✍️©️

กลบทระลอกแก้วกระทบผง ๑๕ เปลี่ยวใจหวิคเปล่าจิฅร์หวิวหิวกระหาย ทุกข์ซ1ายี่งทุกสงยากยงมากมาย ให้นึกแค่เห็นแน่คายคำยหมายเกิน ขอคลใจขอไค้จงองค์เมขลา ช่วยชูพก้ฅร์ช่วยชกพาขาเหาะเหิน ข์นนาไค้เขาในแคนแผ่นคินเดิน ไม่ควรชำเหมือนขำเชิญอย่าเนี่นนาน เมื่อคราวไร้มีใครร็อช่วยสื่อชก ให้สำเร็จให้เสร็จรักสม0กสมาน ไค้การแน่ไค้แก้หนำมาว่าวาน ช่วยเที่ยวสื่อช่วยถือสารการกำบง ขอบคุณลาขอบกำเหลือที่เกอหนุน จะยกช่อจะยอคุณมาแค่หลง กำกล่าววอนกิคกลอนไว้ให้จิรัง ระลอกแกวกระทบผงก้งนเอย ๆ ๆ ๑๒ คำ ๆ

๑๖ เพลงยาวกลบท ๗. กลบทมังกรคาบแกว กรมหมื่นไกรสรวิชิฅ ๏ สารสงวนควรมิฅร์สงวนสาร นานกนึงเสน่ห์นวลกนึงนาน ทวิทุกข์เหลือที่ทานทนทุกข์ทวี โศกถวิลกินเทวษถวิลโศก พี่ห่างน่องฅองวิโยคค็วยห่างพี่ บกว่าปานประมาณไว้ไค้กว่าบ แลสคที่พำนว้านุชนี่สุคแล ทุกวนโหยมิไค้ห่างว่างวนทุกข์ แน่หมายสุขฤๅไม่ไค้เหมือนหมายแน่ แปรปรวนรกสมัคนวลก็ปรวนแปร ใจระกำกลแค่ระกำใจ กิคเรื่องสารมาให้ทราบในเรื่องกิท ไฉนควรนวลไม่พิศเห็นควรไฉน

กลบทมงกรคาบแก้ว ๑ฟ่ ใดขอผดกิคเคืองที่ข์อใค มาว่าให้เห็นจริงสี่งว่ามา มาดเหมือนบุญนํอยไกลไม่เหมือนมาด หาหวนเศรำเปล่าสวาทเผ้าหวนหา ราเริคสี่งสวาทน่องฅองเริครา พกฅร์ไกลนวลชาฅิหนาอย่า'ใกลพกดร์ สองสมเสริมเริมรุ่นแรกขอสมสอง สมกน2องขอให้ฅองใจนองสม่ก ริกจงเหมือนใจพีปลงเจาจงริก ดรงสองเราให้ประจํกษ์แด่สองดรง หมายม'นฅราบศิวโมกข์พี'มนหมาย ประสงค์เสน่ห์อย่ารู้หน่ายเสน่ห์ประสงค์ ยงเยี่ยงกลอนเรียกมงกรกาบแน่วยง สองชนดรงสกํดแคร่แน่อย่างเอย ๆ ๆ ๑๔ กำ ๆ

๑๘ เพลงยาวกลบท ๘. กลบทกบเตนสามตอน พระมหามนฅรี (ทรืพย) ๏ เจ็บกำจำกิคจิคร์ขวย หลงเชยเลยชมลมชวย คูรวยควยรวนด่วนราว แสนแง่แสนงอนสอนเงื่อน ม่กกลายหมายเกลื่อนเหมือนกล่าว ฦๅว่อนหล่อนแว่วแล่ววาว รู้ข่าวราวฆองรั๊องกำรณ เห็นรำยหายรํกห์กร้ แส้หูส้ห็ามสามหน เหลือซอนหล่อนซาลำซน ใจฅิคจิคร์คนจนคาย สุคถวิลสนหวงสงวาส แกนมิคร์กิคมาคกๅคหมๅเ]

กลบทกินรเก็บบัว รู้ออร้ออบร่บอาย กนรายขายรอยกอยราน คูสวยค2วยสุคคจสาว ร่ายชู้รู้ฉาวรำวฉาน หมายน2องหมองหน2ามานาน เช่งฑ้นชาญจคช่คเจน ชะนางช่างนาฏชาติหน2าแฉ่ง สคคีสีแคงแสงคงเสน สนหวงสงเวชเศษเวร พิกํคเกณฑ์กบเฅ2นเช่นนเอย ๆ- ๆ ©๒ 'คำ ๆ ๙. กลบทกินรเก็บบัว หลวงลิขิตปรีชา ๏ ฉ่ใจฉะใจกระไรสมร หวํงสวาทปลิคสวาทบ0าราศจร

1® 0 เพลงยาวกลบท กักอาลไเอาวรณ์ให้นอนเคียว แด่แรกรํกหวำว่ากักไม่แรมสอง ไม่แหนงน2องว่านองนแสนเฉลียว โอ้ยามลืมเลยลีมเลียจริงเจียว ช่างเก็กเคี่ยวเด้คกักห์กิใจเมิน นิจานองไฉนนำงไม่กรองบ่าง มาด่วนกัางด่วนรานพานห่างเหิน ฤๅชาใจชากำที่กาเกิน สบเพลินเผลอเพลินจึงเขินระกาง ฤๅไคีลีนไค้ลมการมไหน ที่พึงใจพึงจิฅร์จึงคิกหมาง จงไขใจไขจริงที่สี่งจาง อย่าหมายพรางหมา!]อำทำละเมอ จะบ่กกวามบ่กกวนนนอย่าคิก ไหนจะมิกจะมิอายขายหนำเหนอ ช่างทำเหินทำสะเทินจุนเกินเจุอ

กลบทตรื่พ้ธพรรณ ๒๑ กลบแก้เกอแก้ขวยไม่เขินคำ ขอออกคัวออกฅนเสียพนชื่อ อย่าไขสือไขรอยให้พลอยถลำ แค่ปางน็ปางหนาอย่าบิ,คงำ จงประจำประเจิณชิคให้ชํคคัว เราริบแพ้ริบผิณข็คฤทธเจำ คัาฅะเภาคะพายชื่อให้ฦๅชั๋ว เรื่องเร่ร่อนเร่ริกพํกฅร์หมองคัว นามกินนรเก็บบวบทนเอย ๆ ๆ ๑๔ กำ ๆ ๑๐. กลบทตรื่พ้ธพรรณ หลวงนายชาญภูเบศร์ ๏ สงเวชจิคร์เอ๋ยจิคร์จีคร์เราหนอ ไม่เจียมกายกายแก่ทำกายคะกอ ค่แค่คัออวคคัอก2อเกินนํก

