıma kar mı yağdı ne var? (Ölümünden sonra 1957. Ziya Osman Saba’ya Benim mi Allah’ım bu çizgili yüz? mektupları) Ya gözler altındaki mor halkalar? Neden böyle düşman görünürsünüz; “Evime ve Nihal’e Mektuplar” Yıllar yılı dost bildiğim aynalar? (Ölümünden sonra 1989 ve 2016. Ailesine ve Zamanla nasıl değişiyor insan! özellikle kız kardeşi Nihal’e yazdığı mektupları) Hangi resmime baksam ben değilim. Nerde o günler, o şevk, o heyecan? Öykü kitapları Bu güler yüzlü adam ben değilim; Yalandır kaygısız olduğum yalan. Gün Eksilmesin Penceremden Hayal meyal şeylerden ilk aşkımız; (Ölümünden sonra derlendi) Hatırası bile, yabancı gelir. Hayata beraber başladığımız Dostlarla da yollar ayrıldı bir bir. Gittikçe artıyor yalnızlığımız. Gökyüzünün başka rengi de varmış! Geç fark ettim taşın sert olduğunu. Su insanı boğar, ateş yakarmış! Her doğan günün bir dert olduğunu, İnsan bu yaşa gelince anlarmış. Ayva sarı nar kırmızı sonbahar! Her yıl biraz daha benimsediğim. Ne dönüp duruyor havada kuşlar? Nerden çıktı bu cenaze? Ölen kim? Bu kaçıncı bahçe gördüm tarumar? N’eylersin ölüm herkesin başında. Uyudun uyanmadın olacak. Kim bilir nerde, nasıl, kaç yaşında? Bir namazlık saltanatın olacak. Taht misali o musalla taşında. 34
35
DM’ JOY Subat 2020 2019’da Onların vedasıyla üzüldük... 2019 Yılı sahne ve gösteri dünyasının birbirinden ünlü Erdoğan Sıcak, Gülriz Sururi, Ergün Uçucu, Haldun Sanatçılarının ölümüyle derin bir üzüntü yarattı. Özel- Ergüvenç, Ozan Arif, Umar Bugay, Ümit Yesin, Yalçın likle çocukluğumuzda hayranlık duyduğumuz, ekran Gülhan, Yalçın Menteş, Burhan İnce, Celil Oker, Cen- başında hayatımızın bir parçası haline gelmiş, aileden giz Sezici, Devran Çağlar, Dinçer Sümer, Haktan Pak, biri gibi olmuş Sanatçılarımızın vedası… Mevlüt Demiryay, Selahattin Özdemir, Tuncer Cüce- noğlu, Parkan Özturan, Necati Er … Yıldız Kenter, Ayşen Gruda, Jale Birsel, Eşref Kolçak, Tarık Ünlüoğlu, Süleyman Turan, Özdemir Nutku, Kü- 2020’ye girerken bir kez daha anıyor, hüzünlü vedala- çük İskender, Dilber Ay, Aytaç Arman, Enis Fosforoğlu, rın olmadığı bir sene diliyoruz. Yıldız Kenter Ayşen Gruda Jale Birsel Eşref Kolçak Tarık Ünlüoğlu Süleyman Turan 36
Özdemir Nutku Küçük İskender Dilber Ay Aytaç Arman Enis Fosforoğlu Erdoğan Sıcak Gülriz Suriri Yalçın Menteş Yalçın Gülhan Devran Çağlar 37
DM’ Tasarım Sanatçısı JOY Subat 2020 EMRE ERDEMOĞLU ONU ALMA BENİ AL Bir adam düşünün ki şarkı sözlerinden, bir şarkının melodilerinden ilham alarak koleksiyon hazırlayan. Hayal gücünün sanata yansıması elbette ucu açık fikirler zincirini beraberinde getiriri. Bir şarkı bir şiir yazdırır, ağlatır, güldürür, düşündürür. Şarkılar ve şarkı sözleri ruha bürünüp üzerimize bir kıyafet gibi oturabilir miydi peki? Tam bu noktada fikirleri, hayal gücü, sanata bakışı ve yaratıcılığıyla tabuları yıkan bir Moda Tasarım Sanatçısı Emre Erdemoğlu. Yaratıcılığın ucu ne kadar açıksa, şarkı sözlerinden ilham alıp kıyafet tasarlayan kişiye ‘’Sanatçı’’ demenin ucu da o kadar kapalıdır. 38
