วิชา การรักษาความปลอดภัย 63

วชิ า ปป. (CP) ๒๑๔๐๓ การรักษาความปลอดภยั

ตาํ ÃÒàÃÂÕ ¹ ËÅÑ¡ÊÙμà ¹Ñ¡àÃÂÕ ¹¹ÒÂÊÔºตําÃǨ ÇªÔ Ò »».(CP) òñôðó ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑ เอกสารนี้ “໹š ¤ÇÒÁÅѺ¢Í§·Ò§ÃÒª¡ÒÔ หามมใิ หผ ูห น่งึ ผูใดเผยแพร คัดลอก ถอดความ หรอื แปลสว นหนงึ่ สว นใด หรอื ทงั้ หมดของเอกสารนเี้ พอ่ื การอยา งอนื่ นอกจาก “à¾Íè× ¡ÒÃÈ¡Ö ÉÒͺÃÁ” ของขาราชการตํารวจเทานั้น การเปดเผยขอความแกบุคคลอ่ืนท่ีไมมีอํานาจหนาท่ีจะมีความผิดตาม ประมวลกฎหมายอาญา ¡Í§ºÑÞªÒ¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ สาํ ¹Ñ¡§Ò¹ตาํ ÃǨá˧‹ ªÒμÔ ¾.È.òõöó



คาํ นาํ หลักสูตรนักเรียนนายสิบตํารวจ (นสต.) เปนหลักสูตรการศึกษาอบรมท่ีมีเปาหมาย เพื่อเสริมสรางใหบุคคลภายนอกผูมีวุฒิประกาศนียบัตรมัธยมศึกษาตอนปลาย (ม.๖) หรือ ประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) หรือเทียบเทา ท่ีเขารับการฝกอบรมมีความรู ความสามารถ และ ทักษะวิชาชีพตํารวจ รวมถึงพัฒนาบุคลิกภาพรางกายใหเหมาะสมสําหรับการปฏิบัติงานตํารวจ ในกลุมสายงานปองกันปราบปราม ตลอดจนเตรียมความพรอมทางดานจิตใจและวุฒิภาวะใหมี จติ สํานึกในการใหบ ริการเพื่อบําบัดทกุ ขบ าํ รุงสขุ ของประชาชนเปน สาํ คัญ กองบัญชาการศึกษา ไดรวมกับ ครู อาจารย และครูฝก ในสังกัดกองบังคับการ ฝก อบรมตาํ รวจกลาง และกลมุ งานอาจารย กองบญั ชาการศกึ ษา ศนู ยฝ ก อบรมตาํ รวจภธู รภาค ๑ - ๙ และกองบัญชาการตํารวจตระเวนชายแดน ตลอดจนผูทรงคุณวุฒิจากภายนอก จัดทําตําราเรียน หลกั สตู รนกั เรยี นนายสบิ ตาํ รวจชดุ นี้ ซงึ่ ประกอบดว ยองคค วามรตู า งๆ ทจี่ าํ เปน ตอ การพฒั นาศกั ยภาพ ของนกั เรยี นนายสบิ ตาํ รวจใหเ ปน ขา ราชการตาํ รวจทพ่ี งึ ประสงคข องประชาชน เพอ่ื ใชส าํ หรบั ประกอบ การเรียนการสอนนักเรียนนายสิบตํารวจใหมีความพรอมทั้งดานความรู ความสามารถ กําลังกาย และจติ ใจ จนสามารถเปน ขา ราชการตาํ รวจทป่ี ฏบิ ตั งิ านใหบ รกิ ารสงั คมและประชาชนไดอ ยา งตรงตาม ความตอ งการอยา งแทจรงิ และมคี วามพรอมในการเขา สปู ระชาคมอาเซยี น ขอขอบคุณครู อาจารย ครูฝก และผูทรงคุณวุฒิทุกทาน ที่ไดรวมกันระดมความคิด ใหคําปรึกษา คําแนะนํา ประสบการณท่ีเปนประโยชน รวมถึงการถายทอดองคความรู ท่ีเปนประโยชน จนทําใหการจัดทําตําราเรียนหลักสูตรนักเรียนนายสิบตํารวจสําเร็จลุลวงไดดวยดี ซึ่งกองบัญชาการศึกษาหวังเปนอยางย่ิงวาตําราเรียนชุดนี้คงเปนประโยชนตอการจัดการเรียน การสอนและการจดั การฝกอบรมของครู อาจารย และครฝู ก รวมตลอดถึงใชเปนคูมือการปฏบิ ัตงิ าน ของขาราชการตํารวจ อันจะสงผลทําใหสํานักงานตํารวจแหงชาติสามารถสรางความเชื่อม่ัน ศรัทธา และความผาสุกใหแกประชาชนไดอ ยา งแทจ รงิ พลตํารวจโท ( อภิรตั นยิ มการ ) ผูบ ัญชาการศกึ ษา



ÊÒúÑÞ Ë¹ÒŒ ÇÔªÒ ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ ñ ๑ º··èÕ ñ º··èÇÑ ä» ๑ - วัตถุประสงค ๑ - บทนาํ ๒ - การบริหารจดั การดานการรกั ษาความปลอดภยั ๒ - การจัดทําแผนการรักษาความปลอดภยั ๓ - หนว ยงานท่เี ปนองคก ารรกั ษาความปลอดภยั õ - มาตรฐานการรักษาความปลอดภยั ๕ ๖ º··èÕ ò ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ º¤Ø ¤Å ๖ - ความจําเปน และความหมายการรักษาความปลอดภยั บคุ คล ๗ - ประเภทของบุคคลที่กอ ใหเ กิดการละเมดิ มาตรการรักษาความปลอดภัย ๘ - ลกั ษณะนสิ ัยและจุดออนของบุคคล ๙ - การปฏบิ ตั เิ กยี่ วกบั การรกั ษาความปลอดภยั บคุ คล ๑๐ - หลกั การตรวจสอบประวัตแิ ละพฤติการณบคุ คล ๑๐ - การตรวจสอบประวัติและพฤติการณบ ุคคลเบ้ืองตน ๑๑ - การตรวจสอบประวตั แิ ละพฤติการณบ ุคคลโดยละเอยี ด ๑๑ - การรบั รองความไวว างใจ ñó - การทะเบยี นความไวว างใจ ๑๓ - การอบรมเร่อื งการรกั ษาความปลอดภัย ๑๓ ๑๔ º··Õè ó ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂàÍ¡ÊÒà ๑๔ - ความหมายของขอมลู ขา วสารลบั ๑๖ - ประเภทช้ันความลับ - องคการรักษาความปลอดภัย - บคุ คลผูม ีหนาทีร่ กั ษาขอ มลู ขา วสารลับในหนว ยงาน - แนวทางการปฏิบัตเิ กยี่ วกบั ขอ มลู ขา วสารลบั

˹ŒÒ º··Õè ô ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ Ê¶Ò¹·èÕ òó - ความหมายและความเปนมาของการรักษาความปลอดภัยสถานที่ ๒๓ - เหตุผลทีต่ องกําหนดมาตรการการรักษาความปลอดภัยถานท่ี ๒๓ - ประโยชนข องการรกั ษาความปลอดภยั สถานท่ี ๒๔ - ความจําเปนในการสาํ รวจสถานทเี่ พอ่ื การรักษาความปลอดภัย ๒๔ - ขนั้ ตอนเพ่อื เตรียมขอ มลู สาํ หรบั การวางมาตรการการรักษาความปลอดภยั สถานท่ี ๒๗ - กลุม บุคคลทเี่ กีย่ วของกบั พ้นื ท่ีรักษาความปลอดภยั ๒๘ - การปฏิบัติตามมาตรฐานการรกั ษาความปลอดภัยสถานท่ี ๒๙ - คาํ แนะนําในการสงั เกตวตั ถุตองสงสัยที่คาดวา อาจจะเปน วัตถุระเบดิ ๓๓ º··èÕ õ ¡ÒöÇÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑ ó÷ ÀÒ¤¼¹Ç¡ - พระราชบญั ญัติขอมลู ขาวสารของราชการ พ.ศ.๒๕๔๐ ๔๕ - ระเบียบวาดว ยการรกั ษาความลบั ของทางราชการ พ.ศ.๒๕๔๔ ๖๔ - ระเบยี บวาดวยการรกั ษาความลบั ของทางราชการ (ฉบับท่ี ๒) พ.ศ.๒๕๖๑ ๗๗ - ระเบยี บสํานกั นายกรัฐมนตรี วา ดวยการรักษาความปลอดภยั แหง ชาติ พ.ศ.๒๕๕๒ ๘๐ - ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วา ดวยการรกั ษาความปลอดภยั แหงชาติ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ.๒๕๕๔ ๙๖ - ระเบียบสาํ นกั นายกรฐั มนตรี วา ดวยการรกั ษาความปลอดภยั แหงชาติ (ฉบับท่ี ๓) พ.ศ.๒๕๖๐ ๙๘ - ประกาศสาํ นักนายกรฐั มนตรี เร่ืองการกาํ หนดแบบเอกสาร ท่ีใชใ นการรกั ษาความปลอดภัย ตามระเบียบสาํ นกั นายกรฐั มนตรี วาดว ยการรกั ษาความปลอดภัยแหงชาติ พ.ศ.๒๕๕๒ ๑๐๔ - พระราชบญั ญตั ิ การถวายความปลอดภัย พ.ศ.๒๕๖๐ ๑๒๒ - คมู อื การปองกนั เก่ยี วกับวตั ถุตอ งสงสัยสาํ หรบั ประชาชน ๑๒๕ ºÃóҹءÃÁ ñõò

๑ º··èÕ ñ º··èÑÇä» ÇμÑ ¶»Ø ÃÐʧ¤ เพอ่ื กาํ หนดแนวทางการปฏบิ ตั เิ กย่ี วกบั การรกั ษาความปลอดภยั หนว ยงานของรฐั ใหเ ปน ไป ในแนวทางเดยี วกนั ดงั น้ี ๑. มีความรูความเขาใจในเร่ืองการรักษาความปลอดภัยและความจําเปนท่ีตองจัดทํา ระบบการรกั ษาความปลอดภัย ๒. ดําเนินการและปฏิบัติตามคําแนะนําของมาตรฐานการรักษาความปลอดภัย ที่กาํ หนดไว ๓. ควบคุม กํากับ และดูแลระบบการรักษาความปลอดภัย ตลอดจนทบทวนปรับปรุง ใหเ หมาะสมกบั สถานการณและสง่ิ แวดลอ มใหม ีประสิทธภิ าพอยูเสมอ º·นาํ ประเทศไทยตอ งเผชญิ กบั ความเปลย่ี นแปลงจากภยั คกุ คามหลายรปู แบบ ทง้ั ภยั ธรรมชาติ ภัยที่เกิดจากการกระทาํ ของมนษุ ยโดยทางตรงและทางออม ซึ่งสรางความเสียหายตอชีวติ ทรพั ยสนิ ของประชาชน หนวยงานของรัฐ และสงผลกระทบตอการปฏิบัติหนาท่ีราชการ รวมทั้งทรัพยสิน ของทางราชการ แมห นว ยงานของรฐั หลายแหง ไดก าํ หนดกลยทุ ธใ นการปอ งกนั แลว แตป ญ หาดงั กลา ว ยงั ไมห มดไป ซ่ึงอาจเกดิ ขึน้ ใหมไ ดอกี โดยมีเหตปุ จ จัยสถานการณแ วดลอ มแตกตา งกนั ไป เพ่ือใหการดําเนินการรักษาความปลอดภัยอยางเปนระบบและไดมาตรฐาน นับเปน กลยุทธท่ีสําคัญอยางยิ่งท่ีจะชวยปองกันภัยคุกคามและบรรเทาความเสียหายท่ีอาจเกิดขึ้นไดอยางมี ประสิทธิผล เพ่ือเปนการตอบสนองตอหลักการรักษาความปลอดภัย สํานักขาวกรองแหงชาติ สาํ นกั นายกรฐั มนตรี ในฐานะองคก ารรกั ษาความปลอดภยั ฝา ยพลเรอื น จงึ กาํ หนดมาตรฐานการรกั ษา ความปลอดภยั ขนึ้ เพอื่ ใหห นว ยงานของรฐั ฝา ยพลเรอื น นาํ ไปเปน แนวทางปฏบิ ตั ใิ นการวางมาตรการ การรักษาความปลอดภยั ข้นั พน้ื ฐานในหนวยงานของรฐั ตอไป ¡ÒúÃÔËÒè´Ñ ¡ÒôŒÒ¹¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ ๑. หวั หนา หนว ยงานของรฐั มหี นา ทร่ี บั ผดิ ชอบและจดั ใหม รี ะบบการรกั ษาความปลอดภยั ในหนวยงานของตน ๒. หวั หนา หนว ยงานของรฐั อาจมอบอาํ นาจหนา ทใี่ หแ กผ ใู ตบ งั คบั บญั ชาใหป ฏบิ ตั หิ นา ท่ี เจาหนาท่ีควบคุมการรักษาความปลอดภัย เพ่ือทําหนาที่ดําเนินการควบคุม กํากับ ดูแล ตลอดจน

๒ ใหค าํ ปรกึ ษาเกย่ี วกบั การรกั ษาความปลอดภยั ดา นบคุ คล ขอ มลู ขา วสารลบั และสถานทขี่ องหนว ยงานนนั้ ๆ โดยมีคําส่งั แตง ตงั้ เปนลายลกั ษณอ กั ษรและรบั รองความไวว างใจใหเขา ถงึ ชนั้ ความลับ ๓. หนว ยงานของรฐั มหี นา ทรี่ บั ผดิ ชอบจดั การอบรมเจา หนา ทข่ี องหนว ยงานใหท ราบถงึ ความจําเปนและมาตรการของการรักษาความปลอดภัย รวมท้ังจัดใหมีการอบรมและทบทวน เพิ่มเตมิ อยูเสมอตามหว งระยะเวลาที่เหมาะสม ๔. กรณีหนวยงานของรัฐมอบหมายหรือทําสัญญาจางใหภาคเอกชนดําเนินการ อยางหน่ึงอยางใดซ่ึงเกี่ยวกับการรักษาความปลอดภัย ใหภาคเอกชนนั้นถือปฏิบัติตามมาตรฐาน การรักษาความปลอดภยั น้ดี ว ย ¡ÒèѴทาํ á¼¹¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ หนวยงานของรัฐตองจัดทําแผนการปฏิบัติดานการรักษาความปลอดภัยท้ังในเวลาปกติ และเวลาฉุกเฉิน เพ่ือพิทักษรักษาและคุมครองปองกันสิ่งท่ีเปนความลับของทางราชการ เจาหนาที่ ของรัฐ หนวยงานของรัฐ และทรัพยสินมีคาของแผนดินใหพนจากการโจรกรรม การบอนทําลาย การจารกรรม และการกอวินาศกรรม หรือการกระทําอ่ืนใดที่มีผลกระทบตอความมั่นคงและ ผลประโยชนแหงรัฐ แผนการรักษาความปลอดภัยที่มีประสิทธิภาพจําเปนตองดําเนินการเก่ียวกับ การรักษาความปลอดภัยดานบุคคล ขอมูลขาวสารลับ และสถานที่ใหสอดคลองกับความสําคัญ ของหนวยงานและสภาพแวดลอมของแตละสวนราชการ โดยตองมีการปรับปรุงทบทวนแกไข ใหเ หมาะสมอยเู สมอและสอดคลอ งกบั มตคิ ณะกรรมการนโยบายรกั ษาความปลอดภยั แหง ชาติ (กรช.) เมื่อ ๑ กันยายน ๒๕๕๓ ใหหนวยงานของรัฐเครงครัดในการตรวจสอบและจัดระเบียบการควบคุม การรักษาความปลอดภัยใหเปนไปตามระเบียบการรักษาความปลอดภัยที่กําหนด แลวสงใหองคการ รกั ษาความปลอดภัย ˹Nj §ҹ·èÕ໚¹Í§¤¡ ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑ ๑. สํานักขาวกรองแหงชาติ สํานักนายกรัฐมนตรี เปนองคการรักษาความปลอดภัย ฝายพลเรอื น ๒. ศนู ยร กั ษาความปลอดภยั กองบญั ชาการกองทพั ไทย กระทรวงกลาโหม เปน องคก าร รักษาความปลอดภยั ฝายทหาร ๓. กองบัญชาการตํารวจสันติบาล สํานักงานตํารวจแหงชาติ เปนองคการรักษา ความปลอดภัยฝา ยตาํ รวจ

๓ สาํ ¹Ñ¡¢Ò‹ Ç¡Ãͧá˧‹ ªÒμÔ ในฐานะองคการรักษาความปลอดภัยฝายพลเรือน ไดจัดทํามาตรฐานการรักษา ความปลอดภัยสําหรับหนวยงานของรัฐในสังกัดฝายพลเรือน เพ่ือเปนบรรทัดฐานในการกําหนด มาตรการการรักษาความปลอดภัยใหเหมาะสม สอดคลองกับสภาพแวดลอม ภารกิจหนาที่ ความสําคัญ และความจําเปน ของแตล ะหนวยงาน ÁÒμðҹ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑ หมายถงึ ระดบั ทค่ี วรจะเปน ของมาตรการตา งๆ ทกี่ าํ หนดขนึ้ เพอ่ื ใหห นว ยงานของรฐั นาํ ไป เปนแนวทางปฏิบัติ เพ่ือพิทักษรักษาบุคคล ขอมูลขาวสารลับ และสถานที่ ใหพนจากการโจรกรรม การจารกรรม การบอนทําลาย การกอวินาศกรรม และการกอการราย รวมถึงการลดความเสียหาย ทีอ่ าจจะเกิดขน้ึ จากการละเมิดการรักษาความปลอดภยั ÁÒμðҹ¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ กํา˹´á¹Ç·Ò§»¯ºÔ ÑμäÔ ÇŒ õ ´ŒÒ¹ ¤×Í ๑. มาตรฐานการรักษาความปลอดภัยเกี่ยวกับบุคคล หมายถึง มาตรการท่ีกําหนดข้ึน เมื่อหนวยงานนําไปเปนแนวปฏิบัติสามารถสรรหาบุคคลที่มีคุณสมบัติเหมาะสมและเชื่อแนวา เปนบคุ คลทีไ่ มเปนภยั ตอ ความม่ันคงเขา มาปฏบิ ัตหิ นา ทใ่ี นหนว ยงาน ๒. มาตรฐานการรักษาความปลอดภัยเกี่ยวกับขอมูลขาวสารลับ หมายถึง มาตรการ ท่ีกําหนดขึ้นเมื่อหนวยงานนําไปเปนแนวปฏิบัติจะทําใหคุมครองขอมูลขาวสารลับไมใหสูญหาย ถกู ทําลาย เปล่ียนแปลง หรอื รว่ั ไหลไปสบู ุคคลทีไ่ มเ กีย่ วขอ งได ๓. มาตรฐานการรักษาความปลอดภยั เกย่ี วกับสถานที่ หมายถึง มาตรการท่ีกาํ หนดขึ้น เม่ือหนวยงานนําไปเปนแนวปฏิบัติจะทําใหพิทักษรักษาอาคาร สถานท่ี วัสดุอุปกรณ ตลอดจน เจา หนา ทแ่ี ละขอมูลขา วใหรอดพนจากภัยอนั ตราย ๔. มาตรฐานการรกั ษาความปลอดภยั เกย่ี วกบั ขอ มลู ขา วสารลบั ทางระบบอเิ ลก็ ทรอนกิ ส หมายถึง มาตรการท่ีกําหนดขึ้นเมื่อหนวยงานนําไปปฏิบัติจะคุมครองขอมูลขาวสารลับท่ีอยูในระบบ อิเลก็ ทรอนกิ ส ใหพน จากการสญู หาย ถูกทําลาย เปลยี่ นแปลง หรอื รัว่ ไหลได ๕. มาตรฐานการรกั ษาความปลอดภยั ในการประชมุ ลบั หมายถงึ มาตรการทก่ี าํ หนดขนึ้ หนว ยงานนาํ ไปปฏบิ ตั จิ ะพทิ กั ษร กั ษาสง่ิ ทเ่ี ปน ความลบั ในการประชมุ ไมใ หร วั่ ไหล รวมถงึ คมุ ครองบคุ คล

