ละครสร้างนักอ่าน

เพราะอยู่กับเด็กเล็กๆ ต้องใช้เสียงมาก อ่านนิทานประกอบการแสดงโดยใช้ หนุ่ มอื “เดก็ จะมคี วามสนใจ ตนื่ เตน้ กบั ตวั ละครตา่ งๆ เมอ่ื ถงึ กจิ กรรมการเลา่ นทิ าน เด็กจะชอบมาก และทำให้เด็กอยากมาโรงเรยี นเพอื่ มาฟงั คณุ ครเู ล่านทิ าน” • อ่านนิทานประกอบการเรียน “โดยจะใช้สำเนียง ลีลาการพูดสูง-ต่ำ มีหลาย เสียง ทำให้เด็กๆ ชอบและสนใจการเรียนการสอนมากขึ้น” และได้วิธีการทำ สอ่ื การสอนมาจากการสมั มนาฯ โดยใชก้ ระดาษโบรชวั รม์ าทำเปน็ หนุ่ หนงั สอื พมิ พ ์ และหนุ่ ปากอา้ และอา่ นนทิ านประกอบการเรยี นการสอนโดยใชห้ นุ่ เชน่ บทเรยี น เร่ืองประโยชนแ์ ละโทษของยา กท็ ำหุน่ เปน็ รปู ยาต่างๆ เป็นต้น • ใชก้ ารอา่ นประกอบการแสดง โดยใหเ้ ดก็ สวมหัวสัตวต์ ่างๆ ตามเนื้อเรอ่ื ง เชน่ เร่อื งคุณหมอยีราฟ จะใหส้ วมหัวสตั ว์ เช่น หวั ยีราฟ หัวยกั ษ์ ฯลฯ • ไม่สามารถจัดเป็นการแสดงละครได้ ก็เลยใช้ภาพและหุ่นมาแทนโดยการเล่า นิทานประกอบหุ่นมือ อ่านนิทานประกอบภาพ “เด็กๆ จะสนใจหุ่นมือ เพราะเวลาเลา่ นิทาน พอถึงหนุ่ มอื ตัวไหนพดู ห่นุ ตวั นน้ั กข็ ยบั เด็กๆ กจ็ ้องมอง เป็นท่สี นใจของเด็กๆ มาก” ส่วนเจ้าหน้าท่ีด้านการศึกษาของ อบต. ได้นำไปกำหนดเป็นโครงการในแผนของ อบต. และนำทกั ษะจากการสมั มนาไปถา่ ยทอดตอ่ ใหก้ บั ครใู นศนู ยพ์ ฒั นาเดก็ เลก็ นอกจาก นยี้ ังมีการจัดเป็นกิจกรรมการอา่ นในศนู ย์พฒั นาเดก็ เล็กรว่ มกับครดู ้วย • จะจดั โครงการ “หนนู อ้ ยรอ้ ยลลี าทา่ ประกอบนทิ าน” โดยกำลงั จะบรรจไุ วใ้ นแผนของ อบต. ในงบประมาณปี 2552 และนำความรูไ้ ปถ่ายทอดให้ครูผดู้ ูแลเดก็ เลก็ ของ ศูนยพ์ ฒั นาเด็กเล็กสงั กดั อบต. ใชเ้ ปน็ เทคนคิ ในการเล่านิทานและอ่านหนังสอื ตา่ งๆ (เทคนิคการใช้เสียง) ให้เดก็ ในศนู ยเ์ ดก็ ฟัง • จดั กิจกรรมการอา่ นชอ่ื “โครงการคำศพั ท์นา่ อา่ น” ในหน่วยงานของศนู ย์พัฒนา เด็กเลก็ โดยนักพฒั นาชมุ ชนและหนว่ ยงาน อบต. จัดส่งเสรมิ และรว่ มกันทำส่ือ ประกอบให้เด็กอ่าน มีการแสดงละครส่งเสริมการอ่าน โดยบุคลากรในองค์กร ชว่ ยกนั ฝกึ ซ้อมการทำท่าทาง การแสดงสีหน้า และคำพูด นอกจากน้ียังช่วยครู Readers Theatre 201

ประดษิ ฐส์ อ่ื ตา่ งๆ ประกอบการแสดงของเดก็ และเปน็ วทิ ยากรพเิ ศษในการสอน ร่วมกับครูในการประดิษฐ์สื่อต่างๆ เช่น หมวกผีเส้ือ หมวกมงกุฎ และการใช้ กระดาษตัดเปน็ เสื้อผ้าประกอบ ครÙประ¶ม-มัธยม ปัจจุบันโรงเรียนต่างๆ มีโครงการส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน ซึ่งเป็นโครงการตาม นโยบายของกระทรวงศึกษาธิการท่ีดำเนินมาตั้งแต่ปี 2546 จากการประกาศให้วัน ประถมศกึ ษาแหง่ ชาต ิ (25 พฤศจิกายน 2545) เป็นจุดเรมิ่ ตน้ ของปีแหง่ การสง่ เสริมการ อ่านและการเรยี นรู้ โครงการสง่ เสริมนสิ ัยรกั การอา่ น เป็นส่วนหนง่ึ ของมาตรการปรับการเรียนเปล่ียน การสอน ซึ่งเป็นมาตรการหน่ึงของยุทธศาสตร์ปรับกระบวนการเรียนการสอนเพ่ือยก ระดับคุณภาพและมาตรฐานการศึกษา ตามแผนปฏิบัติราชการปี 2550-2551 ของ กระทรวงศึกษาธกิ าร โดยมีสำนกั งานปลดั กระทรวงศึกษาธิการ (สป.) ซงึ่ ดแู ลสำนกั งาน บริหารการศกึ ษานอกโรงเรยี น (กศน.) และสำนกั งานบริหารงานคณะ กรรมการสง่ เสรมิ การศึกษาเอกชน (สช.) มสี ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขน้ั พื้นฐาน (สพฐ.) และสำนกั งานคณะกรรมการการอาชวี ศึกษา (สอศ.) 3 หนว่ ยงานเป็น หนว่ ยงานทดี่ แู ลรับผิดชอบโครงการ กิจกรรมที่โรงเรียนนำไปปฏิบัติในการส่งเสริมการอ่านมีหลายรูปแบบหลายช่ือ โครงการ อาทิ กิจกรรมวางทุกงาน-อ่านทุกคน โครงการรักการอ่าน ยอดนักอ่าน คา่ ยการอ่าน เล่านิทาน โตว้ าทเี กีย่ วกบั หนังสือ แข่งขัน Reading Rally เปน็ ตน้ ดงั น้ัน ครูจึงมีบทบาทในการส่งเสริมให้นักเรียนมีนิสัยรักการอ่าน โดยการจัดกิจกรรมควบคู่ไป กับการเรยี นการสอนในเวลาปกติด้วย 202 ละครสรา้ งนักอ่าน

การนำทักษะจากการสมั มนาเทคนคิ รีดเดอรส์ เธยี เตอร์ ไปสภู่ าคปฏิบตั ิของครูจงึ มี ลักษณะประยุกต์ใช้ท้ังในการเรียนการสอน และในการจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านของ โรงเรียน ครูประถม-มธั ยม ใชก้ ารจดั แสดงละคร/ละครการอ่าน/ใหเ้ ดก็ แสดงบทบาทสมมตุ ิ ประกอบการอ่าน และให้เด็กอา่ นนทิ านประกอบการแสดงท่าทาง (แสดงเด่ยี ว) เป็นวธิ ีที่ ใชม้ ากท่สี ดุ เทา่ กันทัง้ 2 ลกั ษณะ (ร้อยละ 30 เท่ากัน) ตวั อยา่ งคำตอบ เชน่ • จัดละครส่งเสรมิ การอา่ นในวันสำคัญ เช่น วนั สุนทรภู่ วนั ภาษาไทย และในการ จดั การเรยี นการสอนวชิ าวทิ ยาศาสตร์ ไดใ้ ชก้ ารอา่ นแบบตา่ งๆ เชน่ การใชน้ ทิ าน การเล่าเร่อื ง สอดแทรกในการจัดการเรยี นรู้ ทำให้นกั เรียนสนใจมากข้ึน • นำเทคนิคที่ได้จากการอบรมไปประยุกต์ใช้ในการสอนละครสร้างสรรค์ในวิชา นาฏศิลป์ • ใช้ในโครงการรักการอ่านและในการเรียนการสอนวิชาภาษาไทย โดยการอ่าน นทิ านประกอบการแสดง เลอื กนทิ านสน้ั ๆ ทน่ี กั เรยี นสนใจและมกี ารจดั อปุ กรณ์ ต่างๆ เป็นฉาก • นำไปจัดอบรมโครงการรักการอา่ นรว่ มกับเครือขา่ ยสมาชกิ 17 โรงเรียนในเขต เทศบาล โดยมโี รงเรยี นละ 4 คน และนำไปประยกุ ตใ์ ชใ้ นการสอนวชิ าภาษาไทย นำเทคนิคการใช้น้ำเสียงในการอ่านนิทาน และให้นักเรียนแสดงนิทานโดยใช้ หุ่นประกอบการเล่านิทานให้เพื่อนฟัง นอกจากน้ี ได้ต้ังชุมนุม “ดาราพาอ่าน” โดยฝึกนักเรียนให้รู้เทคนิคต่างๆ ของรีดเดอร์ส เธียเตอร์ ทั้งภาคทฤษฎีและ ปฏิบัติ • นำไปใช้ในกิจกรรมวางทุกงาน-อ่านทุกคน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของโครงการรัก การอา่ นของโรงเรียน “ให้นกั เรยี นอา่ นนทิ าน/เรอื่ งสน้ั แลว้ นำมาแสดงละครให้ เพื่อนๆ ดผู า่ นโทรทศั นว์ งจรปิด ทกุ คนสนใจมาก” • ใช้ในการสอนภาษาไทย “เวลาอา่ นเรือ่ งทม่ี ตี ัวละครจะสอนใหเ้ ด็กหัดพูดเปน็ ตัว ละครทต่ี วั เองเปน็ ซง่ึ ทำใหเ้ ดก็ เกดิ ความสนกุ สนานและใหค้ วามสนใจในการอา่ น มากข้ึน” และในชน้ั เรียนยงั มกี ารอา่ นนทิ านประกอบการแสดง นกั เรยี นไปอา่ น Readers Theatre 203

