หนึ่งจุดหมายหลายหนทาง REACHING THE SAME GOAL FROM DIFFERENT PATHS_ หนังสือประกอบการร่วมสนทนากับองค์ดาไลลามะ ณ กรุงเดลี สาธารณรัฐอินเดีย ระหว่างวันที่ ๑๕ - ๑๖ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๕๕ แล้วร่ว

date / / Memo

บนั ทกึ วันท่ ี / /

date / / Memo

บนั ทกึ วันท่ ี / /

date / / Memo

บนั ทกึ วันท่ ี / /

date / / Memo

บนั ทกึ วันท่ ี / /

date / / Memo

บนั ทกึ วันท่ ี / /

date / / Memo



๘ เสน้ ทาง เรยี นรู้รอยพุทธศาสนา เสน้ ทางท่ี ๑ นวิ เดลี ๑๓-๑๗ ธนั วาคม ๒๕๕๕ เสน้ ทางท่ี ๒ นวิ เดล-ี อัครา-ทัชมาฮาล ๑๓-๑๙ ธันวาคม ๒๕๕๕ เสน้ ทางที่ ๓ นวิ เดลี ๑๔-๑๗ ธันวาคม ๒๕๕๕ เส้นทางที่ ๔ นวิ เดล-ี อคั รา-ทชั มาฮาล ๑๔-๑๘ ธันวาคม ๒๕๕๕ เส้นทางที่ ๕ นิวเดล-ี อัครา-ทัชมาฮาล ชัยปรุ ะ ๑๒-๑๗ ธันวาคม เส้นทางที่ ๖ นวิ เดล-ี สงั เวชนยี สถาน (พทุ ธคยา ราชคฤห์ นาลนั ทา พาราณสี สารนาถ กสุ นิ ารา ลมุ พนิ ี) ๘-๑๗ ธันวาคม ๒๕๕๕ เสน้ ทางท่ี ๗ นิวเดลี ธรรมศาลา มหาวหิ ารทองของพ่นี ้องซิกข์แห่งอัมริตสาร์ ๑๔-๒๑ ธันวาคม ๒๕๕๕ เส้นทางที่ ๘ นิวเดลี มหาสถปู สาญจี ถ�ำ้ การล์ ่า ภชั ชาทโี่ ลนาฟลา่ -มุมไบ อชันตา เอลโลร่า ๑๔-๒๒ ธันวาคม ๒๕๕๕ หนึ่งจดุ หมาย หลายหนทาง 155

