การป้องกันและราบปรามอาชญากรรม64

วิชา ปป. (CP) ๒๒๔๐๒ การป้องกนั และปราบปรามอาชญากรรม

ตําÃÒàÃÂÕ ¹ หลักสตู ร นกั เรยี นนายสบิ ตํารวจ ÇªÔ Ò »». (CP) òòôðò ¡Òû͇ §¡Ñ¹áÅлÃÒº»ÃÒÁÍÒªÞÒ¡ÃÃÁ เอกสารน้ี “໚¹¤ÇÒÁÅѺ¢Í§·Ò§ÃÒª¡ÒÔ หามมิใหผูหนึ่งผูใดเผยแพร คัดลอก ถอดความ หรอื แปลสว นหนง่ึ สว นใด หรอื ทง้ั หมดของเอกสารนเ้ี พอ่ื การอยา งอน่ื นอกจาก “à¾Í×è ¡ÒÃÈ¡Ö ÉÒͺÃÁ” ของขาราชการตํารวจเทาน้ัน การเปดเผยขอความแกบุคคลอ่ืนที่ไมมีอํานาจหนาท่ีจะมีความผิดตาม ประมวลกฎหมายอาญา กองบญั ชาการศึกษา สํานกั งานตาํ รวจแหงชาติ พ.ศ.๒๕๖๔



คาํ นํา หลักสูตรนักเรียนนายสิบตาํ รวจ (นสต.) เปนหลักสูตรการศึกษาอบรมท่ีมีเปาหมาย เพ่ือเสริมสรางใหบุคคลภายนอกผูมีวุฒิประกาศนียบัตรมัธยมศึกษาตอนปลาย (ม.๖) หรือ ประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) หรือเทียบเทา ท่ีเขารับการฝกอบรมมีความรู ความสามารถ และ ทักษะวิชาชีพตํารวจ รวมถึงพัฒนาบุคลิกภาพรางกายใหเหมาะสมสาํ หรับการปฏิบัติงานตํารวจ ในกลุมสายงานปองกันปราบปราม ตลอดจนเตรียมความพรอมทางดานจิตใจและวุฒิภาวะใหมี จติ สาํ นึกในการใหบ ริการเพ่ือบําบดั ทกุ ขบ าํ รุงสขุ ของประชาชนเปนสาํ คญั กองบัญชาการศึกษา ไดรวมกับ ครู อาจารย และครูฝก ในสังกัดกองบังคับการ ฝกอบรมตาํ รวจกลาง และกลุมงานอาจารย กองบญั ชาการศกึ ษา ศูนยฝก อบรมตํารวจภธู รภาค ๑ - ๙ และกองบัญชาการตาํ รวจตระเวนชายแดน ตลอดจนผูทรงคุณวุฒิจากภายนอก จัดทาํ ตาํ ราเรียน หลกั สตู รนกั เรยี นนายสบิ ตํารวจชดุ นี้ ซง่ึ ประกอบดว ยองคค วามรตู า งๆ ทจ่ี าํ เปน ตอ การพฒั นาศกั ยภาพ ของนกั เรยี นนายสบิ ตาํ รวจใหเ ปน ขา ราชการตํารวจทพ่ี งึ ประสงคข องประชาชน เพอ่ื ใชส าํ หรบั ประกอบ การเรียนการสอนนักเรียนนายสิบตํารวจใหมีความพรอมทั้งดานความรู ความสามารถ กาํ ลังกาย และจติ ใจ จนสามารถเปน ขา ราชการตํารวจทปี่ ฏบิ ตั งิ านใหบ รกิ ารสงั คมและประชาชนไดอ ยา งตรงตาม ความตอ งการอยา งแทจ ริง และมคี วามพรอ มในการเขา สูป ระชาคมอาเซยี น ขอขอบคุณครู อาจารย ครูฝก และผูทรงคุณวุฒิทุกทาน ท่ีไดรวมกันระดมความคิด ใหคาํ ปรึกษา คําแนะนํา ประสบการณท่ีเปนประโยชน รวมถึงการถายทอดองคความรู ที่เปนประโยชน จนทาํ ใหการจัดทาํ ตําราเรียนหลักสูตรนักเรียนนายสิบตาํ รวจสําเร็จลุลวงไดดวยดี ซ่ึงกองบัญชาการศึกษาหวังเปนอยางยิ่งวาตําราเรียนชุดนี้คงเปนประโยชนตอการจัดการเรียน การสอนและการจัดการฝกอบรมของครู อาจารย และครูฝก รวมตลอดถึงใชเปนคูมือการปฏิบัติงาน ของขาราชการตํารวจ อันจะสงผลทําใหสํานักงานตํารวจแหงชาติสามารถสรางความเช่ือมั่น ศรัทธา และความผาสกุ ใหแ กป ระชาชนไดอยางแทจรงิ พลตาํ รวจโท ( อภิรัต นยิ มการ ) ผูบัญชาการศึกษา



สารบััญ หน้า้ ๑ 1 วิิชา การป้อ้ งกันั และปราบปรามอาชญากรรม 7 7 บทที่�่ 1 แนวคิดิ ในการป้้องกันั ปราบปรามอาชญากรรม 9 แนวคิิดใหม่่ในการป้้องกันั อาชญากรรม 10 ยุุทธศาสตร์ส์ ำ�ำ นัักงานตำำ�รวจแห่ง่ ชาติิ 13 ทฤษฎีแี ละหลักั การที่่เ� กี่ย� วข้อ้ งกัับงานป้้องกัันอาชญากรรมสมัยั ใหม่ ่ 1๕ การปราบปรามในหน้า้ ที่่ข� องตำำ�รวจ 15 การตรวจท้อ้ งที่่� และงานสายตรวจ 18 การแก้้ไขปััญหาเชิิงกลยุทุ ธ์ ์ 21 41 บทที่่� 2 อำำ�นาจหน้้าที่�ข่ องตำ�ำ รวจสายตรวจ 51 อำ�ำ นาจหน้า้ ที่่ข� องตำำ�รวจสายตรวจ ๕๕ การกำ�ำ หนดหน้้าที่่�ของตำำ�แหน่ง่ ในงานป้อ้ งกันั และปราบปรามสถานีีตำำ�รวจ 55 การเตรียี มการก่่อนออกตรวจ (INPUT) 56 การปฏิบิ ััติิขณะออกตรวจ (PROCESS) 57 การปฏิบิ ััติิภายหลังั ออกตรวจ 68 ๗๑ บทที่่� 3 ตู้้�ยาม จุดุ รัับแจ้้งเหตุ ุ จุุดสกััดจับั และการตั้้ง� จุดุ ตรวจค้น้ 71 ตู้�้ ยาม 72 จุุดรัับแจ้้งเหตุ ุ 73 จุดุ สกัดั จับั 73 การตั้�งจุดุ ตรวจค้้นย่่อย หรือื จุุดสกััด 74 78 บทที่่� 4 การป้้องกันั อาชญากรรมด้้วยเทคโนโลยีีสมัยั ใหม่่ เทคโนโลยีีสำ�ำ หรัับควบคุุมกำำ�กัับดููแล เทคโนโลยีีสำำ�หรับั การสืบื ค้้นข้อ้ มููล เทคโนโลยีีสำำ�หรัับการสื่�อสารข้อ้ มููล เทคโนโลยีสี ำ�ำ หรับั การถ่่ายภาพและเก็บ็ ประวัตั ิิบุคุ คล ระบบรัับแจ้ง้ เหตุฉุ ุกุ เฉินิ 191 Police I lert U Application

บทที่ �่ 5 การควบคุมุ และการปฏิิบัตั ิิงานสายตรวจ หน้า้ สายตรวจในสถานีีตำำ�รวจนครบาลและสายตรวจเขตเทศบาลหลักั ในสถานีีตำำ�รวจภููธร ๘๑ สายตรวจตำำ�บล 81 สายตรวจชุมุ ชนประจำำ�ตำ�ำ บล 84 บทที่�่ 6 ระดับั การใช้้กำ�ำ ลังั ของเจ้า้ หน้้าที่่�ตำ�ำ รวจเพื่�่อแก้ไ้ ขสถานการณ์์ (Use of Force) 85 ที่่�มาและความสำำ�คััญของระดับั การใช้้กำ�ำ ลังั ของเจ้้าหน้า้ ที่่ต� ำำ�รวจ ๘๙ การศึกึ ษาแบบระดับั การใช้ก้ ำ�ำ ลังั ของเจ้า้ หน้้าที่่ต� ำ�ำ รวจ ๘๙ คำำ�อธิบิ ายทั่่�วไปเกี่ย� วกับั การกระทำำ�ของผู้�้ ต้้องสงสััย/ผู้้�กระทำ�ำ ความผิิด ๙๐ คำำ�อธิิบายทั่่ว� ไปเกี่�ยวกัับการปฏิิบััติขิ องเจ้า้ หน้้าที่่�ตำำ�รวจ ๙๕ บทที่� ่ 7 การเผชิิญเหตุุ ๙๘ มาตรฐานการปฏิิบััติสิ ำ�ำ หรัับเจ้้าหน้า้ ที่่ต� ำำ�รวจผู้�เ้ ผชิิญเหตุคุ นแรก 1๐๓ ขั้น� ตอนการปฏิบิ ััติขิ องเจ้้าหน้้าที่่�ตำ�ำ รวจผู้้เ� ผชิญิ เหตุคุ นแรก ๑๐๓ อาวุธุ และอุปุ กรณ์เ์ ครืื่่�อ� งมืือทางยุุทธวิิธีีสำำ�หรัับเจ้า้ หน้้าที่่�ตำำ�รวจผู้้เ� ผชิิญเหตุคุ นแรก ๑๐๓ การปฏิบิ ััติิในขณะเผชิิญเหตุุลักั ษณะต่า่ งๆ ๑๐๕ บทที่่� 8 กฎหมายที่�เ่ กี่่�ยวข้้อง ๑๐๘ การจัับ ๑๑๗ การจับั กุมุ เด็็กหรือื เยาวชน 118 การค้น้ 121 บทที่� ่ 9 การสื่่�อสารในหน้า้ ที่่ต� ำ�ำ รวจ 123 หลักั การสื่อ� สารทั่่ว� ไป ๑๓๕ ความหมายของคำ�ำ ว่า่ สื่�อสาร ๑๓๕ ระเบียี บ ตร.ว่่าด้้วยเครื่่�องรัับ-ส่ง่ วิทิ ยุุของกรมตำ�ำ รวจ พ.ศ.2527 ๑๓๕ ประมวลลัับ ๑๓๖ การใช้้และการบำ�ำ รุุงรัักษาเครื่่อ� งมือื สื่�อสาร ๑๓๙ บทที่่� 10 การถวายความปลอดภัยั ๑๔๒ ๑๔๙

หน้้า ภาคผนวก 153 พ.ร.บ.การถายความปลอดภัยั พ.ศ.2560 156 ระเบียี บการตำำ�รวจไม่่เกี่ย� วกัับคดีี ลักั ษณะที่่� 25 เวรยาม สายตรวจ กองรักั ษาการณ์ ์ 206 หนังั สืือ ตร. ที่่� 0007.34/5578 เรื่อ� ง กำ�ำ ชับั มาตรการปฏิบิ ััติิเกี่ย� วกับั การตั้�งด่่านตรวจ จุุดตรวจ และจุดุ สกััด บรรณานุุกรม ๒๑๑



1 บทที่�่ 1 แนวคิดิ ในการป้้องกัันปราบปรามอาชญากรรม วัตั ถุปุ ระสงค์์การเรีียนรู้�ป้ ระจำำ�บท ๑. เพื่อ�่ ให้น้ ักั เรียี นนายสิบิ ตำ�ำ รวจมีคี วามรู้เ�้ กี่ย� วกับั แนวคิดิ ในการป้อ้ งกันั ปราบปรามอาชญากรรม ๒. เพื่อ่� ให้น้ ักั เรียี นนายสิบิ ตำำ�รวจมีคี วามเข้า้ ใจเกี่ย� วกับั แนวคิดิ ในการป้อ้ งกันั ปราบปรามอาชญากรรม ๓. เพื่อ�่ ให้น้ ักั เรียี นนายสิบิ ตำ�ำ รวจนำำ�ความรู้เ�้ กี่ย� วกับั แนวคิดิ ในการป้อ้ งกันั ปราบปรามอาชญากรรม ไปปฏิิบััติใิ ช้ใ้ นหน้า้ ที่�่ราชการได้ถ้ ููกต้้อง และบรรลุุวััตถุปุ ระสงค์์ของทางราชการ ส่ว่ นนำ�ำ แนวคิิดทฤษฎีีเกี่�ยวกัับการป้้องกัันปราบปรามอาชญากรรม เพื่่�อนำำ�มาประยุุกต์์ปฏิิบััติิใช้้กัับงาน ของตำำ�รวจมีีหลายทฤษฎีี แต่ล่ ะทฤษฎีีล้ว้ นมีปี ระโยชน์ต์ ่่องานป้้องกันั ปราบปรามอาชญากรรมงานของตำ�ำ รวจ ในบทนี้้ไ� ด้น้ ำำ�แนวคิดิ ในการป้อ้ งกันั ปราบปรามอาชญากรรมสมัยั ใหม่ ่ มาเพื่อ�่ ศึกึ ษาเป็น็ แนวทางปฏิบิ ัตั ิิ เพื่อ�่ จะได้้ นำำ�ไปปฏิิบััติิงานหรืือปรัับใช้้ให้้ถููกต้้องตามสภาพพื้้�นที่�่ เพื่่�อให้้บรรลุุวััตถุุประสงค์์ในการป้้องกัันปราบปราม อาชญากรรม แนวคิิดใหม่่ในการป้้องกัันอาชญากรรม แนวคิิดใหม่่ในการป้อ้ งกัันอาชญากรรม \"การป้้องกัันและควบคุุมอาชญากรรมเป็็นหน้้าที่�่และความรัับผิิดชอบของตำ�ำ รวจแต่่ฝ่่ายเดีียว โดยวิธิ ีบี ังั คับั ใช้ก้ ฎหมาย ประชาชนมีสี ถานภาพเพียี งให้ก้ ารยอมรับั กับั ตำ�ำ รวจเท่า่ นั้้�น\" เป็น็ แนวความคิดิ ที่ไ�่ ด้ร้ ับั การปฏิบิ ััติมิ าช้้านานแล้ว้ ในช่่วง 10 ปีีที่่ผ� ่า่ นมาได้ม้ ีี \"การปฏิวิ ัตั ิเิ งีียบทางแนวคิดิ \" เกี่ย� วกับั บทบาทของตำ�ำ รวจ และชุมุ ชนที่เ�่ รียี กกันั ว่า่ \"ความเป็น็ หุ้้�นส่ว่ น\" (partnership) ในการป้อ้ งกันั และควบคุมุ อาชญากรรม ซึ่ง�่ เชื่อ่� กันั ว่า่ \"การป้อ้ งกันั อาชญากรรมที่ป่� ระสบผลสำำ�เร็จ็ ขึ้้น� อยู่่�กับั ชุมุ ชนมากกว่า่ ตำำ�รวจ\" บทบาทของตำ�ำ รวจและประชาชน ในการป้อ้ งกันั อาชญากรรมจึงึ เปลี่่ย� นไป จากแนวคิดิ เดิมิ ที่ว่� ่า่ ประชาชนช่ว่ ยเหลืือตำ�ำ รวจ มาเป็น็ ตำ�ำ รวจช่ว่ ยเหลืือ ประชาชน ตำ�ำ รวจจึงึ มีบี ทบาทสำ�ำ คัญั ในการช่ว่ ยเหลืือชุมุ ชนให้เ้ ข้ม้ แข็ง็ สามารถพึ่่ง� ตนเองและใช้ม้ าตรการควบคุมุ ทางสังั คม ในการป้อ้ งกัันและควบคุุมอาชญากรรมมากยิ่�งขึ้�น บทบาทหน้้าที่่ข� องตำ�ำ รวจในการป้อ้ งกันั อาชญากรรม ปุรุ ะชัยั เปี่่ย� มสมบููรณ์์ ได้้ให้้ความหมายหรืือคำำ�จำำ�กััดความของคำ�ำ ว่่า \"การป้้องกันั อาชญากรรม\" โดยทั่่�วไปแล้ว้ การป้อ้ งกัันย่่อมหมายถึงึ การดำ�ำ เนิินการใด เพื่�อ่ ป้อ้ งกันั มิิให้้ส่ง่ ผลที่�จ่ ะเกิดิ ขึ้�น แต่ใ่ นเรื่อ�่ งของการป้อ้ งกันั อาชญากรรมพื้้น� ฐาน มีปี ัญั หาว่า่ การลงโทษผู้ก้� ระทำำ� หรืือการสงเคราะห์์ ผู้�้ พ้น้ โทษเช่น่ นี้้เ� ป็น็ การป้อ้ งกันั อาชญากรรมพื้้น� ฐานหรืือไม่่ ซึ่ง่� การดำ�ำ เนินิ การนี้้� เกิดิ ขึ้น� ภายหลังั จากที่อ�่ าชญากรรม เกิิดขึ้�นแล้้ว หรืืออีีกนััยหนึ่่�ง เป็็นการป้้องกัันอาชญากรรมพื้้�นฐานโดยการข่่มขวััญ ยัับยั้�งหรืือการช่่วยมิิให้้ ผู้้�พ้น้ โทษกลัับไปกระทำำ�ความผิิดขึ้�นอีีก ในบางกรณีีเพื่่�อที่่�จะหลีีกเลี่�ยงความสัับสนดัังกล่่าว จึึงมีีการหลีีกเลี่�ยง

2 ที่จ่� ะกล่า่ วถึงึ ความหมายหรืือคำ�ำ จำำ�กัดั ความโดยหันั ไปพิจิ ารณาถึงึ ระดับั หรืือขอบเขตของการป้อ้ งกันั อาชญากรรม จึงึ ได้ป้ ระยุกุ ต์ร์ ะดับั ของการป้อ้ งกันั ของงานสาธารณสุขุ มาใช้ก้ ับั การป้อ้ งกันั อาชญากรรม โดยได้แ้ บ่ง่ ระบบของ การป้้องกัันออกเป็็น 3 ระดัับ คืือ การป้อ้ งกันั ระดับั แรก ระดับั ที่�ส่ อง ระดับั ที่ส�่ าม ในการป้้องกันั ระดับั แรก ในทางสาธารณสุุขหมายถึึง การป้้องกัันโรคติิดต่่อโดยเน้้นสุุขภาพอนามััย การปลููกฝีีฉีีดยา การระวัังเรื่่�อง น้ำ��ำ ดื่่�มน้ำ��ำ ใช้้สำำ�หรัับทางอาชญาวิิทยา หมายถึึงการปรัับปรุงุ สภาพแวดล้้อมทางเศรษฐกิจิ และสัังคม โดยเฉพาะ ของกลุ่่�มคนที่�่มีีปััญหา การป้้องกัันในระดัับที่�่สองเกี่�ยวข้้องกัับการคััดเลืือกผู้�้เริ่�มมีีอาการป่่วยออกจากผู้้�อื่�น ในทางอาชญาวิทิ ยาเน้น้ ที่ก�่ ารแยกเด็ก็ หรืือผู้ใ้� หญ่ท่ ี่ม�่ ีแี นวโน้ม้ ที่จ่� ะกระทำ�ำ ผิดิ หรืือมีพี ฤติกิ รรมเบี่่ย� งเบนที่ไ�่ ม่ร่ ้า้ ยแรง เพื่�่อให้้การเอาใจใส่่โดยเฉพาะการป้้องกััน ระดัับสาม งานสาธารณสุุขเน้้นในเรื่่�องการบำ�ำ บััดรัักษาผู้�้ ป่่วย ในทางอาชญาวิทิ ยา เน้น้ ในเรื่อ�่ งการปฏิบิ ัตั ิติ ่อ่ ผู้ก้� ระทำ�ำ ผิดิ เพื่อ�่ มิใิ ห้ก้ ระทำำ�ผิดิ ซ้ำ�ำ� อีกี นอกจากนี้้ไ� ด้แ้ บ่ง่ การป้อ้ งกันั อาชญากรรมพื้้�นฐาน ในแง่่ของการป้้องกัันที่่�สภาพแวดล้้อมหรืือที่�่ตััวอาชญากร หรืือในแง่่ของการป้้องกััน ก่อ่ นที่จ�่ ะเกิดิ อาชญากรรมและหลังั จากเกิดิ อาชญากรรมแล้ว้ นอกจากนี้้ � ยังั ได้แ้ บ่ง่ ในแง่ก่ ารป้อ้ งกันั ทางตรงกับั ทางอ้อ้ มในด้า้ นการฝึกึ อาชีพี การศึกึ ษา การจับั กุมุ ปราบปรามของตำ�ำ รวจ การคุมุ ประพฤติแิ ละการจำ�ำ คุกุ เป็น็ ต้น้ ยังั ได้ก้ ล่า่ วถึงึ ทฤษฎีวี ่า่ ด้ว้ ยการป้อ้ งกันั อาชญากรรมไว้ว้ ่า่ ในกิจิ การตำำ�รวจการป้อ้ งกันั อาชญากรรม ถืือว่่าเป็็นเป้้าหมายหลัักที่�่กำ�ำ หนดขึ้�นเพื่่�อเป็็นภารกิิจของงานตำำ�รวจ นัับตั้�งแต่่สมััยของ เซอร์์โรเบิิร์์ต พีีล (Sir Robertpeel) ผู้้ซ� ึ่ง�่ ได้้รับั การยกย่อ่ งว่า่ เป็็นบิดิ าของการตำำ�รวจยุุคใหม่่ ตำำ�รวจมีบี ทบาทสำ�ำ คัญั อย่า่ งยิ่ง� ในการรักั ษาความสงบเรียี บร้อ้ ยของสังั คม เพราะการที่ม่� นุษุ ย์จ์ ะอยู่� ร่่วมกัันได้อ้ ย่า่ งสงบสุุขนั้้�น ย่่อมมีกี ารกำำ�หนดกฎเกณฑ์ส์ ำำ�หรับั ทุุกคนให้ย้ ึึดถืือปฏิบิ ัตั ิิโดยทั่่�วกััน ในการนี้้�จำ�ำ เป็น็ ต้อ้ งมีผี ู้�้ รักั ษากฎเกณฑ์ด์ ังั กล่า่ ว เพื่อ�่ มิใิ ห้ม้ ีผี ู้ล�้ ะเมิดิ หรืือหากละเมิดิ ก็ต็ ้อ้ งดำำ�เนินิ การไปตามอำำ�นาจหน้า้ ที่ท่� ี่ไ�่ ด้ร้ ับั มอบหมาย ซึ่ง�่ เป็น็ การทำำ�หน้า้ ที่ข่� องตำ�ำ รวจนั่่น� เอง กล่า่ วคืือ ตำำ�รวจมีหี น้า้ ที่ใ�่ นการบังั คับั ใช้ก้ ฎหมาย การป้อ้ งกันั เหตุุร้้ายไม่่ให้้เกิิดขึ้�น การรัักษาความปลอดภััยในชีีวิิตและทรััพย์์สิินของประชาชน และการรัักษาความมั่่�นคง ภายในของรััฐ ดัังนั้้�น การป้้องกัันอาชญากรรมจึึงนัับเป็น็ หนึ่่ง� ในกิจิ กรรมหลัักของตำ�ำ รวจที่่�จะลดอาชญากรรม และก่อ่ ให้เ้ กิิดความสงบสุุขของประชาชน แนวทฤษฎีกี ารป้้องกันั อาชญากรรมแบบเก่่า แนวทฤษฎีีที่่�ใช้้ในการป้อ้ งกัันอาชญากรรมแบบเก่่า ได้้แก่่ ทฤษฎีีบังั คับั ใช้ก้ ฎหมายและ \"ทฤษฎีี ชุุมชนสััมพันั ธ์์\" โดยแนวทางทฤษฎีบี ังั คับั ใช้ก้ ฎหมายมียี ุทุ ธวิธิ ีที ี่ต่� ำำ�รวจใช้ ้ คืือ การตรวจท้อ้ งที่่� เนื่อ่� งจากการปรากฏตัวั ของตำำ�รวจย่อ่ มมีผี ลในการยับั ยั้ง� ผู้ท้� ี่ม�่ ีแี นวโน้ม้ จะประกอบอาชญากรรม เพราะความเกรงกลัวั การจับั กุมุ ฉะนั้้น� เจ้้าหน้้าที่�่ตำ�ำ รวจสายตรวจจึึงต้้องแต่่งเครื่่�องแบบ และรถวิิทยุุสายตรวจจึึงควรมีีลัักษณะเด่่นชััดเห็็นได้้ง่่าย เพื่อ่� เป็็นการข่ม่ ขวัญั ยับั ยั้ง� อาชญากร หรืือผู้ท�้ ี่จ่� ะประกอบอาชญากรรม นอกจากนั้้�น การตรวจท้้องที่�ส่ ม่ำ�ำ�เสมอ ต่่อเนื่�่อง จะทำ�ำ ให้้สมาชิิกในชุุมชนเกิิดความรู้�้ สึึกว่่ามีีตำ�ำ รวจอยู่�ทั่�วไปทุุกแห่่ง ส่่วนแนวทฤษฎีีชุุมชนสััมพัันธ์์ เพื่่อ� ป้้องกัันอาชญากรรมนั้้�น คืือ การจััดสภาพทั่่ว� ไปไม่่ว่า่ จะในระดัับเมืือง ชุมุ ชน หรืือละแวกบ้้านในลักั ษณะ เสริมิ สร้า้ งความสัมั พันั ธ์ร์ ะหว่า่ งบุคุ คล ง่า่ ยต่อ่ การควบคุมุ สังั เกตตรวจตรา รวมทั้้ง� มุ่�งสนับั สนุนุ ส่ง่ เสริมิ ให้ส้ มาชิกิ ในชุมุ ชนมีสี ่ว่ นร่ว่ มในการป้อ้ งกันั ชีวี ิติ ร่า่ งกาย ทรัพั ย์ส์ ินิ ของตนเอง และผู้�้อื่น� ให้ป้ ลอดภัยั จากอาชญากรรม ทั้้ง� นี้้� ควรได้้รับั ความร่ว่ มมืือจากประชาชนด้้วย ซึ่่ง� สามารถดำำ�เนินิ การได้ ้ 3 แนวทาง ประกอบกันั

3 1. การประชาสััมพัันธ์์ เพื่่อ� ให้ภ้ าพพจน์์ของตำำ�รวจที่่แ� สดงต่่อประชาชนกลุ่่�มเป้้าหมายต่า่ งๆ ทั้้ง� หน่ว่ ยงานราชการและกลุ่่�มบุุคคล เช่น่ ข้้าราชการ นัักเรีียน นัักศึึกษา พ่่อค้า้ ประชาชนทั่่�วไป ปรากฏออกมาดีี โดยตำ�ำ รวจจะต้อ้ งสร้า้ งความเข้า้ ใจให้ก้ ับั กลุ่่�มเป้า้ หมายเกี่ย� วกับั วัตั ถุปุ ระสงค์ ์ นโยบาย และระเบียี บวิธิ ีกี ารดำำ�เนินิ งาน ของตำำ�รวจในการที่่�จะให้้บริิการประชาชน บัังคัับการใช้้กฎหมายให้้เป็็นไปตามหน้้าที่่�ของตำำ�รวจ และสร้้าง ความมั่่�นใจว่่าตำำ�รวจจะรัักษากฎหมายอย่า่ งมีสี มรรถภาพด้ว้ ยความเที่ย�่ งธรรมเสมอภาค 2. การให้้บริกิ ารแก่ช่ ุมุ ชน สามารถดำ�ำ เนินิ การในรููปแบบการให้ค้ วามรู้แ้� ก่ป่ ระชาชนหรืือการจัดั กิิจกรรมเพื่�่อพััฒนาคุุณภาพชีีวิิตในชุุมชนนั้้�นๆ ได้้แก่่ โครงการอบรมเด็็กและเยาวชนเกี่�ยวกัับการป้้องกััน อาชญากรรมต่า่ งๆ โครงการอาสาสมัคั รแจ้ง้ ข่า่ วอาชญากรรม โครงการตรวจเยี่ย� มประชาชน สอบถามปััญหา ทุุกข์ ์ สุุข ของประชาชนที่�จ่ ะให้้ตำ�ำ รวจช่่วยเหลืือได้้ 3. การเข้้ามีีส่ว่ นร่ว่ มในกิจิ กรรมต่า่ งๆ โดยเสริมิ สร้า้ งความสัมั พันั ธ์ใ์ นการทำำ�งานร่ว่ มกับั ประชาชน สโมสร สมาคม หรืือองค์์กรสาธารณกุุศลต่่างๆ เพื่�่อให้้ประชาชนหัันมาให้้ความสนใจต่่อความเป็็นระเบีียบ เรีียบร้้อยของชุุมชน หรืือช่่วยแก้้ไขปััญหาอาชญากรรมที่่�เกิิดขึ้ �นในชุุมชนใดชุุมชนหนึ่่�ง นอกจากนี้้� ยัังมีีแนว ทฤษฎีีการควบคุุมอาชญากรรมจากสภาพแวดล้้อม ซึ่่�งเป็็นแนวความคิิดรวมระหว่่างทฤษฎีีบัังคัับใช้้กฎหมาย และทฤษฎีชี ุมุ ชนสัมั พัันธ์์ โดยมีหี ลักั มุ่�งลดช่ว่ งโอกาสสำ�ำ หรัับการประกอบอาชญากรรม นอกจากนี้้� แนวทฤษฎีีการป้้องกัันอาชญากรรม ยัังสามารถจำำ�แนกออกเป็็น 2 กลุ่่�มทฤษฎีี คืือ กลุ่ม�่ ทฤษฎีกี ารลดช่อ่ งโอกาสในการกระทำ�ำ ผิดิ ของคนร้้ายและกลุ่ม�่ ทฤษฎีกี ารควบคุมุ ทางสังั คมแบบไม่เ่ ป็น็ ทางการ 1. กลุ่�่มทฤษฎีีการลดช่่องโอกาสในการกระทำ�ำ ผิิดของคนร้้าย การขจััดหรืือลดช่่องโอกาส ในการกระทำำ�ผิดิ นั้้น� สามารถกระทำำ�ได้ด้ ้ว้ ยการสร้า้ งสิ่ง� กีดี ขวางมิใิ ห้ผ้ ู้ก�้ ระทำ�ำ ผิดิ เข้า้ ถึงึ บริเิ วณ สิ่่ง� ของ หรืือบุคุ คล โดยการเปลี่่ย� นแปลงสภาพแวดล้อ้ มทางกายภาพและทางสังั คม ควบคู่�ไปกับั การเพิ่่ม� ความเสี่ย� งที่่ค� นร้า้ ยจะถูกู ตรวจพบและจับั กุุมมากยิ่�งขึ้น� นอกจากนี้้� การลดช่อ่ งโอกาสของคนร้้ายยัังสามารถดำ�ำ เนินิ การได้้โดยหลีีกเลี่ย� ง สถานการณ์ท์ ี่เ�่ สี่ย� งต่อ่ การตกเป็น็ เหยื่อ่� อาชญากรรม การเข้า้ ขัดั ขวางขณะคนร้า้ ยลงมืือกระทำ�ำ ผิดิ และการยับั ยั้ง� การกระทำำ�ผิดิ ของคนร้า้ ยด้ว้ ยการเพิ่่ม� อัตั ราเสี่ย� งต่อ่ การถูกู จับั กุมุ และเมื่อ�่ ชุมุ ชนมีอี าชญากรรมลดลงประชาชน ก็็ย่่อมรู้้�สึึกปลอดภัยั มากยิ่ง� ขึ้น� 2. กลุ่ม�่ ทฤษฎีกี ารควบคุมุ ทางสังั คมแบบไม่เ่ ป็น็ ทางการ ตั้้ง� อยู่�บนสมมุตุ ิฐิ านที่ว�่ ่า่ อาชญากรรม มีสี าเหตุมุ าจากความอ่อ่ นแอของชุมุ ชนและความล้ม้ เหลวในการควบคุมุ ทางสังั คมของสถาบันั ครอบครัวั ศาสนา โรงเรียี น และอื่น่� ๆ ส่ว่ นมาตรการในการให้ร้ างวัลั หรืือลงโทษทางสังั คมจากสมาชิกิ ของชุมุ ชน เป็น็ ไปเพื่อ่� ส่ง่ เสริมิ ให้้มีกี ารปฏิบิ ััติติ ามวััฒนธรรมและประเพณีีท้อ้ งถิ่�น การป้อ้ งกันั อาชญากรรม ตามทฤษฎีกี ารควบคุมุ ทางสังั คมแบบไม่เ่ ป็น็ ทางการ มีจี ุดุ เน้น้ ที่แ�่ ตกต่า่ งกันั 2 ประการ คืือ การป้้องกันั อาชญากรรมที่่เ� น้้นบุุคคล เป้้าหมาย (เหยื่�อ่ อาชญากรรม หรืืออาชญากร) และ การป้อ้ งกันั อาชญากรรมที่เ�่ น้้นพื้น�้ ที่เ่� ป้า้ หมาย (ชุมุ ชน โรงเรียี น ธุรุ กิจิ หรืือหน่ว่ ยงานในกระบวนการยุตุ ิธิ รรม) แนวทางการพิิจารณากำ�ำ หนดยุุทธศาสตร์์การป้้องกัันอาชญากรรมตามทฤษฎีีการควบคุุมทาง สัังคมแบบไม่่เป็็นทางการนั้้�น จะต้้องพิิจารณาถึึงองค์์ประกอบที่่�สำ�ำ คััญของกิิจกรรมหรืือโครงการซึ่�่งผู้้�บริิหาร ระดับั สถานีตี ำ�ำ รวจและผู้้แ� ทนชุมุ ชนพิิจารณาตกลงใจร่ว่ มกััน หรืือเป็น็ ที่ย�่ อมรัับด้้วยกันั ทั้้�งสองฝ่่าย ได้แ้ ก่่

