Dede Korkut Hikayeleri

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com101 Bildi ini unutmasa ak l güzel ğıHasm ndan dönmese kaçmasa erlik güzel ıdedi. Bu rüyay Yigenek arkada lar na hikaye eyledi. Me er day s ışığı ıEmen orada yak n idi. Cümle beylerle arkada olup gittiler. ışDüzmürd Kalesine yeti ince etraf n çevirip gittiler kondular. şı ıKafirler bunlar görünce Ar n o lu Direk Tekür'e haber ış ığverdiler. O mel'un da kaleden d ar ç k p bunlar n kar s na geçti, er ı şı ı ıışı ıdiledi. K yan Selçuk o lu Deli Dündar yerinden kalk verdi, altm ığıı ştutam sivri m zra n koltu a k s p o kafiri kar s ndan ığı ığı ışı ım zraklayay m dedi, m zraklayamad . Kafir Tekür yakalay p zorlad , ıııııım zra n çekti elinden ald . O altm batman gürz ile Dündar' ığı ııı şıtepeden a a tutup çald . Geni dünya ba na dar oldu. Cins at n ş ğıışş ıı ıçevirdi, çekilip döndü. Ondan sonra Dönebilmez Dülek Evren alt ıkanatl çoma ile at tepip gelip yukar dan a a kafire iddetle ığ ıış ğışvurdu, yenemedi. Tekür yakalay p elinden çoma n ald , ona da ığı ııgürz ile vurdu. O da cins at n çevirdi döndü. Han m, yirmi dört ı ıısancak beyi Tekür'ün elinde peri an oldu. Sonra Kaz l k Koca o lu şı ığYigenek, taze yi itcik yaradan Allah'a sğı ı ğnd , ölümsüz mabudu ıövdü, der: Yücelerden yücesin Kimse bilmez nicesin Aziz Tanr ıSen anadan do mad n ğıSen babadan olmad n ıKimsenin r zk n yemedin ıı ıKimseye güç etmedin 61Bütün yerlerde birsin Sen daim ve baki olan Allahs n ıAdeme sen taç giydirdin Şeytana lanet k ld n ı ıBir suçtan ötürü huzurundan sürdün Nemrud gö e ok att ğıKarn yar k balııı ığ kar tuttun ş ıUlulu una haddin yok ğ61 Zor göstermedin.

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com102 Senin boyun kaddin yok 62Veya cism ile ceddin yok Vurdu unu ulutmayan Ulu Tanr ğıBastı ı ığn belirtmeyen belli Tanr ıKald rdı ı ı ığn gö e yeti tiren güzel Tanr ğşıK zdıı ı ığn kahreden kahhar Tanr ıBirli ine sğı ığnd m Rabbim kadir Tanr ııMedet senden Kara elbiseli kafire at tepiyorum İşimi sen yoluna koydedi. Hemen at sürdü. Yel gibi yeti ti, tutkal gibi yap t . Kafirin şı ışomuzuna bir k l ç vurdu. Giyimini ku am n do rad , alt parmak ı ışı ığııderinli inde yara açt . Kara kan f k rd , kara kalças , çizmesi dolu ğıı ı ı ışıkan oldu. Kara ba bunald darda kald . Hemen döndü kaleye kaçt . ş ııııYigenek ard ndan yeti ti. Kale kap s na girmi ken kara çelik öz k l c ışı ışı ı ıile ensesine öyle çald ki ba top gibi yere dü tü. Ondan sonra ış ışYigenek at n döndürdü. askerin yanma geldi. ı ıEsir olan Kaz l k Koca'y b rak vermi ler, ç k p geldi. Hay ı ıııışı ıbey yi itler kafiri kim öldürdü diyerek söylemi , görelim han m ne ğşısöylemi : şDer:Develerin di isini gebe koydum şErkek midir di i midir onu bilsem şKara elimin koyununu gebe koydum Koç mudur koyun mudur onu bilsem Ela gözlü güzel helalimi hamile koydumErkek midir k z m d r onu bilsem ıı ıBre bey yi itler haber bana Yaradan n a k na ğışıdedi. Yigenek burada söylemi , görelim han m ne söylemi : şışDer: Develerin di isini gebe koydun erkek oldu şKara elde koyununu gebe koydun koç oldu 62 Boyun.

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com103 Ela gözlü güzel helalin! hamile koydun aslan oldu dedi. Yigenek babas île görü tü. Ondan sonra gerikalan beyler ışgörü tü. Sonra hep birden beyler kaleye yürüyü ettiler, şşya malad lar. ğıBabas ile Yigenek gizli yaka tutarak kokla t lar, iki hasret ış ıbirbiriyle bulu tular, ss z yerin kurdu gibi ulu tular. Tanr 'ya şı ışışükürler k ld lar. ı ıKalenin kilisesini y k p yerine mescit yapt lar. Aziz Tanr ı ıııad na hutbe okuttular. Ku un alaca kan m, kuma n ar s n , k z n ışış ıı ı ıı ıgüzelini, dokuz katl içlenmi süslü elbise, cübbe Bay nd r Han'a ışııhisse ç kard lar. Geri kalan n gazilere baııı ığ ş ılad lar. Döndüler, ıevlerine geldiler. Dedem Korkut gelip destan söyledi, deyi dedi. Bu şO uzname Yigene in olsun dedi ğğDua edeyim han m : Yerli kara da lar n y k lmas n. Gölgeli ığıı ııkoca a ac n kesilmesin. Ak sakall baban n yeri cennet olsun. Ak ğıııbürçekli anan n yeri cennet olsun. Ahir sonu an imandan ay rmas n. ıııAk oln nda be kelime dua k ld k kabul olsun. Günah n z ad güzel ışı ıı ıııMuhammed Mustafa'n n yüzü suyuna baığ ş ılas n han m hey!... ıı

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com104 BASATIN TEPEGÖZÜ ÖLDÜRDÜ Ü ĞDESTANI BEYAN EDER HANIM HEY ME ER han m bir gün O uz otururken üstüne dü man geldi. ĞığşGece içinde ürktü göçtü. Kaç p giderken Aruz Koca'n n o lancıığı ı ğdü mü . Bir aslan bulup götürmü , beslemi . şşşşO uz yine zamanla gelip yurduna kondu. O uz Han’ n at ğğıçoban gelip haber getirdi, der: Han m sazdan bir aslan ç k yor, at ııı ıvuruyor, sallana sallana yürüyü ü adam gibi, at basarak kan şsömürüyor. Aruz der: Han m, ürktü ümüz zaman dü en benim ığşo lancğı ı ğmd r belki dedi. ıBeyler bindiler, aslan yata üzerine geldiler. Aslan ğ ııkald r p o lan tuttular. Aruz o lan al p evine getirdi. enlik ı ı63ğığııŞyapt lar, yeme içme oldu. ıAmma o lan ne kadar getirdilerse durmad , geri aslan ğııyata na vard . Tekrar tutup getirdiler. Dedem Korkut geldi, der: ğ ııO lan m sen insans n, hayvanla arkada olma, gel güzel ata bin, ğıışgüzel yi itlerle at sür, at ko tur dedi. Büyük karde inin ad K yan ğşşııSelçuk'tur, senin ad n Ba at olsun, ad n ben verdim, ya n Allah ışı ışı ıversin dedi. O uz bir gün yaylaya göçtü. Aruz'un bir çoban var idi. ğıAd na Konur Koca Sar Çoban derlerdî. O uz'un önünce bundan ıığevvel kimse göçmezdi. Uzun P nar denmekle me hur bir p nar var ışıidi. O p nara periler konmu tu. Ans z n koyun ürktü. Çoban erkeçe ışı ı6463 Ürkütüp. 64 Koyun sürüsünün önünde giden erkek keçi.

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com105 k zd , ileri vard . Gördü ki peri k zlar kanat kanada ba lam lar , ııııığı ş65uçuyorlar. Çoban, keçesini üzerine att , peri k z n n birini tuttu. ıı ı ıTamah edip derhal temasta bulundu. Koyun ürkme e ba lad . ğşıÇoban koyunun önüne ko tu. Peri k z kanat vurup uçtu, der: Çoban şı ıy l tamam olunca, bende emanetin var, gel al dedi. Amma O uz'un ığba na felaket getirdin dedi. Çoban n içine korku dü tü. Amma, ş ıışk z n derdinden, benzi sarard . ı ııZamanla O uz yine yaylaya göçtü. Çoban gene bu p nara ğıgeldi. Gene koyun ürktü. Çoban ileri vard . Gördü ki bir kütle ıyat yor, par l par l parl yor. Peri k z geldi, der: Çoban emanetini gel ııııı ıal, amma O uz'un ba na felaket getirdin dedi. Çoban bu kütleyi ğş ıgörünce deh ete dü tü. Geri döndü, sapan ta na tuttu. Vurdukça şşş ıbüyüdü. Çoban kütleyi b rakt kaçt . Koyun ard na dü tü. ıııışMe er o s rada Bay nd r Han beylerle gezinti için ata ğıııbinmi lerdi. Bu p nar n üzerine geldiler. Gördüler ki bir alamet ey şıışyat yor, ba k ç belirsiz. Etraf na topland lar. ndi bir yi it bunu ış ıı ıııİğtepti. Teptikçe büyüdü. Bir kaç yi it daha indiler teptiler. ğTeptiklerince büyüdü. Aruz Koca da inip tekmeledi. Mahmuzu dokundu, bu kütle yar ld . çinden bir o lan ç kt , gövdesi adam, ı ıİğı ıtepesinde bir gözü var. Aruz ald bu o lan ete ine sard . Der: Han m ığığııbunu bana verin, o lum Ba at ile besleyeyim dedi. Bay nd r Han ğşıısenin olsun dedi. Aruz Tepegözü ald evine getirdi. Buyurdu, bir dad geldi. ııMemesini a z na verdi. Bîr emdi, olanca sütünü ald . ki emdi ğııİkan n ald , üç emdi can n ald . Bir kaç dad getirdiler, helak etti. ı ııı ıııGördüler olmuyor, sütle besleyelim dediler. Günde bir kazan süt yetmiyordu. Beslediler büyüdü, gezer oldu, o lanc klar ile oynar oldu. ğıO lanc klar n kiminin burnunu, kiminin kula n yeme e ba lad . ğıığı ığşıHas l , halk n bunun yüzünden çok can yand , aciz kald lar. Aruza ı ııııışikayet edip a la t lar. Aruz Tepegözü dövdü, sövdü, men etti, o ğ şıdinlemedi. Nihayet evinden kovdu. Tepegözsün peri anas gelip o lunun parma na bir yüzük ığğ ıgeçirdi, o ul sana ok batmas n, tenini k l ç kesmesin dedi. Tepegöz ğıı ıO uz’dan ç kt , bir yüce da vard . Yol kesti, adam ald , büyük ğı ığııharami oldu. Üzerine bir kaç adam gönderdiler, ok att lar batmad , ıık l ç vurdular kesmedi, m zrak saplad lar i lemedi. Çoban çoluk ı ııışkalmad hep yedi. O uz'dan dahi adam yeme e ba lad . ığğşı65 Vermi ler. ş

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com106 O uz toplan p üzerine vard . Tepegöz görüp k zd , bir a ac ğıııığıyerinden kopard , at p elli altm adam helak eyledi. Alplar ba ııı şş ıKazan'a darbe vurdu. dünya basma dar oldu. Kazan' n karde i Karo ışGöne Tepegöz'ün elinde peri an oldu. Düzen o lu Alp Rüstem ehit şğşoldu. U un Koca o lu gibi pehlivan elinde ehit oldu. Zay f şğşıcan ndan iki karde i Tepegöz'ün elinde helak oldu. Demir giyimli ışMamak elinde helak oldu. B yı ı ığ kanl Bügdüz Emen, elinde peri an ışoldu. Ak sakall Aruz Koca'ya kan kusturdu. O lu K yan Selçuk'un ığıödü patlad . O uz Tepegöz'e kar etmedi, ürktü kaçt . Tepegöz ığıçevirip önünü kesti. O uz'u b rakmad , geri yerine kondurdu. ğııVelhas l O uz yedi kerre ürktü, Tepegöz önünü kesip yedi kerre ığyerine getirdi. O uz Tepegöz'ün elinde tam peri an oldu. ğşVard lar Dede Korkut'u ça rd lar, onunla konu tular, gelin ığı ışkesim keselim dediler. 66Dedem Korkut'u Tepegöz'e gönderdiler. Geldi selam verdi, der: O ul Tepegöz, O uz elinde peri an oldu, bunald , aya n n ğğşığı ıtopra na beni att lar, sana haraç verelim, derler dedi. Tepegöz der: ğ ıı67Günde altm adam verin yeme e dedi. Dede Korkut der: Bu ekilde ı şğşsen adam b rakmaz tüketirsin dedi, amma günde iki adam île be ışyüz koyun verelim dedi. Dede Korkut böyle söyleyince Tepegöz der: Pekala öyle olsun, evet hem bana iki adam verin yeme imi benim ğpi irsin, ben yiyeyim dedi. şDede Korkut döndü, O uz'a geldi. Der: Yünlü Koca ile ğYapa l Koca'y Tepegöz'e verin yeme ini pi irsin dedi ve hem ğı ıığşgünde iki adam ile be yüz koyun istedi dedi. Bunlar da raz oldu. şıDört o lu olan birini verdi, üçü kald Üç olan birini verip ğıikisi kald . Kapak Kan derler bir adam var idi. ki o lu var idi. Bir ıİğo lunu verip biri kalm t . Tekrar s ra dönüp dola p ona gelmi ti. ğı ışış ışAnas feryat edip a lad , figan etti. Me er han m, Aruz o lu Basat ığığığgazaya gitmi ti, o s rada geldi. Ya l kad nca z der: Basat imdi şış ıığ ışak ndan geldi, varay m, belki bana bir esir verir, o lancıığı ı ığm kurtar r m dedi. ı ıBasat alt nl gölgeli ini dikip otururken gördüler ki bir hatun ı ığki i geliyor. Geldi içeri Basat'a girdi selam verdi, a lad , der: şğıAvucuna s mayan karaçal o lu ığığİri teke boynuzundan kat yayl ıı66 Bir miktar üzerinde anla al m. şı67 Kesin.

