ธรรมะ ไฮสปีด

ปัญจะหไดาผ้ในลชเวีร็วติ ทตัน้อใจงรตบี อ้คงิดใชแ้.ก..้ไข ธรDรHhมaiะm-ไsmฮสapปetดี oed โดย : พระธรรมกิตตวิ งศ์ (ทองดี สรุ เตโช ป.ธ. ๙, ราชบณั ฑติ ) ต ิดปีกบินไปกับธรรมะ บรรณาธิการ : ไพยนต์ กาส ี น.ธ. เอก, ป.ธ. ๖, พธ.บ., น.บ. ปก/รูปเล่ม : เสาวณยี ์ เที่ยงตรง พมิ พข์ อ้ มลู : ธนวรรณ ขนั แข็ง พสิ จู นอ์ ักษร : มานิตย์ กองษา ภาพประกอบเรอื่ ง : เทิดเกยี รติ ปลกู ปานยอ้ ย เสริมภาษาอังกฤษ : อนุวัฒน์ โพธิ์ทอง

อานสิ งสก ารสรางหนงั สือ เป็นธรรมทาน ·‹Ò¹·èÕ¶ÇÒÂ˹§Ñ ÊÍ× ¸ÃÃÁÐ ËÃÍ× ¾ÁÔ ¾Ë ¹Ñ§Ê×͸ÃÃÁÐᨡ໹š ¸ÃÃÁ·Ò¹ ¢ÍãËŒ·‹Ò¹¨§à¡Ô´¤ÇÒÁÀÒ¤ÀÁÙ Ôã¨à¶Ô´Ç‹Ò ·Ò‹ ¹ä´Œ·ÓʧÔè ·ÁèÕ Õ¤³Ø ¤Ò‹ ù Á§¤Å ´§Ñ µÍ‹ 仹Õé ñ. ä´Œª×èÍÇ‹Ò໚¹¼ÙŒÁÕʋǹËÇÁ㹡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¾Ãоط¸ÈÒÊ¹Ò ãËŒÁÕ ¤ÇÒÁÂѧè Â¹× ÇѲ¹Ò¶ÒÇà ò. ä´ªŒ èÍ× ÇÒ‹ ໹š ¼ÙŒºÓà¾Þç ·Ò¹ºÒÃÁ·Õ ÂÕè Í´àÂÕÂè Á¤×Í ¸ÃÃÁ·Ò¹ºÒÃÁÕ ó. ä´Œª×èÍÇ‹Ò໚¹¼ÙŒÁÕʋǹËÇÁ㹡ÒÃà¼Âá¾Ã‹ËÅÑ¡¸ÃÃÁ¤ÓÊ͹¢Í§ ¾Ãоط¸à¨ÒŒ ô. ä´ªŒ ×Íè Ç‹Ò໹š ¼ÙŒÁÊÕ Ç‹ ¹Ã‹ÇÁ㹡ÒÃÊÌҧ¤ÇÒÁàË¹ç ·¶Õè Ù¡µÍŒ § (ÊÁÑ ÁÒ- ·Ô¯°)Ô õ. ä´ŒªÍè× Ç‹Ò໚¹¼ŒÙÁÕÊÇ‹ ¹Ã‹ÇÁ㹡ÒÃÊ‹§àÊÃÔÁ¡Òû¯ÔºÑµ¸Ô ÃÃÁ¡ÃÃÁ°Ò¹ ö. ä´Œª×èÍÇÒ‹ ໚¹¼ŒÙÁÕʋǹÃÇ‹ Á㹡ÒÃàÊÃÁÔ ÊÃÒŒ §ÊѹµÔÀÒ¾ áÅÐÊ¹Ñ µÔÊØ¢ ᡪ‹ ÒÇâÅ¡ ÷. ä´Œª×èÍÇ‹Ò໚¹¼ÙŒÁÕʋǹËÇÁ㹡ÒÃÊ‹§àÊÃÔÁáÅоѲ¹Ò¤Ø³¸ÃÃÁ ¨ÃÔ¸ÃÃÁÍѹ´§Õ ÒÁ ø. ä´Œª×èÍÇ‹Ò໚¹¼ŒÊÙ §‹ àÊÃÁÔ ã¹¡ÒÃàÅ×Í¡ÊÃÃÊèÔ§·´èÕ Õãˌᡋ¼ÙŒÃºÑ ù. ä´ŒªÍ×è ÇÒ‹ ໹š ¼ŒÙáÊ´§ÍÍ¡¶§Ö ¹éÓã¨Íѹ´Õ§ÒÁ¢Í§¡ÅÑ ÂÒ³ÁԵà ·‹Ò¹·Õèä´ŒºÓà¾çÞ¸ÃÃÁ·Ò¹ºÒÃÁմѧ¡Å‹ÒÇÁÒáÅŒÇ Â‹ÍÁ»ÃÐʺ ᵋ¤ÇÒÁÊØ¢ ¤ÇÒÁà¨ÃÔÞÃØ‹§àÃ×ͧ ·Ñé§ã¹ªÒµÔ¹ÕéáÅЪҵÔ˹ŒÒ áÅÐ໚¹¼ÙŒ »ÃÒȨҡ·¡Ø ¢ âÈ¡ âäÀÑ ·§éÑ »Ç§ อกฺขรา เอกํ เอกฺจ พทุ ธฺ รปู  สมํ สิยา* สรา งอักขรธรรมหน่งึ อกั ษร เทา กบั สรางพระพุทธรูปหนง่ึ องค *(·èÁÕ Ò : ÈÒʹǧȏ ©ºÑº¾Ãл˜ÞÞÒÊÒÁÕ, òôðô)

.................................................... ................................................................... ........................................................................................... ............................................................................................ ............................................................................................ ............................................................................................ ............................................................................................ ............................................................................................ ............................................................................................ พมิ พแจกเป็นธรรมทาน ขา พเจา ขอต้งั จิตอุทิศผล บญุ กศุ ลนแ้ี ผไ ปใหไ พศาล ถึงบิดามารดาครูอาจารย ท้ังลกู หลานญาตมิ ิตรสนิทกนั คนเคยรวมทำงานการทัง้ หลาย มสี �วนไดใ นกุศลผลบุญฉัน ทงั้ เจา กรรมนายเวรและเทวญั ขอใหท า นไดก ุศลผลนีเ้ ทอญ

ทำ�ความเข้าใจแล้วน�ำ ไปปฏิบัติ ขจัดปญั หาในชวี ติ ได้แนแ่ ท้ สังคมวัตถุนิยมในปัจจุบันมีการแข่งขันกันอย่าง มากมาย ใครต้องการอะไรก็อยากจะได้อย่างรวดเร็ว ทันใจ ไมอ่ ยากรอให้เสียเวลา และเวลาเกิดปญั หากอ็ ยาก จะให้ทุกอย่างจบส้นิ โดยเร็วเช่นกนั แต่ท่านทั้งหลาย ปัญหาในชีวิตบางอย่างน้ัน มัน ไม่เกิดจากผู้อ่ืนเลย เพราะโดยมากแล้วมันเกิดจากตัว เราเองแทบทง้ั นน้ั แลว้ ท�ำ อยา่ งไรกนั ทจ่ี ะใหป้ ญั หา หรอื วา่ ความทุกข์ในชีวิตจะลดน้อยถอยลงไปอย่างรวดเร็วทันใจ เมื่อคนไทยส่วนใหญ่นับถือพระพุทธศาสนา ส่ิงท่ีจะนำ� มาดับทุกข์ในใจคงไม่มีอะไรดีไปกว่าหลักธรรมคำ�สอน ของพระพุทธเจา้ เรื่องราวแนววิธีดับทุกข์ในเล่มน้ี เป็นข้อคิดทาง ธรรมที่พระเดชพระคุณพระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช ป.ธ.๙, ราชบัณฑิต) ท่านได้เคยเขียนไว้ใน หนังสือเรอ่ื ง “พทุ ธธรรม ๕ นาท”ี ผรู้ วบรวมได้คัดสรร เฉพาะหัวข้อธรรมท่ีเห็นว่าเป็นปัญหาเร่งด่วนในชีวิตท่ี ต้องเร่งรีบขจัดออกไป และได้ขออนุญาตต้ังช่ือใหม่ว่า