4 1. ผู้้�รัับผิิดชอบหลัักในการนำำ�กิิจกรรมไปสู่่�การปฏิิบััติิคืือใคร เช่่น ประชาชนทั่่�วไป หรืือกลุ่่�ม ผู้�้อยู่�อาศััยในชุุมชน ตำำ�รวจทุุกฝ่่ายทุุกคน หรืือเฉพาะชุุดปฏิิบััติิการที่�่รัับผิิดชอบโครงการ หน่่วยงานอื่่�น ที่ป่� ฏิบิ ััติงิ านในพื้้�นที่�่ และ/หรืือสื่่�อมวลชนท้้องถิ่น� 2. วิิธีีดำ�ำ เนิินงานของกิิจกรรมหรืือโครงการคืืออะไร เช่่น สื่่�อสิ่�งพิิมพ์์ สื่่�ออิิเล็็กทรอนิิกส์์ การเยี่ย� มเยืือนด้ว้ ยวิธิ ีเี คาะประตููบ้า้ น การประชุมุ กลุ่่�มผู้แ�้ ทนชุมุ ชน การนำ�ำ เสนออย่า่ งเป็น็ ทางการในการประชุมุ หรืือสััมมนา การจััดเจ้้าหน้้าที่�่ตำำ�รวจชุุมชนออกตรวจท้้องที่�่รัับผิิดชอบชุุมชน เป้้าหมาย ด้้วยวิิธีีการเดิินเท้้า หรืือใช้ร้ ถจัักรยานเป็น็ ยานพาหนะ 3. ประเภทของการเปลี่่�ยนแปลงที่�่คาดหวัังคืืออะไร เช่่น การเปลี่่�ยนแปลงพฤติิกรรมทางสัังคม การเปลี่่�ยนแปลงทางกายภาพของสิ่�งแวดล้อ้ ม ยุทุ ธศาสตร์์การป้อ้ งกันั อาชญากรรม ยุทุ ธศาสตร์ก์ ารป้อ้ งกันั อาชญากรรมที่ผ�่ ู้บ�้ ริหิ ารระดับั สถานีตี ำ�ำ รวจสามารถนำ�ำ ไปประยุกุ ต์ใ์ ช้ใ้ นพื้้น� ที่�่ ได้ต้ ามความเหมาะสมนั้้น� มีีอยู่่�ด้้วยกััน 6 ด้้าน ได้้แก่่ การรณรงค์เ์ สริมิ สร้้างความร่่วมมืือของประชาชนในการ ป้อ้ งกันั ตนเอง การสนับั สนุนุ การมีสี ่ว่ นร่ว่ มของประชาชนในการป้อ้ งกันั อาชญากรรม การควบคุมุ อาชญากรรม จากสภาพแวดล้อ้ ม การใช้ส้ ื่�่อมวลชนและให้ค้ วามรู้�แ้ ก่่ประชาชน การป้อ้ งกันั อาชญากรรมภายในสถานศึึกษา และการป้้องกันั อาชญากรรมในชุุมชนธุุรกิิจ 1. การรณรงค์์เสริิมสร้้างความร่่วมมืือของประชาชนในการป้้องกัันตนเอง คืือ การรณรงค์์ เผยแพร่ส่ ื่อ่� สิ่ง� พิมิ พ์ท์ั้้ง� เป็น็ แผ่น่ พับั หรืือใบปลิวิ รวมทั้้ง� การนำำ�เสนอต่อ่ ที่ป�่ ระชุมุ สัมั มนา เพื่อ่� ให้ค้ วามรู้แ�้ ก่ป่ ระชาชน เกี่ �ยวกัับการหลีีกเลี่ �ยงสถานการณ์์ที่�่เสี่ �ยงต่่อการตกเป็็นเหยื่่�ออาชญากรรมและวิิธีีการป้้องกัันตนเอง หากต้้อง เผชิิญกัับภััยอาชญากรรม ยุุทธศาสตร์์การรณรงค์์เสริิมสร้้างความร่่วมมืือในการป้้องกัันตนเองของประชาชน ประกอบด้้วย การหลีีกเลี่�ยงสถานการณ์เ์ สี่�ยงภััย อาชญากรรมการต่่อสู้�้ ขััดขวางและการป้้องกันั ตนเอง การให้้ บริิการเหยื่่�ออาชญากรรมซึ่่�งมีีสาระสำำ�คััญสรุปุ ได้ด้ ัังนี้้� - การหลีีกเลี่�ยงสถานการณ์์เสี่�ยงภััยอาชญากรรม (rick avoldance) ได้้มีีการวิิจััยพบว่่า วิิถีีการดำ�ำ เนิินชีีวิิตและกิิจวััตรประจำ�ำ วัันของบุุคคลเป็็นปััจจััยหนึ่่�งที่�่บ่่งชี้�โอกาสความเสี่�ยงของการตกเป็็นเหยื่่�อ อาชญากรรม หากได้ม้ ีกี ารทำ�ำ ความเข้า้ ใจกับั ประชาชนเพื่อ่� ให้เ้ รียี นรู้�้ ถึงึ สถานการณ์ล์ ่อ่ แหลมต่า่ งๆ ที่ค�่ วรหลีกี เลี่ย� ง ประชาชนจะได้้หลีีกเลี่�ยงสถานการณ์์ที่�่เสี่�ยงต่่ออาชญากรรม อย่่างไรก็็ตาม พึึงระวัังด้้วยว่่าการรณรงค์์ ให้้ความรู้เ�้ กี่�ยวกับั อาชญากรรมที่่ค� วรหลีกี เลี่ย� ง ย่อ่ มทำ�ำ ให้เ้ กิดิ ความรู้�้ สึกึ หวาดกลััวมากยิ่ง� ขึ้�น - การต่่อสู้้�ขััดขวางและการป้้องกัันตนเอง (resistance and self-defense activities) การรณรงค์ใ์ ห้ค้ วามรู้เ้� กี่ย� วกับั การต่อ่ สู้�้ ขัดั ขวางและการป้อ้ งกันั ตนเองเป็น็ อีกี แนวทางหนึ่่ง� ที่ส่� ามารถนำำ�มาใช้ใ้ น การป้อ้ งกันั อาชญากรรม ซึ่ง่� จะต้อ้ งดำ�ำ เนินิ การด้ว้ ยความระมัดั ระวังั เนื่อ�่ งจากการต่อ่ สู้้�ขัดั ขวางย่อ่ มช่ว่ ยให้ห้ ลุดุ รอด จากการตกเป็น็ เหยื่อ�่ อาชญากรรมได้้ แต่ก่ ็ม็ ีโี อกาสได้ร้ ับั บาดเจ็บ็ เพิ่่ม� ขึ้้น� ด้ว้ ย การแนะนำ�ำ ประชาชนจึงึ ต้อ้ งคำำ�นึงึ ถึงึ สถานการณ์์ที่่�แตกต่่างกััน หากคนร้้ายมีีอาวุุธประเภทใดควรปฏิิบััติิอย่่างไร เช่่น การร้้องขอความช่่วยเหลืือ การพกนกหวีีดติิดตััวไว้้เป่่าขอความช่่วยเหลืือ การวิ่่�งหนีี เป็็นต้้น แม้้ว่่าตำำ�รวจไม่่มีีหน้้าที่�่จััดฝึึกอบรม การต่่อสู้้�ป้้องกัันตััวให้้ประชาชน แต่่ก็็สามารถให้้คำำ�แนะนำำ�เกี่�ยวกัับการป้้องกัันตััวในสถานการณ์์ที่�่แตกต่่าง

5 โดยใช้้สื่�่อสิ่�งพิิมพ์์ต่่างๆ ได้้ นอกจากนี้้� การส่่งเสริิมให้้ประชาชนป้้องกัันตนเอง ควรคำำ�นึึงถึึงปััญหาต่่อเนื่่�อง ซึ่่�งจะนำำ�ไปสู่่�การสะสมอาวุุธปืนื ไว้ป้ ้อ้ งกันั ตนเองของประชาชน - การให้บ้ ริกิ ารเหยื่อ่� อาชญากรรม (victim service) การให้บ้ ริกิ ารเหยื่อ�่ อาชญากรรมเริ่ม� เป็น็ ที่�่ยอมรัับในประเทศสหรััฐอเมริิกาว่่ามีีความจำ�ำ เป็็นเพื่่�อให้้ความช่่วยเหลืือเหยื่่�ออาชญากรรมทั้้�งด้้านสวััสดิิการ สัังคม การบริิการให้้คำ�ำ ปรึึกษา การให้้ความช่่วยเหลืือและบริิการเกี่�ยวกัับการให้้การหรืือเป็็นพยานในศาล การให้ค้ วามรู้เ�้ กี่ย� วกับั การป้อ้ งกันั ตนเอง ซึ่ง�่ ในบางมลรัฐั ได้ม้ ีกี ารออกกฎหมายคุ้้�มครอง \"สิทิ ธิผิ ู้เ้� สียี หาย\" (victims bills of rights) เพื่�่อเป็็นหลัักประกัันในการรัับบริิการขั้้�นพื้้�นฐาน การให้้บริิการเหยื่่�ออาชญากรรมสามารถ ผสมผสานเข้า้ กับั โครงการสำ�ำ รวจความปลอดภััยของบ้า้ นเรืือนและโครงการเพื่�่อนบ้า้ นเดีียวกันั 2. การสนัับสนุุนการมีีส่ว่ นร่่วมของประชาชนในการป้้องกัันอาชญากรรม ปััจจุุบัันประชาชน สามารถเข้้ามามีสี ่่วนร่ว่ มในการป้อ้ งกัันอาชญากรรมได้ห้ ลายวิิธีี แต่่คนไทยยัังไม่่ตื่�่นตัวั เข้า้ มามีีส่ว่ นร่่วมในการ ป้้องกัันอาชญากรรมมากนััก ตำำ�รวจจึึงต้้องส่่งเสริิมสนัับสนุุนให้้ประชาชนเกิิดความตื่�่นตััวพร้้อมใจกัันเข้้ามา มีีส่่วนร่่วมมากขึ้�น รููปแบบและวิิธีีการเข้้ามามีีส่่วนร่่วมในการป้้องกัันอาชญากรรม มีีอยู่่�ด้้วยกััน 4 ประการ ดัังต่อ่ ไปนี้้� - โครงการจััดตั้�งกลุ่่�มสมาชิิกเตืือนภััยและแจ้้งข่่าวอาชญากรรม (Watch programs) การจัดั ตั้ง� กลุ่่�มสมาชิกิ เตืือนภัยั และแจ้ง้ ข่า่ วอาชญากรรม เป็น็ การเข้า้ มามีีส่ว่ นร่ว่ มของประชาชนในการป้อ้ งกันั อาชญากรรมรููปแบบหนึ่่�งที่�ไ่ ด้ร้ ับั ความนิิยมโดยทั่่�วไป เช่น่ โครงการเพื่อ่� นบ้า้ นเตืือนภััย ซึ่�ง่ ในต่่างประเทศนิยิ ม เรียี กชื่อ่� แตกต่า่ งกันั ไปตามลักั ษณะพื้้น� ที่�่ เช่น่ Neighborhood Watch หรืือ Block Watch (เพื่อ่� นบ้า้ นเตืือนภัยั ) Apartment Watch (อาคารห้้องเช่า่ เตืือนภััย) Business Watch (กลุ่่�มธุรุ กิจิ เตืือนภััย) Employees watch (ลููกจ้้างเตืือนภััย) เป็็นต้้น โดยสมาชิิกกลุ่่�มช่่วยกัันสอดส่่องดููแลพฤติิการณ์์ความเคลื่�่อนไหวต่่างๆ ที่�่เกิิดขึ้�น ในเขตพื้้�นที่ข�่ องสมาชิิก กลุ่่�มคอยเป็น็ หููเป็น็ ตาและแจ้้งข่า่ วเบาะแสต่า่ งๆ ให้ก้ ัับตำำ�รวจท้อ้ งที่่�ทราบและดำ�ำ เนิิน การตรวจสอบ - โครงการสายตรวจประชาชน (Citizen patrols) การมีสี ่ว่ นร่ว่ มของประชาชนในการป้อ้ งกันั อาชญากรรมอีีกรููปแบบหนึ่่�ง คืือ การจััดสมาชิิกหรืืออาสาสมััครผลััดเปลี่่�ยนหมุุนเวีียนกัันออกตรวจท้้องที่�่ คอยระวังั ป้อ้ งกันั รักั ษาความปลอดภัยั ตามบริเิ วณต่า่ งๆ ที่ม�่ ีปี ัญั หาอาชญากรรมในชุมุ ชน โดยการออกตรวจด้ว้ ย การเดิินเท้า้ จักั รยาน หรืือพาหนะอื่�น่ ๆ พร้อ้ มวิทิ ยุสุ ื่อ�่ สาร ได้ม้ ีกี ารนำ�ำ โครงการสายตรวจประชาชนมาใช้ใ้ นย่า่ น ที่�่อยู่�อาศััยของชนชั้้�นกลาง ตามชานเมืือง อย่่างไรก็็ตาม ตำำ�รวจไม่่สนัับสนุุนให้้สายตรวจประชาชนเข้้าจัับกุุม คนร้า้ ยหรืือเข้า้ ขัดั ขวางการกระทำ�ำ ผิดิ เมื่อ�่ ประสบเหตุซุ ึ่ง�่ หน้า้ เนื่อ�่ งจากมีปี ัญั หาข้อ้ กฎหมายบางประการเกี่ย� วกับั การคุ้้�มครองประชาชนที่่�ปฏิิบััติิหน้้าที่�่ดัังกล่่าว และอาวุุธที่�่นำ�ำ มาใช้้ระหว่่างการออกตรวจท้้องที่�่ ซึ่่�งจะต้้อง พิจิ ารณาด้ว้ ยความรอบคอบในเรื่อ่� งนี้้ว� ่า่ ประชาชนควรจะเข้า้ มามีบี ทบาทในการป้อ้ งกันั อาชญากรรมได้ถ้ ึงึ จุดุ ใด - การเสริมิ สร้า้ ง \"ความเป็น็ หุ้้�นส่ว่ น\" กับั องค์ก์ รชุมุ ชน (Partnerships with neighborhood organizations) การมีีส่่วนร่่วมและเพิ่่�มบทบาทของประชาชนในการป้้องกัันอาชญากรรมในระดัับท้้องถิ่�น องค์ก์ รชุมุ ชนระดับั ท้อ้ งถิ่น� ที่ม่� ีบี ทบาทค่อ่ นข้า้ งมาก ได้แ้ ก่่ โรงเรียี น องค์ก์ รศาสนา ธุรุ กิจิ เอกชน สถาบันั ครอบครัวั องค์์กรเอกชนสาธารณประโยชน์ต์ ่่างๆ และหน่่วยงานระดัับท้้องถิ่น� เช่่น องค์ก์ ารบริหิ ารส่่วนตำ�ำ บล สภาตำ�ำ บล เทศบาล สุขุ าภิบิ าล องค์ก์ ารบริิหารส่ว่ นจัังหวัดั และสภาจัังหวััด เป็็นต้้น แต่่กับั ความเป็น็ จริงิ ของวัันนี้้�ตำำ�รวจ

6 ยังั ไม่ไ่ ด้ใ้ ช้ป้ ระโยชน์จ์ ากองค์ก์ รเหล่า่ นี้้ม� ากเท่า่ ที่ค่� วร ซึ่ง�่ ในบางกรณีตี ำ�ำ รวจกลับั มีที ัศั นคติใิ นทางลบเสียี มากกว่า่ โดยเห็็นว่่าคอยจัับผิิดพฤติิกรรมของตำ�ำ รจ หรืือเป็็นฝ่่ายตรงข้้าม แต่่ในบางกรณีีองค์์กรระดัับท้้องถิ่�นเหล่่านี้้� ก็ม็ ีบี ทบาทในการสนัับสนุุนการป้อ้ งกัันอาชญากรรมอย่า่ งเปิดิ เผยชัดั เจน และพร้้อมที่�จ่ ะทำ�ำ งานร่ว่ มกัับตำ�ำ รวจ อย่่างใกล้้ชิิดมากขึ้�น ดัังนั้้�นตำำ�รวจจึึงต้้องศึึกษาทำ�ำ ความเข้้าใจกัับองค์์กรชุุมชนระดัับท้้องถิ่�น เพื่�่อวางแนวทาง ตำ�ำ รวจจึึงต้้องศึึกษาทำำ�ความเข้้าใจกัับองค์์กรชุุมชนระดัับท้้องถิ่�น เพื่�่อวางแผนทางการเข้้าถึึงและเสริิมสร้้าง \"ความเป็น็ หุ้้�นส่ว่ น\" ในการป้้องกัันและควบคุุมอาชญากรรม - คณะกรรมการประชาชน (Boards councils, and commissions) การจััดตั้้�ง คณะกรรมการประชาชน เป็น็ อีกี วิธิ ีหี นึ่่ง� ที่ป�่ ระชาชนสามารถเข้า้ มีสี ่ว่ นร่ว่ มในกิจิ กรรมรณรงค์ต์ ่อ่ สู้�้ ภัยั อาชญากรรมได้้ โดยประชาชนมีสี ่ว่ นร่ว่ มทำำ�หน้า้ ที่เ�่ ป็น็ ผู้แ้� ทนหรืือสมาชิกิ ในคณะกรรมการ เพื่อ่� ดำ�ำ เนินิ กิจิ กรรมของกลุ่่�มและดููแล พิทิ ักั ษ์ผ์ ลประโยชน์ข์ องกลุ่่�ม คณะกรรมการประชาชนมีีหลายระดับั ตั้้ง� แต่ร่ ะดับั หมู่่�บ้า้ นหรืือชุมุ ชน ระดับั ท้อ้ งถิ่น� ระดับั จังั หวัดั ถึงึ ระดับั ชาติ ิ นอกจากนี้้�หน่ว่ ยงานตำ�ำ รวจยังั สามารถตั้้ง� คณะกรรมการที่�ป่ รึกึ ษาขึ้�นในระดับั ต่า่ งๆ เพื่่อ� ให้้ประชาชนมีีส่ว่ นร่่วมรัับทราบ ให้ค้ ำำ�แนะนำ�ำ ปรึึกษา และตรวจสอบการทำ�ำ งานของตำ�ำ รวจได้้อย่า่ งใกล้ช้ ิดิ ในประเทศสหรัฐั อเมริกิ า ได้ม้ ีีการตั้้�งคณะกรรมการที่�ป่ รึึกษา (citizen advisory committees) ขึ้�นเป็น็ ครั้ง� แรก ในปีี ค.ศ.1955 ณ เมืืองเซนต์์หลุยุ ส์์ มลรัฐั มิสิ ซููรี่่� โดยมีคี ณะกรรมการที่�ป่ รึกึ ษาในระดับั ชุมุ ชน มีวี ัตั ถุปุ ระสงค์เ์ พื่อ่� เสริมิ สร้า้ งความร่ว่ มมืือระหว่า่ งตำ�ำ รวจเมืืองเซนต์ห์ ลุยุ ส์ ์ กับั หน่ว่ ยงานชุมุ ชนต่า่ งๆ และให้ค้ วามรู้้� แก่ป่ ระชาชนเกี่ย� วกับั การเคารพปฏิิบััติิตามกฎหมาย และการอยู่�ร่วมกันั อย่่างปกติสิ ุุข ต่่อมาในปีี ค.ศ.1962 ตำำ�รวจเมืืองซานฟรานซิสิ โก มลรัฐั แคลิฟิ อร์เ์ นียี ได้ต้ั้ง� คณะกรรมการที่ป�่ รึกึ ษาระดับั ชุมุ ชนขึ้้น� เพื่อ่� เป็น็ การแก้ไ้ ข ปัญั หาการติดิ ต่อ่ สื่อ่� สารกันั ระหว่า่ งตำ�ำ รวจกับั ชุมุ ชนให้ค้ วามเข้า้ ใจและความสัมั พันั ธ์อ์ ันั ดีตี ่อ่ กันั คณะกรรมการ ที่่�ปรึกึ ษาเหล่า่ นี้้�ส่่วนใหญ่่เป็น็ นักั ธุุรกิิจ ผู้�้ นำำ�องค์ก์ รท้อ้ งถิ่�น และบาทหลวง ปัจั จุุบัันในประเทศสหรััฐอเมริิกา ได้้มีีการตั้้�งคณะกรรมการประชาชนระดับั ท้อ้ งถิ่น� เพื่อ�่ ควบคุมุ ตรวจสอบการทำำ�งานของตำ�ำ รวจ ให้้คำำ�ปรึึกษาแนะนำำ�ด้้านนโยบายแก่่หน่่วยงานตำ�ำ รวจ รัับเรื่�่องราวร้้องทุุกข์์ เกี่ย� วกับั พฤติกิ รรมของตำำ�รวจ ตลอดจนติดิ ตามประเมินิ ผลและสะท้อ้ นความคิดิ เห็น็ เกี่ย� วกับั นโยบายป้อ้ งกันั และ ปราบปรามอาชญากรรมของตำำ�รวจ ในบางท้้องที่ �่ ประสบผลสำ�ำ เร็จ็ ในการใช้้รููปแบบคณะกรรมการประชาชน เพื่่�อแก้้ไขปััญหาอาชญากรรม (Crime commissions) และคณะกรรมการที่่�ปรึึกษา (advisor boards) ในการเข้้ามีีส่่วนร่่วมแลกเปลี่่�ยนความคิิดเห็็น และให้้ข้้อเสนอแนะต่่างๆ ในกระบวนการวางแผนหรืือกำ�ำ หนด นโยบายตำ�ำ รวจ ในส่ว่ นการรวมตัวั กันั ระดับั เมืืองหรืือระดับั ประเทศ ก็ม็ ีกี ารจัดั ตั้ง� องค์ก์ รเอกชนสาธารณประโยชน์์ หลากหลายรููปแบบ เพื่�่อรณรงค์์ต่่อสู้้�ภััยอาชญากรรม เช่่น กลุ่่�มแนวร่่วมเพื่�่อความมั่่�นคงปลอดภััยชุุมชนแห่่ง นครชิคิ าโก (The Chicago Allianos for Neighborhood Safety) กลุ่่�มต่อ่ ต้า้ นภัยั อาชญากรรมนานาชาติิ (The Crime Prevention Coailition) สมััชชาป้้องกันั อาชญากรรมแห่ง่ ชาติิ (The crime Prevention Coalitton) กลุ่่�มความร่ว่ มมืือป้อ้ งกัันอาชญากรรม (The Crime Prevention Coalltion) เป็็นต้้น

7 ยุุทธศาสตร์ส์ ำำ�นัักงานตำำ�รวจแห่่งชาติิ พระราชบััญญััติิตำำ�รวจแห่่งชาติิ พ.ศ. 2547 มาตรา 6 กำ�ำ หนดให้้สำ�ำ นัักงานตำ�ำ รวจแห่่งชาติิ มีอี ำ�ำ นาจหน้า้ ที่ใ�่ นการรักั ษาความปลอดภัยั สำ�ำ หรับั องค์พ์ ระมหากษัตั ริยิ ์ ์ พระราชินิ ี ี พระรัชั ทายาท ผู้้�สำำ�เร็จ็ ราชการ แทนพระองค์์ พระบรมวงศานุุวงศ์์ ผู้�้แทนพระองค์์ และพระราชอาคัันตุุกะ การดููแลควบคุุม และการกำ�ำ กัับ การปฏิิบััติิงานของข้้าราชการตำ�ำ รวจซึ่�่งปฏิิบััติิการตามประมวลกฎหมายวิิธีีพิิจารณาความอาญา การป้้องกััน และปราบปรามการกระทำำ�ความผิดิ ทางอาญา การรักั ษาความสงบเรียี บร้อ้ ย ความปลอดภัยั ของประชาชนและ ความมั่่�นคงของราชอาณาจัักร การปฏิิบััติิการอื่่�นเพื่่�อส่่งเสริิมและสนัับสนุุนการปฏิิบััติิงานตามอำ�ำ นาจหน้้าที่�่ อย่า่ งมีีประสิิทธิภิ าพ สำำ�นัักงานตำ�ำ รวจแห่่งชาติิ โดยผู้�้ บัังคัับบััญชาระดัับบริิหาร ข้้าราชการตำ�ำ รวจผู้�้เกี่�ยวข้้องทุุกฝ่่าย ทั้้ง� ภาครัฐั และเอกชน ผู้�ม้ ีีส่ว่ นได้ส้ ่ว่ นเสียี ทั้้ง� ได้ร้ ่ว่ มกันั จัดั ทำ�ำ ยุทุ ธศาสตร์ส์ ำ�ำ นักั งานตำ�ำ รวจแห่ง่ ชาติ ิ พ.ศ. 2555- 2564 ขึ้้�น เพื่�่อให้้สำ�ำ นัักงานตำ�ำ รวจแห่่งชาติิมีีทิิศทางการปฏิิบััติิราชการที่�่ชััดเจน สามารถใช้้เป็็นแนวทาง การปฏิิบััติิหน้้าที่่�ให้้บรรลุุเป้้าหมายตามอำำ�นาจหน้้าที่่�ที่่�กำ�ำ หนด และผ่่านความเห็็นชอบจากคณะกรรมการ นโยบายตำ�ำ รวจแห่่งชาติิ กำ�ำ หนดเป็็นนโยบายและกรอบแนวทางการปฏิบิ ััติิงานของสำำ�นัักงานตำ�ำ รวจแห่่งชาติิ ระหว่า่ งปีีงบประมาณ 2555-2564 ในยุทุ ธศาสตร์ส์ ำำ�นักั งานตำ�ำ รวจแห่่งชาติิ พ.ศ. 2555-2564 มีียุทุ ธศาสตร์อ์ ยู่� 4 ด้้าน คืือ ยุทุ ธศาสตร์ท์ ี่่� 1 ยกระดัับขีีดความสามารถในการปฏิิบััติิภารกิิจหลัักเพื่�่อตอบสนองนโยบาย รััฐบาล ยุุทธศาสตร์์ที่ �่ 2 พััฒนางานตำำ�รวจให้้โปร่่งใส มีมี าตรฐาน ยุุทธศาสตร์์ที่� ่ 3 การมีีส่ว่ นร่่วมของประชาชนและเครืือข่่ายการปฏิบิ ัตั ิิงานของตำำ�รวจ ยุุทธศาสตร์์ที่�่ 4 การสร้า้ งความเข้้มแข็ง็ ในการบริหิ าร ในขณะที่�่กำ�ำ ลัังร่่างยุุทธศาสตร์์สำำ�นัักงานตำ�ำ รวจแห่่งชาติิอยู่�นั้�น ได้้มีีการพยายามผลัักดัันแนวคิิด การบริหิ ารงานป้อ้ งกันั ปราบปรามอาชญากรรมสมัยั ใหม่ ่ ตามแนวทฤษฎีตี ำ�ำ รวจผู้�้ รับั ใช้ช้ ุมุ ชน เข้า้ ไปอยู่่�ยุทุ ธศาสตร์์ สำ�ำ นัักงานตำำ�รวจแห่่งชาติิจนประสบความสำ�ำ เร็็จ สำำ�นัักงานตำำ�รวจแห่่งชาติิเห็็นด้้วยกัับแนวความคิิดดัังกล่่าว จึึงได้้บรรจุุแนวคิิดตำ�ำ รวจผู้้�รัับใช้้ชุุมชน (Community Policing) ไว้้ในยุุทธศาสตร์์สำำ�นัักงานตำำ�รวจแห่่งชาติิ ยุุทธศาสตร์์ที่่� 3 เป้้าประสงค์์ 34 หน่่วยงานและบุุคลากรนำ�ำ แนวคิิดการมีสี ่่วนร่่วมของประชาชน เครืือข่่าย ภาครััฐและภาคเอกชนมาใช้้ในการแก้้ไขปััญหาอาชญากรรม ปรัับเปลี่่�ยนกระบวนทััศน์์ของข้้าราชการตำำ�รวจ และเป้า้ หมายการทำำ�งานของหน่ว่ ยงานทุกุ ระดับั ให้ย้ ึดึ ถืือการมีสี ่ว่ นร่ว่ มของประชาชนในการทำ�ำ งานตามแนวคิดิ Community Policing ทฤษฎีีและหลัักการที่เ�่ กี่�่ยวข้้องกัับงานป้้องกันั อาชญากรรมสมััยใหม่่ นับั แต่อ่ ดีตี จนถึงึ ปัจั จุบุ ันั ตำำ�รวจไทยใช้แ้ นวทางการทำำ�งานโดยมุ่�งเน้น้ การบังั คับั ใช้ก้ ฎหมายเป็น็ หลักั โดยพยายามระดมจัับกุุมผู้้�กระทำำ�ผิิดให้้ได้้จำำ�นวนมากๆ ให้้ตำำ�รวจตระเวนตรวจเพื่่�อหวัังผลในการป้้องกััน อาชญากรรม แต่ว่ ิธิ ีกี ารดังั กล่า่ วไม่ส่ ามารถลดอาชญากรรมได้ ้ ต่อ่ มาตำ�ำ รวจเริ่ม� มองเห็น็ ความจริงิ ว่า่ การทำำ�งาน

8 เพียี งลำำ�พัังโดยปราศจากความร่่วมมืือจากประชาชน ไม่อ่ าจทำ�ำ ให้ง้ านตำ�ำ รวจประสบความสำ�ำ เร็จ็ ได้้ ต่อ่ มาในปีี 2531 จึงึ ได้ใ้ ช้แ้ นวทางการบังั คับั ใช้ก้ ฎหมาย ควบคู่่�กับั ตำำ�รวจชุมุ ชนสัมั พันั ธ์์ แต่ก่ ็ย็ ังั ไม่ส่ ามารถทำำ�ให้อ้ าชญากรรม ลดลงได้้ในทางตรงกัันข้้ามอาชญากรรมในประเทศไทยยัังคงสููงอย่่างต่่อเนื่�่อง อีีกทั้้�งภาพลัักษณ์์ของตำ�ำ รวจใน สายตาประชาชนยังั ไม่่ดีี ตำ�ำ รวจยังั คงมีีต้้นทุุนทางสัังคมต่ำ��ำ สะท้อ้ นให้เ้ ห็็นว่่าทิศิ ทางการทำำ�งานของตำำ�รวจไทย กำำ�ลังั เดินิ ไปในทางที่ไ�่ ม่ถ่ ูกู ต้อ้ ง ตำำ�รวจกำ�ำ ลังั เดินิ ออกห่า่ งจากประชาชนออกไปทุกุ ทีๆี อย่า่ งไรก็ด็ ีตี ำ�ำ รวจไทยไม่ใ่ ช่่ เป็น็ ตำำ�รวจประเทศเดียี วที่ป่� ระสบปัญั หา \"ประชาชนไม่ร่ ักั อาชญากรรมไม่ล่ ด\" แต่ต่ ำ�ำ รวจในประเทศที่ใ่� ช้แ้ นวทาง การทำำ�งานที่�มุ่่�งเน้้นการบัังคัับใช้้กฎหมายเป็น็ หลักั จะประสบปัญั หาเช่น่ เดีียวกัับตำ�ำ รวจไทย ต่อ่ มาได้ม้ ีกี ารศึกึ ษาวิจิ ัยั เพื่อ�่ หาแนวทางการทำ�ำ งานใหม่ท่ ี่ม่� ีปี ระสิทิ ธิภิ าพจนกระทั่่ง� ค้น้ พบ \"ทฤษฎีี ตำ�ำ รวจผู้�้ รับั ใช้ช้ ุมุ ชน\" ซึ่ง�่ เป็น็ ทฤษฎีที ี่พ่� ลิกิ โฉมหน้า้ วงการตำ�ำ รวจโลก โดยใช้ต้ ำำ�รวจเปลี่่ย� นทิศิ ทางการทำ�ำ งานจาก การเป็็นผู้ใ�้ ช้อ้ ำำ�นาจบัังคัับใช้้กฎหมายกัับประชาชน เป็็นการหัันหน้้าเข้้าหาประชาชน ทำำ�หน้้าที่่�ปกป้้องและให้้ บริิการ สร้้างความคุ้้�นเคยด้้วยความจริิงใจ เมื่่�อประชาชนไว้้วางใจก็็จะให้้ข้้อมููลให้้ข่่าว บอกปััญหาและความ ต้้องการให้้ทราบ จากนั้้�นตำ�ำ รวจกัับประชาชนก็็จะร่่วมมืือกัันแก้้ปััญหาให้้ตรงตามความต้้องการทฤษฎีีตำ�ำ รวจ ผู้้�รับั ใช้ช้ ุุมชน ดัังนั้้�นจึงึ เปรีียบเสมืือน \"ทางสองแพร่ง่ \" ที่่ต� ำำ�รวจในยุุคปััจจุบุ ัันต้อ้ งเลืือกระหว่่างการทำ�ำ งานแบบ เดิิมๆ ที่ย�่ ัังคงใช้ก้ ารบังั คับั ใช้้กฎหมายเพียี งอย่่างเดียี ว หรืือการทำ�ำ ทฤษฎีดี ัังกล่า่ วมาปรัับใช้้ควบคู่่�กัับการบัังคัับ ใช้ก้ ฎหมาย ได้ม้ ีกี ารนำ�ำ \"ทฤษฎีตี ำำ�รวจผู้้�รับั ใช้ช้ ุมุ ชน\" มาใช้ก้ ับั ทุกุ หน่ว่ ยงานของ บช.ก. ซึ่ง�่ ก็ไ็ ด้พ้ ิสิ ููจน์ใ์ ห้เ้ ห็น็ แล้ว้ จากโครงการทดลองหลายๆ แห่่ง ที่่�ส่่งตำำ�รวจผู้�้ รัับใช้้ชุุมชนเข้้าไปปฏิิบััติิหน้้าที่่� เช่่น ชุุมชนวััดเชิิงหวาย เขตเตาปููน ชุมุ ชนริิมคลองมหาสวััสดิ์์� อ.พุทุ ธมณฑล จ.นครปฐม ฯลฯ ซึ่ง�่ ทุกุ แห่่งประสบความสำ�ำ เร็็จอย่่างดีียิ่�ง ได้ร้ ัับเสียี งตอบรับั และความร่ว่ มมืือจากประชาชน สามารถลดอาชญากรรมและยาเสพติิดในชุุมชนได้้ ผลลััพธ์์ คืือ \"ประชาชนรััก อาชญากรรมลด ยาเสพติดิ หมดไป\" การสื่อ�่ ให้เ้ ห็็นระหว่่างตำำ�รวจยุุคเก่า่ กับั ตำ�ำ รวจยุคุ ใหม่่ มีีตำ�ำ รวจกำำ�ลังั ยืืนมองตำ�ำ รวจรุ่่�นก่อ่ น ที่่เ� ดิิน ล่ว่ งหน้า้ ไปก่อ่ น ตำำ�รวจที่เ�่ ดินิ บนเส้น้ ทางตำ�ำ รวจยุคุ เก่า่ ซึ่ง่� เน้น้ การบังั คับั ใช้ก้ ฎหมายกับั ตำ�ำ รวจชุมุ ชนสัมั พันั ธ์ต์ ้อ้ ง พบกัับปััญหาอุุปสรรคตลอดเส้้นทางและไม่่อาจไปถึึงเป้้าหมายที่�่ต้้องการ ส่่วนตำำ�รวจที่่�เดิินบนเส้้นทางตำ�ำ รวจ ยุคุ ใหม่่ ซึ่ง�่ ทำำ�ทั้้�ง \"5 ทฤษฎี ี กัับอีีก 1 หลัักการ\" โดยมีเี ป้้าหมายเพื่อ่� ลดความหวาดระแวงภัยั ของประชาชน สามารถเข้้าเส้น้ ชััยได้พ้ ร้้อมกัับความสำำ�เร็จ็ แนวทฤษฎีกี ารป้อ้ งกันั อาชญากรรมสมััยใหม่่ \"5 ทฤษฎีี 1 หลักั การ\" คืือ 1. ทฤษฎีบี ังั คับั ใช้้กฎหมาย (Law Enforcement) การทำ�ำ หน้า้ ที่จ�่ ัับผู้้�ร้้าย 2. ทฤษฎีีตำ�ำ รวจชุุมชนสััมพัันธ์์ (Police Community Relation) ทำ�ำ หน้้าที่เ�่ ป็น็ เพื่�อ่ นของชุมุ ชน ช่่วยลดความขััดแย้้งและเพิ่่ม� ช่่องทางการสื่่�อสารระหว่า่ งตำ�ำ รวจกับั ประชาชน 3. ทฤษฎีีตำ�ำ รวจผู้�้ รับั ใช้ช้ ุมุ ชน (Community Policing) ทำำ�หน้า้ ที่�เ่ ป็็นผู้ใ้� ห้้บริิการ 4. ทฤษฎีกี ารป้อ้ งกันั อาชญากรรมโดยการออกแบบสภาพแวดล้อ้ ม (Crime Prevention Through Environmental Design) ทำำ�หน้้าที่่เ� ป็็นนัักวางแผนป้อ้ งกันั

