TEKNOLOJİ VE TASARIM 7. SINIF ÇALIŞMA FORMU

CEMİLE ÇOPUROĞLU ORTAOKULU TEKNOLOJİ VE TASARIM DERSİ 7. SINIF ÖĞRENCİ NOTLARI HAZIRLAYAN ÖĞRETMENLER MELİH KARAATLI - SAİT MALAY

TEKNOLOJİ VE TASARIMI ÖĞRENİYORUM ÜNİTESİ ÖĞRENCİ DERS NOTLARI TEKNOLOJİ: Bir amaç için kullandığımız tüm araç-gereç, makine, cihaz vb. ürünlerin üretilebilmesi için kullanılan yöntemler, teknikler ve bilgiler bütünüdür. Teknoloji “üretim bilimidir.”

TEKNOLOJİ VE TASARIM İLE İLGİLİ KAVRAMLAR : BİLİM: Deney, düşünce, gözlem ve araştırma yolları ile sistematik bir şekilde yapılan incelemelerdir. TEKNİK: Sanat, bilim veya meslek dallarında iş yaparken kullanılan yöntemlerin tümü. Teknik kelimesi yöntem anlamına da gelir. Burada bir şeyin yapılış biçimi demektir. BULUŞ/İCAT: Buluş ya da icat, daha önce bulunmayan bir şeyin ilk defa insan çabasıyla ortaya çıkarılmasıdır. KEŞİF: Keşif, önceden var olmasına rağmen ilk kez “bulunan” ya da “fark edilen” bir şeydir. Buluş ve Keşif Arasındaki Fark Keşfedilen şey doğada kendiliğinden bulunmaktadır. Oysaki icat edilen şey, bir mucit tarafından üretilir. İcat, bilim ve teknikle yepyeni bir şey ortaya çıkarmaktır. Keşifler genellikle tesadüfen olur; fakat buluşlar mutlaka üzerinde düşünülerek, kafa yorarak üretilir. ENDÜSTRİ: Üretim araçları ve makinelerin kullanılması, ham maddelerin ürün haline getiren uygulamadır. ENDÜSTRİ 4.0:Bilişim, iletişim, internet, sensör (veri toplama), otomasyon, yapay zekâ ve robotik teknolojilerinin üretim süreçlerini yoğun biçimde etkilemesi ve dönüştürmesi ile ortaya çıkan bir sanayi devrimidir. TASARIM: Yapılması düşünülen şeyin kullanım amacı, dış görünüşü, işlevleri, özellikleri, kullanılabilirliği, boyutu, rengi, dokusu gibi özelliklerin planlanmasına tasarım denir. TASARIM ÇEŞİTLERİ: • GRAFİK TASARIM: Broşür, afiş, kitap, dergi ve benzeri okunan ve izlenen görüntülerin tasarımını yapmaktır.

• MİMARİ ve ÇEVRE TASARIMI: Bina peyzaj(çevre düzenleme) ve iç mekan tasarımını kapsayan oldukça geniş bir çalışma alanıdır. • ENDÜSTRİYEL TASARIM: Makineler, teknolojik ürünler, mutfak malzemeleri, beyaz eşyalar ve diğer benzer ürünlerin üç boyutlu olarak tasarlanması ve geliştirilmesidir. TEMEL TASARIM ÜNİTESİ TASARIM ELEMANLARI ÖĞRENCİ DERS NOTU Hayatın akışı sürecinde bilinçli ya da bilinçsiz olarak birçok tasarım yapılmaktadır. Doğru bir tasarımın yapılabilmesi için tasarım ilkeleri bilinmeli ve buna göre en iyi tasarımın yapılması gerekir. TASARIM ELEMANLARI: 1-ÇİZGİ: Çizgi, tek başına yüzey ve hacim etkisi göstermeyen bir noktanın verilen doğrultudaki uzantısıdır. Doğada her yerde çizgi görülebilir. Örümcek ağı, ağaçların dalları, bir binadaki kolonlar veya kapı pervazlar da çizgi etkisi yaratabilir.