เสน้ ทางท่ี ๑ นิวเดลี ๑๓-๑๗ ธันวาคม ๒๕๕๕ โดยอมรนิ ทรท์ ัวร์ น�ำชมสถานท่ีส�ำคัญในกรุงนิวเดลีเพื่อสัมผัสอารยธรรมเก่าแก่กว่า ๕,๐๐๐ ปีของอินเดีย และนมัสการ พระบรมสารีรกิ ธาตอุ งคส์ ำ� คญั ยง่ิ ของพระพทุ ธเจ้าทพี่ ทุ ธศาสนกิ ชนไม่ควรพลาด พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กรุงนิวเดลี ชมโบราณวัตถุและศิลปกรรมท่ีเก่าแก่และส�ำคัญที่สุดของอินเดียซ่ึง บอกเลา่ ประวตั ศิ าสตรอ์ นั ยาวนานของอารยธรรมลมุ่ นำ�้ สนิ ธแุ ละคงคาสบื ทอดมากวา่ ๕,๐๐๐ ปี และนมสั การพระบรม สารรี กิ ธาตขุ องพระพทุ ธเจ้าซง่ึ ประดษิ ฐานอยบู่ นบษุ บกไมส้ กั แกะสลกั ปดิ ทอง ทช่ี าวไทยไดจ้ ดั สร้างถวายเปน็ พทุ ธบชู า มอบแกช่ าวอนิ เดียเม่อื วนั ที่ ๑๐ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๔๐ บา้ นมหาตมะคานธี (Ghandhi )Smriti สถานทีพ่ ำ� นักจวบจนวาระสุดทา้ ยของมหาตมะคานธีในเดลี เปน็ ท่ี ที่มหาตมะคานธีถูกลอบสังหารขณะออกเดินไปภาวนาประจ�ำวัน ภายในได้จัดให้เป็นสถานที่แสดงเกี่ยวกับชีวิตและ งานของมหาตมะคานธี มหี อ้ งนอนสดุ ทา้ ย เสน้ ทางเดนิ และจดุ สงั หาร สถานปฐมพยาบาลกอ่ นสน้ิ ชวี ติ พรอ้ มหอ้ งหนุ่ ชวี ประวัติ และนิทรรศการรว่ มสมัย วดั อกั ชารด์ าหม์ ( )Akshardham ศาสนสถานใหมส่ ดุ ยง่ิ ใหญข่ องชาวฮนิ ดู สรา้ งดว้ ยหนิ ออ่ นสขี าวและสชี มพู ตง้ั อยรู่ มิ ฝง่ั แมน่ ำ�้ ยมนุ า นบั เปน็ ศาสนสถานใหมท่ ม่ี คี วามใหญโ่ ตมากกลา่ วขานกนั วา่ จะเปน็ สงิ่ มหศั จรรยใ์ หมข่ องโลก และใหญโ่ ตทส่ี ดุ ในอนิ เดยี นอกจากมหาวหิ ารอนั โอฬารจากการแกะสลกั หนิ ทรายสชี มพเู ปน็ รปู นานาเทพนบั หมน่ื องค์ แลว้ ภายในมหี ้องแสดงหนุ่ เคลอื่ นไหวเกีย่ วกับศาสดาและหอ้ งแสดงความเปน็ มาของประเทศอนิ เดีย เสน้ ทางที่ ๒ นิวเดล-ี อคั รา-ทัชมาฮาล ๑๓-๑๙ ธันวาคม ๒๕๕๕ โดยอมรนิ ทร์ทัวร์ น�ำชมสถานท่ีท่องเที่ยวส�ำคัญในกรุงนิวเดลีเช่นเดียวกับ เสน้ ทางที่ ๑ และนำ� สเู่ มอื งอคั ราซงึ่ ตงั้ อยใู่ นรฐั อตุ ตระประเทศซง่ึ เปน็ รฐั ที่มีช่ือเสียงด้านการท่องเท่ียวมากที่สุดรัฐหน่ึงของอินเดียพร้อมเยี่ยม ชมแหล่งท่องเท่ียวส�ำคัญได้แก่ ทัชมาฮาล หน่ึงในเจ็ดสิ่งมหัศจรรย์ของโลกท่ีได้รับการ ขนานนามว่าเป็นสถาปัตยกรรมแห่งความรักที่สวยท่ีสุดในโลก โดยพระเจา้ ชาห์ จาฮาน (Shah )Jahan ตงั้ ในสวนรมิ ฝง่ั แมน่ ำ�้ ยมนุ าใน เมอื งอคั รา สว่ นทม่ี ชี อ่ื เสยี งทสี่ ดุ คอื หลมุ ศพของพระนางมมุ ตซั มาฮาล ซ่ึงถูกสร้างด้วยหินอ่อนสีขาว ขึ้นช่ือกับภาพประดับลวดลายหินมีค่า งดงามยิ่ง 156

