着物 KIMONO ThetraditionalclothesofJapan COMMaBPsYaLIkEoR
着物 [ KIMONO ]
คำนำ กำรจดั ทำหนงั สอื เลม่ นขี ้ นึ ้ มำเพอ่ื นำเสนอเรื่องรำวของกิโมโนทหี่ ลำยคนอำจจะมอง เพยี งภำยนอกแล้วมเี เตค่ วำมสวยงำม แตใ่ นหนงั สอื เลม่ นเี ้รำจะพำทำ่ นไปทำควำม รู้จกั กิโมโนให้มำกขนึ ้ กิโมโน ถ้ำมองดภู ำยนอกแล้วจะมีสสี นั ทส่ี ดใส แตม่ ำกไปกวำ่ นนั้ ยงั คงมคี วำม เป็นมำ และลวดลำยทเ่ี เอบแฝงไปด้วยควำมหมำยทใ่ี ครหลำยๆคนยงั ไมเ่ คยรู้ โดยหวงั วำ่ สง่ิ เหลำ่ นจี ้ ะทำให้ทำ่ นได้เหน็ ในสงิ่ ทีน่ อกเหนือไปจำกควำมงดงำมของ กิโมโน
สำรบญั Kimono_____________________________________10 History of Kimono_____________________________15 Description of Kimono_________________________ 20 Types of Kimono______________________________26 Clothes patterns______________________________44 Accessories and related garments________________91 Reference___________________________________96
The tradition clothes of Japan
เมื่อพดู ถึงวฒั นธรรมกำรแตง่ กำยของประเทศญ่ีป่ นุ หลำยคนต้อง นกึ ถึงชดุ กิโมโน ทเ่ี ป็นเอกลกั ษณ์ประจำชำตญิ ่ีป่ นุ ทีแ่ สดงถงึ ควำม เป็นญ่ีป่ นุ ได้เป็นอยำ่ งดี ท่มี ีทงั้ ควำมงำม และเป็นมรดกทำง วฒั นธรรมทสี่ บื ทอดมำอยำ่ งช้ำนำน
KIMONO กิโมโน (kimono) แปลตำมตวั อกั ษรหมำยถงึ เสือ้ ผ้ำ ถือเป็นชดุ ประจำชำติของญ่ีป่ นุ สวมใส่ได้ทงั้ ผ้ชู ำยและ ผ้หู ญิง ลกั ษณะพเิ ศษตรงชำยเสือ้ จะเป็นรูป สี่เหล่ียมผืนผ้ำ และมีผ้ำแพรพนั สะเอว ตำ่ งกบั เสือ้ ผ้ำทว่ั ไปอยำ่ งชดั เจน
Kimono มำจำกคำวำ่ Ki แปลวำ่ ใส่ และ Mono แปลวำ่ สงิ่ ของ กิโมโนจงึ เป็นเคร่ืองแตง่ กำยแบบญ่ีป่นุ ดงั้ เดมิ โดยมกั จะเยบ็ ด้วยมือ ซง่ึ จะมี รูปแบบผ้ำเป็นรูปตวั T จำนวน 4 ชิน้ ท่ีเรียกวำ่ Tans และ ผกู เอวด้วยผ้ำท่ีเรียกวำ่ Obi