Aslen Adanalı olan Emre Erdemoğlu İzmir Do- kuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Moda Tasarım Bölümü’nden 2009 yılında me- zun olduktan sonra İstanbul Moda Akademisi’nde sty- ling eğitimi aldı. ‘Sandık Lekesi’ isimli ilk koleksiyonu ile EİB Moda Tasarım yarışmasında ikincilik ödülü aldı. Sonrasında İtalya’ya davet edildi ve ilk defilesini orada gerçekleştirdi. 2012’de İtalya’da 5. defilesini yaptı ve Mittelmoda Fashion Awards da ödüle layık görüldü. 2013 Kış koleksiyonunu MBIFW kapsamında Studio Show’uyla sunan tasarımcı, son olarak Türkiye’nin mi- safir ülke olduğu Pitti Uomo fuarında “7 tepeli şehrin 7 moda tasarımcısı” konsepti altında 2014 Yaz kolek- siyonunu sergiledi. Ardından Aysel, Kurşun Asker ko- leksiyonları gelirken son olarak da Minik Serçe Sezen Aksu’dan ilham alarak hazırladığı ‘’Onu alma beni al’’ koleksiyonuyla akıllardan çıkmıyor. Halen MBIFW te tasarımlarını sergiliyor. Erdemoğlu tasarımlarında sa- deliğin gerçek şıklık olduğuna inanır, kumaşları ve ak- sesuarları da hazırladığı koleksiyonun ruhuna, hikâ- yesine göre belirliyor. 39
DM’ renkler tamamen uniseks. Çok daha ruhani geliyor in- JOY Subat 2020 sanların görünüşleri, çok daha özgür ve kişilikli… Ka- lıplarından, kabuklarından sıyrılmaya başlandı. İlham Erkek modasında algı çok değişti, çok aldığım isimler de var. Steve Mcqueen, Pee Wee Her- daha özgür ve kişilikli… man, Freddie Mercury, Clark Gable, Charlie Chaplin bunlardan birkaçı. Algı çok değişti, insanlar kalıplaşmış yanlış bilgilerden, gelenek ve göreneklerinden sıyrılıp çok daha farklı bir noktaya geldi. Artık kalıplar, dokular, kumaşlar ve 40
Koleksiyonlarına her sezon farklı karakterleri işleyip yaratıcılığıyla büyülemeye devam ediyor Bu sezon da hayranı olduğum Sezen Aksu’yu farklı bir anlatım şekliyle moda severlere sunmayı tercih et- tim. Sezen Aksu’dan ilham alınarak hayata geçirilen koleksiyonumuz, özellikle aşka olan inancımızın yok olduğu bu süreçte, bizi bekleyen geleceğe karşı opti- mist bir tavır takınıyor. Ege İhracatçı Birlikleri Moda Tasarım Yarışması’nın moda endüstrisine kazandırdığı Emre Erdemoğlu, erkek giyim koleksiyonunda öne çıkan detayları ise şöyle özetledi; “Proporsiyonlarda vurguladığımız yeni- liklerimiz, özellikle giyildiğinde farkını hissettiren yeni kuplar ile klasik erkek giyimi dinamik bir tavır kazanı- yor. Şıklık ve güven kavramları arasındaki güçlü bağ- dan ödün vermiyor. Yenilikçi bir sezon olarak tanımla- yabileceğimiz koleksiyonda, daha bütüncül bir yapıyla birbirini tamamlayan look’lar, her bir parçası ile özgür- leşen kaliteli ürün grupları, kumaş seçiminden formla- rına kadar her alanda nitelikli detaylar ile hazırlanan koleksiyonumuz, görsel zenginliği, çok yönlülüğü, farklı alternatifleri ve seçenekleri barındırıyor. 