สมุดบันทึกการเงิน ประถม

1 สมุดบันทึกกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดวชิ าการเงินเพื่อชวี ติ 1 l ระดับประถมศกึ ษา

2 สมุดบนั ทึกกิจกรรมการเรียนรู้ ชดุ วชิ า การเงินเพอื่ ชวี ติ 1 รายวิชาเลือกบงั คบั ระดับประถมศึกษา รหัส สค12021 หลกั สตู รการศกึ ษานอกระบบระดับการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 สานักงานส่งเสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั สานักงานปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร กระทรวงศึกษาธกิ าร สมดุ บันทกึ กจิ กรรมการเรยี นรู้ ชดุ วิชาการเงนิ เพอ่ื ชีวติ 1 l ระดับประถมศึกษา

3 คานา สมุดบันทึกกิจกรรมการเรียนรู้ชุดวิชาการเงินเพื่อชีวิต ท้ัง 3 ระดับ นี้ เป็นสมุดบันทึก สาหรับทากิจกรรมท่ีกาหนดไว้ในชุดวิชา เพื่อให้ผู้เรียนได้ทดสอบ ความรู้ความเข้าใจ และฝึกทักษะ ประสบการณ์ที่จาเปน็ ในวิชาการเงินท้ัง 3 ระดบั กิจกรรมท่ีกาหนดจะช่วยส่งเสริมให้ผู้เรียน มีประสิทธิภาพในการเรียนรู้เพ่ิมข้ึนในแต่ละเรื่อง โดยกิจกรรมจะประกอบดว้ ย 1. กิจกรรมประเมินผลการเรยี นรู้ จากบทเรยี นท่ผี ู้เรียนได้ศึกษามา ซง่ึ กิจกรรมนจี้ ะมี แนวทางเฉลยคาตอบใหผ้ ้เู รียนไดต้ รวจสอบไดด้ ว้ ยตนเองท้ายเลม่ 2. กิจกรรม การนาความรู้ไปประยกุ ต์ใชใ้ นชีวิตประจาวัน 3. กิจกรรม ปฏิบตั ิ และเก็บขอ้ มลู สถิตดิ ้วยตนเอง 4. กิจกรรม การคน้ คว้า และแสดงความคดิ เหน็ 5. กิจกรรม ทดลอง ปฏิบตั ิ จากวัสดุอปุ กรณ์ทห่ี าได้จากท้องถ่ิน สานกั งาน กศน. หวงั ว่า เมอ่ื ผ้เู รียนไดศ้ ึกษาจากชดุ วิชา พร้อมไดท้ ดสอบ ปฏบิ ัติ และทากิจกรรม ตามคาแนะนาอย่างสมบูรณ์ครบถ้วนแล้ว ผู้เรียนจะประสบความสาเร็จ ในการศึกษาได้ สานักงาน กศน. กรกฎาคม 2559 สมุดบนั ทึกกจิ กรรมการเรียนรู้ ชุดวชิ าการเงินเพอื่ ชีวติ 1 l ระดับประถมศึกษา

4 คาช้แี จงการใชส้ มุดบนั ทกึ กจิ กรรมการเรียนรู้ สมุดบันทึกกิจกรรมการเรียนรู้นี้ ใช้ควบคู่กับชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 1 สค12021 ให้ผู้เรียนทาแบบทดสอบก่อนเรียนของชุดวิชาตามที่กาหนด เพ่ือให้ผู้เรียนทราบความรู้พ้ืนฐาน และ ตรวจคาตอบจากเฉลยแบบทดสอบท้ายเล่มของชุดวิชา หลักจากน้ันผู้เรียนศึกษาเน้ือหาในชุดวิชาใน แต่ละหน่วยการเรียนรู้ และให้ทากิจกรรมท้ายเรื่องของแต่ละหน่วยการเรียนรู้ลงในสมุดบันทึก กจิ กรรมการเรยี นรู้ ผ้เู รยี นสามารถตรวจคาตอบจากเฉลยท้ายเล่มของชุดวิชา หากผู้เรียนทากิจกรรม ไม่ถูกต้องให้กลับไปทบทวนเน้ือหาสาระในเร่ืองน้ันให้เข้าใจ แล้วทากิจกรรมเรียนรู้ซ้าอีกครั้ง จนถูกต้อง และเมื่อทากิจกรรมการเรียนรู้ครบทุกหน่วยการเรียนรู้แล้ว ให้ทาแบบทดสอบหลังเรียน และตรวจคาตอบจากเฉลยทา้ ยเล่มของชุดวิชา ในการทากิจกรรมการเรียนรู้น้ี ผู้เรียนต้องทากิจกรรมด้วยตนเองให้ครบถ้วน ทุกกิจกรรม เพ่ือให้การเรียนรู้ของผู้เรียนมีประสิทธิภาพประสิทธิผลบรรลุผลการเรียนรู้ท่ีคาดหวังของ ชุดวิชานี้ สมุดบนั ทึกกจิ กรรมการเรียนรู้ ชดุ วิชาการเงนิ เพอื่ ชีวิต 1 l ระดับประถมศกึ ษา

สารบัญ 5 คานา หนา้ คาชแี้ จงการใชส้ มุดบันทึกกจิ กรรมการเรยี นรู้ สารบัญ 1 แบบทดสอบกอ่ นเรยี น 10 10 หน่วยการเรยี นรู้ที่ 1 วา่ ดว้ ยเร่ืองของเงิน 11 กจิ กรรมทา้ ยเรื่องท่ี 1 ความหมายและประโยชน์ของเงนิ 13 กจิ กรรมท้ายเรื่องที่ 2 ประเภทของเงิน 17 กิจกรรมท้ายเรอ่ื งที่ 3 การฝากเงนิ และการประกนั ภยั 18 กจิ กรรมท้ายเรื่องที่ 4 การชาระเงนิ ทางอิเลก็ ทรอนกิ ส์ 20 กจิ กรรมท้ายเรอ่ื งท่ี 5 ผู้ให้บรกิ ารทางการเงินในประเทศไทย 20 22 หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 2 การวางแผนการเงิน 28 กจิ กรรมท้ายเรอ่ื งที่ 1 การวางแผนการเงิน 32 กจิ กรรมทา้ ยเรอ่ื งที่ 2 การประเมินฐานะการเงนิ ของตนเอง 36 กิจกรรมท้ายเรื่องท่ี 3 การบันทกึ รายรับ-รายจ่าย 40 กิจกรรมทา้ ยเรอ่ื งที่ 4 การต้ังเปา้ หมายและจัดทาแผนการเงนิ 40 กิจกรรมทา้ ยเรอ่ื งที่ 5 การออม 42 43 หน่วยการเรยี นรู้ที่ 3 สนิ เช่ือ 44 กิจกรรมท้ายเรื่องท่ี 1 ประเมนิ ความเหมาะสมก่อนการตดั สนิ ใจก่อหนี้ 44 กจิ กรรมทา้ ยเรื่องท่ี 3 วธิ ีการป้องกนั ปญั หาหนี้ 46 กจิ กรรมทา้ ยเรอ่ื งที่ 4 วิธกี ารแก้ปญั หาหนด้ี ้วยตนเอง หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 4 สทิ ธแิ ละหน้าทีข่ องผูใ้ ช้บรกิ ารทางการเงนิ กิจกรรมทา้ ยเรื่องที่ 1 สิทธขิ องผใู้ ช้บรกิ ารทางการเงนิ กจิ กรรมท้ายเรื่องท่ี 2 หน้าที่ของผู้ใชบ้ ริการทางการเงนิ สมุดบนั ทึกกจิ กรรมการเรยี นรู้ ชุดวิชาการเงนิ เพ่อื ชวี ติ 1 l ระดับประถมศึกษา

สารบัญ (ตอ่ ) 6 หนา้ กิจกรรมท้ายเรื่องท่ี 3 บทบาทศนู ยค์ ุม้ ครองผูใ้ ช้บริการทางการเงิน (ศคง.) 49 และหนว่ ยงานที่รับเรอ่ื งร้องเรียนอื่น ๆ 450 กิจกรรมทา้ ยเรอื่ งท่ี 4 ข้ันตอนการร้องเรยี นและหลักการเขียนหนังสือรอ้ งเรียน 51 51 หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 5 ภยั ทางการเงิน 52 กิจกรรมท้ายเรื่องที่ 1 หนน้ี อกระบบ 54 กจิ กรรมทา้ ยเรื่องที่ 2 แชรล์ กู โซ่ 56 กิจกรรมทา้ ยเรอ่ื งที่ 3 ภยั ใกล้ตวั 58 กิจกรรมทา้ ยเร่อื งที่ 4 แกง๊ คอลเซนเตอร์ 68 แบบทดสอบหลังเรียน คณะผ้จู ดั ทา สมุดบนั ทกึ กจิ กรรมการเรยี นรู้ ชดุ วิชาการเงินเพ่อื ชวี ติ 1 l ระดบั ประถมศึกษา

