WITCH HUNT

คำนำ ในปัจจุบันแม่มดถือว่าเป็นหนึ่งในตัวละครที่หลายคนชื่นชอบ และมีการนาเรื่องราวมาดัดแปลงในหลากหลายรูปแบบทั้งนิยาย การ์ตูน เกม หรือภาพยนตร์ เรื่องราวของแม่มดในโลกเวทย์มนตร์นั้น เรม่ิ มีช่ือเสียงโด่งดงั จากนยิ ายเรือ่ งแฮร์รี่ พอตเตอร์ ที่ถูกเขียนขึ้นโดยเจ. เค. โรวลิง นาตานานของแม่มดมาตีแผ่ในรูปแบบใหม่จนทาให้ตัวละคร แม่มดเป็นท่ชี ื่นชอบอยา่ งแพร่หลาย แตค่ วามจริงในสมยั ยคุ กลางน้นั การ เป็นแม่มดกลับมโี ทษถงึ ประหารชีวิต หนังสือเล่มนี้จะกล่าวถึงเรื่องราวในประวัติศาสตร์อันดามืด ของมนุษย์ที่ใช้เครื่องมือทางความเชื่อและศาสนาเพื่อรักษาอานาจของ ตน จนเกดิ เหตุการณ์ที่คร่าชีวิตผู้บริสุทธิ์นับล้านคน โดยเรียกเหตุการณ์ นี้ว่า “การล่าแม่มด” บทสรุปของหารล่าแม่มดจะจบลงอย่างไร และ เหตุการ์นี้จะเกิดขึ้นอีกครั้งในโลกปัจจุบันหรือไม่ สามารถติดตามได้ใน หนงั สือ “Witch Hunt การล่าแมม่ ด ” เลม่ น้ี Cinq Chouettes



ภาษาไทย English บรรณานกุ รรม

สำรบัญ แม่มด 01 ทำไม? 04 จึงต้องลำ่ แม่มด จุดเรมิ่ ตน้ 05 ของกำรลำ่ แม่มด กำรลำ่ แม่มด 07 คร้ังใหญ่ในประวัตศิ ำสตร์ มำเลอสั มำเลฟคิ ำรัม 12 1 ในหนงั สอื ทีอ่ นั ตรำยท่ีสดุ ในโลก

16 ใครบ้ำง? ทจ่ี ะเปน็ แม่มด 18 กำร ไต่สวนแมม่ ด 28 กำรประหำรแม่มด 36 บทสรุป ของกำรล่ำแม่มด 38 คดีของแมม่ ด ท่ีมชี ่อื เสียง 42 แม่มด คนสุดท้ำย 44 กำรลำ่ แม่มด ในสงั คมปัจจบุ นั



แมม่ ด

แม่มด แม่มดนั้นมีมานานนับตั้งแต่สมัยยุค ก่อนประวัติศาสตร์ โดยเฉพาะใน คาว่าแม่มด หรือ “Witch” มา สมัยกรีกโบราณ พ่อมดแม่มดนั้น จากคาว่า “wit” ในภาษาแองโก ได้รับการนับถือและยกย่องให้เป็นผู้ ลแซกซอน แปลว่า หยั่งรู้หรือ ทม่ี ีความรู้ ผปู้ รุงยาสมนุ ไพรเพื่อการ ต้องการรู้ ค าว่า “witch” จึง รักษาโรค ที่ปรึกษาของกษัตริย์ หมายถึง ผู้ที่ต้องการศึกษาหา นอกจากนี้ยังถือว่าพ่อมดแม่มดเป็น ความรู้ ความรู้ในที่นี้คือศาสตร์ สื่อกลางระหว่างมนุษย์และเทพเจ้า ลึกลับเหนือธรรมชาติ ส่วนพ่อมด อีกด้วย ผู้คนในสมัยก่อนจึงให้ความ หรือ “Wizard” แปลวา่ ผู้วิเศษ เคารพนับถือพ่อมดแม่มดเป็นอย่าง มาก WITCH HUNT การลา่ แม่มด - 02 -

หลังจากผ่านมาหลายทศวรรษ ภาพพจน์ของแม่มดได้ตกต่าลง และเริ่มแปรเปลี่ยนไปกลาย เป็น สิ่งที่น่ากลัว โดย เฉพาะเมื่อฮอเรซ เฟลคคุส (Horatius Flaccus) นัก กวีชาวโรมัน ได้มีการกล่าวถึง แม่มดสองคนที่ชื่อคาดิเนียและ ซากาน่า ซึ่งเขาได้บรรยายถึงแม่ มดสองคนน้ีไว้ว่า “ เป็นหญิงชรำที่น่ำเกลียดน่ำกลัว ฟันย่ืน คำงงุ้ม ใบหน้ำ ขำวซีด ผมสกปรกยุ่งเหยิง ไม่สวมรองเท้ำ กำลังเก็บสมุนไพรอยู่ ในป่ำช้ำและฉีกลูกแกะออกเป็นชิ้นๆด้วยมือเปล่ำ พวกเธอทำคุณ ไสยด้วยกำรเอำเทียนมำป้ันเป็นรูปของเหย่ือ และวิงวอนให้ เทพธิดำแห่งนรกและนำงปิศำจที่มีผมเป็นงมู ำทำร้ำยศตั รูของนำง ท้ังสอง จำกนั้นงูและสุนัขนรกจำนวนมำกก็ปรำกฏตัวขึ้น ภูตผี ”ปศี ำจสง่ เสียงโหยหวน รปู ปัน้ ข้ผี ง้ึ ถูกโยนไปในกองไฟ ไฟลุกโชน WITCH HUNT การล่าแมม่ ด - 03 -