“ธรรมะไฮสปีด” เพ่ือให้ถูกใจสำ�หรับคนรุ่นใหม่ในยุค ปจั จบุ นั พรอ้ มกนั นน้ั ไดม้ อบหมายใหค้ ณุ อนวุ ฒั น์ โพธท์ิ อง ทีมงานของสำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ ช่วยคัดสรรคำ�ศัพท์ภาษาอังกฤษที่น่าสนใจแต่ละบทไว้ ด้วยฉุกคิดได้ว่าภาษาอังกฤษนั้น นับวันจะมีบทบาทใน การใช้สื่อสารในชีวิตประจำ�วันมากข้ึนทุกที จึงได้เร่ิมต้น ท่ีการเรียนรู้คำ�ศัพท์ภาษาอังกฤษซ่ึงเราอาจจะเคยได้ยิน ได้ฟังมาบ้าง แต่การอ่านออกเสียงตามภาษาของเขาทำ� อย่างไรเราจะออกเสียงได้ถูกต้อง จึงอยากให้ทุกท่าน ไดล้ องเรยี นรู้ไปพรอ้ มกัน และยิ่งท่านที่มีบุตรหลานก็ย่ิงจะเป็นการดี เพราะ นอกจากจะได้ฝึกเรียนภาษาไปพร้อมกับเขา เรายังได้ ปลูกฝังศีลธรรม จริยธรรมของพระพุทธศาสนาให้แก่ลูก หลานผา่ นเน้ือหาหลักธรรมในเล่มน้ี หวังเป็นอย่างยิ่งว่า ทุกสิ่งท่ีพยายามสรรหานำ� มาเสนอแก่ท่านผู้อ่านในเล่มน้ี จะเกิดประโยชน์ต่อการ ดำ�เนินชีวิตของทุกท่านให้ผ่านพ้นอุปสรรคปัญหาในทุกๆ ด้านดว้ ยเทอญ น.ธ.เอก, ป.ธ. ๖, พธ.บ., น.บ. บรรณาธิการสำ�นักพิมพ์ แอล ซี พี เดก็ ดมี ีบุญ

ค ว า ม นํ า พทุ ธธรรม หมายถงึ ธรรมท่ีเปน็ คำ�สอนในทาง พระพุทธศาสนา ซ่ึงมีปรากฏอยู่ในพระไตรปิฎก แต่ เนอ่ื งจากพทุ ธธรรมมเี ปน็ จ�ำ นวนมาก จงึ ยากทจี่ ะน�ำ มา เผยแพร่ได้หมดสิ้นภายในเวลาอ่านอันเล็กน้อย นอก เสยี จากจะต้องเสยี สละเวลาไปอา่ นในพระไตรปฎิ ก และถึงเมื่ออ่านในพระไตรปิฎกแล้วก็อาจยัง ไม่เข้าใจก็ได้ เนื่องจากท่านแสดงไว้โดยย่อบ้าง โดย ส�ำ นวนภาษาเก่าในยุคนนั้ บ้าง ส่งิ เหล่าน้ีเลยกลายเปน็ อปุ สรรคส�ำ คญั อยา่ งหนงึ่ ทที่ �ำ ใหค้ นทวั่ ไปไมไ่ ดส้ มั ผสั กบั พุทธธรรมในพระไตรปฎิ กโดยตรง

บทความเรื่อง พุทธธรรม ๕ นาที น้ี ข้าพเจ้า เขียนไว้เมื่อปลายปี พ.ศ. ๒๕๒๔ โดยนำ�หัวข้อธรรม บางส่วนจากพระไตรปิฎกมาขยายความเพื่อให้เข้าใจ ได้ง่ายๆ ใช้เวลาอ่านประมาณ ๕ นาทีก็จบ เหมาะ ส�ำ หรับคนทมี่ เี วลาไม่มาก ในการเขียนน้ันพยายามหลีกเว้นคำ�ภาษาบาลี ดั้งเดิมไว้ นอกจากในบางเร่ืองได้จงใจใส่เข้าไว้ เพ่ือจะ ได้ดูไมห่ า่ งวดั ห่างต�ำ รามากเกินไป วัตถุประสงค์ของการเขียนบทความชุดน้ีออกมา ก็เพื่อเผยแผ่ธรรมเป็นสำ�คัญ ส่วนเร่ืองต่างๆ น้ัน ได้ แรงบันดาลใจมาจากเหตุการณ์ที่เกิดข้ึนในยุคนั้นเป็น ส่วนใหญ่ โดยนำ�มาประยุกต์เข้ากับธรรมในพระพุทธ- ศาสนา ซ่ึงคิดในตอนน้ันว่าเป็นเรื่องท่ีทันสมัยเข้ากัน ไดพ้ อดี พุทธธรรม ๕ นาที เล่มน้ี ได้จัดพิมพ์ขึ้นหลาย คร้ังแล้วและขาดหายไปนาน จึงได้จัดพิมพ์ขึ้นใหม่ หวังว่าคงจะเป็นประโยชน์ต่อท่านผู้อ่านซ่ึงมีเวลาน้อย ตามสมควร (พระธรรมกิตตวิ งศ)์ วัดราชโอรสาราม เขตจอมทอง กรงุ เทพฯ