9 5. ทฤษฎีีหน้า้ ต่า่ งแตก (Broken Windows) ทำ�ำ หน้้าที่เ�่ ป็็นผู้้�ตรวจตราความเรียี บร้้อย เมื่่อ� พบ ปััญหา ให้้รีีบแก้ไ้ ขทันั ทีี ก่อ่ นที่ป�่ ััญหาเล็็กๆ จะลุุกลามกลายเป็น็ เรื่่�องใหญ่่ ในส่ว่ นของ 1 หลัักการ คืือ 6. หลักั การพััฒนาและแก้้ปัญั หาที่�พ่ ลิกิ ผัันไปตามแนวทางของชุมุ ชน (Community Oriented Policing and Problem Solving : COPPS) ทำำ�หน้า้ ที่�เ่ ป็น็ นักั วิเิ คราะห์แ์ ละแก้ป้ ััญหา ตำำ�รวจคนแรก แนวคิดิ ในการป้อ้ งกัันอาชญากรรมในชุมุ ชนหรืือสัังคมที่�่สำ�ำ คััญ คืือ ตำ�ำ รวจคนแรก ก็็คืือประชาชน นั่่น� เอง เนื่อ�่ งจากในขณะที่ร�่ ะบบสังั คมยังั ไม่ซ่ ับั ซ้อ้ น การดููแลความปลอดภัยั ในสังั คม ประชาชนก็จ็ ะดููแลกันั เอง ต่่อมาเมื่�่อสัังคมมีีความซัับซ้้อนมากยิ่ �งขึ้ �น จึึงมีีการแบ่่งมอบหน้้าที่่�การดููแลความปลอดภััยให้้กัับกลุ่่�มบุุคคล ที่เ�่ รียี กว่า่ \"ตำ�ำ รวจ\" และมีกี ารจัดั ตั้ง� กองตำ�ำ รวจขึ้น� ในเวลาต่อ่ มา ถึงึ แม้ว้ ่า่ จะมีกี ารจัดั ตั้ง� กองตำ�ำ รวจต่า่ งๆ ขึ้้น� มาดููแล ความปลอดภัยั ในสังั คมแล้ว้ ก็ต็ าม แต่ห่ น้า้ ที่ห่� ลักั ในการดููแลความปลอดภัยั ในชีวี ิติ และทรัพั ย์ส์ ินิ ของสังั คมหรืือชุมุ ชน ยัังคงต้้องเป็็นหน้้าที่�่ของคนในชุุมชนเองด้้วยที่�่ต้้องดููแลซึ่�่งกัันและกััน จึึงจะทำำ�ให้้เกิิดความสงบสุุขและความ ปลอดภััยของคนในชุุมชนอย่่างแท้จ้ ริงิ ดัังที่่ � พล.ต.อ.โกวิิท วัฒั นะ ผบ.ตร. ได้เ้ คยส่ง่ สารถึึงข้า้ ราชการตำ�ำ รวจ เนื่่�องใน \"วัันตำ�ำ รวจ\" 13 ตุุลาคม 2548 ความส่่วนหนึ่่�งว่่า \"ประชาชนคืือตำำ�รวจคนแรก ที่�่รู้้�เห็็นเหตุุการณ์์ รู้�้ข้้อมููลในพื้้�นที่่� ตำำ�รวจก็็คืือประชาชนคนหนึ่่�ง ที่�่ถููกตั้�งให้้มาจััดการความขััดแย้้งของสัังคม ประชาชนยัังคงมีี ภาระหน้า้ ที่ช�่ ่ว่ ยเป็น็ หููเป็น็ ตาในการแจ้ง้ ข่า่ วสาร ด้ว้ ยหวังั ว่า่ ตำ�ำ รวจและประชาชนจะเดินิ คู่่�กันั ไปด้ว้ ยความเข้า้ ใจ ตำำ�รวจแต่่ละนายต้้องปรัับปรุุงวััฒนธรรมปรัับเปลี่่�ยนพฤติิกรรมพััฒนาวิิสััยทััศน์์และทััศนคติิ ยกระดัับจิิตใจ ไปในทางเสียี สละมีคี ุุณธรรม เพื่อ�่ กระทำ�ำ ตัวั เป็น็ ตัวั อย่า่ งที่�ด่ ีเี รื่อ�่ งต่า่ งๆ เหล่า่ นี้้ต� ้อ้ งหมั่่น� ฝึกึ ฝนอบรมจิติ ใจตนเอง อยู่�เสมอ โดยเฉพาะหััวหน้้าหน่่วยทุุกระดัับต้้องทุ่่�มเทสติิปััญญา ใส่่ใจในหน้้าที่�่ทั้้�งในและนอกเวลาราชการ ต้อ้ งคลุุกคลีีเกาะติิดปัญั หาอยู่่�กับั ผู้้�ใต้้บังั คับั บััญชาเสมอ\" แนวคิดิ ตำ�ำ รวจคนแรกคืือประชาชน ก็ส็ อดคล้อ้ งกับั หลักั การที่เ�่ ซอร์โ์ รเบิริ ์ต์ พีลี บิดิ าแห่ง่ การตำ�ำ รวจ สมัยั ใหม่่ เคยให้้ไว้ค้ ืือ \"ตำ�ำ รวจคืือประชาชน ประชาชนก็็คืือตำ�ำ รวจ\" นั่่�นเอง การปราบปรามในหน้้าที่่�ของตำำ�รวจ การบัังคัับใช้้กฎหมายในหน้้าที่่�ของตำ�ำ รวจ แนวทางการป้อ้ งกันั อาชญากรรมโดยการบังั คับั ใช้ก้ ฎหมายเกิดิ ขึ้�นตามความเชื่อ่� ของสำ�ำ นักั ดั้ง� เดิมิ (Classical School) ที่ม�่ ีคี วามเชื่อ�่ ว่่า อาชญากรรมเกิิดขึ้น� เนื่อ�่ งจากมนุุษย์์มีเี จตจำ�ำ นงอิิสระ (Free Will) ติดิ ตัวั มาตั้ง� แต่ก่ ำำ�เนิดิ มนุษุ ย์์มักั จะทำ�ำ ในสิ่่ง� ที่เ่� กิดิ ประโยชน์ท์ ี่ไ�่ ด้ร้ ับั มนุษุ ย์ก์ ็จ็ ะเลี่ย� งไม่ก่ ระทำ�ำ ในสิ่่ง� ดังั กล่า่ ว และการที่�่ เกิดิ อาชญากรรมขึ้้น� เนื่อ่� งจากมนุษุ ย์พ์ ิจิ ารณาแล้ว้ ว่า่ การประกอบอาชญากรรมเกิดิ ประโยชน์ม์ ากกว่า่ โทษที่จ่� ะได้้ รับั ต่อ่ ไป ไม่เ่ กรงกลัวั ต่อ่ กฎหมายหรืือบทลงโทษ รวมทั้้ง� บทลงโทษที่ไ่� ด้ร้ ับั ไม่ม่ ีคี วามรุนุ แรงจึงึ ไม่ม่ ีคี วามเกรงกลัวั ดัังนั้้�น แนวทางการป้้องกัันอาชญากรรมวิิธีีนี้้� จึึงมุ่�งเน้้นการบัังคัับใช้้กฎหมายให้้มีีประสิิทธิิภาพ สููงสุดุ เพื่อ�่ เป็น็ การป้อ้ งกันั ปราบปรามอาชญากรรมทำ�ำ ให้ค้ นในสังั คมมีคี วามเกรงกลัวั ต่อ่ กฎหมายและบทลงโทษ เป็น็ สำ�ำ คััญ ทำำ�ให้้ตััดมููลเหตุุจููงใจในการกระทำำ�ผิดิ การบัังคัับใช้้กฎหมาย ส่่วนใหญ่่เป็็นหน้้าที่่�เจ้้าพนัักงานตำำ�รวจ เช่่น บัังคัับใช้้กฎหมายอาญา และ พ.ร.บ. ที่ม�่ ีีโทษทางอาญาต่่างๆ นอกจากนี้้� ยังั มีีเจ้า้ พนัักงานของรัฐั ที่�ม่ ีหี น้า้ ที่�บ่ ัังคัับใช้ก้ ฎหมายเฉพาะ เช่่น

10 เจ้า้ พนักั งานฝ่า่ ยปกครอง เจ้า้ พนักั งานศุลุ กากร เจ้า้ พนักั งานสรรพสามิติ เจ้า้ พนักั งาน ปปง. เจ้า้ พนักั งาน ป.ป.ส. เป็็นต้น้ สำ�ำ หรับั การบังั คับั ใช้ก้ ฎหมายในหน้า้ ที่ข่� องตำ�ำ รวจที่ม�่ ีปี ระสิทิ ธิภิ าพควรประกอบด้ว้ ยแนวทาง ดังั นี้้� 1. ความแน่น่ อน กฎหมายที่ใ�่ ช้บ้ ังั คับั คนในสังั คมจะต้อ้ งมีบี ทลงโทษที่ม�่ ีคี วามแน่น่ อน หากกระทำำ�ผิดิ ในลัักษณะคดีีประเภทเดีียวกัันจะต้้องได้้รัับการลงโทษอย่่างแน่่นอน 2. ความเสมอภาค กฎหมายที่่�ใช้้บังั คัับจะต้อ้ งใช้้บัังคับั กัับทุกุ คนในสัังคมอย่า่ งเท่า่ เทีียมกันั ไม่่มีี การเลืือกปฏิิบััติิระหว่่างคนรวยกัันคนจน หรืือคนที่�ม่ ีีอำำ�นาจกับั คนที่�่ด้้อยโอกาสทางสัังคม 3. ความรวดเร็ว็ กฎหมายที่ใ่� ช้บ้ ังั คับั จะต้อ้ งมีบี ทลงโทษคนกระทำำ�ผิดิ ที่ม่� ีคี วามรวดเร็ว็ เพื่อ่� เป็น็ การ ป้้องปรามและข่่มขวััญยัับยั้�งคนในสัังคมที่่�คิิดจะกระทำ�ำ ความผิิดให้้เกิิดความเกรงกลััวไม่่ต้้องการประกอบ อาชญากรรม 4. บทลงโทษที่เ�่ หมาะสม กฎหมายที่ใ่� ช้บ้ ังั คับั ในการลงโทษผู้ก้� ระทำ�ำ ผิดิ จะต้อ้ งมีบี ทลงโทษที่เ�่ หมาะสม กัับความผิิดไม่่น้้อยเกิินไปเพราะจะทำำ�ให้้คนในสัังคมที่�่คิิดจะกระทำำ�ผิิดไม่่เกิิดความเกรงกลััวต่่อโทษ ในขณะเดีียวกัันโทษที่่�ได้้รัับจะต้้องไม่่มีีความรุุนแรงมากเกิินไป เพราะอาจทำำ�ให้้ผู้�ก้ ระทำำ�ความผิิดบางรายอาจ ต้้องการเสี่�ยงในการกระทำำ�ผิิด เพราะอาจได้้รัับประโยชน์์ที่�่คุ้้�มค่่าจากการประกอบอาชญากรรม นอกจากนี้้� บทลงโทษผู้้�กระทำ�ำ ผิิดที่่�มีีความรุุนแรงมากเกิินไป อาจเป็็นช่่องทางในการกลั่�นแกล้้งบุุคคลผู้้�บริิสุุทธิ์์�ให้้ต้้องตก เป็็นอาชญากรทั้้ง� ที่ไ่� ม่่ได้้ทำำ�ผิิด สำ�ำ หรับั การป้อ้ งกันั อาชญากรรมด้ว้ ยวิธิ ีกี ารบังั คับั ใช้ก้ ฎหมาย จะเห็น็ ได้ใ้ นกระบวนการยุตุ ิธิ รรมที่ม�่ ีี ลัักษณะเน้้นการป้อ้ งกัันปราบปรามอาชญากรรม (Crime Control) หากประเทศใดที่น�่ ำ�ำ แนวทางการป้อ้ งกััน อาชญากรรมวิธิ ีนี ี้้ม� าใช้้ จะมีกี ารกำำ�หนดบทลงโทษทางกฎหมายต่่อผู้ก�้ ระทำ�ำ ผิดิ ที่ม่� ีคี วามรุนุ แรง ข้อ้ ดี ี ของการป้อ้ งกันั อาชญากรรมด้ว้ ยการบังั คับั ใช้ก้ ฎหมาย คืือ เห็น็ ผลลัพั ธ์ไ์ ด้อ้ ย่า่ งรวดเร็ว็ ในการ ป้้องกันั อาชญากรรม แต่่ก็ม็ ีีข้้อเสีีย คืือ เป็็นการแก้้ไขปัญั หาที่�ป่ ลายเหตุุ อาจไม่่ใช่เ่ ป็น็ การป้้องกันั อาชญากรรม ที่�ม่ ีปี ระสิิทธิิภาพ การตรวจท้้องที่่� และงานสายตรวจ การตรวจท้้องที่่�ถืือเป็็นกระดููกสัันหลัังของงานตำ�ำ รวจ เพราะไม่่เพีียงแต่่จะเป็็นรููปแบบในการจััด เจ้า้ หน้า้ ที่�ต่ ำ�ำ รวจสายตรวจออกปฏิบิ ัตั ิิหน้้าที่่ต� รวจรัักษาความสงบเรีียบร้้อย ระงัับเหตุุร้้าย และบริกิ ารให้้ความ ช่่วยเหลืือแก่่ประชาชนในท้้องที่่� การจััดสายตรวจยัังเป็็นยุุทธวิิธีีตำ�ำ รวจที่�่นำำ�มาใช้้ในการป้้องกัันและควบคุุม อาชญากรรม และเสริมิ สร้า้ งความรู้�้ สึกึ มั่น� คงปลอดภัยั อบอุ่่�นใจแก่ป่ ระชาชน ไม่ว่ ่า่ รููปแบบในการจัดั สายตรวจ หรืือแนวความคิิดเกี่�ยวกัับการจััดระบบงานของสายตรวจจะเปลี่่�ยนแปลงไปตามยุุคสมััย แต่่เจ้้าหน้้าที่่�ตำำ�รวจ สายตรวจมีีหน้้าที่่�ทั้้�งในการตรวจตราป้้องกัันเพื่่�อลดช่่องโอกาสในการกระทำ�ำ ผิิด ดููแลความสงบเรีียบร้้อย ในโอกาสพิิเศษ ระงัับเหตุุร้้ายและให้้บริิการความช่่วยเหลืือประชาชนตามความจำ�ำ เป็็นจัับกุุมผู้้�กระทำำ�ผิิด ซึ่�่งหน้้าหรืือเมื่่�อมีีหมายจัับ สืืบสวนเกี่�ยวกัับการกระทำ�ำ ผิิดอาญา รัักษาพยานหลัักฐานในที่่�เกิิดเหตุุ ตลอดจน พบปะเยี่ย� มเยีียนประชาชนหรืือผู้เ�้ คยตกเป็็นเหยื่�่ออาชญากรรม

11 การตรวจท้้องที่่� เป็็นงานหลัักของตำ�ำ รวจที่�่เกี่�ยวข้้องกัับการป้้องกัันและปราบปรามอาชญากรรม โดยตรง ซึ่�่งโดยลัักษณะงานที่่�เห็็นภาพเด่่นชััด คืือ งานสายตรวจในส่่วนของฝ่่ายป้้องกัันและปราบปราม การปฏิบิ ัตั ิงิ านคืือ การจัดั เจ้า้ หน้า้ ที่ต�่ ำำ�รวจออกตรวจลาดตระเวนในเขตพื้้น� ที่ร�่ ับั ผิดิ ชอบเพื่อ่� ปกป้อ้ งคุ้้�มครองดููแล ชีีวิิตและทรััพย์์สิินของประชาชน เป็็นการให้้บริิการประชาชนในทุุกรููปแบบตามอำำ�นาจหน้้าที่่�ของสายตรวจ และตามที่่�ประชาชนร้้องขอหรืือได้้รัับความเดืือดร้อ้ น มักั จะมีคี ำ�ำ กล่า่ วให้ไ้ ด้ย้ ินิ อยู่�เสมอว่า่ \"งานสายตรวจเป็น็ กระดููกสันั หลังั ของสำำ�นักั งานตำ�ำ รวจแห่ง่ ชาติ\"ิ ทั้้ง� นี้้เ� พราะการปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่ส�่ ายตรวจเป็น็ รููปแบบการให้บ้ ริกิ ารประชาชนที่เ�่ ก่า่ แก่ท่ ี่ส�่ ุดุ ขององค์ก์ รตำำ�รวจทั่่ว� ไป ไม่ว่ ่า่ จะเป็น็ องค์ก์ รตำ�ำ รวจเล็ก็ ๆ ในลักั ษณะตำ�ำ รวจท้อ้ งถิ่น� หรืือเป็น็ องค์ก์ รตำ�ำ รวจใหญ่ๆ่ ในลักั ษณะตำ�ำ รวจแห่ง่ ชาติิ ต่่างก็็ต้้องมีีหน่่วยสายตรวจด้้วยกัันทั้้�งสิ้�น ประชาชนต้้องการและจะเรีียกหาตำ�ำ รวจสายตรวจ ตั้้�งแต่่เมื่่�อเกิิด ความรู้�้ สึึกหวาดระแวงภััยจากอาชญากรรม จนถึึงการถููกคุุกคามให้้ได้้รัับความเดืือดร้้อน ตำ�ำ รวจสายตรวจ เป็น็ หน่ว่ ยหนึ่่�งของตำำ�รวจที่�่จำ�ำ เป็็นต้อ้ งทำ�ำ งานตลอด 24 ชั่่�วโมงในหนึ่่ง� วันั และ 7 วัันในหนึ่่ง� สััปดาห์์ แนวคิิดในการจัดั สายตรวจแบบดั้้�งเดิิม ปััจจุุบัันนัักบริิหารงานตำ�ำ รวจเริ่�มตั้้�งคำ�ำ ถามเกี่�ยวกัับประสิิทธิิผลในการจััดสายตรวจให้้บัังเกิิดผล ทางด้า้ นการป้อ้ งกันั อาชญากรรม ในช่ว่ งปีี ค.ศ. 1970 เป็น็ ต้น้ มา ได้ม้ ีกี ารทำำ�วิจิ ัยั เกี่ย� วกับั การจัดั สายตรวจแบบ ระวังั ป้อ้ งกันั (random preventive patrol) พบว่า่ มีคี ่า่ ใช้จ้ ่า่ ยสููง แต่โ่ อกาสที่จ่� ะประสบเหตุซุ ึ่ง�่ หน้า้ ขณะคนร้า้ ย ลงมืือกระทำ�ำ ผิดิ มีีค่อ่ นข้้างน้้อย และไม่่อาจยืืนยันั ได้้ว่า่ มีีผลต่่อการยัับยั้�งการกระทำ�ำ ผิิดของคนร้้าย นอกจากนี้้� การไปถึึงที่�เ่ กิิดเหตุุอย่า่ งรวดเร็ว็ ไม่ม่ ีีผลช่่วยให้้ตำ�ำ รวจจับั กุมุ คนร้้ายได้ม้ ากขึ้น� แต่่อย่า่ งใด การระงัับเหตุุร้้ายซึ่่�งหน้้า (interception) ตำำ�รวจสายตรวจมีีโอกาสประสบเหตุุซึ่�่งหน้้า ขณะคนร้า้ ยกำำ�ลังั ลงมืือกระทำำ�ความผิดิ น้อ้ ยมาก จากผลการวิจิ ัยั ในต่า่ งประเทศพบว่า่ อาชญากรรมส่ว่ นใหญ่่ เช่น่ คดีีฆาตกรรม คดีีข่่มขืืน ตลอดจนการทำำ�ร้้ายร่่างกายผู้้�อื่�นบาดเจ็็บสาหััส มัักเกิิดขึ้�นภายในบ้้าน ซึ่�่งสายตรวจ ไม่ส่ ามารถเห็น็ เหตุกุ ารณ์ภ์ ายในบ้า้ นได้ ้ นอกจากนั้้น� คดีปี ล้น้ ทรัพั ย์จ์ ะเกิดิ ขึ้น� อย่า่ งรวดเร็ว็ ภายในเวลาประมาณ 60-90 วินิ าทีเี ท่า่ นั้้น� คดีโี จรกรรมมักั จะเกิดิ ขึ้น� ทางประตููหรืือหน้า้ ต่า่ งด้า้ นหลังั ทำำ�ให้ส้ ายตรวจมีโี อกาสตรวจพบ ได้้น้อ้ ยมาก เช่น่ สายตรวจในเมืืองลอสแอนเจลิสิ มลรััฐแคลิิฟอร์เ์ นียี ตรวจพบคดีปี ล้น้ ทรัพั ย์์ขณะคนร้้ายกำำ�ลััง ลงมืือปฏิบิ ัตั ิกิ ารเพียี งครั้ง� เดียี วในรอบ 17 ปีี จากสถิติ ิกิ ารทำ�ำ งานของสายตรวจในเมืืองซีรี าคิวิ ส์ ์ มลรัฐั นิวิ ยอร์ก์ เมืืองซานดิิเอโก้้ มลรัฐั แคลิิฟอร์์เนีีย และเมืืองบอสตััน มลรัฐั แมสซาชููเซตส์ ์ ปรากฏว่า่ พบเหตุุซึ่่�งหน้้าขณะเกิิด คดีีอาชญากรรมพื้้�นฐานต่า่ งๆ น้อ้ ยกว่า่ ร้้อยละ 1 ซึ่ง�่ ส่่วนใหญ่จ่ ะเป็น็ คดีีเล็ก็ ๆ น้อ้ ยๆ เท่า่ นั้้น� การยัับยั้ง� การกระทำำ�ผิดิ ของคนร้้าย (deterrence) ในปีี ค.ศ. 1972 ได้ม้ ีกี ารทดลองการจััด สายตรวจของตำำ�รวจเมืืองแคนซััสซิิตี้� ปรากฏว่่าในเขตที่�่เพิ่่�มความเข้้มงวดในการตรวจท้้องที่่� ไม่่พบว่่า สถิิติิอาชญากรรมที่่�เกิดิ ขึ้�นลดลงแต่่อย่่างใด และในปีี ค.ศ. 1977 ตำำ�รวจเมืืองแนชวิิลล์์ ได้ท้ ดลองเพิ่่ม� ปริมิ าณ สายตรวจขึ้น� 30 เท่า่ ในเขตใจกลางเมืือง ผลปรากฏว่า่ สถิติ ิอิ าชญากรรมที่เ�่ กิดิ ขึ้น� ในเวลากลางคืืนลดลงแต่เ่ พียี ง เล็ก็ น้อ้ ยเท่า่ นั้้�น การไปถึึงที่เ่� กิดิ เหตุุอย่่างรวดเร็ว็ (rapid response) ปััจจุบุ ันั นอกจากจะมีวี ิทิ ยุุสื่่�อสารตำำ�รวจ ติิดตั้ �งภายในรถยนต์์และรถจัักรยานยนต์์สายตรวจในต่่างประเทศแล้้ว ยัังมีีการติิดตั้ �งระบบโทรศััพท์์ฉุุกเฉิิน

12 หมายเลข 911 พร้้อมระบบรัับแจ้้งเหตุุคอมพิิวเตอร์์ (computer-aided dispatching system-CAD) บางเมืืองมีกี ารติดิ ตั้ง� ระบบบอกตำำ�แหน่ง่ สายตรวจอัตั โนมัตั ิิ (automated vehicle locationing system-AVL) โดยมีวี ัตั ถุปุ ระสงค์เ์ พื่อ�่ ลดระยะเวลาในการเดินิ ทางไปยังั ที่เ�่ กิดิ เหตุใุ ห้ร้ วดเร็ว็ ที่ส่� ุดุ เพิ่่ม� สถิติ ิกิ ารจับั กุมุ คนร้า้ ยหรืือ ผู้้�ต้อ้ งสงสัยั ในบริเิ วณใกล้เ้ คียี งกับั สถานที่เ�่ กิดิ เหตุุ และยกระดับั ความรู้�้ สึกึ พึงึ พอใจของประชาชน จากผลการวิจิ ัยั พบว่า่ สถิติ ิกิ ารรับั แจ้ง้ เหตุขุ องตำำ�รวจสายตรวจที่ศ�่ ููนย์ว์ ิทิ ยุสุ ื่อ�่ สารตำ�ำ รวจสั่ง� การเป็น็ เรื่อ่� งที่เ�่ กี่ย� วข้อ้ งกับั การกระทำ�ำ ผิดิ ทางอาญาเพีียงร้้อยละ 20 ส่่วนใหญ่่เป็็นการรัับแจ้้งเหตุุอุบุ ัตั ิิเหตุุจราจร เหตุุก่่อความเดืือดร้้อนรำำ�คาญ และ เหตุทุ ะเลาะวิิวาทภายในครอบครััว นอกจากนั้้�นยังั พบว่า่ การแจ้ง้ เหตุอุ าชญากรรมทางศููนย์์วิทิ ยุสุ ื่อ่� สารตำำ�รวจ นั้้�น ส่ว่ นใหญ่่เกืือบร้้อยละ 75 ของคดีีอาญาที่�ไ่ ด้้รับั แจ้้ง ไม่ใ่ ช่ก่ รณีฉี ุกุ เฉินิ เพราะว่า่ คนร้า้ ยได้ห้ ลบหนีีไปแล้ว้ สำำ�หรับั คดีีที่พ�่ ยานพบเห็็นเหตุกุ ารณ์จ์ ะสามารถแจ้้งเหตุไุ ด้้ไม่่น้อ้ ยกว่่า 5 นาทีี จากสถิิติิการจัับกุมุ ในที่่�เกิดิ เหตุุ เนื่่�องจากสายตรวจไปถึึงที่�่เกิิดเหตุอุ ย่า่ งรวดเร็ว็ มีเี พีียงร้อ้ ยละ 4 ของคดีีที่แ�่ จ้ง้ ทั้้ง� หมด ซึ่�ง่ สรุุปได้้ว่่า ระยะเวลา การเดินิ ทางของสายตรวจไปยังั จุดุ รัับแจ้้งเหตุุไม่ม่ ีีความสัมั พันั ธ์ก์ ับั สถิิติิการจับั กุมุ แต่อ่ ย่า่ งใด งานสายตรวจหรืือการตรวจท้้องที่�่แบบใหม่่ ในช่่วงทศวรรษที่�่ 1970 หรืือประมาณ 25 ปีที ี่่ผ� ่่านมา โครงการวิิจััยเพื่�อ่ พัฒั นารููปแบบการจัดั สายตรวจรถยนต์์ของตำ�ำ รวจเมืืองแคนซััสซิติี้ � มลรััฐมิิสซููรีี ประเทศสหรัฐั อเมริิกา ที่ห�่ วัังผลทางด้า้ นการป้้องกััน อาชญากรรมและยกระดัับความพึึงพอใจของประชาชนต่่อการปฏิิบััติิงานของสายตรวจในการไปถึึงที่�่เกิิดเหตุุ อย่่างรวดเร็็ว เมื่�่อได้้รัับแจ้้งเหตุุด่่วนเหตุุร้้าย ถืือได้้ว่่าเป็็นจุุดเริ่�มต้้นของการศึึกษาวิิจััยเพื่�่อพััฒนาระบบงาน สายตรวจอย่า่ งจริงิ จังั ได้ม้ ีกี ารนำ�ำ ข้อ้ มููลผลวิเิ คราะห์อ์ าชญากรรมมาใช้ใ้ นการตรวจท้อ้ งที่�่ การวิเิ คราะห์ท์ บทวน การทำ�ำ งานของศููนย์ร์ วมข่า่ ววิทิ ยุสุ ื่อ่� สารตำำ�รวจในการแจ้ง้ ข่า่ วเหตุดุ ่ว่ นเหตุรุ ้า้ ยและสั่ง� การให้ส้ ายตรวจไปรับั แจ้ง้ เหตุุ การจััดลำำ�ดัับความเร่่งด่่วนของข่่าวอาชญากรรมที่�่ได้้รัับแจ้้งเข้้ามา การตรวจท้้องที่�่ในลัักษณะที่�่เรีียกว่่า ทีีมสายตรวจ (team policing) ตลอดจนการตรวจท้้องที่ท�่ ี่่ม�ุ่�งเน้น้ ปัญั หาความเดืือดร้้อนของชุุมชนหรืือละแวก บ้้านย่่านที่อ�่ ยู่�อาศัยั ซึ่่ง� ปรากฏว่่าแนวคิิดเหล่า่ นี้้เ� ริ่ม� ได้้รับั ความสนใจตั้�งแต่ท่ ศวรรษที่่� 1980 เป็็นต้้นมา ในระบอบประชาธิิปไตย ตำำ�รวจกัับชุมุ ชนต้อ้ งพึ่่�งพาอาศััยซึ่ง�่ กัันและกันั ชุมุ ชนต้้องการให้ต้ ำ�ำ รวจ รักั ษาความสงบเรียี บร้อ้ ยและคุ้้�มครองสิทิ ธิเิ สรีภี าพของประชาชน ในขณะที่ต�่ ำำ�รวจขอความช่ว่ ยเหลืือให้ช้ ุมุ ชน แจ้้งเหตุุและข้้อมููลต่่างๆ ในการสืืบสวนสอบสวนอาชญากรรม การทำำ�งานร่่วมกัันระหว่่างตำำ�รวจกัับชุุมชนนั้้น� จำ�ำ เป็็นอย่่างยิ่�งที่่�จะต้้องวางรากฐานไว้้อย่่างมั่่�นคง เพื่่�อให้้เกิิดความเชื่�่อมั่่�นไว้้วางใจต่่อกััน ชุุมชนเข้้ามาร่่วม รัับผิิดชอบในการป้้องกัันตนเองมากขึ้�น และร่่วมกัับหน่่วยงานอื่�่นๆ ที่่�เกี่�ยวข้้องให้้ความช่่วยเหลืือแก่่ตำ�ำ รวจ ในการแก้้ไขปััญหาความเดืือดร้้อนของชุุมชน ด้้วยเหตุุนี้้�ตำ�ำ รวจสายตรวจ ซึ่่�งจะต้้องสััมผััสกัับชุุมชนโดยตรง อย่่างใกล้้ชิิดสม่ำ��ำ เสมอ จึึงมีีภาระหน้้าที่�่รัับผิิดชอบเพิ่่�มมากขึ้�น โดยจะต้้องปฏิิบััติิภารกิิจสำำ�คััญพร้้อมๆ กััน 3 ประการกล่่าวคืือ ประการแรก ตำำ�รวจสายตรวจจะต้้องปฏิิบััติิหน้้าที่่�ให้้บริิการรัับแจ้้งเหตุุด่่วนเหตุุร้้าย ที่่�ประชาชนแจ้้งขอความช่่วยเหลืือ ประการที่่�สอง ตำ�ำ รวจสายตรวจจะต้้องปฏิิบััติิการตอบโต้้ทางยุุทธวิิธีี และสืืบสวนสอบสวนปราบปรามคนร้า้ ย และประการที่ส�่ าม ตำำ�รวจสายตรวจจะต้อ้ งเข้า้ ไปเกี่ย� วพันั กับั การแก้ไ้ ข ปััญหาที่เ�่ ป็น็ สาเหตุุของอาชญากรรม

