ความใสในความรัก

1 www.kalyanamitra.org

ISBN : 978-616-91637-6-3 ผูเขียนและเรียบเรียง : ทมี งานศนู ยปฏิบตั ิธรรมเมอื งพัทยา ภาพประกอบ : www.dmc.tv ออกแบบปก-เลม : วิทยา สทุ ธศิ รีโยธนิ พมิ พค รง้ั ท่ี ๑ : พ.ศ. ๒๕๕๙ ลขิ สทิ ธ์ิ และจดั พมิ พโ ดย : สมาคมสมาธิเพ่อื การพฒั นาศลี ธรรมโลก พมิ พท่ี : บรษิ ัท เอส.อาร. ซี. เอน็ เวลอพ จำกดั โทร. ๐๒-๗๔๙-๘๓๖๑-๘ ขอมลู ทางบรรณานกุ รมของสำนักหอสมุดแหงชาติ National Library of Thailand Cataloguing in Publication Data ความใสในความรกั ชลบรุ ี : สมาคมสมาธเิ พอ่ื การพฒั นาศลี ธรรมโลก, ๒๕๕๙. ๑๔๔ หนา ๑. ธรรมะประยกุ ต, ๒. พระสตู ร, ๓. ภาษติ I. ทมี งานศูนยป ฎบิ ัตธิ รรมเมอื งพัทยา ผเู ขยี น II.ชื่อเร่อื ง ISBN : 978-616-91637-6-3 2 www.kalyanamitra.org

คำนำ...............................................................................4 ๑. ตามหาฝน ตามหารัก....................................................6 ๒.รักซอ น ซอ นเงอ่ื น.......................................................24 ๓. รกั คดุ ทุกขแมบา นไทย...............................................60 ธรรมะวันนี้ ภรรยา ตอนที่ ๑ (สุจจชชาดก)......................................79 ภรรยา ตอนท่ี ๒ (ภรยิ าสตู ร - ภรยิ า ๗ ประเภท)................89 ภรรยา ตอนท่ี ๓ (อนุรุทธสตู ร, นกุลสูตร, อุคคหสูตร)...........94 ภรรยา ตอนที่ ๔ (ภริยาตื่นกอนนอนทีหลัง)...................101 ภรรยา ตอนที่ ๕ (อยูบ านฝรั่ง กนิ อาหารจีน มเี มียญป่ี นุ ).....105 ภรรยา ตอนที่ ๖ (อุตตราวิมาน)....................................111 ภรรยา ตอนที่ ๗ (มาตุคามประกอบดวยองค ๕, ปฐมสมชวี ีสูตร) ...............................................115 ภรรยา ตอนท่ี ๘ (เรอ่ื งทาวสกั กะ กับอดีตภรรยาทัง้ ๔).......118 ภรรยา ตอนท่ี ๙ (เรื่องนางปติปูชิกา)............................123 ภรรยา ตอนที่ ๑๐ (สังวาสสูตร)......................................130 ภรรยา ตอนที่ ๑๑ (นันทมาตาสูตร)...............................132 ภรรยา ตอนที่ ๑๒ (นางวสิ าขา, นางจูฬสุภทั ทา)..................136 เพลง หลุมรักที่แทจ ริง.............................................144 3 www.kalyanamitra.org

พระอาจารยทานหน่ึงท่ีไดมาบรรยายธรรม ณ ศูนย ปฏิบัตธิ รรมแหง น้ี ทานมีประสบการณ การบรรยายธรรมะ ในตา งแดนมาหลายประเทศ ประสบการณ ขอคิดและมุมมอง การใหคำแนะนำ ญาตโิ ยมคนไทยในตา งแดน เรอ่ื งการดำเนนิ ชวี ติ และครอบครวั ผานบทสนทนา ที่เขา ใจงาย สอดแทรกธรรมะ ขอ คดิ และ มขุ ขำๆ พวกเราทีมงานท่ีไดฟงธรรมบรรยายในวันนั้น รูสึก ประทบั ใจ และเหน็ วา นา จะเปน ประโยชน ไมเ พยี งแตค นไทย ในตางแดน แมแตคนไทยที่อยูเมืองไทย ท่ีแตงงานกับ ชาวตางชาติ กน็ า จะเรยี นรูไ ว กราบขอบพระคุณทา นพระอาจารยท ่ีไดเ มตตา อนญุ าต ใหจ ดั พมิ พเ ผยแผไ ด และเพอื่ ไมเ ปน การรบกวนพระอาจารย จนเกนิ ไป จึงไมข อออกนามทาน 4 www.kalyanamitra.org

จึงหวังไดว าจะเปนประโยชนแกผ อู า นท่อี าจประสบปญหา ท่ีคลายคลึงกัน หรือพระอาจารยที่ตองเตรียมไปใหธรรมะ ญาติโยมท่ีตางแดน ซ่ึงมักจะมีคำถามเรื่องปญหาครอบครัว การใชช วี ติ คู ซง่ึ คงจะไมต า งกนั มากนกั พรอ มกนั นข้ี อขอบคณุ และขออนุโมทนากับทานเจาของกรณีศึกษา ที่ใหโอกาสใน การแบง ปน ความรูเปน ธรรมทานในครงั้ น้ี ศูนยปฎบิ ตั ธิ รรมเมอื งพทั ยา กุมภาพนั ธ พ.ศ. ๒๕๕๙ 5 www.kalyanamitra.org

๑ μÒÁËÒ½˜¹ μÒÁËÒÃ¡Ñ 6 www.kalyanamitra.org

อาตมาปะติดปะตอ เรอ่ื งราวของเธอ จากคำบอกเลา ของ เจา ตวั เอง จากเพอื่ นรอบขา งของเธอ ซง่ึ ขอ มลู กค็ งไมค รบถว น เพียงแตพอใหเหน็ เปน แนวทางในการสนทนาใหธ รรมะ นก คอื ชอื่ สมมตขิ องสาวไทยวยั กลางคน นางหนงึ่ มลี กู ตดิ มาอยเู มอื งโยโกฮามา ประเทศญป่ี นุ มาหลายป ดว ยบคุ ลกิ ชา ง เจรจาและโผงผางแบบไทยๆ และมีเพื่อนมากท้งั ไทยและญ่ปี ุน อาชีพางานของเธอเปนสาวรานสแน็ค๑ ถาเมืองไทยเรียกวา พารต เนอร (Partner) คอยนัง่ รินเหลา เชยี รแ ละคยุ กับแขก ทม่ี าใชบ รกิ ารทรี่ า น ซง่ึ สว นใหญเ ปน ชายชาวญป่ี นุ ทเี่ ลกิ จากงาน มาสังสรรคและเมาตอ ยามค่ำกอนกลับบา น, เธอจึงตอ งใชชีวิต ในยามราตรใี นเมอื งจนมดื คำ่ บางคนื กอ็ ดหลบั อดนอนเปน กจิ วตั ร, นอนดกึ ตนื่ สาย ไมม ชี ว งเวลาทจี่ ะนกึ ถงึ บญุ กศุ ล ชวี ติ จงึ ตอ งอยู ในวงั วนของอบายมขุ เพอื่ ความอยรู อด วนั แลว วนั เลา แขกทมี่ า รานเปนชายญีป่ ุน ทเี่ ขามาพวั พนั จนรายลาสดุ เปน หนมุ ญีป่ ุน ทอ่ี ายนุ อ ยกวา เธอ หมายมนั่ อยากทำรา นอาหารไทย ........................................................................................................................................................................ ๑ รา นสแนค็ หรอื รา นดม่ื สำหรบั หนมุ ๆ มคี าราโอเกะ, เมอ่ื แขกเขา รา น แนะนำทนี่ ง่ั ใหผ า รอ น จดั หาเครอ่ื งดมื่ และคยุ กบั แขก, แขกจับบุหรี่ ไฟตองมา ทีเ่ ขยี่ บหุ รตี่ องใหมเสมอ, ไอน้ำหามเกาะแกวน้ำ หมนั่ เช็ค รอบแกวบอยๆๆ ฆาความเหงา โดยการคยุ บางและชวนรอ งเพลงบา ง คอ ยชงเหลา เปล่ยี นผา รอ น ผา เยน็ 7ใหก บั แขก www.kalyanamitra.org

แตเ พอ่ื นของแฟนหนมุ ออกจะไมถ กู ชะตากบั เธอเทา ไหรน กั คอยเตือนสติแฟนของเธอ ไมใ หเ ช่ือเธอมากนกั และกลา วราย ตางๆ นานา จุดเปราะบางในความสัมพันธ เริ่มจากการท่ีเธอแนะนำ เพอ่ื นหญงิ ของเธอทรี่ จู กั กนั มาเกา กอ นและตามสามมี าอยญู ปี่ นุ มีปญหาเรื่องการเงิน ใหมาหยิบยืมเงินจากแฟนหนุมของเธอ อบายมุขอนั รายกาจของสาวไทยท่ีนคี่ ือ ปาจิงโกะ (Pachinko การพนันอยางหน่ึงท่ีถูกกฎหมายในประเทศญี่ปุน) ที่มีราน อยูท่ัวทุกหัวระแหงในเมือง อันเปนผลใหเพื่อนหญิงของเธอ ไมสามารถนำเงนิ ทยี่ ืมไป มาคนื ใหไ ดต ามนดั ความหมางใจบวกความหวาดระแวงวา เธอสมรรู ว มคดิ มาหลอกเงนิ จากแฟนหนมุ เมอื่ ไมส ามารถปรบั ความเขา ใจกนั ได เสียงโทรศัพทก็พลันขาดหายจากการติดตอ ความทุกขเร่ิม มาเยือน เธอไมรูวา จะหาทางออกจากปญหานีไ้ ดอยางไร เดนิ หนา หรอื ถอยหลงั ดี 8 www.kalyanamitra.org

บุญเธอยังพอมอี ยบู างทมี่ เี พื่อนทแี่ สนดี ทเ่ี ราเรยี กวา กลั ยาณมติ ร มติ รผคู อยแนะนำหนทางสวรรคใ ห คณุ สุ ผนู ำบญุ ของวดั เปด รา นนวดเอง เพยี รพยายามชกั ชวนเธอใหม าฟง ธรรม ท่ีรานของคุณสุทุกบายวันพฤหัสบดี คำปฏิเสธบายเบี่ยง ครง้ั แลว ครง้ั เลา ไมท ำใหย อดผนู ำบญุ หวั ใจกลั ยาณมติ รทอ ถอย แตอ ยา งใด ยง่ิ รวู า เธอประสบปญ หาชวี ติ ยงิ่ อยากใหค วามชว ยเหลอื เปนอยา งยิ่ง อาตมาไดพบสาวนกครั้งแรก ในเดือนแรกที่ไดไปเยือน ประเทศญ่ีปุน หนา ตาเธอดูอดิ โรย เพราะนอนนอ ย เธอเลา ปญ หาชวี ติ แบบระบายความทกุ ขใ จ วนั นน้ั ทา นเจา อาวาสไปดว ย อาตมาเลยปลอ ยใหเ ปน หนา ทข่ี องทา นเจา อาวาส อาตมารบั ฟง การสนทนาดว ยอยคู รนู งึ กอ นทอี่ าตมากอ็ อกไปสนทนากบั โยม เจาของรา นท่ีดานนอก ๑ เดอื นตอมา ราวปลายเดือนมกราคม อาตมาไดม าเจอ เธออีกครั้งที่รานโยมสุ ท่ีเดิม หวงเวลาเดิมและเร่ืองเดิมๆ ดเู หมอื นความคดิ ของเธอจะวนเวยี นอยปู ญ หาเดมิ ๆ อาตมาให โอกาสเธอระบายอยูสกั พัก ระหวา งทีฟ่ งเธอเลา อาตมากค็ ดิ อยใู นใจวาจะเลา ธรรมะเรอื่ งอะไรใหเ ธอฟง ดีนะ “โยมอยากไดเ คลด็ วชิ าไหม” อาตมาถามขน้ึ เพอ่ื เบรกเรอื่ งเลา ของเธอ ดเู หมอื นทา ทเี ธอเรมิ่ จะหยดุ พดู และเรม่ิ อยากฟง คำตอบ จากคำถามทอ่ี าตมาตง้ั ขึ้น 9 www.kalyanamitra.org