๔

๕ º··Õè ò ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ ºØ¤¤Å ¤ÇÒÁจํา໹š áÅФÇÒÁËÁÒ¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ ºØ¤¤Å ¤ÇÒÁจาํ ໚¹ เนอื่ งจากบคุ คลมคี วามสาํ คญั ทสี่ ดุ ตอ การดาํ เนนิ มาตรการรกั ษาความปลอดภยั ถงึ แมจ ะ มีการจัดระบบควบคุม ตรวจสอบ หรือกําหนดมาตรการใด ๆ ข้นึ อยางรอบคอบ และมีประสิทธภิ าพ กต็ าม แตห ากบคุ คลทอี่ ยภู ายใตร ะบบหรอื มาตรการเหลา นน้ั เปน บคุ คลทปี่ ราศจากสาํ นกึ ขาดระเบยี บ วนิ ยั หรอื ขาดคณุ สมบตั ทิ เ่ี หมาะสมทจี่ ะปฏบิ ตั งิ านใหก บั สว นราชการและหนว ยงานของรฐั แลว บคุ คล ประเภทนอี้ าจกลายเปน ผกู อ ใหเ กดิ ภยั อนั ตรายแกส ว นราชการและหนว ยงานของรฐั ทสี่ งั กดั อยู ฉะนน้ั การคัดกรองบุคคลจึงนับเปนวิธีการหนึ่งที่สวนราชการและหนวยงานของรัฐตองสนใจดําเนินการ เพื่อใหไดบุคคลท่ีมีคุณสมบัติเหมาะสม และสามารถปฏิบัติงานราชการใหสําเร็จลุลวงอยางดีท่ีสุด เทาทจี่ ะกระทําได วิธีการเบื้องตนในการคัดกรองบุคคลท่ีจะรับเขามาปฏิบัติงานใหแกหนวยงานของรัฐ คอื การกรอก รปภ.๑ เนอ่ื งจากเอกสารนีเ้ ปนแบบสอบถามขอ มลู ประวตั ิและพฤตกิ รรมโดยท่ัวไปของ บุคคล ท่ีจะไดรับการบรรจุเขาปฏิบัติงาน นับเปนการพิสูจนทราบเบื้องตนถึงประวัติ-ความประพฤติ สว นตวั ของบคุ คลนนั้ อกี ทง้ั แสดงใหเ หน็ ถงึ ความรว มมอื กบั หนว ยงานของรฐั ทบี่ คุ คลนน้ั จะเขา มาสงั กดั เนอื่ งจาก รปภ.๑ ถอื เปน การรายงานตวั ตอ ทางราชการทเ่ี ปน ลายลกั ษณอ กั ษรประเภทหนง่ึ ซง่ึ เจา ของ ประวตั สิ มควรใหข อ มลู ทค่ี รบถว นตามความเปน จรงิ เพอื่ แสดงใหเ หน็ ถงึ ความเตม็ ใจทจ่ี ะใหค วามรว มมอื และปฏิบัติตามระเบียบของราชการ หากบุคคลใดไมพรอมที่จะใหความรวมมือแลว อาจหมายถึง พริ ธุ ของบคุ คลนนั้ วา เคยมปี ระวตั หิ รอื พฤตกิ รรมทไี่ มต อ งการเปด เผยตอ บคุ คลภายนอก ซงึ่ สง่ิ ทต่ี อ งการ ปกปด ดงั กลา วอาจกลายเปน สง่ิ ทกี่ อ ใหเ กดิ ภยั อนั ตรายตอ สว นราชการหรอื หนว ยงานของรฐั ไดใ นภายหลงั ดังน้ันในการคัดเลือกบุคคลเขามาปฏิบัติหนาที่ในหนวยงานของรัฐจึงตองมีการ “คัดกรอง” คนที่มี คุณสมบัติ และเหมาะสมเขามาเปนเจาหนาท่ีของรัฐ เพ่ือปกปองผลประโยชนและสรางความม่ันคง ของชาติ อยางไรก็ตามเม่ือคัดเลือกบุคคลไดแลว ก็จะตองสรางใหบุคคลเหลานั้นใหมีจิตสํานึกที่ดี ตอการปฏบิ ัติงานราชการ มีความตงั้ ใจทีจ่ ะปกปอ งสวนราชการ และสรางความเจรญิ กา วหนา แกช าติ บา นเมอื ง ¤ÇÒÁËÁÒ การรกั ษาความปลอดภัยบคุ คล คอื มาตรการทีก่ ําหนดขนึ้ สาํ หรบั ใชปฏิบตั ิตอขาราชการ หรือผทู ่ีจะไดรับความไวว างใจใหเขา ถึงส่ิงที่เปน ความลับของทางราชการ หรอื ใหป ฏิบตั ิหนา ท่รี าชการ ทส่ี ําคัญเพอื่ ใหเ ปนท่ีเชอ่ื แนวาตองเปน ผทู ่ไี มเ ปนภัยตอ ความมน่ั คงของประเทศชาติ

๖ ÊÒàËμآͧ¡ÒÃÅÐàÁÔ´¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑ ภยั คกุ คามทเี่ กดิ ขน้ึ แกอ งคก ร และสง ผลกระทบในทางลบตอ การทาํ งานในหนว ยงาน ทาํ ให เกดิ ประสทิ ธภิ าพและประสทิ ธผิ ลของงานลดลง หรอื ไมป ระสบความสาํ เรจ็ สว นใหญเ กดิ จากการกระทาํ ของคน อาทิ ความลบั ของทางราชการรวั่ ไหล อาคารสถานทไ่ี ดร บั ความเสยี หายจากการกอ วนิ าศกรรม เปนตน สาเหตทุ ท่ี ําให “คน” ละเมิดการรักษาความปลอดภัย คอื นิสยั และจุดออ นของตวั บุคคล »ÃÐàÀ·¢Í§ºØ¤¤Å·Õè¡Í‹ ãËàŒ ¡Ô´¡ÒÃÅÐàÁ´Ô ÁÒμáÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑ ๑. บุคคลหรือกลุมบุคคลไมมีสิทธิ /ไมมีอํานาจหนาท่ีเก่ียวของกับหนวยงานของรัฐ เปน บคุ คลภายนอกทไี่ มม สี ว นเกย่ี วขอ งกบั หนว ยงานของรฐั หรอื อาจเปน ฝา ยตรงขา มทมี่ งุ แสวงประโยชน หรือมุงทําลายส่ิงท่ีอยูในความครอบครองของหนวยงานของรัฐ โดยเฉพาะสิ่งที่เปนความลับหรือ มคี วามสาํ คญั วธิ กี ระทาํ การของบคุ คลประเภทนีจ้ ะแบงออกเปน ๑.๑ การเขามากระทําการดวยตนเอง ไดแก การโจรกรรม การจารกรรม การกอ วนิ าศกรรม ๑.๒ การชักจูงใหบุคคลภายในหนวยงานของรัฐที่เปนเปาหมาย กระทําการแทน จนบรรลุวัตถุประสงคท ต่ี องการ ๒. บคุ คลหรอื กลมุ บคุ คลทปี่ ฏบิ ตั งิ านอยภู ายในหนว ยงานของรฐั แตม จี ดุ ออ นทอ่ี าจกอ ใหเกดิ การละเมิดการรกั ษาความปลอดภัย ÅѡɳйÔÊÂÑ áÅШ´Ø ͋͹¢Í§º¤Ø ¤Å ñ. Í»Ø ¹ÊÔ ÂÑ ¾×é¹°Ò¹¢Í§áμ‹Åкؤ¤Å ๑.๑ ความรเู ทา ไมถ งึ การณ เกดิ ขน้ึ จากความไมเ ขา ใจหรอื ไมต ระหนกั ถงึ ความสาํ คญั ของหนา ทีค่ วามรบั ผิดชอบที่กระทําอยู ๑.๒ ความประมาทเลนิ เลอ สะเพรา และความเกยี จครา น เกดิ จากคณุ สมบตั สิ ว นตวั ท่ไี มเคยคาํ นึงถึงผลเสียหายที่จะเกดิ ตามมาจากการกระทาํ ของตนเอง ๑.๓ ความเคยชนิ เกดิ จากการปฏบิ ตั หิ นา ทใ่ี นระดบั สงู หรอื เกยี่ วขอ งกบั ขอ มลู ขา วสาร ทส่ี าํ คญั หรอื มชี นั้ ความลบั สงู จนทาํ ใหไ มเ หน็ ความสาํ คญั ของขอ มลู ระดบั ตา่ํ กวา หรอื เกดิ จากการปฏบิ ตั งิ าน ในรปู แบบเดิม ไมม ีการเปลย่ี นแปลงจนเกิดความเคยชิน ๑.๔ ความขาดสติ เกิดจากการขาดการควบคุมทางอารมณท่ีดี การเสพสุราของ มึนเมา หรอื ยาเสพติด

๗ ò. ÍØ»¹ÔÊÑ·àèÕ »¹š ¨Ø´ÍÍ‹ ¹¨¹½Ò† Âμ碌ÒÁà¢ÒŒ ÁÒ㪌áÊǧ»ÃÐ⪹ ๒.๑ ความเชื่อถอื ไวว างใจในผูใ กลชดิ หรือผทู ่ีมคี ุณสมบตั นิ าเชอ่ื ถือ จนทําใหไ มเ กดิ ความรสู กึ วา สามารถเปด เผยใหไ ดท ราบถงึ สง่ิ ทเี่ ปน ความลบั หรอื สงิ่ ทย่ี งั ไมถ งึ กาํ หนดเวลาจะตอ งเปด เผย ความลบั ของทางราชการ ๒.๒ ความภาคภมู ิใจในการปฏบิ ัติงานของตนหรอื สรางความประทับใจใหกับผอู น่ื ๒.๓ มีอุปนิสัยเปนปมเข่ือง และตองการแสดงใหผูอ่ืนไดรับทราบวา ตนไดรับ ความไววางใจใหรับรูหรือเขาถึงแหลงขอมูลขาวสารที่สําคัญ หรือเขาถึงมากกวาขาวสารที่ปรากฏอยู โดยทั่วไป ๒.๔ ความมงุ มนั่ ตอ การปฏบิ ตั งิ านจนผดิ กาลเทศะ เกดิ จากความตอ งการปฏบิ ตั งิ าน ใหไ ดผ ลดที ส่ี ดุ เทา ทีก่ ระทาํ ได จนไมคาํ นึงถึงความเหมาะสมของบุคคลทีเ่ ขา มาเกี่ยวขอ งกบั งาน หรอื เวลาทสี่ มควรท่ีจะปฏบิ ตั ิงาน หรอื สถานทที่ ่ีเหมาะสมแกการปฏิบตั งิ านนนั้ ๆ ๒.๕ ความเห็นแกได รับสินบน เพื่อนําไปใชจายตามอุปนิสัยชอบความหรูหรา ฟุม เฟอ ยเกนิ ฐานะความเปนอยู ó. à¡´Ô ¨Ò¡ÊÀÒ¾¤ÇÒÁจํา໹š ·Ò§Ê§Ñ ¤Á ๓.๑ ภาระหน้สี นิ ๓.๒ ถกู ชกั จงู เนอื่ งจากมที ศั นคตขิ ดั แยง ทางการเมอื ง หรอื ขาดความเชอื่ มนั่ ในหลกั ศาสนา หรอื สถาบันพระมหากษตั รยิ  ๓.๓ กระทาํ ดว ยการยดึ มน่ั ตามอดุ มการณ ô. ÊÀÒÇзҧ¨ÔμäÁ»‹ ¡μÔ ๔.๑ ตอ งการทา ทายสังคม ๔.๒ กระทําเพื่อแกแคน ครอบครวั ¡Òû¯ºÔ μÑ Ôà¡ÕèÂǡѺ¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀѺؤ¤Å ตามระเบียบสาํ นักนายกรฐั มนตรี วาดวยการรกั ษาความปลอดภัยแหงชาติ พ.ศ.๒๕๕๒ กําหนดใหหัวหนาหนวยงานของรัฐจะตองดําเนินการรักษาความปลอดภัยเก่ียวกับบุคคล สามารถสง ใหผูรับมอบหนาที่ดําเนินการแทน หรือเจาหนาท่ีควบคุมการรักษาความปลอดภัยได แตถาไมมีก็ขึ้น อยกู บั การพจิ ารณาของหัวหนา หนว ยงาน วิธปี ฏบิ ัตเิ กย่ี วกบั การรกั ษาความปลอดภัยบุคคลภายในหนว ยงานของรัฐ ๑. การตรวจสอบประวตั แิ ละพฤติการณบุคคล ๒. การรับรองความไววางใจ ๓. การทะเบยี นความไวว างใจ ๔. การอบรมเรื่องการรกั ษาความปลอดภยั

๘ หวั หนา หนว ยงานของรฐั ตอ งจดั ใหม กี ารปฏบิ ตั หิ รอื มอบหมายใหม กี ารปฏบิ ตั ิ ตามมาตรฐาน การรักษาความปลอดภยั เกยี่ วกบั บุคคล ดงั น้ี ๑. ดําเนนิ การตรวจสอบประวตั แิ ละพฤติการณบคุ คล ๑.๑ ผทู ่อี ยรู ะหวางรอบรรจหุ รอื แตง ต้งั เปน เจาหนาที่ของรฐั ๑.๒ ผูทเ่ี ปน ลูกจา งทดลองปฏิบตั ิงาน หรอื ฝก งานกอ นบรรจเุ ขา ปฏิบัติงาน ๑.๓ เจา หนา ทข่ี องรัฐทีย่ งั ไมเคยผา นการตรวจสอบประวัติและพฤติการณ และผูที่ ขอกลบั เขา รับราชการใหม ๑.๔ เจา หนา ทข่ี องรฐั หรอื บคุ คลทไ่ี ดร บั มอบหมายใหป ฏบิ ตั งิ านในหนา ทห่ี รอื ตาํ แหนง สําคัญของหนวยงาน หรอื เกย่ี วของกบั ส่งิ ท่ีเปนความลบั ของทางราชการ ทรพั ยสนิ มีคา ของแผน ดิน ๑.๕ ผูไดรับทุนการศึกษาทั้งในประเทศหรือตางประเทศแลวมีขอผูกพันใหเขา ปฏบิ ัตงิ านใหแกหนว ยงานของรฐั เมือ่ สําเรจ็ การศึกษา ๑.๖ บุคคลภายนอกท่ีเขา มาปฏิบัติงานใหห นวยงานของรฐั ๑.๗ กรณีตรวจพบบุคคลที่มีพฤติการณหรือปรากฏขาวสารท่ีนาจะเปนภัยตอ ความมั่นคง และผลประโยชนแหงรัฐ หรือบุคคลท่ีเกี่ยวของกับช้ันความลับของทางราชการ หวั หนาหนว ยงานของรัฐ อาจขอใหองคก ารรักษาความปลอดภัยตรวจสอบเพม่ิ เตมิ ได ๒. หนว ยงานของรฐั ตอ งจดั ใหม กี ารรบั รองความไวว างใจบคุ คลทจ่ี ะเขา ถงึ สงิ่ ทเ่ี ปน ความลบั ของทางราชการ โดยมคี าํ สง่ั แตง ตงั้ เปน ลายลกั ษณอ กั ษร และตอ งผา นการตรวจสอบประวตั แิ ละพฤตกิ ารณ ๓. เจาหนาท่ีควบคุมการรักษาความปลอดภัยหนวยงานของรัฐ ตองบันทึกชื่อบุคคลท่ี ไดรบั การรับรองความไวว างใจไวในทะเบยี นความไวว างใจของหนว ยงาน ๔. หัวหนาหนวยงานของรัฐตองจัดใหมีการอบรมช้ีแจงเก่ียวกับระเบียบการรักษา ความปลอดภัยแกบุคคลที่ไดรับการบรรจุใหม ผูท่ีไมเคยไดรับการอบรม หรือผูที่จะไดรับมอบหมาย ใหป ฏบิ ตั หิ นา ทเี่ กย่ี วกบั ความลบั ของทางราชการ รวมถงึ การใหค วามรใู นวทิ ยาการดา นตา ง ๆ และตอ ง อบรมทบทวนตามระยะเวลาทเ่ี หมาะสม เพอ่ื กระตนุ จติ สาํ นกึ และวนิ ยั ในดา นการรกั ษาความปลอดภยั ËÅ¡Ñ ¡ÒÃμÃǨÊͺ»ÃÐÇÑμáÔ ÅоÄμ¡Ô Òóº ¤Ø ¤Å เพ่อื ใหไดบุคคลที่มีคุณลกั ษณะดงั ตอ ไปนี้ ๑. มีคุณสมบัติครบถวนตามกฎหมาย ขอบังคับ หรือระเบียบวาดวยการบรรจุเขาเปน ขา ราชการ ๒. ตอ งไมม ีพฤตกิ ารณท ีข่ ดั ตอระบบการรกั ษาความปลอดภัย ๓. มีความซอ่ื สตั ยส ุจรติ และเปนทไ่ี ววางใจในความจงรักภกั ดีตอทางราชการ ๔. มคี ณุ ลกั ษณะ เชน อปุ นสิ ยั ความสขุ มุ รอบคอบ มมี นษุ ยส มั พนั ธด ี ซงึ่ แสดงวา บคุ คลนน้ั ควรไวว างใจใหป ฏิบัตงิ านตามหนา ท่ีน้ันได

๙ ตามระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาดวยการรักษาความปลอดภัยแหงชาติ พ.ศ.๒๕๕๒ กาํ หนดใหห นว ยงานของรฐั ดาํ เนนิ การตรวจสอบประวตั แิ ละพฤตกิ ารณบ คุ คล ซง่ึ แบง ออกเปน ๒ สว น ไดแ ก ๑. การตรวจสอบประวัติและพฤตกิ ารณบุคคลเบ้ืองตน ๒. การตรวจสอบประวัติและพฤตกิ ารณโดยละเอยี ด ¡ÒÃμÃǨÊͺ»ÃÐÇÑμáÔ ÅоÄμÔ¡Òóº¤Ø ¤Åàºé×Í§μ¹Œ ๑. หัวหนาหนวยงานควรจัดใหมีการตรวจสอบประวัติและพฤติการณเบื้องตน สําหรับ ผูทจ่ี ะไดร บั การบรรจุเขารับราชการ หรือรบั โอน หรือวา จางใหม าปฏบิ ัตงิ านไดเอง ตามข้นั ตอนดังนี้ ๑.๑ ตรวจสอบคณุ สมบตั เิ บอื้ งตน ครบถว นตามกฎหมายหรอื ขอ บงั คบั จากนน้ั หนว ยงาน ทําหนังสือถึงหัวหนาสถานีตํารวจนครบาลหรือหัวหนาสถานีตํารวจภูธรที่ผูถูกตรวจสอบประวัติและ พฤติการณบุคคลมีภูมิลําเนาอยู เพ่ือพิมพลายน้ิวมือสงใหกองทะเบียนประวัติอาชญากร สํานักงาน พสิ ูจนหลกั ฐานตํารวจ สํานกั งานตาํ รวจแหง ชาติ ตรวจสอบพิมพลายน้วิ มอื และประวตั อิ าชญากร ๑.๒ จดั ใหม ีการกรอกแบบประวัติบคุ คล/แบบ รปภ.๑ (เขียนดวยลายมือตวั บรรจง) โดยมีเจาหนาที่ควบคุมการรักษาความปลอดภัยประจําหนวยงานหรือผูที่ไดรับมอบหมายควบคุม ดแู ล เพอ่ื ใหก ารกรอกขอ มลู ครบถว นสมบรู ณ หากเจา ของประวตั กิ รอกแบบ รปภ.๑ แสดงอาการขดั แยง เชน การอางเร่ืองสิทธิสวนบุคคล ไมกรอกขอมูลใหครบถวน และไมสามารถช้ีแจงเหตุผลได อยา งชัดเจน ใหผูค วบคุมการกรอกบันทึกความเหน็ เพมิ่ เตมิ ไวทแี่ บบ รปภ.๒ ๑.๓ กรณีที่พบพิรุธหรือขอสงสัยเกี่ยวกับประวัติของผูที่รับเขาปฏิบัติงาน สามารถ สง ใหอ งคก ารรกั ษาความปลอดภยั ตรวจสอบประวตั โิ ดยละเอยี ดได ซงึ่ เมอื่ ดาํ เนนิ การแลว เสรจ็ องคก าร รักษาความปลอดภัย จะแจงผลใหท ราบตอไป ๑.๔ กรณีจําเปนเรงดวน สามารถบรรจุหรือวาจางกอนที่จะรับผลการตรวจสอบ ประวตั ิ แตต อ งมเี งอ่ื นไขวา ถา ผลการตรวจสอบประวตั ไิ มเ หมาะสม สามารถสง่ั เลกิ บรรจหุ รอื เลกิ จา งได ๒. สาํ หรบั ผทู ไี่ ดร บั ความไวว างใจใหเ ขา ถงึ ชน้ั ความลบั ถา จาํ เปน ทตี่ อ งใหผ ไู ดร บั การบรรจุ ใหมเขาถึงชนั้ ความลบั กส็ ามารถตรวจสอบพรอ มกนั ในคราวเดียวกนั ๓. สําหรับผูท โ่ี อนมาจากหนวยงานอ่นื ตอ งกรอกแบบ รปภ.๑ พรอมทาํ การตรวจสอบ ประวัติใหม ๔. เม่ือมีการเปลี่ยนแปลงขอมูลประวัติ ท่ีเขียนไวในแบบ รปภ.๑ ใหเจาของประวัติ กรอกขอมลู ทเี่ ปลี่ยนแปลงใน แบบบนั ทกึ การเปลี่ยนแปลงประวตั บิ ุคคล (แบบ รปภ.๒) และเจา หนาที่ ควบคุมการรักษาความปลอดภัย ตรวจสอบความถูกตองและลงช่ือรับรอง เพื่อความถูกตอง ตามการแจงของเจา ของประวตั ิ

