การบริหารทรัพยากรและงบประมาณ

“การบริหารงบประมาณ และแนวทางปฏบิ ตั ิสาหรับนกั บรหิ าร” นายนิรนั ดร จอมทอง DOWNLOAD FILE :

หวั ข้อบรรยาย หลักกฎหมายท่วั ไปทางการงบประมาณ หลักงบประมาณแผน่ ดิน ของ ดร.ปว๋ ย อง๊ึ ภากรณ์ วิธีการงบประมาณตามรัฐธรรมนญู กระบวนการงบประมาณ (Budget Cycle) เครื่องมอื สาหรบั นกั บรหิ ารในการใช้จ่ายงบประมาณ

หลักกฎหมายทัว่ ไปทางการงบประมาณ ที่มา : The Legal Framework for Budget System An Internation Comparsion Performance 10 : หลกั ประสิทธภิ าพ Stability or predictability 9 : หลักเสถยี รภาพ 8 Transparency : หลกั ความโปรง่ ใส 7 Accountability : หลักการตรวจสอบได้ 6 Balance : หลกั ดลุ ยภาพของงบประมาณ 5 Specificity : หลักรายจา่ ยตอ้ งมีลักษณะเฉพาะเจาะจง 4 Universality : หลักรายได้ตอ้ งมีลักษณะท่วั ไป 3 Unity : หลกั ความเปน็ เอกภาพของงบประมาณ 2 Annual Basis : หลกั ระยะเวลาหนงึ่ ปีของงบประมาณ 1 Authoritativeness : หลักความยินยอมหรอื อานาจในการอนมุ ตั งิ บประมาณ

อานาจในการอนุมัติ งบประมาณประจาปี ความสมดุลอานาจ 1 อานาจให้ฝ่ายบรหิ าร ดา้ นการงบประมาณ จดั ทารายงาน Authoritativeness หลักความยินยอมหรอื อานาจ ในการอนุมตั งิ บประมาณ อานาจเกยี่ วกบั การงบประมาณ

ที่มาแนวคิด มลู เหตุในการกาหนดระยะเวลา 1 ปี งบประมาณ กาหนดจุดเร่ิมต้นและส้ินสุดตามสภาพภมู ิศาสตร/์ สภาพประเพณกี ารทางาน วัตถุประสงค์ 2 รฐั ธรรมนูญ พระราชบญั ญัติ หลกั กฎหมาย หลักระยะเวลาหนงึ่1. กาหนดจุดเรม่ิ ตน้ สิน้ สุดของปงี บประมาณ 2. แสดงการจดั เก็บรายได้ การใช้จา่ ยของรัฐ ภายในระยะเวลาจากัด ปีของงบประมาณ 3. ควบคุมนโยบาย การใช้เงินของรัฐ ภายในระยะเวลาจากัด 4. ต้องอนุมัตงิ บประมาณก่อนปีงบประมาณ เพ่ือฝา่ ยนิตบิ ญั ญัติทราบว่างบประมาณท่จี ะต้ัง งบประมาณมรี ะยะเวลาเกนิ 1 ปี ฝา่ ยบริหาร จะทาอะไรบ้าง ใชเ้ งินเทา่ ไหร่ และหาเทา่ ไหร่ ข้อยกเวน้ งบประมาณมีระยะเวลานอ้ ยกวา่ 1 ปี พลางก่อน งบประมาณเพ่ิมเตมิ

เอกสารประกอบเสนอรฐั สภา เอกสารงบประมาณ นารายจ่ายไปใช้เรือ่ งใด เท่าไร อยา่ งไร รายได้มาจากแหล่งใด จานวนเท่าไร 3 มอบเอกสารให้รฐั สภาในคราวเดยี ว ความมีเอกภาพของ เอกสารงบประมาณ ต้องเป็นหนงึ่ เดยี ว รวมอยดู่ ว้ ยกัน แยกส่วนไม่ได้ กฎหมายไทย ความหมาย 1. รฐั ธรรมนูญ หลกั ความเปน็ เอกภาพ 2. กฎหมายวธิ ีการงบประมาณ ของงบประมาณ Unity 3. กฎหมายวินัยการเงนิ การคลังของรัฐ เหตผุ ล/ทีม่ าแนวคดิ เปรียบเทียบรายไดก้ บั รายจ่าย ความซ้าซ้อน / ครบถว้ น

หา้ มการหกั รายจา่ ยออกจากรายได้ 44 หลักรายไดต้ ้องมลี กั ษณะทว่ั ไป Universality หา้ มการจดั หารายได้เพ่ือรายจา่ ย โดยเฉพาะเจาะจงของหนว่ ยงาน

หลกั ท่วั ไป เดิมกาหนดรายจ่ายเทา่ ทจี่ าเปน็ 4 ประเภท ไดแ้ ก่ การศาล การทตู การทหาร การมหาดไทย 1. กรอบรายจ่ายของรัฐ 5 ขอ้ ยกเว้น ว่าจะมีลกั ษณะใด หลกั รายจา่ ย พ.ร.บ.โอนฯ 2. การใช้จา่ ย ชัดเจน ตอ้ งมลี กั ษณะเฉพาะเจาะจง กฎหมายวิธกี าร ไม่เลอื กปฏบิ ัติ งบประมาณ หรอื ตามท่กี ฎหมายกาหนด Specificity งบกลาง หลกั กฎหมายไทย ทรี่ องรบั หลักการ

หลักทฤษฏี 6 หลักกฎหมายไทย หลักงบประมาณเกนิ ดุล หลักดลุ ยภาพของงบประมาณ การแถลงวิธีหาเงนิ หลกั งบประมาณสมดุล สว่ นทขี่ าดดลุ ตอ่ รฐั สภา หลกั งบประมาณขาดดุล Balance แถลงวิธจี ัดการ กับส่วนทเี่ กนิ ดุล การกู้เงนิ เพ่อื ชดเชย การขาดดุลงบประมาณ

อานาจ บทบาท ความรับผิดชอบของ หนา้ ท่ี/ความ ความรับผิดชอบ ฝ่ายบริหารที่มตี ่อฝ่ายนติ ิบญั ญตั ิ รบั ผิดชอบของ ขา้ ราชการประจา ขององคก์ าร หลกั การตรวจสอบได้ ต่อฝ่ายการเมอื ง ตรวจสอบภายนอก 7 Accountability หน้าทข่ี องฝา่ ยบรหิ ารในการจัดทา รายงานเสนอตอ่ ฝา่ ยนิตบิ ญั ญัติ