“ฟงใหดนี ะ สามภี รยิ าในโลกนม้ี ี ๔ อยา ง ๑. สามีผี ภริยาผี คือ ท้ังสามแี ละภรรยาตา งก็ไมมีศลี แตอยูรวมกนั ๒. สามีผี ภริยาเทวดา คือ สามีเปนคนไมมีศลี แตภรรยาเปนคนมศี ีล ๓. สามีเทวดา ภรยิ าผี คือ สามเี ปนคนมศี ีล แตภ รรยาเปน คนไมม ีศีล ๔. สามเี ทวดา ภริยาเทวดา คอื ท้ังสามแี ละภรรยาตางกม็ ศี ลี ดวยกัน สวนชีวิตคูข องเธออยปู ระเภทไหน ก็ลองพจิ ารณาดเู อง” ในใจกอ็ ดคดิ ไมไดวา คงเปน ประเภทที่ ๑ แหงเลย อาตมาวา ตอ “ภริยาในโลกน้ีมี ๗ ประเภท พระศาสดา ตรสั ใหนางสุชาดาลกู สะใภข องทา นอนาถปณฑกิ เศรษฐีฟง ประเภทแรก ภรยิ าดจุ เพชฌฆาต ประเภทท่ี ๒. ภริยาดุจโจร ประเภทท่ี ๓. ภริยาดจุ เจา นาย ประเภทท่ี ๔. ภรยิ าดุจมารดา ประเภทที่ ๕. ภรยิ าดุจพส่ี าวหรือนอ งสาว ประเภทท่ี ๖. ภริยาดจุ เพอื่ น ประเภทท่ี ๗. ภริยาดจุ ทาสี 10 www.kalyanamitra.org

นางสชุ าดาทูลถามวา หมอ มฉันไมเขาใจ ขอพระองค ทรงตรสั ขยายความ พระศาสดาจงึ ตรสั วา ประเภทที่ ๑. ภรยิ าดจุ เพชฌฆาต คอื ภรยิ ามจี ติ คดิ ประทษุ ราย สามี พยายามฆา หรือทำรา ยสามี ประเภทที่ ๒. ภรยิ าดจุ โจร คอื ภรยิ าทชี่ อบยกั ยอกทรพั ยท ส่ี ามี หามาดวยความยากลำบาก ประเภทท่ี ๓. ภริยาดุจเจานาย คือภริยาที่ไมสนใจการงาน เกียจคราน ปากราย ขมข่ีสามี ประเภทที่ ๔. ภรยิ าดจุ มารดา คอื ภรยิ าทตี่ ามรกั ษาสามเี หมอื น มารดารักษาบุตร เคยไดยินสำนวนไหม มีเมียดีเหมือนมีแม มีเมยี แยเ หมอื นมีอะไร...ก็ไปคดิ เอง ประเภทที่ ๕. ภรยิ าดุจพ่สี าวหรือนองสาว คือภรยิ าท่ีเคารพ ในสามี คลอ ยตาม ประเภทท่ี ๖. ภรยิ าดจุ เพอื่ น คอื ภรยิ าทเ่ี หน็ สามแี ลว ดใี จ เหมอื น เพ่ือนท่ีจากไปนานแลว กลับมา ประเภทที่ ๗. ภรยิ าดจุ ทาสี คอื ภรยิ าทสี่ ามแี มเ ฆย่ี นตี ขตู ะคอก กไ็ มโ กรธตอบ อดทนเปน ไปตามอำนาจสามี เมือ่ พระศาสดาตรัสอธิบายขยายความอีกรอบจบ และตรสั ถามวา สชุ าดา เธอจะเปนภริยาประเภทไหน นางสชุ าดาทลู ตอบวา นบั แตน้ตี อไป หมอ มฉันจะขอเปน ภรยิ าดุจทาสี 11 www.kalyanamitra.org

ภรยิ า ๓ ประเภทแรก ตายแลว ไปทุคติ นรก, ภรยิ า ๔ ประเภทหลัง ตายแลวไปสุคติโลกสวรรค” เธอคอยๆ ตรองตามทอ่ี าตมาเลา อาตมาเลยถือโอกาส แนะนำเพิ่มวา “เธอเคยไดยินสำนวนน้ีไหม อยูบานฝร่ัง กนิ อาหารจีน มเี มยี ญีป่ นุ เมียญีป่ นุ ดีกวาเมียชาตอิ น่ื อยา งไร หลวงพีก่ ไ็ มร ูห รอก รเู พียงแตเธอชอบพดู ไฮๆๆ อยา งเดียว (เสียงพองกับคำวา ใหๆๆ ในภาษาไทย) ถาเปนคนไทยก็คือ จะ จา คะ ถา ทางเหนือก็ เจา ไมฮ อื ไมอ ือ เธอไมเถยี งสกั คำ” (จริงๆ เมยี ญีป่ ุนก็ทำตามแบบ ภรยิ าดุจทาสี นน่ั เอง) 12 www.kalyanamitra.org

อยูบา นฝรง่ั กนิ อาหารจีน มเี มียญ่ีปุน “การท่ีเธอโตเถียงแฟนหนุมของเธอจะไดประโยชนอะไร อปุ มาเหมอื น เถียงชนะลูกคา แลวจะไดประโยชนอ ะไร ลูกคา ไมพ อใจกไ็ มม าใชบ รกิ ารอกี เลย จรงิ ไหม” อาตมาพดู ใหเ ธอไดค ดิ “เดี๋ยวนี้ชายญี่ปุน เริ่มแตงงานกับสาวชาติอื่น สงสัย เพราะหญิงเหลานนั้ ภาษาญปี่ ุน ไมค ลอ ง เถยี งไมทัน หรือถามี เมยี เปน ใบบ างครง้ั กค็ งดี เธอเคยไดย นิ เรอ่ื งนำ้ มนตว เิ ศษไหม” เธอฟง น่ิงๆอยางสนใจฟงตอ “แมบานคนหนึ่งไปปรับทุกขกับหลวงพอที่วัดแหงหน่ึง เธอไปถงึ ก็พูดๆๆๆ ไมย อมหยุด หลวงพอ คงเขาใจและรูถงึ ปญหาที่สามีของเธอไมอยากอยูบานเพราะไมอยากฟงเสียง เธอบนน่ันเอง หลวงพอเลยบอกโยมแมบานคนนั้นไปวา เอาอยางน้ีนะ หลวงพอ มนี ้ำมนตศ ักดิส์ ิทธิ์ เมอ่ื สามีมาถึงบาน ใหเ ธออมนำ้ มนตน ้หี ามกลนื แลวทุกอยางจะดเี อง เธอกเ็ อา 13 www.kalyanamitra.org

นำ้ มนตไ ปทำตาม ไดผ ลบา นเงยี บเลย สามีแปลกใจ เอ..วันนี้ บานเราทำใหเงียบดีจัง นี่แหละน้ำมนตศักดิ์สิทธ์ิ คือเธอ อมแลวปากไมวาง เลยพูดบนไมไ ดแ คนั่นเอง” “เธอเคยไดยินคำพังเพยที่วา ต่ืนกอน นอนทีหลังไหม ถามวา ทำไม ถา เธอนอนกอ น เธอจะขาดสตเิ มอ่ื หลบั ภาพไมน า ดู ก็จะปรากฏ เชนอาปากหวอ น้ำลายไหลยืด หรือถาเธอ ตนื่ ทหี ลังก็เห็นแบบเดียวกนั ” เธอฟง ไปย้ิมไป ชักสนุก อาตมาเลยเลา ตอ “เธอตอ งรู อยางหน่ึงนะวา เราอยูในกามภพ คือภพของคนท่ีของดวย กามคุณ ๕ ไดแ ก รูป รส กลิน่ เสียง สมั ผัส ดงั นัน้ เธอตอ ง หมนั่ สำรวจทง้ั ๕ เร่ืองน้ี๒ ........................................................................................................................................................................ ๒ ปรากฎอยใู น รปู าทวิ รรคท่ี ๑ 14 www.kalyanamitra.org

๑. รูป คือ สิ่งท่ีปรากฏใหคนอ่ืนเห็น กิริยาอาการ กระฉบั กระเฉง มชี วี ติ ชวี า การแตงกายตอ งดูดีเสมอ เผา ผมตอ งเรียบรอ ย ไมกระเซอะกระเซิง นารีมรี ูป เปนทรพั ย ถา รปู ไมส วยทรัพยสนิ ราคาตก แกไดแ ต หามหนา เห่ยี ว อยา ปลอ ยเนอ้ื ปลอยตวั รูปรา งตอ งดี หุนพะโลไ มเอา ตอง Fit & Firm สำนวนวยั รนุ วา “สวยกินไมไ ด แตไ มสวยกินไมล ง” ใหด ูสบายตา พาสบายใจ กริ ยิ ามารยาท ตอ งสวยท้งั นอกท้งั ใน ๒.รส ในท่นี ้ี หมายถึงรสชาตอิ าหาร หรือฝม อื ในการทำ อาหาร คนไทยเม่ือกอ นเวลาเลือกสาว เขาจะไปนง่ั ฟง เสียงตำครกในครัว หรืองานทำบุญท่ีวัด วัดเปนที่ รวมสาวๆ ในหมูบานมาประชันฝมือในการทำอาหาร แมคนในยคุ นีจ้ ะไมค อ ยมีเวลาทำอาหารทานเอง นยิ ม ซอื้ อาหารปรงุ สำเรจ็ หรือทานอาหารนอกบาน แตถึง อยา งนน้ั แมบ า นกค็ วรทำครวั เปน เพราะสมาชกิ ในบา น เม่ือปวย เขาตองการอาหารที่ถูกปากถูกใจ สำนวน ไทยวา เสนห ป ลายจวัก 15 www.kalyanamitra.org