“ History of Kimono กิโมโน มีมำยำวนำนตงั้ แต่ สมยั เฮอนั (ค.ศ. 794 - 1192) ก่อน หน้ำเป็น สมยั นำรำ (ค.ศ.710-794) ชำวญี่ป่ นุ นิยมแตง่ ชดุ ทอ่ นบน กบั ท่อนลำ่ งเหมือนกนั หรือไมก่ ็เป็นผ้ำชิน้ เดยี วกนั ไปเลย
ตอ่ มำใน สมยั เฮอนั (ค.ศ. 794 - 1192) เป็นชว่ งเร่ิมกำร ใสก่ ิโมโน ชำวญ่ีป่นุ พฒั นำเทคนิคกำรตดั ชดุ ด้วยกำรตดั ผ้ำ เป็นเส้นตรง เพ่ือให้ง่ำยตอ่ กำรสวมใสเ่ หมำะกบั ทกุ สภำพ อำกำศ สำมำรถเปล่ียนเนือ้ ผ้ำให้เหมำะกบั ฤดกู ำล ควำม สะดวกสบำยนีท้ ำให้ชดุ กิโมโนแพร่ไปอยำ่ งรวดเร็ว สมยั นนั้ ผู้ ตดั เย็บก็จะหำวิธีทำให้ชดุ กิโมโนมีสีสนั ให้เหมำะสมกบั สภำพ อำกำศและชนชนั้ ทำงสงั คมถือวำ่ เป็นชว่ งท่ีชดุ พฒั นำในเรื่องสี มำกท่ีสดุ
ใน ยคุ คำมำครุ ะ (ค.ศ.1338-1573) ผ้หู ญิงและผ้ชู ำย จะนิยมใสช่ ดุ กิโมโนที่มี สีสนั มำก ๆ ยิ่ง เป็นนกั รบจะย่ิงใสช่ ดุ ที่สีฉดู ฉำด เพ่ือ แสดงถงึ ควำมเป็นผ้นู ำ
ตอ่ มำใน ยคุ เอโดะ ( ค.ศ. 1600-1868 ) ชว่ งท่ีโชกนุ โตกกู ำวำปกครอง ญี่ป่นุ โดยขนุ นำงไปปกครองตำมแคว้นตำ่ ง ๆ ในชว่ งนีน้ กั รบซำมไู รแตล่ ะ สำนกั จะแตง่ ตวั แบง่ ตำมกล่มุ ของตนเอง เรียกวำ่ เป็น \"ชดุ เคร่ืองแบบ\" โดย แบง่ เป็น 3 สว่ น คือ ชดุ กิโมโน ชดุ คำมิชโิ มใส่คลมุ ชดุ กิโมโนเพื่อให้ไหล่ดู ตงั้ และกำงเกงขำยำวเหมือนกระโปรงแยกชิน้ ชดุ กิโมโนของซำมไู รต้องเนีย้ บมำก เป็นชว่ งที่พฒั นำกิโมโนไปอีกขนั้ จนเป็นงำนศลิ ปะชิน้ หนง่ึ สมยั ตอ่ มำใน ยคุ เมจิ (ค.ศ. 1868 - 1912) ญ่ีป่นุ ได้รับอทิ ธิพลจำก ตำ่ งชำติ จงึ เปล่ียนมำใสช่ ดุ สำกลในชีวิตประจำวนั และจะใสช่ ดุ กิโมโนเมื่อ ถงึ งำนท่ีเป็นพิธีกำรเทำ่ นนั้ “
Description of Kimono
กิโมโนประกอบด้วยเสือ้ นำงำงิ ลกั ษณะเป็นเสือ้ คลมุ ขนำดยำว แขนเสือ้ กว้ำงมำก และสำยโอบิ ใช้รัดเสือ้ คลมุ ให้อยคู่ งท่ี ชดุ กิโมโนทงั้ ผ้หู ญิงและชำย จะพรำง สดั สว่ นของผ้ใู ส่
Furisode pattern ผ้หู ญิงโสด ชดุ กิโมโนจะแขนยำว เรียกวำ่ furisode ลำยที่นิยม คือ ลำยดอกซำกรุ ะ
