เรื่องเล่าแห่งความหวังและพลังใจ

เหมือนกับชีวิตของ  ภูพิงค์  พังสอาด  หรือช่ือที่รู้จักกันใน วงการบนั เทงิ วา่ พงิ ลำ� พระเพลิง ชายหน่มุ รา่ งเลก็ ท่ตี อนน้คี ือผ้กู ำ� กบั ภาพยนตร์ไทยในสไตล์ของตัวเอง  หนังที่หลอมรวมทั้งอารมณ์ขัน ความฝนั ความเศร้า เกลาจนเปน็ เนื้อเดยี วกนั ออกมา เชน่ ‘โคตรรัก เอ็งเลย’ ‘คนหิ้วหวั ’ ‘ฝันโคตรโคตร’ ฯลฯ รวมถึงการเปน็ นักแสดงตลก เดี่ยวไมโครโฟน  ศิลปินละครใบ้ข้างถนน  นักเขียนบทละครโทรทัศน์ และบทภาพยนตร์นับจ�ำนวนไม่ถ้วน  เรียกได้ว่าถ้าใครในวงการ บันเทิงนึกอยากจะท�ำอะไรที่ตลกสุดเหว่ียง  มีสาระให้ยึดถือ  ก็จะ นึกถงึ ฉายานก้ี ่อนใคร...พงิ ลำ� พระเพลงิ เขามีต้นทุนชีวิตเหมือนกับใครอีกหลายคนน่ันก็คือชีวิตวัย เดก็ ท่ยี ากล�ำบาก พ่อแม่หยา่ ร้างกนั เม่ือเรยี นจบจากวทิ ยาลยั เพาะ- ชา่ ง เขากบั เพือ่ นสนิทในตอนน้นั ท่ียงั ไมม่ ใี ครรู้ว่าวนั หน่งึ จะกลายมา เป็นตลกหมายเลขหนงึ่ ของเมืองไทยอย่าง โน้ส - อุดม แตพ้ านชิ ทงั้ คอู่ อกมาเชา่ หอ้ งตามหาฝันด้วยกนั ภพู งิ คไ์ ปท�ำงานทีโ่ รงงานท�ำขนม ในแผนกการออกแบบบรรจุภัณฑ์  แต่เหมือนว่าความฝันนั้นจะเร่ิม เล่นตลก  เขาตกงานด้วยสาเหตุที่ไม่สมเหตุสมผล  จากจุดนี้ภูพิงค์ ตดั สินใจยา้ ยภมู ิลำ� เนาชีวติ ไปอย่ทู ี่อ�ำเภอสตั หีบ จังหวัดชลบรุ ี ใชช้ วี ติ ริมทะเลอย่างเสรีเหมือนตัวละครในนิยายเรื่อง  ‘พันธุ์หมาบ้า’  จาก ปลายปากกาของ ชาติ กอบจิตติ นกั เขยี นชอ่ื ดังท่เี ขายกยอ่ ง จะมีใครสกั กี่คนกนั เชียว ที่อ่านหนังสือเล่มหนึง่ แลว้ จะตัดสนิ ใจใช้ชีวติ ตามอย่างตัวละครในนัน้ 101

“ตอนนั้นอ่านหนังสือเร่ือง ‘พันธุ์หมาบ้า’ แล้วรู้สึกว่าชีวิตมัน เท่ เป็นชีวติ ไม่ต้องนึกถงึ วันขา้ งหนา้ ใช้ชีวิตอยรู่ มิ ทะเล ใส่กางเกงเล เสือ้ ยืด ตุม้ หู เปดิ ร้านท�ำซลิ ค์สกรีน... เราได้อ่านหนงั สือแลว้ เราก็สนกุ อยากเปน็ แบบนนั้ บ้างจงั เลย กเ็ ลยนึกข้ึนได้วา่ มีเพือ่ นอยูท่ ี่สตั หบี เปดิ รา้ นรบั เขยี นปา้ ย ฝ่งั ตรงขา้ มเปน็ ทะเลเหมือนในนิยาย เรากไ็ ปอยูท่ ี่น่นั ใช้ชวี ิตเหมอื นในหนงั สอื เลย นงั่ กินเหลา้ ริมทะเล มคี วามสุขมาก และ ผมก็ได้เจอผหู้ ญงิ คนหนง่ึ เป็นแม่คา้ ขายขนม ผมกจ็ บี เขาจนติด เขาก็ ช่ืนชอบชน่ื ชมในชีวติ เท่ๆ ของผม สดุ ท้ายเราก็ไดแ้ ต่งงานกนั ชีวิตทเ่ี ท่ มนั มคี วามสขุ นะ แต่มนั อยไู่ ดเ้ ฉพาะช่วงอายุหนึง่ เท่าน้ันนะ ตอนนนั้ ผมอายุ 23 – 24 ปี ผมรู้สึกว่ามันเหมาะกับช่วงอายุในตอนน้นั แต่ตอน นี้ 40 ปแี ล้วถา้ ยังทำ� อย่างนั้นอย่กู ็ไม่ไหวเหมอื นกัน ความสขุ ในชว่ ง น้นั ผมยงั กินไมห่ มดเลยนะ เหมอื นมันยังอยู่ในรา่ งกาย ในเลอื ดเนื้อ ในหัวใจ เวลาท่ีผมเหนอ่ื ย ผมท้อในการท�ำงาน ผมมกั จะเอาความสุข ในช่วงน้นั มาเก็บกนิ อยเู่ ร่อื ยๆ ก็นกึ ถงึ วันเกา่ ๆ ที่มันมีความสขุ เปน็ ความสขุ ที่เหมาะในช่วงอายุ ความสุขในแตล่ ะช่วงมันกเ็ หมาะกบั อายุ ในช่วงนัน้ มากกว่า ตอนน้นั ผมไม่ได้รสู้ ึกทอ้ แท้เลยนะได้เงนิ วนั ละรอ้ ย สองรอ้ ย หามาได้ก็กินหมดในแต่ละวนั แตก่ ็มีความสขุ ด”ี แม้ความสุขราคาประหยัดก็ยังต้องอาศัยทุนรอน  เมื่อราย- ได้เร่ิมจะไม่สัมพันธ์กับค่าใช้จ่าย  ภูพิงค์จึงต้องกลับเข้ามากรุงเทพ ตามค�ำชกั ชวนของเกลอเก่าอย่าง อุดม แต้พานชิ ใหไ้ ปทำ� งานฝา่ ย ศลิ ปกรรมกับนิตยสาร “ไปยาลใหญ”่ ซ่ึงทีมงานมีคนดงั จากวงการ หนังสืออย่หู ลายคนทั้ง ประภาส ชลศรานนท,์ ชลลดา เตียวสวุ รรณ (หรือเพลงดาบแม่น�้ำร้อยสาย)  และคนท่ีเป็นแรงบันดาลใจในการ เป็นนักเขียนแก่เขามากท่ีสุดอย่าง  ศุ  บุญเลี้ยง  เพราะเป็นคนที่ให้ 102

โอกาสภูพิงค์ได้เขียนเรื่องส้ันและบทความลงในหนังสือซึ่งได้รับเสียง ชน่ื ชมกลบั มาเป็นอยา่ งสงู จนน�ำไปสู่กา้ วใหญ่ในชวี ิต เมอ่ื เขาตัดสิน ใจออกมาเปิดสำ� นกั พิมพ์ของตวั เองในช่ือ ‘พลิ าไลย’ เพ่อื ผลติ หนังสอื อารมณด์ ี อา่ นสนกุ ตามอย่างทใ่ี จฝนั อีกครงั้ แต่กลายเป็นว่าเขาต้องแบกรับความฝันด้วยราคาแสนแพง กับหน้ีสินจำ� นวน 5 แสนบาท ซึ่งในยคุ นั้นถอื วา่ เปน็ ตัวเลขท่สี งู มาก เขากับภรรยามองหาทางออกด้วยการไปอยู่ประเทศสหรัฐอเมริกา เป็นพนกั งานล้างจานตามร้านอาหาร เพ่ือเกบ็ เงนิ ใช้หน้ี “ถึงตอนน้ี สำ� หรบั ผมแลว้ เงิน 5 แสนบาทกย็ งั เปน็ ตัวเลขที่เยอะอยนู่ ะครบั เวลา บอกใครวา่ เปน็ หนี้ 5 แสน คนกจ็ ะพูดวา่ ทำ� ไมตอ้ งไปดน้ิ รนทำ� งาน อย่างนน้ั ดว้ ย เพอื่ แลกกบั เงินแค่ 5 แสนเอง แต่เราพูดถงึ เงนิ 5 แสน บาทในปี 2533 ซึ่งตอนนนั้ มันเยอะนะครบั เวลาผา่ นมา 21 ปีแล้ว และสภาวะท่ผี มไม่มงี านประจำ� กับหน้ี 5 แสนบาท มนั มืดแปดดา้ น ไมร่ จู้ ะเอาเงินมาจากไหน ถ้าไมล่ า้ งจานใชห้ นีก้ ค็ งต้องปล้นธนาคาร แต่เราเลือกวิถสี จุ ริตดีกว่า จงึ ไปล้างจานใชห้ น้ี ผมวา่ กเ็ ปน็ ส่งิ ท่ดี ใี น ชีวติ นะ ผมรู้สึกวา่ ถา้ ผมไมม่ หี นี้ ผมก็คงไม่ทรุ นทุรายไปอเมรกิ า แลว้ ผมกค็ งไม่มคี วามสขุ กอ้ นนั้นในชีวติ ผมกค็ งจะไมม่ ีประสบการณก์ ้อน นัน้ สองปีที่อเมริกามนั เป็นประสบการณก์ ้อนใหญม่ าก “ชีวิตที่นั่นมีความสุขดี  เพราะว่าเราก็มีความสุขแบบวันต่อ วันเหมือนเดมิ เป็นเดก็ เสริ ์ฟก็มคี วามสุขดนี ะ ผมไปอยูท่ ีน่ ่ันตอนชว่ ง อายุ 26 ปี ผมว่ามันเหมาะกับชว่ งอายุ... เราสามารถยืนล้างจานได้ ท้งั วัน กม็ ีความสขุ ไดไ้ ปอยกู่ ับภรรยา ไดเ้ รยี นภาษา ได้ฝึกฝนตนเอง เปน็ ความสขุ อกี กอ้ นทใี่ ช้จนถึงทกุ วนั นี้ เปน็ ประสบการณเ์ ก่ียวกบั คน 103

ทส่ี ชู้ ีวติ ทำ� งานใชห้ น้ี ต้องยืนใหไ้ ดใ้ นวนั ท่ีไม่มใี คร มนั เป็นความสขุ อกี ก้อนหน่ึงที่เกบ็ กินได้ไมห่ มด ผมวา่ อะไรทเ่ี กดิ ขนึ้ ในชีวิตเรา ถ้าเรา ร้จู กั เรียนรู้ เขา้ ใจ และรู้จกั ใชม้ ัน มนั เกบ็ กนิ ไดไ้ ม่มีวนั หมด” ชายหนุม่ ร่างเล็กกลา่ วย้�ำเร่ืองความสขุ อย่างภมู ใิ จ ภูพิงค์และภรรยากลับมาเมืองไทยอีกคร้ังหลังจากใช้หน้ีได้ จนหมดแล้ว  เขาเดินหน้าเข้าสู่วงการบันเทิงในฐานะคนเบื้องหลัง อย่างเต็มตัว  เมื่อชีวิตมีการดิ้นรน  โอกาสก็ย่อมมีช่องทางให้พบเห็น เขาได้เริ่มงานเขียนบทละครโทรทัศน์  ละครตลกในแบบท่ีเขาถนัด และก็เหมือนพลุไฟท่ีรอวันเฉลิมฉลอง  หลังจากนั้นชื่อของเขาใน วงการบันเทงิ วา่ พงิ ลำ� พระเพลิง ก็ไมเ่ คยหา่ งหายไปจากท้องฟ้าอกี เลย 104

“ความฝนั กบั ความหวัง ทีจ่ ริงแล้วมนั มาคู่กนั นะ ผมรู้สกึ ว่า ชีวิตน้ีคงไม่มีอะไรนอกจากความฝัน  สมมุติว่าชีวิตผมไม่มีความฝัน นัน่ กห็ มดเลยนะ เพราะต้นทนุ ชีวติ ผมไมม่ ีอะไรเลย เงินเก็บก็ไมม่ ี พ่อ แม่ก็แยกกันอยู่ หน้าตากไ็ ม่หลอ่ ร่างกายกเ็ ตี้ย ผมรู้สกึ ว่าสิง่ เดียวทีม่ ี คือความฝัน มนั เปน็ พลังงานทีไ่ ม่ตอ้ งการตน้ ทนุ สมมุตถิ ้าใครก�ำลัง แย่ๆ อยู่ ผมขอใหค้ ุณฝันเลย พอฝันป๊บุ เราก็จะมตี ้นทนุ ถา้ คุณไม่ฝัน คณุ จะไม่เหลอื อะไรเลย สำ� หรับคนท่ไี ม่มอี ะไร ความฝนั เปน็ พลังงาน เดยี วทไ่ี มม่ ีตน้ ทุน แลว้ ทำ� ไมคณุ จะไมฝ่ ัน ผมคดิ วา่ ที่ผมมาถงึ วนั นไี้ ด้ กเ็ พราะผมมคี วามฝัน ผมเช่อื ม่นั แต่คณุ มคี วามฝนั อย่างเดยี วไมพ่ อ นะ คณุ ตอ้ งมคี วามจรงิ อยดู่ ว้ ย ความฝนั เปน็ พลังงานที่ไมม่ ีต้นทุน เปน็ ไฟ แต่เป็นไฟท่เี ผาผลาญเรา ถา้ เราไม่มีฟืน เราตอ้ งให้ความจรงิ เปน็ ฟืน ความฝนั เป็นไฟ พอเรามีความจริง เราก็จะมตี น้ ทุน ไฟฝนั มนั ก็จะลุกโชนได้ ถ้าคณุ เอาแต่ฝนั ไม่มคี วามจริง ไฟฝนั มนั จะเผาตัวคณุ คณุ กจ็ ะรอ้ นรุม่ ทรุ นทรุ าย ท�ำไมเราไมไ่ ดท้ �ำอย่างที่หวงั ไม่ไดอ้ ย่างที่ ฝันสกั ที สรปุ คือใหค้ วามฝนั เป็นไฟ ความจริงเปน็ ฟนื ” อัลเบริ ์ต ไอน์สไตน์ เคยกลา่ วไวว้ า่ พระเจา้ ไมไ่ ด้สรา้ งโลก ด้วยการทอยลูกเตา๋ หมายความว่าทุกส่ิงล้วนถกู กำ� หนดมาแล้ว เพยี ง แต่ว่าเรายังไม่ได้ค้นพบมัน  เหมือนชีวิตท่ีก�ำลังเริ่มตั้งหลักได้ของ ภพู ิงคก์ ับงานในวงการบันเทิง ทวา่ ชวี ิตหนึ่งท่ีกำ� ลงั สุกสกาวขน้ึ แตอ่ ีก ชีวติ หน่งึ กลับหรีแ่ สงลง หรอื นค่ี ือแผนการของพระเจ้าทีจ่ ะทดสอบเขา อกี คร้ัง และความเศร้าระดับดวงดาวคร้ังนี้ก็ท�ำให้ภูพิงค์แทบจะไม่ เหลอื ก�ำลังใจ 105