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com107 İç O uzda D O uzda ad belli ğı şğıAruz o lu han m Ba at bana medet ğışdedi. Basat der: Ne istiyorsun? Ya l kad nca z der: Yalanc dünya ş ıığ ııyüzünde bir er ortaya ç kt , otla nda O uz elini kondurmad , kara ı ığ ığıçelik öz k l çlar kesilecek k l n kesmedi, karg m zrak oynatanlar ı ıı ı ııısaplayamad , kay n oku atanlar kar etmedi, alplar ba Kazan'a bir ıış ıdarbe vurdu, karde i Kara Cöne elinde peri an oldu, b yşşı ı ığ kanl ıBügdüz Emen elinde peri an oldu, ak sakall baban Aruz'a kan şıkusturdu, meydan üzerinde karde in K yan Selçuk ödü patlad can şııverdi, kudretli O uz beylerinin de kimisini peri an edip kimisini ğşşehit eyledi, yedi defa O uz'u yerinden sürdü, haraç dedi kesti, ğgünde iki adam be yüz koyun istedi. Yünlü Koca ile Yapa l şğı ıKoca'y ona hizmetkar verdiler, dört o lu olan birini verdi, üçü olan ığbirini verdi, ikisi olan birini verdi, iki o lancğı ı ğm var idi, birini verdim biri kald , döndü s ra tekrar bana geldi, onu da istiyorlar, ııhan m bana medet dedi. Basan n karanl kl gözleri ya la doldu. ııı ışKarde i için söylemi , görelim han m ne söylemi : şşışDer: Kenar yerde dikilmi ota lar n şğı ıO zalim y kt rd demek karde ı ı ışKo ucu olan atlar n tavlas ndan şı ııO zalim seçtirdi demek karde şCins cins develerini katar ndan ıO zalim ay rd demek karde ı ışŞöleninde kesti in koyununu ğO zalim kesti demek karde şGüvencimle getirdi im gelinci ini ğğO zalim senden ay rd demek karde ı ışAk sakall babam o ul diye a latt n demek karde ıığğışAkçe yüzlü anam s zlatt n demek karde ı ıışKar yatan kara da m n yükse i karde ş ığı ığşAk nt l güzel suyumun ta k n karde ı ı ışı ışGüçlü belimin kuvveti karde şKaranl kl gözlerimin ayd n karde ı ıı ışKarde imden ayr ld m şı ıdiye çok a lad , feryat figan k ld . ğıı ı

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com108 O hatun ki iye bir esir verdi, var o lunu kurtar dedi. Hatun şğald , o lunun yerine verdi. Hem o lun geldi diye Aruz'a müjdeledi. ığğAruz sevindi, kudretli O uz beyleri ile Basata kar geldi. Basat ğş ıbabas n n elini öptü, a la t lar ba r t lar. Anas n n evine geldi. ı ığ şığ şı ıı ıAnas kar geldi, o lancış ığı ı ığn ba r na bast . Basat anas n n elini ğ ııı ıöptü, görü tüler a la t lar. O uz beyleri topland . Yemeler içmeler şğ şığıoldu. Basat der: Beyler karde u runa Tepegöz île bulu aca m, ne ş ğşğ ıbuyurursunuz dedi. Kazan Bey burada söylemi , görelim han m şınas l söylemi : ışKara ejderha oldu Tepegöz Gök yüzünde çevirdim yenemedim Basat Kara kaplan oldu Tepegöz Kara kara da larda çevirdim yenemedim Basat ğKükremi aslan oldu Tepegöz şKal n sazlarda çevirdim yenemedim Basat ıEr olsan bey olsan da bre Ben Kazan gibi olmayas n Basat ıdedi. Ak sakall babam a latma ığAk bürçekli anan s zlatmaı ıBasat der: Elbette var r m. Kazan der: Sen bilirsin. Babas ı ııa lad , der: O ul oca m sahipsiz koyma, kerem eyle, varma dedi. ğığğı ıBaaat der: Yok ak sakall aziz baba var r m dedi, dinlemedi. ıı ıOklu undan bir tutam ok ç kard beline soktu, k l c n omzundan ğııı ı ı ıçaprazlama ku and , yay n koluna takt , eteklerini k v rd , şıı ııı ı ıbabas n n anas n n elini öptü, helalle ti, ho ça kal n dedi. ı ıı ışşıTepegözün bulundu u Salahana Koyas na geldi. Gördü ğ68ıTepegöz güne e kar yat yor. Çekti belinden bir oç ç kard . şş ııııTepegöz'ün s rt na bir ok vurdu. Ok geçmedi, parçaland . Bir daha ı ııatt . O da parça parça oldu. Tepegöz ihtiyarlara dedi: Bu yerin sine i ığbizi usand rd dedi. Basat bir daha att . O da parçaland . Bir parças ı ııııTepegöz'ün önüne dü tü. Tepegöz s çrad bakt . Basat' gördü, elini şıııı68 Ba bo , serseri. ş ış



DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com110 yar ld , yedi yerden kap aç ld . Birinden d ar ç kt . Tepegöz ı ııı ıı şıı ıkünbede elini soktu, öyle kaçt ki künbet altüst oldu. Tepegöz der: ıO lan kurtuldun mu? Basat der: Tanr m kurtard dedi. Tepegöz der: ğııSana ölüm yokmu , u ma aray gördün mü? Basat der: Gördüm. ş şğıDer: Orda iki k l ç var, biri k nl biri k ns z, o k ns z keser benim ı ıı ıııııbas m , var getir, benim bas m ke dedi. ı ıı ışBasat ma ara kap s na vard . Gördü bir k ns z k l ç durmaz ğı ııııı ıiner ç kar. Basat der: Ben buna hemen tedbirsizce yap mayay m ıı şıdeyip kendi k l c n ç kard tuttu, iki parçaya böldü. Vard bir a aç ı ı ı ı ııığgetirdi k l ca tuttu, onu da iki parça eyledi. Sonra yay n eline ald , ı ıı ııok ile o k l c n as ldı ı ıı ı ığ zinciri vurdu. K l ç yere dü tü gömüldü. ı ışKendi k l c n k n na soktu. Sap ndan o k l c s ms k tuttu. Geldi, ı ı ı ı ı ııı ı ı ıı ıder: Bre Tepegöz nicesin dedi. Tepegöz der: Bre o lan daha ölmedin ğmi? Basat der: Tanr m kurtard . Tepegöz der: Sana ölüm yokmu ıışdedi. Ça r p Tepegöz söylemi , görelim han m ne söylemi : ğı ışışGözüm gözüm yaln z gözüm ıSen yaln z göz ile ı69Ben O uzu k r p geçirmi tim ğı ışEla gözden ay rd n yi it beni ı ığTatl candan ay rs n Kadir seni ıı ıÖyle ki ben çekerim göz ac s n ı ı ıHiç bir yi ide vermesin kadir Tanr göz ac s nğıı ı ıdedi. Tepegöz gene der: Memleketten do um yerinden yi it yerin neresidir ğğKaranl k gece içinde yolu kaybetsen ümidin nedir ıBüyük sancak tutan han n z kim ı ıSava günü önden at tepen alp n z kim şı ıAk sakall baban n ad nedir ıııAlp erenin erden ad n saklamas ay p olur ı ıııAd n nedir yi it söyle banaığdedi. Basat Tepegözce söylemi , görelim han m ne söylemi : şışMemleketten do um yerinden yerim güney ğKaranl k gece içinde yolu kaybetsem ümidim Allah ı69 Tek.

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com111 Büyük sancak tutan han m z Bay nd r Han ı ıııSava günü önden at tepen alp m z Ula o lu Salur Kazan şı ış ğBabam n ad n sorar olsan koca a aç ıı ığAnam n ad n dersen kükremi aslan ıı ışBenim ad m sorarsan Aruz o lu Basatt rı ığıdedi. Tepegöz der: imdi karde iz, k yma bana dedi. ŞşıBasat der: Bre kavat ak sakall babam a latm s n ıığı ışİhtiyarc k ak bürçekli anam s zlatm s n ıı ıı ışKarde im K yan öldürmü sün şıışAkça yüzlü yengemi dul eylemi sin şEla gözlü bebeklerini öksüz koymu sun şB rak r m y m seni ııı ıKara çelik öz k l c m çekmeyince ı ı ı ıTepeli börklü ba n kesmeyince şı ıAlca kan n yer yüzüne dökmeyince ı ıKarde im Kayan n kan n almay nca şıı ııB rakmamıdedi. Tepegöz de burada söylemi , der: şKalk p yerimden do rulay m derdim ığıKudretli O uz beyleriyle ahdimi bozay m derdim ğıYeniden do an n öldüreyim derdim ğı ıBir defa adam etine doyay m derdim ıKudretli O uz beyleri üzerime toplan p gelsin derdim ğıKaç p Salahana Kayas na gireyim derdim ııA r manc nğ ıı ı ığ ta la atay m derdim şıİnip ta ba ma dü erek öleyim derdim şş ışEla gözden ay rd n yi it beni ı ığTatl candan ay rs n Kadir seniıı ıdedi. Tepegöz bir daha söylemi der: şAk sakall ya l lar çok a latmış ıığı ışm Ak sakal n n bedduas tutmu olacak gözüm seni ı ıışAk bürçekli ihtiyarc klar çok a latmıığı ışm

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com112 Gözünün ya tutmu olacak gözüm seniş ışB y cı ı ı ığ kararm yi itcikleri çok yemi im ı şğşYi itlikleri tutmu olacak gözüm seni ğşElce izi k nal k zca zlar çok yemi im ğıı ığ ıışBeddualar tutmu olacak gözüm seni ışÖyle ki çekerim ben göz ac s n ı ı ıHiç bir yi ide vermesin kadir Tanr göz ac s n ğıı ı ıGözüm gözüm ey gözüm yaln z gözüm ıdedi. Basat k z p yerinden kalk verdi. Erkek deve gibi Tepegöz'ü ı ııdizi üzerine çökertti. Tepegöz'ün kendi k l c ile boynunu vurdu. ı ı ıDeldi, yay kiri ini takt . Sürüye sürüye ma ara kap s na geldi. Yünlü şığı ıKoca ile Yapa l Koca'y O uz'a müjdeci gönderdi. ğı ıığAk boz atlara binerek ko turdular. Kudretli O uz ellerine şğhaber geldi. At a zl Aruz Koca evine dört nala geldi, anas na ğı ııBasat' n sevinç haberini verdi,müjde, o lun Tepegöz'ü tepeledi ığdedi. Kudretli O uz beyleri yeti tiler. Salahana Kayas na geldiler. ğşıTepegöz'ün ba n ortaya getirdiler. Dedem Korkut gelip ne eli şı ışhavalar çald , gazi erenlerin ba na ne geldi ini söyleyi verdi Hem ış ığBasat'a dua verdi: Kara da a seslendi inde cevap versin ğğKanl kanl sulardan geçit versinııdedi. Erlikle karde inin kan n ald n, kudretli O uz beylerini yükten şı ıığkurtard n, kadir Allah yüzünü ak etsin Basat dedi. ıÖlürn vakti geldi inde ar imandan ay rmas n. Günah n z ğıııı ı ıad güzel Muhammed Mustafa'ya baığ ş ılas n han m hey!... ıı

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com113 BEG L O LU EMREN N DESTANINI İĞİBEYAN EDER KAM Gön o lu Han Bay nd r yerinden kalkm t . Ak ota n ğııı ışğı ıkara yerin üzerine diktirmi ti. Alaca gölgeli i gök yüzüne şğyükselmi ti. Bin yerde ipek hal cşı ı ığ dö enmi ti. ç O uz, D O uz şşİğı şğbeyleri toplanm t . ı ışDokuz Tümen Gürcistan' n harac geldi. Bir at, bir k l ç, bir ııı ıçomak getirdiler. Bay nd r Han çok müteessir oldu. Dedem Korkut 70ııgeldi ne eli havalar çald , han m niye müteessir oluyorsun dedi. şııDer: Nas l müteessir olmayay m, her y l alt n akçe gelirdi, yi ide ıııığbeye verirdik, hat rlar ho olurdu, imdi bunu kime verelim ki ıışşhat r ho olsun dedi. Dede Korkut der: Han m bunun üçünü de bir ı ışıyi ide verelim dedi. O uz iline karakol olsun dedi. Han Bay nd r ğğııkime verelim dedi. Sa na soluna bakt , kimse raz olmad . Begil ğ ııııderlerdi bir yi it var idi, ona bakt , der: Sen ne dersin? Begil raz ğııoldu. Kalkt yeri öptü Dedem Korkut himmet k l c n beline ba lad , ıı ı ı ığıçoma omzuna koydu, yay koluna geçirdi. ğ ııKoç ayg r çektirdi bu da bindi. Has m n akrabas n ay rd , ı ıı ı ıı ıı ıevini çözdü, O uz'dan göç eyledi. Berdeye, Genceye var p vatan ğıtuttu. Dokuz Tümen Gürcistan a z na var p kondu, karakolluk ğııeyledi. Yabanc , kafir gelse ba n O uz'a arma an gönderirdi. Y lda ışı ığğıbir kerre Bay nd r Han' n divan na var rd . ııııı ıYine Bay nd r Han'dan adam geldi acele gelesin diyerek. ııSonra Begil geldi, pe ke ini çekti. Bay nd r Han' n elini öptü. Han da şşııı70 Bir cenk aleti, demir topuzlu sopa.