หลักความโปร่งใส ความโปรง่ ใส 8 การเปิดเผยข้อมลู ในบทบาทภาครัฐ ด้านงบประมาณ Transparency การดาเนนิ กจิ กรรมทางพาณชิ ยข์ องรัฐ การเปดิ เผยข้อมลู ดา้ นการคลัง ความชดั เจนด้านสถานะของหนว่ ยงานภาครฐั และการงบประมาณ เงนิ นอกงบประมาณ/เงินอดุ หนุน/การขาด กาหนดระยะเวลาการรายงาน รายได้จากการยกเวน้ ภาษ/ี กจิ กรรมก่ึงการคลงั ภาระผูกพนั ทีจ่ ะเกิดขึ้นในอนาคต

กรอบทางการคลงั เป้าหมายของงบประมาณและหนี้ อัตราและฐานภาษี และการงบประมาณ 9 หลักเสถยี รภาพ Stability or predictability วินยั การเงินการคลงั

หลกั ประสิทธภิ าพ Performance 10 เดมิ - กาหนดให้มเี คร่ืองมอื กลไกในระเบียบเป็นหลักในการดาเนนิ การ เปน็ - ยึดถือผลสมั ฤทธ์จิ ากการดาเนนิ การทางงบประมาณเปน็ หลักในการดาเนนิ การ เพื่อตอบสนองความต้องการของประชาชนผเู้ สียภาษี และผรู้ ับบริการอ่ืน ๆ จากภาครฐั ใหด้ ียงิ่ ขนึ้ ภายใตก้ รอบทางการเงินการคลงั ของรฐั ท่มี อี ยู่อยา่ งจากดั

หลักงบประมาณแผน่ ดิน ของ ดร.ปว๋ ย อึ๊งภากรณ์ บางปรี ายได้นอ้ ยกวา่ เงินจ่าย (ขาดดลุ ) 3 จะใชจ้ า่ ยอยา่ งไรจงึ จะเปน็ ประโยชนจ์ ริง ๆ บางปเี งนิ จ่ายน้อยกวา่ รายได้ (เกนิ ดลุ ) แกป่ ระเทศ โดยจะตอ้ งมรี ายจ่ายลงทนุ ใหม้ ากพอ เพอื่ เป็นการป้องกนั มใิ ห้เกิดหนส้ี ินลน้ พน้ ตวั 4 และเป็นสัดส่วนทเี่ หมาะสมกับรายจา่ ยประจา เงนิ ไดข้ องรฐั บาลเกิดจากเงนิ ของราษฎร หลกั ดุลยภาพ หลักสารัตถประโยชน์ ศีลธรรมและความชอบธรรม สมควรทจ่ี ะตอ้ งรู้และเห็นชอบทั้งรายได้ (Utility) 5 ท้งั รายจ่ายและรายได้ และรายจา่ ย จึงตอ้ งไดร้ ับอนุมตั จิ าก 2 (Balance) หลกั ยตุ ิธรรม รัฐสภากอ่ น หลักประชาธิปไตย (Equity) (Democracy) หน่วยราชการใดจะตอ้ งทางานใด 1 6 จะต้องมีการควบคมุ งบประมาณท้งั รายได้ และตอ้ งใช้เงนิ เพอ่ื การน้ันๆ เทา่ ใด ปีใด และรายจา่ ย โดยกระทรวงการคลังและ ตอ้ งคิดและคาดคะเนไว้ลว่ งหน้า รายได้ หลักคาดการณไ์ กล หลักสมรรถภาพ สานักงบประมาณมีหนา้ ที่และส่งเสริม ก็ต้องคาดคะเนไว้ล่วงหนา้ เช่นเดียวกนั (Foresight) (Efficiency) ใหเ้ กดิ สมรรถภาพข้ึน

หลกั การเงินและครอบครวั ของ ดร.ป๋วย อง๊ึ ภากรณ์ 1. พ่อกบั แมต่ ้องคาดการณล์ ว่ งหนา้ ทงั้ รายไดแ้ ละรายจา่ ย มใิ ชป่ ล่อยตามยถากรรม 2. พ่อและแม่ และลูกบ้านตอ้ งร่วมใจกัน ซื่อสัตยส์ จุ ริตตอ่ กนั และรว่ มคดิ กัน ไมแ่ อบแฝงเคลอื บแคลงซงึ่ กันและกัน 3. เงินท่ีคาดวา่ จะได้และจะจา่ ยตอ้ งสัมพันธ์กัน ถ้าจาเปน็ ต้องก่อหนีเ้ ปน็ ครัง้ คราว จะตอ้ งมีลทู่ างการชาระหน้ี โดยไม่ชกั ช้าและตอ้ งออมทรัพยเ์ ปน็ 4. เงนิ ได้น้นั เกดิ จากสมั มาอาชวี ะ เงนิ ทจ่ี ะจา่ ยพิจารณาถึงสารัตถประโยชน์ ท้งั ในปัจจุบันและอนาคต 5. การจดั สรรเงินไดเ้ งินจ่ายเป็นไปโดยยตุ ิธรรมทั่วไปในครอบครัว 6. วิธกี ารหาเงนิ และจ่ายเงนิ เปน็ ไปอยา่ งมสี มรรถภาพ ไม่รว่ั ไหล และไมเ่ หลวไหล

หลกั ในการปฏิบตั ิตนเจา้ หนา้ ท่งี บประมาณ ของ ดร.ป๋วย อ๊ึงภากรณ์ 1. เจ้าหนา้ ท่ีงบประมาณต้องมคี วามซื่อสตั ย์สจุ รติ ต่อหน้าที่ 2 นยั คือ ปฏิบัตริ าชการดว้ ยทานองคลองธรรม และเอาใจใสข่ ยันขันแข็งต่อหน้าท่ี ใช้ความรอบคอบ ละเอียดลออ 2. ตอ้ งมคี วามรพู้ อควรและต้องขวนขวายหาความรู้ โดยเฉพาะความรใู้ หร้ ้จู ักคิดรู้จกั วิเคราะห์ และตอ้ งมสี ามญั สานกึ ถา้ ปราศจากสามญั สานึกแล้วก็ไรป้ ระโยชน์ 3. ต้องมี “สันดานดี ” ไดแ้ ก่ ความสามารถรว่ มงานกบั ผู้อ่นื ได้ ไม่หยอ่ นปวกเปยี กและไมต่ ึงเครยี ด การมสี มั มาคารวะ ความกล้าหาญ ความสามัคคี ความเหน็ อกเหน็ ใจ ความเชือ่ ถอื และไวใ้ จกัน 4. ตอ้ งมีบทบาทเป็นผู้วเิ คราะหง์ บประมาณ มิใช่ ผู้ควบคมุ งบประมาณ ถ้าต่างคนต่างระแวงสงสยั ซึ่งกนั และกนั งาน ก็เสยี ถ้าวางใจซึง่ กันและกนั ท้ังเรอื่ งเลก็ เรื่องใหญช่ ว่ ยกนั แกอ้ ุปสรรค 5. ตอ้ งมคี ุณลกั ษณะเปน็ ผ้สู งบเสง่ยี มเจียมตวั มสี ัมมาคารวะ และยดึ มน่ั ความถกู ตอ้ งเปน็ หลัก