“ช่วงท่แี ย่สุดคือตอนทีภ่ รรยาเสยี ชีวิต มันไม่ไดเ้ กยี่ วกบั ที่เขา ตาย แต่มันแยท่ สี่ ดุ คือเราหมดศรทั ธาในตัวเอง ช่วงท่ีภรรยาตาย ผม หมดศรทั ธาในตัวเอง มนั ทำ� ให้ผมไม่มีความฝนั ไมม่ อี ะไรเลย...” ภ-ู พิงค์บอกเล่าด้วยน�้ำเสียงปกติ  จากอุบัติเหตุทางรถยนต์เม่ือปี  พ.ศ. 2542 ผ่านมา 12 ปีแล้ว นี่คอื ปีท่ี 13 ของการใช้ชีวติ อยู่โดยไมม่ ีคนท่ี ฝ่าฟันความทกุ ขย์ ากมาด้วยกนั แต่พวกเขามีสิ่งท่สี ร้างร่วมกันไว้ สิง่ ที่ สำ� คญั ที่สุดในชีวติ ของชายหน่มุ วัย 40 กะรตั “ผมรสู้ กึ วา่ ตอนน้ันเป็นปีท่แี ยม่ าก แต่พอมองยอ้ นกลับไปก็ รู้สึกว่ามันไมไ่ ด้แยท่ ่ีภรรยาผมตาย แตม่ ันแยเ่ พราะตวั ผมเอง ผมหมด ศรัทธาในตัวเอง... พอเรมิ่ มีแรง ผมกห็ ันมาอ่านหนังสือ เจอประโยค ดีๆ เจอสิง่ ท่ีมันดีๆ เรากป็ ระจไุ ฟขน้ึ มาใหม่ อดั ความฝันเขา้ มาใหม่ พอความฝันมนั เริ่มโคตรแนน่ กผ็ ลักดันให้สมองมีแรง มคี วามคดิ ให้ มแี รงสรา้ งงานตอ่ ไป สดุ ทา้ ยกอ็ ยทู่ ตี่ ัวเราเอง...ช่วงนน้ั เรากใ็ ชเ้ งินเก่า ไป ใชเ้ งินจากท่ีเหลอื เกบ็ ซงึ่ กไ็ ม่ไดเ้ ยอะแยะ ผมเปน็ คนท่ไี ม่มีเงนิ เก็บ มากมาย พอแฟนตาย ผมกท็ ำ� งานไมไ่ ด้ อยู่อย่างไม่มเี งนิ ไมท่ �ำงานปี ถงึ สองปี เงินกเ็ รมิ่ หมดไป แลว้ ผมรูส้ กึ วา่ มันแยแ่ น่ๆ “โชคดีทีผ่ มมีลกู ผมมองหนา้ ลกู ถา้ ไม่ท�ำงานเงินจะหมด ลกู จะอย่อู ยา่ งไร ก็เลยแปลงความเศรา้ เป็นทุน กเ็ ริ่มหาเงนิ จากความ เศร้าของตัวเอง” น่ันคือทมี่ าของหนังไตรภาค ‘โคตรรักเอ็งเลย’ ‘คนหิ้ว หัว’ และ ‘ฝนั โคตรโคตร’ อนั วา่ ด้วยการตอ่ สู้บนความสูญเสีย ซงึ่ ทกุ เร่ืองเช่ือมโยงส่เู สี้ยวชวี ติ ของผกู้ �ำกบั การแสดงคนน้ี พงิ ล�ำพระเพลงิ ถ้าคุณมคี วามเศรา้ ในชวี ิตของคณุ กเ็ อามาแปลงเปน็ ทนุ 106

ไหมล่ะ คณุ จะใหค้ วามเศรา้ มากัดกนิ ชีวิตคุณอยู่หรือ ไม่เป็นไรถา้ จะ มีใครด่าผมวา่ เอาเมยี มาหากิน แลว้ ยงั ไงละ่ คณุ มคี นตายในชีวติ ของ คณุ ถกู ต้องไหม กเ็ อามาหากินได้ หรอื คณุ จะนอนกอดเถ้ากระดูกอยู่ แบบนน้ั คือผมไมไ่ ด้ว่าคนทดี่ ูถกู ผม ผมร้สู กึ วา่ ถ้าคุณจะเสยี เวลามา ดูถูกผม  คุณเอาเวลาไปสร้างส่ิงที่เกิดประโยชน์กับตัวเองดีกว่าไหม ผมรูส้ กึ แบบนน้ั แต่ผมร้สู ึกดนี ะทม่ี คี นดูถูกผมบา้ ง มันเปน็ แรงผลัก ดนั ให้เดนิ ต่อไป ในวงการมายา  สิง่ ท่ีแยย่ ่ิงกวา่ การโดนด่าคือการไม่ ถูกพดู ถึง  เพราะฉะนนั้ ผมร้สู ึกว่าพูดถงึ ผมเถอะ  จะด่าหรือช่ืนชมกไ็ ด้ ผมเลี้ยงลูกในแบบท่ีผมเป็น  เราก็อยู่คอนโดด้วยกันสอง คนพอ่ ลูก เขาอยากทำ� ไรก็ใหเ้ ขาทำ� อยากเรียนเตน้ B-Boy กใ็ ห้เขา เรยี น ผมไม่ได้มองว่าเปน็ การเต้นเลอะเทอะ แต่เป็นการออกก�ำลัง กาย เขาอยากเล่นสเกต็ บอร์ด อยากเรียนเปียโน กใ็ ห้ไปเรียน ผมมอง วา่ เป็นการทำ� สมาธิ สดุ ท้ายเขาจะรูต้ วั ว่าอะไรคอื ส่งิ ที่เขาชอบ ตอน นส้ี เกต็ บอรด์ เขาไม่เอาแลว้ เขารูว้ า่ ไม่สนุก ไม่ชอบ แต่เปยี โนยังเล่น อยู่  และผมถือว่าโชคดีมากท่ีลูกชอบอ่านหนังสือ  เพราะการที่เด็ก ชอบอ่านหนังสือนั้นเป็นส่ิงที่ไม่สามารถยัดเยียดได้จริงๆ  ผมรู้สึกว่า ผมท�ำใหเ้ ขาเหน็ อา่ นใหเ้ ขาเหน็ บ้านของผมมีหนงั สือเยอะมาก ผม อ่านให้เขาเห็นบ่อยๆ เขาจะซึมซับไปเอง บา้ นมเี ปยี โนผมก็เล่น เขาก็ ซมึ ซับไปเอง ใช้วิธที ำ� ให้ลกู เหน็ ผมไม่เคยบอกลกู วา่ ห้ามสบู บุหร่ี แต่ ผมไมส่ ูบบุหร่ี เขาก็ไมส่ ูบ เขาก็มองเห็นวา่ พอ่ แข็งแรง ออกก�ำลังกาย ทกุ เช้า ผมเคยถามเขาว่าอยากเป็นอะไร อยากทำ� อะไร เขาบอกว่า อยากเปน็ เหมอื นผมนน่ั แหละ” 107

“ผมเป็นคนที่มกี เิ ลสสูงกว่าความจรงิ หนึ่งคืบเสมอนะ คอื ผม รู้สกึ เหมอื นคนที่เขย่งอยูต่ ลอดเวลา ผมร้นู ะวา่ เขย่งมันก็เมื่อยบา้ ง มี อะไรให้ควา้ ผมต้องคว้าไปตลอด เพราะถา้ ไม่ท�ำแรงบันดาลใจใน ชีวิตมันจะไมเ่ กดิ ทุกวนั นี้ผมออกกำ� ลงั กายทกุ เช้าเพราะยังไม่อยาก แก่ จะได้มแี รงทำ� โนน่ ท�ำนตี่ ่อไปเร่อื ยๆ...เราตอ้ งเตรยี มร่างกายของ เราใหพ้ รอ้ ม วันนี้มนั มีส่ิงทีเ่ ราฝนั อยเู่ ร่อื ยๆ เพราะว่าถ้าผมไม่มฝี นั ก็ ไม่รู้จะอยู่ไปทำ� ไม มนั ไม่มอี ะไรให้ไขวค่ ว้า” เขาพูดอยู่บ่อยครั้งเมื่อมีคนถามว่าเขาพยายามท�ำงานหลาย รูปแบบเพือ่ อะไร เขาบอกวา่ นอกจากท�ำเพอื่ ตัวเขาเองแลว้ เขาก็ อยากทำ� เพอ่ื คนอน่ื ด้วย และการที่ใครสกั คนจะเป็นแรงบันดาลใจให้ คนอน่ื ได้ สถานะที่วา่ นัน่ ก็คือไอดอล “เราไม่สามารถประกาศตัวได้ว่า  ณ บัดน้ีเราจะเป็นไอดอล แลว้ นะ คณุ มาเปน็ สาวกของผมได้ เราประกาศตวั ไม่ได้ เราได้แต่ ก้มหน้าท�ำสิ่งที่เชื่อแล้ววันหน่ึงจะมีคนเดินตามเราเอง  คนท่ีช่ืนชอบ ชื่นชม ผมพูดอยา่ งหนา้ ไมอ่ ายเลยว่าผมอยากเปน็ ไอดอล อยา่ งน้อย ก็มีคณุ ค่าให้ใครบางคนเดินตามไปได้ มีแรงท่จี ะกา้ วต่อไป ผมร้สู กึ วา่ ดจี งั เลย เหมือนที่ พี่จุ้ย-ศุ บุญเล้ียง เปน็ ไอดอลของผม โหนง่ -วงศ์ทนง ชยั ณรงค์สิงห์ กเ็ ป็นไอดอลของผม เหมอื นที่คณุ ตูน วงบอดส้ี แลม (อาทวิ ราห์ คงมาลยั ) เปน็ ไอดอลของผม ผมรสู้ ึกวา่ เวลาท่ีเราว่ิงไปสกั สองกโิ ลเมตรแลว้ เรากำ� ลงั จะหมดแรงวิง่ ตอ่ พอฟงั เพลงของตูน ผม ว่งิ ต่อไดอ้ ีกสองกิโลเมตร ผมรู้สึกว่าพลงั งานแบบนม้ี จี รงิ เราวงิ่ ไปจน เหงอ่ื โซม จนวง่ิ ตอ่ ไปไมไ่ หวแลว้ แตพ่ อมีใครมาสปาร์กใหเ้ รา มนั ก็ 108

ไปตอ่ ได้ พลังงานแบบนมี้ ีอยูจ่ ริง ถ้าเราศรทั ธาใครบางคน เขาคนนน้ั สามารถเปน็ พลังงานให้ตวั เราขบั เคล่ือนต่อไปได”้ เหมือนที่ภูพิงค์บอกเสมอว่า  เปล่ียนความฝันให้เป็นไฟ ความฝนั เปน็ พลงั งานทไี่ มม่ ตี ้นทนุ เปน็ ไฟ แตเ่ ปน็ ไฟทเี่ ผาผลาญเรา ถา้ เราไมม่ ีฟืน เราตอ้ งให้ความจริงเป็นฟืน ความฝนั เป็นไฟ พอเรามีความจรงิ เรากจ็ ะมีต้นทนุ ไฟฝันมัน ก็จะลกุ โชนได้ 109

เปเล่ - ครสิ โทเฟอร์ วอชิงตัน การเดินทางของพลเมอื งโลก โชคชะตาไม่มีวันหมดอายุ “สิ่งน้ีเป็นสิ่งเดียวท่ีผม ไม่ได้เลือกมัน  แต่มันเลือกผม ผมพูดแบบนี้คนฟังแล้วอาจจะ คดิ วา่ มจี ริงด้วยหรอื แต่ว่าสิง่ นี้ มนั เขา้ มาหาผมเอง และผมกเ็ ชอ่ื ว่าบางอย่างบนโลกใบน้ีที่เกิดข้ึน กบั ชวี ติ ของคนเรา เราไมไ่ ด้เลือก มันนะ  แต่มันเลือกเรา  และเรา ต้องอยู่กับมันได้  เดินไปกับมัน ได้ ผกู มิตรกบั มนั รกั ษามนั ไว”้ ส่ิงท่ีชายหนุ่มคนน้ีก�ำลัง กล่าวถึงโดยสรุปแล้วคือโชค ชะตา คริสโทเฟอร์  วอชิงตัน หนุ่มวัยสามสิบต้นๆ  ลูกคร่ึง อ เ ม ริ กั น - ไ ท ย   เ ข า มี ชื่ อ เ ล ่ น ว ่ า  ‘ ค ริ ส ’  แ ต ่ ถู ก รู ้ จั ก ใ น น า ม วา่  ‘เปเล’่ จากชือ่ ท่เี พอ่ื นๆ  เรียก กันในวัยเด็กเม่ือเขาเล่นฟุตบอล และสามารถท�ำประตูได้เหมือน 110

ต�ำนานนักฟตุ บอลเช้ือสายบราซลิ ชอื่ น้ีจงึ กลายเป็นคำ� นำ� หนา้ ชอื่ จริง ของเขาตั้งแต่น้ันมา ช่ือ ‘เปเล่’ เดนิ ทางมาหาเขาเอง เขาผกู มติ รกับ มัน และรักษามนั ไว้ กเ็ หมือนเรื่องโชคชะตาทีเ่ ขาพดู ถึง โชคชะตาที่ วา่ ดว้ ยการเปน็ นักเดนิ ทางรอบโลกของเขา ชพี จรของนักเดินทางเป็น ฝ่ายก้าวเข้ามาและเปล่ียนแปลงจังหวะการเต้นหัวใจของชายหนุ่มไป ตลอดกาล เปเล่หรือครสิ โทเฟอร์ หัดเดนิ ทางคนเดียวตง้ั แตอ่ ายุ 15 ปี จากเดก็ หน่มุ ท่รี ะมัดระวังตวั กลวั โลกภายนอก ทวา่ ประสบการณ์ กท็ ำ� ให้เขาเร่มิ ผ่อนคลายมากขนึ้ และสนใจทจี่ ะสนุกกับภูมปิ ระเทศที่ แตกตา่ งกันไป 111

“ช่วงวยั 15 –17 ปี เรายังใชช้ วี ติ ไม่เป็น ก็เทย่ี วตามเขาไป เขา ทำ� อะไรเรากต็ ามเขาไป อะไรท่เี ขาวา่ เจง๋ เรากท็ �ำ หรอื เราชอบอะไร ด้านเดยี วเรากใ็ ช้เวลาไปกับความสนใจนน้ั ซึ่งดา้ นที่วา่ มันมอี ะไรนอ้ ย มาก พอโตขึน้ มาเรารวู้ ่าน่าเสียดาย ถา้ เราไปตรงนน้ั ตรงโนน้ เรากไ็ ด้ รตู้ ้งั แตต่ อนนั้นแลว้ ว่ามันมีอะไรบา้ ง นา่ เสยี ดายทมี่ ัวแต่มองส่ิงนั้นส่ิง เดยี ว เสียดายเวลาทท่ี ำ� ให้เราไม่ได้ชอบอะไรอีกตงั้ หลายอย่างทง้ั ทอ่ี ยู่ ตรงน้นั แล้ว ถา้ เปน็ เร่ืองของความน่าเสียดายก็เปน็ เรอื่ งของเวลา ทนุ องคค์ วามรู้ ประสบการณ์ชวี ติ ทไ่ี ด้มานอ้ ยในวัยน้ัน” เปเลไ่ ด้งานทำ� ต้งั แตย่ งั เรยี นไม่จบกับรายการ ‘วีซา่ ’ รายการ ทอ่ งเท่ียวท่ไี ด้รบั ความนิยมอยา่ งสงู ในยุคนัน้ โดยท�ำงานรว่ มกบั เรย์ แมคโดนลั ด์ พธิ ีกรและนกั แสดงหนุ่มลูกครึ่งไทย-องั กฤษช่ือดัง จน กลายมาเป็นคหู่ ูรใู้ จกันมาตลอดหลายปี หลังจากรายการวซี า่ ได้ปดิ ตัวไปตามวัฏจักรของเวลา  แต่เปเล่ยังวนเวียนอยู่ในวงการโทรทัศน์ เขาเปน็ โปรดวิ เซอรใ์ หก้ บั รายการ MTV Embassy ของ MTV Asia ได้ ไปก�ำกบั มิวสกิ วดี ิโอให้กับศิลปินชื่อดังหลายคน เคยเกือบจะเข้าไปอยู่ ในวงการภาพยนตร์ แต่สดุ ท้ายเขากเ็ ลอื กทีจ่ ะแบกกระเป๋า สะพาย กล้องเปน็ คนท�ำรายการท่องเที่ยวบนโลกกว้างต่อไป “เมือ่ ชว่ งทเี่ ราท�ำรายการวซี า่ มาได้ 4-5 ปี ผมยงั เคยคยุ กับเรย์ นะว่าทำ� ไมเราโชคดจี งั ไดเ้ ดินทางไปตา่ งประเทศ คนเห็นแล้วก็อจิ ฉา เรา ทำ� ไมเราจงึ เปน็ คนสองคนในชาตินีท้ ไ่ี ดเ้ ดนิ ทางบอ่ ยขนาดน้ี มัน เปน็ โชครึเปล่า เราก็ร้วู า่ โชคมนั มีอายุ มันหมดอายุได้ ไมอ่ ยา่ งนัน้ มัน จะมีโชคดแี ละโชครา้ ยไดย้ งั ไง โชคมนั คือสงิ่ ที่เข้ามาเอง เราไม่ได้เชื้อ เชญิ ไม่วา่ จะโชคดีหรอื โชครา้ ย แต่วา่ ถ้ามันเป็นของขวัญจากพระเจ้า เราตอ้ งดแู ลมัน ทะนถุ นอมมนั จนกว่าวนั สดุ ทา้ ย เราจะไมใ่ ช้โชคหรือ 112