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com114 Begil’i misafir etti, güzel at, güzel kaftan, bol harçl k verdi. Üç gün ıde Begil’i av ikar etiyle misafir edelim beyler dedi. Av ilan ettiler. ş71Vakfa ki av haz rlı ı ığ oldu, kimi at n över, kimi k l c n , kimi ı ıı ı ı ıçekip ok atmas n över. Salur Kazan ne at n övdü, ne kendisini ı ıı ıövdü, amma Begil’in hünerini söyledi. Üç yüz altm alt alp ava binse, kanl geyik üzerine yürüyü ı şıışolsa, Begil ne yay kurard , ne ok atard , hemen yay bile inden ııığç kar rd bo an n yabani geyi in boynuna atard , çekip durdururdu. ıı ığığıZay f ise kula n delerdi avda belli olsun diye, amma semiz olsa ığı ıbo azlard . E er beyler geyik avlasa, kula delik olsa, Begil ğığğ ısevincidir diye Begil'e gönderirlerdi. Kazan Bey der: Bu hüner at n m d r, erin midir? Han m, ıı ııerindir dediler. Han der: Yok, at i lemese er övünmez, hüner at nd r şııdedi. Bu söz Begil'e ho gelmedi. Begil der: Alplar içinde bizi şkuskunumuzdan balç a bat rd n dedi. Bay nd r Han' n bah i ini 72ığı ıııış şönüne döktü, hana küstü, divandan ç kt . At n çektiler, ela gözlü ı ıı ıyi itlerini al p evine geldi. ğıO lanc klar kar geldi, ok amad . Ak yüzlü hatunu île ğıış ışıkonu mad . Hatun burada söylemi , görelim han m ne söylemi : şışışDer: Alt n taht m n sahibi beyim yi it ıı ığGöz aç p da gördü ümığGönül verim sevdi im ğKalk p yerinden do rulu verdin ığEla gözlü yi itlerini yan na ald n ğııArku Beli Ala Da dan geceleyin a t n ğş ıAk nt l güzel sudan geceleyin geçtin ı ı ıAk al nl Bay nd r Han n divan na geceleyin vard n ı ııııııEla gözlü beyler ile yedin içtin Kavimli kavmi ile at t m ı ışıGarip ba n kavgada kald m ş ıııHani han m alt nda güzel at n yok ıııÜstünde alt n mi fer cübbesi yok ığEla gözlü beylerini! ok amazs n şıAkça yüzlü güzelinle söyle mezsin ş71 Av. 72 Eyeri kuyruk alt na ba layan ba , eyer kay . ığğı ış

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com115 Nedir halin dedi. Begil söylemi , görelim han m ne söylemi : şışDer: Kalk p yerimden do rulu verdim ığYelesi kara cins at ma s çray p bindim ıııArku Beli Ala Da dan geceleyin a t m ğş ıAk al nl Bay nd r n divan na dört nala vard m ı ııı ıııEla gözlü beyler ile yedim içtim Kavimliyi kavmi ile iyi gördüm Han m n nazar bizden dönmü gördüm ı ıışEli günü terk ederek Dokuz Tümen Gürcistana gidelim O uza asi oldum belli bilin ğdedi. Hatun der: Yi idim bey yi idim, padi ahlar Tanr ’n n ğğşı ıgölgesidir, padi ah na asi olan n i i rast gelmez, ar gönülde pas olsa şıışışarap acar, sen gideli han m çapraz yatan alaca da lar n ığıavlanmam t r, ava bin gönlün aç ts n dedi. Begil bakt hatun ki inin ı ışı ıışakl , sözü iyidir. Cins at n çektirip s çrad bindi, ava gitti. ıı ıııAv avlayarak gezerken önünden bir pareli geyik ç kt . Begil ı ıbuna at sürdü. Bo an n ard ndan eri ti, yay kiri ini boynuna att . ğıışşıBo an n can ac m t , kendisini bir yüksek yerden att . Begit at n ğııı ı ışııgemini yenemedi, beraber uçtu. Sa oylu u kayaya dokundu k r ld . ğğı ı ıBegjl kalkt , a lad , der: Büyük o lum, büyük karde im yok. ığığşHemen oklu undan gez ç kar p at n n eyerinin arkas ndaki kay lar ğııı ııı şıçekti kopard . Kaftan n n alt ndan aya n s ms k sard . Var ıı ıığı ııı ııkuvvetiyle at n n yelesine dü tü. Avc lardan ayr , tülbendi bo az na ı ışıığıgeçti, yurdunun ucuna geldi. O lancğı ı ğ Emren Yi it babas na kar geldi. Gördü benzi ğış ısararm , tülbendi bo az na geçmi . Arkada lar n sorup o lan ı şğışşı ığburada söylemi , görelim han m ne söylemi : şışKalk p yerinden do rulu verdin ığYelesi kara cins at na s çray p bindin ıııÇapraz yatan ala da lar ete ine ava vard n ğğıKara elbiseli kafirlere rastlad n m ııEla gözlü yi itlerini k rd rd n m ğı ı ııA z dilden bir kaç kelime haber bana ğ ı

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com116 Kara ba m kurban olsun babam sanaş ıdedi. Begil o luna söylemi , görelim han m ne söylemi : ğşışDedi: O ul o ul ay o ul ğğğKalk p yerinden do rulu verdim ığKara da lar önüne ava bindim ğKara elbiseli kafirlere rastlamad m ıEla gözlü yi itlerimi k rd rmad m ğı ııSa d r esendir yi itlerim o ul kayg lanma ğığğıÜç gündür keyfim yok o ul 73ğAt üzerinden beni tut dö e ime ç karş ğıdedi. Aslan yavrusu yine asland r, babas n at üzerinden kavrad ıı ııtuttu, yata na ç kard . Cübbesini üzerine bürüdü, kap s n örttü. ğ ıııı ı ıBeri yandan yi it beyler gördüler ki av bozulmu , her biri ğşevli evine geldi. Begil be gün oldu divana ç kmad . Aya n n k r ldşıığı ıı ı ı ı ığn kimseye söylemedi. Bir gece yata nda ac ac inledi, ah etti. Hatunu dedi: Bey ğ ıııyi idim, kalabal k dü man gelse dönmezdin, butuna alaca ok ğışsaplansa inlemezdin, insan koynunda yatan helallisine s rr n ı ı ısöylemez mi olur, nedir halin dedi Begil der: Güzelim attan dü tüm, şaya m k r ld dedi. ğ ıı ı ıKad n elini eline çald hizmetçiye söyledi. Hizmetçi ç k p ııı ıkap c ya söyledi. Otuz iki di ten ç kan bütün yurda yay ld , Begil ı ışıı ıattan dü mü aya k r lm diye. şşğı ı ıı şMe er kafirin casusu var idi. Bu haberi i itip vard Tekür'e haber ğşıverdi. Tekür der: Kalkarak yerinizden do rulun, yattğı ı ğ yerde Bey Begil'i tutun, ak ellerini pazusundan ba lay n, ans z n güzel bas n ğıı ıı ıkesin, alca kan n yer yüzüne dokun, etini gününü ya malay n, ı ığık z n gelinini esir edin dedi. ı ı ıMe er Begil'in de orada casusu haz rd . Begil'e haber ğı ıgönderdi, der: Ba n z n çaresine bak n, üzerinize dü man geliyor şı ı ıışdedi. Begil yukar bakt , gök rak yer kat dedi. O lancıııığı ı ığn yan na ıgetirip söylemi , görelim han m ne söylemi : şış73 Hastay m. ı

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com117 Der: O ul o ul ay o ul ğğğKaranl kl gözlerimin ayd n o ul ı ıı ığGüçlü belimin kuvveti o ul ğGör Ahir neler oldu Neler koptu benim ba maş ıdedi. Kalk p o ul yerimden do rulu verdim ığğBoynu k r ls n al ayg ra s çray p bindim ı ı ııııAv avlay p ku ku lay p gezer iken ışşıBunald sürçtü beni yere çald ııSa oylu um k r ld ğğı ı ıBenim kara ba ma neler geldi ş ıKara kara da lardan haber a m ğşı şKanl kanl sulardan haber geçmi ıışDemir Kap Derbendinden haber varm ıı şAlaca atl ökli Melik müthi pusu kurmu ıŞşşPususundan kara da lara duman dü mü ğşşYattı ığ yerde Bey Begili futun demi şPazusundan ak ellerini ba lay n demiğışKan alaca yurdunu ya malay n demi ğışAkça yüzlü k z n gelinini esir edin demi ı ı ışKalk p o ul yerinden do rulu ver ığğYelesi kara cins at na s çray p bin ıııÇapraz yatan Ala Da geceleyin a ğ ışAk al nl Bay nd r Han n divan na geceleyin var ı ıııııA z dilden Bay nd ra selam ver ğ ıııBeyler beyi olan Kazan n elini öp ıAk sakall babam darda de ıElbette ve elbette Kazan Bey bana yeti sin dedi de şGelmez isen memleket bozulup harap olur K z m gelinim esir gitti belli bil ı ıdedi. Burada o lan babas na söylemi , görelim han m ne söylemi : ğışışDer:

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com118 Baba ne söylüyorsun ne diyorsun Ba r m ile yüre imi ne da l yorsun ğ ığğ ıKalk p yerimden do rulmam yok ığ74Yelesi kara cins at ma binmem yok ıArku Beli Ala Da anlayarak a mam yok ğ ışAk al nl Bay nd r n divan na varmam yok ı ııı ııKazan kimdir benim onun elini öpmem yok Alt ndaki al ayg r bana ver ıı ıKan terletip ko turay m senin için şıYapı ış sa lam demir giyimini bana ver ğYen yakalar diktireyim senin için Kara çelik öz k l c n bana ver ı ı ı ıBirdenbire ba lar keseyim senin içinşKarg dal m zra n bana ver ııığı ıGö sünden er m zrakl yay m senin için ğıııAk tüylü delici okunu bana ver Erden ere geçireyim senin için Ela gözlü üç yüz yi idini bana ver arkada l a ğş ğ ıMuhammed dini yoluna sava ay m senin çinşıdedi. Begil der: Öleyim a z n için o ul, belki de benim geçmi ğığşgünümü and rtmazs n dedi. Bre giyimimi getirin o lum giysin, al ıığayg r m getirin o lum binsin, memleket ürkmeden o lum meydana ı ı ığğvars n girsin dedi. ıO lan donatt lar. Babas ile anas ile geldi görü tü, ellerini ğıııışöptü. Üç yüz yi idi yan na ald , meydana vard . Al ayg r ne zaman ğııııdü man kokusunu alsa aya n yere döverdi, tozu gö e ç kard . şğı ığııKafirler der: Bu at Begil'indir, biz kaçar z. Tekür der: Bre iyi bak n, ııbu gelen Begil ise sizden önce ben kaçar m dedi. Gözcü gözetledi, ıgördü ki at Begil'in Begil üzerinde de il, amma bir ku kadar ğşo land r. Gelip teküre haber verdi, der: At, giyim ku am ve mi fer ğışğBegil’in, Begil içinde de il dedi. Tekür der: Yüz adam seçilin, ğtarraka çatlas n o lan korkutun, o lan ku yürekli olur, meydan 75ığığşıb rak r kaçar dedi. ııYüz kafir seçilip o lan n üzerine gelmi , o lana kafir ğışğsöylemi , görelim han m ne söylemi : şış74 Do rulmayaca m v.s. ğğ ı75 Patlama sesi.