๑๐ ¡ÒÃμÃǨÊͺ»ÃÐÇμÑ áÔ ÅоÄμ¡Ô Òóº¤Ø ¤Åâ´ÂÅÐàÍÕ´ การตรวจสอบประวัติและพฤติการณโดยละเอียด หากหนวยงานของรัฐไมสามารถ ดําเนินการเองได ใหทําหนังสือแจงขอรับการสนับสนุนจากองคการรักษาความปลอดภัย พรอมกับ แนบแบบ รปภ.๑ หรือขอมูลอื่น ๆ ถามี พรอมวัตถุประสงคของการขอใหตรวจสอบไปดวย บุคคล ท่หี นวยงานของรัฐตองตรวจสอบประวตั ิโดยละเอยี ด คือ ๑. บุคคลท่ีจะเขาถึงสิ่งท่ีเปนความลับของทางราชการช้ันลับที่สุด หรือลับมาก หรือ การรหัส ๒. บคุ คลทมี่ พี ฤตกิ ารณ หรอื ปรากฏขา วสาร หรอื ตดิ ตอ กบั บคุ คล หรอื องคก ารทง้ั ภายใน และภายนอกประเทศท่จี ะเปนภัยตอ ความมั่นคงและผลประโยชนแ หง รัฐ ๓. บุคคลท่ีจะไดรับมอบหมายใหทําหนาที่หรือแตงต้ังใหดํารงตําแหนงท่ีสําคัญใน หนวยงานของรฐั นอกจากน้ีหนวยงานควรพิจารณาตรวจสอบประวัติและพฤติการณบุคคลโดยละเอียด แกบ คุ คลดงั ตอไปนี้ ๑) ผทู ไี่ ดร บั การบรรจหุ รอื วา จา งใหเ ขา ปฏบิ ตั งิ านในหนว ยงานทเ่ี กยี่ วกบั ความมนั่ คงของ ประเทศ นโยบายบริหาร ผลประโยชนแ หงชาติ หรอื เก่ยี วของกบั สิ่งมคี าของแผน ดนิ ๒) เจาหนาท่ีของรัฐหรือผูที่ถูกวาจางใหเขามาปฏิบัติงานท่ีไดรับความไววางใจใหเขาถึง สง่ิ ทเ่ี ปน ความลบั ของทางราชการ หรอื ใหป ฏบิ ตั หิ นา ทหี่ รอื ดาํ รงตาํ แหนง ทม่ี คี วามสาํ คญั ของหนว ยงาน ๓) เจา หนา ทข่ี องรฐั หรอื ผทู ถี่ กู จา งมพี ฤตกิ ารณท ผ่ี ดิ สงั เกตหรอื สอ ใหเ หน็ วา จะเปน ภยั ตอ หนวยงานของรัฐ การตรวจสอบประวัติ หนวยงานของรัฐสามารถกระทําได มิไดเปนการละเมิดสิทธิ สว นบคุ คล เพราะเปน การปฏบิ ตั ติ ามระเบยี บราชการทไี่ ดก าํ หนดไว ทง้ั นแี้ บบ รปภ.๑ และแบบ รปภ.๒ ทใี่ ชก รอกขอ มลู ประวตั ติ า งเปน เอกสารราชการ ซงึ่ สามารถกาํ หนดชน้ั ความลบั ได และหากขอ มลู ประวตั ิ เหลาน้ีถูกนําไปเปดเผยโดยผูไมมีอํานาจหนาที่ ถือเปนการละเมิดระเบียบการรักษาความปลอดภัย ท่สี ามารถเอาผิดทางวินัยแกข า ราชการได ¡ÒÃÃѺÃͧ¤ÇÒÁäÇÇŒ ҧ㨠๑. หวั หนา หนว ยงานของรฐั มหี นา ทรี่ บั รองความไวว างใจบคุ คล โดยยดึ ถอื ผลการตรวจสอบ ประวัตแิ ละพฤติการณของบุคคลผูนัน้ เปนแนวทางพิจารณาตามท่เี ห็นสมควร ๒. ในกรณจี าํ เปน หรอื เรง ดว น หวั หนา หนว ยงานของรฐั อาจรบั รองความไวว างใจบคุ คลได โดยไมต อ งรอฟง ผลการตรวจสอบประวตั แิ ละพฤตกิ ารณจ ากองคก ารรกั ษาความปลอดภยั ตามเงอื่ นไข ดังนี้ ๒.๑ ในกรณีบรรจุบุคคลเขาเปนขาราชการ ระหวางที่กําลังรอฟงผลการตรวจสอบ ประวตั แิ ละพฤติการณ ถาจาํ เปนจะตองบรรจบุ คุ คลเขาทาํ งานก็ผอ นผนั ใหบ รรจุหรอื จา งไวก อ นได

๑๑ ๒.๒ ในกรณมี อบความไวว างใจใหบ คุ คลปฏบิ ตั หิ นา ทเี่ ฉพาะภารกจิ เปน การชวั่ คราว ท่ีเก่ยี วกบั ความลบั ของทางราชการชั้นลบั ที่สุด ลับมาก หรือลับ ๓. กอนท่ีบุคคลจะไดรับรองความไววางใจ จะตองผานการอบรมในเร่ืองการรักษา ความปลอดภัยตามระเบยี บเสียกอน และใหบุคคลผูนนั้ ลงนามในบนั ทึกการรบั รองการรกั ษาความลบั เมื่อเขา รบั ตําแหนง (รปภ.๑๗) และใหห ัวหนาหนว ยงานรัฐลงนามในใบรบั รองความไวว างใจ (รปภ.๓) ๔. การรับรองความไววางใจใหบุคคลใดกระทําหนาท่ีเกี่ยวกับการรหัสตองระบุไวใน รปภ.๓ บุคคลนัน้ ดว ย ¡Ò÷ÐàºÂÕ ¹¤ÇÒÁäÇÇŒ ҧ㨠เจาหนาที่ควบคุมการรักษาความปลอดภัยหนวยงานของรัฐ จะตองลงทะเบียนความไว วางใจ (รปภ.๕) ของเจา หนา ที่ในหนวยงานของตนที่ไดรับความไวว างใจ โดยยึดถือใบรบั รองความไว วางใจ (รปภ.๔) เปน หลกั ฐาน และมกี ารตรวจสอบขอ มลู ใหถ กู ตอ งตามความเปน จรงิ อยเู สมอ เมอ่ื พบ บคุ คลใดมีพฤตกิ ารณท ่นี า สงสยั ตองตรวจสอบประวัตแิ ละพฤติการณเ พ่มิ เตมิ หากปรากฏพฤตกิ ารณ เปนที่ไมนาไววางใจใหยกเลิกหรือลดระดับความไววางใจพรอมบันทึกการเปลี่ยนแปลงในทะเบียน ความไววางใจทุกครงั้ กรณีท่ีพนจากตําแหนงหรือหนาที่ที่เก่ียวของกับสิ่งที่เปนความลับของทางราชการ ในช้ันลับที่สุด ลับมาก และลับ ตองคัดชื่อบุคคลนั้นออกจากทะเบียนความไววางใจ (รปภ.๕) ดวย และใหบุคคลนั้นสงคืนขอมูลขาวสารและหลักฐานตางๆ ในความรับผิดชอบท้ังหมด และเจาหนาที่ ควบคุมการรักษาความปลอดภัยประจําหนวยงานของรัฐตองชี้แจงใหทราบถึงความรับผิดชอบ ในการรักษาความลับของทางราชการ พรอมกับใหบุคคลน้ันลงลายมือชื่อในบันทึกรับรองการรักษา ความลบั เมื่อพนตําแหนงหรอื หนา ท่ี (รปภ.๗) ไวเ ปน หลักฐาน ¡ÒÃͺÃÁàÃÍè× §¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑ หวั หนา หนว ยงานของรฐั ตอ งจดั ใหม กี ารอบรม ชแ้ี จงเรอื่ งการรกั ษาความปลอดภยั สาํ หรบั เจา หนาท่ีของรัฐทกุ คน เพื่อใหทราบและปฏิบตั ติ ามมาตรการการรกั ษาความปลอดภัยของหนวยงาน และอบรม ชแ้ี จงเพม่ิ เตมิ กรณที บี่ คุ คลไดร บั มอบหมายใหป ฏบิ ตั หิ นา ทสี่ าํ คญั หรอื เขา ถงึ สง่ิ ทเี่ ปน ความลบั ของทางราชการ เพอ่ื เปนการกระตุน เตอื นใหเกิดจิตสาํ นึกดานการรักษาความปลอดภยั มากยง่ิ ข้ึน ประกาศสาํ นกั นายกรฐั มนตรี ลงวนั ที่ ๘ ตลุ าคม ๒๕๕๓ เรอ่ื งการกาํ หนดแบบเอกสารทใ่ี ช ในการรกั ษาความปลอดภยั ตามระเบยี บสาํ นกั นายกรฐั มนตรี วา ดว ยการรกั ษาความปลอดภยั แหง ชาติ พ.ศ.๒๕๕๒ กําหนดแบบเอกสารจํานวน ๗ แบบ เพ่ือใชดําเนินการดานการรักษาความปลอดภัย เก่ยี วกับบคุ คลของหนวยงานรฐั ดังนี้

๑๒ ๑. แบบประวตั ิบคุ คล (รปภ.๑) ๒. แบบบันทกึ เปลี่ยนแปลงประวตั ิบคุ คล (รปภ.๒) ๓. แบบบนั ทกึ ของเจาหนาทผี่ รู บั ผิดชอบการลงบันทึกประวตั ิ (รปภ.๓) ๔. แบบใบรบั รองความไวว างใจ (รปภ.๔) ๕. แบบทะเบยี นความไววางใจ (รปภ.๕) ๖. แบบบนั ทกึ รับรองการรักษาความลับเม่ือเขา รับตําแหนงหรอื หนาที่ (รปภ.๖) ๗. แบบบนั ทกึ รับรองการรกั ษาความลบั เมือ่ พน ตาํ แหนงหรือหนา ที่ (รปภ.๗)

๑๓ º··èÕ ó ¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ àÍ¡ÊÒà ¤ÇÒÁËÁÒ¢ͧ¢ÍŒ ÁÅÙ ¢‹ÒÇÊÒÃÅºÑ ÃÐàºÂÕ ºÇÒ‹ ´ŒÇ¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁÅºÑ ¢Í§·Ò§ÃÒª¡Òà ¾.È. òõôô “¢ÍŒ ÁÅÙ ¢‹ÒÇÊÒÃÅºÑ ” หมายความวา ขอมูลขา วสารตามมาตรา ๑๔ หรอื มาตรา ๑๕ (ตาม พระราชบัญญัติขอมูลขาวสารของทางราชการ พ.ศ. ๒๕๔๐) ที่มีคําสั่งไมใหเปดเผยและอยูใน ความครอบครองหรือควบคุมดูแลของหนวยงานของรัฐ ไมวาจะเปนเร่ืองที่เกี่ยวกับการดําเนินงาน ของรัฐหรือที่เก่ียวกับเอกชน ซ่ึงมกี ารกําหนดใหมีชั้นความลับเปน ช้ันลบั ชน้ั ลับมาก หรอื ชั้นลับท่สี ดุ ตามระเบยี บน้ี โดยคํานงึ ถงึ การปฏิบัตหิ นาท่ขี องหนวยงานของรฐั และประโยชนแหงรัฐประกอบกนั μÒÁ¾ÃÐÃÒªºÑÞÞÑμԢ͌ ÁÙÅ¢Ò‹ ÇÊÒâͧ·Ò§ÃÒª¡Òà ¾.È. òõôð มาตรา ๑๔ ขอมูลขาวสารท่ีอาจกอใหเกิดความเสียหายตอสถาบันพระมหากษัตริย จะเปด เผยมไิ ด มาตรา ๑๕ ขอมูลขาวสารซึ่งหากเปดเผยจะกอใหเกิดความเสียหายอยางหนึ่งอยางใด ดงั ตอ ไปนี้ ๑) ความสมั พนั ธระหวางประเทศ ความม่นั คงแหง ชาติ ความมน่ั คงทางเศรษฐกจิ ๒) จะทําใหการบังคับใชกฎหมายเส่ือมประสิทธิภาพหรือปฏิบัติภารกิจไมสําเร็จ ตาม วัตถปุ ระสงค ๓) เปนความเห็น คําแนะนํา ภายในหนวยงาน หรือเปนเร่ืองที่อยูระหวางดําเนินการ ยงั ไมแ ลว เสร็จ ๔) จะเปนอนั ตรายตอ ชวี ติ หรือความปลอดภยั ของบุคคล เชน พยาน ๕) เปนขอมลู ขา วสารสวนบุคคล เชน ประวัติการทาํ งาน การศึกษา ๖) กฎหมายบญั ญัตไิ มใหเปด เผย/ผใู หข อ มูลขา วสารไมป ระสงคเปดเผย »ÃÐàÀ·ªé¹Ñ ¤ÇÒÁÅѺ ช้นั ความลบั ของขอมูลขา วสารลบั แบงออกเปน ๓ ชน้ั คือ (๑) ลับท่สี ุด (TOP SECRET) (๒) ลบั มาก (SECRET) (๓) ลบั (CONFIDENTIAL) ÅºÑ ·èÕÊ´Ø หมายความถงึ ขอมูลขาวสารลับซ่ึงหากเปดเผยทั้งหมดหรอื เพียงบางสว นจะกอ ใหเ กิดความเสยี หายแกป ระโยชนแหงรัฐอยา งรา ยแรงท่สี ุด

๑๔ ÅѺÁÒ¡ หมายความถงึ ขอมูลขา วสารลับซ่งึ หากเปด เผยท้งั หมดหรือเพยี งบางสว นจะกอ ใหเ กดิ ความเสยี หายแกป ระโยชนแหง รฐั อยา งรายแรง ÅѺ หมายความถึง ขอมูลขาวสารลับซ่ึงหากเปดเผยท้ังหมดหรือเพียงบางสวนจะกอ ใหเกิดความเสียหายแกป ระโยชนแหงรัฐ ͧ¤¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑ เปนองคการท่ีมีหนาที่ใหคําแนะนํา ชวยเหลือในเร่ืองการรักษาความปลอดภัยแหงชาติ แกหนวยงาน และกํากับดูแล ตรวจสอบ พรอมท้ังพิจารณาแกไขขอบกพรองเพื่อใหระบบการรักษา ความปลอดภัยน้ันไดผลสมบูรณอ ยเู สมอ สาํ ¹¡Ñ ¢‹ÒÇ¡Ãͧá˧‹ ªÒμÔ สาํ นกั นายกรฐั มนตรี เปน องคก ารรกั ษาความปลอดภยั ฝา ยพลเรือน ÈÙ¹ÂÏ Ñ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ กองบัญชาการทหารสูงสุด เปนองคการรักษา ความปลอดภัยฝายทหาร ¡Í§ºÞÑ ªÒ¡ÒÃตําÃǨÊѹμÔºÒÅ สํานักงานตํารวจแหงชาติ เปนองคการรักษา ความปลอดภัยฝา ยตํารวจ º¤Ø ¤Å¼ŒÙÁËÕ ¹ŒÒ·ÃèÕ ¡Ñ ÉҢ͌ ÁÅÙ ¢Ò‹ ÇÊÒÃÅºÑ ã¹Ë¹‹Ç§ҹ ใหหัวหนาหนวยงานของรัฐมีหนาที่รักษาขอมูลขาวสารลับในหนวยงานของตนและอาจ มอบหมายหนา ทด่ี งั กลา วไดต ามความจาํ เปน ใหผ ใู ตบ งั คบั บญั ชาหรอื ใหแ กร าชการสว นภมู ภิ าคในกรณี ท่ีสามารถมอบอาํ นาจไดตามกฎหมาย ผูม ีหนา ที่รักษาขอมูลขาวสารลบั ในหนว ยงานตอ งรกั ษาขอมูล ขาวสารลับใหปลอดภัย การใหบุคคลใดเขาถึงขอมูลขาวสารลับหรือการเปดเผยขอมูลขาวสารลับแก ผูใดตองกระทําโดยระมัดระวัง ในกรณีจําเปน ใหกําหนดเง่ือนไขในการปฏิบัติใหเหมาะสมแกกรณี โดยคาํ นงึ ถงึ การรกั ษาความลบั และประสทิ ธภิ าพในการดาํ เนนิ การตามระเบยี บวา ดว ยการรกั ษาความลบั ของทางราชการ พ.ศ. ๒๕๔๔ ËÇÑ Ë¹ÒŒ ˹Nj §ҹ¢Í§Ã°Ñ มหี นา ทคี่ วามรับผิดชอบ ดงั น้ี ๑. กาํ หนดชน้ั ความลบั พรอ มใหเ หตผุ ลประกอบ อาจมอบอาํ นาจหนา ทใี่ หผ ใู ตบ งั คบั บญั ชาได ๒. รักษาขอมูลขา วสารลบั ในหนว ยงาน อาจมอบหมายหนาทใี่ หผ ใู ตบังคับบญั ชาได ๓. แตง ตง้ั นายทะเบยี นขอมลู ขาวสารลบั และผชู ว ยนายทะเบยี นขอมลู ขา วสารลับ ๔. แตงต้ังคณะกรรมการตรวจสอบความถูกตองในการปฏิบัติตามระเบียบ และความ มอี ยจู ริงของขอ มลู ขา วสาร อยางนอยทุก ๖ เดอื น ๕. อนญุ าตใหส ง ขอ มลู ขา วสารลบั ออกนอกบรเิ วณหนว ยงานและใหน ายทะเบยี นขอ มลู ขา วสารลบั ลงทะเบยี นกอ นสงออก

๑๕ ๖. อนุญาตใหสงขอมูลขาวสารลับทั้งภายใน ภายนอกประเทศ สงทางโทรคมนาคม ไปรษณียล งทะเบียนตอบรับ ฯลฯ ๗. อนุญาตใหยมื ขอ มลู ขาวสารลับระหวางหนวยงานของรฐั ๘. อนญุ าตการทาํ ลายขอมูลขาวสารลับ ๙. ดาํ เนินการจัดทาํ แผนการปฏบิ ตั ิในเวลาฉกุ เฉนิ ๑๐. มีคําสงั่ ใหเปดเผยขอ มลู ขาวสารลบั โดยมีขอจํากัดหรือเง่อื นไขเชนใดกไ็ ด ¹Ò·ÐàºÂÕ ¹¢ŒÍÁÅÙ ¢Ò‹ ÇÊÒÃÅºÑ áÅмŒªÙ ‹Ç¹Ò·ÐàºÂÕ ¹¢ŒÍÁÅÙ ¢Ò‹ ÇÊÒÃÅºÑ ๑. ใหหัวหนาหนวยงานของรัฐแตงต้ังเจาหนาที่ควบคุมและรับผิดชอบการดําเนินการ เกยี่ วกบั ขอ มลู ขา วสารลบั ขนึ้ ภายในหนว ยงานทตี่ นรบั ผดิ ชอบ เรยี กวา “¹Ò·ÐàºÂÕ ¹¢ÍŒ ÁÅÙ ¢Ò‹ ÇÊÒÃÅºÑ ” และจะแตง ตั้ง “¼ªÙŒ ‹Ç¹Ò·ÐàºÂÕ ¹¢ÍŒ ÁÙÅ¢‹ÒÇÊÒÃÅѺ” ก็ได ๒. นายทะเบียนขอมลู ขาวสารลับและผชู วยนายทะเบยี นขอมูลขาวสารลับ มหี นาที่ (๑) ดําเนนิ การทางทะเบยี นขอมลู ขา วสารลบั และจัดใหมีทะเบยี นขอ มูลขา วสารลับ ซงึ่ ประกอบดว ย ทะเบยี นรบั (ทขล.๑) ทะเบยี นสง (ทขล.๒) ทะเบยี นควบคมุ ขอ มลู ขา วสารลบั (ทขล.๓) (๒) เกบ็ รกั ษาแบบเอกสารตา ง ๆ ซงึ่ กรอกขอ ความแลว และบรรดาขอ มลู ขา วสารลบั ท่ีอยูในความควบคุมดแู ลไวใ นท่ีปลอดภยั (๓) เกบ็ รกั ษาบญั ชลี ายมอื ชอ่ื นายทะเบยี นขอ มลู ขา วสารลบั และผชู ว ยนายทะเบยี น ขอ มูลขาวสารลบั ของหนว ยงานของรัฐอ่ืน ๆ ที่ติดตอเกีย่ วของกนั เปน ประจํา (๔) ประสานงานกบั ผคู วบคมุ ทะเบยี นความไวว างใจตามทกี่ าํ หนดในระเบยี บวา ดว ย การรักษาความปลอดภัยแหงชาติ เพ่ือกําหนดตัวบุคคลท่ีจะเขาถึงช้ันความลับตามความเหมาะสม และความรับผิดชอบ (๕) ปฏิบัติงานอื่นท่ีเกี่ยวของกับขอมูลขาวสารลับตามท่ีกําหนดไวในระเบียบนี้ หรือตามทไ่ี ดร ับมอบหมายจากหวั หนา หนว ยงานของรฐั ·ÐàºÕ¹¢ÍŒ ÁÅÙ ¢Ò‹ ÇÊÒÃÅѺ ประกอบดว ย ทะเบยี นรบั ทะเบยี นสง และทะเบยี นควบคมุ ขอ มลู ขา วสารลบั แยกตา งหาก จากทะเบยี นงานสารบรรณตามปกตขิ องสถาบนั ฯ ·ÐàºÂÕ ¹ÃѺ ใชสาํ หรับบนั ทกึ รายละเอียดของขอ มลู ขาวสารลับท่ีหนว ยงานไดรับไว ·ÐàºÂÕ ¹Ê§‹ ใชส าํ หรบั บนั ทกึ รายละเอยี ดของขอ มลู ขา วสารลบั ทส่ี ง ออกนอกบรเิ วณหนว ยงาน ·ÐàºÂÕ ¹¤Çº¤ÁØ ¢ÍŒ ÁÅÙ ¢Ò‹ ÇÊÒÃÅºÑ ใชส าํ หรบั บนั ทกึ ทางทะเบยี นเกย่ี วกบั ขอ มลู ขา วสารลบั ที่หนวยงานจัดทําข้ึนใชงานหรือไดสงออกหรือไดรับมา รวมท้ังบันทึกการปฏิบัติตาง ๆ เก่ียวกับ ขอมูลขาวสารลับนั้น ทะเบียนขอมูลขาวสารลับใหถือวาเปนขอมูลขาวสารลับดวยแบบทะเบียนรับ

