ระบบปฏิบัติการเครือข่าย

ระบบปฏบิ ตั กิ ารเครือขา่ ย NOS (Network Operating System) จัดทำโดย นำงสำวกมลลักษณ์ ฤทธิ์มหำ เลขที่ 1

ระบบปฏิบตั กิ ารเครอื ขา่ ย หลักกำรและหนำ้ ที่ของ NOS ระบบปฏบิ ตั กิ ำรเครือข่ำยคอมพิวเตอร์ (Network Operating System : NOS ) เปน็ โปรแกรมท่ที ำงำนในลกั ษณะท่ี ทำใหเ้ คร่อื งคอมพวิ เตอรแ์ ละอุปกรณ์ต่อพ่วงกนั สำมำรถใหบ้ รกิ ำรตำ่ งๆ ผ่ำนกำรเช่ือมตอ่ เครอื ข่ำยได้ โดยให้เคร่อื ง คอมพิวเตอรเ์ คร่ืองใดเคร่อื งหนึ่งทำหน้ำที่เป็นเซิร์ฟเวอร์ ทำหน้ำทแ่ี บ่งปันทรัพยำกรต่ำงๆ เช่น ฮำรด์ ดิสก์ เครอ่ื งพมิ พ์ ซดี ีรอม ตลอดจนอุปกรณอ์ ่นื ๆ ใหก้ ับผขู้ อใชบ้ รกิ ำรจำกเครอ่ื งคอมพิวเตอรอ์ นื่ ทีต่ อ่ อยู่ในระบบเครอื ขำ่ ย กำรทำงำนของระบบปฏบิ ตั ิกำรเครือข่ำย ประกอบดว้ ยสองสว่ นคือ ส่วนทีท่ ำงำนในเซิรฟ์ เวอร์ เพอื่ ควบคุมกำรเขำ้ ทรพั ยำกรบนเซิรฟ์ เวอรห์ รือในระบบ และสว่ นที่ทำงำนกบั เครื่องไคลเอ็น เพ่ือตรวจสอบและเปลยี่ นทศิ ทำงกำรรอ้ งขอบรกิ ำร ทแ่ี อปพลเิ คชน่ั สรำ้ งข้ึน และส่งตอ่ กำรรอ้ งขอไปยงั เซริ ฟ์ เวอร์ 2

ระบบปฏบิ ตั กิ ารเครอื ขา่ ย ⋆ ตวั อยำ่ งระบบปฏบิ ตั กิ ำรเครอื ขำ่ ย - ระบบปฏบิ ตั กิ ำรเครือข่ำยเนต็ แวร์ (Netware) - ระบบปฏบิ ตั กิ ำรเครือขำ่ ยวนิ โดวสเ์ ซิรฟ์ เวอร์ (Microsoft Windows Server ) - ระบบปฏบิ ตั ิกำรเครือขำ่ ยยูนิกซ์ (Unix) - ระบบปฏิบัตกิ ำรเครือข่ำยลินกุ ซ์ ( Linux) 3

ประเภทของระบบปฏบิ ตั ิการเครอื ข่าย ระบบปฏิบตั กิ ำรท่ีสำมำรถจดั กำรเก่ยี วกบั กำรใชง้ ำนเครอื ข่ำย แบง่ ตำมควำมสำมำรถไดเ้ ป็น 2 แบบคอื 1. ระบบปฏบิ ตั ิกำรเครือข่ำยแบบ Peer/Peer 2. ระบบปฏบิ ตั กิ ำรเครือขำ่ ยแบบ Client/Server โดยระบบปฏิบตั ิกำรทง้ั สองแบบแตกตำ่ งทคี่ วำมครบถว้ นของกำรให้บริกำรและถกู ออกแบบ ใหเ้ หมำะสมกับสภำพกำรใชง้ ำนของผ้ใู ชท้ ตี่ ่ำงกนั

