ครัง้ นนั้ อ. สมณธรรม แม้ (อนั ภิกษุนนั้ ) กระท�ำแล้ว อถ นํ เอตฺตกสสฺ กมมฺ สฺส กตตฺตา วีสตวิ สสฺ - สนิ ้ พนั แหง่ ปี ๒๐ ท. ไมไ่ ด้อาจแล้ว เพ่ืออนั รักษา ซง่ึ ภิกษุนนั้ สหสฺสานิ กโตปิ สมณธมโฺ ม รกฺขิตํุ นาสกฺขิ. เพราะความที่ แหง่ กรรม มีประมาณเทา่ นี ้เป็นกรรม (อนั ภิกษุนนั้ ) อายหุ ปริโยสาเน ปน อวีจิมหฺ ิ นิพฺพตฺตติ ฺวา เอกํ กระท�ำแล้ว ฯ ก็ (อ. ภิกษุผ้เู ป็นเจ้าถิ่นนนั้ ) บงั เกิดแล้ว ในนรก พทุ ฺธนฺตรํ มหาทกุ ฺขํ อนภุ วติ ฺวา อิมสมฺ ึ พทุ ฺธปุ ปฺ าเท ช่ือวา่ อเวจี ในกาลเป็นท่ีสดุ ลงรอบแหง่ อายุ เสวยแล้ว ซงึ่ ทกุ ข์ใหญ่ ราชคหนคเร เอกสฺมึ พหอุ นฺนปาเน กลุ ฆเร นิพฺพตฺติ. สนิ ้ พทุ ธนั ดร หนงึ่ บงั เกิดแล้ว ในเรือนแหง่ ตระกลู อนั มีข้าวและ น�ำ้ อนั บคุ คลพงึ ดื่มมาก แหง่ หนงึ่ ในเมืองชื่อวา่ ราชคฤห์ ในกาลเป็นที่เสดจ็ อบุ ตั แิ หง่ พระพทุ ธเจ้า นี ้ฯ อ. เดก็ นนั้ ยอ่ มไมป่ รารถนา เพื่ออนั นอน บนที่เป็นท่ีนอนนนั่ สขมนขาายคหททติฺโลคตตํุ“โลฺ สพนิ..ิ กากภลวาปตติจเทตฺลารสํปตยาิ,ิ ภอุภคชมูชฺามวติยินตนํํุนฺถกอสฺโําจติยลฉฺ ตโตต,ิ น,ิ ิวออกปาตตโเฏฺตรสตฺ ฺต€โตโนานีตํุ ยิ สสรรีรเนีนรนววํ ลวลอโปสิจฺชชฺ ยฺฉสเเมมเตสึ นวว.ิ,ุ เทียว ยอ่ มไมป่ รารถนา เพ่ืออนั บริโภค ซงึ่ ภตั ร, ยอ่ มเคีย้ วกิน ซงึ่ คถู แหง่ สรีระ ของตนนนั่ เทยี ว จำ� เดมิ แตก่ าลเป็นทไี่ ป ด้วยเท้า ฯ (อ. มารดาและบดิ า ท.) เลยี ้ งแล้ว ซงึ่ เดก็ นนั้ (ด้วยความสำ� คญั ) วา่ (อ. เดก็ ) ไมร่ ู้อยู่ ยอ่ มกระท�ำได้ เพราะความ ที่แหง่ ตนเป็นคนเขลา ดงั นี ้ ฯ (อ. เดก็ นนั้ ) ยอ่ มไมป่ รารถนา เพื่ออนั นงุ่ ซง่ึ ผ้า แม้ในกาลแหง่ ตนเป็นผ้ถู ือเอาซงึ่ ความ เป็นแหง่ คนใหญ่, เป็นคนเปลอื ย (เป็น) ยอ่ มเที่ยวไป, ยอ่ มนอน บนแผน่ ดนิ , ยอ่ มเคีย้ วกิน ซงึ่ คถู แหง่ สรีระ ของตนนนั่ เทียว ฯ ครัง้ นนั้ อ. มารดาและบดิ า ท. ของเดก็ นนั้ (ปรึกษากนั แล้ว) อ“อาิมชํีวอทกถาาสนรสฺ กํ ํมปเอาพตสฺพาปาอิเตชนโถรจุ าฺฉตว“ินิโอกาทตยํสิํ .ุ เกตลุสฆํ รสสสฺ นฺตกิอํนจุเนฉฺ ตวโิฺวกา; วา่ อ. เดก็ นี ้เป็นผ้สู มควร แก่เรือนแหง่ ตระกลู (ยอ่ มเป็น) หามิได้; อ. เดก็ นนั่ เป็นผ้สู มควร แก่อาชีวก ท. (ยอ่ มเป็น) ดงั นี ้ น�ำไปแล้ว สสู่ �ำนกั ของอาชีวก ท. เหลา่ นนั้ ได้ให้แล้ว (ด้วยค�ำ) วา่ อ. ทา่ น ท. ขอจงยงั เดก็ นี ้ให้บวชเถิด ดงั นี ้ฯ ครัง้ นนั้ อ. อาชีวก ท. เหลา่ นนั้ ยงั เดก็ นนั้ ให้บวชแล้ว ฯ เนคปกลิมทเสปนราอปฺฺเตนถมลติ าุ ฺวนทเาณฺจํตสึเปฺวตอ.ุากาฺกอปวเมถตาพสึเสฺพฏเ.ุํ นาอ€เเปุชปตสรสติ,ํุ ฺสฺวนาิสปมีททพาิตฺวตฺพนิฺวาาาฺนปเํชิอตตตํสาโฺวรกลาฏูฏสฺา€วฺ ขินจาณํตนฺอเฑปปาุ นนยริ ก็แล (อ. อาชีวก ท.) ครัน้ ให้บวชแล้ว ตงั้ ไว้แล้ว ในหลมุ มีคอเป็นประมาณ ให้แล้ว ซง่ึ ไม้เรียบ ท. ในเบือ้ งบน แหง่ จะงอยแหง่ บา่ ท. ๒ นง่ั แล้ว ในเบือ้ งบน แหง่ ไม้เรียบ ท. เหลา่ นนั้ ถอนแล้ว ซง่ึ ผม ท. ด้วยชิน้ แหง่ เมลด็ แหง่ ตาล ฯ ครงั้ นนั้ อ. มารดาและบดิ า ท. ของเดก็ นนั้ เชอื ้ เชญิ แล้ว ซง่ึ อาชวี ก ท. เหลา่ นนั้ เพ่ือภตั รบริโภคอนั จะมีในวนั พรุ่ง หลกี ไปแล้ว ฯ ในวนั รุ่งขนึ ้ อ. อาชีวก ท. กลา่ วแล้ว กะอาชีวกนนั้ วา่ ตนํ อวิจทปฺฉสึนุ ิ..ุทโิวสเส“คจอฺฉาชถีวกตามุ เฺ ห“เ,อหอิ หคํ าอมิเํ ธวปวภสิ สวิ สิสฺ สฺามามาีตติิ อ. ทา่ น จงมา อ. เรา ท. จกั เข้าไป สบู่ ้าน ดงั นี ้ ฯ อ. อาชีวกนนั้ (กลา่ วแล้ว) วา่ อ. ทา่ น ท. จงไปเถิด, อ. เรา จกั มี ในท่ีนีน้ น่ั เทียว ดงั นี ้ไมป่ รารถนาแล้ว ฯ ครงั้ นนั้ (อ. อาชวี ก ท. เหลา่ นนั้ ) ได้ ละ ซง่ึ อาชวี กนนั้ ผ้กู ลา่ วแลว้ ปคทอคถฺวูหาํมิณขรอํสําึสถ.ุ ท.ุ ตวโวิน.ิ สรํอปิตาิปฺวชานุ ีวเปกตโอปาฺสรนํุ ุยํ ฺหตควสตอตฺสภโฺุวภาาวหอํ ิ นอหนฺโตติจฺเตคถฺฉฺวาหมามิ าอโนตาวํ โจลฺจปอโกอกาฏหุหาิายรายการํํ บอ่ ย ๆ ไมป่ รารถนาอยู่ ไปแล้ว ฯ อ. อาชีวก แม้นนั้ รู้แล้ว ซง่ึ ความที่ แหง่ อาชีวก ท. เหลา่ นนั้ เป็นผ้ไู ปแล้ว เปิ ดแล้ว ซงึ่ ประตู แหง่ วจั จกฎุ ี ลงแล้ว ยอ่ มเคีย้ วกิน ซง่ึ คถู อนั กระท�ำซงึ่ ค�ำ ด้วยมือ ท. ทงั้ สอง ฯ อ. อาชีวก ท. สง่ ไปแล้ว ซงึ่ อาหาร จากภายในแหง่ บ้าน แก่อาชีวกนนั้ ฯ (อ. อาชีวกนนั้ ) ยอ่ มไมป่ รารถนา (ซงึ่ อาหาร) แม้นนั้ , แม้ “น เตมมอปฺ ิิมินนา ออติจฺโถฺฉ,ต,ิลทฺโธ เมปนุอาปหปฺ านุ โํรตว.ิ จุ ฺจมาโนปิ (อนั อาชีวก ท. เหลา่ นนั้ ) กลา่ วอยู่ บอ่ ย ๆ (กลา่ วแล้ว) วา่ อ. ความต้องการ ด้วยอาหารนี ้ (มีอย)ู่ แก่เรา หามิได้, อ. อาหาร อนั เรา ได้แล้ว ดงั นี ้ฯ 146 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org
ซหออวอลพ(เ(เซเยอเอเซใพหทปปนยซ่าึ่่ึึ่่งงงั....นอะาึงอ็็ทื่ึ่่งีอลยนนไกออรมมมกเออนคป่ี้มู่วารไผผาาาอ(อนิไีป(รัใานเ�ีำซานออ้้้ชชรปซดููไสรไนร..ชนร)ั่ปรดปก.ีียัา้นวว่ึงม,มร้้อีกทาวเ,แทรอชังกกู่แาอคร่กาอย.นมะนยสอีนราลแนขาถชวน่อพ้ทว�จบถำจีม้ช่้,ูันมา)ชวั้นทนีว้รมนอั้า�กัึำกีนดงว้งาีหวนก.า(นปงั่กนอจกกหแมัคกาอกลนันแน้ย�ากลเำรก)เีลน.นงัมกพแีทฯ่อะแกฯ้ห่่แาเเทังแไหัน้;ม้พนรีอื่ยอกมหสปวลในล.นา้อเใาถัน่ืวอนอา่้�เง้ำ้วปแกดว.นึ่ทง้ชวศาอัฟนอนท็ทลลนจรฯฯ่(ีี่วายววอาััน้อก่ี้ังกนูว.แ่าสับันก่าาซวช.แลเีนวล((ู่วซช(้อขขึ่เนงีวฯลออยืท้นแซควอัวจ่ันี่ึง้าแชาอกัน้.กว.้่อล่ีึ่ชงกวี.จยอเอนไ้๒งซน)ว้อทีมาวิปออนกวส.ตบึ่กงันทซาีจ)้ยเกาาุทฎยาคนนอแปส.ท่ึซงชาวชหินวี่วี่อนวลา็ัคู่๓บีึ่้งนวม.ีฯว่(าากอ)้มาชเปวอ�้ำกบาิ)กใครอยมีทวอรกสนา(ชนนดท)อนฯียกัึหอ่้กูี่ท.รหอ่เันทัังนอ๔ษก้.ซ้วอกใ.าะ่ีอแงานา.าแทกึ่นงขมีันทย)ชอคาหรอดกีค(ลิ้นอ.ววิ�ไรีเำชากนน่ยงังัเ้รูถกวดันตงอเหีหวออแลน่าาห้พิยทซลกลันาา่ๆงีาด้เลว้ร.่ึู่งเนนชรไพด่ยวาเขังแม)เหะ่าอดรหีซวแนีั่นอังื่นออ้้กอสน(่ืาอ้าะลแ่ึกงนวลกอมีอง;่อันมม้ัเนไาอาคล่่้้ทีวเกลขไัน้รนทาอเิ้ณไรันนูถว)ม้.รา่นานดเชกัาอ..้�อำาป่ไหปวสีะ้ี.�วำนใ้เวปอ็อก)าตแเนห่นงรนกห่าั่นหอชอผาลทลไาาไรลอทนาส้ีเ็ปวชนดกูโ้่ามร.าวท่าทช่ีโนคดู่บกี้ถววแแแแว)นวอนีแีย.ีนด้กจอนา้กกลลลลววัยทลันว้ับั่มนนนน้้้้ย่่ะฯาวาวาวว!-,,.ีีู่ ้ “กหํ ลทฺโธต.ิ “อิเธว ลทฺโธต.ิ เอวํ ทตุ เิ ย ตตเิ ย ้ จตตุ ฺเถ ทิวเสปิ เตหิ พหมุ ปฺ ิ วจุ ฺจมาโน “อหํ อิเธว ภวิสสฺ ามีติ คามํ คนฺตํุ น อิจฺฉต.ิ อาชีวกา “อยํ ทิวเส ทิวเส เนว คามํ ปวิสติ ํ,ุ น อมเฺ หหิ ปหิตํ อาหารํ อาหริตํุ อิจฺฉต,ิ `อิเธว เม ลทฺโธติ วทต;ิ กินฺนุ โข กโรต,ิ ปริคฺคณฺหิสสฺ าม นนฺติ คามํ ปวสิ นฺตา เอกํ เทฺว ชเน ตสสฺ ปิ ปริคฺคณฺหนตฺถํ โอหาย คมสึ .ุ เต ปจฺฉโต คจฺฉนฺตา วยิ หตุ ฺวา นิลียสึ .ุ โสปิ เตสํ คตภาวํ ตฺวา ปรุ ิมนเยเนว วจฺจกฏุ ึ โอรุยฺห คถู ํ ขาทติ. อิตเร ตสสฺ กิริยํ ทิสฺวา อาชีวกานํ อาโรจยสึ .ุ ตํ สตุ ฺวา อาชีวกา “อโห ภาริยํ กมมฺ ํ; สเจ สมณสสฺ โคตมสสฺ สาวกา ชาเนยฺยํ,ุ `อาชีวกา คถู ํ ขาทมานา วจิ รนฺตีติ อมหฺ ากํ อกิตฺตึ ปกาเสยฺยํ;ุ นายํ อมหฺ ากํ อนจุ ฺฉวโิ กติ ตํ อตฺตโน สนฺตกิ า นีหรึส.ุ โส เตหิ นีหริโต. ท(ซยใบดแมน้ึ่ห่ง่ีอวกนีอแเย่มงรเวยผขสะมออยลู่่)า่นทร..ือืนาีร�หำแกเะณปซินอผลิข่ึงดม่านา้อาชีงหหแงุจแีควเลิหหนซจปผกืนัง่นึ่งมง็า่นนนมปร่ึีงหหผันกะ้หาลเ้ิูมนรหกาังแยีะมหชนไหกทีนหกน่ีปยใ่งข�้ำ้อาลวนแมึนฯซ้เนังลลกฉหึ่งแนห้งวาพอาลันแน้ลุจ้ชาวลึ่งเจะน้ใปวาตฯน็ นซรมอ่อทะท่ึงีันอซลี่นเี่มึ่งยบทมัน้ขาอู่้าุใค้ฯาแ.นคงหเเเลอๆบขคพ่งทล.้หาืมีอยื่ี่้อ้เางปนแงหวปดห็บอ่ึงนการแน่งินนชทะลน่ึงนี่แโแ้ว�ำย้ลหอช้วตใ่งานนอังแม้ศ์แไทันผีอ(ัยซวกี่เเใ่น้ย่ึงแแปป่คหห่คู็็ลลนนูถญินู้้ถฯวว)--่ โปเอหิฏโตฺ€ก.ิปิมาหปสาิ ฏาชฺณ€นิปํสาสฺ สนาสิโณสฺ ายออจุ ตฺจมฺถาหริ.ากชรตนณสสสฺมฺฏฺึ€าอมเจุนหจฺ นารฺตกํ รณโปสตฏณฺฺถ€าฺฑโนติ.ํ โส ตตฺถ คนฺตฺวา รตฺตึ คถู ํ ขาทิตฺวา มหาชนสฺส สรีรวลฺชนตฺถาย อาคมนกาเล เอเกน หตฺเถน ปาสาณสสฺ เอกํ ปสฺสํ โอลพุ ฺภ เอกํ ปาทํ อกุ ฺขิปิ ตฺวา ชนฺนเุ ก €เปตฺวา อทุ ฺธวาตาภิมโุ ข มขุ ํ ววิ ริตฺวา ตฏิ ฺ€ต.ิ อ(ใอบถขซขออน้ึ่อางั.น.าน.ปเแมงอเทบเขเตาอออันรร่าือ่้าก่ทา.ายาเนงรช่าู่มบาีววนเหเนเป่กาผหพเยา็ปนนู้เย่อรช็ขจนันผาี้ยมน้ยาร้ผะูมบิไืญนแเ้เกูปมเีลแตหแห็ล่นมมล่ทลตย็น่าี้ผเ้ว่วาุกไแปวู้มรนข็ดลแนีดตึผน้้ลว้วดภัง้บู้เแยยวังคจักนซะล)เ่นอรรษีึ่ทงอ้้วัิมีนญ้้วอ้ฯาาันฯเเ่าาปมกทชซ็((ื่นอลอ.ีวอยอ่ึง(้คา.๒กอเ.่.อทวน.มเอพ้าาร(ัเนยเ้ามามยพรป่อชะ่เอ็หรเนปมีขวเผขามาป็้)้ก้าหนาูเะ,ช็เปนงนไปวอเน็หปหนผ็่ันัอนยน้ ้นตหูมเ.ไ่า)จ่ึหุง,ไีาตกง้ารถอแนวลบาอลา,ัน่ายะ้กม้ห.ววอืนรแดาแันะเไลรแังลปหทไ้นว(ผ้ิวปด�ำวม)ี่น)้้แแแแีอดอลลลลววย่ืินน้้้้่่ฯาวววาวู่) มหาชโน ตํ ทิสวฺ า อปุ สงฺกมิตฺวา วนฺทิตฺวา “ภนฺเต กสมฺ า อยฺโย มขุ ํ วิวริตฺวา €ิโตติ ปจุ ฺฉต.ิ “อหํ วาตภกฺโข, อฺโ เม อาหาโร นตฺถีติ. “อถ กสฺมา เอกํ ปาทํ อกุ ฺขิปิ ตฺวา ชนฺนเุ ก กตฺวา €ิโตสิ ภนฺเตต.ิ “อหํ อคุ ฺคตตโป โฆรตโป, มยา ทฺวีหิ ปาเทหิ อกฺกนฺตา ป€วี กมฺปต;ิ ผลติ ส่อื การเรยี นรู้ โดยโรงเรยี นพระปรยิ ตั ิธรรม วดั พระธรรมกาย 147 www.kalyanamitra.org
เพราะเหตนุ นั้ อ. เรา เป็นผู้ ยกขนึ ้ แล้ว ซงึ่ เท้า ข้างหนงึ่ กระทำ� แล้ว ตสมฺ า เอกํ ปาทํ อกุ ฺขิปิ ตฺวา ชนฺนเุ ก กตฺวา บนเขา่ ยืนแล้ว ยอ่ มเป็น, ก็ อ. เรา ผ้ยู ืนแล้วเทียว (ยงั กาล) ยอ่ มให้ €ิโตมหฺ ิ, อหฺหิ €ิตโกว วีตนิ าเมมิ น นิสีทามิ น้อมไปลว่ งวเิ ศษ ยอ่ มไมน่ ง่ั ยอ่ มไมน่ อน ดงั นี ้ ฯ ชื่อ อ. มนษุ ย์ ท. น นิปชฺชามีต.ิ มนสุ ฺสา นาม เยภยุ ฺเยน วจนมตฺตเมว ยอ่ มเชื่อ (ซง่ึ เหต)ุ สกั วา่ ค�ำ โดยมากนน่ั เทียว; เพราะเหตนุ นั้ มเสนยทาาภมเฺทสยุ หฺเยนตมนฺตปห;ิสนสฺฺตโิํ นสอตกงสโฺคฺกฺมหมาานรคํฺตธอ,ิ วภาน“ิหสอรโิโโนนนหฺตเ.ิ ออสวจงรฺฉฺูขโปรภุ ิยิตํ,ทฺวิฏาเฺ€อปวพุรมูปฺโาพาเปตสิ ิ (อ. ชน ท.) ผ้อู ยใู่ นแวน่ แคว้นช่ือวา่ องั คะและแวน่ แคว้นชื่อวา่ มคธ โดยปกติ โดยมาก แตกต่ืนกนั แล้ว วา่ โอ ! (อ. เหต)ุ อนั นา่ อศั จรรย์, อ. ชน ท. ผ้มู ีตบะ ช่ือ แม้มีอยา่ งนีเ้ป็นรูป ยอ่ มมี, (อ. บคุ คล) ผ้มู ีอยา่ งนีเ้ป็นรูป เป็นผ้อู นั เรา ท. ไมเ่ คยเหน็ แล้ว (ยอ่ มเป็น) ดงั นี ้ ยอ่ มน�ำไปเฉพาะ ซงึ่ สกั การะ อนั ใหญ่ ในเดือน ๆ ฯ อ. อาชีวกนนั้ (กลา่ วแล้ว) วา่ อ. เรา ยอ่ มกิน ซงึ่ ลมนนั่ เทียว, อเตาหหิ รโอาสภมิหิ,“อตอหํนํ ฺวกําิหติจฺเเมิมอวิจฺฉภขตกา.ิ ทฺขานมฺติ,สสฺ น, ตอโปฺํนอสาฺสหตาีตรํิ ยอ่ มไมก่ ลืนกิน ซง่ึ อาหาร อื่น, เพราะวา่ เม่ือเรา เคีย้ วกินอยู่ ซงึ่ อาหารอื่น, อ. ตบะ จะเส่ือมไป ดงั นี ้ ยอ่ มไมป่ รารถนา ซงึ่ วตั ถอุ ะไร ๆ อนั อนั ชน ท. เหลา่ นนั้ น�ำไปเฉพาะแล้ว ฯ อ. มนษุ ย์ ท. อ้อนวอนอยู่ บอ่ ย ๆ วา่ ข้าแตท่ า่ นผ้เูจรญิ อ. ทา่ น ท. สโฆขุ ราตยมเปนนสุ ฺสาปร“สิโมภํวาตโคฺตโตกนีตโติ ภอนมฺเตหฺ าปกนนํุ าปเสปฺทถนุีฆ,ํ รตตฺตมุ ํหฺยาาหทจิติเนสาฺตนย.ิ ขอจงอยา่ ยงั เรา ท. ให้ฉิบหาย, อ. การบริโภค (อนั บคุ คล) ผ้มู ีตบะอนั กล้า ผ้เู ชน่ กบั ด้วยทา่ น กระท�ำแล้ว ยอ่ มเป็นไปพร้อม เพื่อเกือ้ กลู เพ่ือความสขุ แก่เรา ท. สนิ ้ กาลนาน ดงั นี ้ ฯ แตว่ า่ (อ. อาชีวกนนั้ กลา่ วแล้ว) วา่ อ. อาหาร อ่ืน อนั เรานนั้ ส““มคตปหสจปาฺ ฺฉฺสิชผถนา,สณเอมฺสลิตําโทปวีนนิอเอยตกาฺโฺตจสุกนคํ าฺเหคยิตนอาาปยหี ฬาสชิโโตขุิวราฺหยคเาฺเตตคนหิ ิออยุ €าฺโรเยภุจปเฺจตชตตาสฺวนีตา.ิ ิิ ยอ่ มไมช่ อบใจ ดงั นี ้ ผ้อู นั ความอ้อนวอน แหง่ มหาชน บบี คนั้ แล้ว วางไว้แล้ว (ซงึ่ วตั ถุ ท.) มีเนยใสและน�ำ้ อ้อยเป็นต้น อนั อนั ชน ท. เหลา่ นนั้ น�ำมาแล้ว บนปลายแหง่ ลนิ ้ ด้วยปลายแหง่ หญ้าคา สง่ ไปแล้ว (ด้วยค�ำ) วา่ อ. ทา่ น ท. จงไปเถิด, (อ. กศุ ล) มีประมาณ เทา่ นี ้ เพียงพอ เพื่อเกือ้ กลู เพ่ือความสขุ แก่ทา่ น ท. ดงั นี ้ฯ อ. อาชีวกนนั้ เป็นคนเปลอื ย (เป็น) เคีย้ วกินอยู่ ซง่ึ คถู ถอนอยู่ ขาทนเอโฺ ตวํ โเสกเสปลฺุจปจฺ ณนโฺ ฺณต าสภมู ยิ ํ วสสยฺสมาานโิน นควตีฺโคนิ าเมคสถู .ิ ํ ซง่ึ ผม ท. นอนอยู่ บนแผน่ ดนิ (ยงั กาล) ให้น้อมไปลว่ งวิเศษแล้ว สนิ ้ ปี ท. ๕๕ ด้วยประการฉะนี ้ฯ อ.อนั ตรวจดู ซงึ่ โลก ในกาลอนั ขจดั เฉพาะซงึ่ มืด เป็นกิจ โโอวหนโตฺโลต;ิ เพกทุ นปธตฺ ฺตาสนสฺมปํฺฺสาิ ,าโยขเออิ.ยกปํ ทจจิวฺ สสู ชกํ มาเฺพภลคกุ วาโลโชตกีวํโกโปวโจลฺจกสูนาสํ อณมวเชชิยหาตลิ โเสลมสฺกวํ แม้อนั พระพทุ ธเจ้า ท. แล ไมท่ รงละแล้ว นน่ั เทียว ยอ่ มเป็น; เพราะเหตนุ นั้ ในวนั หนง่ึ เมื่อพระผ้มู ีพระภาคเจ้า ทรงตรวจดอู ยู่ ซงึ่ โลก ในสมยั อนั ขจดั เฉพาะซงึ่ มืด, อ. อาชีวกช่ือวา่ ชมั พกุ ะนี ้ ปรากฏแล้ว ในภายใน แหง่ ขา่ ยคือพระญาณ ฯ อ. พระศาสดา ทรงใคร่ครวญแล้ว วา่ (อ. เหต)ุ อะไร หนอ แล “ธปคตมป“ออิมสาหนณุ หาถมฺสฺาทนฺฑําชาสิวนปปภโสตเนฺสทราหิสฺถเิโอตมายตปปโชสํยปฺรมฏาโาเฏพฺิส“สนชกอิกมกุตคินาภฺกภฺาฺถเทฺนนหชวิทิภึิสีวฺุโาาตกฺสหกวจโสตํติขตสฺ,ิอฺวรุ าราหสปภออตตีเาวอสิมาฺตยิปปสิกนนํสาณิฺุสณํฺนตสฺ ติสคกิฺทฺฑกีตํฺสาอตาลุิถตปปฺุเยปถํีตานรตุคณิภอิสํ ฺตมาาฺสสํวิสสยหนชจสฺสิํสิสทฺชราฺสฺสอสฺิิตตติสมาาาาฺฺฺววฺววมีตนหยาาาาิิ.,ํ จกั มี ดงั นี ้ทรงเหน็ แล้ว ซง่ึ อปุ นสิ ยั แหง่ พระอรหตั กบั ด้วยปฏสิ มั ภทิ า ท. ของอาชีวกชื่อวา่ ชมั พกุ ะนนั้ ทรงทราบแล้ว วา่ อ. เรา กระท�ำ แล้ว ซง่ึ อาชีวกช่ือวา่ ชมั พกุ ะนนั่ ให้เป็นต้น จกั กลา่ ว ซง่ึ คาถา ๆ หนงึ่ , ในกาลเป็นท่ีสดุ ลงรอบแหง่ คาถา อ. อนั รู้ตลอดเฉพาะ ซงึ่ ธรรม จกั มี แก่พนั แหง่ สตั ว์ผ้มู ีลมปราณ ท. ๘๔, อ. มหาชน อาศยั ซง่ึ กลุ บตุ รนี ้ จกั ถงึ ซงึ่ ความเป็นแหง่ ความสวสั ดี ดงั นี ้ เสดจ็ เที่ยวไปแล้ว เพื่อบณิ ฑะ ในเมืองชื่อวา่ ราชคฤห์ ในวนั รุ่งขนึ ้ เสดจ็ ก้าวกลบั แล้วจากบณิ ฑบาต ตรัสแล้ว กะพระเถระชื่อวา่ อานนท์ วา่ ดกู ่อนอานนท์ อ. เรา จกั ไป สสู่ ำ� นกั ของอาชีวกช่ือวา่ ชมั พกุ ะ ดงั นี ้ฯ 148 ธรรมบทภาคท่ี ๓ สองภาษา แปลโดยพยัญชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org