1 แบบทดสอบก่อนเรยี น คาชีแ้ จง เลือกคาตอบท่ีถกู ทส่ี ุดเพยี งขอ้ เดียว 1. การใหย้ มื เงินหมายถึงขอ้ ใด ก) การให้เงินโดยคาดหวังให้มกี ารจา่ ยคืน ข) การให้เงนิ โดยไม่ไดห้ วังผลตอบแทน ค) การใหเ้ งินโดยไมต่ อ้ งจา่ ยคืน ง) ผิดทกุ ข้อ 2. ขอ้ ใดตอ่ ไปนี้คือวธิ ตี รวจสอบธนบัตร ก) สมั ผัสเนอ้ื กระดาษ และลวดลายเสน้ นูน ข) ยกสอ่ งดูลายนา้ ค) พลิกเอยี งสังเกตแถบฟอยล์สามมติ ิ ง) ถูกทกุ ขอ้ 3. ข้อใดต่อไปนี้กลา่ วถกู ต้อง ก) บัญชีเงนิ ฝากที่ควรเปดิ เพื่อไว้รับเงินเดอื นหรือค่าจ้าง คอื บัญชเี งินฝากประจา ข) บญั ชีเงินฝากในสหกรณ์จะไดร้ บั ความค้มุ ครองจากสถาบนั คมุ้ ครองเงนิ ฝากหากสหกรณ์ปดิ กจิ การลง ค) ดอกเบีย้ ท่ีได้จากการฝากเงนิ ในบญั ชเี งนิ ฝากออมทรัพยไ์ ม่เกิน 30,000 บาท ไมต่ อ้ งเสยี ภาษี ง) กรมธรรมป์ ระกันภยั 200 สาหรับรายย่อย ซอ้ื ได้ไม่เกินคนละ 2 กรมธรรม์ แบบทดสอบกอ่ นเรียน ชุดวชิ าการเงนิ เพอ่ื ชวี ติ 1 l ระดับประถมศึกษา

2 4. ข้อใดต่อไปนี้กลา่ วถกู ต้อง ก) ใช้บัตรเอทีเอ็มซอ้ื สนิ คา้ ไดท้ ่รี า้ นค้า ข) ใชบ้ ัตรเดบิตเบิกเงินกู้ไดท้ เ่ี คร่ืองเอทีเอ็ม ค) ใช้บัตรเดบติ ซอ้ื ของ จะไม่ต้องจา่ ยดอกเบีย้ ง) เมือ่ ซ้อื ของดว้ ยบตั รเครดติ ยอดเงนิ ฝากในบญั ชีจะถกู ตัดทนั ที 5. ธนาคารพาณชิ ย์อยภู่ ายใตก้ ารกากบั ดแู ลของหน่วยงานใด ก) คณะกรรมการกากับหลกั ทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ ข) กระทรวงการคลัง ค) ธนาคารแห่งประเทศไทย ง) กระทรวงพาณชิ ย์ 6. ขอ้ ใดคอื สกลุ เงนิ ของประเทศมาเลเซยี ก) กบี ข) ดอง ค) ดอลลารม์ าเลเซีย ง) รงิ กิต แบบทดสอบก่อนเรยี น ชุดวิชาการเงนิ เพื่อชวี ิต 1 l ระดบั ประถมศกึ ษา

3 7. ขอ้ ใดกลา่ วถูกต้องเกี่ยวกบั การประเมนิ ฐานะการเงิน ก) มลู คา่ ของบ้านที่ใชใ้ นการคานวณมลู ค่าสนิ ทรพั ย์ ให้ใชร้ าคาตลาด ข) ความม่ังค่ังสุทธิคานวณมาจากทรัพย์สนิ + หนี้สนิ ค) รายไดต้ ่อเดอื นและทรพั ย์สนิ ที่มี ใช้บอกความมั่งคง่ั ของบคุ คลได้ ง) ควรมีเงินออมเผือ่ ฉุกเฉินไม่เกิน 2 เท่าของค่าใช้จ่ายจาเปน็ ตอ่ เดอื น 8. ขอ้ ใดคอื ขั้นตอนการวางแผนการเงิน ก) ประเมินฐานะการเงิน > ตงั้ เป้าหมายทางการเงนิ > จัดทาแผนสู่เป้าหมาย > ปฏิบัตติ าม แผน > ทบทวนและปรับปรงุ แผน ข) ตง้ั เป้าหมายทางการเงิน > ประเมนิ ฐานะการเงิน > จัดทาแผนสูเ่ ป้าหมาย > ปฏบิ ัติตาม แผน > ทบทวนและปรบั ปรงุ แผน ค) ประเมินฐานะการเงนิ > ตงั้ เปา้ หมายทางการเงิน > จดั ทาแผนสูเ่ ป้าหมาย > ปฏบิ ตั ติ าม แผน ง) ไม่มขี ้อใดถู 9. ข้อใดเปน็ รายจ่ายไม่จาเป็น ก) ค่าเช่าทีอ่ ยู่อาศัย ข) ค่าสลากกินแบ่งลนุ้ โชค ค) คา่ รกั ษาพยาบาล ง) คา่ เทอมลูก แบบทดสอบกอ่ นเรียน ชดุ วชิ าการเงินเพอื่ ชวี ติ 1 l ระดับประถมศกึ ษา

4 10. ข้อใดกล่าวถกู ตอ้ งเกย่ี วกับเปา้ หมายทางการเงินทดี่ แี ละควรทาเป็นลาดบั แรก ก) เงินออมเพ่ือใชใ้ นยามฉกุ เฉิน ข) เงนิ ออมเพ่ือใช้จ่ายในยามชรา ค) เงินออมเพ่ือการลงทุน ง) เงนิ ออมเพอ่ื ปลดหน้ี 11. ข้อใดกล่าวถกู ตอ้ งเกี่ยวกับหลกั การออมเงินของกองทนุ การออมแหง่ ชาติ (กอช.) ก) เป็นกองทนุ สาหรับประชาชนท่มี ีอายตุ ง้ั แต่ 1 ปขี นึ้ ไป และออมได้จนถงึ อายุ 99 ปี ข) สมาชกิ จาเป็นตอ้ งส่งเงินสะสมทุกเดอื น ค) สมาชิกจะสง่ เงินสะสมครั้งละก่บี าทก็ได้ ไมจ่ ากัดจานวนเงนิ ง) หากสมาชิกไม่ส่งเงินเขา้ กองทนุ รัฐกจ็ ะไมจ่ า่ ยเงนิ สมทบ 12. ข้อใดไม่ใช่หน้าท่ีของลกู หน้ี ก) ก่อหนเ้ี มอื่ จาเปน็ ข) อา่ นและถามก่อนเซ็นสญั ญา ค) จ่ายหนต้ี รงตามเวลา ง) ดา่ เจา้ หน้เี มื่อมาทวงเงนิ 13. ขอ้ ใดกลา่ วไม่ถูกตอ้ งเกยี่ วกับการกอ่ หน้ี ก) กเู้ งนิ เพ่อื มาซื้อโทรศพั ทม์ ือถือรนุ่ ใหม่ล่าสุด เป็นหนี้พึงระวงั ข) กู้เงนิ เพือ่ ไปเทย่ี วเมืองนอก เปน็ หน้ีพึงระวัง ค) กูเ้ งนิ เพอื่ ขยายกิจการอู่รับซ่อมรถยนต์ เปน็ หน้ดี ี ง) กูเ้ งนิ ซอ้ื บา้ นเพื่อหวงั ขายทากาไร เปน็ หนด้ี ี แบบทดสอบกอ่ นเรียน ชุดวิชาการเงนิ เพ่ือชวี ิต 1 l ระดับประถมศกึ ษา

5 14. ขอ้ ใดกลา่ วถกู ตอ้ งเกยี่ วกบั การคดิ ดอกเบย้ี แบบลดตน้ ลดดอก ก) เงินต้นลด ดอกเบย้ี ก็จะลด ข) เงินตน้ ลด ดอกเบี้ยกจ็ ะเพ่ิม ค) เงินตน้ และดอกเบี้ยไม่เปลี่ยนแปลง ง) ถูกทุกข้อ 15. ข้อใดกล่าวไม่ถกู ตอ้ งเกย่ี วกับการปอ้ งกันปัญหาหน้ี ก) ชาระหน้ีเตม็ จานวนภายในเวลาท่ีกาหนด ข) แจ้งใหเ้ จา้ หน้ีทราบเม่ือมกี ารเปลย่ี นแปลงทีอ่ ยู่ ค) เมื่อมหี นสี้ นิ หลายกอ้ น ให้หยดุ ชาระหนี้บางก้อนได้ ง) ตรวจสอบภาระหน้ที ตี่ อ้ งผ่อนต่อเดอื นไม่ให้เกนิ 1 ใน 3 ของรายได้ 16. ข้อใดไมใ่ ช่การแก้ไขปัญหาหนด้ี ้วยตนเอง ก) เปล่ยี นความเช่ือเก่ยี วกับหนี้ ข) ลดรายจา่ ยเพิ่มรายได้ ค) ขายสนิ ทรัพย์ทีไ่ มจ่ าเปน็ ง) ขอปรับปรงุ โครงสร้างหน้ีกับเจา้ หนี้ 17. ผทู้ ต่ี อ้ งการขอปรับปรุงโครงสร้างหนค้ี วรตดิ ตอ่ ใคร ก) ลกู หนี้ ข) เจ้าหน้ี ค) ศาล ง) ศูนยค์ มุ้ ครองผู้ใชบ้ ริการทางการเงิน แบบทดสอบกอ่ นเรยี น ชุดวชิ าการเงินเพอ่ื ชีวติ 1 l ระดบั ประถมศึกษา

