กามนิต โดย เสฐียรโกเศศ และ นาคะประทีป

เ2!)๑ ใหหายรำคาญใ?ท้นใ!]พงพ่กโเและส เอามาวากร!]นางในเวลาคยลก กล. พกถงอาหาร ขำพเ?าไม่สามารถ?ะกน,ใล่แม1แค่กำเคยว. อนว'1 นกเขาไ?'เซิงมเสยงเพราะอ่อนหวาน ยนชพอย่ใก้คํว่ขแสง?นทรฉน‘ก' ขำพเ?'ายนชพค่อมาไก้ กกวขแสง?น?'ารแห่งคฺวงหนำ'ของนางสน'นน ซงขาพเ?า?าไกเขนเงา ๆ, แค่หวงว่า?ะไกเหน เพอ?'(นความ?าใหแหน ขํ้นอก กฑในอทขานคอนเข่น. 'ธน??า ความหวํง์ทมไว่,น เนตสุก กลายเยนกวามเสยใ? เพราะ'ไ!]แท้วกมไขํพ?). ภายหล่งโสม!วฅค่ซวน ไ!]เทยวทอกสะกา เพราะโสมทํค์ค่คิกสะกาแทยเย่นยำ 1 อย่างพร\"นล ซิงถกกลเข้าสิงสะน5น. ขำพเ?,าชอค่วไม่ไ!!ขํว่ยยอกว่าเหนธฺย, ซงท ขำเหนอขกิควรกลยย่าน แค่,ขำพเ?าไม่ย่กักล่ย์ ไพล่ไ!]ท’ท่านา เรธเทเขวชิก. ในกราวนขำพเ?'าม่ความเสํขใ?ไม่แพกราวก่อน เพราร มิไก้วแววอะไรเลข. @๏๏ หา รปว่เศษ ขำพเ?าข'อมทรายไก้กสำหร'ย่ค่ว์เอวว่า การนอน เหหลยเย1นอน ไม่น่านกกง, ?งไม่ฟลขนเสขล่าคลอกเวลาเยํ่นวนนน' เขนแค่•แงลง ทท้ว์นอน ยนเสอหญาซงเย่นอาสนะสำ?ท้ย่กรายไหสํพระ' นงก่ายซา ส•งยน่งฃึย่อย่างนนคลอกกน; ในใ?กนกภาวนาลงพระลก!?มเทวผ ม ขำเน่ก?ากกอกย่ว- ร่งรางสว่างแลวกเริหวากรกิทกางใว่'ก่อไยิ-

\\ชเ25 เวลาล่วงไ!)รวกเรว ในขณะทข่าพ์เ?,าวากร!)อย่, พ!)กใสม เข่ามาหา. ข่าพเข่าไกัยนเสยงเขาเกนมา กด:ลกะลานเอารู!)แสะเก เขยนเสชิกซ่ชินไข่ใดทนอนหืนท โกยไม่รสกดวฅ่องนกในการ เซ่นนน. มองกขาIXหเะเร่าแม้ โสมท่ก็ก่นงลงยนเก้าอเทขขาง?)วขาVนรำ 1- ยม, พกวา: — เ' ข่าพเ?1าออก?:เหนเยฺนกวาม?ริงแลวว่า ไนยานเราเวลานอปึก งะมเกยรคยศอข' ทไกัเยํนหเกกซองอฺริยยกกล เพรา:สท่านมิใ ยำเพญคยะในกา:ปึกอาหารอย่าง!)รหกทสุกแล,ว, 1 ยงเวน?ากการนอน ยนทนอนปึน์อ่อนนุ่มเหิมขนม้วย. างคหมอนและหนอนซ ไม่มรอย ซอกชาแม้เลกนอข, ผ่า!)กขํง้ขาวสะอากโม่ม้มลทินเลย. แก่ว่าร่าง ของท่านถกยำเพญกยะอกอาหาร กออก?:ซยๆไ!)แล,ว, แก่ยํง์มน หน่กือข่ เพราะทเสอเขนรอยยมแสกงว่า สท่านข่าศลอย'ยนนํนกลอก กน. สำหร่ยท่านผัแน่วแน่'ในกา?ภาวนายุณยํห่อังหอย่นกยํ เพรา:ออก?:เยึนโลก ๆ อย่หน่อย ม้วยยนโกะแก่งม้ว์ข*งมโถนำม้ แม้?ะ'ไม่ไก่โเกะก่อIก?'ริงอข่ และยํง์ม้โถะ!งไม้?นทน่ โ 1านวางเ!]ลิอกก่นสมและหมากอย่ กฺวข. ทฝากข*งมพวงมาลากอก อมลาน* และพณแขวน. เอะ! ฉาก,/)เกยแขวนปึย่ทขอนน หายไ!)ไหน?'’ 1 ข่าพเข่าอกปึกก,าสํงืนกแก้กวไม'หืน. โสมหืก์กเหลอย'ใ!!เหนซ ธย่ใกทนอน, กไ!)ลากเอาออกมา และพกว่า: — * อไ)ลาน แปลวาชงไม่เหี่ยวแลา จะเบนบานไม่รโรยคะมํง, ปรงแปลว่า 010๖ 81?ท?11*สภ.1๖ ( 001ทบ1)ไ'•เแ011& (510๖0981 )

ไ© ๓ “กก! มกถ่อหมอ?เทไหนนํ? ซิวแก้ๆมาทำตากเปล่าทแขวน อย่กรงน่น ให้!กกมภาพสาวย่อยแสนสวยกำล่ง็เล่นคด'ข่นไก้. น็ไม่ ชิน, กงมอะไรประสงกรำยค่อท่านผ้เริมเขนกุย่มนิเานแก,กลา หนอย แน่! ย*ง์มทนใรก’?กัการเขขนรูปเขยนรอยเยึนมารมากระทำทเกยว ก้องการ?ะทำลายกยะเสยแก่ก้นมอ ! หรอมใซิเซ่นนน ระเยนเทพองค์ ใกองกหนงมานรมหร!!ไห้ให้ก ใม่ ร, เพราะเราก้านย่อมทรายกนอข่ ว่าทวยเกพย่อมกลวเคชของมหากุยผ้ยำเพญคยะอย่างแก่กล่า. สำหรํยึ สูก้าน เมอเริมคนทรมานกายโก้กงเพยงนํ ในไม่ซ่าเขารินชิ'ยักงพ่นไฟ อฺอกมาแน่ เพราะรอนคยะของสูท่านทแรงกล่า. ผิใช่!ก้านน เกชยารม ทผสะสมโว ย่านนํทวขเทพในเทวโลกระมิค'วสน์ระรวใปคามกนแลํว หรอ? และข*ก้นข่าพเร่าคเหมอนระรู้ว่าเทพองกทมานรมิครูปไว้ กอ เทพองกไร. ไม่มอน!กลแล่ริ กงเย่นเทพองกทมสมญาว่า “ไม่แพ้ ใคร ” ทรงกอกให้!'ย่นลกอน และม่ธงเขน'รูป!เลาม*งกร. ขอ! นก แล่ว! กอกามเทพน่นเปิง โอย! ทวยเทพเราข่า! นรปไกร? รูป วาสฏิรุ' ชิกาเศร?เรึ’'ช่าง,/)ขงทเคยวนน'!! ” ข่าพเร่าไค้ขนและร้รกซอนางแซงข่าพเราไค,หลงใหลแล่วเขน กร^แรกนเอง, รู้สกว่าห้วใรเคนแรงเข่า หนำชกชาซกห้วยอ*ก้อ่วนไร. โสมคคคนํก์เอ่ยกล่าวก่อไปว่า “สหายเอย! ออกระเหนแล่ว ว่าอำนารโยกะของกามเทพทำให้ก้านกระวนกระวายโรมาก, ระก้องยก รางกวานเสยย่าง พอให้กามเทพหายพ้โรช. ไนเรชิงเช่นน รสกว่า

1®) (ร. ล่องอาศขยญญาผัหญิง?ง?;ไก. ขาพเร่า?ะเอารฝว่เศษนไฝให้เมทินก รใาขำพเ?ว้ก, เพราะเมธเล่นกลกราวน่น นางกไฝเด่นอข่กวย, และ ซานางกเขนลกเรขงพเรขงนํองก'ขวาส่ฏิจุเ.” โสมหกคพกแล่ว หลุกขน?ะไฝ แล;?:เอารฝไฝล่วย. ขาพเร่า เหนเช่นน แล:รสกอย่ว่าโสมทํต่ฅเย็นกนซอยล่อไม่ใช่เล่น, รงยอ โหรอ ก่อน เพราะรฝนโเขงขากกำ?ารก. ขาพเร่าขผขมนเอาสแกงอ'น งามมาผสม แล่วเขยนอํก้ษรค่วืยรร?งอย่างงาม'ไว้,'ไนฉากรฝ เย็นกาผ สั,ยาท มขอกวามอย่างง่ายๆกล่าวถงเรองนางเมอเด่นกล่. กาพย เขยนนเยนกลย?! ล่าอ่านถอยหล่ง็ ระไล่กวามว่าลกกลทนางเกาะก กอ ควงใ?ของขาพเร่า ซงรร่าพเร่าขอส่งคนผายงนาง, แค่กหว่นๆว่า นาง?ะมิรํยึใว •1 ล่าอ่านกลยกน*นกรงลงมารากอ่กัษรในยรรทํก์ล่น?น อว้าษรในยรรทร่ก์ฝลายเย็นลำค่ย์กนไย่ ร:ไล่ความกล่าวถงกวามระทม โศกสาหสกล่องพรากรากนางมา; ทรอล่า?:อ่านขอนขืนแต่ล่างไฝหาย ผ้อ่าน?:กรายไค้ว่าขำพเร่าขงมความหว',ง์อข่. ทํผกกาพย์ยอกยอนซ่อนเงอนไค้กงน่ ขำพเร่าไม่แสกงใหท เล่า, เพรา;ฉะนว้ว่โสมทํคก์รงโม่รสกว่ากาพย์ทขาพเร่าผกไว้นน็ระก เพยงโร, กงเขาใ?แต่ว่าเย็นถอยกำกาก ๆ กามธรรมกา, รงเผยอแนะนำ ว่า ล่า?:ใหัเขำทขนอก ควรกล่าวเส์ยกวยว่า กามเทพกระหนกก เย็นกำลงในความแก่กล่าแห่งกข:ทขำพเรายำเพญ ถงก่ยนรม่ ทำลายกย: รนขำพเราล่องพ่ายแพแก่ทำวกามเทพอย่างรายกาย.

๒๕ เยอโสมทคคนำรย่ไย่แส่ว, ขำพเร่ารสกเขกยานอย่างไร■ไม่ทราย เพราะเหนว่าย'กน นย่ว่าไก ส่าวย่นไก แห่งกวามหวง ขนไย่ไกหนํงขนหนิง แส่ว, อารม่งเกกผลให้,ไย่สู่กวามส'ขวิเกยยงกว่ากวามสขส่งหสาย ให สมกงรฺเให้มุงหมายไว. เวลานขำพเ?ห้อา?หุนอาหารไก่แลว ไห้?'กัแ'ร่ง กนอาหารว่างย่างเลกน้อย, แส่วย่ลดพิณทแขวนอย่ขห้งฝา เอามากก เยึนเพลงพอใส่เพลินดอยเวลาธย่เรอย; รนโสมก่ค์ส่กลขมา และกอ รฝมาส่วย. โสมก่ฅ์ฅํพกว่า 'เ นางผู้เล่นกล้ ผ้ก่าลายล่นคภาพของท่าน อกรแก่งกาพยขนยางแส่'3. แก่ข่อกวามตกล่าว ยอกโม่ถกว่ามอะไร อย่ขาง, รเพยงลายมอทเขยนไห้ อา?กล่าวไห้ว่าสวยผกย่กกิ.; แก่?รงลายมอกสวยอย่างเช่นว่า ขำพเร่าไห้เหนอย่ครงฺหนำ, แสนกใ?รนใ?คนพกไผ่ถก. ถ่อยส่าพิเขขนเขนกาพขก่อรากของขาพเรา , *. 1 1; 4 1 มสยา,/แหมอนก้น, คห้อห้านรงามราวกไ]ช่อกอกไม้ทเพิงคมคง ส่อง ลม'อ่อนๆ โนทุกรอนโขกสะยก กย่ระหนํงว่าพํกม-าคกอข่ทรย่สะนํน. โสมก่คคย่อม?ะไม่ทรายกวามหมาย ทแฝงอข่ในก#ขน'น เพราะเยน ถ่อยส่าทคอยก,'วุามุแฝง,ของข่าพเร่า. ก่งนกแสกงอข่ ว่านางงามของ ข่าพเร่าอ่านกลอห้าษรในกาพยข่าพเร่าไก,ถกส่องทกวชทมอย่, กระทำให ขำพเราอมเอ่ยส่วยยก. ทเหนว่านางมูกวามรูดวามฉลาก ไม่แพกวาม เยนผมใ?สงอข่ในฅวึ. เพราะถ่อยส่าทคอ?? .แสกงว่านางรสกว่าข*อ

ไ®)ไว กวามอ,นัแสกงกวามรกข?'}ขำณ?า เขนแท่ชนก!ผน ๆ โม่!:แกวรท ใ;ถชิ!'ยี1นธารมณ์น่กั. แวธฃาพเร่าโกอ่านแล้ว ก่เพยรอ่านยอนถฺอยและกามกรงอ วข้ทข้าผเร่าแก่ง โกยหว!ว่า?:ไล้พ์ยข้อกวามทใะแสกงกวามรกหร นกพบอย่างไรยำงนืน แก่กไม่พยเสย. แก่กวามโม่สมฝร:สงกน หอ กใกยรรเทาลง กวยโสมทํก์ก่กล่าวว่า : — “แก่นางสาวนปิขผมกวอํนืงาม ถงใ:ไม่โซ่เยึนกววิเกษ ก โ?แท้, เพ:า:นางใดยอกว่า ข้าพเร่า (โสมต้ก์คํ) ไมไก่พยเมทนก่ ของฺข่าพเร่าและเยึนฌาฅิของนาง สนเวลาชำนานแล้ว, ใ;ไกพยกนก ในท!]ระชุมชน ชิง?;โอภาม่รากรย์ก้นได้กเพขงนขนกา ถงกระน ไก่แก่ชำเลองแลกก*น์. เพราะอ;น\"น นางใ:?กแใง'ให้ไกพยก*นใน พร่งน ทยนลานในยริเวณฝราสาทของยกานาง. เสยใใทใ;ไม่พยกโ! กนนไม'ได้ เพรา;ขกา'ของนางม่งานเลยงกแขกใ;ค1อง ทนทกขทรมาน ไม่ในถงพรุ่งน. ยางทท่านกองการไม่เผชิญภขก้น์ย่างกได้.,’ โสมท้ก์กพกแล้วกหํว์เราะเยึนเชํง ชิงกระทำให้ขาพ หํว่เรา:ไม่ล้วข, แลวรยรองแก่เขา เย1นอนว่าขาพเ?ากกลงขอไม่ กำล้งืเย่กยานใ? เราสองกนกลากกร;กานหมากรกชิงอข'ข้างฝา เอาม เล่นเพอกนรำกาญใ?. พอกกนใช้เขามา และยอกว่า มไกรอยากใ;พข ก',ยิข่าพเข้า. ขาพเร่าลุกออกใม่ททองนอก พขกนใข้ของท่านราชกก ชิงม ยอกข่าวใทโารายว่าข้าพเข้ากองเกรขมล้ว์กลย, ไ.ห้ากเกรํขมเกวข