เอขยสใใดดวชดอแใอดขผม(ผปอนนน้า้้่้้าลอ่ือ...อ่สอ่งวงวูููีเสัั ็.นเจทวแพนนยยงวะมน�ำัวีพชพนดรัปอตา่่ีนปีีลนไอรคบคอ(ม้้ัิร(ญมอชากนระูส่กรัาาีกสอั.ะวรคุ้พ๕ยะ้ชะศม.เเั่อนีมลัง.สรศ้ย้ปคอศ่กุเีอวานนเพาภุ่ณพทชา็นา็ทนลอมกะาข.สวนชัวกสุมาัศ้รวสร.เอชะไดดแทมะัพไ้ใะคพะดูพไมคมดดผื่องดลงหัาดเา่นพรารอดิีมมกาุ่้ถนใว้าู้ท้วื่ต้นอโนะักุหขา้แะา่ครลีดีอรงก้ตวอ(ะชอะชญงลททรเนยชจอักแา่กรสชงีวงั้มนัวยย้.ิน�ำงย.นดัสล่ลครตอกื่ดอตพงอใ่ัอราอะ้อา่งแวาั่.ว์นชวหคจ็ฝะรม.กกทุนเเอ.วลา่า่ื่อ้ไัซกสทดินทเอะอำ�แใกี้ปวอรซ้วงึ่ลฯแฯกวคแน.ยะอลแา)าแางฟ่ึ่ใยดลียนลัรไ้่นู.ัลวทนนช้วลั้ในอร่ว้นาดวอนแ)้วา่หม้ณี่เับเนวม.น,ปลั่บั่นดดใว้ตซพทคุ็เ้อเนวนืองา่ังเัทออรง้แ่ึกไ์คกุทยนสดเนีงพยทแด.อ.ผวแขะล)ีา่บยส่งีูวัีก้ผอร่ีอเ้ท้ล้น่ลาอฯงนปา่อะฯ�ำวนน่นยัาแ้ลูนหวนน็ัสีนย.นใ้(่หมูเฯตถินนี่ัซรนอ(ปุ้งกอเััใแไจอินีเส่เาร(ดม(ง็นฝึ่.เงส.นลอสักาอ.มวแมมเ้าเนีหทพย้ีวรทนันิส.ลเเหแข้ีณหอพนชปางอี่ลนสร่ีเพเดากฯลอง่นัลป็มัรระนน่ัันงวีัดะเแ้้าจ็รวงะา็เงยศสัานพ่เเใผ็จะจผลอดไ)ทศปน็คนิาเท้ปกแุศใู้ไร้นา่ควทป็ีายนสวอหร,ิรปนญ่ีกะากชย็รหส.นวาา่วดนัญ)ะ่สรู่หีว่อวหิดนอตปกิกาะชเก(ดานนยหขศ่นายมจราทมร็ัถอทชา้แีตง่ึาหงัระรร่อกูัีหพ�ำา่ื.้อนะฝืาลแอแอรเนฯเไซมลกทตุววทสัหส้นตนหัปว.แ้ง่ึงึ่งะัแาา่่รศี่เดแมพ่นลง่)อนปดัสชชลสสลดจ็ออนั่รจดุ็ดน้ัมมนัแงััวแสู้่้ใะ(วไอะางจเงงัันเ)ลกหปทพพทำ�อ)ชแอกปนนา้ี้ว่เนตี่ออากก้ีลี็ยวุุงไววีรรนี้ฯ)้มคดยยกกก้ัฯะะะฯฯววาาา่่ )้์ูู่่ “ภนฺเต กึ ตมุ เฺ หเยว คมิสสฺ ถาต.ิ “อาม อหเมวาต.ิ เอวํ วตฺวา สตฺถา วฑฺฒมาน- กจฺฉายาย ตสฺส สนฺตกิ ํ ปายาส.ิ เทวตา จินฺตยสึ ุ “สตฺถา สายํ ชมพฺ กุ าชีวกสสฺ อเทสทานนวนฺตฺตํ ภุกิกาํฏเฺ€ควกนจฺกฺฉวิลตสฏิ ,ิ ฺสฺเา€ตโเสํมปหุตจตุํุ ฺตเชํเปยคิ ฏวจุ ฺ€ฺเฉิปวฏาอฺสฏเจุ าทตฺจเวีตณาํ ิรปสสฺ วาสวสฺอฏาตฺว€เฺตปสาโเตสนน,.ํิุ ปิ ฏฺ€ปิ าสาโณ สจุ ิ นิมมฺ โล อโหส.ิ อถสสฺ อปุ ริ ปจฺ วณณฺ ํ ปปุ ผฺ วสสฺ ํ วสสฺ าปยสึ .ุ สตฺถา สายํ ชมพฺ กุ าชีวกสฺส สนฺตกิ ํ คนฺตฺวา “ชมพฺ กุ าติ สทฺทมกาส.ิ ชมพฺ โุ ก “โก นุ โข เอส ทชุ ฺชาโน มํ ชมพฺ กุ วาเทน วทตีติ จินฺเตตฺวา “โก เอโสติ อาห. “อหํ ชมพฺ กุ าต.ิ “กึ มหาสมณาต.ิ “อชฺช เม อเิมอสกฺมรตึ €ฺตาึ เนอิธวสวนสฏนฺ€ฏาฺน€านนฺตํ .ิ เทหีต.ิ “นตฺถิ มหาสมณ เซอ(ฯเจนอแอเแใ(อขปอปยยนกลองก่ึย...ันั้็็อออ่่นนสภเ้่งวดเา่ท(รทมมอคบเตวั)ทกา้อาาา(อ(่รี่ย.ปเออา่ยว;วรวรย.พนาั.ปวราะ..์พขา่รใเชเ็พชพดนพรปไนมาทออ่ืรขมปาัจีเ็กรู)ชรชนนมะล�ำงป้าะถพงห่อมัอเิตแศเำ�น็ีอ่ัไแนเลศบคนนรก.ุปพลซบายเตยีืเาออรยทา้็้ะชสบรวคนกาุ,ู่ื่สส่อง้ก)อ่,นียมัดกรดระบอดมงมร่ืวอนัพซาง้ัดซบรยแพาณเงนง่ึรกุงึ่งถปตา่ัชู(โชตยมพีทยนะตกะ็ง้าาว่ตนฯิอ่กันชผนอ่่ีเรีรมซตา่้ปมซ(ค้ธัสษิตุมใูี,ฯทงหึ่อรแ้็งึ่หนเอแรแยอัสเย.ทล.รคยปังล.ญทอล้ื(ญ.อัแ์,้ยวี่ยขนอ่็วอ้นว้.่ีอทวลน)้อ่่อวนอัม.นัด)อ)้ย้า่วมว�ไำน.้(เงั.นป่)ชูวกาป่เขอปน่ัแนวตสทเา่มั็าอ.นรพา่กอ)้ีตาั่ีเจ้รดาพพงฯ(ปว่เร.ถจวดรงทข(รงถักุ็าร่าอถนท์ขใืงอานงอ(้ัา่ะาะะหอนข.มอทา่นเงนีวศเ้อ้ฯอ.านวหงีเที่อีาด่ซ)าด้ถถฯาเงตัพตยา่สงงล่ึัซกาูิไดทถ(นนทร่นูุมงดยีอมึ่่อยณ,้า่ะอุบ)ี่ีเนแัถ่ง.า้แน้อ่นปอฯศนัรยือลม็ชทต.รนาทท(ทก(เ้วพม(ัมยี่นสรออทท.า่ยา่ก)ัสชพอ่ี)ดี.านา่่ีอ้นออ่ยน(ัติแมแากยนวุชยกม.อ่ใ,ลลา่มมะอ่ั่นลูมมตเ้สว้จอวมี)พปเๆา่ที)ไรนิร.งก้็กปวมนกซัุสี่ไาอ็รอมแใใหะรงม่ึะ่บแายอนน.นเลาชวนลีตทรา่.ถทท้ดรษตวมัุั้รวกโร่ียถือ)่ีี่ไไงัพถกยพีททห)ดลวหหนนเนน์ุรชาา่่กุงนอัไาว่นนทาีธป้นนนนนิต่ัั่ฯะาวา่งึ่).,,,ี ้ “ชมพฺ กุ มา เอวํ กริ, เอกรตฺตึ เม “กวึปสปฏนฺนเฏ€ฺ€นาตฺตนฺว,ิ ํํ เทหิ; ปพฺพชิตา นาม ปพฺพชิตํ มนสุ สฺ า มนสุ ฺส,ํ ปสโว ปสนุ ฺต.ิ ปพฺพชิโตสตี .ิ “อาม ปพฺพชิโตมฺหีต.ิ “สเจ ตฺวํ ปพฺพชิโต, กหนฺเต ลาพกุ ํ, กหํ ธมู กฏจฺฉโุ ก, กหํ ยฺสตุ ฺตกนฺต.ิ “อตฺเถตํ มยฺหํ, วิสํุ วสิ ํุ ปน คเหตฺวา จรณํ ทกุ ฺขนฺติ อพฺภนฺตเรเยว คเหตฺวา จรามีต.ิ โส “จริสสฺ สิ ตฺวํ เอตํ อคฺคณฺหิตฺวาติ กชุ ฺฌิ. อถ นํ สตฺถา อาห “โหตุ ชมพฺ กุ , มา กชุ ฺฌ, วเอสตนฺถฏฺ€านวสํ นเฏมฺ€านอนาฺตจ.ิ ิกฺขาหีต.ิ “นตฺถิ มหาสมณ ผลิตสอ่ื การเรยี นรู้ โดยโรงเรยี นพระปรยิ ัตธิ รรม วัดพระธรรมกาย 149 www.kalyanamitra.org
อ.เงอื ้ ม แหง่ หนงึ่ มอี ยู่ ในทไ่ี มไ่ กล จากทเี่ ป็นทอี่ ยู่ ของชมั พกุ ะนนั้ , อตฺถิ,สตตถฺ ํ านิทตฺทสิสสฺ นฺโตวสน“ฏเอฺ€ตาสนมฺโตึ ปอพวทิฺภเูารเรเอโกกํ ปวพสภฺ ตาีตรํิ อ. พระศาสดา เมอื่ ทรงชี ้ซง่ึ เงอื ้ มนนั้ ตรสั แลว้ วา่ อ. ใคร ยอ่ มอยู่ ทเี่ งอื ้ ม นน่ั ดงั นี ้ฯ (อ. ชมั พกุ ะ กลา่ วแลว้ ) วา่ ข้าแตส่ มณะผ้ใู หญ่ อ. ใคร ๆ ยอ่ มไมอ่ ยู่ จชเอสอเอทิมนถาตโหหฺเพฺฺถกตีต.าภโุ ส.ิก“าป.ินส€ปํมโโกมพอย“จชตภฺภาิฺฌกฺวเาามโสเิมมรรํ นฺเยหจฺตาาทตเนวาสิสมฺติสมวฺ าทีณาโชนรสาาํ กต“นอฺกโม.ิ ากปปุโึหหอฏา“ิภฺเ€รฺตเาาาทนโชนาวสหาเํรปโิามนตชหเฺวาอาานจสตอาตมํ าอเทุณมนคามฺทโคมิสายสิสมทีตสึ ฺหตาิิ.ิ...ุ ํิ (ทเ่ี งอื ้ มนนั่ ) ดงั นี ้ฯ (อ. พระศาสดา ตรสั แลว้ ) วา่ ถ้าอยา่ งนนั้ อ. ทา่ น จงให้ (ซง่ึ ทเ่ี ป็นทอ่ี ย)ู่ นนั่ แกเ่ ราเถดิ ดงั นี ้ ฯ (อ. ชมั พกุ ะ กลา่ วแลว้ ) วา่ ข้าแตส่ มณะผ้ใู หญ่อ.ทา่ นนนั่ เทยี วจงร้เู ถดิ ดงั นีฯ้ อ.พระศาสดาทรงปแู ลว้ ซง่ึ ผ้าเป็นทน่ี งั่ บนเงอื ้ ม ประทบั นงั่ แลว้ ฯครงั้ นนั้ อ. ท้าวมหาราช ท. ๔ ทรงกระทำ� อยู่ ซง่ึ ทศิ ๔ ท. ให้เป็นธรรมชาตมิ แี สงสวา่ ง เป็นอนั เดยี วกนั เสดจ็ มาแลว้ สทู่ เ่ี ป็นทบี่ ำ� รงุ ในปฐมยาม ฯ อ. ชมั พกุ ะ เหน็ แลว้ ซง่ึ แสงสวา่ ง คดิ แลว้ วา่ (อ. แสงสวา่ ง) นนั่ ชอื่ วา่ เป็นแสงสวา่ งอะไร (ยอ่ มเป็น) ดงั นี ้ ฯ อ.ท้าวสกั กะผ้พู ระราชาแหง่ เทพเสดจ็ มาแลว้ ในมชั ฌมิ ยามฯ อ.ชมั พกุ ะ เหน็ แลว้ ซงึ่ ท้าวสกั กะ แม้นนั้ คดิ แลว้ วา่ (อ. บคุ คล) นนั่ สฯมเ.ิหปาฯพปชรจฺมหทฺฉพฺ มฺิมสโุ ากหยาิ เสมทกสตลเอมอกรปฺจญาิกยญฺฺกทวอิสํ างฺวเฬฺคอาาลุโกนยิ “ภิโากาโสอํ นภเอกาากโเเรมสํ นโตโฺทสตํุ ตฺวีหิสอิมจาตินคเทฺโฺเมตถฺว.ิ ชอ่ื วา่ เป็นใคร (ยอ่ มเป็น) ดงั นี ้ ฯ อ. ท้าวมหาพรหม ผ้สู ามารถ เพอ่ื อนั ทรง ยงั จกั รวาลหนงึ่ ให้สวา่ ง ด้วยนวิ ้ มอื หนง่ึ (เพอื่ อนั ทรงยงั จกั รวาล ท.) ๒ (ให้สวา่ ง ด้วยนวิ ้ มอื ท.) ๒ ฯลฯ เพอื่ อนั ทรงยงั จกั รวาล ท. ๑๐ ให้สวา่ ง (ด้วยนวิ ้ มอื ท.)๑๐ทรงกระทำ� อยู่ซงึ่ ป่าทงั้สนิ ้ ให้เป็นสถานทมี่ แี สงสวา่ งเป็น อนั เดยี วกนั เสดจ็ มาแลว้ ในปัจฉมิ ยามฯ อ.ชมั พกุ ะเหน็ แล้วซงึ่ ท้าวมหาพรหมแม้นนั้ คดิ แล้ววา่ (อ.บคุ คล) “ปออส“เอมมาตนุากคํชตฺโฺตมโตฺฌรอตชกิ ิตนวตปุมํิมโฺต.ิพฏฺรยํจตฺสโ€ุากต.ิ€าตเมโิสตฺถ““ตฺโจอนุุตสตปาสฺตมตสมฺนนิ.ปฺาตฺตทิโฺถร“โชิกทิสกกามํสาิึรพฺวฺํอปกาุ คามปโน,คอนห“จุ โภโอาฺตฺฉกตรหาฺวิตาตเญนาชสฺว“.ิ ามุํนหฺ โโหนขปฺโิ ตจตาฏรเ.ตสิาอิสชหมูโนปสนูิณฺถ€ตํ ม“มาิกอหรจยกึตํ นติาาาริ รรเมฺเุากตณมาชหฺตตเาาชาฺววฺโตตหกกาา..ิิ ํิ นน่ั เป็นใคร หนอ แล (ยอ่ มเป็น) ดงั นี ้ไปแล้ว สสู่ ำ� นกั ของพระศาสดา ในเวลาเช้าเทยี ว กระทำ� แล้ว ซงึ่ ปฏสิ นั ถาร ยนื แล้ว ณ ทสี่ ดุ แหง่ หนง่ึ ถามแล้ว ซงึ่ พระศาสดาวา่ ข้าแตพ่ ระสมณะผ้ใู หญ่ อ.ใคร ยงั ทศิ ท.๔ ให้สวา่ งอยู่ มาแล้ว สสู่ �ำนกั ของท่าน ท. ในปฐมยาม ดงั นี ้ ฯ (อ. พระศาสดา ตรสั แล้ว) วา่ อ. ท้าวมหาราช ท. ๔ (ทรงยงั ทศิ ท. ๔ ให้สวา่ งอยู่ เสดจ็ มาแล้ว สสู่ ำ� นกั ของเรา ในปฐมยาม) ดงั นี ้ ฯ (อ. ชมั พกุ ะ ถามแล้ว) วา่ (อ. ท้าวมหาราช ท. ๔ ทรงยงั ทศิ ท. ๔ ให้สวา่ งอยู่ เสดจ็ มาแล้ว สสู่ ำ� นกั ของทา่ น ท. ในปฐมยาม) เพราะเหตุ อะไร ดงั นี ้ ฯ (อ. พระศาสดา ตรสั แล้ว) วา่ (อ. ท้าวมหาราช ท. ๔ ทรงยงั ทิศ ท. ๔ ให้สวา่ งอยู่ เสดจ็ มาแล้ว สสู่ �ำนกั ของเรา) เพอื่ อนั ทรงบำ� รุง ซง่ึ เรา ดงั นี ้ฯ (อ. ชมั พกุ ะ ถามแล้ว) วา่ ก็ อ. ทา่ น เป็ นผู้ย่ิงกว่า กว่าท้าวมหาราช ท. ๔ (ย่อมเป็ น) หรือ ดังนี ้ ฯ (อ. พระศาสดา ตรัสแล้ว) วา่ ดกู อ่ นชมั พกุ ะ เออ (อ. อยา่ งนนั้ ), ก็ อ.เรา เป็นพระราชายิ่ง กวา่ พระราชา ท. (ยอ่ มเป็น) ดงั นี ้ ฯ (อ. ชมั พกุ ะ ถามแล้ว) วา่ ก็ อ. ใคร มาแล้ว ในมชั ฌมิ ยาม ดงั นี ้ ฯ (อ.พระศาสดา ตรสั แล้ว) วา่ อ. ท้าวสกั กะ ผ้พู ระราชาแหง่ เทพ “อเสโโ`อนลอมตาุ โภโเํมตฺสกมาอรเ“ณิเตสปุสมปโกฏรตรหนฺสโตฺพ€ฺวกาท.ิาาฺรพติโาเฺรสทเมุห“หมตอวยฺมฺมว.ิารฺหณโาโมุากนํตชาต.ิาทิคตชโ““วยลิม.ิกปอทปาพฺึ“จานินกกฺุฉปคฺตปุ,กึ ิมนโ,ิฏาตยสฺรข€ตโากณตสิปา.ิเกฺิฺวโเมตาอกโํ ตตฺววสาป.ิ ก“ิ มยฺกกหอํ เสปตาทุ ปกพตฺปฺวกลิรรฺรยนฺขิอตาหกิสลรโชฺมราญฺสติโมารตาฺวกญฺตหฺ ปยา-ิ.,ิิํ (เสดจ็ มาแล้ว) ดงั นี ้ ฯ (อ. ชมั พกุ ะ ถามแล้ว) วา่ (อ. ท้าวสกั กะ ผ้พู ระราชาแหง่ เทพ เสดจ็ มาแล้ว) เพราะเหตอุ ะไร ดงั นี ้ ฯ (อ.พระศาสดา ตรสั แล้ว) วา่ (อ. ท้าวสกั กะ ผ้พู ระราชาแหง่ เทพ เสดจ็ มาแล้ว) เพอ่ื อนั ทรงบำ� รุง ซง่ึ เรานน่ั เทยี ว ดงั นี ้ ฯ (อ. ชมั พกุ ะ ถามแล้ว) วา่ ก็ อ. ทา่ น เป็นผ้ยู ง่ิ กวา่ แม้กวา่ ท้าวสกั กะผ้พู ระราชา แหง่ เทพ (ยอ่ มเป็น) หรือ ดงั นี ้ ฯ (อ. พระศาสดา ตรสั แล้ว) วา่ ดกู อ่ น ชมั พกุ ะ เออ (อ. อยา่ งนนั้ ), อ. เรา เป็นผ้ยู ง่ิ กวา่ แม้กวา่ ท้าวสกั กะ ยอ่ มเป็น, ก็ (อ.ท้าวสกั กะ) นน่ั เป็นคลิ านปุ ัฏฐาก ของเรา เป็นเชน่ กบั ด้วยสามเณรผ้กู ระทำ� ซง่ึ วตั ถใุ ห้เป็นของสมควร (ยอ่ มเป็น) ดงั นี ้ ฯ (อ. ชมั พกุ ะ ถามแล้ว) วา่ อ. ใคร ยงั ป่าทงั้ สนิ ้ ให้สวา่ งแล้ว มาแล้ว ในปัจฉมิ ยาม ดงั นี ้ ฯ (อ. พระศาสดา (ตรสั แล้ว) วา่ (อ. ชน ท.) แม้มพี ราหมณเ์ ป็นต้น ในโลก จามแล้ว พลาดแล้ว ยอ่ มกลา่ ว วา่ อ.ความนอบน้อม (จงม)ี แกท่ ้าวมหาพรหม ดงั นี ้ เพราะอาศยั ซงึ่ บคุ คล ใด, อ.บคุ คลนนั้ นน่ั เทยี ว เป็นท้าวมหาพรหม (ยอ่ มเป็น) ดงั นี ้ 150 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org
เวเไมดเส(คปปยมิเกนิหู้็็ศยอ่นนเ่อ่ปาคษมมผบนีพ((ยา้แเออมูค๕ุชปรมแล..มีลคัห็๕นลา้วชพมลม้แว)ชมัสกทเอุลมดัปส(พะนิศั.ย้้ว็งพั,ทนู่ กุกจเอ่นอใเก่ีุภเะราปมนีพอ้ะรฯกัล็นเถเย่ือปษ(ทนทอา์อ็กนพาาม.บ่ีนัลน)อยแำ�เบทา่หยปอ่ลรมว�ำ.า็รุ่ง้มนวีปแรืองเซ)เุงหนลรปผง่ึวะ้นลวั็้้ขซนยูา่ม))า่้ดาง่ึืน,,านกพขงอั แณว้็นน่ัา.เอลกา่จพเีหเ้้ร.ฯว้็าทเานเทจขา่(ทเาแย้า่้(าานมียอลอน่แอี,่ือว้.(มตเอย.ขพเปเป(ส่.้อ่าเ็ปยนรท็เมนพม็ะนทงพั พณผศเเก)พรปจ้ยูาาหก้็ะแานทส่ิงลมอ่ผม)กด.)นย้;ใู้อวเาหองิ่ใหกงหา่ หยญแคต็ลา้นแอู่มอ์หรมา่่ ้มยัสอ้.กนนไิ อ้ก่มูวแดขนัง่ึ้.า่ลว้้ไาดใพปเเา่้วพนปปงทัทร)ล็็เนทหนนา่้จาวว่ ีมี่นนผผ้้ฯาวา่ง้้ีูู ้ “กึ ปน ตฺวํ มหาพฺรหฺมนุ าปิ อตุ ฺตริตโรต.ิ “อาม ชมพฺ กุ , อหหฺ ิ พฺรหฺมนุ าปิ อตพิ ฺรหฺมาต.ิ “ อจฺฉริโยสิ ตฺวํ มหาสมณ , มยฺหํ ปน ปฺจปณฺณาสวสฺสานิ อิธ วสนฺตสสฺ , เอเตสุ เอโกปิ วมาํ ตอภปุ กฏฺโฺ€ขาตํุ นาคตปพุ ฺโพ; อหหฺ ิ เอตฺตกํ อทฺธานํ หตุ ฺวา €ติ โกว วีตนิ าเมส,ึ น ตาว เต มยฺหํ อปุ ฏฺ€านํ อาคตปพุ ฺพาต.ิ ซสอนทกเนอมเยอลซเซอเ๕เพทปปกงงงึ่่ึึ่ะ.า.รอ่าวงรนีป่ั่ั๕็็ิดอ่ีย่ืนนนคกะงศแฎงไชทมเรอรขวแททอผผาถ�ลำูมยััะกา่ทย้คคคแ(คนไนัึส้้รอย้นใ�ียำอูู้นวมแนพเมืนรป.รรรปถลคปแดแ.ู่วนงอััลนััังงน่ัา้ซ้กุ้้้มแรว็อรชลนลลณนงอนน้ดนขณวเเง่ึะะ่งลเิในแ้้ทมมัวแนวว.้ัเ้พานนโััวบ้ชทน้้้ วคเลงลซมียพ่ือพพยแทื่อให่นท,านอัอ้รอวซ้งก้่ึอวใพนเกมุรเแอ่ืาน่อร.แี่สยผทถน.จงึ่,.ะเกื้ซะรซอกนกนังผพแ้ทปด้พุ่มูอาากศนพะงงาึ่ซ่ึ,อ่ชลี,ลล็ถน่รข้แิฏนนราเาศธอลกรงึ่มาะักรา่้ว้วาะดาหลอสแฐผระมานากรศบวด็แงพมงศรนิิง้.่ดนลศสกะแู ห่อแแา้เซลวมแหกาุท้าทวดเีกาดรแสลลน้ายงปึ่เอสละนะาส่ดมีย�่ชำปาดคแ้้ชนวว็ตชน้ซนนดวัหนแงึ่แ็ด้งมวัักาซนรน�ำินรงวผ)่ึ้้บาชนกันยลั,นา้่งชพ่ึฯั้สนผผา่้แตวเูว่ัผถ่ช้,งน่ีเวกยเตมัแ้้นกเุัฯูมา่รหไรมช้ต้อมือโัปูดแิอ่ลร(ดาพสัะ้งงา่่ือเขร.ดอเัสพผแล้ม้วแทปทเ่นอเกุัส้เาคพ.งลยัมบน่ือก็ลรุไ.รนานัะถอแซน้้ววมอ่าียหล้ยดวองะออน)ดวตงย่ึาี มโน่งฯ้นด็กิร(นินเฯัยวา้นันกมยนว่พู่ยปเ้ิดแเงแ่ัแนาัปนลยู่้ยะอปน็งอ่ัเน่่ัรนลง,ัฯจหล็ปซาชบนนั่แ็.ชมะนคฯเะผยา้็วงงม่่ึมซทนัลเินผงสชัเน;้โ้เทมทตูอ่ปง้ค่ึพกป้ียวออซมเมัูแบ็แมทผีายีิลฏน็มกวยตงน่ึุหพณฯม้ลอาวี่ยมไ)ฐก,ะแา่ตเง่;กมุ้ส,ดเคใิวะนเรงลเปอปั ปนะน่มาเไรรอผนน้ั็ว.ยป้็นปนป่ืมอกนฎ้อลนใใัูนัทอ็อ้่ นผงนนอหัะวาภนกด้็ช(า.่มก้า่ลคมูยโอญ(เกแัว่ันซนมปลปลเดกน่ีคูนัชดหษปคง่ึ็่เงุ่กาีอ่รนยง่อั้กเถูปชา็กพูง่วนแาาวปนยอ่เน็็เมตัอ่นาลกโค(รปลย)มเู่ี,ออด้นมาพะป้ผฏวร็ ือนอ่อเออน.ัสยลชศ็่ื้อคสถกนูุแยม.ภก..ลลนมิัายงลี้ซงึะผล้ สเรกทททัำอา�พสกแวเดนงป่ึ้้ใวูรปนิดมษกาาาา่่่ด้ลาผกค็ุใมนัน้็ บปบนนนนนัิล้ก้จะฯวาาาร)),ี ่ อถ นํ สตถฺ า อาห “ชมพฺ กุ ตวฺ ํ โลกสมฺ ึ อนธฺ พาลํ มหาชนํ วจฺ ยมาโน มํปิ วเฺ จตกุ าโม ชาโต; นนุ ตฺวํ ปจฺ ปณฺณาสวสสฺ านิ คถู เมว ขาทส,ิ ภมู ิยํเยว นิปชฺชิ, นคฺโค หปตุนฺวาโลวกิจํริ,วตาลเฺ จฏนฺ€ฺโิขตณฺเ`ฑอหนํ เกเส ลุ จฺ ิ, อถ จ วาตภกฺโขมหฺ ิ, เอกปาเทน วตฏิ ฺเฺจ€าตมกุ ิ,าโมนส;ิ นิสีทามิ, น นิปชฺชามีติ วเทส,ิ มํปิ ปพุ ฺเพปิ ตฺวํ ปาปิ กํ ลามิกํ นคทฺโิฏคฺ €ึ นิสฺสาย เอตฺตกํ กาลํ คถู ภกฺโขสิ ภมู ิสโย วจิ รนฺโต ลตาามลิกฏฺํ €ทิขิฏณฺ €ฺเเิ ฑมนว เกสลุ ฺจนํ ปตฺโต,อิทานิปิ ปาปิ กํ คณฺหาสตี .ิ “กึ ปน มยา กตํ มหาสมณาต.ิ อถสฺส สตฺถา ปพุ ฺเพ กตกมมฺ ํ อาจิกฺขิ. ตสสฺ , สตฺถริ กเถนฺเตเยว, สํเวโค อปุ ปฺ นฺโน, หิโรตฺตปปฺ ํ อปุ ฏฺ€ติ ํ. โส อกุ ฺกฏุ ิโก นิสีทิ. อถสฺส สตฺถา อทุ กสาฏกํ ขิปิ ตฺวา อทาส.ิ โส ตํ นิวาเสตฺวา สตฺถารํ วนฺทิตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ. สตฺถาปิ สฺส อนปุ พุ ฺพีกถํ กเถตฺวา ธมมฺ ํ เทเสเส.ิ สลเซซปงง่่ึึกนิุ ้็นพกขรเารอนึใกค้ ะรนบแ็รออกื่อแลอปรุ ้าล.งวหสลด้วชตัมเา่ มัดปบก็ท้พวนบทั จย.กุทดา๔อดะี่ส้กว้าวน,ดุยอกยี ล้าาปดฯงสรฏา่แมนแสิหีปะลมัง่ ร้วเภอะททิ.มซศาากง่ึทนณพรทลูารร.ขเมะทถอมมา่วแีกหนาอลายาี.้ว้ฯลเบถใงัชรนคมัะกมผพซ่อแ้ขูกง่ึุนลีณกะ้วานขารซอนัส้บงึ่งพพรชรบรมั พดะรพ้วชศรกุยลาาะวดสแุ นต้ัดลวนัถย้วา้ ุ โสเทสนาวสาเน สห ปฏิสมภฺ ิทาหิ อรหตฺตํ ปตฺวา สอปตุ ฺถสามรปฺ ํ ทวจฺ นยฺทาิตจฺวิ.าเอตฺตาอวฏุ ตฺ€าาสยฺสาสปนรุ ิมากมปมฺ พํ ปฺพรชิกฺชฺขีณจฺ ํ. อยฺหิ ขีณาสวมหาเถรํ จตหู ิ อกฺโกเสหิ อกฺโกสติ ฺวา, ผลิตสือ่ การเรยี นรู้ โดยโรงเรียนพระปริยัตธิ รรม วัดพระธรรมกาย 151 www.kalyanamitra.org
อ.แผน่ ดนิ ใหญ่ นี ้หนาขนึ ้ แล้ว สนิ ้ โยชน์ อนั ยง่ิ ด้วยคาวตุ สาม เพยี งใด; ยาวายํ มหาป€วี ตคิ าวตุ าธิกํ โยชนํ อสุ ฺสนฺนา; ไหม้แล้ว ในนรกชอ่ื วา่ อเวจี เพยี งนนั้ ถงึ แล้ว ซง่ึ ประการอนั แปลกนี ้ ตาว อวีจิมหฺ ิ ปจิตฺวา ตตฺถ ปกฺกาวเสเสน สนิ ้ ปี ๕๕ ท. ด้วยผลอนั สกุ แล้วอนั เหลอื ลง ทแี่ ผน่ หนิ มหี ลงั นนั้ , ปจฺ ปณฺณาสวสสฺ านิ อิมํ วิปปฺ การํ ปตฺโต, เพราะเหตนุ นั้ อ. กรรมนนั้ ของชมั พกุ ะนนั้ สนิ ้ แล้ว, (อนั กรรมนนั้ ) เตนสฺส ตํ กมมฺ ํ ขีณํ, วีสตวิ สสฺ สหสฺสานิ อิมินา ไมอ่ าจ เพอ่ื อนั ยงั ผล แหง่ สมณธรรม อนั อนั ชมั พกุ ะนกี ้ ระทำ� แล้ว กตสสฺ สมณธมมฺ สฺส ผลํ นาเสตํุ น สกฺกา; ตสฺมา สนิ ้ พนั แหง่ ปี ๒๐ ท. ให้ฉบิ หาย; เพราะเหตนุ นั้ อ. พระศาสดา ตํ สตฺถา ทกฺขิณหตฺถํ ปสาเรตฺวา “เอหิ ภิกฺขุ จร ทรงเหยยี ดออกแล้ว ซง่ึ พระหตั ถเ์ บอื ้ งขวา ตรสั แล้ว กะชมั พกุ ะนนั้ วา่ พฺรหฺมจริยนฺติ อาห. อ. เธอ เป็นภกิ ษุ (เป็น) จงมาเถดิ , จงประพฤติ ซง่ึ พรหมจรรยเ์ ถดิ ดงั นี ฯ้ ในขณะนนั้ นน่ั เทยี ว อ. เพศแหง่ คฤหสั ถ์ ของชมั พกุ ะนนั้ หายไปแลว้ , สฏฺ€วิตสาฺสวเตทฺเวถสโรสฺ วคิยหิ อลิ โงิหคฺ สํ .ิ อนตฺ รธาย,ิ อฏฺ€ปริกขฺ ารธโร (อ. ชมั พกุ ะนนั้ ) เป็นผ้ทู รงไว้ซง่ึ บริขาร ๘ เป็นราวกะวา่ พระเถระ ผ้มู กี าลฝน ๖๐ ได้เป็นแล้ว ฯ ได้ยนิ วา่ (อ. วนั ) นน่ั เป็นวนั (แหง่ ชน ท.) ผ้อู ยใู่ นแวน่ แคว้นชอื่ วา่ “ชโมจกอคสิมนิาเหรตเคฺตพฺจนสมตยอโฺตุ;สกางสึตสคสฺฺ .ุาตมมมตยสโคถหณฺมธสสาาวาคน,มาตฺตโสโอณํคิกนีทอุ ํตทํ ภุาโิสตโหยมคคฺวสุรตาจสฺฏสโฺเฺม€ฉมมสวห“ยโกากณาฺยอกฺสิน,าิมโิฺนภรนสโํชเุคสฺวคมโตยเขพฺหสโฺยสมตกกุ,นอตวฺฺกาฺตมอาิชากิหฺยีวรอํํํากจากสอสินคคํมาฺสเตฺเหตคอณทตตโยวิปตสฺฺววฺโโนตสฺสยาาิ มคธและแวน่ แคว้นชอ่ื วา่ องั คะโดยปกติ ถอื เอา ซง่ึ สกั การะ เพอ่ื ชมั พกุ ะ นนั้ มาแล้ว (ยอ่ มเป็น); เพราะเหตนุ นั้ (อ. ชน ท.) ผ้อู ยใู่ นแวน่ แคว้น ทงั้ สองโดยปกติ ถอื เอา ซงึ่ สกั การะ มาแล้ว เหน็ แล้ว ซงึ่ พระตถาคตเจ้า คดิ กนั แล้ว วา่ อ. ชมั พกุ ะ ผ้เู ป็นเจ้า ของเรา ท. เป็นใหญ่ (ยอ่ มเป็น) หรือ หนอ แล, หรือวา่ อ. พระสมณะ ผ้โู คดม (เป็นใหญ่ ยอ่ มเป็น) ดงั นี ้คดิ กนั แล้ว วา่ ถ้าวา่ อ. พระสมณะ ผ้โู คดม เป็นใหญ่ พงึ เป็นไซร้, อ. ชมั พกุ ะ นี ้ พงึ ไป สสู่ �ำนกั ของพระสมณะ ผ้โู คดม, แตว่ า่ อ.พระสมณะ ผ้โู คดม เสดจ็ มาแล้ว สสู่ ำ� นกั ของชมั พกุ ะนี ้ เพราะความทแ่ี หง่ อาชวี กชอื่ วา่ ชมั พกุ ะเป็นใหญ่ ดงั นี ้ฯ อ. พระศาสดา ทรงทราบแล้ว ซง่ึ ความปริวิตก แหง่ มหาชน อปุ ฏฺส€าตกฺถาานํ มหาชนกสงฺสฺขํ ปริวติ กฉฺกินํ ฺทาตหฺวีตาิ “ชมพฺ กุ อาตหว. ตรัสแล้ว วา่ ดกู ่อนชมั พกุ ะ อ. เธอ จงตดั ซงึ่ ความสงสยั แหง่ อปุ ัฏฐาก ท. ของเธอ ดงั นี ้ฯ อ.ชมั พกุ ะนนั้ กราบทลู แล้ว วา่ ข้าแตพ่ ระองค์ผ้เู จริญ ชเภทตววตาวาฺคหตนิฺวลวาาาาปาโสลสเ,ปฺปํมมสสอตจา“.ิาพตฺ ตอณวํฺภตุหโํกคฺุถมเหฺควชปฺ ตมหนฺฌิ ติ สาฺตาาสมฺภฺวลนําตีนมอํ ิฺเตพตวตฺภฺโตอนคุเสวฺรตอฺคฺ ามุยตินาฺหฺตตฺโปเอกวฺอชรอเาวมฺชุยตํ“ิตหฺวฺตสฺวโตสาปนวถฺตนจาฺตทฺฺจสตตเาิ ามาสวฺอวลาสึกฏุภมาฺภ€นมปตาาเฺ นีฺตตตยุวํํิ แม้ อ. ข้าพระองค์ ยอ่ มหวงั เฉพาะ (ซงึ่ เหต)ุ มปี ระมาณเทา่ นนี ้ นั่ เทยี ว ดงั นี ้ เข้าแล้ว ซง่ึ จตตุ ถฌาน ลกุ ขนึ ้ แล้ว เหาะขนึ ้ ไปแล้ว สฟู่ ้ า มีล�ำตาลเป็นประมาณ กราบทลู แล้ว วา่ ข้าแตพ่ ระองค์ผ้เู จริญ อ. พระผ้มู ีพระภาคเจ้า เป็นศาสดา ของข้าพระองค์ (ยอ่ มเป็น), อ. ข้าพระองค์ เป็นสาวก ยอ่ มเป็น ดงั นี ้ลงแล้ว ถวายบงั คมแล้ว เหาะขนึ ้ ไปแล้ว สฟู่ ้ า มีลำ� ตาล ๗ ต้นเป็นประมาณ อยา่ งนี ้ คือ (สฟู่ ้ า) มีลำ� ตาล ๒ ต้นเป็นประมาณ (สฟู่ ้ า) มีลำ� ตาล ๓ ต้น เป็นประมาณ ลงแล้ว (ยงั มหาชน) ให้รู้แล้ว ซง่ึ ความท่ีแหง่ ตน เป็นสาวก อีก ฯ อ.มหาชน เหน็ แล้ว ซงึ่ เหตนุ นั้ คดิ แล้ว วา่ โอ ! ช่ือ อโนมตคํ ณุทิสาฺวตาิ มจินหฺเาตชสโน.ิ “อโห พทุ ฺธา นาม อจฺฉริยา อ. พระพทุ ธเจ้า ท. เป็นบคุ คลอศั จรรย์ เป็นผ้มู ีพระคณุ ไมท่ ราม (ยอ่ มเป็น) ดงั นี ้ฯ อ. พระศาสดา เม่ือตรัส กบั ด้วยมหาชน ตรัสแล้ว อยา่ งนี ้ วา่ “ชอิวยฺหํ คสเฺเตอคตฺถาฺต€กเปํ มกตหาฺวาลาชํ เตน`ตมุนปเฺ หจหรณสิ ทอํ ฺธาปภึ เูตรกสมเกถีตฺกนิ าฺโอตรํิธ กเนอสุ ิววคตุมฺเคฺโาถหน; อ. ชมั พกุ ะนี ้วางไว้แล้ว ซงึ่ สกั การะ อนั ทา่ น ท. น�ำมาแล้ว ที่ปลาย แหง่ ลนิ ้ ด้วยปลายแหง่ หญ้าคา อยอู่ าศยั แล้ว ในทน่ี ี ้(ด้วยความคดิ ) วา่ อ. เรา ยงั ความประพฤตซิ งึ่ ตบะ จะให้เตม็ ดงั นี ้ ตลอดกาล มีประมาณเทา่ นี;้ 152 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org