เรอื่ งเคยมมี าแลว มโี ยมผชู ายมาเลา ใหห ลวงพอ ทว่ี ดั ฟง วา ภรยิ าของตนเองไมค อ ยเกง เรอื่ งการแตง ตวั การเล้ียงลูก การตอนรับแขกเหรื่อ มีดีอยางเดียว ทำอาหารอรอ ย แมบ า นทา นน้ันเลยรอดตัว ไมถ กู สามี ทิ้งไปมีใหม ๓. กลน่ิ ตั้งแตก ลิ่นตัว เสื้อผา เครอ่ื งแตง ตัว ขา วของ เครื่องใชโดยเฉพาะในครวั กลิ่นไมพ งึ ประสงคในหอง ตางๆ โดยเฉพาะหองน้ำ ถาคนไมชอบกล่ินหอม น้ำหอมจะขายไดหรือ ยุคนี้ใชกลิ่นในการบำบัดและ ผอ นคลายท่เี รียกวา Aroma therapy 16 www.kalyanamitra.org

๔. เสยี ง ใหม ีถอ ยคำอันไพเราะเสนาะหู ไมพ ูดคำหยาบ ขูกระโชก มีน้ำเสียงประกอบดวยเมตตา ชวนฟง มหี างเสียง คะ ขา ไมหว นเปน มะนาวไมม ีน้ำ อยาพูด จูจี้ชวนทะเลาะ อยา บน มาก ผูชายไมช อบ พูดเทา ท่ี จำเปน เรอื่ งรอ นๆ ทเ่ี รยี กวา ไฟนอกอยา นำเขา อยา ไป เลาใหเขาฟง แมบา นควรจะรจู ักวา เวลาใดควรเงียบ เวลาใด ควรพูด เม่ือพูดควรพูดเรื่องอะไรท่ีพอบานชอบฟง เรอื่ งใดพอ บา นไมช อบ และคนทง้ั หลายลว นแตช อบฟง ถอ ยคำที่สภุ าพ ออ นหวานระรนื่ หทู ัง้ สนิ้ ๕. สัมผัส ถานวดเปน กน็ วดใหพ อ บา นเลย ดกี วาใหเ ขา ไปใชบ ริการนอกบาน เสยี เงินเปลาๆ ฝรงั่ เจอกนั หรือ กอนจากกนั จบั มือ โอบกอด หอมแกมที ดอู บอนุ ไหม เรยี กวา ภาษากาย ภาษาสัมผสั ” ฟง ถึงตรงนี้ ดเู ธอสดช่นื ขึ้นมาหนอ ย แตก ย็ ังมขี อ แยง “แตเ ขาดเู ดก็ มากเลยนะทา น เปน ลกู ชายคนเดยี ว บางทกี ท็ ำตวั แบบเด็กๆ เลย หนูละปวดหัว เขาเปนคนเกงและเช่ือมั่น ตนเองมาก” “หลกั ในการสอ่ื สารมอี ยวู า คนเรามบี คุ ลกิ ๓ ภาวะอยใู นตวั คือ เดก็ ผูใหญและพอแม, ถาฝา ยหนง่ึ แสดงวุฒภิ าวะเปน เดก็ การสอ่ื สารของเรากต็ อ งเปน เดก็ หรอื พอ แม จงึ จะสอื่ สารกนั ได 17 www.kalyanamitra.org

เขา ใจไหม ลูกโทนกม็ ักเปน อยางนี้ เช่ือม่นั ตนเอง” (ความรู วชิ า การสอื่ สารและพฤติกรรมของมนษุ ย Communication & Human Behavior ผุดข้นึ มาในความคิดไดอ ยา งไร ไมทราบ) “ตอนเขาปว ย หนกู ไ็ มไ ดไ ปเยย่ี มเขาทโี่ รงพยาบาล เพราะ ถามเขาแลว เขาบอกไมตอง” “เธอคบคนญปี่ ุน แตเธอไมไดเ ขาใจ หรอื รนู สิ ัยของคน ญป่ี ุน เขาจะไมพดู อะไรตรงๆ เธอตอ งคดิ เอง คาดการณเ อง เดาใจเอง ผูช ายญ่ีปุนจะไมโ รแมนติก๓ ไมบอกรักตรงๆ การที่ เธอไปเย่ยี มเขา กับการไมไปเย่ยี มเลยอยา งไหนใหค วามรสู กึ ท่ีดกี วากนั ” เธอพยักหนาชาๆ เหมือนไดคิด “แตหนูถามท่ีอยูของ โรงพยาบาลแลว เขาไมบอก” “แลว เธอไมม ปี ญ ญาสบื เสาะหาขอ มลู หรอื สอบถามคนอน่ื หรอื ? เธอเคยไดย นิ คำพังเพยทีว่ า ‘อยคู นเดียว เปลย่ี วกาย สบายแตไมส นุก สองคน ครองทกุ ข สนุกแตไมส บาย’ หรือ ภาษติ ทวี่ า ‘คนเดยี วหัวหาย สองคนเพ่อื นตาย สามคนกลับมา ได’ ไหม ? ทกุ อยางมดี มี ีเสยี ........................................................................................................................................................................ ๓ หนมุ ญปี่ นุ ไมค อ ยแสดงความหวาน ความโรแมนตกิ เทา ไร (นอกจาก วา เราคบกันเปนแฟนแลว แลวฝา ยสาวไทยเปนคนฝก ใหเขารูจ ักและ หดั ใชคำวา “คดิ ถึง” “รักเธอ”), เกตวุ ด,ี คอลัมน Japan Gossip, Marumura.com 18 www.kalyanamitra.org

ถา อยูคนเดยี ว กต็ องรับผิดชอบ ทำเองทุกอยา ง แตถ า อยูกนั ตง้ั แต สองคนขึ้นไป ก็ตอ งมกี ารสอื่ สาร ปฏสิ มั พนั ธท ่ีดี ไมง ้ันก็ยงุ อกี ” “คราวนี้ เธออยากรสู ดุ ยอดเคล็ดวชิ าไหม” อาตมาถาม ดูทาทกี อ นวาสนใจฟง ไหม “สุดยอดของเคล็ดวชิ าในการใชช วี ติ คู คอื การกราบเทา สาม”ี เธออ้ึงกับคำเฉลย “ถามวา ทำไมตอ งกราบเทา สามี กเ็ พราะเหน็ ถงึ ความดขี อง พอ บาน วาเทาคนู ที้ ี่เดนิ ออกจากบา นไปทำมาหากิน หาทรัพย มาใหล ูกเมียใช แตเนอื่ งจากคนในยุคน้ี แมบานกต็ อ งออกไป ทำงานดว ย เลยไมค อยยอม ความซาบซ้ึงในเรื่องนจี้ ึงคอ ยๆ จางหายไป เหตผุ ล เราลองคิดดสู วิ า พอ แม ๒ คนเลี้ยงดเู ราคนเดียว แตสามีคนเดียวตองเล้ียงดูตัวเอง, เมียและลูกอีก ๓ ปาก ใครหนักกวา กัน เคยคดิ ไหมวา เราอยูกบั พอแมข องเรากป่ี  กอนแตงงาน ออกเรือน คงราวๆ ๒๐-๓๐ ป แตเธอจะอยูกับสามีกี่ป ตลอดชีวติ เวลาท่อี ยูกับสามมี ากกวา อยกู บั พอ แมข องเธอ ถา เรากราบเทา สามไี มล ง เพราะมองไมเ หน็ ความดขี นาดนนั้ ก็คิดเสียวากราบเพื่อขอขมาลาโทษ ขออโหสิกรรม แมฝาย ชายเอง เวลาออกบวช ก็กราบภรรยา เพ่ือขอขมาลาโทษ ขออโหสกิ รรมซ่งึ กันและกนั ในทำนองเดียวกัน 19 www.kalyanamitra.org

ถาเคอะเขิน เพราะไมเคยทำ ไมกลาทำ มีวิธีการที่ แยบยลกวา คือพาลูกไปกราบเทาคุณพอ ‘มาลูกกราบเทา คุณพอนะ..แมจะกราบใหลูกดูนะ’ หรือจะกราบพรอมกันก็ได เนยี นไหมทนี ”้ี เลาถึงตอนนี้ เธอคอ ยๆ เอามือปาดนำ้ ตา แลวพดู วา “ทห่ี ลวงทา น (สำนวนของเธอใชเ รยี กพระ เกดิ มากเ็ พง่ิ เคยไดย นิ สำนวนคนไกลวัด) พูดมา หนูคงตองกลบั ไปพิจารณาตวั เอง ดูใหม แตห นอู ยากฝากรปู ไปใหท า นชวยสวดทำบุญอทุ ศิ ไปให เขาหนอย เผอ่ื อะไรๆ จะดขี นึ้ รวมถึงเพอื่ นของเขาดวย” อาตมาเคยไดยินแตทำบุญอุทิศใหคนตาย แตรายน้ีจะ ทำบญุ อทุ ศิ ใหค นเปน จรงิ ๆ กค็ อื ทำบญุ แลว ใสช อ่ื เขา แลว บอก ใหเขาอนุโมทนาบุญอยางนี้ก็จะถูกหลัก แตคงยังไมแนะนำ ตอนนี้ เพราะท้ังคูยงั ไมมีโอกาสเจอกนั เลยในชวงนี้ และเพ่อื ใหเ ธอสบายใจ เลยใหสงรูปของท้ังสองมาให แลวจะอุทศิ บุญ ไปใหในวันพระทีว่ ดั 20 www.kalyanamitra.org

เธอยงั รำพึงรำพนั ตอ อีก “ตน เดือนกุมภาน้ี เขาวา ถา ไม ติดตอ กลบั มา เรากเ็ ลิกกัน เลยไมรจู ะทำอยางไรด”ี “เขาคงอยากอยเู งียบๆ คนเดียวสักพกั เธอรไู หมทำไม พระนักปฏิบตั จิ ึงมผี ิวพรรณผองใส ? ก็เพราะวา ทานไมคดิ ถงึ เรอ่ื งทลี่ ว งผา นไปแลว ในอดตี ไมก งั วลเรอื่ งทย่ี งั มาไมถ งึ ในอนาคต แตท า นมชี วี ติ อยกู บั ปจ จบุ นั มคี วามสขุ ในปจ จบุ นั อยไู ปทลี ะวนั อะไรจะเกิดก็ตองปลอยใหมันเกิด เราควบคุมปจจัยภายนอก ไมไดห รอก แตเราควบคุมใจของเราใหส งบได แลว ทุกอยา ง จะดเี อง เดอื นกุมภาใชไ หม หลัง ๑๔ กุมภา วัน Valentine ความรกั จะสดชืน่ ” อาตมาปลอบใหก ำลังใจ “หลวงพอ่ี ยากจะฝากขอ ความถงึ เขาหนอ ย ถา ตดิ ตอ ไดน ะ วา พระอาจารยท่ีเธอเคารพนบั ถอื ไดย นิ เรอื่ งราวของเขาแลว รูสึกช่ืนชมในความเกง ความสามารถในการทำงาน ในการ สรางฐานะ พยายามพูดชมและเชียรเขาหนอยนะ ฝากคำ อำนวยพรวา ใหเขาประสบความสำเรจ็ ในหนาที่การงานและ ชีวิตครอบครัวตลอดไป” ถงึ ตอนนี้ เธอกด็ มู คี วามหวงั ประกายความคดิ ขนึ้ มานดิ นงึ วนั น้นั เราก็จบการสนทนาธรรมะเพยี งแคน้ี หลงั จากวนั นัน้ อีก ๒ สัปดาหตอ มา เธอตามผูนำบุญ ที่เธอสนิทดวย มาวัดเปนคร้ังแรก มาถวายภัตตาหารเพล มาถึงวัด กถ็ ามหาหลวงพีร่ ปู นนั้ อยไู หน เพราะเธอไมไ ดถาม ช่ืออาตมาเอง เลยไมรูจ กั ชอ่ื 21 www.kalyanamitra.org