วธิ กี ารงบประมาณตามรัฐธรรมนูญ ❑ กาหนดรูปแบบของงบประมาณรายจ่ายแผน่ ดิน ❑ กาหนดหลกั เกณฑ์และรูปแบบการจัดทาเอกสารประกอบการเสนอร่างพระราชบัญญตั งิ บประมาณ รายจ่ายประจาปี ❑ การจดั สรรงบประมาณให้เพียงพอกบั การปฏิบัตหิ น้าท่ีโดยอสิ ระของรัฐสภา ศาล องค์กรอสิ ระ และองคก์ รอัยการ กรณเี ห็นวา่ ไมเ่ พยี งพอใหย้ ืนคาขอแปรญตั ตติ ่อกรรมาธกิ ารโดยตรง ❑ การกาหนดมาตรการปอ้ งกนั ความลา่ ช้าในการพจิ ารณาร่างพระราชบญั ญัติงบประมาณรายจา่ ย ประจาปีงบประมาณ ❑ การจากดั สิทธิริเรมิ่ ทางด้านการคลงั และการงบประมาณของฝา่ ยนิติบญั ญัติ ❑ ความเปน็ กลาง / ความมีส่วนไดส้ ว่ นเสยี ในการใชจ้ า่ ยงบประมาณ ❑ ความรบั ผดิ ชอบของฝา่ ยนติ บิ ัญญัติ / ฝ่ายบริหาร / ประชาชน

หลักคดิ ของระบบงบประมาณแบบม่งุ เนน้ ผลงานตามยทุ ธศาสตร์ ประสิทธิผล ผลสมั ฤทธ์ิ ความคุม้ คา่ ความคมุ้ คา่ ทางการเงิน (Value for Money) : วิเคราะหผ์ ลตอบแทน (Effectiveness) 1 ทางการเงิน ของการลงทุน เพอ่ื สร้างความมนั่ ใจในความคมุ้ คา่ ของการลงทนุ / ผลลัพธ์ การใชจ้ ่ายงบประมาณ ผลผลิต (Value for Money) กระบวนการ ประสิทธผิ ล (Effectiveness) : ตรวจสอบผลผลิตวา่ ก่อใหเ้ กิดผลลพั ธ์ 2 คา่ ใชจ้ า่ ย ตรงตามเปา้ หมายเชิงยทุ ธศาสตร์ ความคุม้ คา่ ใน ความค้มุ คา่ ในการใชท้ รพั ยากร (Optimized Resources) : พิจารณา 3 การใช้ทรพั ยากร ถึงกระบวนการดาเนินงาน ว่าไดใ้ ชว้ ิธีการดาเนนิ งานท่ีดี มีประสิทธภิ าพ และมีความพร้อมในการดาเนินงาน ตน้ ทนุ ผลผลติ 4 (Optimized Resources) (Output Costing) ตน้ ทนุ ผลผลิต (Output Costing) : วเิ คราะหต์ น้ ทนุ ผลผลติ 5 ต้นทุนกจิ กรรม เพอื่ ตรวจสอบประสทิ ธิภาพในการใช้จา่ ยงบประมาณวา่ มีตน้ ทนุ (Activity Costing) ในการผลิตผลผลิตที่เหมาะสมตามมาตรฐาน ต้นทนุ กิจกรรม (Activity Costing) : วเิ คราะหต์ น้ ทุนกิจกรรม เพอ่ื ตรวจสอบคา่ ใชจ้ า่ ยวา่ กจิ กรรมทส่ี าคญั ตา่ งๆ ไดม้ ีการจดั สรร คา่ ใชจ้ า่ ยอย่างเหมาะสม

องคป์ ระกอบทสี่ าคญั ของระบบงบประมาณแบบม่งุ เนน้ ผลงานตามยทุ ธศาสตร์ ม่งุ เน้นผลสาเร็จของงาน การประมาณการงบประมาณ การมอบอานาจการบริหารจัดการ ตามผลผลติ ผลลัพธ์เป้าหมาย รายจ่ายล่วงหน้าระยะปาน งบประมาณ เนน้ ให้กระทรวง เชงิ ยทุ ธศาสตรร์ ะดบั ชาติ กลาง (MTEF) มีอานาจในการบริหารจัดการ เป้าหมายการใหบ้ ริการ งบประมาณเพ่ือให้บรรลุผลสาเร็จ ระดบั กระทรวง มากกว่าเน้นกฎระเบยี บ ผลผลิตและตวั ชี้วดั การเพ่มิ ขอบเขต ระบบการตดิ ตามและ เนน้ หลกั การธรรมาภบิ าล ความครอบคลมุ ประเมินผลความสาเร็จตาม - การแบง่ หน้าที่และความรับผิดชอบ ของงบประมาณ เปา้ หมายเชิงยุทธศาสตร์ ในแตล่ ะระดับ - มีระบบการตดิ ตามประเมินผล และการรายงานผลการดาเนินงานที่ โปร่งใส และตรวจสอบได้