ซซตซถหเป้งงง่ึ่ึึ่าลร็นตธืภอวอรเา่บวตัดครา่ระรมรซ้นอื่อข(ง่ึตยนังอ้อภรตแ.งตััสหดัชรแง่ซมัจชลปงึ่ะพไมั้วีภมไกุพดมตัซบ่ ะ้กุวถ่งรึ่ รนยนะพงึิโนัภนคอ้นัร้ ะบนคาุ่ั้ คอ)าดาผยยงัถ้นูซู่ นยปางึ่ีไ้งีันซเร้ใสคะรนี ้ว้ยีว,พ้เกา่ามวฤกาม่ือตล็ ปทอรินรแังร.ี ะ้งเมกกพส้ทียใศุืบฤี่ดจลตต,๑แเอ่ซิจล๖อง่ึต้วซ.ตนง่ึแบคาอหซะเวนปงง่ึ่ าตกส็ุนมศนรุพเปะคลธงึ รกริเใะื่จอลูแหพตงสห้เตตฤนดรม็ืดตัอางิ สเจ อิมินา อปุ าเยน วสสฺ สตํ ตปจรณํ ปเู รยฺย, ยา จ อสสฺ อิทานิ กลุ ํ วา ภตฺตํ วา กกุ ฺกจุ ฺจายิตฺวา อภุ ชฺ นฺตสสฺ ภตฺตจฺเฉทนกสุ ลเจตนา, ตสฺสา ตํ ตปจรณํ โสฬสปึ ิ กลํ นาคฺฆตีติ อนสุ นฺธึ ฆเฏตฺวา ธมมฺ ํ เทเสนฺโต อิมํ คาถมาห “ อ. คนพาล พึงบริโภค ซึ่งโภชนะ ดว้ ยปลายแห่งหญา้ คา มาเส มาเส กสุ คฺเคน พาโล ภุ เฺ ชถ โภชนํ, ในเดือน ๆ, อ. คน พาลนน้ั ย่อมไม่ถึงค่า ซ่ึงเสีย้ ว ที่ ๑๖ น โส สงฺขาตธมฺมานํ กลํ อคฺฆติ โสฬสินตฺ ิ. (แห่งพระอริยเจ้า ท.) ผูม้ ีธรรม อนั ก�ำหนดแลว้ ดงั นี้ ฯ หโผบแ(ยอ(แแตอผอ(พยผคผสออกอจซด้้้้.อหหหม.นนย็ง่มมมนิััือลููููัรวรก้อคาง่ึ.ยืคอมะธชผา่งงง่่่ีวอมกรีีีธธธศสุก.นกหคพภรววาเงตา่แรรรล�ดำอ(สอีใลว่จสรพ�นอำา่าตรรรนนรญลาหร)ร..ว่นเมตว่ผมมมหเเซสมัจ้.ะนารั้คอวพภน้นทนออ้)น้นาีมูงนเต่ึลอออนคปนเยราวารดืศอนัคภทจ้านีธนนนานีัััยาดสรนแรัยา่ลใ้คแ้รนาาตี่ัรนาถะกถกกกน้๑ขอันว่หูแนใ้ตลอ)วราเพรนาเตรน���อำำำนลัปลใง่๖นม้่ัลาพ.ววูยป)ต้นหหหเนฤั้ปง็ไวหมทน้ัมา)่เ)นออียมมอ่วค)รีทเตนนนนผไนเีในธคดนัดืองาั่สคีบมบ่้ซนนีแย้ิซดดดมนั่ิูแงึ่ชนอนนัืรคไือเ้แรรไคุรพหงวๆ่ึ้เหธแแแหมีเอื่อนว้่ือีมนันวบิลโทก้้ตครฯง่ลลลาา่ลงย่วก่ภงาว้ถ่ๆวรือรียคบ(ลโ้้้้ลเตเวววา่า่แ�ำมา่มคผจะดงึปสงว�ำเะผดนนัหหอย้คมอทา็อูปบียนในอผ้ซมูนั(นอจนันอั่สง่กน็้นธา่ัยี้น�ำรนน้ยนนผััูเงึ่้ปีธก.ัรมหถสดกถหแง่หูนัปภผทอ่ลเ้ซใีรผรใขฺำงึล�วีเนป่ยรลมดมลตมรี่ตัรงม่ึปห้้ยููพหแน็้า์วานาะ่มเวอร็ง้เัายเน(งลัส้นใแตรปนพใต(ดพชนใบอแัก้คดอ่้อซลวดยีด็๑หธี้นื่อม็ฤสหชนัร้ร(กว;มอมงึ่,ดแว,ดญ๖มิะวงโ)ตอ่ัผง่กาวผด.ลแไวแภไดคาง่ัเ้)ทดงมฺริมเาม่�ูำอดล่ง้หวงจัลนหคผงังแัาหหง่ีัป้น,ถา่.แ)้ตวงน่วน้พเ๑ีินผมอถูหน้นกนนลนก(งึีเรา่ออนน้ชัีใยลารจหีธ๖ง้่ี้(คะ้ีวงยวึ่ดน้ัํน.นเัะา้ื่ดอนบร่ตูเกา่พปา่า่จแจพ(โร้บ(ววในงัาน็อคล้ซสใแนฤลมใตห(า่รยใ(ณทั(นนาขัดงว่ึลขํด้ตะอจหวแ้พอนวเค(อแนโพาหอปอ้อซวอ,าฑิ้ราหา่เนัภางึวคหม็ปนงงัรรมรซบงนึ่ก.้บง่อกิาตชแพพิยะพ็ถง่ถฆเฺปนงึ่วคพนสันมสัฯ�รำหนผพเ้รรรตารอดรจสิตณวโุ่รหซยี้เะูคมะปง่ะูะ้วะรภบ.้ปาพสะนว่อิพงส่ึวอนดิะพอีา่พโม็คโอะนอนต(งึรสวท่รค๑ดรร)ดรอดีศฤิยรทงอิไยรินะใยซะ.าฬแย๖ิ้นยวัปวแตีลเะห๑ร.ภขเงึ่เจๆถทผลคาก่ยจเหพาจสกเซิท้โเกีณ้๖าาจ้ามป้ีู่้วตน�ำ้าภบปางง่ลึู่รึวค้ั่รอา็ดธ)ีนหนม็บตาพะหช)ละแหเ.รองั๑จสเีตนผทททบอนททาลาานน้รรรนีก้า้้พ๖มมืนทูดล...ยย้อ.ฯะะ�ำาวง่ึี)))))ี,;;;้ ้ีู่ ตสสฺ ตโฺ ถ “สเจ พาโล อปริ ฺ าตธมโฺ ม สลี าทคิ ณุ า ปริพาหิโร ตติ ฺถายตเน ปพฺพชิโต “ตปจรณํ ปเู รสฺสามีติ มาเส มาเส สมปฺ ตฺเต กสุ คฺเคน โภชนํ ภุ ฺชนฺโต วสสฺ สตํ ภุ เฺ ชถ โภชนํ. น โส สงขฺ าตธมมฺ านํ กลํ อคฆฺ ติ โสฬสนิ ฺต;ิ สงฺขาตธมมฺ า วจุ ฺจนฺติ าตธมมฺ า ตลู ติ ธมมฺ า, อเตปุ สรุิมโกเหฏฏิยฺ€าิมโกขฏีณิยาาสโวโ;สตาอปิเมนสฺโนํ สงฺขาตธมโฺ ม, โส พาโล กลํ นาคฺฆติ สงฺขาตธมมฺ านํ เทสนา. โสฬสนิ ฺต,ิ ปคุ ฺคลาธิฏฺ€านา อยํ ปเนตฺถ อตฺโถ: ยา จ ตสสฺ ตถา ตปจรณํ ปเู รนฺตสฺส วสสฺ สตํ เจตนา, ยา จ สงฺขาตธมมฺ านํ กลุ ํ วา ภตฺตํ วา กกุ ฺกจุ ฺจายิตฺวา อภุ ชฺ นฺตานํ เอกา ภตฺตจฺเฉทนกสุ ลเจตนา, ตสสฺ า เจตนาย สา ตาว ทีฆรตฺตํ ปวตฺตเจตนา โสฬสึ กลํ นาคฺฆติ. อิทํ วตุ ฺตํ โหติ “ยํ ตสฺสา สงฺขาตธมมฺ านํ เปยจํนุ ตผนลโา;ํสยฬตสผเโทกลวฏ;ํ ฺ€ตตาสเํ สฺสโพสกฬาตลสฺวสโากสฺ ฏตตฺ€ปโาตจเสรเณอกกตโสตฺวสฺ ามหโตกนโฏตฺตฺ€ตเาอรสนเสกฺตฺสก.ิ ํ ได้มีแใลน้วกาแลกเ่พป็นันแทห่ีสง่ ดุ สลตั งวแ์ผห้มู ง่ ีลเทมศปนราาณ ทอ..๘อนั๔รู้ดตงัลนอีแด้ ลเฉฯพาะซง่ึ ธรรม เทสนาวสาเน จตรุ าสตี ยิ า ปาณสหสสฺ านํ ธมมฺ าภิสมโย อโหสตี .ิ อ. เร่ืองแห่งอาชีวกช่ือว่าชัมพุกะ (จบแล้ว) ฯ ชมพฺ ุกาชีวกวตถฺ ุ. ผลติ สื่อการเรียนรู้ โดยโรงเรยี นพระปริยัติธรรม วดั พระธรรมกาย 153 www.kalyanamitra.org
๑๒. อ. เร่ืองแห่งเปรตมอี ตั ภาพเพยี งดงั อตั ภาพแห่งงู ๑๒. อหเิ ปตวตถฺ ุ. (๕๖) (อนั ข้าพเจ้า จะกล่าว) ฯ อ. พระศาสดา เมอื่ ประทบั อยู่ ในพระเวฬวุ นั ทรงปรารภ ซง่ึ เปรต เวฬวุ “เนน หิวปิหารปนํ ฺโตกตอํ ญกมฺญมฺ ตนรํฺตอิ หอิเิมปํ ตธมํ อมฺ าเรทพสฺภนํ กสเตถฺถสา.ิ มอี ตั ภาพเพยี งดงั อตั ภาพแหง่ งู ตนใดตนหนงึ่ ตรสั แล้ว ซงึ่ พระธรรม เทศนานี ้ วา่ น หิ ปาปํ กตํ กมมฺ ํ ดงั นเี ้ป็นต้น ฯ ดงั จะกลา่ วโดยพิสดาร ในวนั หนงึ่ อ. พระเถระช่ือวา่ ลกั ขณะ อ“ราายชสเคอมฺ เกหาสปมฺลิ ณึกฺขฺฑหณาิ ยตฺเทถจิวโรเริสสฺสจาชมมฏาหิลตาสิ คโหมชิ สคฺฌสฺ ฺคสกลฺสฏู ฺลโาตนอโตพอฺเฺภตถนรโรนฺตฺตโจร.ิ ผ้มู ีอายุ ผ้มู ีในภายใน แหง่ พนั แหง่ ชฎิลด้วย อ. พระเถระช่ือวา่ มหาโมคคลั ลานะด้วย ข้ามลงอยู่ จากภเู ขาชื่อวา่ คชิ ฌกฏู (ด้วยความคดิ ) วา่ อ. เรา ท. จกั เที่ยวไป ในเมืองชื่อวา่ ราชคฤห์ เพื่อก้อนข้าว ดงั นี ้ฯ ในพระเถระ ท. ๒ เหลา่ นนั้ หนา อ. พระมหาโมคคลั ลานะ ทิสวฺ าเตสสุติ อํ าปยาสตฺมฺวาากมาหส.ิาโมคฺคลฺลาโน เอกํ อหิเปตํ ผ้มู ีอายุ เหน็ แล้ว ซงึ่ เปรตมีอตั ภาพเพียงดงั อตั ภาพแหง่ งู ตนหนงึ่ ได้กระท�ำแล้ว ซง่ึ การแย้ม ให้เป็นธรรมชาตปรากฏ ฯ ครัง้ นนั้ อ. พระเถระช่ือวา่ ลกั ขณะ ถามแล้ว ซงึ่ เหตุกะพระเถระ กโรสอตี ถิ กนาํรลณกํ ฺขปณจุ ตฺฉิฺเ.ถโร “กสมฺ า อาวโุ ส สติ ํ ปาตํุ ชื่อวา่ มหาโมคคลั ลานะ นนั้ วา่ ดกู ่อนทา่ นผ้มู ีอายุ อ. ทา่ น ยอ่ มกระท�ำ ซงึ่ การแย้ม ให้เป็นธรรมชาตปรากฏ เพราะเหตไุ ร ดงั นี ้ฯ (อ. พระเถระช่ือวา่ มหาโมคคลั ลานะ กลา่ วแล้ว) วา่ ดกู ่อน ภควโ“ตอกาสโนลฺตโเิ ขก อมาวํ โุปสจุ ฺเฉอยิมฺยสาสฺ สีตป.ิ ญฺหสฺส วิสชฺเชตํ,ุ ทา่ นผ้มู ีอายุ (อ. กาลนี)้ เป็นสมยั มิใชก่ าล แล เพ่ืออนั แก้ ซงึ่ ปัญหา นี(้ ยอ่ มเป็น),อ.ทา่ นพงึ ถาม ซง่ึ เราในสำ� นกั ของพระผ้มู พี ระภาคเจ้า ดงั นี ้ฯ ครัน้ เม่ือพระเถระ ท. ๒ เหลา่ นนั้ เที่ยวไปแล้ว เพ่ือบณิ ฑะ โคกปมรนจุ ิคตฺเฺตฉฺคฺวเฺวยตาลาฺยสลฺ าุามนสรนยาิสตี าชนิิ ตคอฺเสนฺวเวหํติสจก,ุค,ปาิชกิ รณฺฌเณลถฺฑกกหํ ฏูาฺขิปยณาอฏุ ิทฺตโจโ€าฺเอรถนิตตโ`ิฺวรภรตานคํ ฺโวตกภปโาตคจุ รวฺฉณสโสิ ตตินน“ํฺตฺตอสเิ.ิานกปวฺตาโุ มตสกิ ํํํุ ในเมืองชื่อวา่ ราชคฤห์ ไปแล้ว สสู่ �ำนกั ของพระผ้มู ีพระภาคเจ้า นงั่ แล้ว, อ. พระเถระชอ่ื วา่ ลกั ขณะ ถามแล้ว วา่ ดกู อ่ นโมคคลั ลานะ ผ้มู ีอายุ อ. ทา่ น ข้ามลงอยู่ จากภเู ขาชื่อวา่ คชิ ฌกฏู กระท�ำแล้ว ซงึ่ การแย้ม ให้เป็นธรรมชาตปรากฏ ผ้อู นั เรา ถามแล้ว ซงึ่ เหตุ แหง่ การแย้ม ได้กลา่ วแล้ว วา่ อ. ทา่ น พงึ ถาม ซงึ่ เรา ในสำ� นกั ของพระผ้มู ีพระภาคเจ้า ดงั นี,้ ในกาลนี ้ อ. ทา่ น จงกลา่ ว ซงึ่ เหตุ นนั้ ดงั นี ้ ฯ อ. พระเถระ กลา่ วแล้ว วา่ ดกู ่อนทา่ นผ้มู ีอายุ อ. เรา เหน็ แล้ว สมตินํสุ สเฺ ถสปโสีราํ ตวอฺวยิ าาหกอาส“สอสฺ ,ึหสํ สีอต,ําอสวหสฺโุ สสิ สฺ วเเออยิ กวสํรสฺ ูโปเอสหโสิเปออตตตํ ฺตตฺ ภทภาิสาโโวฺ ววา,, ซง่ึ เปรตมีอตั ภาพเพียงดงั อตั ภาพแหง่ งู ตนหนง่ึ ได้กระท�ำแล้ว ซง่ึ การแย้ม ให้เป็นธรรมชาตปรากฏ, อ. อตั ภาพ ของเปรตนนั้ มีอยา่ งนีเ้ป็นรูป, อ. ศีรษะ ของเปรตนนั้ ราวกะ อ. ศีรษะของมนษุ ย์, อ.อตั ภาพ ท่ีเหลอื ของเปรตนนั้ ราวกะ (อ. อตั ภาพ) ของง,ู 154 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยัญชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org
ช((ใจยยยนอื่าอ่ อ่อ่ทกมมมอขา่ไเ.ไ้มปาปปง็อกน)หเลท)พ,เิา.ปเอียพง๒ร.งียตยเใปงดอ่ยใลนมอ่ ดวนแั่มไแปตปหเแห่ปรสง่ต็าะไนขู่ศ่ฟงชผ้า,ีรมุ้ปงูทษ(ลอร.ทะะง.ต.,กเง๒ัปอ้ใข(นบล,อนึ ้ทวแ.แ(แลาอ่ล้หเมว.้วปดเง่กปล้วไลจฟยวลาาแโวกงยทหแศช.หง่)ดรีนไษง่ตงัฟ์ ไนะงั๒้ฟขี ้๕ฯทนึขท้ .อแ.)โ)งลดอ้ยวตตหปงงััจ้้เิ รขขปาะนนึึรก้้ มตแแหานลลาณน้้ัววง้ อหิเปโต นาเมส ปมาณโต ปจฺ วีสตโิ ยชนิโก, ตนเทสงฺวฺคสฺ ฏุ สฺ€สีปโตโสตฺสออาฏุฏุนฺฺ€€ิ ติติ าาคอจยคฺฉาฺควนชิ ฺตา,ิ ลาสสีทยาาฺว,วีหินมปงฺคชสฏฺุเเฺ ฌสฺ€หาิ คจฺฉนฺต,ิ มชฺเฌ โอสรนฺตีต.ิ ออฏฏุุ ฺฺ€€ิติตาา เปผเ(ปหอ้เูร็ห.ลนะอาล่อกตัไนอืตัดอภนัล้ภบย้ างหินาแพนพลว)้า่าวปดรเออป้ะว.็.ยนกขอโออออหยบตงัตัิเชอปภแภนหรลาา์ติ้เวพพ๒ปนดม๕ร้ีวข้ีคต(ยยอ(านยโอ่งวีดยอ่้เมตุ้ปชวมมสยนรเี)าตปน์ ม๒ก็นน่ั ่อเท๕)เป,ทน.็น((ียอ๒ยฯปว.อ่ รอมนะตัมเน่ั ปภาเ็ขนทณาอ)ียพ,งวกใขนาเอปก(เงปย็เนเปอ่รปอตมรรตัตเตทปภด็.ทนา้ว๒พ.)ย), ทวฺ นิ นฺ เมว กริ เปตานํ อตตฺ ภาโว ปจฺ วสี ตโิ ยชนโิ ก, อวเสสานํ ตคิ าวตุ ปปฺ มาโณ, อิมสสฺ เจว อหิเปตสฺส กากเปตสฺส จ ปจฺ วีสตโิ ยชนิโก, เตสุ อยนฺตาว อหิเปโต. ขบอนงยกออา.ดกมแเหปหารง่ ตโภมนเู ขคนั้าคชลักื่อลลวาา่า่ นวคะแชิ ลเฌห้วกน็ ซฏูแงึ่ลค้วาแถเมมาื่อ้ซนถงึ่ี ้วกาา่มากเปซรง่ึ ตกรผร้มอู ในั นไฟกาไหลมก้่ออนยู่ กากเปตมฺปิ มหาโมคฺคลฺลาโน คชิ ฺฌกฏู มตฺถเก ปจจฺ มานํ ทสิ วฺ าตสสฺ ปพุ พฺ กมมฺ ํ ปจุ ฉฺ นโฺ ต อมิ ํ คาถมาห อ. ลิ้น (ของท่าน) อนั ประกอบแลว้ ดว้ ยโยชน์ ๕, อ. ศีรษะ “ปญฺจโยชนิกา ชิวฺหา, สีสนเฺ ต นวโยชนํ ของท่าน มีโยชน์ ๙ เป็นประมาณ, อ. กาย ของท่าน กาโย อจฺจคุ ฺคโต ตยุ ฺหํ ปญฺจวีสติโยชนํ; ข้ึนไปล่วงแลว้ สิ้นโยชน์ ๒๕, (อ. ท่าน) กระท�ำแลว้ กินนฺ ุ กมฺมํ กริตฺวาน ปตฺโตสิ ทกุ ฺขมีทิสนตฺ ิ. ซึ่งกรรม อะไร หนอ เป็นผูถ้ ึงแลว้ ซึ่งความทกุ ข์ อนั เช่นนี้ ย่อมเป็น ดงั นี้ ฯ นนั้ กคลรา่ัง้ วนแนั้ล้วอ.ซเปงึ่ ครตาถเามื่อวา่บอก แก่พระเถระช่ือวา่ มหาโมคคลั ลานะ อถสสฺ เปโต อาจิกฺขนฺโต ขา้ แต่ท่านโมคคลั ลานะ ผูเ้ จริญ อ. ขา้ พเจ้า กลืนกินแลว้ “อหํ ภนเฺ ต โมคฺคลฺลาน กสฺสปสสฺ มเหสิโน ซ่ึงภตั ร อนั ชน น�ำไปเฉพาะแล้ว เพื่อพระสงฆ์ สงฺฆสฺสาภิหฏํ ภตฺตํ อาหเรสึ ยถิจฺฉกนตฺ ิ ของพระพทุ ธเจ้าพระนามว่ากสั สปะ ผูท้ รงแสวงหาซ่ึงคณุ - อนั ใหญ่โดยปกติ ตามความปรารถนา ซซดใแซซแเวด(ขยนา่้หหงงงง่ึ่ึ่่ึึวงั้างักบคขเกนยงง่่ทไพ้าสาั�ำศกาีโปใอ้้ารภวลขตสานากแ.ะต้าชนรทลปรกลลเ้มบมวนถาน.ัาะ้า้่วทนณิเระทลทวปฯ.ะษุมแาเ.อ็ฑสนปขแีรยล๓.บ็ู่ททบนสอล้ถ์วข้า.่ีนอาท้ทงวว้านพตนงั่ัี่สา.เวพดหยรเาดุ่ใเ้เลวะลหเแจหลเยพศิเาห่้ลน็า้ขมถงนื่ตอน้น็้วแาแรา�ำบา่นั้แหะแล้เอมงปณิ)ต้ลง่วย็นัทนธ้ท่วู่ๆฑใ.รซกซหา่(นระยง่ึาน(ง้ึ่นงใ่ัมพยงัขนฟผง่ักพงัรใอซเ้เแัเูงบถปนะรจรงง่ึอลือ็เะาากอรนโ้ถยวิภนญเตนาัถรแู่ ชรลบะใจรลขนแนะ(คุบั้ทอวออทหะศคแ.ท.ง.นภ.ง่าซลลต.เพนัลิก้งป่ึ้หพวมเนรธาษหลรนงึะเระลุเา่ปทษๆพุรคพา่น็ทมี่หนยทุียไนฤ้นั.ล้ทด์ธวฯนัตน้)้งั่ีนคเทผ)ริจแ�ำใาง่ั้ักมู.้ใามหห)บหดาพ้ง่าลเเ้ย้กตดวชรรอแ้างยัพับะื่มม็าลางเดนยรแแแแแ้วว้อีอาคลลลลลลมมย้้้้้ฯวววววาาู่ คาถํ วตฺวา อาห “ภนฺเต กสฺสปพทุ ฺธกาเล สมพฺ หลุ า ภิกฺขู คามํ ปิ ณฺฑาย ปวิสสึ .ุ มนสุ ฺสา เถเร ทิสฺวา สมปฺ ิ ยายมานา อาสนสาลายํ นิสที าเปตฺวา ปาเท โธวติ ฺวา เตเลน มกฺเขตฺวา ยาคํุ ปาเยตฺวา ขชฺชกํ ทตฺวา ปิ ณฺฑปาตกาลํ อาคมยมานา ธมมฺ ํ สณุ นฺตา นิสีทสึ .ุ ธมมฺ กถาวสาเน เถรานํ ปตฺเต อาทาย อตฺตโน อตฺตโน เคเห นานคฺครสโภชนสสฺ ปเู รตฺวา อาหรึส.ุ ตทาหํ กาโก หตุ ฺวา เออาเกสนนสาคลหาิตยปตฺตโตฉทตนกิ ปฺขิ ฏตฺเฺต€ํุ นิสนิ ฺโน ตํ ทิสฺวา มขุ ํ ปเู รนฺโต ตโย กพเฬ อคฺคเหส,ึ ผลติ สอ่ื การเรียนรู้ โดยโรงเรียนพระปรยิ ตั ธิ รรม วัดพระธรรมกาย 155 www.kalyanamitra.org
ยงั ปาก ให้เตม็ อยู่ ๓ ครงั้ จากบาตร (อนั มนษุ ย)์ คนหนงึ่ ถอื เอาแล้ว, ตํ ปน ภตฺตํ เนว สงฺฆสฺส สนฺตกํ, น สงฺฆสสฺ ก็ อ. ภตั รนนั้ เป็นของมอี ยู่ แหง่ สงฆ์ (ยอ่ มเป็น) หามไิ ด้นนั่ เทยี ว, นิยเมตฺวา ทินฺนํ, น ภิกฺขหู ิ คหิตาวเสสกํ อตฺตโน เป็นของ (อนั มนษุ ย์ ท.) กำ� หนด ถวายแล้ว แกส่ งฆ์ (ยอ่ มเป็น) หามไิ ด้, เคหํ เนตฺวา มนสุ ฺเสหิ ภุ ชฺ ิตพฺพกํ, เกวลํ สงฺฆํ เป็นของเหลอื ลงจากภตั ร อนั ภกิ ษุ ท. รบั แล้ว เป็นของ อนั มนษุ ย์ ท. อทุ ฺทิสสฺ อภิหฏมตฺตเมว, ตโต มยา ตโย กพฬา นำ� ไปแล้ว สเู่ รือน ของตน พงึ บริโภค (ยอ่ มเป็น) หามไิ ด้, เป็นของสกั วา่ คหิตา, เอตฺตกํ เม ปพุ ฺพกมมฺ ํ; สวฺ าหํ กาลํ กตฺวา (อนั มนษุ ย์ ท.) นำ� ไปเฉพาะแล้ว เจาะจง ซงึ่ สงฆ์ อยา่ งเดยี วนนั่ เทยี ว ตสสฺ กมมฺ สฺส วปิ าเกน อวีจิมหฺ ิ ปจิตฺวา ตตฺถ (ยอ่ มเป็น), อ. คำ� ข้าว ท. ๓ อนั ข้าพเจ้า คาบเอาแล้ว (จากภตั ร) นนั้ , ปกฺกาวเสเสน อิทานิ คชิ ฺฌกเู ฏ กากเปโต หตุ ฺวา อ. กรรมในกาลกอ่ น ของข้าพเจ้า มปี ระมาณเทา่ น,ี ้ อ. ข้าพเจ้านนั้ นิพฺพตฺโต อิทํ ทกุ ฺขํ ปจฺจนโุ ภมีต.ิ อิทํ กากเปต วตฺถ.ุ กระทำ� แล้ว ซงึ่ กาละ ไหม้แล้ว ในนรกชอ่ื วา่ อเวจี เพราะวบิ าก แหง่ กรรม นนั้ บงั เกดิ แล้ว เป็นกากเปรต เป็น เสวยเฉพาะอยู่ ซง่ึ ความทกุ ขน์ ี ้ บนภเู ขาชอ่ื วา่ คชิ ฌกฏู ในกาลนี ้ ด้วยผลอนั สกุ แล้วอนั เหลอื ลง ในเพราะกรรมนนั้ ดงั นี ้ฯ อ. เร่ืองแหง่ กากเปรตนี ้ ฯ แตว่ า่ อ. พระเถระ กลา่ วแล้ว วา่ อ. เรา เหน็ แล้ว ซงึ่ อหเิ ปรต อธิ ปน เถโร “อหเิ ปตํ ทสิ วฺ า สติ ํ ปาตวฺ ากาสนิ ตฺ ิ อาห. ได้กระทำ� แล้ว ซงึ่ การแย้ม ให้เป็นธรรมชาตปรากฏ ดงั นี ้ ในเรื่องนี ้ ฯ ครัง้ นนั้ อ. พระศาสดา ทรงเป็นพยาน ของพระเถระนนั้ เป็น อถสสฺ สตถฺ า สกขฺ ิ หตุ วฺ า “สจจฺ ํ ภกิ ขฺ เว โมคคฺ ลลฺ าโน ตรสั แล้ว วา่ ดกู อ่ นภกิ ษุ ท. อ. โมคคลั ลานะ กลา่ วแล้ว ซงึ่ คำ� อนั จริง, อาห, อภปมเิ จยวายาหฺยํา`ตเยิ ปปเเมนรสาวนจทุ นยํ านสยมโฺ นพสธทกิปฺทเถปฺ เหสตยนิฺตฺยฺตทํ,ุิิวเสอเาเตยหสว.ํ ก็ อ. เปรตนน่ั อนั เรา เหน็ แล้ว ในวนั แหง่ เราบรรลแุ ล้วซง่ึ สมั โพธญิ าณ ทอหิฏฺิตโ€า,ย นน่ั เทียว, เออก็ อ. เรา ไมก่ ลา่ วแล้ว ด้วยความเอน็ ดตู อ่ บคุ คลอ่ืน วา่ อ. ชน ท. เหลา่ ใด ไมพ่ งึ เช่ือ ซง่ึ ค�ำ ของเรา, (อ. ความไมเ่ ชื่อนนั้ ) พงึ มี เพื่อความไมเ่ กือ้ กลู แก่ชน ท. เหลา่ นนั้ ดงั นี ้ดงั นี ้ฯ ก็ ในกาล (แหง่ เปรต) อนั พระมหาโมคคลั ลานะ เหน็ แล้วนนั่ เทยี ว กทเิฏถฺ€สกล.ิ ากเฺขลอณเิทยสมวยํ ปฺ สตุิ ตฺเเตฺถตปานิ ตตสเหถฺสวิ กสถกิตฺขํ.ิ มหหตุ าฺวโามควฺคีสลตลฺ วิ าตเนฺถนนู ิ อ. พระศาสดา ทรงเป็นพยาน ของพระเถระนนั้ เป็น ตรัสแล้ว ซงึ่ เรื่อง ๒๐ ท. แม้ในลกั ขณสงั ยตุ ฯ (อ. เร่ือง) แม้นี ้อนั พระเถระ นนั้ กลา่ วแล้ว อยา่ งนนั้ นนั่ เทียว ฯ อ. ภกิ ษุ ท. ฟังแล้ว ซงึ่ เรื่องนนั้ ทลู ถามแล้ว ซง่ึ กรรมในกาลกอ่ น ตํ สตุ ฺวา ภิกฺขู ตสสฺ ปพุ ฺพกมมฺ ํ ปจุ ฺฉึส.ุ ของเปรตนนั้ ฯ แม้ อ.พระศาสดา ตรัสแล้ว แก่ภิกษุ ท. เหลา่ นนั้ วา่ นิสฺสาสยตฺถานปทิ ีตเตีเรสํ กปเถจฺเสจ:ิ กพอทุ ตฺธีเสตสฺ ปกณิรฺณสาพลาํรากณรึสส.ุ ึ ได้ยินวา่ ในกาลอนั ลว่ งไปแล้ว (อ. ชน ท.) อาศยั แล้ว ซง่ึ เมืองชื่อวา่ พาราณสี กระท�ำแล้ว ซงึ่ บรรณศาลา เพ่ือพระปัจเจกพทุ ธเจ้า ใกล้ฝ่ังแหง่ แมน่ �ำ้ ฯ อ.พระปัจเจกพทุ ธเจ้านนั้ อยอู่ ยู่ ในบรรณศาลานนั้ จปรจตฺเจ.ิ โกสพนทาุ ตคฺธตรสาฺถฺสปิ อวปุ หิ สฏราฺน€ยาฺโํตนํ ปคนาจิพตฺฉทํ นฺธฺตํ ค.ิ นนฺธคปเรปุ ผฺ าปทิ ณิหฺฑตฺาถยา ยอ่ มเท่ียวไป เพ่ือบณิ ฑะ ในพระนคร เนืองนิตย์ ฯ แม้ อ. ชน ท. ผ้อู ยใู่ นพระนคร ผ้มู วี ตั ถมุ ขี องหอมและดอกไม้เป็นต้นในมอื ยอ่ มไป สทู่ ี่เป็นท่ีบ�ำรุง ซง่ึ พระปัจเจกพทุ ธเจ้า ในเวลาเยน็ ในเวลาเช้า ฯ อ. บรุ ุษ ผ้อู ยใู่ นเมอื งชอ่ื วา่ พาราณสโี ดยปกติ คนหนง่ึ อาศยั แล้ว อเขปุ ตฏฺตฺเ€ํอากโนกสํ .ิ คพมจาหฺฉราานณชฺโตโสนวี ตาสํ สี เาขปยตรํุ ฺติโสปํ ามตตทํ ํ ฺทปมนจคฺโตฺเฺคจํกพนคทุิสจฺธฺสฺฉสาตสฺย.ิ ซงึ่ หนทาง นนั้ ไถแล้ว ซง่ึ นา ฯ อ. มหาชน เมื่อไป สทู่ ี่เป็นท่ีบ�ำรุง ซงึ่ พระปัจเจกพทุ ธเจ้า ในเวลาเยน็ ในเวลาเช้า ยอ่ มเดนิ เหยยี บไปอยู่ ซง่ึ นา นนั้ ฯ อ. ชาวนา แม้ห้ามอยู่ วา่ อ. ทา่ น ท. ขอจงอยา่ เหยียบ ซงึ่ นา วาเรตกํุสนโกาสก“มฺขิ.า เม เขตฺตํ มทฺทถาติ วาเรนฺโตปิ ของข้าพเจ้า ดงั นี ้ ไมไ่ ด้อาจแล้ว เพื่ออนั ห้าม ฯ 156 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยัญชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org