6 18. ขอ้ ใดไมใ่ ช่สิทธิของผู้ใชบ้ ริการทางการเงิน ก) สทิ ธทิ จ่ี ะได้รบั ขอ้ มลู ท่ีถกู ต้อง ข) สิทธทิ จ่ี ะเลือกใช้ผลติ ภณั ฑแ์ ละบริการไดอ้ ยา่ งอสิ ระ ค) สทิ ธทิ จ่ี ะรอ้ งเรยี นเพ่อื ความเป็นธรรม ง) สทิ ธทิ ี่จะไดร้ บั คา่ ชดเชยหากผู้ใช้บริการเป็นผทู้ าผิดพลาด 19. นายกอบนาเงนิ เดอื นท้ังหมดทีไ่ ดร้ บั ไปซือ้ มอื ถอื ใหม่ โดยไม่คานงึ ถงึ คา่ ใช้จา่ ยที่จะเกดิ ขนึ้ ทา ใหม้ ีเงินไม่พอท่ีจะกนิ ข้าว และต้องเบีย้ วหนีเ้ พราะเงินหมด นายกอบไม่ปฏิบตั ิหน้าท่ขี อง ผ้ใู ช้บรกิ ารทางการเงินในข้อใด ก) หน้าทว่ี างแผนทางการเงนิ และชาระหนีเ้ ม่ือเปน็ หน้ี ข) หนา้ ทตี่ ดิ ตามข่าวสารทางการเงินอย่างสม่าเสมอ ค) หน้าที่ศกึ ษารายละเอยี ดและเปรียบเทียบขอ้ มลู ก่อนเลือกใช้ ง) หน้าท่ีตรวจทานความถกู ต้องของธุรกรรมทางการเงนิ ทกุ ครั้ง 20. ในระหว่างการทาสัญญาเงินกู้ พนักงานธนาคารได้อธิบายรายละเอยี ดตา่ ง ๆ เช่น กาหนดเวลา การชาระหนี้ อัตราดอกเบี้ยตอ่ ปี ค่าใชจ้ ่ายที่เกี่ยวข้อง แตค่ ุณไม่เข้าใจ คณุ จะทาอย่างไร ก) เซ็นชื่อในสัญญาเงนิ กู้เลย เพราะพนกั งานธนาคารมีความรแู้ ละเช่อื ถือได้ ข) เซน็ ชอื่ ในสญั ญาเงนิ กูต้ ามท่พี นกั งานบอก แล้วค่อยสอบถามเพม่ิ เติมทีหลัง ค) เซ็นชื่อในสญั ญาเงนิ กไู้ ปก่อน แลว้ คอ่ ยขอเอกสารของพนักงานมาอา่ นทหี ลัง ง) สอบถามพนักงานเพมิ่ เติมจนเขา้ ใจเสยี กอ่ น แล้วค่อยเซน็ ชือ่ ในเอกสารสัญญาเงินกู้ แบบทดสอบกอ่ นเรียน ชุดวชิ าการเงนิ เพอื่ ชีวติ 1 l ระดบั ประถมศกึ ษา

7 21. หากรอ้ งเรยี นไปยังธนาคาร ในกรณีที่พนักงานอา้ งว่าไมส่ ามารถเปิดบัญชเี งินฝากได้ถ้าไม่ทา บตั รเดบติ และไม่ไดร้ ับการติดตอ่ ภายในระยะเวลาการให้บริการมาตรฐาน ควรร้องเรยี นหรือ ขอรบั คาปรกึ ษาไดจ้ ากหน่วยงานใด ก) สานักงานคณะกรรมการคุ้มครองผบู้ ริโภค (สคบ.) โทร. 1166 ข) ศนู ย์ค้มุ ครองผใู้ ชบ้ ริการทางการเงิน (ศคง.) โทร. 1213 ค) สานกั งานเศรษฐกจิ การคลัง (สศค.) โทร. 1359 ง) สานักงานคณะกรรมการกากบั หลกั ทรัพย์และตลาดหลกั ทรพั ย์ โทร. 1207 22. ขอ้ ใดไม่ใช่สิ่งทค่ี วรปฏบิ ัติในการเขียนหนังสือรอ้ งเรียน ก) ใหข้ ้อมูลท่ีสาคญั อย่างครบถ้วน ข) แจง้ ขอ้ มูลส่วนตัว เชน่ ช่ือ ท่อี ยู่ เบอร์โทรศพั ท์ และแจ้งสิ่งที่ตอ้ งการให้สถาบันการเงนิ ดาเนินการ ค) นกึ อะไรออกก็เขียนไป ไม่ตอ้ งเรยี งลาดบั เหตุการณก์ อ่ น-หลัง ง) แนบเอกสารทีเ่ ก่ียวขอ้ งให้ครบถ้วน 23. หากได้รบั การปฏิบัติทไ่ี ม่ถกู ต้องหรอื ถกู เอาเปรียบจากพนักงานของสถาบนั การเงิน ควรปฏบิ ัตอิ ย่างไร ก) ร้องเรยี นไปยงั ธนาคารที่เกี่ยวขอ้ งและศูนย์คุม้ ครองผใู้ ชบ้ ริการทางการเงินพรอ้ ม ๆ กัน ข) รอ้ งเรยี นไปยงั ธนาคารที่เก่ียวข้องก่อน และหากไม่ไดร้ ับการติดตอ่ กลับภายในระยะเวลา การให้บรกิ ารมาตรฐาน ให้ขอคาปรกึ ษา/ร้องเรียนที่ศูนยค์ ุ้มครองผู้ใชบ้ รกิ ารทางการเงนิ (ศคง.) ค) รอ้ งเรียนไปยังทุกหน่วยงานที่ดูเหมอื นจะเก่ยี วข้อง ง) ไม่ร้องเรยี นไปท่ีใดเลย เพราะทาใหเ้ สยี เวลา แบบทดสอบก่อนเรยี น ชดุ วิชาการเงินเพื่อชวี ติ 1 l ระดบั ประถมศึกษา

8 24. มจิ ฉาชพี มกั ใชจ้ ดุ ออ่ นใดในการหลอกเหยื่อ ก) ความโลภ ข) ความกลัว ค) ความไม่รู้ ง) ถูกทุกข้อ 25. ขอ้ ใดมีลกั ษณะเปน็ กลโกงหนนี้ อกระบบ ก) กู้เงินโดยทาสัญญาจานอง ข) คิดอตั ราดอกเบย้ี 3% ตอ่ วนั (เท่ากับ 1080% ตอ่ ปี) ค) ใหเ้ ซน็ สญั ญาทีม่ ขี ้อความครบถ้วนสมบรู ณ์ ง) สญั ญาระบจุ านวนเงนิ ตน้ และอตั ราดอกเบ้ยี ชดั เจน 26. โฆษณาของธรุ กจิ ขายตรงในขอ้ ใดทีเ่ ขา้ ข่ายแชรล์ ูกโซ่ ก) กาแฟบารบ์ ้ี ยงิ่ ด่มื ยิง่ ดีกบั ตัวคุณ ข) กาแฟบารบ์ ี้ ไมต่ อ้ งเหน่อื ยขายสนิ ค้า แค่หาสมาชิกเพิ่มกร็ วยได้ ค) กาแฟบารบ์ ี้ ดื่มแลว้ ดี จงึ บอกตอ่ ซอ้ื ได้จากสมาชิก ไม่มหี นา้ รา้ น ง) กาแฟบารบ์ ้ี สมาชิกซ้อื มาก ยิง่ ได้รายได้มาก 27. ขอ้ ใดควรปฏบิ ตั ิเพื่อหลีกเลีย่ งธรุ กจิ ขายตรงแอบแฝงแชรล์ ูกโซ่ ก) ปฏิเสธการรว่ มสมั มนาทีน่ ่าสงสยั ข) เขยี นประกาศหางาน Part Time ผา่ นเวบ็ บอรด์ ในอินเทอร์เน็ต ค) เปิดเผยข้อมูลส่วนตวั เช่น เบอรโ์ ทรศัพท์ ชื่อบัญชีอีเมลในส่ือสงั คมออนไลน์ (social media) ง) ไปร่วมงานสมั มนาทีเ่ พื่อนชักชวนทกุ งานเพ่ือเพ่ิมความรู้ แบบทดสอบกอ่ นเรียน ชุดวิชาการเงินเพือ่ ชีวิต 1 l ระดับประถมศึกษา