อัคราฟอร์ท พระราชวังที่ย่ิงใหญ่สร้างขึ้นโดยใช้เวลาท่ี ยาวนานถึงสามยุคของกษัตริย์แห่งราชวงศ์โมกุล มีลักษณะเป็น ก�ำแพงสองชั้นและป้อมอาคารทางเข้าส่ีทิศ ภายในประกอบด้วย พระราชวังมัสยิด สวนดอกไม้ อาคารหินทรายสีแดงสร้างโดย กษัตรยิ ์อกั บาร์ เสน้ ทางท่ี ๓ นวิ เดลี ๑๔-๑๗ ธันวาคม ๒๕๕๕ โดยหิมาลายนั ฮอลเิ ดย์ นำ� ชมสถานทท่ี อ่ งเทย่ี วสำ� คญั ๆ ในกรงุ นวิ เดลี อาทิ สกั การะ พระบรมสารีริกธาตุท่ีพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ และน�ำเยี่ยมคารวะ อนสุ รณส์ ถานทา่ นมหาตมะคานธที รี่ าชฆาฎ (Raj )Ghat ตอ่ ดว้ ยสถานที่ พำ� นกั จวบจนวาระสดุ ทา้ ยของมหาตมะคานธี ‘Ghandhi Smirti’ ชม กรุงเดลเี มืองหลวงของประเทศอนิ เดยี อาทิ ราชปาตภิ าวนั ท�ำเนียบ รฐั บาลทกี่ อ่ สรา้ งดว้ ยหนิ ทรายรปู รา่ งผสมแบบองั กฤษและโมกลุ ประตู เมอื งอนิ เดยี ใชเ้ ปน็ อนสุ าวรยี ข์ องทหารทเ่ี สยี ชวี ติ ในสงครามโลกครงั้ ทหี่ นง่ึ จดุ ไฟอมรชวี นิ บชู าวญิ ญาณนกั รบไมเ่ คยดบั ตง้ั แต่ พ.ศ. ๒๔๗๔ พรอ้ มชอ้ ปปง้ิ ทถ่ี นนจนั บาท ( )Janpath ซอื้ สนิ คา้ พน้ื เมอื งของประเทศ อินเดียที่มาทั่วสารทิศพร้อมทั้งแหล่งช็อปปิ้งส�ำหรับนักท่องเที่ยว ไม่วา่ จะเป็นสินคา้ หตั ถกรรมและงานฝีมือพ้ืนเมอื งตา่ งๆ เส้นทางท่ี ๔ นวิ เดลี-อคั รา-ทชั มาฮาล ๑๔-๑๘ ธนั วาคม ๒๕๕๕ โดยหิมาลายัน ฮอลเิ ดย์ นำ� ชมกรงุ นวิ เดลเี ชน่ เดยี วกบั โปรแกรมท่ี ๓ และนำ� ชมเมอื ง อัครา ทชั มาฮาล และอคั ราฟอรต์ เช่นเดียวกับเส้นทางที่ ๒ หนง่ึ จุดหมาย หลายหนทาง 157

เสน้ ทางท่ี ๕ นวิ เดล-ี อคั รา-ทัชมาฮาล ชัยปุระ ๑๒-๑๗ ธันวาคม โดยหิมาลายนั ฮอลิเดย์ นำ� ชมสถานทท่ี อ่ งเทย่ี วทมี่ ชี อ่ื เสยี งในสามเมอื งใหญ่ ไดแ้ ก่ นวิ เดลี อคั รา และชยั ปรุ ะ เชน่ เดยี วกบั เสน้ ทาง ที่ ๓ และ ๔ แลว้ เดินทางสชู่ ยั ปรุ ะ เพือ่ เยยี่ มชมอกี กลมุ่ ศรทั ธาของชาวอินเดีย ประกอบด้วย ฟารเ์ ตหป์ รุ ะสกิ รี ( )FatehpurSikri หนง่ึ ในเมอื งหลวงขนาดยอ่ มและงดงามมากของพระเจา้ อกั บารซ์ ง่ึ เปน็ ท่ี ฝังศพของนักบุญมุสลิม เชกซาลีบจิษฎีในนิกายซูนี และทัชมาฮาลน้อยหรือสุสานอิติมัด อุด เดาลาห์ (Itimad-ud- Daulah’s )Tomb มขี นาดยอ่ มกวา่ ทชั มาฮาลแต่งดงามไม่แพก้ นั พระราชวงั แหง่ สายลม (Hawa )Mahal สญั ลกั ษณป์ ระจำ� เมอื งชยั ปรุ ะ โดดเดน่ ดว้ ยสถาปตั ยกรรมทส่ี รา้ งดว้ ย หินทรายสีแดงและสีชมพูสูง ๕ ชั้นคล้ายพีระมิด ถ้ามองจากด้านนอกเข้ามาดูคล้ายฉากมากกว่าจะเป็นพระราชวัง ในแต่ละช้ันของพระราชวังมีการตกแต่งประดับประดาด้วยระเบียงหินอ่อนท่ีแกะสลักเป็นลายคล้ายตาข่ายที่งดงาม และประณตี พร้อมบานหน้าตา่ งเลก็ ๆ จำ� นวนมากถึง ๙๕๓ บาน มองดูคลา้ ยรวงผ้งึ พระราชวังแอมเบอร์ฟอร์ท (Amber )Fort เดิมเคยเป็นราชธานีของเมืองชัยปุระ สร้างอยู่บนเนินเขาสูง ตรงตำ� แหนง่ เดมิ ทเี่ คยเปน็ ปอ้ มปราการเกา่ ในศตวรรษที่ ๑๑ ปอ้ มแหง่ นเ้ี ปน็ ตน้ แบบทด่ี ขี องสถาปตั ยกรรมแบบราชปตุ ภายในพระราชวงั แอมเบอร์ฟอรท์ ประกอบด้วยพระตำ� หนกั ตา่ งๆ ที่เปดิ ใหน้ กั ท่องเที่ยวเขา้ ชม พระราชวงั หลวง (City Palace )Museum สถานทปี่ ระทบั ของมหาราชาองคป์ จั จบุ นั ภายในมพี พิ ธิ ภณั ฑข์ อง มหาราชาแห่งชัยปุระในยุคก่อนๆ อาทิ พรมภาพเขียน และที่โดดเด่นมากท่ีสุดคือฉลองพระองค์ของมหาราชา มโธสงิ หท์ ี่ ๑ ทม่ี ขี นาดใหญม่ าก และฉลองพระองคป์ กั ดน้ิ ทองของมหาราณที หี่ นกั เกอื บ ๑๐ กโิ ลกรมั รวมถงึ หมอ้ เงนิ ใบยกั ษ์ ๒ ใบหนกั ราว ๓๔๕ กิโลกรัม เส้นทางท่ี ๖ นิวเดลี-สังเวชนียสถาน (พุทธคยา ราชคฤห์ นาลันทา พาราณสี สารนาถ กุสินารา ลุมพินี) ๘-๑๗ ธันวาคม ๒๕๕๕ โดยหิมาลายัน ฮอลเิ ดย์ นำ� ชมส่ีสังเวชนียสถานที่มชี ่ือเสยี งโด่งดงั ไปทว่ั โลก เมอื งราชคฤห์ ชมซากมหาวทิ ยาลยั พทุ ธศาสนาทเ่ี คยรงุ่ เรอื ง โด่งดังมากที่สุดในโลกท่ีนาลันทาเก่า สักการะหลวงพ่อด�ำ พระพุทธ- รูปที่มีความส�ำคัญองค์หน่ึงซ่ึงหลงเหลืออยู่ ชมวัดเวฬุวันมหาวิหาร วัดแห่งแรกในพระพุทธศาสนาและสระน้�ำที่พระพุทธองค์เคยสรง 158