อกี สปั ดาหห นงึ่ ถดั มา เปน วนั คลา ยวนั เกดิ ของเธอ เธอซอ้ื ขนมเคก็ มาถวาย เธอเปลย่ี นทรงผมแตง หนา แตง ตวั สไตลใ หม จนอาตมาจำแทบไมไ ด นกึ ขนึ้ มาอกี ทวี นั นกี้ เ็ ลยวนั ท่ี ๑๔ กมุ ภา มาแลว หวงั วา เธอคงโชคดใี นความรัก และมีโชคในเกมสช ีวติ (Lucky in Love, Good luck in Games) ชวงบายเธอยังมารวมฟงพระสวดมาติกาอุทิศสวนกุศล ใหห มญู าติ คนทรี่ กั ทวี่ ายชนมไ ปแลว แถมนง่ั สมาธภิ าวนาอกี ดว ย เรียกวาครบเครอื่ งเรื่องบุญทีเดียว แมจะนง่ั สัปหงกบางเพราะ อดนอนมาอกี เชนเคย ถดั จากนั้นอีก ๒ วัน เจอกันทรี่ า นอาหารไทยรา นหนง่ึ ทโ่ี ยโกฮามา เธอมาเปน เจา ภาพถวายภตั ตาหารเพลดว ย แถมยงั ชวนหวั หนา งานชาวญป่ี นุ มานง่ั สมาธทิ รี่ า นนวดโยมสุ ชว งบา ย อกี ดว ย พอเลกิ นง่ั สมาธิ เธอนมิ นต พระอาจารยไ ปเยย่ี มบา นเธอ 22 www.kalyanamitra.org

บงั เอญิ วนั นน้ั อาตมารสู กึ เพลยี เพราะเพง่ิ ฟน จากการปว ย วนั กอ น เลยไมไดไ ปดว ย พระอาจารยร ปู อนื่ ไปแทน เจา หนา ท่ี อบุ าสกิ าทไ่ี ปดว ยกลบั มาเลา ใหฟ ง ตอนหลงั วา ‘ชวี ติ เธอไมธ รรมดา เธอยงั มีแฟนคนอื่นอกี เธอวาเผ่ือไวก อน’ นแี่ หละ รักเผื่อเลอื กของเธอ เธอคงตองว่ิงตามหารักแท อยูตอไป ธรรมะโอสถเหมาะสำหรับคนท่ีมีทุกขและตองการ หายขาด ถาไมต้ังใจประพฤติปฏิบัติตาม ก็คงไดแคบรรเทา และชะลออาการ รอวันหวนกลับมากำเริบใหม เสนทางชีวิต ท่ีเธอเลือกเอง กรรมท่ีเธอทำ ลิขิตเสนทางชีวิตของเธอเอง สมดังพุทธพจนทีว่ า ‘โลกยอ มเปน ไปเพราะกรรม หมสู ตั วย อม เปน ไปเพราะกรรม สตั วท้ังหลายถกู ผกู ไวในกรรม’ さようなら - sa - you - na - ra, ซาโยนาระ (ลากอ น) 23 www.kalyanamitra.org

๒ ÃÑ¡«ÍŒ ¹ «‹Í¹à§×Íè ¹ 24 www.kalyanamitra.org

ไมมีพรมแดนสำหรับความรัก ชีวิตรักเปนโลกาภิวัฒน มานานแลว ชีวติ รกั ในตางแดนมีหลากหลาย ท้งั ประสบความ สำเร็จ และไมประสบความสำเร็จ สาวไทยท่ีมาใชชีวิตอยูที่ญี่ปุน สวนหนึ่งเพราะไดสามี เปน ชาวญปี่ นุ เมอื่ มาใชช วี ติ รว มกนั ทป่ี ระเทศญป่ี นุ กต็ อ งปรบั ตวั ทั้งวัฒนธรรมและภาษาท่ีแตกตางกัน อาศัยการอยูรวมกัน จึงสามารถพัฒนาภาษาพูดไดเร็ว แมจะไมถูกตองตามหลัก ไวยากรณ แตก็ส่ือสารกันพอรูเรื่อง เรียกวาพูดจากันภาษา ดอกไม (สงสัยนาจะเปนดอกรัก) ก็มีบางท่ีคนตางชาติมา แตงงานกบั สาวญีป่ ุน เชน คนลาวอพยพมาอยแู ละเรียนภาษา ญีป่ นุ สดุ ทายเลยแตง งานกบั สาวญ่ปี ุน, นกั มวยไทยแตงงาน กบั สาวญปี่ นุ เปน ตน แตก ม็ ที แี่ ตกตา งกนั ออกไป เชน หนมุ ไทย มาแตง งานกับสาวลาว เพราะมาพบรักกนั ท่ีญป่ี นุ ดังเร่อื งท่จี ะ เลาใหฟง ตอไปนี้ มาโนช เปน ช่อื สมมติของหนมุ ไทยวยั กลางคน บานเดมิ เปน คนจงั หวดั แถบภาคเหนอื ตอนลา งของประเทศไทย รคู รา วๆ แควา ตอนอยูเมืองไทย ใชชีวิตโลดโผนโจนทะยานทีเดียว มคี วามเปนนกั เลงอยบู า ง ตดั สินใจทิง้ บานเกิดมาแสวงหาโชค ยังตางแดนท่ญี ่ปี ุนแบบโรบินฮดู (เขาเมืองและอยตู อเลยแบบ ผิด ก.ม.) เมื่ออยูนานเขา พอจ25ะมีชองทางก็เลยขอทำเรอ่ื งเปน www.kalyanamitra.org

พลเมอื งท่ีถูกตอ งของทีน่ ไี่ ป แตกย็ ังใชช่อื และนามสกลุ ไทยๆ ทำงานอยโู รงงานผลติ รถดับเพลงิ แหง หนึ่ง สมหญงิ เปน ชอ่ื สมมตุ ขิ องสาวลาวนางหนง่ึ พนื้ เพทางบา น ไมส ดู ี ครอบครวั มที ง้ั สรุ าและการพนนั , เดมิ ทมี าอยญู ป่ี นุ แตง งาน กับคนลาวดวยกัน สามีเกาเปนคนเจาอารมณ และใชความ รุนแรงกับเธอบอยๆ แมจะมีลูกดวยกันแลว จนในท่ีสุดก็ตอง เลิกรากันไป แลวบุพเพสันนิวาสก็ทำใหไดมาเจอมาโนช หนุมไทย และไดต กลงใชช ีวติ อยูร วมกันจนมลี กู ชายดวยกนั ๑ คน ชวี ติ ครอบครวั กล็ มุ ๆ ดอนๆ มกี ระทบกระทง่ั มปี ากเสยี งกนั มกี ารใชถ อ ยคำหยาบคาย และความรนุ แรงจากพอ บา นบางครงั้ ชวี ติ สมหญงิ ในปจ จบุ นั จงึ เปน ภาพสะทอ นชวี ติ ในอดตี ชาตกิ อ นๆ แมบ า นรายนไี้ ดร จู กั วดั เพราะผนู ำบญุ ชาวลาวคนหนงึ่ สำหรบั เธอแลวการไดพบพระ ไดทำบญุ ฟง ธรรมบาง ทำใหจ ิตใจสงบ ลงไดบาง แมวาสามีคนไทยจะไมชอบที่เธอมาวัด และยังไมเขาใจ วาทำไมชอบมาวัดบอยๆ ไมอยูบานบางในวันหยุด พอบาน คอยหามปรามเธอไมใหม าวดั ในหลายๆโอกาส แตเ ธอก็ยงั คง มาวัดพรอ มลูกชายของเธอ จนลูกชายไดม าบวชสามเณรท่ีวัด ชวงส้ันๆ ในเวลาปดเทอม สามีเลยใจออนและอนุญาตใหมา วดั ได 26 www.kalyanamitra.org

แตแลวเรื่องราวกป็ ระทขุ น้ึ เมอ่ื สามีจับไดวา เธอแอบซอื้ โทรศพั ทมอื ถือใหม แอบตดิ ตอ สามเี กา และชอบพูดโกหกเปน ประจำ สามีไมเ ขาใจวา ทำไมคนทไี่ ปวัดแลว ยงั กลา พดู โกหก บางเหตกุ ารณก ร็ นุ แรงถงึ ขนาดใหเ จา อาวาสมาชว ยตดั สนิ เจา อาวาส ไดแ ตไกลเกลี่ย ใหป รบั ตวั ทั้งสองฝาย ใหอะลุมอลวยเขาหากัน เม่ือพอ บานตัดสินใจซือ้ บา นหลังใหม ๒ ช้นั , มีรถ ๑ คนั ใหภ รยิ าใช ตนเองใชจักรยานขีไ่ ปทีโ่ รงงานใกลบา น, เพอ่ื ชีวติ ที่ดีกวา สามีใหเวลากับการงาน ทำงานท้ังในเวลาปกติและ ลว งเวลา ไมเ วน แมกระทงั่ วนั หยดุ สำหรับแรงงานตางชาติแลว สวนใหญจะทำงานเปนกะ นอกเวลาทำงานปกติของคนญี่ปุน เพราะคนญ่ีปุนใหความ สำคญั เรอื่ งการใหเ วลากบั ครอบครวั การทำงานลว งเวลาชว งคำ่ หรอื แมก ระทงั่ วนั หยดุ จงึ เปน ภาระของแรงงานตา งดา ว วนั แลว วนั เลา ความเหนิ หา งในครอบครวั เรมิ่ มมี ากขน้ึ ความไมเ ขา ใจกนั ความระแวงกนั ยง่ิ ทำใหพอบานไมพ อใจวดั มากขึ้น เขาไม เขา ใจวา ทำไมแมบ านไปวดั แลว กลับขาดความรบั ผดิ ชอบตอ ครอบครัว จุดหักเห นาจะมาจากการมีโครงการบานกัลยาณมิตร ทใ่ี หแ ตล ะครอบครวั จดั วนั ปฏบิ ตั ธิ รรมทบ่ี า นโดยชกั ชวนสมาชกิ ในครอบครัว คนที่รูจัก เพ่ือนบานใหมาทำกิจกรรมรวมกัน และนิมนตพ ระอาจารยม านำสวดมนต, แสดงธรรมท่บี าน 27 www.kalyanamitra.org