ทำไมจึงต้อง ดังนั้นเมื่อมีคนเจ็บป่วย เกิดภัย ลำ่ แม่มด? ธรรมชาติ หรือมีผู้เสียชีวิตอย่างไม่ ทราบสาเหตุ เพอื่ สรา้ งความเกลียด ยุโรปในช่วงก่อนที่จะมีการเริ่มล่า ชังให้แก่แม่มดคริสตจักรจึงเริ่มมี แม่มดนั้น ชาวบ้านมีความเชื่อว่า การป่าวประกาศว่าเหตุการณ์ แม่มดเป็นผู้วิเศษที่ช่วยรักษาโรค ทั้งหมดเกิดจากการที่แม่มดเป็นผู้ และนาโชคดมี าให้ ร่ายคาสาป และกล่าวว่า แต่เมื่อเริ่มเข้าสู่ยุคที่คริสตจักรมี แม่มดเปน็ สัญลักษณข์ อง ความรุ่งเรืองเพื่อรักษาอานาจใน ความชวั่ ร้ายและเป็นผูบ้ ชู า การปกครอง คริสตจักรจึงพยายาม ซาตาน และสมคบคดิ กบั ซาตาน กาจัดความเชื่ออื่นๆที่นอกเหนือจาก เพราะต้องการที่จะทาลาย คาสอนของสานักพระสันตะปาปา เช่น พวกไม่เชื่อในพระเจ้า ไม่เชื่อ ศาสนจกั รกบั ชาวครสิ ต์ ในคัมภีร์ไบเบิล รวมทั้งแม่มด เนอื่ งจากการที่มีผู้เชื่อว่าแม่มดเป็น ผู้มีพลังพิเศษนั้นถือว่าเป็นสิ่งท่ี ขดั แยง้ กบั คาสอนของศาสนาคริสต์ ที่เชื่อว่าพลังเหนือธรรมชาติถูก แสดงโดยพระเจ้าเท่านั้น WITCH HUNT การลา่ แม่มด - 04 -

จดุ เริ่มต้นของกำรลำ่ แมม่ ด ในคริสต์วรรษที่ 13ได้มีการพิพากษาของศาลให้กาจัดพวกอัลโบเลนเชียน หรือชาวเมืองอัลบี ทางตอนใต้ของฝรั่งเศส โดยที่การพิพากษานี้ได้รับการ สนับสนุนโดยพระสันตะปาปา ซึ่งทางศริสตจักรกล่าวหาว่า ชาวเมืองเป็น แม่มดที่เป็นสมุนของซาตานที่ต้องการจะทาลายศาสนจักรและชาวคริสต์ ใหส้ ้นิ ซาก นจ้ี งึ ถอื วา่ เป็นจดุ เริม่ ตน้ ของเหตกุ ารณ์การลา่ แม่มด WITCH HUNT การล่าแมม่ ด - 05 -



กำรลำ่ แม่มดครง้ั ใหญ่ ในประวัติศำสตร์

การล่าแม่มดครง้ั ใหญเ่ กดิ ขึ้นในสมัย ต่อมาในวันที่ 5 ธันวาคม ค.ศ. ยุคกลางของยุโรป หรือยุคที่เรียก 1489 สมเด็จพระสันตะปาปาอิน กันว่า “ยุคมืด” ในช่วงคริสต์วรรษ โนเซนต์ที่ 8 ( Innocent VIII ) ที่ 15–17 ซึ่งเป็นยุคที่อยู่ใต้การ ได้มีการให้สานักพระสันตะปาปา ปกครองของคริสตจักรและยังเป็น ออกสารตราฉบับหนึ่ง ประกาศ ยุคที่คริสตจักรรุ่งเรืองที่สุด สาเร็จโทษพวกพ่อมด แม่มด หมอ คริสตจักรมคี วามต้องการทีจ่ ะกาจัด ผี และประกาศให้การใช้เวทมนต์ ลัทธิความเชื่ออื่น ๆ ที่ขัดแย้งกับคา มีความผิดร้ายแรง รวมทั้งห้ามมิ สอนที่คริสตจักรกาหนดให้หมดไป ให้นักบวช ฆราวาส เข้ามา โดยมีการเรียกลัทธิอื่น ๆ เหล่านี้ว่า ขั ดขวา ง ก า รท า ง าน ของ คณ ะไ ต่ พวกนอกรีต สวน โดยมีการเรียกคดีที่ไต่สวนน้ี ว่า “ความเสอื่ มทรามของพวกนอกรีต” (Heretical Depravities) นอกจากนี้ยังมีการมอบอานาจให้ผู้ พิพากษาชาวโดมินิกันสองคนเป็นผู้ สอบสวนคือ บาทหลวงไฮน์ริช เคร เมอร์ และจาคอป สเปรนเกอร์ ต่อมาทั้งสองได้มีการเขียนหนังสือ เล่มหนึ่งมีชื่อว่า “มาเลอัส มาเลฟิ คารมั ” WITCH HUNT การล่าแม่มด - 08 -

นอกจากน้ศี ริสตจักรมีการยังมีการทาให้การนาแมม่ ดไปประหารชีวติ กลายเปน็ สิง่ ทชี่ อบธรรมเพราะถอื ว่าเป็นการกระทาในนามของพระเจ้า เน่อื งจากมกี ารยกขอ้ อา้ งจากคัมภีรไ์ บเบิลมาอ้างว่า Thou shalt not suffer a witch to live. “ ”สเู จ้ำจะตอ้ งไมท่ รมำนแมม่ ดดว้ ยกำรปล่อยใหม้ ีชีวติ WITCH HUNT การลา่ แมม่ ด - 09 -

หลังจากที่การล่าแม่มดในยุโรปเป็น ท่ีนยิ มเปน็ อย่างมากจนถือได้ว่าเป็น กิจกรรมอย่างหนึ่งที่ผู้คนสมัยนั้น นิยมทา การล่าแม่มดก็เริ่ม แพร่กระจายไปทั่วโลก เช่น ปาปัว นิวกินี แอฟริกา อเมริกา อินเดีย ซาอุดิอาระเบีย จนมีกฎหมาย ต่อต้านการเป็นแม่มด ส่งผลให้การ ล่าแม่มดเป็นสิ่งถูกกฎหมาย และ การตัดสินโทษส่วนใหญ่ก็มักจะเกิด ในชนั้ ศาล WITCH HUNT การล่าแมม่ ด - 10 -

