เอกสารประกอบการสอนวิชางานจักรยานยนต์

102 ภาพแสดงการปฏบิ ตั ิ รายละเอียดการปฏบิ ตั ิ 4. ถอดฝาครอบข้วั ตรวจสอบออกด้วยมอื 5. ต่อเครือ่ งมือพเิ ศษเขา้ กบั ข้ัวตรวจสอบ ที่สายไฟสี เขยี ว/ดำ กบั สายไฟสนี ้ำตาล 6. บิดสวทิ ชก์ ญุ แจไปท่ตี ำแหนง่ “ ON ” 7. ถอดเคร่ืองมือพเิ ศษออกจากขวั้ ตรวจสอบ และ ต่อเครื่องมือพิเศษเข้ากับขว้ั ตรวจสอบอีกครั้งภายใน 5 วนิ าที สำเร็จ หลอดไฟดับ ไมส่ ำเร็จ หลอดไฟดับ และตดิ ค้าง ถา้ ไม่สำเร็จให้ทา้ ซ้ำตัง้ แตข่ ัน้ ตอนที่ 5 ใหม่ จนสำเร็จ 8. ปิดฝาครอบขั้วตรวจสอบ แล้วประกอบช้นิ ส่วนฝา ครอบด้านหนา้ ย้อนขั้นตอนการถอด ทำความ สะอาดเคร่อื งมอื วัสดุ และอุปกรณ์

103 แบบประเมนิ การปฏิบัติงาน ชื่อ งานการลบข้อมูลในหนว่ ยความจำของระบบตรวจสอบความผดิ ปกตดิ ้วยตวั เอง ชือ่ -สกุล ................................................................................................ ช้นั ปวช................ เลขที่ ................... คำชีแ้ จง ใหบ้ ันทกึ ข้อมูลตา่ ง ๆ และผลการประเมนิ และนำผลคะแนนท่ีได้รบั ตดิ ลงในชอ่ งตารางกำหนด ใช้เวลาในการ ทำงาน 10 นาที ลำดบั ที่ หลกั ฐานการตรวจ/หัวข้อประเมนิ คะแนน คะแนนท่ี เตม็ ได้ 1 เลือก/ ใช้ วัสดุ เครือ่ งมืออปุ กรณแ์ ละความปลอดภยั 1 2 ขนั้ ตอนการปฏิบตั ิงาน (การเตรยี มเครือ่ งมือ,วิธีการทำงาน, 1 เสร็จตามเวลากำหนด,การจัดเก็บสถานที่) 3 ผลสำเรจ็ 7 (1) ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 2 (2) การเรยี กดูรหัสได้ 2 (3) การลบรหสั ถูกตอ้ ง 2 (4) ประสิทธิภาพการทำงานของเครื่องยนต์ 2 ปฏบิ ตั ิครง้ั ที่ …………………. วนั ที่ รวม 10 ...................... ลำดบั ท่ี หลักฐานการตรวจ/หัวข้อประเมนิ คะแนน คะแนนที่ เต็ม ได้ 1 เลือก/ ใช้ วัสดุ เครือ่ งมืออุปกรณแ์ ละความปลอดภยั 1 2 ขัน้ ตอนการปฏิบัติงาน (การเตรียมเครอ่ื งมือ,วิธีการทำงาน, 1 เสร็จตามเวลากำหนด,การจัดเกบ็ สถานท่ี) 7 3 ผลสำเร็จ 2 2 (1) ข้ันตอนการปฏิบตั ิงาน 2 (2) การเรียกดรู หสั ได้ 2 (3) การลบรหสั ถูกตอ้ ง (4) ประสทิ ธิภาพการทำงานของเคร่ืองยนต์ 10 ปฏบิ ัติครง้ั ที่ …………………. วนั ท่ี รวม ......................

104 แบบฝึกทักษะงานจักรยานยนต์ หนว่ ยที่ 4 ช่อื หน่วย งานบริการระบบน้ำมันเชื้อเพลิง จำนวน 10 นาที ใบงานท่ี 4 งานตรวจวัดแรงดันน้ำมันเช้อื เพลิง 1.จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ 1.1 หน้าท่แี ละการทำงานของระบบน้ำมันเชื้อเพลงิ 1.2 ตรวจ ซ่อม บำรงุ รักษาระบบนำ้ มนั แบบธรรมดา 1..3 ตรวจ ซอ่ ม บำรงุ รักษาระบบน้ำมันแบบอิเล็กทรอนิกส์ 2.วสั ดุ เครือ่ งมือ/อปุ กรณ์ ที่ รายการ จำนวน ที่ รายการ จำนวน 2.1 ประแจบอ็ ก 1 ชดุ 2.6 ผา้ เช็ดมือ 1 ผนื 2.2 ประแจตัวที เบอร์8 1 ตวั 2.7 ปืนเปา่ ลม 1 อนั 2.3 ไขควงแฉก 1 ตวั 2.8 สายลม 1 เสน้ 2.4 ไขควงแบน 1 ตวั 2.9 เครอ่ื งมือวัด 1 ตวั 2.5 เคร่อื งมือพิเศษ 1 อัน 2.10 รถจกั รยานยนตฝ์ ึก ยห่ี ้อฮอนด้า 1 คนั 2.6 ถาดใสช่ น้ิ สว่ น 1 อัน รนุ่ คลิก 125 i 3.ขนั้ ตอนการปฏบิ ัตงิ าน ภาพแสดงการปฏบิ ตั ิ รายละเอยี ดการปฏบิ ัติ 1. จอดรถจกั รยานยนตฝ์ กึ บนพ้ืนราบดว้ ยขาต้งั กลาง 2. ใช้ประแจตวั ทเี่ บอร์ 12 ถอดโบลท์ยดึ เหลก็ ท้าย เบาะและถอดเหลก็ ทา้ ยเบาะออก 3 ใชไ้ ขควงแฉกถอดสกรยู ดึ ฝาครอบข้างและถอดชดุ ฝา ครอบข้างพร้อมชดุ ไฟท้ายออก