2-RENK : Işığın bir özelliği olan renk, ışığın cisimlere çarpmasından sonra yansıyarak duyularda bıraktığı etkidir. 3-DOKU: Doku, üç-boyutlu yapıya sahip, objenin hem dış yapısı hem de içyapısı hakkında bilgi veren, sonsuz çeşitliliğe sahip, yüzeyde gölge ve ışık oyunları ve malzeme özelliği ile birlikte kendini gösteren özel bir niteliktir. 4-BİÇİM/FORM: Doğada görülen her nesne ve varlık farklı biçimlere sahiptir. Biçim, kenarları veya sınır çizgileriyle çevresinden ayrılarak öne çıkan alan olarak açıklanabilir. Biçimler geometrik ve organik olmak üzere iki grupta toplanırlar. Geometrik biçimler: Üçgen, kare, daire, dikdörtgen, altıgen vb. matematiksel biçimler geometrik biçimler olarak adlandırılır. Geometrik biçimler bal peteğinde, kar tanelerinde, mineral kristallerinde, deniz kabuklarında vb. yerlerde de görülmektedir. Organik biçimler: Doğada bulunan ağaç, yaprak, bulut vb. ise organik biçimler olarak ele alınmaktadır. Form ise biçimin derinlik hissinin verilmesiyle üç boyutlu (yükseklik, genişlik ve derinlik boyutu veya yanılsaması) olarak algılanmasıdır. Hacim, formda kendini göstermektedir. Üçgen biçiminden piramit, kare biçiminden hacim verilerek küp oluşturulması gibi. BİÇİM-FORM BİÇİM-FORM BİÇİM-FORM

5-MEKÂN: Bir nesnenin etrafındaki, altındaki, arasındaki ve içindeki alana mekân denir. Tasarımcı açısından iki tip mekân vardır: Pozitif ve negatif mekân. Pozitif mekân, arka planın önünde ve ana öğe olarak görülen objelerle yaratılırken; negatif mekân şekilleri çevreleyen alan olarak adlandırılır. Örneğin bir şehir görüntüsünde pozitif mekân; bina, ağaç vb. alanları; negatif mekân ise pozitif mekânda yer alanların dışındaki açık alanları tanımlamaktadır. TASARIM İLKELERİ Görsel düzen ve görsel bütünlüğün sağlanmasında , sanat elemanlarının düzenlenmesi ve bütünleştirilmesine kılavuzluk eden kavramlar tasarım ilkeleri olarak isimlendirilmektedir. TASARIM İLKELERİ:

1-DENGE : Denge yatay ve dikey eksenin her iki tarafına görseli oluşturan öğelerin eşit olarak dağıtılmasıdır. Denge insanda psikolojik olarak rahatlama ve güven oluşturur. DENGE ÇEŞİTLERİ: 1-SİMETRİK DENGE: Bir ortadan ikiye bölündüğünde öğelerin simetrik olarak (her iki tarafta da birbirinin aynı şekilde) yerleştirilmesidir. 2- ASİMETRİK DENGE: Bir tasarımın ortadan ikiye bölündüğünde öğelerin her iki tarafta da eşit olmayacak şekilde görünmesidir.

3- MERKEZİ (RADYAL-IŞINSAL ) DENGE: Sanat elemanlarının merkezî bir nokta veya eksen etrafında düzenlenmesi ile oluşturulur. Öğelerin ortak bir merkezden yayılmasıyla ortaya çıkar. 2-VURGU: Tasarımda farklılık yaratmak amacıyla çeşitli parçaların önem dereceleri vurgulanır.Tasarımda vurgu renk, doku, ton, çizgi gibi bir unsurun ön plana çıkması ile sağlanabilir. 3-AHENK/UYUM: Bir tasarımın farklı bölümler arasındaki uyumunu sağlayan ilişkiler bütünüdür.Bir tasarımda aynı temel biçime, boyuta, dokuya, renge veya duyguya sahip unsurlar bir araya getirildiğinde, ahenk ve uyum sağlanmış olur.

4-DEĞİŞİKLİK/ZITLIK: Aynı alanda farklı özelliklere sahip elemanların kullanılması ile oluşturulan karşıtlık, benzeşmezliktir. Zıtlıkların etkin olarak yerinde kullanılması vurguyu arttıracak dengeyi sağlayacaktır. 5-RİTİM/HAREKET: Ritim gözün bir objeden diğerine rahatlıkla kayabilmesidir. Birbirinden kopuk yerleştirilmiş tasarım elemanları arasında bağlantı zor kurulur.Ritim bir tasarımda tekrarlar bütünüdür. Böylece göz bir birimden ötekine geçerken devinim olarak da adlandırılan hareket, doğal bir akış ve çekicilik oluşturur. 6-ORAN / ORANTI: Oran, bir bütünün parçalarının, bütün ile olan ölçü ilişkisi olarak tanımlanırken Orantı ise bir bütünü oluşturan parçaların kendi içinde veya bütün arasındaki uygunluğu olarak tanımlanmaktadır. Kısaca bir tasarımda büyük ve küçük objelerin birlikte kullanılmasıdır. Bu da tasarıma canlılık verir.