Hello, How Are You ? ประโยคภาษาอังกฤษข้างต้นนั้น คิดว่าทุกท่านคง เคยได้ยินได้ฟัง หรือแม้กระท่ังได้พูดมาบ้าง อย่างน้อย เวลาเราโทรศพั ทห์ าใครสกั คน ค�ำ ขน้ึ ตน้ เรากม็ กั จะทกั ทาย เขาวา่ “ฮัลโหล สวสั ดี สบายดีไหมครบั /คะ” คำ�ว่า ฮัลโหล ท่ีเราใช้พูดกันจนคุ้นชินน้ัน แม้จะ ทราบกันดีว่าเป็นภาษาอังกฤษที่เรานำ�มาพูดทับศัพท์ใน ภาษาไทย แต่หลายทา่ นกค็ งจะยังไม่รวู้ ่า ถ้าพดู ออกเสยี ง ตามเจา้ ของภาษา จะออกเสียงกันอยา่ งไร ดังในประโยค ทีย่ กมาเปน็ ตัวอยา่ ง Hello, How Are You ? น้ัน เรา มักออกเสียงกันว่า ฮัลโหล ฮาว อา ยู แต่ที่จริงเขา ออกเสยี งเปน็ เฮล’โล เฮา อา ยู เป็นตน้ ดงั นน้ั คำ�ศพั ท์ภาษาองั กฤษท่ีนำ�มาลงไว้ กห็ วงั ว่า จะเป็นประโยชน์ต่อท่านท้ังหลาย และอยากให้ทุกคนได้ หนั มาสนใจเรยี นรเู้ ปน็ ภาษาทส่ี อง ควบคกู่ นั ไปกบั ภาษาไทย เพอื่ จะได้ใชส้ อ่ื สารกับชาวตา่ งชาตไิ ดด้ ขี ้นึ และในวันที่ผู้รวบรวมไปกราบขออนุญาตจัดทำ� หนังสือเล่มนี้ ยังมีโอกาสเห็นต้นฉบับหนังสือใหม่ของ พระเดชพระคุณพระธรรมกิตติวงศ์ ท่านกำ�ลังจัดทำ� หนังสือพจนานุกรมไทย อังกฤษ บาลี น่ีก็ช้ีให้เห็นว่า พระท่านก็ยังใหค้ วามสำ�คญั กับการเรียนรู้ภาษาอังกฤษ

D hamma to Hi-speed 9 ดีโ ท ษ ใ ค ร เฮ้อ..! ทํำ�งานแทบตาย ทํำ�ไมนายไม่เหน็ ความดี ท�ำ ไมเราจงึ ไมไ่ ดร้ บั ความเปน็ ธรรมในการท�ำ งาน ? ปญั หานด้ี เู หมอื นวา่ จะเปน็ ปญั หาโลกแตก ทม่ี ถี าม มีตอบกันจนเกร่อ จนเกือบจะกลายเป็นคำ�ถามที่ชินชา ต่อความร้สู ึก และเป็นคำ�ถามท่ไี ด้รับคำ�ตอบอันยังไม่ยุติ ลงได้ มนั จงึ ยงั เปน็ ค�ำ ถามทท่ี า้ ทายค�ำ ตอบ ทา้ ทายผตู้ อบ ตลอดมา และคงจะตลอดไปดว้ ย ส่วนมาก เมื่อเราไม่ได้รับความเป็นธรรมในการ ทำ�งานหรือในชีวิต เช่น ควรจะได้ตำ�แหน่งหน้าท่ีนั้นๆ กลับไม่ได้ ควรจะได้เล่ือนช้ันเล่ือนขั้นก็ไม่ได้ หรือเม่ือ ถูกกีดกันถูกกลั่นแกล้งต่างๆ นานา ก็ว่าไม่ได้รับความ เปน็ ธรรม บรษิ ทั สำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพ่ือพุทธศาสน์ จำ�กดั

ธ10 รรมะไฮสปีด เม่ือเกิดความรู้สึกว่าไม่ได้รับความเป็นธรรมก็มัก จะโทษผู้อื่นสิ่งอ่ืนไปเสียหมด บางคนโทษเจ้านาย ว่าล�ำ เอยี ง รกั ลกู น้องไมเ่ ทา่ กัน บางคนโทษระบบงาน วา่ ใชไ้ มไ่ ด้ บางคนกลบั โทษดวงดาววา่ เขา้ มาแทรกแซง กิจการภายในชีวิตของคน บางคนหนักเข้าไปกว่าน้ัน ไปโทษผีสางเทวดา โทษวันเดือนปีเกิดไปโน่น เลย แทนท่ีจะมาโทษที่ตัวเองว่าตัวเองเท่าน้ันท่ีเป็น สาเหตใุ หญ่ คนทีค่ ดิ โทษตวั เองดจู ะมีน้อยเตม็ ที กด็ ไี ปอย่างทฝี่ ่ายถูกโทษ คือ ระบบงาน ดวงดาว ผีสางเทวดา ฟ้าดิน ไม่มีปากมีเสียงท่ีจะมาโต้แย้งหรือ แก้ตัวว่าที่โทษน้ันจริงไม่จริงอย่างไร ถ้าหากส่ิงเหล่าน้ี มีปากสามารถโต้แย้งได้ คงจะได้โต้เถียงหรือทะเลาะ กบั มนษุ ยส์ นกุ ไปเลยทเี ดยี ว นด่ี นี ะทปี่ ลอ่ ยใหม้ นษุ ยโ์ ทษ เอาฝ่ายเดียว จะโทษก็โทษไปไม่ถือสาซะอย่าง เร่ืองจึง ไมค่ อ่ ยยุ่งนัก ตามทศั นะทางพระพทุ ธศาสนา ทา่ นวา่ คนเรา จะได้ดิบได้ดกี ็เพราะการกระทำ�ของตวั เองเป็นสำ�คัญ คอื อยทู่ ่ีตัวเองเทา่ น้นั เมื่อตวั เองดจี รงิ แล้ว เทวดา ฟา้ ดินหรอื ดวงดาวตา่ งๆ จะมามอี ทิ ธิพลพอท่จี ะทำ� อะไรเราได้ เพราะความดที เ่ี ราท�ำ ไวอ้ ยา่ งแนน่ อนนน้ั ย่อมอยู่เหนืออิทธิพลของเทวดาและดวงดาวต่างๆ และอยเู่ หนือความศักดิ์สทิ ธิใ์ ดๆ ดว้ ย โทษใครดี

D hamma to Hi-speed 11 สงสยั พระศกุ รเ์ ข้า พระเสารแ์ ทรกแนเ่ ลยเรา จึงทำํ�อะไรไมข่ ึ้นเลยปีนี้ แตจ่ ะมสี กั กคี่ นกนั ทป่ี ลงใจเชอื่ ตามทศั นะนอ้ี ยา่ ง แนน่ แฟน้ จริงจงั แม้ผ้ทู ่วี า่ มัน่ คงในพระพทุ ธศาสนา ได้ ศกึ ษาพระคมั ภรี ม์ าจนเจนจบบางทกี เ็ ควง้ ควา้ งกลางหาว ปล่อยให้ดวงดาวมามีอิทธิพลเหนือจิตใจได้เหมือนกัน อทิ ธพิ ลของดวงดาวและเทวดาฟา้ ดนิ จงึ ยงั อยเู่ หนอื จติ ใจ ของมนษุ ย์มาจนทุกวันน้ี และดจู ะมมี ากข้ึนทกุ วนั ความจริง การไปโทษระบบ โทษคนอื่น โทษ ดวงดาว โทษชะตาลิขิต หรือโทษพรหมลิขิต ก็เป็น ความสบายใจไดเ้ หมอื นกนั พอโทษส่งิ เหล่านี้แล้ว ก็พอ จะปลงตกโล่งใจไปได้ ทำ�ให้ไม่ต้องพูดกันมาก ไม่ต้อง คิดมากใหเ้ ปน็ โรคประสาท แตถ่ า้ หากเรามามองหาสาเหตแุ หง่ ปญั หาตา่ งๆ ที่เกดิ ขน้ึ ทต่ี วั เอง โดยเร่ิมต้นทตี่ ัวเอง พจิ ารณาตวั เอง ก่อน แล้วลองโทษตัวเองดูบ้างว่า ที่เป็นเช่นน้ันๆ เพราะตวั เองเปน็ สาเหตใุ หญ่ เพราะตวั เองเปน็ ผผู้ ดิ เปน็ ผบู้ กพรอ่ งอยา่ งใดอยา่ งหนง่ึ ลองยอมรบั ความจรงิ ขอ้ น้ี ดูบ้างสักนิด บางทีเราอาจจะพบความสบายใจได้ เหมือนกัน บรษิ ัท สำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพยี รเพื่อพุทธศาสน์ จำ�กดั