70’ler retro akımının sokak stiliyle birleştirildiği koleksiyon- da, oversize formda kabanlar, print desenli gömlekler, tel kırma nakışlı ceketler, parça boya kadife takımlar, uçuşan trençkotlar, lila rengi uzun el örme kemerler koleksiyonda sıkça karşımıza çıkıyor. Deneysel tavırla yaratılan detaylar ile bütünleşen zamansız klasik yo- rumlar, geleneksel tavrı yeniden algılama fırsatı veri- yor. Sıcak ve soğuk renklerin bir arada sunulduğu iki kutuplu koleksiyonu daha da çarpıcı ve eğlenceli hale getiriyor.” “Özel apreli kumaşlardan hazırlanan koleksiyon, İtal- yan stiline yeni bir soluk getirme iddiası taşıyor” diyen Erdemoğlu, “Farklı fitlerde yüksek bel kesimlerle geliş- tirilen pantolonlar, geniş omuzlu bol siluetli ceketler ve yuvarlatılmış, omuzlu çalışmalar, önerileri ve tasvirleri genişletiyor. Daha genç ve daha çarpıcı siluet yarat- ma ustalığına konsantre olduğumuz bu sezonda, özel dikiş teknikleri yarı terzi isçiliklere geleceğe dönük iyimser tavrı ortaya koyuyor” diyerek yeni koleksiyonu ile ilgili düşüncelerini özetledi. Sezen Aksu’nun unutulmaz şarkılarından ilham aldığı ‘Onu Alma Beni Al’ isimli 2019-2020 Sonbahar-Kış er- kek koleksiyonuyla geçtiğimiz sezon bir defile gerçek- leştiren moda tasarımcısı Emre Erdemoğlu, Fashion TV’nin düzenlediği Moda Ödülleri’nde ‘En Moda Erkek Tasarımcısı’ seçildi. 41
DM’ JOY Subat 2020 Ötekileştirme ve homofobik yaklaşım Bir bir ölüme itiyor… LGBT bireyler (Lezbiyen, Gay, Biseksüel, Transseksüel) arasında intihar oranlarının, LGBT olmayan bireylere göre daha yüksek Araştırmalara göre lgbt bireylerin, özellikle de arkadaşların durumu öğrenip dışlamaları korkusu, genç (15-25 yaş arası) lgbt kişilerde kendine gelecek için olan hedeflerinin cinsel kimliği nedeniyle zarar verme ve intihar riski yaşıtlarına göre çok gerçekleşmeyeceği düşüncesi yanında bu korkuların daha yüksek. gerçekleşmesi, sosyal dışlanma, evsiz kalma, ailede ve okulda şiddete uğrama, tecavüz gibi cinsel saldırı- En temel nedeni toplumda yaygın görülen ve ceha- lara uğrama, iş bulamama, ekonomik ve yasal güven- letten beslenen homofobi. Ailede, okulda, sosyal celerden yoksun kalma gibi durumlar kişinin kendine çevrelerde, dini ortamlarda, internette, her yerde gö- zarar verici davranışlarda bulunması ve intihar riskini rülebilen lgbt olmanın utanılması, saklanması, nefret yükseltiyor. edilmesi, yok edilmesi gereken bir durum olduğu me- sajının verilmesi bireyleri olumsuz etkiliyor. Özellikle Bunların yanında bireyin yaşadığı bu durumları konu- okul ortamında akranlardan görülen şiddet lgbt birey- şamaması, içselleştirilmiş homofobi nedeniyle yaşa- ler için zorlayıcı olmakta nan utanç sonucu olarak duygularını ve yaşadıklarını başkalarıyla paylaşmaktan korkmanın getirdiği ruhsal Bu olumsuz mesajları sürekli olarak alan ve karşıtı baskı, çevresinde bu konuları konuşabileceği güven- herhangi bir destekleyici ortam da bulamayan lgbt ki- diği kimsenin olmaması, nereden bilgi alınabileceği şilerin kendilerinde bir yanlışlık olduğu düşünmeleri, konusunda bilgisizlik veya bu imkanlara erişememe kendilerinden nefrete varan olumsuz duygular geliştir- gibi sebepler de bireylerin ruhsal çöküntü yaşamala- melerine neden oluyor. Keza cinsel kimliğini gizleme- rına neden oluyor. nin getirdiği ruhsal baskı da bireylerin kendilerine yö- nelik nefretlerini artırıyor. Gelecek korkusu, aile veya 42
