บูรณาการการสอนภาษาไทย

บรู ณาการสอนภาษาไทย ระพิน ชูชื่น คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา

บทที่ 5 ✦ ความสาคัญของการวางแผนการสอน ✦ ลักษณะการวางแผนการสอน การวางแผนการสอน ✦ แผนการสอน ✦ การสร้างผังความคิด (Concept Mapping) แผนการสอน ✦ คุณลักษณะและบทบาทของผู้สอนต่อการจัดการ เรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย5 ✦ แนวการจัดกิจกรรมการเรียนรู้กลุ่มสาระการ เรียนรู้ภาษาไทย ✦ แนวทางการเขียนแผนการสอนแนวคิด STORYLINE METHOD ✦ การประเมินแผนการสอน ✦ สรุปท้ายบท ✦ กิจกรรมท้ายบทที่ 5 ✦ การอ้างอิง





































แผนการสอน 4. ศึกษาแนวการสอนของกรมวิชาการ เพื่อ 4.1 ศึกษารายละเอียดเนื้อหาว่าตรงกับการวิเคราะห์หลักสูตรที่วิเคราะห์ไว้แล้ว หรืออาจะมีอะไรเพิ่มเติมอีกให้ สมบูรณ์ครบตามคาบเวลา 4.2 ดูจุดประสงค์การเรียนรู้ว่าสอดคล้องกับจุดประสงค์ในกลุ่มประสบการณ์หรือไม่ ถ้าไม่สอดคล้องควรปรับและ นํามาเขียนในแผนการสอนให้ชัดเจนต่อไป 4.3 นํากิจกรรมในแนวการสอนมาพิจารณาประกอบการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนในการเขียนแผนการสอน ต่อไป เมื่อผู้สอนมีแนวการสอนแล้ว ควรนํามาสรุปประเด็นสําคัญเกี่ยวกับกิจกรรมและเนื้อหา 5. ขั้นเขียนแผนการสอน ขั้นเขียนแผนการสอน เป็นขั้นสําคัญซึ่งผู้เขียนต้องวางแผนอย่างรอบคอบ โดยกําหนด จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม กําหนดเนื้อหาให้พอเหมาะกับเวลา กําหนดกิจกรรมการเรียนการสอนที่ทําให้ผู้เรียนเกิดการ เรียนรู้ได้จริง กําหนดสื่อการสอนและการวัดผลที่สอดคล้องกับจุดประสงค์การสอน อย่างไรก็ตาม ควรได้จัดกิจกรรม การเรียนการสอนให้สอดคล้องกับจุดเน้นของหลักสูตร กล่าวคือ ควรได้จัดการเรียนการสอนอย่างเป็นกระบวนการ และใช้กระบวนการต่าง ๆ เช่น กระบวนการกลุ่ม กระบวนการแก้ปัญหา กระบวนการ 9 ประการ เพื่อให้ผู้เรียนเกิด ทักษะกระบวนการ สามารถนําไปใช้ในชีวิตประจําวันได้ 494







































แนวการจัดกิจกรรมการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย 3. เติมคําหรือพยางค์หลัง พยางค์หน้าของคําที่กําหนดให้ โดยเลือกนักเรียนให้ตอบปากเปล่าทีละคน จากบัตรคําที่กําหนดให้ 5 คํา น้ํา น้ําฝน น้ําตา น้ําส้ม น้ําผึ้ง ฝึก ฝึกหัด ฝึกฝน ฝึกเขียน ฝึกพูด หนึ่ง หนึ่งร้อย หนึ่งอัน หนึ่งบาท เลขหนึ่ง ร่าง ร่างกาย ร่างแบบ รูปร่าง แปลงร่าง หวาน น้ําหวาน อ่อนหวาน รสหวาน ของหวาน 4. ติดปริศนาซ่อนคําบนกระดาน และให้แข่งขันกันหาคําที่ซ่อนอยู่ในเวลาที่จํากัด เช่น 2 นาที เปิดโอกาส ให้ออกมาเขียนคําที่ค้นพบที่ละคนตามลําดับ โดยไม่ให้ซ้ํากัน ครูแนะวิธีหาคําตอบ เช่น ใช้ริบบิ้นคล้อง ให้ดูเป็นตัวอย่าง เช่น คําว่า หิว เป็นต้น ไฝลาหรป เด็กอาจหาได้มากมาย ไฝ ปลา ฝ ฎึ ง นาล รัก มด (โลมา) คุณ นาม ถนน ตฤจห งา นา กล หนึ่ง ผึ้ง ตา ตก ป (ห ว) ง โ หึง ลา ยาย กา ฯลฯ ร กา กล มดถนน า ม ค ณต า ย า 514

แนวการจัดกิจกรรมการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย 5. ครูพูดประโยคที่ไม่สมบูรณ์ เลือกนักเรียนออกมาเขียนคําตอบบนกระดาน เช่น…………ช่วยผสมพันธุ์ พืช (ผึ้ง) คนเก่งจะสอบได้ที่…………(หนึ่ง) น้ําตาลมีรส…………(หวาน) ฉันอาบน้ําทําให้…………สะอาด (ร่างกาย) เราทําแบบ…………ภาษาไทย (ฝึกหัด) 6. เขียนตามคําบอก 5 คํา เน้นความรวดเร็วในการเขียน ความถูกต้อง ความประณีตสวยงาม สื่อการสอนและอุปกรณ์ 1. คําที่ต้องเขียนบนกระดาน 5 คํา เว้นที่สระของคําไว้ 2. นักเรียนหญิง และชาย ที่มีความสามารถในการเขียนคําที่กําหนดให้ได้รวดเร็ว และชัดเจน คําว่า ฝึก น้ํา เลข รส ร่าง ผึ้ง หัด หนึ่ง กาย หวาน 3. บัตรคํา 5 คํา น้ํา ฝึก หนึ่ง ร่าง หวาน 4. ปริศนาซ่อนคํา 1 แผ่น บรรจุตัวอักษรและสระรวม 49 ตัว 5. นักเรียนที่เป็นตัวแทนออกมาเขียนคําในกิจกรรมเติมคําในประโยคให้สมบูรณ์ 6. สมุดแบบฝึกหัดภาษาไทย 515

แนวการจัดกิจกรรมการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ประเมินผลการเรียน 1. การเติมสระลงในช่องว่างให้ถูกต้อง 2. ความสามารถในการจับคู่คําโดยการโยงเส้น และความสามารถในการอธิบายความหมายคําที่โยงได้นั้น 3. ความสามารถของนักเรียนแต่ละคนในการเขียนพยางค์หลัง หรือพยางค์หน้าของคําที่กําหนดให้ ได้คําที่มี ความหมายแตกต่างกัน 4. ความสามารถของนักเรียนแต่ละคนในการค้นหาคําจากปริศนาซ่อนคําในเวลาที่จํากัด 5. การเขียนคําที่ใช้เติมลงในประโยคให้สมบูรณ์ 6. การเขียนคําตามคําบอก 5 คํา ได้อย่างถูกต้อง รวดเร็ว และประณีต สวยงาม 516