WITCH HUNT การลา่ แม่มด - 11 -

1 มำเลอัส ในหนงั สอื ท่ี

มำเลฟิคำรมั อันตรำยสุดในโลก



มำเลอสั มำเลฟิคำรมั 1 ในหนงั สือทอ่ี ันตรำยทส่ี ดุ ในโลก มาเลอัส มาเลฟิคารัม ( Malleus Maleficarum ) เป็นหนังสือ ภาษาละตนิ เขียนโดยชาวมินิกันสองคนคือบาทหลวงไฮน์ริช เครเมอร์และ จาคอป สเปรนเกอร์ มีความยาวประมาณ 200,000 คา มีชื่อแปลเป็น ภาษาอังกฤษว่า Hammer of Witches หนังสือเล่มนี้ถือได้ว่าเป็นหนังสือ คมู่ อื สาหรบั การล่าแมม่ ด หนงั สือและมกี ารนาไปตพี ิมพ์ถึง 28 ครัง้ เนื้อหาส่วนใหญ่ในหนังสือเล่มนี้เขียนขึ้นมาตามจินตนาการ เกีย่ วกับแม่มดโดยอ้างอิงจากนิทานพื้นบ้านเป็นหลัก โดยเนื้อหาในหนังสือ ประกอบด้วยสามส่วนคือส่วนที่หนึ่ง กล่าวถึงเวทมนต์และแม่มด ส่วนท่ี สอง สอนวิธีค้นหาและสอบสวนแม่มดด้วยตนเอง และส่วนที่สาม กล่าว วิธีการจดั การและลงโทษผู้ที่เปน็ แม่มด ในหนังสือได้มีการบันทึกถึงการพิพากษาผู้หญิงเพียงแปดคน แต่ เนื่องจากหนังสือมีการแนบตราสารของพระสันตะปาปาทาให้หนังสือ มี ความน่าเชื่อถอื อย่างมากและถอื วา่ มอี านาจเด็ดขาดในการปราบปรามพวก แม่มด หนังสือเล่มนี้จึงถูกนาไปใช้ในการสาเร็จโทษผู้ถูกกล่าวหาว่าเป็นแม่ มดในหลายประเทศและยาวนานกว่า 200 ปี จนมีผู้บริสุทธิ์เสียชีวิตจาก หนงั สือเล่มน้ีนบั ล้านคน ตอ่ มาในภายหลงั หนงั สือเลน่ น้ีถกู จัดวา่ เป็นหนึ่งใน หนังสือที่ชั่วร้ายและอันตรายที่สุดในโลกเท่าที่เคยมีมา และมีหลายคนให้ ความเหน็ วา่ หนงั สือเล่มนไี้ มค่ วรมีอยใู่ นโลก WITCH HUNT การลา่ แมม่ ด - 15 -

ครบำ้ ง ท่จี ะเป็นแมม่ ด

ผู้ที่ถูกกล่าวหาว่าเป็นแม่มดนั้น หลักเกณฑ์ที่ใช้ในการดูว่าใครเป็น ส่วนใหญ่มักจะเป็นผู้หญิง แม่มดนั้นส่วนใหญ่มักจะดูจาก เนื่องจากมีความเชื่อที่ว่าเพศหญิง ลักษณะภายนอก เช่น ผู้ที่มี เป็นเพศที่อ่อนแอดังนั้นผู้หญิงจึง หน้าตาอัปลักษณ์ คนป่วย หญิง จะถูกซาตานเข้าสิงได้ง่ายกว่า สาวทมี่ รี ูปโฉมงดงามก็มักจะถูกใส่ ผู้ชาย แต่ก็มีผู้ชายถูกกล่าวหาว่า ความว่าพวกเธอได้ขายวิญญาณ เป็นพ่อมดด้วยเช่นกัน ให้กับซาตานเพื่อแลกกับรูปร่าง อันงดงาม โดยผู้ที่กล่าวหาพวก เธอนั้นส่วนมากคือผู้ที่อิจฉาใน ความงามของพวกเธอ และชาย หนุ่มทถ่ี ูกปฏเิ สธจากพวกเธอ นอกนี้ยังมีกลุ่มผู้ที่มักจะถูกใส่ร้าย อื่น ๆ ได้แก่ พวกรักร่วมเพศ ผู้ท่ี อยู่สันโดษหรือมีพฤติกรรมในการ ใช้ชีวิตที่แตกต่างจากผู้อื่น นอกจากนี้ผู้ที่ถูกมองว่าเป็นพวก นอกรีตหรือตั้งตนเป็นศัตรูกับ คริสตจักรก็จะถูกกล่าวหาว่าเป็น แม่มดเช่นกัน แต่กลุ่มผู้ที่มักจะถูก สงสัยว่าเป็นแม่มดมากที่สุดคือ คนชรา WITCH HUNT การลา่ แมม่ ด - 17 -



กำรไตส่ วนแมม่ ด

กำรไตส่ วนแมม่ ด เมื่อมีเหตุการณ์ต่าง ๆ เกิดขึ้น เช่น เกิดความแห้งแล้ง น้า ทว่ ม มโี รคระบาด ชาวบา้ นก็จะเริ่มระดมกาลังกันตามหาผู้ ต้องสงสัย ในการกล่าวหาว่าบุคคลใดเป็นแม่มดนั้นไม่ จาเป็นต้องมีหลักฐานเลยก็ได้ ขอเพียงแค่ข้อกล่าวหาจาก ผคู้ นในหมบู่ ้าน หรอื สง่ิ ยืนยันเลก็ ๆ น้อย ๆ เช่น เลี้ยงสุนัข หรือแมวไว้ในบ้าน มีความรู้ด้านสมุนไพร หรือแม้กระทั่ง เป็นหม่ายก็ถือว่าผู้นั้นเป็นแม่มดแล้ว ดังนั้นจึงมีผู้บริสุทธ์ิ จานวนมากที่ถกู กล่าวหาว่าเปน็ แม่มด ในขั้นตอนของการไต่สวนเพื่อหาว่า เมื่อมีผู้ต้องสงสัยถูกกล่าวหาว่าเป็น ผู้นั้นเป็นแม่มดหรือไม่นั้น เป็น แม่มด ผู้สอบสวนจะทาการจับตัว ขั้นตอนที่โหดร้ายทารุณและไม่ บุคคลนั้นมัดมือมัดเท้าก่อนจะจับ สามารถนามาใชเ้ ปน็ หลกั ฐานในการ โยนลงน้า เพื่อพิสูจน์ว่าเป็นแม่มด พิสูจน์ได้ แต่ผู้คนในสมัยนั้นกับ หรือไม่ เนื่องจากมีความเชื่อที่ว่าแม่ เชื่อถือวิธีการพวกนี้เป็นอย่างมาก มดจะมีน้าหนักตัวเบามากเพราะ หรือถึงแม้ว่าพวกเขาจะไม่เห็นด้วย ไม่ใช่มนุษย์ ทาให้แม่มดสามารถบิน แต่ก็ไม่อาจปฏิเสธวิธีการเหล่านี้ได้ ได้ ดังนั้นในการพิสูจน์ถ้าหากลอย เพราะตนเองก็จะถูกกล่าวหาว่าเป็น ขึ้นมาจากน้าแสดงว่าบุคคลนั้นเป็น แมม่ ดเชน่ กนั แมม่ ด แต่ถ้าหากจมนา้ แสดงว่าเป็น