1®ฟ่ รอกอยไร้ทลานวงในกนนนทเกยว เพอระไก่ออกเกินทางในวนร่งชน แฅ่เซ่าคร่. ซ่าพเรำใ*ห'ายวายพกโม่ออก รัสกว่าซ่องเยึนการถกเทพยาป เกรา;หองกใกองกทนิงลงโทษ โกยทซ่าพเรำไย่ทำกิกกิกรำขอ:ไร อย่างหนิงทไม่ทรายชิงทำให้ท่านกิโรชิ. พอซ่าหเรำ'ไกส ร้งร้งวงอาวไย่หาท่านราชท?า กล่าวกวามเหนเก่ท่านเสยยกใหญ่ โ ยอกว่าซ่าพเ'รำเฅรยมต่ร้ใย่ไม่ท'น เพราะธร:ยํง์1โม่สกล่นลงควย มเวลา รํกการน,!เขเฅมท. ซ่าพเรารองไห้ออนวอน ขอให้ท่านเลอนเวลากล้ย ให้ยกไย่เพยงวนเกยวเท่าน”น. ท่านราชทกพกว่า “กไหน เมอแปกว่นทล่วงมาน เรายอกว่า เสรรชิระแล่วอย่างไรเล่า?,, ซ่าพเรำแก้ฅวว่า ต่อรากว่น์ทใกํเรยนท่านแลว เกกมชิระสำกญ โกยไม่โก้นกกาก ชิงหว่งว่า?ะไค้โชกกำไรอย่างงามทสุก. ซ่าพเรำ ไก่กล่าวน ไม่ไก่กล่าวทำเทฺรเลย เพราะโซกกำไรชนิกไรเล่าส ซ่าพเรำ รุ่ง?:วิเกึษ่ไย่กว่าท?ะไค้ช'ยชนะต่อนางผ้หาทเย่รยยมไค้. ท่านราชทกเสยออนวอนไม่ไค้ ยอมเลอนวํนืกล'ยัยกไย่อกวนหนง. ว่น์เวลาในวนรุ่งข้นไค้ล่วงไย่โกย!รํว กลอกเวลาน’นขาขเราไค้ รํค้เกรขมสิงของขนยรรทกเกวยน!สิยให!สร,!ทนเวลา 1ะ'ไก้ไมุ่เขนห่ เกิกกํง์วล, พอถงเวลาเขนก็รํก้เสร? ให้เอาเกวยนไย่รอไร้ทล ส่วนโกก็ให้เซ่าเกรองไร้, กำพอซ่าพเราไย่กง ในเวลา!ซ่าคร เอาโกเซ่าเทํยมเกลอนไก้ทํน์ท. ๑ ๑๏

ไ® ๘ VIก บนลานอโศก ฅกกถาง?านอากาก็มกแคํว ฃาใ\\าฑกขโสมทคคํน่งห่มควยเสข คำสกา มเขมขํกคากรกกม มอถอกายม่งครงไฝทางคำนค:วนคกแห่ ฝราสาทอโเมโทสารซองนายช่างทอง. ทกรงนนชิย่เซงเขา ขำงคำง เขนซอกเขาสกมาก, ถกสง'ขน'ใย1คอลานทเราริ:ลอยขน'ไย่. ขาพเ-1 .กยโสผทํคก์โช่คำไมใผ่ซงเฅรขมเอามาคํวยพากโยนควขนไ !เไก้. นนมกรํก์ โงใก่กำแพงขํ้นไ!]อกซโเหนิงไค้ง่าย. พนกำแพงเข่ สานกวางใหญ่!]ร;กย์!]ระกากํวยกนย่าลมแล;กนอโศก ขนกกวยฅน ก!แาค่าง ๆ ซงในขณะน่นฅ็องแสงเตอน แลกเหนขาวเขนทาง ๆ. ถกเข้าไ!],ไม่ส้ไกลนก็ นางสาวกางามผ้เล่นกลยอกหำโ?ข นงอย่ยนม่ายาวเกยงขางหญ่งสาวอกกนหนง กคงพระลกย'มเสก!ลง มารากสรวงสวรรกพ!แหนไค้ ขาทเง่ากเริมทิวสนสะทาน ฅองเขา1ใ! พิงเสมากำแพงยนกวใว้ รส่กว่าหินอ่อนทขำพเร่าไย่เกาะส้มผส ชนช่วยแก้ให1่หำโเตสน้ิ 1,น, ์สะคนิานนิก’น่ิอยทเลาลง. ะะ'วางน'น โสมทกกกรงรเข่าไย่หากรกของกน. ส่วนนางค่ร กลุกร]นมาค่อนรย ออกเสยงอทานแก่เขา ๆ. ขาหเข้าเม่นเขาเขนเช่นนิน กเกรยมกวสงยใ1ไหหายอุข่? เพ เข้าไปหานางผหาทเ!]รยยมิไกของ-ขาพเง่าย่าง. เมอนางเห่นกน หนาเข่ามาหา กลกขนทำก้รยารวนเรว่านาง!ะควรอ!]ทนนหรอว่าการร;

ไ®!)** ไล่เสย. ส}นก}งกากราวกํยกาก}างเมอกกใ? เหลชบ'ช:มายคขาพเล่า ไม่หยก กาขกสนกโลกาซาคทถกลมอ่อน ๆ โยกฉ:น์น. ว่าถงฅวุ ชาพเ?า ขนนงงผมยงเหยิง กากเหม่อมอง, พยายามพกหลกปาก ชิอกมา!ก ๒-๓ คำ ว่าชาพเฑร สกเขนยฌพม่หวโมาไกำ)ย. นาง สํงเกฅเหนกิ;ยา'ขาพเ?าม่สะทกส:ทาบกค่อยสงยความรวนIรโ? ม:กิ ลงนงขนมาอก, แลํวยกหํคถกงคอกยำขนนอย ๆ ซ?ๆกรงขางทนางนง เซญให้'ขำ พเล่านา, กล่า}}า?าก}ยเสย')!เอนห}านว่า นางมกวามพอใ? ทสามารถ!ย่แสกงก}ามขอยใ?ขาพเ?า หไค้โยน?เกกลกถ่ย ขนมาใต้ ใก่อย่างซืานาฌมาก โกยนางใผ่?กิเขนย่องหยกเล่นโนระวาง, เหรา ถามเหฅขคข่องย่องหยกเล่นโนกลางกนแล} ยฉุ]กกล,/)นาง?ะ!ย่ล่าก การเล่นถวาย ก?ะไม่!คั, ซาเท}ทเการพก?ะทรงพิโรปีก'}ย อย่า นอยธา?สา!เนางไม่ใต้ไกร'ยกวามสุขใ?เลย. ข่าพเล่ากอยคำแสกง}า นางโม่ล่าเขนย่องขธขกถเ เพราะทใย่กระทำไล่แล่วนน กํ่เพปีใช้ ในกวามผก. ข่าพเ?กิล่งเกกว่านาง'ยง!ม่เขกิใ?กวามหมายโนกำพกชอรข่าพเล่า, ล่รหาฌอปียายว่า เพรา:ควยฝระสพกากิน ล่งทำใหนางฅลกกลพลาก กระเกนออกมานอกเวท อํนเขึนกวามฺผิกของขาพเ?'าแต้ๆ. นางมพกคร แกงย่วยโลหกขน โม่ยอมรไย่!นข่อ์ทว่าขาพเล่าไต้ทำกวามผก เพรา ข่อน่นหาเขนเหฅโหนารย่ลกสลพลวกไม่- 4, , ?1 * ข่าพ!?'าฅธขว่า ขาพเล่าเข่าใ?ว่ากวงคาของกนทเพ่งกกวามงๆม แเละกวา.ม'ชาน'าญชองนาง?ว่วยอาการกะล) .ยาง่ท?ะเขนเหกิใหลกกล

๓0 กะกอน5อกขานธกเวท. นางฅอยว่าพกอะไรเซ่นนน เพราะข่าพเร่ากง ไก่เกยเหนนาง-!ามทเล่นกส1ชำนาญยอกเยยมกว่านาง กโนเมธ-!ขธ'! ขาพเรามาแล:มากคธมาก. คาม ทนางกล่าวน แสคง ว่าถอยคำของข้าพเราทกฺล่าวแ โสมก่ฅก์ไว้ ร่ว์มาเข่าหนางแล้ว์. เมอนกถงทก่[กพกไว้ว่านางทช เล่นกสิโน เมองข่าพ เร่าผถมใ!] อ’มเยึนวาราทข่มอ!วู่สกหน่อย ก่า รัสกสะท้านรอนสะทำนหนาว, ก่อง:I)แก้ควรยรองว่า ถอยคำทไก่ ไว้ก'ยโสมทคฅ์นน ไม่เขนกวาม?รงแม่แก่นอย, ทพกออกโย'เช่ กก*วยใม'อยาก?ะให้โสมทฅฅทรายกวาม?ริงในใ?ขาผเร่า ข่อแก้กวน นางไม่เชอหรอแกล้งไม่เชอ. ขาพเร่าในเวลานนหายออ?แล้ว พล่ แสกงกวามรํก์ใหญ, ไกยอกว่าในว่นิแรกทให้เหน ควงใ?รำว ควยร'เอง ศรกอกไม่ของกามเทพแผลงมากงห่าฝน. ข่าพเราเชอแน่ว่าเราก่ กงมยพเพสนนิวาสก*วขก่นิมาในซากิก่อน กวามรุ้สกแก่ว์นิแรกตพยก สิงเขนให้ถงเพยงน่. ขาพเราไก่กล่าววาราแสกงกวามรกก่วยชะล่าใ?เสิยยกใหก ■ทสกนาง 1?อ่อน ซยหนาลงรํองไห*อย่ก่ขึอกฃาพเรา ออกวาราก;อํอม กะแอมพงโม่ไห้ชก, แก่กทรายไห้ในกิริยาว่ารยรํกชองข่าพเร่า แ ขอมรํยว่านางกมกวามรกข่าพเร่าแก่วนทไกพยกํนิ, ถ้าหาก เมทนไม รม่ผาใหกก่นิก่น ยก่นนนางกงสินใ?กายเพราะก่วยกวามร้ก่เสิยแล้ เราไก่พรำแสกงกวามรกกนโกยม่ว้เยอ รัสิกว่าแท)')ระสกสวาท ขากใ?สงกํวยกวามรกซงมอยู่แก่กน. ทนใกนนั้ร:ลกถ้งเรองทระก่

00(3) รากกนไป โนวนรุ่งเข้าขน กใ?หาย?)สาย ๆ กํขืว่าม่เงามกเข้ามากํ กวามสุขขธงเรา, คิกแล้วกฅนคนทธกถอนหายโ?ยาว. วาสฎสเหินข้าพเร้าถอนหายโ?กกกใ?ซก์ถาม. กรนขาพเข้-า!ล้า เหคุใหพง, นางกีทรกฅวลงยนเกาอกลาย?ะเขนลม แล้วรองไห่สะธน มิหยุก. ขาพเข้าพขาขามเลาโลม,ใ? ใหก ลายความโทมนสสกเท่าไ: กไม่ยรรเทา, ร'ยรองว่าพอสนฤกฝนก?ะร้ยกลขมาโกล้มพ และกราวน ?ะไม่พราก?ากไปอก ถงแม้'ว่า?ะท่ธงเขนกนงาน'ไท้ร*ย์ครากครำลำย ขย'ในเมองนิคลซกชพกกาม กเกมใ?อม่ก่วยกวามยนก. !ะรยรอง อย่างนและอย่างอนสกเท่าไร กเหมอนรยรองกยลม เพราะไม่ท่าใหนาง หายโศกสร้อยไค้, แท่?,รงกวามร้นทกของ'ข้าพเ?ากํไม่นอยโปกว',. พอ นางสะอกสะอินน้อยลง กถามท่งัน่าคาว่า มกวาม?*าเย่นทสกหรอ?ง กองไปแก่เซา ? พอพยปะกนไม่ท่น์ไรท่?ะไย่เสยก่งน. ข้าพเร้าไค้ พยายามอธิยายถงความร้าเย่นท?ะล้ธง?ากไย่อย่างละเอยกลออ. แท่ นางกเหมอนไม่ยอมพง หรอพงไม่เขาใ?, เขนแท่ยอกว่า ทข้าพเ? ^ *1 ® X I 9^ 9V ^ *** ‘•^ ?ะรยกล้ยฺไย่นนั้นางเห่นแล้ว ข้าข้าพเร้ากงคิกถงย่าน. คิกถงย: นางงามท'ชำนาญเล่นกล ก่ง์ทข้าผเร้าไก่เกยพูกไวแค่ก่อนน. ข้าพเร้า?ะรํย์รองกกก'านหรอสายานอย่างไรกคามท่เกก, นางฺย ขกกวามเขาใ?ผิกของนางไว้ นาคากลยไหลออกมากขน. โกรยางท?ะ ไม่รัสกประหลากใ?,ในกรยา1ของ'ข้า'พเ'ร้า ชงท่อมามิซ่า ข้าพเร้าถงกย ทรฺ•กคิวลงทยาทนาง. พลางยกแขนท่เรยวงามขน?ผพคนาคากํร้วง ปา กกล่าวว่าข้าพเข้าใหัส'ญญา'ว่า?ะ'ไม่?'1'ก'ไ!ใแสว. วาสฏสก1?โผลงโอยกชิ

๓ไช ชำ*แท้ไว โมพกชำพเท้เสยยกใหญ่ โนหวเรา:ออกมาไห้. ม'ซายไรชกเล่า ท่มกวามสุขเยิกยานใโไข่ยงกว่าชำพเท้โนรีเถเะน นางไกพกว่า“กทหรอ กำโาเขนโรงๆกกงป็ย่ก่อไม่ไม่ไห้? นกแสก ว่า เรชิง ท ระไ!]ไม่ ส สำกํญ่. ” ชำพเท้'ไก็’ป็ร้เยาย กวามรำ ละเอยกโต้พงอก แค่นางเป็ามอยกปาก'ขาพเรำเสย, ยอกว่านางไห้ ‘ท่รายแล่วว่า ชำพเท้มกวามร*ก์นางเพยงไร ทใกพกกงผู้หฌฺงในเมอ ของชำพเท้น*น เขนการพกเน่าเล่น ไม่หมายกวามโะใหเขนโรงกอก. กวามรกชินกกกผของเรากงสองกร:ทำใต้รสกว่าเวลาทล่วงไฝก 'เวลาในกวามผ'น. และคงโะไม่สินสุกกวาผสุฃวิเศษไฝไห้ หาก'ไม1ย '■โสมทฅก่และเมท่นทลกขนมากขอกว่ากกมากแลว กวรกลยเสยทํ. เมอกลขมา เหนสิงของหโกเหรยมไวธย่พรอม ณ ลานย่านขอ โสมทกกแลว, ชำพเโาเรยกหํว่หนากมเกวยนเชำมาหา ฬ็ง์ว่าใต้รย ไข่หาท่านราชทฺคโกขเรวทสก เรขนท่านว่าชำพเท้เสยใโกวยโก ย่ง่ไม่เสรึโโะกํป็งรชิอย่ก่อน, เพราะนิะน์นโะก็องเลิกกวา ทางไฝกยทำนราชหก. ขอแก่ใต้ท่านราชทกกรณาส่งข่าวกวามเคารพ ของชำพเท้ใต้ขกามารกาทรายกวย. การขนอกนงเแล่ว.;ก็ท่านร;โม่ร ชำพเโาเป็นควลงนอน เพอผ่อนกาขพก์หลขเสํยสํกก;, พ ‘ ล่*มกวลงนชินกพอกท่านราชทกมาหา. ชำพเท้ตกในหลอม่ร;ผ -ออก!ฝตอนร*ยท่าน กมลงเการพอย่างสง. ส่วนท่านราชต่ตพก.เยึนเส'?)ร \\ 1, ^ ^* ' V ''ม ขง้กยซิงแก่ก่อนร่อนชะไรผาขาพเท้ไม่เกข่,’ห้ยน ส่งืใต้ช -ท่านไฝทนท. . ■.น\"''' : . ■ใ.