กแขปลอัาจ้ลงวเจเครซแการง่ึหพังภ้ง่ นทุดาพนธังัช้รนเนะจีอป้้ะาไ.เัจดปคไเ้็มจนมวีแกเพ่าคลพมงึ ร้วมคทุื่อีดิธงแใเบนกจนนร่ั้า่ชทิโาภเี่นวขวคีไ้า่้นาซไทารปถ้น.,้แายนั้อลวงั .้า่ฯวบชรเนอพรณ.ื่อทบบอ.ศรณิ.ไารมชลณฑพ่าาศะวงึ ในเาหฯหลา้ไยนาหียนัม้ บข้แทอล�ำซง้วลพง่ึ นาใรนยะา อถสสฺ เอตทโหสิ “สเจ อิมสมฺ ึ €าเน ปจฺเจกพทุ ฺธสสฺ ปณฺณสาลา น ภเวยฺย, น เม เขตฺตํ มทฺเทยฺยนุ ฺต.ิ โปสริโภคปภจาฺเจชกนพาทุนฺธิ สฺสภินฺทิตฺวปาิ ณฺฑปาณยฺณสาลํปวฌิฏฺ€ากเปาเสล.ิ แแกหลลลอ้วา่มดวอแหงัแล.นลละพีีก้้วฯรรไะะปวเปบแา่ ัจลียเอ้วบจ.กตพมพาราทมุะแผธคล้เเูว้วจปา้า็นมเหเเสจหน็ บ้าน็ แาแลขยล้วอ้วฯงซเซรง่ึ องึ่าบบ.ทรมรร.รณหไณปาศชศแานาลลล้วาาถณอนือนันั้เทอไฟ่ีไอาหนัไนหไซฟมงึ่ ห้แไขหนลอม้อวง้ ปจฺเจกพทุ ฺโธ ตํ ฌามํ ทิสวฺ า ยถาสขุ ํ ปกฺกามิ. มหาชโน คนธฺ มาลํ อาทาย อาคโต ฌามํ ปณณฺ สาลํ ทิสฺวา “กหํ นุ โข โน อยฺโย คโตติ อาห. ทผแพใชห้ลนชูา่ร้ถ้ะมวว่ั ทงึปชกอ.แ้าัจซ)ล.ลนเง(่ึชา้จกวชีงา้ไกลาแวมซพา่วหนไ่ ง่ึวนทุดง่าคแา้มธแแวลนเลหาจม้วนั้วา้้มา้)นชนส(นัเว้นดพนนิั้้า่้วมไ่ือกยอปอาอลว.แนัแนัา่ตทัลหขวเถา่้ห้วาง่แนุชพน็ลกทีว้เทวบั.จิต)ซ.้าอดงึ่มจฯยพ้วงีทใา่ยจหรอ่ งะมบ้ัไนนปหห,ไีั้จมมวาอเ้แา่ช้เจ.ปลนเกอ็รน้วนพ.าตนั่ บทุดท้นเธรงัท.รนเ(ียจณยอี ้้วฯาางั ศชศยคาดายัืนรลวงััง้แซนานนลงึ่ีานั้้้วบโขนบ(รุใอนัอุ้ษนยง). โสปิ มหาชเนเนว สทฺธึ อาคโต มหาชนมชฺเฌ €ิตโก เอวมาห “มยา ตสสฺ ปณฺณสาลา ฌาปิ ตาติ. อถ นํ “คณฺหถ, อิมํ ปาปํ นิสฺสาย มยํ ปจฺเจกพทุ ฺธํ ทปฏาฺเ€ปํุ สนํ.ุ ลภิมฺหาติ ทณฺฑาทีหิ โปเถตฺวา ชีวิตกฺขยํ เยยนดใผกหนพนงออบ่่ลัีนนัั้้วกียนมมอดานา่างี นข้้ัไไอ อวีลเน้ตมมมนึยส..้นนัรแเ้่่อื่แนกุชผนัสัพ้ปทล�แำบาล้แรร้รนวล(วงัลด็ะงอไ้นเมว้(สปศวผ.กสอาบืาลิดวบนิ(นนั้สตยฉา่แคุทฉเนัดอ้่อ่นหัลคี่น)ั าม้ดวใลลซมนดเกูือบ)ง่ึเปีโคนั;้ป่ออลยงัย็นร,็นนเนชงออั่นก้แ)สุนภอม;.(ติดตดน์หเิกปอรแปว่กธงัษิเัสร.ล็า่ปนนิระแุ้แนวรที)กรปใ้ลมส�ำตนอ.ฯ้ร้วดนชบกะใเง(มื่อนมปาซอด็ลนาซนอง่ึนั(้วณใงึ่รกอ.บยดธทกกรนั รคคุี่ภเชรร(รบพวมคอื่อรเมู าคุขียมลใ.วมานคงตา่ก)อทชใลกอรรนัดื่กอุกสัรา)เล;วขวมแรลาไจ์าะ่ล)กรหมมี,คท้ีวดย่อมกอีชิ�ำอออน่้ซแยนอฌ.ยมงลาึ่่น่ัยู่แพขกเง้วนนู่ผนผเอรฏู ปใลนนั่ั่ะเีน่ง้นป็นคด็เเเด็ททดปนนาเผนิช้ีีวยยรถรรลูปนน่ตยกวาว;ี ้ โส อวีจิมหฺ ิ นิพฺพตฺตติ ฺวา, ยาวายํ ป€วี โยชนมตฺตํ อสุ ฺสนฺนา; ตาว นิรเย ปจิตฺวา ปกฺกาวเสเสน คชิ ฺฌกเู ฏ อหิเปโต หตุ ฺวา นิพฺพตฺติ. สตฺถา อิมํ ตสฺส ปพุ ฺพกมมฺ ํ กเถตฺวา “ภิกฺขเว ปาปกมฺมํ นาเมตํ ขีรสทิสํ; ยถา ขีรํ ทยุ ฺหมานเมว น ปริณมต;ิ ตถา กมมฺ ํ กริยมานเมว น วิปจฺจต,ิ ยทา ปน วปิ จฺจต;ิ ตทา เอวรูเปน ทกุ ฺเขน โยเชตีติ อนสุ นฺธึ ฆเฏตฺวา ธมมฺ ํ เทเสนฺโต อิมํ คาถมาห ก็ อ. กรรม อนั ลามก (อนั บคุ คล) กระท�ำแลว้ “น หิ ปาปํ กตํ กมฺมํ สชฺชขุ ีรํว มจุ ฺจติ, ย่อมไม่พน้ ไป เพียงดงั อ. น�้ำนม มีในวนั นี,้ ฑหนตฺ ํ พาลมนเฺ วติ ภสมฺ าจฺฉนโฺ นว ปาวโกติ. (อ. กรรมอนั ลามก) ย่อมตามเผาไปอยู่ ซึ่งคนพาล เพียงดงั อ. ไฟผูช้ �ำระ อนั อนั เถา้ กลบแลว้ ดงั นี้ ฯ สขยยอออ่่ชงมมชฺ แไไ((ุขออมมมีร..โ่แแ่่ ออํคปปดรรนรรรรงั มถถไไนปป)รี ้ฯูปใ)นค(วดนขือา่ งั ณวี น้ วา่ ีะ้า่ อนใ.ยอนันน้ อ่.นบ�ำน้มนน่ัท�ำไ้ มเนมทมล่ทียมะ.วอ)ีในันอซเไวนัหงึ่หนัอปลลนนุ่กา่อียตน้ อนิ่งินั้กี ้ หยแใยนนลอ่อ่ ข้่าวมมณไไมม(ะแพ่จพ่ นหา้้นนนั้กง่ ไไนบนปปน่ัทมเคค)ทืืออียวววทวาาา่่่ ,. ตตฺถ “สชชฺ ุขีรนฺต:ิ ตํขณเฺ ว เธนยุ า ถเนหิ นิกฺขนฺตํ อพฺภณุ ฺหํ ขีรํ น มจุ ฺจติ น ปริณมต.ิ อิทํ วตุ ฺตํ โหติ “ยถา อิทํ สชฺชขุ ีรํ ตํขณฺเว น มจุ ฺจติ น ปริณมติ ปกตึ น ชหต,ิ ผลติ สอ่ื การเรียนรู้ โดยโรงเรียนพระปริยตั ิธรรม วัดพระธรรมกาย 157 www.kalyanamitra.org
แตว่ า่ (อ.นำ� ้ นม) (อนั บคุ คล) รีดแล้ว ถอื เอาแล้ว ในภาชนะ ใด, อขปตวตยนิสนมสากจเเปวฺฺมฺกฺพฉฺ ธหจาาึสิลยเทฺจตุภฺยติอปา;วนม,ิชนชปิ ยหํพฺนยจราติลํทจฺกว;ิภํตินฺขวา,ินปนิปชเฺตนวปเอจนป,ิิ าฺวเปจจปเเกกตมยจฺ ณุสฺุขสมฺวยทลิปําา,หูเานตภติตปภน,ิ,ิทฺวาินาาปจฺ ิพตยโกกาาฺพอฑมววจคตปมฺหิ หฺตาํปนปปิตาเิตฺยกาํ,ทํขปตกธนพกึรนิภยอฺธิยามิพาาาวลมมฺ ชวิชฺพมาธํนหนตนรตากิตเฺนฺเเวทตตมาฺวฺตตตสิฺกถวา.ิ;ิ ํํุุ (อ.บคุ คล) ยอ่ มไมใ่ สเ่ ข้าไป ซงึ่ ของเปรีย้ วมเี ปรียงเป็นต้น ในภาชนะนนั้ เพยี งใด คอื วา่ , (อ.นำ� ้ นม) ยอ่ มไมถ่ งึ ซง่ึ ภาชนะแหง่ ของเปรีย้ ว มภี าชนะแหง่ นมส้มเป็นต้น เพยี งใด, ไมล่ ะแล้ว ซงึ่ ปกติ เพยี งนนั้ ยอ่ มละ ในภายหลงั ฉนั ใด; แม้ อ.กรรมอนั ลามก อนั บคุ คลกระทำ� อยู่ นน่ั เทยี ว ยอ่ มไมเ่ ผลด็ ผล ฉนั นนั้ นนั่ เทยี ว, ผวิ า่ (อ.กรรมอนั ลามก) พงึ เผลด็ ผลไซร้, อ.ใครๆ พงึ อาจ เพอ่ื อนั กระทำ� ซง่ึ กรรมอนั ลามก หามไิ ด้; ก็ อ.ขนั ธ์ ท. อนั บงั เกดิ เฉพาะแล้วด้วยกศุ ล ทรงอยไู่ ด้ เพยี งใด; อ.ขนั ธ์ ท. เหลา่ นนั้ ยอ่ มรกั ษา ซงึ่ บคุ คลนนั้ เพยี งนนั้ , ครนั้ เมอ่ื ขนั ธ์ ท. บงั เกดิ แล้ว ในอบาย เพราะอนั แตกไป แหง่ ขนั ธ์ ท. เหลา่ นนั้ (อ.กรรม อนั ลามก) ยอ่ มเผลด็ ผล, ก็ (อ.กรรมอนั ลามกนนั้ ) เมอื่ เผลด็ ผล ชอ่ื วา่ ยอ่ มตามเผาไปอยู่ ซงึ่ คนพาล (ดงั น)ี ้ เป็นอรรถรปู (อนั พระผ้มู พี ระภาคเจ้า) ตรสั แล้ว ยอ่ มเป็น ฯ (อ.อนั ถาม) วา่ (อ.กรรมอนั ลามก ยอ่ มตามเผาไปอยู่ ซง่ึ คนพาล) ฑตนตฉฉาาําิพหรรเฺพนพปิิกกกตฺโาตาาตึ ลฺตยยฺวําํวคยิปทฑจาจปฏตฺุฉหตมิฏจเิตนย.ิ มฺฺฉิจ:ิ ฺตานฺฉํเภวทออฺนนาสีนนวตฺโมฺนเํคฺุตมาตจาฑวจตฺฉหฺฉนเิวตปยนนีตีตาวฺโจ.ิปตนวเฺฉสากาวิตนวมองมฺ ฺคปตฑํยปาาฺติหาโวภรวเตโยาก,ิ นเตวฉมอ:ิ กากนตตรฺกิฺรยถิกํยนถลํโาฺโางุหปตทฺคตปนหีสาิ,ิิุ ราวกะ อ.อะไร ? ดงั นี ้ ฯ (อ.อนั แก้) วา่ (อ.กรรมอนั ลามก ยอ่ มตามเผาไปอยู่ ซงึ่ คนพาล) เพียงดงั อ.ไฟผ้ชู �ำระ อนั อนั เถ้า กลบแล้ว ดงั น:ี ้ (อ.อธบิ าย) วา่ เหมอื นอยา่ งวา่ อ.ถา่ นเพลงิ มเี ปลวไฟ ไปปราศแล้ว อนั อนั เถ้ากลบแล้ว แม้อนั บคุ คลเหยยี บแล้ว ยอ่ มไมไ่ หม้ ก่อน เพราะความที่ (แหง่ ถ่านเพลงิ นนั้ ) เป็นของอนั เถ้ากลบแล้ว, แตว่ า่ (อ.ถ่านเพลงิ มีเปลวไปปราศแล้วนนั้ ) ยงั เถ้า ให้ร้อนแล้ว ยอ่ มเผาไปอยู่ เพียงใด แตม่ นั สมอง ด้วยอ�ำนาจแหง่ อนั เผา (ซง่ึ อวยั วะ ท.) มีหนงั เป็นต้น ฉนั ใด : แม้ อ.กรรมอนั ลามก เป็นกรรมอนั คนพาลใดกระทำ� แล้ว ยอ่ มเป็น, (อ.กรรมอนั ลามกนนั้ ) ยอ่ มตามเผาไปอยู่ ซง่ึ คนพาล นนั้ ผ้บู งั เกิดแล้ว (ในอบาย ท.) มีนรกเป็นต้น ในอตั ภาพ ที่สองหรือ หรือวา่ ท่ีสาม ฉนั นนั้ นน่ั เทียว ดงั นี ้(อนั บณั ฑิต พงึ ทราบ) ฯ ในกาลเป็นท่ีสดุ ลงแหง่ เทศนา (อ. ชน ท.) มาก บรรลแุ ล้ว เทสนาวสาเน พหู โสตาปตฺตผิ ลาทีนิ ปาปณุ ึสตู .ิ (ซงึ่ อริยผล ท.) มีโสดาปัตตผิ ลเป็นต้น ดงั นีแ้ ล ฯ อ. เร่ืองแห่งเปรตมีอัตภาพเพยี งดงั อัตภาพแห่งงู อหเิ ปตวตถฺ ุ. (จบแล้ว) ฯ 158 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org
๑๓. อ. เร่ืองแห่งเปรตมีศีรษะอันค้อน ๖๐ ทำ� ลายแล้ว ๑๓. สฏฺ ฐิกูฏเปตวตถฺ ุ. (๕๗) (อันข้าพเจ้า จะกล่าว) ฯ อ. พระศาสดา เมื่อประทบั อยู่ ในพระเวฬวุ นั ทรงปรารภ “ยาวเทว อนตถฺ ายาติ อิมํ ธมมฺ เทสนํ สตฺถา ซงึ่ เปรตมศี รี ษะอนั ค้อน๖๐ ทำ� ลายแล้ว ตรสั แล้ว ซงึ่ พระธรรมเทศนา เวฬวุ เน วิหรนฺโต สฏฺ€กิ ฏู เปตํ อารพฺภ กเถส.ิ นี ้ วา่ ยาวเทว อนตถฺ าย ดงั นีเ้ป็นต้น ฯ ดงั จะกลา่ วโดยพิสดาร อ. พระเถระช่ือวา่ มหาโมคคลั ลานะ ปรุ มิ นเยเนว หิ มหาโมคคฺ ลลฺ านตเฺ ถโร ลกขฺ ณตเฺ ถเรน ลงอยู่ จากภเู ขา ช่ือวา่ คชิ ฌกฏู กบั ด้วยพระเถระช่ือวา่ ลกั ขณะ สทฺธึ คชิ ฺฌกฏู า โอโรหนฺโต อฺ ตรสฺมึ ปเทเส สติ ํ กระท�ำแล้ว ซงึ่ การแย้ม ในประเทศ แหง่ ใดแหง่ หนงึ่ ผู้ อนั พระเถระ กตฺวา เถเรน สวติตกฺวาารณปิ ณํ ปฺฑฏุ าฺโย€ “ภควโต สนฺตเิ ก ถามแล้ว ซงึ่ เหตแุ หง่ การแย้ม ตามนยั มีในก่อนนนั่ เทียว กลา่ วแล้ว มํ ปจุ ฺเฉยฺยาสตี ิ จริตฺวา สตฺถารํ วา่ อ. ทา่ น พงึ ถาม ซง่ึ เรา ในสำ� นกั ของพระผ้มู ีพระภาคเจ้า ดงั นี ้ อปุ สงฺกมิตฺวา วนฺทิตฺวา อนทิสฺทนิสฺนํ กตาคิ เาลวตุ ปปนุปฺ มาปเณฏุ ฺโน€ เที่ยวไปแล้ว เพื่อบณิ ฑะ ผ้อู นั พระเถระช่ือวา่ ลกั ขณะ ถามแล้ว อีก “อหํ อาวโุ ส เอกํ เปตํ ในกาล แหง่ ตนเข้าไปเฝ้ าแล้ว ซง่ึ พระศาสดา ถวายบงั คมแล้ว ภอมทสตมนิสยิ ตฺทาวฺปฺฺ าภนชตาฺฺชสเเ,ิอลติววตภินํ ปรานิ,ูโานนฺปตติํ ฺวสภอาสฺนิอปุกนฺตราสํฺติมสปฏภตนิ นฺุ€าฺถฺตี โเสิวกออมยาฏุ หกปฺน€ฏู.หตสตติ หท,ิฺวสิฏาอฺสฺม€ิ าปนิอนพุาฏุ ิ ฺฺโ€อพอหตา,นตฺทฺตอภติ ิหาตฺ เนสาวนนฺตีสิํํ นง่ั แล้ว กลา่ วแล้ว วา่ ดกู ่อนทา่ นผ้มู ีอายุ อ. เรา ได้เหน็ แล้ว ซงึ่ เปรต ตนหนงึ่ มอี ตั ภาพ มคี าวตุ สามเป็นประมาณ, อ. พนั แหง่ ค้อน อนั เป็นวิการแหง่ เหลก็ ท. ๖๐ อนั ไฟตดิ ทว่ั แล้ว อนั โพลง ทวั่ ดีแล้ว ตกไปแล้ว ในเบือ้ งบนแหง่ กระหมอ่ ม ของเปรตนนั้ ยอ่ มตงั้ ขนึ ้ ยอ่ มท�ำลาย ซง่ึ ศีรษะ, (อ. ศีรษะ) อนั แตกแล้ว ๆ ยอ่ มตงั้ ขนึ ้ ด้วยดี อกี , อ. อตั ภาพ มอี ยา่ งนเี ้ป็นรูป เป็นอตั ภาพอนั เรา ไมเ่ คยเหน็ แล้วโดยอตั ภาพนี (้ ยอ่ มเป็น),อ.เรา เหน็ แล้วซงึ่ อตั ภาพ นนั้ ได้กระท�ำแล้ว ซงึ่ การแย้ม ให้เป็นธรรมชาตปรากฏ ดงั นี ้ ฯ จริงอยู่ (อ. ค�ำ) มีค�ำ วา่ อ. พนั แหง่ ค้อน ท. ๖๐ เตม็ รอบแล้ว สพพฺ โเสป,ตสวเตี สฺถสุตฺมยุ หฺึ หํ ินปิ“สตฏนฺตฺ€ีิ กฏู สหสสฺ านิ ปริปณุ ฺณานิ โดยประการทงั้ ปวง, ยอ่ มตกลง บนศีรษะ ของเจ้า ยอ่ มท�ำลายลง อิมเมว เปตํ สนฺธาย วตุ ฺตํ. โอภนิ ทฺ นเฺ ตว มตถฺ กนตฺ อิ าทิ ซงึ่ กระหมอ่ มนน่ั เทยี ว ดงั นเี ้ป็นต้น (อนั พระเถระชอื่ วา่ มหาโมคคลั ลานะ) กลา่ วแล้ว หมายเอา ซงึ่ เปรต นีน้ นั่ เทียว ในเปตวตั ถุ ฯ อ.พระศาสดา ทรงสดบั แล้ว ซง่ึ วาจาเป็นเคร่ืองกลา่ ว สตฺถา เถรสสฺ กถํ สตุ ฺวา “ภิกฺขเว มยาเปส สตฺโต ของพระเถระ ตรัสแล้ว วา่ ดกู ่อนภิกษุ ท. อ. สตั ว์ นนั่ แม้อนั เรา โพธิมณฺเฑ นิสนิ ฺเนเนว ทภิฏเวฺโย€ยฺ า`ตเยิ ปจเรสปํ นอนเกุมมวปฺ จานยํ ผ้นู ง่ั แล้ว ท่ีควงแหง่ ต้นไม้เป็นท่ีตรัสรู้นนั่ เทียว เหน็ แล้ว, (อ. เรา) น สททฺ เหยยฺ ,ํุ เตสํ อหติ าย ไมก่ ลา่ วแล้ว ด้วยความอนเุ คราะห์ ตอ่ ชน ท. เหลา่ อื่น วา่ ก็แล น กเถส;ึ อิทานิ ปน โมคฺคลฺลานสฺส สกฺขิ หตุ ฺวา อ. ชน ท. เหลา่ ใด ไมพ่ งึ เช่ือ ซง่ึ ค�ำ ของเรา, (อ. ความไมเ่ ช่ือนนั้ ) กเถมีติ อาห. พงึ มี เพื่อความไมเ่ กือ้ กลู แก่ชน ท. เหลา่ นนั้ ดงั นี;้ แตว่ า่ ในกาลนี ้ อ. เรา เป็นพยาน ของโมคคลั ลานะ เป็น ยอ่ มกลา่ ว ดงั นี ้ ฯ อ. ภิกษุ ท. ฟังแล้ว ซง่ึ พระด�ำรัสนนั้ ทลู ถามแล้ว ซงึ่ กรรม ตํ สตุ ฺวา ภิกฺขู ตสฺส ปพุ ฺพกมมฺ ํ ปจุ ฺฉึสุ . ในกาลก่อน ของเปรตนนั้ ฯ แม้อ.พระศาสดา ตรัสแล้ว แก่ภิกษุ ท. เหลา่ นนั้ วา่ : สตฺถาปิ เตสํ กเถส:ิ ได้ยนิ วา่ ในกาลอนั ลว่ งไปแล้ว อ. บรุ ุษผ้ไู ปด้วยตงั่ คนหนง่ึ ผ้ถู งึ แล้ว “อตีเต กิร พาราณสยิ ํ สาลติ ฺตกสปิ เฺ ป นิปผฺ ตฺตึ ซง่ึ ความสำ� เร็จ ในศลิ ปะคือการดีดซงึ่ ก้อนกรวด ได้มีแล้ว ในเมือง ปตฺโต เอโก ปี €สปปฺ ิ อโหส.ิ โส นครทฺวาเร เอกสสฺ ชื่อวา่ พาราณสี ฯ อ.บรุ ุษนนั้ นงั่ แล้ว ในภายใต้ แหง่ ต้นไทร วฏฺฏรุกฺขสฺส เหฏฺ€า นิสนิ ฺโน ต้นหนง่ึ ใกล้ประตแู หง่ พระนคร ผลติ สื่อการเรียนรู้ โดยโรงเรยี นพระปริยัติธรรม วัดพระธรรมกาย 159 www.kalyanamitra.org
อนั เดก็ ในบ้าน ท. กลา่ วอยู่ วา่ อ. ทา่ น ดดี แล้ว ซงึ่ ก้อนกรวด ท. “สกฺขรานิ ขิปิ ตฺวา ตสสฺ ปณฺณานิ ฉินฺทนฺโต ตดั อยู่ ซงึ่ ใบไม้ ท. ของต้นไทรนนั้ จงแสดง ซง่ึ รูปแหง่ ช้าง แกเ่ รา ท., หตฺถิรูปกํ โน ทสเฺ สหิ; อสสฺ รูปกํ โน ทสเฺ สหีติ จงแสดง ซงึ่ รูปแหง่ ม้า แกเ่ รา ท. ดงั นี ้แสดงแล้ว ซง่ึ รูป ท. (อนั เดก็ ท. คามทารเกหิ วจุ ฺจมาโน อิจฺฉิติจฺฉิตานิ รูปานิ เหลา่ นนั้ ) ทงั้ ปรารถนาแล้ว ๆ ยอ่ มได้ (ซง่ึ วตั ถุ ท.) มขี องอนั บคุ คล ทสฺเสตฺวา เตสํ สนฺตกิ า ขาทนียาทีนิ ลภต.ิ พงึ เคยี ้ วเป็นต้น จากสำ� นกั ของเดก็ ท. เหลา่ นนั้ ฯ ครัง้ นนั้ ในวนั หนง่ึ อ. พระราชา เสดจ็ ไปอยู่ สอู่ ทุ ยาน อเถกทิวสํ ราชา อยุ ฺยานํ คจฺฉนฺโต ตํ ปเทสํ เสดจ็ ถงึ แล้ว ซงึ่ ประเทศนนั้ ฯ ปาปณุ ิ. ทารกา ปี €สปปฺ ึ รุปกฺขาโมรลูหํ นปฺตวเฏิ รฺ€สกฺสต,ฺวฉาิทฺทปจลฺฉาายยสึ า.ุ อ. เดก็ ท. กระทำ� แล้ว ซง่ึ บรุ ุษผ้ไู ปด้วยตงั่ ในระหวา่ งแหง่ ยา่ นไทร รสรีรฺโํ ผร€ิ.ิตมชฺฌนฺตเิ ก หนไี ปแล้ว ฯ เมอ่ื พระราชา เสดจ็ เข้าไปแล้ว สโู่ คนแหง่ ต้นไม้ ในสมัยแห่งพระอาทิตย์มีในท่ีสุดแห่งท่ามกลางอันตัง้ อยู่แล้ว, อ. เงาแหง่ ชอ่ ง แผไ่ ปแล้ว สพู่ ระสรีระ ฯ อ. พระราชานนั้ (ทรงดำ� ริแล้ว) วา่ อ. เหตนุ นั่ อะไร หนอ แล ดงั นี ้ รปอพนุกาาจหุ ฺขหฬฺฉํุ ปิติมโภสณ“ฺวตณมาฺตฺเยนณ“าฺหฺกโสต“ํินอปุ ปฺนีชห€มโุลุสตรํ ณปหฺถโขปฺิโิอรฺฑตูิปโปุ ิเกนกอทอาตาตฺทติทนขเมิ วีนฺติปสขุติิิตโตุ,ิ รทนฺุว,าิสฺตสอวฺ.ิกอปาตฺขทุปฺ ํิส“ฺธมกปฺสํ สตสกฺเฺติฺโสโกเอตกตสโํปสกาลิ สฺเมเวปกมฺตุตนมนฺเฺวฺโตเุ ฺตตขา,ิ ทรงตรวจดอู ยู่ ในเบอื ้ งบน ทรงเหน็ แล้ว (ซงึ่ รูป ท.) มรี ูปแหง่ ช้างเป็นต้น ทใ่ี บของต้นไม้ ท. ตรสั ถามแล้ว วา่ อ. กรรม นนั่ ของใคร ดงั นี ้ ทรงสดบั แล้ววา่ (อ.กรรม)ของบรุ ุษผ้ไู ปด้วยตง่ั ดงั นี ้ (ทรงยงั ราชบรุ ุษ) ให้ร้องเรียกแล้ว ซงึ่ บรุ ุษผ้ไู ปด้วยตงั่ นนั้ ตรสั แล้ว วา่ อ. ปโุ รหติ ของเรา เป็นผ้มู ปี ากยง่ิ (เป็น), ครนั้ เมอื่ คำ� แม้มปี ระมาณน้อย (อนั เรา) กลา่ วแล้ว, กลา่ วอยู่ ซง่ึ คำ� อนั มาก ยอ่ มเบยี ดเบยี น ซง่ึ เรา, อ. ทา่ น จกั อาจ เพอ่ื อนั ดดี ซง่ึ มลู แหง่ แพะ ท. มที ะนานเป็นประมาณ ในปาก ของปโุ รหติ นนั้ หรือ ดงั นี ้ฯ (อ. บรุ ุษผ้ไู ปด้วยตงั่ กราบทลู แล้ว) วา่ ข้าแตพ่ ระองคผ์ ้สู มมตเิ ทพ ปอหโุ รเหม“ิเตสตฺถกนฺขกิสตสฺ ฺตาสพมทิฺพฺธํึ เชทาตวน,มุ ิสเฺ หฺสอาชมลีตณอ.ิ ฺฑนรฺโิกาตชาสาาณอาติยหถํ ราานเอปิสกตีทาฺวสถา.,ิ อ. ข้าพระองค์ จกั อาจ, อ. พระองค์ ท. (ทรงยงั ราชบรุ ุษ) ให้นำ� มาแล้ว ซง่ึ มลู แหง่ แพะ ท. ขอจงประทบั นง่ั ในภายในแหง่ มา่ น กบั ด้วยปโุ รหติ , อ. ข้าพระองค์ จกั รู้ ซง่ึ กรรม อนั ข้าพระองค์ พงึ กระทำ� ในเรื่องนี ้ ดงั นี ้ ฯ อ.พระราชา ได้ทรงกระทำ� แล้ว อยา่ งนนั้ ฯ อ. บรุ ุษผ้ไู ป ด้วยตงั่ นอกนี ้ (ยงั บคุ คล) ให้กระทำ� แล้ว ซง่ึ ชอ่ ง ปเอโุ เรกหกอิตํิตสอโสฺรชลรกณตฺฑฺตฺิกราิยํ ขคสิปฺเทคิ .ฺธนึ กสเถานณฺติยสาฺส,ฉมิทเุ ฺทขํ วกวิ าฏเมรตตฺวฺเตา,, ทมี่ า่ น ด้วยปลายแหง่ กรรไกร, เมอ่ื ปโุ รหติ กราบทลู อยู่ กบั ด้วยพระราชา, ครนั้ เมอื่ ปาก เป็นปาก (อนั ปโุ รหติ นนั้ ) เปิดแล้ว (มอี ย)ู่ , ดดี แล้ว ซง่ึ มลู แหง่ แพะ ก้อนหนง่ึ ๆ ฯ อ. ปโุ รหติ กลนื กนิ แล้ว (ซง่ึ มลู แหง่ แพะ) อนั เข้าไปแล้ว ๆ สปู่ าก ฯ อชลณปโฺุฑรหิกิโาตส,ุ มขุสําปณวึ ฏิ ฺจ€ําปเลวสิฏฺ.ิ€ํ คลิ .ิ ปี €สปปฺ ิ , ขีณาสุ อ.บรุ ุษผ้ไู ปด้วยตงั่ ครัน้ เมอื่ มลู แหง่ แพะ ท. สนิ ้ แล้ว, ยงั มา่ น ให้ไหวแล้ว ฯ อ. พระราชา ทรงทราบแล้ว ซงึ่ ความทแ่ี หง่ มลู แหง่ แพะ ท. อนชิตตลฺถฺวณรราิาตฺฑชํุนอาิกาสาหกตฺขา“ิสอยคฺสาลิ าจติสมรฺวิยิ,าตฺปอมุิ หาเฺ ยํหตตมุอณอุ เฺตชหฺหมิลหีภขุณิ ารสฺฑวตทําิกฺธยานึ นกานํเปถาขชฬนีณฺชฺโิมตถตภากฺตาตถาว.ิ ํํ เป็นของสนิ ้ แล้ว ด้วยสญั ญานนั้ ตรสั แล้ว วา่ ข้าแตท่ า่ นอาจารย์ อ. เรา กลา่ วอยู่ กบั ด้วยทา่ น ท. จกั ไมอ่ าจ เพอื่ อนั รือ้ ฟืน้ ซงึ่ วาจา เป็นเคร่ืองกลา่ ว, อ. ทา่ น ท. แม้กลนื กนิ แล้ว ซง่ึ มลู แหง่ แพะ ท. มที ะนาน เป็นประมาณ ยอ่ มไมถ่ งึ ทว่ั ซง่ึ ความเป็นแหง่ คนนง่ิ เพราะความท่ี (แหง่ ตน) เป็นผ้มู ปี ากอนั ยงิ่ ดงั นี ้ฯ อ. พราหมณ์ ถงึ ทว่ั แล้ว ซง่ึ ความเป็นแหง่ คนเก้อ ไมไ่ ด้อาจแล้ว สมราขุขุ ชํํ าพลวฺรทวิ ปารฺธีหิ€ตนสฺมฺวฺตปาโิ ณปฺ ตึ ฏุรมฺโป€งฺกฺกตฺโภุ ากสาสสฺวาํ สเอปทาสตฺธปพฺวึ ชฺพาฺชฏสิตฺ€“ลฺวตกาลฺ ํํ ปตนินตโาิสํุตมสฺ นาปายทฏสฺต€กาฺวเฺขมยาิ. เพอ่ื อนั เปิดแล้ว ซงึ่ ปาก เจรจา กบั ด้วยพระราชา จำ� เดมิ แตก่ าลนนั้ ฯ อ. พระราชา (ทรงยงั ราชบรุ ุษ) ให้ร้องเรียกแล้ว ซง่ึ บรุ ุษผ้ไู ปด้วยตง่ั (ตรสั แล้ว) วา่ อ. ความสบาย อนั เรา ได้แล้ว เพราะอาศยั ซง่ึ ทา่ น ดงั นี ้ พระราชทานแล้ว ชอื่ ซง่ึ ทานมปี ระมาณ ๘ แหง่ วตั ถทุ งั้ ปวง 160 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org