9 28. หากได้รบั การติดต่อจากหนว่ ยงานทางการใหโ้ อนเงินค่าธรรมเนยี ม คุณควรทาอยา่ งไร ก) ตอ่ ว่ากลบั อย่างรนุ แรงโดยไม่ฟังขอ้ ความใด ๆ ข) โอนเงินทันทีเพอื่ แสดงความบริสทุ ธ์ิใจ ค) ติดตอ่ สอบถามหน่วยงานท่ีถกู อา้ งถงึ กอ่ นโอนเงิน ง) ขอต่อรองราคาเมอื่ เงนิ ไม่พอคา่ ธรรมเนียม 29. ข้อใดไมใ่ ช่ขอ้ อ้างท่มี ิจฉาชีพมกั ใช้โทรหลอกเหย่ือเพ่ือให้โอนเงนิ ก) คณุ ไดร้ บั เงินคนื ภาษี ข) คณุ โชคดไี ด้รบั รางวลั ใหญ่จากการชิงโชค ค) เกดิ ข้อผดิ พลาดโอนเงนิ ผิดเขา้ บัญชขี องคุณ ง) บัตรเครดิตของคุณหมดอายุ จะตอ้ งจ่ายคา่ ธรรมเนียมทาบตั รใหม่ 30. ข้อใดไมใ่ ช่วธิ กี ารป้องกนั ภัยใกลต้ วั เชน่ หลอกใหจ้ ่ายเบ้ียประกนั งวดสุดท้าย หลอกขายทอง ปลอม ก) ตดิ ตามข่าวสารกลโกงเปน็ ประจา ข) ถา้ ไมร่ ้จู กั ก็ไมใ่ หข้ อ้ มลู ยกเว้นผู้โทรมาบอกว่าเป็นสถาบนั การเงิน ค) ไมโ่ ลภอยากได้สิ่งของทมี่ คี นมาหลอกล่อ ง) ก่อนเซน็ สญั ญาหรอื โอนเงินให้ใคร ตอ้ งดูความน่าเช่ือถอื กอ่ นทุกครั้ง แบบทดสอบกอ่ นเรียน ชดุ วิชาการเงินเพื่อชีวติ 1 l ระดับประถมศกึ ษา

10 หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 1 ว่าด้วยเรอื่ งของเงนิ กิจกรรมท้ายเร่ืองที่ 1 ความหมายและประโยชน์ของเงนิ ใหเ้ ลอื กคาตอบท่ีถูกต้องทีส่ ุดเพียงคาตอบเดยี ว 1. ขอ้ ใดต่อไปนีก้ ล่าวถกู ต้อง ก) การให้เงนิ หมายถงึ การให้เงนิ โดยไม่ได้หวังผลตอบแทน ข) การใหย้ มื เงนิ หมายถึง การให้เงนิ โดยคาดหวงั ใหม้ ีการจา่ ยคนื ค) ถูกทกุ ขอ้ 2. ข้อใดต่อไปนเี้ ปน็ การให้ยมื เงนิ ก) รตั นาบริจาคเงนิ ใหแ้ ก่โรงพยาบาล ข) สัญญาให้เงินสายใจไปชาระหนน้ี อกระบบ โดยสายใจต้องคนื เงนิ ให้สัญญาเดอื นหนา้ ค) นงลักษณใ์ หเ้ งินน้องสาวไปซอ้ื ของใช้ในบา้ น 3. ข้อใดตอ่ ไปน้เี ป็นการวางแผนการเงินท่ีดที ่สี ุด ก) เม่ือได้รับค่าจา้ ง ใหน้ าบางส่วนไปเก็บออม ส่วนท่ีเหลือจงึ นามาใชจ้ า่ ย ข) เมอื่ ได้รบั ค่าจ้าง ใหน้ าไปใช้ซอ้ื ของท่ีอยากไดก้ ่อน ส่วนทเ่ี หลอื จึงนามาใชจ้ า่ ย ในชีวิตประจาวนั ค) เมอ่ื ไดร้ ับค่าจา้ ง ใหน้ าไปใช้จา่ ยก่อน หากเหลือจึงคอ่ ยนาไปเก็บออม สมดุ บันทกึ กจิ กรรมการเรยี นรู้ ชดุ วชิ าการเงนิ เพือ่ ชวี ติ 1 l หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 1ว่าดว้ ยเร่อื งของเงนิ

11 กจิ กรรมท้ายเรอ่ื งท่ี 2 ประเภทของเงิน กิจกรรมที่ 2.1 จากจุดสงั เกตบนธนบัตรแต่ละขอ้ ตอ่ ไปนี้ ให้หาว่าเป็นการสัมผัส ยกส่อง หรือพลิก เอียง โดยเขียนคาตอบลงในช่องว่างให้ถูกตอ้ ง สมั ผัส ยกส่อง พลิกเอยี ง 1. เน้ือกระดาษธนบัตร .................................... 2. ลายพมิ พเ์ สน้ นนู .................................... 3. ลายน้า .................................... 4. แถบสีและแถบสเี่ หลีย่ มเคลอ่ื นไหวสลบั สี .................................... 5. ภาพซ้อนทับ .................................... 6. ตัวเลขแฝง .................................... 7. หมึกพิมพพ์ ิเศษสลบั สี .................................... สมุดบนั ทกึ กจิ กรรมการเรียนรู้ ชุดวชิ าการเงินเพ่อื ชวี ติ 1 l หนว่ ยการเรียนร้ทู ่ี 1ว่าด้วยเรือ่ งของเงิน

12 กจิ กรรมที่ 2.2 ใหน้ าชื่อสกุลเงนิ ด้านขวามือมาใส่หลงั ชอื่ ประเทศให้สัมพันธ์กนั 1. มาเลเซยี ............................... จัต 2. ฟลิ ปิ ปนิ ส์ ............................... ดอลลารส์ ิงคโปร์ 3. สิงคโปร์ ............................... เปโซ 4. เมียนมา ............................... ดอลลาร์บรไู น 5. บรไู น ............................... บาท 6. กมั พูชา ............................... ดอง 7. ลาว ............................... รงิ กติ 8. เวยี ดนาม ............................... เรยี ล 9. ไทย ............................... รเู ปียห์ 10.อนิ โดนีเซยี ............................... กีบ สมุดบนั ทกึ กิจกรรมการเรยี นรู้ ชดุ วชิ าการเงินเพ่อื ชวี ิต 1 l หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 1ว่าด้วยเร่อื งของเงิน

13 กจิ กรรมท้ายเรอื่ งท่ี 3 การฝากเงนิ และการประกนั ภัย กจิ กรรมท่ี 3.1 ให้ใสป่ ระเภทบญั ชเี งินฝากใหม้ คี วามสัมพนั ธ์กบั ลกั ษณะบัญชเี งินฝาก เงนิ ฝาก เงินฝาก เงินฝาก เงนิ ฝาก ออมทรพั ย์ ประจาปลอดภาษี แบบขน้ั บนั ได ประจาทวั่ ไป ลักษณะบัญชเี งนิ ฝาก ประเภทของบญั ชีเงินฝาก  ฝากต่อเน่ืองในจานวนท่ีเท่ากนั ทุก ๆ เดอื น เดอื นละ 1 ครง้ั เปน็ เวลาไมน่ อ้ ยกวา่ 24 เดือน  ไดร้ บั ยกเวน้ ภาษี แต่เปิดได้เพียงบัญชเี ดียว  ต้องฝากให้ครบตามระยะเวลาท่ีกาหนด เช่น 3 เดอื น 6 เดือน 12 เดือน  เสยี ภาษหี ัก ณ ทจ่ี ่าย 15%  เหมาะกับการใช้เป็นบัญชีเพ่อื รับเงินเดือน/ค่าจ้าง  สามารถฝากหรือถอนเงินเมื่อใดกไ็ ด้  ไมต่ ้องเสียภาษี ณ ทจ่ี า่ ย 15% ของดอกเบยี้ ทไ่ี ดร้ บั ถ้าดอกเบี้ยรับไม่เกนิ 20,000 บาท (รวมรับจาก ทกุ สถาบันการเงนิ ใน 1 ปี)  กาหนดอัตราดอกเบยี้ ในแต่ละชว่ งเวลาการฝาก ไม่เท่ากัน โดยอัตราดอกเบี้ยจะคอ่ ย ๆ เพ่มิ สงู ขึน้ ในแตล่ ะชว่ ง ส่วนใหญเ่ ดือนสุดท้ายอัตราดอกเบี้ย จะสูงที่สดุ  มักเสียภาษี ณ ทีจ่ ่าย 15% สมดุ บันทกึ กิจกรรมการเรยี นรู้ ชดุ วชิ าการเงินเพ่อื ชีวิต 1 l หน่วยการเรียนรทู้ ี่ 1วา่ ดว้ ยเร่ืองของเงิน