ของขวญั อนั นีม้ ากเกินไป ไมเ่ อาเปรียบมัน เรากจ็ ะมีคตขิ องเราคือท�ำ หน้าทน่ี ักสือ่ สารมวลชน ท�ำรายการให้ดี ใหส้ นกุ เชญิ ชวนคนใหไ้ ป พบปะกบั ประสบการณ์ชีวิต ถ่ายทอดสิ่งดๆี ทีเ่ ราท�ำได้ “คนอน่ื ท�ำงาน 100 เปอร์เซ็นต์ ผมต้องทำ� 200 เปอรเ์ ซ็นต์ คนอืน่ กลบั บา้ นหนึง่ ทมุ่ ผมต้องกลบั ตหี นึ่ง คนอน่ื เดิน ผมตอ้ งวงิ่ ผม คดิ แบบน้ีกบั การท�ำงาน ซงึ่ มนั ทำ� ใหม้ าตรฐานในงานของผมสงู มาก ผมเข้มข้นกบั งานมาก จนกลายเป็นเบสกิ ของการท�ำงานมาจนถงึ ทกุ วันน”ี้ ในวยั เบญจเพสของเปเล่ คุณพ่อของเขาไดจ้ ากโลกนี้ไป ท้งิ ระยะห่างจากคุณแม่ท่ีล่วงลับไปก่อนหน้าน้ันสิบปี  ในขณะท่ีอาชีพ ของเขากำ� ลังรุง่ ถงึ ขดี สุด เขาถงึ กับหยุดงานทกุ อย่างเพื่อทบทวนชีวิต กนั ใหม่อกี ครงั้ “มันเปน็ ช่วงทางแยกชวี ิตอีกครง้ั หนง่ึ ของตวั เอง ตอน อายุ 25 ปคี ุณพ่อกเ็ สยี ไป ซ่งึ คุณแมเ่ สยี ไปก่อนเมื่อ 10 ปที แี่ ลว้ ตอน เราอายุ 15 ปีเราเหลือตัวคนเดยี ว เพราะเราลูกคนเดียวแต่ก็ยังมพี ่อ ตอนอายุ 25 ปรี ตู้ ัวอกี ทีตนื่ ขึ้นมาเราอยู่ตวั คนเดยี วแลว้ จรงิ ๆ เราไม่ ได้มตี น้ ทนุ ชีวิต ผมไม่ได้มมี รดก เพงิ่ ทำ� งานมา 3-4 ปี เงนิ เก็บกไ็ ม่ได้ มมี ากขนาดนัน้ มันเป็นอะไรท่ตี อ้ งมานั่งคดิ ผมเริ่มลางาน จากลางาน กลายเป็นหยดุ งาน จากหยุดงานกลายเป็นลาออก ผมอยเู่ ฉยๆ มาครง่ึ ปี ทบทวนวา่ จะเอายงั ไงต่อกบั ชวี ิต เพราะไมไ่ ดต้ ั้งตวั ว่าวันนีจ้ ะมาถงึ ท่ีผา่ นมาเราใช้ชวี ติ ในส่งิ ท่ีเรามี มีคนเอาเงนิ ให้เราไปถ่ายรายการ ได้ ไปเทีย่ ว เราไม่ได้คดิ วา่ เราต้องเกบ็ เงนิ ซ้อื บา้ น ซื้อรถ มีภรรยา มีลูก เราไม่ได้คิดแบบน้นั เลย พอมาเจอแบบน้ีชวี ิตมนั ตัดฉับ ต้องเร่ิมนบั หนง่ึ กันใหม่” 113

และทางออกของเขากค็ ือการเปิดบริษทั Guerrilla Produc- tion เป็นบริษัทท่ีท�ำรายการท่องเท่ียวออกป้อนสถานีโทรทัศน์ต่างๆ เปเล่กลับมาทำ� ในสงิ่ ทเ่ี ขาถนดั และคราวน้ีเขาไมไ่ ดส้ เู้ พื่อตัวเองเพยี ง ลำ� พงั แล้ว เขามีลูกนอ้ ง พนกั งานในออฟฟศิ ใหต้ ้องรบั ผิดชอบ และ รายการไอเดยี เจง๋ ๆ กห็ ลั่งไหลออกมา อย่างเชน่ Journey Thailand ลูกคร่ึงหลงทาง  สุดเขตเทศกาล  แต่ผลงานก่อนหน้าน้ีท่ีท�ำให้เปเล่ กลับมาเป็นที่รู้จักอย่างเต็มตัวในฐานะคนท�ำรายการท่องเท่ียวก็คือ ความส�ำเร็จของรายการ “Roaming” เปเล่กลับมาร่วมงานกับเรย์อีกคร้ังกับรายการ  “Roaming” เน้ือหาท่ีว่าด้วยการเดินทางครึ่งโลกจากกรุงเทพฯ  ไปเมืองลอนดอน ดว้ ยโจทยท์ ่ีว่าต้องเดินทางโดยรถไฟเพยี งเทา่ นั้น ทีมงานท้งั ส้นิ มเี พียง แค่สองคน เรย์อยหู่ น้ากล้องเป็นผดู้ ำ� เนินรายการ เปเล่อยหู่ ลังเลนส์ เปน็ ท้งั ตากล้อง โปรดวิ เซอร์ ชา่ งตัดตอ่ เปน็ ทกุ อยา่ งของรายการ นี้ การเดินทางตลอด 52 วัน ผ่าน 17 ประเทศข้ามทวปี ท่ถี กู น�ำเสนอ นนั้ มคี วามสดใหม่ไมเ่ หมอื นใคร เมือ่ รายการน้ีไดอ้ อกอากาศไปในปี พ.ศ.2551 กม็ กี ระแสตอบรับกลับมาเกินความคาดหมาย สร้างแรง บนั ดาลใจใหก้ ับนกั เดินทางรุ่นใหมเ่ ปน็ จ�ำนวนมาก จนกระทัง่ ในวนั ท่ี 26 กันยายน พ.ศ.2554 รายการ ‘Roaming’ ไดร้ บั รางวลั กรงั ปรีซ์ใน งาน ‘Festival Asia TV & Film on Journey Sapporo Hokkaido’ เวที ที่จัดประกวดรายการทอ่ งเที่ยวของภูมิภาคเอเชยี ที่จดั ขนึ้ ในฮอกไกโด ประเทศญปี่ ่นุ เรยี กได้ว่าสามารถเอาชนะรายการอื่นทต่ี น้ ทนุ สงู กว่า โปรดกั ช่ันยงิ่ ใหญก่ วา่ ไปไดอ้ ยา่ งไม่น่าเชือ่ เปน็ บทสรปุ ท่ีสวยงามบน มติ รภาพของคนเล็กๆ สองคน 114

“ผมกับเรย์เคยคุยคอนเส็ปต์ก็พูดกันเล่นๆ  เร่ืองการน่ังรถไฟ เดินทาง  คุยกันมาตั้งแต่เด็กๆ  สมัยยังท�ำรายการวีซ่าแล้วว่าถ้ามี โอกาสเราจะไปน่ังรถไฟสายทรานส์-ไซบีเรีย  ตอนยังเด็กฟังแล้วดูเท่ มาก แตม่ ายุคนี้วยั คุณลงุ คุณป้าเขาก็ไปกันได้ ถา้ แนจ่ รงิ ตอ้ งน่ังจาก กรงุ เทพไปเลยสิ นั่งรถไฟยาวจนไปถึงองั กฤษเลย คุยกันแค่ 5 นาที แล้วไอเดียมันก็ลงล็อกพอดี  ไม่ต้องคิดเยอะ”  เปเล่เล่าถึงที่มาของ รายการช่อื ดงั “พวกเรา develop ตัวเองเป็น world citizen ผมเป็นลกู คร่ึง เรย์ก็เป็นลูกครึ่ง แตเ่ รามคี วามเป็นครง่ึ ไทยมากกว่าอกี ครง่ึ หน่ึง ความ เป็นอเมรกิ นั ของผมมีประมาณ 10 เปอรเ์ ซน็ ต์ ของเรย์ก็มปี ระมาณสกั 25 เปอร์เซ็นต์ เราเปน็ คนไทย แต่มโี อกาสได้เดนิ ทาง พอเดินทางผม เรียกตัวเองว่าเป็นประชากรโลกคนหนึ่ง  เข้าใจความเป็นไปของโลก ใบนี้ เข้าใจความหลากหลายของวิถชี ีวติ เราเตบิ โตเป็น world citi- zen นคี่ ือบรบิ ทของผมกับเรย์ เราจงึ ไมแ่ ปลกแยกเวลาเราไปสู่ทอ่ี ื่น เราอยู่เมืองไทยเรามคี วามเปน็ คนไทย แตใ่ นวงทเี่ รยี กว่าประเทศไทย วัฒนธรรมไทยแล้วเราดูแปลกแยกอยู่อันนั้นก็จริง  เพราะเร่ืองของ รปู ลักษณ์หนา้ ตา แตค่ วามคดิ เราไมไ่ ด้แปลกแยกเลย จึงไมค่ อ่ ย มปี ญั หาสกั เทา่ ไหร่ และยิ่งเราได้เดนิ ทาง  ได้ develop ตวั เองเปน็ world citizen แล้วเราคิดวา่ ความต่างไมใ่ ช่ปญั หาของเราเลย อยู่ เมอื งไทยยังไง อยู่อเมริกายังไง  เราอยู่ตรงไหนกไ็ ดใ้ นโลก  ใครจะวา่ เราเป็นคนไทยก็ไมใ่ ช่ อเมรกิ นั ก็ไม่ใช่ เราไม่สน เราสนทวี่ ่าฉันจะอยู่ ทไ่ี หนก็ได้ในโลกแล้วไมร่ ้สู กึ แปลกแยก” 115

ตลอดการเดนิ ทางหลายหมนื่ ไมล์ของเปเล่ ผ่านภมู ิประเทศ มาแล้วค่อนโลก  แต่เขากลับไม่รู้สึกว่าตนได้คติสอนใจหรือเรื่องราว ทางภูมิปัญญาจากใคร  หรือจากประเทศไหน  แต่มันกลับเกิดข้ึน อย่างเรียบง่ายในวันท่ีเขาเดินทางอยู่ในป่าที่โรมาเนียกับกลุ่มนักท่อง เที่ยว เขาแบกกลอ้ งวีดโิ อเดินตามหลงั เรย์  แมคโดนลั ด์  เหมอื นวถิ ที ี่ คนุ้ เคย ไมม่ ีอะไรยิ่งใหญ่ ไมม่ ดี นตรโี หมโรง แต่แลว้ เหตกุ ารณเ์ ล็กๆ ที่ ไมธ่ รรมดากเ็ กิดข้นึ “ตอนน้ันผมกับเรย์เดินจากจุดหนึ่งไปถึงจุดหน่ึง  คนอ่ืนใน กล่มุ ก็เดนิ ไปก่อน พวกเราจะห้อยท้ายอยแู่ ล้วเพราะเราถ่ายวีดโิ อไป ดว้ ย ผมก็กลัวจะไปถึงช้ากวา่ คนอน่ื ๆ กบ็ อกให้เรย์รีบไปเร็ว เดี๋ยว ไม่ทนั ตามเขาไปสิ จะไดไ้ ม่ล้ม เรยก์ ็พูดสวนกลับมา เป็นการพดู เล่นๆ ดว้ ยซำ�้ วา่ ‘มึงจะไปตามเขาทำ� ไมวะ make your own footsteps’ สร้างรอยเท้าของตัวเองสิวะ  ประโยคนี้มันท�ำให้เราคิดได้ว่าเราเป็น 116

ผูน้ �ำ เราเปน็ คนถ่ายทอดเร่อื งราวของการเดนิ ทางมาให้ผชู้ ม เขาตาม เรา เขาเห็นเราเป็นหัวแถวอยแู่ ล้ว และเราผูเ้ ป็นหัวแถวจะไปตามคน อน่ื เขาทำ� ไม ตรงนี้ก็จะเปน็ ทศั นคติของเราเลยว่า  ตอ่ ไปนีเ้ ราจะท�ำ อะไรในชวี ติ กด็ ี หรอื หนา้ ทีก่ ารงาน ในการที่จะเอาเน้ือหามาถ่ายทอด กับมวลชนได้ เราจะต้องหาทางของเราเองให้เจอ  และไปใหถ้ ึงทส่ี ุด ชีวติ จะไปเลือกทางเดนิ ตามสตู รทเี่ หน็ จากคนอ่ืนท�ำไม ถา้ ชวี ติ นี้เปน็ ของเราโดยแท้จริง  เราเลือกท�ำของเราเองแล้วท�ำมันให้ถึง...เท่าน้ัน เองจากคำ� ตอบส้นั ๆ ที่อาจตอบโดยไม่ไดค้ ิดด้วยของเรยใ์ นวันนน้ั แต่ มันเปน็ อะไรทเ่ี รายึดถอื มาจนถึงทุกวนั นี้” เ ฟอร์ และทั้งหมดน้ีก็เป็นทัศนคติของพลเมืองโลกท่ีชื่อคริสโท- วอชงิ ตัน คณุ จะเรยี กเขาว่าครสิ หรือเปเลก่ ็ได้ หรอื ถา้ คุณมีชอ่ื ใหม่จะมอบใหเ้ ขา สักวันหน่งึ ช่ือนั้นจะเดนิ ทางไปหาเขาไดเ้ อง ว่าแตค่ ุณเชื่อในเรอ่ื งโชคชะตาไหมละ่ มึ ง จ ะ ไ ป ต า ม เ ข า ท� ำ ไ ม ว ะ ‘Make your own footsteps’...สรา้ ง รอยเท้าของตวั เองสวิ ะ 117

บญุ ทวี สิริเวสมาศ พยากรณ์ดวงชะตาได้  แต่ สุดท้ายเราคือผู้ก�ำหนดชีวิต ตนเอง เดวิดไม่ชอบให้ใครเรียก เขาวา่ หมอดสู ักเท่าไร หนุ่มร่างสูงใหญ่เช้ือสาย ไทย-อิตาเลียนคนน้ีเป็นท่ีรู้จัก กันในแวดวงพยากรณ์ดวงชะตา ว่า ‘เดวิด บญุ ทวี’ แตช่ ่อื จรงิ ของ เขาคือ บญุ ทวี สริ เิ วสมาศ ผชู้ าย ท่ีเติบโตมากับความชอบเรื่อง ประวตั ิศาสตร์ และนา่ สนใจว่า หัวข้อประวัติศาสตร์ท่ีเขาชอบน้ัน ไปยึดโยงอยู่กับศาสตร์อันเก่าแก่ ของการทำ� นายไพ่ยปิ ซี เขาบอก ว่าค�ำว่าหมอดูน้ันมักจะถูกมอง แบบเหมารวมไปสักหน่อยใน บ้านเรา เรียกเขาวา่ เป็นครีเอทีฟ ทางดวงชะตานา่ จะตรงกว่า 118