เรือ่ งที่กำหนดมาโดยจำลักษณะที่ตวั เองต้องแสดง คนทีม่ ีหนา้ ที่อ่านก็ไปฝึกอา่ น มาจนคลอ่ ง ครูคอยเสรมิ เรอ่ื งนำ้ เสียง • ใหน้ กั เรยี นช้นั มัธยมศกึ ษาปีที่ 6 จัดแสดงละครจากหนงั สือทเี่ ลือก เดือนละ 1 ครง้ั ทเ่ี วทใี นโรงอาหาร ทา้ ยการแสดงมกี ารตอบปญั หา ใหผ้ รู้ ว่ มกจิ กรรมเลา่ เรอื่ ง จากหนงั สอื ที่นำมาแสดงละคร • จดั กจิ กรรมโครงการรกั การอา่ น หอ้ งสมดุ มชี วี ติ โดยเลา่ นทิ านประกอบการแสดง โดยใช้เทคนคิ ท่ีได้รับจากการอบรม ส่วนในการเรียนการสอนน้นั นำเกมมาสอน หรือเล่นเพ่ือเตรียมความพร้อมในการเรียน จัดแสดงละครบทบาทสมมุติส้ันๆ ระหวา่ งการสอน “ปกตจิ ะจดั ละครในหอ้ งเปน็ ประจำ แตไ่ ดเ้ ทคนคิ จากการอบรม มาทำใหก้ ารจดั กิจกรรมง่ายขนึ้ และชัดเจนขึน้ ไดน้ ำเกมหรอื นนั ทนาการมาถา่ ย ทอดใหน้ กั เรียน ปรากฏว่าเป็นส่อื ที่ดีมาก เด็กสนุกและกระตอื รือร้นในการเรยี น มากขึน้ ” • ใช้ในการสอนวิชารักการอ่าน อ่านนิทานโดยให้นักเรียนช่วยกันคิดว่าจะอ่าน แบบใด เล่านิทานและแสดงละครโดยการใช้หนุ่ • จัดกิจกรรมอ่านความรู้ด้วยความสนุก โดยนำตัวละครในหนังสือชุดวีรชนไทย มาทำเปน็ ตวั การต์ นู แลว้ ใหเ้ ดก็ ๆ ไปคน้ หาวา่ บคุ คลเหลา่ นน้ั เปน็ ใคร โดยมรี างวลั ลอ่ ใจ • จัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านของนักเรียนโปรแกรมภาษาอังกฤษ โดยนักเรียน เล่าเร่ืองเป็นภาษาอังกฤษ มีตัวละครทำท่าทางประกอบและให้นักเรียนดูใน หอประชมุ สว่ นการเรยี นการสอน ไดน้ ำเทคนคิ การเพมิ่ พลงั ของนำ้ เสยี ง การฝกึ หายใจเข้า-ออกด้วยการเป่าทิชชู่ การใช้เสียงตามลักษณะของตัวละครมาสอน ให้นักเรียนอ่านบทสนทนา นำเกมต่างๆ จากการสัมมนามาประยุกต์ใช้เข้าสู่ บทเรียน และนำบทความท่ีเก่ียวกับพ่อแม่กระตุ้นลูกอ่านหนังสือจากเอกสาร ประกอบการสัมมนาฯ ไปแจกเผยแพร่แก่ผู้ปกครองนกั เรยี นในวนั มอบตัว • ใช้ทั้งในโครงการรักการอ่าน โครงการอ่านทุกวันสร้างสรรค์ปัญญาและใช้ใน ห้องเรียน โดยการเล่านิทานประกอบท่าทาง ให้นักเรียนอ่านนิทานแล้วแสดง 204 ละครสรา้ งนักอ่าน

บทบาทสมมตุ ิ นำการประดษิ ฐห์ นุ่ แบบตา่ งๆ มาใชใ้ นกจิ กรรมการเรยี นการสอน ใหน้ กั เรยี นจดั เชดิ หนุ่ แบบตา่ งๆ ประกอบนทิ านทอี่ า่ น และในการอบรมนกั เรยี น ในชวั่ โมงวถิ พี ทุ ธ วถิ ธี รรม ใหน้ กั เรยี นฝกึ สมาธิ สรา้ งจนิ ตนาการตามพนื้ ฐานการ ละครที่ครูได้อบรมมา นอกจากน้ี ได้ส่งนักเรียนประกวดโครงการส่งเสริม พฒั นาศักยภาพการพดู โดยนำเทคนคิ การแสดง การอ่านเขา้ มาใช้ • นำไปใช้ในกิจกรรมแนะนำหนังสือน่าอ่าน โครงการโรงเรียนรักการอ่าน ใช้เทคนคิ การอา่ นแบบรดี เดอรส์ เธยี เตอร์ อ่านนิทานประกอบการแสดง โดยมี ผู้นำเยาวชนรักการอ่านเป็นผู้ดำเนินการ แสดงท่ีหน้าเสาธงในวันสำคัญต่างๆ และกิจกรรมช่วงพักเที่ยงท่ีห้องสมุด “นักเรียนมีความสุขกับการชม” ส่วนการนำไปใช้ในห้องเรียน นำเทคนิคการอ่านแบบรีดเดอร์ส เธียเตอร์ มา ประกอบการอา่ นนทิ านในกลมุ่ สาระภาษาไทย โดยวธิ เี ลา่ เรอ่ื งบางตอนทน่ี า่ สนใจ แล้วใหอ้ ่านเพมิ่ เติม ใหน้ ักเรยี นบันทกึ การอ่านวนั ละ 1 เล่ม • ใชใ้ นโครงการโรงเรยี นรกั การอ่าน จดั การอ่านนิทานประกอบการแสดง และใช ้ ในการเรียนการสอนในห้องเรียน “การอ่านออกเสียงให้เด็กฟังจะใส่อารมณ์ไป ดว้ ย ทำใหเ้ ดก็ ตน่ื เตน้ และสนกุ สนานในแบบทค่ี รอู า่ นใหฟ้ งั ทำใหเ้ กดิ การกระตนุ้ อยากแสดงละคร อยากอา่ นหนังสือ” • ใช้ในโครงการสง่ เสรมิ นสิ ยั รักการอ่าน จัดกจิ กรรมการอ่านนิทานทกุ วนั จันทรใ์ น ชว่ งพักกลางวัน โดยนกั เรยี นตวั แทนแตล่ ะระดบั ชั้นตงั้ แต่ ป.4 - ม.2 เป็นผูอ้ ่าน จัดละครส่งเสริมการอ่าน (RT) ในกิจกรรมตลาดนัดหนังสือของโรงเรียน และใชใ้ นกจิ กรรม English Camp สว่ นในดา้ นการเรียนการสอน ครใู ห้คน้ คว้า ขอ้ มูลสน้ั ๆ จากเรอื่ งทก่ี ำหนด แลว้ นำเสนอใหเ้ พ่ือนๆ ฟงั หน้าชั้นเรยี นโดยการ อา่ นแบบ RT มกี ารแสดงละครประกอบการเลา่ นทิ าน “ใชร้ ะดบั เสยี งและสหี นา้ ในการเรียนการสอน ซ่ึงทำให้นักเรียนให้ความสนใจในวิชาท่ีเรียนและเข้าใจ เพ่ิมมากขนึ้ ” นอกจากนี้ ยังมีการใชเ้ กม เพลง และกจิ กรรมจากการอบรมมา ดงึ ดดู ความสนใจในขณะเรียนดว้ ย • ในช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 3 ให้นักเรียนแสดงท่าทางประกอบสุภาษิต คำพังเพย Readers Theatre 205

สำนวนโวหาร แล้วให้เพื่อนๆ ในห้องทายว่าผู้แสดง แสดงตรงกับสุภาษิต คำพงั เพยใด • ในโครงการ “สงั คมด ี มคี ณุ ธรรม เลศิ ลำ้ ภาษาไทย” ไดน้ ำทกั ษะจากการสมั มนาฯ ไปจดั แสดงละครประกอบการเลา่ นทิ านในกจิ กรรม “พเี่ ลา่ นอ้ งฟงั ”สว่ นดา้ นการ เรียนการสอน เป็นการอ่านนิทานประกอบท่าทางและการแสดงบทบาทสมมุติ นอกจากน้ียังได้นำไปใช้เป็นแนวทางในการจัดกิจกรรมนันทนาการสำหรับวิชา ลกู เสือและเนตรนารดี ว้ ย เจา้ หนา้ ที่ห้องสมุ´ของ กทม. กลุ่มงานพัฒนาห้องสมุดประชาชน กองนันทนาการ สำนักวัฒนธรรม กีฬา และการทอ่ งเทย่ี ว กำหนดวสิ ยั ทศั นไ์ วว้ า่ เปน็ “แหลง่ เรยี นรทู้ นั สมยั สง่ เสรมิ การอา่ นคนทกุ วยั เพ่ือสังคมไทยพัฒนา” และเพื่อสนองนโยบายการพัฒนากรุงเทพมหานครในมิติ “มหานครแห่งการเรยี นรู้” จงึ มีนโยบายพัฒนาห้องสมุดประชาชนกรงุ เทพมหานครให้ทัน สมยั และเพ่ิมจำนวนหอ้ งสมดุ ประชาชนใหม้ ากขึ้น นอกเหนือจากหอ้ งสมดุ ในลักษณะที่ เป็นอาคารแล้ว ยังมีห้องสมุดเคล่ือนที่และบ้านหนังสือ ท่ีกระจายไปยังชุมชนต่างๆ ใน ลักษณะการดำเนินงานเชิงรุกมากข้ึน มีการจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านท่ีหลากหลาย รปู แบบ ซ่ึงเจา้ หนา้ ท่ีหอ้ งสมุดหรอื บรรณารักษเ์ ป็นผดู้ ำเนินการ เจ้าหน้าท่ีห้องสมุดของ กทม. นำทักษะจากการสัมมนาเชิงปฏิบัติการเทคนิค “รดี เดอรส์ เธยี เตอร์” ไปประยกุ ต์ใช้ในการจัดกิจกรรมโครงการส่งเสริมการอา่ นของห้อง สมดุ ประชาชนกรงุ เทพมหานคร โดยใชว้ ธิ กี าร 3 ลกั ษณะ ในระดบั มากเทา่ กนั คอื การอา่ น หรือเล่านิทานประกอบท่าทาง การอ่านหรือเล่านิทานประกอบหุ่นมือและการจัดแสดง ละคร/ละครการอ่าน/ใหเ้ ด็กแสดงบทบาทสมมุตปิ ระกอบการอ่าน (ร้อยละ 14 เท่ากัน) 206 ละครสรา้ งนักอา่ น