13 การแก้้ไขปัญั หาเชิงิ กลยุทุ ธ์์ (Strategic problem solving) การตรวจท้้องที่่�จะต้้องคำ�ำ นึึงถึึงปััญหาความเดืือดร้้อนของชุุมชน ซึ่่�งจะต้้องแก้้ไขโดยขจััดปััจจััย ที่�เ่ ป็น็ สาเหตุุของอาชญากรรม คำำ�ว่่า \"ปััญหา\" หมายถึงึ \"เหตุกุ ารณ์ท์ ี่�เ่ กิดิ ขึ้�นซ้ำ�ำ� ๆ ในชุุมชนซึ่่�งเกี่�ยวข้อ้ งและเป็น็ ที่่�ห่่วงใยของประชาชนและตำ�ำ รวจ\" ซึ่�่งมิิได้้หมายความว่่า ประชาชนทุุกคนในชุุมชนมีีส่่วนร่่วมในทุุกประเด็็น ปััญหา สำำ�หรัับกระบวนการแก้ไ้ ขปััญหานั้้�น มีีอยู่่�ด้ว้ ยกััน 4 ขั้้�นตอน คืือ 1. การสำ�ำ รวจข้้อมููล ใช้้ข้้อมููลจากผลวิิเคราะห์์อาชญากรรม การวิิเคราะห์์การปฏิิบััติิการและ การวางแผน ตลอดจนข้้อมููลทางด้้านการข่่าวกรองตำ�ำ รวจ เพื่่�อระบุุปััญหา ขอบเขต และลำ�ำ ดัับความสำำ�คััญ เร่ง่ ด่่วนของปัญั หาในชุุมชน 2. การวิเิ คราะห์์ รวบรวมและวิเิ คราะห์ข์ ้อ้ มููลทั้้ง� ในส่ว่ นของตำำ�รวจ และสำ�ำ รวจข้อ้ มููลความคิดิ เห็น็ ต่า่ งๆ จากหน่่วยงานที่่เ� กี่ย� วข้้องทั้้�งภาครััฐ ภาคเอกชนและองค์์กรชุมุ ชนต่า่ งๆ 3. การลงมืือปฏิิบััติิ ทำำ�งานร่่วมกัับประชาชน และหน่่วยงานที่่�เกี่�ยวข้้องต่่างๆ ในการวางแผน และกำำ�หนดแนวทางปฏิบิ ััติทิ ี่�เ่ หมาะสมและสอดคล้้องกัับสภาพปัญั หานั้้น� ๆ ของแต่ล่ ะชุุมชน 4. การประเมินิ ผล ติดิ ตามประเมินิ ผลการทำ�ำ งานว่า่ สามารถแก้ไ้ ขหรืือคลี่ค� ลายปัญั หาให้บ้ รรเทา เบาบางลงได้้มากน้้อยเพีียงใด ผลการวิิจัยั โครงการทดลองของตำ�ำ รวจเมืืองนิิวพอร์์ทนิวิ ส์์ มลรัฐั เวอร์จ์ ิเิ นีีย ได้้ข้้อสรุุปว่า่ ตำ�ำ รวจ ต้้องพึ่่�งพาผู้้�อื่�นช่่วยเหลืือในการระบุุปััญหา การด่่วนสรุุปประเด็็นปััญหาโดยไม่่วิิเคราะห์์ข้้อมููลและให้้เหตุุผล อย่า่ งรอบคอบเป็น็ สิ่่ง� ที่พ�่ ึงึ หลีกี เลี่ย� ง เมื่อ�่ ทราบสาเหตุขุ องปัญั หาแล้ว้ ตำำ�รวจจะต้อ้ งเข้า้ ไปแก้ป้ ัญั หาอย่า่ งจริงิ จังั แม้้ว่่าการจัับกุุมดำ�ำ เนิินคดีีตามหลัักการบัังคัับใช้้กฎหมายเป็็นหนทางหนึ่่�งเท่่านั้้�น แต่่มิิใช่่หนทางเดีียวที่่�มีีอยู่� ซึ่�ง่ เมื่�่อได้้ดำำ�เนินิ การอย่่างหนึ่่�งอย่่างใดแล้ว้ จะต้อ้ งติิดตามผลอย่า่ งใกล้้ชิิดว่า่ ประสบผลสำำ�เร็จ็ หรืือไม่เ่ พีียงใด สรุปุ ปััจจุุบััน สัังคมไทยถืือได้้ว่่า ปััญหาอาชญากรรมและยาเสพติิดเป็็นปััญหาของสัังคมที่�่สำ�ำ คััญ ที่่�มีีความรุุนแรง มีีการเปลี่่�ยนแปลงไปอย่่างรวดเร็็วและซัับซ้้อนมากยิ่�งขึ้�นตามกระแสโลกาภิิวััตน์์ ก่่อให้้เกิิด ผลกระทบต่่อความเป็็นปกติิสุุขในสัังคม อีีกทั้้�งปััญหาอาชญากรรมต่่างๆ เมื่่�อเกิิดขึ้�นแล้้วจะส่่งผลกระทบต่่อ ความรู้�้ สึกึ มั่น� ใจในความปลอดภัยั ของตนเองและรู้้�สึกึ หวาดกลัวั ภัยั อาชญากรรมมากยิ่ง� ขึ้น� จะเห็น็ ได้ว้ ่า่ ในปัจั จุบุ ันั กระแสความเปลี่่�ยนแปลงจากสภาพแวดล้้อมภายนอก จากการเปลี่่�ยนแปลงทางเศรษฐกิิจ สัังคม การเมืือง วััฒนธรรมและเทคโนโลยีีอย่่างรวดเร็็วกดดัันให้้การบริิการจััดการตำ�ำ รวจต้้องปรัับตััวเปลี่่�ยนแปลงไปด้้วย หน่ว่ ยงานทั้้ง� ภาครัฐั และภาคเอกชนต่า่ งๆ ก็ม็ ีกี ารนำำ�หลักั การบริหิ ารจัดั การสมัยั ใหม่ม่ าประยุกุ ต์ใ์ ช้เ้ ป็น็ แนวทาง ทำ�ำ งานหรืือบริกิ ารที่่�มุ่�งตอบสนองต่อ่ ความต้้องการของประชาชนหรืือชุุมชนมากขึ้�น ในด้้านความก้า้ วหน้้าทาง เทคโนโลยีี มีกี ารพัฒั นาจากยุคุ เทคโนโลยีสี ารสนเทศ (Information Technology) ไปสู่่�ยุคุ เทคโนโลยีเี ครืือข่า่ ย ทางสังั คม (Social Networking Technology) ในอนาคตทั้้ง� บุคุ คลและวััตถุสุิ่ง� ของต่า่ งๆ จะเชื่�อ่ มโยงกัันเป็น็ เครืือข่่ายขนาดใหญ่่ซึ่�ง่ เรีียกว่า่ Wed 4.0 หรืือ Intemet of Thing การป้้องกัันและแก้้ไขปััญหาอาชญากรรมและยาเสพติิดตามหลัักการตำ�ำ รวจสมััยใหม่่นี้้� เป็็นการ มุ่�งเน้น้ การปฏิบิ ััติงิ านโดยให้้ \"ชุุมชนเป็็นศููนย์์กลาง\" ของการแก้้ไขปััญหา และร่ว่ มกัันพััฒนาและแก้ไ้ ขปัญั หา

14 ชุุมชนโดยพลิิกผัันไปตามความต้้องการของแต่่ละชุุมชน โดยทำ�ำ งานร่่วมใจ ร่่วมคิิด และร่่วมทำำ�ในลัักษณะ เป็็นหุ้้�นส่่วน ซึ่�่งแนวทางนี้้ � ถืือเป็็นแนวทางของ \"งานตำำ�รวจเชิิงรุุก\" (Proactive Policint) และเป็็นแนวทาง \"งานตำำ�รวจที่�จ่ ัับต้้องได้\"้ (Realistic Policing) ที่�่มีีการประยุุกต์ใ์ ช้้โดยหน่ว่ ยงานบังั คัับใช้้กฎหมายทั่่ว� โลก และ ถืือเป็็นการเปลี่่�ยนแปลงแบบหน้้ามืือเป็็นหลัังมืือ หรืือ \"กลัับหลัังหััน (Turn Around)\" แนวทางการปฏิิบััติิ งานใหม่น่ ี้้ส� อดคล้อ้ งกับั กระแสเปลี่่ย� นแปลงของการบริหิ ารจัดั การภาครัฐั และเอกชนที่เ�่ น้น้ ชุมุ ชน และการเป็น็ หุ้้�นส่่วนมากขึ้�นเรื่่�อยๆ นอกจากนี้้� ยัังสอดคล้้องกัับการปฏิบิ ััติิงานตามแนวพระราชดำ�ำ รััสของพระบาทสมเด็็จ พระจุุลจอมเกล้้าเจ้้าอยู่่�หััวฯ ที่่�มุ่�งเน้้นเรื่่�องการปกครองป้้องกัันไม่่ให้้เกิิดเหตุุอาชญากรรมมากกว่่าการสืืบสวน ปราบปรามอาชญากรรมหลัังเกิิดเหตุุแล้้ว อีีกทั้้�งยัังสอดคล้้องกัับแนวทางแก้้ไขปััญหาตามแนวพระราชดำ�ำ ริิ \"เข้า้ ใจ เข้้าถึงึ พัฒั นา\" ของพระบาทสมเด็็จพระเจ้้าอยู่่�หััวภููมิพิ ลอดุลุ ยเดชฯ อีกี ด้ว้ ย

15 บทที่�่ ๒ อำ�ำ นาจหน้้าที่่ข� องตำำ�รวจสายตรวจ วััตถุปุ ระสงค์์การเรีียนรู้้�ประจำำ�บท ๑. เพื่�่อให้้นักั เรียี นนายสิิบตำำ�รวจมีีความรู้เ�้ กี่ย� วกับั อำ�ำ นาจและหน้า้ ที่ข�่ องตำำ�รวจสายตรวจ ๒. เพื่�อ่ ให้้นัักเรีียนนายสิบิ ตำำ�รวจมีีความเข้า้ ใจเกี่ย� วกับั อำ�ำ นาจและหน้า้ ที่ข�่ องตำำ�รวจสายตรวจ ๓. เพื่่�อให้้นัักเรีียนนายสิิบตำ�ำ รวจนำำ�ความรู้�้ไปปฏิิบััติิใช้้ได้้ถููกต้้อง บรรลุุวััตถุุประสงค์์ของทาง ราชการ ส่ว่ นนำำ� การปฏิบิ ัตั ิงิ านในหน้า้ ที่ข�่ องตำ�ำ รวจสายตรวจ จะปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่ไ�่ ด้ถ้ ูกู ต้อ้ งตามกฎหมายนั้้น� ในเบื้้อ� งต้น้ จะต้อ้ งมีคี วามรู้ค้� วามเข้า้ ใจเกี่ย� วกับั ความหมายของคำ�ำ ว่า่ อำำ�นาจและหน้า้ ที่ข่� องตำ�ำ รวจก่อ่ นว่า่ ตนเองเป็น็ ตำ�ำ รวจ มีีอำำ�นาจและหน้้าที่�่ตามกฎหมายมากน้้อยเพีียงใด ตามกฎหมายที่�่กำำ�หนด การทำำ�งานจึึงจะถููกต้้อง ไม่่เป็็น การละเมิิดหรืือละเว้น้ การปฏิิบััติติ ่่อบุุคคลอื่�่น การปฏิบิ ัตั ิิจึงึ จะชอบธรรมและเกิดิ ผลดีตี ่่อทางราชการ อำ�ำ นาจหน้้าที่่�ของตำำ�รวจสายตรวจ ตามพระราชบััญญััติิตำ�ำ รวจแห่ง่ ชาติ ิ พ.ศ. 2547 กำ�ำ หนดให้ส้ ำำ�นักั งานตำ�ำ รวจแห่่งชาติิ มีีอำ�ำ นาจ หน้า้ ที่ร่� ักั ษาความปลอดภัยั สำำ�หรับั องค์พ์ ระมหากษัตั ริยิ ์ ์ พระราชินิ ี ี พระรัชั ทายาท ผู้้�สำำ�เร็จ็ ราชการแทนพระองค์์ พระบรมวงศานุุวงศ์์ ผู้้�แทนพระองค์์ และพระราชอาคัันตุุกะ ป้้องกัันและปราบปรามการกระทำ�ำ ความผิิด ทางอาญา รัักษาความสงบเรีียบร้้อย ความปลอดภััยของประชาชน และความมั่่�นคงของราชอาณาจัักร และปฏิิบััติิตามที่ก่� ฎหมายกำำ�หนดให้้เป็น็ อำ�ำ นาจหน้้าที่�ข่ องตำำ�รวจ กล่่าวโดยสรุปุ สามารถให้้คำำ�นิยิ ามได้้ ดังั นี้้� ตำ�ำ รวจ หมายถึึง “เจ้้าหน้้าที่�่ของรััฐที่�่มีีหน้้าที่�่ตรวจตรารัักษาความสงบ จัับกุุม และปราบปราม ผู้�้กระทำำ�ผิิดกฎหมาย” ตำ�ำ รวจสายตรวจ หมายถึงึ “ข้า้ ราชการตำ�ำ รวจที่ไ่� ด้ร้ ับั คำ�ำ สั่่ง� จากทางราชการ ให้ท้ ำำ�หน้า้ ที่อ�่ อกตรวจตรา เพื่�่อป้อ้ งกัันปราบปรามอาชญากรรม ดููแลความสงบเรีียบร้้อยของประชาชน” การปฏิิบัตั ิหิ น้า้ ที่ข่� องตำำ�รวจสายตรวจ ในการรักั ษาความสงบเรียี บร้อ้ ย หรืือการบังั คับั ใช้ก้ ฎหมาย โดยหลัักตำ�ำ รวจจะกระทำำ�การอัันเป็็นการละเมิิดสิิทธิิและเสรีีภาพของประชาชนไม่่ได้้ เว้้นแต่่ว่่าจะมีีกฎหมาย บััญญััติิ และตำ�ำ รวจจะต้้องกระทำำ�การไปตามเงื่�อนไขตามกฎหมายที่�่กำำ�หนด ซึ่่�งการปฏิิบััติิหน้้าที่่�ของตำ�ำ รวจ สายตรวจ มีคี วามเกี่�ยวพัันกัับงานด้า้ นต่่าง ๆ ดังั นี้้� สายตรวจกัับการสืืบสวน การสืืบสวน หมายถึงึ การแสวงหาข้อ้ เท็จ็ จริงิ และหลักั ฐาน ซึ่ง�่ พนักั งานฝ่า่ ยปกครองหรืือตำ�ำ รวจได้้ ปฏิบิ ัตั ิไิ ปตามอำำ�นาจหน้า้ ที่�่ เพื่อ�่ รักั ษาความสงบเรียี บร้อ้ ยของประชาชน และเพื่อ�่ ทราบรายละเอียี ดแห่ง่ ความผิดิ (ป.วิอิ าญา มาตรา 2(10))

16 ตำำ�รวจสายตรวจมีีอำ�ำ นาจในการสืืบสวนทั่่�วราชอาณาจัักร โดยเฉพาะในขณะปฏิิบััติิหน้้าที่�่ ออกตรวจตราป้้องกัันเหตุุในพื้้�นที่่�เขตตรวจที่�่ได้้รัับมอบหมาย สามารถแสวงหาข้้อเท็็จจริิงและหลัักฐาน สำำ�หรัับการรักั ษาความสงบเรีียบร้อ้ ยของประชาชน ในส่่วนนี้้�เรีียกว่่าการสืืบสวนก่่อนเกิดิ เหตุุ ในขณะเดีียวกััน เมื่อ�่ มีเี หตุเุ กิดิ ขึ้น� สายตรวจจะต้อ้ งรีบี เดินิ ทางไปยังั สถานที่เ�่ กิดิ เหตุุ เพื่อ�่ หารายละเอียี ดของเหตุทุ ี่เ่� กิดิ ข้อ้ เท็จ็ จริงิ และหลักั ฐาน เพื่อ่� ทราบรายละเอีียดแห่่งการกระทำำ�ผิดิ ในส่่วนนี้้�เรียี กว่่าการสืืบสวนหลัังเกิิดเหตุุ สายตรวจกัับการสอบสวน การสอบสวน หมายถึงึ การรวบรวมพยานหลักั ฐานและการดำ�ำ เนินิ การทั้้ง� หลายอื่น�่ ตามบทบัญั ญัตั ิิ แห่่งประมวลกฎหมายนี้้� ซึ่�่งพนัักงานสอบสวนได้้ทำ�ำ ไปเกี่�ยวกัับความผิิดที่�่กล่่าวหา เพื่�่อที่่�จะทราบข้้อเท็็จจริิง หรืือพิิสููจน์ค์ วามผิิด และเพื่อ�่ จะเอาตััวผู้้ก� ระทำ�ำ ผิิดมาฟ้อ้ งลงโทษ (ป.วิิ อาญา ม.2(11)) หน้า้ ที่ข�่ องสายตรวจมีคี วามเกี่ย� วข้อ้ งกับั การสอบสวนอย่า่ งยิ่ง� คืือ เมื่อ่� สายตรวจได้ร้ ับั แจ้ง้ เหตุแุ ล้ว้ สายตรวจจะต้้องรีีบไปยัังสถานที่่�เกิิดเหตุุ และหารายละเอีียดของเหตุุการณ์์ที่่�เกิิดขึ้�น รวมทั้้�งรัักษา สถานที่�่เกิิดเหตุุ ติิดตามหาพยานบุุคคลที่�่รู้้�เห็็นเหตุุการณ์์ เก็็บรัักษาวััตถุุพยานในที่�่เกิิดเหตุุเพื่่�อส่่งมอบให้้กัับ พนัักงานสอบสวน และต้้องทำ�ำ หน้้าที่ต�่ ิิดตามพยาน ส่่งหมายเรีียกพยาน ให้้ความคุ้้�มครองพยาน และร่่วมกัับ เจ้้าหน้า้ ที่�ใ่ นการตรวจค้้นหาพยานหลัักฐาน และหรืือจัับกุุมผู้ก�้ ระทำำ�ผิดิ สายตรวจกัับการป้้องกันั อาชญากรรม หลัักการของการป้้องกััน คืือ 1. ป้อ้ งกันั มิใิ ห้ม้ ีอี าชญากรรมเกิดิ ขึ้น� ในท้อ้ งที่ท่� ี่ร�่ ับั ผิดิ ชอบ โดยมีวี ิธิ ีกี ารป้อ้ งกันั เช่น่ การแสดงตัวั การปรากฏตัวั การตรวจค้้น การแสวงหาความร่่วมมืือจากประชาชน การสร้้างแหล่่งข้อ้ มููล การนำำ�ข้้อมููลมาใช้้ การวางแผน เป็็นต้้น 2. หากมีีเหตุุเกิิดขึ้�น จะต้้องรีีบไปที่่�เกิิดเหตุุ ใช้้ยุุทธวิิธีีระงัับยัับยั้�งไม่่ให้้เหตุุมีีความรุุนแรง เกิิดความเสีียหายต่่อชีีวิิตและทรััพย์์สิินของประชาชนน้้อยที่�่สุุด และให้้สถานการณ์์กลัับคืืนสู่่�ภาวะปกติิ โดยเร็็วที่่�สุุด สายตรวจกัับการปราบปราม เมื่่�อมีีอาชญากรรมหรืือมีีเหตุุเกิิดขึ้�น ตำำ�รวจสายตรวจจะต้้องรีีบเดิินทางไปที่�่เกิิดเหตุุ ใช้้อำำ�นาจ หน้้าที่�่ในการรัักษาความสงบเรีียบร้้อยตามกฎหมาย ไม่่ว่่าจะเป็็นการค้้นตััวบุุคคล ยานพาหนะ การจัับกุุม การควบคุุมตัวั ผู้�้ถููกจับั และส่่งไปยังั ที่�ท่ ำ�ำ การของพนัักงานสอบสวน การยึดึ ไว้้ซึ่่�งทรัพั ย์ท์ ี่ม�่ ีีไว้้ ได้้ใช้้หรืือได้ม้ าจาก การกระทำ�ำ ผิิดหรืือสิ่�งของต่า่ ง ๆ ที่อ�่ าจใช้้เป็็นพยานหลัักฐานได้้ การรัับแจ้ง้ เหตุุ การรับั คำ�ำ ร้้องทุกุ ข์์

17 เจ้้าหน้้าที่่�ตำ�ำ รวจสายตรวจ จะต้อ้ งไปที่เ�่ กิดิ เหตุุในทันั ทีีที่�ไ่ ด้้รัับแจ้้งว่า่ มีีเหตุุเกิดิ สายตรวจกับั การให้้บริกิ าร การให้้บริิการกัับประชาชนเป็็นส่่วนหนึ่่�งของการรัักษาความสงบเรีียบร้้อย สายตรวจจึึงมีีหน้้าที่�่ ในการให้้บริิการประชาชนด้้วย แต่่การให้้บริิการกัับประชาชนนั้้�นจะต้้องไม่่กระทบต่่อการปฏิิบััติิหน้้าที่่�รัักษา ความสงบเรีียบร้อ้ ยอันั เป็็นภารกิิจหลััก การให้บ้ ริกิ ารประชาชน เป็็นหัวั ใจสำำ�คัญั ในการสร้า้ งภาพลัักษณ์ต์ ำ�ำ รวจที่�่ดีใี ห้้กัับประชาชน สายตรวจกัับศููนย์์รัับแจ้้งเหตุุฉุุกเฉิิน 191 สำ�ำ นักั งานตำ�ำ รวจแห่ง่ ชาติไิ ด้จ้ ัดั ให้ม้ ีโี ทรศัพั ท์ห์ มายเลข 191 เป็น็ หมายเลขสำำ�หรับั การรับั แจ้ง้ เหตุุ ฉุกุ เฉินิ จากประชาชน หมายเลขเดียี วกันั ทั่่ว� ทั้้ง� ประเทศ ซึ่ง�่ หลังั จากที่ศ่� ููนย์์ 191 ได้ร้ ับั แจ้ง้ แล้ว้ จะประสานสั่่ง� การ ไปยัังสายตรวจที่�่อยู่ �ใกล้้ หรืือรัับผิิดชอบพื้้�นที่่�ที่�่เกิิดเหตุุ สายตรวจจึึงมีีหน้้าที่�่ไประงัับเหตุุตามที่�่ได้้รัับแจ้้ง จากศููนย์์รับั แจ้้งเหตุุฉุุกเฉิิน 191

18 ศููนย์ว์ ิทิ ยุเุ ป็็นหัวั ใจในการขับั เคลื่่�อนงานป้้องกันั ปราบปรามอาชญากรรม ระดัับสถานีีตำ�ำ รวจ การนำำ�เทคโนโลยีีมาปรัับใช้้ในการเพิ่่�มประสิิทธิภิ าพในการป้้องกันั เหตุุ การกำำ�หนดหน้้าที่�ข่ องตำำ�แหน่ง่ ในงานป้อ้ งกัันปราบปรามสถานีีตำ�ำ รวจ ตามคำ�ำ สั่่ง� สำ�ำ นักั งานตำำ�รวจแห่ง่ ชาติทิ ี่�่ 537/2555 ลง 27 กันั ยายน 2555 ได้ก้ ำ�ำ หนดหน้า้ ที่ข่� อง ตำำ�แหน่ง่ ในงานป้อ้ งกัันปราบปรามอาชญากรรมสถานีตี ำำ�รวจ เฉพาะในส่ว่ นของผู้้�ปฏิบิ ัตั ิงิ านสายตรวจ ดัังนี้้� 1. หน้้าที่ก�่ ารงานของรองสารวััตรป้อ้ งกันั ปราบปราม 1.1 ปฏิิบััติิงานตามที่่�หััวหน้้างานป้้องกัันปราบปราม หรืือสารวััตรป้้องกัันปราบปราม มอบหมาย 1.2 ปฏิิบััติิงานที่�่กำ�ำ หนดไว้้ในหน้้าที่�่การงานของหััวหน้้างานป้้องกัันปราบปรามและของ สารวััตรป้อ้ งกัันปราบปราม ได้้แก่่ 1) งานการข่า่ ว 2) งานจััดทำำ�แผนที่�่ ระบบข้้อมููลอาชญากรรม รวมทั้้�งการจััดระบบข้้อมููลเป้้าหมาย ที่อ่� าจเกิดิ อาชญากรรม และระบบข้อ้ มููลทางสังั คมที่เ�่ ป็น็ ประโยชน์ต์ ่อ่ การป้อ้ งกันั ระงับั ปราบปรามอาชญากรรม 3) งานควบคุมุ ผู้�้ ต้้องหาและผู้ถ�้ ููกกักั ขังั 4) งานควบคุุมศููนย์ว์ ิทิ ยุุหรืือการรัับ-ส่ง่ วิทิ ยุุของสถานีีตำำ�รวจ 5) งานจัดั ตั้ง� จุดุ รับั แจ้ง้ เหตุ ุ จุดุ ตรวจ จุดุ สกัดั และกำ�ำ หนดมาตรการต่า่ ง ๆ ในการป้อ้ งกันั และปราบปรามมิิให้อ้ าชญากรรมเกิดิ ขึ้น�

19 6) งานจััดสายตรวจทุกุ ประเภท 7) งานควบคุุมแหล่ง่ อบายมุุขและการจััดระเบีียบสังั คม 8) งานปราบปรามการกระทำ�ำ ความผิดิ ตามประมวลกฎหมายอาญา และพระราชบัญั ญัตั ิิ ต่่าง ๆ ที่�ม่ ีีโทษทางอาญาทุกุ ฉบับั 9) งานปราบปรามผู้้ม� ีีอิทิ ธิิพลและมืือปืนื รัับจ้้าง 10) งานพิิทัักษ์์เด็็ก เยาวชน และสตรีี 11) งานปราบปรามผู้ม้� ีอี ิทิ ธิพิ ลเกี่ย� วกับั บ่อ่ นการพนันั สถานบริกิ าร และแหล่ง่ อบายมุขุ 12) งานปราบปรามผู้้�มีีอิิทธิิพลในการฮั้�้วประมููลและขััดขวางการเสนอแข่่งขัันราคา ในการประมููล 13) งานที่่�ปฏิิบััติติ ามประมวลกฎหมายวิิธีีพิิจารณาความอาญา 14) งานตามกฎหมายว่่าด้้วยการจำำ�หน่่ายสุุรา สถานบริิการ โรงแรม ภาพยนตร์์ โรงรัับจำ�ำ นำ�ำ อาวุุธปืืน การพนััน ค้้าของเก่่า การเรี่�ยไร รวมทั้้�งงานอื่�่น ๆ ที่�่เกี่�ยวข้้องตามที่่�กฎหมายบััญญััติิ ให้อ้ ำำ�นาจไว้้ 15) การฝึกึ อบรมประชาชน อาสาสมัคั ร เด็ก็ เยาวชน นักั เรียี น นิสิ ิติ นักั ศึกึ ษา พนักั งาน รัักษาความปลอดภัยั ลููกเสืือชาวบ้า้ น สมาชิิกไทยอาสาป้้องกัันชาติิ ฯลฯ ที่�่เกี่ย� วกับั การป้อ้ งกันั อาชญากรรม และรัักษาความปลอดภััยเพื่่�อช่ว่ ยเหลืือกิิจการตำ�ำ รวจ 16) งานคณะกรรมการตรวจสอบและติิดตามการบริิหารงานตำ�ำ รวจ (กต.ตร.) ระดัับ สถานีตี ำำ�รวจ 17) งานประชาสััมพัันธ์์ชุมุ ชนสััมพัันธ์์ เพื่�อ่ แสวงหาความร่่วมมืือจากหน่่วยงานภาครััฐ เอกชน ประชาชน ตลอดจนสร้้างเครืือข่่ายการป้อ้ งกันั อาชญากรรมในชุุมชนและทุุกภาคส่่วนของสัังคมในเขต พื้้น� ที่ข�่ องสถานีตี ำำ�รวจ 18) งานพััฒนากำ�ำ ลัังพล งบประมาณ วััสดุุอุุปกรณ์์ เทคโนโลยีี เพื่�่อใช้้ในการป้้องกััน ปราบปรามอาชญากรรม 19) งานระบบงบประมาณที่่เ� กี่ย� วกัับงานป้อ้ งกันั ปราบปราม 20) ตรวจสอบและประเมิินผลวิิจััย และพััฒนาการปฏิิบััติิตามนโยบายยุุทธศาสตร์์ แผนงานและโครงการต่า่ ง ๆ ในการป้้องกัันปราบปรามอาชญากรรม 21) กรณีีการกระทำำ�ความผิิดให้้พิิจารณาสั่�งการให้้ผู้้�ปฏิิบััติิงานป้้องกัันปราบปราม ดำำ�เนินิ การจัับกุุมหรืือดำ�ำ เนิินการจับั กุุมด้้วยตนเอง 22) งานการจัดั กำำ�ลังั ร่ว่ มในการถวายความปลอดภัยั แด่อ่ งค์พ์ ระมหากษัตั ริยิ ์ ์ พระราชินิ ีี และพระบรมวงศานุวุ งศ์์ ที่�่เสด็็จพระราชดำ�ำ เนินิ เข้า้ มาในพื้้น� ที่่ข� องสถานีีตำำ�รวจ 23) การควบคุมุ ความสงบเรียี บร้อ้ ยกรณีมี ีเี หตุพุ ิเิ ศษต่า่ ง ๆ เช่น่ การจัดั งานตามประเพณีี การชุุมนุมุ ประชุมุ และอื่่น� ๆ 1.3 กรณีีมีีการกระทำำ�ความผิิดเกิิดขึ้�นให้้ดำ�ำ เนิินการจัับกุุม โดยพิิจารณาใช้้กำำ�ลัังตาม ความเหมาะสม แล้้วรายงานหัวั หน้้างานป้อ้ งกัันปราบปราม หรืือสารวัตั รป้้องกัันปราบปรามทราบ 1.4 ปฏิิบััติหิ น้้าที่น�่ ายร้อ้ ยตำำ�รวจเวร

20 1.5 ปฏิิบััติิหน้า้ ที่ห่� ัวั หน้า้ สายตรวจ 1.6 ขณะปฏิิบััติหิ น้า้ ที่่น� ายร้้อยตำ�ำ รวจเวร และหัวั หน้้าสายตรวจในคราวเดีียวกััน ให้้ปฏิบิ ัตั ิิ หน้า้ ที่ใ่� นด้า้ นการป้อ้ งกันั เป็น็ หลักั ส่ว่ นการปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่ใ่� นด้า้ นระงับั ปราบปราม ให้เ้ ป็น็ ไปตามแผนที่ก�่ ำ�ำ หนดไว้้ หรืือตามความเหมาะสม 1.7 ควบคุุม ตรวจสอบการปฏิิบััติิงานของข้้าราชการตำำ�รวจ ทั้้�งในด้้านการปฏิิบััติิงาน ความประพฤติิและระเบียี บวินิ ััย 1.8 การปฏิิบััติิหน้้าที่�่หากมีีเหตุุจำำ�เป็็นเร่่งด่่วน ให้้มีีอำำ�นาจมอบหมายให้้ผู้�้ใต้้บัังคัับบััญชา ปฏิบิ ัตั ิหิ น้้าที่อ�่ ื่�่นได้้ตามความเหมาะสม แต่่ทั้้�งนี้้ต� ้อ้ งไม่เ่ สีียหายต่่อหน้้าที่�่ 1.9 ปฏิบิ ััติิงานอื่น�่ ๆ ที่เ่� กี่�ยวข้้องกัับงานป้อ้ งกันั ปราบปราม 1.10 ปฏิิบััติงิ านอื่�่น ๆ ตามที่่�ผู้้�บังั คับั บััญชามอบหมาย 2. หน้้าที่ก่� ารงานของรองสารวัตั ร (ตำำ�แหน่ง่ ควบผู้บ้� ังั คับั หมู่�ถึงรองสารวัตั ร) ป้อ้ งกันั ปราบปราม 2.1 ปฏิิบััติิงานในหน้้าที่�่และความรัับผิิดชอบของตำ�ำ แหน่่งระดัับผู้้�บัังคัับหมู่่�ที่่�ปฏิิบััติิอยู่�เดิิม โดยปฏิบิ ัตั ิิหน้้าที่่�ในสายงานป้้องกัันปราบปรามภายใต้้การกำ�ำ กัับตรวจสอบโดยทั่่�วไป และอาจได้้รัับมอบหมาย ให้ค้ วบคุมุ ตรวจสอบการปฏิิบััติิงานของข้้าราชการตำำ�รวจจำำ�นวนหนึ่่ง� 2.2 ตััดสิินใจ วินิ ิิจฉัยั สั่ง� การ แก้ไ้ ขปััญหาในงานที่่�รัับผิดิ ชอบให้เ้ สร็็จสิ้น� ณ จุดุ เดีียว 2.3 ปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่ร�่ ้อ้ ยเวรบริกิ ารบนสถานีตี ำ�ำ รวจ หัวั หน้า้ สายตรวจ หัวั หน้า้ ชุดุ มวลชนสัมั พันั ธ์์ หััวหน้า้ ชุุดปฏิบิ ััติกิ ารชายแดน หัวั หน้้าชุุดข่่าว หัวั หน้า้ ชุดุ ปราบปรามยาเสพติดิ เป็น็ ต้้น 2.4 ปฏิิบััติิงานด้้วยตนเองในลัักษณะของผู้้�มีีประสบการณ์์ในงานด้้านป้้องกัันปราบปราม ของหน่ว่ ยงานนั้้�น ๆ เป็็นต้้น 2.5 ช่ว่ ยเหลืืองานของข้้าราชการตำำ�รวจระดัับตำ�ำ แหน่่งสารวัตั รหรืือเทียี บเท่่า 2.6 ปฏิิบััติิหน้้าที่อ่� ื่น่� ที่่�เกี่ย� วข้อ้ งหรืือตามที่ไ�่ ด้้รับั มอบหมายจากผู้�้ บังั คัับบัญั ชา 3. หน้้าที่ก่� ารงานของผู้บ�้ ังั คับั หมู่�ป้อ้ งกันั ปราบปราม เฉพาะผู้ท�้ ี่ท�่ ำ�ำ หน้า้ ที่ป่� ฏิบิ ัตั ิกิ ารป้อ้ งกันั ปราบปราม มีหี น้า้ ที่�ด่ ังั นี้้� 3.1 เก็บ็ รวบรวมสถิติ ิขิ ้อ้ มููลเกี่ย� วกับั การป้อ้ งกันั และปราบปรามตามที่ผ่� ู้�้ บังั คับั บัญั ชามอบหมาย และสั่ง� การเกี่ย� วกับั คดีอี าญาทุกุ ประเภท และคดีตี ามพระราชบััญญัตั ิติ ่่าง ๆ ที่่ม� ีโี ทษทางอาญาทุกุ ฉบับั โดยให้้ เก็บ็ และรายงานตามที่่�สำ�ำ นักั งานตำำ�รวจแห่่งชาติกิ ำำ�หนด 3.2 ป้อ้ งกันั เหตุุ โดยการตรวจตราทั่่ว� ไป หากต้อ้ งใช้้กำ�ำ ลังั ตำ�ำ รวจไปทำ�ำ การระงับั ปราบปราม เมื่อ่� พบเหตุทุ ี่ต�่ ้อ้ งระงับั ปราบปราม ต้อ้ งดำำ�เนินิ การด้ว้ ยตนเอง หรืือแจ้ง้ สั่ง� ให้ใ้ ช้ก้ ำ�ำ ลังั ตำ�ำ รวจตามความเหมาะสม หรืือตามแผนที่่ก� ำำ�หนดไว้้ 3.3 การปฏิิบัตั ิิตามประมวลกฎหมายวิธิ ีีพิิจารณาความอาญา 3.4 ปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่ถ่� วายความปลอดภัยั แด่อ่ งค์พ์ ระมหากษัตั ริยิ ์ ์ พระราชินิ ีี และพระบรมวงศานุวุ งศ์์ ที่่�เสด็็จพระราชดำำ�เนิินเข้้ามาในพื้้น� ที่ข�่ องสถานีตี ำ�ำ รวจ