ต๓ ขาพเล่ากปึยละลำละล่กว่า ธุระสำกญย*ง์ไม่ตนเสรร. แค่พกยง- ไม่ห่น์หมกย่ระโขกุห่านกย*งกุ่ยัใหหยก. ห่านยริภาษว่า “เหลฺวไหลเหลวใหญ่เสยแล่ว ธุระอะไร เรอง กล่าวเทรขอใหุ้พอก*นท. นเราเข*าใรว่าเราไม่แรองธุระย'าๆ ธะไรขธง เล่าหรธ? ทอก้ยเกกห'ว์กอแก้?ทัวายงไฝไม่ไค้ในห่นึทห่น์ใกก'งืนํ้ถ ขำไม่ไค้เหนเกวขนของเราทเครยมยรรตกของไว้เสรรแล*ว ขำกึก*อง'ร้'ว่า' เธงโกหก.” เยืนธรรมกาอย่เธง ทขำพเล่าระห่องยนฺฅก้เสนเลอคขนหนาค็วย กวามธาย เพราะกวาผรริงใรมนกเย1นอย่างเช่นทท่านกล่าว. แค่ในเรอง ทยง์กุยให้ไฝกย์ห่านโกยตนทน”น ห่านถกขำพเล่ายนกราน ขค ย่ฎขัคคาม กระห่าให้ห่านผกกาก 1 ไม่นกว่าระเข่นไฝไค้. เมธห่านเหน ย*งกุย็ไม่ไค้ กเฝลยนเยืนข่, ต'สุกเหนว่าไม่สำเรรกึกลายเยนฝลอ เ?าอนสฅว่าทยิกามารกาของขำพเล่า?■เดใรให้ขำพเล่ามาเมองน กเพราะ เมอ เชอว่า ขำพเรากองไกรโเกวามกุมกรองรากทาน เพราะสะนนการกล*ย กกุงก2อ-^ งกล^ยกยทาน. ผใยห่านระพกกึกงไม่สมฝระสงกุ เพราะขำพเล่ารอย่ว่า กลยไย่แล*วกว่าระไกกล่ยืมาเหนหน'าค่ทรกอก กึกองรปึรนกว่าทางยาน เม่องฃองขำพเล่าส่งราชตกผากุรํงหล่ขํชิงกุงเข่นเวล'•อก'ชา'นา,น, ธนไย่ไม่ไค้. ห่องแสกงกุวามสามารถฃธงขำพเร าให้ห่านยิกา ลำพ\"ง้ขำพเล่ากุนเกยวกึอารกุมเก'วขนผากุว''มลำ:ยากแ;ล:ะ'ปึนฅรา,ย'ไฝ, เหมอ,นกน.

ส1๔ เขนกิวามเรง ซงท่านราชทฅไกอ!!ยาขก่ง ภย!!นครายค่ ชิย่างน่ากล*วืในระหว่างหางทาะไม่, แค่กำพกของท่านไม่เขนม่ร แก่ขำพเาาเลย. ไนทสคท่านเกคโทสะ ออกไม่เสิยเฉยๆ. คงน่ไมฺ'ใ ความผกของท่าน และขาพเทาะท่องไค้ริ!)ผลอย่างเายแสขเยน นพราะกํวยกิวามหํว็ก์ขีน่, แค่สำหรยไนเวลานน กลขโสกโล่ง ไก่ย'ลฑกิวามหนกออกาากย่า ยิค้นขำพเร่าาะมอยกายิ!าให้ไวแก่ควา ของขํ!พเร่าไค้ยริยรณ, นกอมเอยใาเซ่นนํ ท่าให้ลมหวลงนอนหล ไค้ง่าย, ไม่กนขนก่อเมอถงเวลาทาะก่องเหริยมห*ว่ใฝยิงลาน ซ่งมกํร รอกอยเราอย่ ขาพเาร่กข์โสมท่ค์ฅไค้ไม่หาคุ่ริกทุกขกิงนก. ิน'ขาพIV)กโเ วาสิฎสํผ้ม่ร;สพขมทริพ์ยิใหม่ ๆ อโแกกิท่อกิวามร่วมรกของเรา ยิงคว กิวามท่อยากพยก่นมากขัน.ทกท่. กิวงานทรฉายแสงกิยิงสว่าง, หินอ่อ รสกว่ายิงเยนชนใน กลนกิอกมะลิซอนหอมเยนยิงขน เสยงน โกกลายิงโหยหวน, เสยงลมพ'กิถกกงฝาลม ทำให้ว่งเวงมากขน 'ฑลขิกิานกงอโคกทแกว่งไกวกมเสยงกกงาะกะซยกะซายก'นึ. สํงเหล่า เหนาะไม่มเหมอนแล่วกลอกโลก ! เฮอ ! กงเกยวน ขร่พเฑ้ยิงระลกและร่าก่นอโคกเหล่าน1 แม่นยำ ว่ามอม่เริยงก่นเขนแถวหลอกไม่กามยาวของลานนน. และ ให้หนอโศกเหล่าน เราก่งสองเกยม่ระกองพากนเก่นเล่น '(นเราใ สมญาลานยินว่า “ ลานอโศก ” เพราะก่นไม่ชนกนโเกว่ให้ซอว่า '“อโศก,’ หรอยางทเริยกว่า “สุชหกทย’, ขำพเร่ายิงไม่เคยเหินก

๓๕ ร ชโศกไนทไหนใหญ่โคงามเหมอนกยทมอย่ยนลานนน. ใยซุงกอยสนไห'? อย่เสมอ เหนเยนเลชนพรายเงินเมอค'องแสง,?'นัทร่, เหธ;เหโซขมา' ถมเสยงย่านว่าหน่มสาวกะซิยกน, เวลานนแม?:ย่า'แขวัวสนก!]กุ สง\" ย่งแกกกอกออกชวัแขนสแกงย่างเหลองยำง แก่อ่อนสลยก่นไย่. กก่อน. ท่านภรากา, ระควยอ:ใรเล่า คํนอโศกเหลาน!เระไมงกงามแกกกอก ชอกช่อขไสว ท่งันเพราะกวงฅ่นรํยกระแสรอย!วากขชงนางงามเหยยย' ย่างไปมาอย่เนองนกข. กนอ้นน่าพศวงคนหนง พระรนท?กาลงเท่มกวง—ซงขาหเรา' นกกงในเวลาน กเหมอนว่าเพิงล่วงไปเมธาานน - ขวัพเราย่นอยู ใฅักนอโศกกไเ วาสฏซิ ค'รก. ถ7)ออกไย่ทางหซุแขาซงมกกรมก่ายเงาไม้ เราห?งสองมองซมภมย่ระเทศหเส!าพํนออมไปรน,สกสา'ยกา, เหนแมน่า; สองสายโหลกกเกยวขนานกุนไย่ กกงแถยเงินชินอร่ามแผ่ไย่ยนหราย,- แลวัก่ไย่ประรยก'นกรงทศกกสฑธิแห่งหนง ชาวยำนเรยกกนว่า “รุ,ฟัา ครกณ,, เพราะเชอว่า “แม่กงกาแกนสวรรก,' ลงมาร่วมกโเแม่น่า' ห5งสชงทกรงน. อ'นว่าทางช่างเผอกทเหนเขึนทางขาาโนย่ธงทุ'1 ทในุ เมองนนเขาเรขกก'น์ร่า “สวรรกงกา”. วาสิฏิซุยกมอขนช่ใยํถเทุ เหนเ,ขนทางสว่างขาวชย่เหนอยอกใม้. ครนแล่ว เราพกกงมหาขรรพกห่มหาน ช่งอข่ไฟ่หางทศเหนธ¬ มละซงแม่กงกาไหลลงผาทางน5นํ๋- อ'นมหายรรพกห่มหานน ผยธท ปกกลมกวัยหมะเข่นนกย์ ย่อมเขนทสถกของทายเทพ- กามยาเหญ และเหวสกของห่มพานกเยึนเก'ยำเพ,ญ’'ธรกข,ธง1หลามหามุน. ยงกวาน

บึา๖ เราพกถ!แถวทางทแม่นำยมนาผ่านไหลมา และสาวไปถ!กนแห'!แมนำ นนั้, พอนกแล้วกยํ!เกกยกขนก ถงกิยขำพเราเย'ล่'!'ธทานวา'?า ว่า “เธอหนข! ถ้าเรามินาวาทิพยฺทำกวยมกกา มกวามปรารถนาเย1เใย มความอำเภอใน!)นหา!เสอ ไกแล่นเรขลอยละล่อ!ไปไนแมนำนน ขนไปถ!ก่นนำ, แล1ว'ขอ'ให้เมชิ!หสฺกนยุร* ทัล่มรมสายสนุ ถกขนมาอก, ให้ให้ขนเสย!ผักนในราชว'!เฮฮาเล่นสะถาถน, ขใ1ไ ■ทรายในกรเกยครท'!ใหญ่** ยํนํกาลวรยรยท่กายในสมรภมนํนถส11เย1เ Xซนมา, ว่[กห่!'ญกเ่หนไภย1ผะ ทาน.กผิ่เฌ,ามเมกิ1ศ,าหงอกขาวสวมญ่เ'ถราะเ'!น'-'ยน‘ไ,1 ■กระหง่านอข่ยนรถรย กำล!แผลงศรผลานุ!ปรยกย-, ให้ไกเทนพร* -ถนุษถเะเขนสารถข์ยรถเทยมถ้วยถ้าขาว ซึ่. ฅํว็ ใหพระอรชุนเขาสกถ สมรภมิ. เออ! นก ๆ กอํ?สาท่านราชทคทเยนผอข่!นวรรถเะถยหร และไกเกยเล่าให้พ!ว่า ยรรพยรษขอ!ท่านไดเข่าร่วมกระทำส'!กรามใ กราวนนถ้วย. แต่ช่างเถิก แม่เราเขนยกรพาณช'ไวศขวรรม ถมใช่!1 .ละเลยก่อวชานกรขเสยทเกยว ไกเกยผกหกชำนซำนานุ!มาเหมใ)นถ!เ¬ สห้มกายอย่ในมอกํย่อมส้ใกร ๆ ไกท*!นน ไม่ถอยหนเลข.” วาสฏเสวมกอกข่าพเร่าถ้วยกวามพอใร และเรขกข่าขเราว วรยุรุษของนาง, และว่า ท'?ริ!ข่าขเร่าอา,(ได้เกิกเขน-วรยรุย-.แก่ -กนหนํ! กรงมหาภารฅยทธ แก่,?ะไกเกกพืนวรขุรยกนไหนระระลก * ห\"สต นาประ, เมองหลวงข-องพวกเการพในมหาภรต, ** สนามรบที่พากปาณฑพกํบพวกเการพทำสงครามก,นครงมหาภรต

0 ยงไม่ไคั เพฑะยไโไม่สามารถไกไาล่นหชิมแห่งคนประาาลพ^กยไ ( 1น แกนสา:รก) เหฅล่วยกล่นกอกชิโกกพงคลยมลยเสยหมก- ขำพเร้าร้องขชิใหนาง เล่ากงลกยณะความหชิม แห่งคนไมนน เพราะยงไม่เคยไค1ทราย นางงงเล่าเรชิงไหพง วากรงหน1งพ3ะถฤย'ณะ ทรงทำสงครามกขพระชินทร้ รกไล่คามขนไปถงสารรกโลม9 แลวไค ฅํนประวาลพฤกย่ทปลกไวยนสารรก เชิาลงมาม่ลกไวไนสวนซชิงพร- กฤยณ. คโเประาาลพฤกยมคอมสแคงเขํม ล่งกล่นไปรอยปรมก^าล โกัไกล. ล่าใครไกกล่นกอกปร*าาล, กงะระลกชาคิหล่างไปแลานมนาน ไคทก1ชาค. นางกล่าาฅ่ชิไปวา ‘'แค่กม่ฤยเท่านนทสามารถงะไก1สกมล่นหชิม นในมนยย,โลก,” แล่าพคเยนเชงเยาาา “แคเราท่งสชิงกงงะไมไค เยน!เย. ขำงเถคถงเรางะไม่ใช่พระนลและนารมมยนค เรากเชชิแนาา .เราทงสชิงข่ชิมมความร้ก’ไม่แพท่านหง'ส'6*ง9หรอ:ย?ร'ม,กวามร้ท่แสะ^าม มขิยไวใงกนนน เยนของง:■ง มงร้ง เวนแค่งะเปลยนรปเปสยน^อเล่ยก 1ท่านน. ความรณเละความไวไง^สอง^ะมารน เปร้ยยไค่คช่ย1สยร เพลงอนไพเราะแหรพม^ ซงเราทงสองเยนมคค. แมพณงะขวคส 'ย กขํ้นสายใหม่ไค่, ล่วนเสยงเพลงอนไพเราะมยงกงไพเราะร1ล่ม- งร้งอย่เสยงเพลงแห่งพิณเก'รชิ'ง,หนิร ย่อมงะไมเหมอนกนกย1■สยงข! * ตนฉบบเขียนว่า 001-&1 11-60 ชงเคยแปลกทว่า ตนทองหลาน แตืไนทน ไดความวา เรยกประวาลพฤกษ์ (ตรงตามศ~พษ์ทแปลออกเทนภาท'1^ภาท)’ หรอตนปารชาตนา'น®ง ชง)กรไตกล,แก'5ะลก^าต*ด. ** สเบนดอกทองหลาง

* ๓๘ พิณอกเกรองหน้ง, เช่นพิณอ'นใหม่'ของลนั ย่อมมเสยงหวานเพเราะยง' กว่าพิณอนัเก่า. ธย่างไรกก เราทงสองกเขนเหมอนกงพิณ ทมเทพ- เขนผู้กก, กระทำไห้เกกเสนังหวานเพราะขนไค้กก'วยพิณน่น.,' ขำพเร้าก่อย ๆ โ!เขนางแนยไวกยอก รสกซายซงในถอยกำท' กล่าวน. นางยมและกงทรายกวามในไงของขำตเร้า, แล่ว่พกต่อไ!]ว่า “ทารงฉนไม่กวรงะพิคเห์นเขนเช่นน*น. ลนร้าไค้ว่ากรงหนง ไค้กล่าว กำว่ากวยกวามคิกกล่าย ๆ เช่นน, กระทำ1ไหพราหมณ์ผ้เขนกร ทระกลโก รชเกองใหญ่ ยอกว่า หนาทกวรคิกให้ไวักยพราหมณ์. ผู้หญ กวรมหน้าทเพยงขซากรายไวพระกฤษณเท'านนั. เมอผู้หญิงถกหามไม่ ให้กก, แก่กงไม่ถกห้ามในเรองความเชอ. เพราะ ละนนัในกร่งน้ ลน เชอว่าเราทงสอง กอ พระนลแสะนางทมย่นักเขนแน่แค้.,, นางยกมอขนยซากนอโศกซงธย่กรงหน้า กำลงมกอกออกช่อไสว, แล่วกล่าวกำ ก่งทนางทมยนักเกยกล่าว เมอระหกระเหินรยักวามวโยก เทยวฅามหาพระนลอย'ในกลางยา ไค้รนังถามก่นอโศกว่า \"๑ อากอเศกน ศรเสวว่ลยกา ธย่หว่างกสางพนา เขนสง่าแหงแนวไพร ๆ ๑ ซุ่มซนรนอารมณ์ สมเพยพ้ก์ระยกใย คสฃสนภใง เหมอนแลกรอมภผา ๆ ๑ อโศกกแสนสข ช่วยกํยืทกขํก่ว่ขสํกกรา โศกเศร้าเผาอรา อาอโศกโรกขำราย ๆ

๓6 ® ธโศกโยกก่งไกว รงคปิย'ใฝคาไรหผาย ไค้เหนพระภาสาย ผ่านมาย่างหรอ8ข่า'?ไร ร ๏ พระนเน^ ซ^ป็พระนล ผ้เรธงรณธรกษํข ■พนผิวนางทราผวย เ^ ..^ นา}งนิยมทฆยนค ชิ - V{ร*รา,ชนพนธ์โ'-หะนลคำ'หลวง สรรคท้ •๒ เมซิวาสคูจุ'กล่าวกำ-'ข’ธงนางทมขนคแลว กเงยหนาคูขาพเ^ -ควยกวงกาซินชิชินหวานเคม่ใ1เก'วยพ^วาฟิ มV1ขากนากากกองแสง*นท? ส่ธง กใสเหมอนแก่วว่เชยร, และพูกก่วยกระแสสนุศุ่ชิไฟ่ รา'- “เมอเขิอ''เากโม่และชิย่ห่'างไกลแสน เกล?ากหน, ขอใหระล'! ถงภาพกวามสขของเราชงมชิย่ในขถ1ะน, แลว?งนกว'' ฉนยนอยฅรง น กำลงไก่ถามข่าวกราว?ากคนอโศก, ผกกนแคกน เมไกยอกช5''แก ก่นชิโศกว่า พระนล แค่ยอกซชิว่า กามนค.,, ข่าพเงำโอยกระหวกนางไวแนยแน่น รมผย่ากคอรมผผิาก ‘กลชศ สน}าแนย เสยวกระส’•แคมคน*?1มสามารถ?ะสรรศ'ชิ!เวมากลาวเกถก ก่อง. กํน์,ใฑน*นั้ผเสยงชิ;ไรร่วงลงมา?า:กยอกไม้ทชิ1ย่แหนอเรา, สกกร กเหนกชิกไมสแกงดอยลงมลถกแกมเราคงสอง ชง เยมชมควย นา ค' แห่งกวามรก. วาสงุฬหยยขํ้นกม ยมก่ว่นว่คาแก่ว่ส่งใค้ข่ว่พเ?า ข่าพIVารง)เอามาแ'นขไ'วักย'8ก.