๑๖ ทะเบียนสงและทะเบียนควบคุมขอมูลขาวสารลับใหเปนไปตามที่นายกรัฐมนตรีกําหนดโดยประกาศ ในราชกจิ จานุเบกษา ¤³Ð¡ÃÃÁ¡ÒÃμÃǨÊͺ ใหห วั หนาหนวยงานของรฐั แตง ตง้ั คณะกรรมการตรวจสอบ ประกอบดวย ๑. นายทะเบียนขอ มลู ขา วสารลบั เปน ประธานกรรมการ และ ๒. เจาหนา ทีอ่ น่ื อกี ไมนอ ยกวาสองคนเปนกรรมการ มีอํานาจหนาท่ีทําการตรวจสอบความถูกตองในการปฏิบัติตามระเบียบวาดวยการรกั ษา ความลับของทางราชการ พ.ศ. ๒๕๔๔ และการมีอยูของขอมูลขาวสารลับท่ีมีอยูในทะเบียนขอมูล ขา วสารลบั อยา งนอ ยทกุ หกเดอื น และเสนอรายงานการตรวจสอบใหห วั หนา หนว ยงานของรฐั นนั้ ทราบ และสัง่ การตอไป ¤³Ð¡ÃÃÁ¡ÒÃÊͺÊǹ เม่ือสงสัยวาบุคคลที่ไมมีอํานาจหนาท่ีเกี่ยวกับขอมูลขาวสารลับไดรูหรืออาจรูถึงขอมูล ขาวสารลับหรือเมื่อสงสัยวามีการละเมิดการรักษาความลับของขอมูลขาวสารของราชการใหหัวหนา หนว ยงานของรฐั แตง ตง้ั คณะกรรมการสอบสวนโดยไมช กั ชา (คณะกรรมการสอบสวนตอ งเปน ผซู ง่ึ มไิ ด เปนคณะกรรมการตรวจสอบ) á¹Ç·Ò§¡Òû¯ºÔ μÑ Ôà¡èÕÂÇ¡ºÑ ¢ŒÍÁÅÙ ¢‹ÒÇÊÒÃÅºÑ ¡ÒÃกํา˹´ªÑ¹é ¤ÇÒÁÅѺáÅÐáÊ´§àËμؼŠ๑. ใหห วั หนา หนว ยงานของรฐั มหี นา ทรี่ บั ผดิ ชอบในการกาํ หนดชน้ั ความลบั พรอ มทงั้ ให เหตุผลประกอบการกําหนดชั้นความลับของขอมูลขาวสารลับน้ันดวยวาเปนขอมูลขาวสารประเภทใด และเพราะเหตุใด ในการนี้อาจมอบหมายหนาที่ดังกลาวไดตามความจําเปนใหผูใตบังคับบัญชา ในกรณีทส่ี ามารถมอบอํานาจไดต ามกฎหมาย ๒. ในกรณีที่มีความจําเปนเรงดวน เจาหนาท่ีที่เกี่ยวของมีอํานาจกําหนดชั้นความลับ เปนการชั่วคราวไดและใหรีบเสนอตอผูมีอํานาจกําหนดชั้นความลับเพื่อสั่งการเกี่ยวกับการกําหนด ชั้นความลบั ตอ ไปทันที การกาํ หนดชั้นความลับของขอมูลขาวสารลับท่ีมชี นั้ ความลบั หลายชั้นในเร่อื ง เดยี วกนั ใหก าํ หนดชนั้ ความลบั เทา กบั ชนั้ ความลบั สงู สดุ ทมี่ อี ยใู นขอ มลู ขา วสารลบั นน้ั ในกรณที ก่ี าํ หนด ใหข อ มลู ขา วสารลบั ทมี่ ชี น้ั ความลบั ตาํ่ แตจ าํ เปน ตอ งอา งองิ ขอ ความจากขอ มลู ขา วสารทมี่ ชี น้ั ความลบั สูงกวา ตองพิจารณาถึงเนื้อหาทอี่ า งถงึ นน้ั วาจะไมทาํ ใหข อมลู ขาวสารท่ชี ้ันความลับสงู กวารัว่ ไหล ๓. ใหน ายทะเบยี นจดแจง เหตผุ ลประกอบการกาํ หนดชนั้ ความลบั ของขอ มลู ขา วสารลบั ไวใ นทะเบยี นควบคมุ ขอ มลู ขา วสารลบั แตถ า เหตผุ ลนน้ั มรี ายละเอยี ดมากหรอื เหตผุ ลนน้ั บางสว นมชี นั้

๑๗ ความลับสูงกวาช้ันความลับของทะเบียนขอมูลขาวสารลับใหบันทึกเหตุผลยอไวในทะเบียนควบคุม ขอ มลู ขา วสารลบั และบนั ทกึ เหตผุ ลละเอยี ดหรอื เหตผุ ลสว นทมี่ ชี น้ั ความลบั สงู กวา ดงั กลา วแยกออกมา โดยเกบ็ ไวระหวางใบปกขอ มูลขาวสารลับกับขอ มูลขาวสารลับนั้น ๔. การกาํ หนดชน้ั ความลบั ตอ งคาํ นงึ ถงึ ขอ มลู ขา วสารทไี่ มต อ งเปด เผย ตามมาตรา ๑๔, ๑๕ แหงพระราชบญั ญัติขอ มลู ขา วสารของราชการ พ.ศ. ๒๕๔๐ และปฏิบตั ติ ามระเบียบวาดวยการรกั ษา ความลบั ของทางราชการ พ.ศ. ๒๕๔๔ ทก่ี าํ หนดใหพ จิ ารณาถงึ องคป ระกอบในการกาํ หนดชน้ั ความลบั ดังตอ ไปนี้ ๑) ความสาํ คญั ของเนอ้ื หา ๒) แหลง ทม่ี าของขอ มลู ๓) วธิ ีการนาํ ไปใชป ระโยชน ๔) จาํ นวนบคุ คลทรี่ บั ทราบ ๕) ผลกระทบหากมกี ารเปดเผย ๖) หนวยงานของรัฐที่รับผิดชอบในฐานะเจาของเรื่องหรือผูอนุมัติในการกําหนด ช้นั ความลับของขอ มูลขาวสาร ๕. เครอื่ งหมายแสดงชน้ั ความลบั ใหใ ชต วั อกั ษรตามชนั้ ความลบั ทขี่ นาดใหญก วา ตวั อกั ษร ธรรมดา โดยใชสีแดงหรอื สีอ่ืนทส่ี ามารถมองเหน็ ไดเ ดน และชัดเจน ๖. การปรับช้ันความลับตองกระทําโดยผูมีอํานาจกําหนดช้ันความลับของหนวยงาน เจา ของเรอื่ งในกรณที หี่ นว ยงานเจา ของเรอื่ งเหน็ ควรใหท าํ การปรบั ชนั้ ความลบั ของขอ มลู ขา วสารลบั ใด ใหห นว ยงานเจา ของเรอ่ื งทาํ การปรบั ชน้ั ความลบั และแจง ใหห นว ยงานของรฐั อนื่ ทไี่ ดร บั การแจกจา ยทราบ เพ่อื ใหมกี ารแกไขช้ันความลบั โดยทว่ั กันดวย ๗. ขอมูลขาวสารลับท่ีคณะกรรมการวินิจฉัยการเปดเผยขอมูลขาวสารมีคําวินิจฉัยให เปดเผยโดยไมมีขอจํากัดหรือเง่ือนไขใด ใหถือวาขอมูลขาวสารน้ันถูกยกเลิกชั้นความลับแลว เวนแต มีการฟอ งคดตี อ ศาลและศาลมคี ําสง่ั หรือคาํ พิพากษาเปน อยา งอื่น ÇÔ¸¡Õ ÒáÒÃÃºÑ àÍ¡ÊÒÃÅºÑ การรับขอมูลขาวสารลับ (ภายในบริเวณหนวยงานเดียวกันหรือจากหนวยงานภายนอก) เมื่อไดร บั ขอมลู ขาวสารลบั แลว ใหดาํ เนนิ การดงั นี้ ๑. ใหน ายทะเบยี นขอมลู ขา วสารลบั หรอื ผูชว ยนายทะเบยี นขอ มลู ขา วสารลบั ลงชอื่ ใน ใบตอบรับแลวคนื ใบตอบรบั นน้ั แกผ ูน ําสง หรือลงลายมือชอื่ ในเลม ทะเบยี นสง (ทขล.๒) ของผูสง หรอื จดั สง ใบตอบรบั คนื แกห นว ยงานของรฐั ทเี่ ปน ผสู ง และลงทะเบยี นขอ มลู ขา วสารลบั กอ นทจ่ี ะดาํ เนนิ การ อยางอื่น ๒. นายทะเบยี นขอ มลู ขา วสารลบั หรอื ผชู ว ยนายทะเบยี นขอ มลู ขา วสารลบั ลงทะเบยี นรบั (ทขล.๑) และทะเบียนควบคุมขอมูล ขาวสาร (ทขล.๓) จากน้ันใหเสนอหัวหนาหนวยงานของรัฐ หรอื ผเู ก่ยี วขอ งดําเนินการตอ ไป

๑๘ ๒.๑ เมื่อนายทะเบียนขอมูลขาวสารลับหรือผูชวยนายทะเบียนขอมูลขาวสารลับ ลงช่ือในใบตอบรบั เอกสารลับ และลงทะเบยี นแลว ใหป ฏบิ ัตดิ ังนี้ ๑) นําเอกสารลับน้ัน สงมอบโดยตรงใหแกบุคคลท่ีถูกระบุช่ือโดยเร็ว แตถา เปนเอกสารท่ีระบุตําแหนงแลว ก็อาจพิจารณามอบใหแกสวนงานที่มีหนาที่ดําเนินการในข้ันตนแทน บุคคลทถ่ี ูกระบุตําแหนง น้ันดาํ เนินการดว นได ๒) ในกรณที บี่ คุ คลทเี่ อกสารลบั นน้ั ระบชุ อ่ื หรอื ตาํ แหนง ยงั ไมส ามารถดาํ เนนิ การ ตอ เอกสารไดใ นทันที ใหน าํ เอกสารลบั ทส่ี ดุ หรือลบั มากน้ันมาเก็บไวทนี่ ายทะเบียนขอ มูลขา วสารลับ ๓) เอกสารลับท่ีจาหนาซองหรือซองชั้นในระบุถึงตําแหนงใหบุคคลที่ครอง ตําแหนงน้ันหรือผูท่ีไดรับมอบหมายจากผูครองตําแหนงน้ันหรือนายทะเบียนขอมูลขาวสารลับ เปน ผเู ปดซองและลงช่ือในใบเอกสารลับ ๔) ถาจาหนาซองหรือซองช้ันในระบุถึงบุคคลหนึ่งโดยเฉพาะ หรือระบุชื่อ พรอมตําแหนง แลวใหผูถูกระบุชื่อท่ีหนาซองหรือผูไดรับมอบหมายโดยตรงเทาน้ันเปนผูเปดซอง และลงช่ือในใบรับเอกสารลบั ๓. กรณีท่ีผูรับตามจาหนาซองเปนผูรับดวยตนเอง ใหลงลายมือช่ือในใบตอบรับ แลว สงคืนใหกับผูนําสงทันที และนําขอมูลขาวสารลับมอบใหนายทะเบียนหรือผูชวยนายทะเบียนขอมูล ขาวสารลับเพอ่ื บนั ทกึ ลงในทะเบียน ทขล.๑ และ ทขล.๓ ตอไป ๔. กรณเี ปน เจา หนา ทส่ี ารบรรณหรอื เจา หนา ทอ่ี น่ื ทไ่ี มไ ดร บั การแตง ตง้ั ใหเ ปน นายทะเบยี น ขอ มลู ขา วสารลบั หรอื ผชู ว ยนายทะเบยี นขอ มลู ขา วสารลบั เปน ผรู บั เอกสาร จะดาํ เนนิ การใด ๆ เกยี่ วกบั ขอ มลู ขา วสารลบั ไมไ ด ตอ งมอบเอกสารนน้ั ใหแ กน ายทะเบยี นหรอื ผชู ว ยนายทะเบยี นขอ มลู ขา วสารลบั ทนั ที เพอื่ ใหด าํ เนนิ การตอ ไปหรือสง ใหผูร บั ตามจาหนา ซองได ๕. ในกรณที ่ผี รู บั ไมสามารถดาํ เนนิ การใด ๆ กับขอ มูลขา วสารลับนนั้ ได ใหเก็บรกั ษาไว ในท่ีปลอดภยั เพื่อนําสงนายทะเบียนหรือผูชวยนายทะเบียนตอ ไป ÇÔ¸Õ¡ÒÃʧ‹ àÍ¡ÊÒÃÅºÑ ñ. ¡ÒÃÊ‹§àÍ¡ÊÒÃÅºÑ ÀÒÂã¹Ë¹‹Ç§ҹ ใหดาํ เนินการดังนี้ ๑) ลงบนั ทกึ รายละเอยี ดในเลม ทะเบยี นรบั ทขล.๓ และใชใ บปกเอกสารลบั ปด ทบั เอกสารลบั ตามชนั้ ความลบั ของเอกสาร หรอื ใสซ องปด ผนกึ และตตี รา ลบั ทส่ี ดุ ลบั มาก ลบั ลงบนหนา ซอง ๒) เจาหนาท่ีผูสงขอมูลขาวสารลับ จัดสงเอกสารใหสวนงานท่ีเกี่ยวของโดยให เจาหนาท่ีผูรับผิดชอบของสวนงานน้ันๆ เปนผูลงนามรับเอกสารในเลมทะเบียนสง ทขล.๒ เพ่ือให นายทะเบียนหรือผูชวยนายทะเบียนลับของหนวยงานน้ันลงบันทึกใน ทขล.๑ และ ทขล.๓ และนําเสนอผูเ ก่ยี วขอ งหรือเจาของเรื่องดาํ เนินการตอ ไป

๑๙ ò. ¡ÒÃʧ‹ àÍ¡ÊÒÃÅºÑ ÍÍ¡¹Í¡ºÃàÔ Ç³Ë¹Ç‹ §ҹËÃÍ× μÒ‹ §Ë¹Ç‹ §ҹ โดยเจา หนา ทนี่ าํ สง เอกสาร ๑) ใหห วั หนา หนว ยงานของรฐั หรอื ผซู ง่ึ หวั หนา หนว ยงานของรฐั มอบหมายมอี าํ นาจ อนญุ าตใหก ระทําได และใหน ายทะเบียนขอมลู ขา วสารลับลงทะเบยี นกอ นสง ออก ๒) วธิ กี ารบรรจุซองเอกสารลับ ใหด ําเนนิ การดงั นี้ (๑) บรรจุเอกสารลับในซองสีนา้ํ ตาลหรอื ซองทบึ แสง (๒ ชนั้ ) «Í§ªÑé¹ã¹ ใหจ า หนาซองตามระเบียบงานสารบรรณ (คอื ใสเลขทีห่ นงั สอื ของหนวยงานเจาของเร่ืองและหนวยงานผูสง ชอื่ ทอี่ ยู ของผูรับขอมูลขา วสารลับ) - แสดงชั้นความลับ ๒ แหง คือ กึ่งกลางซองสวนบนดานหนา และ ก่งึ กลางซอง ณ บริเวณรอยปดผนึกดา นหลงั (๒) นายทะเบียนขอมูลขาวสารลับ ลงลายมือช่ือกํากับบริเวณรอยปดผนึก ดา นซาย และดานขวาของเครอ่ื งหมายแสดงชัน้ ความลบั - ใชเทปกาวใสปด ทับตามแนวผนึกซอง ทับลายมือช่ือ และเคร่ืองหมาย แสดงชัน้ ความลบั ดว ย - นําซองช้ันในที่ปดผนึกแลว บรรจุลงในซองชั้นนอก แลวปดผนึกซอง ตามปกติ «Í§ªéѹ¹Í¡ ใหจาหนาซองระบุขอความเดียวกับซองช้ันใน แตไมตองมี เครอ่ื งหมายแสดงชั้นความลบั ใดๆ (๓) นําสงไปรษณียหรือโดยวิธีการอื่นใดพรอมใบตอบรับใหผูรับลงรายละเอียด และลงชื่อรับเอกสารลงในใบตอบรับและสงคืนใหแกหนวยงานเจาของเร่ืองโดยเร็ว และหนวยงาน เจา ของเรอื่ งตอ งเกบ็ รกั ษาใบตอบรบั ไว (หา มระบชุ น้ั ความลบั และชอื่ เรอ่ื งไวใ นใบตอบรบั แตใ หร ะบเุ ลขท่ี หนังสือสง วัน เดือน ป จํานวนหนาและหมายเลขฉบับไวในใบตอบรับดังกลาว และเก็บรักษา ใบตอบรบั นัน้ ไวจ นกวาจะไดร บั คนื หรือยกเลกิ ช้ันความลับหรือทาํ ลายขอมลู ขา วสารลบั นั้นแลว) ó. ¡ÒÃÊ‹§¢ŒÍÁÙÅ¢‹ÒÇÊÒÃÅѺÍÍ¡¹Í¡»ÃÐà·È ใหปฏิบัติตามระเบียบกระทรวง การตา งประเทศวา ดว ยถงุ เมลก ารทตู โดยอนโุ ลมหรอื ใหเ จา หนา ทซี่ ง่ึ มฐี านะทางการทตู ถอื ไปดว ยตนเองกไ็ ด ô. ¡ÒÃÊ‹§¢ŒÍÁÙÅ¢‹ÒÇÊÒÃÅѺ·Ñé§ÀÒÂã¹»ÃÐà·ÈáÅÐÊ‹§ÍÍ¡¹Í¡»ÃÐà·È จะสงทาง โทรคมนาคม ไปรษณียลงทะเบยี นตอบรบั หรอื โดยวธิ กี ารอน่ื ใดกไ็ ด แตต องไดร ับอนญุ าตจากหัวหนา หนวยงานของรัฐกอน กรณีการสงทางโทรคมนาคมใหปฏิบัติตามคําแนะนําขององคการรักษา ความปลอดภยั ÇÔ¸¡Õ ÒÃà¡çºÃÑ¡ÉÒàÍ¡ÊÒÃÅѺ การเก็บรักษาขอมูลขาวสารลับ ใหหนวยงานของรัฐเก็บรักษาไวในที่ปลอดภัยและ ใหกําหนดระเบียบการเก็บรักษาขอมูลขาวสารลับไวเปนการเฉพาะตามคําแนะนําขององคการรักษา ความปลอดภัย ดงั น้ี