ธ12 รรมะไฮสปีด และหากว่าเราเป็นคนรักที่จะดีจริงๆ ก็อาจจะ ได้บทเรียนที่สำ�คัญในชีวิต คือ ใช้ความผิดพลาด ความบกพร่องน้ัน เป็นบทเรียนเพื่อปรับปรุงตัวเอง เสยี ใหม่ ไมใ่ หป้ ระวตั ศิ าสตร์ซำ�้ รอย เอ๊ะ..! หรอื ว่าเรายังทํ�ำ ดี ไม่มากพอ เหมอื นเดก็ ทห่ี ดั ขจ่ี กั รยาน ตอนแรกๆ กจ็ ะลม้ คว�ำ่ คะมำ�หงายอย่หู ลายคร้งั เล่นเอาแข้งขาถลอกปอกเปิก ไปหลายครัง้ แตจ่ ะไดบ้ ทเรียนวา่ เมื่อจบั อย่างนี้ ทรงตวั อย่างน้ีจะทำ�ให้ล้ม ถ้าจับอย่างนี้ทรงตัวอย่างนี้จะไม่ล้ม ไม่นานนักก็จะขับข่ีจักรยานได้คล่องแคล่ว ท้ังน้ีเพราะ รู้จักใช้ความบกพร่องของตัวเป็นบทเรียน แลว้ ปรบั ปรงุ ตัวเองให้เข้ากับจักรยานคันน้ัน มิใช่ จะมัวแต่มาโทษจักรยานว่าผลิตมา ไม่ดี หรือโทษถนนว่า แคบขรุขระ เป็นตน้ โทษใครดี

D hamma to Hi-speed 13 ชีวติ การท�ำ งานของคนเราก็เชน่ กนั ทุกคนยอ่ ม จะมีโอกาสผดิ พลาดดว้ ยกนั ทง้ั นนั้ เขาวา่ กันว่า “คนที่ ไมเ่ คยท�ำ ผดิ คอื คนทไี่ มเ่ คยท�ำ อะไร” ข้อน้ีขอรับรองอีกเสียงหนึ่งว่าเป็นความจริงท่ีสุด เม่ือเป็นดังน้ีก็มีอยู่ทางเดียว คือ เมื่อเราคิดว่าไม่ได้รับ ความเป็นธรรมในการท�ำ งานก็ลองมาพิจารณาตัวเอง ดูก่อน พิจารณาดูด้วยใจเป็นธรรม อย่าด่วนไปโทษ เจ้านาย โทษระบบ โทษน่ันโทษนใ่ี หว้ นุ่ วาย ดูใหเ้ ห็น ชดั วา่ ความผดิ พลาด ความบกพรอ่ งนี้ เรมิ่ ตน้ จากทใ่ี ด จากใครกันแน่ หากยงั มองเหน็ วา่ ตวั เองไมผ่ ดิ แลว้ ไมย่ อมปรบั ปรงุ ตวั เอง ไมย่ อมทง้ิ ความคดิ ทว่ี า่ ตวั เองไมผ่ ดิ ตราบใด กอ็ ยา่ หวังวา่ จะแกป้ ญั หาตา่ งๆ ได้ และจะพูดกนั ไมร่ เู้ รือ่ งด้วย เพราะมีหลกั ความจริงอยขู่ ้อหนงึ่ วา่ ปีน้ตี ง้ั ใจท�ำํ ใหม่ ใหด้ กี ว่าเดิม นักท�ำ งานที่ดีน้นั ตอ้ งปรบั ตวั และความคิด ใหเ้ ข้ากบั งาน และสิง่ แวดล้อม ไมใ่ ชป่ รับสิ่งแวดล้อม และงานใหเ้ ขา้ กบั ตัว และความคดิ ของตวั บรษิ ัท สำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพือ่ พทุ ธศาสน์ จำ�กดั

ธ14 รรมะไฮสปดี การที่เราไปโทษเจ้านายหรือผู้บังคับบัญชา โดย หาว่าไมใ่ หค้ วามเป็นธรรมแก่ตน ดูจะไมถ่ กู นัก เราลองมาคดิ ดสู กั นดิ วา่ ตวั เราอยากไดค้ วามเปน็ - ธรรมจากเจ้านาย แต่ในขณะเดียวกันเราเคยให้ความ เป็นธรรมในด้านความคิด และการกระทำ�แก่เจ้านาย บา้ งหรือเปล่า เชน่ ในเรอ่ื งใหต้ �ำ แหนง่ หนา้ ท่ี ในเรอ่ื งการโยกยา้ ย ในเร่ืองการข้ึนข้ัน ข้ึนเงินเดือน เรามักจะเห็นว่าตัวเอง เทา่ นน้ั สมควรได้ คนอน่ื ไมค่ วรได้ หรอื เมอ่ื ไดแ้ ลว้ กค็ ดิ วา่ ตวั เองไดไ้ มเ่ หมาะสม ได้อย่างโนน้ จึงจะเหมาะสม ชนดิ วา่ ทไี่ ด้ไม่ดี ท่ีดไี ม่ได้ ทำ�นองนีด้ ้วยกนั ท้ังน้นั กน็ ่าเห็นใจ แตก่ ็ตอ้ งเห็นใจเจา้ นายบา้ ง เพราะการเลือกเฟน้ คนเพือ่ ให้รบั ตำ�แหนง่ หน้าที่ที่สงู ขึ้นเปน็ เรอ่ื งลำ�บากใจมากอยู่ ธรรมดาต้นไมก้ ระถาง เช่น พวกบอน พวกว่าน ตอนแรกๆ เจา้ ของมนั จะดแู ลเอาใจใสอ่ ยา่ งดเี ทา่ เทยี ม กนั แต่ต่อมาต้นใดพยายามเจริญเติบโต ให้ก่ิง ให้ ใบทส่ี วยงาม ไมม่ ตี �ำ หนิ เรง่ เจรญิ เตบิ โตจนคบั กระถาง เจ้าของก็จะโยกย้ายต้นไม้นั้นไปใส่กระถางใบใหม่ที่ ใหญ่กว่าและบ�ำ รุงรักษาพิเศษกวา่ โทษใครดี