๔๐ กอกไม้กนอน ๆ กร'วงหล่นคลอกแนว. เมทินซิงนงอข่ขา' โสมท่ล้กทิยนผ่าไม่ห่างไกลรากเราไฝน์กลกข๊นไย่เกยกอกอโค้กมาหล'เอ I เ-' I ซ!!, แลวเทินเช่ามาหา, ยอกว่า:—&ร I 1 ^ 'ำ ! 19ำจเ เ^)I'ำ'? I 'ำ''ำ 0 1*6) 0 0 ^ * 0^“กซ, นิอง กอก1กำรลิ,งระเริมถงเวลาร่วงแล้ว, อกไม่ชำก 1 ไปล้มสำตริ!)หล่อนอายนาไกพอ.” - โสมทกกสหายเสอกของขาพเร่าพกสอก'ขนว่า ‘‘อะไร ! กอก ไม่เหลองนหรอ? วาสิฎรู'กงไม่เอาไปกมเขนน่าอายกอก. ขอร'ใ}รอง นางกงระใช้ล้มสำหรยอายกแท่กอกทเขนสแกง ชนิกทกามนิกสหายเรา กำลํงเอาเกยซ่อนไม้ไนเสอ. เพราะสเหลองหญ่าฝริน์ คอกวามรฺก เ ไกง่าย แล้ว่ากกรางเร็ว, ส่วนสแกงซาก ล้าสใม่กกกเขนสิงทแลเหน โก้ง่ายในล้ว์;” แลวล้ว์เขาก\"!แผทินกหวเราะเ'ยนนิย์ ๆ. วาลฏรุ'ขิมนอข ฅอยอย่างเยา แล้ทว่ากกมอขาพเฑัไวแน่น ว่า:- “ท่านโสมทกก, ท่านเช่าใรผกถนํก. กวามรกของนิน์ระเปร กวขสกอกไม้ไร ๆ ไม่ไก้. เพราะนิน็ใก้ยนกล่าวก่นว่า ความร ไม่ใช่สแกง, ย่อมมสกำกงสนิล เหมอนกงสคอพระทิวะ เมอทรงกม พษร่ายเพอริก็ษาโลกไว้ให้พนภย. ความริกแทรริง ร'!องสามารถล้าน ทานพษแห่ง'ชวิก, และล้องเกมใรยอมลิมรสทขมขนทสุฅ เพอเสยสละ ให้ผทิเราริกกงช่พอยู่. และเพราะกวยความขมขนทิสุกนความ เกมใรเลอกเอาสนิลกอกวามขนขมไม้กกว่าระเลอกเอาสิอน คอ ม่งแท ระหากวามยํนเทิงส'ขอย่างเกยว.”

๔3 วาสฏิรุ้'กู่รกขธงข่าห!?,า ไก่พก!'ยนหสกนก!)ราชซู่เตใกักนธโค้ ควย!เระการฉะน. ๑*วฺ ในหมเขา ชายอากนทุกะ!ล่า!รองถงคอนทแล่วมา ซง!ท่ากยพนกวามหลง ท่าให้!คมกนใรรนถงนิงอน!!)!ยึนกร่หนิง, เอามอปร;ท่11หนำผาก หายใ?ยาวแล่ว์ รงเล่า!รองก่อใ!):— กก่อนภรากา, สร!)!รองก!ล่ามา!เลว ก่อ ข่าพเรำไกัไ!)หาก่ร่ก์ทก- กนขาคเสยโม่ไก่ไลย ม่ระหนิงว่ากกอย’ในห่วงกวาม!มากามสุข แล; เหมอนว่า!ดาร; ไม่ไก่ถกก่นสะนน. กรงหนิงธกธย่ไม่ไห้ คองหว ออกมาก่ง ๆ ทเกยไกัยนยางกนพกว่าโลกเรานมแก่ทุกข และย'ง'เ;กก หนิโลกไม่!)รารถนามาเก่คอกเล่า. ข่าพ!รารองว่า “โสมท่กก, กน เรานขางกน'ช่างโง'ย7เซย?รํง ก!หมอนว่าโลก!รานระหาดผกวามสุขเลิศ: ขึงกว่าลานธโศกน เยนไม่ม1แลว.’’ แก่ข้างล่างแห่งลานอโศกลงไ!] เขนเหวลก กอ ทุย!ขา. ข้าพ!รำกยโสมท้ก่ฅกำลงยายยนชิย่ ขณะทกล่าวกำขางก่นน, และก!ยึนท่ระให้ข่าพ!รำทรายว่ากวามสุขของโลก กมกวามทุกข!ก่ค เยนก!)ร'!เกนใย1. เพราะในขณะนนเอง มห้ร่ายหลายกนกล่มรุม!ข้ามา ตาราชเรา. ห้ร่าขนนระมกกนโม่ทราย เพราะมกทอมองไม่เห่นก่ว์กโ!.

(^\\ร0 เกเราะห์กอย่ศน่อย ติได'ข่ยิภมคานหลน,.ยึนหิน: เอาหลง์ย่นหโ4หน ศกรไกสะควกไม่ตองพะวงการสะกดหลง. เร่!ชิ'รสกกงนกไรชน'ไม่ สติ, เริมรยมป็ศฅรเพอยองกไเชวิฅและความร’กิ กกพนสงยเงยยกอย ติ และเอาอาวุธชิชิกกวํก์แกว่งติมแทงอย่างในยน. แค่[เรยกย'ของเรา รองเอะอะ?เงยศาร เพอกระคนพวกชองมนใหิรกหนำ สงเกคฅามเสยง พวกศํค์รเหนระมรำนวน ๘ หรอ ©0 คน. ถงแม่พวกหินึระเรสว เผชญกยนกพนกายชิย่างชำนานิ!กอเราทงสองกนกก, กร;นํนรุ''’นะ เรากไม่สระคนก, พวกม”น ๒ กนถกอาวชิชองเราลมกลิงไม่ง]:ทะพ มนเอง, กระทำใหอ*ายเหล่าร่ายทเหลอทำการไม่ไคถนก: กล สกกพวกมนเอง ระเสยหล่กให้โกนอาวชิของเราไห้ง่าย. ส่งเกฅว่าพวก มนถอยห่างไม่สกสองสามเม่า, เพราะโม่ไห้ยนเสยงมนหายโรร เราเหมธนกธน ๆ* I I* ■\"^ •'เม่^ ข่าพเร้ากระซขยอกโสมทตค ๒-๓ กำ, แล้วเราขยย์ถอยเลย ข่างไม่ ๓—๔ กร้าว, เพอลวงศตรให้มํน์เข่าโรว่าเรายงอย่ในทเกม, ม่ ไห้ข่งม่รากแทงเข่ามาตรงนน, ม่ลายคายไกกระแทกเข่ากยหินงอ ผายเราระทิมแทงเสยยชายโกรงไห้ง่ายกาย. เวลาเราเลอนม่ายท ไห้ พยายาม,ไม่ให้มเสยงแม่แค่น*อย. แค่ระเยนก่วยม่น์หไวไห้ขน ไรไม่ ทราย, มน?งพุ่งใส่ไม่ฅรงทซิงเราขายมา. หินใกนํนเห เยนเสนนกไม่ติกอย่ทผนงหิน, เหลยวกกเหนเยึนแสงออกมารากติ อย่างหนงซิง่เซค่างตะเกยง, แลเหนามกและนไ)กา โผล่ออกมา ผากลม.

๔ดา ในัไผ่ทเราใช้สำหรยข่ายยนยค้อย่ในมิอซายขำพเร่า. *1 ขำพเร่ เอาโม้ไผ่ทิมออกไ!]เค็ม แรงตรงทเหนว่าเขนกน. เสยงร่องแหลม, และ แสงสว่างกักยวย แลวไค้ขนเสยงท่ง์ฝ, เชนอ้นแสกง,ให้เหนเยนพยาน ว่าผมอพุ่งหลาว1ใกผลสม!]ระสงก.1 ในคอนทิตรกมนฅกคลงกนนเอง เราไค้ช่องรยสาวกาวหนไ!]ขงัทางทเรามา. พวกเรา'ชำนาญล่ทางไกัก เพราะขนลงเสยรนเรน กังทรายว่าทอนทหนก่อไ!]เชนซอกเฃาแกยเขาม หนทางทงะขายชนขนใ!]ไค้ง่ายกว่าทิแล่วมา. เยึนกราวเกราะหกทอาย เหล่าร่ายเลิกไม่ไล่คามมาเพราะมกมาก. ส่วน'ขาพเร่าช้(หะหมกกำลํง์ รู้สกว่ามยากแผลหลายแห้งโลหฅไหลออกมาก. สหายขำพเร่ากกอง ป็าวฺเข้เหม่อนก่น แท่ไม่ลกรรร่เท่ากโเขำพเร่า. กร่นลงมาถงทราชไกแลว, กนกเสอผาเอามาพนแผลชว่กราว. ขาพเร่าเกาะโสมทฅฅ พยุงคิวกล'ไเมาถงช'านไค้, และท่องนอนเงยอย่ กยทหลายส!]กาห. ขำพเงาท่องนอนขวยมกวามเกอกรอนถงฅรกณ: ไหนแผลทถก อาวธ?ะ!!!นพช!]วกรวกเร่า มไข้เขำแทรกทย, ไหน1?ะกกถงก่ร่ก์แทยใ? งะขาก, ซ่าขํงเกก!]ร่วิคกอย่างใหญ่เขำถม กล'วนาง?ะท่องเร่ยไข้ไค้ ทกขํถงแก่ชวิค เพราะรู!]ร่างแขยยางราวกยกอกไมัอนแยยยาง ไฉน?ะ ทน'พงข่าวเรองขำพเ?1าเร่ยหนกอย่ไค้. เมทินผัภกกไกไ!]เขขมเยอนส่ ข่าวท'งสองผายให้ทรายทกวํน ซ่าไผ่ลมนำเอากวามรกกวามกกถงมา 1ลำโลมใ?เสมอ ไค้ส่งกอกไม้ฝากไ!]มา. รนขำพเร่ากขวาสิฏ^ใช่หูกกํน์ ท่ว่ยเกรองหมายชองกอกโม้ไค้ขำนาฒฺ. ท่อมาเมอกำลงก่อยพนกช

๔ (^ อย่างเกมย่างแล่ร, กยอกข่ารกนทางกาพขกลอนย่นไพเราะ. กรามเยฺน ไฝเพยงทเล่านกงะพอทนนอนเงยอข่ไก, แห่ย่งึเกกเหกุการขนอย่างท ชงท*าให้'ริคกกงกาลภายหน่ามาก. ขำพเง่างะขอกล่ารโนทนก่วย ราเรองทเราถกม่ร:ทุยรำยนใม ลลไเทงะไม่ร้ว่าใกรเยนผกิกรำย. แท้งริงผู้กกรำยคอย่ายสากาเกยรกุกร ม่ระธานมนกร ซงเยนผทเข่ามาแย่งลกกล่งากขำพเง่าในอุทยานย ทขำพเง่าไม่ลมเลย. มํน็เองเขนผังางย่ายเหล่าพาลมาทำราย โช่อนไกล กงเขนเพรา:มนสํงเกฅเหนขาพเง่าไม่'ใค'กล\"ยไฝกโ)ท่ ทูต เกกกรามสงสโ] กอยก่อมสะกกรอยกอย่งนทร่าขว่าไม่ทลานย นายช่างทองเสมอทกกน. อน่งงา! ลานอโศกของเราน่หนอ ยกน่มากลายเข่นเหมอน เกาะทงผหายลง'ไม่,ในทะเลเสยแล'ร. งริงอย'ข่าพเง่าอางสละชรฅเพอขน ไม่หานาง และกงแม้ว่าวาสิฏรู'งะผาย่นกรายออกมาพยก่รยทกกน: กง นกไม่ร่า. แท่รฝการม่ไท้เขนเซ่นนน, เพราะอายสากาเกยรทรซาก น่ากรามไม่ยอกเล่าเรองเราลอยพยม่ะกํน่แก่ขกามารกา ของ นาง เยึน แน่ ก่รยท่อมาไม่ช'ๆกม่รากฏว่าราล่ฏิรูถกกโเกรไม่ใหออกมาเทยวเล่น ท ลาน ไนเรลาเมอพระอาทกยตกแล่ว, อ่างว่างะเยึนย่นกรายแก่ร่างกาย เพราะ เพิงหายเงยไท้ไหม่ ‘ๆ. ก่วยฝระการสะน่ กรามรํก์ขชิงเรากเสมอนไร้ทอาศยเสยแล'ร. แก่ก่อนนอางพยกนไกลโ) ๆ ไม่มใกรรและไม่กองกสรไกรเหน, ย่กน่งะ พยก'น่ไกักแท่'ไนทเยกเผย ไห้โลกเหนไก'สะกรก. ข่าพเง่าไก'พยวาสคูร

จกกร'!หน4 หรอสองกร*ง กล่ายก'ย์ว่าประรวยพยก่นทในอทยาน ซง เราไก่เกยพยก*น์เมอก่อนนเยนกรงแรก. ธนรรา ! ถงไก1พยก*นึกเหมธน ว่าไม่ไกพย เพราะลอยพกก่นไก่อย่างเร่งร่อนเพยง ๒ —๓ คำเท่านน ก่วขผกนกงรอยคาพนคากอยผองกเรา. วาสิฏิข่ไห้รองขอให้ข่าพเร่าออก รากเมปึงไม่เสยก้นท กํวขระม่อ*น์ฅรายร่ายแรงมาส่ขาพเร่า. นางแสกง ใ]รเวทนา ว่าไม่กวรเลขทนางคอกงหน่วงเหนยวข่า?'น-รำ'ไวมให่ออกราก เมองไ?] รนเขนเหคุให้ข่าพเร่า ณ ยกนคกธย่ในม่ากแห่งมฤกยเสย แลว. ขางท่ในเวลาทก่าล*ง์พกนเองอารมผู้ร่ายใหม่อกพวกหนิง ผผุ้ร่าง เอาชวก. หากขาพเร่าไม่ไฝเสยทกเมองก่นท่ เพอให้พนภ'ยี, กเท่า นางเยืนผฆ่าคํร่กืของนางเอง. นางกล*นความสะอนไว้ในอกรนสะอกพก ไม่ออก. ข่าพเร่าไกว้เค่ท่าเสย ระเข่าไม่ม่ระกองม่ลอยม่ระโลมหรอเช่ก นาคาทไหลออกมาพราก ๆ กไม่กล*'า, รำเขนรำใรแห้ ๆ. แค่ทระพราก รากนางไม่แค่ย่กนน ข่าพเร่าเหลออกทนไก่, รงยอกว่าไหน ๆ รา?ว่อง รากก่นไม่นาน ระหาช่องพยพกรากนสองท่อสอ'? เพอฝากผงกวามรก ไก่อย่าง'ไรVาง. วาสิฎข่ท่าก่ร่ยาหน,าละห'อขกเหมอนหมกยฌุญ'' พอกขถเะนนรำ เขึนก่ธงผละรากกน'ไม่* เพราะมกนเกินมาหลายกน. แค่อย่างใ:กกาม ข่าพเราย*งเซอโนย'!๓ญา,ของ'ก่รํก'ว่'ากงระหาอยาย ให้ไก่ท่ย ก้น อย่าง โก อย่างหนง. ผายนางกำล'งวฅกถงชว้ฅข1าพเร่าระเยึนอนกรายกงระไห้ ม่รกษาหารอก่ย เมทน ซิงเยนว้มยญญา. กวามขอนขาพเร'1เกา]มผก,

๔๖ เพราะ,ในกนนนเอง โสมทํคค มายอกถงชุยายของนางทไท้ก่ก่ริไซ้ช่' 1หนผลสผกง์ม่งหมาขอย่างแน่แท้. (5 @ @ แปด ดอกพา ณ ทถํกหลํงึกำแพง กรงโกสมพ กานคะวนออกไย่เลกนอย ม ย่าไม้สิเสยกอวัเงาม ช่งทํถก เขนย่าไม้ธนค้กกสิทธิ. ภายไท้ โย่ร่งร่มรนน มเทวาล่ยุซิงในเวลานนฝร*ก์หกพํง์เฅมท โม่เคยมไ ทำพลยชา ณ สถานศกกิสิทธิ'ของยุราถเน่ นมนานมาแล่ว. เพราะพระ กถษณะช่งสิงสถฅไนเทวาลข ไท้มม้สร่างเทวาล'ย์ทไหญิกว่าถวายใ โนกรุงเสยแลว, เพราะสะน*นเทวาลยของเก่ารงทรุกโทรม; ม'แต่นก เค้าแมวก่หน่ง กยหญิงแก่ม้วเศยกนหน่งอาศ้ยอ?]เท่าน”น กนน่ย์ถอว่าต่กฅ่อก\"ยพวกภฺตผ สามารถไซ้ม*น์กเหฅการณภายหนำข ยกกลทมายซาและซกถามไก่ถกฅอง. เพราะฉะโณ'ไนเวลาเย่น ๆ างม้ ย่ระชาซนทงหญิงชายพาก'น์ไย่หาเยึนอนมาก รวมทงพวกหน่มสาวทม เรองโรกรกรวมอยกวัยไม่นอย. หญิงผวิเกยคนน่ มผ้กล่าวขว่ณ เขนแม่มกหมอผ. แก่แกระเยึนอะไรกคาม, ขวัพเรวัและวาสิฏสิกก่อร การกวามช่วยเหลอรากแกอย,, เพรา:สะนนเราก่งสองริงเลขิ เทวาลขนอยฑแกอาศยอย่เยนทน*กพยก่น.