ผู้บริสุทธิ์ ทว่าถึงแม้ว่าผู้ต้องสงสัย ในบา้ งคร้ังก็มีการจับตัวผู้ต้องสงสัย จะจมน้าแล้ว ผู้สอบสวนก็จะรอ มาชั่งน ้าหนักด้วยตาชั่งเพื่อดู จนกว่าตนจะแน่ใจว่าไม่ได้แกล้ง น้าหนักตัว แต่น้าหนักตัวนั้นจะเบา จมน้าถึงจะนาตัวขึ้นมาจากน้า ทา หรือปกติก็ขึ้นอยู่กับผู้ทดสอบว่าจะ ให้ในขน้ั ตอนการพิสูจน์นี้มีผู้บริสุทธิ์ ให้ผลออกมาอย่างไร ซึ่งแน่นอนว่า เสียชีวิตจากการจมน้าเป็นจานวน ผู้บริสุทธิ์ถูกตราหน้าว่าเป็นแม่มด มาก สาหรับผู้ที่รอดชีวิตจากการ เสมอ โดยเฉพาะผู้ที่ยากจนและ พิสูจน์นี้จะถูกนาตัวไปสอบสวนต่อ พวกทผ่ี ทู้ ดสอบและศาลไม่ชอบ ทีศ่ าล WITCH HUNT การลา่ แม่มด - 21 -

การจบั ถว่ งนา้ เพ่อื พิสจู นก์ ารเป็นแมม่ ด การชั่งนา้ หนกั ตัวในช้นั ศาล การคน้ หารอยปศี าจ

หลังจากผู้ต้องสงสัยถูกนาตัวมา รวมกนั เป็นกล่มุ เพ่ือทาพธิ กี รรม ที่ศาล จะมีการซักถามผู้ต้อง แตถ่ า้ หากผู้ต้องสงสัยปฏิเสธทุก สงสัยเกี่ยวกับเวทมนต์ที่ตนใช้ ข้อกล่าวหา ผู้พิพากษาจะทา ความสัมพันธ์ที่มีกับซาตาน การสั่งให้ผู้สอบสวนแก้ผ้าผู้ต้อง และการทาพิธีกรรมต่าง ๆ สงสัยจนหมด แล้วให้โกนผม นอกจากนี้ยังมีการให้ผู้ต้อง และขนทุกเส้นบนร่างกายผู้ต้อง สงสัยบอกชื่อแม่มดตนอื่นที่ตน สงสยั เพื่อคน้ หา “รอยปศี าจ” รู้จัก เพราะมีความเชื่อว่าแม่มด จะไมอ่ ยูอ่ ย่างสันโดษ แตจ่ ะอยู่ “รอยปีศาจ” (Telltale Marks) คือรอยที่ปีศาจทิ้งไว้บนร่างกาย ของแมม่ ดตอนที่ปีศาจทาสัญญา ข้อแลกเปลี่ยนกับแม่มด รอย ปีศาจสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภท ได้แก่ รอยปีศาจของ ปีศาจตัวผู้คือ ไฝ ฝ้า หูด และ ปาน และรอยปีศาจตัวเมียคือ ข้ี แมลงวนั และรอย

เมื่อทาการสารวจร่างกายของผู้ต้อง สงสัยแล้วพบร่องรอยต่าง ๆ ท่ี คล้ายคลึงกับลักษณะของรอยปีศาจ ศาลก็จะสั่งให้ผู้สอบสวนท าการ ตรวจสอบ โดยในการตรวจว่ารอยบน ร่างกายนั้นเป็นรอยปีศาจหรือไม่ จะมี การนาเข็มหรือเหล็กแหลมแทงตามจุด ต่าง ๆที่เชื่อว่าเป็นรอยปีศาจบน รา่ งกายของผู้ต้องสงสัย หากแทงแล้วผู้ ต้องสงสัยไม่แสดงอาการเจ็บปวด หรือไม่มีเลือดไหลแสดงว่าจุดนั้นเป็น รอยปีศาจแต่ถึงแม้ว่าผู้ต้องสงสัยจะมี การแสดงอาการเจ็บปวด ผู้สอบสวนก็ จะยงั ไมเ่ ชื่อว่าผู้ต้องสงสัยเจ็บจริง และ จะคิดไว้ก่อนว่าผู้ต้องสงสัยแกล้งแสดง อาการเจ็บปวด ดังนั้นการทรมานจะ ดาเนินต่อไปเรื่อย ๆ จนกว่าผู้สอบสวน จะพอใจและยุติการทรมาน ซึ่งวิธีการ ตรวจสอบรอยปีศาจนี้ก็ถูกเขียนเอาไว้ ในหนังสือมาเลอัส มาเลฟิคารัมเช่นกัน จากการทดสอบนี้ทาให้มีผู้ต้องสงสัย บางคนต้องพิการหรือเสียชีวิตในเวลา ตอ่ มา