ปลายป พ.ศ. ๒๕๕๗ อาตมาไดเ ดนิ ทางมาพักทว่ี ดั สาขา ในยานน้ี เปนจังหวะเดียวกบั พอบานเร่มิ เปด ใจ อยากนมิ นต พระอาจารยจ ากทวี่ ดั ไปเทศนส อนธรรมะทบ่ี า น จำไดว า สปั ดาห แรกท่อี าตมาไปถึง ก็ไดรบั มอบหมายจากเจา อาวาส ใหไ ปทำ หนาท่เี ทศนสอน พรอ มกับพระอาจารยท ่ตี ิดตามไปดวย ๑ รปู ทำเลทต่ี ง้ั ของบา นโยม กอ็ ยไู กลจากวดั พอสมควรใชเ วลา เดนิ ทางดว ยรถยนต ราวครง่ึ ชม., เปน บา นเดย่ี ว ๒ ชนั้ สไตล สมยั ใหม ไมม เี คา โครงแบบบา นทรงญ่ีปุน ด้ังเดิม แต พ.ท.การ ใชส อยภายในยงั คงกะทดั รดั ใชบ านเลอ่ื นเปน สว นใหญ, พน้ื ชาน ทางเขา บา นตำ่ กวา พ้นื ภายใน เพอ่ื การถอดและจัดเกบ็ รองเทา แบบญปี่ นุ ดง้ั เดมิ , มที ว่ี างสมั ภาระและรม ในชว งหนา ฝน, บา นอนุ ดว ยเครอื่ งปรบั อากาศรอ นแทนทจ่ี ะใหค วามเยน็ แบบเมอื งไทย, เราจดั กจิ กรรมอยชู น้ั ลา ง ซง่ึ เปน พนื้ ทพี่ กั ผอ นและรบั แขก, พระอาจารยน่ังโซฟา โยมน่ังที่พ้ืนท่ีปูดวยพรมหรืออาสนะ, ผสู ูงวยั นัง่ บนโซฟาดา นหลังถัดออกไป มีโยมปาทานหน่ึง เปนคนไทยไดสามีชาวญี่ปุน และ มลี กู วยั รนุ คนหนงึ่ , บา นอยไู มไ กลจากครอบครวั นี้ เคยไปวดั แลว ตอ มากไ็ มไ ดไ ปอกี เพราะไมส ะดวกทจี่ ะเดนิ ทางไปวดั เอง และ มีปญหาสุขภาพ เม่ือมีพระอาจารยมาเทศนสอนที่บานน้ีเลย สนใจและไดมารว มกิจกรรมอยเู สมอ สมาชิกหลกั ๆ กจ็ ะมี พอ แมล กู และปา สว นสมาชิกเสรมิ มาตามโอกาส ครอบครวั ของลกู สาว (ลกู ตดิ ของแมบ า น) หรอื ลกู ชายของปาท่ีขับรถมาสง 28 www.kalyanamitra.org

หัวขอธรรม ทอ่ี าตมานำมาเลา ใหญาติโยมกลมุ น้ฟี ง เปน ธรรมะงายๆ สบายๆ ทีพ่ บเหน็ ตลอดสัปดาหท ่ีผานมา หรือ เรื่องที่ไดเทศนสอนมาในแตละสัปดาห, บางครั้งก็คิดหัวขอ ธรรมะเฉพาะแลวแตก รณี คืนวันอาทิตยเปนเวลาที่อาตมาและทีมงานเดินทางไป ตามเวลาทน่ี ดั หมาย หลงั จากท่ี พระอาจารยท ไี่ ปดว ยนำสวดมนต ทำวตั รเยน็ นำนง่ั สมาธเิ สรจ็ เรยี บรอ ยแลว ซงึ่ กใ็ ชเ วลาประมาณ ๑ ชม., อาตมาจะบรรยายธรรมะหัวขอตางๆ ที่ไมซ้ำกัน, (ทเ่ี มอื งไทยอาตมาทำเองรปู เดยี วตง้ั แตต น จนจบ ใชเ วลาประมาณ ๒ ชม.) ในชวงสัปดาหแ รก เปนเรอื่ งพ้นื ฐานในการฟง ธรรม, อานิสงสการฟงธรรม, ปกิณกะธรรม, เกร็ดเล็กเกร็ดนอย, มหาเศรษฐใี นครง้ั พทุ ธกาล, เลา เรอื่ งเมณฑกะเศรษฐี ชว งปใ หม ตอ นรบั ปแ พะทองคำ, พอ บา นฟง ธรรมเสรจ็ บอกวา ตนเองกเ็ กดิ ปแพะเหมือนกัน (ชางบงั เอญิ โดยแท) โดยเฉลี่ย อาตมาไปเทศนเดือนละ ๓ ครั้ง มีบางคร้ัง สลับให พระอาจารยชดุ อื่นไปแทน, ลกั ษณะแบบนี้ ขอดีคือ ไดพัก เปล่ยี นพระอาจารยเ ทศนบ าง, ขอดอยกค็ ือขาดความ ตอ เนอื่ งของเนอื้ หา หรอื อาจซำ้ ซอ นกนั ถา ไมไ ดพ ดู คยุ กนั กอ น, ประกอบกบั พอ บา นบางครงั้ กย็ งั ทำงานกะดกึ คนื วนั อาทติ ยอ กี , จึงตองใชวิธีทบทวนเรื่องของคร้ังท่ีแลวกอน แลวคอยเราตอ ดวยเรือ่ งใหม 29 www.kalyanamitra.org

พอ บานมกั มคี ำถามในใจวา ภรยิ าไปวดั แลว ไมเ หน็ ดขี น้ึ ยังมีนสิ ัยแยๆ เหมอื นเดิม จรงิ ๆ แลว คนมาวัดก็มีหลากหลาย ประเภท มที ง้ั ทฝี่ ก ตวั ดแี ลว บา งกก็ ำลงั ฝก ฝน บา งกไ็ มไ ดฝ ก ตวั อะไรเลย เหมือนบวั กม็ หี ลายเหลา สวนใหญมาทำบญุ สนทนากบั พระใหสบายใจ ไมไดมา ฟง ธรรมแลว กลบั ไปใช ไปปฏบิ ตั เิ พอื่ เปลยี่ นแปลงตนเอง บางครง้ั อาตมาเลยเตรยี มธรรมะ เปน คาถาธรรมบทเรอ่ื งสหายนางวสิ าขา ไปเลา ใหฟ ง วา เรอ่ื งทำนองนกี้ ม็ มี าตงั้ แตส มยั พทุ ธกาล, บงั เอญิ คืนนั้น พอบานทำงานกลางคืนเลยไมไดฟง แมบันทึกเสียง การบรรยาย และฝากเจาหนาท่ีอุบาสิกาสงตอให แตก็ไมมี เวลาฟงยอนหลงั และแลว คนื วนั อาทติ ยค รง้ั หนง่ึ ชว งตน เดอื น ก.พ. อาตมา ขนึ้ รถเพือ่ เตรียมเดินทางไปพรอมเรอ่ื งทเี่ ตรียมมา, เจาหนา ที่ อบุ าสกิ าไดเ ลา เรอ่ื งท่สี ามภี ริยาคนู ีท้ ะเลาะกันอีกแลว อยากให อาตมาใหธรรมะท่ที งั้ สองฝา ยฟง แลว เย็นลง ระหวางเดินทางคร่ึงชม.นั้น อาตมาตองนึกหัวขอธรรม ในการเทศนส อนใหมต ามขอ มลู ทไ่ี ดร บั ใหมล า สดุ เพอ่ื ใหส อดรบั กบั สถานการณท เี่ กดิ ขน้ึ , การทำลกั ษณะนี้ ถา ไมม ปี ระสบการณ การเทศนสอนมามากพอ การเตรียมเร่ืองอยางฉับพลันทำได โดยยาก 30 www.kalyanamitra.org

คืนน้ันอาตมาไดเริ่มเทศนโดยการเลาเรื่องเบาๆ สราง บรรยากาศกอน วา การไปวัดมคี วามสำคัญอยางไร “เมื่อวานหลวงพ่ีไดมีโอกาสไดไปเย่ียมชมวัดท่ีคามากุระ วดั โคโตะคุอิน หรอื วดั พระใหญแหงคามากรุ ะ เม่อื เขา ไปในวดั แมปจจุบันจะกลายแหลงทองเท่ียวท่ีมีคนเขาเยี่ยมชมมาก แตกย็ งั คงมีความสงบที่สมั ผัสได คนมาวดั อยางนอยกไ็ ดความ สงบทางใจ คนญี่ปุนทำบุญดวยการหยอดเหรียญในกลองรับ บริจาคไม หนา พระประธาน แลว พนมมืออธษิ ฐานตามความ ปรารถนา ไดอีก ๒ บุญคือ ทานบารมีกับอธิษฐานบารมี การไปวัดวนั หนง่ึ ก็ไดบญุ คร้งั หน่งึ ยิง่ ไดมานั่งสมาธิ ฟง ธรรม กย็ งิ่ ไดบ ญุ มากขน้ึ ” ตอมาแมบานไมคอยชอบมาวัดวันอาทิตยเหมือนกอน (อาจจะหาขอ อางเพ่อื ไปท่อี ่ืนแทน) ทง้ั ๆ ท่ีเมื่อกอ นสามีหาม ไมใ หม าก็จะมา เพราะเธอกลบั คดิ วา จะไปวัดทำไม ตอนคำ่ กม็ ี พระอาจารยจากท่ีวัดมาที่บานอยูแลว เลยตองอธิบายขยาย ความตอ “ญาติโยมที่วัดใหญที่เมืองไทยชอบฟงธรรมกันมาก หาโอกาสมาปฏิบัติธรรมและฟงธรรมรวมกันเปนกลุมตาม สถานท่ีตางๆ ใน กรงุ เทพฯ ไมว า จะเปน บานของสมาชกิ หรอื ศนู ยป ฏบิ ตั ธิ รรมตามสถานทท่ี ำงานตา งๆ แตว นั อาทติ ยส ว นใหญ กย็ งั คงเขา วดั กนั , การรวมตวั ปฏบิ ตั ธิ รรมเพอื่ ชว ยสง เสรมิ กำลงั ใจ ซง่ึ กนั และกัน เพอ่ื เรยี นรูธ รรมะใหม ากขึ้น 31 www.kalyanamitra.org

การฟงธรรมกลุมยอย ทำใหมีโอกาส หรือกลาซักถาม พระอาจารยโดยตรง ดังน้ันจึงไดประโยชนค นละอยาง การไป วัดอยา งนอยก็ไดม งคลใสต ัว เชน ไมคบคนพาล, คบบัณฑิต, บูชาบุคคลที่ควรบูชา มงคลขอที่ ๑, ๒, ๓, บำเพ็ญทาน ประพฤติธรรม มงคลขอท่ี ๑๕, ๑๖, ไมประมาทในธรรม มคี วามเคารพ มงคลขอท่ี ๒๑, ๒๒, ฟง ธรรมตามกาล มงคล ขอ ท่ี ๒๖, การเหน็ สมณะ การสนทนาธรรมตามกาล มงคลขอ ที่ ๒๙, ๓๐, อื่นๆ อีกมากมาย เราจะเห็นไดวาการวัดมีแต ไดประโยชน ไดมงคลชีวิตอยางนอยก็ ๘-๙ ขอ อยางที่ไล ลำดับมาใหฟงตอนตน และบุญกุศล ความดีติดตัว ลูกหลาน ท่มี ากบั เราก็ไดจดจำแบบอยา งทด่ี ีไว” ความระแวงของพอบาน เร่ืองแมบา นแอบตดิ ตอสามเี กา ทางโทรศพั ทบาง จบั ไดแ มบ า นกป็ ฏเิ สธ ดวยนิสัยที่ไมคอ ย เปน คนตรงไปตรงมา จึงตองเลา เรือ่ งศลี ๕ สกั หนอ ย “ทเี่ ราอาราธนาศลี ๕ ทุกคร้งั ศีล ๕ คืออะไร เกดิ ขึ้น ไดอยางไร ศีล ๕ ก็คือความปกติของมนุษย ๕ อยาง เปน สง่ิ ทมี่ มี าแลว แตเ ดมิ ไมว า พระพทุ ธศาสนาจะเกดิ ขน้ึ หรอื ไม เราเรียกอกี อยา งหน่งึ วา มนุษยธรรม คือธรรมทที่ ำใหไดเ กดิ มาเปน มนษุ ย 32 www.kalyanamitra.org