(X^ รุ่งพ 1 ขำพเร่าเอาโกเทขม เกวยนออก เกนทางกะ เวลาไฝไห้ เหมาะก่ยึเวลาทย่ระซาซนไฝร่ายกล่าทหรธไฝกาลว่าความ. ทกะไฝใน เวลาพลุกพล่านเช่นนและกุมกชิงเกวยน?งใร่ไฝ']นถนนซิงเ,'ขนทฝระชมชน กเพอให่สาคาเคยร ฅวศครเหนหรอทรายว่า ขาพเร่าไก1ออกรากกรงไย่ แล่ว. ขาพเร่าออกเกินทางไฝส่กสองสามซวโผง กหยกพํก์เพอกางกน ทฅม่ข้านใหญ่แห่งหนง, พลอยทำให่ยรวารของขำพเ?'ากใ?มาก. ก่อน เวลากำเลกนอข ขำพเร่าร่ก์แรงแค่งคํวฺฝลป็มเขึนกน'ใช้ กระโกกขน หลงห่ายอนกลยไฝกรุงโกสไ!พ้ฅามทางทมาแลว. เวลากำแล่ว กว่าขำพเร่า?ะ'ไฝกงข้าสเสยก กเ'ขนเวลาผกท- เกยว. ขถ!ะชํก์ผาไฝในระหว่างคนไม้ไก่กล่นก?)กยํว่ชงยานเผย ส่งมา ?ากพระกฤยณของโยราณ ฝระหนงคธนรยขาพเ?าให้ชนใ?. อกไม่สู้ ขำ ก่เห่นยอกหล่ง์กาครำคร่าของเทวาลโ) อนมเทวรฝอย่ในนนมาก มาย, เหนรุปนอกเวาๆ แหว่ง ๆ ชิข่ภายใกัท่องพาชินเกมไฟ่กวยกวงกาว, ขำพเร่าไฝถงทกำหนกนกืแล่ว พอลง?ากหลงมากพอกิสหายรโของ ขำพเร่าเข่ามาถง. วาสิฏิเ'และขาพเราค่างออกอุทานควยกใ? แล่วัโผ เขำหาก่นั เพราะไก่มหวโพยก่นอก. ขาพเร่ามาระลกถงเหคทเล่าน ยํง์ Vาไก่เยมเงา ๆ ว่าเราทงสองมไก่พกถงเรองอน นอก?ากกระซิยกระชาย แสกงกวามรกกวามอาล่ย์ก่อก่น ลมสิงอน ๆ เสยหมกสิน, รนกก]? สะก่ง ก่วยมยกส้ควกระพอพกผ่านหนำขำพเร่าไฝ, ฝระกอยก่วขเส ยกกระพอพํกกโเสยงนกแสกสแกสถาไฝ, และก่อไฝกใค้ขนเสยงเยน เสยงระฆโแคก กระทำ'ให!รารูสกกน?'ากภวโคแห่งความรก. เหกุทม

๔๘ เส้ยงระฟ้นพราะ เมทน เขนผ้สน กระทำโหนกแสกกกเงยินหนไ เมทนนางผมโ?ขาร ส่นระ*นงโห่เราริคว, เพราะให้เหนหญิงผู เกินคุ่มเขามาแสกงกริยาโกร■อ ก่วยแกไกยินเสยงโครมาพูกกนอย่เน ยริเวถเทศกกิสิทธิโกยไม่เกาะหรอส็นํระฃงโห้ร. เมกิน แร้งแก่หญงชราสมขโขราณ ว่านางไกยินซปิเสยงเกยรกิ คุณขขิงแกว่าเยึนผยริสทธิ มความริเขนมหศงรรย, นางกยชายหนุ่ม กนน-ซไย่ทางโสมท่คก -ร้งธคส่าหพาก่นมาเพชิใคร่รกง เหตุ กา ภายหนา. หญงผ้วิเศษเงยหนำ คากวากไปในทองพาแลวัอขกความเ ว่า เวลานกาวกจุคกิกากำลํง์อย่ในราศอโแยึนสิริร่วมกาวเหนอ, แก หวงว่าทวยเทพกงทรงช่วยเหลอ, ว่าแลวเชิญกนทงสองให้เขำไย่โน เทวาลขพระกฤษณ ผัม'ชายา'ใน'ขณะเกยวกนถงหมนหกพนรอยคน (โกย แย่งภากเท่าร้านวนซายา) และทรงยินกขงความปรารถนาให้ก่ริกสำเรง ส่วนขาพเร้ากขวาสิฏิรู่ ชิงทำท่ว่าเ,ขนกนโชักอยปิย่ฃวังนอก. เมปึอข่แก่ลำพงสองท่อสอง เรากไห้ปฏิญญาแก่กนว่า นอกงา ม้ร้งราชงะคร่าพาเอากวไป เราฑํงสองงะซ่อส่ท่ย์ไม่พรากงากก่น เมอขาพเร้ากส่ยไปยานเมองแลว พอส่นฤคฝนกรยกลไเมา. ไก่ปริกษ หารปึถงหนทางทงะให้ยิกานาง ชิงเขนมหาเศรษชุมงก่งฑสด ยินขอม โหเราห่ง์สองไก่อยู่ร่วมสมกรสโมสร. พกกนพลาง เรากสวม กวัยความปลายม่ลมใงงนนำคาไหล. กกรทำน, โนเวลาย่กนํขำพเงร่^า' ร้าไก่ร่าง ๆ ยงไม่ลม. แท่ขำพเงาไม่สามารถง;พกถงกวามริสกขาอ' งเร โนครงนนโห่ถกไก่อย่างไร นอกงากท่านงะไก่ประสพมากํย่ท่าเอ

เวลา?ไ'ช่างล่วงไฝรวกเรวเหลอเกิน เพราะไม่ชำโสมท่ฅคกย เมทนกออกมารากเทวาล'ย. หญิงผวิเสยรยอาสาร:ทำนายความเยนไฝ ของเราโนภายหนำใก่ทราย. แก่เมทนสะกงหกก่วึ ออกอุทานว่า“โอย! ถาเหตุการณภายหนามแก่ร้าย, สน?:ทนท?มานอย,อย่างไรไค้ รุ” หญิงวิเสยผหว่งิกคปิยว่า “ร:ร้ายไฝไก่อย่างไร รุ กชาตากยอก ว่าก่ ไม่ม่ร้ว่ยอยางไร.” แก่ วาสิ01\" ไมส'เชอ ส:ธน โผกอกคอชำพเร้าไว้, แลวพกว่า “โอย ! ฉนว้สกเยนลางเหนเหตุการณภายหนำพงเราร:ไม่สู้รายรนนก: โหหว่น์ว่าเมอรากกินไฝแส่ว่ ฉนร:ไม่ไค้เหํ่นเธออก” ชำพเราไค้ขนอย่างน รัสํกใ?สลกเหยวลงวาย เกรงร;เขน?รง เอาเซ่นน'น, ไก่พยายามแขงใรแสกงเหตุผลแก'นางว่ากงร:ไม่เยน เช่นนน. แก่กํ่ไม่สำเรรผล นางกลยมนำตาไหลลงพราวแกม ผองก ชำพเ?าก่วยกวามร้กความละหอย, กว่ามอชำพเร้าทายไว้ทอุระฅน พลางพกว่า “หากเราร:ไม่พยกนอกโนโลกน, เรากร:รกยาความ ซอสฅย่ก่อกินํคลอกไฝ. มิใช่ฤๅเธอ? เมอช่วิตอนสินแล:ส่วนเยึนทุกขอ ในโลกนสนไย่แส่ว, กขอไหว้ราท'งสองไฝพยกิน์ในวิมานสวรรค ร่วมสุข •ก่นท่อไป. กามนํฅ, เออรงใหสญญาขอนแก่สนหน่อข, ระทำใหฉํนํ ชุ'มชน,ใรก่อส้ก่อความทกขทอ'เรผมา'ไค้!กกว่าส่อย'คำอํน็เลาโลมอย่า'ง เพราะขนซิอว่ากรรม เราระหลกลหนไม่พน ท่องฝล่อยไฝกามกรรม เหม่อนก่งกร:แสนำทหํกืหาเปีาก่นธว้ลอยไย่ฉะนน.”

๔๐ ขาพIVากอยว่า 'ำาสฏรุ' ยอกรก, กำ?:ก่องอาก็ยกวา:-แขนไย ของกรรม, ไฉนเราระไกพยกนเล่า ? แก่ไหเราหวงว่า?:ไกหยกนโหม โนโสกนกกว่า.” วาสิฐสิ “โนโลกนมแก่สิงมายาไม่แน่นอน. แม่แก่เว พกกนอย่ขถ!;นกไม่โซ่ของเรา, ร;มแน่อยู่กแก่โนสวรรก.” ม ซ่าผเร่า - “สวรรก่ม่หรอใ กำม อย่ตไหน?,' วาสิฏ'จุ' — “สวรรก่อ'น์มกวามสว่างร่งเรองหาเขคมใก้น'น อข่ทางทศค;วนคก. กำผมโ?เกกเกยวร้สกเยอหน่ายโนสิงขิงเยนว โลก, แลวกห้?กกเขนสมาธิมุ่งแก่สถานป็นเยนยรมสุข, ก?;โก้ไ!]รุ อย่โนกอกยํว์ขนแกนสวรรก.^ ผ้โกม่งแก่สวรรกํ, ก?;เขนย??ยไห้เ กอกไม้ทพย ขนในนำอโเก็กทิสิทธิโนท;เลแกว. กวามกรกนกฑย ทุกกร,ง กวามกทกร:ทำทกเมอ เขนเหกโหกอกไห้ทิพขน*นเ?ริฌูยงขํ้น กำกวามกกวา?าแล:การกร:ทำเขนไปโนทางชว์ ก?:เยึนเหมอนกงหนอน ทย่ป็นไสิโห่กอกให้ทิพขนโแหยวแห่งไปโกยเรว.,, เผอนางพกก่ง์น กวงกาก(ๆวาวกงแสงโกมทิเทวาลย, เสิย พกกกํงฺวานหวานกงเสยงกนกร: 1 แล,วนางยกมอซไปทางยอกก่นสิ เสยกทเห็นกำทมนทนกรงทํองพาทมทาง'ขิางเผอก เหนสกาวราว เศวคศิลาพากเขนทา รไปโนนภ ากาก็ ขิงมกวงกาวพราวพร่างกก่งเทว ผวเก็ยไปโปรยไว. นางรองว่า “กูซ, กามนก, นนกอแม่กงกาโนสถานสวร:ก่. ■ขอโหเราปฏิฌูญาก่อพร;กงกาโนสวรรคชงมน่าขาวก่งเงินยวง [โ

(3?6) เลยงกขิกยวในตะเลยนสวรรก่โนน. ให้เรามุ่งก':งรกแน่วแน่ เก การไป!]ระสพสุขอข'นิรนักรกาลยนนนัเถิก.,, ฃาพเร่า ให้ กนใร?เข่างไรพกไม่ถก ย\"งเกกกวาม-ซายซงเข1าไ!]ใน คางใ?, ยกมอขนประสานกโ!ขปึงนาง ร้สกประหนงว่ากางใาของเรา ก่งสอง ในตนทตนใกลอยขนธย่เหนอกวามทกขํแห่งโลกน ขนไย1'*กิ อข่ในกอกพายนสวรรค์ ป็นักอปรแท่กวามยนัเหงรกหาเขกกิสกมใก้. กรนแห้ว าาสิฏ,รุ' กเหมอนว่า หมกแรงกำลงตระเข่งคาามร โนกาง?ก ทรกกิว์ลงนงในขิงแขนขำพเร่า, เงยหน่า แสนละห้อย เผยอขนรุมพก-ขาขเร่า เยนการลากรงสุกทำข, แลากผะหงะหงายสิน สมทุก. ขำพเร่าก่อย?)ระกองนางมาสิงไว้ในอุ้งแขนของเมแตลนว, .1,,, ฑะโกกขนหลงม่าห้อขิขิกรากทนนไ!] ไม่กห้าระเหลยาหล่งมากแมแค ก:04Vเก^ยว. ๑๑ ๓ ใต5ดาวโจร เมอกลํขมาถงหม่ย่านตกนของขำพเราพํกแรมกนอย่นํน, ขำพเร่า ไม่ รงรอ รข!]ลกกนใช้,ให้กน. แท่กว่า'ระร่งสว่างกอกกงสองสามช็วโมง พอสว่างกออกเกินตาง. . ^ รอนแรมมาไก่ถงวนัท ©๒ เวลาประมาณเทยงานั กํถงหุยเขาร่ม รนมาก อย่ในแกนหม่ไมแห่งแกว่นเวสิส. มแม่นำนอย นาใสก่งแก้

๕ไ ไหลเออข:ก!วขว,ไปในก่งอินเขยวชะอ่มกรง?')ลากนอ้ข ๆ ซิงมไม้กนคำ ออกกอกกกกก่งกากไว้ ส่งกลนหอมพงกระ?ายไม่ทวยรเวณ. ณท แห่งหนง อ?]ในราวกลางหยเขา ไม่สห่าง!ากแม่นำน้อยนนนํก, มฅ ไทรใหญ่ใยหนาทยเยึนเงาย่กกลมลานหญ้า ชิงเขยวกงมรกท 1ห้ร่มร ส่วนรากทขอ้ยลงมาเขนก่นน้อย ๆ มรำนวนน้ย้ไกักงพ่นึกน, กลายเข สมทผห่มไมโ-เหมา สามารถใหกองเกวยนอยางของชำพเรำห่งสยเท่ พกอาก็ยไก็อย่างสยาย. ชำพเรำรำทนไกัก, กรงเมอเกนทางผ่านมาทางน้ในเทยวขาไย กรุงโกส'ฆ พ, และไกกกลงใ??ะหยกพกแรม ณ ทฅรงน. เพราะฉะน่นั ?งสงใศหยก ฝลกโกอเก?ากแอก ย่ส่อขให่เลยลำธารลงไฝคมนาท ใสเน้น เพราะเมป็ยลาหิวกระหายมานานแส่ว, และกินหญ้าอ่อนทขน เขยวอย่สองขางลำธาร. ส่วนกนใช้กพากนลงไย่อายนำชำระกายให้ ซุ่มชน, แส่วเกยกิงไมแห่งมาทำพน?กไฟหงกมอาหาร. ส่วนชำพเ ไกอ้ายนาฌิกยานใ?แส่ว กนอนแผ่กามสยายใ?ใกัโกนไทรทอนทร่มร ทสก, ถอเอารากไทรทผกพนกินเขนหมอนหนุนนอนอย่างสำราฉ] เพอ งะ,ใกันกมิงวาสิฐรู’ แส่ว?:ไกเกลิมหส่ย์และผ่นเหน. กวาม?รงก็เย เซ่นนน พอม่อยหลยกผนเหน วาสิภ'ชุ' มา?งผอขาพเรำเลอน?เอ{เขน ส,1เมอ\"งสวรรก\"ํ1 ! ^\" ทโเใกนนมเสยงเอะอะกงก่ง กระทำให้สะกังกกใ?ฅิน, ล .แลเห่นกนถออาวธเขนรำนวนมากมาลอ้มแน่น กส่ายกไเว่ามผ้วเก็ยน้ม้ท ให้มขืน. มิหนำซากามสุมทมห่มไม้ทถํก์ไม่ กมรำนวนกนเพมกน