21 3.5 ควบคุุมความสงบเรีียบร้้อยกรณีีมีีเหตุุพิิเศษต่่าง ๆ เช่่น การจััดงานตามประเพณีี การชุมุ นุุมประท้ว้ ง และอื่�่น ๆ 3.6 ปฏิิบััติิหน้้าที่่�สิิบเวรประจำำ�สถานีีตำำ�รวจ ควบคุุมการปฏิบิ ััติิหน้้าที่่�ของยามสถานีีตำำ�รวจ ประชาสััมพัันธ์์ ควบคุุมผู้�้ ต้อ้ งหา พิิมพ์ล์ ายนิ้้ว� มืือ 3.7 ปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่ย่� ามสถานีตี ำ�ำ รวจ รักั ษาการณ์์ รักั ษาความสงบเรียี บร้อ้ ย ความสะอาด พัสั ดุุ ของหลวง สิ่่ง� ของที่�ย่ ึดึ มาประกอบคดีี ตลอดจนช่่วยเหลืือควบคุุมดููแลผู้้�ต้อ้ งหาและผู้้�ต้อ้ งขังั 3.8 ปฏิบิ ัตั ิงิ านชุมุ ชนสัมั พันั ธ์์ เพื่อ�่ แสวงหาความร่ว่ มมืือจากหน่ว่ ยงานภาครัฐั เอกชน ประชาชน ตลอดจนสร้า้ งเครืือข่า่ ยการป้อ้ งกันั อาชญากรรมในชุมุ ชนและทุกุ ภาคส่ว่ นของสังั คมในเขตพื้้น� ที่ข่� องสถานีตี ำำ�รวจ 3.9 ปฏิิบััติิงานอื่่�น ๆ ที่เ�่ กี่�ยวข้้องกัับงานป้อ้ งกันั ปราบปราม 3.10 ปฏิิบััติงิ านอื่น�่ ๆ ตามที่�่ผู้�้ บัังคับั บััญชามอบหมาย คุุณลักั ษณะของตำ�ำ รวจสายตรวจที่่�ดีี ได้แ้ ก่่ 1. มีอี ายุุระหว่า่ ง 18 - 45 ปีี 2. มีีสมรรถภาพทางร่่างกายอยู่�ในเกณฑ์์ดีี 3. มีีความซื่�่อสััตย์์สุจุ ริติ และมีจี ิิตอาสา 4. มีีมนุษุ ย์์สัมั พัันธ์์ดีี เข้้ากัับประชาชนในท้อ้ งที่ไ่� ด้้ 5. ต้อ้ งเป็็นผู้้ม� ีีความรู้้ใ� นตััวบทกฎหมายและยุุทธวิธิ ีีตำำ�รวจสำ�ำ หรัับการปฏิบิ ัตั ิิหน้า้ ที่�่ 6. ต้อ้ งเป็็นผู้้�มีีระเบีียบวิินัยั และมีคี วามเสีียสละเพื่อ่� ส่่วนรวม 7. ผ่่านการฝึกึ อบรมหลัักสููตรการปฏิบิ ัตั ิิหน้า้ ที่�ส่ ายตรวจ 8. มีีคุุณสมบััติคิ รบตามคุุณสมบััติิเฉพาะตำ�ำ แหน่ง่ สายตรวจที่่� ก.ตร. กำ�ำ หนดไว้้ 9. เป็็นผู้้�มีีปฏิภิ าณไหวพริบิ และมีีวุุฒิิภาวะทางอารมณ์์ 10. มีที ักั ษะในการใช้้อาวุธุ ปืืนทางยุุทธวิิธีี 11. มีคี วามรู้ค�้ วามสามารถในการใช้เ้ ทคโนโลยีี การเตรีียมการก่่อนออกตรวจ (INPUT) ในส่่วนของการบริิหารทรััพยากรของงานสายตรวจและแผนปฏิิบััติิงานสายตรวจนี้้�ถืือว่่าเป็็น ส่่วนสำำ�คััญอัันดัับแรกที่่�จะละเลยเสีียไม่่ได้้ ทั้้�งนี้้�เพราะหากทั้้�งทรััพยากรบริิหารที่�่นำ�ำ ใส่่กระบวนการไม่่ดีี หรืือแผนปฏิิบััติิไม่่ดีี หรืือทั้้�งสองส่่วนไม่่ดีี ก็็ย่่อมไม่่สามารถทำ�ำ ให้้กระบวนการปฏิิบััติิดำ�ำ เนิินไปได้้ดีีและมีีผล การปฏิบิ ััติทิ ี่ด่� ีไี ด้้ การเตรีียมการก่่อนออกตรวจ มีีดัังนี้้� 1. การแบ่ง่ เขตตรวจ การแบ่ง่ เขตสายตรวจ เป็็นไปตามแนวคิดิ ที่ว�่ ่า่ แบ่ง่ พื้้น� ที่�่ให้ม้ ีขี นาดเหมาะสมเพื่อ่� ให้ส้ ายตรวจ รถจักั รยานยนต์์ 1 คันั สามารถเดินิ ทางไปปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่ท�่ ั้้ง� ด้า้ นการบริกิ าร และป้อ้ งกันั เหตุไุ ด้อ้ ย่า่ งมีปี ระสิทิ ธิภิ าพ โดยปัจั จััยสำำ�คัญั ที่�่นำำ�มาพิิจารณาการแบ่ง่ เขตตรวจ ดังั นี้้� 1.1 เป้า้ หมายในการปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่ข่� องตำ�ำ รวจสายตรวจ เรียี กว่า่ ระดับั การให้บ้ ริกิ าร ซึ่ง�่ นับั เป็น็ เวลาในการเดิินทางของตำำ�รวจสายตรวจรถจัักรยานยนต์์ (เช่่น โครงการสายตรวจ 3 นาทีี ถึึงที่่เ� กิดิ เหตุ)ุ

22 ระดัับการให้้บริิการ โดยวััดเป็็นระยะเวลาที่�่เจ้้าหน้้าที่�่ตำำ�รวจจะสามารถเดิินทางไปถึึง ที่�่เกิิดเหตุุหรืือจุุดใดก็็ตามที่่�จะต้้องไปปฏิิบััติิหน้้าที่่� ณ จุุดที่่�ไกลสุุดของเขตตรวจ เช่่น ต้้องการให้้สายตรวจ เดิินทางไปถึงึ ที่เ่� กิดิ เหตุุภายในเวลา 5 นาที ี สำ�ำ หรับั ย่า่ นชุมุ ชนหนาแน่น่ และในเวลา 10 นาทีี สำ�ำ หรัับพื้้�นที่�่ ห่่างไกล หรืือนอกชุุมชน ระดัับการให้้บริิการเช่่นนี้้� จะส่่งผลให้้ขนาดของเขตตรวจต้้องอยู่�ในความเป็็นไปได้้ ในการเดิินทางเพื่่�อสนองตอบความต้้องการในระดัับของการบริิการด้้วย และหากตััวเลขนั้้�นเปลี่่�ยนแปลง ขนาดและจำำ�นวนเขตตรวจจะเปลี่่�ยนแปลงตาม รวมทั้้ง� กำ�ำ ลัังพล วััสดุุอุปุ กรณ์์ เครื่่�องมืือ เครื่่อ� งใช้้ ยานพาหนะ ก็็จะเปลี่่ย� นแปลงตามไปด้ว้ ย ระดัับการให้้บริิการนี้้� เป็็นเรื่่�องสำ�ำ คััญที่�่ฝ่่ายกำ�ำ หนดนโยบายจะต้้องตััดสิินใจเพื่่�อเป็็น แนวทางในการให้้บริิการกัับประชาชนในด้้านความปลอดภััยในชีีวิิตและทรััพย์์สิิน อัันเป็็นภาระหน้้าที่�่ของ เจ้้าหน้้าที่ต�่ ำ�ำ รวจอยู่�แล้ว้ แนวคิิดในการให้บ้ ริิการควรจะพิิจารณาตามแนวทางดังั นี้้� - ย่่านธุุรกิจิ ระดัับการให้บ้ ริกิ าร 3-5 นาทีี - ย่่านพัักอาศััย ” 5-7 ” - ย่า่ นเกษตรกรรม ” 7-10 ” - ย่่านอุุตสาหกรรม ” 10-15 ” - ย่่านชุุมชนไม่่หนาแน่่น เช่่น ต่่างจัังหวััด พื้้�นที่่�ห่่างไกล อาจจะกำำ�หนดเวลาไว้้ ไม่เ่ กิินกว่า่ 20 นาทีี เช่น่ นี้้� เป็็นต้้น ในกรณีีเช่่นนี้้� อาจมีีปััญหาอยู่่�บ้้างสำำ�หรัับความรวดเร็็วในการให้้บริิการที่�่แตกต่่างกััน ออกไปในแต่่ละชุุมชนก็็ได้้ อย่่างไรก็็ตามน่่าจะมีีคำำ�อธิิบายสำ�ำ หรัับกรณีีเช่่นนี้้�ได้้ กล่่าวคืือ ระดัับการบริิการ ที่ร่� วดเร็ว็ เพียี ง 3 นาที ี ก็จ็ ริงิ แต่เ่ ป็น็ ระดับั ที่ม่� ีผี ู้ใ้� ช้บ้ ริกิ ารจำ�ำ นวนมาก อาจจะเป็น็ ประชาชนมากกว่า่ 10,000 คน ส่ว่ นในเวลา 20 นาทีนี ั้้�น อาจจะสำ�ำ หรัับประชาชนในพื้้น� ที่่�ห่่างไกลเพีียง 200 คน เท่า่ นั้้น� เป็็นต้น้ 1.2 ปััจจัยั อื่น่� ๆ เช่น่ ข้อ้ มููลท้้องถิ่น� สภาพอาชญากรรม เส้้นทางคมนาคม เป็็นต้้น จะส่ง่ ผล ต่่อขนาด ลักั ษณะพื้้�นที่่�เขตตรวจ ตลอดจนรููปทรงเขตตรวจ เพื่อ�่ ให้เ้ หมาะสม ดัังนี้้� 1.2.1 ข้้อมููลท้้องถิ่�น ได้้แก่่ ข้้อมููลที่่�เกี่�ยวข้้องในการปฏิิบััติิงาน จััดทำ�ำ ข้้อมููลเป็็น 2 ประเภทใหญ่่ ๆ ได้้แก่่ 1.2.1.1 ข้้อมููลสถานที่่�ที่อ่� ยู่�ในความรัับผิิดชอบ 1) สถานที่�่ทั่่�วไป เช่่น วััด โรงเรีียน สถานที่�่ราชการ โรงพยาบาล โรงแรม ที่�่พััก โรงงาน ฯลฯ 2) สถานที่�่ที่�่น่่าสนใจเป็็นพิิเศษ และสถานที่�่ที่�่ล่่อแหลมต่่อการเกิิด อาชญากรรม เช่่น สถานทููต บ้้านพัักบุุคคลสำ�ำ คััญ (ส.ว. ส.ส. ผู้้�นำำ�ท้้องถิ่�น ผู้้�นำ�ำ ทางศาสนา ฯลฯ) สถานที่�่ ท่่องเที่�่ยวสำำ�คััญที่่�มีีผู้�้คนเข้้ามารวมกัันเป็็นจำ�ำ นวนมาก สถานบัันเทิิง สถานบริิการ สวนสาธารณะ ที่่�เปลี่่�ยว ที่ล�่ ่่อแหลมต่่อการเกิิดอาชญากรรม เป็็นต้น้ 1.2.1.2 ข้อ้ มููลบุคุ คล 1) บุคุ คลสำ�ำ คัญั ในพื้้น� ที่ท่� ี่ไ่� ม่เ่ กี่ย� วข้อ้ งกับั อาชญากรรม เช่น่ ส.ว., ส.ส., นายก อบจ., หน.ส่ว่ นราชการในพื้้น� ที่่�, ผู้�้ นำำ�ทางศาสนา, ผู้้�นำำ�ท้อ้ งถิ่�นชุุมชนที่�ส่ ำำ�คัญั ฯลฯ

23 2) บุคุ คลที่เ่� กี่�ยวข้้องกับั อาชญากรรม (1) บุุคคลที่ม่� ีีหมายจับั ของตำำ�รวจ ศาล ที่ย�่ ังั หลบหนีีการจัับกุมุ (2) บุคุ คลพ้้นโทษ ที่่เ� ข้้ามาอยู่�ในพื้้น� ที่�่ (3) บุุคคลที่่�เกี่�ยวข้้องกัับการก่่อคดีีอาชญากรรมที่่�มีีประวััติิ อยู่ �ในพื้้�นที่่� (4) ผู้�้มีีอิิทธิิพล/ผู้้�ให้้การสนัับสนุุนบุุคคลตามข้้อ (1) – (3) (จััดทำำ�เป็น็ เอกสารลัับมาก) 1.2.1.3 ข้้อมููลกล้้องวงจรปิดิ ในพื้้น� ที่่�รับั ผิิดชอบทั้้ง� หมดด้้วยการสำำ�รวจทั้้ง� ของ เอกชนและของทางราชการหรืือของท้อ้ งถิ่น� นำ�ำ มาลงในแผนที่�พ่ ื้้น� ที่�ร่ ับั ผิดิ ชอบทั้้ง� หมด โดยปรากฏรายละเอียี ด ดังั นี้้� 1) กล้้องวงจรปิิด ยี่่�ห้้อใด ติิดตั้�งโดยใคร ระบบใด สามารถบัันทึึก ความจำำ�ได้ก้ี่ว� ััน เริ่�มติิดตั้ง� ตั้้�งแต่ ่ วันั เดืือน ปีี ใด 2) หากจะดููข้อ้ มููลที่บ�่ ันั ทึกึ ในกล้อ้ ง ผู้�้ รับั ผิดิ ชอบที่ส�่ ามารถเปิดิ กล้อ้ ง ให้ต้ รวจดููเป็็นผู้้ใ� ด หมายเลขโทรศัพั ท์์ติิดต่อ่ และสามารถตรวจดููได้ท้ ี่่ใ� ดบ้้าง 3) นำ�ำ ข้้อมููลในข้อ้ 1) และ 2) ลงในแผนที่่�เขตรัับผิดิ ชอบและบันั ทึกึ ข้อ้ มููลด้้วยคอมพิิวเตอร์์สามารถค้้นหาได้้ง่่าย โดยให้้สำำ�รวจอย่า่ งน้้อยเดืือนละ 1 ครั้ง� หากมีีการเปลี่่ย� นแปลง เช่น่ เครื่�่องบัันทึึกกล้้องตััวใดเสียี และกำำ�ลัังซ่อ่ มอยู่� จะซ่อ่ มเสร็จ็ ใช้้การได้้เมื่�่อใด หมายเลขโทรศัพั ท์์คนดููกล้้อง เปลี่่ย� นหรืือย้า้ ยที่ท่� ำำ�การหรืือไม่ ่ หากย้า้ ยไปแล้ว้ ผู้ใ้� ดเป็น็ ผู้�้ รับั ผิดิ ชอบแทน โดยให้ร้ ายงานต่อ่ หัวั หน้า้ งานป้อ้ งกันั ปราบปราม และหััวหน้า้ สถานีีตำำ�รวจ เป็็นปััจจุบุ ััน ทุุกเดืือน 1.2.2 ความหนาแน่่นของประชากร บางพื้้�นที่�่มีีอาณาบริิเวณกว้้างไกล แต่่มีีจำำ�นวน ประชากรเพีียงเล็็กน้้อย ซึ่่�งสามารถพบได้้ในเขตพื้้�นที่่�ชานเมืือง บางพื้้�นที่�่มีีอาณาบริิเวณเพีียงไม่่ถึึง 1 ตาราง กิโิ ลเมตร แต่่กลับั มีีจำ�ำ นวนประชากรพักั อาศัยั และประกอบกิจิ การจำ�ำ นวนเป็น็ แสนคน เป็็นต้น้ 1.2.3 สภาพของชุมุ ชน เช่น่ ในบางพื้้น� ที่อ�่ าจเป็น็ ย่า่ นที่พ่� ักั อาศัยั จำำ�นวนหมู่่�บ้า้ นจัดั สรร เป็็นจำ�ำ นวนมาก จะมีีประชาชนซึ่�่งเป็็นชุุมชนกลุ่่�มผู้�้ พัักอาศััยอยู่�ในเขตพื้้�นที่�่เท่่านั้้�น แต่่ในบางพื้้�นที่�่อาจเป็็น ย่่านธุุรกิิจการค้้า ย่่านสถานเริิงรมย์์ ก็็จะมีีจำำ�นวนประชากรทั้้�งเป็็นชุุมชนกลุ่่�มผู้�้ พัักอาศััย ผู้�้ ประกอบการงาน ผู้�้ ติิดต่่อการค้้า ผู้้�เที่�่ยวเตร่่ ฯลฯ เป็็นจำำ�นวนมาก ซึ่�่งลัักษณะหลัังนี้้�เป็็นชุุมชนที่�่มีีความวุ่่�นวายซัับซ้้อนกว่่า ชุุมชนกลุ่่�มแรกอย่า่ งเห็็นได้้ชััด เป็็นต้น้ 1.2.4 สภาพพื้้�นที่่�รัับผิิดชอบ เช่่น ในบางพื้้�นที่่�อาจมีีสภาพเป็็นย่่านธุุรกิิจการค้้า เป็็นส่่วนใหญ่่ แต่่ในบางพื้้�นที่�่ยัังมีีสภาพเป็็นส่่วนเกษตรกรรม หรืือพื้้�นที่�่ซึ่่�งกำ�ำ ลัังพััฒนาเป็็นส่่วนใหญ่่ เป็็นต้้น รวมถึงึ จะต้้องพิจิ ารณาพื้้น� ที่ท�่ างดิ่�ง เช่น่ อาคารสููง ๆ กรณีตี ึึกหรืือคอนโดมิิเนียี ม ซึ่ง่� มีีชั้�นที่�พ่ ัักหลายชั้�น เป็น็ ต้น้ ก็ต็ ้้องเพิ่่�มอัตั รากำำ�ลัังในการตรวจตราดููแล 1.2.5 เส้้นทางคมนาคม เช่่น ในบางพื้้�นที่�่อาจมีีเส้้นทางคมนาคมสะดวก มีีถนน ทางสัญั จรที่ส�่ ามารถเดินิ ทางไปยังั สถานที่ต�่ ่า่ ง ๆ ได้อ้ ย่า่ งรวดเร็ว็ แต่ใ่ นบางพื้้น� ที่ย่� ังั ไม่ม่ ีถี นนหรืือเส้น้ ทางตัดั ผ่า่ น โดยสะดวก บางครั้ง� อาจต้้องใช้้เส้้นทางน้ำำ�� ลำำ�คลอง เป็น็ เส้น้ ทางหลัักในการคมนาคม เป็น็ ต้้น

24 1.2.6 สถานภาพอาชญากรรม ในแต่ล่ ะพื้้�นที่่ย� ่อ่ มมีลี ักั ษณะของอาชญากรรมที่เ�่ กิดิ ขึ้�น แตกต่่างกัันไป เช่่น ในพื้้�นที่�่ที่�่เป็็นย่่านธุุรกิิจการค้้า ก็็มัักจะมีีคดีีประเภทลัักทรััพย์์ในศููนย์์การค้้า ชิิงทรััพย์์ วิ่ง� ราวทรััพย์์ โดยใช้ร้ ถจักั รยานยนต์เ์ ป็็นพาหนะสููง แต่่ในพื้้�นที่�่ที่่�เป็น็ ย่า่ นหมู่่�บ้า้ นจัดั สรร ก็ม็ ักั จะมีีคดีปี ระเภท ลัักทรััพย์์ในเคหสถาน จำ�ำ พวกตีีนแมว ย่อ่ งเบา เกิิดขึ้น� เป็น็ ประจำ�ำ เป็น็ ต้้น 1.3 ความสััมพัันธ์ร์ ะหว่า่ งกำำ�ลัังพลและการแบ่ง่ เขตตรวจ ทุุกสถานีีตำ�ำ รวจจะต้้องตรวจสอบ กำำ�ลังั พลเจ้า้ หน้า้ ที่ต�่ ำำ�รวจในปกครองว่า่ จะสามารถนำ�ำ กำ�ำ ลังั พลผู้ใ�้ ดมาเป็น็ เจ้า้ หน้า้ ที่ต่� ำำ�รวจสายตรวจ และกำำ�ลังั พล ที่่�ได้้รัับการแต่่งตั้�งมาแล้้วนั้้�นจะมีีจำ�ำ นวนเพีียงพอหรืือไม่่ ในการที่่�จะจััดระบบการตรวจให้้ครอบคลุุมพื้้�นที่�่ และสามารถปฏิบิ ัตั ิงิ านด้า้ นการป้อ้ งกันั ปราบปรามอาชญากรรมในเขตรับั ผิดิ ชอบของตนให้ไ้ ด้ผ้ ล อย่า่ งไรก็ต็ าม ในการพิจิ ารณาประเด็น็ ความสัมั พันั ธ์ก์ ับั กำำ�ลังั พลนี้้จ� ะใช้ไ้ ด้อ้ ย่า่ งเหมาะสมในช่ว่ งเวลาสั้น� ๆ หรืือกรณีที ี่ม�่ ีกี ำำ�ลังั พล มากพอเท่่านั้้�น จะใช้้ข้้อพิิจารณาตามจำำ�นวนกำ�ำ ลัังพลนี้้�ไปเป็็นงานประจำำ�ไม่่ได้้ เพราะจะเป็็นข้้อจำ�ำ กััดในการ พิจิ ารณาเพิ่่ม� อัตั รากำ�ำ ลังั เพราะไม่อ่ าจตอบคำ�ำ ถามเกี่ย� วกับั ความเพียี งพอของกำำ�ลังั พลสายตรวจได้อ้ ย่า่ งชัดั เจน และยิ่�งกว่่านั้้�นยัังเป็็นการไม่่พิิจารณาตามความเหมาะสมในประเด็็นอื่่�น ๆ ที่่�กล่่าวมาแล้้วใน 1 – 2 ซึ่�่งเป็็น การมองข้้ามสาระสำ�ำ คัญั ของการแบ่่งเขตตรวจ รููปแบบในการจัดั แบ่ง่ เขตตรวจ 1. การใช้้กำำ�ลัังพลเป็็นหลักั ในการแบ่่งเขตตรวจ หมายถึงึ การสำำ�รวจจำำ�นวนกำ�ำ ลัังพลสายตรวจ ที่�่มีีอยู่�ในแต่่ละ สน. แล้้วนำ�ำ มาจััดสรรแบ่่งเป็็นชุุด ๆ โดยแต่่ละชุุดจะปฏิิบััติิหน้้าที่่�ในแต่่ละผลััดให้้ครอบคลุุม พื้้�นที่�ท่ ั้้�งหมด ตััวอย่่างการแบ่่งเขตตรวจเฉพาะสายตรวจจัักรยานยนต์์ ก็็จะเป็น็ ดังั นี้้� สถานีตี ำ�ำ รวจ ก. มีกี ำ�ำ ลังั สายตรวจทั้้ง� สิ้น� 24 คน ต้อ้ งการจัดั เป็น็ ชุดุ ตรวจ 4 ชุดุ จะได้ช้ ุดุ ตรวจละ 6 คน และสายตรวจจำำ�นวน 6 คนในแต่่ละชุุดนี้้� ก็็จะนำ�ำ มาจััดเป็็นสายตรวจจัักรยานยนต์์ได้้ 3 คััน ฉะนั้้�น จะแบ่่งเขตตรวจให้้มีีจัักรยานยนต์์รัับผิิดชอบเขตละ 1 คััน ได้้ 3 เขตตรวจ การจัดั แบ่่งเขตตรวจแบบนี้้�จะมีขี ้้อเสีียดัังนี้้� 1) จำ�ำ นวนเขตตรวจจะขึ้�นกับั จำ�ำ นวนสายตรวจที่�ม่ ีอี ยู่�ในแต่่ละ สน. นั้้น� 2) ไม่่สามารถกำำ�หนดได้้อย่่างชััดเจนว่่า จำ�ำ นวนสายตรวจที่�่ปฏิิบััติิหน้้าที่่�อยู่�นั้�นเพีียงพอ หรืือไม่่ และไม่่สามารถกำำ�หนดจำำ�นวนสายตรวจที่่เ� หมาะสมตามสภาพความเป็น็ จริงิ ได้้ในแต่่ละ สน. 3) การแบ่ง่ เขตตรวจไม่ไ่ ด้ส้ ัมั พันั ธ์ก์ ับั ข้อ้ มููลที่เ่� กี่ย� วข้อ้ งอื่น่� ๆ (ตามข้อ้ 1 – 2 ข้า้ งต้น้ ) ในข้อ้ เสียี ทั้้ง� 3 ที่ไ�่ ด้ก้ ล่า่ วนี้้� ได้อ้ ธิบิ ายถึงึ เหตุผุ ลและโอกาสที่จ่� ะนำ�ำ ไปใช้อ้ ีกี ส่ว่ นหนึ่่ง� แล้ว้ ในท้า้ ยข้อ้ 3 เกี่ย� วกับั ความสัมั พันั ธ์์ ระหว่่างกำำ�ลัังพลและการแบ่่งเขตตรวจ ซึ่�่งในประเด็็นนี้้�ถืือเป็็นข้้อเน้้นย้ำ��ำ ที่่�จะต้้องหลีีกเลี่�ยง เพราะการ ปฏิิบััติิเช่่นนี้้�เป็็นวิิธีีการที่่�ถืือปฏิิบััติิกัันมาในอดีีต และกลายเป็็นการปิิดกั้�นการพััฒนาด้้านกำำ�ลัังพลสายตรวจ มาโดยตลอด เพราะนอกจากจะไม่่เหมาะสมในตััวของมัันเองในการปฏิิบััติิที่่�ถููกต้้องปฏิิบััติิอย่่างต่่อเนื่�่อง เป็น็ เวลานานแล้ว้ การกำำ�หนดจำ�ำ นวนชุดุ ปฏิบิ ัตั ิกิ ารสายตรวจเป็น็ 3 ชุดุ ก็ย็ ังั เป็น็ ข้อ้ ขัดั ข้อ้ งอันั เป็น็ การผิดิ พลาด ที่�่ได้้ปฏิิบััติิกัันอยู่�ในปััจจุุบัันเป็็นอย่่างยิ่�ง ซึ่�่งจะได้้กล่่าวถึึงต่่อไปในหััวข้้อเกี่�ยวกัับประสิิทธิิภาพของสายตรวจ และระบบการจัดั สายตรวจ 2. การใช้้ปััจจััยที่�่เกี่�ยวข้้องอื่�่น ๆ (ตามข้้อ 1 – 2 ข้้างต้้น) เป็็นหลัักในการแบ่่งเขตตรวจ หมายถึงึ การใช้ป้ ัจั จัยั ทั้้ง� หมดมากำำ�หนดเขตตรวจขึ้น� ก่อ่ นว่า่ ควรจะมีกีี่เ� ขตตรวจ โดยไม่ค่ ำำ�นึงึ ถึงึ จำำ�นวนกำ�ำ ลังั พล สายตรวจที่่ม� ีีอยู่�ใน สน. นั้้�น ตัวั อย่่างการแบ่่งเขตตรวจเฉพาะสายตรวจจักั รยานยนต์์ เป็็นดังั นี้้�

25 สถานีีตำ�ำ รวจ ข. เมื่่�อใช้้ปััจจััยตามข้้อ 1 – 2 ข้้างต้้นสามารถแบ่่งเขตตรวจที่�่เหมาะสมได้้ 10 เขต (สน. ข. มีีกำำ�ลังั พลสายตรวจจำำ�นวน 24 คน เช่น่ เดียี วกัับ สน. ก.) ซึ่�่งควรจะมีจี ัักรยานยนต์ต์ รวจทั้้�งสิ้�น 10 คันั (เขตละ 1 คันั ) ในแต่ล่ ะผลัดั ดังั นั้้น� จำำ�นวนสายตรวจที่ค่� วรจะปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่จ่� ริงิ จะเป็น็ 20 คนใน 1 ผลัดั และหากมี ี 3 ผลััดจะต้อ้ งใช้ก้ ำำ�ลัังพลสายตรวจจักั รยานยนต์ท์ ั้้�งสิ้�น 60 คน ซึ่ง�่ แสดงให้เ้ ห็็นว่่า จำ�ำ นวนสายตรวจ ที่ม่� ีอี ยู่�จริงิ เพียี ง 24 คน ยังั ไม่พ่ อเพียี งต้อ้ งการเพิ่่ม� อีกี 36 คน เพื่อ่� ที่จ�่ ะให้ก้ ารจัดั สายตรวจจักั รยานยนต์ม์ ีจี ำำ�นวน 1 คัันครบทุกุ เขตทุุกผลััด และโดยหลักั การแล้้วสายตรวจจำำ�เป็น็ อย่า่ งยิ่ง� ที่่�จะต้้องมีถี ึงึ 4 ชุดุ ทั้้ง� นี้้�เนื่�่องจากใน 1 วััน ใช้้จำำ�นวน 3 ชุุด (3 ผลัดั ๆ ละชุดุ ตรวจ) ซึ่ง�่ จะต้อ้ งให้ช้ ุุดตรวจอีกี ชุุดหนึ่่ง� ที่�เ่ หลืือหยุดุ พััก การจััดแบ่ง่ เขตตรวจแบบนี้้�จะมีีข้้อดีีดัังนี้้� 1) การแบ่่งเขตตรวจจะถูกู ต้้องสมบููรณ์ต์ ามหลัักการ 2) สามารถกำำ�หนดได้แ้ น่ช่ ััดว่า่ ต้อ้ งการกำำ�ลังั พลสายตรวจเพิ่่�มเติมิ อีกี จำ�ำ นวนเท่า่ ใด 3) สามารถตรวจครอบคลุุมพื้้น� ที่ไ�่ ด้้อย่่างมีปี ระสิทิ ธิภิ าพ (หากจัดั กำ�ำ ลัังได้ค้ รบทุุกเขตตรวจ) 4) สามารถวางแผนการตรวจและการจััดกำำ�ลัังสายตรวจได้้อย่า่ งมีีระบบ อนึ่่�ง จำำ�นวนเขตตรวจเมื่่�อแบ่่งแล้้วจะทำ�ำ ให้้เกิิดความสััมพัันธ์์โดยตรงกัับจำ�ำ นวนกำ�ำ ลัังพลของ สายตรวจยานพาหนะที่่ใ� ช้ต้ รวจ ตลอดจนอุปุ กรณ์ต์ ่่าง ๆ ด้้วย เช่่น หากแบ่่งเขตตรวจโดยรถจักั รยานยนต์เ์ ป็น็ 10 เขต ก็็จำำ�เป็็นต้อ้ งใช้ก้ ำำ�ลัังพลอย่า่ งน้อ้ ย 20 นายต่่อหนึ่่�งผลัดั และจำำ�นวนรถจัักรยานยนต์ก์ ็็จะเป็น็ 10 คััน ตามเขตตรวจดัังกล่า่ ว เป็น็ ต้้น อย่า่ งไรก็็ตาม การแบ่ง่ เขตตรวจโดยใช้ป้ ััจจัยั ที่่เ� กี่ย� วข้อ้ งเป็น็ หลักั นี้้� ในทางปฏิิบัตั ิิไม่่สามารถใช้ไ้ ด้้ อย่่างสมบููรณ์์เต็็มที่�่เนื่�่องจากปััญหาด้้านกำำ�ลัังพล ดัังนั้้�นผู้�้บริิหารงานสายตรวจอาจใช้้วิิธีีการจััดกำ�ำ ลัังพลอื่�่น ๆ มาช่่วย หรืือการให้้สายตรวจตรวจเป็น็ พื้้�นที่่ก� ว้า้ ง ๆ ก่่อน เช่น่ รถจักั รยานยนต์์ 1 คััน อาจตรวจ 2 เขตตรวจ ก็็ได้้ และผู้้�บริิหารงานสายตรวจควรจััดทำำ�บัันทึึกรายงานข้้อขััดข้้อง ปััญหาในการแบ่่งเขตตรวจเสนอ ผู้�้ บัังคัับบััญชา เพื่�อ่ พิจิ ารณาแก้้ไขต่่อไป 2. การจัดั รููปแบบสายตรวจ เนื่�่องจากลัักษณะทางภููมิิศาสตร์์ของแต่่ละสถานีีตำ�ำ รวจนั้้�น มีีสภาพแตกต่่างกัันไปตามธรรมชาติิ บางท้้องที่�่อาจจะมีีแม่่น้ำ�ำ� ลำ�ำ คลองมาก บางท้้องที่�่เต็็มไปด้้วยทุ่�งนา บางท้้องที่�่มีีความเจริิญมีีถนนหนทางมาก ด้ว้ ยเหตุนุ ี้้จ� ึงึ ต้้องมีสี ายตรวจเข้า้ ปฏิบิ ัตั ิงิ านให้ส้ อดคล้อ้ งกับั สภาพท้อ้ งที่แ�่ ละสถานภาพอาชญากรรม จึงึ จำ�ำ แนก สายตรวจและขีดี ความสามารถของสายตรวจไว้้ดัังต่่อไปนี้้� 1) สายตรวจรถยนต์์ (Mobile Patrol) การประกอบกำ�ำ ลังั ควรมีีกำำ�ลังั พลอย่า่ งน้อ้ ย 3 นาย คืือ พลขับั ผู้้�บังั คับั รถ และพลประจำำ�รถ สายตรวจประเภทนี้้ส� ามารถตรวจตราพื้้น� ที่ไ่� ด้ก้ ว้า้ งขวาง มีคี วามคล่อ่ งตัวั ใน การเคลื่อ่� นที่ส่� ููง สามารถก้า้ วสกัดั จับั คนร้า้ ยได้ท้ ันั เหตุกุ ารณ์แ์ ละปลอดภัยั กว่า่ ประเภทอื่น�่ นอกจากนี้้ � ยังั ออกตรวจ ได้้ทุุกสภาพดิินฟ้้าอากาศทั้้�งสามารถใช้้เครื่�่องอุุปกรณ์์การตรวจได้้ดีี เช่่น เครื่�่องมืือสื่�่อสาร เครื่�่องดัับเพลิิง อาวุุธปืนื ขนาดต่่าง ๆ ตลอดจนเครื่่�องปฐมพยาบาลได้้เป็น็ อย่่างดีี 2) สายตรวจรถจักั รยานยนต์์ (Motorcycle Patrol) การประกอบกำำ�ลังั ใช้ ้ 2 นาย คืือ เป็น็ พลขับั 1 นาย และพลประจำ�ำ รถ 1 นาย สายตรวจประเภทนี้้� นัับว่่าเป็น็ สายตรวจที่เ�่ หมาะสมแก่ก่ ารใช้้งานในสภาพ เหตุุการณ์์ปััจจุุบัันมากที่่�สุุด เนื่่�องจากขณะนี้้�สภาพท้้องที่่�ส่่วนมากในนครบาลและตััวเมืืองใหญ่่ในต่่างจัังหวััด