14 กิจกรรมที่ 3.2 ใหเ้ ลอื กคาตอบทถี่ กู ตอ้ งทีส่ ุดเพยี งคาตอบเดยี ว 1. ข้อใดตอ่ ไปนก้ี ลา่ วถึงดอกเบี้ยเงนิ ฝากถกู ตอ้ ง ก) ผลตอบแทนท่ีผู้ฝากเงนิ ได้รับจากการนาเงินไปฝากไว้กับสถาบันการเงนิ ข) สถาบนั การเงนิ จะกาหนดดอกเบยี้ ในรูปของอตั ราดอกเบยี้ ตอ่ ปี เชน่ 3% ตอ่ ปี ค) ถกู ทกุ ขอ้ 2. ข้อใดตอ่ ไปนไ้ี ม่ได้รบั การคุ้มครองเงินฝากจากสถาบนั คมุ้ ครองเงินฝาก ก) พันธบัตรรฐั บาล ข) เงนิ บาทที่ฝากอยู่ในธนาคารพาณชิ ย์ ค) เงนิ ฝากประจา 3. ขอ้ ใดต่อไปนี้ไดร้ บั การคุ้มครองเงินฝากจากสถาบันคมุ้ ครองเงนิ ฝาก ก) พันธบตั รรัฐบาล ข) ตว๋ั แลกเงิน ค) เงินฝากประจา 4. สถาบันการเงนิ ใดตอ่ ไปน้ีอยภู่ ายใตก้ ารคมุ้ ครองของสถาบันค้มุ ครองเงนิ ฝาก ก) สถาบันการเงินเฉพาะกิจของรฐั ข) ธนาคารพาณชิ ย์ ค) บรษิ ัทหลกั ทรัพย์ สมุดบันทึกกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดวชิ าการเงนิ เพ่ือชวี ติ 1 l หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 1วา่ ด้วยเร่อื งของเงนิ

15 5. ข้อใดต่อไปน้กี ลา่ วถกู ต้องเกยี่ วกับสถาบันคมุ้ ครองเงินฝาก ก) สถาบนั คุ้มครองเงนิ ฝากมีหนา้ ท่จี า่ ยเงินคืนผ้ฝู ากเงินในวงเงินและระยะเวลาที่กฎหมายกาหนด ในกรณที ีส่ ถาบันการเงินทอ่ี ยูภ่ ายใตก้ ารค้มุ ครองถกู ปิดกจิ การ ข) ไม่ว่าจะฝากเงินไว้กับสถาบันการเงินแห่งใดก็จะได้รับความคุ้มครองจากสถาบันคุ้มครองเงิน ฝากหากสถาบันการเงินน้ัน ๆ ปิดกจิ การ ค) ถกู ทกุ ขอ้ 6. ขอ้ ใดตอ่ ไปน้ีกลา่ วถกู ต้อง ก) การทาประกนั ภัยเปน็ การโอนความเสย่ี งในอนาคตไปให้ผรู้ บั ประกนั ภยั ข) การทาประกนั ภยั เปน็ การออมเงนิ อย่างหนึง่ ค) ถกู ทกุ ข้อ 7. ข้อใดต่อไปนี้เปน็ ลักษณะสาคัญของกรมธรรม์ประกนั ภยั สาหรับรายย่อย ก) เหมาะกับผมู้ ีรายไดน้ ้อย ข) เบ้ียประกนั ภยั ราคาไม่แพง ค) ถูกทุกขอ้ 8. กรมธรรมป์ ระกนั ภัยประเภทใดที่จ่ายเบ้ยี ประกันภยั น้อยทีส่ ดุ ก) กรมธรรม์ประกนั ภยั 200 สาหรบั รายย่อย ข) กรมธรรม์ประกนั ชวี ติ แบบสะสมทรัพย์ ค) ถกู ทกุ ข้อ สมุดบนั ทกึ กิจกรรมการเรยี นรู้ ชุดวชิ าการเงนิ เพ่ือชีวติ 1 l หนว่ ยการเรียนร้ทู ี่ 1ว่าดว้ ยเรอ่ื งของเงิน

16 9. ปิติทางานโรงงานมีรายได้น้อย และมีภาระเล้ียงดูลูก 1 คน กรมธรรม์ประกันภัยชนิดใด ท่ีเหมาะกับปิติ ก) กรมธรรมป์ ระกันภัย 200 สาหรับรายยอ่ ย ข) กรมธรรมป์ ระกันชีวิตแบบสะสมทรัพย์ ค) ถกู ทุกขอ้ 10. มานะปลูกขา้ ว ตอ้ งการทาประกนั ภัยเพ่ือคุ้มครองความเสียหายหากเกิดภัยน้าท่วม มานะควรทา กรมธรรมป์ ระกนั ภยั ชนิดใด ก) กรมธรรม์ประกันภยั 200 สาหรบั รายย่อย ข) กรมธรรม์ประกันชวี ิตแบบสะสมทรัพย์ ค) กรมธรรม์ประกันภัยขา้ วนาปี สมดุ บนั ทึกกจิ กรรมการเรียนรู้ ชดุ วชิ าการเงินเพอ่ื ชีวิต 1 l หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 1วา่ ดว้ ยเรื่องของเงิน

17 กจิ กรรมทา้ ยเรอ่ื งที่ 4 การชาระเงินทางอิเลก็ ทรอนิกส์ ให้เลอื กคาตอบทีถ่ ูกต้องที่สดุ เพยี งคาตอบเดียว 1. ข้อใดต่อไปนีเ้ ปน็ การชาระเงนิ ทางอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ ก) โอนเงนิ ผ่านเคร่ืองเอทีเอม็ ข) ใช้บตั รเครดิตซอื้ สนิ ค้า ณ ร้านค้าที่รบั บตั ร ค) ถกู ทุกขอ้ 2. ข้อใดคือประโยชน์ของการชาระเงินทางอิเลก็ ทรอนิกสท์ ่ีมตี อ่ ประชาชน ก) ไม่ตอ้ งเสยี เวลาและค่าใชจ้ ่ายในการเดินทางไปจา่ ยเงิน ข) ปลอดภยั ไมต่ อ้ งพกเงินสดจานวนมากตดิ ตวั ค) ถูกทุกข้อ 3. ข้อใดต่อไปนี้ คอื บัตรที่สามารถฝาก/ถอน/โอน/ชาระเงิน/สอบถามยอดที่เครอื่ งเอทีเอม็ ก) บตั รเอทเี อม็ ข) บัตรเครดติ ค) ถกู ทุกขอ้ 4. ขอ้ ใดตอ่ ไปนี้ คือบัตรทสี่ ามารถใช้ทาธุรกรรมทางการเงิน เช่น ฝาก/ถอน/โอน/ชาระเงิน/สอบถาม ยอดที่เคร่ืองเอทีเอ็ม และใช้ซ้ือสินค้าท่ีร้านค้าหรือจุดขายที่รับบัตร โดยจะตัดเงินออกจากบัญชีเงิน ฝากทันที ก) บตั รเดบติ ข) บตั รเครดติ ค) ถกู ทกุ ขอ้ สมดุ บันทึกกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดวชิ าการเงินเพ่อื ชวี ิต 1 l หนว่ ยการเรยี นร้ทู ่ี 1วา่ ด้วยเรื่องของเงนิ

18 5. ข้อใดต่อไปนี้กล่าวถูกตอ้ ง ก) การใช้จา่ ยผ่านบตั รเดบิตเปน็ การใชเ้ งินของเราท่มี ีอย่ใู นบัญชี จงึ ไม่สร้างภาระหน้ี ข) บตั รเดบิตและบตั รเครดติ ทาไดต้ อ่ เม่ือมีบัญชเี งินฝากกบั ธนาคารผู้ออกบัตรเทา่ นั้น ค) ถกู ทุกข้อ กจิ กรรมท้ายเรอ่ื งท่ี 5 ผูใ้ หบ้ ริการทางการเงนิ ในประเทศไทย กจิ กรรมที่ 5.1 ให้ทาเครื่องหมาย หน้าชอ่ื ผู้ใหบ้ รกิ ารทางการเงนิ ท่ีอยู่ภายใต้การกากับดูแลของ ธนาคารแหง่ ประเทศไทย บรษิ ทั ประกันวินาศภัย ผู้ประกอบธุรกิจบัตรเครดติ บริษัทหลกั ทรัพย์ ธนาคารพาณชิ ย์ บริษทั บรหิ ารสนิ ทรัพย์ บรษิ ัทประกันชวี ติ ธนาคารพาณชิ ย์เพอ่ื ราย ท่ปี รกึ ษาทางการเงิน ผปู้ ระกอบธุรกจิ สนิ เชื่อเพื่อการ ย่อย ประกอบอาชีพภายใต้การกากับ สถาบนั การเงินเฉพาะกจิ บรษิ ทั หลกั ทรพั ย์จัดการ ผู้ใหบ้ ริการการชาระเงนิ กองทนุ ทางอิเลก็ ทรอนกิ ส์ สาขาของธนาคารพาณชิ ย์ คนกลางประกันภัย ต่างประเทศ สมดุ บนั ทกึ กิจกรรมการเรยี นรู้ ชุดวชิ าการเงินเพื่อชีวติ 1 l หน่วยการเรยี นรทู้ ่ี 1วา่ ด้วยเรอ่ื งของเงิน