๒๐ ๑) รกั ษาขอ มลู ขา วสารลบั ไวใ นทป่ี ลอดภยั (ระหวา งดาํ เนนิ การใหด แู ลรกั ษาไมใ หร ว่ั ไหล ไมท งิ้ เอกสารลบั ไวบ นโตะ ทาํ งาน หรอื ทงิ้ ไวไ มม ผี ดู แู ล หากจาํ เปน ใหเ กบ็ ไวใ นลนิ้ ชกั ปด กญุ แจใหเ รยี บรอ ย) ๒) กาํ หนดตวั ผรู บั ผดิ ชอบในการเกบ็ รกั ษา (เจา ของเรอื่ งหรอื นายทะเบยี นขอ มลู ขา วสารลบั ) ๓) ขอ มลู ขา วสารลบั ทอ่ี ยใู นเครอื่ งคอมพวิ เตอร ตอ งกาํ หนดรหสั ผา นเพอื่ ปอ งกนั การเขา ถงึ จากบคุ คลอ่นื ๔) แยกแฟม เอกสารลบั และเกบ็ ไวใ นตเู กบ็ ปด ดว ยกญุ แจทมี่ น่ั คงแยกตา งหากจากเอกสาร ทั่วไป ¡ÒÃÂ×Á การใหย มื ขอ มลู ขา วสารลบั ใหห วั หนา หนว ยงานของรฐั หรอื ผซู ง่ึ หวั หนา หนว ยงานของรฐั มอบหมายพิจารณาดวยวาผูยืมมีหนาท่ีดําเนินการในเรื่องท่ียืมและสามารถปฏิบัติตามระเบียบน้ีได หรือไม ถาเรื่องท่ีผูประสงคจะขอยืมเปนเร่ืองท่ีหนวยงานของรัฐอ่ืนเปนหนวยงานเจาของเร่ือง การใหย มื ตอ งไดร บั อนญุ าตจากหนว ยงานเจา ของเรอ่ื งนนั้ กอ น เวน แตผ ยู มื จะเปน หนว ยงานเจา ของเรอ่ื ง นนั้ เองใหน ายทะเบยี นขอ มลู ขา วสารลบั ทาํ บนั ทกึ การยมื พรอ มทง้ั จดแจง การยมื ไวใ นทะเบยี นควบคมุ ขอมลู ขาวสารลบั ดวย ¡ÒÃทาํ ÅÒ ขอมูลขาวสารลับจะทําลายไดใ น ๒ กรณี ดังนี้ ๑. ในกรณีท่ีการเก็บรักษาขอมูลขาวสารลับชั้นลับท่ีสุดจะเสี่ยงตอการร่ัวไหลอันจะกอ ใหเกิดอันตรายแกประโยชนแหงรัฐ หัวหนาหนวยงานของรัฐจะพิจารณาสั่งทําลายขอมูลขาวสารลับ ªÑé¹ÅѺ·ÕèÊØ´น้ันได หากพิจารณาเห็นวามีความจําเปนอยางยิ่งท่ีจะตองทําลาย (หัวหนาหนวยงาน ของรฐั จะสงั่ ทาํ ลายขอ มลู ขา วสารลบั นอกจากกรณนี ไ้ี ดต อ เมอ่ื ไดส ง ขอ มลู ขา วสารลบั ใหห อจดหมายเหตุ แหงชาติ พจิ ารณากอนวาไมม ีคุณคาในการเกบ็ รักษา) ๒. ครบอายุการเก็บ - ขอมูลขาวสารตามมาตรา ๑๔ อายุการเกบ็ ๗๕ ป - ขอมูลขา วสารตามมาตรา ๑๕ อายุการเกบ็ ๒๐ ป ¢¹éÑ μ͹¡ÒÃทําÅÒ¢ŒÍÁÅÙ ¢‹ÒÇÊÒÃÅºÑ ๑) จดั ทําบญั ชีรายชือ่ หนงั สือขอทาํ ลาย (ขอ มูลขา วสารลับ) ๒) จัดทําคําขออนุมัติทําลายขอมูลขาวสารลับ พรอมทั้งเสนอหัวหนาหนวยงานของรัฐ á싧μÑ駤³Ð¡ÃÃÁ¡ÒÃทําÅÒ โดยมีนายทะเบียนขอมูลขาวสารลับของหนวยงานเปนประธาน และ ผเู กยี่ วขอ งอกี อยา งนอ ย ๒ คน เปน กรรมการ และเมอ่ื คณะกรรมการดงั กลา วไดท าํ ลายขอ มลู ขา วสารลบั เสรจ็ แลว ใหจ ดแจงการทาํ ลายไวใ นทะเบียนควบคมุ ขอ มูลขา วสารลับ และจัดทําใบรับรองการทําลาย ขอมลู ขา วสารลับดวยใบรบั รองการทาํ ลายใหเ ก็บรกั ษาไวเปนหลักฐานไมน อ ยกวาหนึง่ ป

๒๑ ๓) เมอื่ ไดร บั การอนมุ ตั ใิ หท าํ ลายขอ มลู ขา วสารลบั แลว ใหท าํ การยกเลกิ ชนั้ ความลบั กอ น โดยผูมีอํานาจกําหนดชั้นความลับของหนวยงานเจาของเร่ือง และหมายเหตุไวที่มุมบนดานซายของ เอกสารขอ มลู ขา วสารลบั โดยใชข อ ความ “ยกเลกิ ชนั้ ความลบั แลว ” โดย.................และลงวนั /เดอื น/ป กํากับไว ๔) ใหค ณะกรรมการทาํ ลาย สง เฉพาะบญั ชรี ายชอ่ื ขอ มลู ขา วสารลบั ทจี่ ะทาํ ลายให สาํ นกั หอจดหมายเหตแุ หง ชาติ พจิ ารณากอ นวา ขอ มลู ขา วสารลบั ใด ทตี่ อ งการเกบ็ ไวเ ปน เอกสารประวตั ศิ าสตร ทางสํานักหอจดหมายเหตุแหงชาติ จะแจงมา พรอมสงคืนบัญชีรายชื่อดังกลาวกลับมายังหนวยงาน เพ่ือรอการทาํ ลายตอ ไป ๕) ดําเนินการทําลายขอมูลขาวสารลับ โดยคณะกรรมการทําลาย ที่ไดรับแตงตั้งตาม ขอ ๒ โดยวธิ กี ารเผาหรือแปรรูปโดยเครอ่ื งยอ ยกระดาษ ๖) จดแจงการทาํ ลายขอมูลขา วสารลบั ไวใน ทขล.๓ ชอ งดําเนนิ การ โดยระบุ วนั เดือน ปท่ีทําลาย ๗) จดั ทาํ ใบรบั รองการทาํ ลายขอ มลู ขา วสารลบั และเกบ็ รกั ษาไวเ ปน หลกั ฐานอยา งนอ ย ๑ ป ¡Ã³ÊÕ ÙÞËÒ ในกรณที ่ีขอ มลู ขา วสารลับสญู หาย ๑. ใหผูทราบขอเท็จจริงรายงานขอเท็จจริงท่ีเกี่ยวของใหหัวหนาหนวยงานของรัฐท่ีตน สังกดั ทราบเพอ่ื ดําเนนิ การตอ ไป ๒. ใหน ายทะเบยี นขอ มลู ขา วสารลบั บนั ทกึ การทข่ี อ มลู ขา วสารลบั สญู หายไวใ นทะเบยี น ควบคมุ ขอ มูลขาวสารลับดว ย ¡ÒÃແ´à¼Â μÒÁÃÐàºÂÕ ºÇ‹Ò´ŒÇ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁÅºÑ ¢Í§·Ò§ÃÒª¡Òà ¾.È. òõôô ๑. การเปดเผยขอมูลขาวสารลับแกผูใด ตองกระทําโดยระมัดระวัง ในกรณีจําเปนให กาํ หนดเงอ่ื นไขในการปฏิบตั ิใหเหมาะสม ๒. ในกรณีที่หัวหนาหนวยงานของรัฐ หรือเจาหนาท่ีของรัฐ มีคําสั่งใหเปดเผยขอมูล ขา วสารลบั ใดโดยมขี อ จาํ กดั หรอื เงอื่ นไขเชน ใด ใหเ ปด เผยขอ มลู ขา วสารลบั ตามขอ จาํ กดั และเงอื่ นไขนนั้ ๓. กรณีที่ขอมูลขาวสารลับใดไมมีเครื่องหมายแสดงชั้นความลับ เจาหนาท่ีท่ีเกี่ยวของ สามารถเปดเผยขอมูลขาวสารลับได เวนแตเจาหนาที่น้ัน ä´ŒÃÙŒ หรือ ¤ÇÃÃÙŒ วาขอมูลขาวสารน้ันไดมี การกําหนดช้ันความลับไว ๔. ขอมูลขาวสารลับที่คณะกรรมการวินิจฉัยการเปดเผยขอมูลขาวสารมีคําวินิจฉัยให เปดเผยโดยไมมีขอจํากัด หรือเงื่อนไขใด ใหถือวาขอมูลขาวสารลับนั้น ถูกยกเลิกช้ันความลับแลว เวน แตมีการฟองคดีตอศาลและศาลมีคําสัง่ หรอื คําพพิ ากษาเปน อยา งอื่น

๒๒ ¾ÃÐÃÒªºÑÞÞμÑ Ô¢ÍŒ ÁÅÙ ¢Ò‹ ÇÊÒâͧ·Ò§ÃÒª¡Òà ¾.È. òõôð ๑. คาํ วนิ จิ ฉัยของคณะกรรมการวินิจฉัยการเปด เผยขอมลู ขาวสารใหเ ปนทสี่ ดุ ๒. ขอมูลขาวสารตามมาตรา ๑๕ แหงพระราชบัญญัติขอมูลขาวสารของทางราชการ พ.ศ. ๒๕๔๐ เปนขอมลู ขาวสารท่ีไมต อ งเปด เผย (ขอมูลขา วสารลบั ) ถา เจาหนา ทด่ี าํ เนินการเปด เผย โดยสุจริตและปฏิบัติตอขอมูลขาวสารลับ โดยปฏิบัติตามระเบียบวาดวยการรักษาความลับ ของทางราชการ พ.ศ. ๒๕๔๔ เกิดความเสียหายใหถือวาเจาหนาท่ีของรัฐไมตองรับผิดชอบ เพราะเปน การกระทาํ โดยสจุ รติ

๒๓ º··èÕ ô ¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂʶҹ·Õè ¤ÇÒÁËÁÒ áÅФÇÒÁ໚¹ÁҢͧ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂʶҹ·èÕ ¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂà¡èÂÕ Ç¡ÑºÊ¶Ò¹·Õè คอื มาตรการที่กาํ หนดขนึ้ เพ่อื พทิ กั ษรักษาให ความปลอดภยั แกท ส่ี งวน อาคารสถานที่ ตลอดจนวสั ดุ อปุ กรณ เจา หนา ทแ่ี ละเอกสารในอาคารสถานท่ี ดังกลา วใหพ นจากการโจรกรรม การจารกรรมและการกอวินาศกรรม หรือเหตอุ ่นื ใดอนั อาจทําใหเ สีย ความสามารถในการปฏบิ ตั ิภารกจิ ของหนวยงานของรัฐ ความจรงิ การรกั ษาความปลอดภยั สถานทม่ี าจากสามญั สาํ นกึ และสญั ชาตญาณของมนษุ ย ในการระวังภัยอันตราย นับแตยุคหินท่ีอาศัยอยูตามถ้ํา มนุษยยุคหินท่ีอยูเปนกลุมรวมกันภายในถ้ํา เดยี วกนั จะรว มมอื กนั ปกปอ งแหลง ทอ่ี ยอู าศยั ไมใ หม นษุ ยต า งกลมุ หรอื สตั วป า เขา มาหรอื เขา ใกลพ นื้ ที่ อาศัยของกลมุ ตน วิธปี อ งกนั เชน กอ กองไฟไวทป่ี ากถา้ํ มยี ามเฝาทางเขา และเม่อื รจู กั เลย้ี งสุนขั กใ็ ช สุนขั ชว ยเฝา ระวัง เปน ตน ตอมาเม่ือเจริญขึ้น จึงรจู กั ประดษิ ฐเ ครือ่ งทนุ แรงสาํ หรับปกปอ งพนื้ ท่ีอาศัย เชน ทาํ รวั้ แบง อาณาเขตไปพรอ มกบั การปอ งกนั ภยั จากการรกุ ลาํ้ จากกองไฟบนพนื้ ดนิ กลายเปน คบไฟ และเปน แสงไฟจากโคมสองสวางหรอื ไฟฉาย การประดิษฐเครือ่ งมอื ประเภทตาง ๆ มาชวยหรือเสริม การเฝา ระวงั สงั เกตการณ และการปอ งกนั จงึ มพี ฒั นาการเรอื่ ยมาพรอ มกบั มปี ระสทิ ธภิ าพทเ่ี พม่ิ มากขน้ึ ๑. ตองมกี ารกําหนดพนื้ ที่ที่จะดําเนนิ การรกั ษาความปลอดภัย ๒. ตอ งมีการกําหนดมาตรการการรกั ษาความปลอดภยั เชน จัดทําร้วั /กําแพงแบงพ้ืนท่ี จัดทําแสงสองสวาง จัดทําเคร่ืองกีดขวาง กําหนดจุดที่อนุญาตใหผานเขา-ออก หรือระบบสัญญาณ เตือนภยั ๓. ตองมรี ะบบและชองทางตดิ ตอสอ่ื สาร ๔. ตองควบคมุ บุคคล ส่ิงของ และยานพาหนะทีผ่ านเขา-ออก ๕. ตองมีเจาหนาที่รักษาความปลอดภัย หรือยามรักษาการณ เพ่ือการตรวจตรา และเฝา ระวัง àËμ¼Ø Å·Õμè ÍŒ §กํา˹´ÁÒμáÒáÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ Ê¶Ò¹·èÕ ๑. วางแนวทางปองกันมิใหเกิดภัยอันตรายที่จะเกิดหรืออาจจะเกิดขึ้นภายในพื้นท่ีตั้ง หรือกําหนดแนวทางจัดการและปฏิบัติ เพื่อบรรเทาภัยอันตรายที่เกิดขึ้นแลวและลดผลการสูญเสียให เหลือนอยทสี่ ดุ ๒. ลด แกไ ข และหาหนทางปอ งกนั ขอ บกพรอ ง สง่ิ ทล่ี อ แหลม หรอื จดุ เสยี่ งทอี่ าจกอ ใหเ กดิ อันตรายหรือความเสยี หายตอ อาคาร สงิ่ กอ สรา ง ทรพั ยสนิ หรอื ชวี ิตของบุคคลที่อยูใ นพ้นื ท่ีต้ังน้ัน

๒๔ ๓. กรณีทภ่ี ัยอนั ตรายเกิดขนึ้ แลว จะเปน แนวทางสาํ หรับสั่งการและการปฏิบัติ เพือ่ ลด ความเสยี หายท่จี ะเกิดขนึ้ หรือทเ่ี กดิ ขนึ้ แลว ใหเ หลือนอ ยทสี่ ุดหรอื มิใหลุกลามตอ ไปได »ÃÐ⪹¢Í§¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂʶҹ·Õè ๑. เพอื่ ใหมกี ารเฝาระวงั ดแู ล สังเกต และตรวจตรา ในบริเวณพ้นื ท่ีหรอื ทตี่ งั้ สํานักงาน อยูต ลอดเวลา ๒. เพือ่ ใหพิสูจนท ราบตวั บุคคล สิ่งของ และยานพาหนะที่ผา นเขา – ออก ในบริเวณ พ้นื ทหี่ รอื ทีต่ ง้ั สาํ นกั งาน ๓. เพ่ือปองกันหรือขัดขวางการบุกรุก รุกล้ํา หรือการลักลอบเขามาในบริเวณพ้ืนที่ หรือที่ตงั้ สาํ นกั งาน ถึงแมจะเกิดการพัฒนาวิธีการและเคร่ืองมืออุปกรณในรูปแบบตาง ๆ อยางมากมาย แตจ ุดมุงหมายในการใชง านยังคงเดิม คอื การเฝาระวงั และตรวจตรามใิ หเ กดิ การบุกรุก กบั แจง เตือน ปองกัน และขัดขวางการรุกลํ้าเขามาในพ้ืนที่ในครอบครอง อยางไรก็ดี อาคาร สิ่งกอสราง หรือ สถานที่ต้ังในปจจุบันมีทั้งขนาดที่ใหญและมีความสลับซับซอนของอาคารมากขึ้น จากสภาพนี้ จึงตองมีการวางแนวทางปองกันมากย่ิงกวาถํ้าในยุคหิน ดังนั้น ระบบการปองกันจึงมีความซับซอน ตามไปดว ย มาตรการการรกั ษาความปลอดภยั จงึ มกี ารกาํ หนดขอบเขตมากขนึ้ เพอื่ ใหเ กดิ ประสทิ ธภิ าพ ทร่ี องรับกบั ความซบั ซอนเหลา น้ัน ¤ÇÒÁจํา໚¹ã¹¡ÒÃสําÃǨʶҹ·àèÕ ¾×èÍ¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑ เปาหมายที่ตองกําหนดมาตรการการรักษาความปลอดภัยข้ึนก็เพ่ือควบคุมและปองกัน การกระทําของบุคคลท่ีเปนภัย ดังน้ัน ในสวนของเปาหมายการรักษาความปลอดภัยเกี่ยวกับสถานท่ี จึงเปน การกาํ หนดขอบเขตของพน้ื ที่ เพือ่ ดาํ เนินการปอ งกนั บุคคลท่จี ะกอ ใหเ กิดภยั อันตราย และการ กําหนดระเบียบปฏิบัติสําหรับการรักษาความปลอดภัยเกี่ยวกับสถานท่ีก็เปนแนวทางปฏิบัติใหบุคคล ยดึ ถือและกระทําตาม เพื่อปองกันภัยอันตรายทจี่ ะเกิดขึ้นทัง้ จากคนหรอื ภัยธรรมชาติ จากสภาพสงั คมในปจ จบุ นั การรกั ษาความปลอดภยั เกยี่ วกบั สถานทไี่ ดก ลายเปน มาตรการ ทจ่ี าํ เปน ตอ งดาํ เนนิ การโดยบคุ คล ประกอบกบั การนาํ เครอ่ื งมอื อปุ กรณ และวทิ ยาการสมยั ใหมม าเสรมิ การปฏบิ ตั งิ าน เพอ่ื ใหส ามารถปอ งปราม หนว งเหนยี่ ว และปอ งกนั ภยั อนั ตรายและการคกุ คามในรปู แบบ ตางๆ ที่อาจเกิดข้ึนดวยความตั้งใจหรือไมก็ตาม การรักษาความปลอดภัยสถานที่ท่ีมีประสิทธิภาพ จําเปนตองมีการวางแนวทางและกําหนดวิธีปฏิบัติที่เหมาะสมและสอดคลองกับสถานที่น้ันๆ ฉะน้ัน กอ นทจ่ี ะกาํ หนดแนวทางการรกั ษาความปลอดภยั สถานที่ จงึ ตอ งทาํ การสาํ รวจและตรวจสอบขอ เทจ็ จรงิ ของสถานท่ีต้ัง บริเวณโดยรอบ และสภาพแวดลอม เพื่อหารายละเอียดเก่ียวกับจุดออน-จุดแข็ง ของท่ีต้ังเหลาน้ัน ตลอดจนสภาพแวดลอมและขอแมตางๆ ท่ีอาจสงผลกระทบตอประสิทธิภาพ ของการรกั ษาความปลอดภัยสถานที่ทจ่ี ะดําเนินการ

๒๕ จดุ มงุ หมายในการกาํ หนดแนวทางการรกั ษาความปลอดสถานที่ เพอ่ื ควบคมุ บคุ คลทอ่ี าจ เปน ภัยมใิ หล วงล้ําเขามาในบรเิ วณพน้ื ทีต่ งั้ รวมทง้ั อาคารสิง่ กอ สรา งภายในพื้นท่ตี ้ัง แบง ออกเปน ๑. ปองปรามและปองกันภัยอันตรายที่อาจเกิดข้ึนดวยความประมาท เลินเลอ ความบกพรอ ง หรอื ดว ยความตงั้ ใจทาํ ลายตอ สถานทแ่ี ละบรเิ วณโดยรอบของทต่ี ง้ั ของหนว ยงานของรฐั เชน อาคารสํานักงาน สถานท่ีจายหรือที่ตั้งถังจัดเก็บเชื้อเพลิง โรงเก็บวัสดุและเคร่ืองมืออุปกรณ ตางๆ โรงเกบ็ สารเคมี โรงผลติ กระแสไฟฟา เข่ือน อา งเก็บนาํ้ เปนตน หรอื พ้นื ท่ี ซ่งึ หนว ยงานของรฐั ใชประโยชน เชน ที่ตั้งสํานักงานของหนวยงานของรัฐ โดยเชาพื้นท่ีอาคารของเอกชน ซึ่งอาจจะใช ทง้ั อาคารหรอื บางสว นของอาคาร ทงั้ นใ้ี หพ จิ ารณารวมถงึ ภยั ธรรมชาตทิ อี่ าจสรา งความเสยี หายอกี ดว ย ๒. ปอ งกนั อบุ ตั ภิ ยั และปกปอ งจากการคกุ คามทกุ รปู แบบตอ บคุ คลสาํ คญั ทเ่ี ขา สพู น้ื ทต่ี ง้ั ของหนวยงานของรัฐหรือสถานท่ีซ่ึงหนวยงานของรัฐใชประโยชน เชน อาคารของหนวยงานของรัฐ หรือหนวยงานของรัฐใชพื้นที่อาคารของเอกชน เพ่ือการจัดกิจกรรม ซึ่งมีบุคคลสําคัญจากภายใน และภายนอกประเทศมาเขา รวม เปน ตน เม่ือกําหนดดําเนินการสํารวจการรักษาความปลอดภัยสถานท่ีใหกับหนวยงานของรัฐ ท่ีจะวางมาตรการรกั ษาความปลอดภัยเกีย่ วกับสถานท่แี ลว การดําเนินการในชน้ั ตน คือ การประเมิน ภารกจิ ของหนว ยงานของรฐั ทก่ี าํ หนดวางมาตรการรกั ษาความปลอดภยั สถานท่ี เพอ่ื กาํ หนดระดบั ของ การรักษาความปลอดภัยสถานท่ีข้ึนอยูกับความสําคัญและความเสี่ยงท่ีอาจจะกอใหเกิดภัยอันตราย เพ่อื จะไดก าํ หนดมาตรการการรกั ษาความปลอดภยั สถานท่ีใหเ หมาะสมกบั ๑. ระดบั ความสําคัญของหนวยงานของรฐั ๑.๑ หนาทค่ี วามรบั ผิดชอบและภารกิจของหนวยงานของรัฐนน้ั ๑.๒ ทรัพยส ินมีคาท่อี ยูใ นการครอบครอง เก็บรักษา หรอื ดูแล ๑.๓ บุคคลสาํ คัญทเ่ี ก่ยี วของ ทัง้ ทเี่ ปนชาวไทยและตางชาติ ๒. ระดบั ความสาํ คญั ของกจิ กรรมทจี่ ะจดั ขน้ึ ในพนื้ ทคี่ วามรบั ผดิ ชอบของหนว ยงานของรฐั หรือพ้นื ท่ีของภาคเอกชน ๒.๑ บุคคลสาํ คญั ของประเทศเขารว มกจิ กรรม ๒.๒ บคุ คลสําคัญของประเทศและตา งชาตเิ ขารว มกจิ กรรม โดยเปน กิจกรรมระดบั ประเทศ เชน งานสโมสรสนั นิบาต ๒.๓ บคุ คลสาํ คัญของประเทศและตา งชาตเิ ขา รว มกิจกรรม โดยเปน กิจกรรมระดบั นานาชาติ ซ่ึงจัดขึ้นโดยหนวยงานของรัฐหรือรัฐบาล เชน การประชุมสัมมนาระดับรัฐมนตรีวาการ กระทรวงจากประเทศตางๆ หรือจากองคก ารระหวา งประเทศ ๒.๔ บคุ คลสําคญั ของประเทศและตางชาตเิ ขา รวมกิจกรรม โดยเปน กจิ กรรมระดบั นานาชาติ ซงึ่ จดั ขนึ้ โดยรฐั บาลหรอื องคก ารระหวา งประเทศ โดยมผี นู าํ ประเทศเขา รว ม เชน การประชมุ ระดบั ผูน ําของกลุม ประเทศอาเซียน