พระวรกาย แลว้ ขนึ้ เขาคชิ ฌกฏู สวดมนตภ์ าวนาเบอื้ งหนา้ มลู คนั ธกฎุ ี ชม ถำ้� พระมหาโมคลานะ ถำ้� สกุ รขาตา และชมทวิ ทศั นเ์ มอื งราชคฤหจ์ าก พื้นสูง รวมท้ังถนนและคุกพระเจ้าพิมพิสาร รวมทั้งจุดพระเทวทัต ลอบท�ำร้ายพระพุทธองค์ แวะชมซากชีวกัมพวัน “สวนมะม่วงของ หมอชีวก” ชมซากก�ำแพงเมืองโบราณ สถูปทพ่ี บกนั ระหว่างพระเจา้ พิมพิสารกับมหาบุรุษก่อนตรัสรู้ รอยเกวียนโบราณ หลักฐานวัตถุ ท่ีเห็นเด่นชัดที่สุดของการสัญจรไปมาหรือการค้าขายในอดีตของ เมืองราชคฤห์ พทุ ธคยา สถปู บา้ นนางสชุ าดา วดั ชาวพทุ ธนานาชาติ พระ เจดยี พ์ ทุ ธคยา สถานทต่ี รสั รอู้ นตุ ตรสมั มาสมั โพธญิ าณ อทิ ปั ปจั จยตา ปฏิจจสมุปบาท และอริยสัจ ๔ ของพระผู้มีพระภาคเจ้า สักการะ หลวงพอ่ พระพทุ ธเมตตา พระพทุ ธปฏมิ ากรปางชนะมารอายุ ๑,๔๐๐ ปเี ศษ สกั การะพระแทน่ วชั รอาสนภ์ ายใตร้ ม่ พระศรมี หาโพธ์ิ และนมสั การสตั ตมหาสถาน รว่ มทำ� บญุ ทอดผา้ ปา่ ถวาย ตามอัธยาศัย ณ วดั ไทยพทุ ธคยา พาราณสี ล่องเรือชมแม่น้�ำคงคา ชมพิธีบูชาพระอาทิตย์และการอาบน้�ำล้างบาปของชาวฮินดูริมฝั่งแม่น้�ำ คงคาและพิธีการเผาศพซึ่งสืบทอดมานาน ๔,๐๐๐ ปี แล้วเดินทางสู่สารนาถ หรือป่าอิสิปตนมฤคทายวันในอดีต แวะเจาคันธีสถูป สถานที่ที่พระพุทธองค์ทรงพบปัจจวคีย์ ธัมมราชิกสถูป และธัมเมกขสถูป สถานทรงแสดงปฐม- เทศนาธมั มจกั กปั ปวตั ตนสตู ร สกั การะพระมลู คนั ธกฏุ ิ ยสเจดยี ์ สถานทที่ ยี่ สกลุ บตุ รพบพระพทุ ธองค์ ชมพพิ ธิ ภณั ฑ์ สารนาถ ท่ีประดิษฐานพระพุทธรูปปางปฐมเทศนา และหัวเสาอโศกรูปสิงห์ท่ีเก่าแก่และงดงามท่ีสุดในโลก ถือเป็น ตราสัญลักษณ์ของสาธารณรัฐอินเดียในปัจจุบัน หากมีเวลาอาจแวะมูลคันธกุฎีของอนาคาริก ธรรมปาละ ชาวศรี- ลงั กาผ้ฟู ้นื ฟพู ุทธศาสนาและสังเวชนียสถานในอนิ เดยี คนส�ำคัญ กสุ นิ ารา ชมสาลวโนทยาน สถานทเี่ สดจ็ ดบั ขนั ธปรนิ พิ พาน บูชาสักการะพระพุทธรูปปางปรินิพพานมกุฎพันธนเจดีย์ สถานท่ี ถวายพระเพลิงพระสรีระของพระพุทธเจ้า เย่ียมชมวัดไทยกุสินารา เฉลิมราชย์ ร่วมทำ� บุญทอดผ้าป่าถวายวดั ไทย ลมุ พนิ ี ชมสวนลมุ พนิ วี นั ในอดตี เปน็ อทุ ยาน ตง้ั อยกู่ ง่ึ กลาง ระหวา่ งกรงุ กบลิ พสั ดแ์ุ ละกรงุ เทวหะ นมสั การสถานรอยพระพทุ ธบาท ท่ีประทับลงมายังพ้ืนปฐพีเป็นครั้งแรก เจริญพระพุทธมนต์ เจริญ สมาธิภาวนาแล้วชมหินสลักภาพประสูติ ชมเสาอโศกและสระ โบกขรณี เยี่ยมชมวัดไทยลุมพินี ร่วมท�ำบุญทอดผ้าป่าถวายวัดไทย สาวตั ถี ชมสถานทพ่ี ระพทุ ธองคแ์ สดงยมกปาฏหิ ารยิ ์ เยยี่ มชมวดั เชต- วันมหาวิหาร นมัสการพระคันธกุฎี นมัสการอานันทโพธิ ต้นโพธิ์ ทมี่ ีอายุยืนยาวมาจนถึงปจั จบุ นั และชมเมืองสาวัตถใี นอดตี หน่งึ จดุ หมาย หลายหนทาง 159