19 กิจกรรมที่ 5.2 ให้ทาเครื่องหมาย  หน้าข้อ หากเห็นว่าถูกต้อง และทาเครื่องหมาย X หน้าข้อ หากเห็นวา่ ไม่ถูกต้อง ............... 1. ธนาคารพาณิชย์ทาหนา้ ท่ีให้บริการรบั ฝากเงนิ และให้กู้ยมื ............... 2. ธนาคารแห่งประเทศไทยมีหน้าท่ีดูแลอัตราเงินเฟ้อ อัตราดอกเบ้ีย อัตรา แลกเปลี่ยน และกากบั ดแู ลสถาบนั การเงนิ ............... 3. ผปู้ ระกอบธรุ กิจธนาคารพาณชิ ยต์ อ้ งได้รับอนญุ าตใหป้ ระกอบธุรกิจ ............... 4. สถาบันการเงินเฉพาะกิจ หมายถึง สถาบันการเงินของรัฐที่มีกฎหมาย เฉพาะจัดตง้ั ขนึ้ ............... 5. ธนาคารพาณิชยเ์ พอ่ื รายย่อยใหบ้ ริการด้านเงินตราตา่ งประเทศดว้ ย ............... 6. ธนาคารออมสินเปน็ สถาบนั การเงินเฉพาะกจิ ท่รี บั ฝากเงนิ และใหส้ ินเชือ่ ............... 7. ธนาคารพาณิชย์เพ่ือรายย่อยประกอบธุรกิจเช่นเดียวกับธนาคารพาณิชย์ แตไ่ มไ่ ด้รับอนญุ าตให้ประกอบธรุ กจิ ที่มีความซบั ซ้อนและมคี วามเส่ียงสูง ............... 8. บรษิ ทั เครดิตฟองซิเอร์สามารถใหก้ ูย้ มื เงินโดยวิธีรับจานองอสงั หาริมทรัพย์ ............... 9. ธนาคารพาณิชย์เพื่อรายย่อยมีวัตถุประสงค์หลักเพื่อให้บริการแก่ ประชาชนรายย่อย ............... 10. ธนาคารแหง่ ประเทศไทยให้บริการกยู้ มื เงนิ แกป่ ระชาชนท่ัวไป สมดุ บันทึกกิจกรรมการเรียนรู้ ชดุ วชิ าการเงนิ เพ่อื ชวี ิต 1 l หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 1ว่าด้วยเรอ่ื งของเงิน

20 หนว่ ยการเรียนรทู้ ี่ 2 การวางแผนการเงนิ กจิ กรรมทา้ ยเร่ืองท่ี 1 การวางแผนการเงิน กจิ กรรมท่ี 1.1 ตอบคาถามตอ่ ไปนี้ 1. ใช้ตวั เลือกดงั ต่อไปนี้ เตมิ คาตอบท่ีถูกตอ้ งลงในชอ่ งว่าง ก. วยั เด็ก ข. วัยทางาน ค. วัยสร้างครอบครัว ง. วัยชรา 1) .................................................. เป็นวัยที่ยังไม่มีรายได้ และเหมาะแก่การบ่มเพาะนิสัย การใชจ้ า่ ยอย่างสมเหตุสมผล ให้รูจ้ ักคา่ ของเงิน เก็บออม วางแผนใชจ้ ่ายเงิน 2) ................................................ เป็นวัยท่ีเริ่มมีรายได้เป็นของตนเอง มีอิสระในการใช้จ่าย ควร วางแผนการใช้จ่ายให้ดี ควรวางแผนการใช้จ่ายไม่ให้เกินรายได้ที่มีอยู่ ระมัดระวังการก่อหนี้ และควรเรม่ิ วางแผนการออมโดยกาหนดเป้าหมายการออมใหช้ ัดเจน 3) ................................................ เป็นวัยที่รายได้เพิ่มขึ้นขณะเดียวกันรายจ่ายก็เพิ่มข้ึนเช่นกัน ต้องรับผิดชอบสมาชิกในครอบครัว และอาจมีภาระหน้ีที่ต้องจ่าย ต้องวางแผนการเงินอย่าง รัดกุม ใช้จ่ายไม่ให้เกินงบ และควรวางแผนการเงินเพ่ือการศึกษาบุตร รวมทั้งลงมือทาตาม แผนการเงินเพอ่ื ใชจ้ า่ ยในวยั ชราอยา่ งจริงจัง สมดุ บนั ทกึ กิจกรรมการเรยี นรู้ ชุดวิชาการเงินเพื่อชีวิต 1 l หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 2 การวางแผนการเงนิ

21 4) ................................................. เป็นวัยที่รายได้ลดลงหรือไม่มีรายได้เลย แต่รายจ่าย ในชีวิตประจาวันยังมีอยู่ และอาจมีค่ารักษาพยาบาลเพิ่ม ควรวางแผนใช้จ่ายให้ไม่เกินเงินที่มี อยู่ แตท่ างทด่ี ีควรออมเงินเพอื่ ใช้ในยามชราตั้งแต่ยังหนุ่มสาว 2. ใช้ขอ้ มลู ตอ่ ไปนี้ เรียงลาดบั การวางแผนการเงนิ ลงในชอ่ งว่าง ก. ตัง้ เป้าหมายการเงนิ ข. ปฏบิ ัติตามแผนอย่างเครง่ ครดั ค. ประเมินฐานะการเงนิ ของตนเอง ง. จดั ทาแผนการเงนิ จ. ตรวจสอบและปรับแผน ขน้ั ตอนท่ี 1: ขั้นตอนที่ 2: ขั้นตอนที่ 3: ขน้ั ตอนที่ 4: ขั้นตอนที่ 5: สมดุ บนั ทกึ กจิ กรรมการเรยี นรู้ ชุดวชิ าการเงนิ เพ่อื ชีวิต 1 l หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 2 การวางแผนการเงิน

22 กจิ กรรมท้ายเรอ่ื งท่ี 2 การประเมนิ ฐานะการเงนิ ของตนเอง กิจกรรมที่ 2.1 ตอบคาถามตอ่ ไปน้ี เราสามารถประเมนิ ฐานะการเงนิ ของตนเองในด้านใดได้บ้าง ใหอ้ ธบิ าย สมดุ บนั ทึกกิจกรรมการเรยี นรู้ ชดุ วิชาการเงินเพื่อชีวิต 1 l หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 2 การวางแผนการเงนิ

23 กิจกรรมท่ี 2.2 ใหค้ านวณความมง่ั คงั่ สุทธิของตนเองโดยใชต้ ารางต่อไปนี้ 1. คานวณมูลคา่ สนิ ทรพั ย์ทงั้ หมดของตนเอง โดยแยกประเภทของสินทรัพย์ตามตาราง สนิ ทรพั ย์ ........................................................ ........................................ ........................................................ ........................................ ........................................................ ........................................ ........................................................ ........................................ ........................................................ ........................................ ........................................................ ........................................ ........................................................ ........................................ ........................................................ ........................................ ........................................................ ........................................ ........................................................ ........................................ ........................................................ ........................................ ........................................................ ........................................ ........................................................ ........................................ ...................................................... ........................................ รวมมลู คา่ สนิ ทรพั ย์ท้ังหมด ........................................ สมุดบนั ทึกกจิ กรรมการเรยี นรู้ ชุดวิชาการเงนิ เพอ่ื ชวี ติ 1 l หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 2 การวางแผนการเงนิ

24 2. คานวณมูลคา่ หนี้สินทงั้ หมดของตนเอง โดยแยกประเภทของหน้ตี ามตาราง หนี้ ........................................................ ........................................ ........................................................ ........................................ ........................................................ ........................................ ........................................................ ........................................ ........................................................ ........................................ ........................................................ ........................................ ........................................................ ........................................ ........................................................ ........................................ ........................................................ ........................................ ........................................................ ........................................ รวมมูลคา่ หนี้ทง้ั หมด ........................................ สมุดบนั ทึกกจิ กรรมการเรยี นรู้ ชดุ วิชาการเงนิ เพือ่ ชวี ติ 1 l หนว่ ยการเรยี นร้ทู ่ี 2 การวางแผนการเงนิ

25 3. คานวณความม่งั ค่ังสทุ ธขิ องตนเอง …………………………… - ……………………. = ……………………….. กิจกรรมท่ี 2.3 ใหป้ ระเมนิ ฐานะการเงินของตนเองในแต่ละดา้ นดังน้ี 1. ประเมินด้านหน้ี พรอ้ มอธิบายความหมายอัตราส่วนภาระหนี้ตอ่ รายไดข้ องตนเอง ………………………….. = ……………………….. ÷ ……………………….... ความหมาย สมุดบนั ทึกกิจกรรมการเรยี นรู้ ชดุ วชิ าการเงินเพอ่ื ชวี ิต 1 l หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 2 การวางแผนการเงิน