เพราะเดวิดเช่ือว่าส่ิงท่ีตนท�ำอยู่คือการน�ำเสนองาน สรา้ งสรรค์ ไมใ่ ชข่ ายเรื่องงมงาย “ผมอาจไมใ่ ชเ่ ร่ืองต้นแบบของความเปน็ หมอดู จนวนั น้ีผม กไ็ ม่รสู้ กึ ว่าตวั เองเป็นหมอดู ยังเปน็ แคผ่ ้ทู ่ีศึกษาเรอื่ งน้เี ท่าน้นั เอง ถ้า ใครถามผมว่าท�ำอาชีพอะไร  ผมก็จะตอบว่าเป็นครีเอทีฟตลอดชีวิต เป็นครีเอทีฟที่หมายถึงคนชอบคิด  มีมุมมองท่ีแตกต่างในส่ิงท่ีไปจับ พอไปจับเร่ืองไพ่ยิปซี  ผมก็เริ่มต้นจากการตั้งค�ำถามว่ามันดูได้ยังไง ซงึ่ มนั ทำ� ใหผ้ มต้องไปคน้ ควา้ หาความรทู้ ี่ผมอาจจะไม่เคยร้มู ากอ่ นอกี เยอะมาก เปน็ จุดเรมิ่ ตน้ จากตรงนนั้ ไมใ่ ชแ่ ค่เปิดไพ่ใบนแี้ ล้วก็ทาย ไป แต่ผมตง้ั คำ� ถามวา่ อะไรมันคอื ท่มี าของภมู ิปัญญาน้ี ความร้อู นั นี้ เขามเี หตผุ ลอะไรท่ีเขาใช้ เทพเจา้ ตา่ งๆ ของทางฝัง่ ตะวนั ตก ในไพ่ แตล่ ะใบท�ำไมถึงวาดภาพออกมาแบบนี้ และกระบวนการท�ำงานใน การทำ� นายทั้งหมดมันท�ำได้ยังไง จนวันนผ้ี มก็ยงั ไม่มขี ้อสรปุ ท้ังหมด แต่ว่ามันก็ท�ำให้เรารู้มากข้ึนเร่ือยๆ  ตรงน้ีอาจเป็นจุดที่แตกต่างจาก หมอดูคนอนื่ ” เดวิดเริ่มต้นมาจากงานส่ือสารมวลชน  เขาเป็นครีเอทีฟ รายการโทรทัศน์ด้านสารคดี  ด้วยความสนใจในเร่ืองประวัติศาสตร์ เหมือนที่ร่�ำเรียนมา  โดยมีไอดอลเป็นคนท�ำสารคดีชื่อดังอย่างคุณ ธรี ภาพ โลหติ กุล จากรายการโลกสลบั สี ของบรษิ ทั  แปซิฟิค อนิ เตอร์ คอมมิวนิเคช่ัน จ�ำกดั เขาเข้าไปขอฝึกงานต้ังแต่ยงั เรยี นไม่จบ แม้จะ ไม่ได้เรียนมาทางด้านนิเทศศาสตร์แต่ด้วยพลังของความหลงใหล ในงานท่ีชอบเยี่ยงคนหนุ่ม  เขาจึงได้รับการบรรจุเข้าเป็นพนักงาน ของบริษัททันทีเม่ือเรียนจบ  เก็บประสบการณ์อยู่พักใหญ่เดวิดจึง 119

ออกไปท�ำบริษัทโปรดักช่ันเฮาส์ด้านโฆษณาเพราะสนใจการท�ำ ภาพยนตร์  และเขาก็ได้เป็นหน่ึงในผู้เขียนบทร่วมกับซีรีส์เร่ือง  ‘ปม ไหม’ ภาพยนตร์ก่งึ สารคดวี า่ ด้วยชีวิตของจมิ ทอมป์สัน ชาวอเมริกัน ที่เปิดร้านขายผา้ ไหมในประเทศไทยจนโด่งดังแต่กลับหายสาบสญู ไป พร้อมกับภรรยาในการเดนิ ทางไปมาเลเซยี ระหว่างช่วงที่เขาท�ำ สารคดีนั้นต้องเดินทางไปใน หลายประเทศ  ด้วยความรู้ใน เชิงประวัติศาสตร์ที่แม่นย�ำ  เขา จึงรับงานไกด์ทัวร์จากค�ำเชิญ ของบริษัททัวร์ไปด้วย  และจุด น้ีเองท่ีเขาได้เริ่มสนใจไพ่ยิปซี อย่างจริงจังในปี  พ.ศ. 2536  จน น�ำไปสู่การเรียนรู้ด้วยตัวเอง ผ่านต�ำนานไพ่ยิปซีของอิตาลี สเปน  ฝรั่งเศส  เยอรมนี  มอลตา้ รวมถึงการค้นคว้ากับผู้สันทัด กรณีและต�ำราอีกหลายเล่ม  จน เดวิดกลายเป็นผู้ช�ำนาญด้าน ไพ่ยิปซีที่ไม่เหมือนใคร  เขา กล่ันประสบการณ์ออกมาเป็น หนังสือ  ‘ไพ่ยิปซีอ่านชีวิต  The Gypsy’ (พ.ศ. 2550) และ ‘ไพ่ ยปิ ซกี ระบ่ีเดียว’ (พ.ศ. 2551) ท่ี ได้รับความนยิ มเป็นอย่างสงู 120

“ในเชิงของทีม่ าท่ไี ป วิธีคดิ ของมนั ว่าทำ� ไม จึงเกิดศาสตร์พวกน้ีข้ึนมา เรื่องพวกน้ีเป็นเร่ือง ท่ีคนส่วนมากโดยเฉพาะในบ้านเราหรือในเมือง นอกไมค่ ่อยรู้ คนที่สนใจดา้ นศาสตร์ พูดง่ายๆ วา่ เปน็ หมอดู ประเภทแรกท่เี ราหาพบไดต้ ามทต่ี ่างๆ หมอดทู ี่ร้ใู นเชงิ ประวตั คิ วามเปน็ มา บางคนอาจจะ รูแ้ ค่งๆู ปลาๆ ม่วั กันไป แต่ผมสนใจว่าอะไรเปน็ จุด ก�ำเนิดของความรู้พวกน้ี  ไพ่ยิปซีท่ีผมค้นคว้าน้ัน อาศัยความรู้ทางประวตั ิศาสตร์ กระทัง่ ความรใู้ น เชิงพทุ ธศาสนา แล้วกเ็ ร่อื งฟสิ ิกส์ จติ วิทยา ทแี่ ต่ เดมิ ผมไม่คอ่ ยมีความรู้เร่อื งพวกนี้ พอเรามาสนใจ เรื่องพุทธในเรื่องเกี่ยวกับจิตแล้วมันก็ท�ำให้เกิดการ บรู ณาการ มนั เชอื่ มโยงกนั หมดเลย เราจึงสร้างองค์ ความรขู้ องเราขึน้ มาได้ “เราต้องแยกให้ได้ก่อนว่าวิชาดูหมอ คล้ายพยากรณอ์ ากาศ พวกความเชื่อเรอ่ื งแก้เคล็ด สะเดาะเคราะห์ อนั น้มี นั คนละเร่ืองกนั ไมไ่ ด้เกีย่ ว กันเลย แต่คนไทยเอามนั มาผสมกันเป็นเนอื้ เดียว ได้ และสรา้ งความเขา้ ใจผิดใหก้ ับคนในสังคมมาก ขนึ้ ผมยกตัวอยา่ งง่ายๆ เมือ่ คุณมาดหู มอ ส�ำหรับผมมนั กค็ ือการ มาตรวจรา่ งกาย  แต่อนั นี้คณุ มาตรวจจังหวะชวี ิตของคุณ โดยการ เปิดไพ่ ผมบอกคุณได้วา่ ชว่ งนจ้ี ังหวะชีวิตคุณจะดี เรอื่ งไหนน่าจะมี ปัญหา คณุ ได้ยินขอ้ มลู เหลา่ น้ีแลว้ ในไพบ่ างทีมนั ก็จะมีทางออกให้ เหน็ ถ้ามนั ข้นึ มาให้เห็น ว่าในบางจงั หวะคณุ อาจจะไปทางซ้ายได้นะ แตถ่ า้ คณุ จะไม่ไปก็ได้ ซ่ึงต่างจากเร่ืองวิธแี กเ้ คล็ด ไปสะเดาะเคราะห์ 121

ท�ำบุญเก้าวัด การเปลยี่ นชื่อ ทำ� บญุ โลงศพ สงิ่ เหลา่ นีเ้ ปน็ ไสยศาสตร์ หรอื ศาสตร์แหง่ ความลับ ศาสตร์แห่งความมึนงงงมงาย “ประเด็นของคนไทยคือเพราะเราขาดความรู้  แล้วเอา ทง้ั หมดมาผสมกันจนเละ ขาดความเขา้ ใจ ตอนหลังกจ็ ะมีคนตอ่ ตา้ น เรอื่ งพวกน้ี ออกมามองวา่ ศาสตรก์ ารพยากรณ์ซงึ่ เป็นภมู ิปัญญาเกา่ แก่น้ันเปน็ เรอ่ื งของความงมงายทง้ั หมด ซ่ึงแท้จริงมันไมเ่ ก่ียว ผมดู หมอให้คณุ แลว้ บอกวา่ ชว่ งนต้ี อ้ งระวงั นะ การเงนิ คณุ อาจจะมีปัญหา ถ้าเป็นหมอดูในแบบงมงายก็จะแนะว่าคุณควรไปไหว้พระเก้าวัด แลว้ การเงนิ คุณจะดขี นึ้ อนั นี้คอื งมงาย แต่ถ้าผมบอกว่าการเงินคุณ มปี ัญหา แลว้ กลับไปดูวา่ คณุ จะประหยัดยงั ไง จะบรหิ ารการเงนิ สว่ น บคุ คลของคุณยังไงให้มนั ดขี ึน้ กวา่ ท่ีเป็นมา ก็อาจจะแนะนำ� ได้ เพราะ คนส่วนใหญ่มีพฤติกรรมคลา้ ยกัน คือคล้ายกับอดตี ตัวเอง สมมตุ ิคุณ เป็นคนใจรอ้ น คุณจะเปน็ คนใจรอ้ นท้ังปที ้ังชาติ แม้วา่ คุณจะพยายาม ใจเยน็ แลว้ ถา้ คณุ เป็นคนเกบ็ เงินไมอ่ ยู่ ใชเ้ งินเปลอื ง โดยสว่ นใหญก่ ็ มักจะใช้เงินเปลืองท้ังปีท้ังชาติ  จนกว่าจะเกิดวิกฤตอะไรที่ท�ำให้คุณ รู้ส�ำนกึ ขึ้นมา ไพม่ ันก็คอื การอ่านกรรมของคณุ นั่นแหละ สะทอ้ นมัน ออกมา เพราะการเปดิ ไพ่สำ� หรับผมมันไมไ่ ดอ้ า่ นอนาคต แตม่ นั อ่าน ปจั จุบันของคณุ ตอนนี้ซ่งึ โยงไปสู่อนาคต เหมอื นคณุ ไปฉายเอกซเรย์ มันก็คอื ปจั จุบนั วนิ าทีทค่ี ณุ ฉายออกมามันเจอเน้ืองอกตรงนี้ มันกค็ อื ปจั จุบนั ของคณุ แต่มันเหน็ อนาคตไหม ถา้ คณุ ไมร่ ักษาหรือปล่อยทง้ิ ไว้ มันอาจจะกลายเป็นมะเร็งได้ ถึงทสี่ ดุ แล้วก็คอื การเตอื นใหค้ ุณไม่ ประมาท แลว้ ไพ่ก็อาจจะชว่ ยมอนิเตอร์ใหค้ ณุ เห็นจุดอ่อนจุดแข็งบาง เรอื่ งในชวี ิต” 122

ในบ้านเราตอนนี้หมอดูแนวใหม่ที่ดูดวงด้วยการใช้พลังจิต กำ� ลังเปน็ ทไ่ี ด้รับความนยิ ม และสร้างเสียงสะทอ้ นในวงกว้างว่าสงั คม ในด้านความเชือ่ กำ� ลงั เดนิ มาผิดทางหรอื เปล่า ประเด็นทน่ี ่าคดิ กค็ ือ ในเม่ือเราอ่านคนจากจิตที่ส่งผ่านมาทางไพ่ได้  และหมอดูที่สามารถ ตอ่ สายตรงกับจติ ไดเ้ ลย จะถือวา่ เปน็ ศาสตร์แขนงเดียวกบั การใช้ไพ่ ยิปซไี หม เดวดิ มีมุมมองท่นี ่ารบั ฟังเกยี่ วกบั เรื่องน้ี “ผมมขี อ้ สงสัยนะครบั วา่ อนั นัน้ มันจะเปน็ จรงิ รเึ ปล่า คือตอ้ ง แยกก่อนว่าการสแกนกรรมหรือจิตสัมผัส  โดยตัวปรากฏการณ์มัน อาจจะมจี ริง แต่ตวั คนท่ีเป็นตัวละครหลกั ในสังคมท่เี ล่นกับเรื่องพวก นี้จะเปน็ ในสง่ิ ท่เี ขาพดู จรงิ หรอื เปลา่ เร่ืองน้ันก็มขี อ้ สงสยั อยู่ สมมุติวา่ ผมสแกนกรรมคณุ แลว้ ผมเหน็ ไปถึงอดตี ชาติคณุ ชาติท่ีแล้วของคุณ ก็อาจจะสัก 30-40 ปีที่แล้ว (จากวนั ท่คี ุณเกิด) หมอดูสามารถเหน็ ได้ ดังน้ันเรื่องที่เกิดข้ึนเม่ือวานคุณก็ต้องเห็นได้สิ  คุณสแกนกลับไปได้ เป็นรอ้ ยปี แต่คุณสแกนกลับไปแค่วนั เดยี วก็นา่ จะยง่ิ งา่ ยเลย เหมือน เลขประถมกบั สมการขน้ั สูง ตรงนีม้ นั ก็ขัดแยง้ กนั แลว้ หรอื จติ สมั ผัส กเ็ หมอื นกนั ก็มีข้อขัดแย้งในเร่อื งน้อี ย่เู ยอะ บ้านเราเป็นบา้ นที่เตม็ ไปดว้ ยมนษุ ย์มหศั จรรย์ ผมต้ังขอ้ สงั เกตมานานแล้วว่าสังคมไหนมี มนุษย์มหัศจรรย์เยอะสงั คมนนั้ จะเปน็ สังคมท่ีไม่คอ่ ยเจริญ จะมีระดบั การพัฒนาทางสตปิ ัญญาต�่ำมาก แล้วจะอดุ มไปด้วยมนุษยจ์ ิตสมั ผสั เอ็กซเรย์ สแกนกรรม  ตาทพิ ย์ ประเทศเรามเี ยอะท่สี ุดในโลกนะครบั ... ไพ่ยิปซีมันออกมาแล้วก็เดินไปตามจังหวะ  สิ่งที่ผมอ่านน้ันผมอ่าน จากไพ่ และไพ่มนั สะทอ้ นปจั จุบนั ของคณุ แลว้ อนาคตเปน็ เรือ่ งท่ีไม่ แน่นอน มคี นถามผมว่าอนาคตเปลีย่ นแปลงได้ไหม อนาคตเปลย่ี น ได้หมด เพราะมันยงั ไม่เกิด สำ� หรบั ผมคณุ จะทายแมน่ แค่ไหนมนั ก็ 123