Efe Özyavuz Antalya’nın Altındağ ilçesinde ya- “Mutlu günlerin geleceği yok; artık şadığı evinde boğazı kesilerek öl- gitmeliyim” diyerek intihar etti. Babasının “as kendini de hepimiz dürüldü. kurtulalım artık” dediği trans birey. Dora Özer Dilek İnce Eylül Cansın Aydın’ın Kuşadası ilçesinde yaşa- Ankara Etlik’te yaşayan Dilek İnce, yan 24 yaşındaki Dora Özer bıçak- Boğaz köprüsünden kendini aşa- arabasının içinde pompalı tüfekle lanarak öldürüldü. ğı atmadan önce çektiği video ile saldırıya uğradı ve kaldırıldığı has- gündeme gelen trans birey. tanede yaşamını yitirdi. Timuçin İsa Şahmarlı Ahmet Yıldız İzmir’de yaşayan ve arkadaşları tarafından hayat dolu olarak ta- Azerbaycan lgbt derneğinde gö- İstanbul’da yaşayan ve cinsel yö- nımlanan Timuçin, intihar ederek nüllü çalışırken “dünya benim nelimi nedeniyle ailesinden tehdit- yaşamına son verdi. renklerime henüz hazır değil” diye- ler alan üniversite öğrencisi Ahmet rek intihar eden genç. Yıldız öz babası tarafından sokak Ege Tanyürek ortasında öldürüldü. Ailesi cena- Esra Ateş zesini teslim almadı, katilleri hala Adıyaman’da yaşayan Ege Tanyü- yakalanmadı, Ahmet’in hayatı ise rek intihar etti. İstanbul Beyoğlu’nda yaşayan Zenne filmine ilham kaynağı oldu. trans kadın Esra Ateş, oturduğu Baki Koşar apartmanın girişinde bıçaklı saldı- Buse rıya uğradı ve yaşamını yitirdi. 36 yaşındaki gazeteci Baki Koşar, 31 yaşındaki trans birey Buse, ya- İstanbul Feriköy’deki evinde inter- Ali şadığı evde yedi yerinden bıçak- netten tanıştığı biri tarafından 27 landı ve boğularak öldürüldü. yerinden bıçaklanarak öldürüldü. Twitter’da Yasemince eşcinsel ar- kadaşı Ali’nin yaşamına son verdi- Roşin Çiçek Ferhat İlken ğini bu sözlerle duyurdu. Diyarbakır’da yaşayan, cinsel yö- 27 yaşındaki Ferhat İlken, cinsel Okyanus Efe Özyavuz nelimi nedeniyle ailesinden şiddet yönelimi nedeniyle elleri ve ayakla- gördükten sonra evden kaçan 18 rı bağlandıktan ve kafasına poşet İzmir’in Kınık ilçesinde, 17 yaşın- yaşındaki Roşin Çiçek, babası ve geçirildikten sonra kafası ezilerek daki trans erkek Okyanus Efe Öz- amcası tarafından 14 kurşunla öl- öldürüldü. yavuz babasının “Kendi kendini dürülerek yola atıldı. öldür, bize iş çıkarma” demesi üze- Çağla Joker rine daha fazla dayanamayarak Sinan Akyüz kendini balkon demirine astı. İstanbul Beyoğlu’nda yaşayan 25 Van’da yaşayan 24 yaşındaki Si- yaşındaki trans kadın Çağla Joker Ayaz Utku Karakulak nan Akyüz, cinsel yönelimi nede- evinde silahlı saldırıya uğradı ve niyle ailesinden ve çevresinden kaldırıldığı