เป็น เรียงความว่าด้วยลมหายใจในตัวหนังสือ

กิจกรรม 1. ออกไปเดินข้างถนนพร้อมกล้องถ่ายรูปในมือ (หรือ ใครไม่มีกล้องใช้วิธีวาดหรือจดเอาก็ได้) แล้วบันทึกภาพ พฤติกรรมของคนที่พบเห็นโดยไม่ต้ังใจ (ถ่ายรูปด้วยวิธี ไมม่ องในกลอ้ งกอ่ น จะท�ำ ใหไ้ ดภ้ าพเหนอื ความคาดหมายด)ี เมอ่ื ลา้ งรปู แลว้ เลอื กหนง่ึ รปู ทสี่ ะกดิ ตาสะกดิ ใจ เขยี นเรอื่ งสน้ั ขนาด 3-5 หนา้ กระดาษ จากภาพน้ัน 2. นั่งน่ิงๆในห้องใดก็ได้ หรือท่ีไหนก็ได้ สักประมาณ ครง่ึ ชวั่ โมง หรอื มากกวา่ นน้ั ไมต่ อ้ งท�ำ สมาธิ แตม่ องไปทว่ั ๆ อย่างช้าๆ คุณรูจ้ ักทุกสิ่งในหอ้ งนนั้ จรงิ ๆหรอื ไม่ ปราบดา หยนุ่ 101



บทที่ 5 เป็นลม : ท�ำ ความรู้จักกบั กระแสลม ลมเป็นปรากฏการณ์ล่องหน แต่อานุภาพของมันย่ิงใหญ่ ไม่แพ้ปรากฏการณ์ธรรมชาติชนิดอื่น ทั้งยังเป็นอากาศที่ สงิ่ มชี ีวติ ตอ้ งใช้ในการหายใจเพือ่ อยูร่ อด งานศิลปะทุกชนิดก็มีองค์ประกอบบางอย่างที่ ทำ�หน้าท่ีคล้ายลม คือมองไม่เห็น จับต้องไม่ได้ แต่สำ�คัญ อย่างมากในการเกดิ ขึ้นและ ‘เป็น’ อยู่ หากไม่มลี ม ตัวหนงั สือก็จะหายใจไม่ออก และเมื่อ หายใจไม่ออก ก็จะไมม่ ชี ีวิต ในอดีตกาลนานมา เคยมีคนเช่ือและเรียกลมว่า ‘วิญญาณ’ เมื่อมีสมอง มีหัวใจ ก็ต้องมีวิญญาณ ชีวิตจึงจะ เกดิ ขน้ึ ได้ (เรอ่ื งกินด่มื เอาไว้ทีหลงั ) ปราบดา หยุ่น 103

ในการเขียนหนังสือ เมื่อมีตัวเอง มีโลกของ ตัวหนังสือ มีโลกมนุษย์ ก็ต้องมีองค์ประกอบคล้ายๆ วิญญาณเชน่ กนั เพยี งแตย่ งั ไมม่ ใี ครเรยี กชอื่ สงิ่ นน้ั ไดเ้ หมาะเจาะนกั ฝร่ังบางคนใชค้ ำ�ว่า Magic–‘ความมหัศจรรย’์ งานเขยี นทม่ี ชี วี ติ ยง่ั ยนื ยาวนาน เปน็ อมตะครอบคลมุ ทกุ ยุคสมัย มักอุดมไปด้วยความมหศั จรรย์หรือ ‘ลม’ ท่ีวา่ น้ี ผมไม่สามารถบอกได้ว่าจะเป่าลมใส่เข้าไป ในงานเขียนอย่างไร ทุกวันนี้ก็ยังพยายามหาคำ�ตอบให้ ตวั เองอย่อู ย่างแทบจะเป็นลม แตผ่ มคดิ วา่ ศลิ ปะกบั ชวี ติ ตา่ งกนั ตรงท่ี ลมตอ้ งมอี ยู่ ก่อนชีวิตจะบังเกิดข้ึน ในขณะที่ลมในงานศิลปะเกิดตาม การสรา้ งสรรค์ของมนษุ ย์ ดังน้ัน ทกุ คนมสี ิทธ์ใิ นการค้นพบและทำ�ความรู้จกั กบั ความมหัศจรรย์เท่าเทยี มกนั และเม่ือตัวหนังสืออยู่ในสภาพพร้อมจะมีชีวิตแล้ว การหาชีวติ มาใสเ่ ปน็ ขน้ั สุดท้ายไม่ใชเ่ รือ่ งยาก ตัวหนังสือที่มีชีวิต มีความมหัศจรรย์ จะเติบโต ไปเอง และตัดขาดกันกับผู้เขียนอย่างสิ้นเชิงได้ ก็เหมือน อากาศในโลกท่ีไม่รับใช้มนุษย์คนใดเพียงผเู้ ดยี ว 104 เปน็ : เรยี งความว่าดว้ ยลมหายใจในตัวหนังสอื

ผมเชอื่ ว่าในโลกแห่งตวั หนังสือ เม่ือคุณนัง่ ลงอยา่ ง เข้าใจตัวเอง เข้าใจสวนท่ีได้สร้างขึ้นมาและดูแลรักษา อยู่สักพักหนึ่ง คุณก็จะค่อยๆรู้สึกถึงกระแสลมที่ลอยมา กระทบผวิ แก้ม และเม่ือนน้ั คุณก็จะพรอ้ มลุกเพ่ือก้าวต่อไป สดู ลมน้ันเขา้ ปอดให้ลกึ ๆ แตร่ ะวังจะส�ำ ลัก ขอให้เดินทางโดยสวัสดิภาพครบั

Ever tried? Ever failed? No matter. Try again. Fail again. Fail better. -Samuel Beckette เคยพยายามไหม เคยพลาดพลง้ั ไหม ชา่ งมัน พยายามอกี พลาดอกี พลาดให้ดีกวา่ เดิม -แซมมูแอล เบ็กเก็ท