ไ20^ เพลงยาวกลบท เที่ยวสืบข่าวสาวสาวทีสาวสว^ เห็นรปรวยรื่นรวยสำรวยหนก พอผินพกฅรื่พบพกฅรประสานพกฅร เวียนถามทว้าเขาไม่ทีกขืนทีกิทาย อไแเสนทุกข์ทุกข์ควยร้กทุกข์หนกหนอ อ๋อ!!ออ๋อใจอ๋อน่าใจหาย ไม่สมกิคเหมือนกิคกิคแทบคาย คิคถึงกายอายกายควยกายเกิน จึงหำมใจว่าใจใจอย่าจิฅร์ ไม่ควรกิคก็อย่ากิคจงกิคเขิน ในคาเอ๋ยอย่าฅ่อฅาฅาจงเมิน อย่าเผลอเพลินไม่ควรเพลินอย่าเพลินแล น่าชงปากหนอปากปากช่างสว่าง ไม่ว1าม่างไว้บางบ่างเลยแหล จึงหามหู'ว่าหูหูอย่าแช เห็นสาวแส้เสียงแส้มิแส้ไย

กลบทพขำฆ์ขามห้วย ]®๓ ถึงจะรู้ทำไม่รู้อย่าอวครู้ จงนี่งอย่อคอยู่อยู่จงไค้ เอาบญญามาเปนยาเขายาใจ ไม่อคไค้ยงไค้จะไค้อาย มิใช่หนุ่มอย่าทำหนุ่มหนุ่มจะสรวล ไม่สมควรกู่ควรอย่าควรหมาย กำหนคบทหมคบทบทภิปราย ชื่อฅรีพิธพรรณรายพ,นนี่เอย ๆ ๆ ๏ ๔ กำ ๆ ๑๑. กลบทพยำฆ'ข้ามห้วย กรมหมื่นไกรสรวิชิฅ ๏ เสียแรงหวงใจมุ่งผคุงหวง ไม่ควรชำ.ฤๅมารานพานชิงชำ เออเปนใจเออใครม่งไม่นํอยใจ สู้ถนอมแนบเนี่อนี่เหลือถนอม

๒๔ เพลงยาวกลบท ณหฅุไฉนไยไม่ยอมเสน่ห์ไฉน เมื่ออาไลยยงไม่ลืมปลมอาไลย ชิงเค็ครอนรว้าไค้ไปรอนรอน มาพบพว้าฅร์เหมือนจะเยอนกลืบเบือนพว้าฅร์ ทำเชิงซ่อนเช่นพยกฆ์ไว้เล็บซ่อน อนเงื่อนงอนน่พี่เบื่อแลืวเหลืองอน ชงใส่กลเกียคกอนจนเกินกล นี่แน่เจาพี่เกยเห็นเช่นเชิงเจา นี่เนํ้อผลเวรเราอำนวยผล อย่าทำวลเปนอาไลยให้ใจวน ไม่กิคลืนแลืวก็จนฅองจากลืน เสียคายชื่นรสรู้เกยชูชื่น ไหนจะกีนขวญน็องไค้กรองขๅญ เสียคายผิวจนทน์เจือเนอนวลจุนทร์ จะน์บวนกีนลบไม่กลืบกีน เสียคายโฉมชื่นฤๅไทยประไพโฉม

กลบทตรีประดิบ ๒(^ เกยประโลมชื่นเชยกวี่นจะสนชื่น ไม่ยืนรกแรกเหมือนรกจกยาวยืน ไม่ท์นวายรสรื่นมาแรมวาย อย่ากลบลนล่อให้ลมควยลมลน พีรู้สินว่าหายริกจึงหกหาย เหมือนคายจากพรากกนคุ้งวนฅาย บทขยายเรียกพย์กฆ์ขามหวยเอย ๆ ๆ ๑๔ กำ ๆ ๑๒. กลบทตรีประดิบ หลวงนายชาญภูเบศร์ ๏ อมรแมนแม่นแม่นเจางามโฉม ชลอล่อลธโลกให้โศกโทรม แค่เลาเล่าเลำโลมฤดีแค คงกระค่ายหงอยหง่อยหงอยแหงนหงาย ชะม่ายม่ายมายเมียงจะเกียงแข

1ช V) เพลงยาวกลบท รชนีนี่นีมิอาไลยแล กระต่ายแค่'ซบเซาเช่าเซากนึง เหมือนอกเราเร่าเร่าร่กแรมราง ไม่มีรวางว่างวางหวนโหยถึง หลายเวลาล่าลาแต่เต่อนฅึง ระกางค่างกางคนึงกเนนาน ไขสือสื่อสื่อซานำลิขิฅ ชออนอ่อนอ่อนมิฅร์ก็เมินสมาน เอาหวานหว่านหวานเกรือเหลือบนบาน คูรำวร่าวราวจะรานการลงเล ทุกข์เชำคากํ่าคำนึงกื่งเคือนเศษ ไค้พงเหคูกระแสแส่แส้สรวลเส ทํ้งเงื่อนสายส่ายส่ายก็กลายกเน จึงถ่ายเททำขึงขึ่งขึงเกอง ใกรหนอนางชงสำออยอ่อยออยอี่ง ประโลมหญิงหยี่งหยงชอบหูเหือง

กลบทกานต่อดอก I® 0า) ฤๅรูปทองท่อฺงทธงประเทศประเทือง จิบใจเชื่องแลวสิอ็ออ่อออขึอ ถึงหลงลมล่มลไ]ในเชิงชู้ ก็ไค้รู้รอยร่อยรอยอย่างหนอ ไม่เห็นเลยว่าจะลวงล่วงล่วงคอ ยุแยงแย่งแยงยอให็ยาวความ พึ่งเห็นชิคเชิงหล่อนหล่อนหลอนหลอก แกล่งซอนซ่อนซอนคอกมาออกสนาม เรื่องนางชนีนี่นเหมือนนางงาม คณะนามนชื่อฅรีประค,บเอย ๆ ๆ ๑๖ กำ ๆ ๑๓. กลบทกานต่อดอก หลวงลิขฅปรีชา ๏ แสนถวิลเทวษว่าอาวรณ์สมร ทุกข์ระทมกรมทรวงคงศรรอน