• สอนการประดิษฐห์ นุ่ ลกั ษณะต่างๆ และนำไปสาธิตประกอบการเล่านิทานให้กับ เดก็ และเยาวชนโดย “ทางหอ้ งสมดุ ไดน้ ำการพบั กระดาษเปน็ รปู สตั วม์ าประยกุ ต์ ในการทำหนุ่ เช่น หุ่นนิว้ มือ หุน่ ถงุ กระดาษ เปน็ ตน้ สร้างความสนใจใหแ้ กเ่ ด็ก ได้เป็นอย่างมาก” • ใช้เทคนิคการเล่านิทานประกอบหุ่นมือ โดยให้เด็กๆ แบ่งกลุ่มแต่งนิทาน และ ออกมาเลา่ นทิ านประกอบบทบาทการแสดง มหี นุ่ มอื ประกอบ และใชเ้ ทคนคิ หนุ่ นง่ิ ให้เด็กๆ คดิ สร้างสรรค์ในเกมนนั ทนาการ • เลา่ นทิ านประกอบใหเ้ ดก็ แสดง ใหเ้ ดก็ มสี ว่ นรว่ มในการทำกจิ กรรมในโครงการฯ • นำไปใช้ประกอบกิจกรรมโครงการกิจกรรมส่งเสริมการอ่านของห้องสมุด ซึ่งจัดทุกวันเสาร์ และโครงการคุณหนูรักการอ่าน มีกิจกรรมอ่านนิทาน ประกอบการแสดง เล่านิทานประกอบหุ่นมือ ฟังนิทานประกอบการเล่นเกม แนะนำหนังสือโดยเล่าเรื่องหนังสือที่น่าสนใจ “เทคนิคที่ใช้ส่วนใหญ่คือ การใช ้ พลังเสียงในการเรียกความสนใจ และเทคนิคการเล่าที่ใช้เสียงเปลี่ยนไปตาม อารมณต์ ่างๆ” • นำเทคนคิ การเลา่ เรอ่ื งจากหนงั สอื และแสดงทา่ ทางประกอบตวั ละครไปใชใ้ นการ เล่านิทาน และการแนะนำหนังสอื ที่น่าสนใจโดยการเล่าพร้อมแสดงประกอบ • นำไปใช้ในโครงการกจิ กรรมส่งเสริมการอา่ น เรื่องเชิดห่นุ โดยสร้างเป็นละครใช้ ภาพระบายสปี ระกอบหุ่นมือ ให้เดก็ ๆ ระบายสภี าพในละครบางสว่ น ผสมการ ใช้ห่นุ มอื ท่ที ำจากกระดาษหนังสือพิมพ์ ประกอบรวมในเรอ่ื งเดียวกนั • ใชใ้ นโครงการสง่ เสรมิ การอา่ นหอ้ งสมดุ ประชาชนกรงุ เทพมหานคร ซง่ึ จดั ไปแลว้ 6 ครัง้ มี “การจดั แสดงละครสง่ เสริมการอา่ น ใหเ้ ด็กอ่านเร่อื งจากนิทานทช่ี อบ และแบ่งกลุ่มแสดงละครเป็นเร่ืองราว กิจกรรมน้ีเด็กจะสนใจและชอบ เพราะตวั เองมสี ว่ นรว่ มในกจิ กรรม บางคน (ผชู้ ม) กจ็ ะสนใจหาหนงั สอื อา่ นเพม่ิ เตมิ เพราะการแสดงจะไม่จบทั้งเร่ือง จะเหลือจุดที่น่าสนใจไว้ให้อ่านต่อ” และ “อา่ นนทิ านประกอบการแสดง ตวั ผอู้ า่ น (เดก็ ทเ่ี ขา้ รว่ มกจิ กรรมและผดู้ ำเนนิ การ) อ่านนิทานประเภทกลอนสี่ หรือโคลง หรือเนื้อเร่ืองให้เป็นที่น่าสนใจ มีดนตรี Readers Theatre 207

อา่ นไปเรอื่ ยๆ โดยไมส่ นใจวา่ จะมผี ฟู้ งั หรอื ผชู้ มหรอื ไม ่ แตเ่ มอ่ื จบเรอื่ งจะมคี ำถาม ถึงกริ ิยาของตัวแสดง หรอื คำถามจากเนอ้ื เร่ือง เป็นการนำไปสู่การอ่านเพิม่ เติม สำหรบั ผูฟ้ งั หรอื ผทู้ ่ีไม่ได้สนใจตลอดท้ังเร่ือง” • นำไปประยุกต์ใช้ในการจัดกิจกรรมพื้นฐานของห้องสมุดที่ประกอบด้วย การวาดภาพระบายสี การประกวดอภิปราย การประดิษฐ์ของใช้ และการเล่า นทิ าน โดยให้เด็กวาดรปู และออกมาอภปิ รายโดยแบง่ เปน็ กลุ่มๆ ให้เดก็ ประดิษฐ์ หนุ่ นว้ิ มอื และหนุ่ อนื่ ๆ เลา่ นทิ านใหเ้ ดก็ ฟงั ประกอบทา่ ทาง มกี ารแสดงละคร โดย ให้แต่ละกลุ่มคิดการแสดงในเรื่องต่างๆ แล้วออกมาแสดง ให้เด็กออกมาแสดง ลกั ษณะเหตกุ ารณต์ า่ งๆ เปดิ ซดี นี ทิ านใหเ้ ดก็ ฟงั แลว้ ออกมาพดู สรปุ ใหเ้ พอื่ นๆ ใน แต่ละกลุ่มฟังหรือร้องเพลงประกอบท่าทางและแข่งขันการอ่านบทกลอน และ “ใชใ้ นกจิ กรรมละลายพฤตกิ รรมกอ่ นทจ่ี ะทำกจิ กรรมหรอื ใชเ้ ปน็ นนั ทนาการ เพอื่ ใหผ้ รู้ ว่ มกจิ กรรมมคี วามสนกุ สนาน มสี มาธแิ ละมคี วามพรอ้ มทจ่ี ะรว่ มกจิ กรรม” • ให้เด็กและเยาวชนเขียนภาพและแต่งเรื่องจากภาพท่ีเขียน จากน้ันนำมาเล่า นทิ านประกอบการแสดง และนำซดี เี พลงของโครงการ ปสอ. มาเปดิ เวลามกี จิ กรรม “ทำให้ได้บรรยากาศที่น่ารักและเป็นกันเอง และเนื้อหาในเพลงสอดคล้องกับ สถานทท่ี ่ีจัดกจิ กรรม” • นำไปใชโ้ ดยการใหเ้ ดก็ เลอื กกลมุ่ เอง กลมุ่ ละเทา่ ๆ กนั แลว้ เลอื กหนงั สอื นทิ านทชี่ อบ 1 เรอ่ื ง ออกมาเลา่ เรอ่ื งพรอ้ มแสดงทา่ ทาง มอี ปุ กรณใ์ หต้ กแตง่ รา่ งกายตามเนอ้ื หา และแจกรางวัลให้กบั กลุม่ ผชู้ นะ และนำไปใช้ในกิจกรรมสง่ เสรมิ การอา่ นข้นั พ้นื ฐานประจำเดอื น โดยการเลา่ นิทานประกอบเรือ่ งตา่ งๆ เปน็ การเล่าคนเดียว • นำเทคนิคการอา่ นนทิ าน การออกเสียง การใช้เสียง และการแสดงหุน่ มือไปใช้ และสอนการประดิษฐห์ ุ่น ให้เยาวชนประดษิ ฐ์ตกุ๊ ตาหุ่นมอื 208 ละครสร้างนักอา่ น

เจ้าหนา้ ทหี่ อ้ งสมุ´ãนตา่ งจงั หวั´ บรรณารักษ์/เจ้าหน้าที่ห้องสมุดในต่างจังหวัดท่ีเข้าร่วมสัมมนาเชิงปฏิบัติการ เทคนิค “รีดเดอร์ส เธียเตอร์ : การละครของนักอ่าน” มีท้ังจากห้องสมุดในสังกัดของ เทศบาล อุทยานการเรียนรู้ (TK Park) ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตาม อัธยาศัย (กศน.) ห้องสมุดมหาวิทยาลัย และห้องสมดุ เอกชน (ภาคประชาสงั คม) ซึ่งมี การจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านในสถานท่ี และบางแห่งจัดกิจกรรมในลักษณะเคลื่อนที่ โดยไปจัดตามโรงเรยี นตา่ งๆ ในชุมชนด้วย ลักษณะการนำทักษะจากการสัมมนาไปใช้ ส่วนใหญ่ผู้จัดกิจกรรมใช้การอ่านหรือ เลา่ นทิ านประกอบท่าทาง (รอ้ ยละ 23) และใช้การอา่ นหรือเล่านิทานประกอบหนุ่ มอื เปน็ ลำดบั รองลงมา (ร้อยละ 19) การจดั แสดงละคร/ละครการอา่ นมีใชใ้ นบางแหง่ • จัดงานสัปดาห์หนังสือห้องสมุดประจำปี มีการสาธิตตัวอย่างการแสดงละคร รีดเดอร์ส เธียเตอร์ โดยทีมงานห้องสมุด และจัดประกวดการแสดงรีดเดอร์ส เธียเตอร์ ของนักเรียนในระดับชั้นประถมและมัธยม โรงเรียนในเขตเทศบาล และพน้ื ท่ใี กล้เคียง เพอื่ เป็นการกระตนุ้ ให้ครแู ละนักเรยี นท่ีมีความสนใจเขา้ รว่ ม การประกวดได้ศึกษาหาข้อมูลในเร่ืองการแสดงละครรีดเดอร์ส เธียเตอร์ เพ่ิม มากข้ึน นอกจากน้ี ได้นำเอกสารวิธีการแสดงรีดเดอร์ส เธียเตอร์ ซ่ึงเป็น เอกสารประกอบการสมั มนาฯ ไปเผยแพรใ่ หโ้ รงเรยี นตา่ งๆ ด้วย • นำความรู้ที่ได้จากการสัมมนาฯ ไปใช้ในโครงการเติมชีวิตให้ห้องสมุด โดยจัด อบรมให้กับคณะครูผู้ทำหน้าท่ีบรรณารักษ์ เนื้อหาของกิจกรรมที่อบรม ได้แก่ เทคนิคส่งเสริมการอ่าน และเวิร์กช็อปหุ่นหนังสือพิมพ์ หุ่นปากอ้า หุ่นนิ้วมือ และหนุ่ ผ้าเจาะหน้า และใชใ้ นโครงการอบรมการเล่านทิ าน จดั ใหก้ บั ครูเชน่ กัน นอกจากนี้ ได้ใช้ในการจัดกิจกรรมการเล่านิทานส่งเสริมการอ่านให้กลุ่มผู้ใช้ บริการทุกวันเสาร์-อาทิตย์ มีปฏิบัติการการผลิตสื่อนิทาน สอนเยาวชนให้ผลิต หนุ่ เพือ่ ใชป้ ระกอบการเลา่ นทิ าน Readers Theatre 209