ศีลขอ ที่ ๑ ไมฆ า สัตว ตัดชีวติ ปกติคนหรอื สตั วก ย็ อ มรกั ชีวิต ของตนเอง รักตัวกลัวตาย เรารักชีวิตของตัวเราเองฉันใด คนอื่นหรือสัตวอ่ืนก็รักชีวิตตนเองฉันน้ัน การไมฆาชีวิตผูอื่น หรอื สตั วอ น่ื ยอ มไดช อ่ื วา ใหช วี ติ ใหค วามปลอดภยั แกช วี ติ ผอู นื่ ศีลขอ ๑ กเ็ ลยเกิดข้นึ 33 www.kalyanamitra.org

ศลี ขอ ที่ ๒ ไมล กั ทรพั ยข องผอู ืน่ ปกตคิ นหรอื สัตวก็ยอ มรัก สมบตั ขิ องตนเอง เรารกั ทรพั ยส มบตั ขิ องตวั เราเองฉนั ใด คนอน่ื ก็รักทรัพยสมบัติตนเองฉันนั้น การไมลักทรัพยสมบัติผูอื่นที่ ไมใชข องเรา ยอ มไดชอื่ วา ใหความปลอดภยั แกทรพั ยสินของ ผูอ่นื ศลี ขอ ๒ กเ็ ลยเกดิ ขึ้น ศีลขอท่ี ๓ ไมประพฤติผิดในกาม ปกติคนหรือสัตวก็ยอม รักคนในครอบครัวของตนเอง ลูก เมีย สามี เรารักคนใน ครอบครัวของตัวเราเองฉันใด คนอ่ืนหรือสัตวอ่ืนก็รักคนใน ครอบครัวของตนเองฉันนัน้ เคยไดภาษิตไทยไหม เสียทองเทาหัว ไมยอมเสียผัว ใหใคร หรือ โจรจะปลนทรัพยสิน พอบานทนได แตถาโจร รังแกลูกเมยี ตนเอง ยอมไมไ ด ยอมตายเพื่อปกปอ ง 34 www.kalyanamitra.org

การไมเ จา ชู ประพฤติลว งเกิน ลูก เมยี สามี ของผูอ ื่น ยอมไดชื่อวาใหค วามสุข ใหความปลอดภัยแกคนในครอบครัว ของผอู นื่ ศลี ขอ ๓ ก็เลยเกดิ ขนึ้ ศลี ขอ ที่ ๔ ไมพูดเทจ็ ปกตคิ นเราเม่ืออยูร วมกัน กต็ อ งมีความ จริงใจ ซ่อื สัตยตอกนั เราชอบความจรงิ ใจ คำจรงิ คำสตั ย ฉนั ใด คนอนื่ กช็ อบความจรงิ ใจฉนั นน้ั การไมพ ดู เทจ็ ยอ มได ชื่อวา ใหความจริงแกผูอื่น ทำใหไมตองหวาดระแวงกัน ศีลขอ ๔ กเ็ ลยเกดิ ขึน้ 35 www.kalyanamitra.org

ศีลขอท่ี ๕ ไมด่มื สรุ า ยาเมา ปกตคิ นตองมีสตกิ ำกบั จะได ประมาทในการดำเนนิ ชวี ิต เพราะถา ขาดสติแลว ยอมสามารถ ทำความช่ัวไดทุกอยาง ทำผิดศีลไดทุกขอ ตั้งแต ฆาสัตว, ลักทรพั ย, เจา ชู, พูดเท็จ การไมด ืม่ สรุ า ยาเมา ยอมไดช่ือวา ใหความปลอดภยั แกท ุกสงิ่ ทุกอยาง ศลี ขอ ๕ กเ็ ลยเกิดข้ึน ดังนน้ั ใครไมม ศี ีล ๑ ขอ ความเปนมนษุ ยก ็หายไป ๒๐%, ใครไมมีศีล ๒ ขอ ความเปนมนษุ ยก ห็ ายไป ๔๐%, ใครไมมี ศลี ๓ ขอ ความเปนมนุษยก ็หายไป ๖๐%, ใครไมมีศีล ๔ ขอ ความเปนมนษุ ยก ็หายไป ๘๐%, ใครไมมศี ลี สกั ขอ ก็แสดงวา ไมมคี วามเปนมนุษยเหลืออยู นค่ี ือแนวคดิ เรอ่ื งศีล ๕ 36 www.kalyanamitra.org

คราวนใ้ี นแงการปฏิบตั ิ เราจะรักษาศีล ๕ รักษาความ เปน ปกตใิ นชวี ติ ประจำวนั ของเราอยา งไร โดยศกึ ษาจากคำสอน เร่ือง ความดีสากล ๕ ที่พระเดชพระคุณหลวงพอ ทานใชเวลา ศึกษา คนควา ตรวจสอบ นำมาถา ยทอดใหเ ขาใจอยางงายๆ นำไปสแู นวทางปฏบิ ัตเิ ปน กิจวตั รประจำวัน 37 www.kalyanamitra.org

ความดีสากล ๕ ภาษาอังกฤษวา Universal Goodness 5 ประกอบดว ย ๑. ความสะอาด ๒.ความมีระเบยี บ ๓. ความสุภาพ นมุ นวล ๔. ความตรงตอเวลา ๕. จติ ตง้ั มั่น หรือ สมาธิ ขอแรก ความสะอาด ตั้งแตภายนอก บานทีอ่ ยู สถานท่ที ำงาน อปุ กรณ เครอื่ งมอื เครอ่ื งใช ไลม าถงึ เสอื้ ผา รา งกาย จากสะอาด ภายนอกเมอ่ื ทำมากเขา จะสง ผลใหจ ติ ใจเราสะอาด เกลย้ี งเกลา ไมรกรุงรงั ความสะอาดของแตละอาชีพก็ไมเหมือนกัน, แพทย พยาบาล สะอาดปลอดเชอ้ื โรค, ชางกอ สรางวัสดสุ ว นผสมปูน ตอ งสะอาด จะไดว สั ดทุ แ่ี ขง็ แรง, สว นนกั ปฏบิ ตั ธิ รรม สะอาดใจ ปราศจากกิเลส เครื่องเศรา หมองในใจ สมมติวา เราไมสะอาด เชนทำความสะอาดครัวไมสะอาด นำ้ มันหยดลงพน้ื ๑ หยด เกดิ อะไรขนึ้ มด, แมลงสาบ, หนู สัตวอื่นๆ เริ่มเขามาในครัว สุดทายวิธีกำจัดตองใชสเปรย ฆาแมลง ฆา สัตวท ก่ี อ ความรำคาญนัน้ สาเหตุท่แี ทจ ริงมาจาก ความไมส ะอาดของเราเอง ทำใหเ ราตอ งเปน ฆาตกร ศลี ขอ ที่ ๑ ก็ขาดไปเรียบรอ ย 38 www.kalyanamitra.org

ขอ ๒ ความมรี ะเบียบ ตงั้ แตข า วของเคร่ืองใช ในหอ งตา งๆ ภายในบาน เสื้อผา, เอกสาร เปนตน จัดใหเปนระเบียบ เรยี บรอ ย หาก็งา ย หายกร็ ู ดูก็งามตา สองขอแรกนจ้ี ะคลายๆ กิจกรรม ๕ ส. “สะสาง สะดวก สะอาด สขุ ลกั ษณะและสรา งนสิ ยั ” ทญ่ี ป่ี นุ ชอบใช ตอ งทำบอ ยๆ จนเปนนสิ ัย ถา เราจดั ทกุ อยา งใหเ ปน ระเบยี บ จะสง ผลใหจ ติ ใจ เราเปน ระบบระเบยี บ ความคดิ คำพดู การกระทำกพ็ ลอยจะมี ระเบยี บไปดว ย สมมตวิ า เราไมมรี ะเบียบในขา วของ เวลาตอ งการใชของ กห็ าไมเ จอ เลยคดิ วาหาย ถา นิสยั ดี รักบุญกลวั บาป ก็เสยี เงนิ ซือ้ ใหม ถา นสิ ยั ไมด ี มักงาย ก็หยบิ ของคนอื่นมาใช ถาข้ลี ืม ขอยืมแลว เลยขอลมื ศีลขอ ๒ ขาดอีกแลว ขอ ๓ ความสภุ าพ นมุ นวล ต้ังแตการแตงตัว รจู ักกาลเทศะ, การพูดท่สี ภุ าพ ไมเ อาแตใ จตนเอง เทาท่ีเคยสังเกต ชาวอังกฤษและชาวญีป่ ุนจะมใี นเรอื่ งนี้ คอ นขา งด,ี ยกตวั อยา งเวลาไปซอ้ื ของจะพดู จาถอ ยทถี อ ยอาศยั ทง้ั ลกู คา ซงึ่ เปน ผซู อ้ื และแมค า หรอื พอ คา ซง่ึ เปน ผขู าย, เขาซอื้ ของ จา ยตงั คใ หคนขายๆ บอก Thank you เขาทอนเงนิ ใหลกู คาๆ ก็บอก Thank you เหมือนกัน, คนญป่ี ุน กท็ ำนองเดยี วกนั ถาเราฝก มากเขา กจ็ ะมผี ลใหใจของเรา นมุ นวลไปดว ย 39 www.kalyanamitra.org