105 ภาพแสดงการปฏบิ ตั ิ รายละเอียดการปฏิบัติ 4. เปิดฝาถงั น้ำมนั แล้วถอดฝาครอบปั๊มน้ำมัน เช้อื เพลงิ ออก 5. ลดแรงดันน้ำมันเชือ้ เพลงิ ด้วยการปลดข้ัวต่อ 5P ของปั๊มน้ำมนั เช้อื เพลิงออก แลว้ สตารท์ เคร่อื งยนต์ ปลอ่ ยให้เครื่องยนตต์ ิดรอบเดินเบา จนเครือ่ ง เคร่ืองยนตด์ ับเอง แล้วปิดสวิตชก์ ญุ แจไปที่ตำแหน่ง “ OFF .” 6. ถอดท่อจา่ ยน้ำมนั เชื้อเพลิงท่ปี ๊ัมน้ำมนั เชื้อเพลงิ โดยใชม้ ือบบี พลาสติกสเี ขยี วของข้อต่อเรว็ ลงให้สุด แลว้ ดงึ ออก 7. ติดต้งั เกจวัดแรงดันน้ำมันเชื้อเพลงิ ระหวา่ งท่อ จา่ ยน้ำมันเชือ้ เพลิงกับปั๊มน้ำมันเช้ือเพลงิ 8. เสยี บขว้ั 5P เขา้ กับป๊ัมน้ำมนั เชือ้ เพลงิ

ภาพแสดงการปฏบิ ตั ิ 106 รายละเอียดการปฏบิ ัติ 9. เปดิ สวิตชก์ ุญแจไปทต่ี ำแหนง่ “ ON ” แลว้ สตาร์ทเครอ่ื งยนต์แล้วอ่านคา่ แรงดันน้ำมันเช้ือเพลิง ท่ีเกจวดั โดยปิดคันเรง่ ท่ีความเร็วรอบของ เครือ่ งยนต์ท้างานตา่ ง ๆ กัน ค่ามาตรฐาน 294 kPa คา่ ทว่ี ดั ได.้ .................................kPa 10. ดับเครือ่ งยนต์ แลว้ ทา้ การลดแรงดนั น้ำมัน เชือ้ เพลิง เหมือนขน้ั ตอนท่ี 5 แล้วถอดเกจวัดแรงดัน น้ำมันเชือ้ เพลิงออกจากปัม๊ 11. ประกอบท่อน้ำมนั เชื้อเพลงิ เขา้ กบั ป๊ัมน้ำมนั เชอ้ื เพลงิ และตอ่ ขั้วตอ่ 5P เข้าทีเ่ ดมิ 12. ประกอบฝาครอบป๊ัมน้ำมันเชื้อเพลิง เหล็กกนั ตกฝาครอบขา้ ง ท้าความสะอาดเครืองมือ อุปกรณ์ และพ้ืนที่ปฏบิ ัตงิ าน

107 แบบประเมินการปฏิบัติงาน ชื่อ งานตรวจวัดแรงดนั น้ำมันเช้ือเพลิง ชอื่ -สกุล ................................................................................................ ช้นั ปวช................ เลขที่ ................... คำชี้แจง ให้บันทึกข้อมูลตา่ ง ๆ และผลการประเมินและนำผลคะแนนที่ไดร้ บั ตดิ ลงในชอ่ งตารางกำหนด ใช้เวลาในการ ทำงาน 10 นาที ลำดับท่ี หลักฐานการตรวจ/หัวข้อประเมิน คะแนน คะแนนท่ี เต็ม ได้ 1 เลือก/ ใช้ วัสดุ เครอื่ งมอื อุปกรณ์และความปลอดภัย 1 2 ข้นั ตอนการปฏบิ ตั ิงาน (การเตรยี มเครอื่ งมือ,วิธีการทำงาน, 1 เสร็จตามเวลากำหนด,การจดั เก็บสถานท่ี) 3 ผลสำเร็จ 7 (1) ลดแรงดันนำ้ มนั ถูกต้อง 2 (2) ตอ่ เกจวดั ถูกต้อง 2 (3) อ่านค่าแรงดนั ได้ถูกต้อง 2 (4) ทำงานด้วยความปลอดภยั 2 ปฏิบตั คิ รง้ั ท่ี …………………. วันท่ี รวม 10 ...................... ลำดบั ที่ หลกั ฐานการตรวจ/หัวข้อประเมนิ คะแนน คะแนนที่ เต็ม ได้ 1 เลอื ก/ ใช้ วัสดุ เครอ่ื งมืออปุ กรณแ์ ละความปลอดภัย 2 ข้ันตอนการปฏิบัติงาน (การเตรียมเคร่ืองมือ,วธิ กี ารทำงาน, 1 เสร็จตามเวลากำหนด,การจัดเก็บสถานที่) 1 3 ผลสำเรจ็ 7 (1) ลดแรงดนั นำ้ มันถูกตอ้ ง 2 (2) ตอ่ เกจวัดถูกตอ้ ง 2 (3) อา่ นคา่ แรงดันได้ถกู ต้อง 2 (4) ทำงานดว้ ยความปลอดภัย 2 ปฏบิ ัติครั้งที่ …………………. 10 วันที่ รวม ......................

108 เฉลยแบบทดสอบ 1. ระบบกำรฉดี น้ำมนั เชอื้ เพลิงรถจกั รยำนยนต์มหี ลักการทำงานเบอ้ื งต้นตรงกับข้อใด ข. มกี ารนา้ เอาระบบอเิ ล็กทรอนิกส์มาควบคุมการท้างานของหวั ฉดี 2. กำรควบคมุ กำรท ำงำนของระบบกำรฉดี น้ำมนั เชื้อเพลิง ได้นำเอาชุดอเิ ลก็ ทรอนิกส์มา ควบคุมซึ่งมีชื่อเรียกเป็นภาษาอังกฤษตรงกับข้อใด ง. ECM 3. อปุ กรณใ์ ดไม่ได้ตดิ ต้งั อยู่ทเ่ี รอื นล้ินเรง่ ข. ตัวตรวจจับปริมาณออกซิเจน 4. ตวั ตรวจจับออกซิเจน ติดตั้งอยทู่ ใ่ี ดของเครื่องยนต์ ง. ปากท่อไอเสีย 5. แรงดนั น้ำมนั เชอ้ื เพลงิ ท่ีอยู่ในท่อส่งน้ำมนั เช้ือเพลงิ ไปยังหัวฉดี มีค่ำแรงดันเทำ่ ไร ค. 294 กโิ ลปาสคาล 6. ป๊ัมนำ้ มนั เช้ือเพลงิ สร้างแรงดันน้ำมนั เชือ้ เพลงิ ส่งไปยังอุปกรณ์ใด ข. หัวฉดี 7. จงเลอื กข้อท่ีไมใ่ ช่สว่ นประกอบของระบบน้ำมนั เชอื้ เพลงิ ก. เคร่อื งมอื วดั แรงดันนำ้ มันเชื้อเพลงิ 8. ในกรณที ีส่ ภาพ ถนนที่มีฝุ่นละอองมาก ๆ ควรทำความสะอาดไสก้ รอง ทุก ๆ กก่ี ิโลเมตร ง. 3,000 9. คาร์บเู รเตอรท์ ำหน้าที่ ข. ผสมน้ำมนั เชื้อเพลิงกนั อากาศ 10. ตำแหน่งของก๊อกน้ำมัน อย่ทู ี่ RES หมายถงึ ก. เปิดก๊อกนำ้ มนั สำรอง