๕๓ มา. พวกเหล่านเข่ามาถงเกาขนทขาพเร่าสงใต้ล่อมวท^งคห'นว้ไ,ม้แสน: , แแ. กำลงต่อสู้กขคนของขต้พเร่าซงล่วนเขนกนเคยชั้นต่อการยน. 1งไต้ต คานทานกวขกวามกลาหาญ. ในไม่ชาฃาพเร่ากร่วมมอเข่าไปต่อสู้ กาย. พวกโรรเหล่านทถกขำพเฑประหารเสยก้สองสามกน. ขถ)ะนน เหินโรรคนหนิง รปร่างสงใหญ่ เครากก มหนำคากุร่ายน่ากล,’วี, ร่างกาย คอนขนเปลใ)ข มนวแม่มอคนร่อยเข่นพวง กล่องกอใว้เย่นสามสาย. ในท*น์ทฑ่นใ ก ขำพเร่ากระ ลุก'ใต้ร่า'โ ไรคนน เหน?ะเขน องคลมาล ?อมโ?รกราย'ใไหมฬ เทยวย่ล้นสะคมเผาผลาญยานซ่องฅามนคม หม่ยานมานกฅ่นินกแล้ว ไนทยางแท่งรกรางไม่มโครกล้าอย่; ล้าพย ผใคถงไม่มความผก กํไย'ฆ่าเสย แล้วฅํคนวแม่มอเอามาร2อขเย1นมาลข กล้องคอ. ข1าพเฑเซ่อว่า วํนน่คงเยนวาระสกทายของขาพเฑ เพราะ โไรใ?รายไกัพนเอากาพทถออข่ในมอขาพเไาหลกไป'ทนท, ชงถาเยน คนอนแลวขาพเฑอา?อวกไกว่า คงไม่สามารถทไะพนไนกาพหลุกไาก มอไค. ในไม่ขำขำพเร่าเสยทถกร่ยล่ามโซ่ทงเทาและมอ นอนกลิงอยู ยนกน. ผองคโกยรอย เหนกนของขาพเร่าถก6น่าคายนอนกลิงอข่ เกลอนกลาก, คงเหลอฆชั้วฅอข่แต่กนเกยว กอกนใช้เก่าแก่ของยิกา ข่าพเร่า ซงถกรมร่ยเอาคำใต้'โกยไม่ถกยากเร่ยอย่างเกยวกขฃาพเร่ เร่าพวกโ?รรวมล่น['ขนหม่ ออก”นอยู่ใต้คนไม้ใหญ่, มองกู'ข่าพเร่าก กวามขยิใร. สรอยกอแก้วคาเสอ, ซ่งไกเล่าให้ทานพงมาแลวกรงเผชิ แข่งลุกกลสาฅาเกยรกะชาทขาท- เย1นสรอยกอทมารกาข่าพเราสวมใต้ เอง, เพอเซึนเกรองรางก้นก้ยในกราวทรากมารทาม''ส1-ยกนถกองกลิ-

(^ (ร. มาลก:ซากเอาไฝเสย. ร่ายขิงกว่านน: กอกอโศกทขาพเ?ากศกวก1•เยไ'' กยกวงใ*แก่กนทพยกนยนลานธโศก กมาสูญหายไฝควย. ข'1พ1'!'1 นกว่า ทเหนเยนสแกงกอกนอยๆอย่ยนหญาทกก1หยยยย'1 ไมหางไกส¬ รากข่าพเ?านํก กงเยนกอกอโศก. แก่ณ ทฺฅรงนน เหนโ*รหนุม คนหนงกำลงวิงกลยไฝกลํย์มา แยกเน่อโกหฆ่าเอาขนยางยยาง'โ ก่ย “I ไฝส่งเลยงกพวกเพป็นทกิ\"1ลงร่า!รงกินี, ซ่าเหนมนเกเหลาออก รากก:ภกกมกนกน เสยงเอ:อ:ราวกยฝงสกว. กราวเก หไกเหนมน เหขิขขยาใ!เขนกอกอโศก ซง?มหายอข่ภายไค้ผาคนอินโสมมของมน. ข่าพเรารสกฝวกราวกลายก้ย์ม่น์มาเหยยยยํ่ากลางห่ว้ใ!. พอมนก้ พนไ!]แล*ว, ยอกหญ้ากก่น์กอกอโศกเผยอขนมาให้เหนอก กเก่นข กว่าเก่า, แก่ในทสุกกสายสูญไฝไม่ไค้เหํ่นอิก. ข่าพเร่ารำพ วาสิฎจุ?:มยนอย่ใค้ก่นอโศกยนยานไก่อโศกเพอพงข่าวควาวของขาพเ หรอ. ก้าก่นอโศกไม่สามารถยอกนางไค้ว่าเวลานข่าพเ!าอย่ในทอย แก้ว, ก็?ะเขนการกิหาน'อ!),ไม่. เพรา:ก้านางทรายกวาม?วิง, ไฉ กวงใ?ย่นอ่อนล:มน?:สามารถทนเกยไค้- ห่างรากขาพเร,าไฝส*กสิย สองก้าว องคลมาล มหาโ?รก้าลงเลขงกูอข่กยยวิวารอย่างรำเว คมเหล่าก้นโม่หยก. มองกหนำพวกโ?รเห่นสหก้าแก-งกรำขน 1 4 11 11 กขก้นเอ:อ: ยางคราวกถงก'ยท:เลาะแทย?:หยกกน. แค่ในพวกโ?ร เหล่าน มกนหนงท'ไม่ก้นเหลำIมามาย'ไฝคามก้วย. โ?รกนนิข่าพเ ?ะไก่เล่าก่อไ!!ในภายหลง.

๕๕ ในเวลานน น่าเสยกายอย่หน่อย ทไม่อาน'ขาใ?ภายาทโ ทใชพกกน. ขขน ?ะเหนไค้ว่ากวามรต่าง ๆ, อย่างใก?ะเข่น!]ระโ ใช้โค้กทสุกในเวลาเขาทอย?น, มนษขใม่อา?ทรายไค้. ห้าขำพเขำ สฺามารถพงกำพกของผ่น์ให้เข่าใ?ไค้, ระกใ?หานอยไม่. เพ ทมนพกออกมากง เกาว่าม'นพกถงกวามเยนกวามคายของขาพเขำเยน แน่. ส่งัเกกหนำและกรยาท่าทางของมนเวลาพก เหนไค้1ชคอย่างน ฯ^'^ บ ว่ามํนแลยสิน!]สินคามาทางขำพเขำย่อย ๆ. ขำพเขำแลกก่วฺนาย เห้น แลวใหกาลเกอกถงเรองสรอยกอเกรองรางของขำพเขำ ทใช้สำหรย ยุองห้นึฑทุษฎโทษการกให้ราย, ชิงเวลาน่ร้สกว่าผํน่เพ่งกอย่า ทขาพเ?,าร้สกเช่นนก่ไผ่ผก เพราะก่อภายหลง ไกํทรายว่า'ขาพเข ผ*น่าลกน1องก่ว่สำค'’กู้]ของผ่นัคายก่อหน่าก่อคาม’น. โ?รทขาพเร่ ไก่ความว่ามผมขเยยมในการใชกาพกกว่าพวกม่น่ห้ไเหมค. ทดวนาย ของมโเงกเวนย'งโม่ฆ่าขาพเ?'าเสยในทํน์ททนกวน, กเพราะมนดองก ร:ทรมานขำพเ?1าใหสมแคน ให้ก่องคายอย่างชา ๆ. แค่พวกมนไผ่ คว้)งการ?ะให้ลาภอฆ่ผ่ราคาของผ่นักอก่ว่ขำพเร่า ชิงมนกอว่าเข กลาง ก่องสฌูหายไ!]ในอากาคอย่างทนายโ?รดองการ กอ ฆ่าเสย. โ?รกนหน่งห้ว่โล'น โกนหนวกเกราเกลยงเกลา กเยึนทว่า:'ยนนกพรก ของพวกม\"น, คงเยึนฅํวการทไผ่เห้นพ่องกย องกสิมาล ในการท ขำพเขำเสย, และกเหมอนโ?:ผนกนเกยวทเขำใ?สามารถเหนยวรง กวามกร่ายของพวกโ?รไว้ไค้, ท'งกเข่นกนเกยวกนก'ย์ทขาพเขำไ พกไว้ขำงก่น ว่าเยนผทไม่กนเหห้าในฃลแทเลขงกกน. เมอม้นโค

๔๖ กนเยนเวลาซำนาน, ยางกราวถ'5กํย องคลิมาล ลุกขนกรำกาพ เยน ■ก่งนกหสายหน. แค่เยืนกราวเกราะหกของข่าพเรำ ทความ,ซน:กกอย แก่พวกหรํงืฝระโยชน์ในทรํพืย มากกรำ!]ระโยชน์ในการแกแกน. ในทนกวรกล่าวเสยควยว่า ทวกโวรขธง องกุลผาล เยนโวร ชนิคทเรยกว่า “ผส่ง.” ทเรยกก่ง์นเพราะมชิรรมเนยมขธงมนอ ข่อหนิง ชิงกำวขใกรไว้ไก่ส่องกน กํย่ล่อยใหกนหนิงไย่หาเงนค กามแท่รำนวนทผํน์กำหนกไว้. กล่าวคอ กำมนว'ยไค้ ทงพ่อและลูก กส่งค่วพ่อไย่ห'!เงนค่าถ่ายสำศร'ยลก; กำเย็1นพนธง, กํม กน'ศนิง; ถาเย1นกิยยก1เอาวารย, กย่ล่อขกยย่ไย่; กำเย1นนายกํย์ย่าว, กย่ล่อยข่าวไย่: เหตุฉะนิ พวกมนวงซอว่า “ผู้ส่ง” เมธกวามม่งหมา ของมนมเช่นนิ, คามชิรรมเนขมของมน วงไค้เวนชว้ตคนใช่เก่ ของยิกาข่าพเวาไวกนหนิง, นอกนนมนฆ่าคายหมก. กนใซกนนแม มอายมาก กขํงืแขงแรงย่ระเย่รยวอย่ มท่าทางเยืนคนฉลากชำนาก]. ความว'ริงก่เช่นนน, เพราะเกยเยืนผู้ควยกุมกองเกวยนไย่ขายไกล่ลค มาหลายกราวแลว. ณยกนิ กนใชของข่าพเวาขนวากเกรองรองวำไค้ แล;มนม่ล่ คว่ไย่ในเขนว่นนนเอง. ก่อนไย่ ข่าพเรำไค้สงเสยเยนกวามลยฝากไย่ ถงยิกามารกาของ'ขาพเรำก่วย ชิงพวกโวรไม่ขกข่อง ก่วยไม่เห ข่าพเรำวะหลอกลวงมนไกอย่างไร. ส่วน องกลิมาล นนเอาใยกาสมา ขกเขยนเยืนเกรองหมายสองสามคํว์มอยใหกนใชํของข่าพเรำ. ใยคา ทข่กเขขนนเท่ากํยใยเยิกทางขากล้ย, เมอนำเงนค่ทค่วมา พยโ 1

ก่ง นิา) อนกไม่กลาทำชินคราย เพร4าะซ*ิอเสิยงของ ธงก6* ล๘!ิมา^ลกเยนทํเกรงขานI สิวไ?] โ รรผรายทว่ากล้าล่กฝลนถงเกรองราชยรรณาการ กหากลำ หาญพอถง?ะแคะกองของทเยึนยรรณากา:ขชิง องคลิมาล ไม่. ในไม่ชำ มนถอคเครยิงทงฑํขำพเฑอยิก เพทะรกอยู่ ข^พเฑัคงไม่ยาพ!!เหะพยายามหนมนไป. ขำพห าใชป ระโ-ย'ชน'ใน ครํงแรกเมอพน;?ากเกรชิง?องรำแสิ: กอ รยกรงไปย*งกอฑอโศก ชิง ขาพเรำเหนว่าหายไปในทฅรงนน. โอ้ ธนิ??า ! แม้แต่เกยของกอก อโศกกไม่เห็น ก ประหนิงกอกชนแขขยาง ถกกนธนหยายของพวก มหาโ?รเหยยยกะทยเสย?'นเยึนภสมธุล. น?ะเยึนลางว่ากวาผสขในซวก ของเรา?ะขากสะยนอย,เพยงนิหรอ ? ยกน ชำพเ?าผความสะกวกขนลำงคามส่วน ไก่อข่กินและขาย ทกามไปก่ยืพวกเหล่ารำย กธยท่า?นกว่าค่าไถ่?ะมาถง ชิงก:ว่า!;ต มาถงภายในระยะเวลาสองเกชิน. โกยเหกกในระวางนินกกอย่ขางแรมเกธนผด ริงมการปล่น สะคมก*นคก ๆ ไป, เพราะเวลาเหล่านฅกอข่ในระยะกาล,/)พระแม่เ?า กาลกมกรองโ?รกรรม. เพราะละนน คกกลางกนท?ะเวนว่าง?ากการ ปลน การขโมยสกกนเคยวกไม่ไค้. ทปลํนถงกยเผายานช่องหมก!าง หม่ย่านกม่หลายหน. คกถ่งกนแรมส่ยห่าค่า เขนก่ถสมโภชยชาพระ แม่เรำกาลํ. มพ่ชํแสนน่าเกลํยกน่ากสิ, ไม่ใช่?ะซ่าแค่โกแ นัยร่านวน,ไม่ถวนเอายชาเทวรป, ยงซาซ่ากนท?ยมาไค้ยชายญอกกวย. เอาสิม้ริะถกซ่านชินขนแท่นยชา แลวแหวะเสนโลหิคใหญ่ให้โลห

ใ!)เขาฝากเกวร!]ร่างร้ายน่าเกลยกน่ากล*ว มหวกะโหลกคนเขนสงว''ล กลองก็!). ถกฑกนํนกมการร่าเรงรองรำกำเพลงชิข่างอุลามก พวกโท'กินเหล้าเมามายก่น1นไม่ไค้สค, ข้างกรธาร่าเรุงอย่กขพวก 1 ไ,หํหํ ’หญิงเกพทาส ชิงพวกโงรสกกร่าพาเอามางาก เทวาลย เพอ!]ระโยซน [นพปีน. ส่วน องกลมาล กำล็งกไง ท่องการให้ขาพเร่ามกวามสุฃข้าง, งงงกนางเทพทาสิสวยกนหนิงมาให้. แค่ขาพเงาผมใงร่ออย่แค่ วาสิฎ ไสนงะม่แก่ไงร่าเร่งก่วยหญิงชิน. นางเทพทาสเหนขาพเร่าใม่ เสย,ไงร่อง'ให้. องกล้ม'าล เหนกโกรธ แยกเชยวเกยวพนกรากเข้าผา กำกอข้าพเร่า. ถาไม่มโงรก็รยะโล้น หนำเกลยงไม่มเกราเข้ แล้ว, ข้าพเง่าเหํนงะถกเกนกอดายแน่. โงรศรยะโล้นพกสองสา องกลิมาล ก!]ล้อยมอข้งแขฺงกระท่างอย่างเหลกออกงากกอข้าพ เสิยงกำรามราวกโเสกวรายทผิกหกให้เชองไม่ผิกกน แลวกออกไ!]. ชายศรยะโล้นกนนํ ถงแมมองะยงมโลห้กฅิกกรง เนองกํวย ทำการยชายโใ)เงาแม่กาลิ'ยีนร้ายกาง, แค่กไค้ช่วยชวคข้าพเร่าไวส กรงแล้ว. แค่เกกไนเวลา กาวฤกยโงรขน ซายกนนร่หํํ๘! เขนขครพราหมณ์ งงท่องเลอกอ'าชพเขนโงร. ในซนแรกเข่นโงรพวกเก,* ภายหลํงึเพ * ฐํก เบ)นภาษา สินด, สํสกฤต เบนสก้ค แปลวา คน!กงคนปลนปสิอน, เบท ชอของโจรพวกหนง ไปกไแบนพวก ผสมก0บพวกเดนทางอน ๆ. ถาพวกเต็นทางเผลอ ต่ว ได้ชอง, ก็่เอาผํ้าพ้นคอทมอยู่ทุกต,ว!จร รดคอคนเด้นทางไห5ตาข, เทบเอาเงินท ของมคาแลว ก็เอาศพผงเสย. พวกนมภาษาพูดก้น!ดยเฉพาะ. อ,งกฤษเมอได้อินเด้ย ทไม่ทราบถงพวกน, เพงมาทราบและปราบสินไปเมอ พ.ศ. ๒๓๘๒.