สมมตวิ า เราไมม สี ภุ าพตอ ผอู นื่ เรากม็ กั จะเปน คนทเี่ อาแตใ จตวั คอยอยากใหคนอื่นเอาใจ โดยเฉพาะเพศตรงขา ม สดุ ทา ยกผ็ ิด ศลี ขอ ๓ ขอ ๔ ความตรงตอเวลา ต้ังแตบริหารกิจวัตรประจำวัน กนิ -นอน-ตน่ื เปนเวลา ถาเรานอนไมเ ปนเวลา นอนดึก โอกาส ท่จี ะตน่ื เชา ก็ไมม ี ทำใหต น่ื สาย พอตน่ื สาย ทำอะไรกล็ วกๆ ใหเ สรจ็ เรว็ ๆ อาบนำ้ กไ็ มส ะอาดเปน ตน ทส่ี ำคญั พอไปโรงเรยี น ไมทัน ครูถาม ทำไมเธอถึงมาสาย เราตอบวา...รถติด เริ่มหัดโกหก หาขอแกตัวแลว ไมมีใครบอกความจริงวา ผมตน่ื สายครบั ไมมีๆ การฝก เปน คนตรงตอ เวลาได ทำใหไ มต อ งพดู เทจ็ ไมต อ ง ผิดศลี ขอ ๔ ถา เราฝก มากเขา กจ็ ะมผี ลใหใ จของเรา ไมม คี วามกงั วลไปดว ย ขอ ๕ สมาธิ จติ ต้ังมน่ั คนทางโลกใชว ธิ ีพกั ผอ นหยอ นใจดว ย การดื่มสุรายาเมา โดยอางวาเพื่อการสรรสังค เขาสังคม เพื่อใหลมื เรือ่ งงาน คลายเครยี ด แตถามจรงิ ๆ วา หายเครยี ด จรงิ ไหม ไมห ายแคลืม พอสรา งเมากลมุ ตอ เครียดตอ เพราะ แกไ มถกู วิธี แถมทำใหร างกายทำงานหนกั เพ่มิ การพกั ผอน ทั้งรางกายและจิตใจจึงเปนแกไขที่ถูกวิธี, พักผอนทางกาย ออกกำลงั กาย รา งกายเสยี เหงอ่ื กลบั สดชน่ื แขง็ แรง ลมื เรอ่ื งกลมุ ไดช วั่ คราวเหมอื นกนั สวดมนต นงั่ สมาธิ ควบคมุ ใจไมใ หฟ งุ ซา น 40 www.kalyanamitra.org

ชว ยไดเหมือนกนั เพียงแตตอ งใชเ วลา ทำใหต อ เน่ือง คนมี สมาธิจิตที่ตงั้ มัน่ เวลาเจอเหตกุ ารณค บั ขัน หรอื อุบัติเหตชุ นิด ไมคาดฝน เขาจะไมตกใจงาย ความคดิ อานแกไ ขสถานการณ แบบฉับพลนั ไดทันทว งที แตการทำสมาธิตองอาศัยสติเปนตัวกำกับ ซึ่งตรงขาม กบั การขาดสติเพราะสุรายาเมา ดังน้ันการฝกสมาธิเปนประจำ ทำใหมีสติ ศีลขอ ๕ กร็ กั ษาไวไ ด ถาเราฝกมากเขา ก็จะมีผลใหใจของเรา มีความปลอดโปรง ความคิดแจม ใสไปดวย 41 www.kalyanamitra.org

รวมความวา การรักษาศลี ๕ ใหไ ด ในทางปฏิบตั ิ ในชวี ติ ประจำวนั กส็ ามารถทำไดอ ยา งงา ยๆ ดว ยการทำความดสี ากล ๕ อยาง ทำไมถงึ เรยี กวา ความดสี ากล กเ็ พราะวา เปนความดีที่ ทกุ ชาติทกุ ภาษาทกุ ศาสนา ยอมรับวาดี ถาพิจารณาใหลึก โดยการสังเกตดูวาแตละประเทศท่ี พฒั นาแลว ท้ังฝง ตะวนั ตกและตะวันออกมีสงิ่ เหลานห้ี รือไม ยกตัวอยาง ประเทศองั กฤษ มคี วามสะอาดไหม ? บา นชอ งถนนหนทาง มี ไมป ลอ ยใหร กรงุ รงั , มคี วามเปนระเบียบไหม ? ตง้ั แตการวางผงั เมอื ง การแบง โซน การใชท ดี่ นิ ก็มี, มีความสภุ าพนมุ นวลไหม ? การพดู การจา สภุ าพไหม ? ม,ี มคี วามตรงตอ เวลาไหม ? นดั แลว ตรงตอ เวลาไหม ? ไมไ ปกอ นเวลาดวย ทำใหเ ปน การเรงเจาภาพ แตไปพอเหมาะ พอดี ไมเ รว็ ไมช า เกนิ ไป เราจะพบวา ความดีสากลมอี ยแู ลว ๔ ขอ ขาดขอเดียวคอื การทำสมาธิ ในศาสนาด้ังเดมิ ของเขา เรยี กวา การอธิษฐาน ภาวนา สมาธแิ บบสนั้ ๆ แตค นตะวนั ตกชอบดรงิ๊ ค มกั จะหาเหตุ อางวาอากาศหนาวตองการใหรางกายอบอุน, ตองเขาสังคม บางประเทศราคาเบยี รถ กู กวาน้ำเปลา แถมเปนวฒั นธรรมใน การทานอาหารเสียอีก ขามมาดูฝงตะวันออกบาง ประเทศญ่ีปุนท่ีเราอยูกันนี่ มีความสะอาดไหม ? มีความเปนระเบียบไหม ? ความสุภาพ นมุ นวลไหม ? มี เวลาพดู กนั ไฮๆ อารกิ าโต (ขอบคณุ ) โคง แลว 42 www.kalyanamitra.org

โคงอกี , มีความตรงตอ เวลาไหม ? มี ใครไมม ี มีหวงั ตกรถไฟ ชาไปเท่ียวหน่ึงกไ็ ปถึงทหี่ มายลาชาไปหลายนาที เราก็จะพบวาก็มีความดีสากลอยู ๔ ขอเชนเดียวกัน ญ่ีปุนแมจะไดช่ือวาเปนเมืองพุทธ แตก็เปนแบบมหายาน, ย่ิงยคุ หลงั ๆคนไปวดั เพือ่ ไปเทีย่ ว ไปไหวสง่ิ ศกั ด์สิ ทิ ธ์ิ ขอพร ทำบุญแบบตามประเพณี เขาแถวโยนเหรียญใสกลองไมรับ บรจิ าคหนาพระประธานแลว อธิษฐานจติ เปน อยางนี้ ที่จะฝก สมาธอิ ยา งจริงจงั หายาก ดังน้ันบางประเทศ แมไมมีคำสอนในพระพุทธศาสนา แตก็มคี วามดสี ากลเปน พนื้ ฐานอยูแลว ขาดเร่ืองการทำสมาธิ อยา งเดยี ว ฉะนนั้ การเผยแผพ ระศาสนา จงึ ไมใ ชเ ปน การเปลย่ี น ศาสนาของเขา แตเปนการสอนสมาธิ สอนความดีสากล ขอสุดทายใหเขา เพื่อเติมเตม็ ชวี ติ ทข่ี าด ถา ความดสี ากล ๕ สามารถฝก หรอื ปลกู ฝง ลกู หลานของเรา ต้ังแตยังเล็ก ท่ีบานก็ดี ที่โรงเรียนก็ดี เม่ือเขาเติบโตข้ึน ถาเปนเด็กผูชายมีโอกาสมาบวชเณร หรือบวชพระ เขาก็ สามารถฝกสมาธิ หรือเรียนรูธรรมะในขั้นตอๆ ไปไดเลย ไมต องใหพ ระอาจารยมาสอนพ้นื ฐานความดสี ากลใหม การฝก สมาธิ นอกจากชว ยผอ นคลายความเครยี ด ชว ยจดั ระบบความคดิ ขจดั ความวติ กกงั วล ทำใหค วามคดิ อา นแจม ใสแลว เมื่อใจละเอียดออ นมาเขา จะสามารถเขา ใจแยกแยะ ถกู -ผดิ , ดี-ชัว่ , คณุ -โทษ, ควร-ไมควร, บุญ-บาป ไดเ อง ดังนั้นเราจึง 43 www.kalyanamitra.org

ควรใหลูกหลานเราฝกตั้งแตเด็ก เมื่อเขาโตขึ้น เขาจึงจะมี วินิจฉยั ทถ่ี กู ตอง เอาตัวรอดได เพราะเราไมสามารถอยกู ับเขา ไปตลอดชีวติ ได “เคยมีคนญี่ปุนถามพระอาจารยท่ีวัดวา จะสอนเด็กอยางไร ใหเขาใจวา ‘เงินไมใชส่ิงทส่ี ำคญั ทส่ี ุดในชีวติ ’ ถา เปน หลวงพีต่ อบ โลกในยคุ วตั ถนุ ยิ ม (Materialism) ผูค น สว นใหญคดิ วา เงินคือพระเจา ปญ หาเศรษฐกจิ ปากทองเปน เรอ่ื งใหญ สงผลตอ ๑) ปญ หาครอบครวั ตอ งโยกยา ยทพ่ี กั ทที่ ำงาน หารายได ไมพอใชจา ย, ๒)ปญ หาการศึกษาของเยาวชน ท่ีมวั แตห ารายไดพิเศษ จนลืมงานหลักในการหาความร,ู ทญี่ ี่ปุน นี้เรยี กวา “ไบโตะ” หรือ งานพเิ ศษ เดิมมาจาก ภาษาเยอรมัน “Arbeit” ท่ีแปลวาการทำงาน หรอื งาน แตค นญป่ี นุ ใชใ นความหมายวา งานพเิ ศษแทน, ความ ทเ่ี ดก็ หาเงินใชเองได เลยตอ งการชวี ิตท่อี สิ ระเหมือน เดก็ ฝรงั่ เลยไมค อ ยมคี วามเคารพเชอื่ ฟง พอ แม, อกี ไมก ป่ี  ลกู เราจะเปน หนมุ แลว เตรยี มตวั รบั มอื กบั ปญ หานใ้ี หด ี ๓)ปญ หาศีลธรรม มีการละเมิดศีลเพ่อื ความอยรู อดของ ชีวิต, ๔)ปญหาระดับชาติ กอใหเกิดสงครามระหวางประเทศ เพ่ือการแกงแยง ทรพั ยากร 44 www.kalyanamitra.org

เงินมีหนาท่ีเปนตัวกลางในการแลกเปล่ียนสินคาและ บริการ แตเงนิ ก็ไมสามารถซือ้ ไดท ุกสงิ่ บางคนวา สงิ่ ทีเ่ งินซือ้ ไมได เวลา, ความรกั , ชีวิต เเละมติ รเเท เวลา หมายถึงเวลาที่ลวงเลยไป ไมสามารถเรียกคืนมาได แมมเี งนิ มากเทา ไหร ความรัก ตอ งใชเวลาและการดูแล ใสใ จ การมีความสัมพันธ อันดีตอกัน ความรูสึกน้ันออกมาจากใจ ชวี ติ ทป่ี ระมาทเปน ชวี ติ ทต่ี ายแลว เราไมส ามารถหยดุ ความแก ความเจบ็ ความตายได ทำไดแคช ลอ เเละมติ รเเท “เพอ่ื นกินหางา ย เพื่อนตายหายาก” ความรสู ึก ทพี่ นั ผกู โดยการเปนมิตรเเท ทำใหไมส ามารถวดั เปนตัวเงนิ ได เมอ่ื เทียบกับสมั พันธภาพระหวา งเพ่ือนที่มตี อ กันเเละกัน มีหมอรักษาแบบแผนจีนคนหนึ่งที่หลวงพ่ีเคยเจอ แกบอกวา ‘ส่ิงท่ีแกมีเปนสิ่งแคอำนวยความสะดวกในชีวิต แตไ มใชค วามสขุ ทแี่ ทจ รงิ ’ คนจนกท็ กุ ขแ บบคนจน, คนชนั้ กลางทกุ ขไ หม ? กท็ ุกข, คนรวยทกุ ขไ หม ? กท็ กุ ขแ บบคนรวย แตเ รานกึ ไมอ อก, ทกุ คน ลว นเจอะเจอความทกุ ขก ันท้งั สน้ิ ทุกขป ระจำโลก คอื การแก การเจ็บ การตาย ถามวา ทุกคนรูไหม ตองแก ตอ งเจ็บ ตอ งตาย รู รกู ัน หมด แลวทำไมไมห าทางแกไข เพราะคดิ วา คนอน่ื กย็ ังมอี ยูอกี 45 www.kalyanamitra.org