เป็นแคแ่ นวโน้ม เป็นแคค่ วามน่าจะเป็น สมมุตทิ ำ� นายวา่ คณุ ต้องแย่ แนเ่ รอื่ งเงนิ ๆ ทองๆ แต่พอคุณรับรูต้ รงนมี้ นั ก็เหมือนกบั แรงสง่ อยา่ ง ฟิล์มเอกซเรย์ที่ออกมาว่าเนื้องอกของคุณก่อนนี้มันจะเป็นมะเร็งใน อนาคตได้ แตค่ ุณไมย่ อมใหม้ ันเปน็ คุณกไ็ ปรกั ษาผ่าตัด ปรับเปลยี่ น การกนิ อยู่ พ่งึ ชีวจิต มันก็มีโอกาสวา่ แรงสง่ ที่จะนำ� ไปสู่มะเร็งนน้ั อ่อน ลง เพราะปจั จยั หนุนหลงั มนั เปลย่ี นไปแลว้ ไพก่ ็เหมือนกนั ถ้าสะทอ้ น ออกมาวา่ คุณใชเ้ งินแบบน้ี ทำ� มาหากินแบบนี้ มีวิถชี ีวิตแบบน้ี มนั มีแนวโน้มที่จะส่งคุณไปสู่ความยากจนได้  ซ่ึงวิธีการดูหมอหรือการ อ่านไพ่แบบน้ี ผมบอกได้เลยว่าแม้ผมจะเปน็ คนที่พดู จาชัดเจนหนกั แน่นในเรื่องนม้ี าก เขยี นหนงั สอื มายงั ไงกต็ าม แตไ่ มค่ อ่ ยเป็นท่นี ยิ ม ว่าจะมคี นมาดูหมอในแนวทางน้ี เพราะว่าสังคมเราเป็นสงั คมที่ชอบ ของส�ำเร็จรูป อยากรวยทำ� ยงั ไง คณุ ไปเตมิ น้�ำมนั ตะเกยี งนะ แล้วกไ็ ป เคาะระฆงั วดั เดินสามรอบ ไปขอพรหลวงพ่อองคน์ ้นั องค์น้ี แล้วคณุ จะรวยทันที เราชอบอะไรแบบนี้ แต่เราไม่ชอบการพฒั นาตนเอง ไม่ ชอบการเปล่ยี นนิสัย “มันไมม่ กี ารแก้กรรมหรอก มีแต่แก้พฤติกรรม” เป้าหมายสูงสุดของเดวิดกับไพ่ยิปซีน้ันก็ไม่ได้เหมือนอย่างที่ ใครคดิ เขาไมไ่ ดห้ วงั จะเป็นหมอดูคนดังคับฟา้   แตเ่ ขาทำ� ในส่งิ ท่ชี อบ และสามารถสร้างประโยชน์ให้คนได้ เขาหวงั วา่ จะพัฒนาความรหู้ รือ ค้นคว้าอะไรในศาสตรน์ ต้ี อ่ ไปไดอ้ ีก จะว่าไปแล้วชายหนุ่มก็เคยลองดูดวงตัวเองเช่นกัน  แต่ต่อ ใหต้ วั เขาเองกย็ ังไมเ่ ชอ่ื ทัง้ หมดว่ามนั จะเปน็ ไปตามนนั้ เพราะวา่ การ อา่ นไพ่ยิปซกี ็คือการตีความ เวลาเขาดดู วงตัวเองแลว้ ถ้าผลออกมา ดมี าก เขากร็ ู้สึกว่ามันจะดไี ดข้ นาดนนั้ จรงิ หรือ และถา้ ผลออกมาแย่ 124

มาก เขาก็คดิ วา่ มันจะแย่ขนาดนั้นได้ยงั ไง ความสงสัยของเขานน้ั ถกู ผลักดนั มาจากอะไร “ไพ่ยิปซีท่ีสุดแล้วก็เป็นส่ิงประดิษฐ์จากสมองมนุษย์  หรือแม้ กระทัง่ เทพเจา้ ตา่ งๆ กเ็ ป็นสิ่งประดิษฐ์จากสมองมนุษย์ ทกุ เร่อื งราวที่ เราเห็นกนั อยู่ ถ้าไม่นับเรอ่ื งปรากฏการณธ์ รรมชาติ มันเป็นส่ิงประดษิ ฐ์ จากมันสมองและการเพียรพยายามของมนุษย์  เพราะฉะน้ันผมอยาก จะบอกว่าจริงๆ  มนุษย์เป็นสิ่งที่ส�ำคัญสูงสุดในเร่ืองการจะพัฒนาตัว เอง  ทุกอย่างอยู่ท่ีตัวคุณ  อย่างที่พระพุทธเจ้าบอก  ตนเป็นที่พึ่งแห่ง ตน  ไพ่ยิปซีเป็นแค่อุปกรณ์ท่ีมนุษย์เอามาอ่านจังหวะชีวิต  เหมือนกับ ท่ีโรงพยาบาลผลิตอุปกรณ์ตรวจร่างกาย  เพื่อจะอ่านจังหวะสุขภาพ ของคุณ  เหมือนกับที่กรมอุตุนิยมวิทยาผลิตอุปกรณ์พยากรณ์อากาศ ตลาดหลักทรัพย์ก็ผลิตอุปกรณ์วิเคราะห์หุ้น  ทุกแวดวงทุกวงจรของ มนษุ ย์จะมีอุปกรณ์ ภูมิปัญญา เคร่ืองไม้เครอ่ื งมือ ท่จี ะเอามาวเิ คราะห์ จังหวะวงจรของสิ่งที่ตัวเองเก่ียวข้องด้วย  ชีวิตมนุษย์ก็เหมือนกันมี อุปกรณม์ ากมายไม่ใชม่ แี ค่ไพ่ ส�ำหรับผมแล้วไพ่มันเป็นอุปกรณ์หนึ่งท่ีผมรู้สึกว่ามันมีอิสระ มนั ไม่ยดึ ติดกับวันเกดิ มันไม่ไดส้ นใจวา่ คณุ หนา้ ตาอยา่ งไร หรอื ลายมอื ของคุณเป็นยังไง  มันมาจากการกระท�ำของคุณล้วนๆ  มันไม่มีเรื่อง ดวงดาวมาเกย่ี วขอ้ ง คณุ ท�ำชวี ิตคุณมาแบบไหน ไพ่กส็ ะทอ้ นออกมาให้ เหน็ แล้วกบ็ อก” “ถึงที่สุดแลว้ ชวี ิตคุณจะดีหรือไมด่ ี กอ็ ยูท่ ีต่ วั คณุ ” นา่ จะเป็นคำ� พยากรณท์ แ่ี ม่นทสี่ ุดแลว้ มนั ไม่มกี ารแก้กรรมหรอก มแี ต่แก้พฤตกิ รรม 125

นพ.วชิ ัย โชคววิ ฒั น จากแพทย์อาสาในชนบท   สู่การพัฒนาจริยธรรมของแพทย์   คุณธรรมสำ� คัญทสี่ ดุ ท่ามกลางความสะดวก สบายของโรงพยาบาลใหญ่ที่มีทุก ส่ิงทุกอย่างครบครันส�ำหรับหมอ ทกุ คน แต่เมอ่ื ราว 40 ปีทแี่ ลว้   นาย แพทยว์ ชิ ัย โชคววิ ฒั น หมอหนุม่ จาก แพทยศาสตร์ศิริราช  มหาวิทยาลัย มหิดล ไดอ้ อกส่ชู นบทในพ้นื ท่ีทย่ี ังไม่มแี ม้แตห่ มอสกั คนเดียว ในตอน นน้ั ทวั่ ประเทศซ่ึงมีอยูร่ าว 500-600 อ�ำเภอ แต่มแี พทยป์ ระจ�ำการอย่แู ค่ เพยี ง 200 อำ� เภอเทา่ นั้น เห็นชดั เจนวา่ ชาวบ้านต้องการหมอมากแค่ไหน คุณหมอวิชัยได้ประจ�ำการอยู่ในอ�ำเภอท่ีขาดแคลนหมอท้ังใน จังหวัดมหาสารคามและนครปฐมอยู่หลายปี  จนเกิดความคิดขึ้นว่าน่า จะมีการผลักดันให้มีการเปล่ียนแปลงไปในทางท่ีดีข้ึน  โดยการก่อต้ัง ชมรมแพทย์ชนบท  เขาผลักดันการพัฒนาสาธารณสุขในชนบทอย่าง ต่อเนื่อง จนมกี ารสรา้ งโรงพยาบาลในชมุ ชนทกุ อ�ำเภอ และสรา้ งสถานี อนามัยให้มีในทุกต�ำบลของประเทศไทย  (ซึ่งปัจจุบันคือโรงพยาบาล 126

ส่งเสริมสุขภาพต�ำบล)  ประชาชนใกล้มือหมอมากข้ึนอย่างที่ไม่เคย เกิดขึ้นมาก่อน  จากผลงานน้ีเองท่ีคุณหมอวิชัยถูกยกย่องให้เป็น  ‘พี่ ใหญ่แพทย์ชนบท’  และได้รับรางวัลแพทย์ชนบทดีเด่น  จากคณะ แพทย์ศาสตร์ศิรริ าช มหาวทิ ยาลยั มหดิ ล ในปี  พ.ศ.2529 “อ�ำเภอแรกที่ผมเขา้ ไปมีประชากรประมาณ 80,000 คน แล้ว มีอ�ำเภอโดยรอบอกี 3-4 อ�ำเภอ ซ่งึ ไมม่ โี รงพยาบาลและไม่มีแพทย์ เลย เพราะฉะนนั้ ประชากรทสี่ ามารถรบั บริการไดร้ าว 2 แสนคน แต่มี หมอเพยี งคนเดียว งานจึงหนักมาก นอกจากทำ� งานในเวลาปกติแลว้ ผมยังต้องอยูเ่ วรทกุ คนื รวมท้ังวันเสาร์และอาทติ ย์ดว้ ย แล้วทุกคืนจะ มคี นไข้หนกั เข้ามาอยเู่ ป็นประจำ� ซงึ่ ทำ� ใหไ้ มเ่ คยไดน้ อนเต็มตาเลยสัก คืนเดยี ว เปน็ งานท่ีหนักมากในชว่ งน้นั ผมประจำ� การอย่ปู ระมาณ 3 ปี เศษ แลว้ กย็ า้ ยมาทอ่ี ำ� เภอสามพราน จงั หวัดนครปฐม ก็ยงั เป็นแพทย์ คนเดียวอยู่อีกหลายปีเช่นกัน  ถ้าพูดถึงในแง่ของความเป็นแพทย์ ชนบทแลว้ ผมกไ็ ด้ผ่านงานหนักมามาก ซงึ่ ในตอนน้นั อยู่เวรทกุ วันแต่ ไมม่ ีค่าตอบแทน ได้เงินเดอื นกบั คา่ เบย้ี เลีย้ งจ�ำนวนหนึ่งเทา่ น้นั เอง เป็นงานท่ีหนักมากแต่ค่าตอบแทนต่�ำ  แต่ว่ามันเป็นงานท่ีเราเห็นว่า มคี ณุ คา่ มีประโยชน์ แล้วผมกส็ นกุ กับการทำ� งาน ไมเ่ พียงแตก่ ารทำ� หน้าทใี่ นฐานะเป็นแพทย์หรือผอู้ �ำนวยการโรงพยาบาลเท่าน้ัน “แต่ว่าสิ่งที่เราได้พยายามท�ำกันก็คือการก่อตั้งชมรมแพทย์ ชนบท เป้าหมายสำ� คัญคือเราท�ำงานอยใู่ นโรงพยาบาลชมุ ชนหรือใน อำ� เภอ กต็ า่ งคนตา่ งทำ� งาน เราจะแก้ปัญหาได้เฉพาะปญั หาในส่วน ของเราเทา่ นน้ั แกป้ ญั หาคนไข้แต่ละคนได้ แต่ปัญหาในเชิงโครงสร้าง ของระบบเราแก้ไม่ได้  ถ้าเราแก้เชิงระบบได้เราจะแก้ปัญหาอะไร ได้อีกเยอะ  เพราะฉะน้ันจึงมีการรวมตัวกันเป็นชมรมแพทย์ชนบท แล้วมุ่งแก้ปัญหาเชิงนโยบาย  ผลักดันนโยบายต่างๆ  ให้กระทรวง 127

สาธารณสุข  ให้โรงเรียนแพทย์มามีส่วนร่วมในการแก้ปัญหาการ ขาดแคลนแพทย์ชนบทด้วย  หลักง่ายๆ  ก็คือส�ำหรับโรงเรียนแพทย์ น้ันยงั ผลิตแพทย์ออกมาไม่พรอ้ มท่จี ะออกไปท�ำงานอยูใ่ นชนบท ทั้ง ท่ีมีความจ�ำเป็นที่ต้องส่งแพทย์ไปอยู่ชนบท  เพราะรัฐบาลมีสัญญา บงั คบั ใหแ้ พทยใ์ หม่ต้องออกไปชนบท แต่การผลิตแพทย์ทอี่ อกมายงั ไม่มีความพร้อมเท่าที่ควร  ฉะนั้นเราก็ผลักดันให้มีการปรับปรุงใน เร่ืองหลักสูตรและประสบการณ์  เพื่อท่ีจะให้เขามีความพร้อมมาก ขึ้น  ส่วนกระทรวงสาธารณสุขเนื่องจากว่ามีหน้าที่โดยตรงท่ีจะต้อง แก้ไขปัญหาสาธารณสขุ ในชนบท แต่กระทรวงก็มแี รงไม่พอ เพราะ ฉะนั้นชมรมของเราจึงเข้ามาช่วยผลักดันจนมีการเปล่ียนแปลงต่างๆ มากมาย” 128

จากน้ันคุณหมอวิชัยก็กลับเข้ามาท�ำงานบริหารในกระทรวง สาธารณสุขจนได้เป็นเลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยาในปี   พ.ศ.2543-2545 และดำ� รงต�ำแหน่งอธบิ ดกี รมการแพทย์แผนไทย และการแพทยท์ างเลือกในป ี  พ.ศ.2545-2550 ปัจจุบันคุณหมอวิชยั เป็นผู้อ�ำนวยการสถาบันพัฒนาการคุ้มครองการวิจัยในมนุษย์  คุณ หมอวิชยั เป็นทั้งนกั คดิ นกั เขียน นักบริหาร นกั วิชาการ และนักต่อสู้ เพ่ือความถูกต้อง  ความเป็นธรรม  จนได้รับรางวัลเชิดชูเกียรติเพชร สยาม สาขาพัฒนาสังคม ดา้ นสาธารณสุข ประจำ� ปี พ.ศ.2550 ท่ีจดั มอบแก่บุคคลที่ท�ำประโยชน์แก่สังคมและประเทศชาติ  รวมทั้งเป็น แบบอยา่ งทท่ี รงคณุ ค่า ซ่ึงด�ำเนินการโดยมหาวทิ ยาลัยราชภัฏจันทร- เกษม ใหเ้ ปน็ ผู้ทม่ี ีความรเู้ รอ่ื งจริยธรรมของการวิจยั ในมนุษย์ดีทีส่ ุด คนหนึง่ ในประเทศไทย หลายคนสงสัยว่าอะไรท่ีท�ำให้คุณหมอวิชัยไม่เหน็ดเหน่ือย กับการทำ� งานทีห่ นกั หนว่ งมายาวนานหลายสิบปี “คนเราโดยมากมองปรัชญาชีวิตว่าถ้าเป็นเรื่องของการพัก ผ่อนนัน้ คอื ส่งิ ท่เี ป็นคุณคา่ ของชวี ติ เรากอ็ าจจะเหน็ ว่าถา้ การทำ� งาน เป็นเรื่องเหนื่อยยาก  แต่ว่าถ้าได้พักผ่อนเป็นเรื่องสบาย  เราต้อง พยายามท�ำงานให้น้อย  ควรพักผ่อนแล้วก็มีความสุขกับสิ่งต่างๆ  ใน ชีวิตให้มาก  แต่แนวทางชีวิตผมมันตรงกันข้าม  ผมถือว่าถ้ายิ่งได้ ทำ� งานทมี่ ีคณุ คา่ มากเท่าไร กย็ ่งิ มีความสขุ มากเทา่ นัน้ เราสามารถที่ จะพักผอ่ นไปในการท�ำงานนไ้ี ด้ ไมจ่ �ำเปน็ ต้องไปพกั ผ่อนโดยการไป หาเรอื่ งทำ� ใหต้ วั เองเหนือ่ ย ไปเล่นหรือทำ� กจิ กรรมอะไรตา่ งๆ ที่ท�ำให้ เหนื่อย ยกตัวอยา่ งเช่น เราต้องไปท�ำงานกลางแดด คนสว่ นใหญ่จะ รสู้ กึ ว่าท�ำงานกลางแดดมนั ร้อน มันล�ำบากเหน่ือยยาก แต่วา่ ถา้ ไปตี 129