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com119 Der: O lan o lan ey o lan ğğğHaramzade o lan 76ğAlt nda al ayg r zay f o lan ıı ıığKara çelik öz k l c çentik o lan ı ı ığElindeki m zra k r k o lan ığı ı ığAk kiri li yay k sa o lan şı ığOklu unda doksan oku seyrek o lan ğğYan ndaki arkada lar ç plak o lan ışı ığKaranl kl gözleri fersiz o lan ı ığŞökli Melik ana müthi pusu kurdu şşMeydandaki u o lan tutun şğıPazusundan ak ellerini ba lay n ğıBirdenbire güzel ba n kesin şı ıAlca kan n yer yüzüne dökün dedi ı ıAk sakall baban var ise a latma ığAk bürçekli anan var ise s zlatma ıYaln z yi it alp olmaz ığYav an dibi berk olmaz şBelas gelmi kavat o lu kavat ışğÇekilip dön buradandedi. O lan da burada söylemi , görelim ne söylemi : ğşşDer: Herze merze söyleme bre itir kafir 77Alt mda al ayg r m ne be enmezsin ıı ı ığSeni gördü oynar Üstümdeki demir giyimim omuzumu k sar ıKara çelik öz k l c m k n n do rar ı ı ıı ı ığKarg dal m zra m ne be enmezsin ııığı ığGö sünü delip gö e f rlar ğğıAkça kiri li kat yay m zar zar inlerşııııOklukta okum yata n deler ğı ı7876 Piç. 77 Bir ot.

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com120 Yan mda yi itlerim sava üüer ığşAlp ere korku vermek ay p otur ıBeri gel bre kafir sava al m şıdedi. Kafir der: O uz'un ars z Türkmen'in delisine benzer, bak hele ğı ışuna dedi. Tekür der: Var n sorun o lan Begil'in nesidir dedi, Kafir gelip ığo lana söylemi , görelim nas l söylemi : ğşışDer: Alt ndaki al ayg r biliriz Begilindir Begil hani ıı ıKara çelik öz k l c n Begilindir Begil hani ı ı ıÜstündeki demir giyimin Begilindir Begil hani Yan ndaki yi itler Begilindir Begil hani ığE er Begil burda imi se ğşGeceye kadar cenk edeydik Akça kiri li kat yaylar çeki eydik şışAk tüylü delici oklar at ayd k ı şıSen Begilin nesisin o lan söyle bize ğdedi. Begil o lu burada söylemi , görelim han m ne söylemi : ğşışDer: Bre kafir sen beni bilmez misin Ak al nl Bay nd r Han' n beyler beyisi Solur Kazan, karde i ı ıııışKara Göne, Dönebilmez Dülek Evrren, Düzen o lu Alp Rüstem, boz ğatl Beyrek, Bey Begil’in evinde içiyorlard , senden casus geldi ııad ndaki al ayg ra Begil beni bindirdi, kara çelik öz k l c n kuvvet ııı ı ı ıverdi, karg dal m zra n himmet verdi, yan ndaki üç yüz yi idini ııığı ıığbana arkada l a verdi, ben Begil’n o luyum bre kafir, beri gel ş ğ ığdövü elim dedi. Kafir Tekür der: Dayan bre kavat o lu, ben sana şğvaray m dedi. ıAlt kanatl gürzünü ele ald , o lan üzerine sürdü. O lan ııığığkalkan n gürze kar tuttu. Yukar dan a a kafir o lana müthi ı ış ıış ğığşvurdu. Kalkan n ufatt , mi ferini ezdi, göz kapaklar n s y rd , ı ıığı ıı ı ı78 (veya) yuvas n . ı ı

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com121 o lan yenemedi. Gürz ite dövü tüler, kara çelik öz k l çla çeki tiler, ğışı ışsere serpe meydanda k l çla t lar, omuzlar do rand , k l çlar ı ış ıığıı ııutand , birbirini yenemediler Karg daha m zraklarla k r t lar, ıııı ı ışmeydanda bo a gibi süsü tüler, gö üsleri delindi, m zraklar k r ld , ğşğıı ı ı ıbirbirini yenemedler. At üzerinden ikisi kap t lar, çeki tiler. Kafirin ı ışşgücü ziyade, o lan peri an oldu. Allah Taala’ya yalvar p söylemi , ğşışgörelim nas l söylemi : ışDer: Yücelerden yücesin yüce Tanr ıKimse bilmez nicesin güzel Tanr ıSen Ademe taç giydirdin Şeytana lanet k ld n ı ıBir suçtan ötürü dergahtan sürdün İbrahimi tutturdun Han m deriye sard n ııKald r p ötece att rd n ı ıı ıAte i gülistan k ld n ş79ı ıBirli ine sğı ığnd m ıAziz Allah hocam bana medetdedi. Kafir der: O lan yenildinse Tanr 'na m yalvar yorsun, senin ğıııbir Tanr n var ise benim yetmi iki puthanem var dedi. O lan der: ışğYa asi mel'un, sen putlar na yalvar yorsan ben alemleri yoktan var ııeden Allah' ma sıı ı ğnd m dedi. ıHak Taala Cebrail’e buyurdu ki: Ya Cebrail, var, u kuluma şk rk er kadar kuvvet verdim dedi. O lan kafiri kald rd yere vurdu. ığı ıBurnundan kan düdük gibi f k rd . S çray p ahin gibi kafirin ıı ı ışıışbo az n eline ald . Kafir der: Yi it aman, sizin dine ne derler, ğı ıığdinine girdim dedi. Parmak kald r p, ehadet getirip müslüman ı ışoldu. Geri kalan kafirler bilip, meydan b rak p kaçt . ı ıııAk nc lar kafirin elini gününü vurup k z n gelinini esir ııı ı ıettiler. O lan babas na müjdeci gönderdi. hasm m yendim dedi. ğıı ıAk sakall babas kar geldi. O lunun boynunu kucaklad . ıış ığıDönüp evlerine geldiler. Kar yatan kara da dan o lana yaylak verdi. Kara koçu ş ığğko ucu attan tavla verdi. Akça yüzlü o luna akça koyun ölenlik şğş79 (Asl ) bostan. ı

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com122 verdi. Ela gözlü o luna al duvakl gelin ald . Ak al nl Bay nd r ğııı ıııHan'a hisse ç kard . ııO lunu ald Bay nd r Han' n divan na vard . El öptü. Padi ah ğıııııışKazan o lu Uruz'un sa yan nda ona yer gösterdi. Cübbe, çuha, ğğıs rmal elbise giydirdi. Dedem Korkut gelip ne eli havalar çald , bu ıışıO uznameyi düzdü ko tu, Begil o lu Emre'nin olsun dedi. Gaziler ğşğba na ne geldi ini söyledi. ş ığDua edeyim han m: Yerli kara da lar n y k lmas n. Gölgeli ığıı ııkoca a ac n kesilmesin. Allah' n verdi i ümidin kesilmesin. ğıığGünah n z ad güzel Muhammed’e baı ı ıığ ş ılas n han m hey!... ıı

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com123 U UN KOCA O LU SEGREK ŞĞDESTANINI BEYAN EDER O UZ zaman nda Usun Koca derler bir ki i var idi, ömründe Ğışiki o lu var idi. Büyük o lunun ad E rek idi. Cesur, deli , güzel ğğığ80yi it idi. Bay nd r Han' n sohbetine ne zaman istese getirdi. Beyler ğıııbeyi olan Kazan' n divan nda buna hiç kap baca yoklu. Beyleri ıııçi neyip Kazan' n önünde otururdu. Kimseye iltifat eylemezdi. ğıMe er han m gene bir gün beyleri çi neyip oturunca. Ters ğığUzam derlerdi O uz'da bir yi it var idi, der: Bre Usun Koca o lu ı şğğğbu oturan beyler her biri oturdu u yeri k l c ile, ekme i ile alm t r, ğı ı ığı ışbre sen ba m kestin kan m döktün, aç m doyurdun, ç plak m şıııııdonatt n dedi. Egrek der: Bre Ters Uzam ba kesip kan dökmek ıı şşhüner midir dedi. Der: Evet hünerdir ya! Ters Uzam ' n sözü ı ışEgre e tesir etti. Kalkt Kazan Bey'den ak n diledi. Ak n verdi. lan ğıııİetti, ak nc topland . Üç yüz m zrakl yi it bunun yan na cem oldu. ııııığıMeyhanede be gün yeme içme oldu. Ondan sonra irögüven şŞkenar ndan Gökçe Deniz'e kadar olan memleketleri ya malad . ığıSay s z ganimet al nd . ı ıııYolu Al nca Kalesine u ram t . Kara Tekür orada bir koru ığı ışyapt rm t . Uçanlardan kaz, tavuk, yürüyenlerden geyik, tav an bu ıı ışşavluya doldurup O uz yi itlerine bunu tuzak yapm t . Usun Koca ğğı ışo lunun yolu bu koruya u rad . Korunun kap s n ufatt lar. Yabanî ğğıı ı ııgeyik, kaz, tavuk kestiler, yediler içtiler. Atlar n n eyerlerini ald lar, ı ııgiyimlerini ç kard lar. ııMe er Kara Tekür'ün casusu var idi, bunlar gördü, gelip der: ğıBre O uz'dan bir bölük atl geldi, korunun kap s n ufatt lar, ğıı ı ıı80 Yaman, deli dolu, yavuz.

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com124 atlar n n eyerlerini al p giyimlerini ç kard lar, bre ne duruyorsunuz ı ııııdedi. Alt yüz kara elbiseli kafir bunlar n üzerine sald rd lar. ııı ıYi itleri öldürdüler. E re i tuttular. Al nca Kalesinde zindana ğğ ğıatt lar. ıKara kara da lardan haber a t , kanl kanl sulardan haber ğş ıııgeçti, kudretli O uz ellerine haber vard . Usun Koca'n n ak ota ğıığ ıönünde feryat koptu. Kaza benzer k z gelini ak ç kar p kara giydi. ı ıııUsun Koca o ul o ul diye akça yüzlü anas ile a la t lar s zla t lar. ğğığ şıış ıHer kemikli geli ir, kaburgal büyür. Me er han m, Usun şığıKoca'n n küçük o lu Segrek iyi, cesur, alp, deli yi it oldu. Bir gün ığğyolu bir dü ün derne e u rad . Kondular, yemek içmek ettiler. ğğğıSegrek sarho oldu. D ar ayak yoluna ç kt . Gördü ki öksüz şı şıı ıo lan bir çocukla kavga ediyor. Bre noldunuz diye bir tokat birine, ğbir tokat birine vurdu. Eski dutun biti, öksüz o lan n dili ac olur. ğııBiri der: Bre bizim öksüzlü ümüz yetmez mi, bize niye vuruyorsun, ğhünerin var ise karde in Al nca Kalesi'nde esirdir, var onu kurtar şıdedi. Segrek dedi: Bre karde imin ad nedir? Dedi: Egrek'tir. imdi şışEgre e Segrek yakğı ı şr, karde im sa imi kayg lanmam, karde siz şğşışO uz'da durmam, karanl kl gözümün ayd n karde diye a lad . ğı ıı ışğıİçeri sohbete girdi müsaade istedi, beyler ho ça kal n dedi. şıAt n çektiler bindi. Ko turdu anas n n evine geldi. Al ndan ı ışı ııindi anas n n a z n arad . Segrek burada söylemi , görelim han m ı ığı ıışıne söylemi : şDer: Kalk p ana yerimden do ruldum ığYelesi kara cins at ma s çray p bindim ıııÇapraz yatan Ala Da ete ine vard m ğğıKudretli O uz ellerinde dü ün dernek varm oraya vard m ğğı şıYemek içmek aras nda ıAk boz atl bir haberci geldi ıÇok zamanm Egrek derler bir yi it esirmi ı şğşKadir Tanr yol vermi ç k p gelmi ışı ışBüyük Küçük kalmad o yi ide kar gitti ığş ıAna ben de varay m m ne dersinııdedi. Anas burada söylemi görelim han m ne söylemi : ışış

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com125 Der: A z n için öleyim o ul ğığDilin için öleyim o ul ğKar yatan kara da n ş ığ ıY k lm t yüceldi ahir ı ıı ışAk nt l güzel suyun ı ı ıÇekilmi ti ça lad ahir şğıKoca a açta dal buda n ğğ ıKurumu tu filizlenip ye erdi ahir şşKudretli O uz beyleri izine varsa sen var ğO yi ide yeti ti inde ğş ğAk boz at n üzerindin yere in ıEl ba lay p o yi ide selam ver ğığElini öpüp boynunu kucakla Kara da m n yükse i karde de ğı ığşNe duruyorsun o ul ho turğşdedi. O lan anas na söylemi , görelim ne söylemi : ğışşDer: Ana a z n kurusun ğıAna dilin çürüsün Benim de karde im varm kayg lansam olmaz şı şıKarde siz O uzda dursam olmaz şğAna hakk Tanr hakk olmasayd ııııKara çelik öz k l c m çekeydim ı ı ı ıBirdenbire güzel ba n keseydim şı ıAlca kan n yer yüzüne dökeydim ı ıAna zalim anadedi. Babas der: Yanl haberdir o ul, kaçan giden senin a abeyin ıı şğğde il, ba kas d r, ak sakall ben baban a latma, ihtiyarc k olmu ğşı ııığışanan s zlatma dedi. O lan burada söylemi : ı ığşDer:

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com126 Üç yüz altm alt alp ava binse ı şıKanl geyik üzerine kavga kopsa ıKarde li yi itler kalkar kopar olur şğKarde siz zavall yi it ensesine yumruk dokunsa şığA layarak dört yan na bakar olur ğıEla gözden ac ya n döker olur ışı ıEla gözlü o lunuzu görünceye kadar ğBey baba hatun ana esen kal nıdedi. Baba ana yanl haberdir, gitme o ul dediler. O lan der: Beni ı şğğyolumdan ay rmay n, a abeyimin tutuldu u kaleye varmay nca, ıığğıa abeyimin ölüsünü dirisini bilmeyince, öldü ise kan n almay nca ğı ııO uz eline gelmem yok dedi. ğBaba ana a la p Kazan'a adam gönderdiler. O lan karde ini ğ şığşand gider, bize ne ö üt verirsin dediler. Kazan der: Aya na at ığğ ıköste ini vurun dedi. Yavuklusu vard , acele dü ün dernek ettiler. ğığAttan ayg r, deveden erkek deve, koyundan koç kestirdiler. ıO lan gelin odas na koydular. K z île ikisi bir dö e e ğııış ğç kt lar. O lan k l c n ç kard k z ile kendi aras na koydu. K z der: ı ığı ı ı ı ıı ıııK l c n gider yi it, murat ver murat al, sar lal m dedi. O lan der: Bre ı ı ı ığıığkavat k z , ben k l c ma do ranay m, okuma sanc lay m, o lum ı ıı ı ığııığdo mas n, do arsa on ya na varmas n, a abeyimin yüzünü ğığş ıığgörmeyince, ölmü ise kan n almay nca bu gelin odas na girersem şı ıııdedi. Aya a kalkt . Tavladan bir koç at ç kard eyerledi. Giyimini ğıııgiydi. Diz ba , kol ba ba lad . Der: K z sen beni bir y l bekle, bir ğ ığ ığıııy lda gelmezsem iki y l ııbekle, iki y lda gelmezsem üç y l bekle, gelmezsem o vakit benim ııöldü ümü bilesin, ayg r at m bo azlay p a m ver, gözün kimi ğıı ığışı ıtutarsa, gönlün kimi severse ona var dedi. K z burada söylemi , ışgörelim han m ne söylemi : ışDer: Yi idim ben seni bir y l bekleyeyim ğıBir y lda gelmezsen iki y l bekleyeyim ııİki y lda gelmezsen üç dört y l bekleyeyim ııDört y lda gelmezsen be y l alt y l bekleyeyim ışıı ıAlt yol ayr m na çad r dikeyim ıı ııGelenden gidenden haber soray m ı

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com127 Hay r haber getirene at elbise vereyim ıKaftanlar giydireyim Şer haber getirenin ba n keseyim şı ıErkek sine i üzerime kondurmayay m ğıMurat ver murat al öyle git yi idimğdedi. O lan der: kavat k z a abeyimin ba na and içmi im, dönmem ğı ığş ışyok dedi. K z der: Aya u ursuz gelin diyeceklerine hayas z gelin ığ ığıdesinler, kay n babama, kay nanama söyleyeyim dedi. Söylemi : ıışBabamdan daha iyi kay n baba ıAnamdan daha iyi kay n ana ıDevelerinin erke i ürktü gider ğDeveciler önünü kesti döndüremez Kara koç ayg r n ürktü gider ı ıAt çobanlar önünü kesti döndüremez ıA llar n n koçlar ürktü gider ğ ıı ııÇoban önünü kesti döndüremez Ela gözlü o lun karde ini and gider ğşıAkça yüzlü gelinin döndüremez Size malum olsun dedi. Baba ana ah ettiler. Yerlerinden kalkt lar o ul gitme diyerek, ığgördüler çare olmad . Elbette o a abeyimin tutuldu u kaleye ığğvarmay nca edemem dedi. Babas anas sür o ul, u urun aç k olsun, ııığğısa esen var p gelesin gelece in var ise dediler. Babas n n anas n n ğığı ıı ıelini öptü, kara koç at na s çray p bindi. ıııGeceyi gündüze katt , at sürdü. Üç gün geceli ıgündüzlü at ko turdu. Dere am' n kenar ndan geçti. O karde inin şşııştutuldu u koruya geldi. Gördü kî at çoban kafirler k srak ğııgüdüyorlar. K l ç çekip alt kafir tepeledi. Davul çal p k sraklar ı ıııııürküttü getirip o koruya soktu. Geceyi gündüze katm , üç gün ı şgeceli gündüzlü at ko turmu yi it, karanl kl gözlerini uyku şşğı ıbürümü yi it at n n yular n bile ine ba lad , yatt uyudu. şğı ıı ığğııMe er kafirin casusu var idi. Gelip Tekür'e der: O uz'dan bir ğğdeli yi it geldi, at çobanlar n öldürdü, k sraklar ürküttü getirip ğı ıııkoruya soktu. Tekür der: Silahl altm adam seçin, vars nlar, tutup ıı şıgetirsinler dedi.

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com128 Altm silahl adam seçtiler. Vard lar ans z n altm demir ı şııı ıı şgiyimli kafir o lan n üzerine geldiler. Giyim hğıı ı ı ışrt s ndan, at k p rdamas ndan. Me er yi it ayg r binerdi. Han m at kula tetikte ı ıığğıığ ıolur, çökerek o lan uyand rd . O lan gördü ki bir alay atl geliyor. ğıı ığıS çrad Ad güzel Muhammed'e salavat getirdi. At na bindi, kara ııııelbiseli kafire k l ç vurdu, bast kaleye t kt . Yine uykusunu ı ııı ıyenemeyip yerine var p yatt uyudu. Gene at n n yular n bile ine ııı ıı ığgeçirdi. Kafirler, sa olanlar , kaçarak Tekür'e' geldiler. Tekür der: Tu ğıyüz kerre : AJtm ki i bir o lan tutamad n z dedi. Bu sefer yüz ı şşğıı ıkafir o lan n üzerine geldiler. Ayg r yine o lan uyand rd . Gördü ğıığıı ıkafirler saf ba lam geliyorlar. O lan kalkt at na bindi. Ad güzel ğı şğıııMuhammed'e salavat getirdi, kafire k l ç çald , bast kaleye t kt . ı ıııı ıAt n döndürdü, gene konaklama yerine geldi. Uykusunu yenemedi, ı ıtekrar yatt uyudu. At n n yular n yine bile ine geçirdi. ıı ıı ığBu sefer at o lan n bile inden bo and kaçt , Kafirler yine ğığşııTekür'e geldiler. Tekür der: Bu defa üç yüz var n dedi. Kafirler der: ıVarmay z, kökümüzü keser, hepîmizi öldürür dediler. Tekür der: Ya ınas l eylemek gerek, var n o esir yi idi ç kar n getirin, tekmeleyenin ıığııkarn n boynuzlayan y rtar, at verin giyini verin dedi. ı ııGeldiler Egre e dediler: Yi it sana Tekür himmet eyledi, ğğsurda bir deli yi it yolcunun yola gidenin, çoban n çolu un ğığekme ini al yor, tut o deliyi oldur, seni b rak verelim var git ğıııdediler. Pekala dedi. Egre i zindandan ç kard lar. Saç n sakal n t ra ettiler. Bir ğııı ıı ı ışat, bir k l ç verdiler. Üç yüz kafiri ona arkada l a verdiler. O lan n ı ış ğ ığıüzerine geldiler. Üç yüz kafir aç kta durdular. Egrek der: Gelin varal m dedi, ııtutal m. Kafirler der: Tekür'den buyruk sana oldu, sen var dediler. ıEgrek der: İşte uyuyor, gelin varal m dedi. Kafirler der: Ay ne ıuyumak, koltu unun alt ndan bakar, kalkar bize geni ovay dar ğışıgösterir dediler. Der: imdi ben varay m, elini aya n ba layay m, Şığı ığısonra siz gelirsiniz dedi. S çrad kafirler aras ndan ç kt . At urup bu ıııı ışyi idin üzerine geldi. At ndan indi, yular n bir daha ili tirdi. Bakt ğıı ışıgördü ki ay n on dördüne benzer bir güzel ela gözlü genç yi it ığboncuk boncuk terlemi uyuyor, gelenden gidenden haberi yok. şDoland ba ucuna geldi. Gördü ki belinde kopuzu var. Ç kar p ış ıııeline ald söylemi , görelim han m ne söylemi : ışışDer:

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com129 Kalk p yerinden do rulan yi it ığğYelesi kara cins at na s çray p binen ıııArku Beli Ala Da dan geceleyin a an ğşAk nt l güzel suyu delip geçenı ı ıGurbete gelen yatar m olur ıBenim gibi pazusundan ak ellerini ba latarak ğDomuz dam nda yatar m olur ııAk sakall babas n ak bürçekli anas n ıı ıı ıA latarak s zlat r m olur ğıııNiye yat r yorsun yi it ı ığGafil olma güzel ba n kald r yi it şı ıığEla gözünü aç yi it ğKadirin verdi i tatl can n uyku bürümü yi it ğıı ışğPazusundan kollar n ba latma ı ığAk sakall baban ihtiyarc k anan a latma ıııığNe yi itsin kudretli O uz dinden gelen yi it ğğğYaradan hakk için kalk ver ııDört yan n kafir sard belli bil ı ııdedi. O lan s çrad kalkt . K l c n n sap na yap t ki bunu vursun. ğıııı ı ı ııı ışGördü ki elinde kopuz var. Der: Bre kafir Dedem Korkut kopuzu hürmetine çalmad m dedî, e er elinde kopuz olmasayd a abeyimin ığığba için seni iki parça k lard m dedi. Çekti kopuzu elinden ald . ş ııııO lan burada söylemi , görelim han m ne söylemi : ğşışSabah erken yerimden kalktı ı ğm karde için şAk boz atlar yormu um karde için şşKalenizde esir var m d r kafir söyle bana ı ıKara ba m kurban olsun kafir sana ş ıdedi. Büyük karde i Egrek burada söylemi , görelim han m ne şşısöylemi : şA z n için öleyim karde ğışDilin için öleyim karde şMemleketini do um yerini sorar olsam neresidir ğKaranl k gece içinde, yolu kaybetsen ümidin nedir ıBüyük sancak tutan han n z kim ı ıKavga günü önden at tepen alp n z kim ı ı

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com130 Yi it senin baban kim ğAlp erin erden ad m saklamas ay p olur ıııAd n nedir yi itığdedi. Bir daha söylemi , der: şDevelerimi güdünce devecim misin Kara koçumu güdünce at çoban m m s n ıı ıA llar m güdünce çoban m m s n ğ ıı ııı ıKula mda ç nlayan naibim misin ğ ııBe ikte koyup gitti im karde çi im misin şğş ğYi it söyle bana ğKara ba m kurban olsun bugün sanaş ıdedi. Segrek burada büyük karde ine söyledi, der: şKaranl k gece içinde yolu kaybetsem ümidim ıBüyük sancak tutan han m z Bay nd r Han ı ıııSava günü önden at tepen alp m z Salur Kazan şı ıBabam n ad n sorarsan U un Koca ıı ışBenim ad m sorar olsan egrek ı ıŞKarde im var imi ad Egrekşşıdedi. Bir daha söyledi, der: Develerini güdünce devecinim Kara koçunu güdünce at çoban n m ı ıBe ikte koyup gitti in karde inimşğşdedi. Büyük karde i Egrek burada söylemi , görelim han m nas l şşıısöylemi : şDer: A z n için öleyim karde ğışDilin için öleyim karde şEr mi oldun yi it mi oldun karde ğşGurbete karde ini arama a sen mi geldin kardeşğş