• นำทักษะทไี่ ด้จากการอบรมไปใช้ในโครงการนทิ านเลม่ เลก็ ซ่งึ เปน็ การอา่ นนทิ าน เล่มเล็กของผู้ร่วมกิจกรรม โดยการเน้นเสียงตามอารมณ์ของตัวละครในนิทาน การอ่านนิทานคำกลอนท่ีมีจังหวะในการอ่าน และใช้ในกิจกรรมต่อภาพตาม จนิ ตนาการ • นำเทคนคิ จากการอบรมสมั มนาไปประยกุ ต์ใชใ้ นกจิ กรรมท่ีจดั ประจำในห้องสมดุ คอื การเลา่ นทิ านใหเ้ ดก็ ฟัง แลว้ ใหเ้ ด็กๆ แสดงบทบาทสมมตุ ิ โดยใชเ้ ทคนิคจาก การอบรมคอื สรา้ งหุ่นข้ึนมา นอกจากน้ี ไดน้ ำความรูจ้ ากการสัมมนาไปถ่ายทอด ใหเ้ ครอื ข่ายทเ่ี ปน็ ครูในศูนยเ์ ด็กเลก็ ของ อบต. ด้วย • นำไปปรบั ใชใ้ นโครงการพฒั นาหอ้ งสมดุ ใหม้ ชี วี ติ และนำไปใชใ้ นการเลา่ เรอ่ื งจาก หนงั สือท่ีศูนยพ์ ฒั นาเดก็ เล็ก • ใช้ในโครงการครอบครัวรักการอ่าน โดยการเล่านิทานประกอบการแสดง แสดงบทบาทสมมตุ ิตามนิทานทีอ่ ่าน • นำไปประยกุ ต์ใชใ้ นโครงการ “วนั เดียวเท่ยี วหอ้ งสมุด” มีการเลา่ นิทานประกอบ การแสดง สาธิตการประดษิ ฐ์หุ่นมือ การเชิดหนุ่ มอื • นำไปประยุกต์ใช้ในกิจกรรม “80 นิทานสร้างสานคุณธรรม” โดยใช้วิธีการ เล่านิทานประกอบการแสดง ใช้น้ำเสียงประกอบการเล่าและใช้วัสดุประกอบ การแสดง • ใช้ในกิจกรรม “พี่เล่าน้องวาด” เป็นกิจกรรมอ่านนิทานประกอบท่าทางการ แสดงใหผ้ รู้ บั บรกิ ารและกลมุ่ เดก็ นกั เรยี นทม่ี าใชบ้ รกิ ารฟงั และใหเ้ ดก็ จนิ ตนาการ วา่ ผอู้ า่ นกำลงั แสดงทา่ ทางของตวั ละครใดในเรอ่ื งทเ่ี ลา่ ใหฟ้ งั กจิ กรรม“ยอดนกั อา่ น” ให้นักศึกษาอ่านหนังสือและสรุปเรื่องจากการอ่านที่ชื่นชอบมากที่สุดมาเล่าให้ เพ่ือนๆ ฟัง และกิจกรรม “นักวาดน้อย” ให้เด็กวาดภาพจากหนังสือที่อ่าน และเล่าให้เพ่ือนๆ ฟังว่าทำไมถึงชอบและวาด โดยถ่ายทอดความรู้สึกจากการ อ่านให้เพ่ือนๆ ฟัง กิจกรรมอีกอย่างคือ “กิจกรรมส่งเสริมการอ่านให้เยาวชน อ่านออกเสียงสลับกับการแสดงท่าทางประกอบการเล่าเร่ืองท่ีอ่าน ฝึกเล่าเสียง คนแก่ เดก็ ตวั ละครในเร่อื ง ผู้เขา้ ร่วมกิจกรรมสนกุ สนานจากการเลา่ และการ 210 ละครสรา้ งนักอา่ น

ร่วมกิจกรรม” • นำไปใช้ในโครงการวาด-ป้ันจากการอ่าน ให้ผู้ร่วมกิจกรรมเลือกหนังสือมาอ่าน แล้วสรุปเรื่องโดยวาดภาพ/ป้ันตัวละครในเนื้อเร่ืองจากหนังสือ แล้วเล่าเร่ืองให้ เพ่ือนๆ ฟัง “เป็นกิจกรรมห้องสมุดเคล่ือนท่ี ทำร่วมกับ อบต. และเทศบาล ตำบล” • ได้ใชใ้ นการจัดกิจกรรมเยาวชนรักการอา่ น โดยการกำหนดภาพของตัวละครเพ่ือ ให้ผู้เข้าร่วมกจิ กรรมเกิดความอยากรู้ แลว้ ใหผ้ เู้ ขา้ ร่วมกิจกรรมอ่านนทิ านทมี่ ตี ัว ละครนั้นๆ จากนัน้ ให้ผ้เู ข้าร่วมกจิ กรรมตอบคำถามท่กี ำหนดให้ • จัดโครงการ “แบ่งฝันปนั อา่ น” เป็นกิจกรรมสง่ เสริมการอา่ นกบั โรงเรยี นประถม 12 โรงเรียน “ใช้เทคนิคบางอย่างทไ่ี ดจ้ ากการอบรมไปออกแบบกจิ กรรมร่วมกบั กิจกรรมศิลปะ ดนตรี การประดิษฐ์ โดยนำเทคนิคจากการสัมมนาฯ ไปใชป้ ระกอบการเลา่ เร่ือง เช่น ใชก้ ารทำหุ่นต่างๆ ประกอบ การเล่าเรื่อง/อ่านนิทาน และนำเทคนิครดี เดอร์ส เธียเตอร์ ไปใชใ้ นการทำกิจกรรม ของหอ้ งสมดุ ชว่ งบา่ ยวนั เสาร-์ อาทติ ย์ “ถา้ เดก็ ๆ พรอ้ มกใ็ ชเ้ ทคนคิ รดี เดอรส์ เธยี เตอร์ เชน่ ใหอ้ ่านดว้ ยกนั แล้วเล่นพากย์เป็นตัวละครขณะอา่ น เป็นการทดลองเอาไปกระตุ้นให้เดก็ อยากอ่าน” Readers Theatre 211

เทคนคิ RT ท่ปี ระยุกต์ ãช้ การสัมมนาเชิงปฏิบัติการเทคนิค “รีดเดอร์ส เธียเตอร์ : การละครของนักอ่าน” มเี ทคนคิ ตา่ งๆ ทน่ี ำมาใชใ้ นการอบรมประกอบดว้ ย เทคนคิ การใชเ้ สยี ง การใชบ้ ทกว ี ดนตร ี เพลงประกอบการอา่ น เทคนิคการใช้ร่างกาย/ท่าทางประกอบการอ่าน เทคนิคการแสดง แบบภาพนงิ่ (Tableau Vivant) การประดษิ ฐแ์ ละการใชห้ นุ่ แบบตา่ งๆ ประกอบ การอา่ น/ เล่า และการแสดงละครการอ่าน นอกจากนี้ยังมีการแทรกเกมนันทนาการต่างๆ ในระหวา่ งกิจกรรม จากรายละเอยี ดลกั ษณะ/วธิ กี ารทน่ี กั สอื่ สารรกั การอา่ นนำไปใชใ้ นกจิ กรรมสง่ เสรมิ การอ่านหรือประยุกต์ใช้ในการเรียนการสอน สรุปได้ว่าเทคนิคจากการสัมมนาฯ ที่นำไปใช้มากท่ีสุดคือ เทคนิคการใช้เสียง/อ่านออกเสียงแสดงอารมณ์ (ร้อยละ 31) รองลงมาคือเทคนิคการใช้ร่างกาย/การแสดงท่าทางประกอบการอ่าน และเทคนิคการ แสดงละครการอา่ น (ร้อยละ 21 เทา่ กนั ) เมอื่ แยกพิจารณาเปน็ รายกลุ่ม พบวา่ กลุ่มครปู ระถม-มธั ยม ใช้เทคนคิ การแสดง ละครการอา่ นมากกวา่ เทคนิคอ่นื ๆ (ร้อยละ 30) ขณะท่ีกลุ่มครูพี่เลี้ยงและเจ้าหนา้ ทก่ี าร ศึกษา อบต. เจ้าหนา้ ท่ีหอ้ งสมดุ ของ กทม. และในต่างจงั หวดั ใช้เทคนคิ การใช้เสียงแสดง อารมณม์ ากกวา่ เทคนคิ อนื่ (รอ้ ยละ 33, 28 และ 41 ตามลำดบั ) ทง้ั น ี้ อาจเนอื่ งจากครปู ระถม- มัธยม มีกลุ่มเป้าหมายชัดเจน คือสามารถมอบหมายให้นักเรียนเป็นผู้ดำเนินการ จึง สามารถใช้เทคนิคการแสดงละครการอ่านซึ่งต้องใช้ผู้แสดงมากกว่า 1 คน โดยการจัดแสดงละคร/ละครการอ่าน/การแสดงบทบาทสมมุติประกอบการอ่าน ไดม้ ากกวา่ กล่มุ อ่ืนๆ สว่ นครพู ่เี ล้ยี ง และเจ้าหนา้ ท่ีห้องสมดุ ทง้ั ของ กทม. และในต่างจังหวดั สว่ นใหญ่ ตอ้ งดำเนนิ การคนเดยี ว จงึ ตอ้ งใชเ้ ทคนคิ ประเภท “โชวเ์ ดยี่ ว” บทเวท ี (เทคนคิ เสยี ง/ทา่ ทาง/ อุปกรณ์) มากกวา่ กจิ กรรมท่ีตอ้ งใชห้ ลายคนแสดง อยา่ งไรกต็ าม พบวา่ ในสว่ นของครพู เี่ ลยี้ งของศนู ยพ์ ฒั นาเดก็ เลก็ อบต. กน็ ำเทคนคิ 212 ละครสร้างนักอา่ น

การละครไปใช้กับเด็กด้วย โดยครูเป็นผู้อ่าน และให้เด็กๆ สวมหัวหุ่นต่างๆ แล้วแสดง บทบาทสมมุติ ลักษณะงานท่นี ำ RT ไปใช้ 50% ครพู ีเ่ ล้ียงและเจา้ หน้าท่ีการศึกษา อบต. 38% • ประยกุ ตใ์ ช้ในการเรียนการสอน 12% • จัดกิจกรรมส่งเสรมิ การอา่ น 42% • อืน่ ๆ 42% ครูประถม-มธั ยม 16% • ประยกุ ต์ใชใ้ นการเรยี นการสอน 83% • จดั กิจกรรมสง่ เสริมการอ่าน 17% • อนื่ ๆ 74% เจ้าหนา้ ทหี่ อ้ งสมดุ ของ กทม. 26% • จัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่าน • อน่ื ๆ 33% เจา้ หนา้ ทห่ี อ้ งสมดุ ในต่างจงั หวัด 33% • จัดกิจกรรมส่งเสรมิ การอา่ น 28% • อน่ื ๆ 6% เทคนิค/วธิ กี ารทใ่ี ช้ ครูพีเ่ ล้ียงและเจา้ หน้าทก่ี ารศกึ ษา อบต. • (คร)ู อา่ น/เลา่ นทิ านประกอบทา่ ทาง • เดก็ แสดงละคร/บทบาทสมมุติ โดยครูเปน็ ผู้อ่าน • (คร)ู อ่าน/เลา่ นิทานประกอบหุ่นมอื • เลน่ เกมนันทนาการ Readers Theatre 213