109 ใบความรู้ หน่วยที่ 5 งานบริการระบบไฟฟ้ารถจกั รยานยนต์

110 แบบฝึกหดั ก่อนเรยี น : เร่อื ง งานบรกิ ารระบบไฟฟา้ รถจักรยานยนต์ คำสงั่ 1. จงทำเครอื่ งหมาย X ลงในกระดาษคำตอบ โดยเลอื กคำตอบที่ถูกตอ้ งทีส่ ดุ เพียงข้อเดียว 2. แบบฝกึ หัดมีทัง้ หมด 10 ขอ้ ใชเ้ วลาทำ 10 นาที ..................................................... 1. ระบบไฟฟ้ารถจักรยานยนตร์ ะบบอะไรสำคัญท่สี ดุ ก. ระบบไฟสัญญาณ ข. ระบบไฟแสงสวา่ ง ค. ระบบไฟชาร์จ ง. สำคัญทุกระบบ 2. รหัสสีสายไฟ W/R คือสีอะไร ก. ขาว/ดำ ข. ขาว/แดง ค. ขาว/เขยี ว ง. แดง/ขาว 3. วงจรไฟหน้ามหี น้าที่อะไร ก. ใหแ้ สงสวา่ งดา้ นหน้า มที ง้ั ไฟสงู และไฟตำ่ ข. ส่องสว่างด้านทา้ ยรถ ค. สอ่ งสวา่ งด้านข้าง ง. สอ่ งสว่างดา้ นหนา้ และทา้ ย 4. ขอ้ ใดไม่ใช่ส่วนประกอบของระบบไฟแสงสวา่ ง ก. หลอดไฟหน้า ข. หลอดไฟทา้ ย ค. หลอดไฟหน้าปัดเรอื นไมล์ ง. เรกกูเลเตอร์ 5. ระบบไฟชารจ์ ทำหน้าท่ีอะไร ข. ผลติ ไฟให้กับวงจรจดุ ระเบิด ก. ประจไุ ฟเข้าแบตเตอร่ี ค. เตอื นหรือบอกผู้ขับขแี่ ละผอู้ ่นื ให้ทราบ ง. สอ่ งสว่างด้านท้ายรถ 6. ข้อใดไม่ใชส่ ่วนประกอบของวงจรไฟชารจ์ รถจักรยานยนต์ ก. เรกติไฟเออร์ ข. หลอดไฟเตือน ค. เรกกูเลเตอร์ ง. ขดลวดไฟชาร์จ 7. ระบบไฟสญั ญาณทำหน้าที่อะไร ก. ใหแ้ สงสว่างด้านหน้ามีทั้งไฟสงู และไฟต่ำ ข. ส่องสวา่ งด้านท้ายรถ ค. เตอื นหรอื บอกผู้ขับขแ่ี ละผู้อน่ื ใหท้ ราบ ง. ส่องสว่างด้านหน้าและทา้ ย 8. ระบบไฟสัญญาณ รับไฟฟ้ามาจากแหล่งใด ก. ขดลวดไฟแสงสว่าง ข. แบตเตอร่ี ค. หลอดไฟ ง. รีเลย์ 9. อุปกรณ์อะไรทำหน้าทใ่ี ห้ไฟเล้ียวกระพริบ ก. เรกกเู ลเตอร์ ข. เรกติไฟเออร์ ค. แฟรเ์ ซอร์ ง. รเี ลยส์ ตารต์ 10. ระบบสตาร์ตด้วยไฟฟ้า ทำหนา้ ทอ่ี ะไร ข. ผลติ ไฟใหก้ ับวงจรจุดระเบดิ ก. ผลิตไฟให้กับแบตเตอรี่ ค. หมนุ เคร่อื งยนต์ในช่วงเรม่ิ ตน้ ของการทำงาน ง. หมนุ ป๊ัมน้ำระบบระบายความร้อน