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com131 dedi. ki karde kucakla a kucakla a görü tüler. Egrek küçük İşşşşkarde inin boynunu öptü. Segrek de a abeyisinin elini öptü. Kar şğş ıyakadan kafirler bakı ı şyorlar. Derler: Güre tiler galiba, belki bizimki şyener dediler. Gördüler ki kucakla t lar, görü tüler, cins atlara ş ışbini tiler. Kara elbiseli kafire at sürdüler, k l ç yürüttüler. Kafiri şı ıbast lar öldürdüler, kaleye döktüler. Gelip yine o koruya girdiler ık sraklar d ar ç kard lar. Davul çal p k sraklar önlerine katt lar. ııı şı ııııııDere am suyunu at tepip geçtiler. Geceyi gündüze katt lar, O uz'un şığhudut boyuna yeti tiler. şKanl kafir elinden karde çi ini çekip ald . Ak sakall ış ğııbabas na müjdeci gönderde babam bana kar gelsin dedi. U un ış ışKoca'ya haberci geldi. Müjde, gözün ayd n, o ullar n ikisi beraber ığısa esen geldi dediler. Koca i itip ad oldu. Gümbür gümbür ğşşdavullar çal nd . Alt n tunç borular öttürüldü. O gün alaca büyük ıııota lar dikildi. Artan ayg r, deveden erkek deve, koyundan koç ğıkesildi. Koca Bey o ullar na kar geldi. Attan indi, o lanlar ile ğış ığıkucakla a kucakla a görü tü. yi misiniz, esen misiniz o ullar dedi. şşşİğGölgeli i alt nl ca odas na geldiler. E lence, yemek içmek oldu. ğı ıığBüyük o lana da güzel gelin getirdi. ki karde birbirine sa d ç ğİşğıoldular. Gelin odalar na ko turup indiler, murada maksuda eri tiler. ışşDedem Korkut gelip destan söyledi, deyi dedi. şEvvel ahir uzun ya n ucu ölüm. Ölüm vakti geldi inde ar imandan ş ığıay rmas n. Günah n z Muhammet Mustafa'n n yüzü suyuna ııı ı ııbağ ş ılas n. Amin diyenler Tanr 'n n yüzünü görsün han m hey!... ıı ıı

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com132 SALUR KAZAN ES R OLUP O LU İĞURUZUN ÇIKARDI I DESTANI ĞBEYAN EDERME ER Han m T rabuzan tekürü beyler beyi olan Han ĞııKazan'a bir ahin göndermi ti. Bir gece yiyip içip otururken ahinci şşşba na der: Bre yar n sabah ahinleri al, tenhaca ava binelim dedi. ş ıışErkenden bindiler, av yerine vard lar. Gördüler bir sürü kaz ıoturuyor. Kazan şahini b rakt . Alamad ııı81şahin havaland . ıGözetlediler, ahin Toman' n Kalesine indi. Kazan gayet müteessir şıoldu. ahinin ard na dü tü. ŞışDere tepe a t , kafir eline geldi. Giderken Kazan' n karanl k ş ıııgözünü uyku bürüdü. Beyler dediler: Han m dönelim. Kazan der: ıBiraz daha ileri varal m dedi. Bakt bir kale gördü. Der: Beyler gelin ııyatal m dedi. Kazan' küçücük ölüm tuttu, uyudu. Me er han m, ıığıO uz beyleri yedi gün uyurdu. Onun için küçücük ölüm derlerdi. ğMe er o gün Toman' n Kalesinin tekürü ava binmi ti. Casus ğışgeldi, der: Bre bölük atl geldi, içinde beyleri yatt uyudu. Tekür ııadam gönderdi, kim oldu unu anlay n dedi. Gelenler bildi ki bunlar ğıO uz erenlerindendir. Gelip teküre haber verdiler. Tekür de hemen ğaskerini toplad , bunlar n üzerine geldi. Kazan' n beyleri bakt lar ııııgördüler ki dü man geliyor. Dediler: Kazan' b rak r gidersek evinde şı ııbizi kovarlar. en iyisi budur ki burda ölelim dediler. Kafiri kar lad lar, cenk ettiler. Kazan' n üzerine yirmi be beyini ehit ş ııışşettiler. Kazan' n üzerine dü tüler, uyudu u yerde tuttular, elini ışğaya n s ms k ba lad lar, bir arabaya yüklettiler, arabaya muhkem ğı ı ıı ığıurganla sard lar. Arabay çektiler, yürüyü verdiler. ıı(1) Av n alamad , yakalayamad . ı ııı

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com133 Giderken araba g c rt s ndan Kazan uyand . Gerindi bu ı ı ı ııelindeki urganlar hep kopard . Araban n üzerine oturdu, elini eline ıııçald , kah kah güldü. ıKafirler derler: Ne gülüyorsun? Kazan der: Bre kafirler, bu arabay be i im sand m, sizi yamr yumru dad m dayam sand m ış ğııııdedi. Neyse, Kazan' getirdiler, Toman' n Kalesinde bir kuyuya ııb rakt lar. Kuyunun a z na bir de irmen ta koydular. Yeme ini ıığığş ığsuyunu de irmen ta n n deli inden veriyorlard . ğşı ığıBir gün tekürün kar s der: Varay m Kazan' göreyim, nas l bir ı ııııinsand r ki bunca adamlara darbe vuruyormu dedi. Hatun gelip ışzindanc ya kap y açt rd . Seslendi, der: Kazan Bey nedir halin, ıı ıı ıdirli in yer alt nda m ho tur, yoksa yer üstünde mi ho tur, hem ğıışşşimdi ne yiyorsun, ne içiyorsun ve neye biniyorsun dedi. Kazan der: Ölülerine yemek verdi in vakit ellerinden al yorum, hem ğıölülerinizin yorgas na biniyorum, ya l lar n yedekte çekiyorum ı82ş ıı ıdedi. Tekür'ün kar s der: Dinin için Kazan Bey, yedi ya nda bir ı ış ık zca z m ölmü tür, kerem eyle ona binme dedi. Kazan der: ığı ışÖlülerinizde ondan yorga yoktur, hep ona biniyorum dedi. Kad n ıder: Vay, senin elinden ne yer yüzünde dirimiz ve ne yer alt nda ıölümüz kurtulurmu dedi. Geldi Tekür'e der: Kerem eyle o tatar şıkuyudan ç kar, k zca z n belini kopar yor yer alt nda k zca z ma ıığı ıııığı ıbiniyormu , di er ölülerimizi topluyormu , hem ölülerimiz için şğşverdi imiz yeme i ellerinden çekip al p yiyormu , onun elinden ne ğğışölümüz ne dirimiz kurtulurmu , dinini a k na o eri kuyudan ç kar şşııdedi. Tekür beylerini toplad , der: Gelin Kazan' kuyudan ç kar n, ııııbizi övsün O uz'u yersin, ondan sonra ğşart eylesin bizim memleketimize dü manl a gelmesin dedi. şığVard lar Kazan' kuyudan ç kar p getirdiler. Dediler : And iç ııııki bizim memleketimize dü manl a gelmeyesin, hem bizi öv O uz'u şığğyer, seni b rak verelim var git dediler. Kazan der: Vallah billah ııdo ru yolu görür iken e ri yoldan gelmeyeyim dedi. Dediler : Vallah ğğKazan iyi and içti dediler. imdi Kazan Bey, hadi bizi öv dediler. ŞKazan der: Ben yer yüzünde adam övmem, bir adam getirin bineyim, sizi öveyim dedi. Vard lar bir er kafir getirdiler. Bir eyer, ıbir gem dedi, getirdiler. Kafirin arkas na eyer koydu, a z na gem ığıvurdu, eyer kayı ı ışn çekti. S çrad arkas na bindi. Ökçesini ökçesine ıııvurdu, kaburgas n karn na yap t rd . Gemini çekti, a z m ay rd . ı ııı ı ışğıı ıKafiri öldürdü, çöktü üzerine oturdu. Der: Bre kafirler kopuzumu (2) Yorga, rehvan, bir at ko usu, sars nt s z ko u . şı ı ış ş

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com134 getirin, sizi öveyim dedi. Vard lar kopuzu getirdiler. Eline al p ııburada söylemi , görelim han m ne söylemi : şışBin bin erden dü man gördümse övünüm dedim şYirmi bin er dü man gördümse koklamad m şıOtuz bin er dü man gördümse ona sayd m şıK rk bin er dü man gördümse gözümü k s p bakt m ışı ııElli bin er gördümse el vermedim Altm bin er gördümse söyle medim ı şşSeksen bin er gördümse ürpermedim Doksan bin dü man gördümse donanmad m şı83Yüz bin er gördümse yüzümü dönmedim Yüzü dönmez k l c m elime ald m ı ı ı ııMuhammedin dini a k na k l ç vurdum şıı ıAk meydanda yumru ba top gibi kestim ş ıO zaman bile erim beyim diye övünmedim 84Övünen erenleri ho görmedim şEline geçmi iken bre kafir öldür beni şKara k l c n çal boynuma kes ba m ı ı ı ışı ıK l c ndan sapaca m yok ı ı ığ ıKendi asl m kendi kökümü yermem yok ı ıdedi. Bir deyi daha söylemi , der: şşYüksek yüksek kara da dan ta yuvarlansa ğşKaba ökçemi oylu umu kar tutan Kazan er idim ğş ıFiravun i ler yükleyip yerden, ç ksa ş şıKaba ökçem ile perçin k lan Kazan er idim ıKoca koca beyler o lu kavga k lsa ğıKamç vurup dindiren Kazan er idim ıYüce da lar duman tutsa ğıKapkara sis deli kopsa Kara koç at m n kula görünmez olsa ı ığ ıGayr eren k lavuzsuz yol a rsa ıış şıK lavuzsuz yol ba aran Kazan er idim ışYedi ba l ejderhaya yeti ip vard m ş ışıHeybetinden sol gözüm ya ard şı(3) Giyinip ku anmad m, ku anamad m şışı(4) (veya) orada

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com135 Hey gözüm namert gözüm kalle gözüm şBir y landan ne var ki korktun dedim ıO zaman bile erim beyim diye övünmedim Övünen erenleri ho görmedim şEline geçmi iken bre kafir öldür beni yitir beni şÇal k l c n kes ba m ı ı ı ışı ıK l c ndan sapaca m yok ı ı ığ ıKendi asl m kendi kökümü yermem yok ı ıO uz erenleri dururken seni övmem yok ğdedi. Kazan burada bir daha söylemi : şArkaç K rda çalkan r umman denizinde 85ııSarp yerlerde yap lm kafir ehri ıı şşSa a sola ç rp nt vurur yüzgeçleri ğı ı ıSu dibinde döner bahrileri 86Tanr benim diye su dibinde ç rıı ı ığ şr asileri Önünü koyup tersini okur k z gelini ı ıAlt n a k oynar Sanc dan n beyleri ış ıııAlt defa O uz vard alamad ığııO kaleye alt tane erle ben Kazan vard m ııAlt güne koymad m onu ald m ıııKilisesini y k p yerine mescit yapt m ezan okuttum ı ııK z n gelinini ak gö sümde oynatt m ı ı ığıBeylerini kul ettim O zaman bile erim beyim diye övünmedim Övünen erenleri ho görmedim şEline geçmi iken bre kafir öldür beni yitir beni şK l c ndan sapaca m yok ı ı ığ ıKendi asl m kendi kökümü yermem yokı ıdedi. Kazan yine söylemi , der: şArkaç K rda döndürdü üm bre kafir senin baban ığŞaka na imrendi im senin k z n gelinin ğ ığı ıAkça Kale Sürmelide at oynatt m ı(5) Sürü yata , (belki) kuzey. ğ ı(6) Deniz örne i cinsinden bir ku . ğş

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com136 At ile Karun eline bask n yapt m ııAk Hisar Kalesinin burcunu y kt m ı ıAk akçe getirdiler puldur dedim K z l alt n getirdiler bak rd r dedim ı ııı ıEla gözlü k z n gelinini getirdiler aldanmad m ı ı ııKilisesini y kt m mescit yapt m ı ııAlt n gümü ü ya malatt m ı ışğıO zaman bile erim beyim diye övünmedim Övünenleri ho görmedim şEline geçmi iken bre kafir öldür beni yitir beni şKendi asl m kendi kökümü yermem yok ı ıSeni övmem yok dedi. Kazan Bey burada bir daha söylemi , der: şAk kayan n kaplan n n erke inde bir köküm var ıı ığOrtaç K rda sizin geyiklerinizi durdurmaya87ıAk saz n aslan nda bir köküm var ııKaz alaca k sra n durdurmaya ığı ıAzman kurt yavrusunun erke inde bir köküm var ğAkça yünlü on bin koyununu gezdirmeye Ak sungur ku unun erke inde bir köküm var 88şğAlaca ördek kara kaz n uçurmaya ı ıKudretli O uz elinde bir o lum var Uruz adl ğğıBir karde im var Kara Göne adl şıYeniden do an n diriltmeyeler ğı ıEline geçmi iken bre kafir öldür beni yitir beni şK l c ndan sapaca m yok ı ı ığ ıKendi asl m yermem yok ı ıdedi. Bir daha söylemi , der: şİt gibi güv güv eden çerkes h rsl ııKüçücük domuz ölenli şBir torba saman dö ekli şYar m kerpiç yast kl ıı ıYontma a aç Tanr l ğı ı(7) Ortada olan, belki güney. (8) Do an, ahin. ğş