ครูประถม-มัธยม • จัดแสดงละคร/ละครการอา่ น/แสดงบทบาทสมมุติ 30% • ให้เดก็ อา่ นนิทานประกอบการแสดงท่าทาง 30% • เล่นเกมนนั ทนาการ 12% • แนะนำหนังสอื ทน่ี ่าสนใจ 8% • (คร)ู อา่ น/เลา่ นิทานประกอบท่าทาง 7% • อ่นื ๆ (หนุ่ มือ/แขง่ ขนั ตอบปัญหา ฯลฯ) 13% เจา้ หนา้ ที่หอ้ งสมุดของ กทม. • (ผู้จดั ) อ่าน/เลา่ นทิ านประกอบทา่ ทาง 14% • (ผจู้ ดั ) อ่าน/เลา่ นิทานประกอบหนุ่ มอื 14% • จัดแสดงละคร/ละครการอา่ น/แสดงบทบาทสมมตุ ิ 14% • ใหเ้ ดก็ อ่านนิทานประกอบการแสดงท่าทาง 12% • สอนการประดิษฐห์ ุ่นแบบต่างๆ 10% • เลน่ เกมนนั ทนาการ 10% • แนะนำหนังสอื น่าสนใจ 7% • อื่นๆ (วาดภาพเลา่ เร่อื ง เปดิ เพลง/นิทาน ฯลฯ) 19% เจ้าหน้าทหี่ ้องสมุดในต่างจงั หวดั • (ผูจ้ ัด) อา่ น/เล่านทิ านประกอบท่าทาง 23% • (ผูจ้ ดั ) อ่าน/เล่านทิ านประกอบหุ่นมอื 19% • จัดแสดงละคร/ละครการอ่าน/แสดงบทบาทสมมตุ ิ 12% • ใหเ้ ด็กอ่านนทิ านประกอบการแสดงท่าทาง 12% • สอนการประดิษฐ์หุ่นแบบตา่ งๆ 12% • อ่นื ๆ (แข่งขนั ตอบปญั หา/วาดภาพเลา่ เรอื่ ง ฯลฯ) 22% 214 ละครสร้างนักอ่าน

เทคนิคจากการอบรมที่นำไปประยกุ ต์ใช้ 33% ครพู ่ีเลยี้ งและเจา้ หนา้ ที่การศกึ ษา อบต. 26% • เทคนิคการใช้เสยี งแสดงอารมณ์ 22% • การประดษิ ฐ/์ การใช้หุน่ แบบตา่ งๆ 15% • การแสดงละครการอ่าน (RT) 30% • เทคนคิ การใชร้ า่ งกาย ท่าทาง 28% ครปู ระถม-มัธยม 22% • การแสดงละครการอ่าน (RT) 12% • เทคนิคการใชเ้ สยี งแสดงอารมณ ์ 28% • เทคนคิ การใชร้ ่างกาย ทา่ ทาง 25% • เกม การฝกึ สมาธิ ฯลฯ 19% เจ้าหน้าทห่ี ้องสมดุ ของ กทม. 14% • เทคนิคการใชเ้ สียงแสดงอารมณ ์ 12% • เทคนคิ การใช้ร่างกาย ท่าทาง 41% • การประดษิ ฐ์/การใช้หุ่นแบบตา่ งๆ 22% • การแสดงละครการอา่ น (RT) 19% • เกม เพลง ดนตรี ฯลฯ 11% เจ้าหน้าทีห่ ้องสมุดในตา่ งจงั หวดั • เทคนคิ การใช้เสยี งแสดงอารมณ ์ • เทคนคิ การใช้ร่างกาย ท่าทาง • การประดิษฐ์/การใชห้ นุ่ แบบตา่ งๆ • การแสดงละครการอา่ น (RT) Readers Theatre 215

“จากป†าจนเป็นเมือง อันรุ่งเรอื งอยู่ลาวัลย์ ด้วยแรงแห่งคนนั้น แหละคือคน ผู้ทำทาง” (เนาวรัตน์ พงษ์ ไพบูลย ์ บางตอนจาก “คนทำทาง”) เสยี งบง่ บอกความพÖงãจ เราสอบถามถึงความพึงพอใจต่อผลงานของตนเองท่ีได้นำไปปฏิบัติว่าความสนใจ ของผู้รบั บริการ คณุ ภาพการอา่ น ปรมิ าณการอ่าน และความพงึ พอใจต่อผลงานโดยรวม แล้วให้นักส่ือสารรักการอ่านประเมินตนเองว่าจะประเมินอยู่ในระดับใด โดยแบ่งระดับ ความพึงพอใจออกเป็น 5 ระดับ จากมากที่สุดถึงน้อยท่ีสุด แล้วหาค่าเฉล่ียรวมทั้งหมด โดยใช้เกณฑเ์ ฉล่ีย 3.5 เป็นเกณฑ์มาตรฐาน โดยรวมแล้วนักสื่อสารรักการอ่านประเมินอยู่ในระดับท่ีพึงพอใจมาก คือสูงกว่า เกณฑ์มาตรฐานทุกประเด็น โดยเฉพาะประเด็นความสนใจของผู้รับบริการและความพึง พอใจต่อผลงานโดยรวม ส่วนประเด็นด้านปริมาณการอ่าน และด้านคุณภาพการอ่าน ความพึงพอใจอยใู่ นระดับมาก คอ่ นมาทางปานกลางเลก็ น้อย ความพงึ พอใจ คา่ เฉลยี่ SD • ความสนใจของผรู้ บั บริการ 4.25 .53 • คุณภาพการอ่าน 3.84 .67 • ปริมาณการอา่ น 3.88 .67 • ความพึงพอใจต่อผลงานโดยรวม 4.17 .60 *เป็นการประเมนิ ผลงานของตนเอง ความพงึ พอใจมี 5 ระดบั จากน้อยท่สี ดุ (1) – มากที่สดุ (5) 216 ละครสรา้ งนักอา่ น

บ างสว่ นแสดงความคิดเห็นท่เี กยี่ วขอ้ งกบั การประเมนิ ดังนี้ “การจดั กจิ กรรมในหอ้ งสมุด ผู้ร่วมกจิ กรรมสว่ นใหญม่ ีพน้ื ฐาน ความรูต้ ่างกนั ทำใหก้ ารวดั ผลประเมินอาจคลาดเคลือ่ น” (จังหวดั ตาก) “ระหวา่ งจดั กจิ กรรมเดก็ กจ็ ะใหค้ วามสนใจและเหน็ ความสำคญั ของการ อ่าน แตเ่ มอ่ื ประเมินผลแลว้ เดก็ กย็ งั มาอ่านหนังสอื ไมม่ ากเท่าทค่ี วร ทำอย่างไรถงึ จะใหก้ ารอ่านเขา้ ไปอยู่ในจิตสำนกึ ของเดก็ ๆ ได้ตลอดไป ต้องการใหเ้ ด็กอ่านทุกวนั อ่านทุกคน อ่านทุกเรื่อง อ่านเพื่ออ่าน แต่ไม่ต้องเก็บไว้ในสมองทุกเรื่อง” (กรุงเทพมหานคร) “จากการนำเทคนิคต่างๆ จากการอบรมมาจัดกจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ น ทำให้เกิดทักษะใหม่ๆ ทไี่ มเ่ คยจดั กจิ กรรมมากอ่ น ผู้ร่วมกิจกรรมพงึ พอใจในการจดั กจิ กรรมที่ห้องสมุดจดั ให”้ (จงั หวัดสงขลา) “เทคนคิ ทไี่ ดร้ บั ชว่ ยทำใหก้ ารจดั กจิ กรรมในแตล่ ะครงั้ ประหยดั คา่ ใชจ้ า่ ย และนักเรียนหรือเด็กๆ ท่ีเข้าร่วมกิจกรรมให้ความสนใจเพิ่มขึ้น สนุกสนานได้รับ ประโยชนม์ ากกวา่ เดมิ มากกวา่ ในการจดั กจิ กรรมคราวกอ่ นๆ” (กรงุ เทพมหานคร) อยา่ งไรก็ตาม การประเมนิ ความพึงพอใจในทนี่ ี้ คงสรุปได้เพยี งวา่ มกี ารนำเทคนคิ / วิธีการท่ีได้รับจากการสัมมนาฯ ไปใช้ในการปฏิบัติงาน และเป็นเทคนิคที่ดึงดูดความ สนใจของผู้ร่วมกิจกรรมได้ แต่การวัดผลที่ชัดเจนในการโยงถึงเรื่องหนังสือและการอ่าน คงต้องศึกษาในเชิงลึกในระยะยาวตอ่ ไป Readers Theatre 217

ปญ˜ หาคืออะäร จากการนำผลทไ่ี ดจ้ ากการสมั มนาฯ ประยกุ ตส์ ่ภู าคปฏิบัต ิ ประมาณ 3 ใน 4 ของ นักส่ือสารรักการอ่าน ระบุถึงปัญหาหรืออุปสรรคที่เกิดจากบริบทของลักษณะงาน ผู้ร่วมกจิ กรรม และตวั ผู้จดั แตป่ ระมาณ 1 ใน 4 ของนักสอ่ื สารรกั การอ่านระบุว่าไมม่ ี ปัญหา ครูพ่ีเลี้ยงและเจ้าหน้าที่การศึกษาของ อบต. ระบุเร่ืองเด็กยังเล็ก สมาธิสั้น เป็นปัญหามากที่สุด ส่วนกลุ่มครูประถม-มัธยม ระบุปัญหาเร่ืองเวลาในการจัดกิจกรรม เนื่องจากเด็กมีกิจกรรมมากเป็นลำดับสูงสุด รองลงมาคือเด็กชั้นประถม 1-3 ยังอ่าน หนังสือไม่คล่อง/ยังไม่พร้อม เด็กไม่กล้าแสดงออก และผู้นำกิจกรรมขาดทักษะ/ ประสบการณ์ เจ้าหน้าที่หอ้ งสมุดทง้ั ของ กทม. และต่างจงั หวัด พบปญั หาเดียวกัน คอื บุคลากร ไม่เพียงพอ เป็นอุปสรรคมากที่สุด นอกจากน้ีเจ้าหน้าที่ห้องสมุดในต่างจังหวัดยังพบอีก ปัญหาหน่ึงในระดับมากพอๆ กัน คือ กลุ่มเป้าหมายไม่มาห้องสมุด ส่วนใหญ่มายืม หนังสอื แล้วกลับ อยา่ งไรกต็ าม บางสว่ นระบถุ ึงปัญหาและได้อธิบายประกอบไว้น่าสนใจ เชน่ “ทท่ี ำงานของดฉิ ันเปน็ ศูนย์พฒั นาเดก็ เลก็ จะมเี ด็กวยั 2 ขวบคร่ึงถงึ 3 ขวบ เวลาใสห่ ัวรูปสตั วเ์ ดก็ จะชอบเดินและว่ิง และชอบใช้เสียง จะปฏิบัตคิ อ่ ยเปน็ คอ่ ย ไปตามขนั้ ตอนของแตล่ ะตอน จะตอ้ งใช้เวลา” (จงั หวดั ฉะเชิงเทรา) “การแสดงละคร เด็กชอบ แต่เร่ืองราวต้องเตรียมตัวเด็กเพราะเด็กที่มา ค้นคว้าห้องสมุด จะมาค้นแล้วได้ข้อมูลก็กลับบ้าน ต้องใช้ความร่วมมือจาก โรงเรียนหรือชุมชนใกล้เคียง เพราะเป็นห้องสมุดประชาชนไม่ใช่โรงเรียน” (กรงุ เทพมหานคร) 218 ละครสรา้ งนักอ่าน