111 ใบความรู้แบบฝึกทักษะงานจักรยานยนต์ ชือ่ หน่วย งานบรกิ ารระบบไฟฟา้ รถจักรยานยนต์ หน่วยที่ 5 ใบความรทู้ ี่ 1 ระบบไฟชารจ์ -ไฟแสงสวา่ ง จำนวน 21 ชั่วโมง สาระสำคญั ระบบไฟชาร์จ-ไฟแสงสวา่ ง ระบบไฟชารจ์ -ไฟแสงสว่าง (Charging-Lighting System) ระบบไฟชาร์จ มหี น้าท่ี ผลติ กระแสไฟฟา้ เขา้ ประจุในแบตเตอร่ี และจา่ ยให้กบั อุปกรณ์ไฟฟ้าในระบบไฟตา่ ง ๆ ทีใ่ ชก้ ระแสไฟตรง เชน่ ระบบไฟสญั ญาณ ฯลฯระบบไฟแสงสวา่ ง มหี นา้ ท่ี ให้แสงสว่างเพ่ือความปลอดภยั ขณะ ขบั ขี่ในเวลากลางคืน ซง่ึ ประกอบดว้ ย ไฟหนา้ ไฟหร่ี ไฟท้าย ไฟหน้าปดั ประกอบดว้ ย 1. ล้อแมเ่ หล็ก 2. ขดลวดไฟแสงสว่าง/ไฟชารจ์ 3. ชุดเรยี งกระแส 4. แบตเตอรี่ รายละเอียดเนื้อหา 1.1 ระบบไฟชาร์จ-ไฟแสงสว่าง 1.1.1 ถอด-ประกอบชิ้นส่วนในระบบระบบไฟชารจ์ -ไฟแสงสวา่ ง 1.1.2 ตรวจสภาพชิ้นสว่ นในระบบระบบไฟชารจ์ -ไฟแสงสว่าง 1.2 ความปลอดภัยในการปฏิบัติงาน 1.2.1 อุปกรณป์ อ้ งกันความปลอดภยั 1.2.2 การใช้อุปกรณ์ป้องกนั ความปลอดภัย 1.3 วัสดุ เคร่ืองมือและอปุ กรณ์การขจักคราบสกปรก 1.3.1 วัสดุ 1.3.2 เคร่อื งมือและอุปกรณ์ 1.4 การทำความสะอาด 1.4.1 ข้นั ตอนการทำการทำความสะอาด 1.4.2 การทำความสะอาด จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ 1.1 ดา้ นความรู้ 1.1.1 หลักการทำงานของระบบไฟชาร์จ-ไฟแสงสว่าง 1.1.2 ศึกษาขั้นตอนการถอด ประกอบท่ีถูกต้อง 1.1.3 วธิ ีการตรวจสอบช้ินสว่ นระบบไฟชาร์จ-ไฟแสงสวา่ ง 1.2 ด้านทกั ษะ 1.2.1 ถอดประกอบระบบไฟชาร์จ-ไฟแสงสว่าง 1.2.2 ตรวจสอบชนิ้ ส่วน 1.2.3 ทำความสะอาดชิน้ สว่ น 1.3 คณุ ลักษณะที่พึงประสงค์ 1.3.1 ทำงานประณตี รอบคอบ ระมดั ระวัง สะอาดและประหยดั ในการทำงาน

112 ระบบไฟชารจ์ -ไฟแสงสวา่ ง ระบบไฟชาร์จ-ไฟแสงสว่าง (Charging-Lighting System) ระบบไฟชารจ์ มีหน้าท่ี ผลติ กระแสไฟฟ้าเขา้ ประจุในแบตเตอรี่ และจ่ายให้กบั อปุ กรณ์ไฟฟา้ ในระบบไฟต่าง ๆ ที่ใช้กระแสไฟตรง เชน่ ระบบไฟสัญญาณ ฯลฯระบบไฟแสงสวา่ ง มีหนา้ ที่ ให้แสงสว่างเพ่ือความปลอดภยั ขณะ ขับข่ใี นเวลากลางคนื ซ่งึ ประกอบด้วย ไฟหน้า ไฟหรี่ ไฟท้าย ไฟหนา้ ปดั ประกอบด้วย 1. ลอ้ แม่เหล็ก 2. ขดลวดไฟแสงสว่าง/ไฟชาร์จ 3. ชดุ เรียงกระแส 4. แบตเตอรี่ ชนดิ ของการควบคุมไฟแสงสว่างและไฟชารจ์ 1. AC Regulator ใช้ควบคมุ กระแสไฟฟา้ เพื่อปอ้ งกนั ไม่ใหก้ ระแสไฟเข้าแบตเตอรีม่ ากเกนิ ไปในเวลา กลางวนั (เนอื่ งจากไมไ่ ด้ใชไ้ ฟหน้า) และป้องกันหลอดไฟหนา้ ไฟท้ายขาดเร็วรวมทัง้ ป้องกนั การประจุ แบตเตอร่ีมากเกนิ ไปในเวลากลางคืน 2. AC/DC Regulator (หรอื เรียกวา่ Rectifier Regulator) แบบนี้จะควบคุมแรงเคลื่อนที่สง่ ให้หลอดไฟ หนา้ และควบคุมกระแสทีป่ ระจุเข้าแบตเตอรี่ โดยจะมชี ดุ เรยี งกระแสสลบั อยูใ่ นตวั แบตเตอรี่ (Battery) ทำหนา้ ที่ เก็บ-จา่ ย ประจไุ ฟฟา้ กระแสตรง ซึ่งการเกบ็ พลงั งานจะเก็บไว้ในรูปของปฏิกิริยาเคมี และเม่ือใช้ กระแสไฟฟ้าก็จะเปลยี่ นจากปฏิกริ ิยาเคมเี ป็นพลงั งานไฟฟ้า โครงสร้างของแบตเตอร่ี ประกอบด้วย 1. แผ่นธาตบุ วก (Positive Plate) 2. แผ่นธาตลุ บ (Negative Plate) 3. แผน่ ก้นั และใยแก้ว (Spesrator and Glass Mat) 4. นำ้ ยาแบตเตอร่ี (Electrolyte) ความจุแบตเตอรี่ (Battery Capacity) ความจุแบตเตอรี่มีหน่วยเป็นแอป์-ชัว่ โมง (Ah) หมายถึง ความสามารถในการจา่ ยกระแสไฟของ แบตเตอร่ีที่มปี ระจุไฟเตม็ โดยจ่ายกระแสคงทีจ่ นกว่าแรงเคลอ่ื นไฟจะลดลงถึงจุดต่ำของการใชง้ าน