ในการสอบสวนและลงโทษนั้น ไม่ จาเป็นต้องมีหลักฐานใด ๆ ที่ต้อง นามาใช้ในการพิพากษา มีเพียงคา สารภาพจากผู้ต้องสงสัยก็เพียงพอแล้ว ในการตัดสินคดี ดังนั้นผู้สอบสวนจึงมี สิทธิ์ที่จะทาการทรมานผู้ต้องสงสัยได้ อย่างอิสระและหลากหลายวิธี เช่น ตอกเล็บ บีบขมับ บีบขา เอาเหล็กเผา ไฟจี้ตามร่างกาย การจับแม่มดมา เปลื้องผ้าจนเหลือแค่ร่างเปลือยเปล่า แล้วเอาร่างไปแขวนโยงกับรอก และ ถ่วงน้าหนักที่เท้าเพื่อดึงร่างที่ห้อยไว้ เป็นต้น เพื่อให้ผู้ต้องสงสัยยอมรับ สารภาพ เนื่องจากการทรมานที่ โหดร้ายทารุณนี้ทาให้มีผู้ต้องสงสัย จานวนมากยอมรับสารภาพทั้งที่ตน เป็นผู้บริสุทธิ์เหตุเพราะทนความ ทรมานไมไ่ หว

ตัวอย่างเช่น นายกเทศมนตรีแห่งแบมเบิร์ก (Bamberg) ที่มีการเขียน จดหมายฉบับหนึ่งถึงลูกสาว ก่อนที่ถูกประหารในเวลาต่อมา ในเนื้อหา ของจดหมายแสดงให้เห็นถึงความทุกข์ทรมานอันเนื่องมาจาก กระบวนการไต่สวนและลงโทษผู้ต้องสงสัยที่ถูกกล่าวหาว่าเป็นแม่ มด ใจความวา่ “ ลูกรักของพ่อ ฟังคำสำรภำพของพ่อก่อนท่ีจะตำย มัน เป็นเร่ืองโกหกหลอกลวงท่ีกุขึ้นมำท้ังส้ิน โอ! พระผู้เป็นเจ้ำ โปรด ช่วยลูกด้วย ลูกถูกบังคับให้พูดออกมำเพรำะหวำดกลัวต่อกำร ทรมำน ซึ่งลูกทนมำนำนแล้ว ไม่มีใครรอดจำกกำรทรมำนนี้ไปได้ หำกไม่สำรภำพ ไม่ว่ำจะเป็นคนดีสักเพียงใดก็ต้องสำรภำพว่ำเป็น แม่มด พ่อมด... เพ่ือไม่ให้เลือดต้องหลั่งรินตำมเล็บมือ เล็บเท้ำ ”และทุก ๆ สว่ นของรำ่ งกำย!! WITCH HUNT การลา่ แม่มด - 26 -

หลังจากที่ผู้ต้องสงสัยรับสารภาพว่าตนเอง เป็นแม่มด ศาลก็จะทาการตัดสินโทษ ถึงแม้ว่าผู้ต้องสงสัยจะจายอมยอมรับ ส า ร ภ า พ ท ั ้ ง ท ี ่ ต น เ อ ง เ ป ็ น ผ ู ้ บ ร ิ ส ุ ท ธ ิ ์ แ ล ้ ว ก็ ตามแต่ทว่าจุดจบของการเป็นแม่มดนั้นมีโทษ อยู่สถานเดยี วคือ ความตาย WITCH HUNT การลา่ แม่มด - 27 -



กำรประหำรแมม่ ด

ในหนังสือคู่มือการล่าแม่มดมีการ การเผาทง้ั เปน็ ระบุวิธีการประหารชีวิตแม่มดไว้ หลากหลายวิธีและมีการยกนาคา จากบันทึกประวัติศาสตร์ วิธีการเผาทั้ง สอนในคัมภีร์ไบเบิลมาอ้างเพื่อให้ เป็นนั้นเป็นวิธีที่ได้รับความนิยมมาก การประหารชีวิตผู้บริสุทธิ์เหล่านั้น ที่สุดในวิธีการประหารแม่มด ถึงแม้ว่า กลายเป็นสิ่งที่สมควรทา โดยวิธี วิธีนี้จะไม่ได้รับอนุญาตให้ทาตาม ประหารชีวิตที่ได้รับความนิยม กฎหมายของประเทศอังกฤษและ อย่างมากในสมัยนน้ั มดี ังต่อไปน้ี ประเทศสหรัฐอเมริกา แต่วิธีนี้ก็ถือว่า เป็นวิธีการประหารที่ได้รับความนิยม มากท่ีสุดโดยเฉพาะในประเทศเยอรมนี

แต่เดิมวิธีการประหารนี้ถูกนามาใช้ใน เป็นแม่มดและถูกลงโทษด้วยการเผา การลงโทษเหล่าอาชญากร กบฏและ ทั้งเป็น เพราะเชื่อกันว่า เปลวไฟ คนบาป แต่ความจริงแล้ววิธีเผาทั้งเป็น สามารถช่วยชาระล้างวิญญาณของ นี้มีการใช้ประหารแม่มดตั้งแต่สมัย แมม่ ดใหบ้ รสิ ทุ ธไ์ิ ด้ ประมาณ 350 ปีก่อนคริสตกาล มี บันทึกระบุไว้ว่า ผู้หญิงคนหนึ่งนามว่า กระบวนการในการประหารนั้น “ธีออริสแห่งเลมมอส” แห่งกรุง ค่อนข้างเรียบง่าย หลังจากมีการ เอเธนส์ ประเทศกรกี ถูกกล่าวหาว่า สารภาพวา่ เป็นแม่มด พวกเขาจะถกู นา ตัวมามัดไว้กับหลักประหาร อาจเป็น เสา บันได หรือไม้กางเขนขนาดยักษ์ ในบางครั้งจะมีการให้เหยื่อกอดไม้ กางเขนเอาไว้ หลังจากนั้นจะมีการ ประกาศความผิดให้กับประชาชน รับทราบ เมื่อการประกาศความผิด เสร็จสิ้น เจ้าหน้าที่จะทาการจุดไฟเผา ฟืนรอบ ๆ ให้เปลวไฟลุกโชนแล้วค่อย ๆ เผาร่างของเหยื่อ ในบางกรณีอาจมี การนาถุงดินปืนมาคล้องที่คอเหยื่อ เมื่อไฟลามไปถึงถุงดินปืนจะทาให้เกิด การระเบิดจนฉีกร่างของเหยื่อแตก กระจายเป็นชิ้น ๆ หรือกรณีที่พวกเขา ถกู ฆา่ มากอ่ นแล้ว เจา้ หนา้ ท่ีกจ็ ะนาร่าง ไร้วิญญาณของเหยื่อมาทาการเผาต่อ หน้าสาธารณชน และเมื่อเสร็จสิ้นการ เผาขี้เถ้าที่หลงเหลือจะถูกนาไปโปรย ทิ้งในกระแสน้าเชี่ยวหรือกลางลมแรง จนหายสาบสูญไปราวกบั ไมม่ ีตวั ตน WITCH HUNT การล่าแม่มด - 31 -