เส้นทางท่ี ๗ นิวเดลี ธรรมศาลา มหาวหิ ารทองของพี่นอ้ งซิกข์แหง่ อมั ริตสาร์ ๑๔-๒๑ ธนั วาคม ๒๕๕๕ โดยเนอวาน่า ทราเวล ธรรมศาลา หรอื ทิเบตน้อย น�ำชมสถานท่ีสำ� คญั ต่างๆ อาทิ วดั นมั เกล (Namgyal )Temple หรอื วดั ธรรมศาลา มหาวหิ ารแหง่ ชาวทเิ บตในเมอื งธรรมศาลา ชมุ ชนอนั เปน็ ทต่ี ง้ั รฐั บาลพลดั ถน่ิ ในอนิ เดยี ถอื เปน็ ศนู ยก์ ลางทางจติ วญิ ญาณและจารกิ แสวงบญุ ของชาวทเิ บต ประดษิ ฐานพระพทุ ธรปู ศกั ดส์ิ ทิ ธอ์ิ นั เปน็ ทสี่ กั การบชู า อาทิ Sakyamuni Buddha, Padmasambhava Buddha, Avalokitesvara Buddha มกี ารสอน แสดงธรรมและนำ� ภาวนาโดยองคด์ าไลลามะแกม่ หาชนนบั พนั นบั หมนื่ คนเปน็ ประจำ� พระตำ� หนกั ประทบั ของพระองค์ อยูด่ ้านหลงั ของมหาวหิ ารซึ่งต้งั อยู่บนยอดเขา มีเสน้ ทางเดินประทักษณิ รอบเขาและมหาวิหารดว้ ย สถาบันนอร์บูลิงกา (Norbulinga )Institute ก่อต้ังข้ึนเพ่ืออนุรักษ์และเผยแพร่ศิลปวัฒนธรรมของทิเบต ใหค้ งอยสู่ บื ไป ภายในสถาบนั จะมสี ง่ิ กอ่ สรา้ งตา่ งๆ ทท่ี ำ� ใหเ้ หน็ ภาพของชนบททงั้ ยงั มี Tibet Museum พพิ ธิ ภณั ฑท์ จี่ ดั แสดงเร่ืองราวของประเทศทิเบตและชาวทิเบต ห้องสมุดพุทธศาสนาซึ่งเป็นสถานที่ที่รวบรวมหนังสือเอาไว้มากมาย โรงปฏิบัติงานศิลปะ ทั้งงานปักผ้า งานประติมากรรมโลหะ งานเพ้นท์ งานไม้ และงานแกะสลัก งานที่โดดเด่นคือ งานเขยี นและงานปกั เชน่ “ภาพถงั กา” ที่มชี ่ือเสียง The Gyuto Ramoche Tantric Monastery วดั ในศาสนาพทุ ธ นกิ ายตันตระ สถานพ�ำนักขององค์การ์มาปะ ท่ียึดถือองค์ ดาไลลามะเป็นแบบอย่าง ปัจจุบันมีพระจ�ำ พรรษาทวี่ ดั น้ปี ระมาณ ๑๕๐ คน พิพิธภัณฑ์ และหอจดหมายเหตุ แห่งรัฐบาลทิเบตพลัดถิ่น ศูนย์กลางใน การบริหารงาน ส�ำหรับชาวทิเบตพลัดถ่ิน และช่วยเหลือชาวทิเบตล้ีภัย ภายในมีหอ จดหมายเหตุ และห้องสมุดท่ีเก็บรวบรวม เอกสาร ต�ำรา พระสูตรโบราณไว้กว่า ๑๐๐,๐๐๐ เลม่ ชมวธิ กี ารเกบ็ รกั ษาเอกสารและบนั ทกึ ตา่ งๆ รวมทงั้ ภาพปฏจิ จสมปุ บาทและสมถวปิ สั สนาอยา่ งทเิ บต ทอ่ี งคด์ าไลลามะประทานใหพ้ ทุ ธทาสภกิ ขุเม่อื พบกันครง้ั แรก พ.ศ. ๒๕๑๕ 160