แบบฝกึ ทกั ษะงานจักรยานยนต์ 113 ชื่อหน่วย งานบริการระบบไฟฟ้ารถจกั รยานยนต์ ใบงานท่ี 5.1 ตรวจสอบระบบไฟชาร์จ หน่วยท่ี 5 จำนวน 14 ชม. 1.จุดประสงค์การเรียนรู้ 1.1 ตรวจสอบระบบไฟชาร์จได้ 1.2 ปฏิบตั งิ านด้วยความรอบคอบ ตรงต่อเวลาและมคี วามปลอดภยั ในการปฏบิ ตั งิ าน 1..3 ทำความสะอาดเคร่ืองมือและพื้นทป่ี ฏบิ ัตงิ าน 2.วสั ดุ เครื่องมือ/อุปกรณ์ ท่ี รายการ จำนวน ที่ รายการ จำนวน 2.1 ประแจบอ็ ก 1 ชุด 2.6 ผ้าเช็ดมอื 1 ผนื 2.2 ประแจตวั ที เบอร์8 1 ตวั 2.7 ปนื เปา่ ลม 1 อนั 2.3 ไขควงแฉก 1 ตวั 2.8 สายลม 1 เส้น 2.4 ไขควงแบน 1 ตวั 2.9 เครือ่ งมอื วดั 1 ตวั 2.5 เครื่องชาร์จแบตเตอร์ 1 อนั 2.6 ถาดใสช่ ิ้นสว่ น 1 อนั 3.ข้นั ตอนการปฏบิ ตั ิงาน ภาพแสดงการปฏิบัติ รายละเอยี ดการปฏบิ ตั ิ 1.ข้อควรระวังในการปฏิบัติงาน - หา้ มสบู บหุ รี่หรือทำใหเ้ กิดประกายไฟในบริเวณท่ชี าร์จ แบตเตอรี่ เน่ืองจากแกส๊ ทร่ี ะเหยจากแบตเตอร่ีสามารถทำ ให้เกิดการระเบดิ ได้ เรอื นกรองอากาศ - แบตเตอรีป่ ระกอบดว้ ยกรดซัลฟุรกิ หากถูกผิวหนงั หรือ ดวงตาอาจทำให้ผวิ หนงั ไหม้หรอื ตาบอดได้ การแก้ไขในเบ้อื งต้นเม่ือถูกผวิ หนังให้ล้างด้วยน้ำสะอาด ถา้ เข้าตาใหล้ า้ งด้วยน้ำสะอาดอยา่ งน้อย 15 นาทแี ละให้รีบไปพบแพทย์ - ปิดสวติ ชจ์ ดุ ระเบดิ ทกุ ครง้ั ก่อนทำการปลดข้ัวไฟฟ้า ของอุปกรณต์ า่ ง ๆ ในรถ 2.การตรวจสอบระบบไฟชาร์จ 1. แบตเตอรี่ 1.1ตรวจวดั แรงเคล่ือนไฟฟ้าของแบตเตอรี่โดยใชโ้ วลท์ มิเตอร์ 1.2 หากแรงเคล่อื นน้อยกว่า 12.3 โวลท์ ให้ทำการ ประจไุ ฟใหม่

ภาพแสดงการปฏบิ ตั ิ 114 รายละเอยี ดการปฏิบตั ิ 3.การประจุไฟแบตเตอร่ี 3.1 บิดสวติ ช์กุญแจไปตำแหน่ง“OFF”และถอด ขั้วลบของแบตเตอร่ีออกก่อน จากน้ันจงึ ปลดสาย ขว้ั บวกออกจากแบตเตอร่ี 3.2 ตอ่ สายขั้วบวกของเครื่องชาร์จแบตเตอรเี่ ข้า กบั ขั้วบวกของแบตเตอร่ีและต่อสายข้วั ลบของเคร่ือง ชารจ์ แบตเตอร่ีเข้ากับข้วั ลบของแบตเตอรี่ 3.3 ปรบั ตง้ั กระแสไฟชารจ์ และเวลาในการชารจ์ ตามค่าที่กำหนด ข้อควรระวัง - ควรประจุแบตเตอร่ีแบบธรรมดาหรือแบบช้าการ ประจุแบตเตอร่ีแบบเรว็ ควรทำในกรณที ี่เรง่ ด่วน เท่านั้น - การประจุแบตเตอรดี่ ้วยกระแสไฟและเวลาท่ีเกนิ กว่าค่ากำหนดอาจทำใหแ้ บตเตอร่ีเสยี หายได้ 4. การตรวจสอบกระแสไฟชารจ์ 4.1อุน่ เครื่องยนตใ์ ห้ได้อณุ หภูมทิ ำงานปกติ ดับ เคร่อื งยนต์ และต่อสายมลั ตมิ ิเตอร์ 4.2 เปิดไฟหน้าไปยังตำแหน่งไฟสูง สตาร์ต เคร่อื งยนต์อีกครั้ง ท่ีความเร็วรอบ 5,000 รอบตอ่ นาที อา่ นค่าแรงเคลื่อนไฟฟา้ ตอ้ งได้ตามค่า มาตรฐานทีก่ ำหนด 5. การตรวจสอบอัลเตอร์เนเตอร์ 5.1 ถอดปลัก๊ ตอ่ สายไฟอลั เตอรเ์ นเตอรอ์ อก 5.2 ตรวจสอบความต้านทานขดลวดไฟชารจ์ ระหวา่ งขัว้ สายสีขาวกบั กราวนด์ และขดลวดไฟแสงสวา่ งระหว่างขวั้ สายสเี หลอื งกบั กราวนด์ โดยใช้โอห์มมิเตอร์ ตามคา่ มาตรฐานทก่ี ำหนด 5.3 ถา้ ค่าความต้านทานทอ่ี า่ นได้ ต่างไปจากค่ามาตรฐาน ให้เปลีย่ นขดลวดสเตเตอรข์ องอัลเตอรเ์ นเตอรใ์ หม่

ภาพแสดงการปฏิบตั ิ 115 รายละเอียดการปฏบิ ัติ 6. การตรวจสอบเรคกเู ลเตอร/์ เรคติไฟเออร์ 6.1 ถอดปลกั๊ ต่อสายไฟของเรคกูเลเตอร์/เรคติไฟ เออร์ออก พร้อมตรวจสอบว่ามกี ารหลุดหลวมหรอื มี สนมิ ท่ีข้ัวสายหรือไม่ 6.2 ตรวจวดั ค่าแรงเคล่อื นไฟฟ้าความต้านทาน และความต่อเนื่องของขวั้ สายไฟปลัก๊ ตอ่ กอ่ นเขา้ เรค กเู ลเตอร/์ เรคตไิ ฟเออร์โดยใช้มัลติมิเตอร์ ให้เป็นไป ตามค่ามาตรฐานท่ีกำหนด 6.3 หากตรวจสอบชิ้นสว่ น ปล๊กั ต่อสายไฟทั้ง หมดแล้วพบว่าเปน็ ปกติ ไมม่ ีการหลุดหลวม ให้ เปลี่ยนชุดเรคกเู ลเตอร/์ เรคติไฟเออร์ใหม่ โดยปลด ปลั๊กตอ่ และถอดโบลทย์ ึด 4. สรปุ ผลการปฏิบัติงาน ............................................................................................................................. ............................................ ............................................................................................................................. ............................................... .................................................................................. ............................................................................................ .......................................................................................................................... .................................................. ........................................................................................................................ .................................................... .......................................................................................................................... .................................................. ........................................................................................................................ ....................................................