D hamma to Hi-speed 15 หากต้นใดเจริญเติบโตช้า ท้ังกิ่งก้านใบดอกก็ไม่ เป็นไปตามใจเจา้ ของ เจา้ ของกบ็ ำ�รงุ รกั ษาอยา่ งธรรมดา ความคิดท่ีจะย้ายไปไว้ในกระถางใบใหม่ท่ีใหญ่กว่าย่อม จะไม่มี ดงั นนั้ ตน้ ไมใ้ ดตอ้ งการจะไดอ้ ยใู่ นกระถางใบใหม่ ที่ใหญ่กว่า ต้องการให้เจ้าของรดนำ้�พรวนดินให้ปุ๋ยอยู่ เรื่อยๆ ก็เป็นหน้าที่ของต้นไม้น้ันที่จะต้องช่วยตัวเอง ปรับปรุงตัวเองให้เจริญเติบโตเต็มท่ีจนเจ้าของสะดุดตา เห็นความดีความงามและเกิดความคิดว่าสมควรย้าย จากกระถางเดมิ ซง่ึ คับแคบและเล็กได้แล้ว เมื่อเราคิดว่าเราไม่ได้รับความเป็นธรรม ก็ ลองมาปรับปรุงตัวเองตามแบบต้นไม้กระถางดูบ้าง เป็นไร ไม่นานก็จะได้คำ�ตอบ ส�ำ หรบั ค�ำ ถามขา้ งตน้ นน้ั ดว้ ย ตนเอง การทค่ี นเราคิดเข้าข้างตวั เอง น่ันด้วยมกี ิเลสในจิตใจ ในภาษาพระท่านเรียกวา่ มี มานะ คือ ความถือตัว ทำ�ให้มัวแต่คอยเอาตนไปเปรียบเทียบกับคนอน่ื ให้ได้ ใครไม่อยากเป็นเชน่ น้ี ให้รจู้ กั ปล่อยวาง พรอ้ มทั้งหนั มาสนใจเฉพาะในเรอ่ื งของตนกเ็ ป็นพอ บรษิ ัท สำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพ่ือพุทธศาสน์ จำ�กัด

ธ16 รรมะไฮสปดี ศพั ทอ์ งั กฤษท่นี า่ สนใจในบทน้ี Fairness [n.] แฟ’เน็ส ความเป็นธรรม Position [n.] พะซิช’เชนิ ต�ำ แหนง่ หน้าที่ Spirits and สพ’ิ ริท แอนด ฺ ผสี างเทวดา the angels [n.] เธอ เอน’เจลิ Problem [n.] พรอบ’เลมิ ปัญหา Consideration [n.] คนั ซดิ เดอเร’เชิน การพิจารณา Attitude [n.] แอท’ททิ ดู ทัศนคติ Influence [n.] อนิ ’ฟลูเอนซ ฺ อิทธพิ ล Blunder [n.] บลนั ’เดอะ ความผิดพลาด Opportunity [n.] ออพเพอท’ู นทิ ี โอกาส Promote [vt.] พระโมท’ เลอื่ นข้ัน Salary [n.] แซล’ละร ี เงนิ เดอื น คนไม่เคยทำ�ํ ผิด คือ คนท่ีไมเ่ คยทำ�ํ อะไร People who never make mistakes พ’ี เพลิ ฮู เนฟ’เวอ่ เมคฺ มิสเทค็ ’ฺ are those who never do anything. อา โธซ ฮู เนฟ’เว่อ ดู เอน’นีธ่ งิ . เครือ่ งหมาย ’ ในค�ำ อา่ นภาษาองั กฤษ เรยี กว่า Stress [สเทรส] หมายถึงการเน้นเสียง หรอื การลงเสียงหนัก ซึ่งในค�ำ ภาษาองั กฤษ จะมกี าร Stress คือ เนน้ เสยี งอยา่ งนอ้ ย ๑ พยางค์ เชน่ Position อ่านวา่ พะซชิ ’เชนิ เป็นต้น โทษใครดี

D hamma to Hi-speed 17 จุ ด บ อ ด ข อ ง ชีวติน่เี ธอ...คนนเี้ ขาทํำ�งานดนี ะ แต่ไมร่ ูเ้ ป็นเพราะอะไร ไม่ค่อยไดเ้ ลอื่ นข้ัน บางครั้งเราอาจเกดิ ความสงสยั ขึน้ ว่า คนผูน้ ี้ เขาก็ดีทุกอย่าง ความรู้ความสามารถก็ดี ความ ประพฤตทิ ว่ั ๆ ไปกด็ ี ทง้ั หนา้ ทก่ี ารงานกส็ งู และขยนั ขันแข็ง เอางานเอาการ อัธยาศัยไมตรีก็ดี เป็น ทีร่ กั นบั ถอื ของคนทว่ั ไป แตท่ �ำ ไมเขาจงึ ไมค่ อ่ ยเจรญิ กา้ วหนา้ เทา่ ทค่ี วร ท�ำ ไมจึงมแี ตเ่ รอื่ งราว มแี ต่ตกอับ หรือไมอ่ ยา่ งนน้ั ก็ไมม่ ใี ครเหน็ ความดีของเขา พดู อีกทีก็คือคิดว่า เขาดีทุกอย่าง ไม่มีข้อบกพร่องใน สายตาเลย ทำ�ไมเขาจงึ เปน็ อยา่ งนี้ ท�ำ ไมความดจี งึ ไมช่ ว่ ยเขาบ้าง บรษิ ัท สำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำ�กัด

ธ18 รรมะไฮสปีด เราอาจสงสยั อย่างนีใ้ นตัวคนอ่นื บางทีกใ็ นตัวเรา เอง เมื่อคิดหาคำ�ตอบในทางไม่ดีของเขาหรือของตัว ไมพ่ บ ก็เลยเหมาเอาว่า “ทำ�ดีไม่ไดด้ ”ี ไปโนน่ เลย ความจริง คนเราทั่วไปต่างก็มีดีกันทุกคน ใน ทำ�นองเดียวกันต่างก็มีไม่ดีด้วยกันทุกคนน่ันแหละ แต่ เม่ือมีดีมากเท่าไร ความไม่ดีมักจะถูกมองข้ามไปเสีย ท้ังๆ ทมี่ นั มีอยู่ บอกว่าสนิ้ เดอื น จะเอาไปให้ แล้วมาท�ํำ ไมเนย้ี ดังในกรณีข้างตน้ น้ัน คนทเี่ ราวา่ ดๆี นั้น ลองหาจุดบอด หรอื จุดบกพร่อง ที่ท�ำ ให้เขาไมไ่ ดด้ ีดู กจ็ ะพบเห็นได้ และจุดที่เราพบน้ัน อาจเปน็ จดุ บอดท่ีส�ำ คญั ที่สุด ของเขา ซึ่งเราก็คาดไม่ถึงว่าเขาจะมีอย่างน้ันหรือเป็น อย่างน้ี คือ เขาอาจมีดีภายนอกซ่ึงมองได้ทุกอย่างจริง แตเ่ ขาอาจขาดดภี ายในกเ็ ป็นได้ ดภี ายในทน่ี า่ จะขาดไป คอื ความส�ำ นกึ ในความดี ของบคุ คลอน่ื แลว้ ยอมรบั ความดขี องเขา และหากวา่ จดุ บอดของชีวิต