“ระบบปฏบิ ตั ิกำรเครือข่ำยแบบ Peer/Peer กำรทำงำนแบบ Peer-to-Peer เปน็ กำรทำงำนทท่ี กุ เคร่ืองในเครือขำ่ ยมี ทรพั ยำกรเป็นของตัวเอง และสำมำรถแบ่งทรัพยำกรให้กับเคร่อื งอน่ื ได้ ในขณะเดยี วกันก็สำมำรถใชท้ รัพยำกรของเครอื่ งอ่นื ได้ ทุกเคร่อื งใน เครือขำ่ ยจะมีสถำนะหรอื สิทธิ์ในเครอื ขำ่ ยเท่ำเทียมกัน 5

ระบบปฏบิ ตั ิการเครอื ขา่ ยแบบ Peer/Peer ⋆ ข้อดีของกำรทำงำนแบบ Peer to Peer คือ - ประหยัดค่ำใช้จำ่ ยและดูแลระบบง่ำยเมื่อกำรเช่อื มตอ่ เป็นกลุ่มเล็ก - เป็นท้งั ผใู้ หบ้ ริกำร (Peer Server) และผ้ใู ช้บรกิ ำร (Peer Client) - แบ่งปันทรัพยำกรใหผ้ ู้อ่ืนใช้ร่วมได้ ⋆ ข้อเสียในลกั ษณะกำรทำงำนแบบ Peer to Peer คือ - ประสิทธิภำพของเครือข่ำยไมค่ อ่ ยดี เมอ่ื ในเครอื ข่ำยมีจำนวน Peer client มำก - มีปญั หำทำงดำ้ นระบบรักษำควำมปลอดภัย และกำรจัดกำรระบบ เนอ่ื งจำกอย่ภู ำยใตก้ ำร ควบคุมของแตล่ ะคน 6

ระบบปฏบิ ตั ิการเครือข่ายแบบ Peer/Peer ⋆ ตวั อย่ำงระบบปฏิบัตกิ ำรเครอื ข่ำยแบบ Peer/Peer ระบบปฏบิ ัตกิ ำร NetWare Lite เปน็ ผลิตภัณฑ์ของบรษิ ทั Novell ถูกออกแบบขน้ึ มำเพอ่ื ใช้เป็นระบบเครือขำ่ ย แบบเทำ่ เทยี มที่ ใช้กบั เคร่อื ง IBM compatible อยใู่ นชว่ ง 2 ถงึ 25 สถำนี โดยหน่งึ ใน จำนวนเครื่องเหลำ่ น้ันต้องมีฮำรด์ ดิสก์ติดต้ังอยดู่ ้วย ทำหนำ้ ท่เี ปน็ คลำ้ ยเซิรฟ์ เวอร์ขนำดเล็ก สว่ นเคร่อื งอ่นื ๆ อำจจะเพยี งแคม่ ี Floppy disk หน่ึงตวั หรอื มำกกวำ่ ก็เพยี งพอ กำรเริม่ ต้นทำงำนของเครื่องจะอำศยั ROM Boot ในแผน่ วงจรเครือขำ่ ย สำหรับ ติดตอ่ ไปยงั เครือ่ งเซริ ฟ์ เวอร์ และดำวนโ์ หลดระบบปฏิบตั ิกำรมำยังรนั บนเครื่องไคลเอ็น 7

ระบบปฏบิ ตั ิการเครือข่ายแบบ Peer/Peer ⋆ ตวั อย่ำงระบบปฏิบตั กิ ำรเครอื ขำ่ ยแบบ Peer/Peer ระบบปฏิบตั กิ ำร Windows for work groups (Windows 3.11, 95, 98, ME, XP) เป็นผลติ ภณั ฑ์ของบริษัทไมโครซอฟต์ โดยเพิ่มควำมสำมำรถให้ ระบบปฏิบตั กิ ำรวินโดวส์ ให้สำมำรถแบง่ ทรพั ยำกรให้เคร่ืองอื่นใช้งำนได้ เชน่ กำรแชรไ์ ฟล์ กำรแชร์เครอ่ื งพิมพ์ มีควำมสำมำรถในกำรจดั กำรด้ำนควำมปลดภัยแบบงำ่ ย เชน่ กำร กำหนดสิทธ์ิกำรขอใช้บริกำรโดยรหสั ผำ่ นเท่ำน้นั รองรับกำรขอใชบ้ ริกำรในปรมิ ำณนอ้ ย 8

