Zodiac

Zodiacจั ก ร ร า ศี SUMANA PINYA KO R N



Zodiac นิทานดาวฤกษทั้ง 12 กลุมดาว

Iคnำนำtroduction จกั รราศเี ปน เร่อื งราวเกย่ี วกับกลุม ดาวฤกษท่อี ยบู นทอ งฟาจำนวน 12 กลมุ ดว ยกนั ที่ประจำอยูใ นแตละราศี โดยในหนังสือเลมนจี้ ะเลา เร่ืองราวความเปนมาของกลมุ ดาวดวงน้ันๆวาเปนคน เปน สตั วหรือเปนส่ิงของอะไร และมเี รื่องเลา ในอารยธรรมกรกี อยางไร นอกจากนั้นแลว ในฝง อารยธรรมจีนและอยี ิปตม เี รือ่ งราวเกยี่ วกับจักรราศีอยา งไร เรอ่ื งราวตา งๆท่ไี ดร ับรูอาจจะทำใหคณุ มองกลมุ ดาวตางๆดว ยมมุ มองท่ีเปลี่ยนไป สมุ นา ภ1ญิ 3ญ57าก03รณ51

Conteสnารบัญt เร่มิ ตน : จกั รราศี 04 ราศเี มษ : แกะ (Aries) 06 ราศีพฤษภ : วัว (Taurus) 10 ราศีเมถนุ : คนคู (Gemini) 14 ราศกี รกฏ : ปู (Cancer) 18 ราศสี ิงห : สงิ โต (Leo) 22 ราศกี ันย : หญิงสาวพรหมจรรย (Virgo) 26 ราศีตลุ : คนั ช่ัง (Libra) 30 ราศีพจิ กิ : แมงปอ ง (Scorpio) 34 ราศีธนู : คนยิงธนู (Sagittarius) 38 ราศมี กร : แพะทะเล (Capricorn) 42 ราศกี มุ ภ : คนแบกหมอ นำ้ (Aquarius) 46 ราศมี นี : ปลา (Pisces) 50 ราศีท่ี 13 : ราศีท่ถี กู ลมื 54 จกั รราศีในอารยธรรมจนี 56

04 Zodiac จดุ เริ่มตน : จกั รราศี ถา ถามจดุ เริม่ ตน ของจกั รราศี คงเร่ิมตนในยุคบาบิโลเนีย(Babylonia) โดยเรอ่ื งราวเร่มิ มาจากการท่ีดวงอาทิตยน นั้ เคลอ่ื นทีบ่ นทอ งฟาตามแนวสรุ ยิ วถิ ี กลมุ ดาวฤกษ 12กลมุ ทอ่ี ยตู ามแนวสุรยิ วถิ ถี กู เรียกวาจักรราศี (Zodiac) โดยในแตละเดือนหากดวงอาทิตยเคล่ือนท่ีผานหนากลุมดาวไหน กลมุ ดาวนน้ั กถ็ อื เปนกลมุ ดาวประจำเดือน เชน การทใ่ี นเดือนมนี าคมดวงอาทติ ยเคลือ่ นทีผ่ า นกลมุ ดาวปลาก็ถือวากลมุ ดาวปลานนั้ เปนกลุมดาวประจำเดอื นมนี าคม โดยดวงอาทิตยจะเคลอ่ื นทผี่ า นจักรราศที ั้ง 12 ใชร ะยะเวลา1 ปพอดี ดวยเหตุน้ที ำให 1 ปจงึ มี 12 เดือน(นีค้ งเปน หนึง่ ในเหตุผลทร่ี าศีท่ี 13 ราศีคนแบกงูไมถกู นับเขา มาอยใู นราศที ้งั 12 ดว ย เพราะทำใหคำนวณวันเดอื นป และอืน่ ๆลำบาก) ในสมยั โบราณน้ัน ไมม ตี กึ เตม็ ไปหมดแบบในปจ จุบนัในเวลากลางคืนรอบขา งลว นมืด ทำใหส ามารถเหน็ ดวงดาวตางๆไดอยา งชดั เจน และมองเห็นวา ดาวฤกษน ้ันอยูร วมตวั กนั เปน กลุม ที่เรยี กกันวากลมุ ดาว (Constellation มาจาก Con แปลวาอยูดว ยกนั และ Stella แปลวาดาวฤกษ) ทำใหคนในสมัยโบราณเกดิ จนิ ตนาการกลุมดาวบนทองฟา เปนรูปคนรูปสัตว รปู สิ่งของตา งๆ

05 เมอื่ 2,000 ปก อน คลอดอิ สุ ปโตเลมี (Claudius Ptolemaeus) นกั ปราชญช าวกรกี ไดแบงกลมุ ดาวออกไว เปน 48 กลุม โดยไมม กี ลุมดาวทางซีกใต เน่อื งจากมอง ไมเ หน็ บนทองฟา จนปค .ศ.1930 องคก าร ดาราศาสตรส ากล (Internation Astronomical Union / IAU) ไดตกลงแบงกลมุ ดาวใหช ัดเจน มากข้ึน และไดแบงกลุม ดาวฤกษออกเปน ทัง้ หมด 88 กลุม ดว ยกัน โดยในแตละกลมุ กำหนดไวใ นรูปแบบตา งๆ ทัง้ ตัวบคุ คล เครื่องมอื สตั วตา งๆทง้ั ในโลกปกตแิ ละ ในเทพนยิ าย โดยการกำหนดมาแบบน้ี ทำใหก ารจดจำกลุมดาวตางๆไดงา ย มากขน้ึ และทำใหการดูดาวมีความสนุก สนานเพลดิ เพลินกบั เรือ่ งเลาตางๆมาก ขน้ึ ดว ย ไมเ วนแมแตเ หลาจกั รราศที กี่ ม็ ี นิทานเรือ่ งเลา ความเปนมาวา ทำไมกลมุ ดาวถงึ เปนรูปนี้ มีความเปน มาอยา งไร เกิดเรื่องราวอะไรขนึ้ บาง โหราศาสตร( Astrology) ไดแ บง ออกเปน 2 ระบบคือ 1.นิรายนะ (Sideral Zodiac) ใชก ันมากในประเทศอินเดีย พมา และไทย เปนศาสตรที่เกา แกม ากของโลก โดยแบง องศา จกั รราศอี อกเปน 30 องศาเทา ๆกัน2. สายนะ (Tropical Zodiac) เปนระบบสากล ทใี่ ชก นั มากในหมูชาวตะวนั ตก โดยจะแบงองศาจักรราศีไมเทากนั

06

07 Aries ราศีเมษ / Kriós แบบสายนะ (Tropical Zodiac) : 21 มนี าคม - 20 เมษายน แบบนิรายนะ (Sidereal Zodiac) : 13 เมษายน - 12 พฤษภาคม สญั ลกั ษณประจำราศี : แกะ ดาวประจำราศี : ดาวองั คาร เรื่องราวของเจาชายพรซิ สั (Phrixus) และเจาหญิงเฮเล(Helle) เปนลูกฝาแฝดของพระราชาอาธามัส(Athamus) และเนเพเล(Nephele) แหง เมืองเทสสาลี(Thessaly) ซ่งึ แตงงานกนั ไดไ มน าน พระราชาอาธามัสก็ไดท ้ิงเนเพเลไปและไปแตงงานใหมก บั ไอโน( Ino) และไดร ับเลย้ี งดูลกู เอาไวเอง แตเ รอ่ื งราวเลวรายกเ็ กิดขนึ้ เม่ือไอโนเกิดคลอดลูกตัวเองออกมาทำใหรูส ึกไมชอบหนาลูกของภรรยาเกาของสามีตัวเองอยูแ ลวจึงวางอุบายคิดจะฆา ทง้ิ ไอโนจ งึ วางอบุ ายโดยการใหพวกผูหญิงทีม่ ีหนาเปน คนหวา นเมลด็ พืช นำเมลด็ พืชไปลนไฟซง่ึ จะทำใหเมลด็ ไมส ามารถเพาะปลกู ใดๆได ทำใหพ ืชผลท่ีไดไ มเ พียงพอและประชาชนอดอยาก พระราชาอาธามสั จงึ นำเรอ่ื งน้ีไปปรกึ ษากบั นักบวชซง่ึ ไอโนแ อบมาซือ้ ตัวไปแลวนักบวชคนน้นั จงึ แนะนำวิธกี ารแกปญ หาน้ีโดยการนำลูกฝาแฝดของพระองคไ ปสังเวยตอ เทพเจา ซะ การเพาะปลกู จะไดก ลบั มาอุดมสมบรู ณเหมือนเดมิ พอพระราชาไดฟ งดงั นัน้ จงึ เชอ่ื และจดั ใหค นเตรียมการสงั เวยทนั ที เนเพเลซ่ึงเปน มารดาไดยนิ เรอ่ื งราวนี้เขาจงึ รีบไปขอรอ งซสุ (Zeus) ซุสจงึ สง่ั ใหเ ทพเฮอเมส(Hermes) ซง่ึ เปนเทพสงสารสงแกะวเิ ศษท่มี ีขนเปน ทองคำมาชว ยเหลอื เด็กสองคนในการหลบหนีโดยการขห่ี ลังแกะทองคำตวั นี้ไป แตน าเศราใจ ในระหวางที่กำลงั หลบหนีน้ัน แกะเกิดบินสงู เกินไป ทำใหเจาหญงิ เฮเลเ กิดหนา มืดและเสยี หลกั ตกลงไปตรงชองแคบทีแ่ บงยุโรปกบั ทวปี เอเชยี และเพอื่ เปน อนสุ รณและการระลกึ ถึงเจาหญงิ เฮเลชองแคบน้ีจึงไดช่อื วา \"Helles Pont\"