ประเดน็ การปฏริ ูปประเทศด้านการงบประมาณ ม.142 การเสนอร่าง พ.ร.บ. มน่ั คง ม 19 ม.10 เอกสารงบประมาณต้อง งบประมาณ ต้องแสดง มง่ั คั่ง ยั่งยนื เสนอ กม.งปม. ต้องแสดงแหล่งที่มา แสดงผลสัมฤทธิแ์ ละประโยชน์ ที่ - แหลง่ ท่มี า บนหลกั เศรษฐกจิ และประมาณการรายได้ ผลสมั ฤทธ์ิ คาดวา่ จะได้รบั - ผลสัมฤทธหิ์ รือประโยชน์ พอเพยี ง ทคี่ าดว่าจะได้รับ หรือประโยชนท์ ี่คาดว่าจะไดร้ บั ความ ม.46 การตดิ ตามและประเมนิ ผล - ความสอดคล้องกับ สอดคลอ้ งกบั ยทุ ธศาสตร์ชาตแิ ละ ❖ ก่อนการจดั สรรงบประมาณ ยุทธศาสตรช์ าติ ❖ ระหวา่ งการใชจ้ ่าย แผนพัฒนาตา่ ง ๆ ❖ ภายหลังการใช้จา่ ย ม. 37 รฐั จะก่อหน้หี รอื จา่ ยเงินตอ้ งโปรง่ ใส คมุ้ ค่าและประหยัด โดยพิจารณา เปา้ หมาย ประโยชนท์ ี่จะไดร้ บั ผลสัมฤทธ์ิ และประสทิ ธิภาพของ หน่วยงานภาครัฐ

ผลผลิต ตวั ชวี้ ัด ตัวช้ีวดั ตวั ช้ีวดั ตวั ช้วี ัด โครงการ โครงการ โครงการ โครงการ

กระบวนการงบประมาณ (Budget Cycle) หลกั เสถยี รภาพ กฎหมายรัฐธรรมนูญ หลักความยนิ ยอม หลักความเป็นเอกภาพ กฎหมายวนิ ยั การเงินการคลัง หลกั ความเป็นเอกภาพ หลักดลุ ยภาพของงบประมาณ หลักดุลยภาพของงบประมาณ หลกั รายได้ตอ้ งมีลักษณะทั่วไป กฎหมายวา่ ด้วยการจดั ทายทุ ธศาสตร์ชาติ หลกั รายไดต้ อ้ งมีลกั ษณะท่ัวไป หลกั รายจ่ายตอ้ งมลี ักษณะ หลกั รายจา่ ยต้องมีลกั ษณะ เฉพาะเจาะจง กฎหมายปฏิรปู ประเทศ เฉพาะเจาะจง หลกั ความโปรง่ ใส กฎหมายวธิ กี ารงบประมาณ หลักการและแนวคดิ หลักความโปรง่ ใส 1.จดั ทา 2.อนุมัติ 10 ประการ หลกั การตรวจสอบได้ (ฝา่ ยบริหาร) (ฝา่ ยนิติบญั ญตั ิ) หลกั งบประมาณแผ่นดิน หลักรายจ่ายต้องมีลกั ษณะ ดร.ป๋วยฯ เฉพาะเจาะจง ระยะเวลาหน่ึงปีงบประมาณ กรอบวินยั การเงินการคลัง 4.ควบคมุ /ติดตาม 3.บริหาร และประเมนิ ผล - ฝ่ายบริหาร - ฝา่ ยนิติบญั ญตั ิ - ฝ่ายบริหาร - ฝ่ายนติ บิ ัญญัติ - องค์กรอสิ ระ - ประชาชน - องค์กรอสิ ระ - ประชาชน



การติดตาม & ทบทวน/วางแผน ประเมนิ ผล งบประมาณ หน่วยรับงบประมาณ สงป. / ธปท. / กค. / สศช. (รายงานผล/ ตรวจสอบ การจัดหา) จัดทางบประมาณ สานักงบประมาณ หน่วยรับงบประมาณ บริหารงบประมาณ (ตลอดปี) วงจร (ศกั ยภาพและความสามารถ งบประมาณของ ความพรอ้ มในการจดั หา) สานกั งบประมาณ นักบรหิ าร หนว่ ยรับงบประมาณ (จัดหา) สานกั งบประมาณ อนมุ ัติงบประมาณ ฝ่ายนิติบญั ญัติ

เครอื่ งมอื สาหรับนกั บริหารในการใชจ้ ่ายงบประมาณ กฎหมายรฐั ธรรมนูญ หลกั เกณฑ์วา่ ดว้ ยการใช้ งบประมาณรายจ่าย การโอนเงิน กฎหมายวา่ ด้วย ระเบยี บวา่ ด้วยการ ระเบียบการกอ่ จดั สรรหรือการเปลยี่ นแปลงเงิน วธิ ีการงบประมาณ บริหารงบประมาณ หนผ้ี กู พนั ขา้ ม ปีงบประมาณ จดั สรร พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2562 หลกั การจาแนกประเภทรายจา่ ย ว.33 และ ว.68 ว.37 กฎหมายวา่ ดว้ ย การใชจ้ า่ ยงบประมาณภายในปงี บประมาณ วนิ ยั การเงนิ การคลงั ของรัฐ ระเบยี บการบรหิ าร ระเบยี บว่าดว้ ยการโอน ระเบียบสานักนายกฯ งบกลางรายการเงนิ งบประมาณรายจา่ ยบรู ณาการ งบกลางฯ เยียวยา และงบประมาณรายจ่าย สารองจ่าย บุคลากรระหว่างหน่วยรบั พ.ศ. 2559 เพ่ือกรณีฉกุ เฉนิ หรือ งบประมาณ พ.ศ. 2562 จาเป็น กรณมี าตรการด้านการงบประมาณเพือ่ บัญชรี าคามาตรฐานครภุ ัณฑ์ เพิ่มประสิทธภิ าพการใชจ้ ่ายงบประมาณ บญั ชีราคามาตรฐานสงิ่ ก่อสร้าง

องค์กรทเ่ี กย่ี วข้องกบั การงบประมาณ ❖คณะรัฐมนตรี/นายกรฐั มนตรี/ 1. ฝา่ ยบรหิ าร ✓ รัฐสภา รัฐมนตรี ✓ กรรมาธิการฯ (จดั ทา / ใช้จ่ายงบประมาณ) ❖สานกั งบประมาณ/ผู้อานวยการ สานกั งบประมาณ 2. ฝ่ายนติ บิ ญั ญัติ ❖หน่วยงานของรัฐ (อนุมตั งิ บประมาณ) ➢คณะกรรมการการเลอื กตัง้ 3. ฝา่ ยตลุ าการ ➢คณะกรรมการป้องกนั และ (ศาลรัฐธรรมนูญ) ปราบปรามการทจุ ริตแห่งชาติ ➢คณะกรรมการตรวจเงนิ 4. องค์กรตรวจสอบ แผน่ ดิน 5. องคก์ รอ่ืน ๆ / ภาคเอกชน / ภาคประชาชน