ระบบปฏิบัตกิ ารเครือขา่ ยแบบ Client/Server กำรทำงำนแบบ Client/Server น้นั ในเครือข่ำยจะตอ้ งมเี ครื่องใดเครอ่ื งหนง่ึ ทำหน้ำท่ีเปน็ ผู้ ให้บรกิ ำร (Server) และเคร่อื งอ่นื ๆ ในเครือข่ำยเป็นผู้ขอใช้บริกำร (Client) ผ้ใู หบ้ ริกำรตอ้ งเป็น เคร่อื งท่ีมปี ระสิทธิภำพในกำรทำงำนสงู เพื่อให้สำมำรถรองรบั ตอ่ กำรขอใช้บริกำรจำกเครือ่ งไคล เอ็นท่ีมจี ำนวนมำก มีอปุ กรณท์ ่ีทำงำนได้เรว็ เชน่ มแี รมขำดใหญ่ มคี วำมจขุ อง Hard disk สูง มี เคร่อื งพมิ พท์ พี่ ิมพไ์ ดอ้ ย่ำงรวดเรว็ ทง้ั นี้ ควำมสำมำรถเฉพำะของเครอื่ งเซิร์ฟเวอร์ จะตอ้ งเหมำะสม กับลักษณะกำรให้บรกิ ำร เช่น บริกำรไฟล์ (File Server) จะต้องมี Hard disk ที่มีควำมจสุ ูง และ เขำ้ ถึงข้อมลู อย่ำงรวดเรว็ 9

ระบบปฏิบตั กิ ารเครือขา่ ยแบบ Client/Server ⋆ ข้อดขี องกำรทำงำนแบบ Client/Server คือ มคี วำมรวดเรว็ เพรำะระบบน้อี อกแบบเพื่อใหต้ อบสนองควำมต้องกำรของผ้ใู ชห้ ลำยคนพร้อมกนั มรี ะบบบรหิ ำรงำนเครอื ข่ำยทมี่ ีประสทิ ธิภำพ เพรำะทรพั ยำกรหลกั รวมไว้ท่ศี นู ย์กลำง มรี ะบบรักษำควำมปลอดภัย ⋆ ข้อเสยี ในลักษณะกำรทำงำนแบบ Client/Server คือ จำเป็นต้องมเี ครือ่ งที่มีประสทิ ธภิ ำพสงู และมที รัพยำกรท่ดี ี ต้องเปิดเครื่องทง้ิ ไวต้ ลอดเวลำ ทำให้เกิดควำมส้นิ เปลืองหำกไมม่ ีเครื่องไคลเอ็นขอใชบ้ รกิ ำร 10