08 สวนทางดา นของเจา ชายพริซสั นน้ั สามารถหลบหนไี ปไดถึงเมืองคอลลสิ(Colchis) ซง่ึ อยูทางตะวันออกของทะเลดำอยา งปลอดภัย และไดรบั การตอนรับจากพระราชาอาเอเตส(Aeëtes)เปน อยา งดี ทกุ อยางเหมือนจะจบลงดวยดีแลว แตอยดู ีๆเจา ชายพริซสั ก็ไดฆ าแกะทองคำท้ิง(ซ่ึงบางตำนานกลา วไววาทีเ่ จา ชายพรซิ สั ฆา แกะนนั้ กเ็ พอ่ื สงั เวยชีวติ ใหแ กเทพซุส) และมอบขนแกะทองคำนั้นใหพ ระราชาอาเอเตส พระราชาจงึ นำขนแกะทองคำไปแขวนไวท่ตี น ไมใหญในปา ใหมงั กรท่ไี มเ คยหลบั ไหลเฝา เอาไว แตในที่สุดขนแกะทองคำนัน้ กถ็ กู ขโมยไปไดโดยกปั ตนั เจสัน(Jason) และลูกเรืออารโ ก(Argo Navis) หลงั จากน้นั แกะทองคำนน้ั ก็ไดถกู นำข้ึนไปเปนกลมุ ดาวแกะบนฟา เพื่อระลึกถงึ ความดขี องแกะที่ไดช วยเหลือสองฝาแฝดมา และไดก ลายมาเปน สญั ลักษณแกะของราศีเมษ (Ares) ในทส่ี ุด แตก ็มีบางตำนานกลา วไวว าแกะตัวท่ีเปน สัญลักษณน ้จี รงิ ๆแลว คือเทพซสุ(Zeus) ทใี่ นวนั หนึง่ ทีเ่ หลาเทพกำลงั สังสรรคก ันอยางมีความสขุ ท่รี ิมแมน ้ำไนลอยดู ๆี ก็มีสัตวป ระหลาดท่ีมีชอ่ื วา ไทฟอน(Typhon) โผลข น้ึ มาจากแมน ้ำ เหลา เทพทง้ั หลายจึงรีบพากันแปลงรา งเปน สัตวและวง่ิ หนีกันอตุ ลุด ซงึ่ ในตอนนั้นซุสไดแปลงรางตัวเองเปนแกะและว่งิ หนีไป จึงเปน ที่มาของสัญลกั ษณแ กะของราศเี มษ กลมุ ดาวแกะประกอบดวยดาวสวาง 4 ดวง แอลฟา-แอรแิ อทสิ หรือ แอลฟา-แกะ , เบตา-แกะ , แกมมา-แกะ และ 41-แกะดวง ดาว ประมาณ 2000 ปกอ น เมื่อดวงอาทิตยเ ขา สกู ลมุ ดาวแกะจะตรงกับแรกเร่ิมเขาสฤู ดูใบไม ผลขิ องซกี โลกเหนหอื ดงั นัน้ จุดเร่มิ ตน ของฤดู ใบไมผลจิ ึงมชี ่อื เรยี กวา จดุ แรกของกลมุ ดาวแกะ (First point of Aries) ปจจุบันจดุ เรม่ิ ตน ของฤดใู บไมผลไิ ดเ ลือ่ นไปอยูใ นกลมุ ดาวปลา(Pisces)แทนแลว

09 เทพอยี ปิ ตประจำราศีเมษคอื เทพโอซิริส(Osiris) เปนเทพแหง ชีวิตหลงั ความตาย เทพแหง นรก และเทพแหง วิญญาณ โอซริ ิสไดฉ ายาท่วี า เค็นที-อาเมนทอี ู(Khenti-Amentiu)ซ่งึ แปลวา ที่สุดของชาวตะวันตก หมายถงึ การไดป กครองโลกแหงความตายหรือก็คอื นรก ซึง่ โอซริ ิสในฐานะมัจจรุ าชน้ันบางทีก็ไดรับการขนานนาามวา เจา ชวี ิต(King of the living) เพราะชาวอยี ิปตโบราณเช่ือกันวาวิญญาณที่ไดร ับการบูชานนั้ เปนส่งิ มีชวี ิต

10

Taurus11 ราศีพฤษภ / Tauros แบบสายนะ (Tropical Zodiac) : 21 เมษายน - 20 พฤษภาคม แบบนริ ายนะ (Sidereal Zodiac) : 13 พฤษภาคม - 12 มถิ นุ ายน สัญลักษณประจำราศี : วัว ดาวประจำราศี : ดาวศุกร เรอื่ งราวของยูโรปา(Europa) เจา หญิงแหง เมืองฟนเิ ซีย(Phoenician) ผูมีความงดงามเปนอยา งมาก จนวันหนงึ่ ในขณะที่ยูโรปากำลงั ออกไปเดินเลน ทท่ี งุ หญาก็ไดเจอวัวตวั นน้ั ซ่ึงมลี กั ษณะสขี าว รูปรา งกำยำ ดนู า เกรงขามแตก ลบั มที าทที ไ่ี มดุรา ยและเชอื่ งผดิ กับลกั ษณะภายนอกของมนั ทำใหยโู รปาเกดิ ความสนใจและเดนิ เขา ไปลูบไลว ัวตัวนัน้ และข้ึนข่หี ลังววั ตวั น้ันในทีส่ ดุ เม่ือนางขนึ้ ขห่ี ลัง ววั ตัวนั้นจึงรีบออกว่ิงขา มน้ำขา มทะเลไมยอมใหย โู รปาลงจากหลัง พาเหาะขามทะเลเมดิเตอรเรเนยี นไปยังแผนดนิ ใหญ ทำใหแผนดนิ นั้นไดช อื่วายโุ รป(Europe) ไป เดนิ ทางขามไปจนถงึ เกาะครีต(Crete)ในท่ีสดุ ซง่ึ ความจรงิ แลววัวตัวน้ันกค็ ือเทพซุส(Zeus) ที่เกิดอาการหลงรกั และตอ งการครอบครองยโู รปา ถึงขนาดยอมลงทนุ ปลอมตวั ลงมาเปน วัวตวั หน่ึง และเมอื่ พอถงึ เกาะครตี ซสุ ซึ่งอยใู นรา งววั ก็ไดทำการแปลงกายกลับคืนดงัเดิม และไดลอลวงยโู รปาจนคลอดออกมาลูกสามคนไดแก มินอส(Minos) ราชาองคแรกของเกาะครีต, ลาดามันติส(Rhadamanthys) ผพู พิ ากษาคนตาย และซารเพดอน(Sarpedon) ทั้งหมดน้กี เ็ ปนเร่ืองราวทมี่ าของสัญลักษณร าศพี ฤษภซ่งึ มรี ปู รางเปน วัวซึง่ กห็ มายถงึ วัวทซี่ ุสแปลงรางไปหลอกลอ ยโู รปาใหต ดิ กบั พากลับมาท่ีเกาะครีตดวยนัน้ เอง