116 แบบประเมนิ การปฏิบัติงาน ชื่อ ตรวจสอบระบบไฟชารจ์ ช่ือ-สกุล ................................................................................................ ชน้ั ปวช................ เลขที่ ................... คำชีแ้ จง ให้บนั ทึกข้อมูลต่าง ๆ และผลการประเมินและนำผลคะแนนท่ีไดร้ บั ตดิ ลงในชอ่ งตารางกำหนด ใชเ้ วลาในการ ทำงาน 30 นาที ลำดับที่ หลกั ฐานการตรวจ/หัวข้อประเมนิ คะแนน คะแนนท่ี เต็ม ได้ 1 เลอื ก/ ใช้ วัสดุ เครือ่ งมอื อปุ กรณ์และความปลอดภัย 1 2 ขนั้ ตอนการปฏบิ ตั ิงาน (การเตรยี มเครื่องมือ,วธิ กี ารทำงาน, 1 เสร็จตามเวลากำหนด,การจดั เก็บสถานที่) 3 ผลสำเรจ็ 7 (1) การตรวจสอบระบบไฟชารจ์ 2 (2) การประจุไฟแบตเตอร่ี 2 (3) การตรวจสอบอัลเตอรเ์ นเตอร์ 2 (4) การตรวจสอบเรคกูเลเตอร์/เรคตไิ ฟเออร์ 2 ปฏบิ ัตคิ รง้ั ที่ …………………. วนั ท่ี รวม 10 ...................... ลำดับท่ี หลกั ฐานการตรวจ/หัวข้อประเมนิ คะแนน คะแนนที่ เต็ม ได้ 1 เลอื ก/ ใช้ วัสดุ เคร่ืองมอื อปุ กรณ์และความปลอดภยั 2 ขนั้ ตอนการปฏบิ ตั ิงาน (การเตรียมเครอ่ื งมือ,วธิ ีการทำงาน, 1 เสร็จตามเวลากำหนด,การจัดเกบ็ สถานที่) 1 3 ผลสำเร็จ 7 (1) การตรวจสอบระบบไฟชาร์จ 2 (2) การประจไุ ฟแบตเตอร่ี 2 (3) การตรวจสอบอลั เตอร์เนเตอร์ 2 (4) การตรวจสอบเรคกูเลเตอร/์ เรคติไฟเออร์ 2 ปฏิบัติคร้ังที่ …………………. 10 วนั ที่ รวม ......................

117 แบบฝึกทกั ษะงานจกั รยานยนต์ หน่วยท่ี 5 ชื่อหน่วย งานบริการระบบไฟฟ้ารถจกั รยานยนต์ จำนวน 7 ชม. ใบงานท่ี 5.2 งานตรวจสอบระบบจดุ ระเบิด 1.จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ 1.1 ตรวจสอบระบบจุดระเบิดได้อย่างถูกตอ้ ง 1.2 ปฏิบตั ิงานดว้ ยความรอบคอบ ตรงต่อเวลาและมีความปลอดภัยในการปฏิบัตงิ าน 1..3 ทำความสะอาดเคร่ืองมือและพืน้ ท่ปี ฏบิ ัติงาน 2.วสั ดุ เครอ่ื งมือ/อปุ กรณ์ ท่ี รายการ จำนวน ที่ รายการ จำนวน 2.1 ประแจบ็อก 1 ชุด 2.6 ผา้ เช็ดมอื 1 ผนื 1 อัน 2.2 ประแจตวั ที เบอร์8 1 ตวั 2.7 ปืนเป่าลม 1 เสน้ 1 ตวั 2.3 ไขควงแฉก 1 ตวั 2.8 สายลม 2.4 ไขควงแบน 1 ตวั 2.9 ไทม์มิ่งไลท์ 2.5 เครอ่ื งชารจ์ แบตเตอร์ 1 อนั 2.6 ถาดใสช่ ้ินส่วน 1 อนั 3.ข้ันตอนการปฏบิ ัติงาน ภาพแสดงการปฏิบัติ รายละเอยี ดการปฏบิ ัติ 1. แสดงตำแหน่งช้ินส่วนและวงจรระบบจดุ ระเบดิ ในการแก้ไขปัญหาข้อขดั ข้องของระบบจดุ ระเบิดนัน้ กอ่ นทำการแกไ้ ขปญั หาขอ้ ขดั ข้อง ควร ตรวจสอบความบกพร่องของหวั เทียน การหลดุ หลวมของ ปล๊ักหวั เทยี น ความชน้ื ตลอดจนขั้วตอ่ สายไฟในระบบจุด ระเบดิ หากตรวจสอบแลว้ แตย่ งั ไมม่ ปี ระกายไฟท่หี ัวเทียน ให้ทำการตรวจสอบ ดังนี้

118 2. การตรวจสอบระบบจดุ ระเบดิ รปู แสดงการทดสอบประกายไฟหวั เทยี น 1. ทดสอบประกายไฟหัวเทียน 1.1 ถอดปลั๊กหัวเทียนอกจากหวั เทยี นออกจากหัวเทียน ทดสอบประกายไฟโดยใส่หัวเทยี นอนั ใหมท่ ่มี สี ภาพดเี ข้ากับปลก๊ั หวั เทียน และตอ่ หัวเทยี นลงกราวนด์ บริเวณฝาสบู 1.2 หากไมม่ ปี ระกายไฟ ใหต้ รวจสอบขน้ั ตอนตอ่ ไป ขอ้ ควรระวงั หลีกเล่ียงการสัมผสั กบั หวั เทยี นโดยตรง เน่ืองจากอาจทำให้ถกู ไฟดดู ได้ 3. ตรวจวดั แรงเคลื่อนไฟฟา้ ของขดลวดปฐมภมู ิ 3.1 ต่อสายโวลท์มเิ ตอรเ์ ขา้ กับสายปฐมภูมขิ องคอยล์จดุ ระเบดิ กบั กราวนด์ 3.2 หากแรงเคลื่อนไฟฟ้าไม่ไดต้ ามทก่ี ำหนด ให้ทำการ เปลีย่ นคอยล์จดุ ระเบิดใหม่ 4.ตรวจวัดแรงเคลอื่ นไฟฟ้าของขดลวดพัลเซอร์ 4.1 ปลดปลั๊กขวั้ ต่อสายไฟออกจากกล่อง ซ.ี ด.ี ไอ. 4.2 ต่อโวลท์มิเตอรเ์ ขา้ กบั สายสีน้ำเงนิ /เหลอื ง(+)และ สายสเี ขียว(-) 4.3 สตาร์ตเคร่ืองยนต์และอ่านคา่ แรงเคล่ือนไฟฟา้ 4.4 หากแรงเคลอ่ื นไฟฟ้าไม่ได้ตามทก่ี ำหนด ให้ทำการ เปล่ยี นขดลวดพลั เซอร์ใหม่ 5. ตรวจสอบจังหวะจดุ ระเบิด 5.1 สตาร์ตเครอ่ื งยนตแ์ ละอนุ่ เคร่ืองยนต์ให้ได้อุณหภูมิ การทำงาน จากนน้ั ดบั เคร่ืองยนต์ 5.2 เปดิ ฝาปดิ ชอ่ งดูจงั หวะการจุดระเบดิ ออก