เ29๘ เพลงยาวกลบท จะนิงนอนมีแค่พรํ่ากำสรวญครวญ ฅ1งแค่พรากจากเจามาวนนน ไม่เวนวายคลายกระสไเรนจวญหวน โอ้โฉมงามงามเสงี่ยมสงวนนวล พี่เจียมจิฅร์มิฅร์มวนอารมณ์กรม จะผืนผ่อนก็ห่อนบนเทาเศรา ทุกข์เท่าเขาโค่นท่บระทมถม แสนสุคโศกควยวิโยคนิยมชม เจ็บระบมจิฅร์เจียนท่าลายวาย โอ้เจ็บรํกหนิกหนอกรงนนี่ เห็นสุคทีที่จะให้เกลื่อนกลายหาย แมนโรคนอนอื่นระกายกาย แพทย์พอยายยาแอ้บนเทาเบา นี่เหลือแพทย์ที่จะแปรแก้ไขไค้ เบนโรกใจไฟสมรรอนเราเผา สุคจะม่อนถอนทุกข์ทุเลาเพลา

กลบทกระแตไต่ไม้ ทุกข์คํ่าเชำเผาแฅ่พรํ่ารำพึงฅลึง จะเห็นบ่างฤๅไฉนใจมิฅรจิฅร์ ซึงทวีเทวษกิคคำนึงถึง ไม่เสอมส่างห่างหกรกรึงฅรึง เปนบ่ครึ่งครวญครํ่ารำคาญนาน สุคจะขืนผนอารมณ์กรมครึกนึก จึงจารึกเรื่องพจมานสาร โคยยุบลกลบทบุราณกาล เรียกว่ากำนฅ่อคอกบอกไว้เอย ๆ ๆ ๑๔ คำ ๆ ๑๔. กลบทกระ แตไต่ไม้ ขุนธนสิทธ ๏ หมายหมองมาคสวาทนองมาคหมองหมาย กลายเคลื่อนสุขทุกข์ทํบ่ไม่เคลื่อนกลาย ว0นึฅองเนฅร์มาไม่หน่ายวายเว็นวน

๓0 เพลงยาวกลบท กิกกืนกํ่าชาทรวงคํ่าคืนคิค ผนเลมอเพอว่ามิฅร์เลมอผน จไเทนจรุงรวยรินหอมกลี่นจํนทน กลึงหลงริบขว้ญพี่หลงกลึง ถวิลหาหนานวลหวนหาถวิล ถึงแต่กลี่นนํองไยชำไม่มาถึง รงอุราทารอนอรารง ฅรงขํอขั้งพี่สี่งใคใขขอกรง รกนหริงฝากชีวาไม่ราริก ประสงค์กรงนงลํกษณ์พี่ฅรงประสงค์ ปลงสวาทมาคมุ่งสวาทปลง ใจแม่จงเหนจริงนองอย่าแหนงไจ พีผิกพาลกกวรรานพาลผิอพี่ ไหนขอผิคเชิญชีไหนชีอไหน Iกลไม่สมกมหนาจะลาไกล นวลควรให้เหนขอผิกให้อๅรูนๅล

กลบทกระแตไต่ไม้ ๓© สวาทหวงคํงวิะคลั๋งเพราะหวงสวาท หวนคำนึงนุชนาฏไม่ห่างหวน ครวญรำแรกเรี่มสมคแรกรกครวญ วายวไเวิวนเจียรชีพชีวนวาย มาคสมรมิไค้เหมือนหนึ่งพี,มาค หมายใวิม่งกลำ]บ0าราศมุ่งใวิหมาย กลายสวาทกลาคสี่งสวาทคลาย แลลำสายเนฅร์นุชพี่สุคแล สั้นกุศลสนนิวาสกุศลสิน *■ 'ำ'■1 แนถวลสนเทวษถวลแน แปรใวิกลำคำรำหำวิฅรีแปร เรียกกระ แฅใฅ่ไม้ไว้นามเอย ๆ ๑๖ คา ๆ

๓!ช เพลงยาวกลบท ๑๕. กลบทกบเต้นสลกเพ็,ชร ขนธนสิทธิ้ ๏ เจ็บเรียมห่างจางริกให้ใจเรียมหวน แรมไกลหนาราไกลนางริางกลืนนวล ละที่เคยเลยที่ควรล*วนที่แคน ไม่ควรทงมี่งขาคทางหมางขอทุกข ขอนอกสองของโอ้สุขขกโอ้แสน ก่อนเราทำกรรมเราแท้แก้เราแทน โศกเหลือหน่วงทรวงเหลือแน่นแสนแล9วนาง นึกยิงหวนนวลอยู่ห่างนางอย่าท้อง หนาจะมวนนวลจะหมองนองจุะหมาง เขษมอาสน่ขาคธุขเอ๋ยเกยสำอาง แน่จะรวนนวลจะริางนางจุะวา กอบทำวลกลถวิลกินเทวษ นางอยูหองนองหยํงเหตเนฅร์ยลหา

กลบทกบเค้นสลักเพ็ชร ๓๓ นานว*นลึกนึกว,นอ'บน*บเวลา โหยพกฅร์ราหาพี่รำงห่างภิรมย์ นวลเคยแอบแนบเคยออนนอนเคยอุ่น สองจะขุ่นสูญใจไข้ไส้จะขม คืคไค้เชยเคยไค้ชื่นคืนได้ชม แค,นสองทุกข์ชุกทรวงถมคมศรแทง ทุกข์จากรอท่อใจริอนถอนใจรํงํ้ แนบกนสองน่องกลส่งนงกนแสง เพื่อโศกริกพกฅรีสองเรียงเพียงสนแรง เจียนคาไลยใจขาดแหลิงแจํงขอลา นวลจากเศรำเนาจงส่างนางจงสุข โศกขาดทั้งสี่งข้อทุกข์สุขคอยท่า เหลียวเนตรีแฅ่แลน’องฅํ้งํ้หลิงนาฅา นึกชีวาน่าชีวาดม์นาฏชื่นเวน เจ็บทรวงรอนจรส่งรํ่าจำสองรำง เนึนจะห่างนางจะไห้ไหนจะเห็น