12 กลุม ดาววัวประกอบดวยดาวฤกษเรยี งตัวกนั เปน รูปตวั วอี ยางนอ ย 9 ดวง ในกลมุ ดาววัวจะมีดาวฤกษสสี ม แดงสวา งท่สี ดุ อยูห นง่ึ ดวงเปนตาขวาของววั ช่อื วา ดาวอัลดิบะแรน (Aldebaran)แปลวาผูต ิดตาม เพราะวา ดาวดวงนม้ี กั จะขนึ้ และลงตามกระจุกดาวลกู ไกเสมอ เทพอยี ปิ ตประจำราศีพฤษภคอื เทพรา(Ra) หรืออมอนรา (Amon-Ra) เปน เทพแหง ดวงอาทิตย นอกจากนัน้ แลว ยังเปรยี บ เสมือนบิดาแหงมวลมนุษยและสรรพส่ิงท้ังหลายอีกดวย ทรงสราง เทพชู เทพเกบ เทพนัต และอน่ื ๆอีกมากมาย

13

14

15 Gemini ราศเี มถุน / Didymoe แบบสายนะ (Tropical Zodiac) : 21 พฤษภาคม - 20 มิถนุ ายน แบบนริ ายนะ (Sidereal Zodiac) : 13 มิถนุ ายน - 12 กรกฎาคม สัญลักษณประจำราศี : คนคู ดาวประจำราศี : ดาวพุธ เร่ืองราวเกิดจากครงั้ หนึง่ ซสุ ไดไ ปแอบหลงรกั หญงิ สาวทมี่ ชี ่อื วา เรดา(Leda)ซ่งึ เปนมเหสขี องพระราชาไทนดาริอสุ (Tyndareus) แหงเมอื งสปารตา(Sparta) ซุสไดวางแผนรว มกนั กับเทพเฮอรเมส(Hermes) โดยจะใหเ ฮอรเ มสแปลงรา งเปนนกอินทรี และตนเองจะแปลงรา งเปนหงสข าวโดยจะทำตวั นาสงสารใหนกอนิ ทรีทำทาไลล า(ซึง่ กเ็ ปนที่มาของกลมุ ดาวหงส/Cygnus ซง่ึ เปน รางตอนท่ซี สุ แปลงอีกเชน เคย) เม่อื เรดาเห็นเขา จงึ เกดิ ความสงสารและรบี เขา ไปชวยเหลือหงสข าวและขับไลน กอินทรอี อกไป หลังจากนน้ั ไมน าน เรดาก็ใหกำเนดิ ลูกออกมาเปนไขสองใบวา กันวาเหตเุ กิดจากการท่ีในคนื นัน้ เรดาไดน อนท้งั กับซุสและนอนกบั พระราชาไทนดารอิ ุสหรอื กค็ อื สามขี องนาง ซงึ่ ในไขแ ตละใบประกอบไปดวยแฝดชายหญงิ อยูอยา งละคู ใบแรกคอื คาสเตอร( Castor)และคลิเทมเนสตรา(Clytemnestra)สวนใบทีส่ องคอื พอลลกั ซ( Pollux)และเฮเลน(Helen) (ซงึ่ เฮเลนนี้คอื คนเดยี วกับคนท่เี ปน ตนเหตใุ หเ กดิ สงครามเมอื งทรอย) คาสเตอรแ ละพอลลกั ซเปน พ่ีนอ งที่รักกันมาก ถึงจะเกดิ จากไขคนละใบแตค าสเตอรน้ันดันเปนลูกของพระราชาไทนดารอิ สุ ซึง่ เปนมนุษย ทำใหมชี ีวิตท่ีไมอมตะ แตพอลลักซเ ปนลกู ของซสุ จงึ มชี วี ติ อมตะที่ไมมวี ันแกและไมมีวันตาย คาสเตอรแ ละพอลลักซ( เรยี กรวมสองคนวาดีออสคอยส Dioscuri) ถือวาเปนผกู ลาที่มีชือ่ เสียงมาก ทัง้ คเู ปนสมาชกิ และผูพ ิทักษเ รืออารโก(Argo) ของเจสัน(Jason) ในการเดดินทางไปเอาขนแกะทองคำกลับมา(Ares) โดยทัง้ คูจะคอยยืนเหนือกระโดงเสาเรอื ของเรอื อารโ กเสมอ

16 แตเรอื่ งราวนา ทเ่ี ศรา ก็เกดิ ขึ้น เกิดจากตอนทีส่ องพ่ีนอ งไดไปรวมงานแตงของฝาแฝดชายชื่อวา อดิ สั (Idas) กับไลนเซอุส(Lynceus) กบั ฝาแฝดหญงิ ชือ่ ฟเบ(Phoebe) กบั ฮลิ าเอยร า(Hilaeira) แตไ มรเู กิดเหตุไรขน้ึ ทำใหส องพ่ีนองคูนีด้ นั ไปฉุดพาตวั สองเจา สาวออกมา ทำใหเ กดิ การตอสูระหวา งสองฝาแฝดชายกบั พนี่ อ งคนู ี้จากการตอสูนัน้ ทำใหสองฝาแฝดชายอดิ สั กับไลนเซอุสเสียชวี ติ และคาสเตอรก ็เสียชวี ิตดวยเชน กัน จากเหตกุ ารณน ้ที ำใหพ อลลักซรสู ึกเศราโศกเสียใจเปน อยา งมากดวยความท่ีเขาเปนลูกของซสุ ทท่ี ำใหเขาเปนอมตะและไมมวี ันตาย พอลลักซจึงขอรอ งกบั เหลาเทพวา ขอตัวเองแบงความเปน อมตะใหก บั คาสเตอร เทพจึงใหท้งั สองพนี่ อ งน้อี ยูบนสวรรคไ ด 1 วันและกลบั ไปลงนรกอกี 1 วนั สลับกันไปเรื่อยๆ ซุสไดม องเหน็ มติ รภาพและความรกั ทีย่ ่ิงใหญข องสองพ่ีนอง คาสเตอรและพอลลกั ซ ทำใหเกดิ ดาวคนค(ู Gemin) ขึ้นมาเพือ่ เปนอนสุ รณข องมติ รภาพน้ี จุดเดน ของกลมุ ดาวคนคู คือ ดาวฤกษสองดวงอยูใกลก นั ดาวที่อยูสูงกวา เรียกวา \"คาสเตอร\"(α Gem) ดวงลา งเรยี กวา \"พอลลักซ\" (β Gem) โดยคนโบราณทวั่ ไปมองเปน คูแ ฝด ชาวอาหรบั มองเปนนกยงู 2 ตวั ชาวอียิปตมองเปนตน ไมใ หญ 2 ตน สวนชาวฮนิ ดูมองเปน เทพเจา 2 องค เปน ดาวสำคัญของนกั เดนิ เรอื เพราะเม่ือดวงอาทิตยเคลื่อนสูราศเี มถุน นับเปนเครือ่ งหมายของการสิน้ สดุ พายุฤดูหนาว เรอื ออกทะเลได

17 เทพอยี ปิี ตประจำราศีเมถนุ คือ เทพฮี าเธอร( Hathor)เปนเทพแหง ทอ งฟา มสี ัญลักษณแ ทนตนเองคือวัว และบางทีก็ไดช่อื วา เปนพระมารดาแหง จักรวาล เทพฮี าเทอรม บี ทบาทหนา ทค่ี อื เมอื่ วิญญาณของมนษุ ยเขาไปสทู างเขา ดนิ แดนยมโลกแลว ฮาเทอรจ ะคอยไปตอนรบัเหลาวิญญาณในรางของวัว และวิญญาณเหลา นัน้ ก็จะขอรองใหพาเขาไปสูยมโลกโดยการขห่ี ลงั วัวเขาไป