ตัง้ เยอะ ท่รี วมชะตาเดียวกนั หรือ เหน็ เปน เรอื่ งปกติ ชาชิน เลยไมค ดิ อะไร เจาชายสิทธัตถะทรงเหน็ เทวฑูตทัง้ ๔ คือ คนแก คนเจ็บ คนตาย เหน็ แลว ทรงรวู า แมพ ระองคก ค็ งไมส ามารถหลกี หนพี น แลวหนทางนนั้ มอี ยไู หม ? มีมดื กม็ สี วาง มีเกิดกม็ ีดบั มที ุกข ก็ตองมหี นทางพนทุกขส ิ พอทรงเห็น นักบวชเทวฑตู ท่ี ๔ เทานั้นเอง ทรงรูเลยวานี่คือหนทางการแสวงหาทางพนทุกข ออกผนวชเลย การทใี่ ครคนหนง่ึ จะสามารถเหน็ ความจรงิ เหน็ ความทกุ ข กย็ าก เหน็ แลว คดิ แสวงหาทางพน ทกุ ขก ย็ ง่ิ ยากใหญ ยกตวั อยา ง หมอ พยาบาล เจอคนเจ็บ คนปว ย ทกุ วัน เหน็ คนตายบอ ยๆ เหน็ แลว คดิ อะไรไดบ า ง ? กค็ ดิ แคว า เปน อาชพี ในการดแู ลรกั ษา คนปวยใหหาย เคยคิดไหมวาวันหนึ่งเราตองเจ็บ ตองปวย ตองตาย แลวเวลาหมอปวยบาง ความรูทางแพทยของตน ชวยตนเองไดไ หม ? เพราะโรคบางอยางเปนเร่ืองวิบากกรรม ในอดีต จะรักษาหรือไมรักษาก็หาย บางอยางไมรักษาอาจ ถงึ ตาย ความรูเรอื่ งกฎแหง กรรม ไมมใี นตำราแพทย วธิ ีการฝก ใหเ ด็ก รูไปตามความเปนจรงิ ของชีวติ ไมใ ช มองโลกในแงราย หรอื มองโลกในแงด จี นเกินไป แตมองโลก ไปตามความเปน จริงวา ภาษาธรรมะวา หลกั ไตรลกั ษณ ๑. อนจิ จลักษณะ ความไมเ ทย่ี ง ทุกสง่ิ ในโลกยอมมกี าร แปรเปลีย่ นไปเปน ธรรมดา (อนิจจัง) 46 www.kalyanamitra.org

๒.ทุกขลักษณะ เปนทกุ ข คอื มคี วามบบี คั้นดว ยอำนาจ ของธรรมชาติทำใหทุกสิ่งไมสามารถทนอยูในสภาพ เดิมไดตลอดไป (ทกุ ขัง) ๓. อนตั ตลกั ษณะ ความทท่ี กุ ส่งิ ไมส ามารถบังคับบญั ชา ใหเปน ไปตามตองการได (อนัตตา) เชน ไมสามารถบังคับใหชีวิตย่ังยืนอยูไดตลอดไป ไมส ามารถบงั คบั จติ ใจใหเ ปน ไปตามปรารถนา เปน ตน ใหเ ราคิดวา ลกู เรา แตไ มใชลูกของเรา (โตข้นึ เขาก็มี ชวี ติ เปน ของตวั เขาเอง) สามเี รา แตไ มใ ชส ามขี องเรา (เปน ของเราเฉพาะตอนอยใู นบา น อยูในสายตา) ภรรยาเรา แตก ็ไมใ ชภ รรยาของเรา รา งกายเรา แตไ มใ ชร า งกายของเรา เราบงั คบั ใหไ มเ จบ็ ปว ยไมไ ด หลายอาทติ ยก อ น หลวงพท่ี อ งเสยี ตอ งนอนพกั อยา งเดยี ว จะบังคับใหร า งกายไมป ว ย กท็ ำไมได มนั เปน ไปตามเหตุและ ปจ จยั เมื่อทุกสิง่ ทุกอยา งอยดู ว ยกันแคช่วั ครง้ั ชวั่ คราวไมถาวรยงั่ ยนื เม่ือเราพบกนั เริ่มรจู กั กนั กเ็ รมิ่ นับวันจากกัน เมอื่ เราเจอกันชัว่ คราว จงึ ควรใชภาษิตทวี่ า “อยใู หค นเขารกั จากไปใหค นเขาอาลยั ตายจากไปใหค นระลกึ ถงึ ” 47 www.kalyanamitra.org

ไมใช อยูก็เขาชัง จากลา ก็รีบไปไกลๆ อยูใหคนรัก ก็คืออยแู บบผใู ห จากไปใหคนอาลัยคือ กอนจากสรางสรรค ผลงานที่มีคุณคา ตายจากไปใหคนระลึกถึงคือ เวลามีชวี ติ ทำแตค ุณงามความดี จนเปน ทจี่ ดจำ” บางทีก็ตองสอนวิธีคิดในแงบวก การจับแงคิดใหเปน ดงั เรือ่ งพระปุณณะ “พระปุณณะบวชแลว เรยี นกรรมฐานแลว ทลู ลา พระศาสดาจะกลบั บานเดิมท่ีสนุ าปรันตะ พระศาสดาตรสั ถามทา นวา จะไปอยูในถนิ่ ใด ทา นทูลตอบวา จะไปอยใู นแควนสุนาปรันตะ ตรสั ถามวา ชาวสนุ าปรันตะเปนคนดุราย ถาเขาดาวา ทา นจะวางใจตอคนเหลา นน้ั อยางไร ? ทลู ตอบวา จะคดิ วา ยงั ดีนักหนาท่ีเขาไมตบตี ตรัสถามวา ถาเขาตบตจี ะวางใจอยางไร ? ทลู ตอบวา จะคิดวา ยังดนี ักหนาทเี่ ขาไมขวางปาดวยกอ นดิน ตรสั ถามวา ถาเขาขวา งดวยกอ นดนิ จะวางใจอยา งไร ? ทลู ตอบวา จะคิดวายังดีนักหนาท่เี ขาไมท บุ ตดี ว ยทอนไม ตรัสถามวา ถาเขาทุบตดี วยทอ นไม จะวางใจอยา งไร ? ทลู ตอบวา จะคิดวา ยังดนี ักหนาทเ่ี ขาไมฟนแทงดว ยศัสตรา ตรสั ถามวา ถา เขาฟน แทงดวยศสั ตรา จะวางใจอยางไร ? ทลู ตอบวา จะคดิ วา ยงั ดนี กั หนาทเ่ี ขาไมเ อาศสั ตราอนั คมฆา เสยี 48 www.kalyanamitra.org

ตรสั ถามวา ถา เขาเอาศสั ตราอนั คมปลดิ ชพี เสยี จะวางใจอยา งไร ? ทลู ตอบวา จะคดิ วา มสี าวกบางทา นเบอ่ื หนา ยรา งกายและชวี ติ ตอ งเท่ยี วหาศัสตรามาสงั หารตนเอง แตเ ราไมตองเทย่ี วหาเลย กไ็ ดศ สั ตราแลว พระผมู พี ระภาคประทานสาธกุ าร และตรสั วา ทา นมที มะ๔ และอุปสมะ๕อยา งน้ี สามารถไปอยใู นแควนสนุ าปรนั ตะได ในพรรษาแรกทพ่ี ระปณุ ณะกลบั มาอยใู นแควน สนุ าปรนั ตะ และทา นเองกไ็ ดบ รรลอุ รหตั ตผลในพรรษานน่ั เอง และไดท ำให นอ งชายของทา นกบั พอ คา รวม ๕๐๐ คน เปน อบุ าสก สว นภรรยา ของทั้ง ๕๐๐ คนเปน อุบาสิกาผขู อถอื พระรตั นตยั เปน ท่ีพง่ึ ” ........................................................................................................................................................................ ๔ ทมะ คือ การฝกฝน, การขม ใจ ฝก นสิ ัย ปรับตวั , รูจักควบคมุ จติ ใจ ฝกหัดดัดนิสัย แกไขขอบกพรอง ปรับปรุงตนใหเจริญกาวหนาดวย สติปญ ญา อยูในหลัก ฆราวาสธรรม ๔ ๕ อปุ สมะ คอื ความสงบ นนั่ คือ ระงับโทษขอขัดของมวั หมองวุน วาย อนั เกดิ จากกเิ ลสทง้ั หลายแลว ทำจติ ใจใหส งบได อยใู นหลกั อธษิ ฐานธรรม ๔, พจนานกุ รมพุทธศาสตร ฉบับประมวลธรรม, พระพรหมคุณาภรณ (ป.อ. ปยุตฺโต) 49 www.kalyanamitra.org

ตอ ดวยนทิ านเรอื่ งดีพะยะคะ เชา วันหนึง่ ท่ีเมืองสาครบุรี พระราชาไดเ สนาบดคี นใหม พระองคอ ยากถามแนวคดิ ของเขา เรยี กวา สอบสมั ภาษณก นั กอ น กอปรกับเวลานั้นน้ำทะเลหนุนหนักสงผลใหน้ำทวมเมือง เสนาบดีอื่นๆ ตางพากันบนเร่ืองความทุกขยากท่ีจะเกิดข้ึน เชน โรคน้ำกดั เทา การคมนาคนไมสะดวก แตเ สนาบดีคนใหมก ลับบังคมทลู ตอบพระราชาวา “น้ำทว มกด็ ีพะยะ คะ ” พระราชาจึงตรัสถามวา “ดอี ยางไร” เขาทลู ตอบวา “เมอื งเราอยตู ำ่ นำ้ ทว มจะพาปยุ มาสะสมทเ่ี มอื งเรา ตอ ไปขาวปลาจะสมบรู ณ” และกเ็ ปน จริง ตอ มาเกดิ กบฏในวงั พระราชาเรยี กบรรดาเสนาบดเี ขา เฝา เพอ่ื ประชมุ หารอื หาขอ ยตุ ิ เสนาบดเี กา ๆ พากนั วพิ ากษว จิ ารณ ไปในทางลบ แตเสนาบดีใหมกลับทูลบอกวา “เกิดกบฏก็ดีพะยะคะ เพราะพระองคจะไดรูวา ใครจงรักภักดีตอพระองคบาง หาก พระองคต อ งการความชว ยเหลอื เขาก็จะรบั ใชพระองค” พระราชาทรงทำตามเสนาบดีใหมทูลถวายคำแนะนำ ไมน านกป็ ราบกบฏได เสนาบดีใหมแนะนำใหพระราชาออกกำลังกายดวยการ ฝก ดาบ พระองคท ำดาบหลดุ มอื ดาบหลน ไปตดั เอานว้ิ เทา ขาด พระราชาทรงกร้ิวมาก สัง่ ทหารใหนำตัวเสนาบดใี หมไปขังลมื 50 www.kalyanamitra.org