๓ (X เพสงยาวกลบท เรียมวิโยคโรคแววเยือนเรือนว่างเยน เรียกกบเฅํนสฌัาเพ็ชรอย่างนีเอย ๆ ๆ ๑๖ คำ ๆ ๑๖. กลบทอํกษรล้วน พระราชนิพนธ์ ๏ มีมิฅร์ไม่เหมือนหมายมาม่ายหมาง เจ็บจิฅร์จริงเจียวเจาจะจำจาง ริกฤๅร้อแรมรางเริศราโรย คิคกำเคืองแค2นคำกำกมกค เห็นหนเหียนเหียนหคให้หวนโหย โอ้อกเอ๋ยอกโอ้โอ้อกโอย ชงชมโชยชายเชือนเช่นเชิงช คูเค้คควงแคคั้นไค้โคยค่วน สนสื่อสวนสี่งสงไสยสิใส่สี ทำทบทวนเทียมเทียบทีท่วงที

กลบทอกษรลวน ๓& กไ]เกศแก่วกากีก็กลก่น งามงอนงอนงามงามงำเงื่อน ยามยมแยมืแยืมเยอนแยบเยยหยน จไม่จิฅร์เจิมใจจงเจำเจียนจไเทน์ กลากลนกลืนกลบกลวกลี่นเกลยงเกลา แบบบ่วแบ่งบานแบะบุ้งเบียนบ่อน จคเจนจรจนจิกจีใจเจียวเจา หล่อนเลยเหลิงละเลิงหลงแล่วลาคเลา เหมือนมวเมาม51งํมีมิฅร์มี่เมือง ฉะโฉมฉายเฉิคฉาคเฉ่ยคฉาวโฉ่ ให้แห่งหนเห่โห่หไม่หูเหือง กิคคำคนก่อนแก่นควรแคนเคือง กระคกระเคียมกระคางกระเดื่องกระคากกระเค็น เสียสํฅย์เสียสีงสื่อสารสื่อสวน ให้หิวโหยโหยหาหวนเห็นห่างเห็น เราริร่างรำเรื่องเรื่องรำเร่น

เพลงยาวกลบท ไว้เปนเช่นอํกษรล็วนกวรคูเอย ๆ ๆ ๑๔ กำ ๆ ๑๗. กลบทร*กรอย ว่าจิฅร์นุกูล ๏ โอ้เจ็บใจใจจริงทุกสี่งหนอ ไม่เห็นริกริกเราเผ้าริกรอ ก่นแค่ก่อก่อเข็ญเปนนิจกาล ที่หวงใจใจจริงทุกสี่งสน ไม่ลอลนลนลมการมหวาน ทุกวนทุกข์ทุกข์เหลือลน,จะทนทาน กวรฤๅราญราญราวข่าวรวนเร โอ้อกนนจ ะย'บดวยอ*บเฉา เพราะรักเขาเขาไม่รักช*กหํนเห เห็นแลสุคสุครํ่ากนาคเน จุะถ่ายเทเททุบายให้หายแกลง

กลบทรกรอย ๓^ ถึงบอกจริงจริงใจก็ไม่เชื่อ นมิเนอเนอกรรมมาจำแกลง จงคลใจใจเจำให้เผาร ะแวง เพราะเหฅุแหนงแหนงในทีที่พี่นาง ผายเราหลงหลงเหลือเชื่อเชษ^า สำกโบว่าว่าแค่ปากคอกถากถาง มิรู้ก็รู้รู้ฦกนึกก1นกาง จะฅ็องกำงค่างแหงนโอ้แคนคอ ก็สมสาสาใจใครคิคสิ ยงจะริริร่างทำหำงหอ พึ่งเห็นริกริกร่วมเขากรวมคอ คงเปนค่อค่อหนำเวลารวย จนเขาชมชมชอออกฦๅฉาว ควยปะคราวคราวกรงฉม่งฉมวข เพราะไค้มนฅ์มนครามหาละลวย จึงคูรวยรวยรุ่งออกำงฟู

๓๘ เพลงยาวกลบท อํนเพลงภอภํออ่างเหมือนอย่างสนอง นามรกรอยรอยกรองคองคู่คู่ ไว้เปนแบบแบบฉบบกำหรบครู กามที่ร้ร้อ่านบุราณเอย ๆ ๆ ๑๖ กำ ๆ ๑๘. กลบทกบเต้นกลางสระบัว จ่าจิฅร์นุกูล ๏ หมายชิกมิฅร์เชือนไม่เหมือนหมาย อายจิฅร์อิกใจบัวยไค้อาย นึกหวนนวลหายแต่ลายนึก หวงใจไว้จงจำนงหวง กรึกหมองฅรยงม่งไม่ยงฅรึก กึกจํกร์อิกกะเจิงบังเพลิงกึก ยามเล่นเย็นระฦกนึกทุกยาม เหินจากหากเบัาเผ้าทำเหิน

กลบทกบเดนกลางสาะบว๓๔ ขามมิฅร์กิคเมินจึงเขินขาม ทรามชมสมเชอใช่เนอทราม เชิญฅอบชอบฅามเนอความเชิญ รกเจ่าเราเจือควยเหลือรก เขินจิฅร์กิคจํกจะชิกเขิน เมินพ้กฅร์มิกพบเผ้าหลบเมิน เมียงทีมีสเทินทำเมินเมียง ฤๅเคืองเรื่องไขสี่งไรฤๅ เที่ยงสฅย์ท้คซื่อพี่ถือเที่ยง เพียงเอยเผยโอษ;ฐจงโปรคเพียง กำสำกํค้เสี่ยงไม่เลี่ยงกำ สิทธิสถานศาลทำวเจ่าศกคสิทธิ้ ขำใจไข้จิฅร์ที่คิคขำ จำคลจนไค้ไปประจำ ชูเทิญเชิญประถมถ์1ช่วยกาชู แกวทองกองถ9วนแค่ล'วนแกำ