18

Cancer19 ราศกี รกฎ / Karkinos แบบสายนะ (Tropical Zodiac) : 21 มถิ นุ ายน - 20 กรกฎาคม แบบนริ ายนะ (Sidereal Zodiac) : 13 กรกฎาคม - 12 สงิ หาคม สัญลกั ษณประจำราศี : ปู ดาวประจำราศี : ดวงจนั ทร เรอื่ งราวของงานทงั้ 12 ที่เฮอรควิ ลสิ (Hercules) ไดร ับมอบหมายใหไ ปทำมอี ยู 1 งานทจ่ี ะกลาวถึงในเรื่องนค้ี อื การไปตอ สกู ับไฮดรา(Hydra) ซงึ่ เปน งูยกั ษข นาดใหญท ี่มี 9 หัว ในขณะท่ีเฮอรค ิวลิสกำลงั ตอสกู ับไฮดรา ไดเผลอไปเหยยี บปตู วั หน่ึงเขา อยา งไมรตู ัว ทำใหเทพีเฮรา ทเ่ี หน็ เหตุการณและดวยความไมชอบในตัวของเฮอรค วิ ลิสอยูแลว จึงสาปใหเขากลายเปน กลุมดาวไปพรอ มๆกนั แตก็มบี างตำนานกลาวไววา ความจรงิ แลว ปูตัวนี้กบั ไฮดราน้นั เปนเพ่อื นสนิทกนั ในขณะท่ีไฮดรากำลังตอสกู บั เฮอรค วิ ลิสนั้น ปูพยายามชว ยเหลอื เพอื่ นของตนอยางเต็มท่โี ดยพยายามหนบี ขาของเฮอรคิวลิสเอาไว แตกโ็ ชครา ยโดนเฮอรค ิวลิสเหยยี บตายจนได ทำใหเ ทพเี ฮรา ท่ไี ดเห็นเหตกุ ารณจงึ รสู กึ ประทับใจในความรักและมิตรภาพของเพือ่ นคนู ี้ จงึ สงใหปไู ปเกิดเปน กลุมดาวบนทองฟา ทม่ี ชี ื่อวา กลุม ดาวปู(Cancer) ในอกี ตำนานหนงึ่ เปน เร่อื งทต่ี า งจากสองตำนานท่แี ลวอยางส้นิ เชงิ คอืเปน เรื่องราวของปูยกั ษต ัวหนึง่ ทช่ี ื่อวา ไคออส(Crios) ซึ่งคอยปกปองพวกนางไมทะเลในอาณาจกั รของโพไซดอน ไคออสน้ันท้ังตัวใหญ แขง็ แรง และยงั ไดพรจากโพไซดอนดว ยการเปนอมตะอกี ดวย อยดู ีๆวันหนง่ึ ไทฟอ น(Typhon) ไดเ ขาคุกคามเทพแหงโอลมิ ปส เทพทุกองคพากนั หลบหนี โพไซดอนไดท ้งิ ไคออสไวใหป กปองนางไมท ะเลท่ีเปรียบเสมือนลกู สาวของโพไซดอน ไคออสไดพ ยายามปกปองดแู ลอยา งเต็มท่ีไมปลอ ยใหพวก

20นางไมทะเลคลาดสายตาไป แตท วา ดนั มนี างไมทะเลบางตัวเกดิ อาการหวาดระแวงวิตกกงั วลและคิดวา ตนกำลังตกอยใู นอนั ตรายของไทฟอ นทำใหห นีออกไปในทะเลเปด ไคออสไมพยายามตามไปปกปองไดเพราะตองคอยอยดู ูแลนางไมท ะเลตวัอน่ื ๆดว ย เขาจึงขอความชว ยเหลอื วามาร(ิ Vamari) หมึกยกั ษ แตทวาไคออสไมรูความจริงวาวามารเิ ปนสัตวน สิ ัยไมดี พยายามจบั นางไมทะเลกินอยู เมือ่ วามารกิ ลับมาหาไคออส เขาไดบ อกไคออสวาเขาพยายามชวยหานางไมทะเลอยางเต็มทแี่ ลว แตว าไมส ามารถหาเจอไดจ ริงๆ ทำใหไคออสเกดิ ความสงสยั และคิดวาวามารกิ ำลงั โกหกจงึ พยายามโจมตแี ละเกิดเปนการตอสทู ่ยี าวนานถงึ ชวั่ โมง ในทีส่ ดุ ไคออสกช็ นะ แตท วา ไคออสบาดเจ็บหนักมาก เปน อัมพาตไปและเขาน้ันไมส ามารถตายไดจ ากพรของโพไซดอนทใ่ี หชวี ติ ท่ีเปนอมตะ พอโพไซดอนกลับมารับรูเรือ่ งราวน้ี และไดร ับรูถงึ ความกลา หาญของไคออสจงึ ไดนำสง ไคออสใหก ลายเปน กลุมดาวปูบนทองฟา ทมี่ ชี ือ่ วา Cancerดาวปยุ ฝาย กลมุ ดาวปปู ระกอบไปดวยดาวฤกษแ สงรบิ หรี่ อยางนอย 5 ดวงทำใหมองเห็นไดย าก เปนกลุม ดาวทีม่ ี ความสวา งนอยทส่ี ุดในกลมุ ดาวจักรราศี ในกลมุ ดาวปูน้ีจะมฝี า ขาวๆอยู เรยี กวา กระจุก ดาวรวงผ้ึง (Praesepe) หรอื ท่ีคนไทยเรยี กวา กระจุก เทพอยี ปิ ตป ระจำราศกี รกฏคอื ฟนกิ ส(Phoenix) เปน สิง่ มชี วี ติ ท่ีมลี กั ษณะคลายนก ชาวอียปิ ตโบราณนับถือในฐานะของสัตวเทพทคี่ วรบชู า ยกยอ ง มีบางความเชอ่ื ที่เชื่อกนั วาฟน ิกสส ามารถชบุ ชวี ติ คนตายใหฟ นคนื ได รวมถึงฟนพลังท้งั หมดใหกลบั มา และเนอ่ื งจากเปน สัตวเ ทพที่อยูภายใตเทพแหงไฟ จึงสามารถใชเ วทมนตรท เ่ี ปนไฟไดดวย

21

22

Leo23 ราศีสิงห / Léōn แบบสายนะ (Tropical Zodiac) : 21 กรกฎาคม - 20 สงิ หาคม แบบนริ ายนะ (Sidereal Zodiac) : 13 สงิ หาคม - 12 กนั ยายน สญั ลกั ษณป ระจำราศี : สิงโต ดาวประจำราศี : ดวงอาทติ ย เรอื่ งราวของงานทงั้ 12 ท่ีเฮอรคิวลสิ (Hercules) ไดรับมอบหมาย ในคร้งั นี้เปน งานเกี่ยวกับใหไ ปจดั การสงิ โตยักษท ีอ่ าศัยอยูใ นเนมีอา(Nemea) ซึ่งมคี วามนาเกรงขาม ขนาดท่ีใหญ และยังชอบจับคนกนิ เปนอาหาร นอกจากนน้ั แลว ยังมคี วามรายกาจตรงท่ีไมวาอาวธุ ใดๆทั้งธนูและไมพลองของเฮอรคิวลสิ กไ็ มสามารถทำอะไรสงิ โตตวั นไ้ี ด จนสุดทา ยเฮอรค ิวลิสไดต ดั สินใจลงมอื ฆา ดว ยมือเปลาโดยการบดิ คอจนตาย ดว ยเหตนุ ี้ เทพีเฮรา จึงทำใหสงิ โตตัวน้กี ลายเปน กลมุ ดาวเพ่อื เอาไวส รรเสริญเฮอรค วิ ลสิ ที่สามารถฝนฝา อุปสรรคและทำงานนี้สำเรจ็ ลุลว งไปได แตใ นอกี ตำนานหน่งึ กลาวไววา ในสมัยกอ นชาวกรกี นนั้ ไดน ับถือเคารพบูชาดวงจนั ทรซ งึ่ เปน เทพธิดาองคหน่ึงทีม่ ชี ื่อวา เซลนิ (ี Selene) ซึ่งชาวกรกี นั้นจำเปนตอ งคอยสงั เวยของเปนประจำทกุ ป แตมอี ยปู ห นงึ่ ทช่ี าวเมืองเนเมยี (Nemea) ลมื สงั เวยทำใหเซลนิ ีโกรธมากถงึ กับสง สิงโตตัวใหญท ีด่ ุรายมาก อาวุธท้ังหลายไมสามารถทำอะไรมันได รวมถึงยงั ชอบกินคนแบบไมเ ลือกหนา ลงมากอ กวนชาวไรใ นเมอื งเนเมีย ในขณะน้นั เองราชายูรสิ ธีอสั (Eurystheus) มคี นรับใชทแี่ ขง็ แกรงมากคนหนง่ึ ที่มชี ื่อวา เฮอรค ิวลสิ ซึ่งถือวา เปน ผูชายท่มี ีรา งใหญ อดทนและแขง็ แรงท่ีสดุ ในโลก เขามีอาวุธมากมายหลายชนดิ แตท วา อาวธุ ใดๆกไ็ มสามารถทำรา ยรางกายสงิ โตตวั น้ันใหบาดเจบ็ ไดเลย เฮอรคิวลิสจึงทำการรัดคอสงิ โตตัวนัน้ จนเสียชวี ิต และหลงัจากลม ไดกไ็ ดถลกหนัง หัวและขาหนามาทำเปน เคร่อื งแตงกาย