TASARIM ODAKLI SÜREÇ ÜNİTESİ ÖĞRENCİ DERS NOTLARI TASARIM SÜRECİ BASAMAKLARI MAKET: Mimarlıkta, sanayide ve bazı sanat dallarında yer alan eserlerin taslak durumundaki küçük örneği olarak tanımlanır. Diğer bir ifadeyle yapının var olan ya da tasarlanan biçimini gösteren küçük ölçekte üç boyutlu örneğine maket denir. MODEL: Tasarımı yapılan ürünün, belli bir ölçekte küçültülerek oluşturulmasıdır. Modeller, araştırma geliştirme faaliyetlerinde çok fazla maddi avantajlar sağlar. Mühendislikte modelleme çok önemlidir. Özellikle imal edilecek ürünün karşı karşıya olduğu durumlar hakkında bilgi sahibi olmak için kullanılır. PROTOTİP: Tasarımın üretilmeden önceki gerçek boyutlarda ki son halini temsil eder.

BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM ÜNİTESİ ÖĞRENCİ DERS NOTLARI TEKNİK RESİM NEDİR ? Teknik resim, bir parçanın yapımı için gerekli olan bütün bilgileri eksiksiz olarak taşıyan resimlerdir. Üretimi yapılması istenen parçanın kesin ölçülerini alabilmek için o parçanın teknik resim kurallarına uygun olarak çizilmesi, ölçülendirilmesi ve parçanın özellikleri üzerinde harf ve rakamlarla belirtilmesi gerekir. Bu sebeple teknik resim, tanımladığı parçayı teknik resim kurallarına uygun olarak eksiksiz ifade etmelidir. BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM Bir parçanın tasarım ve şekillendirme işleminin bilgisayar yardımıyla yapımına, bilgisayar destekli çizim (Computer Aided Drafting) veya kısaca CAD denilmektedir. İKİ BOYUTLU GRAFİK TASARIM VE ÇİZİM PROGRAMLARI

MİMARİ TASARIM ÜNİTESİ ÖĞRENCİ DERS NOTLARI Mimari tasarım, mimarlığa ilişkin her türlü tasarımı içerir. Mimari tasarım, “mimarlık alanında insan yaratıcılığına dayalı olarak çevreye estetik bir uyum getirmeyi amaçlayan üretim etkinliği, tasarımlama işidir .” Yapı ise “karada ve suda, bayındırlık ya da iskân amacıyla kurulan köprü, yol, tünel, baraj, bina vb. tesisler ile bunların yer altı ve yer üstü inşaatı” olarak tanımlanır. Sonuç olarak Mimari Tasarım eylemi, barınma ihtiyacı ile başlayan mekan yaratma sürecidir. Yapıyı oluşturan sistem elemanları aşağıdaki gibi sıralanabilir: • Taşıyıcı sistem elemanları: Temel, kolon, kiriş. • Kabuk-yapım elemanları: Kabuk, cephe, tavan, döşeme, duvar, çatı. • Teknik servis elemanları: Isıtma, havalandırma, sıhhi tesisat, aydınlatma vb. tesisata ilişkin elemanlar. • İç mekân elemanları: Tefriş elemanları (hareketli ve sabit mobilyalar), çeşitli cihazlar, donatı elemanları. Mimari yapılar farklı coğrafi, iklim koşullarına ve kişisel ihtiyaçlara göre farklı tasarımlarda inşa edilmiştir. ERGONOMİ ÜNİTESİ ÖĞRENCİ DERS NOTLARI Ergonomi;İnsanların fiziksel ve psikolojik sınırları içerisinde sağlıklı, verimli bir şekilde yaşaması için oluşturulması gereken insan, makine ve çevre düzenlemelerinin tamamıdır. Ergonomi;İnsanların yaptıkları işte kullandıkları aletler , kullandıkları eşyalar, çalıştıkları ortam arasında uygunluk olmasıdır. Eğer bu uygunluk sağlanırsa ;