หลกั การบรหิ ารงบประมาณ “การควบคมุ การใชจ้ า่ ยงบประมาณใหเ้ ปน็ ไป ตามแผนงาน โครงการ/รายการ ทไี่ ด้รับอนุมัตจิ ากฝา่ ยนติ ิบญั ญัติ เพ่อื ใหเ้ กดิ ประสทิ ธภิ าพและความคมุ้ คา่ ในการใช้จา่ ยงบประมาณ โดยการควบคุมการใช้จา่ ยและเบิกจ่ายใหเ้ ป็นไปอย่างโปร่งใสและตรวจสอบได้ และใหม้ ีการประเมนิ ผลและการรายงาน เพือ่ ใหเ้ กดิ ผลสมั ฤทธิ์สูงสดุ ” 28



ระเบยี บว่าดว้ ยการบริหารงบประมาณ พ.ศ. 2562

หลักการสาคัญ 1 กาหนดให้ระเบียบมีความสอดคลอ้ งกับระบบและวธิ ีการจัดการงบประมาณ ทมี่ งุ่ เนน้ ผลงานตามยุทธศาสตร์ กาหนดวธิ กี ารอนุมัติเงนิ ตามพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจาปี 2 หรอื พระราชบญั ญัตงิ บประมาณรายจ่ายเพมิ่ เตมิ รวมถงึ การใช้จ่ายงบประมาณ รายจ่าย การโอนงบประมาณรายจา่ ย การโอนเงินจัดสรร หรือการเปลย่ี นแปลง เงนิ จัดสรร เพื่อใหห้ น่วยรับงบประมาณใช้จ่ายงบประมาณอยา่ งมีประสทิ ธภิ าพ 3 กาหนดการมอบอานาจและความรบั ผดิ ชอบให้กับหวั หน้าหน่วยรบั งบประมาณ ในการบรหิ ารงบประมาณรายจา่ ยได้อย่างยืดหยุ่นและคลอ่ งตัวสูง 4 กาหนดให้หน่วยรับงบประมาณบริหารงบประมาณรายจ่ายให้บรรลเุ ป้าหมาย และผลสมั ฤทธข์ิ องงานตามแผนงบประมาณ และแผนงานบูรณาการที่กาหนดไว้

หลักการสาคัญ (ต่อ) กาหนดใหม้ เี คร่อื งมือในการบรหิ ารงบประมาณ กล่าวคอื 5 (1) การจดั ทาแผนการปฏบิ ัตงิ านและแผนการใช้จา่ ยงบประมาณ (2) เงนิ จัดสรร (3) การประเมนิ ผลและการรายงาน (4) การจดั ทา และรับสง่ ขอ้ มลู ดว้ ยระบบอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ 6 กาหนดให้การบริหารงบประมาณสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ แผนแม่บท แผนปฏิรูปประเทศ โดยมีคา่ เป้าหมาย ตัวช้ีวัด รายการและวงเงินงบประมาณ ที่ได้รับความเห็นชอบจากรัฐสภา เพ่ือแสดงถึงผลสัมฤทธ์ิ หรือประโยชน์ท่ีจะ ได้รบั จากการใชจ้ ่ายงบประมาณ

ข้นั ตอนการบรหิ ารงบประมาณทส่ี าคัญ 1 การจดั ทา/ปรับแผนการปฏิบตั งิ านและแผนการใช้จ่ายฯ 2 การใชจ้ า่ ยตามแผนฯ ที่ได้รบั ความเห็นชอบ/การปรับแผนฯ 3 เงินจดั สรร การใชง้ บประมาณรายจ่าย การโอนงบประมาณรายจา่ ย การโอนเงนิ จดั สรร / การเปลย่ี นแปลงเงนิ จดั สรร/งบกลาง 4 การประเมินผลและการรายงาน

สรปุ ขั้นตอนการบริหารงบประมาณตามระเบยี บว่าดว้ ยการบรหิ าร งบประมาณ พ.ศ. 2562 งบประมาณ แผนการ เงินจัดสรร การใช้/โอน การบริหาร การ รายจา่ ยของ ปฏบิ ตั ิงาน -การอนุมัติ งบประมาณ งบประมาณ ประเมนิ ผล หน่วยรบั และแผนการ เงนิ จดั สรร รายจา่ ยงบ และการ งบประมาณ โดยสานัก รายจา่ ย รายงาน -นยิ ามศพั ท์ ใชจ้ ่าย งบประมาณ การโอน/ กลาง ขอ้ 34-ขอ้ -บททว่ั ไป งบประมาณ -การส่งเงิน เปล่ียนแปลง การขอ/ (ข้อ 5-7) -การจัดทา จดั สรรไปยงั เงินจัดสรร อนุมตั ิ 37 ภมู ภิ าค ข้อ 22-ข้อ ข้อ 30-33 งบกลาง แผนฯ ข้อ 30-ข้อ 33 -การเห็นชอบ 29 แผนฯ -การปรับ แผนฯ จัดสรรให้ หน่วยรับ กรณเี บกิ จ่าย กรมบัญชีกลาง งบประมาณ โดยตรง เบกิ จา่ ยจาก บก. ขอ้ 30 โอนเงนิ เล่ือนเงินเดือนไปตง้ั จ่าย หน่วยรับ การจดั สรรไปยงั การใช้/โอน/ เงนิ เหลอื จ่าย 34 งบประมาณขอตก หนว่ ยรบั เปลย่ี นแปลงเงนิ (บรรลุ งบประมาณ ลงกบั สานัก จดั สรร วตั ถุประสงคแ์ ลว้ ) งบประมาณ/ นาส่งคืนคลงั จดั ทาแผนฯ (เว้นตกลง สงป.)