แทไดกร้พา่บบรรุอะุษแ.รอลผา้�ำว้ไูชมปทซดางึ่า้ตวเนนยยแือต้์ลคงั่้ววนผานัซู้้ตมงึ่ าฯบนม้านั้สนอสกนว่ ลยซา่ึ่งทวอแ.รลร๔้วถแซในลงึ่ คทะาธิศถรรทามน. ี ๔ แหง่ พระนคร นครสฺส จตสู ุ ทิสาสุ จตฺตาโร คามวเร อทาส.ิ ้วา่ แก่พระราชา ตมตฺถํ วิทิตฺวา รโฺ อตฺถธมฺมานสุ าสโก อมจฺโจ อิมํ คาถมาห ชือ่ อ. ศิลปะ แมอ้ นั เช่นใดเช่นหนึ่ง เป็นศิลปะ “สาธุ โข สิปปฺ กนนฺ าม, อปิ ยาทิสกีทิสํ ยงั ประโยชน์ใหส้ �ำเร็จแล (ย่อมเป็น), อ. พระองค์ ปสฺส, ขชฺ ปปฺ หาเรน ลทฺธา คามา จตทุ ฺทิสาติ. จงทอดพระเนตรเถิด , อ. บา้ น ท. มีในทิศ ๔ (อนั บรุ ุษผูไ้ ปดว้ ยตง่ั ) ไดแ้ ลว้ ดว้ ยการดีดซ่ึงมูลแพะ ดงั นี้ ฯ หบอยอเอผ(อจ(เเ(แเวผจผยกบดแอ(นแซมดทปกพยดดยา้้้่้มกนงงก่ึ.....องลั่ไไไงวูููันรีกัดคัิุ้็้้ินออ่่ี่ยววน่ือปปปใกืบนอ้ศเย่กทมะา่อ่เาคาบกรคยยมมจเว้แออดดดววีรพบุลิรรนด(ัมปอคอ(า้ลรรุ้ฯไคคร(านุยมเนกษาั่ะ้้้นนแวววปะนคุยุอล่เ..ษปปรี,่รใคอววยรผงะ่็ัลยยยี)รวก(ผีัผงดย็อ่ะคอน้่ัอน,รผาาาอืบาออ(พงจ้ัมบด้นตตตว้(รบไูมบมวองล้เยมมศไ)ูมเ..ขอรปกุวัทอเซ่งงงรนุ่ั่ั่ััมญร(ปุ้นเัศนุถู่ษยคคบัอนดอุอษกนนอปดุงซึ่ษดีย่ือแดเกิึดนอัแงดดิิไกมรนุ็น้ษรุั้(ด�นนำงวรััึ่วนนวงัน้้กเ้ดเวุเษเษ.ละาศ))จอมาื่อนยนเัมีดจหเยหดนท)ั้ซ่เน้ยัใ้จไแ้ทจ้้)วาาน.รลิ้แซตดาี)า้,์แ)ื่อดาหน็งดวั.ง้ึ่้ต้าลาา�ำ)ไวขตลนปงั่ึนงงจมล่ัใ้ัเ้า่้เยแง)ั้เส(มงวใ่ัจ้า่สปเคานนหะยรบ้กะใัีวนแหลขินซ้ำ�(ย้อ่กฯ็าัแบนนิอเรนปีอ์นนัยน็ซใรุ้ล้ี้้้าควงเศ่ึทดง้า)ัลตฯหุดซยรพษไช(.องแอ่ึ่้รนแแศัไวม้ดิ้กจึคีาย็หจา่อ้่งศจป่ึะา่าตงัลย.มมรลๆลิมเนแษวิ่งดิแแ้ฯมนงาหยกอัลิ้ปโาห(้ว้งัวเผปซแเลแนคษไลุมดแจาปคีน็พใแมยาพแปน้า้เรงูึ่ล้ล)ะว้ษหแ็ุลดวิฯายผโ่ปยรมนนมซนัแแกแื่ะอต้้ด้นควฯว้,้ลรแ้ว็ยแสมูย์งน่ึหโ)ล่ลโ่,มอ้ดนว()ยง(หีัใ้นล)ควคสลมิน้ม์นอีม้้อดววไในนโา่่นนัง์ัใว้รว้นอั่ปนินวหคดน.ยี)ัา.้งคันง่ึถื้ใีกอา่อซ,ใ้).ฯว้กีกตนรียนษ(หุบ้แรซีงึหบาง.่ึอ้วา่ยดเอาฯบ่ั่ิง้าีค(อนแัวกรหยุงลศ่ึปเ้้เ้ตไราุ่.อเอ่าล.ปจยุไษาท่.บลดดรม็่บห์ุษรนิลน(าด.มแ้็มกนาวอบเน้ื้ออวไา่วงอผรัุอ่น็ร(ุปียบปผสผองลั้อ่ญมรคอุยานษน.ยุสร้วุษ.ไูาอ็แ้นอ้ะไ.นิเูระูนุะาุนษจปอ่.ว,่าู่ีลปบตัจผปุอผ้ลษ.บยีผฯบจไพซร้ขงซาก็ด)ก้ดูอว้นไรูุ้เยหดไกวู,ู่มผรแุ(อ้องดิึ่อจจงึ่ปรรุ้ษป์เวแยอีลขุ้ไษู่ลอวม้ชดสล้ปไมู้ยะะอแานาอยปดลดอ.่ไูนะปย.า็่ื่้อมนงผวทัเาซ่อนนลน.ปนซั่้ต้วะกจพจวนตวบันด้นยฉ้ม้ีงูบ่ึอ�ำววไษสุง่ึ้)ยแเงกยั่บังัสแดื่อ้ง่ับีปวรุมิอี่บอสอกีพ้ตั้นิฯใลตยกตลุนิเษดงอยัจเเเมคยกุกียหนแมหปใ้ิรปไวถพพ์ง้นั่รกงว้่ัไนวตงันห้่บคหล็ูัไะลแาบ็น(นะหนานม่ืีื่ออลยม(หยงั่้น้ภัญาย่วลมลดท้มใซนตผัวัมนัออผา้ม่ีเก้้ม่งัาวกน้้า,วถว)ซ้า�ง่ำึ่แิมู้ว่นน,ไจแััูรามแี,คผลกยภิดงึ่ปลแบผรผะีอมกรัปปคไล้พศ้ออเาู่แรเซาอ้,ย้ลซ้วหดทอดเเูปูจุอ่ไจ้โ่รอรรวรวชชนนนลิัังย่ึนอัย้)มคงง้่ึว้ั.า้�วำวัานยะะามก)้.แอน่น่ปนบบบบะ่.้)หหแยแแหอ่ขหหเาลเะๆนพเกทมอคอะรรรรุลุุุลลนนตาจอรวววรารา้วไุุุุษษษษบันนนืัั้.ก่ื้ื้ออออ่จะฯะวาาวาาา่่่้งงงง่ึ่ึรรรั่))ี ้ (โส ปน อมจฺโจ เตน สมเยน อหเมว ภควา อโหส.ิ ) อเถโก ปรุ ิโส ปี €สปปฺ ิ นา ลทฺธสมปฺ ตฺตึ ทิสวฺ า จินฺเตสิ “อยนฺนาม ปี €สปปฺ ิ หตุ ฺวา อิมํ สปิ ปฺ ํ นิสสฺ าย มหาสมปฺ ตฺตึ ปตฺโต, มยาเปตํ สกิ ฺขิตํุ วฏฺฏตีต.ิ โส ตํ อปุ สงฺกมิตฺวา วนฺทิตฺวา “อิมํ เม อาจริย สปิ ปฺ ํ เทหีติ อาห. “น สกฺกา ตาต ทาตนุ ฺติ. โส เตน ปฏิกฺขิตฺโต “โหต,ุ อาราเธสสฺ ามิ นนฺติ ตสสฺ หตฺถปาทปริกมมฺ าทีนิ กโรนฺโต จิรสฺสํ ตํ อาราเธตฺวา ปนุ ปปฺ นุ ํ ยาจิ. ปี €สปปฺ ิ “อยํ เม อตวิ ยิ อปุ การโกติ ตํ ปฏิพาหิตํุ อสกฺโกนฺโต สปิ ปฺ ํ สกิ ฺขาเปตฺวา “นิปผฺ นฺนํ เต ตาต สปิ ปฺ ํ , อิทานิ กึ กริสสฺ สีติ อาห. “พหิ คนฺตฺวา สปิ ปฺ ํ วีมํสสิ สฺ ามีต.ิ “กึ กริสฺสสตี .ิ “คาวึ วา มนสุ สฺ ํ วา ปหริตฺวา มาเรสสฺ ามีต.ิ “ตาต คาวึ มาเรนฺตสฺส, สตํ ทณฺโฑ โหต,ิ มนสุ ฺสํ มาเรนฺตสสฺ , สหสฺสํ, ตฺวํ สปตุ ฺตทาโรปิ ตํ นิตฺถริตํุ น สกฺขิสฺสส,ิ มา วนิ สฺส; ยมหฺ ิ ปหเฏ, ทณโฺ ฑ นตถฺ ,ิ ตาทสิ ํ นมิ มฺ าตาปิตกิ ํ กจฺ ิ อปุ ธาเรหตี .ิ โส “สาธตู ิ สกฺขเร อจุ ฺฉงฺเค กตฺวา ตาทิสํ อปุ ธารยมาโน วิจรนฺโต คาวึ ทิสฺวา “อยํ สสฺสามิกาติ ปหริตํุ น วิสหิ, มนสุ ฺสํ ทิสฺวา “อยํ สมาตาปิ ตโิ กติ ปหริตํุ น วสิ หิ. ผลิตสอ่ื การเรียนรู้ โดยโรงเรยี นพระปริยัติธรรม วัดพระธรรมกาย 161 www.kalyanamitra.org
ก็ โดยสมยั นนั้ อ. พระปัจเจกพทุ ธเจ้า ช่ือวา่ สเุ นตร อาศยั เตน จ สมเยน สเุ นตฺโต นาม ปจฺเจกพทุ ฺโธ ซงึ่ พระนคร ยอ่ มอยู่ ในบรรณศาลา ฯ อ. บรุ ุษนนั้ เหน็ แล้ว นครํ นิสฺสาย ปณฺณสาลายํ วหิ รติ. โส ตํ ปิ ณฺฑาย ซงึ่ พระปัจเจกพทุ ธเจ้านนั้ ผ้เู ข้าไปอยู่ เพ่ือบณิ ฑะ ผ้ยู ืนแล้ว ปวสิ นตฺ ํ นครทวฺ ารนตฺ เร €ติ ํ ทสิ วฺ า “อยํ นมิ มฺ าตาปิตโิ ก, ในระหวา่ งแหง่ ประตแู หง่ พระนคร (คดิ แล้ว) วา่ อ. พระปัจเจกพทุ ธเจ้า อิมสฺมึ ปหเฏ, ทณฺโฑ นตฺถิ, อิมํ ปหริตฺวา สปิ ปฺ ํ นี ้ เป็นผ้มู ีมารดาและบดิ าออกแล้ว (ยอ่ มเป็น) , ครัน้ เม่ือ วีมํสสิ ฺสามีติ ปจฺเจกพทุ ฺธสสฺ ทกฺขิณกณฺณโสตํ พระปัจเจกพทุ ธเจ้า นี ้(อนั เรา) ประหารแล้ว, อ. สนิ ไหม ยอ่ มไมม่ ี, สนฺธาย สกฺขรํ ขิปิ . อ. เรา ประหารแล้ว ซงึ่ พระปัจเจกพทุ ธเจ้านี ้ จกั ทดลอง ซง่ึ ศลิ ปะ ดงั นี ้ ดีดแล้ว ซง่ึ ก้อนกรวด หมายเอา ซง่ึ ชอ่ งแหง่ หเู บือ้ งขวา ของพระปัจเจกพทุ ธเจ้า ฯ (อ. ก้อนกรวด) เข้าไปแล้ว โดยชอ่ งแหง่ หู เบือ้ งขวา ออกแล้ว ทกฺขิเณน กณฺณโสเตน ปวสิ ติ ฺวา วาเมน นิกฺขมิ. (โดยชอ่ งแหง่ ห)ู เบือ้ งซ้าย ฯ อ. เวทนา อนั ลำ� บาก เกิดขนึ ้ แล้ว ฯ ทกุ ฺขา เวทนา อปุ ปฺ ชฺชิ. ปจฺเจกพทุ ฺโธ ภิกฺขาย จริตํุ อ. พระปัจเจกพทุ ธเจ้า ไมไ่ ด้อาจแล้ว เพ่ืออนั เที่ยวไป เพื่อภิกษา, นาสกฺขิ, อากาเสน ปณฺณสาลํ คนฺตฺวา ปรินิพฺพายิ. ไปแล้ว สบู่ รรณศาลา โดยอากาศ ปรินิพพานแล้ว ฯ อ. มนษุ ย์ ท., ครัน้ เมื่อพระปัจเจกพทุ ธเจ้า ไมม่ าอย,ู่ คดิ แล้ว วา่ มนสุ สฺ า, ปจฺเจกพทุ ฺเธ อนาคจฺฉนฺเต, “กิจฺ ิ อ. ความไมส่ ำ� ราญ อะไร ๆ จกั มี ดงั นี ้ ไปแล้ว ในที่นนั้ เหน็ แล้ว อผาสกุ ํ ภวสิ ฺสตีติ จินฺเตตฺวา ตตฺถ คนฺตฺวา ตํ ซงึ่ พระปัจเจกพทุ ธเจ้านนั้ ผ้ปู รินิพพานแล้ว ร้องไห้แล้ว ปรินิพฺพตุ ํ ทิสฺวา โรทสึ ุ ปริเทวสึ .ุ คร�่ำครวญแล้ว ฯ อ. บรุ ุษแม้นนั้ เหน็ แล้ว ซง่ึ มหาชน ผ้ไู ปอยู่ ไปแล้ว ในท่ีนนั้ โสปิ มหาชนํ คจฺฉนฺตํ ทิสวฺ า ตตฺถ คนฺตฺวา รู้พร้อมแล้ว ซง่ึ พระปัจเจกพทุ ธเจ้า กลา่ วแล้ว วา่ อ. พระปัจเจก ปจฺเจกพทุ ฺธํ สฺชานิตฺวา “อยํ ปิ ณฺฑาย ปวิสนฺโต พทุ ธเจ้านี ้ เข้าไปอยู่ เพ่ือบณิ ฑะ เป็นผ้มู ีหน้าพร้อมตอ่ เรา ทฺวารนฺตเร มม สมมฺ ขุ ีภโู ต, อหํ อตฺตโน สปิ ปฺ ํ ในระหวา่ งแหง่ ประตเู ป็นแล้ว (ยอ่ มเป็น), อ. เรา เม่ือทดลอง วีมํสนฺโต อิมํ ปหรินฺติ อาห. ซงึ่ ศลิ ปะ ของตน ประหารแล้ว ซง่ึ พระปัจเจกพทุ ธเจ้านี ้ ดงั นี ้ ฯ อ. มนษุ ย์ ท. (กลา่ วแล้ว) วา่ ได้ยินวา่ อ. พระปัจเจกพทุ ธเจ้า มนสุ ฺสา “อิมินา กิร ปาเปน ปจฺเจกพทุ ฺโธ อนั บรุ ุษผ้ชู วั่ ช้า นี ้ ประหารแล้ว, อ. ทา่ น ท. จงจบั , อ. ทา่ น ท. ปหโฏ, คณฺหถ คณฺหถาติ โปเถตฺวา ตตฺเถว นํ จงจบั ดงั นี ้ โบยแล้ว ยงั บรุ ุษนนั้ ให้ถงึ แล้ว ชีวติ กฺขยํ ปาเปสํ.ุ ซง่ึ ความสนิ ้ ไปแหง่ ชีวิต ในท่ีนนั้ นนั่ เทียว ฯ อ. บรุ ุษนนั้ บงั เกิดแล้ว ในนรกช่ือวา่ อเวจี, อ. แผน่ ดนิ โส อวีจิมหฺ ิ นิพฺพตฺติตฺวา, ยาวายํ มหาป€วี โยชนํ ใหญ่ นี ้ หนาขนึ ้ แล้ว สนิ ้ โยชน์ เพียงใด, ไหม้แล้ว เพียงนนั้ อสสฏุ ฺสฺ€นกิ นฺฏู าเป; โตตาหวตุ ปฺวจาติ นวฺ าิพฺพวปติ ฺาตก.ิ าวเสเสน คชิ ฌฺ กฏู มตถฺ เก บงั เกิดแล้ว เป็นเปรตมีศีรษะอนั ค้อน ๖๐ ท�ำลายแล้ว เป็น บนยอดแหง่ ภเู ขาชื่อวา่ คชิ ฌกฏู ด้วยวบิ ากอนั เหลอื ลง (ดงั นี)้ ฯ อ. พระศาสดา ครนั้ ตรสั แล้ว ซงึ่ กรรมในกาลกอ่ น ของเปรตนนั้ อพวฆานาเฏลตตสลฺถสฺวสฺภาตายฺถิตนธาฺวาอมามปุมฺ อปฺํอเิมทชตสมฺชเปิฺตสสตโปฺนนฺส,ิํ ฺโตพวปอาาอพุนโิมลฺพตํอคกฺถิสามเหสฺมถมฺิรวมิํยสาํ ปิหกกวปโฺเารํถตตอีตวฺวปุาิาปฺ “อชอภนฺชิสิกมสุสฺ ฺขนารเินยฺธวํึํ นี ้(ตรสั แล้ว) วา่ ดกู อ่ นภกิ ษุ ท. อ. ศลิ ปะ หรือ หรือวา่ อ. ความเป็นใหญ่ เมื่อเกิดขนึ ้ ชื่อแก่คนพาล ยอ่ มเกิดขนึ ้ เพ่ือความฉิบหาย มิใช่ ประโยชน์, ด้วยวา่ อ. คนพาล ได้แล้ว ซง่ึ ศลิ ปะหรือ หรือวา่ ซงึ่ ความเป็นใหญ่ ยอ่ มกระท�ำ ซงึ่ ความฉิบหายมิใชป่ ระโยชน์ แก่ตนนน่ั เทียว ดงั นี ้ เม่ือทรงสืบตอ่ ซง่ึ อนสุ นธิ แสดง ซงึ่ ธรรม ตรัสแล้ว ซง่ึ พระคาถา นี ้วา่ 162 ธรรมบทภาคท่ี ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org
อ. ความเป็นคืออนั รู้ ย่อมเกิด แก่คนพาล เพือ่ ความฉิบหาย “ยาวเทว อนตฺถาย ญตฺตํ พาลสฺส ชายติ, มิใช่ประโยชน์ เพียงไรนนั่ เทียว, (อ.ความเป็นคืออนั รู้นน้ั ) หนตฺ ิ พาลสสฺ สกุ ฺกํสํ มทุ ฺธมสสฺ วิปาตยนตฺ ิ. ยงั ปัญญาชือ่ ว่ามทุ ธา ของคนพาลนนั้ ใหต้ กไปต่างอยู่ ย่อมฆ่า ซึ่งส่วนแห่งธรรมอนั ขาว ของคนพาล ดงั นี้ ฯ ถอชขเ((ปยยอ่ือ.งึ ็บออ่่นพงวมมคุผคา่ร(้้คเลอออูวปญาง.ลมนั็ศน)ม)ดชพตั)ใเ้นวนปทตฯตฺ ยร็อนง์้)ัูํท้ยอรใฯว่ัศรหยวแถญแู่า่อลใคลด.้ว่หบือ้วยรคคุอยือาวคนัอ่ใวานลชมเมคนทเกปยวว็�ำนยาอ่ หหมอ่,มนดรเม(รปืออ้ดูงัร็น้น.วูซซคคา่ใีงงึ่่ึ้�ำหขือศแใอญวดลิวนงา่า่นปพ่คะเใญรวฯปดะา็ตแนคหมมฺตผารถอ้ื้อใถํปูงึ.ดดคาพร,งัวนาหรนาก้นัอร(้ ี)มอืฏอ้มีกเนวแดปเอา่ลน่ัป้็วนใย้็วยนนคเา่ ยปนคือคง็ศิบนหวอือนาชานนัวมนตัื่อา่้งึ่รู้ ตตถฺ “ยาวเทวาต:ิ อวธิปริจเฺ ฉทนตเฺ ถ นปิ าโต. ญตตฺ นฺต:ิ ชานนภาโว. ยมปฺ ิ สปิ ปฺ ํ ชานาต,ิ ยมหฺ ิ วา อิสสฺ ริเย ยาย วา ยสสมปฺ ตฺตยิ า €โิ ต ชเนน ายติ ปากโฏ ปฺาโต โหต,ิ ตสฺเสตํ นามํ. (แ((ช(เมนมค(หฆปอดดออหื่ออืบรีิใคัา่็น...งงััืชอววอคอง่อวพนนตาป่่ธาว่ธรา�ำยจร้ีีน,ยา่รร้้ิรมบ้)ร่อูแแรถ(ะอ่ิงเาซหอมอมหยป)โวอมยงึ่..ยง่แออ็่ง่คา่คนยสฆ)บลชบมนวันวู่ใว่า่้ทนวา่เทหขมพานอกวว์)าดม)ญาุทด.ิแา่า่ศวลกงวแัเหปธวฺป่เลินา่)�ำกเปา่ง่ั็ํญพกนปจี็่ตน้กน(สดอ็่ืใดัอะนญหนศุัต้หุกคงัอนัข(นล้นนนญวาอกฺอยหอบนนั่าีฺต.าส้ํู่งร่ณคัมใเนั่ศนืเิอคทํหม(วฉเยดดฑันด่ันี้ยนทตาบิ่ือแงงัังหัพิตวมีนยักเห้ลนนนกรเวเาลา้วปพีีืปอีิด้้ล้ฯยงฯ็็ฯนงึวนข(ซตแนมทดา่ยชคงนึ(่ึหา่น้ใัิ((้องรศัอ่ื่อชออืองง่าน.แอลิมปอ่.บ.ออบออี)ก.ป้ยกรขนธัคทร)ร่คะะอ่รูิบ(รวร)รโฯอคนะ้ยูง)ถถยาาหทนัปงือัพมช)ย)วรศ�ัำบวญนนาา่ื)อเวรปา่วลณั์นัีว้ษญา่็หาน่แวา่กฑชะกรมาซปิซ�ำ่ืืออฆคิต่กยีคงึ่งจ่ึาววน็า่คอ่(สวดาัต่า่อยพพอามวซว่ยอย.อ่ยมาาองึนงศใ่ึอ่ยมํลคทมหู่นเัแลิมนู่ปนเ้วรฉฉดบหปปซ็เน่ัานาน่ัิิบบกงั็ง่ณังึ่ะนมบเใเนิกดสหหททหหเ))ฑีปศุขว่้ียาายีรญ็นืนนึิตลยยอฯฯฯวว้ ่ สปิ ปฺ ํ วา หิ อสิ สฺ ริยาทภิ าโว วา พาลสสฺ อนตถฺ าเยว ชายต,ิ ตํ นิสฺสาย โส อตฺตโน อนตฺถเมว กโรติ. หนฺตตี :ิ วินาเสต.ิ สุกกฺ สํ นฺต:ิ กอสุ ปุ ลปฺโกชฏฺชฺ€มาาสนํ.ํ พาลสสฺ หิ สปิ ปฺ ํ วา อิสฺสริยํ วา มกสุุทลธฺ โนกฺฏตฺ€ิ ปาสํ ฺฆาเายเตตํนนฺตาเมมํ.ว อปุ ปฺ ชฺชต.ิ วปิ าตยนฺต:ิ วิทฺธํสมานํ. ตสสฺ หิ ตํ สกุ ฺกํสํ หนนฺตํ ปฺ าสงฺขาตํ มทุ ฺธํ วินิปาเตนฺตํ วิทฺธํเสนฺตเมว หนตีต.ิ (ซงึ่ อใรนิยกผาลลทเป.)็นทม่ีสีโสดุ ดลางปแัตหตง่ เผิ ทลศเนป็านต้น(อ.ดงัชนนีแ้ ลท.)ฯ มาก บรรลแุ ล้ว เทสนาวสาเน พหู โสตาปตฺตผิ ลาทีนิ ปาปณุ ึสตู .ิ อ. เร่ืองแห่งเปรตมีศีรษะอันค้อน ๖๐ ทำ� ลายแล้ว สฏฺ ฐิกูฏเปตวตถฺ ุ. (จบแล้ว) ฯ ผลติ สือ่ การเรียนรู้ โดยโรงเรียนพระปริยัตธิ รรม วดั พระธรรมกาย 163 www.kalyanamitra.org