hastanede yaşamını yi- Balıkesir’in Edremit ilçesinde, 22 gördüğü şiddete dayanamadı ve tirdi. yaşındaki trans erkek Ayaz Utku Karakulak oturduğu binanın ça- tısından atlayarak yaşamına son verdi. Hande Kader İstanbul’da yaşayan 22 yaşındaki trans kadın Hande Kader yakılarak öldürüldü. Nalan Bayar Ailesinden şiddet gördüğü ve ölüm tehdidi aldığı için Almanya’ya taşı- nan, Boğaziçi ve ODTÜ mezunu eşcinsel kadın Nalan Bayar intihar etti. Neşe Dilşeker 43
DM’ JOY Subat 2020 MONICA MOLINA \"Sezen Aksu’yu inanılmaz seviyorum.\" \"Türkiye’de olmak kendimi evimde, dostlarımın arasında hissettiriyor.\" 44
Bir çok ülkede eserleriniz ve sanatınızla dillerden kariyer seçimlerini de etkiledi haliyle... düşmüyorsunuz. Molina'nın hiç bilmediğimiz yönleri var mı? Babanız da çok önemli bir müzik adamıydı. Babanızla aranızdaki bağdan söz eder misiniz? Kızım ve ailem hayatımdaki ilk önceliğim... Antonio Molina’nın kızı olmak her şeyden Çok teşekkür ederim öncelikle... Aslına bakarsanız önce elbette çok büyük bir sorumluluk... benim diğer insanlardan çok da farklı bir hayatım yok. Kızım ve ailem hayatımdaki ilk önceliğim. Fırsatını Az önce de bahsettiğim gibi babam sayesinde çocuk- bulduğum anda onlarla zaman geçiriyorum. Günlük luğumdan itibaren müziğe ve sanata hep çok yakın hayatta da aslında hepimizin sevdiği şeyleri yapmak- oldum, çok önemli sanatçılarla zaman geçirme imka- tan keyif alıyorum. İyi bir kitap, güzel bir film, parkta ya nım oldu. Bu yüzden kendimi çok şanslı hissediyo- da doğada zaman geçirmek, müzeleri gezmek beni rum. Öte yandan Antonio Molina’nın kızı olmak her çok mutlu ediyor. Hayatın sunduğu basit şeylerden tat şeyden önce elbette çok büyük bir sorumluluk. Ama almayı seviyorum. benim için çok kapılar açtığını ve avantaj sağladığını da kabul etmeliyim. Baba kız olarak her zaman çok Aşk şarkıları ile dinleyicileri büyülemenin hikayesi yakın bir ilişkimiz oldu. Babam, her şeyden önce çok ne zaman başladı? iyi bir insandı, çocuklarına karşı çok ilgili ve sevgi do- luydu. Eğitimimizle, iyi insanlar olarak yetişmemizle Müzik hayatımın hatırlayabildiğim her çok yakından ilgilenirdi. Çok seyahat ettiği için evde anında vardı... bizimle olduğunda her anımızı birlikte geçirirdik. Müzik, şarkılar kendimi bildim bileli hayatımda, be- Türkiye'ye zaman zaman geliyorsunuz. Türkiye'de nimle... Madrid’de doğdum ve sanatla iç içe bir aile- severek ve dinlediğiniz sanatçılar var mı? Varsa den geliyorum. Müzik hayatımın hatırlayabildiğim her kimler? anında vardı. Etrafım müzisyenler, farklı dallardan sanatçılarla doluydu. Bunda en başta babam Antonio Sezen Aksu’yu inanılmaz seviyorum... Molina’nın payı var elbette. Onun kızı olduğum için çok şanslı ve gururluyum. Yani evde hep müzik ve Evet, mesela geçtiğimiz aylarda sevgili Fuat Güner sanat konuşulurdu, bu durum benim ve kardeşlerimin ile Roma’da buluştuk, müthiş güzel bir program çek- tik. Hem sohbet ettik hem de birlikte şarkılar söyledik. Benim için inanılmaz keyifliydi. Roma’da Forum Mu- sic Village stüdyosunda çektik programı. 1960’ların sonunda kurulmuş çok ilginç bir stüdyo. Hala işleyen bir kilisenin altında yer alıyor, bu açıdan dünyada bir benzeri daha yok diye biliyorum. Çok önemli sanatçı- ların kayıtlarına ev sahipliği yapmış. Bildiğiniz birçok 45