“ปัญหาคือการเสนอรูปแบบกิจกรรมและเวลาในการฝึกซ้อมปฏิบัติน้อย เนื่องจากบางทีถ้าจะขอความร่วมมือจากท่านอื่นๆ บางทีท่านก็ไม่ว่างฝึกซ้อม หรือเสนอข้ึนไปก็ต้องตัดออก เน่ืองจากปัจจัยหลายๆ อย่าง เช่น บุคลากร เวลางานประจำ ฯลฯ จึงต้องพยายามประยุกต์โดยใช้คน 1 หรือ 2 คน” (กรงุ เทพมหานคร) “ตอนท่ีเริ่มต้นจัดกิจกรรมติดขัดนิดหน่อย เพราะทำคนเดียวแต่ต้องกำกับ ท้ังเสียง เร่ืองราวท่ีจะนำมาพูดคุย และสังเกตความสนใจของผู้เข้าร่วมกิจกรรม แต่เมอ่ื กิจกรรมเรม่ิ ขนึ้ ผ้เู ข้าร่วมกจิ กรรมน่งิ สายตาจ้องมองมาทเ่ี รา โอเค ผ่าน” (จังหวดั สงขลา) “เทคนคิ บางอยา่ งไมส่ ามารถแสดงหรอื ถา่ ยทอดใหก้ บั กลมุ่ เปา้ หมายได ้ เพราะ หอ้ งสมดุ ประชาชนจะไมม่ กี ลมุ่ เดก็ เลก็ ๆ มารว่ มกจิ กรรม ดงั นน้ั บรรณารกั ษจ์ ำเปน็ ต้องขอความร่วมมือจากโรงเรียนหรือสถานเด็กเล็กให้มาร่วมกิจกรรม” (จงั หวัดสงขลา) “ตอ้ งเอาเทคนคิ มาปรบั ใหเ้ ขา้ กบั กลมุ่ เปา้ หมายและลกั ษณะกจิ กรรม ปญั หาม ี 2 ประการ คือ 1) กิจกรรมในโรงเรียน เน่ืองจากเด็กเยอะ เวลาจัดน้อย ส่วนใหญ่ใช้วิธีสาธิต เด็กไม่ค่อยมีโอกาสทำเอง 2) กิจกรรมที่ห้องสมุด เนอ่ื งจากเด็กมหี ลายวัย ความสนใจตา่ งกนั ตอ้ งหาโอกาสเหมาะๆ (ข้ึนอยูก่ บั ความ สนใจของเด็กดว้ ย) ในการชวนเด็กมาทำกิจกรรม บรรยากาศทไี่ ม่เปน็ ทางการทำให้ ออกแบบกิจกรรมยาก ปัญหาหลักๆ น่าจะเป็นการท่ีเด็กส่วนใหญ่ท่ีเราไปจัด กิจกรรมด้วยจะอยรู่ ะดบั ป.3-5 เป็นส่วนใหญ ่ ไม่ได้รบั การปลกู ฝงั เรือ่ งการอ่านมา ต้ังแต่เล็กๆ จึงดึงความสนใจยาก ปัญหาอีกอย่างคือ เด็กๆ เกิน 50% อ่านหนังสือไม่ค่อยออก มักกลายเป็นขอให้พ่ีเลี้ยงอ่านให้ฟัง แต่ไม่ค่อยอ่านเอง” (จงั หวัดเชยี งใหม่) Readers Theatre 219

áล้วเราจะพบกันอีกäหม นกั สอ่ื สารรกั การอา่ นไดใ้ หข้ อ้ คดิ เหน็ เพม่ิ เตมิ สว่ นใหญ ่ (รอ้ ยละ 40) เหน็ วา่ ควรจดั การอบรมสัมมนาแก่ผู้สนใจอีก และเห็นว่าโครงการ ปสอ. เป็นโครงการที่ส่งเสริมให้ผู้ ปฏิบตั งิ านนำไปประยกุ ต์ใช้ไดด้ ี นอกจากน้ัน ระบุว่าอยากให้วิทยากรไปจัดท่ีหน่วยงานหรือทำโครงการเคลื่อนที่ อยากให้จัดสัมมนาท่ีเน้นเด็กปฐมวัยโดยเฉพาะ อยากให้มีการผลิตคู่มือเป็นหนังสือ การสัมมนาฯ ทำให้ผู้เข้าอบรมมีความกล้า/มน่ั ใจตวั เองมากข้ึน เป็นต้น ความคดิ เหน็ ตา่ งๆ เชน่ • “ควรมีการจัดอบรมลักษณะนี้บ่อยๆ เพื่อนำมาพัฒนากระบวนการอ่าน เพ่ือ สรา้ งสงั คมการอา่ นใหเ้ กดิ ขึ้น” (กรุงเทพมหานคร) • “เปน็ กิจกรรมสง่ เสรมิ การอ่านทีด่ ีอีกรูปแบบหนงึ่ ที่จะทำให้เด็กเกดิ ความสนใจ ในการอ่าน น่าจะมีการขยายผลให้แก่ครู-บรรณารักษ์ต่างจังหวัดในภูมิภาค ต่างๆ ได้กระจายและนำเทคนิคดีๆ แบบนี้ไปใช้ในโรงเรียนทุกๆ แห่ง” (จังหวัดอดุ รธานี) • “การจดั อบรมเทคนคิ ตา่ งๆ ทสี่ ง่ เสรมิ การสอื่ สารรกั การอา่ น ตอ้ งทำเปน็ ระยะๆ เพอ่ื นำมาประยกุ ตใ์ ช้ไดม้ ากข้นึ ” (จงั หวดั ยะลา) • “อยากให้มีการอบรมสัมมนาอย่างนี้ต่อไปอีก และเชิญคณะครูเข้าร่วมให้มาก วา่ เดิม เพราะกิจกรรมสง่ ผลตอ่ นกั เรยี นดีมาก” (กรุงเทพมหานคร) • “เป็นกิจกรรมที่ดีมากๆ อยากให้ครูภาษาไทยและครูบรรณารักษ์ทุกคนได้ อบรม ไดเ้ รยี นร้ดู ว้ ย” (จงั หวัดพระนครศรอี ยุธยา) • “โครงการที่ได้จัดข้ึนเป็นโครงการที่ดีมากต้องการให้จัดอีก อาจจะมี เทคนิคและวิธีการใหม่ๆ เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนรักการอ่านมากย่ิงข้ึน” (จังหวัดฉะเชิงเทรา) 220 ละครสร้างนักอ่าน

• “โครงการ ปสอ. ได้ให้ความรู้และเทคนิคที่ช่วยส่งเสริมให้ผู้ปฏิบัติงานนำไป ประยกุ ตใ์ ช้ไดอ้ ยา่ งดีย่งิ ” (กรุงเทพมหานคร) • “การสัมมนาฯ คร้ังนี้ทำให้ผลการปฏิบัติงานมีหลายรูปแบบ ได้นำความรู้ท่ีได้ มาประยกุ ตใ์ ชใ้ นการทำงาน” (กรุงเทพมหานคร) • “ในการอบรมสมั มนาครง้ั นม้ี ปี ระโยชนม์ าก เกดิ ความคดิ สรา้ งสรรค์ ประยกุ ตใ์ ช้ กับงานได้หลากหลายรปู แบบ” (กรงุ เทพมหานคร) • “โครงการวจิ ยั ปฏบิ ตั กิ ารเชงิ สรา้ งสรรคเ์ พอ่ื สง่ เสรมิ นกั สอ่ื สารรกั การอา่ น (ปสอ.) มีประโยชน์ต่อเยาวชนอย่างมาก การนำไปใช้ไม่ยุ่งยาก เพราะไม่ต้องหา อุปกรณ์จากที่อ่ืนหรือท่ีมีราคาแพง เพราะเป็นเทคนิคที่สามารถนำไปใช้ได้โดย เฉพาะวชิ าศลิ ปะและภาษาไทย” (จงั หวดั ตาก) • “การสมั มนาฯ ไดร้ บั ความรู้ นำไปปรบั กบั การอบรมอน่ื ๆ ได”้ (จงั หวดั ฉะเชงิ เทรา) • “กิจกรรมส่งเสริมการอ่านเหมาะสมอย่างยิ่งที่จะได้นำเอาเทคนิคที่อบรมมาใช้ ขอยืนยันว่าการอบรมทำให้เรามีความกล้าท่ีจะแสดงออกมา ไม่ว่ารูปแบบใด” (กรุงเทพมหานคร) • “ในฐานะของครผู สู้ อนและนำสง่ิ ทไี่ ดร้ บั จากการอบรมมาปฏบิ ตั จิ รงิ เหน็ วา่ เปน็ การสร้างความมั่นใจอันดีที่จะเปลี่ยนแปลงวิธีสอนอ่านให้มีความน่าสนใจขึ้น” (กรงุ เทพมหานคร) และความคดิ เหน็ ทช่ี วนใหพ้ จิ ารณาเพ่ิมเตมิ “เทคนคิ และวธิ กี ารจากการสมั มนาเหมาะกบั หอ้ งสมดุ โรงเรยี น ซง่ึ มกี ลมุ่ เป้าหมายที่ชัดเจนหรือศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก แต่ห้องสมุดสามารถจัดกิจกรรมได้ เป็นคร้งั คราวไป” (จงั หวัดอา่ งทอง) “จากการประเมินเพ่อื นครูทไ่ี ปอบรม ครูบางคนสอนวิชาแกนธุรกจิ เชน่ บัญชี นา่ จะไม่ค่อยมีโอกาสนำไปใช้ ถา้ มีกน็ อ้ ย(มาก)” (จังหวดั ฉะเชิงเทรา) “อยากใหน้ ำนกั เรียนเขา้ รบั การฝึกอบรมด้วย” (กรุงเทพมหานคร) “ในการนำเอาเทคนคิ รดี เดอรส์ เธยี เตอร์ ไปใช้ ตอ้ งปรบั วธิ กี าร/กระบวนการ Readers Theatre 221