กอลฟ์ กลางแดดจะรสู้ กึ ว่าไม่เหน่อื ย ท้ังทต่ี ากแดด อาจจะมากกวา่ ด้วยซ้�ำ  มันอยู่ที่ทัศนะการมองเห็น  เพราะฉะนั้นสิ่งท่ีผมเชื่อว่าเป็น แรงผลักดันภายในของผมท่ีให้ท�ำงานมาได้อย่างไม่รู้จักเหน็ดเหน่ือย ก็เพราะผมเห็นว่าถ้าหากเราได้ท�ำสิ่งท่ีมีคุณค่าแล้ว  เราก็มีความสุข กับมันได้โดยไม่จ�ำเป็นต้องไปหาเรื่องพักผ่อนหย่อนใจ  เราอาจจะ มีเรื่องพักผ่อนบ้างเป็นธรรมดา  แต่ว่าถ้าช่ังน้�ำหนักแล้วเราสามารถ หาความสุข ความเพลิดเพลนิ ได้จากการทำ� งาน” งานของคุณหมอวิชัยในตอนน้ีก็คือการพัฒนางานจริยธรรม การวิจัยในมนุษย์  โดยการก่อต้ังชมรมจริยธรรมการวิจัยในมนุษย์ ในภมู ภิ าคเอเชียและแปซฟิ ิคตะวันตก (Forum for Ethical Review Committees in Asia and Western Pacific หรอื FERCAP) โดยคุณ หมอวชิ ยั เป็นประธานคนแรก และเป็นติดต่อกันมายาวนานถึง 9 ปี อะไรที่ท�ำให้คุณหมอสนใจเร่ืองนี้  ค�ำตอบก็น่าจะเป็นเพราะประเด็น ในเรือ่ งคณุ ธรรมท่เี ขายึดถอื มาตลอดชีวิต “ในการทางแพทย์กับสาธารณสุข การวิจยั ที่เกย่ี วกบั มนุษย์ ท่วี ิจยั วา่ ยาตวั น้มี ันจะไดผ้ ลตอ่ มนษุ ย์หรอื ไม่ มันตอ้ งทดลองในมนษุ ย์ เราจะไปทดลองในสตั ว์ อยา่ งสัตวเ์ ลย้ี งลกู ดว้ ยนม ลิงชมิ แปนซี ซึง่ มี สรีระใกลเ้ คียงมนษุ ย์ แตว่ ่าเราไปทดลองในลิงจรงิ ๆ มนั กย็ งั มีความ แตกต่างกับมนุษย์อยู่ไม่น้อย  เพราะฉะน้ันสุดท้ายแล้วก็ต้องทดลอง ในมนุษย์ ซึง่ ในอดตี นักทดลองวทิ ยาศาสตรม์ จี ำ� นวนไม่น้อยท่มี งุ่ จะ แสวงหาความรู้โดยไม่ค�ำนึงถึงศักด์ิศรีความเป็นมนุษย์  เอามนุษย์ เป็นเคร่ืองทดลองในลักษณะละเมิดสิทธิ  ละเมิดศักดิ์ศรี  และอาจ จะเปน็ อนั ตรายต่อตวั มนษุ ย์ เชน่ ในสมยั สงครามโลกคร้งั ท่ี 2 แพทย์ นาซีเอาเชลยสงครามมาเป็นเหมือนสัตว์ทดลองอย่างโหดร้ายทารุณ 130

อย่างการให้เชลยออกไปอยู่กลางแจ้งท่ีอุณหภูมิติดลบโดยสภาพ เปลอื ยกายอยู่ 3 ช่วั โมง แลว้ ให้กลับเขา้ มา เชลยพวกนก้ี ็ร่อแรใ่ กลเ้ สยี ชวี ติ หรอื บางรายกเ็ สยี ชีวติ ไปเลย แพทย์นาซเี อากลับมาดูว่าคนจะ สามารถฟน้ื คนื ชีพไดห้ รือไม่ น่เี ป็นการศึกษาวิจัยสำ� หรบั ทหารกองทพั นาซีเม่ือไปรบในสถานทที่ ี่หนาวจัด แลว้ ไปเจอเหตกุ ารณ์อย่างนี้วา่ จะ สามารถหาวิธีการฟื้นคืนชีพได้อย่างไร  นี่คือการศึกษาหาความรู้แต่ เป็นการหาความรบู้ นความทกุ ข์ยาก ทรมานชวี ติ ของคนอ่ืน เปน็ เร่ือง ทีผ่ ิดหลกั จรยิ ธรรมอยา่ งร้ายแรง “เพราะฉะน้นั ถ้าเราไม่วางระบบจริยธรรมที่ดีไว้มันก็อาจจะ มีการละเมดิ ผทู้ ่มี าเป็นอาสาสมัครเขา้ ทดลอง งานนเี้ ปน็ งานทม่ี คี วาม ส�ำคัญเพราะประเทศไทยเราจะเจริญได้  เราต้องให้ความส�ำคัญกับ การศกึ ษาวิจยั และการศกึ ษาวจิ ัยจะเจรญิ ได้ ก็ต้องเป็นการศึกษาที่ ถูกหลักจริยธรรมสากล  เพราะฉะน้ันเราก็ต้องพยายามที่จะสร้างกฎ เกณฑ์ทางจริยธรรมระบบต่างๆ  ท่ีจะให้เป็นท่ียอมรับในระดับสากล ไมใ่ ชร่ ะดับประเทศเทา่ นนั้ ” คุณหมอวิชัยท�ำงานหนักมาตลอดชีวิตของตน  แต่ด้วยใจ รักในเร่ืองคุณธรรมท�ำให้เขายังมีความสุขในการท�ำงาน  และบุคคล ท่ีเสมือนเป็นต้นแบบทางความเช่ือของเขาก็คืออาจารย์สุลักษณ์ ศิวรักษ์  ผู้ได้รับฉายาว่าเป็นปัญญาชนสยาม  ซึ่งมีช่ือเสียงมาก ในการแสดงความคิดเห็นอย่างตรงไปตรงมา  ความสัมพันธ์แบบ กัลยาณมิตรของทัง้ คู่ บวกกับการได้เสวนากนั อยเู่ ป็นประจำ� น้นั สรา้ ง แรงบนั ดาลใจให้คณุ หมอวชิ ัยไดเ้ ปน็ อย่างมาก 131

“เป็นสิ่งที่ถูกจริตของผม  จริตทางปัญญาด้านการวิพากษ์ วิจารณ์ ผมคดิ วา่ อันนีม้ อี ทิ ธิพลต่อตัวผมมาก แลว้ อาจารยส์ ลุ ักษณ์ ก็เป็นปัญญาชนช้ันแนวหน้า  กล้าวิพากษ์วิจารณ์ได้อย่างกล้าหาญ มาก” ขณะท่ีเรายังมีชีวิตอยู่  เราสามารถ ท�ำงานท�ำประโยชน์ได้ก็ให้ท�ำ  แล้วจงมี ความสุขกับการท�ำงาน  อย่าคิดว่าต้อง ท�ำงานแสวงหาทรัพย์สินแล้วไปหาความ สุขจากการพักผ่อนท่องเท่ียว  อะไรท่ี เป็นประโยชน์ที่ท�ำได้ก็ท�ำ  เพราะชีวิต คนเรามนั สน้ั สกั วนั หนงึ่ เรากจ็ ะท�ำไมไ่ ด้ ธรรมชาติจะจ�ำกัดเราเองให้เราท�ำไม่ได้ ขณะที่ยังท�ำได้ก็ควรท�ำ ไม่อย่างน้ันจะ เสยี ใจทที่ ำ� ไมไ่ ดแ้ ล้วยงั อยากทำ� 132

แน่นอนว่าการท�ำสิ่งท่ีมีประโยชน์น้ันต้องควบคู่ไปกับการใช้ คณุ ธรรมด้วย เพราะการมชี ีวิตอยไู่ ดบ้ นโลกใบน้ี คณุ ธรรมส�ำคญั ท่ีสุด 133

ทวศี ักด์ิ ศรที องดี “หน้าที่ของศิลปินคือซอื่ สัตย์กบั ตนเอง” ค�ำถามหนึ่งท่ีน่าสนใจ มาเสมอก็คือศิลปินมีหน้าท่ี อะไรบ้าง? ถ ้ า ค� ำ ถ า ม น้ี ไ ป อ ยู ่ ที่ พนักงานบัญชี  ต�ำรวจ  แพทย์ หรือนักกีฬา  ก็คงจะหาค�ำตอบ ได้ง่ายกว่า  แต่พอต้องมาถาม ศลิ ปนิ แล้ว ดูจะกลายเปน็ เร่ือง ท่ีตอบยากขึ้น  กระทั่งคนถาม เองก็ยังคาดเดาส่ิงที่จะได้ยินไม่ ออก “น่าจะเป็นการค้นหา ความหมายของชีวิตว่าเราเกิด มาท�ำไม”  เจ้าของค�ำตอบนี้ไม่ ได้กล่าวเพ่ือตอบค�ำถามข้างต้น เสียทีเดียว  แต่ส่ิงที่หลุดมาจาก ความคิดของเขา  ก็เหมาะสมที่ จะเป็นค�ำตอบส�ำหรับศิลปินอีก หลายคน 134

ประโยคทีว่ า่ หลดุ มาจากการสนทนากับ ทวศี ักดิ์ ศรีทองดี หรอื ที่ร้จู ักกนั ในแวดวงศลิ ปะในชื่อ ‘โลเล’ ชายหนุม่ ทบี่ ุคลกิ ดูเรียบ ง่าย  มีรอยยิ้มกว้างประดับใบหน้า  เขาคือศิลปินที่มีความสามารถ หลากหลาย  โด่งดังมาจากการวาดภาพประกอบตามนิตยสารช่ือ ดังหลายเลม่ งานท่ีสะทอ้ นถงึ ตวั ตนของผ้คู นในยคุ สมัย และขยาย ขอบเขตไปสู่การแสวงหาค�ำตอบในเร่ืองสังคม  ท้ังด้านประวัติศาสตร์ การเมอื ง และเรือ่ งเพศ ผ่านงานจิตรกรรมร่วมสมยั อดีตศษิ ยเ์ ก่า มหาวทิ ยาลัยศิลปากรคนนี้ (เขาเรยี นจบทง้ั ปรญิ ญาตรแี ละปริญญา โทจากคณะจิตรกรรมฯ)  ยังเป็นอาจารย์สอนศิลปะให้สถาบันศึกษา ชั้นน�ำอีกหลายแห่ง รวมถึงเวลาว่างทเี่ หลอื เขากใ็ ช้มนั ไปในฐานะมอื เบสกบั วงดนตรี ‘Happyband’ ที่เขากอ่ ต้งั ขึ้นเอง “เราถนัดที่จะวาดรูป  ถนัดคิดอะไรท่ีมันเก่ียวกับจินตนาการ หรือถ่ายทอดความคิดออกมาเป็นภาษาภาพ  เราก็เลือกเรียนท่ีคณะ จิตรกรรม” ทวีศกั ดเิ์ ลา่ ถึงจดุ เริม่ ต้นของการเป็นนักวาด และชวี ติ ที่ เลือกเรียนดา้ นศลิ ปะมาตลอด “เราชอบอ่านหนงั สือด้วย แตห่ นงั สอื ที่ อา่ นสว่ นใหญเ่ ปน็ เรือ่ งประวตั ศิ าสตร์หรอื ข้อเท็จจรงิ ... เราเรยี นรู้ทาง ความคดิ ดว้ ย เราอา่ นหนงั สอื จิตวทิ ยา เพราะว่าเราออกมาอยตู่ วั คน เดยี ว ไมไ่ ดอ้ ย่กู ับพ่อแม่ แลว้ เราก็ต้องดแู ลตัวเอง สมยั นั้นกม็ ีเด็กที่คิด อะไรไมอ่ อก เสียคนไปก็มเี ยอะ เราเองกไ็ ม่อยากให้พอ่ แมเ่ สียใจ พอ อา่ นเรื่องจิตวิทยาจึงเปน็ ที่มาของความคดิ มนั เปน็ เรือ่ งของการสะสม ความคิด  จนกระทั่งเราม่ันใจว่าส่ิงท่ีเราสนใจมันแข็งแรงพอ...มัน แข็งแรงพอทีจ่ ะทำ� ใหเ้ รารู้สกึ วา่ เราจะอยู่กบั ความคิดนีไ้ ด้นาน” 135

โชคดีส�ำหรับคนมีฝีมือที่ทวีศักด์ิมีงานให้ฝึกฝนมาโดยตลอด ตัง้ แตส่ มัยเรียน เขาเคยวาดการต์ ูนให้กับหนงั สอื พมิ พส์ ยามรัฐ ได้ ทำ� งานในบรษิ ทั โปรดกั ชนั่ เฮาส์ ถ่ายโฆษณา มวิ สิก วดิ ีโอ จนมาได้ทำ� ภาพประกอบให้กบั นติ ยสาร IMAGE (ซง่ึ เขาท�ำมาจนถึงทุกวันน้)ี ใน ใจของคนหนุม่ ณ วัยนน้ั มีฝนั เต็มไปหมด อยากเป็นผ้กู ำ� กบั ภาพยนตร์ นักเขียน นกั ดนตรี แต่ความเปน็ จริงทเ่ี กดิ ขึ้นก็คอื เขาไปท�ำงานประจำ� เป็นผู้จัดการฝ่ายดิสเพลย์สินค้าของห้างสรรพสินค้าเพื่อท่ีจะหาราย ได้มาชว่ ยเหลือธุรกิจครอบครวั แต่ช่วงน้นั เขาก็หลอ่ เลย้ี งชวี ิตอีกด้าน ด้วยการขอไปเป็นอาจารย์พิเศษโดยรับค่าจ้างขั้นต่�ำ  เพ่ือท่ีจะได้พบ เจอกับคนท่ีหลงใหลในด้านศิลปะเหมือนกัน  และในท่ีสุดเมื่อปลด ล็อกเรื่องค่าใช้จ่ายได้  เขาก็ลาออกจากงานประจ�ำเพื่อมาท�ำงาน สรา้ งสรรค์อยา่ งเต็มที่ “เราไม่ได้มองเร่ืองน้ันเลย”  ทวีศักดิ์ตอบเม่ือถูกถามถึงเร่ือง การสร้างความม่ันคงในชีวิตเหมือนคนหนุ่มทั่วไป  และตัวเขาอยาก จะค้นหาอะไร? “น่าจะเป็นการค้นหาความหมายในชีวิตว่าเราเกิดมาท�ำไม ทุกสงิ่ ทุกอย่างทเี่ ราอยากได้มนั ตอ้ งพยายาม คอื เรากไ็ มร่ ู้วา่ เราอยาก ได้อะไรมากนัก  เรามีแนวคิดในเรื่องเสรีภาพ  เราจะถ่ายทอดออก มายังไง  เหมือนว่าเราอ่านหนังสือมาแล้วเรามีมุมมองอีกอย่างหน่ึง ต่อสังคม  ต่อเรื่องการเมือง  แต่ส่ิงท่ีเราถ่ายทอดออกมาไม่ได้เป็นใน แบบท่ีนกั วิชาการเสนอ เราใชศ้ ิลปะเป็นตวั ถ่ายทอด คนอน่ื อาจจะไม่ เขา้ ใจ เข้าไม่ถึง แต่ว่าเราเคยเห็นงานศิลปะบางอย่างทเี่ ราเรียนมา มันก็ให้ความสำ� นึกของเราในเรื่องต่างๆ ทางสังคมได้ 136