การแขวนคอ การแขวนคอเป็นอีกหนึ่งในการ ใน ม ุ ม ม อ ง ข อ ง ว ิ ท ย า ศ า ส ต ร์ ประหารชีวิตที่ได้รับความนิยม การแพทย์พบว่าการแขวนคอนั้น รองลงมาจากการเผาทั้งเป็น เพราะ อาจเป็นได้ทั้งการฆ่าอย่างมีเมตตา ไม่ต้องใช้อุปกรณ์อะไรมากมาย เพราะเหยื่อจะตายในเสี้ยววินาที นอกจากเชือกเส้นใหญ่ โดยทั่วไป หรืออาจจะเป็นการฆ่าอย่างทารุณ เจ้าหน้าที่มักจะจับเหยื่อแขวนคอ ถ้าต าแหน่งการรัดของเชือกไม่ กับต้นไม้ เสา หรือแท่นประหารที่มี ถูกต้อง เพราะจะทาให้ยังมีเลือด ลักษณะคล้ายกับเวทียกสูง เพื่อให้ บางส่วนที่สามารถผ่านไปเลี้ยง ประชาชนได้มองเห็นการประหาร สมองได้ สง่ ผลให้เหยื่อจะยังรู้สึกตัว ชวี ิตอย่างชัดเจน การประหารนี้อาจ ในระหว่างที่ถูกเชือกรัดคอ ทาให้ มีการนาถุงดามาครอบหัวแม่มด ช่วงเวลาแห่งความทรมานที่เหยื่อ ก่อนทาการประหารเพื่อลดภาพที่ที่ ห้อยอยู่กลางอากาศยาวนาน น่าสยดสยองให้น้อยลง เนื่องจากสี ยิ่งขึ้นไปอีก เมื่อเหยื่อสิ้นใจแน่นิ่ง หน้าความทุกข์ทรมานของเหยื่อ แล้ว ส่วนใหญ่ร่างของพวกเขาถูก ระหว่างชว่ งเวลาทถ่ี กู แขวนคอ นาไปเผาทง้ิ ใหส้ ิน้ ซาก WITCH HUNT การลา่ แมม่ ด - 32 -

การขวา้ งหิน การประหารด้วยก้อนหินเป็นการ เพื่อให้ชาวบ้านขว้างปาที่เหยื่อ ถ้า ประหารทท่ี รมานเป็นอยา่ งมาก มัก ชาวบ้านคนใดไม่ยอมขว้างใส่เหยื่อ นิยมน ามาใช้กับผู้ต้องสงสัยท่ี ชาวบ้านคนนั้นก็จะถูกเหมารวมว่า ปฏิเสธไม่ยอมอ้างว่าตนเองเป็นแม่ เป็นพวกเดียวกับแม่มด ทาให้คน มดและเรียกร้องขอความบริสุทธ์ิ ส่วนใหญ่เมื่อได้รับก้อนหินก็จะทา ของตนเอง เหยื่อเหล่านี้จะถูกจับ การปาแบบสุดแรงใส่ร่างของเหยื่อ มัดกับเสาไม้ขนาดใหญ่กลางลาน เพ่ือเป็นการปกป้องตนเอง กว้าง ในขณะที่เจ้าหน้าที่จะเรียก ระดมชาวบ้านมายืนมุงดูและแจก กอ้ นหนิ ให้ชาวบ้านคนละ 1-2 กอ้ น WITCH HUNT การลา่ แมม่ ด - 33 -

การใชห้ นิ ขนาดใหญท่ บั จนตาย ความจริงแล้วการใช้หินขนาดใหญ่ กดทับเป็นขั้นตอนหนึ่งการทรมาน เพื่อให้ผู้ต้องสงสัยยอมรับสารภาพ ด้วยการใช้ก้อนหินขนาดใหญ่ทับ ร่างกายแล้วเพิ่มน้าหนัก โดยการ เพิ่มจานวนการหินไปเรื่อย ๆ และ เนื่องจากวิธีการทรมานเช่นนี้ส่งผล ให้มีเหยื่อหลายคนเสียชีวิตจากการ ทรมานนี้ การจับถ่วงนา้ วิธีนี้เป็นวิธีประหารที่นักล่าแม่มด นิยมใช้ โดยมักเกิดขึ้นในขณะที่ทา การสอบสวนมากกว่าการประหาร โดยเจ้าหน้าที่จะจับผู้ต้องสงสัยมัด มือมดั เทา้ และโดยลงไปในแม่น้า WITCH HUNT การลา่ แมม่ ด - 34 -

การประหารด้วยขวาน วิธีนี้เป็นวิธีที่ได้รับความนิยมอย่าง มากในประเทศสหรัฐอเมริกา ในช่วงปี ค.ศ. 1732-1810 การ ประหารนี้จะใช้ขวานตัดคอ หรือ สบั แยกร่างของเหยอ่ื ออกเป็นชิ้น ๆ หลังจากนั้นก็จะนาร่างไร้วิญญาณ เหลา่ นไ้ี ปเผาทาลายใหส้ ิ้นซาก ถึงแม้การประหารแม่มดจะ มีหลากหลายแบบแต่สิ่งหนึ่งที่ถือว่า เป็นสิ่งที่สาคัญที่สุดของการประหาร แม่มดคือ หากไม่ใช่การประหารแม่มด ด้วยการเผาทั้งเป็น ต้องนาร่างที่ไร้ วิญญาณของแม่มดไปเผาทิ้งให้มอด ไหม้กลายเป็นขี้เถ้า ห้ามฝังโดย เด็ดขาด หลังจากนั้นให้นาขี้เถ้า เหล่านั้นไปโปรยทิ้งในกระแสน้าเชี่ยว หรือลอย ตามกระแสลมแรงในที่โล่งท่ี ใกล้ที่สุด เพราะมีความเชื่อว่า หากไม่ ทาเช่นนีแ้ ม่มดคนอ่นื ๆ จะแอบมาเก็บ ขี้เถ้าเหล่านั้นไปใช้เป็นวัตถุดิบเวท มนตรใ์ นภายหลัง WITCH HUNT การล่าแม่มด - 35 -