เดินชมความงดงามของเทือกเขาหิมาลัย ซ่ึงสามารถมองเห็นวิวยอดเขาจากเมืองธรรมศาลาได้ พร้อม ชอ็ ปปง้ิ ทตี่ ลาด เลอื กซอ้ื ของทร่ี ะลกึ และสนิ คา้ พนื้ เมอื ง รวมทงั้ แวะที่ Kotwali Bazaar แหลง่ ชอ็ ปปง้ิ แหลง่ ใหญป่ ระจำ� เมืองธรรมศาลา อัมริตสาร์ เมืองท่ีใหญ่ที่สุดของรัฐปัญจาบ ศูนย์กลางของชาวซิกข์ท้ังทางด้านวัฒนธรรมและจิตวิญญาณ ดว้ ยการเดินทางเลาะเลียบไหลเ่ ขาเชงิ หมิ าลยั จากธรรมศาลา แล้วเดนิ ทางกลบั นวิ เดลีด้วยขบวนรถไฟแสนสบาย น�ำชมพระวิหารฮัรมันดิร ซาฮิบ หรือวิหารทองค�ำ สถานท่ีศักดิ์สิทธ์ิที่ส�ำคัญของชาวซิกข์ ตั้งเด่นเป็นสง่า อยูก่ ลางบ่อน้�ำโซรา โดดเด่นด้วยสที องสวยอร่ามงามตา รวมถงึ จติ รกรรมฝาผนังภายใน และอญั มณที งี่ ดงาม สวนสาธารณะจาลเลยี นวาลา (Jallianwala )Bagh ถอื เปน็ อนสุ รณส์ ถานแหง่ ชาตทิ จี่ ดั ตงั้ ขนึ้ เพอื่ เปน็ การรำ� ลกึ ถงึ การฆาตกรรมในเหตกุ ารณ์สงั หารหมู่จาลเลียนวาลา กรงุ เดลี นำ� ชมพพิ ธิ ภณั ฑสถานแหง่ ชาติ (National )Museum และ Gandhi Smriti Museum บา้ นคานธี และ อักชารด์ ัม วดั ฮนิ ดทู ่ใี หญ่ท่สี ดุ ในโลก เชน่ เดียวกบั ทุกเส้นทางในเดลี เสน้ ทางที่ ๘ นวิ เดลี มหาสถูปสาญจี ถ�้ำการ์ลา่ ภัชชาท่ีโลนาฟลา่ –มุมไบ อชนั ตา เอลโลร่า ๑๔-๒๒ ธนั วาคม ๒๕๕๕ โดยเนอวานา่ ทราเวล เส้นทางพิเศษตามรอยพระพุทธศาสนาซึ่งไม่ค่อยมีการ จัดอย่างสมบูรณ์แบบมาก่อน เพราะจะได้ตามรอยพระพุทธศาสนา ตง้ั แตส่ มยั พระเจา้ อโศกมหาราชทม่ี หาสถปู สาญจี กอ่ นทจี่ ะตามรอย ถ�้ำพระสำ� คัญทัง้ ๔ ตั้งแตแ่ รกเริม่ สร้างทภ่ี ชั ชาและการล์ า่ จนขยาย ใหญอ่ ยา่ งอชนั ตา และชมุ นมุ หมถู่ ำ�้ และมหาวหิ ารหนิ ของ ๓ ศาสนา พุทธ ฮินดู และเชนท่ีเอลโลร่า โดยคืนสุดท้ายมีรายการพิเศษยาม คำ่� คนื ดว้ ยการนอนหนา้ ถำ�้ เอลโลรา่ ดว้ ยกนั นอกจากนย้ี งั ไดน้ มสั การ พระบรมสารีริกธาตุจากกรุงกบิลพัสดุ์ ร�ำลึกถึงมหาตมะคานธี ชมมหาวิหารฮินดูยคุ ใหม่ในกรุงเดลี หนง่ึ จุดหมาย หลายหนทาง 161