“ส่ิงท่ีเราท�ำมันจะไม่เหมือนกับที่คนอ่ืนมอง  เรารู้ว่าเราท�ำ อะไรอยู่ ความส�ำเร็จของงานศลิ ปะส่วนใหญ่อยู่ท่ีสิ่งท่ีเราท�ำเสรจ็ มัน ไม่ได้อยทู่ ม่ี ูลค่าเงิน หรอื วา่ เสียงชืน่ ชมของคน มนั อาจจะมผี ลโดยทาง อ้อม แต่มันไมไ่ ดม้ ผี ลโดยตรงตอ่ สงิ่ ทีเ่ ราทำ� ยกตวั อยา่ งง่ายๆ อย่าง คนทำ� อาหาร สิ่งท่เี ขาทำ� กค็ ือถา้ จะทำ� อาหารใหแ้ ตกต่างสกั อยา่ ง ก็ ตอ้ งคิดใช่ไหม คดิ ก่อนแล้วก็ต้ังสมมตุ ิฐานไวว้ า่ จะท�ำ ถา้ ท�ำแล้ว ผ่าน การทดลองอะไรก็ตาม จนอาหารเสร็จออกมาแล้ว เราเชือ่ ว่าน่นั คือ ความสำ� เรจ็ ของคนทที่ �ำ และเขารสู้ ึกวา่ นแี่ หละคอื รสชาตทิ ีเ่ ขาสรา้ ง ข้ึนมาเอง เขาอาจจะต้องการให้คนลองชมิ เพ่อื ที่จะฟังวา่ คนอืน่ รูส้ กึ ถึงรสชาติแบบไหน แตเ่ ราเชอ่ื ว่าสิ่งที่เขาสร้าง ถา้ เขาทำ� มามากพอ สมควร  ท�ำมาหลายครั้งจนเขารู้ว่าอาหารท่ีเขาท�ำจะเป็นแบบไหน แลว้ ใครบ้างทีจ่ ะกินแบบนไ้ี ด้ ความสำ� เรจ็ มันกอ็ ยทู่ ่เี ขาทำ� เสร็จแล้ว... อยา่ งตัวเราทำ� งานศลิ ปะ เราไมไ่ ดท้ �ำเพ่ือทุกคน เราท�ำเพ่อื สิ่งท่เี ราคดิ เพ่ืออุดมการณ์ของตัวเรา  เราไม่ได้เลือกท�ำเพื่อที่จะให้คนบางกลุ่ม เสพงานเรา แตเ่ รากพ็ อจะรูไ้ ด้ว่างานของเราจะมีคนกลมุ่ ไหนสนใจ การเมืองก็ไม่ใช่เรื่องท่ีจะมาสอนในมหาวิทยาลัย  เราต้อง อา่ นเอง เราอ่านประวัตศิ าสตร์ อา่ นเร่ืองลัทธิ เราจึงไม่เชื่อว่าการเรียน ในมหาวิทยาลัยจะบอกเราได้ทกุ อย่าง หรือบอกว่าเราเรียนจติ รกรรม แล้วจะตอ้ งเดินตามสายจิตรกรรม... ความหมายท่เี ราเล่ามาท้งั หมด กค็ ือ ถ้าเราเป็นนักคดิ แลว้ อะไรกต็ ามท่ีศึกษามาก็เป็นเรื่องเทคนคิ ทั้งหมดเลย อย่างงานบางชิ้นเราสะทอ้ นเรอื่ งดนตรี มนั กม็ ดี นตรเี ป็น เคร่ืองมือ เปน็ เทคนคิ ทีน่ ำ� สิ่งทเ่ี ราคดิ ออกมา เหมือนการเขียนหนงั สือ หรือการออกแบบกราฟิกบางอย่างก็สอดแทรกความคิดเราเข้าไป เพราะฉะน้ันช่องทางเหล่านี้เป็นเรื่องเทคนิคหมดเลย  ส่ิงส�ำคัญท่ีสุด อยทู่ ี่ความคิด” 137

ความคดิ แรกๆ ที่ทวีศักด์เิ รมิ่ ต้นสือ่ สารก็คือเรือ่ งราวของโลก ในสมอง โลกแหง่ ความฝนั เขาเชอื่ วา่ เพราะความฝันนั่นเองที่ทำ� ให้ คนเรามีชีวติ อย่ตู ่อไปได้ “บางคนเวลายืนอย่ใู นโลก ทำ� งานเจอคน เจอปัญหาอะไรมากมาย เจอความไมอ่ ิสระ คนท่โี ดนกกั ขงั หรืออยู่ใน คกุ แตส่ งิ่ ทที่ ำ� ใหเ้ ขามชี วี ติ อยู่รอดไดค้ ือความฝัน เพราะเขามคี วาม ฝนั มันอาจจะเป็นโลกอกี โลกหนงึ่ ท่ีขนานกับโลกท่เี ราอยู่ มนั ไมใ่ ช่ ศาสนา ไม่ใชล่ ทั ธอิ ะไรทัง้ ส้นิ แตว่ า่ ทกุ คนเป็นได้ อย่าหลงกับความ เป็นอยบู่ นโลกจนเกนิ ไป ควรมีมโนภาพอกี มโนภาพหนงึ่ ไวด้ กี วา่ เหมือนเวลาทีเ่ ราอา่ นหนังสอื กเ็ ห็นแต่ตวั หนังสือใช่ไหม แต่ภาษาใน น้นั พาเราทอ่ งไปในทะเลทราย เจอพายุทราย มีความหนาวเหนบ็ เช้า มาแดดออก มันอาจเรียกวา่ จนิ ตนาการกไ็ ด้” นน่ั กน็ ่าจะเป็นหนง่ึ ใน คอนเส็ปต์ของนิทรรศการงานศิลปะคร้ังแรกของเขาเมื่อปี  พ.ศ.2537 ที่ช่ือว่า Dream หลงั จากนัน้ ภาพวาดของเขาก็ขยายเน้อื หาไปส่เู รื่อง การเมอื ง ความขัดแยง้ สทิ ธิเสรีภาพ โดยเขาสะทอ้ นมนั ออกมาจาก ประวัตศิ าสตรโ์ ลก สภาพของสงั คมในเวลาน้ัน 138

“เราสนใจเร่อื งน้ี เรือ่ งมนษุ ย์ เร่อื งเสรภี าพ พยายามมองหา เหมือนกันว่าตรงไหนท่ีมนุษย์จะไปถึงในที่สุด  แม้กระทั่งเร่ืองความ ขัดแย้ง กม็ ีความคดิ อยู่ในนัน้ เหมือนกัน” ศิลปนิ หนุ่มกลา่ ว กับคำ� ถามทวี่ ่าหนา้ ที่ของศลิ ปินควรจะทำ� อะไร ทวศี กั ด์ิบอก ว่าควรจะปล่อยให้เป็นหน้าที่ของผู้สร้างงานได้ท�ำงานอย่างอิสระ และผู้ชมก็มีอิสระเช่นกันท่ีจะเลือกเสพ  “ศิลปินควรจะสะท้อนเรื่อง อะไรรเึ ปล่า หรอื วา่ ศลิ ปนิ จะตอ้ งเปน็ แบบไหน มนั ไม่ไดอ้ ยู่ทตี่ วั ศิลปิน จะตอ้ งมารบั ผดิ ชอบ ศลิ ปินรบั ผิดชอบตัวเอง ซือ่ สัตยใ์ นสิง่ ทตี่ วั เองทำ� และท�ำออกมาให้ได้ สุดทา้ ยถ้างานของเราไม่มคี นสนใจ กไ็ มเ่ ปน็ ไร ให้คนไปดอู ย่างอ่นื กนั แทน “ถ้าเราต้องท�ำงานที่จะหาเงินแล้วเราคิดถึงผลตอบแทน เสมอ  ก�ำไรท่ีว่าอาจจะไม่ใช่เรื่องเงิน  เงินมันไม่สนุก  แต่ถ้าเราท�ำ เพราะว่าความกระตือรือร้นที่เราอยากจะท�ำ  เพราะว่างานมันมีสาระ มันสนุก มันกท็ ำ� ไดโ้ ดยไมต่ อ้ งมีใครมาส่งั อยูท่ ต่ี ัวเราเองท่จี ะพบเจอ ทกุ อยา่ งลว้ นเปน็ สาระกับตัวเราได้หมด” ทุกวันนี้ผลงานของโลเลได้ถูกเชิญไปจัดแสดงในหลาย ประเทศทั้งเอเชียและยุโรป  ช่ือ  ‘โลเล’  เป็นท่ีรู้จักกันในแวดวงศิลปะ ร่วมสมัยอย่างกว้างขวาง  แต่เขาก็ยังเป็นเหมือนศิลปินหนุ่มคนเดิมที่ ไม่หลงไปกบั เสยี งเยินยอ “ถ้าท�ำให้เขาขยันหรือว่าใช้เวลาไปกับความคิดของเขาเอง ได้มันก็ดี” ชายหนมุ่ ตอบส้ันๆ เมื่อถูกถามวา่ รูส้ ึกอยา่ งไรถ้ามคี นมา ยกย่องให้เขาเป็นไอดอล 139

“มันอาจจะมหี นังให้เราดู มีตวั อย่างท่ีดาราพอดังแลว้ กท็ ำ� ตวั เละเทะ หรือนักดนตรีท่ีมาถึงจุดพีคทีส่ ุดแลว้ ฆ่าตัวตาย เร่อื งแบบน้ี มเี ยอะมากมาย เราชอบอ่านชวี ประวัตบิ คุ คล เพราะท�ำใหเ้ รารวู้ ่าจดุ พีคคืออะไร  นโปเลียนต่อต้านระบบกษัตริย์พอปฏิวัติได้ก็แต่งต้ังตัว เองเป็นเหมือนกับกษัตริย์ท่ีเขาต่อต้าน  พอตอนหลังก็ต้องพบจุดจบ เหมือนกัน ย้อนกลบั มาทคี่ �ำถามว่าเราเหลงิ ไหม เราวา่ เปน็ เรอื่ งของ คนอ่ืน  ถ้าคนท่ีสนใจเราแล้วมันเป็นประโยชน์  สามารถสร้างแรง บนั ดาลใจได้อนั น้ันก็ดี แต่ถา้ สนใจแลว้ แบบประเดยี๋ วประดา๋ ว แลว้ เราไปเหลิงหรือภมู ใิ จกบั มันมากไปก็ไม่มีประโยชน์หรอก เราว่าหลาย คนทท่ี ำ� งานศลิ ปะ เขา concentrate กับงานท่เี ขาทำ� จริงๆ เขาจะไม่ สนใจเร่ืองนี้มากเท่าไร  ยกตัวอย่างว่าเราได้รางวัลประกวดงานศิลปะ ได้เงิน ได้ชอ่ื เสียงมา แตว่ า่ เรากต็ อ้ งกลับไปมองคนรอบข้าง เพ่ือนเรา มันจะรู้สกึ ดกี ับเราเหมือนเดมิ หรือเปล่าวะ หรือมนั คดิ ว่าเราเปน็ คนที่ ล�้ำไปแลว้ เพราะคนที่ล�ำ้ มักจะไมค่ อ่ ยมีเพอ่ื น” ทุกวันน้ีส่ิงท่ีทวีศักด์ิสนใจเป็นพิเศษก็คือเรื่องการเล่นดนตรี และการสร้างบ้าน  เป็นเรื่องใหม่ๆ  ท่ีท�ำให้เขาได้เรียนรู้ชีวิตเพิ่มมาก ข้ึน เขาปฏเิ สธคนทจ่ี ะมาทำ� หนงั สือเกยี่ วกบั ชวี ติ ของเขา ดว้ ยสาเหตุ สองประการ อย่างแรกคอื เขาเขนิ อาย อยา่ งทส่ี องคอื เขายงั ไม่ตาย เพราะมแี ตค่ นที่ตายแลว้ เท่านน้ั ที่โลกจะยอมปิดเทอมใหญใ่ ห้ เพราะทวีศกั ด์ิ หรอื โลเล ยงั คงสนุกกบั ชวี ติ 140

ถ้าเราต้องท�ำงานท่ีจะหาเงิน แล้วเราคิดถึงผลตอบแทนเสมอ ก�ำไรท่ีว่าอาจจะไม่ใช่เร่ืองเงิน  เงิน มันไม่สนุก  แต่ถ้าเราท�ำเพราะว่า ความกระตือรือร้นท่ีเราอยากจะท�ำ เพราะวา่ งานมันมสี าระ มนั สนกุ มัน กท็ ำ� ไดโ้ ดยไมต่ อ้ งมีใครมาสง่ั อยู่ที่ ตวั เราเองที่จะพบเจอ ทกุ อย่างล้วน เปน็ สาระกบั ตัวเราได้หมด 141

อารันดร์ อาชาพลิ าส พลังแหง่ ความดเี ปลยี่ นแปลงโลกได้ ในช่วงเวลาที่คนหนุ่ม สาวออกมาช่วยเหลือสังคมไทย ในชว่ งวกิ ฤตภยั นำ�้ ท่วม จนก่อ เกิดกระแสของจิตอาสาได้อย่าง นา่ ประทับใจ หากกอ่ นหนา้ นนั้ เกือบสามปีก็ยังมีคนหนุ่มคน หนึ่งทก่ี ำ� ลังซุม่ ทำ� ในสงิ่ ท่ีไมแ่ ตก ตา่ งกันมากนกั ในแง่ที่ว่าอยาก จะท�ำให้สังคมท่ีอาศัยอยู่น้ันดี ขน้ึ แต่สง่ิ ท่ีเขาทำ� ไม่ไดเ้ ปน็ แค่ งานวันเดียวจบ  หากสามารถ เป็นรากฐานระยะยาวในการ พลิกฟื้นสังคมไทยได้ในหลาย มิติ  กระตุ้นให้พลังของคนรุ่น ใหม่ที่ทุ่มเทเพ่ือสังคมไปน้ันไม่ สูญหายไปตามวนั เวลา 142

วา่ แต่เขาท�ำอะไรกนั แน?่ “ผมคนเดยี วไมส่ ามารถเปลย่ี นโลกได้ หนา้ ทีข่ องผมคอื การ ท�ำให้ผูอ้ นื่ รสู้ ึกอยากเปล่ียนแปลงโลก” อารันดร์ อาชาพลิ าส คือชายหนมุ่ วยั 23 ปเี จ้าของประโยค ดังกล่าว ขณะท่ีผชู้ ายวัยเดียวกนั คนอ่นื ๆ อาจจะยงั เพงิ่ เรียนจบ ก�ำลัง ค้นหาชีวิตหรือสนุกกับการเท่ียวเตร่ไปตามวัย  แต่อารันดร์ท�ำในสิ่ง ท่ีตรงกันข้าม  เขาเป็นกรรมการผู้จัดการบริษัท  ชิล  ชิล  แคปปิตอล จ�ำกดั ซ่ึงเปน็ บริษทั ทีก่ ่อต้งั นติ ยสารท่เี รากำ� ลังจะพูดถงึ ทช่ี ่อื วา่ “BE” นติ ยสารทีเ่ ขาใช้โมเดลในการท�ำธรุ กิจเพอ่ื สงั คม (Social Enterprise) มาบริหารจดั การด้วยจดุ ประสงค์อันยงิ่ ใหญ่ “หนังสือที่เปล่ียนชีวิตผมไปมากที่สุดไม่ใช่หนังสือธรรมะ ปรัชญา ศาสนา แตค่ อื หนงั สอื การ์ตูนโดราเอมอน ถ้าลองอ่านโดรา- เอมอนดีๆ  ผมว่ามันพูดเรื่องส่ิงแวดล้อมต้ังแต่ก่อนมีกระแสโลกร้อน ในการ์ตนู บอกไว้เสมอวา่ ความออ่ นโยนไม่ใชค่ วามอ่อนแอ บางคร้ัง ความออ่ นโยนทำ� ให้คุณมพี รรคพวก  สรา้ งความสามคั คีได้ เนือ้ หามัน ซ่อนอยู่ในน้ัน”  อารันดร์เกริ่นน�ำด้วยแรงบันดาลใจส่วนตัวที่ปลูกฝัง เขามาต้งั แต่วยั เด็ก อารันดร์ถือก�ำเนิดท่ีประเทศสหรัฐอเมริกา  กลับมาใช้ชีวิต วัยเด็กที่เมืองไทย  ก่อนท่ีจะโตเป็นหนุ่มแล้วไปศึกษาต่อที่  SOAS University of London ประเทศอังกฤษ ระหวา่ งที่ใชช้ ีวิตอยทู่ นี่ ั่น เขาท�ำความรู้จักกับกิจกรรมเพื่อสังคมมาโดยตลอด  ผ่านการเป็น กรรมการฝา่ ย debate ของสามัคคีสมาคม การจัดทรปิ สอนหนังสอื 143