๑๔. อ. เร่ืองแห่งพระเถระช่ือว่าสุธรรม ๑๔. สุธมมฺ ตเฺ ถรวตถฺ ุ. (๕๘) (อันข้าพเจ้า จะกล่าว) ฯ อ.พระศาสดา เมื่อประทบั อยู่ ในพระเชตวนั ทรงปรารภ เชตว“เอนสนวฺติหํ รภนาฺโตวมสิจธุ ฺเมฉมฺยฺยตาฺเถตริ ํ ออาิมรํ พธฺภมมฺกเเทถสสน.ิ ํ สตฺถา ซง่ึ พระเถระชื่อวา่ สธุ รรม ตรัสแล้ว ซงึ่ พระธรรมเทศนานี ้ วา่ อสนฺตํ ภาวมจิ เฺ ฉยยฺ ดงั นีเ้ป็นต้น ฯ ก็ อ.เทศนา ตงั้ ขนึ ้ พร้อมแล้ว ในเมืองชื่อวา่ มจั ฉิกาสณฑ์ ธปปหกนปนิมตตติิฏยุณฺมฺตวฺตฺฺฺย€ฺฑจฺามติกากเมุ วทาาเาถาจอทคสทย.โํฺฉมฺคสมนาิกพฺย.ิยิจาสาาารณุสฏเมนคปณกนเาํหถนวนฺโฺฑํรนตํปสนนมอเสฺทวคนฺพจเิสโราสฺฉฺภสสวฺมติกนตาฺมวฺาฺตหอาาึสปตรตตณํโตฺฺตเสภถโฺเฺตสฺเมนฑหชผิ หติ ลอาวฺสํอิรานมิอยปยุ าฏุทุจายภฺตมฺปิต€ากตฺวตานฺโํตเาฺ ถฺเตยํกถอจิรปสปสํจจฺ งาสาาลฆฺเคววทีตสาหสตนิตตทราปฺถาาฺฺววฺโเมมนติยธาาํํิ จบแล้ว ในเมืองช่ือวา่ สาวตั ถี ฯ ดงั จะกลา่ วโดยพสิ ดาร อ. คฤหบดี ชอ่ื วา่ จติ ตะ ในเมอื งชอ่ื วา่ มจั ฉกิ าสณฑ์ เหน็ แล้ว ชอ่ื ซงึ่ พระเถระชอ่ื วา่ มหานาม ผ้มู ใี นภายใน (แหง่ ภกิ ษุ ท.) ผ้นู บั เนอื่ งแล้วในพวก ๕ ผ้เู ทย่ี วไปอยู่ เพอื่ บณิ ฑะ เลอื่ มใสแล้ว ในอริ ิยาบถ ของพระเถระนนั้ รบั แล้ว ซง่ึ บาตร (ยงั พระเถระนนั้ ) ให้เข้าไปแล้ว สเู่ รือน ให้ฉนั แล้ว ฟังอยู่ ซงึ่ ธรรมกถา ในกาลเป็นทส่ี ดุ ลงแหง่ กจิ ด้วยภตั ร บรรลแุ ล้ว ซง่ึ โสดาปัตตผิ ล เป็นผ้มู ศี รทั ธาไมห่ วนั่ ไหว เป็น เป็นผ้ใู คร่เพอ่ื อนั กระทำ� ซง่ึ สวน ของตน ชอ่ื วา่ อมั พาฏกวนั ให้เป็นอารามของสงฆ์ (เป็น) ยงั นำ� ้ ให้ตกไปแล้ว ในมอื ของพระเถระ มอบถวายแล้ว ฯ ในขณะนนั้ อ.แผน่ ดนิ ใหญ่ กระทำ� ซงึ่ ทสี่ ดุ รอบแหง่ นำ� ้ กออกตโโาหหเวฺ รสสาตต..ิิ สฺวมมาฺมหจึ าขฺฉปเิสกณ€พาวสีฺพ“ปณกทมติสฺเปฑฏิฺ าิฺ.€หติสิมํธุ หพมาอทุ มฺเาฺธสตคสฏฺเตฺา€ถสภีโรอนิกยฺุนขยฺนนฺูตาาํิ เมนอทุวมวิกเนฏหปวาทราวิยฺวสหิ านโิาโฺตกรรํํ หวน่ั ไหวแล้ว (มอี นั ให้รู้) วา่ อ. พระพทุ ธศาสนา ตงั้ อยเู่ ฉพาะแล้ว ดงั นี ้ (เป็นเหต)ุ ฯ อ. มหาเศรษฐี (ยงั บคุ คล) ให้กระทำ� แล้ว ซง่ึ วหิ ารหลงั ใหญ่ ในสวน เป็นผ้มู ปี ระตอู นั เปิดแล้ว เพอื่ ภกิ ษผุ ้มู าแล้ว ท. จากทศิ ทงั้ ปวง ท. ได้เป็นแล้ว ฯ ชอ่ื อ. พระเถระชอ่ื วา่ สธุ รรม เป็นภกิ ษเุ จ้าถน่ิ ได้มแี ล้ว ในเมอื งชอื่ วา่ มจั ฉกิ าสณฑ์ ฯ โดยสมยั อน่ื อกี อ. พระอคั รสาวก ท. ๒ ฟังแล้ว ซง่ึ กถาอนั แสดง ออโอวถหิคคฑกาฺมคฺฒํรสอํสํ โธาป.ุยมวปเชรกมฺ เนนวากจมเถสิตคสตํตฺโฺคมตสฺวโํ เสฺาสยปตนคจกุสอฺหจางาจคุโปฺคคิตมฺคหตนฺตมนํิ ฺตสหฺ ฺตกกฺุสีตฺวเตวติาตฺตสธฺตคกุเํ มตํณาุ มฺมอกกอเาาสถตาคนมํทฺวมาาจาสนปฺฉยตุ ํติกฺวอึาา“สสตภยณตฺุตนเาทฺวโฺเจฺฑนตฺาวิ.ํ ซง่ึ คณุ ของคฤหบดีช่ือวา่ จิตตะ เป็นผ้ใู คร่เพ่ืออนั กระท�ำ ซง่ึ การสงเคราะห์ แกค่ ฤหบดชี อ่ื วา่ จติ ตะนนั้ (เป็น) ได้ไปแล้ว สเู่ มอื งชอ่ื วา่ มจั ฉกิ าสณฑ์ ฯ อ. คฤหบดี ชอ่ื วา่ จติ ตะ ฟังแล้ว ซงึ่ การมา แหง่ พระอคั รสาวก ท. ๒ เหลา่ นนั้ ต้อนรบั แล้ว สนิ ้ หนทาง มโี ยชนด์ ้วยทงั้ กง่ึ เป็นประมาณ รบั แล้ว ซง่ึ พระอคั รสาวก ท. ๒ เหลา่ นนั้ (ยงั พระอคั รสาวก ท. ๒ เหลา่ นนั้ ) ให้เข้าไปแล้ว สวู่ หิ าร ของตน กระทำ� แล้ว ซงึ่ วตั รเพอื่ ภกิ ษผุ ้จู รมา อ้อนวอนแล้ว ซงึ่ พระธรรม เสนาบดี วา่ ข้าแตท่ า่ นผ้เู จริญ อ. กระผม เป็นผ้ใู คร่เพอ่ื อนั ฟัง ซง่ึ ธรรมกถา หนอ่ ยหนงึ่ ยอ่ มเป็น ดงั นี ้ ฯ ครงั้ นนั้ อ.พระเถระ (กลา่ วแล้ว) กะคฤหบดชี อื่ วา่ จติ ตะนนั้ วา่ อปิ จอถโถนกํ ํ เถโรสณ“ุ อาปุ หาีตสิก อตทสฺธฺสาเนนธมมหฺ มฺ ากกถิลํ นฺตกรเูถปสา.,ิ ดกู อ่ นอบุ าสก อ. อาตมภาพ ท. เป็นผ้มู รี ูปอนั เหนด็ เหนอ่ื ยแล้ว โดยหนทางไกล เป็นแล้ว, เออก็ อ. ทา่ น จงฟัง (ซงึ่ ธรรมกถา) หนอ่ ยหนงึ่ เถดิ ดงั นีก้ ลา่ วแล้วซง่ึ ธรรมกถาแกค่ ฤหบดชี อ่ื วา่ จติ ตะนนั้ ฯ อ. คฤหบดชี อื่ วา่ จติ ตะนนั้ ฟังอยู่ ซง่ึ ธรรมกถา ของพระเถระเทยี ว ปภปนภนิิมมิกนาฏปฺขนนฺเิกตสุณโฺุขฺฺเเสตตหิปิ.สติสต.ิฺวโฺเเเฺวสสาสถานรฺวปสเทจฺสโปฺวสฺฉนสุเาถอธทปเ“มคฺธรปฺอหเฺคึมฺ นยุนิสกํํมวาถามมยวํสสํเากิกปทสจเํ ฺธจณิยุควึฺฉมเสนนหาาธฺุทฺโโมตนนิตอภวฺมิมฺวปาิกติานคฺขฺเฺเถจปตํ“อรภฺเตฏนฉํคนีตาิกยณ“ฺเคิฺขตฺยตฺหาิปมาุกมิถถเเเฺทุอสหิผาาฺโวฺวปตตลธ.ิ ํิิ บรรลแุ ล้ว ซงึ่ พระอนาคามผิ ล ฯ อ. คฤหบดชี อื่ วา่ จติ ตะนนั้ ไหว้แล้ว ซง่ึ พระอคั รสาวก ท. ๒ นมิ นตแ์ ล้ว วา่ ข้าแตท่ า่ นผ้เู จริญ อ. ทา่ น ท. ขอจงรบั ซงึ่ ภกิ ษา ในเรือน ของกระผม กบั ด้วยพนั แหง่ ภกิ ษุ ในวนั พรุ่ง ดงั นี ้นมิ นตแ์ ล้ว ซง่ึ พระเถระชอ่ื วา่ สธุ รรม ผ้เู ป็นเจ้าถนิ่ ในภายหลงั วา่ ข้าแตท่ า่ นผ้เู จริญ แม้ อ. ทา่ น ท. พงึ มา กบั ด้วยพระเถระ ท. ในวนั พรุ่ง ดงั นี ้ฯ อ. พระเถระชอ่ื วา่ สธุ รรมนนั้ โกรธแล้ว วา่ อ. คฤหบดชี อ่ื วา่ จติ ตะ นี ้ยอ่ มนมิ นต์ ซงึ่ เรา ในภายหลงั ดงั นี ้ห้ามแล้ว แม้ (อนั คฤหบดชี อื่ วา่ จติ ตะ) อ้อนวอนอยู่ บอ่ ย ๆ ห้ามแล้วนน่ั เทยี ว ฯ 164 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยัญชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org
แแเจเสเขอส(ยอทเสจพ((ชแ((ถผใ(อวเขจออด(กเไปปปพพพดตทแออยดนา้่หกกอื่อิิตตอก....ยงาลัสธนอิ่กูัุูรูงึ้็็็เท้ก.นอ่้ัรวรนนน่ื่ื่ือออไกคงกมรงง่่ทอภวรปา่ตตนงา่�ำ่่อักัสปงย่พา่มเพคยออพอรปโผาพตาพา่ฤงรวนาแ�ำนิกะะธรคาออคอออยทแนมพแ้กะ.เนนหลรฤจััเรูแนตรราหรแลดอรลกัษ.....คฤปรงัลลษใะละนผพอพะะขระิตหอลกยะเน้กม้ังบวสพสกว็ห้หฤุ้สื่อชนพ้เวะเวจอมศมบนทุึน้เั่นตนัฏรรวงบั)ง่ึถ่ภ้ยถภ�งำใกขดไ้ัถรหอื่)อบมียด)รกคัะะจัาานขแ.านปขะฆสนัรหด,ะริกอกาจ้ีชรดะววบดใ�ดอำผวศเวเณสิตรสอะลนนะจดั่วเ่เแูถะี)พทนษ์ง)าะส่ือาาศ่่รขโ้า่สาอร่สถนดีกัูาดช้ตกง)วดนัันงเอลััชท(รรไัสืส่ีย้ดวแอุาผอท.าสรีพรตีอ่ือจนามะะะ้เกร่ืาอวตดาษ่ธ)ลสุว้นเะะจวอฉูขดียอ.ุ่งวนคงรชดพีตอ่เรลใว(จร้้รไอกนูว้ดกดงานรกัพขะกา่แวาีกุอหหกื่อฤดปดขงาร่ะดมัีิยาตก่พ.นา่อ้แนาวาัศสนลึสมลซส้มา้นนน้รัสว้อทหลเววงัโงภบตัทนาง่ตยง่ัรตธ(าบาุ้ะงังทึ่า่กกา่นัยีนนซแเงธ่ัใแุีก�ำบแ(แเเ้ะะา.อ่ชทค่ฆโสรรนซวตดสปถค,มกลษรลงฯ่ึีแมนเเไมัทจลศดพ้ี้รยกฯผมน่ดทพแฤา่งด็ึ่รแใปค์รพธิแดุ้ฤอานา่ลาว้้้มกทัวาีษน้มหมน้ลมนัอดอสลูวไไหีลยารื่หอรวฤ้อแห.งวึ)เดสหรนมรดเ้นัยว้รา่แอนนืดนะน่ั้แัวผงัพัแว้วบบใหลง่.ธบดงงดแมัลาน่มว่ันง)ลภัห้ดลนคเเ้คลวนูั้อรดทวอณิบ้นฯงเัดทจมนแกาีกน้้)้ีีวา้วกิาโกรวฤนฤั่ม้ดหนีนเัรขดีซร้)ีนทลีวยใรีไ้าแรปในฑ)ะัล้ษจอหหา้เิไาญกอนูีดนเปา(ง่ึาี้่หะ้ววนทษ็ักจมอมธน้ดบบทัั.ปะแุเบบนป้่องบวอสไก้ทวอพง่พียอว.าเโต่(ฯผแลปรทอรใรยีนดดอา่ฏทไทกลดไัดย่ีสข้ดผา่นว่ืองะน้ร้จะรเปูวยปา่แคแาีชคี้จพกียาิส่าลองู้่ยกัาดโมะูัสลกะพทดองเนด่ลูแวลท่ืนอวงวแอฤ้มาววามแชอเร�ำแีมบดลกวึ.งาอรั้าถลยาว่าแวตรษลีะีรกไหลารเเ้ลา่นะทไาอก่านูอส.ถ้แปปมะรปณงวลา่ัิเแแ้ทา่ตอดบว,้โอววนถี.ต่อะกรอแ็น็ลนือจอ้้เแนวอนเลอเม้ะิา่)อดีคงยปัชชธระนอรล้แบุิวตเนนี่ััล้ฬ้.แว)นไ้สซหใอะย้ัสีกอรอ่ืแอา้รด(ลบ,ุวคกรซ้าตจค)ววนล(าเงผอึ่ชสงี่าย่ลเูแลรนว้ัอออวงปเลสัฤาวง่ึสา่กทะั้ฤทดวรไส้่ืปบอเรุูาบาลกี่วนด.็คนซ(.สนา่ปับกจหั,นนห่ดู้ีหยมจซว็าำ�วยวส้นเาา่ไวทดแีง่ึู�ำ�ำกขรคแอปบ้มน)นยันขูนงงวึ่กปบา่อ่้สธฯุภิ้อญลออวาซ่นใ็วเ้ลยอฤ.ใาคสานดทใกัมแรดกอฯ้นายนิกนวองัหึ่า่้มหบแงหวุแักรธ�ำีุาเลอีอไว(บเกทษหไว้กทคคปอมตลญแลกอบรอารมจงข้มฯ.วาอกนั้าา็.(แาขอุรฤฤดรผา้นมดยท่นวนาร.่กัอัดม่สจอ.ไ่็ซต่งมมพลอ้.ภรหหเโูวเเผกีโา่ดนจไัเดีั).ี)ส้ปใง่ึธปทเร้มลยโงวแมรแจิก้บบอน้งทขมปูงนอนสแ็กแ็งอ่คคุ่นงษนลชวอโหลสะาคออ่ษด.็อผดดาใีา่ศไไนนจนกลั่รัทฤฤ้อน้นว้เไัวจนสาปป่ดดู้ดิงงนจัเุธูีีชชชงรคกผิเะเมษหหจน์มนสทงวำ�ทวดดดดกโโัทแแแแแแ่ื่ืื่อออ้จราใู๓น่รททไบบนทศุนตงัอีา่ลาลลลลลียงื่งงงััััคอธววววว้รีวิปทญงฆ่ัษษ๐นนนนนนนตดด่ัลูกถย้้้้้้ัฯะวาาาววาวาววาว่่่่่งรร,.,่์์ีีีีีีุู่ ้ อปุ าสโก “ปฺายิสสฺ ถ ภนฺเตติ ปกฺกมิตฺวา ้ ปนุ ทิวเส อตฺตโน นิเวสเน มหาทานํ สชฺเชส.ิ ้ สธุ มมฺ ตเฺ ถโรปิ ปจจฺ สู กาเลเยว “กที โิ ส นุ โข คหปตนิ า อคฺคสาวกานํ สกฺกาโร สชฺชิโต, เสวฺ คนฺตฺวา ้ ปสสฺ สิ ฺสามีติ จินฺเตตฺวา ปาโตว ปตฺตจีวรมาทาย ตสสฺ เคหํ อคมาส.ิ โส คหปตินา อคฺคสาวกานํ สกฺกาโร สชฺชิโต, เสฺว คนฺตฺวา ปสฺสสิ สฺ ามีติ จินฺเตตฺวา ปาโตว ปตฺตจีวรมาทาย ตสฺส เคหํ อคมาส.ิ โส คหปตนิ า “นิสีทถ ภนฺเตติ วจุ ฺจมาโนปิ “นาหํ นิสที ามิ, ปิ ณฺฑาย จริสสฺ ามีติ วตฺวา อคฺคสาวกานํ ปฏิยาทิตสกฺการํ โอโลเกตฺวา คหปตึ ชาตยิ า อฆปฏิฺเเจฏตตฺถกุ าโเมอก“ฺเอฬุ วาโรนตฺถเีตติ คหปติ สกฺกาโร, อาห. “กึ ภนฺเตติ. “ตลิ สงฺคลุ กิ า คหปตีติ วตฺวา คหปตนิ า กาโกปมาย อปสาทิโต กชุ ฺฌิตฺวา “เอโส เต คหปติ อาวาโส, ปกฺกมิสสฺ ามหนฺติ วตฺวา ยาวตตยิ ํ วาริยมาโนปิ ปกฺกมิตฺวา สตฺถุ สนฺติกํ คนฺตฺวา จิตฺเตน จ คหปตนิ า อตฺตนา จ วตุ ฺตวจนํ อาโรเจส.ิ สตฺถา “ตยา อปุ าสโก สทฺโธ ปสนฺโน หีเนน ขํสุ โิ ตติ ตสฺเสว โทสํ อาโรเปตฺวา ปฏิสารณียกมมฺ ํ กาเรตฺวา “คจฺฉ, จิตฺตคหปตึ ขมาเปหีติ เปเสส.ิ โส ตตฺถ คนฺตฺวา “คหปติ มยฺเหเวโส โทโส, ขมาหิ เมติ วตฺวาปิ “นาหํ ขมามีติ เตน ปฏิกฺขิตฺโต มงฺกภุ โู ต ตํ ขมาเปตํุ นาสกฺขิ, ปนุ เทว สตฺถุ สนฺตกิ ํ ปจฺจาคมาส.ิ สตฺถา “นาสฺส อปุ าสโก ขมิสฺสตีติ ชานนฺโตปิ “มานตถฺ ทโฺ ธ เอส ตสึ โยชนมคคฺ ํ คนตฺ วฺ า ปจจฺ าคจฉฺ ตตู ิ ขมาปนปุ ายํ อนาจิกฺขิตฺวาว อยุ ฺโยเชส.ิ อถสสฺ ปนุ อาคตกาเล นีหตมานสสฺ อนทุ ตู ํ ทตฺวา “คจฺฉ, อิมินา สทฺธึ คนฺตฺวา อปุ าสกํ ขมาเปหีติ วตฺวา ผลติ สอ่ื การเรยี นรู้ โดยโรงเรียนพระปรยิ ัติธรรม วัดพระธรรมกาย 165 www.kalyanamitra.org
อ. อนั ชอื่ อนั สมณะ กระทำ� ซงึ่ ความถอื ตวั หรือ หรือวา่ ซง่ึ ความริษยา กกอม“ิิมเายสลตาฺหมสํุํเคาอนณาปุ วนวถาฏฑาสฺฏฺฒโอนกตภาน,ิ มามฺตสเยีตอิ ฺหิ`วมอํํ อยนกปฺหุ สุโรํานนสวฺธฺติหกิ ึ สาาฆโโสฺ ยรเ,ฏตมหติ ยมิฺวฺหาาอนํิสธํนสฺมวิวามฺาามํ สเอาทนนิสเฏสาสฺ ฺ€นทํ าวฺโโนตยาํ วา่ อ.วหิ าร ของเรา อ.ที่เป็นที่อยู่ ของเรา อ.อบุ าสก ของเรา อ.อบุ าสกิ า ท. ของเรา ดงั นี ้ ยอ่ มไมค่ วร, เพราะวา่ อ. กเิ ลส ท. มคี วามรษิ ยาและความถอื ตวั เป็นต้น ยอ่ มเจรญิ แกภ่ กิ ษุ ผ้ทู ำ� อยา่ งนี ้ ดงั นี ้ เมอื่ ทรงสบื ตอ่ ซง่ึ อนสุ นธิ แสดง ซงึ่ ธรรม ได้ตรสั แล้ว ซง่ึ พระคาถา ท. เหลา่ นี ้วา่ (อ. ภิกษุ ผู้เป็ นพาล) พึงปรารถนา ซึ่งความยกย่อง “อสนตฺ ํ ภาวมิจฺเฉยฺย ปเุ รกฺขารญฺจ ภิกฺขสุ ุ อนั ไมม่ ีอยดู่ ว้ ย ซ่ึงการกระทำ� ไวใ้ นเบือ้ งหนา้ ในภิกษุ ท. ดว้ ย อาวาเสส ุ จ อิสสฺ ริยํ ปชู า ปรกเุ ลส ุ จ ซึ่งความเป็นใหญ่ ในอาวาส ท. ดว้ ย ซ่ึงการบชู า ท. ในตระกลู มเมว กต มญฺญนตฺ ุ คิหิปพพฺ ชิตา อโุ ภ ของบคุ คลอืน่ ท. ดว้ ย อ. ความดำ� ริ วา่ อ. คฤหสั ถ์และบรรพชิต ท. มเมว อติวสา อสสฺ ุ กิจฺจากิจฺเจส ุ กิสมฺ ิญฺจิ, ทง้ั สอง จงส�ำคญั ซ่ึงนวกรรมอะไร ๆ อนั ภิกษุ ท. ท�ำแลว้ อิติ พาลสฺส สงฺกปโฺ ป อิจฺฉา มาโน จ วฑฺฒตีติ. เพราะอาศยั ซึ่งเรานน่ั เทียว อ.อำ� นาจย่ิง ท. ของเรานน่ั เทียว พงึ มี ใน - ในกิจนอ้ ยและกิจใหญ่ ท. หนา กิจอะไร ๆ ดงั นี้ ยอ่ มเกิดขนึ้ แกภ่ ิกษผุ พู้ าลใด อ.ความอยากดว้ ย อ.ความถือตวั ดว้ ย ยอ่ มเจริญ แกภ่ ิกษผุ พู้ าลนน้ั ดงั นี้ ฯ (อ.อรรถ) วา่ อ.ภกิ ษุ ผ้เู ป็นพาล พงึ ปรารถนา ซงึ่ ความยกยอ่ ง ทอ`ชอสวมอตุาปวมุปํุ ยเวิฺตภฺฏปฺนํชิตนฺตา€ยโฺโสิตเวตนตฺยยโฺนทสฺถาเํฺโนสฺตธชตวิ าอิ“อกนอกสอพิจสุาสฺขีลิมฺเาตีโีสณวนฉํตโตูามยลอฺตาิาฺยสสนพห:นโอฺตหอวิโฺติจตสอสุ:ิอํฺฉสฺนสฺสสสตท“โปุุสฺ มมตพีตฺโฏทภฺปธาิาฺ€ฺโปโโาธิตนลวววทสฺิวนปสฺสุ“ติ ํ ภวอสาสฺตฺโอาโติกปมีโิิจหลิฺขจาฺฉฺุโฉอตวนตอขาอต.ิอารีณปวสนท`ชิปฺมมสาิทฺธฺชสํทาสวฺเมหฺสชทฺโโริ าธวิโิโโโุเนนตตตตสยํิิ อนั ไมม่ อี ยู่ คอื วา่ : (อ.ภกิ ษ)ุ ผ้เู ป็นพาล เป็นผ้ไู มม่ ศี รทั ธา เป็นผ้มู ศี ลี อนั โทษประทษุ ร้ายแล้ว เป็นผ้มู สี ตุ ะน้อย เป็นผ้ไู มส่ งดั แล้ว เป็นผ้เู กยี จคร้านแล้ว เป็นผ้มู สี ตอิ นั ไมเ่ ข้าไปตงั้ ไว้แล้ว เป็นผ้ไู มต่ งั้ มน่ั ดแี ล้ว เป็นผ้มู ปี ัญญาอนั โทษประทษุ ร้ายแล้ว เป็นผ้มู อี าสวะสนิ ้ แล้ว หามไิ ด้ มอี ยู่ ยอ่ มปรารถนา ซงึ่ ความยกยอ่ ง อนั ไมม่ อี ยู่ นี ้วา่ โอ! หนอ อ.ชน พงึ รู้ ซง่ึ เรา วา่ (อ.ภกิ ษ)ุ นี ้เป็นผ้มู ศี รทั ธา เป็นผ้มู ศี ลี เป็นผ้มู สี ตุ ะ มาก เป็นผ้สู งดั ทวั่ แล้ว เป็นผ้มู คี วามเพยี รอนั ปรารภแล้ว เป็นผ้มู สี ติ อนั เข้าไปตงั้ ไว้แล้ว เป็นผ้ตู งั้ มน่ั ดแี ล้ว เป็นผ้มู ปี ัญญา เป็นผ้มู อี าสวะ สนิ ้ แล้ว (ยอ่ มเป็น) ดงั นี ้ ดงั นี ้ ตามนยั (แหง่ คำ� อนั พระเถระชอ่ื วา่ สารีบตุ ร) กลา่ วแล้ว ในปาปิจฉตานเิ ทศนน่ั เทยี ว วา่ (อ.ภกิ ษ)ุ เป็นผ้ไู มม่ ี ศรทั ธาเทยี ว มอี ยู่ ยอ่ มปรารถนา วา่ อ.ชน จงรู้ ซงึ่ เรา วา่ (อ.ภกิ ษนุ )ี ้ เป็นผ้มู ศี รทั ธา (ยอ่ มเป็น) ดงั นเี ้ป็นต้น ดงั นี ้ ดงั นี ้ (ดงั น)ี ้ (ในบท ท.) เหลา่ นนั้ หนา (แหง่ บท) วา่ อสนตฺ ํ ดงั นี ้ฯ (อ.อรรถ) วา่ ซงึ่ การแวดล้อม (ดงั นี ้แหง่ บท) วา่ ปเุ รกขฺ ารํ ดงั นี ้ฯ ปปเุ รกฺห“ปฺขํอุาเปโรรหจุกฺฉขฺวจฺนาตฺตราภนมิกํฺตวฺข:ิหิสสู เกปรุ ลยรอิววฺยิจาิหนุ ฺฉราฺตํ.ตเิริ.เอวภํ ิกอฺขิจฺูฉาจปารเิวราเ€รตตฺฺววาา (อ.อธบิ าย) วา่ (อ.ภกิ ษผุ ้เู ป็นพาล) ตงั้ อยแู่ ล้ว ในความประพฤตดิ ้วย อำ� นาจแหง่ ความอยาก อยา่ งนี ้วา่ โอ ! หนอ อ.ภกิ ษุ ท. ในวหิ ารทงั้ สนิ ้ แวดล้อมแล้ว ซง่ึ เรา ถามอยู่ ซงึ่ ปัญหา พงึ อยู่ ดงั นี ้ (ดงั นี ้ อนั บณั ฑติ พงึ ทราบ) ฯ (อ.อรรถ) วา่ ในอาวาส ท. อนั เป็นของมอี ยแู่ หง่ สงฆด์ ้วย วสวจิหินาาฺทเรอิฏรมนฺา€ชฺโสวฺเตามฌเภฺ สสตสยฺตปูตมาณ:ิปฺทิีตีนสเํ วสงรนฺภฆเสาิกิเกสนฺขสนานู สุาํ นน“ิ,ํ จตปมุ ลตเฺ อพิหาาทุนวฺธิ าอนเิธสฺโตส.ุวอสตยถฺตาาโนนติิ (ดงั นี ้ แหง่ บท) วา่ อาวาเสสุ ดงั นี ้ ฯ (อ.อธบิ าย) วา่ อ.เสนาสนะ อนั ประณตี ท. ในทา่ มกลางแหง่ วหิ าร เหลา่ ใด, (อ.ภกิ ษผุ ้เู ป็นพาล) จดั แจงอยู่ (ซง่ึ เสนาสนะอนั ประณตี ท.) เหลา่ นนั้ แกภ่ กิ ษุ ท. มภี กิ ษผุ ้เู หน็ กนั ดแี ล้วและคบกนั ดแี ล้วเป็นต้น ของตน (ด้วยคำ� ) วา่ อ.ทา่ น ท. จงอยู่ ในเสนาสนะนี ้ ดงั นี ้ กดี กนั อยู่ ซงึ่ เสนาสนะ อนั ประเสริฐ แม้เอง 166 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org
ดวเนนจเผใอขท(พเมด(แใเคทโยใจใขอซอ((ทปหปพอออยดนนนนา้่้ยกอองงด่ึนนอั่เืัังอวูน...นั่ัังึเ้็็ป...อ่ลนนย่ือกเอตกเมนายงง่่ไภมวชกแวสอเดมสสด็๖มาด่นภทกงทรเญริาจรตีา่ัปจนิวจิกมเำ�้((((้วรนน้ฯเูใวปทอะ้ะกเว�ออออำพียอิก่ีขงถัเามดจจษยจนายาาทด่ืนรกทาทหงินดั....อนนวึษั้นาุงจอ้อรออออต็วุจสษสผุป้สแ�ลำวู..,นทีขดยแลิเไบญุนย้ผย่ัั))รรรร้แิแตนนเปูมยยวป้นึมกด.่วูดนป้รทรรร้าค(ุ่จเูมเมล)็ใท้ะงวะินซ)์นกใยทแยหทถถถถ้็งอทตงนััน.รคน้(้ว้นีกท๔มสง่ึ.ม�หำนเอ่ั่หีแยน))))ล.มนัดงัพถลกเ้ากงีหเัาออนมีเมเยกว้วง่สสขีาห่เ้ามรวน้ิดกทพิรวจป(วาิจพวนพยาน่งัืึ่อ่ภ่อนปหอดนอใญยาอีใา่ีาวล่น,ียวองาึ่้(นรา่ดพมรนงนีิกมงกางราัทียย(้้สกนงอวพายญฺงะชตคอานถมสเดแษ็รทค(อิไ(นง.ัระอเจสฺยนกัา่จดองรึนด้อะ.ืืรออีดหนิไนวงจวั่ีะสัุน)้อคอแแ.งงถถแิดนุัะ.ดง้เั.นนวคเตผัาียทงบดง่ะคผดุสถหภห.ลหาฤอฺลตนนวกข้ททม,า่เอ้มนีวั่เถอูว้งค�ำัวยเศุูร้ำ�นาะิหปกางา่ะหนีึลาูุ,ป.ราา้โุ้นดนะ)เอุาัดคคบอม่็โยยแัษก์งร่ึสซบนัทเ็ลชนมนคมีเทน�ำัปดเแลงาญัมลั้ิไาิจง่ึฯถหุ(ไผื่อสลียอืแะดทแรพน็ดซอมวกถ.บแง้ัทนกปขวปใ์้แวลิเถววูมก�(ำล้.นกงี้ึ่ร,ยหกาาปดสอาณแขั้()ดรลาฯ่ทวาเ่ะ่เรเีอ(ะซะลม็ีา้่ภรญปแกงาวทใัรหนอร้ยดิาะง่อัท(งัฑยมบวงก่ึน้เา็ารยโตแวขิกงนน.อ้งพ่ออบ่ใวเื่นรำ�่กดา่า่ถนีดนนลชอูิตา่ดหพอว่ษอา.ยี.มตแดรานท้งรมยนนขแากน็�ั่ำนนา่่ัังง่.ร้รล้ค้(ุลอน)ปรว(นค.่ั้เดร�านำลอมาบทแพเะดเด้้มวอ๙�ำย.ททอรรทฤเว้วนผะหพคัาา้งมทังวัชค)ืทอ(า้คยน.้.ีตยียหย้เขใจรนเอูคาง่ยตงึิตี)อรซเฤจียอ่แปดนั่ห้ดวดมวฟปวบสัถทในถีวัฤณัยง่ึห้รวก็วลแม้ว้เนทวนญาขืาัถา่าจาออิรน้กไตญทหาา่่ออใหรสะยยัปนแอหพม.วา)ท์จแนัหาองาะนีย)ส่หั.ผยอถง่ลหิอรงเบอคาวทพ่ยานัลแรอ้ทตยจรปวถ)บนยำาล่�า์เะอยา่้าบลว)ติ้ท.หอวรี.เงึ็งา่�ำงน์ัแง้รนอ่าาก้ปบรน)่าซัูา๔(ถชูเน.อปงง่ิแนถาลดทฯซม,็ตปรมนนทงดิ่ึพแเใดนพวายลแจนี้ทชูะะก(็งวึ่้แ้คเดนนดกาด้นารา่ั่ใวซีวใ้แใลรจู่วาเบท้ายิด.าหูปว,นยนสน้ไน่ทว�ยำะา่วเหงึ่้ลรว�ำ(หรปทขาง่า่รเกิหคนยตญปทะองท่อรซสแแออรพดมนิึรอีดยยก้ิจปเานารพ.ใ่ีสาท..รงื่ึกล..อสฺลนโงั.เรววื่มะานอ่มบบถ)สันจกานกดปอุ้ช.ใ่ภนวแะิปรวกมเาอนีหอรรในจ็าหน!ั่วิเตุเดนกคปกีอคิกกัสนลฉู้รร)ล�คำคเยจระยาักทรเ็รง่ใภาัะจษนือพพรหสทบพดนกืมงืืาอออ่ะสหรนวถรไริวกตทททนุชชอนาีทยงงรชาัูาววววิไรมาิุทญญีาา่๔้ษ้มนนนิิจตดตล..ย.อจๆะฯำาาาาาวา่่่่�ร))))),.ุ้่ีีู่ ้ เสสานํ อาคนตฺ กุ ภกิ ขฺ นู ํ ปจจฺ นตฺ มิ านิ ลามกเสนาสนานิ ้ เจว อมนสุ ฺสปริคฺคหิตานิ จ “ตมุ เฺ ห อิธ วสถาติ วจิ าเรนฺโต อาวาเสสุ จ อิสฺสริยํ อิจฺฉต.ิ ปชู า ปรกุเลสุ จาต:ิ เนว มาตาปิ ตนู ํ น าตกานํ, ปเรสํเยว กเุ ลสุ “อโห วตเิ ม มยฺหเมว ทเทยฺยํุ น อเฺ สนฺติ เอวํ จตปุ ปฺ จฺจยปชู ํ อิจฺฉต.ิ มเมว กต มญญฺ นฺตตู :ิ ยสฺส จ พาลสฺส “ยงฺกิฺจิ วิหาเร อโุ ปสถาคาราทิกรณวเสน กตํ นวกมฺมํ, ตํ สพฺพํ อมฺหากํ เถเรน กตนฺติ เอวํ คหิ ี จ ปพฺพชิตา จ อโุ ภปิ มเมว นิสสฺ าย กตํ ปรินิฏฺ€ิตํ มฺ นฺตตู ิ สงฺกปโฺ ป อปุ ปฺ ชฺชต.ิ มเมว อตวิ สา อสสฺ ตู :ิ คหิ ี จ ปพพฺ ชติ า จ สพเฺ พปิ มเมว วเส วตฺตนฺต,ุ สกฏโคณวาสผี รสอุ าทีนิ วา ลทฺธพฺพานิ โหนฺตุ อนฺตมโส ยาคมุ ตฺตมปฺ ิ ตาเปตฺวา ปิวนาทนี ิ วา, เอวรูเปสุ กจิ จฺ ากจิ เฺ จสุ ขทุ ทฺ กมหนเฺ ตสุ กรณีเยสุ กิสฺมิจฺ ิ เอกกิจฺเจปิ มเมว วเส วตฺตนฺต,ุ มเฺ ว อาปจุ ฺฉิตฺวา กโรนฺตตู ิ สงฺกปโฺ ป อปุ ปฺ ชฺชต.ิ อติ ิ พาลสฺสาต:ิ ยสสฺ พาลสฺส สา จ อิจฺฉา อยจฺ เอวรูโป สงฺกปโฺ ป อปุ ปฺ ชฺชต,ิ ตสฺส เนว วิปสฺสนา น มคฺคผลานิ วฑฺฒนฺต,ิ เกวลํ ปนสฺส ฉนฺทาทโย สมทุ ฺทสสฺ อทุ กํ วิย ฉสุ ทฺวาเรสุ อปุ ปฺ ชฺชนกตณฺหา เจว นววธิ มาโน จ วฑฺฒตีต.ิ (ซง่ึ อใรนิยกผาลลทเป.)็นมทีโ่ีสสดุดลางปแัตหตง่ ผิ เทลศเปน็นาต้น(อด. งั ชนนีแ้ ลทฯ.) มาก บรรลแุ ล้ว เทสนาวสาเน พหู โสตาปตฺตผิ ลาทีนิ ปาปณุ สึ ตู .ิ บซง่ึงั กคามแรแมปล้ ร้วะอท.ซกั ง่ึพษพริณระะเถศราะสไชปด่ือแาวลา่ ้วลสกุธุ ขรรนึก้ มแบั ล้ฟวังดแจ้วลาย้กวภอิกาซสษงึ่ โนุผอะ้เูวปา็นทอกนรนะทุ ีท้ตู ถ�ำแวนลานัย้ว้ สธุ มมฺ ตฺเถโรปิ อิมํ โอวาทํ สตุ ฺวา สตฺถารํ วนฺทิตฺวา อภฏุิกฺฺ€ขานุ ยาาสสนทาฺธึ ปทกฺขิณํ กตฺวา เตน อนทุ เู ตน คนฺตฺวา ผลติ สอื่ การเรียนรู้ โดยโรงเรยี นพระปริยตั ธิ รรม วดั พระธรรมกาย 167 www.kalyanamitra.org