รายชอื่ ผูส้ นับสนุน คุณหญิงจ�ำนงศร-ี คณุ ชงิ ชัย หาญเจนลกั ษณ์ คุณหญิงชฎา วัฒนศริ ิธรรม คุณหญงิ สุพตั รา มาศดิตถ์ คณุ ทัศสิน บวั ชนื่ คุณบญุ พร บรบิ ูรณ์ส่งศิลป์ คณุ เมตตา อทุ กะพันธ์ุ เครอื อมรนิ ทร์ คุณรัฐพล ภักดภี มู ิ คุณลดาวดี วนวทิ ย์ คณุ สุพล วัธนเวคิน นพ.พิชยั -คุณปรศิ นา ต้งั สิน นพ.สกลุ นครชัย รศ.ประภาภทั ร นิยม โครงการธรรมวาที ถวายแดพ่ ระภิกษุรุ่นใหม่ผู้มงุ่ หมายอทุ ิศตนเพ่ือพระพุทธศาสนา ภายใตก้ ารสนับสนนุ ส่งเสริมของส�ำนักงานทรพั ยส์ นิ สว่ นพระมหากษตั ริย์ ธนาคารไทยพาณิชย์ จ�ำกดั (มหาชน) บริษัท แมกโนเลีย ควอลิตี้ ดีเวลอ็ ปเม้นต์ คอรป์ อเรชน่ั จำ� กดั บรษิ ัทหลกั ทรัพย์ ภัทร จำ� กัด (มหาชน) มูลนธิ ิตลาดหลักทรัพยแ์ ห่งประเทศไทย มลู นธิ บิ ้านอารีย์ ยวุ พุทธิกสมาคมแหง่ ประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมป์ ส�ำนักงานกองทุนสนบั สนนุ การสร้างเสรมิ สขุ ภาพ (สสส.)  ฯลฯ 162

C M Y CM MY CY CMY K