ใบความรู้ ใบงาน ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น

ใบงานท่ี 14 จงตอบคำถามต่อไปนี้ 1. การทำบญั ชีครัวเรือนมีความสำคญั อย่างไรตอ่ การเงนิ ของตนเอง อธิบายมาดู ......................................................................................................................................................... ........................... .................................................................................................................. .................................................................. .............................................................................................................................................................................. ...... 2. การออมเงิน หมายถึง และมคี วามสำคญั อยา่ งไร .................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ......................... .................................................................................................................... ................................................................ 3. เงนิ เฟ้อ หมายถงึ .......................................................................................................................................................... .......................... ......................................................................................................... ........................................................................... .................................................................................................................................................................................... 4. เงนิ ฝืด หมายถงึ ......................................................................................................................... ........................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................... ................................................

ใบความรู้ท่ี 15 ผใู้ หบ้ ริการทางการเงนิ ในประเทศไทย ระบบการเงินเป็นกลไกสำคัญย่ิงในการจัดสรรทรัพยากรระหว่างภาคเศรษฐกิจจากผู้ที่มีเงินออมไปยังผู้ ต้องการเงินทุน ซึ่งจะก่อให้เกิดการลงทุน การผลิต และการจ้างงาน อันเป็นแรงขับเคลื่อนสำคัญที่ทาให้เศรษฐกิจ ของประเทศเติบโต ซึ่งสถาบันการเงินมีบทบาทสำคัญอย่างมากในการเป็นแรงผลักดันให้เกิดการเติบโตทาง เศรษฐกิจ ผู้ให้บริการทางการเงินในประเทศไทย มีทั้งที่เป็นสถาบันการเงินที่รับฝากเงิน สถาบันการเงินที่ไม่ได้รับ ฝากเงนิ รวมทั้งผใู้ หบ้ ริการที่ไม่ใช่สถาบันการเงิน สามารถจำแนก ผู้ให้บริการทางการเงินได้ตามหน่วยงานท่ีกำกับ ดูแล ผูใ้ ห้บริการทางการเงินภายใตก้ ารกากับดูแลของธนาคารแหง่ ประเทศไทย (ธปท.) ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) หรอื แบงกช์ าติ เปน็ ธนาคารกลางของ ประเทศไทย มีหนา้ ทห่ี ลกั ดงั น้ี 1. รักษาเสถียรภาพทางเศรษฐกิจการเงินของประเทศ ซึ่งครอบคลุมหน้าที่ในการรักษาค่าเงิน เชน่ ดแู ลอัตราเงินเฟ้อ อัตราดอกเบ้ีย อัตราแลกเปลี่ยน และสภาพคลอ่ งของเม็ดเงินในระบบเศรษฐกจิ 2. กำกับดูแลสถาบันการเงินที่กฎหมายให้อำนาจไว้ ให้มีความมั่นคงและ มีเสถียรภาพ เพื่อลด ผลกระทบตอ่ ผู้ฝากเงนิ และสนับสนุนการเจริญเติบโตของเศรษฐกิจอยา่ งยั่งยนื 3. ดูแลและพัฒนาให้ระบบการชาระเงินของประเทศมีประสิทธิภาพ มั่นคงและปลอดภัย เพื่อเปน็ กลไกสนบั สนุนการทาธุรกิจและการพฒั นาเศรษฐกิจการเงิน 4. หน้าที่อื่น ๆ เช่น การออกธนบัตรและบริหารจัดการให้มีธนบัตรหมุนเวียนอย่างเพียงพอ การ บริหารเงินสารองทางการของประเทศ การเป็นนายธนาคารให้แก่รัฐบาลในการรับฝากเงิน โอนเงิน และเป็นแหล่ง กู้ยืมเงนิ สุดท้ายแก่สถาบนั การเงินที่ขาดเงินทุนหมนุ เวยี น รวมถงึ การให้ความรู้และคุ้มครองผู้ใช้บริการทางการเงิน ให้ไดร้ บั ความเป็นธรรม ธปท. กำกับดูแลผู้ใหบ้ ริการทางการเงนิ แบ่งได้ดงั นี้ 1. สถาบันการเงิน ตามพระราชบัญญัติธุรกิจสถาบันการเงิน พ.ศ. 2551 คือ สถาบันที่ทาหน้าท่ี ให้บริการดา้ นการเงิน เช่น การรับฝากเงิน การรับชาระเงิน การให้สินเชื่อ และธุรกรรมทางการเงินอืน่ ตามที่ไดร้ ับ อนญุ าต ไดแ้ ก่ 1) ธนาคารพาณิชย์ (ธพ.) คือ บริษัทที่ได้รับอนุญาตให้ประกอบธรุ กิจธนาคารพาณิชย์ เช่น การ รับฝากเงนิ การโอนและรับชาระเงิน และการให้สนิ เชื่อ รวมถงึ บริการทางการเงนิ อื่น ๆ เชน่ การคา้ ประกัน บรกิ าร เกย่ี วกับเงนิ ตราต่างประเทศ ธรุ กจิ ตา่ งประเทศ เช่น สินเช่ือเพ่ือการส่งออกนาเข้า ตลอดจนบริการทางการเงินเพ่ือ การบริหารความเสี่ยงให้แก่ลูกค้า เช่น สัญญาซื้อขายอัตราแลกเปลี่ยนล่วงหน้า ในปัจจุบันธนาคารพาณิชย์ได้รับ

อนุญาตให้ประกอบธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับหลักทรัพย์และประกันภัยบางประเภทเพิ่มขึ้น เช่น การเป็นนายหน้าซื้อ ขายหนว่ ยลงทนุ นายหน้าประกันภัย การแนะนาบริการของบริษัทประกนั ภยั ให้ลูกคา้ 2) ธนาคารพาณิชย์เพื่อรายย่อย (ธย.) คือ บริษัทที่ได้รับอนุญาตให้ประกอบธุรกิจธนาคาร พาณิชย์ โดยมีวัตถุประสงค์หลักเพื่อให้บริการแก่ประชาชนรายย่อยและวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม และ สามารถให้บริการทางการเงินพื้นฐานอืน่ เช่น การรับฝากเงิน การโอนและรับชาระเงินได้ด้วย แต่ไม่ได้รับอนุญาต ให้ประกอบธรุ กิจทีม่ ีความซบั ซอ้ นและมีความเสย่ี งสงู เช่น ธรุ กิจเกีย่ วกบั เงนิ ตราตา่ งประเทศ และตราสารอนพุ นั ธ์ 3) ธนาคารพาณิชย์ที่เป็นบริษัทลูกของธนาคารต่างประเทศ คือ บริษัท ที่จดทะเบียนในประเทศ ไทยและได้รับอนุญาตให้ประกอบธุรกิจธนาคารพาณิชย์ โดยมีธนาคารพาณิชย์ต่างประเทศถือหุ้นไม่ต่ากว่า 95% ของหนุ้ ทีจ่ าหน่ายได้แลว้ ท้ังหมด 4) สาขาของธนาคารพาณชิ ยต์ ่างประเทศ คือ สาขาของธนาคารพาณิชย์ตา่ งประเทศที่ไดร้ บั อนุญาต ใหป้ ระกอบธุรกจิ ธนาคารพาณิชยใ์ นประเทศไทย 5) บริษัทเงินทนุ (บง.) คอื บริษัททีไ่ ด้รบั อนุญาตให้ประกอบธรุ กจิ เงินทนุ โดยรบั ฝากเงินหรือรับเงิน จากประชาชนที่ต้องจ่ายคืนเมื่อทวงถาม หรือเมื่อสิ้นระยะเวลา ที่กำหนดไว้ และสามารถให้กู้ยืมเงินตามประเภท ของธุรกิจเงินทุนที่ได้รับอนุญาต เช่น การให้กู้ยืมเงินระยะปานกลางและระยะยาวแก่กิจการอุตสาหกรรม เกษตรกรรม หรือพาณิชยกรรม การให้เช่าซื้อบางประเภท แต่ไม่สามารถประกอบธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับเงินตรา ตา่ งประเทศได้ 6) บริษัทเครดิตฟองซิเอร์ (บค.) คือ บริษัทที่ได้รับอนุญาตให้ประกอบธุรกิจเครดิตฟองซิเอร์ โดย สามารถรับฝากเงินหรือรบั เงินจากประชาชนที่จะจ่ายคืนเม่ือสนิ้ ระยะเวลาที่กำหนดไว้ เช่น ไมน่ ้อยกว่าหน่ึงปี และ ต้องฝากเงินไม่น้อยกว่าหนึ่งพันบาท โดยสามารถให้กู้ยืมเงินโดยวิธีรับจานองอสังหาริมทรัพย์ การรับซ้ือ อสงั หารมิ ทรพั ย์โดยวิธขี ายฝาก สทิ ธแิ ละหนา้ ท่ีของผ้ใู ช้บรกิ ารทางการเงนิ เทคโนโลยีที่ก้าวหน้าอย่างรวดเร็วทำให้สถาบันการเงินต่าง ๆ มีการพัฒนารูปแบบการให้บริการทาง การเงินที่หลากหลายกับลูกค้าของตน เพื่อรองรับความตอ้ งการของลูกค้า และการแข่งขันทางธรุ กจิ แต่ผลิตภัณฑ์ ทางการเงนิ เหล่าน้ันอาจมีความซับซ้อน และความเสีย่ ง จงึ อาจเปน็ ความสะดวกสบายที่นำภยั มาสู่ผู้บรโิ ภคได้ ด้วย เหตุนี้ ธนาคารแห่งประเทศไทย (แบงก์ชาติ) จึงกำหนดใหส้ ถาบันการเงินภายใต้การกำกับดูแลปฏบิ ัติตามเกณฑ์ที่ กำหนด เพื่อเป็นการดูแล และคุ้มครองผู้บริโภคไม่ให้ถูกเอาเปรียบ แต่ในขณะเดียวกัน การเป็นผู้บริโภคในยุค ผลติ ภัณฑ์ทางการเงินที่เฟ่ืองฟู กจ็ ำเปน็ ตอ้ งรู้จัก และปกปอ้ งสทิ ธิและหน้าท่ีของตนเอง สทิ ธิในการไดร้ ับข้อมูลทถี่ ูกตอ้ ง ชดั เจน และครบถ้วน ผู้ใช้บริการทางการเงินมีสิทธิที่จะได้รับทราบรายละเอียด และเงื่อนไขการให้บริการต่าง ๆ ซึ่งสถาบัน การเงินต้องเปิดเผยข้อมูลผลิตภัณฑ์ทางการเงิน และการให้บริการต่างๆอย่างถูกต้อง ครบถ้วน เพียงพอ ต่อการ

เปรียบเทียบเพื่อตัดสินใจ และไม่บิดเบือนข้อเท็จจริงตามเกณฑ์ที่แบงก์ชาติกำหนด ดังนี้ \" เปิดเผยข้อมูลเกี่ยวกบั อตั ราดอกเบ้ยี ค่าธรรมเนียม และค่าใชจ้ า่ ยอน่ื ๆ ไวใ้ นที่เปิดเผย สงั เกตเห็นง่าย เช่น สำนกั งานใหญ่ สาขาทีท่ ำการ รวมทั้งในเว็บไซต์ของตนเองและของแบงก์ชาติ เพื่อสร้างความโปร่งใส และช่วยให้ลูกค้ามีข้อมูลเปรียบเทียบเพ่ือ ประกอบการตัดสินใจ \" เปิดเผยอัตราดอกเบี้ยที่แท้จริง (Effective Rate) ที่ผู้ฝากเงินได้รับให้แก่ผู้ฝากเงินทราบ ดว้ ย เช่น ในใบโฆษณาเงินฝากประจำทม่ี ีการใหอ้ ัตราดอกเบ้ียแบบขนั้ บนั ได เปน็ ตน้ สทิ ธทิ ่ีต้องได้รับการปฏิบัตทิ ่ีเหมาะสมในการติดตามทวงถามหน้ี ธนาคารแห่งประเทศไทยได้กำหนดแนวนโยบายในการติดตามทวงถามหนี้ของสถาบันการเงินที่อยู่ ภายใตก้ ารกำกบั เพื่อความเหมาะสม และความเป็นธรรมกับลกู หน้ดี งั นี้ 1. ติดตามทวงถามไดเ้ ฉพาะภายในเวลาทีก่ ำหนด - วันจันทร์ - วนั ศกุ ร์ ภายในเวลา 08.00 น. - 20.00 น. - วันหยุดราชการ ภายในเวลา 08.00 น. - 18.00 น. - ความถ่ีในการติดตอ่ ตอ้ งเหมาะสม 2. ต้องแสดงตัวและแจง้ วตั ถปุ ระสงค์ในการตดิ ตามทวงถามหนี้ - กรณีเป็นสถาบันการเงิน ต้องแจ้งชื่อ และวัตถุประสงค์ในการติดต่อให้ลูกหนี้ได้รับทราบอย่าง ถกู ตอ้ งเหมาะสม - กรณีเป็นผู้ให้บริการเรียกเก็บหนี้ (ตัวแทนสถาบันการเงิน) ต้องแสดงเอกสาร ว่าได้รับอนุญาต จากผู้ประกอบธุรกิจให้ทำการแทน 3. ต้องใช้วิธีการเรียกเก็บหนี้ที่เหมาะสม - เก็บเงินได้จากลูกหนี้เท่านั้น ยกเว้นได้รับความยินยอมจาก ลกู หน้ี หรอื เปน็ สิทธติ ามกฎหมาย - ไม่รบกวนหรือรงั ควานลูกหน้ีโดยไม่มเี หตผุ ลอันสมควร - ไม่ใช้คำพูดที่รุนแรง หรือหยาบคาย ข่มขู่ และคุกคามในลักษณะที่ผิดกฎหมายเพื่อให้ลูกหน้ี ชำระหนี้ - ห้ามปลอมแปลง บิดเบือนข้อมูล เอกสาร หรือแสดงท่าทางอันทำให้ลูกหนี้สำคัญผิดว่าเอกสาร เรียกเก็บหนี้ หรือเอกสารที่ใช้ในการติดต่อกับลูกหนี้นั้น ออกหรือได้รับอนุญาต หรือรับรองจากหน่วยงานของรัฐ หรอื บรษิ ทั ขอ้ มลู เครดติ 4. ต้องเก็บรักษาความลับของลูกหนี้ ห้ามเปิดเผยข้อมูลหนี้ของลูกหนี้ให้บุคคลอื่นทราบระหว่างติดต่อ ทวงถามหน้ี แมจ้ ะเป็นบุคคลในครอบครวั ยกเว้นได้รับความยนิ ยอมจากลกู หนี้ 5. ตอ้ งมีหลักฐานแสดงการรับเงินจากลกู หน้ที ่เี หมาะสมและมผี ลในทางกฎหมาย สิทธิในการร้องเรียนเมอ่ื ประสบปัญหาการใช้บรกิ ารทางการเงิน