119 5.3 ตอ่ สายไทม์มงิ่ ไลท์เขา้ กับสายหวั เทยี น สตารต์ เครือ่ งยนต์โดยให้เครือ่ งยนตอ์ ยู่ในรอบเดินเบาประมาณ 1,400-1,500 รอบตอ่ นาที 5.4 ตรวจสอบจังหวะการจุดระเบดิ หากอยูใ่ นตำแหนง่ ที่ ถกู ต้องเครื่องหมาย “F” ทลี่ อ้ แมเ่ หล็กจะตอ้ งตรงกบั ร่อง บากของชอ่ งดูจังหวะการจดุ ระเบดิ ทฝี่ าครอบเคร่อื งยนต์ ด้านซ้าย 5.5 ทาน้ำมันหล่อล่นื ทโ่ี อรงิ และประกอบโอริงขันฝาปดิ ชอ่ งดูจังหวะการจุดระเบิดให้แนน่ ตามอัตราการขนั แน่นที่ กำหนด 4. สรุปผลการปฏิบตั ิงาน ............................................................................................................................. ............................................... ............................................................................................................................. ................................................. .......................................................................................................................... .................................................. ........................................................................................................................ .................................................... .......................................................................................................................... .................................................. ........................................................................................................................ .................................................... .......................................................................................................................... .................................................. ........................................................................................................................ .................................................... ........................................................................................................................ .................................................... .......................................................................................................................... .................................................. ........................................................................................................................ .................................................... ........................................................................................................................ ....................................................

120 แบบประเมนิ การปฏบิ ัติงาน ชอื่ งานตรวจสอบระบบจดุ ระเบิด ชื่อ-สกุล ................................................................................................ ชน้ั ปวช................ เลขที่ ................... คำชแ้ี จง ใหบ้ นั ทกึ ข้อมูลต่าง ๆ และผลการประเมนิ และนำผลคะแนนที่ได้รับตดิ ลงในช่องตารางกำหนด ใช้เวลาในการ ทำงาน 30 นาที ลำดับท่ี หลกั ฐานการตรวจ/หัวข้อประเมิน คะแนน คะแนนท่ี เต็ม ได้ 1 เลอื ก/ ใช้ วัสดุ เคร่ืองมอื อุปกรณแ์ ละความปลอดภัย 1 2 ข้ันตอนการปฏบิ ตั งิ าน (การเตรียมเคร่ืองมือ,วธิ ีการทำงาน, 1 เสรจ็ ตามเวลากำหนด,การจดั เก็บสถานท่ี) 3 ผลสำเร็จ 7 (1) การตรวจสอบระบบจุดระเบิด 2 (2) ตรวจวัดแรงเคลื่อนไฟฟา้ ของขดลวดปฐมภมู ิ 2 (3) ตรวจวัดแรงเคล่ือนไฟฟ้าของขดลวดพัลเซอร์ 2 (4) ตรวจสอบจงั หวะจุดระเบิด 2 ปฏบิ ัติครงั้ ที่ …………………. วนั ท่ี รวม 10 ...................... ลำดับท่ี หลกั ฐานการตรวจ/หัวข้อประเมิน คะแนน คะแนนที่ เต็ม ได้ 1 เลือก/ ใช้ วัสดุ เครื่องมืออปุ กรณ์และความปลอดภัย 2 ข้ันตอนการปฏิบตั ิงาน (การเตรยี มเคร่ืองมือ,วธิ ีการทำงาน, 1 เสร็จตามเวลากำหนด,การจดั เก็บสถานที่) 1 3 ผลสำเรจ็ 7 (1) การตรวจสอบระบบจุดระเบิด 2 (2) ตรวจวัดแรงเคลื่อนไฟฟา้ ของขดลวดปฐมภูมิ 2 (3) ตรวจวัดแรงเคล่ือนไฟฟ้าของขดลวดพลั เซอร์ 2 (4) ตรวจสอบจังหวะจุดระเบิด 2 ปฏิบัติคร้งั ที่ …………………. 10 วนั ท่ี รวม ......................

121 เฉลยแบบงานตรวจสอบระบบจดุ ระเบดิ 1. ระบบไฟฟ้ารถจักรยานยนต์ระบบอะไรสำคญั ที่สดุ ง. สำคัญทุกระบบ 2. รหัสสสี ายไฟ W/R คือสีอะไร ง. แดง/ขาว 3. วงจรไฟหนา้ มีหน้าทอี่ ะไร ก. ให้แสงสว่างดา้ นหน้า มีทง้ั ไฟสูงและไฟตำ่ 4. ข้อใดไม่ใชส่ ว่ นประกอบของระบบไฟแสงสว่าง ง. เรกกเู ลเตอร์ 5. ระบบไฟชารจ์ ทำหนา้ ท่ีอะไร ก. ประจไุ ฟเข้าแบตเตอร่ี 6. ข้อใดไม่ใชส่ ่วนประกอบของวงจรไฟชาร์จรถจักรยานยนต์ ข. หลอดไฟเตือน 7. ระบบไฟสญั ญาณทำหนา้ ท่ีอะไร ค. เตือนหรือบอกผู้ขับขแ่ี ละผู้อ่ืนให้ทราบ 8. ระบบไฟสญั ญาณ รับไฟฟ้ามาจากแหลง่ ใด ข. แบตเตอร่ี 9. อปุ กรณ์อะไรทำหนา้ ทใ่ี ห้ไฟเล้ียวกระพริบ ค. แฟรเ์ ซอร์ 10. ระบบสตาร์ตดว้ ยไฟฟ้า ทำหนา้ ทีอ่ ะไร ค. หมุนเครื่องยนต์ในชว่ งเร่ิมตน้ ของการทำงาน