๕๙ ผ้ส่ง.,' ไกเล่าให้ขาพเ?วั ประโยชน์ในทางวิทยาไถ้มาเขาพวกโ?ร ฉะนน ทงมหนาทสองขยาง: อยางหนง เยนกรผทาพธยู'ชายญ, พวก โ?รนยถอมาก ไม่แพ้ทนยถอ ชิงคลมาส ผัเยึนหํวืหนา, เพราะถ้าไป ปล่นสะคมไถ้มาก ก็๋ถยิว่าผนเง็เนค้ทำการยชาก; อกชิย่างศน์ง เฆนผ สอนล่ทัชิศาสนาว่าถ้วยวิชาโ?ร, ไผ่ใช่?ะสอนในผายวิชาการโ?รชิยวัง เกยว ยวัสอนถ้งธรรม?รรขาโ?รถ้วย. ตามทใค้สวัเกฅ เสกประหลาด โ?ไม่น้อย ทเทนพวกโ?รเหล่านมชิมมะอย่างหนง. ซ่งถ้าเปรยขเฑยย กนแล่ว พวกโ?รเหล่านกผก็ลชิรรมไม่เลวไย่กว่ากนอน ๆ. การแสกงล่ท์ชิ มกเยนไย่ในเวลากลางคน ในระยะแย่กถ้า'ข้าง ขน, เพราะเยนเวลาว่างไม่สู้ไค้ทำการย่ล่น์นก ?ะมกนาน ๆ เยึนพเศษ. พ1วใก,โ?ไร’ช'มนมกนในท'ไว่างเยไนนทํ4งกลางขา, นวัลอมกนเยึนวงอฒ?นทร่ ซ่อนล่นหลายแถว. ส่วนกวักรชงซอ วาชศร?? (วาก —ซะ-สย) น้ง' ข*ก็สมาธิ. แสงเคอนฉายแลเห็นศรยะโลน กไม่ผิกอะ'ไรกยกรผู้ส พระเวทใหแก่ศยย่ในอาศรมกลางย่า, แค่ว่าก็!เยผพงในทนล่วนม่หน้า คากรวัยกลวัยสกว่ย่ามากกว่าเยนศยขชน้กอย่ใน■อาศรม. ถ้งเวลาท เล่านขวัพเ?วัยงนก?วัไค้ช\"ก็เ?น ไค้ย่นเสยงพวกโ?รกํง์หิง ๆ อย่ในย่า กงหิงใหญ่แล่วกเยาลง ๆ ?นเยึนเสฺยงกลายลมพ'ก็, แลวักมเสยงห ใหญ่อกกล่าขเสยงเสอคำราม. แค่ทไค้ย่นชก!?นเหนอเสยงห้งกกอเสย วาชศรพ ซ่งเย่นเสยงทมกงั อนเยึนเส่ยงทายาทสยมา?ากพรามห้- อทํกากา ค้อวันพระเวท แค่กรงกกถ้ายรรพ. 7 ใ!

๖๐ ในการแสกงลทธิกํง์น่ พวกโรรยอมให้ขาพเราไฝพงก,วย; วาซศรพ ขอกระช!เขๆ ข่าพเร่า, ยิงกว่านนขโยนขํนว่าขำพเร่าเกกใน เวลากาวกฤษโ'?รขนเหมขนก่น, โงเหินว่าวํน์ทนงกงระ ไกมาเขนโ พวกเกยวก\"น, เขนการสมควรพงการแสกงนใว้ ระใกัเย่นอุย่นิสยก่ชิไย่ เพชิให้ท่านตรายการแสกงล่มชว่ามข้อความชิย่างไร ระชอ สาธยายข่อความยางกอน ซิงเขนอรรถกถาแกกาลสกรของโยราถเอน เยึนรหสยลทธิของพวกโรร และเยึนอรรถกถาทสำคํญ์ทสก. ©@๏ สิบ รหัสยล*ทธ พระสกรมกวามว่าก็งืน: “สเราคกถงเทวะก1วย ร]ๅ?- — หา มใกั !-ไผ่แน่น\"ก-เพราะความว่างฟล่า, เพราะคมภร, แล; เพราะกำนาน (ธฅหาส.)” กำอรรถข่างกนน วา'ชศรพผอรรถกถา?ารยิแก้ว่า กำว่า“เทวะ” นน คอ ทํก่เฑ. เพราะในพระสูกรก่อนนน ท\"ถเฑซิงกล่ารถงหักกล่าวก่ ของพระเร่าแผ่นกนหรขเร่าหน1าทกำหนกไวั เพขใช่แกโรร, เยึนกนว่ กํกแขนขาและรมก, เอาลงหมอนาเคขก, เอาน่ามนขางเดอกรากคอ, ย่ากม่ง์กร (เหินระเอาอะไรยกใหฝากอำ), กอกเลย, รงแขนขาไห กราก รลา. เพราะฉะนน รงเขนการสมควรพอทห้เขนโรรระกํองหลย

๖๑ ■ท?!ก อย่าไหเขา?ยไท้; ลำถก?'ย่ไท้, สนไร ?ะพยายามหาท'างหนิ. มยางกนกล่าวว่า เทาทํณ์ฑข่อมมแก่'ใ?รก่วย (กอเทาก โทษ). กุวามขอนพระสฅรยอกว่า “หามิ!ค;,, แล;ว่า “ไม่แน่นก.” โกยเหตุทกรรแสกงใหเหนแ?งสามสถาน กอ?ากยกุ)ถเารัเหคผล?าก ■พระเวท และ?ากภกวทกฅาทสยลํน์มา?นถงเรา. “ เพราะกวามว่างเม่ล่า ” หมายกวามกามหล*กแห่งเหกผลกอ ว่าถห้ขำพเ?าก่ก์ห'วักนหรอห่วัสดว่, กายของขำพเ?ห้พนเข่าไฝไนระวาง อนุฝรมาณชินแยก'ไม่1ไท้. เพราะชินฝรมาณนมล?)ษถเะแยกไม่ให้โก กาขของ-ขำพเ?า?งใม่ให้พนชินฝรฆาณ. เพราะสะน่น กายทว่าพนลงไฝ สิงเขน พนในทว่างฟล่าระวางอนุฝรมาณ. กกวามว่างเฝล่าไกรเล่า?ะ เยนผู้ทํ'าอ้นฅราย'1ให้ รุ เพราะการทำอโเตรายไนสิงทไม่มฺกึเท่าก*ยไม่ไท ทำข่นฅรายไนสิงไร ๆ. ก่วยเหตุนัท้ทเอากายพนลงไฝในทว่างเปล่า สิง ไม่ก่องรํย์ผกและ?ะรยเทาทณฺฑไม่ไท้. ลำการฆ่ามนษย์ม่กวา เซ่นน่ไซร้, กรรมอย่างอนทมนุษยลงทํณ์ฑแก่กนเยากว่าการ1ฆ่ากน?;ม ความ?ร้งอกสกเพยงไร? เริอง “ เหตุผล ” กมิก่วยฝระการสะน. ย\"กน?ะไท้กล่าวถง “พระเวท” ก่อไฝ. ในพระเวทธํนศํกกสิทชิสอนว่า สิงซิงมภาวะอนแท?ร้งมหน่ง เท่าน่นกอพรหม. ลำกวามนเ'ยน?รง; การซ่ากเข่นมายา: ไม่ไท้ซ่า ไกร. ไนพระเวทกล่าวไวมากมาย ไนดอนทพระยมยอกแก่น?เกก กวย เรองพรหม และก,วยเรองชิน ๆ ว่า “ผู้ใกเขึนผู้ฝระหาร, กสำกก

\\) |®0 ว่าคนเยนผ้ฝระหาร; ผัใกถกประหาร, กสำกญเอาว่ากนคาย. เฃาท็,3 สองใม่รัแช่งเลข. แ)หริงไม่มใกรประหาร; ไม่ฆใครถกประหาร.', ขอททำให้เหนงริง ในความ'?ริงอนลกซิงน มแนัอย่ใน กกาขชิงพระกๆขณะและพระขรซน. เพราะพระกๆยณะนน พระองคไม่ม กวามเยึนฅํน ไม่มเขกเขนทสุก: ทรงกวามเยนอย่เขนนิฅข์, ทรงสรรพ ศํกืกิ, เขนยรษอโ{มนยยกิกไปไม่ลง, เยนอคเทพ, ทรงพระกรุณา เพอช่วยสรรพสกีว่ให้รอกพน, 1งทรมานพระกา\"ย่อวการผาเขนมน กๆ'ขณะ; แล:,ในวาระสุกทายทเสกงอข่ในมนษยโลก ไก1ทรงช่วย กยํคริยแห่งฝาณฑพ กอพระอรชุนผมใ,?สงในสงครามทขโ)เกยวกโ)พวก เการพ โกยเหทุทพวกเการพทำประทษรายก่อพระอรชุน และภรากร ของพระองก. ขณะทํพืทงสองผายเข1าฝะตะงะสประยุทอก*น, พระอรชน มองไปในกองทพปรยกษ เหนๆภกิมกรมอย่ในนนมากแทยทโหมกก ว่าไก, เพราะพวกปาณฑพกโเพวกเการพเยึนลกเรยงพเรยงนองกน. พระ อรชุนเหนกงนกใทงายไม่กลำส่งให้กองทํพเขารุกรย เพราะไม่ช ประหารผ้ซงส่วนเขนญากิมิกร, กนนิง'อิงอข่ยนรถกกสลกหกเห่ ใ1}รนกอคก. ผายพระกๆษถเะซิงเขนสารถใหพระอรชุนเห่นเช่นนกขิม แล่วชไปทกองทิพ!!รยกษ แสกงให้พระอรชุนเหนว่ากนเหล่าน*นมภาว เขนคโคนขน แล่วกกโ)สินไย่เช่ารวมอย่ในพระผู้ทรงกวามเ (พระพรหม) ซิงอกกแห่งพระองกไม่มเริมคน และอนากฅแห่งพระองก. ไม่มเขฅสก หลกพนฑกความเกิกกวามฅาย —

๖๓ “ ผู้ใกเขา1ไ?ว่าตนเยนผู้!]ระหาร, ผัใกสำกกุ]ว่าทนถกประหาร: ทโสองผันนย่อมไม่รู้แร็ง. แทรรงไม่มใครประหาร ไม่มใครถก!]ระหาร ฉะน่นัเข้อรงเริม รยเถิก.,, เมอพระกกเษณะเคอนสคิกงน พระอรชุนก่ให้สํกุ]ญาณรย เข็น ธนเริมมหาสงกราม, ในทสุกพระอรชุน'ชนฺะ เพราะฉะนนพระกทุยณะ ผัอคเทพ1ซงไก่อวการมาเขนมนุษย์, ไก่ไม่ลยนสภาพกรามคนเขลาและ ความอ่อนแธขธงพระอรซน ใหกล'ยัเยึน?]ราชฌ์มกวามกกลกซงและเขน *วรยุรุษขXน. ' * กวช!]ระการฉะน กวาผรริงข่อมผก่วขประการก่อไปน้ - “ผัใกกระทำประทุษกรรมเอง หรอให้ทำประทุยกรรม, ทำลาย เองหรอให้ทำลาย, ทำร่ายเองหรอให้ทำร่าย, คร่าชว่คสํฅวหรอเอา สิง,/แขาไม่ให้, ก่ก์ซ่องทำลายเขา,ไปในเคหสถาน หรอลกขโมย ทร่พขสมยฅเขา, ทรอระก่วยเหตอนอย่างไ:อกกคาม; ผันนหาก่องรโ! ภาระมโทษผกไม่. และผัใก ณ ยกนและทน [อาขวานอนลโ)ไวคมกร่ย เปลยนสภาพของสิงมซวคในโลกนให้ลมระเนระนากกลายเยนกองเกยว กย่อมไม่ม่โทษผิก เพราะเหทุอนนน. และผัใกชย่ยนผิงใก่แม่กงกา ถางทางโกยประทํคย่ระหารเสยรายกาย ก'ย่อมไม่มโทษผิดเพราะเหคุ นน. และผัใกปิย'ขนผงเหนอแห่งแม่กงกา ถางทางโกยแรกทานกา: ให้, กย่อมไม่ไกัยญเพราะเหกุนน- ผัใกขำเพกุ!กวามมใรกว่า กรามสงยเสงยม กวามสละ1ซงกวามสุข, ผันนัหาขนซอว่าไห้ทำยุกุ! ทำกวามกไม'.