๒๖ ปจจัยหลักที่ตองยึดถือ เม่ือตองดําเนินการสํารวจเพื่อการรักษาความปลอดภัยสถานท่ี กอนวางแนวทางปอ งกนั และปองปราม มดี งั นี้ ñ. ÀѸÃÃÁªÒμÔËÃÍ× ÍºØ ÑμÔÀÂÑ ·ÕÍè Ò¨à¡´Ô ¢¹Öé ใหพ จิ ารณา ๑.๑ โอกาสทจี่ ะเกดิ เพลงิ ไหม เนอื่ งจากมที ตี่ ง้ั อยใู นพนื้ ทแ่ี หง แลง และบรเิ วณโดยรอบ มีเชอื้ เพลิงธรรมชาติ เชน กอหญาแหง ไมไ ผ ซงึ่ เปน เชื้อเพลงิ ทีด่ ี ๑.๒ โอกาสท่ีจะเกิดการไหลบาของน้ําปาหรือดินถลม เนื่องจากมีที่ต้ังใกลเนินเขา ภูเขา พ้นื ทดี่ ินรวนซุยเคยยบุ ตวั หรือชองทางที่เคยมีนํา้ ไหลผา น ๑.๓ ตัง้ อยใู นพนื้ ท่ที ่ีเคยประสบปญ หาอุทกภยั น้ําทว มขังเปน ประจํา หรือมโี อกาส ท่ีจะเกิดนํ้าทวมขัง เนื่องจากอยูใกลทางน้ําไหลผาน เม่ือเกิดพายุฝนตกหนัก หรือเปนพ้ืนที่ลาดต่ํา หรอื เปนแอง ๑.๔ ตัง้ อยูในพืน้ ทท่ี างผานของลมพายุ หรอื เคยเกดิ เหตุฟา ผา ò. ÀÂÑ ·Õèà¡Ô´¨Ò¡¡ÒáÃÐทําº¤Ø ¤Å ๒.๑ กรณที ีเ่ ปนการสาํ รวจสถานทตี่ ้งั ของหนว ยงานของรัฐโดยทวั่ ไป ใหพจิ ารณา - สภาพโดยทว่ั ไปของบคุ คลในหนว ยงานของรฐั นน้ั ไดแ ก ความมรี ะเบยี บวนิ ยั ความประมาทเลนิ เลอ ความบกพรอ ง หรอื ความรเู ทาไมถ ึงการณ ซ่งึ อาจกอใหเ กิดความเสยี หายแก หนวยงานของรฐั น้นั - การโจรกรรม ๒.๒ กรณีท่ีเปนการสํารวจหนวยงานของรัฐที่มีความสําคัญหรือมีบุคคลสําคัญมา เก่ยี วขอ ง นอกจากตองพิจารณาตามขอ ๑ และ ๒.๑ แลว ยังตองเพิ่มขอพจิ ารณาดงั นี้ - สภาพความขัดแยงท่ีอาจเปนสาเหตุใหเกิดความตองการทําลาย ความนาเชื่อถือ ช่ือเสียงเกียรติภูมิ สรางความเสียหาย หรือทําลายลางหนวยงานของรัฐที่ต้ังอยูใน สถานที่นั้น - การชุมนุมประทวง เพือ่ เรยี กรองผลประโยชนหรือเพ่อื กอกวน - การจารกรรม - การกอ วนิ าศกรรม ๒.๓ กรณีท่ีเปนการสํารวจหนวยงานของรัฐหรือภาคเอกชน ซ่ึงหนวยงานของรัฐ มีภารกิจที่จะตองเขาใชพื้นท่ีเปนการช่ัวคราว แตเปนภารกิจท่ีมีความสําคัญหรือมีบุคคลสําคัญมา เก่ยี วขอ ง นอกจากตอ งพิจารณาตาม ขอ ๑ และขอ ๒ แลว ยังตอ งเพมิ่ ขอ พิจารณา ดังนี้ - ตองคาํ นงึ ถงึ ผลพวงอืน่ ๆ ท่อี าจเกดิ ตอพืน้ ทนี่ ้ัน - ในกรณีท่ีเปนภาคเอกชน ตองคํานึงถึงการสูญเสียผลประโยชนและ ผลกระทบทางธุรกิจในดานอนื่ ๆ ทีอ่ าจเกิดขน้ึ ขณะดาํ เนินกิจกรรมหรอื ในภายหลัง

๒๗ ¢é¹Ñ μ͹à¾èÍ× àμÃÂÕ Á¢ÍŒ ÁÅÙ สาํ ËÃѺ¡ÒÃÇÒ§ÁÒμáÒáÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ Ê¶Ò¹·èÕ กอ นการดาํ เนนิ การวางมาตรการการรกั ษาความปลอดภยั สถานทภ่ี ายในแตล ะหนว ยงาน ของรฐั จาํ เปน ตอ งสาํ รวจตรวจสอบ เพอ่ื ใหไ ดท ราบถงึ ขอ มลู ขา วสารดา นตา ง ๆ ทอี่ าจสง ผลกระทบตอ การรักษาความปลอดภัย รวมท้ังขอมูลเกี่ยวกับจุดออน ขอขัดของ หรือความบกพรองในดานตางๆ โดยจะนาํ มาศกึ ษาทบทวน เพ่ือหาแนวทางวางมาตรการที่เหมาะสม รดั กุม และมปี ระสิทธภิ าพ การสํารวจตรวจสอบสําหรับการวางมาตรการการรักษาความปลอดภัยสถานที่ของ หนวยงานของรัฐนั้น ควรดําเนินการทุกคร้ังท่ีมีการปรับเปล่ียนท่ีทําการกอสรางข้ึนใหม นอกจากน้ี หนว ยงานของรัฐควรกําหนดหวงเวลา เชน ทกุ ๖ เดือน หรอื ๑ ป ใหส ว นงานรกั ษาความปลอดภยั ทาํ การสาํ รวจตรวจสอบ เพอื่ ทบทวนหรอื หาขอ บกพรอ งของมาตรการทก่ี าํ หนดไว เพอื่ สรปุ เปน รายงาน เสนอผบู งั คบั บญั ชาพจิ ารณา เพราะโดยพนื้ ฐานในแตล ะหนว ยงานของรฐั ยอ มมคี วามแตกตา งจากกนั อยแู ลว ทั้งในดา นระดบั ความสําคัญ พ้ืนท่ีต้ัง สภาพแวดลอม และหนาทค่ี วามรับผิดชอบ ¢¹éÑ ·èÕ˹֧è รวบรวมและศึกษาขอมูลขาวสาร ตรวจสอบความเปนจริงของขอมูลขาวสาร จากรายงานที่ไดเคยจัดทําไวแตเดิม และขอมูลเกี่ยวกับความบกพรองดานการรักษาความปลอดภัย สถานท่ีที่เคยเกิด ทั้งภายในพื้นท่ีทําการและพ้ืนท่ีบริเวณใกลเคียงโดยรอบของหนวยงานของรัฐ เชน รายงานเก่ยี วกับการโจรกรรม เหตุเพลิงไหม หรือเจาหนา ท่ภี ายในหนว ยงานไมค อยตระหนกั ถงึ ความสําคัญของการรักษาความปลอดภัย ตลอดจนสภาพสังคมและอุปนิสัยโดยรวมของประชาชน ท่ีอยูอาศัยในบริเวณน้ี เชน มียานชุมชนแออัดอยูใกลเคียง หรือแหลงลักลอบคายาเสพติด บอ นการพนนั สถานเรงิ รมย เปน ตน ขอ มลู เหลา นน้ี บั วา มคี วามสาํ คญั สาํ หรบั นาํ มาใชป ระกอบการวาง มาตรการการรักษาความปลอดภัยสถานท่ี เพราะจะทําใหสามารถวางแผนการรักษาความปลอดภัย สถานที่ใหรองรับภยั อันตรายไดอยา งถกู ตองเหมาะสมมากยง่ิ ขน้ึ ¢¹éÑ ·èÕÊͧ สํารวจพื้นท่ีและอาคารสถานที่ที่จะวางมาตรการการรักษาความปลอดภัย โดยละเอยี ด ในชว งเวลาราชการและนอกเวลาราชการ รวมทั้งในชว งเวลาวนั หยุดราชการ เพอื่ นาํ มา ประกอบกับขอมูลขาวสารท่ีไดจากขั้นท่ีหน่ึง และนํามาประมวลเพ่ือใหไดขอเท็จจริงที่มีความชัดเจน มากขน้ึ กอ นทจ่ี ะนาํ มาใชก าํ หนดรายละเอยี ดของมาตรการและกาํ หนดประเภทของเครอื่ งมอื อปุ กรณ สําหรับการรักษาความปลอดภัยสถานที่ เพ่ือใหรองรับกับระดับความสําคัญของหนวยงาน สภาพ และเปนมาตรการท่ีบุคคลสามัญสามารถปฏิบัติตามไดจริง อยางไรก็ดี การวางมาตรการการรักษา ความปลอดภยั จาํ เปน ตอ งคาํ นงึ ถงึ งบประมาณทจี่ ะตอ งใชจ า ยทเ่ี หมาะสมไวด ว ย เพอื่ ไมก อ ใหเ กดิ ภาระ ผูกพันแกหนว ยงานของรัฐ ¢éѹ·èÕÊÒÁ จัดทํารายงานเปนลายลักษณอักษรเสนอผูบังคับบัญชาเพื่อพิจารณาส่ังการ โดยชแี้ จงใหเ หน็ ถงึ ความสาํ คญั ของการวางมาตรการการรกั ษาความปลอดภยั สถานที่ ตลอดจนจดุ ออ น และขอ บกพรอ ง พรอ มทง้ั วธิ แี กไ ขภยั อนั ตรายทอี่ าจเกดิ ขน้ึ หรอื บรรเทาขอ บกพรอ งทเ่ี กดิ ขนึ้ ตลอดจน ใหขอเสนอแนะอนื่ ที่จะชวยเสริมมาตรการ

๒๘ อน่ึง เมือ่ หนว ยงานของรัฐประสงคใ หม าตรการการรักษาความปลอดภัยสถานทเี่ ปน ไป อยางมีประสทิ ธิภาพ ครบถว น สมบูรณ ผบู ังคบั บัญชาแตล ะระดับชน้ั ตอ งใหความสนใจและใหค วาม สําคัญ การแตงต้ังผูรับผิดชอบโดยตรงเปนส่ิงท่ีตองดําเนินการอยางชัดเจน ทั้งมอบอํานาจสั่งการ ดานการรักษาความปลอดภัย โดยประกาศใหเปนที่รับทราบโดยท่ัวถึงภายในหนวยงาน เพ่ือใหผูรับ หนาท่ีการรักษาความปลอดภัยสามารถควบคุม ดูแลใหการปฏิบัติตามมาตรการการรักษาความ ปลอดภัย โดยเฉพาะในดานสถานท่ีเปน ไปอยางถกู ตอ งเรยี บรอ ย ¡ÅÁØ‹ º¤Ø ¤Å·Õèà¡èÂÕ Ç¢ŒÍ§¡ºÑ ¾×é¹·ÃÕè Ñ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑ เพ่ือใหเกิดความชัดเจนเก่ียวกับกลุมบุคคล และหนาที่ท่ีแตละกลุมจะตองกระทํา ในการรักษาความปลอดภัยสถานที่ขณะเขามาอยูในพื้นที่ของหนวยงาน จึงแบงประเภทของบุคคล ออกเปนกลุมดงั นี้ ñ. ¼Œ·Ù èÁÕ Õ˹Ҍ ·è¤Õ ÇÒÁÃºÑ ¼´Ô ªÍºâ´Âμçà¡èÕÂǡѺ¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂʶҹ·èÕ ñ.ñ ਌Ò˹ŒÒ·Õè¤Çº¤ØÁ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑ เปนผูท่ีไดรับมอบหมายและมี อาํ นาจในการดาํ เนนิ การแทนหวั หนา หนว ยงานของรฐั เกยี่ วกบั การรกั ษาความปลอดภยั สถานทภ่ี ายใน หนวยงาน ñ.ò ਌Ò˹ŒÒ·ÕèÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑ คือ เจาหนาท่ีท่ีไดรับมอบหมายใหควบคุม ดูแลการรักษาความปลอดภัยตามระเบียบปฏิบัติที่แตละหนวยงานของรัฐกําหนดข้ึน และอยูภายใต การควบคมุ ของเจาหนาทค่ี วบคมุ การรกั ษาความปลอดภยั ประกอบดว ย ๑) เจา หนาที่สวนงานรักษาความปลอดภัยประจําหนว ยงานของรฐั นนั้ ๒) เจาหนาท่ีจากสวนงานอื่นท่ีไดรับมอบหมายภารกิจรักษาความปลอดภัย เพ่ิมข้ึนอีกหนาท่ีหนึ่ง ซึ่งการมอบหมายน้ีตองออกเปนคําส่ังภายใน โดยหัวหนาหนวยงานมอบให เจา หนาท่คี วบคมุ การรักษาความปลอดภยั เปน ผดู ําเนนิ การแทน ñ.ó ÂÒÁÃ¡Ñ ÉÒ¡Òó ไดแ ก ๑) ลูกจางประจําภายในหนวยงานของรัฐ ซึ่งสวนใหญเปนตําแหนงประจําที่ กาํ หนดใหท ําหนาทย่ี ามรกั ษาการณโ ดยเฉพาะ ๒) พนกั งานจากบรษิ ทั รกั ษาความปลอดภยั เอกชน ซงึ่ หนว ยงานของรฐั จดั จา ง ๓) สําหรับหนวยงานความม่ันคงของชาติ ควรขอรับการสนับสนุนกําลังจาก สาํ นกั งานตาํ รวจแหง ชาติ เพราะเจา หนา ทตี่ าํ รวจมอี าํ นาจหนา ทต่ี ามกฎหมาย สามารถทาํ การตรวจคน หรอื เขาควบคมุ ตัวบคุ คลทต่ี อ งสงสัย เพอื่ ใหเ จา หนา ทต่ี าํ รวจทองถน่ิ มาดําเนินการตอ ไป ò. ¼Ù·Œ μèÕ ŒÍ§»¯ÔºμÑ μÔ ÒÁÃÐàºÂÕ º¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂʶҹ·ÕèÀÒÂã¹Ë¹Ç‹ §ҹ ๒.๑ เจาหนาทีภ่ ายในหนว ยงานของรัฐน้นั ๒.๒ ผูมาปฏบิ ตั ิงานภายในพน้ื ทีห่ นวยงานของรฐั แบงออกเปน

๒๙ ๑) ผูปฏิบัติงานประจํา เชน บุคคลท่ีไดรับการวาจางจากหนวยงานของรัฐ ใหเขา มาปฏบิ ตั งิ าน พนักงานทาํ ความสะอาดจากบริษทั เอกชน ผูประกอบการรานอาหาร ๒) ผเู ขา มาปฏบิ ตั งิ านชว่ั คราว เชน คนงานกอ สรา ง พนกั งานซอ มบาํ รงุ เครอ่ื งมอื อปุ กรณหรือสาธารณูปโภค นกั เรยี นนักศึกษาท่ีเขา มารับการฝกงาน ๒.๓ ผมู าตดิ ตอ คอื บคุ คลทวั่ ไปทมี่ กี จิ ตอ งเขา มาตดิ ตอ กบั สว นงานภายใน เจา หนา ที่ นําสารจากหนว ยงานของรัฐอนื่ ๆ บุรษุ ไปรษณีย ¡Òû¯ÔºÑμÔμÒÁÁÒμðҹ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ Ê¶Ò¹·èÕ อาคารสถานทที่ รพั ยส นิ มคี า ของแผน ดนิ และความลบั ของทางราชการ รวมถงึ บคุ คลสาํ คญั ของหนว ยงาน อาจเปน เปา หมายของการโจรกรรม การจารกรรม การกอ วนิ าศกรรม และการกอ การรา ยได ดังน้ันจึงจําเปนตองวางมาตรการการรักษาความปลอดภัยเก่ียวกับสถานที่เพ่ือพิทักษรักษาบุคคล และทรพั ยส นิ ของทางราชการใหปลอดภยั หรอื ขัดขวาง หนว งเหนีย่ วการดาํ เนินการของฝายตรงขาม มิใหส ัมฤทธ์ผิ ล หรือมผี ลเสยี หายตอ หนวยงานนอยที่สดุ และยังตอ งประสานสอดคลอ งกับมาตรการ ปองกันภัยทางธรรมชาติ รวมถึงอุบัติภัยดวย ดังน้ัน หนวยงานของรัฐตองกําหนดแผนการรักษา ความปลอดภยั เกย่ี วกบั สถานทข่ี องหนว ยงานตนเอง โดยสาํ รวจการรกั ษาความปลอดภยั เกย่ี วกบั สถานที่ ของหนวยงานกอน จากนั้นจึงนําผลจากการสํารวจเปนขอมูลพ้ืนฐานประกอบในการกําหนดแผน ซึ่งแผนดังกลาวนี้เปนเร่ืองที่ตองปฏิบัติเปนกิจวัตร หนวยงานเจาของแผนจึงตองพิจารณา ปรับปรุง แกไขแผนใหมีประสิทธิภาพอยูตลอดเวลา การกําหนดมาตรการการรักษาความปลอดภัยเกี่ยวกับ สถานที่ตองคํานึงถงึ หลักการดังน้ี ñ. กํา˹´¾¹é× ·Õè·ÁÕè ¡Õ ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ การกําหนดพื้นท่ีที่มีการรักษาความปลอดภัย เพื่อเปนการปองกันผูไมมีอํานาจ หนาท่ี หรือผูไมประสงคดีเขาไปในพื้นท่ี โดยดําเนินการน้ีตองมีการเฝาตรวจผูท่ีจะเขามาในพ้ืนท่ี ตองมกี ารพิสจู นทราบวา ผูท ่จี ะเขา มาเปน ใคร มีวตั ถุประสงคใด มสี ทิ ธมิ อี าํ นาจ หนาทีห่ รือไม เปนภยั หรือไม ตองมีการขัดขวาง หากผูท่ีจะเขามาในพื้นท่ีเปนผูท่ีไมมีอํานาจ หนาที่ หรืออาจเปนภัยได พื้นท่ีหรือบริเวณของสวนราชการตาง ๆ ควรกําหนดขอบเขตใหชัดเจนวาพ้ืนที่ใดควรไดรับการรักษา ความปลอดภยั เปนพเิ ศษ โดยแบงพ้นื ที่ดังนี้ ñ.ñ ¾é¹× ·èդǺ¤ØÁ คือ พืน้ ท่ีโดยรวมของหนว ยงานอยูภายในขอบเขตของพน้ื ทีท่ ม่ี ี การรักษาความปลอดภยั ทงั้ หมด ตองมีระเบยี บการควบคมุ บุคคลและยานพาหนะเพื่อชวยกลั่นกรอง ในช้ันหนึ่งกอน มาตรการที่ใชควบคุมการผานเขา – ออก เชน การออกบัตรผาน และ/หรือบันทึก การผานเขา - ออกของบคุ คลและยานพาหนะ ñ.ò ¾¹é× ·ËÕè ǧËÒŒ Á คอื พนื้ ทท่ี มี่ กี ารพทิ กั ษร กั ษาสง่ิ ทเี่ ปน ความลบั ตา ง ๆ ตลอดจน บคุ คลสาํ คัญ ทรัพยสนิ ของทางราชการ ซ่งึ แบง พ้ืนทหี่ วงหามออกเปนดงั น้ี