122 ใบความรู้ หน่วยที่ 6 งานบำรงุ รักษาตามระยะ

123 ใบความรแู้ บบฝึกทักษะงานจักรยานยนต์ ชอื่ หนว่ ย งานบำรุงรกั ษาตามระยะ หน่วยท่ี 6 ใบความรทู้ ี่ 1 งานบำรงุ รักษาตามระยะ จำนวน 7 ชั่วโมง สาระสำคญั 1. การบำรุงรกั ษา เปน็ ไปตามมาตรฐานของบริษัทผ้ผู ลิต เพ่ือเปน็ การยืดอายกุ ารใช้งานของอปุ กรณ์บางตัวใน รถจักรยานยนต์ และอีกท้ังความปลอดภัยของผู้ใชร้ ถจักรยานยนต์ และยังเป็นการประหยัดคา่ ใช้จา่ ยได้อที าง หนง่ึ รายละเอยี ดเนอ้ื หา 1.1 งานบำรงุ รกั ษาตามระยะ 1.1.1 ความรู้เบอ้ื งตน้ การบำรงุ รักษาตามระยะ 1.1.2 ตรวจระบบตา่ ง ๆ ของการบำรุงรักษาตามระยะ 1.2 ความปลอดภัยในการปฏบิ ัติงาน 1.2.1 อุปกรณป์ อ้ งกนั ความปลอดภยั 1.2.2 การใช้อุปกรณป์ ้องกนั ความปลอดภัย 1.3 วสั ดุ เครือ่ งมือและอุปกรณ์การขจักคราบสกปรก 1.3.1 วสั ดุ 1.3.2 เคร่ืองมอื และอุปกรณ์ 1.4 การทำความสะอาด 1.4.1 ข้ันตอนการทำการทำความสะอาด 1.4.2 การทำความสะอาด จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ 1.1 ดา้ นความรู้ 1.1.1 ร้เู กีย่ วกบั งานปรับแตง่ บำรงุ รักษารถจักรยานยนตต์ ามระยะ 1.1.2 เข้าใจขนั้ ตอนตรวจสอบการงานบำรุงรักษารถจกั รยานยนต์ตามระยะ 1.1.3 เข้าใจการบำรุงรักษารถจักรยานยนตต์ ามระยะ 1.2 ด้านทกั ษะ 1.2.1 ตรวจเช็ครถจักรยานยนต์ตามระยะของบริษัท 1.2.2 เปลย่ี นอปุ กรณ์รถจักรยานยนตต์ ามระยะของบริษทั 1.2.3 ปรบั แตง่ บำรงุ รักษารถจักรยานยนต์ตามระยะของบริษัท 1.3 คุณลักษณะท่พี ึงประสงค์ 1.3.1 ทำงานประณตี รอบคอบ ระมดั ระวัง สะอาดและประหยัดในการทำงาน

124 1. ลำดบั ขน้ั การปฏิบตั งิ าน รปู ท่ี 1แสดงรายการบรกิ ารตามโครงสร้างของรถจกั รยานยนต์ (HONDA NICE 125 )

125

126

127

128

129

130

131

132 2. สรุปผลการปฏิบัติงาน ............................................................................................................................. ........................................................................ ...................................................................................................................................................... ............................................... ....................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ........................................................................ ...................................................................................................................................................... ............................................... ....................................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................ .............................................................................

133 แบบประเมินการปฏิบตั ิงาน ช่ือ งานบำรุงรักษาตามระยะ ชอ่ื -สกุล ................................................................................................ ชน้ั ปวช................ เลขที่ ................... คำช้ีแจง ใหบ้ นั ทกึ ข้อมลู ต่าง ๆ และผลการประเมินและนำผลคะแนนที่ได้รับตดิ ลงในช่องตารางกำหนด ใชเ้ วลาในการ ทำงาน 30 นาที ลำดบั ท่ี หลักฐานการตรวจ/หัวข้อประเมิน คะแนน คะแนนท่ี เต็ม ได้ 1 เลอื ก/ ใช้ วัสดุ เครื่องมอื อุปกรณแ์ ละความปลอดภัย 1 2 ขน้ั ตอนการปฏบิ ตั ิงาน (การเตรยี มเครื่องมือ,วิธีการทำงาน, 1 เสร็จตามเวลากำหนด,การจดั เกบ็ สถานที่) 3 ผลสำเรจ็ 7 (1) การตรวจสอบระบบต่าง ๆ ไดค้ รบถ้วน 2 (2) การปรบั ต้ัง และปรับแตง่ ระบบตา่ ง ๆ ได้ครบถว้ น 2 (3) การแก้ไขปัญหา 2 (4) ผลสัมฤทธขิ์ องงาน 2 ปฏิบตั ิครัง้ ท่ี …………………. วันท่ี รวม 10 ...................... ลำดับท่ี หลกั ฐานการตรวจ/หัวข้อประเมนิ คะแนน คะแนนที่ เต็ม ได้ 1 เลือก/ ใช้ วัสดุ เคร่ืองมอื อุปกรณ์และความปลอดภยั 2 ข้ันตอนการปฏิบัติงาน (การเตรยี มเครอื่ งมือ,วธิ กี ารทำงาน, 1 เสรจ็ ตามเวลากำหนด,การจัดเก็บสถานท่ี) 1 3 ผลสำเร็จ 7 (1) การตรวจสอบระบบตา่ ง ๆ ไดค้ รบถว้ น 2 (2) การปรบั ตั้ง และปรับแตง่ ระบบต่าง ๆ ไดค้ รบถว้ น 2 (3) การแก้ไขปญั หา 2 (4) ผลสมั ฤทธ์ิของงาน 2 ปฏบิ ตั คิ รง้ั ท่ี …………………. 10 วนั ท่ี รวม ......................

ป2กี 5าร6ศึก5ษา