26 มีกี ารคมนาคมสะดวก สามารถเชื่อ่� มโยงไปถึงึ กันั ได้โ้ ดยง่า่ ย ในเวลาอันั รวดเร็ว็ นอกจากนี้้� บางท้อ้ งที่ย�่ ังั มีสี ภาพ เป็็นตรอก ซอก ซอย โดยทั่่�วไป และความเจริญิ ได้ข้ ยายตััวขึ้�นอย่่างรวดเร็็ว โดยที่่�สายตรวจรถจักั รยานยนต์์ เป็น็ สายตรวจที่่ม� ีีความคล่่องตัวั ต่อ่ การเคลื่�่อนที่่�สููง สามารถเข้า้ ตรอก ซอก ซอย ต่่าง ๆ ได้ด้ ีีกว่่ารถยนต์์ ดัังนั้้น� การจับั กุุมผู้้ก� ระทำ�ำ ผิดิ และการก้้าวสกัดั จัับคนร้้ายจึึงประสบผลสำำ�เร็จ็ อย่า่ งมาก 3) สายตรวจเดิินเท้้า (Foot Patrol) ใช้้กำ�ำ ลัังพลสายละ 2 นาย มีีขีีดความสามารถจำำ�กััด เฉพาะพื้้น� ที่่�ปฏิบิ ัตั ิกิ ารเพียี งพื้้น� ที่เ่� ล็ก็ ๆ แต่พ่ ื้้น� ที่่�นั้้น� เป็น็ ที่่�ชุุมชนหนาแน่น่ ทั้้ง� นี้้เ� พราะจะสามารถใช้ค้ วามสังั เกต ได้้ละเอีียดและได้้ผลในทางจิิตวิิทยา ในด้้านการปรามคนร้้ายและเป็็นที่่�อุ่่�นใจแก่่พลเมืืองดีี เช่่น ย่่านธุุรกิิจ ศููนย์์การค้้าต่า่ ง ๆ ตามป้า้ ยรถประจำำ�ทางที่่ม� ีปี ระชาชนจำำ�นวนมาก เป็น็ ต้้น 4) สายตรวจเรืือยนต์์ (Boat Patrol) การประกอบกำ�ำ ลังั ใช้ ้ 3 นาย เช่น่ เดียี วกับั รถยนต์์ เนื่อ่� งจาก เขตพื้้น� ที่ป�่ กครองของบางสถานีตี ำำ�รวจเป็็นเส้้นทางคมนาคมทางน้ำ�ำ� และไม่่สามารถใช้้สายตรวจประเภทอื่น�่ ๆ ได้้ จึึงมีีความจำำ�เป็็นต้้องมีีสายตรวจประเภทนี้้�ขึ้�น เพื่�่อใช้้ในด้้านการป้้องกัันปราบปรามอาชญากรรมทางน้ำ��ำ ในบางโอกาสยัังสามารถใช้้ในการบริิการประชาชนอีีกด้้วย เช่่น กรณีีเรืือประสบอุุบััติิเหตุุล่่มจมในแม่่น้ำ��ำ ในกรณีีโป๊ะ๊ น้ำ�ำ�ท่่าเรืือล่ม่ ในกรณีีค้น้ หาผู้�้ ประสบภััยต่่าง ๆ 5) สายตรวจจัักรยาน (Bicycle Patrol) เป็็นสายตรวจที่�่วิิวััฒนาการมาจากสายตรวจเดิินเท้้า มีีข้้อดีคี ืือประหยััดค่า่ ใช้จ้ ่า่ ย ไม่่มีีเสีียงดััง ไม่่ทำ�ำ ให้อ้ าชญากรรู้�้ ตัวั หลบหนีีไปก่อ่ น สายตรวจจัักรยานมีคี วามเร็ว็ กว่่าสายตรวจเดิินเท้้า สามารถบรรทุุกอุุปกรณ์์สนัับสนุุนการตรวจได้้หลายอย่่าง พื้้�นที่�่ที่�่เหมาะสมสำำ�หรัับ สายตรวจประเภทนี้้ค� ืือ หมู่่�บ้า้ นจัดั สรร สวนสาธารณะ แหล่ง่ ท่อ่ งเที่ย่� ว ฯลฯ สายตรวจจักั รยานมีคี วามคล่อ่ งตัวั ในการหยุุดเมื่�่อเกิิดความสงสััยและสามารถประชาสััมพัันธ์์กัับประชาชนได้้ดีี การเคลื่่�อนย้้ายสามารถทำำ�ได้้ สะดวกเพราะมีีน้ำ�ำ�หนัักเบา 6) สายตรวจตำ�ำ บล เป็็นสายตรวจที่ใ�่ ช้ก้ ับั พื้้น� ที่ช่� นบทที่ม�่ ีีประชากรอาศัยั อยู่�เบาบาง มีที ี่่�พักั อาศัยั อยู่่�ห่่างกััน หรืือรวมกัันอยู่�เป็็นหย่่อม ๆ แต่่ละหย่่อมอยู่่�ห่่างกััน และอาจจััดให้้มีีที่่�พัักสายตรวจด้้วยก็็ได้้ สายตรวจตำ�ำ รวจควรใช้้รถยนต์์ที่�่มีีคุุณลัักษณะวิ่�งบนทางที่�่มีีน้ำำ��มีีโคลนได้้ การจััดเจ้้าหน้้าที่่�ตำำ�รวจและ การใช้ร้ ะยะเวลาการออกตรวจตามความเหมาะสม การพัักแรมในหมู่่�บ้า้ น เช่่น วััด หรืือที่่พ� ัักสายตรวจ 7) สายตรวจประเภทยามจุดุ คืือ เจ้า้ หน้า้ ที่�ต่ ำ�ำ รวจสายตรวจที่่ถ� ูกู จัดั ให้้หยุดุ ประจำำ�บริเิ วณ หรืือ สถานที่เ�่ พื่�่อรัักษาการณ์ต์ ามบริิเวณสถานที่่ส� ำ�ำ คัญั ๆ และสถานที่�่อาจเกิดิ อาชญากรรมได้้ง่่าย เช่่น ศููนย์ก์ ารค้า้ ตลาด สถานที่่ร� าชการ ธนาคาร ร้า้ นค้า้ ทอง ร้า้ นค้้าเพชรพลอย เป็็นต้น้ 8) สายตรวจประเภทตู้�้ยาม จุุดสกััด จุุดพัักสายตรวจตำำ�บล โดยจััดตั้�งตามจุุดต่่าง ๆ แล้้วให้้ เจ้า้ หน้้าที่ต�่ ำ�ำ รวจเฝ้า้ ประจำำ� ให้้เป็น็ เสมืือนหนึ่่�งสถานีตี ำำ�รวจย่อ่ ยบริิการประชาชนตลอด 24 ชั่่�วโมง โดยปกติิ จะจััดตั้�งสายตรวจประเภทนี้้�ไว้้ในบริิเวณที่่�เป็็นย่่านชุุมชนหนาแน่่น เส้้นทางคมนาคมสำำ�คััญ ตำำ�บล หมู่่�บ้้าน ที่่�ล่่อแหลมต่อ่ การเกิดิ อาชญากรรม 9) สายตรวจอื่น�่ ๆ เช่น่ สายตรวจตำ�ำ รวจม้า้ สายตรวจสุนุ ัขั ตำ�ำ รวจ สายตรวจทางอากาศ เป็น็ สายตรวจ ที่จ่� ััดขึ้น� เป็น็ พิเิ ศษ โดยอาจจัดั เป็น็ ครั้ง� คราวตามที่�เ่ ห็็นสมควร ผู้้�บริิหารงานสายตรวจจะต้้องใช้้ความสามารถในการวิิเคราะห์์ และคััดเลืือกจััดรููปแบบของ สายตรวจประเภทต่่าง ๆ ข้้างต้้น โดยสอดคล้้องต้้องกัันกัับข้้อมููลต่่าง ๆ ด้้านการแบ่่งเขตตรวจตามข้้อ 4 เพื่�่อที่่�จะจัดั สายตรวจในแต่่ละเขตตรวจย่่อยให้้เหมาะสมและมีปี ระสิทิ ธิิภาพในการปฏิบิ ัตั ิอิ ย่า่ งเต็ม็ ที่�่

27 3. กำ�ำ ลัังพลสายตรวจ ตำ�ำ รวจสายตรวจจำำ�เป็็นที่่�จะต้้องมีีการคััดเลืือกและพิิจารณาอย่่างละเอีียดถี่�ถ้้วน ทั้้�งนี้้�เนื่�่องจาก ตำ�ำ รวจสายตรวจเหล่่านี้้�ทำ�ำ งานสััมผััสกัับประชาชนอย่่างใกล้้ชิิด ซึ่�่งอาจส่่งผลต่่อภาพพจน์์ของตำำ�รวจ โดยส่่วนรวมได้้ การพิิจารณาบุุคลากรมาเป็็นตำำ�รวจสายตรวจนั้้�น ผู้�้บริิหารควรคำ�ำ นึึงถึึงคุุณภาพ ตลอดจน ความพร้้อมทั้้�งด้้านสภาพร่่างกาย จิิตใจ ความรู้้� ความสามารถ และการตััดสิินใจใช้้วิิจารณญาณดำ�ำ เนิินการ ต่่อสถานการณ์์ใดสถานการณ์์หนึ่่�งให้้ได้้ผลอย่่างถููกต้้องและทัันท่่วงทีี จากการศึึกษาของนัักวิิชาการตำ�ำ รวจ พบว่่า เจ้้าหน้้าที่�่ตำำ�รวจที่่�ควรได้้รัับการคััดเลืือกให้้เป็็นตำำ�รวจสายตรวจนั้้�นควรมีีอายุุระหว่่าง 20-35 ปีี ควรมีปี ระสบการณ์์ในการปฏิบิ ััติิงาน นอกจากนั้้น� ยัังควรผ่่านการปฐมนิิเทศ และการฝึึกอบรมเพิ่่ม� พููนความรู้�้ ด้า้ นงานสายตรวจมาอย่า่ งต่อ่ เนื่อ�่ ง กรมตำำ�รวจของเมืืองเบอร์์กเล่่ย์์ (Berkley Police Department) ได้้กำำ�หนดคุุณลัักษณะของ สายตรวจไว้ด้ ังั นี้้� - เป็น็ ผู้้ม� ีคี วามคิิดริเิ ริ่ม� - มีคี วามสามารถที่�จ่ ะรัับผิิดชอบในระดับั สููง สามารถผจญภััยในสถานการณ์์ฉุุกเฉินิ ยากลำำ�บาก ได้้ตามลำ�ำ พััง - มีีทัักษะ มีีมนุุษยสััมพัันธ์์ในการติิดต่่อกัับคนในชนชั้้�นที่�่แตกต่่างกัันทางวััฒนธรรม เศรษฐกิิจ และเชื้ �อชาติิ - มีคี วามพร้้อมทางจิติ ใจที่่จ� ะเรียี นรู้้�สาขาวิิชาหลายประเภทได้้ถูกู ต้อ้ งและรวดเร็็ว - มีีความพยายามและความสามารถที่�่จะปรัับแนวความคิิดให้้สอดคล้้องกัับการเปลี่่�ยนแปลง ทางเทคโนโลยีีและสัังคม - มีคี วามเข้้าใจในมนุษุ ย์แ์ ละปรารถนาที่จ�่ ะช่่วยผู้้�อื่น� ในเวลาอันั จำำ�เป็น็ - มีีสุุขภาพอารมณ์์มั่่�นคง เป็็นกลาง สามารถเป็็นผู้้�นำ�ำ ภายใต้้สถานการณ์์ที่�่ตึึงเครีียด ทางอารมณ์์ - มีคี วามแข็็งแรงและทนทานทางร่่างกายที่�จ่ ะปฏิบิ ััติิหน้า้ ที่ท�่ ี่่�ได้้รับั มอบหมาย - เป็น็ บุุคคลที่่�มีีความกล้้าหาญ หนัักแน่่น ปราศจากอคติ ิ ลำ�ำ เอีียงและพร้อ้ มที่จ�่ ะปฏิบิ ัตั ิิงาน นอกจากความมีคี ุุณภาพและความพร้้อมในการปฏิิบััติิงานแล้้ว ผู้้�บริิหารงานจะต้้องคำำ�นึึงถึึง ความเพีียงพอของกำ�ำ ลัังพลสายตรวจ อาณาเขต และสภาพข้้อมููลที่�่เกี่�ยวข้้องของเขตตรวจย่่อยต่่าง ๆ ที่�่จะ กำำ�หนดให้ส้ ายตรวจประเภทต่า่ ง ๆ เข้า้ ไปปฏิบิ ัตั ิงิ านในเขตพื้้น� ที่น�่ ั้้น� ๆ เช่น่ ในบางเขตตรวจอาจมีคี วามเหมาะสม เพีียงให้้มีีสายตรวจจัักรยานยนต์์เพีียง 1 สาย เสริิมด้้วยสายตรวจเดิินเท้้าอีีก 2 สาย แต่่ในบางเขตตรวจ ต้้องกำำ�หนดให้้มีสี ายตรวจรถจัักรยานยนต์์หลายสาย หรืือมีีสายตรวจประเภทอื่น�่ ๆ เสริิมก็็ได้้ เป็็นต้้น กล่า่ วโดยสรุปุ ปัจั จััยที่จ�่ ะต้อ้ งคำ�ำ นึึงถึึงในการบริหิ ารงานกำ�ำ ลังั พลสายตรวจ คืือ การคััดเลืือก การฝึึกอบรมทบทวนความรู้้�การป้้องกัันปราบปราม กฎหมาย ยุุทธวิิธีีตำำ�รวจ ตลอดจนเทคโนโลยีีสมััยใหม่่ การส่่งเสริิมคุุณธรรมจริิยธรรม เป็็นต้น้ ตำำ�รวจสายตรวจที่่�มีีประสิิทธิิภาพ ควรกำ�ำ หนดคุุณสมบัตั ิิดังั นี้้� 1. มีอี ายุรุ ะหว่่าง 18 - 45 ปีี 2. มีีสมรรถภาพทางร่่างกายอยู่�ในเกณฑ์ด์ ีี

28 3. มีคี วามซื่่อ� สััตย์ส์ ุจุ ริติ และมีจี ิิตอาสา 4. มีมี นุุษย์ส์ ัมั พัันธ์์ดีี เข้า้ กัับประชาชนในท้อ้ งที่�่ได้้ 5. ต้อ้ งเป็็นผู้ม�้ ีคี วามรู้้�ในยุุทธวิธิ ีตี ำ�ำ รวจและตััวบทกฎหมายสำำ�หรับั การปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่�่ 6. ต้้องเป็็นผู้�้มีีระเบีียบวินิ ััย และมีคี วามเสีียสละเพื่�่อส่่วนรวม 7. ผ่่านการฝึกึ อบรมหลัักสููตรการปฏิิบััติิหน้้าที่�ส่ ายตรวจ 8. มีคี ุณุ สมบััติิครบตามคุุณสมบััติิเฉพาะตำ�ำ แหน่่งสายตรวจที่�่ ก.ตร.กำำ�หนดไว้้ 4. อุุปกรณ์์ประจำำ�ตััว อุุปกรณ์์ประจำำ�รถสายตรวจ เครื่่�องมืือสื่�อสาร ยานพาหนะ อาวุุธ สำ�ำ หรัับ งานสายตรวจ อุุปกรณ์์เครื่�่องมืือ ยานพาหนะ อาวุุธ สำำ�หรัับสายตรวจที่่�ทัันสมััยและครบครััน ทำำ�ให้้สายตรวจ เกิดิ ความรู้�้ สึกึ เชื่อ่� มั่น� อบอุ่่�นใจ และปลอดภัยั ในขณะปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่ �่ นั่่น� หมายถึงึ ความสำำ�เร็จ็ ตลอดจนประสิทิ ธิภิ าพ ของงานสายตรวจก็จ็ ะสามารถบรรลุุวััตถุุประสงค์์และเป้้าหมายตามที่�่กำำ�หนดไว้้ อุปุ กรณ์ป์ ระจำ�ำ ตััว อุปุ กรณ์์ประจำำ�รถสายตรวจ เครื่่อ� งมืือสื่อ� สาร ยานพาหนะ อาวุธุ สำ�ำ หรัับ งานสายตรวจที่จ�่ ำ�ำ เป็็นสำ�ำ หรัับการปฏิิบััติหิ น้้าที่�ส่ ายตรวจ มีีดังั นี้้� 1. อาวุุธปืืน เป็็นอุุปกรณ์์ที่่�จำำ�เป็็นเพื่�่อป้้องกัันและสร้้างความเชื่่�อมั่่�นให้้กัับตนเอง เนื่่�องจาก ขณะปฏิิบััติิหน้้าที่�่ไม่่มีีทางทราบได้้ว่่าเหตุุการณ์์จะเป็็นเช่่นไร อาชญากรอาจมีีการต่่อสู้้�ขััดขวางการจัับกุุม เพื่อ่� เอาตัวั รอดโดยใช้ก้ ำำ�ลังั การใช้อ้ าวุธุ ปืนื ของสายตรวจนั้้�น แตกต่า่ งจากอาชญากร คืือ อาชญากรนั้้�นสามารถ ใช้้อาวุุธได้้โดยไม่่มีีข้้อจำ�ำ กััดว่่าสถานการณ์์และสภาพแวดล้้อมจะเป็็นเช่่นไร แต่่สำำ�หรัับเจ้้าหน้้าที่�่สายตรวจ การที่่�จะใช้้อาวุุธปืืนแต่่ละครั้�งจะต้้องเลืือกใช้้เฉพาะเมื่�่อถึึงเวลาจำ�ำ เป็็นเท่่านั้้�น โดยเลืือกให้้เหมาะสมกัับ ศัักยภาพของอาวุุธที่่�อาชญากรใช้้ และยัังต้้องคำำ�นึงึ ถึงึ สภาพแวดล้้อมต่า่ ง ๆ ในบริเิ วณที่�เ่ กิิดเหตุปุ ระกอบด้ว้ ย เพราะอาวุุธปืืนเป็็นอาวุุธที่่�มีีอานุุภาพร้้ายแรง มีีอำำ�นาจทะลุุทะลวง อาจพลาดไปทำำ�อัันตรายแก่่ประชาชน ผู้้�บริิสุุทธิ์์ไ� ด้้ อาวุธุ ปืืนเป็็นที่่น� ิยิ มใช้ใ้ นการปฏิิบัตั ิหิ น้า้ ที่�่ของตำำ�รวจสายตรวจมีีอยู่่� 2 ประเภท 1.1 อาวุุธปืืนพกสั้้�น เป็็นอาวุุธปืืนที่่�เจ้้าหน้้าที่่�ตำำ�รวจสายตรวจพกพาติิดตััวในขณะ ออกปฏิิบััติิหน้้าที่�่ เนื่่�องจากมีีขนาดเล็็กกะทััดรััด สามารถพกพาไปได้้สะดวก ไม่่เป็็นอุุปสรรคในขณะพกพา อาวุุธปืนื พกสั้น� ที่�น่ ิยิ มใช้ใ้ นงานสายตรวจ มีี 2 แบบ คืือ อาวุธุ ปืนื พกสั้�นแบบรีีวอลเวอร์์ และอาวุุธปืนื พกสั้�น แบบออโตเมติิก 1.2 อาวุธุ ปืนื ยาว เป็น็ อาวุธุ ปืนื ที่ม�่ ีปี ระสิทิ ธิภิ าพในการทะลุทุ ะลวงสููง มีรี ะยะหวังั ผลไกลกว่า่ อาวุุธปืืนพกสั้�น และยัังสามารถยิิงกระสุุนปืืนออกมาได้้ครั้�งละหลายนััดติิดต่่อกััน มีีขนาดใหญ่่ น้ำ��ำ หนัักมาก ไม่่สะดวกต่่อการพกพา การใช้้อาวุุธปืืนชนิิดนี้้�ไม่่สมควรใช้้ในที่�่ที่่�มีีประชาชนหนาแน่่นหรืือในเมืือง เพราะมีีอัตั ราเสี่�ยงต่อ่ การพลาดเป้้าไปถููกผู้้�อื่น� ได้้ง่า่ ย 2. ยานพาหนะ ได้้แก่่ รถยนต์์ รถจักั รยานยนต์์ จักั รยาน เรืือ เครื่อ�่ งบินิ เป็็นต้น้ ยานพาหนะ ดัังกล่า่ ว จะต้้องมีีสัญั ลัักษณ์์อันั เป็็นเครื่อ�่ งหมายของหน่่วยงานตำ�ำ รวจ เช่่น รถยนต์์สายตรวจ ต้อ้ งติิดชื่่อ� สถานีี ตำ�ำ รวจ หมายเลขโทรศััพท์์ของสถานีีตำำ�รวจ หมายเลขโทรศััพท์์ฉุุกเฉิินสำำ�หรัับแจ้้งเหตุุ และสััญลัักษณ์์ตรารููป “โล่่เขน” ซึ่�่งเป็็นแบบที่่�ทางราชการกำำ�หนดให้้มีีไว้้ ส่่วนรถจัักรยานยนต์์สายตรวจควรมีีการติิดตั้�งกะบัังลม ด้า้ นหน้า้ เพื่่�อบังั ลม และให้้มีีพื้้น� ที่�่ที่�่จะติิดสัังกัดั ของหน่่วยงาน เช่่น ชื่อ่� สถานีีตำำ�รวจและหมายเลขประจำ�ำ รถ

29 3. เครื่่�องมืือสื่อ� สาร เป็็นอุุปกรณ์ท์ ี่จ�่ ำำ�เป็น็ สำำ�หรับั งานสายตรวจ เครื่อ�่ งมืือสื่�อ่ สารใช้้ในการติิดต่่อ สื่อ�่ สารระหว่า่ งกััน เช่่น การส่่งข้้อความ รับั คำ�ำ สั่่�ง หรืือสั่�งการระหว่่างผู้�้ บังั คัับบัญั ชากับั สายตรวจ หรืือระหว่่าง สายตรวจกัับสายตรวจด้้วยกััน ไม่่ว่่าจะเป็็นการติิดต่่อโดยผ่่านศููนย์ว์ ิิทยุุแม่่ข่่าย หรืือติิดต่่อกัันระหว่่างลููกข่่าย ด้้วยกันั เอง ทำำ�ให้้สายตรวจไม่เ่ กิดิ ความรู้้�สึกึ โดดเดี่�ยวในขณะออกตรวจ หรืือกำำ�ลังั เผชิิญเหตุรุ ้้ายอยู่�เพียี งลำำ�พััง สามารถเรีียกกำ�ำ ลัังสนัับสนุุน หรืือขอความช่่วยเหลืือในรููปแบบต่่าง ๆ ได้้เมื่่�อจำำ�เป็็น การติิดต่่อสื่่�อสารที่่�ดีี มีีเครื่�อ่ งมืือสื่อ�่ สารที่ท�่ ันั สมััย และมีปี ริิมาณที่ส�่ มดุุลกับั กำ�ำ ลัังเจ้า้ หน้า้ ที่ส�่ ายตรวจที่่�ปฏิบิ ััติิหน้า้ ที่�ท่ ำ�ำ ให้้การปฏิิบััติิ หน้้าที่ข�่ องสายตรวจเป็็นไปด้้วยความรวดเร็็วและทัันต่อ่ เหตุุการณ์์ เครื่่อ� งมืือสื่�อสารที่่�ใช้้ในกิจิ การของตำำ�รวจ ได้แ้ ก่่ 3.1 วิิทยุุรัับ – ส่่ง ที่ใ่� ช้อ้ ยู่�ในกิิจการตำำ�รวจมีีอยู่่�ด้้วยกัันหลายแบบ เช่น่ 3.1.1 วิทิ ยุแุ บบมืือถืือ (Walky Talky) 3.1.2 วิิทยุุแบบติิดรถยนต์์ หรืือรถจัักรยานยนต์์ (Mobile) วิิทยุุแบบนี้้�มีขี นาดกลาง ที่่�มีีกำ�ำ ลัังส่่งได้ใ้ นรััศมีีประมาณ 40 – 50 กิโิ ลเมตร นิยิ มติดิ ตั้ง� ประจำำ�ในรถยนต์์สายตรวจหรืือรถจักั รยานยนต์์ 3.1.3 วิิทยุุแบบติิดตั้�งประจำ�ำ ที่�่ (Station) วิิทยุุแบบนี้้�มีีขนาดใหญ่่มีีกำ�ำ ลัังส่่งได้้ใน รัศั มีไี กลหลายกิโิ ลเมตร ติดิ ตั้ง� ไว้ป้ ระจำำ�ที่ �่ ณ สถานีตี ำ�ำ รวจ หรืือศููนย์ก์ ลางปฏิบิ ัตั ิงิ าน เรียี กชื่อ�่ ว่า่ “ศููนย์ห์ รืือแม่ข่ ่า่ ย” ใช้้ในการติิดต่อ่ ประสานงานกัับหน่่วยเหนืือ หน่ว่ ยข้า้ งเคียี งและลููกข่่าย 3.2 วิิทยุุมืือถืือระบบทรั้�งค์์ (Trunk) วิิทยุุมืือถืือแบบนี้้�ใช้้ช่่วงความถี่่�ของคลื่่�นในย่่าน 800 MHz สามารถใช้้งานได้ท้ ั้้ง� การติดิ ต่อ่ แบบวิิทยุรุ ับั – ส่ง่ และการติิดต่่อด้ว้ ยโทรศััพท์์ในตัวั เครื่่�องเดีียวกััน วิิทยุุแบบนี้้�ใช้้ติิดต่่อรัับ – ส่่งข้้อความข่่าวสารสำำ�หรัับการติิดต่่อกัันเป็็นกลุ่่�ม ๆ เครื่�่องรัับแต่่ละเครื่่�องในกลุ่่�ม จะสามารถรัับข้้อความที่�่ส่่งเข้้าในความถี่่�ที่่�ตั้�งไว้้สำ�ำ หรัับเครื่�่องรัับในกลุ่่�มของตนเองเท่่านั้้�น โดยกลุ่่�มอื่่�นมิิอาจ ล่ว่ งรู้้ก� ารติดิ ต่่อของเครื่่อ� งรัับภายนอกกลุ่่�มของตนเอง 3.3 โทรศัพั ท์เ์ คลื่่อ� นที่�่ (Mobile Telephone) ปัจั จุบุ ันั มีกี ารใช้อ้ ย่า่ งแพร่ห่ ลาย และมีบี าง โปรแกรมสามารถทำำ�ให้ม้ ีกี ารติดิ ต่อ่ สื่อ่� สารกันั ได้อ้ ย่า่ งรวดเร็ว็ กว้า้ งขวาง เป็น็ เครืือข่า่ ย เช่น่ FACEBOOK, LINE, Police I Lert U เป็็นต้้น การนำำ�แอปพลิิเคชั่�น Police I Lert U มาเพิ่่ม� ช่่องทางการขอความช่ว่ ยเหลืือในกรณีีเหตุดุ ่่วน เหตุรุ ้า้ ย

30 4. เครื่่อ� งพันั ธนาการ (Handcuff) ในการจับั กุมุ และควบคุมุ ตัวั ผู้้�ต้อ้ งหานั้้น� เจ้า้ หน้า้ ที่ส่� ายตรวจ มีคี วามจำำ�เป็น็ ต้้องใช้เ้ ครื่�อ่ งพัันธนาการ สำ�ำ หรับั ผู้้�ต้อ้ งหาเพื่�อ่ ป้อ้ งกันั มิใิ ห้้มีีการต่อ่ สู้�้ ขัดั ขวางทำำ�ร้า้ ยเจ้า้ พนัักงาน ขณะทำ�ำ การจัับกุุม หรืือหลบหนีีขณะนำ�ำ ตััวส่่งสถานีีตำำ�รวจ การใช้้เครื่�่องพัันธนาการกัับผู้�้ ต้้องหาเป็็นสิ่่�งที่�่ เจ้้าหน้้าที่่�ตำ�ำ รวจจะกระทำำ�ได้้ตามความจำำ�เป็็นภายในขอบเขตของกฎหมายเท่่านั้้�น เครื่่�องพัันธนาการที่�่นิิยม ใช้้ในงานตำำ�รวจเรีียกว่่า “กุุญแจมืือ” 5. อุุปกรณ์์ส่่องสว่่าง การปฏิิบััติิหน้้าที่�่ของเจ้้าหน้้าที่่�ตำำ�รวจสายตรวจทั้้�งเวลากลางวััน และกลางคืืนไม่ว่ ่า่ จะเป็็นการออกตรวจตระเวนไปตามพื้้น� ที่ต่� ่า่ ง ๆ เช่น่ ตามถนน ตรอก ซอย อาคารบ้้านเรืือน การตรวจค้้นตััวบุุคคล การตั้้�งด่่านตรวจ จุุดตรวจ จุุดสกััด ในการปฏิิบััติิหน้้าที่่�ดัังกล่่าว มีีความจำ�ำ เป็็นต้้องมีี อุุปกรณ์์ส่่องสว่า่ งประจำำ�ตััวหรืือยานพาหนะเพื่อ�่ สร้า้ งทัศั นวิิสััยให้ไ้ ด้เ้ ปรีียบ ซึ่ง�่ จะทำ�ำ ให้้การปฏิบิ ัตั ิงิ านสามารถ กระทำ�ำ ได้้อย่่างมีีประสิิทธิิภาพ เช่น่ ไฟฉาย สปอตไลท์์ เป็็นต้้น 6. สมุดุ พกประจำำ�ตัวั สายตรวจ การปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่ข�่ องตำำ�รวจสายตรวจจะต้อ้ งมีสี มุดุ พกประจำ�ำ ตัวั ตำ�ำ รวจสายตรวจตลอดเวลาขณะปฏิิบััติิหน้้าที่่�ออกตรวจ เพื่�่อเป็็นการบัันทึึกเตืือนความทรงจำ�ำ และสามารถ กล่า่ วอ้า้ งเป็น็ พยานหลักั ฐานได้อ้ ย่า่ งถูกู ต้อ้ งแม่น่ ยำ�ำ ได้เ้ ป็น็ อย่า่ งดี ี สมุดุ พกดังั กล่า่ วมีกี ารบันั ทึกึ ตั้ง� แต่ก่ ่อ่ นออกตรวจ เช่น่ จดบันั ทึกึ คำ�ำ สั่่ง� ของผู้้�บังั คับั บัญั ชา ซึ่ง่� สั่ง� การก่อ่ นออกปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่่ส� ายตรวจว่า่ ให้ส้ อดส่อ่ ง ดููแลหรืือปฏิบิ ัตั ิิ หน้้าที่�่เป็็นพิิเศษนอกจากหน้้าที่�่ปกติิ ตลอดจนบัันทึึกรููปพรรณคนร้้ายที่่�กำำ�ลัังต้้องการตััวในขณะนั้้�น เป็็นต้้น และมีีการบัันทึึกในช่่วงเวลาขณะออกตรวจ เช่่น เมื่�่อมีีการร้้องทุุกข์์ในกรณีีที่่�การร้้องทุุกข์์นั้้�นยัังมิิได้้ทำ�ำ กััน ณ สถานีตี ำำ�รวจ ให้ส้ ายตรวจจดชื่่อ� นามสกุลุ และที่อ�่ ยู่่�ของผู้�้ ร้อ้ งทุุกข์์กับั ข้อ้ กล่่าวหานั้้น� โดยย่่อเมื่�่อเกิดิ คดีหี รืือ อุบุ ัตั ิเิ หตุตุ ่า่ ง ๆ หรืือเหตุกุ ารณ์ใ์ ด ๆ หรืือพบของกลางอันั เป็น็ หลักั ฐานในทางคดีที ี่ต่� ำ�ำ รวจมีหี น้า้ ที่จ�่ ัดั การให้บ้ ันั ทึกึ สาเหตุุหรืือเรื่่�องราวหรืือหััวข้้อสำำ�คััญไว้้เป็็นประโยชน์์ โดยเฉพาะในกรณีีที่่�จดบัันทึึกปากคำำ�บุุคคลใกล้้จะตาย ต้้องกระทำำ�โดยทัันทีี การจดข้้อความในสมุุดพกให้้กระทำำ�โดยย่่อเพื่่�อรื้�อฟื้้�นความทรงจำำ�ของเรื่่�องเท่่านั้้�น ให้ผ้ ู้�้ บังั คับั บัญั ชาระดับั รองผู้้�กำำ�กับั การป้อ้ งกันั และปราบปราม สารวัตั รป้อ้ งกันั ปราบปราม (สวป.) หรืือรองสารวัตั ร ป้อ้ งกันั ปราบปราม (รอง สวป.) เรียี กสมุดุ พกประจำ�ำ ตัวั สายตรวจจากเจ้า้ หน้า้ ที่ส่� ายตรวจในบังั คับั บัญั ชามาตรวจ เพื่�่อจะได้้ทราบว่่าที่่�สายตรวจได้้บัันทึึกไว้้นั้้�นเป็็นไปตามวััตถุุประสงค์์ในการใช้้สมุุดหรืือไม่่ หากมีีข้้อบกพร่่อง ก็ต็ ้อ้ งชี้�แจงให้เ้ ข้า้ ใจและให้้แก้้ไขใหม่ใ่ ห้้ถูกู ต้อ้ ง ลงชื่�่อตรวจไว้้ทุุกครั้ง� 7. เสื้อ้� เกราะป้อ้ งกันั กระสุนุ (Bulletproof) ในการปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่ข่� องตำ�ำ รวจสายตรวจ ต้อ้ งเสี่ย� งภัยั เผชิิญกัับอาชญากรต่่าง ๆ ในหลายรููปแบบ และไม่่อาจทราบได้้ว่่าเหตุุการณ์์จะเป็็นอย่่างไร อาชญากรอาจมีี การต่่อสู้้�ขััดขวางการจัับกุุมเพื่�่อเอาตััวรอด โดยใช้้อาวุุธที่่�มีีอานุุภาพร้้ายแรง เช่่น มีีด อาวุุธปืืน วััตถุุระเบิิด ประทุุษร้้ายต่่อเจ้้าหน้้าที่่�สายตรวจขณะที่่�เข้้าไประงัับเหตุุหรืือจัับกุุม อาจทำ�ำ ให้้ได้้รัับอัันตรายต่่อชีีวิิต หรืือร่า่ งกายได้ใ้ นยามคับั ขันั หรืือวิกิ ฤตของเหตุกุ ารณ์ต์ ำ�ำ รวจสายตรวจสามารถป้อ้ งกันั ภัยั อันั ตรายที่อ่� าจเกิดิ ขึ้น� ได้้ โดยการสวมใส่เ่ สื้อ� เกราะด้้วยการจััดหาและใช้้อย่่างเหมาะสม โดย รอง ผกก.ป. เป็น็ ผู้้�ดำำ�เนิินการ 8. เสื้้�อกัันฝน จัดั เตรีียมใช้ง้ านในฤดููฝน 9. สเปรย์์แก๊๊สน้ำำ��ตา เป็็นอุุปกรณ์์ที่่�ใช้้เคมีีวััตถุุบรรจุุอััดแรงดัันไว้้ในกระบอกฉีีด การฉีีดสเปรย์์ จะมีรี ะยะหวัังผลไม่่เกินิ 12 ฟุตุ ระยะที่ไ�่ ด้้ผลดีีที่่�สุดุ คืือ ระยะ 5 – 7 ฟุตุ การฟุ้้�งกระจายของเคมีีวััตถุุซึ่ง�่ บรรจุุ ในอุปุ กรณ์์สเปรย์แ์ ก๊ส๊ น้ำ�ำ� ตาที่ไ่� ปสัมั ผัสั บริเิ วณใบหน้า้ หรืือลำำ�ตัวั ของผู้้�ต้อ้ งหาจะมีผี ลก่อ่ ให้เ้ กิดิ ความระคายเคืือง ต่อ่ ผิวิ หน้า้ และดวงตา ตำ�ำ รวจสายตรวจสามารถมีไี ว้ใ้ ช้ใ้ นขณะปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่ไ�่ ด้ใ้ นสถานการณ์เ์ สี่ย� งภัยั ที่ส�่ ่อ่ เค้า้ ว่า่ อาจจะเกิิดอันั ตรายจากคนร้้าย