24 หลังจากน้นั เซลนิ ีจงึ ไดส ง สงิ โตตัวนนั้ ไปอยูเปน กลุมดาวบนทองฟา โดยจะมีเซลนิ ีหรอื ดวงจันทรผ านทุกๆเดือน และกลมุ ดาวสิงโตนก้ี ค็ อยหนกี ลมุ ดาวเฮอรคิวลิสอยูตลอดเวลา โดยถาสิงโตอยูสูงสดุ บนฟา เฮอรควิ ลิสจะขน้ึ ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ และเมอ่ื เฮอรควิ ลิสขนึ้ ไปอยูสูงสุดบนฟา กลมุ ดาวสงิ โตกจ็ ะลับขอบฟาทางทิศตะวันตก เฮอรคิวลสิ จะไมม วี ันไลต ามจับดาวสิงโตได กลุมดาวสิงโต ประกอบดว ยดาวฤกษอ ยางนอ ย 9 ดวงเปน กลมุ ดาวที่สงั เกตไดงายบนฟา เพราะมีดาวฤกษด วงใหญสนี ้ำเงนิ ขาวสวา งท่สี ดุ ในกลุม ดาวนี้ 1 ดวง อยตู รงบรเิ วณหนา อกของสิงโต เรยี กวา ดาวเรกวิ ลสุ (Regulus) หรอืดาวหวั ใจสิงห เปน กลมุ ดาวที่บอกฤดูกาลไดเ มื่อจะเร่มิ หนารอนของฝรั่ง คอื ปลายเดอื นมถิ ุนายน กลุมดาวสิงโตจะอยา งทองฟาตงั้ แตเริม่ มืดกลุมดาวสิงโต จะอยกู ลางทอ งฟา ตรงศรี ษะเมื่อเวลา 3 ทุม (21.00 น.) ในวันที่ 10พฤษภาคม ของทกุ ป เทพประจำราศสี ิงหค อื เทพอานูบิส(Anubis) ซ่ึงเคย เปนเทพแหงความตายมากอ นเทพโอซิริส(Osiris) และยงั เปนเทพ สำคัญในการทำมัมมี่(การทำศพในอารยธรรมอยี ปิ ตโ บราณ) มีหนาที่คอื พาวิญญาณคนตายไปยังยมโลก และทำการ ชัง่ วิญญาณโดยมีขนนกเปน เคร่อื งชว ยวัด คือ ถาหากขนนกมีการ เอนข้นึ แสดงวามีความผิดมาก แตหากขนนกมกี ารเอนลงแสดงวา มคี วามดมี าก

25

26

27 Virgo ราศกี นั ย / Parthénos แบบสายนะ (Tropical Zodiac) : 21 สิงหาคม - 20 กันยายน แบบนริ ายนะ (Sidereal Zodiac) : 13 กันยายน - 12 ตุลาคม สัญลักษณป ระจำราศี : หญิงสาวพรหมจรรย ดาวประจำราศี : ดาวพธุ เรื่องราวของเทพแี อสเตรีย(Astrea) เปนเทพแี หง ความยุตธิ รรม หรอื บางคร้ังก็เช่อื วาเปนเทพีเพอรซ ิโฟเน(Persephone) ลกู ของดีมเิ ตอร( Demeter)กบั ซุส(Zeus) และดว ยความสวยงามท่ีทำใหฮ าเดส(Hades)หลงรัก แอสเตรียจึงถกู ฮาเดสนำตัวไปอยใู นแดนแหงความตายหรือกค็ อื ยมโลกเปนระยะเวลา 4 เดือนใน 1 ปทำใหจ ะมชี ว งเวลา 4 เดอื นที่ทำใหไ มส ามารถเหน็ กลุมดาวหญงิ สาวพรหมจรรยนีไ้ ด มอี ยยู ุคๆหน่งึ ที่เปนยคุ ทอง(Golden Age) ในสมัยอดตี ทั้งปเปนเหมือนฤดูใบไมผ ลติ ลอดเวลา คนทีอ่ าศัยอยบู นโลกอยกู นั อยางสุขสบาย ไมต อ งทำมาหากินอะไรก็อยไู ดอ ยางมีความสุข เหลาเทพกพ็ ากันลงมาอาศัยบนโลกดวยเชน กนั แตหลงั จากผา นยุคทองกเ็ ขาสชู ว งยคุ เงนิ เปนชวงเวลาทีม่ นษุ ยเกดิ การทะเลาะเบาะแวง เกิดการรบตรี าฆาฟน กนั ขโมยขา วของกนั ชิงดีชิงเดน เรยี กวาแทบไมมอี ะไรดแี ละเปน ยุคทีต่ กตำ่ ทำใหเ หลาเทพที่พากันลงมาอาศัยบนโลกนั้นคอยๆพากันทยอยกลบั ไปอยบู นสวรรคเ หมอื นเดิม จนในทส่ี ดุ เหลอื เทพีองคเดยี วก็คอื แอสเตรยีทยี่ ังพยายามทนอยู ดว ยความปรารถนาดที จี่ ะคอยตักเตอื นและส่ังสอนมนษุ ย แตสดุ ทายกไ็ มช ว ยอะไร คนกย็ งั คงทำตวั เหมอื นเดิม ดีไมดที ำตัวเลวกวา เดมิ ซะอกีทำใหแอสเตรยี ซ่งึ เปนเทพแหง ความยตุ ิธรรมท่ีปรารถนาใหโ ลกรม เยน็ มคี วามสขุไมมกี ารเบียดเบยี นซ่งึ กันและกนั หมดความอดทนและตัดสนิ ใจหนจี ากโลกมนษุ ยขึ้นกลับไปบนสวรรคเ หมอื นด่งั ทเี่ ทพองคอื่นๆทำ หลังจากนัน้ แลว เทพแี อสเตรยี จึงข้ึนไปเปน กลุมดาวบนฟาในฐานะกลุมดาวหญงิ สาวพรหมจารี(Virgo) และจะปรากฏตัวใหเหน็ เฉพาะคนทมี่ ีความยตุ ิธรรม

28และใฝห าสันตภิ าพเทานนั้ และเพอื่ เปนการเตือนสติคนท้ังหลาย แอสเตรยี จึงคอยบดรวงขาวและหวา นเมลด็ ขา วไปรอบฟา เกิดมาเปน ทางชางเผอื ก(Milky way)ใหค นเหน็ กลมุ ดาวหญงิ สาวพรหมจรรยป ระกอบดวยดาวฤกษเ รียงตอกนั อยางนอ ย 11 ดวง มกี ลุม ดาวทส่ี วา งมากอยู 6 ดวงเรยี งกนั เปน รปู ตัววายดาวฤกษทสี่ วา งที่สุด คอื ดาวสไปกา (Spica)เปน ดาวฤกษส ีขาวเหลอื ง ซ่ึงสไปกามีความหมายวารวงขาว โดยจะสามารถเห็นไดชดั เจนในชว งฤดเู กบ็ เกีย่ วคนไทยจึงเรยี กกลมุ ดาวนวี้ าแมโพสพ สว นคนท่วั ๆไปเรยี กวา เทพีแหงการเกษตร เทพประจำราศีกนั ยค ือ เทพธอธ(Thoth) เปน เทพแหง ความรอบรแู ละเวทมนตร บา งกเ็ ช่อื วาเปนเทพแหงดวงจนั ทรด ว ย ธอธไดเ คยชวยเหลือเทพนุต(Nut) ใหม ีลูกสาวและลกู ชาย โดยการไปแขงหมากรกุ กบั เทพคอนส(ู Khonsu) โดยในการแขง ขัน น้ันธอธเปนผูชนะ และไดรับแสงเปนของรางวลั