เพิ่มขึ้นถ้าจะให้ถึงเป้าหมายคือเด็กอ่านมากข้ึน แต่เทคนิคนี้ประสบผลสำเร็จ มากทสี่ ดุ ในการดงึ ใหเ้ ดก็ มาสนใจรว่ มกจิ กรรม เพราะโดยธรรมชาต ิ เดก็ ๆ ชอบ ฟัง/ดู/ชม ละคร นิทาน การแสดงอยแู่ ล้ว แตจ่ ะโยงใหไ้ ปถงึ การอ่านอย่างไร ต้องปรบั กระบวนการอกี มากและทำใหต้ ่อเน่ือง” (จงั หวดั เชยี งใหม)่ ความสง่ ทา้ ย จากการศึกษาในครั้งน้ ี พบวา่ ครพู เี่ ลย้ี งหรอื ครใู นศนู ยพ์ ฒั นาเดก็ เลก็ ไดป้ ระยกุ ตค์ วามรไู้ ปใชเ้ พอื่ สง่ เสรมิ การอา่ น ของเด็ก อย่างไรก็ตาม มีข้อจำกัดในทัศนะของครูก็คือเด็กปฐมวัยมีสมาธิส้ันมาก สว่ นเจา้ หนา้ ทด่ี า้ นการศกึ ษาของ อบต. มสี ว่ นสำคญั ในการกำหนดนโยบาย/แผนของตำบล โดยการกำหนดโครงการต่างๆ ไว้ในแผนพัฒนาตำบล กรณีต้องการให้ความสำคัญใน เร่ืองการส่งเสรมิ การอา่ นกอ็ าจบรรจุโครงการและกิจกรรมเกี่ยวกบั การอ่านได ้ แต่ไมไ่ ดม้ ี บทบาทโดยตรงในการสื่อสารกับเด็ก ผู้ท่ีมีบทบาทโดยตรงคือครูพี่เล้ียงในศูนย์พัฒนา เดก็ เล็ก ครูประถม-มัธยม มีกลุ่มเป้าหมายท่ีจะสื่อสารเพื่อส่งเสริมการอ่านได้อย่างชัดเจน ครูอาจไม่จำเป็นต้องเป็นผู้แสดงเอง แต่รู้เทคนิคเชิงละคร และสามารถมอบหมายให้ นกั เรยี นหรอื กลมุ่ เปา้ หมายใหน้ ำไปปฏบิ ตั ไิ ด ้ สภาพการณข์ องโรงเรยี นคอื ปญั หาเรอื่ งเวลา ในการจัดกิจกรรมหรือโรงเรียนมีกจิ กรรมมาก อย่างไรกต็ าม ครูมที างเลือกทจ่ี ะประยุกต์ ใช้ในการเรียนการสอนในห้องเรยี นได้ บรรณารกั ษ์หรอื เจา้ หน้าท่หี ้องสมุด ท้ังของกรงุ เทพมหานครและในต่างจงั หวดั ได้ ประยุกต์ความรู้ไปใช้เสริมในการจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่าน แต่มีข้อจำกัดเร่ืองจำนวน บุคลากรไมเ่ พียงพอในการจดั กจิ กรรมประเภทละคร กอปรกบั กลมุ่ เป้าหมายมคี วามหลาก หลายและมีลักษณะมายืมหนังสือแล้วกลับ บรรณารักษ์อาจต้องเพ่ิมการประชาสัมพันธ์ 222 ละครสร้างนักอา่ น

และทำงานในเชิงประสานงานมากขึ้น โดยอาจขอความร่วมมือจากโรงเรียนในชุมชนใน การจดั กิจกรรม เป็นตน้ เราขอชน่ื ชมนกั สอ่ื สารรกั การอา่ น ทมี่ งุ่ มนั่ และตอ้ งการสง่ เสรมิ ใหเ้ ดก็ และเยาวชน มนี สิ ยั รกั การอา่ น กลไกขององคก์ รอาจมใิ ชอ่ ปุ สรรคสำคญั เกนิ กวา่ ความตง้ั ใจของนกั สอ่ื สาร รกั การอ่าน ขบวนการ “ปลกุ การอา่ น-ผ่านลลี าละคร” หรอื การนำพ้นื ฐานดา้ นศิลปะการ แสดงไปชว่ ยในการจดั กิจกรรมส่งเสริมการอา่ นเปน็ การเสริมพลังได้ แตต่ ้องขนึ้ อยูก่ บั ทัศ นคติส่วนตัวคือความรักและดื่มด่ำในการอ่าน ผนวกกับความเช่ือมั่นในพลังของศิลปะ การแสดง รกั การอ่านหนงั สือ รักคนอา่ นหนังสอื และจิตใจท่มี ุง่ มนั่ และทุ่มเท เป็นสง่ิ จำเปน็ ประสบการณจ์ ากการฝกึ ปฏบิ ตั จิ ะทำใหเ้ กดิ ความชำนาญแมป้ ฏบิ ตั กิ ารเพยี งคนเดยี ว และ ไมว่ า่ จะอยใู่ นองค์กรลักษณะใดกต็ าม Readers Theatre 223

áËÅ‹§ÍŒÒ§Í§Ô • ขอ้ มลู จากวทิ ยากรโครงการวจิ ยั ปฏบิ ตั กิ ารเชงิ สรา้ งสรรคเ์ พอ่ื สง่ เสรมิ นกั สอ่ื สารรกั การ อา่ น (ปสอ.) • เอกสารประกอบการสัมมนาเทคนิค “รดี เดอรส์ เธียเตอร ์ : การละครของนักอ่าน” 1. เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย ์ “รกั อา่ น-รักเขยี น” “คนไม่อา่ นหนังสือ” และ “กนิ อาหาร อ่านหนังสือ” จาก หยุดสกั นิดคิดสักหนอ่ ย หมดุ หมายเลข 1 (2543) 2. ถิรนันท์ อนวัชศิริวงศ์ “สร้างนิสัยใฝ่รู้ให้ลูก” จาก ปัญหาวุ่นๆ ของเจ้าตัวเล็ก (2530) “เปิดหนังสือให้ลูกน้อย” และ “สร้างมุมนิทานในบ้าน” จาก เล้ียงลูก ใหป้ ระสบความสำเร็จ (2538) 3. สำนกั พฒั นาสขุ ภาพจติ กระทรวงสาธารณสขุ “วยั ของเดก็ กบั พฤตกิ รรมการอา่ น” จาก เช่ยี วชาญชีวิต ฉลาดคิดสรา้ งสรรค ์ (2548) 4. พริ ณุ อนวชั ศริ วิ งศ ์ (แปล) “รหู้ นงั สอื รกั การอา่ น เรมิ่ จากในบา้ น สานตอ่ ในโรงเรยี น และชมุ ชน” 5. พริ ณุ อนวชั ศิริวงศ์ (แปล) “Readers Theatre : การละครของนักอา่ น เทคนคิ ส่งเสรมิ การอ่านด้วยศลิ ปะการละครอย่างง่ายๆ และข้อมลู ทางอินเทอรเ์ น็ต” 6. ถิรนันท์ อนวัชศิริวงศ์ สร้างสรรค์บทการแสดง กุสุมา เทพรักษ์ ลดทอนบท “บทการแสดง ละครบรรเลง บทเพลงหนงั สือ” 7. วทิ วสั สงั สะกิจ “พน้ื ฐานการแสดง : การเตรียมความพร้อมของร่างกาย จติ ใจ และสมอง เพ่ือเข้าสู่โลกแห่งหนงั สือ” 224 ละครสรา้ งนักอ่าน

8. สกุ ญั ญา สมไพบลู ย์ “ศลิ ปะการใช้เสยี งเพอื่ การสือ่ สารและอ่านวนิ ิจสาร” 9. ณฐภรณ ์ รตั นชยั วงศ ์ “เวทนี ม้ี เี สยี งดนตร ี : การสรา้ งสรรคเ์ สยี งดนตรเี พอ่ื การแสดง” 10. พิรุณ อนวัชศิริวงศ ์ (แปล) “ปรับสมดุลให้ชีวิต พิชิตไดด้ ้วยบทกว”ี 11. ปอรรชั ม ์ ยอดเณร “กระบวนการถา่ ยทอดความคิดผ่านการแสดงลลี า” 12. พิรุณ อนวัชศริ วิ งศ ์ (แปล) “เทคนิคการแสดง Readers Theatre” 13. กสุ ุมา เทพรักษ ์ “การประดิษฐห์ นุ่ แบบตา่ งๆ” 14. กุสุมา เทพรักษ์ “บทละครฉบับกระชับ เร่ือง บีตั๊ก” ดัดแปลงจากวรรณกรรม เยาวชนเรื่อง บีตั๊ก ดาวดวงน้ันระหวา่ งนำ้ กบั ฟา้ ของกาย่า กลา้ ทะเล 15. กาย่า กลา้ ทะเล (สุกญั ญา สมไพบูลย)์ “ระบำสายธาร ตำนานมอแกน” นิทาน บทกวีและซดี ีเสียง 16. ถริ นันท ์ อนวัชศริ วิ งศ ์ “ซาดาโกะกับนกกระเรียนพนั ตวั ” วรรณกรรมเยาวชน Readers Theatre 225

• ข้อมูลต่างประเทศ Alternative Medicine Magazine (December 13, 2006) Balancing Act -- The Poetry Cure http://www.revolutionhealth.com/healthy-living/natural-health/healing/poetry/ Bafile, Cara. (2003) Reader’s Theater : A Reason to Read Aloud (Education World Sep- tember 22, 2003) http://www.education-world.com/a_curr/profdev/profdev082. shtml Carrick, Lila. (2001) Internet resources for conducting Readers Theatre. http://www. readingonline.org/electronic/elec_index.asp?HREF=carrick/index.html Curriculum Based Readers Theatre http://www.rosalindylf nn.com/RdrsThtr.html Department of Education, Tasmania, School Education Division Readers Theatre http:// wwwfp.education.tas.gov.au/English/readerstheatre.htm Forida Online Reading Professional Development (November 9, 2006) FOR-PD’s Reading Strategy : Reader’s Theater http://forpd.ucf.edu/strategies/stratReadersTheater. html Gregory, Mandy. Using Reader’s Theater Instructionally in the Classroom http://www. mandygregory.com/readers_theater.htm Guignon, Anne. (2002) Reading Aloud -- Are Students Ever Too Old? (Education World) http://www.education-world.com/a_curr/curr081.shtml and http://readerstheatre- digest.com/archives/x13rtineducation.htm Laughlin, Mildres K. Black, Peggy T. and Loberg Margery K. Social Studies Readers Theater http://www.teachervision.fen.com/drama/social-studies/6535.html Literacy Begins at Home http://literacyconnections.com/LiteracyBeginsAtHome.php Prescott, Jennifer O. Teaching and Learning : The Power of Reader’s Theater http://www. readers.org/readerstheater.htm Prescott, Jennifer O. The Power of Reader’s Theater http://teacher.scholastic.com/prod- ucts/instructor/readerstheater.htm Put Reading First - Fluency Instruction http://www.nif.l gov/partnershipforreading/publica- tions/PFRbooklet.pdf Readers Theatre : Concepts and Elements http://www.comm.unt.edu/histofperf/rt2.htm 226 ละครสร้างนักอา่ น