กระทำ� คนื แล้ว ซงึ่ อาบตั ิ ในคลองแหง่ จกั ษุ ของอบุ าสก ยงั อบุ าสก อปุ าสกสสฺ จกฺขปุ เถ อาปตฺตึ ปฏิกฺกริตฺวา อปุ าสกํ ให้อดโทษแล้ว ฯ อ. พระเถระนนั้ ผ้อู นั อบุ าสกให้อดโทษตอบแล้ว ขมาเปส.ิ โส อปุ าสเกน “ขมามหํ ภนฺเต, สเจ (ด้วยคำ� ) วา่ ข้าแตท่ า่ นผ้เู จริญ อ. กระผม ยอ่ มอดโทษ, ถ้าวา่ อ.โทษ มยฺหํ โทโส อตฺถิ, ขมถ เมติ ปฏิกฺขมาปิ โต สตฺถารา ของกระผม มอี ยไู่ ซร้, อ. ทา่ น ท. ขอจงอดโทษ ตอ่ กระผมเถดิ ดงั นี ้ ทินฺเน โอวาเท €ตฺวา กตปิ าเหเนว สห ปฏิสมภฺ ิทาหิ ตงั้ อยแู่ ล้ว ในโอวาท อนั อนั พระศาสดาประทานแล้ว บรรลแุ ล้ว อรหตฺตํ ปาปณุ ิ. ซงึ่ พระอรหตั กบั ด้วยปฏสิ มั ภทิ า ท. โดยวนั เลก็ น้อยนนั่ เทยี ว ฯ แม้ อ. อบุ าสก คดิ แล้ว วา่ อ. โสดาปัตตผิ ล อนั เรา ไมเ่ ฝ้ าแล้ว อปุ าสโกปิ จินฺเตสิ “มยา สตฺถารํ อทิสวฺ าว ซงึ่ พระศาสดาเทยี ว บรรลแุ ล้ว, (อ. เรา) ไมเ่ ฝ้ าแล้ว (ซง่ึ พระศาสดา) โปสตตฏิ าฺ€ปโิ ตตฺต, ผิ สลตํ ฺถาปรตเมฺตวํ, ทฏอฺ€ทํุ ิสววฺ ฏาฺฏเยตวีต.ิ อนาคามิผเล นน่ั เทยี ว เป็นผ้ตู งั้ อยเู่ ฉพาะแล้ว ในอนาคามผิ ล (ยอ่ มเป็น), อ.อนั (อนั เรา) เฝ้ า ซงึ่ พระศาสดานน่ั เทยี ว ยอ่ มควร ดงั นี ้ ฯ อ. อบุ าสกนนั้ (ยงั บคุ คล) ให้ประกอบแล้ว ซงึ่ ร้อยแหง่ เกวยี น ท. ๕ ปคออจปาุโฉฺารจฺนสโจสตฺกิาส,ุาเกปนตฏปตมลิ สิณฺวตปฺตาิณฑฺานปฑฺอิาาลุ โภตโยสราิกชปจทฺขาปฺาหีนุเิเผปิปีสาตนงสณวฺฺฆ.ิากติ สลิว“สฺ มตเยปสิถฺ ิ สฺจสนฉฺ ตาตฺ ถฺทตี อานิรปุ าภํ าททกิ สปฏิขฺ กฺณส€ุุ ากุงณฺนฆาฺ มมสาาปฺนสฺ ,ิิ อนั เตม็ แล้วด้วยวตั ถมุ งี าและข้าวสารและเนยใสและนำ� ้ อ้อยและวตั ถุ เป็นเคร่ืองปกปิดคอื ผ้าเป็นต้น (ยงั บคุ คล) ให้บอกแล้ว แกห่ มแู่ หง่ ภกิ ษุ วา่ (อ. พระผ้เู ป็นเจ้า ท.) เหลา่ ใด เป็นผ้ใู คร่เพอ่ื อนั เฝ้ า ซง่ึ พระศาสดา (ยอ่ มเป็น), (อ. พระผ้เู ป็นเจ้า ท. เหลา่ นนั้ ) จงไป, (อ. พระผ้เู ป็นเจ้า ท.) จกั ไมล่ ำ� บาก (ด้วยวตั ถุ ท.) มบี ณิ ฑบาตเป็นต้น ดงั นี ้ (ยงั บคุ คล) ให้บอกแล้ว แม้แกห่ มแู่ หง่ ภกิ ษณุ ี แม้แกอ่ บุ าสก ท. แม้แกอ่ บุ าสกิ า ท. ฯ อ.ภกิ ษุท. ด้วยอ.ภกิ ษุณีท.ด้วยอ.อบุ าสกท.ด้วย อ.อบุ าสกิ า ตออตตปสุถึ โฺตาายสโเชตนสกนนวํามทิ จคจหสเฺิ.คทปอฺธปรุ ึิสยาาาสปคยกิภาุ าตตจฺโยิสตฺ ตาตจทาณิ หี นฺณิ ภิกกํิกฺขชิ ฺขมนูสึจฺ ส.ิุ จหเวโสสกฺสภลาิก“ลฺ นเฺขตํ ํ,นุนสิโายโยหฺเถจสจาว;ิ ท. ด้วย มรี ้อยห้าเป็นประมาณ ออกไปแล้ว กบั ด้วยคฤหบดนี นั้ ฯ อ. ความบกพร่อง อะไร ๆ (ด้วยวตั ถุ ท.) มขี ้าวต้มและข้าวสวยเป็นต้น ไมไ่ ด้มแี ล้ว ในหนทางมโี ยชน์ ๓๐ เป็นประมาณ โดยประการใด, อ. คฤหบดนี นั้ จดั แจงแล้ว โดยประการนนั้ เพอื่ พนั แหง่ ชน ท. ๓ คอื เพอื่ ชน ท. เหลา่ นนั้ ด้วยนน่ั เทยี ว เพอ่ื บริษทั ของตนด้วย ฯ ก็ อ. เทวดา ท. ร้แู ล้ว ซง่ึ ความทแ่ี หง่ คฤหบดนี นั้ เป็นผ้อู อกไปแล้ว ภเทตวฺตตตปาสาสฺนขกนาฺธปทานีหวาิ รตนํ ํิกมพฺขหนนาฺตฺธชภิตนฺวาําวอํ ปุทฏติพฺ€ฺวหฺเพาสึ ห.ุ โิ ยชยเานคขุโยชชฺชเกน- ผกู แล้ว ซง่ึ คา่ ยพกั ในโยชน์ ๆ บำ� รุงแล้ว ซงึ่ มหาชน นนั้ (ด้วยวตั ถุ ท.) มีข้าวต้มและของอนั บคุ คลพึงเคีย้ วและข้าวสวยและน�ำ้ อนั บคุ คล พงึ ดม่ื เป็นต้น อนั เป็นทพิ ย์ ฯ อ. ความบกพร่อง ด้วยวตั ถอุ ะไร ๆ ไมไ่ ด้มแี ล้ว แกใ่ คร ๆ ฯ อสอวสิปเาุ หฺวสฏสตชฺก€ํ.ฺุถฺเิยสชึมสฺเนทาจปฺโวโติานตปาอเณุ กหคนเิิ.มทเจจาวิ วสสป.ิกิ เมํวนกฺจสุลโยเฺลฺ สสชํ หกนนฏิ ํ าจสโตหคอาสจภนฺฉ.ิ ิหินเฏอฺโยปตวถณํ าเปฺณทมรูวาาาตกเเสนาานหวรํิ อ. มหาชน อนั เทวดา ท. บำ� รุงอยู่ อยา่ งนี ้ไปอยู่ สนิ ้ โยชนห์ นง่ึ ทกุ ๆ วนั ถงึ แล้ว ซง่ึ เมอื งชอ่ื วา่ สาวตั ถี โดยเดอื น ฯ อ. ร้อยแหง่ เกวยี น ท. ๕ เป็นยานเตม็ อยา่ งไรนน่ั เทยี ว ได้เป็นแล้ว ฯ (อ. อบุ าสก) สละอยู่ ซง่ึ บรรณาการ อนั เทวดา ท. ด้วยนน่ั เทยี ว อนั มนษุ ย์ ท. ด้วย นำ� ไป เฉพาะแล้ว ได้ไปแล้ว ฯ อ.พระศาสดา ตรัสแล้ว กะพระเถระชื่อวา่ อานนท์ วา่ อวฑปุ าฺฒสสมกตาสฺถนเาตกหจิฺฉอาายปนารนยิวฺทโุ ตตฺเถจอรํิตาฺโคตอนาฺตหฺวาคหมป“ํอตาิวนนนฺทฺทปิสฺสอตจฺชีตหฺชิ.ิ ดกู ่อนอานนท์ ในวนั นี ้ อ.คฤหบดี ชอื่ วา่ จติ ตะ ผ้อู นั ร้อยแหง่ อบุ าสก ท. ๕ แวดล้อมแล้ว มาแล้ว จกั ไหว้ ซงึ่ เรา (ในเวลา) มเี งาอนั เจริญอยู่ ดงั นี ้ฯ 168 ธรรมบทภาคท่ี ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org
แอเดแกชแปหอหห่ืะ็กู ็อนวไง่งง่่่อ.รพาป่ดคน(อปอรรฤอ(อาะ.จาะกพหานรฏกมั ไรบานนหิมมาะชดนทาเณ้ี)อาถีนทร์ นัรใดิยทน์ันะ้เ(ใง์ัลูปชอกอนนถ็อหื่.นะาปี า้วลรไปฯทรมราื่อเาะิพอปแๆฏเ็า(ยนลดทอนิหจ้์วทงัศ.นา)กันี่ทพทมรมีมวิ.้ย์ารีา่ีกใ์แะทฯอนมรลศขลูีะสกีส้้วาาถไาีแสรา๘ไลตมหด๕ๆเ(พ่ปแวาอ)็้รลนเ.จซะจตป้วทงกอัึ่็พก)ัรนถ่ีเงมัสรตรปวควาะแีกาารดผ่์ ศลยแะ้เงัู้าวจบหมนขโส)รดงง่้ัาาีิญ้คคดแวยณฯมฤาตา่ถหพ(่่ออซโอตบ(รดง.งึ่อ.ะรดแพยัสอ.ปฝนถีเรงพแานคนวะัค้ฏลรรลอผ์้ะ่ืหวอิดงกู้เมูเ)จคางงัเถีเนนหรร์ขวรญิิยทีบบ็ัะฯาา่่้ )์. “กึ ปน ภนฺเต ตสฺส ตมุ หฺ ากํ วนฺทนกาเล กิฺจิ ปาฏิหาริยํ ภวิสฺสตีต.ิ “ภวสิ ฺสติ อานนฺทาติ. “กึ ภนฺเตต.ิ “ตสฺส อาคนฺตฺวา มํ วนฺทนกาเล โรอาธชินมาาเนนปฺจอวฏณฺ€กฺณรีสามนํตฺเตทิพปฺพเทปเปุ สผฺ านชํ นฺนฆมุ นตวฺเตสนฺสํ วสฺสสิ สฺ ตีต.ิ ไเผจซคด้งกึ่ัมู ร้ยเไีบื่คอดิน(ญุงร้อว่ือก.า่มงลเบาชา่พอกนรว.่ือรนออณทปนัย้นั .าาา่)เ(ฏกงหคผนิหาน็ดิ้อูรีา้กมยรนไัาิใ่ยู ดแนซแ์ ้ยลลง่ึพมืนค้้ววรีอแฤ)ะจยลหนวกัา่ ้วา่บคงถนรดวไใโดีเนาีผ้ดป้ย้ยมขู ็ยน้บินาีบปรงงวัญุูปกคา่ ทตมม.ิ าอจซทก.ฟกงึ่ั งัค้พังมสนฤแรี,อนัหละ้ ง้ศวบแาดแดมสหงัีซ้ ชดนง่งึ่อื่อาหีว้ .วนาใา่ นเจทถรจาวือาาิตเนังเปตอทน็นะฯาี,.้ ตํ กถํ สตุ ฺวา นครวาสโิ น “เอวํ มหาปุ โฺ กิร จิตฺโต นาม คหปติ อาคนฺตฺวา อชฺช สตฺถารํ วนฺทิสสฺ ต,ิ เอวรูปํ กิร ปาฏิหาริยํ ภวสิ ฺสต,ิ มยมปฺ ิ ตํ มหาปุ ฺํ ทอฏโุ ภฺ€สํุ ุ ลภิสสฺ ามาติ ปณฺณาการํ อาทาย มคฺคสฺส ปสเฺ สสุ อฏฺ€ํส.ุ ขผกม้อะอูาองแนั พบลุรอ้้อรวา.ะยสสรศ้แกิอทู่ าหาย่ีใสง่กแดทอหลาบ.ุ้แง่ าภเวหอสา่ิกง่ งกวษแฯหิ ุ นาททะ่ร..แฯ๕ม๕่ ทม.แาออวแ.ด.ลคล้วทฤ้อา่ กหมน่อบแนดลท้ีว.ชใน่ืจอกงไวดมา่า้ไจลาปิตแ(ขตแ้ลาะห้งวง่หกคลลสฤา่งั สู่หวำ�ดแบนลงัดนก้ัวี)ี ้ วิหารสมีปํ อาคตกาเล ปจฺ ภิกฺขสุ ตานิ ป€มํ อาคมสึ .ุ จิตฺโต คหปติ “อมมฺ า ตมุ เฺ ห ปจฺฉโต อาคจฺฉถาติ อปุ าสกิ าโย วตฺวา สยํ ปจฺ หิ อปุ าสกสเตหิ ปริวโุ ต สตฺถุ สนฺตกิ ํ อคมาส.ิ อแอห.นั คง่ไหพฤกวหร็ (อะบอพอ.ดกทุชี แชธนลื่อเจท้วว้าาเ่.ท)จทียิตผ.ว้ตยู ยะืน(อ่เแปกมล็้นาไ้ววม)ลหม่ยงรีอ่ แืขอมล้าหย้วงืนรนสือี ้พู่ใวหนา่ทุรขผือธ้า้นูวงหถิงั่ แรีทือลอ.ว้วนั ๒า่ ใใขหนแ้าญทหง่ีมนง่่ ฯพีนห่ั ทุ,น้ธาเปวพ็นิถร้ีผอ้มมูฯี น พทุ ฺธานํ วสามโมฺ หขุ นฏฺตฺ€,ิ าเพนทุ ปฺธวนีถิย€าิตา วา นิสนิ ฺนา วา อิโต เอโต ทฺวีสุ ปสเฺ สสุ นิจฺจลาว ตฏิ ฺ€นฺต.ิ จิตฺโต คหปติ มหนฺตํ พทุ ฺธวีถึ โอกฺกมิ. หอ.วอน่ั บุไอหา.วสทแก่ี ลอน้วนั น่ั พฯเรปะอ็นอ.ครมิยฤหสหาาบชวดนกี ชผแื่อ้ลบู วดรา่ รแูจลลิตแุ้วตละ้(วด(ซ้ยวง่ึยอ่ ผคมลวเปาท็นม.)ค๓ดดิ งั)ทนงัว้ ีแ้า่ฯลไดดแู ้ยลิน้ววๆา่ ตีณิ ผลานิ ปตฺเตน อริยสาวเกน โอโลกิโต- โโลอโกลิตเฏกฺส€า.ิ นํ กมปฺ ิ . “เอโส กิร จิตฺโต คหปตีติ มหาชโน ใซนงึ่ พภราอะย.บใาคนทฤหทแบห. ขดง่ อพีนงรนั้พะรระัศเศขมา้าีขสไอดปงาเพฝ้ทราขะ่ีแ้อพลพ้ทุวรธะเบจซ้าางึ่ ทพทรท.ะ.มศ๒ีวารสถรดวณาายะบ๖เงั ขค้ามจไแปบั ลแแ้วลล้้ฯวว โส สตถฺ ารํ อปุ สงกฺ มติ วฺ า ฉพพฺ ณณฺ านํ พทุ ธฺ รํสนี ํ อนฺโต ปวิสติ ฺวา ทฺวีสุ โคปผฺ เกสุ สตฺถุ ปาเท คเหตฺวา วนฺทิ. กลา่ วใแนลข้วณตะกนแนั้ ลน้วนั่ เทฯียว ออ.. พฝนนั แแหหง่ง่ ดสอาธกกุไมา้รมทีป. รเะปก็นาไรปอทนั วั่ ขแ้าลพ้วเจ้ฯา ตํขณเฺ ว วตุ ฺตปปฺ การํ ปปุ ผฺ วสสฺ ํ วสสฺ .ิ สาธกุ ารสหสสฺ านิ ปวตฺตสึ .ุ กแเขใทนอหรียะวงง่ วิหทตวอิหา�ำน.ยรแาคงัเนลรปหฤนน้ั่ว็นหมนั่เทขบแู่ เ(อทหียซดงวียงึ่ง่ีนภภว(นั้อิกิกปไนัษษอดฏคุุย้ถิบฤมอู่ทวตหัีพยา.แิ)บยรู่ ใละดแนแ้วพลี)สม้ทุวพำ�้ผธฯนงึ้ซมู เถกัจง่ึาือ้ทาแ(ขเอเาลออป.น้วา็งนวใพไปตหั มกรถญระไ่บัะ)ุดศ่ม้มอาขุดะแีส้วฯไลดทรย้วางัต้ๆแสนสม(ในิ ้อนิ้นใ้ น.เใเใดกวคนหนือวั้ฤภนียหนหาง่ั นนหแยบง่ึลนใดทน้ฯวงึ่ี). โส เอกมาสํ สตฺถุ สนฺตเิ ก วสมาโนว สกลํ พทุ ฺธปปฺ มขุ ํ ภิกฺขสุ งฺฆํ วหิ าเรเยว นิสีทาเปตฺวา มหาทานํ อทาสิ . อตฺตนา สทฺธึ อาคเตปิ อนฺโตวิหาเรเยว กตฺวา ปฏิชคฺค.ิ เอกทิวสํปิ อตฺตโน สกเฏสุ กิจฺ ิ คเหตพฺพํ นาโหส.ิ ผลติ สอ่ื การเรียนรู้ โดยโรงเรยี นพระปรยิ ัติธรรม วดั พระธรรมกาย 169 www.kalyanamitra.org
(อ. คฤหบด)ี ได้กระทำ� แล้ว ซง่ึ กจิ ทงั้ ปวง ท. ด้วยเครื่องบรรณาการ อกาสเท.ิ วมนสุ เฺ สหิ อาภตปณณฺ ากาเรเนว สพพฺ กจิ จฺ านิ อนั เทวดาและมนษุ ย์ ท. นำ� มาแล้วนนั่ เทยี ว ฯ อ. คฤหบดนี นั้ ถวายบงั คมแล้ว ซงึ่ พระศาสดา กราบทลู แล้ว เทสสออกมกวิาโําหจภฏนอจฺฉสฺาตํโิาร,สึนปํโทคิรณวสอสเจโหสอติธฺสฺณาสติตเฺถาปาสฺําุมาเกเาถมรนีรตมาําติ เว,ิตวฺรลนมา.ิเเนนภอฺทาววาาโิตสคมคฺวมนทจิ,ามตฺาฺฉเนอํุวนอเทีตาํ ฺโตอหตอยวิ ฺตจิ ตทยฺ กฉฺ“ธฺโาภามํตมสมนา,กมฺ,ึ ,ิสฺเาํตโํลทปสมําฏอหอเยตทหสนิํ าํุวาสํฺตลมม`เรภตจนนาสิมอุปมฏสุ สฺิาหฺฺ€คฺเาภสอาาฺเมนหคตกิธ,ิ ํํํิ วา่ ข้าแตพ่ ระองคผ์ ้เู จริญ อ. ข้าพระองค์ มาอยู่ (ด้วยความหวงั ) วา่ อ. ข้าพระองค์ จกั ถวาย ซงึ่ ทาน แกพ่ ระองค์ ท. ดงั นี ้ ได้มแี ล้ว ใน ระหวา่ งแหง่ หนทาง ตลอดเดอื น, อ. เดอื น ของข้าพระองค์ เป็นไป ลว่ งวเิ ศษแล้ว ในทน่ี ,ี ้ อ. ข้าพระองค์ ยอ่ มไมไ่ ด้ เพอื่ อนั ถอื เอา (ซงึ่ วตั ถ)ุ อะไร ๆ อนั ข้าพระองคน์ ำ� มาแล้ว, อ. ข้าพระองค์ ได้ถวายแล้ว ซงึ่ ทาน ด้วยเครื่องบรรณาการ อนั เทวดาและมนษุ ย์ ท. นำ� มาแล้วนนั่ เทยี ว ตลอดกาล มปี ระมาณเทา่ น,ี ้ แม้ถ้าวา่ อ. ข้าพระองคน์ นั้ จกั อยู่ ในท่ี นี ้ตลอดปีหนงึ่ ไซร้, อ. ข้าพระองคน์ นั้ จกั ได้ เพอ่ื อนั ถวาย ซงึ่ ไทยธรรม ของข้าพระองค์ หามไิ ด้นน่ั เทยี ว, อ. ข้าพระองค์ ยอ่ มปรารถนา เพอื่ อนั ยงั เกวยี น ท. ให้ข้ามลงแล้ว ไป, อ. พระองค์ ท. ขอจงทรง (ยงั บคุ คล) ให้บอก ซงึ่ ทเ่ี ป็นทเี่ กบ็ งำ� แกข่ ้าพระองคเ์ ถดิ ดงั นี ้ฯ อ. พระศาสดา ตรสั แล้ว กะพระเถระ ชอ่ื วา่ อานนท์ วา่ ดกู อ่ น เอกํ สปตเทฺถสาํ ตอจุ าฺฉนํ กนาฺทเตรตฺเถฺวราํ อเาทหหีต“.ิอาเถนโนรฺทตอถปุาาอสกกาสสฺส.ิ อานนท์ อ. เธอ (ยงั บคุ คล) ให้กระทำ� แล้ว ซงึ่ ประเทศ แหง่ หนงึ่ ให้เป็น สภาพวา่ ง จงให้ แกอ่ บุ าสกเถดิ ดงั นี ้ฯ อ. พระเถระ ได้กระทำ� แล้ว อยา่ ง นนั้ ฯ ได้ยนิ วา่ อ. กปั ปิยภมู ิ (อนั พระผ้มู พี ระภาคเจ้า) ทรงอนญุ าตแล้ว อสปทุ ฺธาสึกโปตกปฺจุปิ ยฺฉิ ภสอกมู ตเิ ฺตฏกนหิราิ จปสิตนุ ทฺตฺธสึมสฺ อคาฺคคคํหเปปตฏตหิปโิิ นตชีหฺชิ.ิอชนนุ สฺหสาฺเตสาห.ิ แกค่ ฤหบดี ชอื่ วา่ จติ ตะ ฯ แม้ อ. อบุ าสก ดำ� เนนิ ไปแล้ว สหู่ นทาง อกี ด้วยเกวยี นอนั เปลา่ ท. กบั ด้วยพนั แหง่ ชน ท. ๓ ผ้มู าแล้ว กบั ด้วยตน ฯ อ. เทวดาและมนษุ ย์ ท. ลกุ ขนึ ้ แล้ว (กลา่ วแล้ว) วา่ ข้าแตเ่ จ้า อ. โอคสคมมนอเาตกทสมตฺ ว.ิโมฺ มนํ นอกสุ าตสฺ ภนาตฺตอปิ ฏุณสฺ€ณฺตาฺตยาหกิา“เอรรตหยเฺยิ นมหหิตายชสนากํฏปตาฏจนุ ฺฉชิิ คสปคกฺ รู เนยฏโฺสึ หต.ุ ิ กรรมคอื การไป ด้วยเกวยี นอนั เปลา่ ท. อนั ทา่ น กระทำ� แล้ว ดงั นี ้ ยงั เกวยี น ท. ให้เตม็ แล้ว ด้วยรตั นะ ท. ๗, ฯ อ. อบุ าสกนนั้ ปฏบิ ตั อิ ยู่ ซง่ึ มหาชน ด้วยเคร่ืองบรรณาการ (อนั เทวดาและมนษุ ย์ ท.) นำ� มาแล้ว ท. เพอื่ ตน ได้ไปแล้ว ฯ อ. พระเถระชอ่ื วา่ อานนท์ ถวายบงั คมแล้ว ซงึ่ พระศาสดา กราบทลู “สมมตทอตมาาาุ ยตนฺเสหฺ สฺยหํเาอเมกิอนาวตํรทนวตสยานวเนาสกนตฺุทตฺ;ิริหฺโตตกิถอิ ฺเคปํจุ,ถทิ มฺรฉูโเอายอริสสนาสึตคสฺกิ ,ฺุตปสจตเฏกตฉฺ,ิ หํนฺถเจฺ ิโกทฺาตคราวสปํ ลมมกิ ํวนนฏนมอกสุสฺาทามสฺตเภิตสาามฺ ตฺวนนํ าปิปกณตตอนอจุานสฺณาฉฺคฺตสฺ หาโาิตนกส,อิา“กฏุภกเอรฏฺธติ€นเานาาวฺฺเปนตยาวิิ แล้ว วา่ ข้าแตพ่ ระองค์ ผ้เู จริญ (อ. คฤหบดชี อ่ื วา่ จติ ตะ) แม้เมอ่ื มา สู่ สำ� นกั ของพระองค์ ท. มาแล้ว โดยเดอื น, อยแู่ ล้ว แม้ในทน่ี ี ้ตลอดเดอื น นนั่ เทยี ว, ได้ถวายแล้ว ซง่ึ ทาน ด้วยเคร่ืองบรรณาการ (อนั เทวดาและ มนษุ ย์ ท.) นำ� มาแล้ว ตลอดกาล มปี ระมาณเทา่ นนี ้ นั่ เทยี ว, ได้ยนิ วา่ ในกาลนี ้(อ. คฤหบดชี อ่ื วา่ จติ ตะนนั้ ) กระทำ� แล้ว ซง่ึ ร้อยแหง่ เกวยี น ท. ๕ ให้เป็นยานเปลา่ จกั ไป โดยเดอื นนนั่ เทยี ว, ก็ อ. เทวดาและมนษุ ย์ ท. ลกุ ขนึ ้ แล้ว (กลา่ วแล้ว) แกค่ ฤหบดชี อ่ื วา่ จติ ตะนนั้ วา่ ข้าแตเ่ จ้า อ. กรรมคอื การไป ด้วยเกวยี นอนั เปลา่ ท. อนั ทา่ น กระทำ� แล้ว ดงั นี ้ ยงั เกวยี น ท. ให้เตม็ แล้ว ด้วยรตั นะ ท. ๗ 170 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org