31 10. อุุปกรณ์์ดัับเพลิิง และเครื่่�องมืือกู้้�ภััยเบื้�้องต้้น เป็็นอุุปกรณ์์ที่�่ใช้้ช่่วยหยุุดยั้�งหรืือบรรเทา ภัยั วิิบัตั ิทิ ี่่เ� กิดิ จากอุบุ ััติเิ หตุตุ ่า่ ง ๆ เช่่น เกิดิ จากอุบุ ัตั ิเิ หตุจุ ราจรบนท้อ้ งถนน หรืือเกิดิ ในอาคารบ้า้ นเรืือน เป็น็ ต้น้ นิิยมใช้้เป็็นอุุปกรณ์์ประจำำ�รถยนต์์สายตรวจ ตำ�ำ รวจสายตรวจจะต้้องเรีียนรู้้�วิิธีีการใช้้และได้้รัับการฝึึกให้้เกิิด ความชำำ�นาญ หากมีีเหตุเุ กิิดขึ้�นสามารถแก้ไ้ ขปััญหาเฉพาะหน้้าได้อ้ ย่า่ งรวดเร็็วและมีปี ระสิทิ ธิภิ าพ 11. อุุปกรณ์์ปฐมพยาบาล เป็็นอุุปกรณ์์สำำ�หรัับช่่วยเหลืือผู้้�บาดเจ็็บ นิิยมใช้้เป็็นอุุปกรณ์์ ประจำำ�รถยนต์์สายตรวจ ซึ่่�งใช้้เป็็นยานพาหนะในการเคลื่�่อนย้้ายผู้�้บาดเจ็็บจากที่่�เกิิดเหตุุไปยัังสถานพยาบาล หรืือในการช่่วยเหลืือผู้้�ประสบเหตุุ ตำำ�รวจสายตรวจจึึงควรได้้รัับการฝึึกอบรมการใช้้อุุปกรณ์์ปฐมพยาบาล และวิิธีกี ารปฐมพยาบาลเบื้้�องต้้นจากผู้้ท� ี่ม�่ ีีความรู้ค�้ วามชำำ�นาญอย่า่ งถููกวิธิ ีี เพื่อ�่ พอให้ผ้ ู้บ้� าดเจ็็บพ้น้ ขีดี อัันตราย เพราะการช่ว่ ยเหลืือเคลื่อ�่ นย้า้ ยผู้บ้� าดเจ็บ็ ที่ไ่� ม่ถ่ ูกู วิธิ ีหี รืือความรู้เ�้ ท่า่ ไม่ถ่ ึงึ การณ์อ์ าจทำ�ำ ให้ผ้ ู้บ้� าดเจ็บ็ ต้อ้ งเสียี ชีวี ิติ หรืือกลายเป็็นคนพิกิ ารไปตลอดชีีวิติ ได้้ 12. กล้้องส่่องทางไกล เป็็นอุุปกรณ์์ช่่วยในการมองเห็็นในระยะไกล โดยใช้้อุุปกรณ์์ดัังกล่่าว ส่่องดููการกระทำ�ำ และติิดตามพฤติิกรรมของคนร้้ายหรืือผู้�้ ต้้องสงสััยได้้ในระยะไกล โดยไม่่ทำ�ำ ให้้คนร้้าย หรืือผู้้�ต้้องสงสััยรู้�้ ตัวั 13. เสื้้�อสะท้้อนแสง ใช้้สำำ�หรัับเจ้้าหน้้าที่�่สายตรวจรถจัักรยานยนต์์ ในกรณีีออกปฏิิบััติิหน้้าที่่� ในเวลากลางคืืน หรืือช่่วงที่ท�่ ััศนวิิสััยไม่ด่ ีี ให้ส้ วมใส่เ่ สื้�อสะท้้อนแสงทับั เสื้�อเครื่อ�่ งแบบเพื่อ่� ป้้องกันั อุบุ ััติิเหตุุ 14. ไม้้ง่า่ ม ขอเกี่ย�่ ว 5. การจัดั ทำำ�ห้้องปฏิิบััติิการสายตรวจ ในห้อ้ งปฏิิบััติิการสายตรวจของสถานีี จะต้้องจัดั ทำำ�ข้อ้ มููล ดัังนี้้� 5.1 จััดทำำ�ตารางสถิิติติ ่า่ ง ๆ 5.1.1 สถิิติิเป็็นตััวเลขและแผนภููมิิแสดงการเกิิดและจัับกุุมคดีีทั้้�ง 4 กลุ่่�ม โดยให้้ปรากฏ ข้อ้ มููลเปรีียบเทีียบเป็็นรายเดืือน ระหว่่างปีปี ัจั จุุบันั กัับ 2 ปีีที่่ผ� ่่านมา เพื่�่อใช้้ประกอบการประชุมุ ชี้้�แจง 5.1.2 สถิิติเิ ปรียี บเทีียบผลการปฏิบิ ัตั ิหิ น้้าที่ข�่ องแต่่ละชุุดปฏิิบััติิการ เพื่อ่� เร่่งรััดการปฏิิบัตั ิิ ได้้อย่่างตรงต่่อสภาพปัญั หาและจููงใจให้้เกิิดการแข่ง่ ขัันกันั ปฏิบิ ัตั ิิงาน 5.2 แผนที่แ�่ สดงเขตรับั ผิดิ ชอบและการแบ่ง่ เขตตรวจ ให้ป้ รากฏข้อ้ มููลเกี่ย� วกับั สถานที่ส�่ ำำ�คัญั เช่น่ สถานที่ร�่ าชการ ธนาคาร ร้้านทอง จุุดตรวจตู้้แ� ดง ตู้้�ยาม จุุดรัับแจ้ง้ เหตุุ ฯลฯ แต่่ละเขตตรวจควรใช้้สีีต่่างกััน 5.3 นาฬิิกาอาชญากรรม ให้้จััดนาฬิิกาอาชญากรรมตามตััวอย่่างขึ้น� 2 เรืือน โดยใช้้ประกอบ แผนที่่ต� ามข้อ้ 2 เพื่�่อจะได้ท้ ราบถึึงสถานภาพอาชญากรรมที่เ่� กิดิ ขึ้น� ตามความเป็น็ จริงิ ซึ่�ง่ จะได้้นำำ�ไปพิิจารณา แนวโน้้มการเกิิดอาชญากรรมสำ�ำ หรับั การวางแผนการตรวจต่่อไป โดยให้้จััดทำ�ำ ดังั นี้้� 5.3.1 กำำ�หนดวงแหวนตามจำ�ำ นวนของเขตตรวจ ให้้เขตที่�่มีีสถิิติิการเกิิดคดีีมากอยู่�วงนอก เพื่อ�่ จะได้ม้ ีีพื้้�นที่่�มากพอ แต่ล่ ะวงใช้ส้ ีตี ่า่ งกััน และให้้ตรงกับั สีีของเขตตรวจในข้อ้ 2 5.3.2 การกำำ�หนดเวลาในนาฬิิกาอาชญากรรม ให้้ช่่วงเวลากลางคืืนอยู่�ครึ่�งวงกลมด้้านบน เวลากลางวัันอยู่�ครึ่�งวงกลมด้า้ นล่า่ ง

32 5.3.3 ใช้้หมุดุ สีีแทนประเภทและจำำ�นวนคดีีที่�เ่ กิิดขึ้น� 1 หมุดุ ต่อ่ 1 คดีี เช่่น คดีฆี ่่า - ใช้้สีแี ดง คดีที ำำ�ร้้ายร่า่ งกาย - ใช้้สีเี หลืือง คดีปี ล้้นทรััพย์์ - ใช้้สีีน้ำ��ำ เงินิ คดีชี ิิงทรัพั ย์ ์ - ใช้้สีเี หลืืองแก่่ คดีวีิ่ง� ราวทรััพย์์ - ใช้้สีีเขียี วอ่อ่ น คดีลี ักั รถยนต์ ์ - ใช้้สีดี ำ�ำ คดีลี ักั รถจัักรยานยนต์ ์ - ใช้้สีีเทา คดีลี ักั ทรััพย์์อื่น่� ๆ - ใช้้สีีน้ำำ��ตาล หรืืออาจกำ�ำ หนดเพิ่่�มขึ้้�นอีีกตามสภาพของอาชญากรรมในแต่่ละท้้องที่่�ให้้ละเอีียด ลงไปอีีกก็ไ็ ด้้ เช่น่ ลัักทรััพย์์ในเคหสถาน ชิงิ ทรััพย์์รถแท็็กซี่� เป็น็ ต้น้ 5.3.4 ให้้ปัักหมุุดสีีลงในนาฬิิกาอาชญากรรมและแผนที่่�อาชญากรรม เพื่่�อเป็็นสััญลัักษณ์์ แทนประเภทคดี ี สถานที่�่ และเวลาสถานที่่�เกิิดเหตุ ุ จำ�ำ นวน 1 หมุดุ ต่อ่ 1 คดีี เพื่่�อนำ�ำ มาเป็น็ ข้อ้ มููลประกอบ การวางแผนการตรวจ 5.3.5 คดีไี หนที่่�จัับกุุมได้้ให้้ใช้้สีีขาวแต้้มที่ห�่ มุดุ อันั นั้้น� เพื่อ�่ แสดงว่า่ จับั กุมุ ได้้แล้ว้ 5.3.6 เมื่่�อปัักหมุดุ สีีครบ 1 เดืือน ในนาฬิิกาอาชญากรรมเรืือนแรกแล้ว้ ให้้เริ่ม� ปัักหมุุดสีี เดืือนที่่� 2 ในนาฬิิกาอาชญากรรมเดืือนที่่� 2 จนครบเดืือน แล้้วจึึงปลดข้้อมููลอาชญากรรมของเดืือนแรก เพื่่�อปัักหมุดุ สีีของเดืือนที่่ � 3 โดยให้จ้ ัดั ทำ�ำ สลับั กันั เช่น่ นี้้�เรื่่อ� ยไป 5.3.7 นาฬิิกาอาชญากรรมนี้้� ทำ�ำ เพื่่�อใช้้ในการวางแผนป้้องกัันการเกิิดของคดีี ดัังนั้้�น คดีใี นกลุ่่�มที่�่ 4 นั้้น� ไม่จ่ ำ�ำ เป็น็ ต้อ้ งปักั หมุดุ และประเภทคดีที ี่จ�่ ะกำ�ำ หนดให้ป้ ักั หมุดุ นั้้น� แต่ล่ ะสถานีตี ำำ�รวจกำ�ำ หนด เพิ่่�มขึ้้น� เองได้้ หรืืออาจแยกประเภทของคดีีให้ล้ ะเอีียดลงไปอีีก เช่่น คดีลี ักั ทรััพย์์ในศููนย์์การค้้า คดีีลักั ทรัพั ย์์ ในเคหสถาน ฯลฯ ตามแต่่ประเภทคดีีที่่�เกิิดขึ้�นบ่อ่ ย และสภาพของแต่ล่ ะพื้้น� ที่่� อนึ่่ง� แผนที่ส�่ ังั เขปแสดงเขตพื้้น� ที่ร่� ับั ผิดิ ชอบ ตารางแสดงสถิติ ิคิ ดีอี าญา และนาฬิกิ าอาชญากรรม ควรมีกี ารจัดั ทำำ�ไว้ใ้ นทุกุ ระดับั เช่น่ บช./ภ., บก./ภ.จว. และสน./สภ. ทั้้ง� นี้้เ� พื่อ่� ประโยชน์ใ์ นการวิเิ คราะห์ส์ ถานภาพ อาชญากรรมในภาพรวม และเพื่อ�่ สะดวกในการสั่่�งการ อาทิเิ ช่น่ 1) ระดับั บช./ภ. จัดั ทำำ�แผนที่่ส� ัังเขปแสดงเขตพื้้น� ที่�่รัับผิดิ ชอบ ตารางแสดงสถิิติคิ ดีอี าญา 4 กลุ่่�ม และนาฬิกิ าอาชญากรรม เพื่อ่� แสดงให้เ้ ห็น็ ถึงึ ภาพรวมของพื้้น� ที่ท่� ุกุ บก./ภ.จว. ที่ร่� ับั ผิดิ ชอบโดยเจ้า้ หน้า้ ที่่� มีีการปักั หมุุดสีีแสดงคดีีที่�เ่ กิดิ ขึ้น� บนแผนที่่� และนาฬิิกาอาชญากรรม ผู้บ�้ ริิหารระดัับ บช./ภ. ควรเฝ้า้ ดููกลุ่่�มคดีี ที่�่เกิิดขึ้�นว่่าคดีีเกิิดขึ้�นมากบริิเวณพื้้�นที่�่ใด ถนนสายใด ห้้วงเวลาใดมากที่�่สุุด และพิิจารณาสั่�งการให้้รถยนต์์ สายตรวจของ บก./ภ.จว. ออกตรวจเสริิมหรืือสนับั สนุุนพื้้น� ที่�ท่ ี่ม�่ ีเี หตุเุ กิิดขึ้น� มากดัังกล่า่ ว 2) ระดัับ บก./ภ.จว. จััดทำ�ำ แผนที่่�สัังเขปแสดงเขตพื้้�นที่่�รัับผิิดชอบ ตารางแสดงสถิิติิ คดีอี าญา และนาฬิกิ าอาชญากรรม เพื่อ่� แสดงภาพรวมของพื้้น� ที่ส่� ถานีที ี่ร่� ับั ผิดิ ชอบโดยเจ้า้ หน้า้ ที่ม่� ีกี ารปักั หมุดุ สีี แสดงคดีที ี่เ�่ กิดิ ขึ้น� บนแผนที่่� และนาฬิกิ าอาชญากรรม ผู้บ�้ ริหิ ารระดับั บก./ภ.จว. สามารถเฝ้า้ ดููกลุ่่�มคดีที ี่เ่� กิดิ ขึ้น� ว่า่ คดีีเกิิดขึ้�นมากบริิเวณพื้้�นที่่�ใด บริิเวณใด ถนนสายใด ห้้วงเวลาใดมากที่่�สุุด และพิิจารณาสั่�งการให้้มาตรการ ลงไปเพื่อ�่ ให้ผ้ ู้�้ ปฏิบิ ัตั ิิระดับั สถานีรี ับั ไปดำ�ำ เนินิ การ และควรมีกี ารตรวจสอบโดยมีกี ารจัดั ประชุมุ ชี้้แ� จงสถานภาพ

33 อาชญากรรมทุุกเดืือน หรืือเดืือนละ 2 ครั้�ง เพื่่�อตรวจสอบว่่าผู้�้ ปฏิบิ ัตั ิริ ะดับั สถานีีทำ�ำ ตามมาตรการที่�ส่ั่�งการไป หรืือไม่่ ได้ผ้ ลเพียี งใด 3) สน./สภ. จัดั ทำำ�แผนที่่�สังั เขปแสดงเขตพื้้�นที่ร่� ัับผิดิ ชอบ ตารางแสดงสถิิติิคดีีอาญา และ นาฬิิกาอาชญากรรม เพื่อ่� แสดงให้้เห็็นถึงึ ภาพรวมของพื้้น� ที่่ส� ถานีีที่ร�่ ับั ผิดิ ชอบโดยเจ้้าหน้า้ ที่�ป่ ัักหมุดุ สีีแสดงคดีี ที่เ่� กิดิ ขึ้น� บนแผนที่�่ และนาฬิกิ าอาชญากรรม ผู้บ้� ริหิ ารระดับั สถานีจี ะต้อ้ งเฝ้า้ ดููกลุ่่�มคดีที ี่เ�่ กิดิ ว่า่ เกิดิ มากบริเิ วณใด และห้้วงเวลาใดโดยให้้สายตรวจนำำ�มาตรการต่่าง ๆ มาใช้้ รวมทั้้�งให้้ตำำ�รวจชุุมชนสััมพัันธ์์ร่่วมปฏิิบััติิในการ แจกใบปลิิว แผ่่นพับั ประชาสัมั พัันธ์์ เพื่อ�่ ป้อ้ งกัันเหตุุ และให้น้ ำำ�ข้อ้ มููลต่่าง ๆ เช่่น พื้้�นที่่ล� ่อ่ แหลมที่ป�่ ระชาชน มีีความหวาดกลัวั อาชญากรรม มาประกอบการวิเิ คราะห์์สถานภาพอาชญากรรม เพื่อ่� นำ�ำ ไปปรับั แผนการตรวจ ของสายตรวจต่่อไป 5.4 แผนผัังแสดงการประเมิินผลงานของสายตรวจ โดยใช้้ระบบการให้้คะแนน 5.5 แฟ้้มแผนการตรวจ 5.6 แฟ้้มรายงานผลการปฏิิบัตั ิงิ านของสายตรวจ 5.7 แฟ้้มรายงานเหตุกุ ารณ์์ประจำำ�วััน 5.8 แฟ้้มรวบรวมนโยบาย ระเบีียบ คำ�ำ สั่่ง� ข้อ้ บัังคับั ต่า่ ง ๆ 5.9 สมุดุ ควบคุุมการปฏิิบัตั ิิหน้า้ ที่ข�่ องสายตรวจ 5.10 สมุุดส่่งมอบของร้อ้ ยเวร 20 5.11 สมุดุ รวบรวมข้้อมููลข่่าวสารอาชญากรรมของสายตรวจ 5.12 สมุุดบัันทึึกการตรวจยึดึ รถต้อ้ งสงสััย 5.13 บอร์ด์ ติิดประกาศ แจ้้งข่่าวสาร คำำ�สั่่�งระดม แผนการรับั เสด็็จ ฯลฯ 5.14 ข้้อมููลอิิเล็็กทรอนิิกส์์ที่�่เป็็นประโยชน์์ต่่องานสายตรวจ เช่่น กฎหมาย ความรู้�้ทั่�วไป แผนประทุษุ กรรมคนร้้าย ยุุทธวิิธีสี ายตรวจ ฯลฯ 5.15 จััดทำ�ำ ข้้อมููลหมายจัับและบุุคคลพ้้นโทษ และบุุคคลที่�่เกี่�ยวข้้องกัับอาชญากรรมให้้เป็็น ปัจั จุุบันั อยู่่�ตลอดเวลา 5.16 อื่�่น ๆ ที่เ่� ห็็นสมควรและเป็น็ ประโยชน์์ต่อ่ การปฏิบิ ััติงิ านสายตรวจ เช่่น ภาพแสดงผลงาน กระจกเงาสำำ�หรัับตรวจความเรีียบร้้อยของเครื่่�องแต่่งกาย 6. การวางแผนสายตรวจและแผนการตรวจ ลักั ษณะของแผนปฏิิบัตั ิิงานสายตรวจที่่ด� ีีควรประกอบด้้วยดัังนี้้� ก. มีกี ารวิเิ คราะห์ข์ ้อ้ มููลสถานภาพอาชญากรรมอย่่างแม่น่ ยำ�ำ ข. วิเิ คราะห์ข์ ้้อมููลจากสถิติ ิคิ ดีอี าญา ให้้ทราบถึงึ ความถี่่ � ช่่วงเวลา สถานที่่�เกิิดเหตุ ุ พฤติิการณ์์ แห่ง่ คดีแี ต่่ละประเภท ค. วิิเคราะห์ข์ ้อ้ มููลเชิิงรุุก - โดยรัับข้อ้ มููลความหวาดกลััวอาชญากรรมจากประชาชน - ข้้อมููลที่�ต่ ำ�ำ รวจพบจุุดล่่อแหลม จุุดเสี่ย� งต่่อการเกิดิ อาชญากรรม - ข้้อมููลจากสื่อ่� ต่่าง ๆ

34 ง. วิิเคราะห์์ปััจจััยแวดล้้อมในการเกิิดอาชญากรรม เช่่น ความหนาแน่่นประชากร กลุ่่�มบุุคคล ต่่าง ๆ ที่่อ� าจตกเป็น็ เหยื่อ่� แหล่่งท่อ่ งเที่�ย่ ว สถานบริกิ าร สถาบัันการเงินิ ศููนย์ก์ ารค้า้ ฯลฯ จ. มีกี ารกำำ�หนดเป้า้ หมายการปฏิิบัตั ิชิ ัดั เจนเป็็นรููปธรรมมากที่�ส่ ุดุ - เป้้าหมายด้้านการควบคุุมการเกิดิ ของคดีีอาญาประเภทต่า่ ง ๆ - เป้้าหมายด้า้ นการบริกิ ารให้้แก่่ประชาชน - เป้้าหมายด้้านการสร้้างความปลอดภััยในชีีวิิตและทรััพย์์สิินของประชาชน และลด ความหวาดกลัวั ต่่ออาชญากรรมของประชาชน - เป้้าหมายด้้านการประชาสััมพันั ธ์์และความเข้า้ ใจอันั ดีรี ะหว่า่ งประชาชนกับั สายตรวจ ฉ. มีีการกำำ�หนดวิธิ ีีปฏิิบัตั ิิตามแผนอย่า่ งชััดเจนและสัมั พันั ธ์์กัับสถานการณ์์ ช. มีกี ารกำำ�หนดวิธิ ีีการประเมินิ ผลในแต่่ละแผนปฏิบิ ััติิ การวางแผนปฏิิบััติิงานสายตรวจ สำ�ำ หรัับขั้น� ตอนต่่าง ๆ ของกระบวนการวางแผนงานสายตรวจควรมีดี ังั นี้้� - การกำำ�หนดวััตถุุประสงค์์ จุุดมุ่�งหมาย และเป้า้ หมาย - การประเมิินสถานการณ์์ปัจั จุุบันั - การรวบรวมและวิเิ คราะห์์ข้อ้ มููล - การวางแผนการตรวจ - การปฏิิบัตั ิติ ามแผน - การติิดตามผลการปฏิิบััติแิ ละแก้้ปัญั หา - การติิดตามและประเมิินผล 6.1 การกำำ�หนดวััตถุุประสงค์์ และเป้า้ หมายของแผนปฏิบิ ัตั ิิงานสายตรวจ ในการวางแผนนั้้�นสิ่่�งที่�่สำ�ำ คััญเป็็นอย่่างยิ่�งก็็คืือ วััตถุุประสงค์์และเป้้าหมาย ดัังนั้้�นจึึงจะขอ กล่า่ วถึึงวััตถุุประสงค์์และเป้้าหมายของแผนปฏิิบัตั ิิพอสัังเขป ดังั นี้้� วัตั ถุปุ ระสงค์ข์ องแผนปฏิบิ ัตั ินิ ั้้น� หมายถึงึ การจัดั กรอบความต้อ้ งการให้ช้ ัดั เจน และกำำ�หนด เป้า้ หมายเป็น็ รููปธรรมที่ส่� ามารถวััดและประเมินิ ผลได้้ การกำำ�หนดเป้า้ หมายจะต้อ้ งเหมาะสมไม่ต่ั้�งไว้้สููงเกินิ ไป จนผู้้�ปฏิบิ ััติิมองไม่่เห็็นทางว่่าจะสามารถปฏิิบัตั ิิให้บ้ รรลุุเป้้าหมายได้ ้ หรืือตั้ง� เป้้าหมายไว้้ต่ำ�ำ�เกินิ ไป จนผู้้�ปฏิิบัตั ิิ เห็น็ ว่่าไม่ท่ ้า้ ทายหรืือจููงใจให้้ปฏิิบัตั ิิ ในปััจจุุบัันหน่่วยงานสายตรวจบางหน่่วยกำำ�ลัังประสบปััญหาอย่่างหนัักเกี่�ยวกัับบทบาท ขัดั แย้ง้ อันั สืืบเนื่อ่� งจากการขาดวัตั ถุปุ ระสงค์ท์ ี่ช�่ ัดั เจนเฉพาะเจาะจงและเป้า้ หมายที่ว�่ ัดั ได้้ เช่น่ กำำ�หนดแผนปฏิบิ ัตั ิิ มีีวััตถุุประสงค์์ในการป้้องกัันการเกิิดขึ้�นของอาชญากรรม แต่่พอประเมิินผลการปฏิิบััติิกลัับให้้คะแนน การปฏิิบััติใิ นทางสืืบสวนจับั กุุมเป็็นหลััก เป็็นต้น้ ทั้้ง� ๆ ที่แ�่ นวทางปฏิบิ ัตั ิกิ ารตรวจป้้องกันั เหตุกุ ับั การสืืบสวน จับั กุุมจะขััดแย้ง้ กััน ดังั นั้้�น การวางแผนการตรวจจะต้้องคำ�ำ นึงึ ถึึงวััตถุุประสงค์ข์ องสายตรวจ ดัังต่่อไปนี้้� 1) เพื่�่อควบคุุมอาชญากรรมให้้เกิิดขึ้�นน้้อยที่่�สุุดและลดความหวาดกลััวต่่ออาชญากรรม ของประชาชน

35 2) เพื่�่อสร้้างภาพพจน์์และศรััทธาจากประชาชนให้้มีีความรู้้�สึึกว่่าได้้รัับความคุ้้�มครอง จากเจ้า้ หน้้าที่่�สายตรวจให้ป้ ลอดภัยั ในชีวี ิติ และทรััพย์ส์ ิินแล้ว้ อย่่างเต็ม็ ที่�่ 3) เพื่�อ่ สร้้างความมั่่�นใจในการปฏิบิ ัตั ิิหน้้าที่ข�่ องสายตรวจ 4) เพื่่�อสร้า้ งความสััมพันั ธ์์และความเข้้าใจอันั ดีีระหว่า่ งสายตรวจและประชาชน เป้้าหมายของแผนปฏิบิ ัตั ิิงานสายตรวจระดัับสถานีตี ำ�ำ รวจควรเป็็นดังั นี้้� - ลดสถิติ ิกิ ารเกิดิ คดีอี าญาโดยเฉพาะประเภทที่ส�่ ามารถป้อ้ งกันั ได้ใ้ ห้อ้ ยู่�ในระดับั ใกล้เ้ คียี ง เป้้าหมายของหน่่วยเหนืือ - ลดความหวาดกลััวอาชญากรรมของประชาชน - สามารถให้้บริกิ ารแก่่ประชาชนได้ท้ ุุกรููปแบบและต่่อเนื่อ�่ ง - มีีความสม่ำำ��เสมอในการพบปะประชาชน - การประชาสััมพัันธ์ก์ ับั ประชาชนทั่่�วไปได้้อย่่างทั่่ว� ถึึง 6.2 การประเมิินสถานการณ์์ปัจั จุุบััน ผู้บ้� ริหิ ารงานสายตรวจจะต้อ้ งทราบถึงึ สถานภาพอาชญากรรมและวิเิ คราะห์ถ์ ึงึ ความถี่่ต� ่า่ ง ๆ เช่น่ ลักั ษณะคดีี ข้อ้ หา สาเหตุกุ ารเกิดิ คดี ี จุดุ ที่เ�่ กิดิ เหตุ ุ ช่ว่ งวันั เวลา ตลอดจนแผนประทุษุ กรรมคนร้า้ ย และอื่น่� ๆ ที่�่เห็็นว่่าเป็็นประโยชน์์ ฯลฯ ได้้อย่่างชััดเจน ครบถ้้วน เพื่�่อเป็็นประโยชน์์ในการนำำ�มากำำ�หนดเป้้าหมาย และสามารถสำำ�รวจความรู้้�สึกึ ทัศั นคติ ิ ของประชาชนในการที่จ�่ ะได้ร้ ับั ความคุ้้�มครองให้ป้ ลอดภัยั จากอาชญากรรม ในแต่ล่ ะเขตพื้้น� ที่ด�่ ้ว้ ย นอกจากนี้้ผ� ู้บ�้ ริหิ ารจำ�ำ เป็น็ อย่า่ งยิ่ง� ที่จ่� ะต้อ้ งรู้แ�้ ละเข้า้ ใจถึงึ ลักั ษณะ และปริมิ าณทรัพั ยากร ทางการบริหิ าร อัันได้แ้ ก่่ บุคุ ลากรสายตรวจ อุุปกรณ์์เครื่�่องมืือเครื่อ�่ งใช้้ของสายตรวจเป็็นอย่า่ งดีีด้้วย เพื่่อ� จัดั สายตรวจและแบ่ง่ เขตพื้้น� ที่ต�่ รวจให้้สอดคล้อ้ งกับั สถานการณ์์ด้า้ นคดีอี าญาและด้า้ นความรู้�้ สึกึ ปลอดภัยั ในชีวี ิติ และทรััพย์ส์ ินิ ของประชาชนในแต่ล่ ะเขตพื้้น� ที่�่ นอกจากนี้้�แล้้วยัังต้้องประเมิินสถานภาพอาชญากรรมเชิิงรุุกเพื่�่อพยากรณ์์ว่่าน่่าจะเกิิด อาชญากรรมในพื้้น� ที่่�ใดอีีกด้ว้ ย 6.3 ขั้้น� ตอนการรวบรวม และวิเิ คราะห์์ข้้อมููล ขั้น� ตอนการรวบรวมข้อ้ มููลข่า่ วสารต่า่ ง ๆ ที่เ�่ กี่ย� วข้อ้ งอย่า่ งมีรี ะบบและเป็น็ มาตรฐาน ถืือเป็น็ เทคนิคิ สำ�ำ คัญั ประการหนึ่่ง� ซึ่่ง� จะสามารถทำ�ำ ให้ข้ั้�นตอนต่า่ ง ๆ ดำำ�เนินิ ไปด้ว้ ยความถูกู ต้อ้ ง ประหยัดั และรวดเร็ว็ แล้้วนำำ�ข้อ้ มููลดังั กล่า่ วนั้้น� มาวิเิ คราะห์์ปรับั ใช้้ในการวางแผนป้อ้ งกันั อาชญากรรมอย่า่ งรอบคอบ รััดกุมุ ซึ่่ง� อาจ สรุุปข้้อมููลที่่เ� ป็็นประโยชน์์ได้้ดัังนี้้� 6.3.1 สถิิติิคดีีที่่�พนัักงานสอบสวนได้้รัับการร้้องทุุกข์์จากประชาชน โดยนำำ�ข้้อมููลนี้้� มาทำำ�การวิเิ คราะห์์ แล้ว้ ทำ�ำ การเปรียี บเทียี บประเภทคดีี การเพิ่่ม� ลดของคดี ี อัตั ราส่ว่ นร้อ้ ยละต่า่ ง ๆ ด้ว้ ยกรรมวิธิ ีี ทางสถิิติิศาสตร์์ เพื่�่อให้้ทราบถึึงสถานภาพอาชญากรรมในเขตพื้้�นที่�่รัับผิิดชอบว่่าหน่่วยสามารถดำ�ำ เนิินการ ให้บ้ รรลุเุ ป้า้ หมายได้ห้ รืือไม่่ การวิเิ คราะห์เ์ ปรียี บเทียี บนี้้จ� ะต้อ้ งดำำ�เนินิ การให้ท้ ันั สมัยั ทันั ต่อ่ เหตุกุ ารณ์อ์ ยู่�เสมอ อาจแบ่ง่ เป็็นช่ว่ งเวลาได้้ดังั นี้้�

36 6.3.1.1 การวิิเคราะห์เ์ ปรีียบเทีียบคดีี (ทุกุ 10 วััน นับั แต่่วันั ที่�่ 1 ของทุุกเดืือน) 6.3.1.2 การวิิเคราะห์เ์ ปรียี บเทีียบคดีรี ะหว่่างเดืือนต่อ่ เดืือน 6.3.1.3 การวิิเคราะห์์เปรียี บเทียี บคดีรี ะหว่่างปีตี ่่อปีี โดยสรุุปแล้้วการวิิเคราะห์ส์ ามารถแบ่ง่ ตามวัตั ถุุประสงค์์ได้ ้ 3 แนวทาง คืือ 1) การวิิเคราะห์์เพื่่�อทราบแนวโน้้มของคดีีที่�่เกิิดขึ้�น ซึ่่�งเป็็นการเปรีียบเทีียบ ในช่่วงเวลาที่�่ต่่อเนื่่�องใกล้้เคีียงกััน เช่่น สถิิติิการเกิิดเดืือนมกราคม 2561 เปรีียบเทีียบกัับเดืือนกุุมภาพัันธ์์ 2561 หรืือไตรมาสสุดุ ท้า้ ยของปี ี 2560 เปรียี บเทียี บกับั ไตรมาสแรกของปี ี 2561 เพื่อ่� ทราบว่า่ คดีมี ีแี นวโน้ม้ ที่่�ลดลงหรืือเพิ่่�มขึ้้�นอย่่างไร 2) การวิิเคราะห์์เพื่่�อเปรีียบเทีียบกัับเป้้าหมายที่่�ตั้�งไว้้ ได้้แก่่ การเปรีียบเทีียบ ด้า้ นการเกิิดและการจัับกุุมของกลุ่่�มคดีตี ่่าง ๆ ตามที่่�หน่ว่ ยเหนืือได้้กำ�ำ หนดไว้้ 3) การวิิเคราะห์์เพื่�่อการวางแผนในการป้้องกัันรายคดีี ซึ่�่งหมายถึึงการวิิเคราะห์์ รููปแบบ/แบบแผนประทุุษกรรมคนร้้ายเป็็นคดีี ๆ ไป เช่่น วิิเคราะห์์คดีีฆ่่า, คดีีลัักทรััพย์์, คดีีลัักยานพาหนะ เป็น็ ต้น้ เพื่อ่� ให้ท้ ราบถึงึ ลักั ษณะย่อ่ ย เช่น่ ผลที่เ�่ กิดิ กับั ผู้เ้� สียี หาย ประเภทคนร้า้ ย ลักั ษณะ/ตำำ�หนิริ ููปพรรณคนร้า้ ย ยานพาหนะที่ค�่ นร้า้ ยใช้้ อาวุธุ ที่ใ่� ช้ ้ ทรัพั ย์ส์ ินิ ที่เ่� สียี หาย เป็น็ ต้น้ และวิเิ คราะห์เ์ พื่อ�่ ทราบความถี่่ท� ี่เ่� กิดิ ขึ้น� ในแต่ล่ ะ สถานที่ �่ ช่ว่ งเวลา ซึ่่�งจะนำำ�มาวางแผนป้้องกัันคดีีให้้เกิิดประสิิทธิิภาพมากที่�ส่ ุุด 6.3.2 ข้้อมููลข่่าวสารอื่่�น ๆ 6.3.2.1 ข้้อมููลข่่าวสารโดยตรง ได้้แก่่ ข้้อมููลข่่าวสารที่�่ได้้รัับแจ้้งโดยตรงจาก สื่อ�่ ข้อ้ มููล หรืือแหล่ง่ ข้อ้ มููลโดยตรง เช่น่ ข้อ้ มููลที่ไ�่ ด้ร้ ับั จากการร้อ้ งเรียี นของประชาชนทั้้ง� จากโทรศัพั ท์์ เอกสาร หรืือ มาร้อ้ งเรียี นกับั เจ้า้ หน้า้ ที่ต่� ำ�ำ รวจด้ว้ ยตนเอง ข้อ้ มููลที่ไ่� ด้ร้ ับั จากการซักั ถามขยายผลจากผู้�้ ต้อ้ งหา หรืือผู้้�ต้อ้ งสงสัยั ข้้อมููลที่�ไ่ ด้ร้ ับั จากการไปเยี่�ยมเยีียนประชาชน ฯลฯ เป็็นต้้น 6.3.2.2 ข้้อมููลข่่าวสารโดยอ้้อม ได้้แก่่ ข้้อมููลข่่าวสารที่่�ได้้รัับแจ้้งจากสื่�่อข้้อมููล หรืือแหล่่งข้้อมููลโดยอ้้อม เช่่น ข้้อมููลแลกเปลี่่�ยนข่่าวสารที่่�ได้้ลงตีีพิิมพ์์ในหนัังสืือพิิมพ์์ ข้้อมููลทางรายการ วิทิ ยุุกระจายเสีียง ข้้อมููลแลกเปลี่่�ยนข่่าวสารอาชญากรรมระหว่่างท้้องที่่�ต่่าง ๆ ข้้อมููลทาง social network เป็็นต้น้ 6.3.2.3 ข้อ้ มููลได้จ้ ากการตรวจสังั เกตของตำำ�รวจที่พ่� ิจิ ารณาเห็น็ ว่า่ พื้้น� ที่ใ�่ ดเป็น็ พื้้น� ที่�่ ล่่อแหลมต่อ่ การเกิดิ อาชญากรรม รวมทั้้�งข้อ้ มููลจากประชาชนที่�แ่ จ้้งความหวาดกลััวภัยั อาชญากรรม ณ จุุดใด 6.3.3 นาฬิกิ าอาชญากรรม โดยนำำ�ข้อ้ มููลด้า้ นสถิติ ิคิ ดีตี ่า่ ง ๆ มากำ�ำ หนดเป็น็ จุดุ ด้ว้ ยเครื่อ�่ งหมาย ต่่าง ๆ บนนาฬิิกาจำ�ำ ลอง ซึ่่�งได้้จััดทำ�ำ ขึ้้�นเพื่่�อจะได้้ให้้ผู้�้ ปฏิิบััติิรู้�้ ช่่วงเวลาที่่�คดีีเกิิดขึ้�น รููปประเภทคดีีที่่�เกิิดขึ้�น ในช่่วงเวลานั้้น� ๆ รู้�้ ว่่าในเขตตรวจใดมีีคดีีปัญั หาใดเกิดิ ขึ้�น ความถี่่�ของช่ว่ งเวลาที่เ�่ กิิดเหตุุ 6.3.4 แผนที่่�สัังเขป แสดงเขตพื้้�นที่่�รัับผิิดชอบของหน่่วย จััดแบ่่งเขตตรวจย่่อยในพื้้�นที่่� ตลอดจนผู้้�รัับผิิดชอบในเขตตรวจย่่อยนั้้น� ๆ โดยกำ�ำ หนดด้ว้ ยเครื่อ�่ งหมายคดีตี ่า่ ง ๆ เพื่อ�่ จะได้ท้ ราบถึงึ บริเิ วณ และสภาพสถานที่่�เกิิดเหตุุ ความถี่่�ของการตรวจบริเิ วณที่เ�่ กิิดเหตุุ 6.3.5 ข้้อมููลคดีีที่่�เป็็นปััญหาเฉพาะพื้้น� ที่่� เพื่�่อนำำ�มาเป็็นข้้อมููลในการป้้องกัันอาชญากรรม ตามสถานการณ์์ (Situational Crime Prevention)

37 6.3.6 ข้้อมููลท้้องถิ่�น ได้้แก่่ ข้้อมููลที่�่เกี่�ยวข้้องในการปฏิิบััติิงาน เช่่น ร้้านค้้าทอง สถานบริิการ ร้า้ นเสริมิ สวย โรงเรียี น หมู่่�บ้า้ นจััดสรร ธนาคาร บ้้านพักั บุคุ คลสำำ�คััญ ย่า่ นธุรุ กิจิ ชุมุ ชนแออััด โรงรับั จำำ�นำำ� โรงพยาบาล คลิินิิก สถานที่่ท� ำำ�การของรััฐ หรืือรัฐั วิสิ าหกิจิ ฯลฯ ว่่ามีคี วามล่่อแหลมต่่อการเกิดิ ปััญหาอาชญากรรมอย่่างไร เพื่�่อประโยชน์์ในการพิิจารณาวางแผนการตรวจและเป็็นข้้อมููลให้้สายตรวจ เข้า้ ดำำ�เนิินการควบคุุมอาชญากรรมโดยเฉพาะสถานที่ท่� ี่่�มีีความล่อ่ แหลมต่อ่ อาชญากรรมสููงต่อ่ ไป 6.3.7 ระเบีียบ นโยบาย หรืือคำำ�สั่่�งของผู้�้ บัังคัับบััญชาในส่่วนที่่�เกี่�ยวข้้องกัับสายตรวจ ซึ่ง�่ ผู้้บ� ริิหารจะต้อ้ งดำำ�เนินิ การรวบรวม และสามารถนำ�ำ ออกมาใช้ป้ ระชุมุ ชี้้�แจงให้ก้ ับั เจ้้าหน้า้ ที่�ต่ ำำ�รวจสายตรวจ ได้้รัับทราบและถืือปฏิิบััติิโดยเคร่่งครััด โดยอาจจััดทำำ�เป็็นบอร์์ดปิิดไว้้ในห้้องปฏิิบััติิการสายตรวจ และเก็็บ รัักษาต้น้ ฉบัับไว้ใ้ นตู้้�เก็็บเอกสาร ซึ่่ง� หากจะต้้องนำำ�มาอ้้างอิงิ การดำ�ำ เนิินการใด ๆ ก็็อาจสามารถนำ�ำ ออกมาใช้้ได้้ อย่า่ งทัันท่่วงทีี 6.3.8 ข้อ้ มููลอื่่�น ๆ ที่่เ� กี่�ยวข้้องอันั ได้แ้ ก่่ ข้อ้ มููลที่่ไ� ด้้จากการวิเิ คราะห์์โครงการเฉพาะเรื่อ่� ง เกี่ย� วข้อ้ ง เช่่น จากโครงการศึึกษาวิจิ ัยั ของนักั ศึึกษา ภาคเอกชน หรืือหน่ว่ ยงานของรัฐั ที่เ�่ กี่ย� วข้อ้ งกับั สายตรวจ ข้้อมููลเกี่ย� วกัับอาชญากรรม แฟ้้มบุุคคลที่่�มีพี ฤติิการณ์์น่า่ ติดิ ตาม 6.4 การพยากรณ์์เหตุกุ ารณ์อ์ าชญากรรม ในการวางแผนควบคุมุ อาชญากรรมจะต้อ้ งให้ค้ วามสำ�ำ คัญั เกี่ย� วกับั อาชญากรรม ซึ่ง่� เกี่ย� วพันั กับั พื้้�นฐานการดำำ�รงชีีวิิตของประชาชนเป็็นสำ�ำ คััญ ซึ่�่งนอกจากจะส่่งผลถึึงความหวาดกลััวและหวาดระแวงภััย ต่อ่ อาชญากรรมแล้ว้ ยังั เป็น็ ความรู้้�สึกึ ขมขื่น�่ สููญเสียี หมดหวังั และท้อ้ แท้้ และร้า้ ยที่ส่� ุดุ คืืออาจหมดความเชื่อ�่ มั่น� ต่อ่ ประสิิทธิิภาพการปฏิิบััติิงานของเจ้้าหน้้าที่ต�่ ำ�ำ รวจ การวางแผนจะต้้องวิิเคราะห์์สถานภาพอาชญากรรมเชิิงรุุกและการพยากรณ์์เหตุุการณ์์ สถานภาพอาชญากรรม เช่น่ การคาดการณ์ว์ ่า่ ในวันั ต่อ่ ไป สัปั ดาห์ห์ น้า้ เดืือนหน้า้ หรืือปีหี น้า้ น่า่ จะมีคี ดีปี ระเภทใด เกิิดขึ้�นบ้้าง เกิิดที่�่ใด เวลาใด กลุ่่�มคนร้้ายน่่าจะเป็็นใคร วิิธีีการและมููลเหตุุเป็็นอย่่างไร และบุุคคลกลุ่่�มใด น่า่ จะตกเป็น็ เหยื่อ่� ของอาชญากรรมที่ค�่ าดว่า่ น่า่ จะเกิดิ ขึ้น� ซึ่ง่� ข้อ้ มููลเหล่า่ นี้้ถ� ืือเป็น็ ข้อ้ มููลที่ส�่ ำ�ำ คัญั ยิ่ง� ต่อ่ การระดม สรรพกำ�ำ ลังั การวางแผน การจัดั สายตรวจการกำ�ำ หนดมาตรการที่เ�่ หมาะสม รวมทั้้ง� การประชาสัมั พันั ธ์ใ์ ห้ป้ ระชาชน กลุ่่�มที่น�่ ่า่ จะตกเป็น็ เหยื่อ่� อาชญากรรม (Crime Victim) ได้ท้ ราบถึงึ แนวโน้ม้ ดังั กล่า่ วเพื่อ�่ หลีกี เลี่ย� งอาชญากรรม เช่่นขณะนี้้�เป็็นวัันที่่� 10 มีี.ค. 2561 ซึ่�่งการวิิเคราะห์์สถานภาพอาชญากรรมในระหว่่าง วัันที่�่ 16-31 มีี.ค. 2561 ปรากฏว่่าคดีีประเภทลัักทรััพย์์รถยนต์์และรถจัักรยานยนต์์เกิิดขึ้�นค่่อนข้้างสููง (โดยมีีรายละเอีียดทั้้ง� สถานที่�แ่ ละช่่วงเวลาที่�่เกิดิ เหตุ)ุ ฉะนั้้น� การวางแผนการตรวจในช่ว่ ง 16-31 มีี.ค. 2561 ผู้�้บริิหารงานสายตรวจก็็จะต้้องพยากรณ์์ว่่าน่่าจะมีีคดีีประเภทดัังกล่่าวสููงขึ้ �น จึึงต้้องวางแผนและจััดกำำ�ลััง สายตรวจออกลาดตระเวนตรวจตราบ่อ่ ยครั้ง� และถี่ข�ึ้�น ทั้้ง� ยังั ต้้องประชาสัมั พันั ธ์ใ์ ห้ผ้ ู้ใ้� ช้้รถเพิ่่�มความระมััดระวััง ในการดููแลรักั ษายานพาหนะ อย่า่ งไรก็ต็ ามจะเห็น็ ว่า่ การวิเิ คราะห์ส์ ถานภาพอาชญากรรมเชิงิ รุกุ และการพยากรณ์อ์ าชญากรรม เป็็นหลัักการที่�่ยอมรัับได้้ เป็็นการดำ�ำ เนิินการทางสถิิติิอย่่างมีีเหตุุผล ซึ่�่งถ้้ากระทำำ�โดยอาศััยเทคโนโลยีีใหม่่ ช่ว่ ยด้้วยแล้ว้ ก็็ย่อ่ มทำำ�ให้้เกิดิ ประสิิทธิิภาพยิ่่�ง

38 7. การจัดั ผลััดสายตรวจ เป็น็ การกล่า่ วถึงึ ความสัมั พันั ธ์ร์ ะหว่า่ งชุดุ ปฏิบิ ัตั ิกิ ารสายตรวจ ระยะเวลาในการตรวจ การจัดั สายตรวจ ประจำ�ำ เขตตรวจ และการพััฒนางานสายตรวจ เฉพาะที่�เ่ กี่�ยวข้อ้ งกับั ความสัมั พันั ธ์ข์ องชุุดปฏิบิ ััติกิ ารสายตรวจ ระยะเวลาในการตรวจ และการจััดสายตรวจประจำำ�เขตตรวจ การจัดั สายตรวจเพื่อ�่ ให้ท้ ำ�ำ งานได้เ้ ต็ม็ ประสิทิ ธิภิ าพ ควรคำ�ำ นึงึ ถึงึ ชั่ว� โมงการทำำ�งาน โดยเทียี บเคียี งกับั มาตรฐานของ กพ. และกฎหมายแรงงาน มาตรฐานของ กพ. เวลามาตรฐานของเจ้า้ หน้้าที่ห�่ นึ่่ง� อััตราต่่อการทำ�ำ งานหนึ่่�งปีี - เท่่ากัับ 230 วันั /ปีี X 6 ชั่่ว� โมง/วััน = 1,380 ชั่่ว� โมง/ปีี มาตรฐานของกฎหมายแรงงาน สััปดาห์ล์ ะไม่เ่ กินิ 48 ชั่่�วโมง - เท่่ากัับ 192 ชั่่�วโมง/เดืือน เท่่ากัับ 2,304 ชั่่�วโมง/ปีี ในปัจั จุบุ ัันมีีการจััดชุดุ ปฏิบิ ััติกิ ารสายตรวจทั้้ง� ระบบ 2 ชุดุ ปฏิบิ ัตั ิกิ าร 3 ชุุดปฏิบิ ัตั ิกิ าร และ 4 ชุดุ ปฏิิบััติกิ าร ตามตััวอย่่างการจััดเวรเจ้า้ หน้า้ ที่่�สายตรวจดังั นี้้� ตารางที่่� 1 การจัดั หน้้าที่�่สายตรวจแบบ 2 ชุุดปฏิบิ ััติกิ าร วันั ที่ป�่ ฏิิบััติิ ผลััดดึึก ผลััดเช้้า ผลััดเย็น็ พักั 00.01-08.00 น. 08.01-16.00 น. 16.00-24.00 น. 1,5 สลับั กันั พักั 2,6 ชุุดที่่� 1 ชุุดที่่� 1 ชุุดที่�่ 1 วันั เว้้นวััน 3,7 ชุุดที่�่ 2 ชุุดที่�่ 2 ชุุดที่�่ 2 4,8 ชุุดที่�่ 1 ชุดุ ที่่� 1 ชุดุ ที่่� 1 ชุดุ ที่�่ 2 ชุุดที่�่ 2 ชุุดที่�่ 2 ตารางที่่� 2 การจัดั หน้้าที่ส่� ายตรวจแบบ 3 ชุุดปฏิบิ ัตั ิิการ วัันที่ป�่ ฏิิบััติิ ผลััดดึึก ผลัดั เช้้า ผลััดเย็น็ พััก 00.01-08.00 น. 08.01-16.00 น. 16.00-24.00 น. 1,5 พััก 2,6 ชุุดที่่� 1 ชุุดที่่� 2 ชุดุ ที่�่ 3 ชุุดละ 16 ชั่่ว� โมง 3,7 ชุุดที่่� 1 ชุดุ ที่่� 2 ชุุดที่�่ 3 4,8 ชุุดที่�่ 1 ชุุดที่่� 2 ชุดุ ที่่� 3 ชุดุ ที่�่ 1 ชุุดที่่� 2 ชุุดที่่� 3

39 ตารางที่่� 3 การจััดหน้้าที่�ส่ ายตรวจแบบ 4 ชุุดปฏิบิ ัตั ิิการ วันั ที่ป�่ ฏิิบััติิ ผลััดดึึก ผลัดั เช้้า ผลัดั เย็น็ พักั 00.01-08.00 น. 08.01-16.00 น. 16.00-24.00 น. ชุุดละ 24 ชั่่�วโมง 1,5 2,6 ชุุดที่่� 1 ชุุดที่่� 2 ชุดุ ที่่� 3 ชุุดที่�่ 4 3,7 ชุุดที่่� 4 ชุดุ ที่�่ 1 ชุดุ ที่�่ 2 4,8 ชุุดที่�่ 3 ชุดุ ที่่� 4 ชุดุ ที่�่ 1 ชุุดที่่� 3 ชุดุ ที่่� 2 ชุุดที่่� 3 ชุุดที่่� 4 ชุดุ ที่่� 2 ชุดุ ที่�่ 1 เมื่อ่� นำำ�การจัดั เจ้้าหน้้าที่�่สายตรวจรููปแบบต่า่ ง ๆ มาคำำ�นวณหาชั่�วโมงการทำ�ำ งาน จะได้ข้ ้้อมููลดัังนี้้� ตารางเปรีียบเทีียบชั่่ว� โมงการทำำ�งานของผู้้ป� ฏิิบัตั ิงิ านสายตรวจ หน้้าที่�่/การจััดเวร ชั่่ว� โมงการทำำ�งาน (เฉลี่่�ย) งานธุุรการ 176 ชม./เดืือน 192 ชม./เดืือน เวร 4 ชุุดปฏิิบััติิการ เข้้าเวร 8 ชม. พััก 24 ชม. 248 ชม./เดืือน เวร 3 ชุุดปฏิิบัตั ิกิ าร เข้า้ เวร 8 ชม. พััก 16 ชม. 360 ชม./เดืือน เวร 2 ชุดุ ปฏิบิ ััติกิ าร เข้า้ เวรวันั เว้น้ วันั ดังั นั้้น� การจัดั ชุดุ ปฏิบิ ัตั ิกิ ารและชั่ว� โมงการทำ�ำ งานที่เ�่ หมาะสม คืือ จัดั 4 ชุดุ ปฏิบิ ัตั ิกิ าร ปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่่� ผลัดั ละ 8 ชั่่ว� โมง 8. ขั้้น� ตอนการปฏิบิ ััติกิ ่่อนออกตรวจ ก่่อนที่�่นำำ�ไปสู่่�ขั้้�นตอนในการปฏิิบััติิ หััวหน้้างานป้้องกัันปราบปราม สวป. และ รอง สวป. (ที่ท่� ำำ�หน้า้ ที่ห่� ัวั หน้า้ สายตรวจ) จะต้อ้ งดำ�ำ เนินิ กรรมวิธิ ีเี ตรียี มการให้แ้ ก่เ่ จ้า้ หน้า้ ที่ต�่ ำำ�รวจสายตรวจก่อ่ นออกปฏิบิ ัตั ิิ หน้า้ ที่ใ�่ ห้เ้ รียี บร้อ้ ย ทั้้ง� นี้้เ� พื่อ�่ สร้า้ งความพร้อ้ ม ความกระตืือรืือร้น้ ในการปฏิบิ ััติงิ าน และสร้า้ งความสัมั พันั ธ์อ์ ัันดีี ระหว่า่ งผู้้�บัังคับั บัญั ชากับั ผู้้ใ� ต้้บัังคับั บััญชา สำ�ำ หรัับการเตรีียมการจะแบ่่งออกเป็น็ 2 ลักั ษณะคืือ 8.1 การตรวจความพร้อ้ มนอกห้อ้ งปฏิบิ ัตั ิกิ ารสายตรวจ ตำ�ำ รวจสายตรวจจะต้้องมาพร้้อมกัันที่�่สถานีีตำำ�รวจก่่อนเวลาปฏิิบััติิ อย่่างน้้อย 15 นาทีี เพื่�อ่

40 8.1.1 ตรวจสอบจำำ�นวนเจ้า้ หน้า้ ที่ต�่ ำำ�รวจผู้้�ปฏิบิ ัตั ิิ เพื่อ�่ ให้ท้ ราบว่า่ มาปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่ค่� รบหรืือไม่่ ถ้า้ ไม่ค่ รบ หัวั หน้า้ สายตรวจ หรืือ สวป. จะได้พ้ ิจิ ารณาจัดั กำ�ำ ลังั ให้เ้ หมาะสมแก่ก่ ารออกปฏิบิ ัตั ิิ และจะได้พ้ ิจิ ารณา ข้้อบกพร่่องผู้ท�้ ี่่�ไม่่มาปฏิิบัตั ิหิ น้า้ ที่่� 8.1.2 ตรวจสอบและเตรีียมอุปุ กรณ์ต์ ่า่ ง ๆ ทั้้ง� ของส่่วนตััวและส่่วนรวม เช่่น อาวุุธ วิทิ ยุุ สื่�่อสาร ยานพาหนะ ไฟฉาย กุญุ แจมืือ ฯลฯ ตลอดจนความเรีียบร้อ้ ยของเครื่่�องแต่ง่ กาย และความเรียี บร้อ้ ย ของร่า่ งกายด้ว้ ย เช่่น ทรงผม หนวด เครา เป็็นต้้น 8.2 การบรรยายสรุุปในห้อ้ งปฏิิบัตั ิกิ ารสายตรวจ เมื่�อ่ ดำ�ำ เนินิ การตามข้้อ 1 เรีียบร้้อยแล้ว้ หััวหน้า้ สายตรวจจะต้อ้ งให้้มีีการดำำ�เนินิ การดัังนี้้� 8.2.1 ตรวจสอบรายละเอีียดของแผนการตรวจ แผนการปฏิิบัตั ิพิ ิิเศษต่่าง ๆ 8.2.2 ตรวจรัับเอกสารทุุกประเภทที่่�จะต้้องนำ�ำ มาติิดตััวขณะออกตรวจ เช่่น แบบฟอร์์ม การเยี่ย� มเยีียนประชาชน แผนการตรวจ แผนการปฏิบิ ััติพิ ิเิ ศษ สมุดุ พกประจำำ�ตัวั เป็น็ ต้้น 8.2.3 หัวั หน้า้ สายตรวจจะประชุมุ ชี้้�แจงในสิ่่ง� ต่อ่ ไปนี้้� 1) สถานภาพอาชญากรรมในรอบ 24 ชม. ที่่�เกิิดขึ้�นภายในเขตท้้องที่�่รวมทั้้�ง ท้้องที่�่อื่่�น ๆ ที่่�ติิดต่่อหรืือใกล้้กััน เพื่�่อสายตรวจจะได้้รัับทราบความเป็็นไปเกี่�ยวกัับอาชญากรรมรอบ ๆ ตััว ก่่อนออกปฏิบิ ัตั ิิหน้้าที่�่ 2) เน้น้ ย้ำ�ำ�การปฏิิบัตั ิติ ามแผนการตรวจ เพื่อ่� ให้ส้ ายตรวจปฏิิบัตั ิติ ามแผนให้ถ้ ูกู ต้อ้ ง ซึ่ง�่ ในการเน้น้ ย้ำ�ำ�นี้้� หากมีภี ารกิจิ พิเิ ศษที่�ต่ ้อ้ งให้ส้ ายตรวจปฏิบิ ัตั ิจิ ะได้ส้ั่ง� การให้ส้ ายตรวจเขียี นหมายเหตุลุ งไว้ใ้ น แผนการตรวจนั้้น� และนอกจากนี้้ย� ังั สามารถเน้น้ ย้ำ��ำ สิ่่ง� ที่น�่ ่า่ สนใจเป็น็ พิเิ ศษ เพื่อ่� ให้ส้ ายตรวจสนใจขณะออกตรวจ ไปในเขตรับั ผิดิ ชอบ เช่น่ ให้ส้ ายตรวจหารถแท็ก็ ซี่ห� มายเลขทะเบียี น 6ท-2267 ซึ่ง�่ ถูกู คนร้า้ ยชิงิ ไปเมื่อ�่ คืืนที่แ่� ล้ว้ และคาดว่่าคนร้้ายคงนำำ�มาจอดทิ้้ง� ไว้ท้ ี่ใ�่ ดที่�ห่ นึ่่�ง เพื่่�อสายตรวจรับั ทราบที่�จ่ ะออกตรวจสัังเกตขณะปฏิบิ ัตั ิิหน้้าที่�่ เป็น็ ต้น้ 3) ตรวจสอบข่่าวต่่าง ๆ จากสมุุดรัับคำำ�ร้้องเรีียน เพื่�่อดููว่่ามีีข่่าวใดน่่าสนใจ และเป็็นการเร่่งด่ว่ นที่�่จะต้อ้ งให้้สายตรวจไปตรวจสอบหรืือไปดำ�ำ เนิินการ ก็ส็ั่ง� การไป 4) ให้้ความรู้�้เกี่�ยวกัับยุุทธวิิธีีตำ�ำ รวจใหม่่ที่�่น่่ารู้้� รวมทั้้�งความรู้้�รอบตััวที่่�จำำ�เป็็น แก่ส่ ายตรวจ 5) สอบถามปััญหาข้้อขััดข้้องในการปฏิบิ ัตั ิหิ น้า้ ที่�่ต่า่ ง ๆ สิ่ง� จำำ�เป็็นที่�ใ่ ช้้เป็น็ ข้อ้ มููลในการอบรมชี้้แ� จงสายตรวจดัังกล่า่ วข้้างต้้น ได้้แก่่ - รายงานเหตุุการณ์์ประจำำ�วันั - สมุุดรับั คำำ�ร้อ้ งเรีียน - คำ�ำ สั่่ง� ข่า่ วสาร ที่่ส� ายตรวจควรทราบ นอกจากการอบรมชี้้แ� จงแล้ว้ หัวั หน้า้ สายตรวจยังั ต้อ้ งตรวจสอบสมุดุ พกประจำำ�ตัวั สายตรวจ ซึ่ง�่ มีคี วามจำำ�เป็น็ ต้อ้ งมีตี ิดิ ตัวั ตลอดเวลา เพื่อ่� ใช้จ้ ดบันั ทึกึ เหตุกุ ารณ์แ์ ละคำำ�สั่่ง� ต่า่ ง ๆ ของผู้�้ บังั คับั บัญั ชา และควร ตรวจสอบความพร้อ้ มของอาวุธุ ที่จ่� ะใช้ใ้ นการปฏิบิ ัตั ิวิ ่า่ พร้อ้ มหรืือไม่่ เมื่อ�่ ทุกุ อย่า่ งเรียี บร้อ้ ยก็ป็ ล่อ่ ยให้ส้ ายตรวจ ออกปฏิบิ ััติิหน้้าที่ไ�่ ด้้

41 การปฏิบิ ััติขิ ณะออกตรวจ (PROCESS) 1. รููปแบบของการออกตรวจ 1.1 การจัดั สายตรวจเข้า้ ปฏิบิ ัตั ิงิ านให้ต้ รงกับั ขีดี ความสามารถ ดังั ได้ก้ ล่า่ วมาแล้ว้ ว่า่ ภารกิจิ นี้้� คืือ งานสายตรวจ การพิิจารณาว่่าสมควรจะจััดสายตรวจประเภทใด เช่่น สายตรวจรถยนต์์ สายตรวจ รถจัักรยานยนต์์ สายตรวจเดิินเท้้า สายตรวจเรืือยนต์์ หรืือสายตรวจจักั รยาน ฯลฯ เข้้าปฏิบิ ััติหิ น้า้ ที่ �่ ณ จุุดใด เวลาใดนั้้�นจะต้้องพิิจารณาทั้้�งสภาพท้้องที่�่ สถานภาพทางอาชญากรรม และขีีดความสามารถของสายตรวจ ประเภทนั้้�น ๆ ประกอบกัันเป็็นสำำ�คััญ ซึ่�่งถ้้าจััดสายตรวจเข้้าปฏิิบััติิงานไม่่ถููกประเภทและไม่่สอดคล้้องกัับ สภาพท้้องที่�่แล้้วก็็คงจะมีีแต่่การสููญเปล่า่ ซ้ำำ��ร้า้ ยอาจได้้รับั ความเสียี หายเกิดิ อัันตรายแก่ส่ ายตรวจนั้้�นเองด้ว้ ย สำำ�หรับั ข้้อควรพิิจารณาของสายตรวจแต่่ละประเภทโดยเฉพาะจุุดอ่่อน จุดุ แข็ง็ 1.2 การจัดั รููปแบบออกตรวจ ในการกำ�ำ หนดแผนให้ส้ ายตรวจออกตรวจตราป้อ้ งกันั เหตุนุ ั้้น� อาจกำำ�หนดรููปแบบในการ ออกตรวจได้้หลายแบบ ทั้้�งนี้้�ขึ้�นอยู่่�กัับสภาพแวดล้้อม กำ�ำ ลัังพล เครื่�่องอุุปกรณ์์ ยานพาหนะ และสถานภาพ อาชญากรรม รููปแบบดัังกล่่าวได้แ้ ก่่ 1.2.1 การตรวจประจำำ�เขต คืือ การจััดสายตรวจ ตรวจตรารัับผิิดชอบประจำำ�ในเขต ตรวจใดเขตตรวจหนึ่่�งตลอดเวลาการปฏิิบัตั ิหิ น้้าที่�่ การตรวจแบบนี้้ � สายตรวจสามารถตรวจตราได้้อย่า่ งทั่่�วถึงึ เพราะประจำำ�อยู่�ในเขตตรวจเป็็นเวลานาน และสามารถสร้้างความคุ้้�นเคยกัับประชาชนในพื้้�นที่่�ได้้เป็็นอย่่างดีี แต่่อย่่างไรก็็ตามการตรวจประจำ�ำ เขตอาจมีีข้้อเสีีย กล่่าวคืือ ทำ�ำ ให้้สายตรวจเกิิดความเบื่�่อหน่่าย เพราะต้้อง ตรวจตราในเขตแคบ ๆ อย่า่ งจำำ�กัดั ตลอดเวลา นอกจากนี้้ห� ากมีเี หตุรุ ้า้ ยในเขตตรวจอื่น�่ ซึ่ง�่ สายตรวจต้อ้ งไปรวม กำำ�ลังั ช่ว่ ยเหลืือ ขาดความรู้�้ ความชำ�ำ นาญพื้้�นที่ใ่� นเขตตรวจนั้้�นซึ่ง่� ไม่เ่ คยตรวจตรา ย่่อมทำ�ำ ให้ก้ ารเดินิ ทางไปยััง ที่่เ� กิิดเหตุลุ ่า่ ช้้า และขีีดความสามารถการปฏิิบัตั ิิการในบริิเวณที่�เ่ กิิดเหตุุไม่่เพีียงพอ และประการสุดุ ท้้ายได้แ้ ก่่ การที่ส่� ายตรวจประจำำ�เขตมีคี วามคุ้้�นเคยกับั ประชาชนอย่า่ งแน่น่ แฟ้น้ อาจทำำ�ให้ก้ ารออกตรวจลาดตระเวนมีนี ้อ้ ย เนื่่�องจากอาจใช้้เวลาส่่วนใหญ่่พููดคุุยสัังสรรค์์กัับประชาชนและการปราบปรามอาจได้้ผลน้้อยอัันเนื่�่องมาจาก ความเกรงใจกัันและกันั ก็ไ็ ด้้ แต่อ่ ย่า่ งไรก็ต็ ามการตรวจประจำ�ำ เขตจะทำ�ำ ให้ง้ านตำำ�รวจชุมุ ชนสัมั พันั ธ์ไ์ ด้ผ้ ลดีี ข้อ้ ขัดั ข้อ้ ง ต่่าง ๆ เป็็นสิ่่ง� ที่ต�่ ้้องใช้้มาตรการอื่น่� ในการควบคุุมเข้า้ มาแก้้ไข 1.2.2 การตรวจหมุนุ เขต คืือ การตรวจที่�ต่ รงกัันข้้ามกับั การตรวจประจำำ�เขต กล่า่ วคืือ เป็็นการจััดสายตรวจให้้ตรวจตรารัับผิิดชอบอยู่�ในเขตตรวจใดเขตตรวจหนึ่่�งในช่่วงเวลาจำ�ำ กััด เช่่น 1 ชั่่�วโมง 2 ชั่่�วโมง เป็็นต้้น แล้ว้ ให้ห้ มุุนเวียี นไปตรวจเขตใกล้้เคีียง โดยมีสี ายตรวจอื่่�นเข้า้ ไปตรวจแทนที่�่หมุนุ เวีียนกันั ไป จนเสร็็จสิ้น� การปฏิิบััติหิ น้้าที่�่ ยกตััวอย่่างเช่น่ สถานีีมีีสายตรวจ 4 คันั มีีเขตตรวจ 4 เขต ในช่ว่ ง 2 ชั่่ว� โมงแรก สายตรวจคัันที่�่ 1 ตรวจประจำำ�เขตตรวจที่่� 1, สายตรวจคัันที่่� 2 ประจำำ�เขตตรวจที่่� 2, สายตรวจคัันที่�่ 3 ประจำำ�เขตตรวจที่� ่ 3, สายตรวจคัันที่่� 4 ประจำ�ำ เขตตรวจที่่� 4, 2 ชั่่�วโมงต่่อมา สายตรวจคัันที่�่ 1 จะหมุุนไป ตรวจเขตตรวจที่�่ 4, สายตรวจคัันที่�่ 2 จะหมุุนไปตรวจเขตตรวจที่่� 1, สายตรวจคัันที่�่ 3 จะหมุุนไปตรวจ เขตตรวจที่่ � 2 และสายตรวจคัันที่่� 4 จะหมุนุ ไปตรวจเขตตรวจที่่� 3 หมุนุ เวีียนกันั ไปเช่่นนี้้� ผลดีีของการใช้้รููปแบบนี้้� ทำ�ำ ให้้สายตรวจทุุกคัันมีีความรู้�้ความชำำ�นาญในพื้้�นที่่�ทั่่�วถึึง และครอบคลุุม มีีขีดี ความสามารถในการปฏิิบัตั ิงิ านได้ท้ ุุกเขตตรวจ ไม่เ่ กิิดความจำ�ำ เจ เบื่่�อหน่า่ ย เนื่อ่� งจากได้้มีี