D hamma to Hi-speed 19 ความดีเชน่ นัน้ เขาทำ�ใหแ้ ก่ตัวเอง ตวั เองยอมรับวา่ นนั่ เปน็ บุญคุณ ซึง่ ตวั เองจะตอ้ งจารกึ ไว้ในใจ แลว้ หาทางตอบบุญแทนคณุ น้ันตลอดไป ความสำ�นึกในบุญคุณของคนอื่น และยอมรับ ท่ีจะตอบสนองพระคุณนั้น ที่เรียกกันในภาษาพระว่า “กตัญญูกตเวทิตาธรรม” หรือเรียกส้ันๆ ว่า “ความกตัญญ”ู ความกตัญญูน้ีจัดว่าเป็นคุณธรรมพ้ืนฐาน ของชวี ติ ใครมคี วามกตญั ญกู ไ็ ดช้ อ่ื วา่ ไดส้ รา้ งพน้ื ฐาน ชีวิตไว้ดีแล้ว ชีวิตของเขาก็จะรุ่งโรจน์สูงส่งยั่งยืน ต่อไปได้โดยไม่มวี ันตกอับง่ายๆ ใครขาดความกตญั ญู กถ็ อื วา่ ขาดพน้ื ฐานชวี ติ ที่ดีและมั่นคงไป แม้เขาจะมีดีอย่างอื่นร้อยดีพันดี อย่างไร แตถ่ ้าขาดดกี ตัญญูเสยี อย่างเดียวแล้ว ก็ รุง่ เรืองมั่นคงอยไู่ ด้ไม่นาน เปรียบเหมือนอาคารหรือสิ่งปลูกสร้างใหญ่ๆ ทม่ี น่ั คงแขง็ แรงตา้ นลมตา้ นฝนอยไู่ ดก้ เ็ พราะมรี ากฐาน ทม่ี ่นั คงแข็งแรง สว่ นอาคารที่สูงใหญ่ บางอาคาร ซง่ึ วางรากฐานไวไ้ มเ่ พยี งพอ แมข้ า้ งบนจะตกแตง่ ไว้ สวยงาม ใชว้ ัสดทุ ี่ดแี ละคงทนสักปานใด สักวันหนง่ึ บริษัท สำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพอื่ พทุ ธศาสน์ จำ�กดั

ธ20 รรมะไฮสปีด ก็จะตอ้ งพงั ครืนลงมาแน่นอน บางทสี รา้ งยงั ไมท่ นั เสรจ็ ก็พงั ลงมาเสียแล้ว เป็นอย่างน้ีนี่เอง รากฐานที่มั่นคง เขาถึงไม่กา้ วหนา้ เป็นส่ิงจำ�เปน็ สำ�หรบั ส่ิงกอ่ สร้างใหญๆ่ ฉันใด ความกตัญญู ก็เป็นพืน้ ฐานชวี ิต อนั จ�ำ เป็นสำ�หรบั คน ทต่ี อ้ งการเปน็ ใหญ่เป็นโต และต้องการความรุ่งเรอื ง ฉนั นน้ั แม้องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ท่านก็ทรง รบั รองไวว้ า่ “ความกตญั ญกู ตเวที เปน็ พนื้ ฐานของ เหล่าสัตบุรษุ ชนคนด”ี ดงั นี้ เพราะฉะนั้น ในกรณีที่เราเห็นว่า เขาดีทุกอย่าง แต่ทำ�ไมไม่เจริญน้ัน เขาอาจจะมีความบกพร่อง โดย ขาดความกตัญญูอันเป็นจุดบอดสำ�คัญก็เป็นได้ คือ เขาอาจจะเป็นคนที่อกตัญญูต่อพ่อแม่เขา หรือต่อผู้มี พระคณุ คนใดคนหนง่ึ ซง่ึ เราไมอ่ าจรู้ หรอื ไมอ่ าจมองเหน็ ความเปน็ ไปของเขากเ็ ปน็ ไปได้ จดุ บอดของชีวิต

D hamma to Hi-speed 21 อันพฤติกรรมของคนอกตัญญูน้ัน อาจแสดงออก ให้เห็นเพียงผิวเผิน เช่นกับพ่อแม่ก็ไม่มีความเคารพ คารวะท่าน ไม่ให้เกียรติท่าน แถมบางคร้ังยังลบหลู่ ท่านเสียอีก บางทีอาจเอาพ่อเอาแม่ไปล้อกันเล่นเห็น เป็นของสนุกปากไปเสียก็มี ท่ีแสดงแรงขึ้นไปหน่อยก็ถึงพูดจาถากถางพ่อแม่ ด่าทอท่าน แสดงกิริยาป้ันปึ่งปึงปังใส่หน้าท่าน ใส่แง่ ใส่งอนท่าน รวมถึงพูดจาดูถูก ตัดรอนบุญคุณท่านให้ ท่านช้ำ�ใจ และที่แสดงออกอย่างแรงที่สุดก็ถึงกับลงไม้ลงมือ ทุบตี เตะต่อย ทำ�ร้ายท่านทั้งทางร่างกายและจิตใจ น่คี อื พฤตกิ รรมของคนอกตญั ญทู งั้ สิ้น คนอกตญั ญนู น้ั จดั วา่ เปน็ “คนพืน้ เสยี ” หาความเจรญิ ไมไ่ ดเ้ ลยทเี ดยี ว ใครมอี ยา่ งนแ้ี มเ้ พยี ง อย่างเดียวก็ชื่อว่ามีจุดบอดในตัว ซึ่งจะเป็นเหตุ บั่นทอนความเจรญิ ตา่ งๆ ได้ มใิ ชเ่ ฉพาะตอ่ พ่อแมเ่ ท่านน้ั ที่เราควรแสดงความ กตัญญูตอบ ไม่ควรลบหลู่คุณ แม้ผู้อ่ืนซ่ึงเคยมีพระคุณ แม้เพียงเล็กน้อยก็ไม่ควรลืม ท่านว่า ใครก็ตามที่ให้ข้าวหน่ึงคำ� นำ้�หนึ่งขัน แก่เราด้วยน้ำ�ใจ จงถือว่านั่นเป็นบุญคุณที่ควรหาทาง บรษิ ัท สำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพอ่ื พทุ ธศาสน์ จำ�กดั

ธ22 รรมะไฮสปีด ตอบสนองให้ได้อย่างน้อยก็สักคร้ังหน่ึง อย่างน้ีจึงจะ ถอื ว่าเปน็ คนดแี ท้ อยา่ งในสมยั พทุ ธกาล มพี ราหมณค์ นหนง่ึ ชอ่ื ราธะ เปน็ คนศรทั ธาอยากบวชจึงไปอาศยั อยู่ในวัด ปรนนบิ ัติ พระอยู่นานขอให้ท่านบวชให้ แต่ไม่มีพระองค์ใดยอม บวชให้ ทั้งน้ี เพราะมีธรรมเนียมของพระอยู่ว่า รูปใด เป็นอุปัชฌาย์บวชพระใหม่จะต้องรับภาระพระใหม่นั้น อย่างน้อยก็ ๕ ปี จะต้องพาไปไหนต่อไหนด้วย จะทิ้ง ขว้างไม่ได้ จะต้องหาเล้ียง ต้องสอนหนังสือกรรมฐาน ให้ เจ็บไข้จะต้องพยาบาลรักษา นับว่าเป็นภาระหนัก จงึ ไมม่ ใี ครบวชให้ ไมม่ ีใครบวชใหเ้ ราเลย ราธะพราหมณ์เสียใจมากที่ไม่ได้บวช ถึงกับกิน ไม่ได้นอนไม่หลับ เรื่องถึงพระพุทธเจ้าจึงประชุมสงฆ์ ตรสั ถามอาสาสมัครทจี่ ะใหร้ าธะบวช พระสารบี ุตรทลู รับอาสา จดุ บอดของชีวิต