26 2. ประเมินด้านการออม 1) ให้คานวณอตั ราส่วนเงินออมตอ่ รายได้ พรอ้ มอธิบายความหมายอตั ราส่วนเงินออมตอ่ รายได้ ของตนเอง ………………………….. = ……………………….. ÷ ……………………….... ความหมาย 2) ให้คานวณจานวนเงินออมเผื่อฉุกเฉนิ ทคี่ วรมีของตนเอง สมดุ บนั ทกึ กจิ กรรมการเรยี นรู้ ชุดวชิ าการเงนิ เพือ่ ชีวติ 1 l หน่วยการเรยี นร้ทู ่ี 2 การวางแผนการเงนิ

27 สมดุ บนั ทกึ กิจกรรมการเรยี นรู้ ชดุ วชิ าการเงนิ เพอื่ ชีวติ 1 l หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 2 การวางแผนการเงนิ

28 กิจกรรมทา้ ยเร่ืองที่ 3 การบนั ทึกรายรบั -รายจ่าย กจิ กรรมท่ี 3.1 ตอบคาถามตอ่ ไปนี้ 1. ใหเ้ ติมคาลงในช่องว่าง 1) หมายถึง รายจ่ายท่จี ะต้องจา่ ย ไม่สามารถตัดออกได้ เพราะเป็น ค่าใช้จ่ายท่ีสาคัญสาหรับชีวิต เช่น ค่าอาหาร ค่าผ่อนหรือเช่าท่ีอยู่อาศัย ค่าใช้จ่ายในการ เดนิ ทางไปทางาน คา่ รกั ษาพยาบาล คา่ เทอม 2) หมายถึง รายจ่ายที่ไม่มีบทบาทสาคัญต่อชีวิต จะจ่ายหรือไม่ จ่ายก็ยังสามารถมีชีวิตอยู่ได้ เป็นแค่เพียงความต้องการ เช่น ค่าอุปกรณ์แต่งรถ ค่าหวย ค่าเสอ้ื ผ้าทซ่ี ือ้ มาเพียงเพราะวา่ เหน็ ว่าสวยดีแต่ไมไ่ ด้ใช้ ค่าเหล้า คา่ บหุ รี่ 2. ให้เรียงลาดบั ขัน้ ตอนของการจัดทาบนั ทกึ รายรับ-รายจ่ายลงในช่องว่าง ก. รวมยอดเงินเพอ่ื วเิ คราะห์ ข. จดรายรับและรายจา่ ยทุกครั้ง ค. กาหนดระยะเวลาท่ีจะบนั ทึก ง. เลือกสมุดท่จี ะใช้เปน็ สมุดบันทกึ รายรับ-รายจ่าย ขนั้ ตอนท่ี 1: ขั้นตอนท่ี 2: ขนั้ ตอนท่ี 3: ขั้นตอนท่ี 4: สมดุ บนั ทกึ กิจกรรมการเรยี นรู้ ชดุ วชิ าการเงินเพ่ือชวี ติ 1 l หน่วยการเรยี นรู้ที่ 2 การวางแผนการเงิน

29 3. ทาเครื่องหมาย  หน้าข้อท่ีเป็นส่วนประกอบที่สาคัญของบันทึกรายรับ-รายจ่าย และทา เคร่อื งหมาย  หนา้ ขอ้ ที่ไม่ใช่สว่ นประกอบท่ีสาคญั ของบนั ทึกรายรับ-รายจ่าย 1) การบนั ทึกรายรับ-รายจา่ ย 2) การคานวณอตั ราส่วนหนีส้ ินตอ่ รายได้ 3) การวิเคราะห์รายรับ-รายจ่าย 4) การประเมินฐานะการเงนิ 5) การสรปุ รายรบั -รายจา่ ย 4. การจดั ทาบันทึกรายรบั -รายจา่ ยมปี ระโยชน์อยา่ งไร สมุดบนั ทึกกจิ กรรมการเรยี นรู้ ชดุ วชิ าการเงินเพื่อชวี ติ 1 l หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 2 การวางแผนการเงิน

30 5. จากหลกั การจดั ลาดบั ความสาคัญของรายจา่ ย ควรทาอย่างไรกับรายจ่ายต่อไปนี้ 1) รายจา่ ยจาเป็นและไมส่ ามารถรอได้ 2) รายจา่ ยจาเป็นแตส่ ามารถรอได้ 3) รายจ่ายไม่จาเป็น กิจกรรมท่ี 3.2 ใหจ้ ัดทาบนั ทึกรายรบั -รายจ่ายตามขัน้ ตอนการจดั ทาบันทกึ รายรบั -จา่ ยเปน็ ระยะเวลา 1 เดอื น แลว้ วเิ คราะหด์ งั นี้ สรุปรายรบั -รายจา่ ย สรุปรายรบั -รายจา่ ยเดอื น................................ ยอดรวมรายรบั บาท หกั ยอดรวมเงนิ ออม บาท หกั ยอดรวมรายจ่ายจาเป็น บาท หกั ยอดรวมรายจ่ายไมจ่ าเปน็ บาท  คงเหลือ  ใชเ้ กิน บาท สมุดบนั ทกึ กิจกรรมการเรยี นรู้ ชดุ วชิ าการเงินเพื่อชวี ิต 1 l หนว่ ยการเรยี นร้ทู ี่ 2 การวางแผนการเงนิ

31  คงเหลือ......................................บาท  ใชเ้ กนิ จานวน.............................บาท ................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. สมุดบนั ทกึ กิจกรรมการเรยี นรู้ ชุดวิชาการเงนิ เพ่ือชวี ิต 1 l หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 2 การวางแผนการเงนิ

32 กจิ กรรมท้ายเรื่องที่ 4 การตั้งเปา้ หมายและจดั ทาแผนการเงิน กจิ กรรมท่ี 4.1 ตอบคาถามต่อไปน้ี 1. ประโยชน์ของการมีเป้าหมายการเงินมอี ะไรบา้ ง 2. ใหย้ กตวั อยา่ งเปา้ หมายการเงนิ ทค่ี วรมใี นแตล่ ะด้านต่อไปนี้ ดา้ นรายรับ สมดุ บนั ทึกกิจกรรมการเรยี นรู้ ชุดวชิ าการเงนิ เพื่อชีวิต 1 l หน่วยการเรยี นร้ทู ่ี 2 การวางแผนการเงนิ

33 ด้านการออม ดา้ นรายจา่ ย ดา้ นหนี้ สมดุ บนั ทึกกิจกรรมการเรยี นรู้ ชดุ วิชาการเงนิ เพื่อชวี ติ 1 l หนว่ ยการเรยี นร้ทู ่ี 2 การวางแผนการเงิน

34 3. เป้าหมายการเงนิ ต่อไปน้ี เปน็ เปา้ หมายการเงินท่ดี ีหรอื ไม่ โดยให้ทาเครื่องหมาย  ในตาราง เป้าหมายการเงนิ ดีหรอื ไม.่ ..? 1. เด็กหญิงอ้อมจะออมเงินเพื่อซื้อบ้านราคา 10 บาทใน ปหี น้า โดยท่ไี มม่ เี งินเก็บเลยสักบาท 2. นายมานะจะออมเงินวันละ 20 บาททุกวันเป็น ระยะเวลา 15 ปี เพ่ือให้ได้เงินออมจานวน 108,000 บาท 3. นางมาลาจะออมเงินเพื่อจ่ายหน้ี 4. นางมานีจะออมเงินเดือนละ 1,000 บาทเป็นเวลา 15 เดือนเพ่อื ซอื้ เครอื่ งปรบั อากาศราคา 15,000 บาท สมุดบนั ทึกกิจกรรมการเรยี นรู้ ชดุ วิชาการเงินเพ่อื ชวี ติ 1 l หน่วยการเรยี นรทู้ ่ี 2 การวางแผนการเงนิ

35 กิจกรรมท่ี 4.2 ให้วางแผนการเงินเพอื่ ใช้จา่ ยในยามชราของตนเอง แผนการออมเพ่อื ใชจ้ ่ายในยามชราของ................................ จัดทา ณ วนั ท่ี................................. เป้าหมายการเงิน: ปี อายุในปัจจบุ นั ปี อายุที่คาดว่าจะไม่มรี ายได้แล้ว: ปี อายทุ ่ีคาดว่าจะมีชวี ิตถึง: จานวนเงินทีค่ าดว่าจะใช้ บาทตอ่ เดอื น หลังจากท่ไี มม่ ีรายไดแ้ ล้ว: คานวณจานวนเงนิ ทตี่ อ้ งใชห้ ลงั จากที่ไมม่ รี ายได:้ ……………………………………………………………………………………………………………………………….… ……………………………………………………………………………………………………………………………….… ……………………………………………………………………………………………………………………………….… ……………………………………………………………………………………………………………………………….… ……………………………………………………………………………………………………………………………….… สมุดบนั ทึกกจิ กรรมการเรยี นรู้ ชุดวชิ าการเงนิ เพือ่ ชีวิต 1 l หน่วยการเรยี นรทู้ ่ี 2 การวางแผนการเงิน