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com137 Köpe im kafir ğO uzu görür iken seni övmem yok ğBundan sonra öldürürsen bre kafir öldür beni Öldürmezsen Kadir korsa öldüreyim kafir senidedi. Kafiler der: Bu bizi övmedi, gelin bunu öldürelim dediler. Kafir beyleri topland lar geldiler. Yine dediler: Bunun o lu var, ığkarde i var, bunu öldürmek olmaz dediler. Getirdiler domuz dam na şıhapse att lar. ıAt aya çabuk, ozan dili çevik olur. Kazan' n ölüsünü ğ ııdirisini kimse bilmedi. Me er han m Kazan’ n bir o lancğıığı ı ğ var idi. Büyüdü yi itcik oldu. ğBir gün ata binip divana gelirken bir ki i der: Sen Han Kazan' n o lu şığde il misin dedi. Uruz k zd , der: Bre kavat benim babam Bay nd r ğııııHan de il midir? Dedi. Yok, o anan n babas d r, senin dedendir. ğıı ıUruz, bre ya benim babam ölü müdür diri midir dedi. Dedi: Diridir, Toman' n Kalesinde esirdir dedi. Böyle deyince o lan a lad , melül ığğıoldu. At n çevirdi geri döndü. Anas na geldi. Burada anas na ı ııısöylemi , görelim han m ne söylemi : şışDer: Bre ana ben Han o lu de ilmi im ğğşHan Kazan o lu imi im ğşBre kavat k z bunu bana niçin söylemiyordun ı ıAna hakk Tanr hakk olmam olsayd ıııı şıKara, çelik öz k l c m çekeydim ı ı ı ıBirdenbire güzel ba n keseydim şı ıAlca kan n yer yüzüne dökeydim ı ıdedi. Anas a lad . Der: O ul baban sa d r, amma söyleme e ığığğığkorkard m, kafire var rs n, kendini vurursun helak olursun, onun ıı ıiçin sana söylemiyordum can m o ul dedi. Amma amcana adam ığgönder, gelsin, görelim ne der dedi. Adam gönderdi amcas n ça rd . Geldi. Uruz der: Ben ı ığı ıbabam n esir oldu u kaleye gidiyorum. Birlikte isti are ettiler. Bütün ığşbeylere haber oldu. Uruz babas na gidiyor, silah ve teçhizatla gelin ıdediler. Asker topland geldi. Alp Uruz çad rlar n açt rd , ııı ıı ıcephanesini yükledi. Kara Göne asker ba oldu. Boru çald r p ş ıı ıgöçtüler, yola girdiler.

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com138 Yol üzerinde kafirin kilisesi var idi. Ke i ler beklerdi. Gayet ş şsarp kilise idi. Attan inip tacir elbisesi giydiler. Bezirgan suretinde kat r, deve çektiler geldiler. Kafirler gördüler gelenler tacire ıbenzemez, kaçt lar kaleye girdiler, kap lar n s ms k kapad lar. ııı ııı ııBurca ç k p kimlersiniz dediler. Bunlar cevap verdi: Bezirganlar z ı ııdediler. Kafirler yalan söylüyorsunuz diyerek ta a tuttular. Uruz şattan indi, der: Hey babam n alt n gadehinden arap içen, beni ıışseven attan insin, bunun kap s na birer gürz vural m dedi. On alt ı ıııyi it s çray p attan indiler. Kalkan tuttular, gürzlerini omuzlar na ğıııatt lar, kap ya geldiler. Birer gürz vurup kap y ufatt lar, içeri ııı ııgirdiler. Bulduklar kafiri öldürdüler. A z açt rmad lar . Mal n ığ ııı89ı ıya malad lar. Askerin üzerine geldiler kondular. ğıMe er bir sğı ı ğrtmaçlar var idi. Gördü ki kaleyi ald lar, kaçt ıııteküre vard , kilisenin al ndııı ı ığn haber verdi. Ne oturuyorsunuz, üzerinize dü man geldi, ba n z n çaresine bak n dedi. Tekür şşı ı ııbeylerini toplad , bunlarla nas l uyu al m dedi. Beyler dediler: ıışıBunun uyu mas odur ki Kazan' ç karal m, onlarla ba ba a şıııışşb rakal m. Bu sözü uygun gördüler. Vard lar Kazan' ç kar p tekürün ıııı ııönüne getirdiler. Tekür der: Kazan Bey üzerimize dü man geldi, bu şdü man üzerimizden ay r rsan seni b rak verelim dediler. Hem şıı ıııharaca itaatkar olal m, sen de and iç ki bu bizim memlekete ıdü manl a gelmeyesin dediler. Kazan der: Vallah billah do ru yolu şığğgörür iken e ri yoldan gelmeyelim dedi. Kafirler Kazan iyi and içti ğdiye sevindiler. Tekür askerini toplay p meydana geldi, çad r ııdiktirdi. Kafir askeri Kazan' n etraf na topland . Kazan'a giyim ıııgetirdiler. K l ç ve m zrak ve çomak ve sair cenk aletini giydirip ı ııdonatt lar. ıBu s rada O uz erenleri alay alay geldi. Gümbür gümbür ığdavullar çal nd . Kazan gördü ki askerin önünce bir ak boz atl , ak ııısancakl , üzeri sa lam demir giyimli, O uz'un önünce geldi, çad r n ığğı ı ıdiktirdi, saf ba lad durdu. Onun ard nca Kara Göne geldi, saf ğııba lad durdu. Hemen burada Kazan at meydana sürdü, has m, ğıııdiledi. Boz atl Beyrek at tepti meydana girdi. Kazan burada ısöylemi , görelim ne söylemi : şşDer: Kalk p yerinden do rulan yi it ne yi itsin ığğğ(9) Veya ku uçurtmad lar. şı

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com139 Yap s sa lam demir giyimini giyen yi it ne yi itsin ı ığğğAd n nedir yi it söyle banaığdedi. Beyrek burada söylemi , der: şBre kafir sen beni bilmez misin Parasar n Bayburt Hisar ndan f rlay p uçan ııııAdakl s n ba kalar al rken çekip alan ı ı ışııPay Püre Han o lu Bams Beyrek bana derler ğıGel beri bre kafir dövü elimşdedi. Kazan burada bir daha söylemi . Der: Bre yi it, önünce bu şğaskerin bir ak sancakl alay ç kt , çad r n ba kalar ndan önce dikti, ıı ıı ı ışıak boz ata binen o yi it ne yi ittir, kimin nesidir, yi it ba n için ğğğş ısöyle bana. Beyrek der: Bre kafir kimin nesi olacak, beyimiz Kazan' n o ludur dedi. Kazan gönlünden der: Elhamdülillah benim ığo lancğı ı ğm büyük er olmu dedi. Beyrek bre kafir daha ne kadar onu şbunu soracaks n bana dedi, Kazan' n üzerine at sürdü. Alt kanatl ııııgürzünü eline al p Kazana vurdu. Kazan kendisini tan tmad . ıııKavrad , Beyre i bile inden tuttu, çekti çoma n elinden ald , ığğğı ııBeyre in ensesisine bir çomak vurdu. Beyrek at n boynunu ğıkucaklad , çekilip döndü. Kazan der: Ya Beyrek, var beyine söyle ıgelsin dedi. Bunu gördü. Eylik Koca o lu Dönebilmez Dülek Evren ğmeydana girdi. Kazan burada söylemi , der: şŞafak vakti yerinden kalkan yi it ne yi itsin ğğBüyük cins at n oynatarak gelen yi it ne yi itsin ı ığğErin erden ad n saklamas ay p olur ı ıııAd n nedir yi it söyle banaığdedi. Dülek Evren der: Bre kafir benim ad m bilmez misin ı ıKendi kendisine hor bakan memleketten ç kan ıElli yedi kalenin kilidini alan Eylik Koca o lu Dönebilmez Dülek Evren bana derler ğ

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com140 dedi. M zra n eline al p at sürdü. Kazan'a saplayay m dedi, ığı ııısaplayamad , öteye geçti. Kazan at tepti, m zra n çekip elinden ıığı ıald , tepesine vurdu, parça parça oldu utand . O da çekilip döndü. ııKazan yine er diledi. Düzen o lu Alp Rüstem at tepti ğmeydana girdi. Kazan burada gene söyledi, der : Kalk p yerinden do rulu veren ığCins at na s çray p binen ıııNe yi itsin ğAd n nedir söyle banaıdedi. Alp Rüstem der : Kalk p yerinden do rulu veren ığİki karde bebe ini öldürüp zelil gezen şğDüzen o lu Alp Rüstem bana derler ğdedi. O da Kazan'a at sürdü. Yeneyim dedi. yenemedi. Kazan Bey buna da bir darbe vurdu. Der: Bre kavat, var beyine söyle gelsin dedi. O da döndü. Kazan tekrar er diledi. Uruz'un gemini amcas Kara Göne ıtutmu tu. Çekti ans z n elinden ald . k l c s y rd babas n n üzerine şı ııı ı ı ı ı ıı ıat sürdü. Davrand rmad , omuzuna k l ç indirdi. Giyimini kesti, ııı ıomzuna dört parmak kadar yara açt . Alca kan r ldad koynuna ıı ı ışıindi. Uruz gene döndü ki bir daha çals n. Kazan burada seslenip ıo luna söyler, görelim han m ne söyler: ğıDer: Kara da m n yükse i o ul ğı ığğKaranl kl gözlerimin ayd n o ul ı ıı ığAlp m Uruz aslan m Uruz ııAk sakall babana k yma o ul ıığdedi. Uruz'un efkat damarlar kaynad , kara süzme gözleri kan ya şıışdoldu. Attan yere indi. babas n n elini öptü. Kazan da attan atlad ı ııyere indi. O lunun boynunu öptü. Beyler Kazan ile o lunun üzerine ğğat sürdüler, etraflar n çevirdiler. Hepsi attan inip Kazan' n elini ı ııöptüler. Yürüyerek kafire at sürdüler, k l ç vurdular. Derelerde ı ı

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com141 tepelerde kafire k rg n girdi. Kaleyi ald lar. Kilisesini y k p mescit ı ı90ıı ıyapt lar. ıKanl kafirin elinden babas n çekip ald . Kudretli O uz eline ıı ıığgelip ç kt . Akça yüzlü anas na müjdeci geldi. Kaza benzer k z ı ııı ıgelini Kazan'a kar gelip elini öptüler, aya na kapand lar, Kazan ş ığ ııgüzel çimene çad r ota diktirdi. Yedi gün yedi gece toy dü ün edip ığğyeme içme oldu. Dedem Korkut geldi kopuz çald , gazi erenlerin ıba na ne geldi ini söyledi. ş ığHani övdü ümüz bey erenler ğDünya benim diyenler Ecel ald yer gizledi ıFani dünya kime kald ıGelimli gidimli dünya Son ucu ölümlü dünya Ölüm vakti geldi inde ar imandan ay rmas n. Kadir seni ğııınamerde muhtaç etmesin. Be kelime dua k ld k, kabul olsun. Amin şı ıamin diyenler Tann'n n yüzünü görsün. Günah n z ad güzel ıı ı ııMuhammed Mustafa hürmetine bağ ş ılas n han m hey!... ıı(10) Ölüm salg n ı ı

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com142 İÇ O UZA DI O UZ AS OLUP ĞŞĞİBEYREĞİN ÖLDÜ Ü DESTANI ĞBEYAN EDER ÜÇ Ok , Boz Ok bir araya gelse Kazan evini ya malat rd . 9192ğı ıKazan tekrar evini ya malatt . Amma D O uz beraber bulunmad . ğıı şğıSadece ç O uz ya malad . Ne zaman Kazan evini ya malatsa İğğığhelallisinin elini tutar, d ar ç kard , ondan sonra ya ma ederlerdi. ı şı ıığD O uz beylerinden Aruz, Emen ve di er beyler bunu i ittiler, ı şğğşdediler ki bak bak, imdiye kadar Kazan' n evini beraber ya ma şığederdik, imdi niçin beraber olmayal m dediler. Söz birli i ile bütün şığD O uz beyleri Kazan'a gelmediler, dü manl k eylediler. ı şğşıK lba derler bir ki i var idi. Kazan der: Bre K lba bu D ışşışı şO uz beyleri daima beraber gelirlerdi, imdi niçin gelmediler dedi ğşK lba der: Bilmez misin niçin gelmediler. Evini ya malattışğı ı ğn zaman D O uz beraber bulunmad , sebep odur dedi. Kazan der: ı şğıDü manl k beslediler Öyle mi dedi. K lba der: Han m ben varay m, şıışııonlar n dostlu unu dü manlığşı ı ığn ö reneyim dedi. Kazan der: Sen ğbilirsin, var dedi. K lba bir kaç adamla ata binip Kazan' n day s Aruz'un evine ışıı ıgeldi. Aruz da alt n gölgeli ini dikmi ti, o lanlar yla oturmu tu. ığşğışK lba gelip Aruz'a selam verdi. Der: Kazan darda kald , mutlaka ışıday m Aruz bana gelsin dedi. kara ba m bunald , üzerime dü man ış ıışgeldi, develerimi ba rtt lar, kara koçta cins atlar m ki nettiler, kaza ğ ııı ışbenzer k z m z gelinimiz darda kald , benim kara ba ma gör neler ı ı ıış ıgeldi, day m Aruz gelsin dedi. Aruz der: Bre K lba o vakit ki Üç Ok, ıış(11) ç O uz İğ(12) D O uz ış ğ