๓๐ ñ.ò.ñ à¢μËǧˌÒÁ੾ÒÐ เชน พ้นื ท่ีซงึ่ พทิ ักษรักษาส่งิ ทเี่ ปนความลับ วัสดุ อุปกรณท ่สี าํ คญั บุคคลสาํ คัญ ตองมีการตรวจสอบบคุ คลทเ่ี ขาถึงอยางเขมงวด ñ.ò.ò à¢μËǧËÒŒ Áà´´ç ¢Ò´ เชน พน้ื ทซี่ งึ่ มสี งิ่ ทเ่ี ปน ความลบั ตลอดจนบคุ คล ที่มีความสําคัญยิ่ง บุคคลที่ไดรับอนุญาตใหเขาไปใน “เขตหวงหามเด็ดขาด” ตองไดรับการไววางใจ ตามชั้นความลับที่เหมาะสม และใชมาตรการเสริมเพ่ิมเติม เชน บัตรผานเขา-ออก จะตองใชเฉพาะ การผา นเพียงครงั้ เดียว และมกี ารบนั ทกึ การเขา-ออก ทุกคร้ัง ò. ¡ÒÃÇÒ§Ãкº»Í‡ §¡Ñ¹·Ò§´ÒŒ ¹ÇÑμ¶Ø เปน มาตรการหนว งเหนย่ี ว จาํ กดั ขดั ขวางการรกุ ลา้ํ หรอื ปอ งปราม เพอ่ื ใหเ จา หนา ที่ รกั ษาความปลอดภยั มโี อกาสตรวจสอบ พสิ จู นท ราบ และขดั ขวาง หากมกี ารบกุ รกุ การปอ งกนั ทางวตั ถุ ประกอบดว ย ò.ñ à¤ÃÍè× §¡´Õ ¢ÇÒ§ แบง ไดเ ปน ๑) เครอ่ื งกดี ขวางตามธรรมชาติ เชน แมน ้ํา ลาํ คลอง เปน ตน อาจพจิ ารณา ดดั แปลง หรือปรับปรงุ ใหใ ชประโยชนเ ปนเคร่อื งกีดขวางได ๒) เครอ่ื งกดี ขวางทปี่ ระดษิ ฐข นึ้ เชน รว้ั เครอ่ื งกดี ขวางบรเิ วณชอ งทางเขา -ออก เชน แผงกั้น ลอเลือ่ น แขนกั้นยานพาหนะ เปน ตน ò.ò ¡ÒÃãËŒáʧÊÇ‹Ò§ เพื่อใหมาตรการการรักษาความปลอดภัยสถานท่ีมี ประสทิ ธภิ าพ การใหแ สงสวา ง เพอ่ื จะใหม องเหน็ บรเิ วณรว้ั และเขตหวงหา มตา ง ๆ โดยชดั เจนในเวลามดื จะไดม องเหน็ ผทู ีบ่ กุ รกุ เขา มาในสถานที่ ó. Ãкº¡ÒÃμ´Ô μÍ‹ Ê×Íè ÊÒÃáÅÐÃкºÊÑÞÞҳᨧŒ ÀÑ ระบบการตดิ ตอ สอ่ื สารและสญั ญาณแจง ภยั จะชว ยใหก ารตดิ ตอ อาํ นวยการ ควบคมุ สถานการณ ตลอดจนรายงานผลการดําเนินการเปนไปไดอยางรวดเร็วทันตอเหตุการณ และมี ประสทิ ธิภาพ ระบบการตดิ ตอสอ่ื สาร เชน โทรศัพทวทิ ยสุ ื่อสาร เปน ตน ตอ งสามารถติดตอ เจา หนาท่ี ผูบังคับบัญชา เพ่ือรายงานเหตุการณ รวมทั้งติดตอหนวยงานอ่ืน เพ่ือระงับยับย้ัง และบรรเทาเหตุ ทเ่ี กดิ ขึน้ ระบบสัญญาณแจงภัย เชน เคร่อื งมอื ทางอเิ ลก็ ทรอนกิ ส ไฟฟา เคร่ืองกล เปนตน ท่ีทําใหเกิดสัญญาณเม่ือมีผูบุกรุก หรือเกิดเหตุอ่ืน ๆ เชน สัญญาณจับควัน สัญญาณจับคล่ืน ความรอน เปนตน ô. ¡ÒäǺ¤ÁØ ºØ¤¤ÅáÅÐÂÒ¹¾Ò˹Рเปนภารกิจหลักของการรักษาความปลอดภัยสถานท่ี ผูรับผิดชอบตองตรวจสอบ บุคคล และยานพาหนะอยางละเอียด รอบคอบ ถี่ถวน เพื่อใหแนใจวาผูท่ีผานเขามาในพ้ืนที่มีสิทธ์ิ ท่จี ะผานเขา มา และไมก อเหตุละเมดิ การรักษาความปลอดภยั

๓๑ ô.ñ ¡ÒäǺ¤ÁØ ºØ¤¤Å บตั รผา น และปา ยแสดงตน เปน หลกั ฐานแสดงสถานะตอ เจา หนา ทรี่ กั ษาการณ ขณะผานจุดตรวจ หรือชองทางเขา-ออก ท้ังนี้ถือเปนการแสดงวามีสิทธิในการผานเขา-ออก และ การเขาถึงพน้ื ท่ีท่ีมกี ารรกั ษาความปลอดภัยได ๑) บตั รผา น คอื บตั รทหี่ นว ยงานของรฐั ออกใหส าํ หรบั บคุ คล และยานพาหนะ ของผูท่ีปฏิบัติงานอยูในพื้นที่น้ัน และบุคคลภายนอกท่ีตองเขามาติดตอเปนการชั่วคราว โดยให เจา หนาที่รักษาการณท ําการบนั ทกึ หลกั ฐาน ตรวจสอบ และมอบบตั รผาน ใหใชในการผานเขา-ออก ในแตล ะครัง้ ๒) ปา ยแสดงตน คอื หลกั ฐานใชค วบคมุ บคุ คล ใชส าํ หรบั บคุ คลทง้ั ภายใน และ ภายนอก เพือ่ แสดงสถานะในการเขา ในพืน้ ที่ที่มกี ารรกั ษาความปลอดภัย ปายแสดงตน ตองแสดงไว ใหเ หน็ เดนชดั ตลอดเวลาทอ่ี ยใู นพนื้ ท่ี ๓) บันทึกหลักฐานการผานเขา-ออก เปนมาตรการควบคุมเสริมจากการใช บัตรผา น หรอื บตั รแสดงตน โดยจดั ใหม ีเจาหนา ทบี่ ันทึกหลักฐานสาํ หรบั บุคคลท่ีผา นเขา-ออกในพื้นท่ี ท่ีมีการรักษาความปลอดภัย โดยใหมีการจดบันทึกรายละเอียดเชนกัน สวนบุคคลภายนอกในกรณี ผูม าประชุม ติดตอราชการ หรอื พบปะเจาหนา ทีข่ องหนวยงาน โดยใหมีรายละเอียด เชน ชือ่ ทอ่ี ยู ของผูท ผ่ี า นเขา-ออก หนว ยงานทสี่ ังกดั วัน เวลา ทผี่ า นเขา-ออก ชอื่ ผูท่ีมาตดิ ตอ เหตุผลในการผา น เขา -ออกพนื้ ที่ ô.ò ¡ÒäǺ¤ØÁÂÒ¹¾Ò˹Рการควบคมุ ยานพาหนะ หมายรวมถึง การควบคุมท้ังบุคคลและสง่ิ ของตา ง ๆ บนยานพาหนะดวย ยานพาหนะท่ีไดรับการอนุญาตใหผานเขาไปในพื้นที่ควรกําหนดเสนทางและ ทจี่ อดรถทัง้ ของเจา หนา ท่ภี ายในและบุคคลภายนอกใหช ัดเจน การบนั ทึกหลกั ฐานยานพาหนะที่เขา-ออก ควรมีรายละเอยี ดดังตอ ไปนี้ ๑) วนั เวลา ที่ยานพาหนะผา นเขา-ออก ๒) ช่ือผขู บั ข่ี และช่อื ผโู ดยสาร ๓) ประเภท ชนดิ สี เลขทะเบียนยานพาหนะ ๔) ลักษณะ และจํานวนสงิ่ ของบนยานพาหนะน้นั ๕) วตั ถปุ ระสงคก ารเขา พนื้ ที่ควบคมุ õ. Ãкº¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¡Òó ๕.๑ ระบบการรักษาการณ คือ การจัดและกําหนดเจาหนา ทร่ี กั ษาความปลอดภัย เจา หนา ทเี่ วรรกั ษาความปลอดภยั ประจาํ วนั นายตรวจเวร เจา หนา ทรี่ กั ษาการณ และหรอื ยามรกั ษาการณ ปฏิบัติหนาท่ีรักษาความปลอดภัยสถานท่ีตามหวงระยะเวลาที่กําหนด และใหรูจักการใชเครื่องมือ อุปกรณเสริมประสิทธิภาพในการปฏิบัติงาน ตลอดจนสนใจขาวสารท่ีอาจสงผลกระทบเปนภัย ตอหนวยงาน

๓๒ ๕.๒ กําลังและขีดความสามารถของเจาหนาที่รักษาการณหรือยามรักษาการณ เพียงพอกับการปฏิบัติหนาที่ตามความสําคัญของสถานที่ของสวนราชการน้ันๆ หรือไมมีการแกไข ทดแทน หรอื ปรบั ปรงุ จดุ ออ นเกย่ี วกบั เรอ่ื งนด้ี ว ยวธิ ใี ด มกี ารประสานแผนการรกั ษาความปลอดภยั กบั สวนราชการอืน่ ท่ีเกย่ี วขอ งหรือไม ๕.๓ ตอ งมกี ารคดั เลอื ก ตรวจสอบประวตั แิ ละพฤตกิ ารณ เพอื่ สรรหาตวั บคุ คลทท่ี าํ หนา ท่ีเจา หนาท่ีรกั ษาการณ หรือยามรักษาการณ โดยพจิ ารณาจากคุณสมบัตดิ า นคุณธรรม จริยธรรม และสมรรถนะทางรางกาย ๕.๔ ตองมีการกํากับดูแลโดยเจาหนาท่ีรักษาความปลอดภัยของหนวยงานน้ัน ๆ ดว ยวิธกี ารดังตอไปนี้ ๕.๔.๑ การกาํ กบั ดแู ลโดยบคุ คล หมายถงึ การตรวจการปฏบิ ตั งิ านโดยหวั หนา เจา หนาที่รักษาการณต ามลําดบั ชน้ั การตรวจจะทาํ ตง้ั แตก อ นเริม่ ปฏบิ ตั ิหนาที่ ตรวจสภาพทว่ั ไปของ เคร่ืองมือ อุปกรณอาวุธ ทบทวนคําสั่ง และระเบียบของสถานที่น้ัน ตรวจตามระยะเวลาระหวาง การปฏบิ ัติหนาท่ี เพื่อดคู วามพรอม ความเครง ครดั ความตืน่ ตวั ในการปฏิบตั ิหนาที่ ๕.๔.๒ การกาํ กบั ดแู ลโดยเครอ่ื งมอื เปน การใชเ ครอื่ งมอื หรอื วธิ กี ารทเี่ สมอื น บังคบั ใหเ จาหนาท่รี ักษาการณตองปฏบิ ัตติ ามระยะเวลาทท่ี าํ หนาที่ เคร่อื งมอื และวิธีการมดี ังน้ี ๑) บนั ทกึ การปฏบิ ตั โิ ดยใชแ บบฟอรม รายงานการปฏบิ ตั ใิ หเ จา หนา ที่ รักษาการณเ ปน ผลู งบันทึกตามจุด และเวลาท่กี าํ หนดไว ๒) ตรวจสอบการปฏบิ ตั ิงาน โดยเคร่อื งมอื สื่อสาร เชน วทิ ยุสอ่ื สาร โทรศัพทและสัญญาณอ่ืน ๆ ที่สามารถส่ือความหมายไดโดยหัวหนาเจาหนาที่รักษาการณหรือ เจาหนาท่ีรักษาความปลอดภยั ของหนวยงานเปนผตู รวจสอบ ๕.๕ ตองมีการฝกอบรมและพัฒนาเจาหนาท่ีรักษาการณและหรือยามรักษาการณ เพ่ือใหการปฏิบัติหนาที่มีประสิทธิภาพ ใหตระหนักถึงภยันตรายที่อาจเกิดข้ึนแกหนวยงาน สรา งจติ สาํ นกึ ในการรกั ษาความปลอดภยั ฝก ทบทวน การใชเ ครอ่ื งมอื อาวธุ อปุ กรณต า ง ๆ ตลอดจน ทดสอบความสามารถ วินัยในการปฏิบัตหิ นา ท่ี ö. ¡Òû͇ §¡¹Ñ áÅÐÃЧºÑ Í¤Ñ ¤ÀÕ Ñ หวั หนา สว นราชการตอ งกาํ หนดแผนปอ งกนั และระงบั อคั คภี ยั โดยมเี จา หนา ทค่ี วบคมุ การรกั ษาความปลอดภยั ของหนว ยงานเปน ผกู าํ หนดรายละเอยี ดและกาํ กบั ดแู ลใหเ ปน ไปตามกฎหมาย เก่ียวกับการปอ งกันและระงับอคั คภี ัย ในแตละหนว ยงานควรพจิ ารณาดงั น้ี ๖.๑ เจา หนา ทีด่ ับเพลิง ควรกําหนดตวั บุคคลและหนา ทค่ี วามรับผิดชอบใหชดั เจน ๖.๑.๑ ในเวลาราชการ ใหแบงกลุมเจาหนาที่รับผิดชอบดานตาง ๆ เชน กลมุ ทที่ าํ หนา ทดี่ บั เพลงิ กลมุ ทที่ าํ หนา ทข่ี นยา ยเอกสารและวสั ดอุ ปุ กรณต า ง ๆ กลมุ ทที่ าํ หนา ทคี่ น หา ตรวจตราผทู ีห่ ลงเหลือในอาคาร เปน ตน

๓๓ ๖.๑.๒ นอกเวลาราชการ เปน หนา ทข่ี องเจา หนา ทร่ี กั ษาความปลอดภยั และ เจา หนาทีร่ กั ษาการณ และหรอื ยามรกั ษาการณประจาํ วันทหี่ นว ยงานกาํ หนดข้ึนเปนผูรบั ผิดชอบ ๖.๒ การจัดเตรียมอุปกรณใ นการดับเพลิง ๖.๒.๑ สญั ญาณแจงเหตุเพลิงไหม ๖.๒.๒ เคร่ืองมือดับเพลิงช้ันตน เชน น้ํา ทราย ถัง เชือก ขวาน เปนตน อปุ กรณถงั เคมดี ับเพลิงทเี่ หมาะสมกบั เพลิงไหมทุกประเภท ๖.๒.๓ ตาํ แหนง ท่ีติดตั้งควรอยูใ นตําแหนง ทม่ี องเห็นไดช ดั เจน และสามารถ นําไปใชไ ดส ะดวก ๖.๒.๔ ตรวจสอบอปุ กรณทุกชนิดใหอ ยูในสภาพทีใ่ ชงานได ๖.๒.๕ หมายเลขโทรศัพทของหนวยงานดบั เพลงิ ทตี่ ดิ ตอ ไดส ะดวก รวดเร็ว ๖.๓ การฝก อบรมเรอื่ งการดบั เพลงิ ใหจ ดั ทาํ แผนปอ งกนั และระงบั อคั คภี ยั เสน ทาง หนไี ฟ และอบรมใหเ จา หนา ทที่ กุ คนในหนว ยงานระมดั ระวงั ปอ งกนั การเกดิ อคั คภี ยั ฝก ซอ มใหม คี วามรู ความชาํ นาญในการดบั เพลงิ เบอื้ งตน การหนไี ฟตามแผน โดยเจา หนา ทคี่ วรมคี วามรใู นเรอื่ งตา ง ๆ ดงั นี้ ๖.๓.๑ ประเภทของเพลิง เชน จากวัสดุธรรมดา น้ํามันเชื้อเพลิง วัตถุเคมี กระแส ไฟฟา ลดั วงจร เปน ตน ๖.๓.๒ เครอ่ื งมืออปุ กรณท่ใี ชในการดับเพลิง ตาํ แหนง ทต่ี ้ัง วธิ ีการใช ๖.๓.๓ การติดตอส่ือสาร แจงเหตุ แผนผังอาคาร เสนทางเคลื่อนยาย เสน ทางหนไี ฟ ๖.๓.๔ หมายเลขโทรศพั ทห นว ยดับเพลงิ ÷. Í»Ø ¡Ã³àÊÃÔÁÁÒμáÒáÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑ การติดต้ังอุปกรณเสริมมาตรการการรักษาความปลอดภัย หนวยงานของรัฐควร พิจารณาตามความเหมาะสม เชน ระบบกลองโทรทัศนวงจรปด ซึ่งควรมีผูรับผิดชอบในการควบคุม เฝาดู และตรวจสอบใหอยใู นสภาพใชง านไดตลอดเวลา เปนตน คาํ á¹Ðนํา㹡ÒÃÊѧà¡μÇÑμ¶ØμÍŒ §Ê§ÊÑ·è¤Õ Ò´ÇÒ‹ ÍÒ¨¨Ð໚¹ÇμÑ ¶ÃØ ÐàºÔ´ โดยปกตแิ ลว ระเบดิ แสวงเครอ่ื งมลี กั ษณะเหมอื นกบั วสั ดหุ รอื ของใชท ว่ั ไป ทาํ ใหก ารสงั เกต หรอื การพสิ จู นว า เปน ระเบดิ แสวงเครอื่ งนนั้ ทาํ ไดย าก แตป ระชาชนทว่ั ไปสามารถสงั เกตเบอ้ื งตน ไดจ าก ลกั ษณะ ดังน้ี ๑. เปนวัตถุท่ไี มมีเจา ของ หรือหาเจาของไมพ บ ๒. เปนวัตถุท่ีมีลักษณะภายนอกผิดไปจากรูปเดิม เชน กลองมีรองรอยเปรอะเปอน มีรอยยับหรอื มีสีทีเ่ ปลย่ี นแปลงไป ๓. เปนวัตถทุ ีค่ วรจะอยูใ นท่อี น่ื มากกวา จะอยตู รงน้นั ๔. เปน วัตถทุ ีไ่ มเ คยพบเห็น ณ ท่ตี รงนน้ั มากอน