บ ท เหตุการณ์การล่าแม่มดนั้นมีมายาวนานกว่า 200 ปี ส จนกระท่ังเมื่อเขา้ สู่ศตวรรษที่ 17 วทิ ยาศาสตร์และการแพทย์ รุ เริ่มมีความก้าวหน้าและสามารถอธิบายสาเหตุของเหตุการณ์ ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นได้ ประชาชนเริ่มได้รับความรู้และใช้เหตุผล กันมากขึ้น ทาให้การล่าและประหารชีวิตแม่มดเริ่มลดลงและ เริ่มมีการต่อต้านการล่าแม่มด อีกเหตุผลหนึ่งที่ส่งผลให้การ ล่าแม่มดเริ่มลดลงคือ คริสตจักรมีอานาจการปกครองลดลง เนื่องด้วยศาสนาคริสต์เริ่มมีการแตกนิกายต่าง ๆ ออกมา จึง มีชาวคริสต์บางส่วนเริ่มแคลงใจในคาสอนของคริสตจักรและ ต่อต้านการลา่ แมม่ ด ป ของกำรล่ำแม่มด

ในปี ค.ศ. 1610 ประเทศ เนเธอร์แลนด์เป็นประเทศแรกที่ออกมา ประกาศยุติการล่าแม่มด ต่อมาประเทศ อื่น ๆ ในยุโรปก็เริ่มออกมาประกาศยุติ การล่าแม่มดเช่นกัน จนกระทั่งการล่าแม่ มดเลือนหายไปในท่ีสุด จากเหตุการณ์การล่าแม่มดในครั้งนี้ส่งผล ให้มีผู้บริสุทธิ์ถูกสังหารด้วยข้อหาเป็นแม่ มดจานวนกว่าล้านคน มีผู้เสียชีวิตทั่ว ยุโรปมากกว่า 200,000 คน โดยประเทศ ที่มีการเผาแม่มดทั้งเป็นมากที่สุดคือ ประเทศเยอรมนี มีผู้เสียชีวิตไม่น้อยกว่า 100,000 คน WITCH HUNT การล่าแมม่ ด - 37 -

คดี โจน ออฟ อำร์ค ของ แมม่ ด โจน ออฟ อาร์ค (Joan of Arc) หรือ ที่มี ฌาน ดาร์ก (Jehanne Darc) วีรสตรีของ ชือ่ ฝรั่งเศสและเป็นนักบุญในศาสนาคริสต์ เสยี ง นิกายโรมันคาทอลิก หญิงสาวชาว ฝรั่งเศสที่ได้ปลอมตัวเข้ามาเป็นนักรบ ชายและได้เป็นผู้นาทัพกองกาลังฝรั่งเศส ในขณะที่มีอายุเพียง 17 ปี เนื่องจากเธอ ได้เกิดนิมิตได้ยินเสียงบัญชาจากพระเจ้า ว่า เธอจะเป็นผู้ปลดปล่อยอิสรภาพให้แก่ ชาวฝรั่งเศสในสงครามร้อยปีระหว่าง ฝรงั่ เศสและองั กฤษ

วนั ที่ 8 พฤษภาคม ค.ศ. 1429 เธอได้รับชัย ชนะจากการนากองทัพฝรั่งเศสบุกเมืองออร์ เลอ็อง ( Orleans ) ในเวลาเพียง 9 วัน เท่านั้น เธอยังได้รับชัยชนะหลายครั้งใน สนามรบ จนได้ฉายาว่า “สาวพรหมจรรย์ แห่งออร์เลอ็อง” และกลายเป็นสัญลักษณ์ ทางด้านประวตั ิศาสตร์ของฝรงั่ เศส ต่อมากองทัพอังกฤษได้จับตัวโจน ออฟ อาร์คไว้ได้ และได้กล่าวหาว่าเธอเป็นพวก นอกรตี และเป็นแมม่ ดที่แอบอ้างว่าเป็นผู้นา สาสน์จากพระเจ้า เธอจึงถูกตัดสินประหาร ชีวิตด้วยการเผาทั้งเป็น ในขณะที่มีอายุ เพยี ง 19 ปี ในวันประหารเธอได้ถือไม้กางเขนเอาไว้ใน มือ และตะโกนคาว่า “Jesus” เป็นคาพูด สุดท้าย การประหารชีวิตโจน ออฟ อาร์ค ทาให้ชาวฝรั่งเศสร่วมใจกันต่อสู้กับอังกฤษ จนไดร้ บั ชยั ชนะ หลังการประหารชีวิตโจน ออฟ อาร์คผ่าน ไป 24 ปี พระสันตะปาปาแคลลิกตัสที่ 3 ได้นาคดีของเธอมาไต่สวนอีกครั้ง ก่อนจะ ให้ข้อสรุปว่าเธอเป็นผู้บริสุทธิ์และพ้นจาก “ ”มลทินทั้งหมด ในปี ค.ศ.1920 พระ สันตะปาปาเบเนดิกที่ 15 ได้แต่งตั้งให้เธอ เป็น นกั บญุ โจน ออฟ อาร์ค (Saint Joan of Arc) ผมู้ ีศรัทธามน่ั คงตอ่ พระเจา้ WITCH HUNT การลา่ แมม่ ด - 39 -