D hamma to Hi-speed 23 ทรงถามว่า พราหมณ์คนน้ีเป็นญาติหรือเป็น คนรู้จักกัน พระสารีบุตรทูลว่าไม่ได้เป็นญาติและไม่ได้ เป็นคนรจู้ กั กนั แต่จำ�ไดว้ า่ เมื่อหลายปีมาแล้ว พราหมณ์ คนน้ีเคยใส่บาตรให้ทัพพีหนึ่ง คิดถึงบุญคุณข้อน้ีของ พราหมณค์ นนจ้ี ึงรบั อาสาบวชให้ พระพทุ ธองคท์ รงอนุโมทนา และตรัสสรรเสรญิ พระสารบี ตุ รวา่ เปน็ พระเถระยอดกตญั ญู ราธะพราหมณ์ เลยได้บวช เพราะอาศัยอานิสงส์ข้าวสุกท่ีใส่บาตรเพียง ทัพพีเดยี ว และแรงกตญั ญูแทๆ้ พระสารบี ตุ รทา่ นไมเ่ คยลมื บญุ คณุ ใคร แมอ้ าจารย์ คนแรกของท่านซ่ึงสอนให้ท่านบรรลุมรรคผลเบ้ืองต้น คือท่านพระอัสสชิ หนึ่งในจำ�นวนพระปัญจวัคคีย์ ท่าน ก็เคารพเสมอต้นเสมอปลาย โดยจะนอนผินศีรษะไป ทางท่ีพระอัสสชิอยู่เสมอ จะไม่ยอมนอนหันเท้าไปทาง ทอ่ี าจารยอ์ ยู่เป็นเด็ดขาด นี่คือปฏิปทาของพระเถระยอดกตัญญู ซ่ึงท่าน ก็ได้เจริญสูงสุดในพระพุทธศาสนาในทางปัญญาและ ทางเทศนาได้ ดังนน้ั หากเราสงสยั ว่าทำ�ดไี ม่ไดด้ ี กล็ องดวู ่า ตัวเองขาดความกตญั ญูไปบา้ งหรอื ไม่ มีจดุ บอดใน ชีวิตข้อนี้หรือไม่ บางทีอาจจะหมดข้อกังขาเองว่า บรษิ ัท สำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพยี รเพอื่ พทุ ธศาสน์ จ�ำ กดั

ธ24 รรมะไฮสปดี “ออ้ ... เพราะขาดความกตญั ญนู ่เี อง จงึ ท�ำ ใหช้ ีวิตดบั อยจู่ นทุกวันน้”ี หนูจะต้ังใจเรียน เพือ่ ให้พ่อแมช่ ื่นใจครับ/ค่ะ คนทำ�ผิดคิดร้ายตอ่ ผมู้ ีคณุ นัน้ ย่อมประสบเหตุการณ์ทคี่ าดไม่ถึง ทเี่ รียกวา่ อาญาสวรรค์ เป็นตน้ วา่ ไดร้ ับทกุ ขเวทนาแสนสาหสั , ขัดสนเงินทอง, ตอ้ งเจ็บปว่ ยดว้ ยโรคร้าย, เสยี สตเิ ป็นบ้าใบ,้ ท�ำ อะไรไม่เจริญก้าวหน้า, ถกู กลา่ วหาใสร่ า้ ย, ไร้ญาตอิ ยเู่ ดียวดาย, ฉบิ หายเพราะถูกโกง ปล้นจี,้ ไฟไหมท้ อี่ ยู่อาศยั , อายสุ ั้นพลันตายเร็ว เปน็ ต้น ผลกรรมของการเปน็ คนเนรคุณ จงึ น่ากลวั นัก อย่าท�ำ กนั เลย จุดบอดของชีวติ

D hamma to Hi-speed 25 ศัพทอ์ งั กฤษท่นี า่ สนใจในบทน้ี Virtue [n.] เวอ’ช ุ คณุ ธรรม Base [n.] เบส พน้ื ฐาน Grateful [adj.] เกรท’ฟลู กตญั ญู Appreciate [vt] อะพร’ี ชเี อท กตเวที Generous [adj.] เจน’นะเรสิ มนี �ำ้ ใจ Courtesy [n.] เคอ’ทซี ี อธั ยาศยั ไมตรี Progress [n.] โพร’เกรส มคี วามกา้ วหนา้ Dead spot [n.] เดด สพอท จดุ บอด Life [n.] ไลฟ ฺ ชวี ติ Ungrateful [n.] อนั เกรท’ฟลู อกตญั ญู Unknown [n.] อนั โนน’ ไมร่ ู้ Favor [n.] ฟะ’เวอะ บญุ คณุ ความกตญั ญูกตเวที เป็นพืน้ ฐานของคนดี Gratitude is the foundation แกรท’ททิ ูด ธสิ เธอะ เฟาเด’เชิน of good Person. ออฟ กดู เพอ’เซนิ . .เครอ่ื งหมาย ใตค้ �ำ อา่ นภาษาองั กฤษ เพอ่ื ใชร้ ะบอุ กั ษรทอ่ี อกเสยี ง ใMนiกlkาร[เมขิลียคนฺ]ค�ำสอ่วา่นนใหญโดม่ ยกั อออา่ กนเวส่าียงมค้วิ ลซ้าึ่งยผสดิรหะลกั เ-ขออะงกาเรบอาอๆกเสเชียน่ ง ทีถ่ กู ควรออกเสยี งพูดเป็น มิ้วเคอะ บรษิ ทั สำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพยี รเพือ่ พทุ ธศาสน์ จำ�กัด

ธ26 รรมะไฮสปดี ว าบสารน มา ี “วาสนาบารม”ี เปน็ ที่ยอมรับกนั ทว่ั ไปว่า ถ้าใครมีแล้วจะเป็นคนสมบูรณ์พูนสุขด้วยลาภยศ และฐานะหน้าท่ี คนมวี าสนาบารมดี จี ะเปน็ ที่นบั หน้า ถือตาของบคุ คลทุกช้นั แม้หากจะมผี ู้ปองร้าย มีคน อจิ ฉาริษยา หรอื มีคนคิดล้มอ�ำ นาจวาสนา ดว้ ยการ ท�ำ ดที ำ�เด่นแขง่ กม็ กั จะสู้ไมไ่ ด้ แพ้ภยั ตัวเองไป จึง มคี �ำ พงั เพยทีพ่ ดู กนั ตดิ ปากวา่ “แข่งเรือแข่งแพพอแข่งได้ แข่งบุญแข่งวาสนา แขง่ กนั ยาก” วาสนาบารมี