เมอื่ ประสบกับปัญหาในการใชบ้ รกิ ารทางการเงนิ สามารถร้องเรียนไดท้ ี่ \" สถาบันการเงนิ ผู้ให้บริการ ใน กรณีที่มปี ญั หาเกยี่ วกบั การใชผ้ ลิตภณั ฑ์ทางการเงิน เชน่ การเบิกเงนิ จากตเู้ อทีเอม็ แล้วไม่ได้รับเงิน เงนิ ฝากในบัญชี สูญหาย มผี ้อู น่ื นำบตั รเครดิต ไปซ้อื สินค้าและบริการ ทงั้ นี้ สถาบันการเงินต้องแจ้งความคืบหน้าในการดำเนินการ ในเวลาที่เหมาะสมรวมทั้งแจ้งขั้นตอนที่จะดำเนินการต่อไป หากต้องใช้เวลาในการดำเนินการ \" ศูนย์คุ้มครอง ผู้ใช้บริการทางการเงิน ธนาคารแห่งประเทศไทย ในกรณีที่ท่านไม่ได้รับความเป็นธรรม หรือถูกเอารัดเอาเปรียบ หรอื ไมไ่ ด้รับการช้ีแจงจากสถาบันการเงิน รวมทงั้ กรณีทที่ ่านตอ้ งการสอบถาม หรอื ขอข้อมูลผลิตภัณฑ์ท่ีแบงก์ชาติ ดูแล เชน่ ธนบตั ร พันธบัตร ตราสารหน้ี และการควบคุมการแลกเปล่ยี นเงนิ ตราต่างประเทศ เปน็ ตน้

ใบงานท่ี 15 จงตอบคำถามต่อไปนี้ 1. การผใู้ หบ้ ริการทางการเงิน หมายถงึ .................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................. ................................................... .................................................................................................................................................................................... 2. สถาบนั การเงิน ตามพระราชบัญญตั ธิ รุ กิจสถาบนั การเงิน พ.ศ. 2551 คือ .................................................................................................................................................................................... ......................................................................................... ........................................................................ ................... ............................................................................................................................. ...................................................... 3. เจา้ หนี้ หมายถึง ................................................................................................................................................................ .................... .................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................... ................................................................ 4. ลูกหนี้ หมายถึง ............................................................................................................................. ....................................................... .................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................