๓๔ ถา มขี อ ผดิ สงั เกตดงั กลา วใหน กึ ไวเ สมอวา “ÇμÑ ¶´Ø §Ñ ¡ÅÒ‹ ǹ¹éÑ ÍÒ¨¨Ð໹š ÃÐàº´Ô áÊǧà¤ÃÍ×è §” àÁÍè× ¾ºÇμÑ ¶μØ ÍŒ §Ê§ÊÂÑ ´Ñ§¡ÅÒ‹ ÇãËŒ»¯ºÔ μÑ ´Ô ѧ¹éÕ ๑. หามจับตอ ง หยิบ ยกเคลอ่ื นยาย ทาํ ใหสนั่ สะเทอื นหรอื เคลอ่ื นไหวโดยเด็ดขาด ๒. สอบถามหาเจา ของหรอื วตั ถตุ อ งสงสยั หากไมม ผี ใู ดแสดงตนเปน เจา ของใหส นั นษิ ฐาน กอนวาวัตถุตองสงสยั อาจจะเปนวัตถุระเบิด ๓. จดจําลักษณะทว่ั ไปของวัตถตุ องสงสัย เชน ขนาด รูปรา ง มเี สยี งการทาํ งาน มสี าย ไฟฟา และบรเิ วณทพ่ี บเหน็ เพอ่ื เปน ขอมลู แกเ จาหนา ทเี่ กบ็ กวู ัตถุระเบดิ ๔. แจงผูรับผิดชอบสถานท่ีที่พบเห็นวัตถุตองสงสัยทราบเพื่อแจงเจาหนาที่บานเมือง ตอ ไป ๕. อพยพผูคนออกจากอาคารสถานที่น้ันโดยดวน ดวยวิธีนุมนวลเพื่อไมใหเกิดการ ต่ืนกลวั ๖. กําหนดเขตอันตรายและปองกันบุคคลท่ีไมเก่ียวของโดยประมาณจากขนาดของ วตั ถุตอ งสงสัยโดยปดกน้ั ระยะตง้ั แต ๑๐๐-๔๐๐ เมตร ๗. ผพู บเห็นวตั ถตุ อ งสงสยั ใหรอใหขอมลู กบั เจา หนา ท่ีเก็บกูวตั ถุระเบิด ¡Òè´Ñ àμÃÂÕ ÁÍØ»¡Ã³ÊíÒËÃºÑ ¡Òû͇ §¡¹Ñ ÇμÑ ¶ØÃÐàº´Ô ËÃ×ÍÇμÑ ¶μØ ÍŒ §Ê§ÊÑ ๑. ยางนอกรถยนตที่ใชแลวที่มีน้ําหนักพอสมควร ๕-๖ เสน สําหรับใชครอบปองกัน วัตถุระเบิดหรอื กลอ งตองสงสัย ๒. กระสอบทรายกวา ง ๑ ฟตุ ยาว ๑.๕ ฟุต จาํ นวน ๑๐-๒๐ ลกู สาํ หรับวางลอมรอบ วตั ถตุ องสงสยั หรือเพ่อื ปองกนั สะเก็ดระเบิด ๓. เชือกสําหรับขึงปองกันหามไมใหผูไมมีหนาท่ีเก่ียวของเขาไปรบกวนกรณีพบ วตั ถรุ ะเบิด เลือกชนดิ ทม่ี สี เี ห็นไดช ัดหรอื ใชผา สสี ม สีแดงผกู ไวห ลายๆ จดุ บนเชือก ๔. ปายเตือนอันตรายท่ีมีขนาดเห็นไดชัดเขียนขอความอันตรายหามเขาติดไวกับเชือก ท้ัง ๔ ดา น หรือเขียนไวใ หเหน็ เดนชัดตามชอ งทางหรอื เสน ทางใกลเคยี งทีเ่ กดิ เหตุ ๕. นา้ํ ยาดบั เพลงิ หรอื อปุ กรณด บั เพลงิ ควรมไี วใ หพ อเพยี งและฝก ฝนใหผ มู หี นา ทเ่ี กยี่ วขอ ง อยางสมํ่าเสมอ ซกั ซอ มใกลเคยี งและเตรียมการติดตอ กับหนวยงานทีเ่ ก่ียวของโดยทางโทรศพั ท เชน หนวยพยาบาล หนว ยไฟฟา สถานีตาํ รวจใกลเ คยี ง

๓๕ (¼§Ñ ÀÒ¾·èÕ ñ)

๓๖ (¼§Ñ ÀÒ¾·èÕ ò)

๓๗ º··èÕ õ ¡ÒöÇÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ ÇμÑ ¶»Ø ÃÐʧ¤¡ ÒÃàÃÕ¹ÌٻÃÐจาํ º· ๑. เพ่อื ใหนกั เรียนนายสิบตํารวจมคี วามรเู กย่ี วกบั การถวายความปลอดภยั ๒. เพื่อใหน ักเรยี นนายสิบตํารวจมคี วามเขา ใจเก่ยี วกบั การถวายความปลอดภัย ๓. เพื่อใหนักเรียนนายสิบตํารวจนําความรูเกี่ยวกับการถวายความปลอดภัยไปปฏิบัติ ไดถ กู ตอง และบรรลุวตั ถุประสงคของทางราชการ ÊÇ‹ ¹นาํ ตาํ รวจมหี นา ทใ่ี นการรกั ษาความปลอดภยั รกั ษาความสงบเรยี บรอ ย ปอ งกนั ปราบปราม อาชญากรรม และมหี นา ทใ่ี นการถวายอารกั ขาและถวายความปลอดภยั พระมหากษตั รยิ แ ละพระบรม วงศานวุ งศท ท่ี กุ คนตองปฏิบัตโิ ดยเครงครดั ไมเ กิดความบกพรองหรอื ผิดพลาด ซ่ึงจะตอ งมกี ารศึกษา และฝก อบรมใหเ กดิ ความรู ความเขา ใจ และทกั ษะ ปฏบิ ตั ไิ ดถ กู ตอ ง บรรลวุ ตั ถปุ ระสงคข องทางราชการ

๓๘ ¡ÒöÇÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ จากประวัติศาสตร เจาหนาที่ตํารวจมีหนาท่ีในการถวายอารักขาองคพระมหากษัตริย ทั้งยามสงบในเขตพระราชฐาน หรอื เมื่อเสด็จออกนอกพระราชฐาน และยามศึกสงคราม โดยเฉพาะ เมื่อพระมหากษัตริยเสด็จออกนอกเมือง เจาหนาท่ีตํารวจจะทําหนาที่เปนพนักงานหามปราม ตามซา ย ตามขวา เมอื่ เวลาเสดจ็ พระราชดาํ เนนิ ออกนอกพระราชฐาน ถา ทรงพระกรณุ าใหเ รง ชา ง เรง เกณฑ แหน าํ รบั สงั่ ใหห วั หมนื่ ไปเรง และเปน พนกั งานคอยดแู ลหา มปรามมใิ หผ หู นงึ่ ผใู ดทาํ ใหท รงระคายเคอื ง เบื้องยคุ ลบาท ปจจุบันงานถวายความปลอดภัยพระมหากษัตริยและพระบรมวงศานุวงศ ก็ยังถือ เปนภารกิจหลักที่สําคัญภารกิจหน่ึงของสํานักงานตํารวจแหงชาติท่ีเจาหนาท่ีตํารวจทุกคนตองปฏิบัติ หนา ทโ่ี ดยเครงครัด และจะเกิดความผิดพลาดมิได โดยเฉพาะเจา หนาทตี่ าํ รวจสายตรวจ ซึง่ นอกจาก มภี ารกจิ หลกั ในการตรวจตราความสงบเรยี บรอ ยของพน้ื ทร่ี บั ผดิ ชอบแลว ภารกจิ ในการถวายความปลอดภยั ก็ยงั เปน หนา ทีห่ ลกั อกี อันหนง่ึ การปฏบิ ตั หิ นา ทกี่ ารรกั ษาความปลอดภยั พระบาทสมเดจ็ พระเจา อยหู วั สมเดจ็ พระนางเจา ฯ พระบรมราชินีนาถ พระบรมวงศานุวงศ ผูสําเร็จราชการแทนพระองค ผูแทนพระองค และ พระราชอาคันตุกะ ของเจาหนาท่ีตํารวจไดกําหนดการปฏิบัติไวในระเบียบการตํารวจไมเก่ียวกับคดี ลกั ษณะที่ ๒๕ เร่ือง หนา ท่ีเวรยามหมูตรวจทองทแี่ ละกองรกั ษาการณ บทที่ ๒๒ ในสวนการปฏิบัติหนาที่ของเจาหนาท่ีตํารวจสายตรวจนั้น การปฏิบัติในการรักษา ความปลอดภัยตองปฏิบัติตามแผนที่ไดกําหนดไว สวนในบทเรียนนี้จะกลาวเพียงรายละเอียดวิธีการ ในการปฏบิ ตั ิหนาท่ถี วายความปลอดภยั ของเจาหนา ที่ตาํ รวจสายตรวจ ñ. ¡ÒÃá싧à¤ÃÍ×è §áºº¢Í§ตําÃǨ การแตงเคร่ืองแบบของตํารวจเจาหนาที่ตํารวจสายตรวจผูมีหนาที่รักษา ความปลอดภยั แบงออกไดด งั น้ี ๑. กรณเี สด็จพระราชดาํ เนนิ โดยหมายกาํ หนดการ หมายกําหนดการใหแตงเคร่ืองแบบเต็มยศหรือคร่ึงยศ ชั้นสัญญาบัตร แตงเครื่องแบบเสื้อนอกคอแบะกากี ประดับเคร่ืองราชอิสริยาภรณ เวนสายสะพาย ตํารวจตํ่ากวา ช้ันสญั ญาบัตรลงมาใหแตง เครอ่ื งแบบชุดฝก ติดสายนกหวดี และประดับเคร่อื งราชอิสริยาภรณ หมายกาํ หนดใหข า ราชการพลเรอื นแตง เครอ่ื งแบบปกตขิ าวหรอื เครอื่ งแบบปกติ กากคี อตั้ง นายตาํ รวจช้นั สญั ญาบตั รใหแ ตงเคร่ืองแบบปกติ ตํารวจตํ่ากวา ชนั้ สัญญาบตั รลงมาใหแตง เคร่อื งแบบชดุ ฝกติดสายนกหวดี และประดับแพรแถบ หมายกําหนดการใหขาราชการพลเรือนแตงเครื่องแบบปกติคอพับกากีผูกผา ผกู คอ นายตํารวจชัน้ สญั ญาบัตร ใหแ ตงเครอ่ื งแบบปกติ คอพับกากแี ขนยาว ประดับแถบ ผูค วบคมุ กาํ ลงั ใหแตง เครอ่ื งแบบชุดฝก โดยไมตอ งตดิ กระดมุ เสือ้ เม็ดบน ๑ เมด็ ตํารวจต่ํากวา ชน้ั สญั ญาบัตร แตงเครอ่ื งแบบชดุ ฝกติดสายนกหวีด และประดบั แพรแถบ

๓๙ ๒. กรณเี สดจ็ พระราชดาํ เนนิ โดยมหี มายกาํ หนดการ ผบู งั คบั บญั ชาชน้ั ผบู ญั ชาการ แหง พน้ื ทนี่ น้ั จะสงั่ ใหต าํ รวจทรี่ กั ษาความปลอดภยั ตามเสน ทางเสดจ็ ทอ่ี ยนู อกเขตชมุ ชนแตง เครอ่ื งแบบ เปนอยางอ่นื กไ็ ดตามความเหมาะสม ๓. กรณีเสด็จพระราชดําเนินโดยไมมีหมายกําหนดการหรือเปนการสวนพระองค นายตาํ รวจชน้ั สญั ญาบตั ร ใหแ ตง เครอื่ งแบบปกติ คอพบั กากแี ขนยาว ประดบั แพรแถบ ผคู วบคมุ กาํ ลงั ใหแตงเคร่ืองแบบชุดฝก โดยไมตองติดกระดุมเสื้อเม็ดบน ๑ เม็ด ตํารวจต่ํากวาช้ันสัญญาบัตร แตงเคร่ืองแบบชดุ ฝกตดิ สายนกหวีด และประดบั แพรแถบ ๔. ตํารวจท่ีประจํากองรักษาการณ พระตําหนักที่ประทับใหแตงเคร่ืองแบบชุดฝก สาํ หรบั นายตาํ รวจชนั้ สญั ญาบตั ร ดาบตาํ รวจหรอื จา สบิ ตาํ รวจ ทที่ าํ หนา ทเี่ ปน ผบู งั คบั กองรกั ษาการณ หรือผชู วย ใหคาดกระบี่และมถี งุ มือดวย ò. ¡ÒÃà¢ÒŒ »ÃÐจํา¨´Ø การเขาจุดในการถวายความปลอดภัยนั้น ใหเจาหนาที่ตํารวจที่ตองปฏิบัติภารกิจ ตามแผนถวายความปลอดภัยเขาประจําจุดท่ีตองปฏิบัติหนาท่ีกอนเสด็จพระราชดําเนินไมนอยกวา ๑ ชั่วโมง หากสงสัยวาจะมีผูกอความไมสงบเรียบรอยหรือหากปรากฏวามีส่ิงที่อาจเปนอุปสรรคตอ การเสด็จพระราชดําเนินใหรีบแกไขหรือรายงานใหผูบังคับบัญชาท่ีควบคุมอยู ณ ท่ีน้ันดําเนินการ ตอ ไปโดยดว น ¡ÒÃÇÒ§กําÅѧáÅСÒÃÂ¹× ¶ÇÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ - การวางกําลังตํารวจรักษาความปลอดภัย ใหจัดวางกําลังต้ังแตตนทาง ถงึ ปลายทางทเ่ี สด็จพระราชดาํ เนิน โดยใหวางกาํ ลังสลบั ฟน ปลา เวนระยะหางพอสมควร - การยืนถวายความปลอดภัยของเจาหนาที่ตํารวจสายตรวจ ใหยืนทาพักตาม ระเบียบหันหลังใหถนนหรือทาง แลวทํามุม ๔๕ องศา เฉียงไปในทิศที่ที่จะเสด็จพระราชดําเนินมา ถาเปนจุดที่มีการจัดกําลังคูใหแตละนายยืนในทาพักตามระเบียบ หันขางทํามุม ๙๐ องศากับถนน หรอื ทาง โดยหนั หลังเขาหากัน แตถาเปน ภมู ิประเทศทีจ่ ําเปนจะตอ งสงั เกตการณไปยงั ท่สี ูง หรอื เปน ภูมิประเทศท่ีไมอํานวยใหปฏิบัติตามระเบียบนี้ได ก็ใหเปล่ียนแปลงการยืนไดตามความเหมาะสม และสามารถปฏิบัติหนาท่ีไดอยางเต็มท่ี ในขณะท่ีเสด็จพระราชดําเนินผาน ไมตองถวายความเคารพ เพื่อท่ีตํารวจจะไดมีโอกาสใชความสังเกตและระมัดระวังเหตุการณตางๆ อันจะเกิดข้ึนไดเต็มท่ี กบั ใหค อยระวงั ปอ งกนั ประชาชนมใิ หร กุ ลาํ้ แนวเขา ไปกดี ขวางทางเสดจ็ พระราชดาํ เนนิ สว นผทู แี่ ตง กาย ไมสุภาพเรียบรอยหรือไมถูกตองตามวัฒนธรรมก็ใหแนะนําใหถอยไปอยูแถวหลัง สําหรับตํารวจ ช้ันสัญญาบัตร ผูควบคุมใหถวายความเคารพในขณะท่ีเสด็จพระราชดําเนินผานดวย สวนกอน หรือหลังเวลาเสด็จพระราชดําเนิน หากมีผูตองรับการเคารพผานตํารวจท่ีรักษาความปลอดภัย ตามรายทาง ใหแ สดงความเคารพตามระเบียบ

๔๐ - กรณพี ระบรมวงศานุวงศตัง้ แตช ้ันเจา ฟาขนึ้ ไป เสดจ็ ไปเปน ผูแ ทนพระองคในพิธี ตางๆ การรักษาความปลอดภัยใหถือปฏิบัตดิ ุจเดยี วกับการเสด็จฯ ดวยพระองคเ อง ó. ¡ÒöÍ× áÅо¡¾ÒÍÒÇظ¢Í§¼ÁÙŒ Õ˹Ҍ ·ÃÕè ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ ๑. สาํ หรับผูมีหนา ที่เปน ยาม และสายตรวจรอบพระตําหนกั ที่ประทับ - ขณะปฏิบัติหนาที่ยามประจุดหรือขณะท่ีเคลื่อนท่ีเปนแถวหรือปฏิบัติหนาท่ี สายตรวจ และถืออาวุธปนเล็กสั้น ปนเล็กยาว หรือปนเล็กลง ใหสะพายอาวุธ หากตองเคล่ือนที่ เปน ระยะทางไกลจะใชแบกอาวุธได - ในเวลากลางคนื หากถือปน ท่ีมีสายสะพายชนิดสะพายเฉยี งทางดานหนาได ใหสะพายเฉยี งดา นหนา - ทา ยืนในขณะปฏบิ ตั ิหนา ที่ยามประจําจดุ ใหใชท า พักตามระเบยี บ - การแสดงความเคารพในขณะยนื สะพายอาวธุ ใหแ สดงดว ยทา ตรง แตถ า กาํ ลงั ถือปนอยูในทาเรียบอาวุธ ใหแสดงความเคารพดวยทาวันทยาวุธ หากกําลังถือหรือสะพายอาวุธ ยืนอยูใ นทาอ่นื ใหแ สดงความเคารพโดยกระทําวนั ทยหตั ถ ๒. สําหรับผูม ีหนาทปี่ ระจาํ พลับพลาท่ปี ระทับ - ใหใ ชป นพกประจํากาย โดยพกใสซองตดิ กบั เข็มขดั ทางดา นมือทถี่ นัด - ขณะรักษาการณใหยืนในทาพักตามระเบียบและแสดงความเคารพ ดว ยการทําวนั ทยหัตถ - ในกรณที เ่ี ห็นสมควรหรอื จําเปน ผบู ังคับบญั ชาระดับไมต่ํากวา ผบู งั คบั การ จะสั่งใหเปลยี่ นหรอื เพิม่ อาวุธประจาํ กายเปน ปนกลมอื หรือปน เล็กยาวกไ็ ด ๓. สาํ หรบั ผูมหี นา ทร่ี กั ษาการณต ามรายทางเสดจ็ พระราชดาํ เนิน - ใหใชปนพกเปนอาวุธประจํากาย โดยพกใสซองติดกับเข็มขัดทางดานมือ ท่ีถนดั - ขณะรกั ษาการณ ใหยนื ในทาพกั ตามระเบียบ และไมตอ งถวายความเคารพ เมอื่ ขบวนเสดจ็ พระราชดาํ เนนิ ผา น และหากมกี ารกระทาํ ผดิ หรอื การกระทาํ อน่ื ใดอนั อาจเปน อปุ สรรค ตอการเสด็จพระราชดําเนินเกิดข้นึ ใหเ ขาระงบั เหตุหรือแกไขไดตามความจาํ เปน และเหมาะสม - ในกรณีที่เห็นสมควรหรือจําเปน ผูบังคับบัญชาระดับไมตํ่ากวาผูบังคับการ หรือผูท่ีไดรับมอบหมาย จะสั่งใหเปลี่ยนหรือเพ่ิมอาวุธประจํากายเปนอาวุธชนิดอ่ืนก็ได ในกรณี เชน นัน้ ใหอ นุโลม ปฏิบัตติ ามวธิ ปี ฏบิ ัติสาํ หรบั ตาํ รวจยามหรอื สายตรวจรอบพระตาํ หนกั - ในพ้ืนทท่ี อ่ี าจมีอันตรายจากฝายตรงขา ม การถอื อาวธุ ใหเ ปนไปตามยทุ ธวธิ ี ô. สําËÃѺ¼ŒÙÁÕ˹ŒÒ·ÃÕè ¡Ñ ÉÒ¡ÒóÀ ÒÂ㹺ÃàÔ Ç³·ÁèÕ ªÕ ØÁ¹ØÁª¹ - ใหใชป นพกเปนอาวุธประจํากาย โดยพกใสซ องติดกบั เข็มขดั ทางดานมอื ที่ถนดั - ในกรณีท่ีมีการจัดใหประชาชนน่ังเฝาฯ ใหจัดกําลังตํารวจเพียงเทาท่ีจําเปน

๔๑ อยูหนาประชาชน เฉพาะจุดที่เห็นวาสําคัญ และจัดกําลังอีกสวนหน่ึง ยืนรักษาการณหลังประชาชน ท่ีน่ังเฝาฯ และปะปนอยูกับประชาชนท่ียืนเฝาฯ ในสวนดานหลัง ถาจัดตํารวจหญิงใหตํารวจหญิง น่ังแทรกประชาชนท่ีน่ังเฝาฯ ในดานหนา เมื่อเสด็จพระราชดําเนินถึงท่ีท่ีประชาชนเฝารับเสด็จฯ ใหเจาหนาที่ตํารวจท่ีอยูดานหนาประชาชนหลบออกไปใหพนเสนทางเสด็จพระราชดําเนิน การรักษา ความปลอดภัยในสวนน้ีจะเปนหนาท่ีของสวนหนาและสวนหลังของราชองครักษ นายตํารวจ ราชสํานักประจํา ทหารมหาดเล็กรักษาพระองค และเจาหนาที่รักษาความปลอดภัยที่ประจํา ขบวนเสดจ็ พระราชดําเนนิ - เมอื่ เสดจ็ ฯ มาถงึ ตรงหนา ใหถ วายความเคารพดว ยการกระทาํ วนั ทยหตั ถ ยกเวน ตํารวจหญงิ ท่ีน่งั ปฏบิ ัติหนาทไ่ี มต อ งถวายความเคารพ - การวางกําลังตํารวจนอกเครื่องแบบใหถือการรักษาความปลอดภัยเปนหลัก โดยวางกาํ ลงั ปะปนกบั ประชาชนในทที่ ค่ี ะเนวา อาจมอี นั ตรายจากผทู เ่ี ฝา ฯ ไมซ อ นหรอื พรางหรอื กาํ บงั ตวั อันจะทาํ ใหฝา ยตรงขามสงสยั รูตัว และสามารถตอบโตได - หามตํารวจนอกเครอื่ งแบบที่ปฏิบตั ิหนาทีต่ ามขอ น้พี กพาอาวุธไมวา ชนิดใดๆ - การวางกาํ ลงั ตาํ รวจในเครอ่ื งแบบโดยวธิ ซี อ น พราง หรอื กาํ บงั ตวั ตอ งเปน ไปตาม แผนปฏบิ ตั ิการ ซง่ึ มีการประสานกบั หนว ยงานตา งๆ ลวงหนา และตลอดเวลา

๔๒

๔๓ ÀÒ¤¼¹Ç¡