๔๐ เพลงยาวกลบท หมจี่มีแจ่วจมหำหมู ภูษาผาแสแพร1ชมพู ชาฅรีเช2าฅรู่จะบูชา สารกล่าวสาวกลอนสุนทรสาร หาบทรู้แห่งบุราณท่านบํญหา ชื่อกบเฅ2นกลางสระปทุมา เพื่อไว้นานกาลขางหนาปรากฎเอย ๆ ๆ ๑๖ คำ ๆ ๑๘. กลบทสบ*ดสบง พระองค์เจาคเนจร (กรมหมนอมเรนทรบกินทร) ๏ จะเหินห่างรางร้กสม*คสมาน ทรวงสทอนถอน'จกร์ร์าค?•เรํๅกิๅญ่ แสนสงสารสุกส-วาท'จะคลากจุะฤลๅเ] คระกองเกยเชยโฉมประโลมประเลั๊า

กลบทสบัดสบง ยี่งโศกเศรีาทรวงระทวยระหวยระหาย จะจากจรอ่อนอารมณ์เสียคมเสียคาย สงสารสายสมรมี่งบังนี่งบังนอน จนเวลากากระเหว่าก็เร่าก็รอง เสียงแซ่ซองภุมรีวะหวี่วะว่อน ท1งแสงทองส่องไขอำไพอำพร ศศิธรอ่อนบับพบับโพยม ยี่งเสียวทรวงควงฤๅคีทวีเทวษ นี่เนอเศษกรรมเคยจากเชยจากโฉม พลางร่บขวํญนุชนี่องประลองประโลม อย่าทุกข์โทมนี่สนะจะละจะลา โอ้บังหลบกลบรู้สึกสำนึกสำเหนียก จ รํ่าเรียกรํ่าไรว2องไห้บัองหา จะแลเหลียวเปลี่ยวอุระนิจนิจา จะอาทวาแสนทวีทุกวทกวน II ' 1ป,.ผ์[คหนอพอจะเมยงมาเบยงมาบาย

๔!®ธ เ^ลงยาวกลบท ให้เหือคหายคลายรอนช่วยผ่อนช่วยผํใ'เ แค่ครํ่ากรวญหวนกนึงรำพึงรำพรรณ จนสุริย่น1จะสว่างนภางก์นภา แลวลูบหลำสงเลียละเหี่ยละห้อย อย่าโศกสรอยเศร๎าอุระเลยนะเลยหนา ออกจากห้องหมองสวาทจะคลาศจะกลา ลงเกหาให้คิกเลียจิฅร์เลียใจ เกินประเหี่ยวเหลียวหลำแลวยงแลวหขุก ปานนืนุชฅื่นผวาจะกวาจะไขว่ นิราศนางอย่างนพิร้พิไร ให้นามไว้ชื่อสบกสบงเอย ๆ ๆ ๑๖ กำ ๆ

กลบทววพนหลก ๔๓ ๒๐. กลบทวิวพนหลัก หลวงนายชาญภูเบศร์ ๏ แฅ่ว้นเห็นมิไค้เวนถวิลหวน หวนโหยหาทุกทิวาทวีกรวญ ครวญถึงนวลนานนึกคนึงนาน นานเนี่นเกินขวบบี!ไม่มี'ช่อง ซ่องช่วยรบประกบประคองสมรสมาน สมานมิฅร์สนิทนองช่วยฅรองการ การเห็นนานฅามเตือนก็เบือนไป ไปหาผู้รู้'ทำนายช่วยทายเคราะห์ เกราะห็ก็ตืนี่จำเพาะอาเภทไฉน ไฉนนางหมางสวาทปลาคใซ ใจจะขาคเสียควยไม่ประจิกษ์ความ ความที่หมายกลายเกลื่อนไม่เหมือนคิค กิคนอยจิฅร์หำมใจไม่พงหำม

(รึ๋.(&. เพลงยาวกลบท หามก็เหมือนเคือน'ให้กลาพยายาม ยามIชำเย็น'ใม่เวนความเทวษ'วาย วายทกข็ใจไค้เหนหนาปฤกษาพี พี่ก็มีแก่หน่วงเน่นให้เกินหมาย หมายไม่สมอารมณ์ประสงค์เห็นกงฅาย ฅายควยรํกห์กิไม่หายรายหลงกนึง กนึงนุชสคจะยงกำลงรก รกจึงเสี่ยงเรียงรกให้มาถึง ถึงเคืองเข็ญเปนแค่ใจอย่าให้อึง อึงไปถึงเหนือใค้นไเไม่ควร ควรปรานีพี่ผู้มุ่งบำรุงพกฅร์ พค้าฅร์พอพไเกนเขาลกสำรวลสรวล สรวลถึงไหนในก็น่องจะหมองนวล นวลเอยควรเหนแก่หนำทีว่าวาน วานนุสรผ่อนคามให้งามยศ ยศให้งคงามเท่าเอาวสาน

กลบทสารถช*กรถ สารสนองครองสิตย์ปฏิญาณ น้บุรไณเรียกว่าวำพไเหสิกเอย ๆ ๆ ๑๖ กำ ๆ ๒๑. กลบทสารถชักรถ หลวงนายชาญภูเบศรี ๏ สงสารกายหมายมิฅร์คิคสงสาร ประมาณจิตร์ผิคเพราะเชื่อเหลือประมาณ เสียคายการที่กิคเปล่าเคราเสียคาย สุจริตกิคว่าตรงกงสุจริต ไม่หมายจิตร์เลยว่าใจจะไม่หมาย กลบกลายเกลื่อนเงื่อนงามความกสิบกลาย สญญาไว้ไยไม่อายกำสํญญา สิงเกตกิจผิคหวํงสีงสิงเกต วาสนาอาเภทหนอวาสนา ให้มารํบกสิบว่าไม่ไค้ให้มา

๔ ๖ เพลงยาวกลบท นงคอยท่านอยฤๅชั๋ง,ให้นงคอย ลักเยองเรื่องรานรกทำลักเยอง ใช้สอยใครไปกเกืองกนใช้สอย กลบรอยเก่าเหมือนเก่าใหญ่ไข่กลบรอย สบทีคอยพลอยประจบก็สบที กิคหนาบางหลังนิคเหมือนกิคหนา พอที่ว่าถึงจะว่าก็พอทิ่ ใจคีผีเข่าไค้ควยใจคี เสียแรง'พึ่พิสมยไม่เสียแรง สงวนพกฅร์กิคนวลสงวนพกฅร์ ช่างแฝงรกจนกระจ่างเพราะช่างแฝง คิคแกลงใจก็ไม่ผิคที่คิคแคลง เวียนระวงก็เสียแรงที่เวียนระวง ไค้เห็นใจสอนใจพึ่งไค้เห็น เช่นหลงเปนจะไค้อางอย่างเช่นหลัง กำลงเพลินกระไรเพลินเกินกํๅลัง