กรณีศกึ ษา การเตรยี มความพร้อมตามกระบวนการงบประมาณ ความพร้อมระดบั สูง ความพรอ้ มระดับกลาง ่ือนๆ ค่าที่ ิดน ่คา ่ีทป ึรกษา ่สิง ่กอส ้ราง ครุภัณ ์ฑ มีคุณลักษณะเฉพาะหรือเป็นลักษณะเฉพาะตามบัญชีราคามาตรฐาน มีคุณลักษณะเฉพาะ มีประมาณราคาเบื้องต้นหรือราคาที่เคยจัดซื้อเกินกว่า 1 ปี ครภุ ณั ฑข์ องสานกั งบประมาณ มผี ลการสอบราคาหรือใบเสนอราคาหรือ ข้ึนไป มีความพร้อมของพื้นที่ มีการดาเนินการตามกฎหมาย ระเบียบ ราคาท่ีเคยจัดซ้ือไม่เกิน 1 ปี มีความพร้อมของพ้ืนท่ี มีการดาเนินการ มติคณะรัฐมนตรีท่เี ก่ยี วข้อง (ถ้ามี) ตามกฎหมาย ระเบยี บ มตคิ ณะรัฐมนตรี เก่ยี วข้อง (ถ้ามี) มีความพร้อมของพื้นที่ มีแบบรูปรายการพร้อมดาเนินการจัดซ้ือจัดจ้าง มีความพร้อมของพ้ืนที่ มีแบบรูปรายการ หรือแบบมาตรฐานตามบัญชีราคา หรือแบบมาตรฐานตามบัญชีราคามาตรฐานสิ่งก่อสร้างของ มาตรฐานสิ่งก่อสร้างของสานักงบประมาณท่ีต้องปรับแบบเพ่ิมเติม มีประมาณ สานกั งบประมาณ มปี ระมาณราคา ปร.4/ปร.5 และหรอื มีการดาเนนิ การ การราคาเบ้ืองต้น (ไม่มีประมาณราคา ปร.4/ปร.5) และหรือมีการดาเนินการ ตามกฎหมายทเ่ี ก่ยี วขอ้ ง เชน่ EIA EHIA (ถ้ามี) ตามกฎหมายที่เก่ยี วข้อง เชน่ EIA EHIA (ถ้าม)ี มีการกาหนดเงอื่ นไขรายละเอยี ดในการจัดจ้าง (TOR) และประมาณการคา่ ใชจ้ ่าย (Man – Month) มแี ผนการปฏบิ ตั ิงานและแผนการใช้จา่ ยงบประมาณ ที่จัดซือ้ จัดจ้างได้ภายในไตรมาสแรกของปงี บประมาณ มพี ระราชกฤษฎีกาเวนคนื ที่ดนิ หรอื มตคิ ณะรัฐมนตรหี รอื ประชาชนยอมรบั คา่ ชดเชยคา่ ทีด่ ินและส่งิ กอ่ สรา้ งตามทไ่ี ด้เจรจากบั สว่ นราชการ มกี ารสารวจ ประเมนิ คา่ ชดเชยที่ดินและส่งิ ปลูกสร้างแลว้ กรณีซื้อทด่ี ิน มรี ายละเอยี ดของทดี่ นิ เน้อื ทแ่ี ละท้องทท่ี ตี่ ้องการ ราคาประเมนิ ของทางราชการในท้องทนี่ ั้น หรอื การซอื้ ขายของทด่ี นิ ใกล้เคียงบริเวณท่ีจะซ้ือครัง้ หลงั สุดประมาณ 3 ราย มแี ผนการปฏิบัติงานและแผนการใช้จา่ ยงบประมาณทจี่ ัดซอ้ื จดั จา้ งไดภ้ ายใน ไตรมาสแรกของปงี บประมาณ มีแผนการปฏิบัติงานและแผนการใช้จ่ายงบประมาณทีจ่ ดั ซ้ือจดั จา้ งได้ภายในไตรมาสแรกของปงี บประมาณ อยู่ในแผนความตอ้ งการงบลงทุน เบ้ืองต้นทค่ี ณะรฐั มนตรีรบั ทราบหรือรัฐมนตรีเจ้าสังกัดอนมุ ตั ิ (กรณไี ม่เปน็ ไปตามแผนงบลงทนุ )

หลกั การจาแนกประเภทรายจา่ ยตามงบประมาณ ความสาคญั ของหลกั การจาแนกประเภทรายจา่ ยตามงบประมาณ การจัดทางบประมาณ การบริหารงบประมาณ (หลกั เฉพาะเจาะจง) มีประสิทธภิ าพ เพ่อื ฝา่ ยนิตบิ ัญญัตอิ นมุ ัติ ผลกระทบทางเศรษฐกจิ เครอื่ งมอื ตรวจสอบ/ อันเกดิ จากการดาเนนิ งาน ความรบั ผดิ ชอบ ของผู้ปฏิบตั ิงาน ของรัฐบาล (รายจา่ ยประจา/ลงทุน) 36

การบรหิ ารงบประมาณที่เกีย่ วกบั หลักการจาแนกฯ ❖ การใชจ้ ่ายจากงบประมาณรายจ่าย ต้องถกู ตอ้ งตามประเภทงบรายจา่ ย ❖ การเบิกจา่ ยเงนิ จากคลัง ▪ เบิกจ่ายตามงบรายจ่าย ▪ ตามหลักเกณฑแ์ ละวิธีการที่กระทรวงการคลงั กาหนด ▪ ขั้นตอน/วธิ กี ารตามระเบยี บฯ พสั ดุฯ

การจาแนกประเภทรายจา่ ยตามงบประมาณ รายจา่ ยของสว่ นราชการและรฐั วสิ าหกจิ รายจ่ายงบกลาง รายจ่ายซึ่งกาหนดไวส้ าหรับแตล่ ะส่วนราชการและรฐั วิสาหกิจโดยเฉพาะ รายจ่ายท่ตี ง้ั ไวเ้ พอ่ื จดั สรรใหส้ ่วนราชการและรัฐวสิ าหกิจโดยท่วั ไปใช้จ่าย 1 งบบุคลากร 2 งบดาเนินงาน 3 งบลงทุน 4 งบเงินอดุ หนุน 5 งบรายจ่ายอ่นื

1 งบบคุ ลากร รายจา่ ยทีก่ าหนดใหจ้ ่ายเพ่อื การบริหารงานบคุ คลภาครฐั เงนิ เดอื น คา่ จ้างประจา ค่าจ้างช่ัวคราว ค่าตอบแทนพนักงานราชการ • เงนิ ทจ่ี า่ ยให้แก่ข้าราชการและพนกั งานของรฐั ทกุ ประเภทเป็นรายเดอื น โดยมอี ัตราตามที่กาหนดไว้ในบญั ชถี ือจา่ ยเงินเดือนประจาปี • รวมถึงเงินท่ีกระทรวงการคลงั กาหนดให้จ่ายในลักษณะเงนิ เดอื น และเงนิ เพิ่มอ่ืนทจ่ี า่ ยควบกบั เงนิ เดอื น