29

30

31 Libra ราศีตุล / Zygós แบบสายนะ (Tropical Zodiac) : 21 กันยายน - 20 ตุลาคม แบบนิรายนะ (Sidereal Zodiac) : 13 ตุลาคม - 12 พฤศจิกายน สญั ลกั ษณประจำราศี : คนั ช่ัง ดาวประจำราศี : ดาวศกุ ร กลุมดาวนีเ้ ปนกลมุ ดาวทม่ี คี วามแปลกทส่ี ุด แตกตางจากเพื่อนคือกลุม ดาวอน่ื จะเปนสิง่ มีชีวติ ไมวาจะเปน มนุษยหรอื จะเปนสัตว แตกลุมดาวนีเ้ ปน กลุมดาวเดียวท่ีเปน ของใช ไมมีชวี ติ คือคันช่ัง และเปน กลุม ดาวทไ่ี มคอ ยมีความโดดเดน และนาสนใจใดๆ วา กันวา คนั ช่งั (Libra) นีเ้ ปน สัญลักษณแ หงความยตุ ธิ รรม เปนเครอ่ื งทีเ่ ทพีแหงความยุติธรรม หรือกค็ ือกลุมดาวหญงิ สาวพรหมจรรย( Virgo) หรอื ท่มี ีช่ือวาเทพีแอสเตรีย(Astrea) เปน ผใู ชเ พือ่ วัดความยุตธิ รรมในโลกมนุษย ชาวเมโสโปเตเมยี เปน คนกำหนดช่ือใหกลมุ ดาวน้ี โดยเกดิ จากการสังเกตุวาเม่อื ดวงอาทติ ยเ คล่อื นทผี่ านกลุม ดาวนี้ วันน้นั จะกลางวนั กลางคืนจะมีระยะเวลาเทากนั และเปนเดอื นกันยายน ทีเ่ รียกวา \"September Equinox\"

32 กลุม ดาวคันช่ังประกอบดวยดาวฤกษแ สงรบิ หร่ี อยา งนอ ย 6 ดวงเรยี งกันคลา ยวา วปก เปา หรือขนมเปย ก ปนู กลุม ดาวน้ีเคยเปนสวนหน่งึ ของกลุมดาวแมงปอ ง มากอน และในสมยั กอนชาวเมโสโปเตเมียใชด าวดวงนีเ้ ปน สญั ลกั ษณใ นการบอกเดือนเพราะวาเมอื่ ดวงอาทิตย เคลือ่ นท่ผี านกลมุ ดาวดวงน้ี กลางวนั กับกลางคนื จะ มีระยะเวลาทีเ่ ทากนั เทพอียิปตประจำตุลคอื เทพฮอรัส(Horus) ซึ่งเปนลูกของเทพโอซริ ิส(Osiris)กบั เทพไี อซิส(Isis) เปน เทพทเ่ี กิดจากการรวมตวั ของเทพแหง แสงสวางและเทพนกเหย่ียว เปน เทพเจา แหง ทองฟา และเคยถกู เทียบเปน ฟาโรหเม่อื ตอนยังเดก็ ฮอรสั เปน ตัวแทนแหงความฉลาด และมดี วงตาท่สี ามารถรูแจงเห็นจริงได

33

34

35 Scorpio ราศพี ิจิก / Skorpiós แบบสายนะ (Tropical Zodiac) : 21 ตลุ าคม - 20 พฤศจกิ ายน แบบนริ ายนะ (Sidereal Zodiac) : 13 พฤศจิกายน - 12 ธนั วาคม สัญลกั ษณประจำราศี : แมงปอ ง ดาวประจำราศี : ดาวอังคาร, ดาวพลโู ต เร่อื งราวของนายพรานคนหน่ึงทม่ี ีชอื่ วาโอรอิ อน(Orion) เปน คนท่ีคิดวาตัวเองเกงกาจเลิศเลอกวาใครๆ จนเปน ท่ีนาหมั่นไสบ างคนก็วา เขานา จะเปนลกู ชายของเทพโพไซดอน(Poseidon) และสรา งความไมพ อใจใหแกเหลาเทพตางๆ โดยเฉพาะเทพไี กอา(Gaia) ซ่ึงเปนเทพแี หง พ้นื ดินไมพ อใจมากทสี่ ดุ ไกอาไดส ั่งใหแ มงปอ งตัวหนงึ่ไปฆา โอริออนทิ้งซะ แมงปอ งนน้ั ไดน ำพษิ ท่ีหางแทงไปทโ่ี อริออนจนตาย หลงั จากนน้ัแมงปองตัวนั้นก็ไดก ลายเปน กลุมดาวแมงปอง(Scorpio) เพือ่ เปนเกยี รตแิ กม นัในสวนของโอริออนนัน้ ไดกลายเปน กลุมดาวโอรอิ อนจากการที่เทพีอารทีมิส(Artemis)ไดขอรองเอาไว แตบ างตำนานกเ็ ลา อกี วา ทีจ่ ริงแลว โอรอิ อนตายเพราะลกู ศรของเทพอารท ีมสิ เพราะในขณะท่ีกำลงั หนจี ากแมงปอ งท่ีไกอาสงมาน้ัน โอรอิ อนไดเคยไปมีเรื่องราวกับอารท มี สิ จากการไปโออวดวาใครจะลา สัตวเ กงกวากัน ทำใหใ นขณะท่ีกำลังหนแี มงปอ งนน้ั ไดโ ดนอารท ิมสิ ยิงธนูใสจนตาย และถึงแมโอรอิ อนจะตายกลายเปน กลุม ดาวไปแลว โอริออนกย็ งั คงกลัวแมงปอ งอยดู ี เพราะทกุ คร้งั กลุมดาวโอริออนจะอยฝู งตรงขามกับกลมุ ดาวแมงปองเสมอ และจะไมปรากฏตวั ใหเ ห็นจนกวา กลมุ ดาวแมงปอ งจะลาลับจากขอบฟาไปซ่งึ ก็มคี ำกลาววาท่ีเปนแบบนเี้ พราะซุส(Zeus)ไดเ ปน คนวางทั้งสองกลมุ ดาวนดี้ ว ยตัวเอง โดยจะวางใหหา งจากกัน 180 องศาเพ่อื ทจ่ี ะไดไ มม ีการตอ สกู นั บนทอ งฟา อกี

36 กลุมดาวแมงปอ งประกอบไปดว ยดาวฤกษอยางนอย 15 ดวง โดย 3 ดวงแรกเปนหัว ถดั ไปอกี 4ดวงเปน ลำตวั และที่เหลอื เปนสวนหาง ดาวทีส่ ำคญั ในกลมุ ดาวแมงปอง ไดแกดาวแอนทาเรส (Antares) เปนดาวฤกษย ักษสีแดง(Supergiant) ชอ่ื ดาวหมายถึง คแู ขงของดาวอังคาร(the Rival to Ares) เนอื่ งจากมีสีแดงคลา ยดาวอังคาร นอกจากนีย้ งั มอี ีกช่ือหนง่ึ วา Cor Scorpii ซึง่ หมายถงึ หัวใจแมงปอง(the Heart of Scorpion) หรือท่ีคนไทยเรยี กวา ดาวปาริชาต เทพอียิปตประจำราศพี จิ ิกคือ เทพวี ัดเจท็ (Wadjet) เปนนางพญาแหง ลุมแมน้ำไนล เปนเทพี ที่คอยอารักขาเทพไอซิส(Isis)และเทพฮอรัส(Horus)

37

38

39Sagittarius ราศีธนู / Toxótēs แบบสายนะ (Tropical Zodiac) : 21 พฤศจิกายน - 20 ธันวาคม แบบนิรายนะ (Sidereal Zodiac) : 13 ธันวาคม - 12 มกราคม สัญลกั ษณประจำราศี : คนยิงธนู ดาวประจำราศี : ดาวพฤหสั บดี เร่ืองราวของเซนทอร(Centaur) ทม่ี ลี กั ษณะเปน ครงึ่ คนคร่งึ มาทีม่ ชี ื่อวา เครอน(Cheiron) โดยเครอนนน้ั เปนเซนทอรท ่ีมคี วามรู ความสามารถมากมาย ท้งั เรอ่ื งการแพทย ดนตรี พยากรณ และการลาสตั วจ ากเทพอพอลโล(Apollo)และ เทพีอารท มิ สิ (Artemis) ดว ยความเกงกาจของเขา ทำใหม ีชอื่ เสยี งจนทำใหเ หลาพระราชาและผูกลา ตองการนำลกู ของตนเองมาฝากตวั เปน ศิษยข องเครอน ตัวอยา งลกู ศษิ ยข องเครอน กเ็ ชน เฮอรค ิวลิส(Hercules) คาสเตอร( Castor) และเจสัน(Jason) บางตำนานกลา วไววา เครอนน้นั เปนลกู ของพิไลรา (Philyra) กบั โครนอส (Chronos) โดยโครนอสไดแปลงรา งเปน มาเพอื่ ซอนตวั จากเทพีไรอา(Ria)ภรรยา ของตน เพ่อื แอบเดินทางไปหาและรว มหลบั นอนกบั นมิ ส( นางไม) จนเกิดออกมา เปนเครอน ซง่ึ มรี ปู รา งครึ่งคนครึ่งมา ในสวนการตายของเครอนนน้ั เลากนั มาวา เกดิ จากตอนทเ่ี ฮอรคิวลิสมเี ร่อื ง กบั เซนทอร เกิดยิงศรอาบยาพษิ ของไฮดรา(Hydra)ไปโดนเครอน โดยพษิ ของไฮดรา มีฤทธร์ิ ายแรงมาก แมแตไครอนท่ไี ดร ำ่ เรียนวิชาแพทยจากเหลาเทพนนั้ ก็ไมส ามารถ รักษาตนเองได แตเน่อื งจากไครอนเปน อมตะ ไมแก ไมมวี ันตาย จงึ ไมตายแตทน ทุกขท รมานกบั พษิ รายของไฮดราจนในทสี่ ุดก็ทนไมไหว และตดั สนิ ใจยกเลกิ ความ เปน อมตะของตนและขอพรกบั โพรมีธอี สุ (Prometheus)แทน ซุส(Zeus)ท่ีไดร ับรูเ ร่ืองนี้จึงสงเครอนไปพกั ผอนบนทองฟา บนกลมุ ดาว ท่ีมชี ื่อกลุมดาวคนยิงธนู(Sagittarius)