กลบVIกวางเดนดง ๔ฟ่ สีฅรีนึ่ใจุไม่สจุจุงใจุสฅรี ถึงรีกพ๎องสองเปนหนึ่งไม่ถึงรีก เสียศรีพกฅร์กบกาพาเสียศรี อย่างนึ่เพลงแต่ก่อนกลอนอย่างนึ่ ท่านเรียกว่าสารถีชกรถเอย ๆ ๆ ๑๖ กำ ๆ 1®๒. กลบพกวางเดินดง หลวงนายชาญภูเบศรี ๏ อกเอ๋ยอกประหลาคจุริงที่นึ่งเฉย โอ้เอ้ยผิคกิคไม่เห็นจุะเปนเลย เสียคายเอ้ยที่พี่เคยสงวนงาม นิจุาเอ้ยมิไค้หมายจุะหน่ายจุฅรี สมรเอ้ยใจเปนไรกิคเปนสองสาม เจุาพี่เอ้ยส้อุส่าห็พยายาม น่องเอ้ยงามฺแลำฤๅนองทำหมองเมิน

๔๘ เพลงยาวกลบท แน่นางเอ๋ยสํญญาไว้อย่างไรเล่า เจำเอ๋ยลืมใปฤๅเจ*าจึงห่างเหิน กรงนเอ๋ยฤๅว่าปะธุระเพลิน อกเอ๋ยอกโอ้สเทินเอาลอยลอย นิ'จาเอ๋ยแสวงผลก็เปนพิษ เสียกายเอ๋ยบืวยการคิกมาติกสอย นิองเอ๋ยเฅือนก็แฅ่เบือนฅะบิคฅะบอย นิองเอ๋ยกอยข่าวหายหลายวี่วน นุชเอ๋ยนุชแมน-ว่ามีที่ข์คขวาง เจาเอ๋ยพร8องเถิคอย่าพรางขอกำนิน ยอกรกเอ๋ยพี่ไม่หวงรงแกกน เจาพี่เอ๋ยจะทำขวญสรรพี่สี่งงาม อกเอ๋ยซึ่งซ่อนเงื่อนเพือนฝากแฝง นางเอ๋ยแหนงใจนเจ็บเหมือนเหน็บหนาม เจาเอ๋ยกรองเถิกอย่าหมองประมาณกวาม นองเอ๋ยงามไหนก็กามจุะหารือ

กลบทพระจิ,นทร์ทรงกลด ๔6 สมรเอ๋ยพี่ว่าหวำให้ย1งคิค อกเอ๋ยกวนนจะบคมิคอยู่ฤๅ กนเอยอนที่จะกนปลาสองมือ เจาเอ๋ยเจาเขาจะฦๅกระม่งนาง นองเอยพี่'ว่านคำยสุจริค เออเอ๋ยผิคก็กวรผ่อน,ให้,หย่อนบาง น2องเอ๋ยพี่พิสม่ยยงไม่จาง จึงกล่าวกลอนวอนเปนกวางเกินคงเอย ๆ ๆ ๑๖ กำ ๆ เย๓. กลบทพระจินทร์ทรงกลด หลวงลิขิฅปรีชา ๏ อกเอ๋ยอกอกโอ้โอ้อกเอ๋ย กราวเชยชื่นชื่นชิคกิคกราวเชย ประกองนุชนุชเกยก่เกียงประกอง ไม,รำงรกรกไม่หน่ายหมายไม่ราง

๕๐ เพลงยาวกลบท ท,งสองจิคร์จิฅร์ไม่จางบ่นทงสอง สมปองหมายหมายไว้ไค้สมปอง เปนกรรมใฉนไฉนสนองฅ2องเปนกรรม ให้ยากใจใจชำทำให้ยาก มิหนำพรากพรากให้แกล2วแล2วมิหนำ ซาทำเข็ญเข็ญแก2นแสนซาทำ ในทรวงร2อนร๎อนรํ่าชํ้าในทรวง ทุกข์รกหน์กหนํกพ2นทนทุกข์รก เขาหลวงหนํกหน์กยี่งกว่าเขาหลวง บำบวงบนบ่นพรํ่ารํ่าบำบวง กํ่าคืนกิคกิฅเบนห่วงทุกคํ่าคืน น2องเอ๋ยทุกข์ทุกข์กระงนนี่น์องเอ๋ย จะผนใจใจทำเฉยสุฅจะผน จะกลืนโศกโศกก็แสนสุคจะกลืน ไม่วายครวญครวญสอนอยู่ไม่วาย เพราะญาฅินองน*!]ง-ว่าฅรงหลงเพราะญาติ

กลบทพระจ้นทร์ทรงกลด ๕๑ ใจหมายมาคว่าเนอเชื่อใจหมาย กลบกลายแกล8งแกล9งเบือนเชือนกลบกลาย เจื่อนใจกิคกิครำยหมายเจื่อนใจ หลายอย่างแยบแยบยนต์กลหลายอย่าง จนไค้รางร2างห์องน2องจนไค้ อาไลยเหลือเหลือที่พี่อาไลย รฌจวนจิฅร์จิฅร์ไขว่ให้รฌจวน สุคฅรึกแลืวแลำนะนุชพี่สุคฅรึก พรํ่าหวนนึกนึกรํ่าแฅ่พรํ่าหวน ประมวญกำคำสนองครองประมวญ โคยกระบวนว่าพระจนทรทรงกล^อย ๆ ๆ ๑๖ คำ ๆ