1 งบบคุ ลากร รายจ่ายท่กี าหนดใหจ้ า่ ยเพื่อการบริหารงานบุคคลภาครัฐ เงินเดือน ค่าจ้างประจา คา่ จ้างช่วั คราว คา่ ตอบแทนพนักงานราชการ • เงินท่ีจ่ายเป็นคา่ จ้างให้แกล่ กู จ้างประจาของส่วนราชการ โดยมอี ัตราตามทก่ี าหนดไว้ในบญั ชีถือจ่ายค่าจา้ งประจา • รวมถึงเงนิ ที่กระทรวงการคลงั กาหนดใหจ้ ่ายในลกั ษณะ ค่าจา้ งประจาและเงินเพิม่ อน่ื ทีจ่ ่ายควบกับค่าจ้างประจา

1 งบบุคลากร รายจ่ายทกี่ าหนดให้จ่ายเพือ่ การบรหิ ารงานบคุ คลภาครัฐ เงินเดอื น ค่าจ้างประจา ค่าจ้างชวั่ คราว ค่าตอบแทนพนักงานราชการ • เงนิ ท่จี ่ายเป็นคา่ จ้างสาหรับการทางานปกติแกล่ ูกจา้ งช่วั คราว ของสว่ นราชการ • รวมถงึ เงินเพิ่มอน่ื ที่จ่ายควบกับค่าจ้างชว่ั คราว

1 งบบคุ ลากร รายจา่ ยทีก่ าหนดให้จา่ ยเพอ่ื การบริหารงานบคุ คลภาครัฐ เงนิ เดือน คา่ จา้ งประจา คา่ จา้ งชัว่ คราว ค่าตอบแทนพนกั งานราชการ • เงนิ ทจ่ี า่ ยเปน็ คา่ ตอบแทนการปฏิบตั งิ านให้แกพ่ นักงานราชการ ตามอัตราที่กาหนดในประกาศคณะกรรมการบริหาร พนกั งานราชการ • รวมถงึ เงินที่กาหนดใหจ้ า่ ยในลกั ษณะดังกล่าวและเงินเพิ่มอนื่ ทจี่ ่ายควบกับค่าตอบแทนพนกั งานราชการ

2 งบดาเนนิ งาน รายจ่ายทก่ี าหนดใหจ้ า่ ยเพอ่ื การบริหารงานประจา ตอบแทน ใช้สอย วสั ดุ สาธารณูปโภค • เงนิ ทจ่ี า่ ยตอบแทนให้แก่ผู้ทปี่ ฏิบตั ิงานให้ทางราชการ ตามท่ีกระทรวงการคลังกาหนด

งบดาเนินงาน รายจ่ายท่ีกาหนดใหจ้ า่ ยเพอ่ื การบรหิ ารงานประจา ตอบแทน ใช้สอย วัสดุ สาธารณูปโภค • รายจ่ายเพอื่ ใหไ้ ด้มาซึง่ บรกิ าร • รายจา่ ยท่เี กี่ยวกบั การรับรองและพธิ ีการ • รายจา่ ยทเ่ี กยี่ วเนือ่ งกบั การปฏบิ ัตริ าชการที่ไมเ่ ขา้ ลกั ษณะรายจ่ายอ่นื ๆ

งบดาเนนิ งาน รายจ่ายทก่ี าหนดให้จา่ ยเพอ่ื การบรหิ ารงานประจา ตอบแทน ใชส้ อย วสั ดุ* สาธารณูปโภค รายจ่ายเพอื่ ให้ได้มาซง่ึ สิ่งของท่ีมลี กั ษณะโดยสภาพไม่คงทนถาวร หรอื ตามปกตมิ ีอายกุ ารใช้ งานไมย่ ืนนาน สน้ิ เปลอื ง หมดไป หรอื เปลยี่ นสภาพไปในระยะเวลาอันสน้ั รวมถึง 1 รายจา่ ยเพอื่ ประกอบ ดดั แปลง ต่อเติม ปรับปรงุ วัสดุ 2 รายจ่ายเพือ่ จดั หาโปรแกรมคอมพวิ เตอรท์ ม่ี ีราคาต่อหนว่ ยหรือตอ่ ชดุ ไมเ่ กิน 20,000 บาท 3 รายจ่ายเพอ่ื จัดหาสิง่ ของทใ่ี ชใ้ นการซอ่ มแซมบารงุ รักษาทรพั ย์สนิ ใหส้ ามารถใช้งานได้ ตามปกติ 4 รายจ่ายทต่ี ้องชาระพร้อมกบั คา่ วัสดุ เชน่ คา่ ขนส่ง ค่าภาษี ค่าประกนั ภยั ค่าติดตง้ั เปน็ ต้น *ปรบั ปรุงตาม หนังสอื สานกั งบประมาณ ดว่ นทส่ี ุด ที่ นร 0704/ว 68 เร่ือง การปรบั กรงุ หลักการจาแนกรายจา่ ยตามงบประมาณ ลงวนั ที่ 29 เมษายน 2558

งบดาเนนิ งาน รายจา่ ยทก่ี าหนดใหจ้ า่ ยเพอื่ การบริหารงานประจา ตอบแทน ใชส้ อย วสั ดุ สาธารณปู โภค • รายจ่ายค่าบริการสาธารณปู โภค สอ่ื สารและโทรคมนาคม รวมถงึ คา่ ใช้จา่ ยท่ีตอ้ งชาระพรอ้ มกัน เชน่ ค่าบริการ คา่ ภาษี ตามรายการดงั น้ี • คา่ ไฟฟ้า • ประปา น้าบาดาล • ค่าโทรศพั ท์ (พื้นฐาน เคลือ่ นที่ บตั รเติมเงนิ ) • ไปรษณยี โ์ ทรเลข • บริการสอ่ื สารและโทรคมนาคม (อนิ เตอรเ์ นต็ เคเบิ้ลทีวี เช่าสญั ญาณดาวเทยี ม)