40 กลุม ดาวคนยิงธนู มักถูกจำสับสนกบั กลุมดาวนายพราน เนอ่ื งจากเปน รูปสัตวใน เทพนิยายเปน ครง่ึ มา ครึง่ คนเหมอื นกัน โดย ปลายธนูจะหันไปทางกลมุ ดาวแมงปอ ง กลุมดาวคนยิงธนูไดช่อื วาเปน กลมุ ดาวผูฆากลุมดาวววั ตัวผู เพราะเมื่อกลมุ ดาว คนยิงธนูข้ึน กลมุ ดาวววั ตัวผูจะตก และเมือ่ กลุมดาวคนยงิ ธนตู กกลุมดาววัวตวั ผูกจ็ ะข้ึน เทพอียปิ ตป ระจำราศีธนคู อื เทพเี ซคเมธ(Sekhmet) เปนลกู สาวของเทพรา(Ra) ไดรับหนา ทใี่ หค อยกำจดั คนชัว่ ทีค่ ดิ กบฏตอพวกสุริยเทพ จนกลายเปน สัญลกั ษณแ หงความโหดรา ยนา สะพรึงกลวั

41

42

Capricorn43 ราศมี กร / Aegókerōs แบบสายนะ (Tropical Zodiac) : 21 ธันวาคม - 20 มกราคม แบบนริ ายนะ (Sidereal Zodiac) : 13 มกราคม - 12 กมุ ภาพันธ สญั ลกั ษณประจำราศี : แพะทะเล ดาวประจำราศี : ดาวเสาร เร่ืองราวของเทพแพน(Pan) ซึ่งเปน เทพแหงทองทุง เปน เทพท่มี ีรปู รา งลักษณะแตกตางไปจากเทพองคอ ่นื คอื มลี ักษณะคร่งึ คนคร่ึงสตั ว คือมรี ปู รางเปน คนแตม ีเขาเปน แพะ หูแหลม ขนขึ้นปกคลมุ รางกาย ในวนั หน่ึงในขณะที่เหลาเทพจดังานเลยี้ งเฉลมิ ฉลองท่รี ิมแมนำ้ ไนล อยูดๆี ก็มีไทฟอ น(Typhon)โผลขึ้นมาเหนือนำ้เม่อื เหลาเทพทง้ั หลายเห็นจงึ รีบพากันเหาะหนหี รอื ทำการแปลงกายหนไี ป บางกว็ าเทพแพนนนั้ ไมไ ดแปลงรา งอะไร แคกระโดดหนลี งนำ้ แตดวยกีบเทาที่เปน ของแพะนั้นทำใหว า ยนำ้ ไมเร็วเอาซะเลย ซุส(Zeus)ทเ่ี หน็ จงึ หวังดโี ดยการเปลยี่ นครงึ่ รา งของแพนใหกลายเปน หางปลา และเรียกสัตวที่มีลกั ษณะแบบนว้ี าแพะทะเล หรือมังกร แตในอีกมมุ หนง่ึ กค็ ือแพนน้ันตกใจจนทำอะไรไมถ กู พยายามแปลงรางใหต ัวเองเปนสัตวโดยจะเปน ปลา แตด ว ยความรบี รอ นจัดจึงทำใหก ลายเปนปลาแคครง่ึลา งและรบี กระโดดหนีลงน้ำไป เม่อื ซสุ มาเห็นคดิ วานา สนใจดี เลยบนั ดาลใหเ กดิ เปนกลุมดาวแพะทะเลขนึ้ มา นอกจากนัน้ ยงั มีอกี ตำนานหน่งึ ทแ่ี ตกตางออกไปคอื กลมุ ดาวแพะทะเลน้เีปน กลุมดาวของแมแ พะทม่ี ีชอื่ วา อามัลเทีย(Amalthea) ซง่ึ เปนแพะทม่ี หี นา ทคี่ อยใหน มแกซ สุ ในขณะทซ่ี ุสยังเปน ทารกอยู ซสุ จงึ ไดมอบพรและเกยี รติใหเธอ 3 อยาง คือ อยางที่ 1 หลังจากท่อี ามลั เทยี เสยี ชวี ิต ใหนำหนงั ไปแปะไวที่โลห ข องซุสท่ีชอื่ วาไอกสิ ซึ่งตอมาภายหลังโลห น ้ไี ดต กเปน สมบตั ขิ องเทพอาธนี า (Athena)ไป

44 อยางที่ 2 ใหเขาของอามัลเทียเต็มไปดว ยผลไมทองคำจากสวนเฮสเพรเิ ดสเม่อื กนิ หมดไป ผลไมก ็จะงอกขนึ้ มาเรอ่ื ยๆไมม ีวันหมดไป เลยไดชือ่ วา เขาแหง ความสมบรู ณ อยา งท่ี 3 บนั ดาลใหเธอกลายเปนกลุม ดาวแพะทะเล(Capricon) หรือดาวราศมี กรนนั้ เอง และในอกี ตำนานหน่ึงซง่ึ เปน เร่ืองราวเกี่ยวกบั พรคิ ัส(Pricus) เปนพอของเผา พนั ธุแพะทะเล ซ่ึงเปน ที่รจู ักกันวาเปน สตั วทีม่ คี วามฉลาดเฉลยี วและชอบอาศัยอยตู ามชายฝง ทะเล พวกเขาสามารถพดู และคิดไดเ หมือนกบั มนษุ ย และพวกเขาเปนที่โปรดปรานของเหลา เทพเจา เร่อื งราวเริ่มตนขึ้นจากการท่ีมีเหลา แพะทะเลเด็กพวกหน่งึ พยายามจะปนปายขน้ึ ไปทช่ี ายฝง เขาใชส องขาหนา ในการพยายามขึ้นมาเพือ่ อาบแสงพระอาทติ ยเมื่อเวลาผา นไประยะหนงึ่ แพะทะเลเดก็ เหลา นนั้ กไ็ ดก ลายรา งเปนแพะตามปกติและสญู เสยี ความสามารถในการพดู และคดิ ไป นนั้ ทำใหพรคิ สั เกิดความกังวลขน้ึ มาวา เขาตองพยายามไมใหเ หลา แพะทะเลเด็กตัวอื่นข้นึ ไปบนบกอีก ไมง ั้นเด็กเหลานน้ั จะกลายเปน สตั วธรรมดา ไมสามารถกลับมาลงทะเลไดอีกเหมอื นเดิม หลงั จากที่พริคัสสญู เสยี ลกู ไปจำนวนหน่งึ เขาพยายามใชความสามารถในการยอ นเวลากลบั ไปเพอื่ ทีจ่ ะบังคับเด็กๆใหอ ยูในทะเล แตนาเศรา ทไ่ี มมใี ครฟง เขาเลยทกุ คร้ังเหลาเดก็ ๆก็ยังคงพยายามจะขนึ้ ไปบนชายฝงและกลายรา งเปนแพะปกติดังเดิม และเร่อื งราวก็มาถงึ ตอนจบที่พริคสั ไดค ดิ ไดว าเขาไมสามารถทำอะไรไดแ ลวจรงิ ๆ ไมส ามารถควบคมุ เดก็ ๆได เขาไมพยายามทำอะไรแลว นอกจากปลอยใหเ ดก็ ๆแพะทะเลออกไปเผชญิ ชะตากรรมตา งๆดว ยตวั เอง สดุ ทายแลวพริคัสก็ไดไ ปขอรอ งโครนอส(Chronos)ใหชว ยทำใหเขาตายทีแตโ ครนอสไมอ ยากทำแบบนั้น โครนอสจงึ สงใหพ รคิ ัสไปเกดิ เปนกลมุ ดาวแพะทะเลเพอื่ คอยมองดเู หลาเดก็ ๆของเขาอยูบ นทที่ ีส่ ูงสดุ บนทองฟา แทน