Tomesod pattern ผ้หู ญิงแตง่ งำนแล้ว ชดุ กิโมโนจะแขนสนั้ สีไมฉ่ ดู ฉำดมำก เรียกวำ่ tomesode ลวดลำยจะอยชู่ ว่ งเลยโอบลิ งไป บำงครัง้ สำวโสดก็สำมำรถจะใส่ tomesode ได้ด้วย
Tomesod pattern
Types of Kimono ทกุ ทำ่ นอำจเพียงแคม่ องชดุ หรือลำยทถ่ี กู ใจโดยไม่เคย คำดคดิ วำ่ แท้จริงแล้ว ภำยใต้ลำยสวยๆของกิโมโนนนั้ มี ควำมหมำยซอ่ นอยหู่ ำกทรำบควำมหมำยของลำยตำ่ งๆ ก็จะชว่ ยให้เลอื กกิโมโนได้สนกุ มำกขนึ ้
Kuro-Tomesode (คโุ ระโทเมะโซเดะ) ชดุ ทำงกำรของผ้หู ญิงท่ีแตง่ งำนแล้วเนื่องจำกเป็นชดุ ท่ีเป็นทำงกำรมำกที่สดุ มีตรำสญั ลกั ษณ์ 5 จดุ บนชดุ (แสดงควำมเป็นทำงกำรมำกที่สดุ ) ปัจจบุ นั เจ้ำสำว นิยมใสใ่ นงำนแตง่ งำน
Iro-Tomesode (อิโระ โทเมะโซเดะ) เน่อื งจำก Tomesode แบบสสี นั เป็นทำงกำรไมเ่ ทำ่ กบั แบบสดี ำ เดิมที สำหรับผ้หู ญิงที่แตง่ งำนแล้วเทำ่ นนั้ ปัจจบุ นั นยิ มในหมสู่ ำวที่ยงั ไมไ่ ด้ แตง่ งำนด้วยเชน่ กนั สว่ นใหญ่จะมีแคต่ รำสญั ลกั ษณ์ หนง่ึ จดุ หรือ สำมจดุ บนชดุ เหมำะสำหรับกำรไปงำนร่ืนเริง หรืองำนฉลองชดุ tomesode แบบมสี ยี งั ใช้เป็นชดุ ที่ใสใ่ นวงั อีกด้วยจงึ มี กฏวำ่ เวลำใครทไ่ี ด้เข้ำวงั กต็ ้องใสช่ ดุ Iro tomesode ด้วย
Furisode (ฟรุ ิโซเดะ) ชดุ ทำงกำรของสำวๆท่ียงั ไมไ่ ด้แตง่ งำน ย่ิงแขนยำวยง่ิ ถือวำ่ มีควำมเป็นทำงกำรมำกขนึ ้ เทำ่ นนั้ จะใสส่ ำหรับ งำนทำงกำร เชน่ งำนวนั บรรลนุ ิตภิ ำวะ หรือ งำน แตง่ งำน ไมจ่ ำกดั อำยผุ ้สู วมใส่ ถ้ำสวมใสฟ่ รุ ิโซเดะ แบบชว่ งแขนยำวๆจะต้องเลือกลำยให้มีควำม เหมำะสมกบั อำยุ และต้องเย็บแขนเสือ้ ให้เรียบร้อย
Houmonki (โฮมงกิ) เป็นชดุ ที่มีควำมเป็นทำงกำรรองลงมำจำก Furisode สว่ นใหญ่มกั ใสไ่ ปร่วมงำนร่ืนเริง ท่ี ต้องกำรควำมสวยงำม ไมจ่ ะแตง่ งำนหรือยงั ก็สำมำรถ ใสไ่ ด้ จดุ เดน่ คือ มีกำรตดั เย็บเป็นแพทเทริ ์นเอำไว้กอ่ น นำไปย้อมสี ทำให้มกั จะมีลวดลำยท่ีตอ่ เน่ืองกนั ทงั้ ตวั