ระบบปฏิบตั ิการเครือข่ายแบบ Client/Server ตัวอยำ่ งระบบปฏิบตั กิ ำรเครอื ข่ำยแบบ Client/Server ระบบปฏบิ ตั ิกำร Microsoft Windows Server (Windows NT, 2000, 2003) เป็นผลติ ภณั ฑ์ของบรษิ ัทไมโครซอฟต์ ม่งุ เนน้ กำรบริกำรที่ใชก้ ับระบบปฏิบัติกำรวนิ โดวส์เปน็ หลกั เช่น - กำรจัดกำรบญั ชีผใู้ ช้ใหอ้ ยู่ในลกั ษณะของ Domain Controller และเปลย่ี นเปน็ Active Directory ใน Windows 2000 เป็นต้นมำ กำหนดกล่มุ ผใู้ ช้เพอื่ งำ่ ยต่อกำรระบุตวั ผู้ใช้ กำหนดระดับของผใู้ ชเ้ พ่ือสทิ ธิท่ี ต่ำงกัน - กำหนดสทิ ธิ์กำรใชง้ ำนทรัพยำกรท่ีละเอยี ด เช่น สิทธใิ์ นดสิ กบ์ นเซิรฟ์ เวอร์ บรกิ ำรสำหรับระบบปฏบิ ัตกิ ำร วินโดวส์ เช่น บริกำรไฟล์ บริกำรเคร่ืองพมิ พ์ บริกำรค้นหำเครื่อง - เพ่ิมเตมิ กำรบรกิ ำรด้ำนอินเตอรเ์ น็ตใน Windows 2000 เปน็ ต้นมำ

ระบบปฏบิ ตั ิการเครอื ข่ายแบบ Client/Server ตัวอยา่ งระบบปฏบิ ัติการเครอื ข่ายแบบ Client/Server ระบบปฏิบตั กิ าร Unix เปน็ ระบบปฏิบัตกิ ารท่ีพฒั นามาจากภาษาซี ( C Language ) ของมหาวิทยาลยั เบอรค์ เลย์ (Berkeley) เปน็ ระบบปฏบิ ตั กิ ารประเภทท่ีรองรบั ผใู้ ชห้ ลายคนในเวลาเดยี วกนั (Multi-user) และทางานได้หลายงานในเวลาเดยี วกัน (Multitasking) พน้ื ฐานเดิมของ Unix มีการทางานเป็น แบบ Text mode มเี ซริ ฟ์ เวอร์ทาหนา้ ทป่ี ระมวลผล และสว่ นท่สี มั ผัสกับผู้ใช้เรียกว่า Terminal มี เพียงจอภาพและแป้นพิมพ์เทา่ นัน้ การพฒั นาในภายหลัง ไดเ้ พม่ิ ความสามารถใหต้ ิดตอ่ กบั ผูใ้ ชง้ านแบบ Graphics mode ได้ เรียกวา่ X-Windows 12

ระบบปฏิบตั กิ ารเครอื ข่ายแบบ Client/Server • ตวั อยำ่ งระบบปฏบิ ตั ิกำรเครือข่ำยแบบ Client/Server ประเภทของ Unix - BSD Unix (Berkeley Software Distribution )เปน็ ระบบปฏบิ ัติกำรยนู กิ ซ์ท่ีพฒั นำโดย มหำวทิ ยำลัย เบอรค์ เลย์ และยนู ิกซเ์ ปน็ จดุ เริม่ ตน้ ของกำรพฒั นำของระบบยนู กิ ซ์ในปจั จุบัน - Unix System V เปน็ ระบบปฏิบัตกิ ำรยนู กิ ซท์ ี่พัฒนำโดยบรษิ ัท AT&T โดยนำยูนิกซ์ของ มหำวทิ ยำลยั เบอร์คเลย์ มำรวมกบั ระบบอ่นื เขำ้ ดว้ ยกัน ทำมมี ำตรฐำนมำกยิ่งข้ึน - AIX Unix เปน็ ระบบปฏบิ ัติกำรยูนิกซ์ทพ่ี ฒั นำโดยบริษทั ไอบเี อ็ม โดยให้เป็นระบบปฏิบัตกิ ำร ยนู กิ ซ์ทใ่ี ชก้ ับเครือ่ งมินิคอมพวิ เตอร์ของบรษิ ทั ไอบเี อ็ม 13

จบการนาเสนอ 14

จดั ทาโดย นางสาวกมลลักษณ์ ฤทธิ์มหา เลขท่ี 1 รหสั นักศึกษา 6132040001 สาขาวิชาคอมพวิ เตอร์ธุรกิจ