36 คานวณจานวนเงินทต่ี ้องออมต่อเดือน: ……………………………………………………………………………………………………………………………….… ……………………………………………………………………………………………………………………………….… ……………………………………………………………………………………………………………………………….… ……………………………………………………………………………………………………………………………….… ……………………………………………………………………………………………………………………………….… กจิ กรรมท้ายเร่อื งท่ี 5 การออม กิจกรรมท่ี 5.1 ตอบคาถามต่อไปน้ี 1. ให้บอกความหมายของการออม สมดุ บนั ทกึ กิจกรรมการเรยี นรู้ ชุดวชิ าการเงนิ เพื่อชวี ิต 1 l หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 2 การวางแผนการเงิน

37 2. ประโยชนข์ องการออมมอี ะไรบ้าง ใหอ้ ธิบาย 3. ใหต้ ัง้ เป้าหมายการออมทีด่ ขี องตนเองลงในตาราง บาท เป้าหมายการเงนิ : เดือนข้างหนา้ จานวนเงนิ ทต่ี ้องการ: ระยะเวลา: สมดุ บนั ทกึ กจิ กรรมการเรยี นรู้ ชุดวิชาการเงินเพือ่ ชีวติ 1 l หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 2 การวางแผนการเงิน

38 4. หลักการออมให้สาเร็จมีอะไรบา้ ง ให้อธบิ าย 5. กองทุนการออมแห่งชาติ (กอช.) คอื อะไร และมหี ลักการอย่างไร สมุดบนั ทึกกิจกรรมการเรยี นรู้ ชุดวชิ าการเงนิ เพื่อชวี ิต 1 l หนว่ ยการเรยี นร้ทู ่ี 2 การวางแผนการเงนิ

40 หน่วยการเรยี นรู้ที่ 3 สินเชอื่ กจิ กรรมท้ายเรอ่ื งท่ี 1 ประเมินความเหมาะสมกอ่ นการตัดสินใจกอ่ หนี้ กจิ กรรมท่ี 1.1 เลือกคาตอบท่เี หน็ วา่ ถูกตอ้ ง 1. หนใ้ี ดตอ่ ไปน้เี ป็นหนด้ี ี ก) ขอกเู้ งนิ เพื่อมาเปดิ อ่รู บั ซ่อมรถยนต์ ข) ขอกู้เงนิ เพื่อมาซอื้ โทรศัพท์มอื ถือรุน่ ใหมล่ ่าสดุ 2. หนใี้ ดตอ่ ไปนเ้ี ปน็ หน้ีพงึ ระวงั ก) สมชายขอกูเ้ งินเพอ่ื ไปเทยี่ วเมอื งนอก ข) มาลีต้องการตอ่ เตมิ บ้าน จึงไปขอกู้เงินจากธนาคาร 3. ภาระผ่อนหน้ตี ่อเดือนไมค่ วรเกนิ เทา่ ใด ก) 1 ใน 3 (33%) ของรายไดต้ อ่ เดือน ข) 60% ของรายไดต้ อ่ เดอื น สมดุ บนั ทกึ กิจกรรมการเรียนรู้ ชุดวชิ าการเงินเพอื่ ชวี ติ 1 l หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 3 สนิ เชอื่

41 กิจกรรมท่ี 1.2 อ่านโจทย์ด้านล่างน้ี แล้วทาเครื่องหมาย  ลงในช่องที่เห็นว่าเป็นคาตอบท่ี มเี หตผุ ลสมควรที่จะกอ่ หนี้ หรอื ควรรอเกบ็ เงินเพ่อื ทาในสง่ิ ท่ีตอ้ งการ โจทย์ มีเหตุผลสมควรท่ี ควรรอเก็บเงนิ จะกอ่ หนี้ 1. สมปองและภรรยาทางานบริษัทอยู่ในตัวเมือง แต่บ้าน อยู่ย่านชานเมือง ในแต่ละวันต้องน่ังรถประจาทาง หลายต่อ ปัจจุบันภรรยากาลังต้ังท้อง จึงเร่ิม ไม่สะดวกในการเดินทางระยะไกล สมปองจึงอยากจะ ซื้อรถยนตม์ ือสองไว้ขับรับส่งภรรยาไปทางาน และเผื่อ ไวฉ้ กุ เฉินต้องพาภรรยาไปโรงพยาบาล 2. น้าเพ็ชรอยากทาศัลยกรรมปรับรูปหน้าของตนเอง ซึ่ง ต้องใช้เงนิ ประมาณ 40,000 บาท จึงกาลังดูว่าจะกู้เงิน มาทาศัลยกรรมหรือไม่ 3. สายใจเปดิ ร้านเสรมิ สวย ลูกค้าเร่ิมแน่นร้านจึงอยากจะ ขยับขยายร้านเพื่อรับลูกค้าได้มากขึ้น ซ่ึงต้องซื้อ อุ ป ก ร ณ์ เ ส ริ ม ส ว ย เ พิ่ ม แ ล ะ จ้ า ง ค น ง า น อี ก 1 คน สมุดบันทกึ กิจกรรมการเรียนรู้ ชดุ วิชาการเงนิ เพอื่ ชวี ิต 1 l หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 3 สนิ เชอ่ื

42 กจิ กรรมทา้ ยเรอ่ื งท่ี 3 วิธีการปอ้ งกันปัญหาหนี้ ทาเคร่ืองหมาย  หน้าข้อที่เห็นว่าเป็นพฤติกรรมท่ีดี และทาเครื่องหมาย X หน้าข้อท่ีเห็นว่าเป็น พฤติกรรมทคี่ วรปรบั ปรงุ ............. ชาระเงนิ เต็มจานวนในเวลาท่กี าหนด ............. กู้เงนิ มาซ่อมแซมบ้าน แลว้ แบ่งบางส่วนซอ้ื โทรศพั ท์มอื ถือรุน่ ใหม่ ............. แจง้ ใหเ้ จา้ หนที้ ราบเมอื่ มีการเปลีย่ นแปลงทอ่ี ยู่ ............. ชาระหนเ้ี มื่อถูกทวงเทา่ น้นั ............. เมอื่ มีหน้สี นิ หลายก้อนให้หยดุ ชาระหนีบ้ างกอ้ นได้ สมดุ บันทึกกิจกรรมการเรยี นรู้ ชุดวิชาการเงินเพ่ือชวี ติ 1 l หน่วยการเรยี นรูท้ ี่ 3 สนิ เช่อื

43 กิจกรรมทา้ ยเร่ืองท่ี 4 วธิ กี ารแกป้ ัญหาหน้ดี ้วยตนเอง ไพรวัลย์ทางานรับเหมาก่อสร้าง มีรายได้เฉล่ียเดือนละ 10,000 บาท ปัจจุบันมีหน้ีบัตรผ่อนสินค้าอยู่ 40,000 บาท ซ่ึงไพรวัลย์อยากจะปลดหนี้ให้หมดโดยเร็ว จึงเลือกวิธีลดรายจ่าย แต่ยังไม่รู้ว่าจะลด ค่าใช้จา่ ยอะไรได้บา้ ง ทาเครือ่ งหมาย  ในช่องท่เี หน็ ว่าเปน็ คา่ ใช้จา่ ยที่ควรลด หรอื ควรงด คา่ ใช้จ่าย ควรลด ควรงด 1. ค่าเหลา้ สังสรรคท์ ุกวันศุกร์ 2. ค่าน้า คา่ ไฟ 3. คา่ โทรศัพท์มือถือ 4. ค่าอาหาร 5. คา่ หวย 6. คา่ บุหร่ี สมดุ บนั ทึกกจิ กรรมการเรียนรู้ ชุดวชิ าการเงนิ เพือ่ ชีวติ 1 l หนว่ ยการเรียนร้ทู ี่ 3 สินเชอ่ื

44 หน่วยการเรียนร้ทู ี่ 4 สทิ ธแิ ละหน้าทีข่ องผู้ใชบ้ ริการทางการเงิน กจิ กรรมท้ายเร่อื งท่ี 1 สทิ ธิของผใู้ ชบ้ ริการทางการเงนิ กจิ กรรมท่ี 1.1 ตอบคาถามต่อไปนี้ สิทธิของผูใ้ ชบ้ รกิ ารทางการเงินมีอะไรบ้าง สมุดบนั ทกึ กจิ กรรมการเรยี นรู้ ชดุ วิชาการเงนิ เพอื่ ชวี ติ 1 l หน่วยการเรยี นรทู้ ่ี 4 สิทธแิ ละหนา้ ทข่ี องผ้ใู ช้บริการทางการเงนิ

45 กจิ กรรมท่ี 1.2 ใหศ้ ึกษากรณีตัวอยา่ งทีก่ าหนด แล้วตอบคาถามตอ่ ไปนี้ กรณเี งนิ ฝากหรอื ประกัน สมดุ บนั ทึกกจิ กรรมการเรยี นรู้ ชดุ วิชาการเงินเพื่อชีวติ 1 l หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 4 สทิ ธแิ ละหนา้ ท่ีของผู้ใชบ้ ริการทางการเงนิ