แมม่ ดแหง่ ซำเลม แม่มดแห่งซาเลม (Salem Witch) มีผู้ถูกจับข้อหาเป็นแม่มดมากกว่า เป็นเหตุการณ์ประวัติศาสตร์ท่ี 100 คน โดยมีทั้งผู้หญิงและผู้ชาย จึงมีการตั้งศาลพิเศษขึ้นมาสาหรับ “ ”สะเทือนใจของอเมริกา โดยรู้จักกัน ไต่สวนคดีนี้ การไต่สวนคดีใช้ ในช่อื วิธีการทรมานเพื่อให้ผู้ต้องสงสัยรับ สารภาพ เช่น การรดั คอผตู้ ้องสงสยั การไตส่ วนคดีแม่มดแหง่ ซาเลม จนกระทั้งเริ่มมีเลือดออกจากจมูก ( Salem Witch Trials ) การจับผู้ต้องสงสัยมานอนแล้วค่อย ๆ วางก้อนหินทับไปเรื่อย ๆ มีผู้ถูก เหตุการณ์เริ่มขึ้นเมื่อมีเด็กสาวคน ตัดสินว่าเป็นแม่มดทั้งหมด 19 คน หนึ่งในหมู่บ้านเริ่มมีอาการชัก ส่ง และถูกประหารชีวิตโดยการแขวน เสียงกรีดร้องว่าถูกเข็มแทง และ คอ มีผู้ถูกคุมขัง 5 คน รวมทั้งเด็ก เจ็บปวดตามร่างกาย ในเวลาต่อมา ทารกหนึ่งคนที่เสียชีวิตลงในคุก ก็มีเด็กสาวอีก 2 คนมีอาการ และมีผู้ที่ถูกทรมานจนตายอีก เดียวกัน จึงมีการสรุปว่าเด็กทั้ง 3 หลายชีวิต คน โดนคาสาปของแม่มด หลังจาก มีข้อสรุปว่าเป็นคาสาปของแม่มด บาทหลวงจึงเริ่มทาการตามล่าหาผู้ ที่เป็นแม่มด โดยให้เด็ก ๆ ชี้ตัวผู้ ต้องสงสัย ทั้งขอทานหญิงเร่ร่อน หญิงชราที่ป่วย ทาสหญิงผิวดา และเริ่มมีการไล่ชื่อหญิงสาวใน เมืองทีละคน ทาให้ชาวเมืองล้วน เกิดความหวาดกลัว และต่างพากัน ชตี้ วั แมม่ ดเพื่อใหต้ นเองพ้นผิด จน WITCH HUNT การล่าแมม่ ด - 40 -

ใน ค.ศ. 1706 ได้มีการรื้อฟื้นคดี และแก้ต่างให้ผู้ถูกกล่าวหาในคดี แม่มดซาเลม และหนึ่งในสามของ เด็กสาวที่โดนคาสาปของแม่มด ออกมายอมรับสารภาพว่าตนเอง โกหก และเป็นพยานเท็จ โดยอ้าง ว่าทั้งหมดเป็นการล่อลวงจาก ซาตาน จนกระทั่งเรื่องไปถึงผู้ว่ารัฐวิลเลียม ในปัจจุบันเมืองซาเลมกลายเป็น ฟิปส์ จึงมีการสั่งระงับศาลพิเศษ ศูนยร์ วมของผู้ทช่ี ื่นชอบในเรื่องไสย และตั้งศาลสูงสุด ขึ้นมาใหม่ และ ศาสตร์ เวทมนต์ สถานที่ท่องเที่ยว ไม่ให้มีการนาหลักฐานที่เรียกว่า ที่มีผู้คนมาเที่ยวจานวนมากคือ หลักฐานความฝันและนิมิต มาใช้ สุสานของเมือง ซึ่งมีอนุสรณ์สถาน จนกระทั่งในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. การล่าแม่มดแห่งปี 1692 เป็นลาน 1693 ผู้ต้องสงสัยทุกคนได้รับคา หญ้าปลูกต้นไม้ 19 ต้น แทนผู้ที่ถูก ตัดสินว่าไม่มีความผิด และถูก ประหารด้วยการแขวนคออยู่ข้าง ปลอ่ ยตวั ทั้งหมด สสุ าน Governor Sir William Phips WITCH HUNT การล่าแมม่ ด - 41 -

แม่มดคนสุดท้ายที่ถูกประหารชีวิตด้วยการตัดคอในยุโรป เกิดขึ้นที่ หมู่บ้านเล็ก ๆทางภาคตะวันตกของประเทศสวิสเซอร์แลนด์ ชื่อว่าหมู่บ้านโมลิส ในรัฐกลารัส ในปี ค.ศ.1782 เธอมีชื่อว่าแอนนา โกดี้ ( Anna Göldi ) หญิงวัยกลางคนหน้าตาดี อายุ 48 ปี แอนนาถูก ตัดสินว่าเป็นแม่มดและเป็นคนที่ฆาตกรรมวางยาพิษ ลูกสาวของ นายจ้างของเธอซ่งึ มอี ายเุ พยี งแปดขวบ ดว้ ยความทแ่ี อนนาเป็นหญิงรับ ใช้ประจาบ้านเธอจึงมีหน้าที่คอยเอายาไปให้กับลูกสาวของนายจ้างได้ ด่ืม แตเ่ มือ่ อาการของลกู สาวนายจ้างของเธอทรดุ ลงและเสยี ชีวิตไป ทา ให้เธอตกเป็นผู้ต้องสงสัย แต่ในเบื้องลึกแล้ว หลายคนต่างรู้ดีแอนนา เองไดม้ คี วามสัมพันธอ์ นั ลกึ ซึ้งกับหมอชูดี้ ( Tschudi ) นายจ้างของเธอ เองซึ่งเขาก็มีภรรยาอยู่แล้ว และเชื่อว่าตัวเขาเองต่างก็รู้ดีว่า ถ้าหาก เรื่องนี้มีคนล่วงรู้ออกไปจะไม่เป็นผลดีต่อตัวเขาเองและรวมไปถึง ตาแหนง่ ทางสงั คมของเขา เขาจงึ ไดว้ างแผนท่จี ะกาจดั เธอ WITCH HUNT การลา่ แม่มด - 42 -