DM’ JOY Subat 2020 filmin müzikleri bu stüdyoda kaydedilmiş. İçinde 50 kulu, sevgisini, hissettiklerini cömertçe paylaşan bir yıllık enstrümanlar var. Örneğin La Vita é Bella (Hayat millet. Türkiye’deki insanların hayatı algılama biçimini Güzeldir) filmiyle Oscar alan Nicola Piovani buradaki ve yaşama bakışını kendiminkine ve kendi ülkemin in- celestayı kullanmış. Böyle bir atmosferde Fuat’ın sı- sanlarına çok yakın buluyorum. cak sohbetiyle zaman nasıl geçti anlamadım, benim için hep çok mutlu hatırlayacağım bir anı oldu. Yine Savaş mağduru çocuklar için Dünyaya bir Leman Sam ile aynı sahneyi paylaşmıştık. Sezen Ak- mesajınız var mı? su’yu inanılmaz seviyorum. Çocuklar benim hassas noktam... Keşke bu şarkıyı ben okusaydım dediğiniz Türkçe bir eser var mı? Dünya zor zamanlardan geçiyor... Haber bültenlerinde izlediğim görüntüler gerçekten içimi acıtıyor. Çocuklar Türkiye’de daha fazla zaman geçirmeyi çok benim hassas noktam, birinin bile zor durumda oldu- istiyorum ğunu görmek burnumu sızlatıyor. Çocuklarımız için, geleceğimiz için insanlığı geri kazanmamız gerekiyor. Türkiye’ye her gelişimde kulağıma çok güzel melo- Bu da ancak sevgiyle mümkün... Ben şarkılarımda diler çalınıyor, CD’ler de alıyorum. Spesifik bir şarkı bunu da anlatmaya çalışıyorum ama müzik elbette tek söylemem zor ama Türk müzisyenlerle ortak projeler başına yeterli değil. Keşke olabilseydi... üretmek için Türkiye’de daha fazla zaman geçirmeyi çok istiyorum. Eğer elinizde sihirli bir değnek olsaydı ve 3 defa kullanma hakkınız olsaydı dünyada neleri Eğer müzik yapmasaydınız, hangi mesleği tercih değiştirirdiniz? ederdiniz? İnsanların kalbine sevgi ve vicdan verirdim... Yaratıcılık yönü kuvvetli bir meslek seçerdim sanıyorum... Önce çocukları güvence altına alırdım ardından in- sanların kalbine sevgi ve vicdan verirdim. Zaten bu Şu anda kendimi şarkı söylemek dışında başka bir iş iki duygu olduğunda birçok sorun hallolur. İnsana, yaparken hayal edemiyorum. Ama sahnenin tadını hiç hayvanlara, doğaya karşı çok daha duyarlı, hoşgörü- almasaydım da yine sanatla ilgili, yaratıcılık yönü kuv- lü olacağımızdan birçok sorunun üstesinden gelirdik vetli bir meslek seçerdim sanıyorum. diye düşünüyorum. Türkiye'de en çok nereleri gezmeyi sevdiniz? 