๔!® เพลงยาวกลบท ๒๔. กลบทอํกษรส่งวาส' ขุนธนสิทธ ® ไฉนใจIจำจึงไม่นิยมสม มาราฑ้งห่างรสภิรมย์ชม ที่นี่กมแฝงผกชํกใบไป เพราะเจาะจ'งหวิงจะฝากชีวิตมิฅรึ เดิมเรี่มกิคมิไค้แหนงนาใจไฉน จะถนอมเปนที่ชื่นฤไทยใน ทวิงยํงไมตรียืนยืนยงคง ชะกะไรพี่พอไค้ประโลมโฉม ฤๅรํ้อโทมน‘สพิศวงหลง เห็นเปนน*องครองส*ฅย์คำรงตรง ควยงวยงงหลงเล่ห์ไม่กรึงประวิง อ*อ์พอรู้เชิงเช่นสน'ค์ชํค้ ใจไม่ยืนย่อมวิบิตเจียวจริงหญิง

กลบทอํกษรสงวาส ๕๓ กลฝนคำงใบบวกลำสีงจริง แน่แท้ที่จะกลงกลไ]กลายวาย ยลกลหยาคนากไงพร่างหนไผา พอระแสงสุริยาขนสายหาย เปรียบเทียบ:จิฅร์สมรพี,ที่ชายคลาย ควรค,วนหน่ายเสน่ห์ไท้คงศรรอน มาทวาสนาเราเสียรู้ชู้ ออยีอพอเปนกรูเพราะหล่อนสอน อไเส็ญชาฅิลนชื่นชออนวอน รืกมกซอนควยรกรสวาจา ไท้ไว้เปนเช่นชื่นี่นางอย่าง เผื่อเมื่อพบพานบไงช่างหนไหนา ผู้รู้,ท่านแค่งฅง์คำรามา เรียกชื่อวไอำษรสงวาสเอย ๆ ๆ ๑๔ คำ ๆ

๔ (5. เพลงยาวกลบท ๒๔. กลบทธงนำ:ว พระราชนิพนธ ๏ กุยกุ๋ยหนำไม่เกอละเมอหึงส พงพ้งก็เหมือนแกล8งแพร่งกวามอึง กิคกิคแล8วให้ขงขุ่นเคืองใจ กูกูก็น่าห็วคืวเฅ8นหยาง ชะชะนางช่างเอาอายออกส่ายไส้ จริงจริงฤๅหนอที่ว่าสนอาไลย นี่นี่ใครให้สำนวนกูควรเปน เปล่าเปล่าก็เคาโคนเผ้าโพนทนา นิจานิจาฅาบอคสอคฅาเห็น แลแลก็คลอคลอคคาเล็น ฉาวฉาวราวก็บเล่นประช,นงาน นึกนึกจะใคร่ว่าให้สาสม 1หนไหนกลมสินหล่อนมนอ่อนหๅๅน

กลบทธงนำรว (5\"(5เ ทำทำนองกํองคำ-ราบุราณกาล เหมือนเหมือนกบนิทานนางโสทร รอรอฤทธื้ลงเสียบ2างเถิคนางเอก ช2าช2าหน่อยจะค่อยเษณปนจอมสมร อย่าอย่าคิคแก่นขนประชนกลอน แสนแสนงอนหย่อนพยศลคลํ้นคาง ใครใครเขาไค้รู้อคสูเขา แน่แน่เจาขอแค่ปากอย่าถากลาง พิศพิศ*โฉมเล่าก็เฉิคประเสริ,ฐสำอาง กิคกิคขางประยูรศกคิกสูงท'รง เออเออไฉนใจจึงไม่สม กำคารมข่มมิฅร์น่าพิศวง รํกรกไค้แค่รื่นไม่ยืนยง ชื่อว่าธงน่าริวปลิวปลาย1’อย ๆ ๆ ๑๔ คำๆ

๔๖ เพลงยาวกลบท (0๖. กลบทพืณประสกนสาย กรมหมื่นไกรสรวิชิค ๏ ระกายหมายระกนหม่นระกางหมาง กระเจิงเหลิงกระจายลายกระจ่างลาง จะห่างรำงจะโหยโรยจะหวนรวน ฉะลมชมฉะเล็นเช่นแฉลมแช่ม ทำแยืมแซมทำยลซนทำยวนสรวล กระบิคหนิคกระบอยหน่อยกระบวนนวล ประมวญกวนประเมินเกินประมาณการ เรี่มรู้ชู้เรี่มรํกช่กเรี่มราชา เพราะไว้ใจเพราะวาจาเพราะหวานจุาน ฉะเห็นเช่นฉะห0กช่คฉะหาญชาญ ทำเริกเพิกทำราญพาลทำฤทธิพิษ พี่นางช่างพินิจชิกพินอบชอบ เขาลอบปลอบเขาลอมปลอมเขำลิกปลิท

กลบทพณประสานสาย ๔๘ สนำขค่เสนียคเกียคสนิทกิค จนมิคจิฅร์จนมืคจืคจนหมางจาง กรง'ว่างนางกรงหวิคหนิคกรง'วนนน พลอยการกวานพลอยกนกวนพลอยกางขวาง เข็างำนำเข9างคนิคเขาง็างนาง ให้กางจางให้กอยจ๋อยให้ไข้ใจ สลวยสวยสลคสฅย์แสลงแส2ง ถลำกำแถลงแข่งไถลไข รู้การนานรู้แกมแนมรู้ไกใน แค่ใจ,Iผ่1แค่เจาเผ้าแค่เจือนเพอน ทุรนทนทุรวนทวนทุราค่า คชำล่าคเชิงเหลิงคูเชอ'แเลอน ทำอายบ่ายค่าเกียงเบี่ยงค่าเอือนเบือน เห็นกลืบลบเหนเกลือนเลอนเหนออายอาย จะลอบชอบจะโลมใฉมจะฦๅชอ คิคห็อมือกิคเหินเมินกิอหายหมาย

เพสงยาวกลบท ระเบียบเปรียบระบุปรุระบายปราย ชื่อกลพิณประสานสายหมายนามเอย ๆ ๑๖ กำ ๆ เ&0). กลบทเบญจวรรณหาศร หลวงนายชาญภูเบศร ๏ แสนสุกโศกสงสารเห็นนานหาย คนขำงเกียงเคยกอยพลอยกลบกลาย อกเอยโอ้เอออายเพราะหมายเกิน หลงละเลิงลมลนไม่กินแหนง สายสนสื่อเสกแสรำช่วยเดินเหิน โน่นนี่น,นแนะนำแล9วทำเมิน ช0กชวนเชิญเชือนใช้ไม่เหลียวแล กรนกรำกราวเคราะห์ใครไม่น่บหน่า หมายมิฅรมาเมินหมางห่างเหินแห เพียรพึ่งพี่ผ่อนพกฅร์ก็ชิกแช