45 กลุมดาวแพะทะเลอยตู รงขา มกบั กลุม ดาวราศีปู กลมุ ดาวนีม้ คี วามสำคัญตอนกั ดาราศาสตร และนักภูมศิ าสตรมากเพราะฤดูรอ น ของทางซีกโลกฝา ยใต หรอื ฤดหู นาวของประเทศ ทางซกี โลกฝายเหนือ เกดิ ข้ึนเม่ือดวงอาทติ ย เคลือ่ นที่ผานกลมุ ดาวน้ี พวกนักดาราศาสตรอ ยี ิปตโ บราณ เรยี กกลุมดาวแพะทะเลน้วี าเทพเจา แหง น้ำ (God of Water) เพราะพวกเขาเชื่อกันวา กลุมดาวนส้ี ามารถดลบันดาลใหเ กิดน้ำทว มที่แมน้ำไนลไ ด เทพอยี ิปตประจำราศมี กรคือ สฟงซ(Sphinx) เปน ส่งิ มชี ีวิตทม่ี กี ารผสมผสานระหวา งคนกบั สิงโต เปนรปู เหมือนขนาดใหญท ่ีใหญกวาขนาดจรงิ ของฮารม าคสิ (Harmachis)เทพแหง รงุ อรุณถึง 2 เทา และชวงทีแ่ ปลงรางเปนสิงโตจะมศี รี ษะเปนฟาโรหอ ียิปต

46

47 Aquarius ราศกี มุ ภ / Hydrokhóos แบบสายนะ (Tropical Zodiac) : 21 มกราคม - 20 กมุ ภาพันธ แบบนิรายนะ (Sidereal Zodiac) : 13 กุมภาพนั ธ - 12 มนี าคม สัญลักษณประจำราศี : คนแบกหมอ นำ้ ดาวประจำราศี : ดาวเสาร, ดาวมฤตยู เรือ่ งราวของชายหนมุ ที่มีรปู งามคนหน่งึ ช่อื วา แกนีมดี (Ganymede)แกนมี ดี เปนชายหนุมท่มี หี นาตาสละสวยทีห่ ญงิ งามคนไหนๆกย็ ากทจ่ี ะมาเทียบไดทำใหเทพซุส(Zeus)ท่บี ังเอญิ ผานมาเห็นเกดิ มีความสนใจและถกู ใจในตัวของแกนมี ดีเปน อยางมาก จนถงึ ขนาดแปลงรางตวั เองเปน กลายเปนนกอนิ ทรียกั ษเพื่อมาจบัแกนมี ีดท่กี ำลังตอ นฝงู แกะอย(ู บา งก็บอกวากำลังเดนิ เที่ยวทีภ่ ูเขากบั เพ่อื นอย)ู ท่ภี เู ขาไอดา(Ida) และสุดทา ยก็ไดลกั พาตัวแกนีมีดไปถึงทีย่ อดเขาโอลมิ ปส และใหทำหนา ท่ีเปนคนรินเหลาใหแกเหลา เทพเจา นอกจากนน้ั แลว ยังมีหนา ท่เี ปน เด็กรับใชสว นตัวของซุสอีกดวย (แตเ ดิมหนา ท่ีรินเหลา เปน ของเทพเี ฮเบ (Hebe) เทพีแหง ความเยาวเปน ลกู สาวของเทพีเฮราและซสุ แตเฮเบไดทำการออกจากหนา ที่นั้นเพอ่ื ไปแตงงานกบั เฮอรค ิวลิส(Hercules)) เรือ่ งราวดูเหมือนจะจบอยา งมคี วามสขุ ดี แตส ุดทายเรื่องราวนา เศรากเ็ กิดขนึ้ เมือ่ เฮรา เกดิ รูเ ร่อื งของแกนีมีดข้ึนมา จึงเกดิ อาการหงึ หวงและอาละวาด ซุสท่ีเกรงใจและเกรงกลวั ภรรยาของตัวเองน้ันไมส ามารถทำอะไรได ดวยความท่กี ลัวเฮราจะทำรา ยแกนีมดี นนั้ ซสุ จึงสง แกนีมีดไปเกดิ เปน กลมุ ดาวคนแบกหมอนำ้ (Aquarius)หรือสัญลกั ษณราศกี มุ ภนั้นเอง ซงึ่ ในบริเวณใกลๆ กลมุ ดาวน้ันก็ปรากฏเปน กลุมดาวอนิ ทรี(Aquila) ซึง่ วากนั วาคือรปู รางของซุสตอนท่แี ปลงกายไปลกั พาตวั แกนมี ีดมา และกม็ บี างสวนกลาวไวว าความจริงแลว แกนมี ดี เกิดความเบื่อในการทจ่ี ะเปน คนรนิ เหลาใหแกเหลาเทพแลว แกนีมีดจึงเททั้งเหลา ไวน และน้ำตา งๆของเหลาเทพทิง้ (วา กันวาน้ำนั้นไดต กลงไปยังโลก และเกดิ เปนนำ้ ทว มขนาดใหญ)

48ซุสท่ีไดร ับรูเ รอ่ื งราวจึงโกรธมากและตอ งการลงโทษแกนีมดี แตอ าจจะดวยความรกัและความสงสารทต่ี นเองเปน คนไปลักพาตวั แกนมี ดี มาเองโดยไมถามความสมคั รใจใดๆ ซสุ จงึ ทำการสง แกนีมดี ใหไ ปเกิดเปน กลมุ ดาวคนแบกหมอ นำ้ แทน และบางตำนานก็กลา วตอ วาพระราชาทรอส(Tros)แหง กรงุ ทรอย เม่อื ไดร ับรูวาลูกชายของตนเอง แกนีมดี ไดห ายตวั ไป ก็เกดิ ความโศกเศรา เสียใจเปน อยา งมากซสุ จงึ สั่งใหเทพเฮอรเ มส(Hermes)นำขา วสารและของกำนลั ไปใหกบั พระราชาทรอสเปนการปลอบใจ โดยในขา วสารนั้นกลา วไวว า แกนีมดี น้ันยงั คงมชี วี ิตอยูดี ไดร บั พรใหเปน อมตะ ไมม วี นั แก ไมมีวันตาย และไดร บั หนา ท่ีใหเปน คนรินเหลาใหก ับเหลาเทพอีกดว ย และของกำนัลทไ่ี ดคอื มาวิเศษทีส่ ามารถว่ิงบนนำ้ ได 2 ตัว(บางก็บอกวาเปนเถาองนุ ทองคำ) พอพระราชาทรอสไดร บั รูเรือ่ งราวและของกำนลั แลวก็โลง อกและสบายใจขึ้น แกนีมีดน้นั ไดถ ูกนำชื่อมาใชเปนชอ่ื ดวงจนั ทรข องดาวพฤหัสบดี ที่ถูกคนพบโดยกาลิเลโอ กาลิเลอี(Galileo Galilei) เมือ่ วนั ท่ี 7 มกราคม ค.ศ.1610 โดยดวงจนั ทรแกนมี ดี น้นั เปนดาวบริวารทมี่ ขี นาดใหญท ีส่ ดุ ในระบบสุริยะ กลมุ ดาวคนแบกหมอ น้ำเปน กลมุ ดาวท่คี อน ขางหายาก เนอ่ื งจากไมม ีดาวฤกษส วา งท่ีสังเกตงายอยู ในกลมุ ดาวน้ี ชาวอยี ปิ ตโ บราณ เชอื่ กนั วา อุทกภยั (น้ำทวม) แถบลมุ แมน ้ำไนลน้นั เกดิจากการท่คี นแบกหมอ น้ำในกลมุ ดาวน้ีเทนำ้ ลงไปในแมนำ้ ไนล