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com143 Boz Ok bir araya gelse o vakit Kazan evini ya malat rd , suçumuz ğı ıneydi ki ya mada beraber olmad k dedi. Daima Kazan' n ba na ğıış ıs k nt lar gelsin, day s Aruz'u daim ana dursun, biz Kazan'a ı ı ıı ıdü man z belli bilsin dedi. K lba burada söylemi , görelim han m şıışşıne söylemi : şDer: Bre kavat Kalk p Kazan Han yerinden do rulu verdi ığAla Da da çad r n ota n dikti ğı ı ığı ıÜç yüz altm alt alp erenler yan na topland ı şıııYemek içmek aras nda beyler seni and ııÜstümüze dü man falan gelmedi şBen senin dostlu unu dü manlğşı ı ığn deneme e geldim ğKazana dü man imi sin bildimşşdedi. Kalk p ho ça kol diyip gitti. ışAruz müteessir oldu. D O uz beylerine adam gönderdi: ı şğEmen gelsin. Alp Rüstem gelsin, Dönebilmez Dülek Evren gelsin, geri kalan beyler hep gelsin dedi. D O uz beyleri hep topland . ı şğıAlaca büyük ota lar n düzlü e dikti. Attan ayg r, deveden erkek ğı ığıdeve, koyundan koç kestirdi. D O uz beylerini a rlay p ziyafet ı şğğ ııverdi. Der: Beyler ben sizi niye ça rd m biliyor musunuz? Dediler: ğı ıBilmiyoruz. Aruz der: Kazan bize K rba ' göndermi , elim günüm ışışya maland , kara ba m bunald , day m Aruz bana gelsin demi . ğış ııışEmen der: Ya sen ne cevap verdin? Aruz der ki: K lba 'a dedim ki ne ışzaman ki Kazan evini ya malat rd . D O uz beyleri beraber ğı ıı şğya malard beyler gelir Kazan' selamlar giderdi, imdi suçumuz ne ğıışoldu ki beraber bulunmad k, bre kavat biz Kazan'a dü man z dedim. ışıEmen der: yi demi sin. Aruz der: Beyler ya siz ne dersiniz Beyler İşder: Ne diyelim, mademki sen Kazan'a dü man oldun, biz de şdü man z dediler. Aruz ortaya Kur'an getirdi, hep beyler el bas p şııand içtiler, senin dostuna dost ve dü man na dü man z dediler. şışıAruz bütün beylere kaftan verdi. Döndü der: Beyler Beyrek bizden k z alm t r, güveyimizdir, amma Kazan' n inançl s d r, gelsin bizi ıı ışıı ı ıKazan ile ban t rs n, diyelim getirelim, bize itaatkar olursa ne ala, şı ıolmazsa ben sakal n tutay m siz k l ç ü ü türün parçalay n, aradan ı ııı ış şıBeyre i kald ral m, ondan sonra Kazan ile i imiz hay r ola dedi. ğıışı

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com144 Beyre e mektup gönderdiler. Beyrek odas nda yi itleri ile ğığyiyip içiyordu. Aruzdan adam geldi, selam verdi. Beyrek selam ald . ıDedi: Han m, Aruz size selam ediyor, kerem etsin Beyrek gelsin bizi ıKazan ile bar t rs n diyor. Beyrek pekala dedi. At n çektiler, bindi. ı ı ışı ıK rk yi itle Aruz'un evine geldi. D O uz beyleri otururken girip ığı şğselam verdi. Beyre e Aruz der: ğBiliyor musun seni niye ça rd k? Beyrek der: Niye ça rd n z? Aruz ğı ığı ı ıder: Hep u oturan beyler Kazan'a asi olduk, and içtik. Kur'an şgetirdiler, sen de and iç dediler. Kazan’a ben asi olmam diye and içti, söyledi: Der : Ben Kazan n nimetini çok yemi im ışBilmez isem gözüme dursun Kara koçta cins at na çok binmi im ışBilmez isem bana tabut olsun Güzel kaftanlar n çok giymi im ı ışBilmez isem kefenim olsun Alaca büyük ota na çok girmi im ğ ışBilmez isem bana zindan olsun Ben Kazandan dönmem belli bil dedi. Aruz öfkelendi, kavray p Beyre in sakal n tuttu. Beyler ığı ıSeyre e k yamad . Beyrek Aruz’un öfkelendi ini burada bildi. ğıığSöylemi : şDer: Aruz bana bu i i edece ini bilseydim şğKara koçta cins at ma binerdim ıYap s sa lam demir giyimimi giyerdim ı ığKara çelik öz k l c m belime ba lard m ı ı ı ığıAl n ba a sa lam mi ferimi geçirirdim ışğğKarg dal altm tutam m zra m elime al rd m ııı şığı ıı ıEla gözlü beyleri yan ma katard m ııKavat ben bu i i duysam sana böyle gelir miydim şAldatarak er tutmak kar i idir ışKar ndan m ö rendin sen bu i i kavat ıığş

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com145 dedi. Aruz der: Bre herze merze söyleme, kan na susama, gel and iç ıdedi. Beyrek der: Vallah ben Kazan u runa ba m koymu um, ğşı ışKazan'dan dönmem, ister yüz parça eyle dedi. Aruz gene öfkelendi. Beyre in sakal n s ms k tuttu. Beylere bakt , gördü kimse ğı ııı ııgelmiyor. Aruz kara çelik öz k l c n çekip Beyre in sa oylu unu ı ı ı ığğğkesti. Kara kana buland Beyre in ba bunald . Beyler hep da ld , ığş ıığı ıherkes atl at na bindi. Beyre i de bindirdiler, ard na adam bindirip ıığıkucaklad lar. Kaçt lar. Beyre i ota na yeti tirdiler. Cübbesini ıığğ ışüzerine Örttüler. Beyrek burada söyledi: Der: Yi itlerim yerinizden halk n ğıAk boz at m n kuyru unu kesin ı ığArku Beli Ala Da dan geceleyin a n ğş ıAk nt l güzel suyu delip geçin ı ı ıKazan n divan na ko up var n, ıışıAk ç kar p kara giyin ııSen sa ol Beyrek öldü diyinğSöyleyiniz : Namer Aruz day ndan adam geldi. Seyre i istemi , o da ığşvarm , hep D O uz beyleri toplanm , bilmedik, yeme içme ı şı şğı şaras nda Kur'an getirdiler, Kazan'a biz asi olduk and içtik, gel sen de ıand iç dediler, içmedi ben Kazan'dan dönmem dedi, namert day n ıhiddetlendi, beyre i k l çlad , kara kana buland darda kald , yar n ğı ııııık yamet gününde benim elim Kazan Han' n yakas nda olsun benim ıııkan m Aruz'a koyarsa dedi. Bir daha söylemi . Der: ı ışYi itlerim Aruz o lu Ba at gelmeden ğğşElim günüm ya malanmadan ğDevelerde develerimi ba rtmadan ğ ıKara koçta cins at m k netmeden ı ı ışAkça koyunlar m mele meden ışAkça yüzlü k z m gelinim a la madan ı ığ şAkça yüzlü güzelimi Aruz o lu Ba at gelip almadan ğşElimi günümü ya malamadan ğKazan bana yeti sinşBenim kan m Aruza koymas n ı ııAkça yüzlü sevgilimi o luna al versin ğı

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com146 Ahiret hakk n helal etsin ı ıBeyrek padi ahlar padi ah hakka vas l oldu şşııBelli bilsindedi. Beyre in babas na anas na haber oldu. Ak evinin e i inde ğıış ğferyat koptu. Kaza benzer k z gelini ak ç kard kara giydi. Ak boz ı ıııot n n kuyru unu kestiler. K rk elli yi it kara giyip mavi sor nd lar. ı ığığııKazan Bey'e geldiler. Sar klar n yere vurdulor, Beyrek diye çok ıı ıa lad lar. Kazon' n elini öptüler, sen sa ol. Beyrek öldü dediler. ğıığNamert day n hile yapm , ça rarak bizi ald lar, vard k. D O uz ıı şğ ıııı şğbeyleri size asi olmu lar, bilmedik. Kur'an getirdiler, biz Kazan’a asi şolduk, sen de bize itaat et dediler, and içtiler. Beyrek ekme ini ğçi nemedi, onlara itaat etmedi, day n namert Aruz öfkelendi. ğıBeyre i oturdu u yerde k l çlad , bir oylu unu dü ürdü, sen sa ol ğğı ıığşğhan m, Beyrek Hakka vas l oldu, benim kan m Aruz'a koymas n ııı ııdedi. dediler. Kazan bu haberi i itti, mendilini eline al p hüngür şıhüngür a lad , divanda feryat figan k ld . Hep orada olan beyler ğıı ıa la t lar. Kazan vard odas na girdi, yedi gün divana ç kmad , ğ şıııııa lad oturdu. ğıBeyler topland divana geldi. Kazan’ n karde i Kara Göne der: ıışK lba var söyle a am Kazan gelsin ç ks n, bir yi it senin yüzünden ışğı ığaram zdan eksildi, hem vasiyet eylemi , benim kan m koymayas n, ışı ııalas n demi , varal m dü man haklayal m de, dedi K lba der: Sen ışışııışkarde isin, sen var dedi. Velhas l ikisi beraber vard lar. Kazan' n şıııodas na girdiler. Selam verdiler, sen sa ol han m dediler. Bir yi it ığığaram zdan eksildi, senin yolunda ba verdi, hayat n n kan n alal m ışı ıı ıısize smarlam , benim kan m als n demi a lamakla bir ey mi ıı şı ıışğşolur, kalk p gel yukar dediler. Kazan der: Uygundur , acele ıı93cephaneyi yükletsinler beyler hep binsinler dedi. Bütün beyler bindi. Kozan' n ya z al at n çektiler, bindi. ığ ıı ıBoru çal nd , davul vuruldu. Gece gündüz demediler, ko turma ıışoldu. Aruz'a ve bütün D O uz beylerine haber oldu, i te Kazan ı şğşgeldi dediler. Onlar da asker toplay p boru çald r p Kazan'a kar ıı ış ıgeldiler. Üç Ok, Boz Ok kar la t lar. ş ış ı(13) Muvaf kt r. ı ı

DEDE KORKUT K TABI / İwww.hisargazetesi.com147 Aruz der; Benim ç O uz'dan hasm m Kazan olsun Emen der: İğıBenim hasm m Ters Uzam olsun. Alp Rüstem der: Benim hasm m ıı şıEnse Koca o lu Okçu olsun dedi. Her biri bir has m gözetti. ğıAlaylar ba land , ordular dizildi, borular çal nd , davullar ğı94ııdövüldü. Aruz Koca meydana at tepti. Kazan’a seslenip bre kavat sen benim hasm ms n, sen gel beri dedi. Kazan kalkan tuttu, ıım zra n eline ald , ba n n üzerinde çevirdi. Der: Bre kavat ığı ıışı ınamertlikle er öldürmek nas l olur. ben sana göstereyim dedi. Aruz ıKazan' n üzerine at sürdü. Kazan' k l clad , zerre kadar kestirmedi ıı ı ııöteye geçti. S ra Kazan'a geldi. Altm tutam alaca m zra n koltu a ıı şığı ığk st . Aruz'a bir m zrak vurdu. Gö sünden im ek gibi öteye geçti. At ı ıığşşüzerinden yere y kt . Karde i Kara Göne'ye i aret etti. ba n kes ı ışşşı ıdedi. Kara Göne attan indi, Aruz'un ba n kesti. D O uz beyleri şı ıı şğbunu görüp hep attan indiler, Kazan' n aya na kapand lar, ığ ıısuçlar n n aff n dilediler, elini öptüler. Kazan suçlar n baı ıı ıı ığ ş ılad . ıSeyre in kan n day s ndan ald . Aruz'un evini talan ettirdi, elini ğı ıı ııgününü ya malatt . Yi it beyler ganimet ald . Kazan ye il düzlü e, ğığışğgüzel çimene çad r diktirdi, ota n kurdu. Dedem Korkut gelip ığı ıne eli havalar çald . gazi erenlerin ba na ne geldi ini söyleyi verdi. şış ığHani dedi im bey erenler ğDünya benim diyenler Ecel ald yer gizledi ıFani dünya kime kald ıGelimli gidimli dünya Son ucu ölümlü dünya Akibet, uzun ya n ucu ölüm, sonu ayr l k. ş ıı ıDua edeyim han m : ölüm vakti geldi inde ar imandan ığıay rmas n. Ak sakall baban n yeri cennet olsun. Ak bürcekli anan n ıııııyeri cennet olsun. Kadir Mevla seni namerde muhtaç etmesin. Ak aln nda be kelime dua k ld k, kabul olsun. Amin amin diyenler ışı ıTanr 'n n yüzünü görsün. Derlesin toplas n günah n z Muhammed ı ııı ı ıMustafa \"ya bağ ş ılas n han m hey!... ıı(14) Saf ba land . ğı