และการจัดสมั มนาการศกึ ษาให้กับนกั เรยี นไทยในองั กฤษ ฯลฯ โดย ภาพรวมแล้วชีวิตของอารันดร์จัดอยู่ในชนชั้นท่ีมีโอกาสทางสังคมสูง แต่เขาก็ไม่เลือกเส้นทางสบายๆ  ด้วยการท�ำตัวเป็นนักเรียนนอกกลับ จากอังกฤษแล้วมาเป็นไฮโซฯ  ออกงานสังคมให้นักข่าวถ่ายรูป ทว่า อารนั ดร์เลอื กทีจ่ ะทำ� งานเพ่อื สังคมจรงิ ๆ ดีกว่า “คนท่ีมีโอกาสแบบผมอาจจะมีไม่มาก  เพราะโลกเรามัน ไม่เท่าเทียม  ผมเป็นกลุ่มสเปิร์มผู้โชคดี  เพราะฉะนั้นผมอยู่ในจุดที่ ท�ำงานเพ่ือสงั คมได้แลว้ ท�ำไมจะไมล่ องทำ� คนท่มี ีพนื้ ฐานในลักษณะ เดียวกบั ผม เขาก็เขา้ ไปในโลกการเงิน ไปชว่ ยธุรกิจทีบ่ า้ น ซ่งึ โลกมี คนลักษณะน้เี ยอะพอแล้ว แตค่ นทอี่ อกมาทำ� แบบผมนมี้ ันไมค่ อ่ ยจะ มี ผมยังเด็ก ผมยงั สามารถผดิ พลาดได้ คนเรามันกต็ ้องพลาดสักครง้ั หนึ่งในชวี ิต ตอ้ งเคยท�ำอะไรโงๆ่ มาบ้าง” โชคดที ่ีสง่ิ ที่เขาท�ำไม่ใช่เรอื่ งโงๆ่ ตรงกันข้ามว่าอาจเป็นเรือ่ ง ฉลาดที่สุดที่คนหนุ่มวัยอย่างเขาจะคิดได้  จุดเร่ิมต้นคือเม่ือตอนท่ี เขายังอยู่ทปี่ ระเทศองั กฤษ อารนั ดรไ์ ด้เหน็ นิตยสารชอื่ วา่ ‘The Big Issue’ นติ ยสารเพอ่ื สงั คมท่ผี ลติ แล้วใหค้ นไร้บา้ นหรือคนดอ้ ยโอกาส ในสังคมน�ำมารับไปขายเพื่อสร้างรายได้  สร้างอาชีพได้อย่างมี เกียรติ สว่ นเงนิ ทที่ างผู้ผลติ จะได้รับก็หามาจากการขายโฆษณาแทน โมเดลธุรกิจนี้เองที่ท�ำให้อารันดร์รีบน�ำกลับมาปรับใช้ในเมืองไทย กบั การลงทุนเปดิ ตวั นิตยสาร ‘BE’ เมอื่ สองปที แี่ ลว้ ไดร้ ับเสียงช่นื ชม และสนับสนุนเป็นอย่างดีด้วยเนื้อหาที่น�ำเสนอเร่ืองราวของผู้คนที่ สร้างสรรค์สิ่งดีๆ สูส่ ังคม “แรงบันดาลใจส่วนหนึ่งคือว่าเราในฐานะคนไทยคนหน่ึง ในหลวงท่านทรงท�ำอะไรไว้เยอะมาก  ส่ิงท่ีเราท�ำอาจไม่จ�ำเป็นต้อง 114444

บอกวา่ เรารักในหลวง เราน่าจะท�ำอะไรให้ท่านร้สู ึกวา่ คนไทยสามารถ ลกุ ขึ้นมาได้ดว้ ยตัวเอง ไมใ่ ช่วา่ ทกุ อยา่ งต้องพ่งึ ท่าน เพราะในหลวง ทรงท�ำอะไรไว้ให้พวกเราเยอะมากแล้ว...  BE  Magazine  ก็เป็นหนัง- สือที่ผลิตข้ึนมาเพ่ือให้คนท่ีตกงานหรือคนท่ีไม่มีที่อยู่อาศัยมารับหนัง- สือไปขายได้ โดยการมาขายคร้ังแรกนน้ั ไม่ต้องจ่ายเงินอะไรเลย ทาง เราจะอบรมเขาแลว้ ใหห้ นงั สือไปทดลองขายฟรกี อ่ น 30 เล่มแรกเพอ่ื ให้เขามีเงินต้นทุน หลังจากน้ันเลม่ ท่ี 31 ถ้าเขาจะยงั ขายหนงั สอื ให้ เราต่อ ก็สามารถซอ้ื หนังสือจากเราไปขายได้ในราคาท่ีถกู วธิ นี ี้เอ็นดู เขาเอน็ เราก็ไม่ขาด” อารันดรไ์ มไ่ ด้ดแู ลผขู้ ายของเขาแค่การใหห้ นงั สือ เพราะคน เหล่าน้ีต้องการเร่ิมต้นท่ีจะออกไปท�ำงานอย่างสดใสขึ้น  เพราะบาง คนอาจมีทน่ี อนหมอนมุ้งเปน็ ขา้ งถนน ชายหนุม่ จงึ ต้องเปิดออฟฟิศไว้ รับรองพวกเขาตลอดเวลา 145

“ทุกเช้าพวกเขาจะเข้ามาอาบน้�ำแปรงฟัน  เราเปิดออฟฟิศ ต้อนรบั ตลอด วธิ ีทเ่ี ราจะเพิม่ รายไดใ้ ห้เขา กค็ อื การลดรายจ่ายของ เขาลง เราใช้พ้ืนที่ของสอื่ มวลชนตรงนร้ี ะดมของบรจิ าค รับบรจิ าค ปัจจยั ส่ี เชน่ ยาสฟี ัน แปรงสฟี นั ยาสระผม สบู่ ของจ�ำเป็นท่ีตอ้ งใช้ ในชวี ิตประจำ� วนั คณุ บรจิ าคเขา้ มา แทนท่ีคุณจะใหเ้ ขาไปฟรีๆ แต่ผม จะให้เฉพาะคนที่ท�ำงานเท่านั้นนะ  คุณมีสิทธิ์ที่จะซ้ือของทั้งข้าวสาร อาหารตา่ งๆ ในราคาช้นิ ละ 1 บาท น่ีคอื วธิ ที ี่จะลดคา่ ใช้จา่ ยใหเ้ ขา เพราะวิธกี ารใหโ้ ดยบริจาคบางครง้ั ท�ำร้ายผรู้ บั มากกวา่ นะ” อารันดร์บอกว่ากลุ่มคนเหล่าน้ีบางคนก็เป็นเด็กผู้ชายข้าง ถนน เคยค้าประเวณี ซึง่ สุ่มเส่ียงต่อชีวติ หากพลาดพล้ังตดิ โรครา้ ยมา แลกกบั รายได้ต่อครัง้ เพยี งแค่ 50-200 บาท เขาอยากจะดงึ คนเหล่า นใ้ี ห้เขา้ ส่วู ิถที ด่ี กี ว่า ตืน่ เชา้ มาแลว้ อยากจะไปท�ำงานโดยไมต่ อ้ งอาย พระอาทิตย์ มีอนาคตให้คดิ ถงึ “พวกเขาบางคนคิดถงึ อนาคต พอเขาขายหนังสอื ได้ ทำ� งาน ได้ เกบ็ เงนิ ได้สกั 8,000 บาท พวกเขากจ็ ะออกจากวงจรไมด่ ีไดเ้ อง เขาสามารถอาบนำ้� แตง่ ตัวสุภาพใหด้ ูดขี ้นึ และไปสมคั รงานได้ ถา้ พวกเขาไม่เคยท�ำอาชีพอะไรมาเลย  เป็นคนท่ีอยู่ไม่เป็นหลักเป็น แหล่งมาก่อน  ถามว่าใครจะรับเข้าท�ำงาน?  แต่ถ้าเขาบอกว่าเคย ทำ� งานขายหนังสอื BE Magazine บรษิ ัทนัน้ ไมจ่ ำ� เปน็ ต้องรู้หรอกว่า BE Magazine คืออะไร แต่อยา่ งนอ้ ยเขากม็ องเดก็ คนนีว้ ่ามนั กเ็ คย ทำ� งาน “ผมท�ำทุกวันนี้ไม่ใช่ว่าผมเป็นคนดีอะไรมากมาย  ท่ีผมท�ำ เพราะผมอยากจะรู้ว่าคนเราจะไปได้ไกลแค่ไหนถ้าเราสามารถใช้ 146

เครื่องมือทีเ่ รามอี ยู่ได้ ไมว่ ่าจะเปน็ เทคโนโลยี ธุรกจิ แลว้ พฒั นาใชใ้ ห้ มันถูกทาง โลกของเราจะเปน็ ยังไง มันไม่นา่ ต่นื เตน้ บ้างเหรอ ทกุ วนั นีค้ นอายุยืนขน้ึ มพี าราเซตามอลกนิ ได้ในราคาถกู ก็เพราะวา่ ธุรกจิ พาราเซตามอลเกิดมาดว้ ยระบบธุรกิจ ซงึ่ วธิ ีคดิ นีม้ ันนา่ จะไปได้ แต่ ประเทศไทยจะไปไดแ้ คไ่ หน มนั น่าสนใจตรงนี้ ทางโครงสร้างสังคม ของเรามีความเหลือ่ มลำ้� ทางชนชนั้ มาก คนรวยกร็ วยไปเลย คนจนก็ จนไปเลย แลว้ กเ็ ปน็ หัวขอ้ ทนี่ กั วชิ าการทุกวงพูดกัน แต่ทกุ คนไมพ่ ูด กันวา่ เมืองไทยมจี ดุ แขง็ อย่ขู ้อหน่ึง ข้อนัน้ คือตน้ ทุนการใชช้ ีวิตในเมือง ไทยถือว่าราคาถูกมาก ซง่ึ หมายความว่าตน้ ทนุ การพัฒนาชีวิตคนก็ ถูกมากเชน่ กนั ” เวลามีคนมาบอกว่าสิ่งท่ีเขาท�ำสร้างแรงบันดาลใจให้ มากมาย อารันดร์นอ้ มรับด้วยค�ำขอบคณุ แต่เขาคิดว่าคนทเ่ี สพเรื่อง แรงบันดาลใจกค็ วรไปให้ไกลข้นึ กว่าเดมิ “คนเราต้องมี inspiration แต่คนเราเสพ inspiration กันพอรึยัง ผมไม่ไดบ้ อกวา่ เป็นส่ิงไมด่ ี แต่ ผมมองว่าวนั นี้สังคมต้องการนกั ปฏิบัติจริงๆ...” ส่ิงที่อารนั ดรท์ ำ� อย่อู าจตอ้ งใชเ้ วลานานกวา่ จะเห็นผล เพราะ เป็นการลงทุนกับโครงสร้างสังคมแบบใหม่  แต่คนหนุ่มอย่างเขาก็ เต็มใจทจ่ี ะรอคอยอย่างไมร่ ีบร้อน “ให้เวลามันสิ  ในหลวงท่านกว่าจะทรงวิจัยฝนหลวงได้ใช้ เวลาเป็น 10 ปี คุณทำ� แค่ 2-3 ปีแล้วคุณอยากจะเห็นผลมหาศาล คุณ ฝนั ไปรึเปลา่ ให้เวลามนั ก่อน คอ่ ยเปน็ ค่อยไป ทกุ อย่างมันมีเวลาของ มนั เอง เม่อื คุณจดุ ติดเม่ือไหรม่ นั จะเร็วขึน้ เอง ตอ้ งร้จู กั ใหเ้ วลาให้เปน็ อย่าไปคดิ ว่าคณุ ท�ำมาแลว้ 1 ปี 1 เดอื น แลว้ มันไมไ่ ด้ผลอะไรเลย 147

หลายอยา่ งใช้เวลาเปน็ 10 ปี งานศิลปะระดับโลกหลายชิ้นกว่าคน จะเห็นว่ามนั มีประโยชน์ มนั ใชเ้ วลาตง้ั กร่ี อ้ ยปกี ว่าจะถูกค้นพบคุณค่า งานวจิ ัยบางอย่างกวา่ คนจะใช้ได้จริง เทคโนโลยีหลายอยา่ งกว่าจะ พร้อมใชง้ าน ส่งิ ที่เราท�ำไวอ้ าจจะไม่ได้มีประโยชนใ์ นรุ่นของเรา แต่ ระบบท่ีเราสร้างไว้คนรุ่นหน้าอาจจะเห็นอะไรบางอย่างแล้วดึงมาใช้ งานกไ็ ด้ สิ่งที่ทุกคนลืมไปก็คือว่า  การกระท�ำของมนุษย์  อายุของ มันจะยืนยาวกว่าตัวมนุษย์เสมอ  ทุกคนพูดถึงในหลวงถวายพระพร ทรงพระเจริญ ถา้ อยากให้ท่านอยู่นานๆ ดูผลงานของทา่ นสิ ตอ่ ยอด ผลงานของท่าน ถา้ อยากให้ในหลวงอยู่เป็นหมื่นปีท่านกอ็ ยู่ได้ อยใู่ น ผลงานของท่าน อยู่ในแนวคดิ ในการกระทำ� ที่ท่านทรงทำ� ลงไป” กับค�ำถามท่ีว่าอารันดร์อยากจะเปล่ียนแปลงโลกใบนี้ไป อยา่ งไร แนน่ อนวา่ เขาอยากเหน็ มนั ดขี น้ึ แต่ในฐานะมนุษยค์ นหนึง่ แล้ว ยงั มกี ารเปลี่ยนโลกด้วยวธิ ีท่ีง่ายกวา่ เดมิ “สิ่งแรกหากเราจะเริ่มการเปล่ียนแปลง  ก็คือการปฏิบัติ กับคนรอบข้างของคุณให้ดีข้ึน  แค่นี้โลกของคนรอบข้างตัวคุณก็จะ เปล่ียนแปลงดีขึ้น  คุณเป็นหัวหน้าปฏิบัติกับลูกน้องดีข้ึน  โลกของ ลกู น้องคุณก็ดีขนึ้ คณุ เป็นลูกปฏิบัตกิ บั พอ่ แมด่ ขี ้ึน โลกของพ่อแม่คุณ ก็ดีขน้ึ เริม่ จากมมุ มองงา่ ยๆ อยา่ งนัน้ ดีกว่าไหม เพราะทกุ คนมพี ลังท่ี จะเปลี่ยนแปลง... “ผมอยากใหท้ กุ คนรู้ถึงพลงั ตรงนั้น” อาจเรียกพลงั นี้ได้ว่าพลงั แหง่ ความดี 148

การกระท�ำของมนุษย์  อายุของมัน จะยืนยาวกว่าตัวมนุษย์เสมอ  ทุกคนพูด ถึงในหลวง  ถวายพระพรทรงพระเจริญ  ถ้า อยากให้ท่านอยู่นานๆ  ดูผลงานของท่านสิ ต่อยอดผลงานของท่าน ถ้าอยากให้ในหลวง อยู่เป็นหม่ืนปีท่านก็อยู่ได้  อยู่ในผลงานของ ท่าน อยูใ่ นแนวคิดในการกระท�ำที่ท่านทรง ทำ� ลงไป 149

นรเศรษฐ หมัดคง คนล้มแต่ไม่ท้อ  ขอแค่หัวใจ มีคุณธรรม คนแบบนี้ถึงจะล้มอีก กี่คร้ังก็ยังมีเก้าอี้ให้นั่งพักเสมอ น่ังพักร่างกายที่เหนื่อยล้า  ผ่อน คลายโชคชะตาท่ีอ่อนแรง  แต่ หัวใจยังคงสูบฉีดความรับผิด ชอบ  คุณธรรมและความหวัง ในการใช้ชีวิต  ที่ส�ำคัญท่ีสุดคือ คนแบบนไี้ มเ่ คยหนีปญั หา  กลา้ เผชญิ หน้าในวนั ที่ชีวิตตดิ ลบ นรเศรษฐ หมัดคง คอื หนึ่งในคนแบบที่กล่าว  จากคน ที่เป็นหน้ีหลายล้านบาท  และ มีลูกคนเดียวท่ีป่วยด้วยโรคท่ี ไม่มีทางรักษาหาย  เขาต้องใช้ ความกล้าระดับไหนกันส�ำหรับ การยืนหยัดต่อไปอย่างมีเกียรติ อยา่ งมีประโยชนต์ อ่ สังคม 150