1- Kişiler üzerinden stres kalkar 2- Daha rahat olurlar 3- İşlerini daha hızlı ve kolay yaparlar 4- İş kazaları minimum olur. Ergonomide Fizyolojik Çalışma Yeri Düzenleme: İnsanların fizyolojik açıdan kendilerini daha rahat hissetmeleri için çevre etkileri ve şartları insan bünyesine uyumlu hale getirilmelidir.Peki nedir bu çevre etkileri;  İklimlendirme  Gürültü  Aydınlatma  Titreşim Ergonomide Psikolojik Çalışma Yeri Düzenleme: Psikolojik açıdan çalışma yeri düzenlemenin hedefi, çalışana kendisini tekdüze bir çalışmada uyaracak, motivasyonunu arttıracak rahat bir çevre meydana getirmektir. Bu şekilde, çalışma yerinde düzen ve güvenlik sağlandığı gibi, çalışma performansının artmasına da katkı verilmiş olur.  Müzik Yayını  Renk Düzenlemeleri  Bitki ve Çiçek Yerleştirme ANTROPOMETRİ Antropometri insan vücudunun ölçülerini konu edinen bir bilim dalıdır. Kullandığımız tüm eşyalar bizim vücut ölçülerimize göre tasarlanmaktadır. Antropometrik ölçüler dikkate alınmadan üretilecek ürünün kullanım kolaylığından ve yararlı olmasından söz etmek mümkün değildir. Evlerimizde ki kapı ölçülerinden okuldaki sıramızın yüksekliklerine, kullandığımız yatakların genişliklerinden odalarımızdaki masa ,dolap ve sandalyelerin ölçülerine kadar sayamayacağımız bir çok şey antropometrik ölçülere dayanılarak standart ölçülerde yapılmışlardır.Bu ölçülerin hepsi ortalama bir insanın vücut ölçülerine göre belirlenmiştir.

Teknoloji ve Tasarım Dersi Çalışma Soruları 1-) Aşağıdakilerden hangisi teknoloji kelimesinin tanımı ile uyumludur? a) Sadece elektrikle çalışan ürünlerdir. b) Eskiden hiç olmayıp, şimdi hayatımızda yer bulmuştur. c) Bir üretim bilimidir. d) Hiçbir zararı yoktur. 2-) Teknolojinin amacı aşağıdakilerden hangisi değildir? a) Hayatı kolaylaştırmak b) İş gücü ve maliyet tasarrufu sağlamak c) Kalite ve verimliliği artırmak d)Teknolojiye olan bağımlılığı artırmak 3-) …………., insanların gereksinimlerine (ihtiyaçlarına)uygun yardımcı araç ve aletlerin yapılması veya üretilmesi için, gerekli olan yetenek ve bilgidir. Yukarıdaki tanımda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelir? a)Buluş b) Bilim c) Teknoloji c) İnovasyon 4-) Aşağıdakilerden hangisi Teknolojinin faydalarından biri değildir? a) Dünyanın öteki ucunda gerçekleşen bir olaydan anında haberimiz olabilmektedir. b) Teknoloji sayesinde ulaşım ileri seviyelere çıkmış, kolaylaşmıştır. c) Sağlık alanında hastalıkların erken teşhisi sağlanmaktadır. d) Sosyal paylaşım siteleri, online oyunlar, akıllı cep telefonları ile bireylerde bağımlılık artmıştır. 5-) Aşağıdakilerden hangisi teknolojinin zararlarından biri değildir? a) İnsanları tembelleştirmiş, hazıra alıştırır. b) İnsanlar arası iletişimde samimiyeti azaltmıştır. c) Aradığımız ürünlere daha hızlı ulaşabiliriz. d) Küresel ısınma 6-) Bir ürünün tümü ya da bir parçası veya üzerindeki süslemenin, çizgi, şekil, biçim, renk, doku, malzeme veya esneklik gibi insan duyuları ile algılanan çeşitli unsur veya özelliklerinin oluşturduğu bütüne ………….. denir. Cümlede boş bırakılan alana aşağıdakilerden hangisi gelmelidir? a) Tasarım b) Bilim c) Nokta d) Mucit 7-) Aşağıdakilerden hangisi tasarım elemanlarından biri değildir? a) Renk b) Doku c) Çizgi d) Taslak 8-) Tasarımda kullanılan bir görsele dikkat çekmek için uygulanan tasarım ilkesine ………….. denir. Yukarıdaki tanımda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelir? a) Ritim b) Hareket c) Vurgu d) Denge

9-) Yandaki resimde hangi tür denge kullanılmıştır ? a) Simetrik b) Asimetrik c) Radyal d) Düz denge 10-) Aşağıdakilerden hangisi yapıyı oluşturan taşıyıcı sistem elemanlarından değildir? a) Kolon b) Çatı c) Temel d) Kiriş 11-)Mimari tasarım hangi ihtiyacı karşılamak amacıyla başlayan bir süreçtir? a) Isınma b) Barınma c) Beslenme d) Sağlık 12-) Bina,köprü,baraj,kule gibi yapıların tasarlama üretme işi hangi tasarıma girer? a) Mimari tasarım b)Çevre tasarımı c) Endüstriyel tasarım d)Grafik tasarım HAZIRLAYAN ÖĞRETMENLER MELİH KARAATLI – SAİT MALAY BAŞARILAR…