Readers Theatre : From Theory to Practice http://www.readwritethink.org/lessons/les- son_view.asp?id=172 Reader’s Theatre Basics http://bms.westport.k12.ct.us/mccormick/rt/RTHOME.htm Readers Theatre Evaluation http://www.humboldt.edu/~jmf2/fol ss/rt-eval.html Reading Agency, The. Read http://www.readingagency.org.uk/adults/ Reading Aloud http://literacyconnections.com/ReadingAloud.php Saskatchewan Education, Canada Readers Theatre http://www.sasked.gov.sk.ca/docs/ mla/speak028.html Saskatchewan Education, Canada Sample Assessment for Readers Theatre http://www. sasked.gov.sk.ca/docs/ela20/teach2.html Sebesta ,Sam. Readers Theatre http://www.teachervision.fen.com/literature/theater/6526. html Scriptsforschools. Readers Theater : Why Rreaders Theater? http://www.scriptsforschools. com/96.html Scriptsforschools. What is Choral Speaking? http://www.scriptsforschools.com/90.html Scriptsforschools. What is Readers Theater? http://www.scriptsforschools.com/68.html Shepard, Aaron. (2004) Readers On Stage. Los Angeles : Shepard Publications. http:// www.aaronshep.com/rt/index.html Stump, Walter Ray. Oral Interpretation + Readers Theatre = Performance (Readers The- atre Digest Issue #13, Fall 2006) http://readerstheatredigest.com/archives/x13stump. htm Talking About Books With Your Students http://literacyconnections.com/TalkingAbout- BooksWithYourStudent.php Walker, Lois. Readers Theatre : Teacher’s Guide (“Readers Theatre in Elementary Class- room” and “Strategies for Reading : Readers Theatre in Middle School”) http:// www.loiswalker.com/catalog/teach.html Readers Theatre 227



ÀÒ¤¼¹Ç¡

โครงการวจิ ยั ปฏบิ ัติการเชงิ สร้างสรรคเ์ พ่อื ส่งเสริมนักส่ือสารรกั การอา่ น ดำเนนิ การโดย สาขาสื่อสารการแสดง (ระดบั ปริญญาตร-ี โท) ภาควิชาวาทวทิ ยาและส่ือสารการแสดง คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลยั รว่ มกบั ภาคี

การประชมุ เสวนาการสร้างสรรค์กิจกรรมรกั การอา่ น เรื่อง โครงการวจิ ัยปฏบิ ตั ิการเชิงสร้างสรรค์ เพื่อสง่ เสรมิ นักสอ่ื สารรักการอ่าน วนั ที่ 13 กมุ ภาพันธ์ 2551 ณ ห้องเป็นสุข สำนักงาน สสส.

นกั ส่อื สารรักการอา่ นร่นุ ที่ 1 (2-4 เมษายน 2551) 232 ละครสร้างนักอา่ น

นกั ส่อื สารรกั การอา่ นรุ่นท่ี 2 (28-30 เมษายน 2551) Readers Theatre 233

โครงกาอรบรมเชงิ ปฏบิ ตั กิ ารเยาวชน นักสื่อสารรกั การอ่าน (17 กรก®าคม 2551) อ.ท่าม่วง จ.กาญจนบุรี 234 ละครสรา้ งนักอา่ น

Readers Theatre 235

¢Í¢Íº¤³Ø แผนงานส่อื สร้างสุขภาวะเยาวชน (สสย.) สำนกั งานกองทุนสนับสนนุ การสรา้ งเสรมิ สุขภาพ (สสส.) กลมุ่ งานพฒั นาห้องสมดุ ฯ กองนันทนาการ สำนกั วฒั นธรรม กีฬา และการทอ่ งเที่ยว กรงุ เทพมหานคร ฝา่ ยบรหิ ารโครงการวชิ าการ สำนักงานอทุ ยานการเรยี นรู้ (องคก์ ารมหาชน) องค์การบริหารสว่ นตำบล (อบต.) และเทศบาล จังหวดั นนทบรุ ี เทศบาลเมืองฉะเชงิ เทรา จงั หวดั ฉะเชงิ เทรา แผนกส่ือเทคโนโลยี องคก์ ารค้าของ สก.สค. ภาควชิ าวาทวทิ ยาและสอ่ื สารการแสดง คณะนเิ ทศศาสตร์ จุฬาลงกรณม์ หาวิทยาลัย สาขาวิชาศิลปะการละคร คณะศลิ ปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลยั ราชภฏั สวนสนุ ันทา โปรแกรมวชิ านเิ ทศศาสตร์ คณะวทิ ยาการจดั การ มหาวทิ ยาลัยราชภัฏราชนครินทร์ จงั หวัดฉะเชงิ เทรา ภาควิชานเิ ทศศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์และสงั คมศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั บรู พา ศูนย์ศิลปะการละครเพอ่ื การพฒั นา สถาบนั คลงั สมองของชาติ เครอื ข่ายนักวชิ าการศิลปะการแสดงแห่งประเทศไทย เครือขา่ ยสร้างเสรมิ ผูผ้ ลิตสอ่ื สร้างสรรค์ (สส.สส.) สถาบนั การ์ตูนไทย มลู นิธเิ ด็ก รายการ “สื่อสนั ติภาพ จบั จ้องมองสือ่ ” โดยโครงการสื่อสนั ตภิ าพ คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาฯ และสถานวี ทิ ยุแห่งจฬุ าลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั และ องค์กรและบุคลากรทใ่ี ห้ความรว่ มมอื อยา่ งดียิง่ 236 ละครสร้างนักอ่าน

¤³Ð¼Ù´Œ Óà¹Ô¹â¤Ã§¡Òà : ¡ÅØÁ‹ ˹؋ÁÊÒÇÊ×èÍÊѹµÀÔ Ò¾ ÀÒ¤ÇªÔ ÒÇÒ·Ç·Ô ÂÒáÅÐÊ×èÍÊÒáÒÃáÊ´§ ¤³Ð¹Ôà·ÈÈÒʵÏ ¨ØÌÒŧ¡Ã³ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑ รองศาสตราจารยถ์ ิรนันท์ อนวชั ศิรวิ งศ์ ท่ีปรึกษาโครงการ / ผอู้ ำนวยการสัมมนา อาจารย์สุกญั ญา สมไพบลู ย์ ผู้ประสานงาน / วิทยากร / นักแสดง อาจารยช์ ุติมา มณีวฒั นา เปลง่ ขำ วิทยากร อาจารย์กุสุมา เทพรกั ษ์ วทิ ยากร / นักแสดง / ผู้กำกบั อาจารย์วทิ วัส สงั สะกิจ วทิ ยากร / ผกู้ ำกบั อาจารย์ปอรรชั ม์ ยอดเณร วิทยากร / นกั แสดง อาจารย์ณฐภรณ์ รัตนชัยวงศ์ วทิ ยากร / นกั แสดง คุณเกรยี งไกร ฟูเกษม นกั แสดง / วทิ ยากรสมทบ อาจารย์ประภัสสร จนั ทรส์ ถติ พร ฝ่ายกิจกรรม / วิทยากรสมทบ อาจารยธ์ นัช ถน่ิ วัฒนานุกลู ฝา่ ยกจิ กรรม คณุ สรุ ชยั มดิ ำ ฝ่ายกิจกรรม / นกั แสดง คณุ สถาพร พลวฒั น์ ฝา่ ยเทคนคิ คณุ สมใจ วเิ ชยี รชม ฝา่ ยสำนกั งาน คณุ นนั ทศริ ิ ญาณจนั ทร์ ฝา่ ยธรุ การ / ผู้ชว่ ยนกั วิจยั คณุ สดุ ใจ พรหมเกดิ วทิ ยากรสมทบ / ฝ่ายบรรณาธกิ รณ์กจิ คุณพิรณุ อนวชั ศิรวิ งศ์ ฝ่ายวิชาการ / ฝา่ ยบรรณาธกิ รณก์ ิจ และนสิ ิตสาขาสอื่ สารการแสดง คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั ร่วมปฏบิ ตั ิงานในโครงการ Readers Theatre 237

เสียงจาก¼เ้Ù ขา้ ร่วมสัมมนาเชงิ ปฏบิ ัตกิ าร RT จากการนำเทคนคิ ต่างๆ จากการสัมมนาไปจดั กจิ กรรมการอ่าน ทำใหเ้ กดิ ทกั ษะใหม่ๆ ที่ไมเ่ คยทำมากอ่ น ผูร้ ่วมกจิ กรรมพึงพอใจในการจดั กจิ กรรมท่หี อ้ งสมดุ จัดให…้ ระหว่างจดั กิจกรรมเดก็ กจ็ ะให้ความสนใจ และเห็นความสำคัÞของการอา่ น... ตอ้ งการใหเ้ ดก็ อา่ นทกุ วัน อา่ นทกุ คน อ่านทุกเรื่อง อา่ นเพอื่ อา่ น แต่ไม่ตอ้ ง เกบ็ ไว้ ในสมองทุกเรอื่ ง 238 ละครสร้างนักอา่ น

เสยี งจาก¼้Ùเข้ารว่ มสัมมนาเชิงปฏิบัติการ RT เทคนิคท่ีไดร้ บั ชว่ ยทำให้ การจดั กจิ กรรมในแต่ละครง้ั ประหยดั ค่าใช้จา่ ย และเด็กๆ ท่เี ขา้ รว่ มกิจกรรม ใหค้ วามสนใจเพ่ิมขึน้ สนกุ สนาน ได้รับประโยชนม์ ากกว่าเดมิ มากกว่าในการจดั กจิ กรรม คราวก่อนๆ เม่ือต้นเดอื น…มีโอกาสเข้าร่วมสัมมนาเชงิ ปฏบิ ตั ิการ เรอ่ื งเทคนคิ รดี เดอร์ส เธียเตอร.์ .. เม่ือครง้ั แรกไดห้ นงั สอื เชิÞมาคอ่ นขา้ งงงๆ เพราะเกดิ มาเพง่ิ เคยไดย้ ินเทคนคิ น้ี เปน็ ครงั้ แรก... ทำใหห้ ูตาเราสว่างขึน้ ไดข้ อ้ สรุปกับตวั เองว่า กิจกรรมสง่ เสรมิ การอ่านทำไดห้ ลายแบบจริงๆ และเป็นเรอ่ื งของทกุ คนที่ต้องตระหนกั และไม่มีศาสตรส์ าขาใดเป็นเจ้าของ เพียงแตว่ ่า ศาสตรส์ าขาใดจะเขา้ ไปสนับสนุน ตรงแง่มมุ ไหน... Readers Theatre 239