กลบทเบญจวรรณห้าศร ๔๘ ลังเลแลลับลึกนึกห้อย,Iจ เผ้าฝากผ้งผกผายหมายเปนนอง ควรเคืองของคุมเกียคเกียคฉนไฉน อย่ายกเยองแยบยนฅเปนกลใน จะจางใจจากแจงให้แจงการ ทางห่วงทีที่ทำนองเปนสองรก เนี่นนานนก,นึกหนาวจะราวฉาน ไหนน่นหนอแน่นอนจึงรอนราญ จะเจือจานเจาะจงทํครงใคร พืนพวกพ3องพนธพีใช่ทํอน ชอบเชยชื่นชวนชิกคามรกใคร่ คนคิคกาคงคาคมาคกำไร เบี่ยงเบียกไบ้แบ่งเบาเอาง่ายงาม น่องนบหน่านกนึก'ว่าเชษฏีา รงรอราเรื่องรกหํกให้ขาม ชะชงใช้เชิงชนทำกนความ

เพลงยาวกลบท เงาแง่เงื่อนงคงามเหมือนจามรี จิฅร์จีคจริงเจียวใจกระต่ายแก่ โอยอ็อแอ้ออยเอี่ยกลำเสียศรี หลาบหลีกแลำลนลมคมคนดี ชื่อเบญจวรรณหำศรีเช่นนี่เอย ๆ ๆ ๑๖ กำ ๆ ๒๘. กลบทครอบจํกรวาฬ พระราชนิพนธ์ ๑ ขามจิฅร์กิคช่อหมางระกางขาม ความจริงใจนี่ไฉนจึงแหนงกวาม กวรจะถามก็ไม่ถามก่นคามกวร พี่นางแกลิงแปลงเรื่องให้เคืองพี่ สรวลซิกซก่นเลียไอ้ไม่ไต่สวน จวนจะชื่นช่างมาคืนให้ริญจวน ออสำนวนพี่นางอย่างนี่ออ

กลบทครอบจกรวาฬ เชิดแค่/วกลำแลวพี่คืแค่เชิด ขอเสียเถิดนะอย่าพร2องน่องไค้ขอ พอที่ฤๅให้อออึงช่างพึงพอ ดำพากย์หนำหน่าจออ๋อโค่งดง ไฉนจึงไม่แช่งน2องว่าปองไฉน หวำอย่างไรน่องจะให้ไค้สมหวำ ชงกนไม่เหมือนริกอย่าชก!ชง คิดหน2ามำหลำหน่อยกอยไค้คิด ช่บเท็จจริงสีงใคได้ฅงใจช่บ ผิดขอ๋ลบฤๅขอแช่งจงแจงผิด มิฅร์นองทราบสีนความเชิญถามมิฅร์ ใครประคิษ^ก่อก่อนนนนนคือใคร สองสามก/งดงใจว่าเปนสอง ไหนช้ชื่นอื่นของนองอยู่หนองไหน ใจซื่อถือว่าพืท็วางใจ กาลไม่นานปานใคสิเสียการ

๖!© เพลงยาวกลบท แหนง,ใน'จิฅร์ขนิษ3บางอย่างเรี,ยมแหนง หวานนํกมกแสลงควยลมหวาน ราญรกเขาเรื่องกลคนบุราณ ท่านเรียกกรอบจํกรวาฬสารนีเอย ๆ ๆ ๑๔ คำๆ ๒๘. กลบทหงส์คาบพวงแก้ว พระราชนิพนธ์ ๏ ไค้ยลนองนองนวลพกฅร์พ้กฅร์ผ่องผิว เจ2างามโฉมโฉมชื่นจิฅร์จิฅร์เจียนปลิว คูคํงลี่วลี่วลอยเลื่อนเลื่อนลงคิน จะหาไหนไหนจะเหมือนเหมือนโฉมสมร จริฅงอนงอนงามเฉิคเฉิคโฉมฉิน มารยาทยาฅร์เยองอย่างอย่างกินริน พี่แคค้นคนโคยริกรํกิรึงใจ เมื่อเยอนยมยมยวนคมคมข0าคํอน

กลบทหงส์คาบพวงแก้ว ๖๓ งามชะออนออนอกเรียมเรียมพิสมย คูทำทีทีให้เห็นเห็นเปนนํย จึงคอนให้ให้รู้แยบแยบยนฅ์สเทิน โอ้อกเราเราจะคิคกิคฝากรีก จะหาพกฅร์พกิฅร์ผู้'ช่วยช่วยเดินเหิน จะไอ้ใครใครหนอเราเราจะเชิญ ให้ช่วยเคินเคินสื่อชกชกโฉมอนงค์ ก็เห็นแต่แฅ่พี่นางนางเคยพึ่ง ก็โกรธขงขงเกียคว่าว่าลืมหลง จะแจงกวามกวามจะกล็บกลบยุยง เห็นไม่จงจงใจช่วยช่วยทุกข์รอน ไฉนหนอหนอจะแจ2งแจ็งจึฅร์เก้า ว่าพี่เศก้าเศร9าโศกทอคทอคใจถอน ถึงยามกินกินแค่ทุกขทุกชนงนอน ค่งฅองศรศรเสียบอกอกอาทวา นีสคกิคคิคเหลอกิคคคเสียงสาว

๖๔ เพลงยาวกลบท I มาแจ9งการการสิงวาสวาสนา ขอจงน9องน่องอย่าแหนงแหนงวิญญา ชื่อเหมรากาบพวงแกวแพรวพรายเอย ๆ ๆ ๑๔ คำ ๆ ๓0. กลบทพกพันรำน พระองค์เจ9ากเนจร (กรมหมื่นอมเรนทรบกินทร) ๏ จิฅร์แหนงแจ9งในใจหนำจิฅร์ มิฅร์เชือนเหมือนใช่ไม่เช่นมิฅร์ เบือนจิฅร์บิคจากบากใจเบือน หนำทรวงหน่วงสารนานสื่อหนำ เหมือนจิฅร์มิฅร์จำมำจืคเหมือน เพีอนใจใผเจ9าเผ้าเจื่อนเพีอน ชายเดือนเชือนกอบชอบแฅกชาย จิกร์เศร9าเจาซํ้าจำโศกจิฅร์