แนวทางการเขียนแผนการสอน แนวคิด STORYLINE METHOD 517

แนวทางการเขียนแผนการสอนแนวคิด STORYLINE METHOD Storyline method เป็น ภาษาไทย รถบรรทุก ภาษาอังกฤษ ลักษณะการสอดประสานกัน ✦ การฟัง ✦ การฟัง ระหว่างรายวิชาหรือกลุ่ม ✦ การพูด ✦ การพูด ประสบการณ์ต่าง ๆ ในหลักสูตร ✦ การอ่าน ✦ การอ่าน อย่างแนบเนียน ข้อความรู้ทั้ง ✦ การเขียน ✦ การเขียน หลายที่เราได้ทราบนี้ ช่วยให้เรา มีความเข้าใจและรู้จักวิธีการของ คณิตศาสตร์ ก ลุ ่ ม ก า ร ง า น แ ล ะ พ้ื น ฐ า น Storyline method มากขึ้น แต่ ✦ พื้นฐานทางจํานวน อาชีพ เพื่อให้เข้าใจได้อย่างลึกซึ้งสืบไป ✦ พื้นฐานทางพีชคณิต จึงจะขอยกตัวอย่างตามภาพ ✦ พื้นฐานทางการวัด ✦ งานเกษตร ✦ พื้นฐานทางเรขาคณิต ✦ งานบ้าน ภาพแสดงความสัมพันธ์ของหน่วย ✦ พื้นฐานทางสถิติ ✦ งานเลือก การเรียนต่างกลุ่มประสบการณ์ ✦ งานประดิษฐ์และงานช่าง ภายใต้หัวเรื่องเดียวกัน ชั้นประถม กลุ่มสร้างเสริมประสบการณ์ชีวิต ✦ งานเตรียมไปสู่อาชีพ ศึกษาปีที่ 5-6 ตามแนว Storyline ✦ สิ่งมีชีวิต method8 ✦ ชีวิตในบ้าน กลุ่มสร้างเสริมลักษณะนิสัย ✦ สิ่งที่อยู่รอบตัวเรา ✦ จริยศึกษา ✦ ชาติไทย ✦ ศิลปศึกษา ✦ การทํามาหากิน ✦ พลศึกษา ✦ พลังงานและสารเคมี ✦ ดนตรี และนาฎศิลป์ ✦ จักรวาลและอวกาศ ✦ ลู ก เ สื อ – เ น ต ร น า รี / ✦ ประเทศเพื่อนบ้าน ยุวกาชาดและผู้บําเพ็ญ ✦ ประชากรศึกษา ประโยชน์ ✦ การเมืองและการปกครอง ✦ ข่าว เหตุการณ์ และวันสําคัญ 518

แนวทางการเขียนแผนการสอนแนวคิด STORYLINE METHOD ตัวอย่างเกณฑ์ประเมินการเขียนบรรยายภาพ ในการเขียนแผนการสอนไม่ว่าจะ รายการประเมิน ดีมาก (3) ระดับคุณภาพ ควรปรับปรุง (1) เป็นแบบทักษะสัมพันธ์ แบบเน้นผู้เรียน ดี (2) เป็นศูนย์กลาง แบบ STORYLINE METHOD หรือแบบอื่น ๆ ครูมีความ 1) การสะกดคํา สะกดคําถูกต้องทุก สะกดคําผิดไม่เกิน สะกดคําผิด จําเป็นจะต้องทําการประเมินกิจกรรม การเรียนการสอนตามแผนการสอนนั้นๆ คํา 5 คํา มากกว่า 5 คํา เพื่อที่ว่าครูผู้สอนจะได้นําข้อบกพร่อง ของกิจกรรมนั้นไปดําเนินการแก้ไข 2) การใช้คําและ ใช้คําและสํานวนที่ ใช้คําและสํานวน ใช้คําและสํานวนที่ ปรับปรุงทําให้แผนการสอนที่จะใช้ใน ครั้งต่อไปมีประสิทธิภาพดียิ่งขึ้น ต่อไปนี้ สํานวน สละสลวย สื่อความ สื่อความหมายที่ สื่อความหมายได้ เป็นตัวอย่างของการประเมินกิจกรรม การเรียนการสอนในแผนการสอนหนึ่ง หมายที่ต้องการได้ ต้องการได้ดีและ ไม่ชัดเจน ตัวอย่าง ชัดเจน ชัดเจนพอสมควร 3) เนื้อหาสาระ เนื้อหาครอบคลุม เนื้อหาครอบคลุม เนื้อไม่ครบถ้วน ครบถ้วน ตามความ ครบถ้วนพอ ตามประเด็นหรือ คิดที่ต้องการสื่อสาร สมควร ความคิดที่ ต้องการสื่อสาร 4) ความคิด มีมุมมองและความ แสดงความคิดที่ ไม่แสดงความคิด สร้างสรรค์ คิดที่แปลกใหม่ น่า แปลกใหม่บ้าง ที่แปลกใหม่หรือ สนใจมาก น่าสนใจ 519