D hamma to Hi-speed 27 วาสนานน้ั หมายถงึ ความดงี ามทไ่ี ดเ้ คยท�ำ สง่ั สม ไว้มานาน เคยพอกพูนมานาน จนกลายเป็นบารมีที่ สมบูรณ์เต็มที่ สามารถสนองผลให้ผู้ทำ�ได้ถึงฝ่ังแห่ง ความปรารถนาทุกประการ ทั้งไม่รู้จักหมดสิ้นไปง่ายๆ เหมือนใชเ้ งนิ ใชท้ องดว้ ย คนมีวาสนาบารมีแม้จะอยู่ในป่าเขา แม้จะเกิด ในสลัมในครอบครัวที่ยากจน เม่ือได้สร้างวาสนาบารมี ต่ออีก ก็จะทำ�ให้ชีวิตค่อยๆ รุ่งเรืองข้ึนตามลำ�ดับ จน กระทั่งอย่ใู นขนั้ แนวหน้าของคนทง้ั หลาย ในทัศนะทางพระพุทธศาสนา พระพุทธเจ้าทรง สอนวา่ วาสนาบารมนี น้ั เราสามารถสรา้ งขน้ึ มาได้ ท�ำ ให้ เกดิ แต่ตัวได้ วิธีสร้างวาสนาบารมีก็คือปฏิบัติตนให้มีคุณธรรม ๓ ประการครบถว้ น คุณธรรม ๓ ประการน้ี จะหลอมตัว กันกลายเป็นวาสนาบารมี และทำ�ให้ผู้น้ันกลายเป็น คนมีวาสนาบารมีท่ีสมบูรณ์พูนสุขและอยู่ในฐานะที่ เหนือกว่าผู้ด้อยวาสนาบารมีในทุกๆ ด้าน คุณธรรม ๓ ประการนนั้ เรียกเป็นภาษาของพระพุทธเจา้ คือ ๑. ปพุ เพกตปุญญตา ๒. ปฏริ ปู เทสวาสะ ๓. อัตตสัมมาปณธิ ิ บรษิ ัท สำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพทุ ธศาสน์ จ�ำ กดั

ธ28 รรมะไฮสปดี ๑. ปุพเพกตปุญญตา ได้แก่ ความเป็น ผสู้ รา้ งความดไี วแ้ ตก่ อ่ น ขอ้ นจ้ี ดั เปน็ วาสนาเกา่ เบอ้ื งตน้ ทมี่ ีทเ่ี ป็นมาแตแ่ รก ค�ำ ว่า “ก่อน” ในที่น้แี ยกออกเป็น ๒ ระยะคอื ในชาติก่อนๆ กบั ในวนั กอ่ นๆ ของชาตนิ ้ี ความดที ีส่ ร้างไวแ้ ต่ชาตกิ อ่ นๆ เช่น เคยให้ทาน มามาก เคยรักษาศีลมามาก เคยอบรมจิตมามาก ย่อม สนองผลให้ผู้ทำ�ตั้งแต่เกิดใหม่ๆ เลยทีเดียว เช่น ทำ�ให้ เกดิ ในตระกลู ทรี่ �่ำ รวยมง่ั คง่ั ท�ำ ใหม้ รี ปู รา่ งดี สมประกอบ มีสติปัญญาดีสมองดี คนประเภทน้ีย่อมได้เปรียบผู้อื่น คอื เกดิ มากด็ เี ลย ประเภททเี่ รยี กวา่ “เกดิ มามบี ญุ ” น่ันแหละ เกิดมาจน พ่อแม่ไมม่ เี งนิ ส่วนความดีท่ีสร้างไว้ ส่งเสีย บวชเรียนกไ็ ด้ แต่วันกอ่ นๆ ในชาตินี้ หมายถึง เมื่อเกดิ มาเป็นคนแล้ว ไม่ได้ประมาทมวั เมาในชวี ิต ดว้ ยคดิ วา่ ตัวเองได้ “มีบุญมาเกดิ ” แลว้ กต็ ัง้ ใจทำ�ความดตี า่ งๆ ใหช้ ีวิต วาสนาบารมี

D hamma to Hi-speed 29 เช่น ในวัยเด็กก็ศึกษาหาความรู้ ในวัยหนุ่มวัย สาวก็หมั่นหาทรัพย์สมบัติเป็นทุนสำ�รอง รู้จักประหยัด หนักเอาเบาสู้ ยากลำ�บากชนิดหัวหกก้นขวิดมาแล้ว แตต่ ้น คนเชน่ น้ีเรยี กวา่ ได้ท�ำ ความดมี าแตว่ นั ก่อนๆ ซึง่ จะส่ังสมอบรมให้มีประสบการณ์ มีความรู้มีความ สามารถ และปฏิภาณไหวพรบิ รอบตวั คนที่มีปุพเพกตปุญญตาครบท้ัง ๒ ระยะ คือ ทั้งความดีเก่าในชาติก่อน และความดีใหม่ในชาตินี้ วาสนาบารมีอันนั้นก็จะเป็นหลักประกันชีวิตเบ้ืองต้น ไดว้ ่า ย่อมจะมีโอกาสกา้ วหนา้ ได้มาก ๒. ปฏิรูปเทสวาสะ นั้น หมายถึง การได้ อยู่ในถ่ินที่เหมาะสม อันน้ีก็จัดเป็นข้อสำ�คัญ ในอันท่ี จะสร้างเสริมวาสนาบารมีเหมอื นกนั เพราะคนเราแม้จะมีวาสนาบารมีเบื้องต้น คือ ปุพเพกตปญุ ญตาดมี าแลว้ แต่ไปอย่ใู นสถานทไ่ี มเ่ หมาะ เสีย กร็ ่งุ เรอื งได้ยาก เช่น แม้เป็นบณั ฑิตแต่อยูใ่ นปา่ เขา ก็รุ่งเรืองไม่ได้ เป็นพ่อค้าท่ีเก่งแต่ไปอยู่ในสถานท่ีทำ�เล ห่างไกลความเจริญ ไปมาลำ�บาก กเ็ จริญในการค้าไมไ่ ด้ เป็นข้าราชการ แม้มีมันสมองเป็นเลิศ แต่ว่าไปอยู่ใน ตำ�แหนง่ ทต่ี นั ก็เปน็ ใหญเ่ ป็นโตไดย้ าก บรษิ ทั สำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพยี รเพ่ือพทุ ธศาสน์ จำ�กดั

ธ30 รรมะไฮสปีด ฉะนนั้ การไดอ้ ยอู่ าศัย ในสถานท่ี ในท�ำ เล ขอสมคั รงานทเ่ี ลีย่ งเชียงครับ ในตำ�แหน่งงาน ที่เหมาะสม ท่านจึงจดั ไว้ว่า เปน็ ตัววาสนาบารมีอนั หน่งึ ๓. อัตตสัมมาปณิธิ หมายถึง การตั้งตัว วางตนไวใ้ นทางทีช่ อบ ข้อน้ีได้แก่ การประพฤตปิ ฏบิ ัติ ตัวดี รวมถึงความเปน็ คนมีจติ ใจยดึ มั่นอยใู่ นธรรมด้วย เพราะคนเราแมห้ ากวาสนาเกา่ จะท�ำ ไวด้ เี พยี งใด แตป่ จั จบุ นั เปน็ คนเกเร ประพฤตแิ ตส่ ง่ิ เลวทราม จติ ใจ ใฝ่ต่�ำ อยแู่ ล้วก็ลบล้างวาสนาเกา่ ให้หมดลงได้งา่ ย ตรงกันขา้ ม ทำ�ํ งานดนี ะ ปีนีจ้ ะเลือ่ นขน้ั แม้หากวาสนาเกา่ ไมด่ นี กั ใหเ้ ป็นหัวหน้า แตป่ ระพฤติดี ปฏบิ ตั ิชอบ ยึดมัน่ อยูใ่ นศลี ธรรม ไม่หวนั่ ไหวไปตามอ�ำ นาจ ของสิง่ ย่ัวยใุ นทางโลกมากนัก คุณขอ้ น้ีกจ็ ะทำ�ให้เปน็ คน มีวาสนาบารมไี ด้ วาสนาบารมี