2020 yılından beklentileriniz nelerdir? İstanbul sadece Türkiye’nin değil, dünyanın Repertuvarıma yeni bir Türkçe şarkı da da en güzel şehirlerinden.... katacağım... Türkiye’nin her şehri başka güzel ama sanırım İstan- Yaşadığımız anın tadına varabilmek ve her anımızda bul’un bendeki yeri çok ayrı... İstanbul sadece Tür- mutlu olabilmek bence her şeyden önemli. Geleceğe kiye’nin değil, dünyanın da en güzel şehirlerinden. umutla bakmak istiyorum. Müzikal anlamda yepyeni Sanat ve müzik piyasasının da merkezi olduğu için İs- şarkılardan oluşan bir EP yayınlayacağım, onun dışın- tanbul’u ayrı bir yere koyuyorum. İstanbul’da hamama da bir ‘best of’ albüm düşüncem var. Repertuvarıma gitmekten, sokaklarda gezmekten ve alışveriş yap- yeni bir Türkçe şarkı da katacağım, bunun üzerinde maktan çok keyif alıyorum. Fakat Türkiye’ye bu kadar çalışıyorum. yakın hissetmemin bir başka nedeni de elbette güzel Konserinizi sabırsızlıkla bekleyen Türkiyedeki insanları… Öyle misafirperver ve cana yakınlar ki asla sevenlerinize mesajınız var mı? yabancılık hissetmiyorum. Türkiye’de olmak kendimi evimde, dostları- İspanyollar ve Türk kültürü arasındaki mın arasında hissettiriyor benzerlikler neler? Türkiye’deki konserlerim benim için de hep çok özel Türkler de duygulu, coşkulu, sevgisini, his- oluyor, o yüzden ben de heyecanla bekliyorum. Yılla- settiklerini cömertçe paylaşan bir millet... rın getirdiği o güçlü bağ, yakınlık bana kendimi evim- de, dostlarımın arasında hissettiriyor. Zaten biraz ayrı Bence Akdeniz insanının ve kültürünün sıcaklığını her kalınca özlüyorum. Herkesi 28 Şubat’taki konserime iki ülkenin geleneklerinde, müziklerinde hissediyor- bekliyorum. sunuz. Tıpkı İspanyollar gibi Türkler de duygulu, coş- 46
Monica Molina, birbirinden güzel aşk şarkılarıyla 28 Şubat’ta Crr’de Ülkemizde pek çok kere konser veren sanatçılar arasında bizlerle ayrı bir gönül bağı kuran, yurtdışındaki röportajlarında Türkiye'den övgüyle söz eden İspanyol Diva Monica Molina, 28 Şubat akşamı Cemal Reşit Rey Konser Salonu’nda İstanbullu hayranlarıyla buluşacak. İspanya'da her albümü ile platin satış statüsüne ulaşan, Latin Grammy Ödülü adaylığı olan ve babası Antonio Molina’dan aldığı bayrağı hayatın içinden ve hayatı anlatan şarkılarla taşımaya devam eden sanatçı, en sevilen şarkılarından oluşan bir repertuvarla sahne alacak. Cemal Reşit Rey Konser Salonu, 28 Şubat 2020 - 20.00 47
DM’ JOY Subat 2020 Nostradamus’un korkunç 2020 kehanetleri Yeni dünya düzeni felaketlerle mi geliyor? Dünyaya büyük bir gök cismi çarpacak ve büyük bir felaket gerçekleşecek. Nükleer felaket veya terör gezegeni harap edecek. Vezüv Yanardağ’ında büyük patlamalar meydana gelecek. Zemin her 5 saniyede 1 sarsılacak ve 6 bin kişi yaşamını yitirecek. 3. Dünya Savaşı açısından kritik bir yıl olacak. Savaş Avrupa’da baş gösterecek. Tüm dünyaya yayılacak ve tam 27 yıl sürecek. Amerika Birleşik Devletleri’nin batısında büyük bir deprem olacak ve bu deprem küresel çapta büyük felaketlere neden olacak. (ABD olduğu düşünülen) Bir ülkede düzen bozulacak ve geleceğin öngörülemediği bir aşamaya gelinecek. Katolik Kilisesi’nin lideri ölecek. Birleşik Krallık ‘ta Kraliçe Elizabeth ölecek ve yerine bir kral tahta oturacak. 48
Search