แนวทางการเขียนแผนการสอนแนวคิด STORYLINE METHOD แบบบันทึกการสังเกตการปฏิบัติงานกลุ่ม พฤติกรรม/ระดับคะแนน ลําดับที่ ชื่อสกุล การมีส่วนร่วม ความมีน้ําใจ การปฏิบัติงาน รวมคะแนน สร้างสรรค์งาน การยอมรับความ ด้วยความตั้งใจ 1 2 4321 เอื้อเฟื้อช่วยเหลือ 4321 3 คิดเห็นของผู้อื่น 4 ผู้อื่น 43214321 คําชี้แจง : ให้ผู้สังเกตพิจารณาคุณภาพพฤติกรรมของผู้เรียนแต่ละคนและเขียนเครื่องหมาย √ ลงในช่องลงระดับคะแนน ระดับ 4 หมายถึง มีพฤติกรรมในระดับสูงมาก ระดับ 3 หมายถึง มีพฤติกรรมในระดับสูง ระดับ 2 หมายถึง มีพฤติกรรมในระดับปานกลาง ระดับ 1 หมายถึง มีพฤติกรรมในระดับต่ํา 520

แนวทางการเขียนแผนการสอนแนวคิด STORYLINE METHOD แบบบันทึกการสังเกตความร่วมมือในการทํางาน พฤติกรรม/ระดับคะแนน รับผิดชอบ ร่วมมือใน ประสาน แนะนําวิธี ร่วมแสดง งานที่ได้รับ การดําเนิน สามัคคีใน ทํางานและ ลําดับที่ ชื่อสกุล มอบหมาย กิจกรรม กลุ่มขณะ ช่วยเหลือ ความเห็นที่ รวมคะแนน ทํางานร่วมกัน 1 321 321 321 เพื่อน เป็นประโยชน์ 2 321 3 ต่องาน 4 32 1 15 คําชี้แจง : ให้ผู้สังเกตพิจารณาคุณภาพพฤติกรรมของผู้เรียนแต่ละคนและเขียนเครื่องหมาย √ ลงในช่องระดับคะแนน ระดับ 3 หมายถึง มีพฤติกรรมในระดับสูง ระดับ 2 หมายถึง มีพฤติกรรมในระดับปานกลาง ระดับ 1 หมายถึง มีพฤติกรรมในระดับต่ํา 521

การประเมินแผนการสอน 522

การประเมินแผนการสอน เมื่อเขียนแผนการสอนและจัดหาหรือจัดทําสื่อต่าง ๆ รวมถึงเครื่องมือและเกณฑ์การวัดและประเมินผลประกอบ แผนการสอนเสร็จแล้ว ควรได้มีการประเมินแผนการสอนเพื่อตรวจสอบความถูกต้อง เหมาะสม ครอบคลุมเพื่อการ ปรับปรุง แก้ไขแผนการสอนให้เหมาะสมยิ่งขึ้น การประเมินแผนการสอน อาจดําเนินการได้ 3 ระยะ ดังนี9้ การประเมิน เป็นการตรวจสอบแผนการสอน ว่าเป็นแผนการสอนท่ีเน้นผู้เรียนเป็น แผนการสอนก่อน ศูนย์กลางหรือไม่ มีความเหมาะสม ครอบคลุม หรือไม่ และมีสิ่งใดที่ยัง บกพร่องควรปรับปรุงแก้ไข นําไปใช้ การประเมิน เป็นการตรวจสอบการปฏิบัติตามแผนการสอน โดยการสังเกตและ แผนการสอน บันทึกปัญหา หรือข้อบกพร่องต่าง ๆ ที่ทําให้การเรียนการสอนไม่เป็นไป ระหว่างนําไปใช้ ตามท่ีวางแผน หรือไม่ประสบความสําเร็จและประเด็นที่ควรปรับปรุง แก้ไขต่อไป การประเมิน แผนการสอนเมื่อ เป็นการประเมินภาพรวมเมื่อสอนจบแต่ละหน่วยหรือบท และเมื่อสอนจบ ทั้งรายวิชาเพื่อให้ได้ข้อสรุปว่า เมื่อจัดการเรียนการสอนตามแผนการ สิ้นสุดการใช้ สอนที่จัดทําไว้แล้วนั้น บรรลุผลตามวัตถุประสงค์ที่กําหนดไว้หรือไม่ ผล สัมฤทธิ์ทางการเรียนของผู้เรียนเป็นอย่างไร ผลการทดสอบหลังเรียน เป็นอย่างไรเมื่อเทียบกับการทดสอบก่อนเรียน 523