3 งบลงทนุ รายจา่ ยที่กาหนดใหจ้ า่ ยเพอื่ การลงทนุ คา่ ครภุ ัณฑ*์ คา่ ท่ดี ินและสง่ิ ก่อสรา้ ง • รายจา่ ยเพื่อให้ได้มาซึ่งสง่ิ ของทมี่ ลี ักษณะโดยสภาพคงทนถาวร หรอื ตามปกตมิ อี ายุการใชง้ านยนื นาน ไมส่ น้ิ เปลอื ง หมดไป หรอื เปลยี่ นสภาพไปในระยะเวลาอันสั้น รวมถงึ รายจ่ายดงั ต่อไปนี้ 1. รายจา่ ยเพ่อื ประกอบ ดดั แปลง ต่อเติม หรือปรับปรงุ ครภุ ณั ฑ์ 2. รายจา่ ยเพื่อจดั หาโปรแกรมคอมพวิ เตอรท์ ม่ี ีราคาต่อหน่วยหรอื ตอ่ ชุดเกนิ กว่า 20,000 บาท 3. รายจ่ายเพอ่ื ซอ่ มแซมบารงุ รักษาโครงสร้างของครภุ ณั ฑ์ขนาดใหญ่ เช่น เครื่องบิน เครื่องจกั รกล ยานพาหนะ เปน็ ตน้ (ไมร่ วมถงึ ค่าซอ่ มบารุงปกติหรอื ค่าซอ่ มกลาง) 4. รายจา่ ยเพอ่ื จ้างที่ปรึกษาในการจัดหาหรือปรับปรงุ ครุภณั ฑ์ 5. รายจา่ ยท่ีต้องชาระพรอ้ มกบั ค่าครุภณั ฑ์ เช่น ค่าขนส่ง ค่าภาษี คา่ ประกนั ภัย คา่ ตดิ ตัง้ เป็นตน้ *ปรับปรงุ ตาม หนังสอื สานักงบประมาณ ด่วนท่สี ดุ ที่ นร 0704/ว 68 เร่อื ง การปรับกรุงหลกั การจาแนกรายจา่ ยตามงบประมาณ ลงวันที่ 29 เมษายน 2558

งบลงทนุ รายจา่ ยทีก่ าหนดใหจ้ า่ ยเพอ่ื การลงทนุ ค่าที่ดินและส่ิงกอ่ สรา้ ง* ค่าครภุ ณั ฑ์ รายจ่ายเพ่อื ใหไ้ ดม้ าซง่ึ ทด่ี ินและหรือสิ่งกอ่ สร้าง รวมถึงสิง่ ตา่ งๆ ซ่งึ ตดิ ตรึงกับทด่ี นิ และหรือส่ิงกอ่ สร้าง โดยมีลกั ษณะ ดงั ต่อไปนี้ 1. รายจ่ายเพอ่ื จดั หาท่ดี ิน สิง่ กอ่ สรา้ ง 2. รายจา่ ยเพอ่ื ปรบั ปรงุ ท่ีดนิ รวมถึงรายจ่ายเพอ่ื ดดั แปลง ต่อเติมหรอื ปรบั ปรงุ สง่ิ กอ่ สรา้ ง ซ่ึงทาใหท้ ่ีดิน สิ่งกอ่ สร้าง มีมลู คา่ เพมิ่ ขนึ้ 3. รายจ่ายเพอื่ ตดิ ต้งั ระบบไฟฟา้ หรอื ระบบประปา รวมถงึ อุปกรณ์ต่างๆซึง่ เปน็ การตดิ ต้งั ครง้ั แรกในอาคาร ทงั้ ทเี่ ปน็ การดาเนนิ การพรอ้ มกนั หรอื ภายหลังการกอ่ สรา้ งอาคาร รวมถงึ ติดตั้งครง้ั แรกในสถานทร่ี าชการ 4. รายจ่ายเพอื่ จา้ งออกแบบ จ้างควบคุมงาน ท่ีจา่ ยใหแ้ ก่เอกชนหรอื นติ บิ คุ คล 5. รายจา่ ยเพอ่ื จ้างทป่ี รกึ ษาในการจดั หาหรอื ปรบั ปรงุ ท่ดี ินและหรอื สง่ิ ก่อสรา้ ง 6. รายจา่ ยเกย่ี วเนอื่ งกบั ที่ดนิ และหรือสงิ่ กอ่ สรา้ ง เช่น คา่ เวนคนื ทดี่ นิ คา่ ชดเชยกรรมสทิ ธ์ิทด่ี นิ ค่าชดเชยผลอาสิน เป็นตน้ 48

4 งบเงินอดุ หนนุ รายจ่ายทีก่ าหนดใหจ้ ่ายเปน็ คา่ บารุงหรอื เพอื่ ชว่ ยเหลือ สนบั สนนุ การดาเนินงานของหน่วยงานอิสระตามรฐั ธรรมนูญหรือหน่วยงานของรัฐ (ซ่งึ มิใชร่ าชการส่วนกลางตามพระราชบญั ญัตริ ะเบยี บบรหิ ารราชการแผน่ ดิน) หน่วยงานในกากับของรฐั องค์การมหาชน รัฐวสิ าหกจิ องค์กรปกครอง ส่วนท้องถิ่น สภาตาบล องค์การระหวา่ งประเทศ นติ ิบคุ คล เอกชนหรอื กจิ การ อันเปน็ สาธารณประโยชน์ รวมถงึ เงินอดุ หนนุ งบพระมหากษัตริย์ เงนิ อุดหนนุ การศาสนา รายจา่ ยที่สานักงบประมาณกาหนดให้ใช้จา่ ยในงบรายจ่ายน้ี อดุ หนุนทวั่ ไป เงนิ ทีก่ าหนดใหจ้ ่ายตามวตั ถุประสงคข์ องรายการ อุดหนุนเฉพาะกจิ เงนิ ทกี่ าหนดใหจ้ า่ ยตามวตั ถุประสงค์ของรายการ และตามรายละเอียดท่สี านกั งบประมาณกาหนด

5 • รายจา่ ยท่ีไมเ่ ขา้ ลกั ษณะประเภทงบรายจ่ายใด • ท่สี านักงบประมาณกาหนดใหใ้ ช้จ่ายในงบรายจา่ ยน้ี งบรายจ่ายอ่นื • เงินราชการลับ • เงนิ คา่ ปรับทจี่ ่ายคนื ให้แก่ผขู้ ายหรอื ผรู้ ับจา้ ง • ค่าจา้ งทีป่ รกึ ษาเพือ่ ศกึ ษา วิจยั ประเมินผล หรือพัฒนาระบบต่างๆ ซงึ่ มใิ ชเ่ พื่อการจดั หา หรอื ปรับปรุงครภุ ณั ฑ์ ทีด่ นิ และหรือสิ่งก่อสร้าง • คา่ ใชจ้ ่ายในการเดินทางไปราชการ ตา่ งประเทศชั่วคราว • คา่ ใช้จ่ายสาหรบั กองทุน หรือเงินทนุ หมุนเวยี น • รายจ่ายเพ่ือชาระหน้ีเงนิ กู้