๖๔ และโกยเหฅทโลกมกวามเริมทนมารากพระพรหม เพราะฉะนน โลกกกองล่วงไย่. พระพรหมสรางโลกให้มขนแลวกทำลายให่ หายใร], แลวสร่างใหม่แล'ว'ทำลายโป: หมุนเว่ยนกนอยางนไม่มทสิน ■สก. เพราะสะนนพร:พรหม ริงไม่ใช่ระเยืนผู้สร่างอย่างเกยว, ยง เยืนค้กนสรรพสกว่ ชินมพราหผณและกย■กรขอย่ในวรรณซนสุงนน กวย. สมกโเช็ชิกวามในคมภริกอนหนิงมว่า “เรากนทงหมก, แต่เรา หาไค้ถกกินไม่.,, ความข'ธน ท่านทงหลายพงรัว่าเยืนวรนธนแทรริงของพระอกเทพ โนปางเมอเยืนแกะนำเอาเมธากิถมาณพไปสุ่โลกสวรรก. มาณพม ความโกรธ ถามว่าเยืนใคร. พระผู้ถอเอาชิงร่างแกะ กปรากฏพระองก เขนพระพรหม ค้เยืนสรรพภาวะในสรรพภาวะ และกรสว่าก่ง์น: “ ผู้ใคทํนใม่ใช่เ'ยืนผู้,ฆ่า และทงเยืนค้ม่ใค้กร่าพาเอาผา ค้ แกะชิงนำเร่ามาไกลรากฑนํ, ผู้นนัคอเรา ชิงมรปกงเหินน, ค้นนคอ เรากงเหนไค้ทกรูปกาย. ผู้ใกร้สกกลว ค้น”นกกอเรา, และเราเยืนค้ทำ ให้เกกกวามกลวก*วย. แต่กวามแกกต่างย่อมมอย่กอว่าเราเธืนผ้กน เราหาไค้ถกกินไม,.,, ณ ย่กน ผู้ทมกามกผนก่วยกวามเขลาคงระเหินแร่งว่าก-3าม เยืนผู้เหมอนพรหมไม่ไค้ ป็ย่ฑถกค้อนประหารหรอถกค้อนกิน. กก กวามสงยเสงยม กวามสละซงกวามสุข รงถอไค้ว่าไม่ใช่ย กุศลสนเกยวภน แทํรริงพงเยืนผู้ประหารและเยืนค้กิน. ริงระมล

๖๕ เขนพรหม. หงออกนํยืหน่งพงพยายามกำลายห่างผัอนงนสุกกำล่ง, กร เองงงง;พนชินคงายไม่มโกงกนโกงฝร;หารใก้ เพงา;เย่นอนเซอไค้ สนทคามหลิก็น ว่าผ้ทำทางุกเกงรมย่อมงยโทยโนนงกนนเขนลิท์ชิธน สนอ่อนแอฝง;ก่ษช่ขน เพอย่องก่นคนให้พนกํข์งากผั'มอำนางมากกว่ โกยยกเอานรกขนข่โห่กลิว่. แสะแม้ว่าพง;เวทมขอักวามอนกล่าวควยลิ?]ชินรกนิไว่ห่ลายแห กก กก,องเย่นฺเพงา;ผัอ่อนแอแทรกเสงมเก้มขนกวยพาลนิสย เพรา; เยึนหลิกลิ?)รทแย'งลิย่หลิก่สำห่ฌูของลห่อํ. กเมธสิงตงหลายอ พรหม, สิงเตล่าน'นง;กงฺะช่วงะเย่นคนรายหรอกนกกกอพรหม. เพรา;ฉะน่นัม้เขนโเรกเย่นผักาเนินอย่างพรหม คอเย่นม้ทำลายผัก้น. งง ถอไก้ว่าโงรเย่นผ้มภาวะอย่สง โกยนยแห่งเหตุผลก่งไกแสกงมาแห ท'งักผัยหห่ก้ใชัย่กุ)กุเาหาเหตุผล และหล่กอ'นัมทมางากพระก่มัภร. ห่ งงพงกอไค้ว่าไม'มเหตุอย่างอนงะมาแย่งความงรงนโก้. ๏๏๏ สิบเอ*ๆ งวงชาง เมอ'ก้น'าฅ่วอย่ารกวามเหนแง)ลกซอรยุคกตม่ระหลาคกรแงง,ขำ'* ฅนน อ'นเขึนความเห่นทพกง่ายโชัยาก และเยึนความเห่นขอรนกช่าง กกตลอซอไผ่ใช่ย่อยกน ผาแสกง1ใวัก1ว่๗ระการละนแล้ว, ง*ไค้เด่ เรองของขาพเบัฅ่ชิโฝ -

ไว'๖ .ถ'!แม้'ขำ?ด้แ1ว่าระประสพการเผชิญภํย์หฺลายซยห่สาย1ซ่อน แส ไห้รขกวามรพึนความก!ๆอย่าง'ใหม่ถงก'!นก'ก, แค่กเขนธรรมกาอยู่ ขาพเ•ร้าระสะเลยเสย ไผ่เรยนร้ภาษาพก-ของพ:ก!1รย่า:กกกะไรอฺ .เพราะระทำให้ร้สก่ว่าวนกนทล่วงไฝกเรวขน. กรนเวลารวนถงกำหนก ทกนใช?ะนำเงินค่าไถ่ทิวมาให้โรร, ขาพเราร■ฟิกวคกไฝค่าง ๆ น นา: วิคกว่า?ะไม่,ไห้!งินค่าไถ่มาทิน, แมนายโรรระให้การเขก แก่กนใช้ ให้พน?ากภโ!ของพวกเหล่ารำยกํก, แค่ภขอข่า'!รนยํง์มอ มากนก: เซ่นถกเสอขยกํก, หรอถกนาทิวมลยผงแม่นำพกพาทิวไฝ หรอ?]ระสพภยอย่างธนไกทิงรอยแฝกฝระการ ะ ไม่สามารถระกลโเมาไห้ ทินืเวลาท่สฌผา'ไว้. องกุลมาดชะผ่ายหางกาทินขุ่น■รายมาทางขาพเร้า 2 ผ่* , - 1ผุ1 ผ่ ^ 11 ย่อข ๆ, กำให้รสกว่ามนกงไม่อยากให้กนใช่ของขาพเรานำค่าไถ่มา ให้ทิน์กำหนกเวลา. เมอกกค่ง์น, ให้วกกกถํว์หวากหว็นเหลชฝระมา รนเหงอผุกซ่านทกชมขน. แผ่วาชกึรพระไกแสกง หลกในลทธิโรร ชิ เขนหลกแฝลกประหลากผเหกุผลนำพงอย่างไรกก; แค่กว่า [กำ'ไผ่มค่า ไถ่ผาทินกามกำหนก, พวกโรรเขนทิองรํก็การเฉยยขากแก่ผัทมVเขก ทิวไว้ทุกรายไฝ : กอเอาทิว์เลอยผ่ากลาง, แผ่วโยน1ซากกุพก'ขากออกเข ^1’ 1ไ ^ 1' สองท่อน ไวกลางถนน, แค่ให้ท่อนกุรษะห*นใฝทางท่กุทพระร้นทรํข ช่าพเร้าอกนกชมการกระทำของพวกโรรใผ่ไห้ ทยกถอหลํก์ล้ โกยฝฎย้ฅการ'ให1ก4รยถโ ้วนกระยวทนิ'ว่ธขอ!มํน์. แค่ก*ไวา^มรน กลายเขน กวามสยกสยองเมอเห็นมนนำเอาเลอยอยิกมาทกลอง, มอายเหล่ารำย

ไว(ภ) หนำคาน่ากลวสองกน ทำท่าเลอย, แค่โนกา;ทคลธงน โช้ท่ธนไผ; ค่างกนก่อน. วา'ชกรพสํงํเกคเทนอากม่กิ?ยา'ขำหเร่าว่า ม่อากา;เสยวสยอง,. กเขำมาฅยไหล่ประโลมใ?ขำพเง้าใก่หาย’วกก, ยอกว่าฑเอาชิธกมา- ทกลองนน ไม่เกยวขํองก*ปก*ว์ขำพเง้า. เพราฉะนํน งงเขนธรรมกา? ขำพเง้า?ะค่องนกหว่งัว่า นำถงคราวง้าเยนเขาทอย?น, วาชก;พกง?ะ ช่วยชว้ฅขำพ•-เ' เ?ห*1า^'ไเหว*^้'^ ไค้อก. เมอ'ขำพเง้าแสกงกวามขอย,ใ? แลวยอกว่ ถาขำพเ?ฯ?ะถกเลอยเขาย่าง?ะว่าอย่างโร วาชุก;พกเย่กกาโก ยอกว่า: “นำกรรมคามสนองค่ว์ท่าน โกยทนำเงินค่าไถ่ผาไม'ท'นกาม กำหนกเวลา, แม?ะ1ชากำหนกใฝเพยงกรงวนเท่านํน์ กไม่มผสาง เทวกา?ะ'ช่วยท่านให้พน?ากผลกรรมน*นไก เพราะก์ภูของ?'าวแม่กาล งะ ให้ผกแผกไป?ากทกำหนกไว้ไม่ไค้. แค่ไม่กองว้กกกอก, เพราะสขํก-. ในก\"ว่ท่านแสกงว่าไม่ใช่?ะไค้ร'ปกรรมอย่างน, แค่?ะกองเขนไปอกอย่ หนํงค่างหาก: กอ?ะไค้เขนโ?รในภายหฺนา. เกรงว่าในวนหนง?ะกอง ถกก*ก์หวหรอถกเสยยประ?านให'กายในทชุมนุมชน, แค่ว่าเวลาย'งอกเ นานไกล.,, ขำพเง้ายอกไม่ไค้ว่ากำปลอยโยนใหหาขวิกกชนํกนํ ทำใหเยา ใ?อะไรนก. แค่ข่อททำให้โล่งใ?กกปิล่วงก่อมา ราวสปกาหหนิงเคม ?ะถงเวลาสินกำหนกน*ก็, กนใช้ผุ้นํก์กของขำพเ?ากมาถง และน่าเงิน. ค่าไถ่ผาก'วย. เมอชำระค่าไถ่ในํเสร?แล่ว, ขาพเง้ากลาเง้า รำขของขำพ'เง้า. สํงิเกกว่ามนแสกงกํรํยาเสยกาย ๆ ท?ะนกถงเพอน

'๖๘ •รกเพอนใกร'ของมน ทํถกชำพเร่า'ฆ่าคาย และอยาก?ะไค้กวข่าพเ?,า ไปเลอยเสย. ชา’/'น?*-าไค้รำลาวาชกรพชิย่างลน'ซอยพอ5กโคร'กน. วา1ชกรพมอาการข่มกวามธาลยใค้แสะยอกชิข่ารทเ'ชธแน่แก่ใ? ว่าคร? ไค้พยขาพเรำร่วก'/กางมกแห่IVาวแม่กาล คอกสาย เขนโ?รในว'นหนำเขน การแน่นชิน. องคุลิมาลใท่ยริวารสกนเขนผู้กกสอยหอยกามขำพ1?าไ ก,วยเพอระว*ง์มิให้ขาพเ?าใกัรย์อํนกราข-?นกว่า?ะถฺงกรุงอชเชน; ถา ระวางทางเยนอํน็กรายอะไรลงไฝ. ยริวารทงส?ะกองรยโทยฝฺระหาร. ในเรองเช่นน องคุลิมาดรกษาชอเสยงใเก; สญญาข่าพเ?าว่า ถา •ขำพเรามอนหฺราขอย่างไรลงไฝ, ก?ะแล่เนอเถอหุน*ง์ยริวารทกำกยไฝ, แล่วเอาหนํง้ทแล่แลว ไฝแขวนฝระ?านไว้ในทางสแพร่ง, ให้ใคร ๆ ว่าองกลิมาลไค้ทำคามสฌฌาแล่ว่. เขนกราวเกราะห้ค ทองกลิมาลุ?ะไม่ท่องท่ากามสญญา, เพรา ข่ายเหล่าร่ายสกนทใฝกไเข่าพเ?1า ไกแสกงกริยาวา?าสภาพและระว ภขขาพเ?าเ,ขนอย่างก. ในกลอกทางทไฝ. เยึนข่น่ว่ามนักงผซริคปืข่ก่อ ไฝท?:ไค้ทำพอพลิรำวแม่กาล ผกล่องพวงห*วกะโหลกกนท่างมาล*ข์ใ ฬยไป. รอนแรมทางมา?นลกรุงอชเชน ไม่ประสพภยป็ย่างไร, ถง กระนกก ขาพเ?าฃอยอกว่าเท่าทไค้ประสพมาแล่ว รัสกว่าเข่กขยาก เหลอพอ. ยกามารกาขำพเ?ากใ?เขนตสก ทเหนขาพเ?ว้ย่งม่ชวกรอก กล*ขมาไค้. ล่วงก่อมาไม่ชา ขาพเ?าขป็อนุฌูาฅไปกาย่งักรงโกล่มพอ •ออนวอนขอไฝเท่าไร ยกา'ข่าพเรำไม่ยอม, เพราะท่านทรายกอย่แล่

๖๙ ว่านอก?ากกองเสยเงินฺก่าไถ่กวข้าพเร่าไ!] เขนงำนานเงินไม่น1อ้ยสิน กำและกำทาสยริวารทข้าพเ?าเยึนห้กวยกมไฝกรงน่น กสถู]สน'ใ!] กํวย, ?งไม่มกำลงสามารถระแต่งกองเกวยนไม่คาไห้อก. เผยงนกยง ไม่กะ'ไรน*ก์ ย่ง์ม่โ?รผร่ายคอยกํกํกํม่ลนตามทาง ยกา'ข่าพเร่าเหนว่า เขนอํนิฅรายอย่าง'ใหญ่หลาง ไม่ขอมให้ข้าพเร่ากำอ้นครายไม่อก. นอก รากน ข'งืไห้ษนข่าวเรององกุลิมาลทำการทารุณอย่ย่อย ๆ, แตะ ข้าหเร่าก!]ฏิเสธไม่ไห้ ว่าข้าพเราเองอา?พยกํข็มนเขนกรงทสอง. เกอกร่อนใ?ย*งมยิก กอใม่มโอกาสส่งข่าวกราวไม่กรุงโกส*ม์พ, งง ร่าเขนศองทนนิงอย'อย่างนน, ไห้แต่นกกงและหวํง์ว่าวาสิฏรู’ทข้าพเ รกและยชาแล*วกง?ะซชิตรงอข่ม่นกง. กํกกงน่รู้สกว่าก่อยสยายใ?ข้น ย่าง รนกว่า?ะสยโอกาสทรายเรอง. แก่ในทสกกไกํทราย!รอง?รง ๆ กํอม่ข่าวลอกะฉ่อนไฝท่ว์กรุงว่าสาคา เกยรลูกฝระธาน มนหร่แห่งก โกสผพ!กํย่ราของกุลิมาลโ?รรายกา?และพวกลงรายกายแล,ว. คัว ธงกิลิมาลและยร่วารทสำก่นิ]ฃึกหลายกนถก?ยเย่นไม่ไห้ แลวถก!]ระ หาร1ชวคหมก. ยรวารนอกนน ท?ยไม่ไกหรอไม่ถกฆ่า กแตกกาน ซ่านกระ?ายไม่สิน. กราวนิ ย่กามารกาข้ก์อ่อนวอนข้าพเร่าไม่ไห้ทขอกุมเกวยนไฝ กำข'งกรุงโกส*ม์พอก; เพราะใกร ๆ กวางโ?ไห้ว่า ทางทโม่กงรายรน ม่ราก็?ากโ?รผราขเย่นเวลาธกนาน; และย่กาข้าพเ?ากสม่กํร?ะเสยงโชก ในการกำอ่กส่กกร2งั้. ถงฅอมน ขาพIVาล่ม่ย่วยลง, เมอหายขวยก รวนเข้า!]กุฝน รฺงกํองรอ?นกว่า?ะหมก!เกฝนก่อน. กราวนแหละ เข่น

ไม่ม!]ปสรรกิอะไรมาข*ก็ขวางอก. หอสินฤคฝนเกรยมกวไย่, ย ขาพเก่าไค้คํก็เกชินส่งสอน ให้ร'ง*กระวงทวแด่ว; ซาพเงำกลา เยืนหวหน่ากิวยกิมกองเกวขนยรรทกสินกิาเกมรวมสามสยเล่ม, ชอก เกนทาง มห่วืใ?ให้เยกยานร่าเริง, เกมใ!รยเร่งไย่ให้ถงโกยเรว สมกยทมุ่งหมายคํงใ?ไว้. การเกินทางกราวนรายรนกลอกไย่ เหมธนก็!เขา'ไม่กิร่งก่อน. ร่งเชำวนหน่งอากาศย่ลอกโย่ร่งกลุกรุงโกสมพ. ให้รสกหวในย เยฺงโฅแทย?ะโลค. ขอล่วงเข้าไย่ในกรุงไค้สิริ]หน่อย เหนผู้กน ลนหลามกามถนนผิกฝกก, กองเยากระยวนผ่อนชำลง. งนมาสิงท แห่งหนิง อนเยืนย่านท?ะเข้าถนนใหญ่ในกรุง, ฅองหยกกองเ เพราะเหลอกำด่ง์งะเยื.ยกแทรกฝงชนก่อไย่อกใกิ,. กามถนนใหญ ไว้ขางกน ฝระสิ!เชิงตวย่สิว'ใสว, มพรมต่อยลงมา?ากหน่า ระเยยงหน่ามุข. ข้างถนนกึมเพองคอกไห้โขงก่นระนาวคลอกไย่ท่งสอง ข้าง คลายกยมงานรนเริงอย่างใหญ่. ขาพเง่าทนรออย่ไม่ให้ ออกอุทานสาย่แช่งขฺย่สรรกิททำให้เกินทางก่อไย่กิกข้ก็, ไค้ซ\"กถาม บ ’ 1’ อย่ข้างหนาว่ามงา,น.ๆอะ เรกน. พวกเหล่านนร่องคอยว่า “นไม่ริกอกหรอว่าว*น์นท่านสาตาเสิยร ยุครท่านประธานมนกรทำพิแแก่งงาน ใ มากำเด่งืเหมาะ เพราะก แต่กำลง?ะผ่านทนกรงไย่ยงเทวาด่ยีพระก!)ยณ. 'น*ยีว่าเยืนยถเคาขอ ท่านท?ะไก่ก็แห่,ใหญ่ อย่างท'!ม่เกิขเหนทเกขว!”