Tsukesake (ทซเึ กะซำเงะ) คือกิโมโน Houmonshaku แบบงำ่ ย ลด ขนั้ ตอนในกำรใส่ ตำ่ งกนั ตรงท่ีนำผ้ำไปย้อมสี ก่อน แล้วจงึ นำมำทำกิโมโน ลวดลำยจงึ มีควำม ตอ่ เนื่องกนั ทงั้ ตวั เชน่ เดียวกนั มกั ถกู ใช้ในงำนร่ืน เริง และงำนเฉลิมฉลองตำ่ งๆเชน่ เดียวกนั อีกด้วย มีควำมเรียบงำ่ ย สำมำรถนำไปประยกุ ต์กบั เสือ้ ผ้ำแบบตะวนั ตกได้อยำ่ งสวยงำม
Komon (โคะมง) เหมำะสำหรับกำรใสอ่ อกไปข้ำงนอกแบบ ไมเ่ ป็นทำงกำร จดุ เดน่ คือ ลวดลำยเล็กๆ ท่ีกระจำยไปทว่ั ชดุ อยำ่ งไมเ่ ป็นระเบยี บ
Tsumugi (ทซมึ งุ ิ) Tsumugi จะแตกตำ่ งกนั ออกไปตำมแตล่ ะ ท้องถิ่น เพรำะผลิตจำกวสั ดุ และงำนศลิ ปะประจำ ท้องถิ่นทำให้เป็นชดุ แบบไมเ่ ป็นทำงกำรท่ีมีสเนห่ ์ทำง วฒั นธรรมมำกๆ เนือ้ ผ้ำคอ่ นข้ำงบำงทำให้ทสมึ งุ ิไม่ ใช้สวมไปงำนทำงกำร แตม่ กั สวมใสใ่ นชีวติ ประจำวนั
Yukata (ยคู ำตะ) ชดุ ท่ีคอ่ นข้ำงแตกตำ่ งจำกกิโมโนทว่ั ไปอยำ่ งมำก เพรำะวำ่ ยคู ำตะ ไมต่ ้องใสช่ ดุ ด้ำนในหลำยๆชนั้ สำมำรถใส่ด้วยชนั้ เดยี วได้เลย ในยคุ เอโดะ ยคู ำ ตะถกู ใช้เพื่อเป็นชดุ คลมุ ขนึ ้ จำกบอ่ นำ้ ร้อนแตใ่ น ปัจจบุ นั มกั นิยมใสไ่ ปงำนเทศกำลในฤดรู ้อนแทน
Clothes patterns หลำยคนอำจเพยี งแคม่ องชดุ กิโมโนหรือลำยท่ี ถกู ใจโดยไมค่ ำดเคยคิดวำ่ แท้จริงแล้ว ภำยใต้ลำย สวยๆของกิโมโนนนั้ มคี วำมหมำยซอ่ นอยหู่ ำก ทรำบควำมหมำยของลำยตำ่ งๆก็จะช่วยให้เลอื ก กิโมโนได้สนกุ มำกขนึ ้
. 紗綾形-さやがた,さあやがた
ลำยแบบซำยะ (紗綾形-さやがた,さあやがた） เป็นลำยทเี่ กิดจำกกำรเรียงเฉียงตอ่ กนั ของสญั ลกั ษณ์ 卍 เนอื่ งจำกเป็นลำยพนื ้ ของผ้ำทอซำยะในยคุ หมงิ ของประเทศ จีน ชื่อลำยซำยะจึงมำจำกช่ือผ้ำทอซำยะนเี ้อง
亀甲-きaっこう
ลำยกระดองเต่ำ (亀甲-きっこう） เป็นลวดลำยทำงเรขำคณิตที่นำหกเกลย่ี มด้ำนเทำ่ มำเรียงตอ่ กนั มี รูปร่ำงคล้ำยกระดองเตำ่ จงึ นำมำตงั้ เป็นช่ือลำยเตำ่ เป็นสตั ว์ทแ่ี สดง สญั ลกั ษณ์ในด้ำนอำยยุ นื ยำวเชน่ เดยี วกบั นกกระเรียน ดงั นนั้ ลำย กระดองเตำ่ นนั้ จงึ ถือเป็นลำยมงคลลำยหนงึ่ เลยก็วำ่ ได้
Search