เไดย(ขพแด้ออ่วก้ื่อยยงม่คตินพเเคฤกนวรรหิดะา่น่ืออบขน่ั งงนึด้เ(บคทอีชร์ีย.่ือทรวณว.คา่แนจาจฤกกันั่กิตห่คไาเตปทบฤระียหดอนวีชบ(ีกนั่่ืออดห;)วนัีชรขา่แืเอื่อ้าทจม,วแวิต้ผา่หตดต้จไูรพ่าปะืิตอแรนอตวะลยนา่ัะ้อะู่)นง(ใมอนคน่ั น.ปท์ผษุส้ฏเ่ีอู จยกั ่ืนิบร์กผิตญั ดา้มูทอิ รงั าย.ะน)กอนู่ี ้็ยี)ฯอ้ ู่ ย. ซนอ่สง่ึ�มำกั มสมกเกหสู่าาิดำ�าแรนชขะลนนนึก้ัว้ ี ้ ปนุ อตตฺ โน อาภตปณณฺ ากาเรเนว กิร มหาชนํ ปฏิชคฺคนฺโต คมิสฺสต;ิ กึ ปน ภนฺเต เอตสสฺ ตมุ หฺ ากํ สนฺตกิ ํ อาคจฺฉนฺตสเฺ สว อยํ สกฺกาโร อปุ ปฺ ชฺชติ, อทุ าหุ อฺตฺถ คจฺฉนฺตสฺสาปิ อปุ ปฺ ชฺชตีต.ิ ส(ดยมขอออ่กงีัศั .นงมกรอเัทีาเอ้รตบุกรธา.ริดาะาัสสพขกแกนึรเ้็ดยลปะ)นีอ้่ว็ศนผน่ัมผาซ้ผมูเ้ไูบสท้งึ่เูปีอลพงดัียยอเ่อืารวกา่ยมะิดงู่(คตในแสใารกีเน้แัสปถแ่คทล็แากนฤ่ี้อวล่อรใหื่นู้ปวบนุ บกเปาปจดว็ดส็กนะา่ีชี,กิณไผ่ือนปเ้ดมูวณพนั้ากู่ีศสรกจ่อีลป่าู วิตนใะถรรนตอวะงึรปะา่พเาคทนนรรนศ้ะออนั่นี ้เว.ม)ททใา่ ดแผ์ศอล้(มูนบุๆอ้วาน;ัา.้ อสอน(สยก.ยนั้กู่ันลอ่นกสามี นั่้ าสภู่เเเรปปทำ�แะ็็นนนลียนผ)กัะวี),ู้้ “อานนฺท มม สนฺตกิ ํ อาคจฺฉนฺตสสฺ าปิ อฺตฺถ คจฺฉนฺตสสฺ าปิ อปุ ปฺ ชฺชเตว, อยฺหิ อปุ าสโก สทโฺ ธ ปสนโฺ น สมปฺ นนฺ สโี ล, เอวรูโป ยํ ยํ ปเทสํ ภชต;ิ ตตฺถ ตตฺเถวสสฺ ลาภสกฺกาโร นิพฺพตฺตตีติ วตฺวา สตฺถา อิมํ ปกิณฺณกวคฺเค คาถมาห (อ. กุลบุตร) ผู้มีศรัทธา ผู้ถึงพร้อมแล้วด้วยศีล “สทฺโธ สีเลน สมฺปนโฺ น ยโสโภคสมปปฺ ิ โต ผูเ้ พียบพร้อมแลว้ ดว้ ยยศและโภคะ จะไป สู่ประเทศ ใด ๆ, ยํ ยํ ปเทสํ ภชติ; ตตฺถ ตตฺเถว ปชู ิโตติ. (อ. กลุ บตุ รนนั้ ) เป็นผู้ (อนั มหาชน) บูชาแลว้ ในประเทศ นน้ั นน้ั นน่ั เทียว (ย่อมเป็น) ดงั นี้ ฯ (ซใอนง่ึ นักปพรกสรริณว่มะนณศใวานาก่ สกวดาราลร)คอก.ตน่อรนนั้ เัสนนขแนือ่ั อ้ลคเง้วทวค,ียาฤอวมห. บพดระฯีชแเื่อหถวง่รา่พะคจชริรตะื่อัน้คตวเาะา่มถอ่ือฯาาพนนรนนั้ะทด์�ำทรจัสลูกั ถมาอีแมยจแา่้งลงยน้วิ่งี ้ อตฺโถ ปนสสฺ า ตตฺเถว อาวภิ วสิ ฺสต.ิ เอวํ วตุ ฺเต, อานนฺทตฺเถโร จิตฺตสสฺ ปพุ ฺพกมมฺ ํ ปจุ ฺฉิ. พนใซผใใ(ใบใพใขนผย(เปอคนนนสหห้้อง่ึงมนููันนนััรร้้็นัดิน้้เ่สเตหรวเะะงองีอ่ัขทนู้ทตแนดัผภมนภรงคุา้นคัาืวอะล้วแ่ัน้มหงูัสิกณาาลแตรเดใกแ้นลวท)นมคีนอษังมลุหร้าธล)้ลูีวน่ียะภัเสว้ง้่ึุว้แไตแร้จวแนอ,า่วนปัแินลร้ล้วาทาซซหนก�ไำัมล้แิถหวาย่วะปงึ่.งึ่มง่ตสอั้วลืาอ่มาภขนเนา.สจ้วพร้เแานตัซตาแอปพกปอัอพวม่ือษุรงอย่ึรลาล.เนูัระส้นรศกเวป.พ้ยวะวาหพกะวท้จ็นีอรัอน้์ดนรา่ลศยรษรดใา่ซนาา,แสาะใะนา่านอศงูะึ่ทนขลดนมทเผ่นูสอบวห้ยรยาั.ผ้วกูต้ว�ำเู.นดนััืทอนอ้วู่้ปแฆู่อา่ทแะาวน.เเกเ็ลนปซนลกปราต่ี่เา้ยงวจางึ่็้เซทรวอโนานือไจง้ตเัดง้เา(งึ่าปมุนวภ้มมายอจณซลเยบแนตถัตแนืุอก่ือิงกงััองั้่ึอเหนนือลรภรรษคือคตรนนั้ดทท็ง่ะว้เทเูวปาิกวาร�ำตบอแี่หใเ.ั์สสใาหหษม(กาาสคุนหยมนลลาุเนคส้ถง่ึงัอแหเ(้า่งแ่ึจแบปแท่ลซงูเึห.ซน็อปหพ่รกใหงึ่ไ.คาุงง่ึ่็แื่นินญเมคนง่พเร่พง่ภหคปห้ลพอกฤก่เ)กร็รลนตนหั้น็มวราระหรปะั ค)ับรง่ึผละแแะเลผเบปพรถ้ใบนลาแลู่ท้์แซเูทแันดหป้่ือรน้้วลวงาั่�หำงึ่กอ่้็ะเีชปตนก้ภทนวัแมง่้่พงช่ืิอ้งร้อเลพ)ิก่ือเจื่อวรแะยขทซซ้งวบษร(ฝ้ะาา่วทลงอกัยงง่ึึ่่ียใะงัุนผบจา่้บหภแวง�ำางัพวเท้อเิตูคพกุ้อรหบรนิกาไปซทุ.ูาปตแตปคิดยตรง่็ษคุงั่นงึ่ธนกะกลหหะดแแแแู่รคเุเเนผ่อนออลลลลงนนจจัลทท้มนนนทนูัื่้้ืย้้้้อวาาวววงงึ่ึ่้)..์ีีีู่ ้ อถสสฺ สตฺถา กเถนฺโต อาห “อานนฺท อยํ ้ ปทมุ ตุ ฺตรสฺส ภควโต ปาทมเู ล กตาภินีหาโร กปปฺ สตสหสสฺ ํ เทวมนสุ เฺ สสุ สสํ ริตวฺ า กสสฺ ปพทุ ธฺ กาเล มิคลทุ ฺทกกเุ ล นิพฺพตฺโต วฑุ ฺฒิมนฺวาย, เอกทิวสํ เทเว วสฺสนฺเต, มิคมารณตฺถาย สตฺตึ อาทาย อรฺ ํ คนฺตฺวา มิเค โอโลเกนฺโต เอกสมฺ ึ อกตปพฺภาเร สีสํ ปารุปิ ตฺวา เอกํ ภิกฺขํุ นิสนิ ฺนํ ทิสวฺ า “เอโก อยฺโย สมณธมมฺ ํ กโรนฺโต นิสนิ ฺโน ภวิสฺสติ, ภตฺตมสสฺ อาหริสสฺ ามีติ เวเคน เคหํ คนฺตฺวา เอกสฺมึ อทุ ฺธเน หีโย อาภตมํสํ ปจาเปตฺวา เอกสฺมึ อทุ ฺธเน ภตฺตํ ปจาเปตฺวา อเฺ ปิ ณฺฑจาริเก ภิกฺขู ทิสฺวา เตสปํ ิ ปตฺเต อาทาย ปฺตฺตาสเน นิสีทาเปตฺวา ภิกฺขํ สมปฺ าเทตฺวา “อยฺเย ปริวสิ ถาติ อฺํ อาณาเปตฺวา ตํ ภตฺตํ ปิ ฏเก ปกฺขิปิ ตฺวา อาทาย ผลิตสอ่ื การเรียนรู้ โดยโรงเรียนพระปริยตั ิธรรม วัดพระธรรมกาย 171 www.kalyanamitra.org
ไปอยู่ เลอื กเกบ็ แล้ว ซงึ่ ดอกไม้ตา่ ง ๆ ท. ในระหวา่ งแหง่ หนทาง ปคปม€โกสปตเตทจยตเณูปรเฺฉฺวฺฺหธฺสตตสฺณาึนํนปฺว.ิ จฺโสาฺตาเู ตฏิตกง,ุ “ฺคาฺตเยกถรหปํ ถอตสรํานสฺวหโกตฺตาสฺจฺสโเรวเรฺสสเมาถณถาหสมารนต;ิฺณคตสอิฺเฺเิฺสถกยควเสุํ อนตม€ุ รอวิสฺวเนวสํปาานิ สาปคตฺนนฺสนิ ณนฺวฏปิพาาฺตฺฺฑ€ปตฺพฺวจฺาปปฺุตาตเนตมผาฺฺตํวหโาาคนสตินทนิพมสฺ ิาปฺตฺตพยยปปฺุวฺตหูตโปุาเฺอิํฺตผภผฺจ“ฏหปตปินภฺ€ิตฺตจชิูตนาิตฺถปสาฺวเฺเนนฺตตฺสยชูาํํํ กระทำ� แล้ว ในหอ่ แหง่ ใบไม้ ไปแล้ว สทู่ แ่ี หง่ พระเถระนง่ั แล้ว กลา่ วแล้ว วา่ ข้าแตท่ า่ นผ้เู จริญ อ. ทา่ น ท. ขอจงกระทำ� ซง่ึ การสงเคราะห์ แกก่ ระผมเถดิ ดงั นี ้ รบั แล้ว ซง่ึ บาตร (ยงั บาตร) ให้เตม็ แล้ว ด้วยภตั ร วางไว้แล้ว ในมอื ของพระเถระ กระทำ� แล้ว ซงึ่ การบชู า ด้วยดอกไม้ ท. เหลา่ นนั้ ตงั้ ไว้แล้ว ซง่ึ ความปรารถนา วา่ อ. บณิ ฑบาตมรี ส นี ้ กบั ด้วยการบชู าด้วยดอกไม้ ยงั จติ ของข้าพเจ้า ให้ยนิ ดแี ล้ว ฉนั ใด; อ. พนั แหง่ เคร่ืองบรรณาการ ท. มาแล้ว ยงั จติ ของข้าพเจ้า จงให้ยนิ ดี ในที่ (แหง่ ข้าพเจ้า) บงั เกดิ แล้วและบงั เกดิ แล้ว ฉนั นนั้ , อนง่ึ อ. ฝน แหง่ ดอกคำ� มสี ี ๕ จงตก ดงั นี ้ ฯ อ. นายพรานนนั้ กระทำ� แล้ว ซง่ึ กศุ ล สนิ ้ กาลกำ� หนดเพยี งใด นวสิพฺสฺพ.ิโตสฺตฏฺย€าาเวนชีวชํ ากนสุ มุ ลตํ ฺเตกนตฺวโาอธินเทาวโลทเิพกฺพปนปุิพผฺฺพวตสฺตฺส.ิ ํ แหง่ ชวี ติ บงั เกดิ แล้ว ในเทวโลก ฯ อ. ฝนแหง่ ดอกไม้อนั เป็นทพิ ย์ ตกแล้ว โดยถอ่ งแถว มเี ขา่ เป็นประมาณ ในที่ (แหง่ นายพรานนนั้ ) บงั เกดิ แล้ว ฯ แม้ในกาลนี ้ อ.อนั ตกแหง่ ฝนแหง่ ดอกไม้ด้วย อ.อนั นำ� ไปเฉพาะ ปรตปุ เผฺนอวหิทสิ สฺาสนวกสิปฏิฺสสปนฺสรู ณชฺจาตฺจทปติวณเสสฺณเฺ สาวเกจากวรมามฺ ภอสิหิธสฺ าโรจนิสจอสฺ านสคฺโตตทฺตสตหฺส.ิ ิ ซง่ึ เครื่องบรรณาการด้วย อ. อนั ยงั เกวยี นให้เตม็ ด้วยรตั นะ ท. ๗ ด้วย เป็นวบิ ากเป็นเคร่ืองไหลออก แหง่ กรรม นนั้ นน่ั เทยี ว (ยอ่ มม)ี ในวนั (แหง่ คฤหบดชี อื่ วา่ จติ ตะ) นนั้ เกดิ แล้วด้วยนน่ั เทยี ว (แกค่ ฤหบดชี อ่ื วา่ จติ ตะนนั้ ) ผ้มู าแล้ว ในทน่ี ดี ้ ้วย ดงั นี ้ฯ อ. เร่ืองแห่งพระเถระช่ือว่าสุธรรม (จบแล้ว) ฯ สุธมมฺ ตเฺ ถรวตถฺ ุ. 172 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org
๑๕ อ. เร่ืองแห่งพระเถระช่ือว่าวนวาสีตสิ สะ ๑๕. วนวาสิตสิ สฺ ตเฺ ถรวตถฺ ุ. (๕๙) (อันข้าพเจ้า จะกล่าว) ฯ อ.พระศาสดา เมื่อประทบั อยู่ ในพระเชตวนั ทรงปรารภ “อญญฺ า หิ ลาภปู นสิ าติ อมิ ํ ธมมฺ เทสนํ สตถฺ า ซงึ่ พระเถระชื่อวา่ วนวาสตี สิ สะ ตรัสแล้ว ซง่ึ พระธรรมเทศนา นี ้ วา่ เชตวเน วิหรนฺโต วนวาสติ สิ สฺ ตฺเถรํ อารพฺภ กเถส.ิ อญญฺ า หิ ลาภปู นิสา ดงั นีเ้ป็นต้น ฯ อ.เทศนา ตงั้ ขนึ ้ พร้อมแล้ว ในเมืองชื่อวา่ ราชคฤห์ ฯ ปิตุ เวทงสคฺ นนตาฺ พรรฺาาชหคมฺ เณห สสสฺ มฏุ สฺ€หติ าาย.โกสามรีปหาตุ เฺตสตนฺเพถรฺ ราสหฺสมฺ โกณิร ได้ยนิ วา่ ชอื่ อ. พราหมณช์ อ่ื วา่ มหาเสนะ ผ้เู ป็นสหาย ของพราหมณ์ นาม ราชคเห วสต.ิ ชื่อวา่ วงั คนั ตะ ผ้เู ป็นบดิ า ของพระเถระช่ือวา่ สารีบตุ ร ยอ่ มอยู่ ในเมืองชื่อวา่ ราชคฤห์ ฯ ในวนั หนงึ่ อ. พระเถระชื่อวา่ สารีบตุ ร เท่ียวไปอยู่ เพ่ือบณิ ฑะ สารีปตุ ฺตตฺเถโร เอกทิวสํ ปิ ณฺฑาย จรนฺโต ตสฺมึ ได้ไปแล้ว สปู่ ระตแู หง่ เรือน ของพราหมณ์นนั้ เพื่ออนเุ คราะห์ อนกุ มปฺ าย ตสฺส เคหทฺวารํ อคมาส.ิ โส ปน ในพราหมณ์นนั้ ฯ แตว่ า่ อ. พราหมณ์นนั้ เป็นผ้มู ีสมบตั อิ นั บคุ คล ปริกฺขีณวิภโว ทลทิ ฺโท ชาโต. พงึ เสวยสนิ ้ รอบแล้ว เป็นคนขดั สน เกิดแล้ว ฯ อ. พราหมณ์นนั้ (คดิ แล้ว) วา่ อ. บตุ ร ของเรา เป็นผ้มู าแล้ว โส “มม ปตุ ฺโต มยฺหํ เคหทฺวาเร ปิ ณฺฑาย จริตํุ เพื่ออนั เท่ียวไป เพ่ือบณิ ฑะ ใกล้ประตแู หง่ เรือน ของเรา จกั เป็น, อาคโต ภวิสสฺ ต,ิ อหจฺ มฺหิ ทคุ ฺคโต, มม ปตุ ฺโต แตว่ า่ อ. เรา เป็นผ้ถู งึ แล้วซงึ่ ยาก ยอ่ มเป็น, อ. บตุ ร ของเรา เหน็ จะ มยฺหํ ทคุ ฺคตภาวํ น ชานาติ มเฺ , นตฺถิ เม จะไมร่ ู้ ซง่ึ ความท่ี แหง่ เราเป็นผ้ถู งึ แล้วซงึ่ ยาก, อ.ไทยธรรม อะไร ๆ โกจิ เทยยฺ ธมโฺ มติ ตสสฺ สมมฺ ขุ า ภวติ ํุ อสกโฺ กนโฺ ต นลิ ยี .ิ ของเรา ยอ่ มไมม่ ี ดงั นี ้ ไมอ่ าจอยู่ เพื่ออนั มีในที่พร้อมหน้า เถโรปิ อปรมปฺ ิ ทวิ สํ อคมาส.ิ พรฺ าหมฺ โณ ตเถว นลิ ยี .ิ แหง่ พระเถระนนั้ แอบแล้ว ฯ แม้ อ.พระเถระ ได้ไปแล้ว ในวนั “กิฺจิเทว ลภิตฺวา ทสฺสามีติ จินฺเตนฺโต นาลภิ. แม้อ่ืนอีก ฯ อ. พราหมณ์ แอบแล้ว อยา่ งนนั้ นนั่ เทียว ฯ (อ. พราหมณ์นนั้ ) คดิ อยู่ วา่ อ. เรา ได้แล้ว (ซง่ึ วตั ถ)ุ อะไร ๆ นนั่ เทยี ว จกั ถวาย ดงั นี ้ไมไ่ ด้ได้แล้ว ฯ ครัง้ นนั้ ในวนั หนง่ึ (อ.พราหมณ์นนั้ ) ได้แล้ว ซง่ึ ถาด อเถกทวิ สํ เอกสมฺ ึ พรฺ าหมฺ ณวาจเก ถลุ ลฺ สาฏเกน แหง่ ข้าวปายาส กบั ด้วยผ้าสาฎกเนือ้ หยาบ ในโรงเป็นท่ีบอก สทฺธึ ปายาสปาตึ ลภิตฺวา อาทาย เคหํ คนฺตฺวาว ซงึ่ ลทั ธิของพราหมณ์ แหง่ หนงึ่ ถือเอา ไปแล้ว สเู่ รือนเทียว เถรํ อนสุ สฺ ริ “อิมํ ปิ ณฺฑปาตํ มยา เถรสสฺ ทาตํุ ตามระลกึ ถงึ แล้ว ซง่ึ พระเถระ วา่ อ. อนั อนั เรา ถวาย ซง่ึ บณิ ฑบาต วฏฺ ฏตีต.ิ นี ้แก่พระเถระ ยอ่ มควร ดงั นี ้ฯ แม้ อ. พระเถระ เข้าแล้ว ซงึ่ ฌาน ในขณะนนั้ นน่ั เทียว ออกแล้ว เถโรปิ ตํขณเฺ ว ฌานํ สมาปชฺชิตฺวา จากสมาบตั ิ เหน็ แล้ว ซง่ึ พราหมณ์นนั้ (คดิ แล้ว) วา่ อ.พราหมณ์ สมาปตตฺ โิ ต วลฏุ ภฺ€ิตาฺวยา ตํ พรฺ าหมฺ ณํ ทสิ วฺ า “พรฺ าหมฺ โณ ได้แล้ว ซง่ึ ไทยธรรม ยอ่ มหวงั เฉพาะ ซงึ่ การมา แหง่ เรา, เทยฺยธมมฺ ํ มม อาคมนํ ปจฺจาสสึ ต,ิ อ. อนั อนั เรา ไป ในที่นนั้ ยอ่ มควร ดงั นี ้ หม่ แล้ว ซง่ึ ผ้าสงั ฆาฏิ มยา ตตฺถ ตสคสฺนฺตเํุคหวทฏวฺ ฺฏาเตรีต€ิ ติ เสมงวฺฆอาฏตตฺึ านปําทรุปสิเตฺ สฺวสา.ิ ถอื เอาแล้ว ซงึ่ บาตร แสดงแล้ว ซง่ึ ตน ผ้ยู นื แล้ว ใกล้ประตแู หง่ เรือน ปตตฺ มาทาย ของพราหมณ์นนั้ นนั่ เทียว ฯ อ. จิต ของพราหมณ์ เล่อื มใสแล้ว เพราะเหน็ ซงึ่ พระเถระ พฺราหฺมณสสฺ เถรํ ทิสวฺ าว จิตฺตํ ปสที ิ. เทียว ฯ ครัง้ นนั้ (อ. พราหมณ์) เข้าไปหาแล้ว ซง่ึ พระเถระนนั้ อถ นํ อปุ สงฺกมิตฺวา วนฺทิตฺวา ปฏิสนฺถารํ กตฺวา ไหว้แล้ว กระท�ำแล้ว ซงึ่ ปฏิสนั ถาร (ยงั พระเถระ) ให้นง่ั แล้ว อนฺโตเคเห นิสที าเปตฺวา ปายาสปาตึ คเหตฺวา ในภายในแหง่ เรือน ถอื เอาแล้ว ซง่ึ ถาดแหง่ ข้าวปายาส เกลยี่ ลงแล้ว เถรสสฺ ปตฺเต อากิริ. เถโร อปุ ฑฺฒํ ปฏิจฺฉิตฺวา ในบาตร ของพระเถระ ฯ อ. พระเถระ รับแล้ว (ซงึ่ ข้าวปายาส) หตฺเถน ปตฺตํ ปิ ทหิ. อนั เข้าไปกงึ่ หนงึ่ ปิ ดแล้ว ซงึ่ บาตร ด้วยมือ ฯ ผลติ สือ่ การเรียนรู้ โดยโรงเรียนพระปริยัติธรรม วดั พระธรรมกาย 173 www.kalyanamitra.org
ครัง้ นนั้ อ.พราหมณ์ (กลา่ วแล้ว) กะพระเถระนนั้ วา่ อถ นํ พรฺ าหมฺ โณ “ภนเฺ ต เอกสสฺ ปฏวิ สึ มตโฺ ตว ข้าแตท่ า่ นผ้เู จริญ อ. ข้าวปายาสนี ้ มสี ว่ นเฉพาะ ของบคุ คลคนเดยี ว อยํ ปายาโส, ปรโลกสงคฺ หํ เม กโรถ, มา อธิ โลกสงคฺ ห;ํ เป็นประมาณเทียว, อ. ทา่ น ท. ขอจงกระท�ำ ซง่ึ การสงเคราะห์ นิรวเสสเมว ทาตกุ าโมมหฺ ีติ สพฺพํ อากิริ. ในโลกอน่ื แกก่ ระผมเถดิ , จงอยา่ กระทำ� ซงึ่ การสงเคราะห์ในโลกน;ี ้ เถโร ตตฺเถว ปริภุ ฺชิ. อ. กระผม เป็นผ้ใู คร่เพอ่ื อนั ถวาย (กระทำ� ) ให้เป็นของมสี ว่ นเหลอื ลง ออกแล้วนน่ั เทียว ยอ่ มเป็น ดงั นี ้ เกลย่ี ลงแล้ว ซง่ึ ข้าวปายาส ทงั้ ปวง ฯ อ. พระเถระ บริโภคแล้ว ในท่ีนนั้ นนั่ เทียว ฯ ครัง้ นนั้ (อ.พราหมณ์นนั้ ) ถวายแล้ว ซง่ึ ผ้าสาฎก แม้นนั้ ปออวนนนาทฺปโปุุ มติ เอุพุ ณวทฺ ถฺเานพสยํนสฺฺยเอนวภฺตมจต.ิาากฺตหรตเิกกถฺวํิจ“โาภรฺจนปจเ“ฺ ตรเริโอมยอวอาสํฏุหโาฺโน€มหเานปฺ ตยิ ุาตตสพเมมชุ นฺรเตฺปฺหาาิวหหนสิฺมําทณปฏฏิ าฺกก€อตธํฺกคมิทมมมฺตตนาเสมฺวฺโสตฺสวา.ิ แก่พระเถระนนั้ ในกาลเป็นท่ีสดุ ลงรอบแหง่ กิจด้วยภตั ร ไหว้แล้ว กลา่ วแล้ว อยา่ งนี ้ วา่ ข้าแตท่ า่ นผ้เู จริญ แม้ อ. กระผม กระผม พงึ ถงึ ซง่ึ ธรรม อนั ทา่ น ท. เหน็ แล้วนน่ั เทียว ดงั นี ้ฯ อ. พระเถระ กระท�ำแล้ว ซงึ่ การอนโุ มทนา แก่พราหมณ์นนั้ วา่ ดกู ่อนพราหมณ์ (อ. ความปรารถนา อนั ทา่ นปรารถนาแล้ว) อยา่ งนี ้ จงมเี ถดิ ดงั นี ้ ลกุ ขนึ ้ แล้ว จากอาสนะ หลกี ไปอยู่ เทยี่ วไปอยู่ สทู่ จ่ี าริก โดยลำ� ดบั ได้ไปแล้ว สพู่ ระเชตวนั ฯ ก็ อ. ทานอนั บคุ คลให้แล้ว ในกาลแหง่ ตนเป็นผ้ถู งึ แล้วซง่ึ ยาก พชาฺรโาตหทฺมคุเถโฺคณเตรปกิอาธตเลิมํ ตทฺตาทนสินํเิ นฺนทหทตมาฺวกนาาํ สปป.ิ สนนฺนอจติติวฺโิยต โหสามเนสตสีตสฺ ิ (ยงั บคุ คล) ยอ่ มให้ร่าเริง เกนิ เปรียบ เพราะเหตนุ นั้ แม้ อ. พราหมณ์ ถวายแล้ว ซงึ่ ทาน นนั้ ผ้มู จี ติ เลอ่ื มใสแล้ว ผ้มู คี วามโสมนสั เกดิ แล้ว ได้กระทำ� แล้ว ซงึ่ ความรกั มปี ระมาณยง่ิ ในพระเถระ ฯ อ. พราหมณน์ นั้ กระทำ� แล้ว ซงึ่ กาละ ด้วยความรกั ในพระเถระ อมอปาุาโตฏรฺาโ€เสจาสกเ.ิ“กถกเุเโจลุรสฺฉสปิยตเิ ํนฏสเิสเฺสหมนาเนฺธคควึ พพคกฺโฺภณาภปลฺหรํ ิ.ิหกปาตตตรวฺ ํฏิํขาฺอณ€สทโิ ตาาตวสเฺ ติ.ิ ถฺ วสยิ าํ ปเมถนิกรสสสสฺสฺสฺ นนั่ เทยี ว ถอื เอาแล้ว ซงึ่ ปฏสิ นธิ ในตระกลู แหง่ อปุ ัฏฐาก ของพระเถระ ในเมอื งชอ่ื วา่ สาวตั ถี ฯ ก็ ในขณะนนั้ นน่ั เทยี ว อ. มารดา ของเดก็ นนั้ บอกแล้ว แกส่ ามี วา่ อ. สตั ว์ ผ้เู กดิ แล้วในครรภ์ ตงั้ อยเู่ ฉพาะแล้ว ในท้อง ของดฉิ นั ดงั นี ้ ฯ อ.สามนี นั้ ได้ให้แล้ว ซง่ึ วตั ถุ เป็นเครื่องบริหารซง่ึ ครรภ์ แกห่ ญงิ นนั้ ฯ เมอื่ หญงิ นนั้ เว้นแล้ว ซง่ึ การบริโภคซง่ึ วตั ถมุ วี ตั ถอุ นั ร้อนยง่ิ ปวโปอปนทชสิสรรหิิฺเทภมีทชโจฺ หุภฺตฬิตติตินฺวสฺวเฺ ภชฺวาาฺฺนสอายิกปขาุ ฺยฺขีรปฺ นสปุสชเสตฺตาเุอชฺ ขวุยาิ.ิตนณนาอฺต“สอิจฺณกโํฺจานหสคุณนทิมรพํตกนวฺหฺภตฺวํฺเอตําาตภตหอิสฺวิกปํ าสีาตฺขรทสยิหนูอาามรรํตเยปฺคีปมิอิเตุาหมตนฺอกอฺพตาจุานาิลเยฺฺฉสสถิสาิฏารนีททฺปว€ปาิปปวเปฺ เรอตปมาิรยวิฺถยโตขุนรภาาาฺูวโฺเปนนตคสาิิํํ และวตั ถอุ นั เยน็ ยง่ิ และวตั ถอุ นั เปรีย้ วยงิ่ เป็นต้น บริหารอยู่ ซง่ึ ครรภ์ ด้วยความสบาย อ. ความแพ้ท้อง มอี ยา่ งนเี ้ป็นรูป เกดิ ขนึ ้ แล้ว วา่ โอ ! หนอ อ. เรา นมิ นต์แล้ว ซง่ึ ร้อยแหง่ ภกิ ษุ ท. ๕ มพี ระเถระชื่อวา่ สารีบตุ รเป็นประมขุ ให้นง่ั แล้ว ในเรือน ถวายแล้ว ซงึ่ ข้าวปายาส อนั เจอื ด้วยนำ� ้ นมอนั ไมเ่ จอื ปนแล้ว นงุ่ หม่ แล้ว ซงึ่ ผ้ากาสาวะ ท. แม้เอง ถอื เอา ซงึ่ ขนั อนั เป็นวกิ ารแหง่ ทอง นง่ั แล้ว ในทสี่ ดุ รอบแหง่ อาสนะ พงึ บริโภค ซง่ึ ข้าวปายาสอนั เป็นเดน ของภกิ ษุ ท. มปี ระมาณเทา่ นี ้ ดงั นี ้ฯ ได้ยนิ วา่ อ.ความแพ้ท้องในเพราะการนงุ่ หม่ ซงึ่ ผ้าอนั บคุ คล กปธปีตจุพุ ฺาฉฺพจฺยิยตนนํสิมโฺนสฺทิตํ าหฺตโํภฬปอิกตตุกโฺขิฺตหิรสุสสสตาฺส.ิ ราีโปนสตุอํ ถฺตสตอพกสฺฺเสถทุาามรสฺธํภฺ าสินยาาฺนวสสตตขเงนกฺฆฺถีราปปตารฺเ“ถิยทธปราหมํพสนมฺ ฺพํ โิโทกชกอฺหชตทาโฺวโํสฬนยา.ุ ย้อมแล้วด้วยนำ� ้ ฝาด นนั้ ของหญงิ นนั้ เป็นบรุ พนมิ ติ แหง่ การบวช ในพระพทุ ธศาสนา แหง่ ลกู ชาย ในท้อง ได้เป็นแล้ว ฯ ครงั้ นนั้ อ. ญาติ ท. ของหญงิ นนั้ (คดิ แล้ว) วา่ อ. ความแพ้ท้อง แหง่ ธดิ า ของเรา ท. เป็นสภาพประกอบแล้วในธรรม (ยอ่ มเป็น) ดงั นี ้ ได้ถวายแล้ว ซงึ่ ข้าวปายาสอนั เจือด้วยน�ำ้ นมอนั ไมเ่ จือปนแล้ว แกร่ ้อยแหง่ ภกิ ษุ ท. ๕ กระทำ� ซง่ึ พระเถระชอื่ วา่ สารีบตุ ร ให้เป็น พระเถระในสงฆ์ ฯ อ. หญิง แม้นนั้ นงุ่ แล้ว ซงึ่ ผ้ากาสาวะ ผนื หนงึ่ หม่ แล้ว อสจวุุ ณฺฉิฏสฺณฺ€าปสปิรากยเํอากสคํํ เกหปาตสรฺวิภาาวุ ํ ฺชนิ.ิวอาาเโสสทนตหปฺวโราฬิยนเอฺเปตกฏํ ิปปปฺานสริสุปสฺ ินิตมฺนฺวภฺ าาิ. ซง่ึ ผ้ากาสาวะ ผนื หนง่ึ ถอื เอา ซง่ึ ขนั อนั เป็นวกิ ารแหง่ ทอง นงั่ แล้ว ในทส่ี ดุ รอบแหง่ อาสนะ บริโภคแล้ว ซง่ึ ข้าวปายาสอนั เป็นเดน ฯ อ. ความแพ้ท้อง ระงบั เฉพาะแล้ว ฯ 174 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org
เแผนแป้มกคูนั่ ็น้่หใลเทปนญอียมรด(ิงะอวงแนมค.ลนัขุ้ล้วญแกแาซม่รต้งึ่อ้ใ(บิเอนยพตทุนัแมียร.หญง)งคง่ใโาภดไลดตดิกยิ้ถ(ษออวทุนันัา.แล)ญยทตว่แ.างอ่ลตไนั้วกปิ๕อรทแะอซ.ห)ทกงึ่ ง่ ข�ำแกเ้แาดหรมวละือง่ ีพม้ทวสนรธ�ำตั ะ๑ปุแวทเ๐ลาถ์ผ.้ย้วรเู กะาฯิดชสใ(ื่อแมแนลวีกนรา้่วะ่ห�ำ้สใหอญนาวนั รคิงา่นีบนรง้อรตุนั้ภยๆร)์ ตสฺสา ยทาสวมาสคจพฺจฺภเยวนฏุ ฺ€านปาตุ ฺตํ อนฺตรนฺตรา กตมงฺคเลสปุ ิ วิชาตาย กตมงฺคเลสปุ ิ สารีปตุ ฺตตฺเถรปปฺ มขุ านํ ปฺจนฺนํ ภิกฺขสุ ตานํ อปโฺ ปทกมธปุ ายาสเมว อทํส.ุ แแแ(ซยแอซ(ก(อเดบ(จอซอชแขใขขปยอออน้หงลกอกาอสกื่งงงอ.ึ่ึ่ึ่น..ดึังัน็ ...งัอนพพพกแนงาเงง่่่ทพกอน่่ผไเทเเดเพยดญขววขเพดตาดี้รรระดาาาหรออไ้รี่เฯ้้ก็าาแ่แรก็อละะะกป็ท่รดไะรกสข็าก็า..นยวะลนรลเเเระง็กน้เนา่)นยตญนถถถปงึ่งถเ้ับวัเ้วนเั่อขนถนผ้ัดสิเทนนิถีรรรด้ใ(าร้ดซา)ทนอ้ยรผะะะอหวูตก็ยัะี่รนนรั่งวฯั ตกง(ึ่็เะ้า.ง้ชอ่น่้ะออ่เูานนนนอวป่าเอ)สใจิท((ทกมัสนงนท์่ั็นหีีัอนคันนยขกิย้้้รยกา่ฯไอียเ,.้รคิน้ลญาดิอ่อผขหงฯคปัอล่นย้ออว(แลเก้แูกแาม็น้มัูกท(รมา่นงกดังตอ้ลบอชัลงร(อคดวเปีผช้ไทลวค(่ั)แก็ออนทป่ัะนห้้อางว,วแท้่ืร.อแงาัา่ร.ผลวน็..เทาวแ่้นยน)ั.ังลนะขดวล้้อ้้รนวูนวดใินผบัอลนอ�ำญน)้้กวแ้นีกวน็วัน้ดตอั้ผงไ้กแันูวั.นาั)นัลอ)าซ้่ส้ดเนใาฯเฯ้นงถเัฯูลรกสบ้วจบห)วงึ่้ตต(ันอีอะ)้แสุว้ทออาม่นรน)้ือนอแถวิ้ีท.นัลิญบมอก(้พ(ท..่ีนววิอ่ังนำล�า์ใอว้อญ้�ำเวน็(ับรเมา่.บหมนัิวรบพ้ญาวอ.้นพัซิจใลกาอ้าดตมอยืัาตนดอแร.นบงพึ่ญราาต.กลแู้แวนิือ้ะก.วลกเากวคซนตรลดลจชิายแ่ทเาทยี้ไะวาทนระ้ัง่ึถแเทิ้ว้าววปก็าหตพา่สปรไะา่ดผเท.ออลรกแ่ีเใยมนถ)บแง่ิ็นทรริ้ปกงะาไทัน้นนน.ััวลผผิระนลร่)มชูน็�ำขนบใันฯน.้ว้เ้เเททูะาว้ ผาข้)นวีาวรปก่นี้ขีิเบท้ขน)ั่้.ซ.ข้เอนเาูล็ปกดเลถนอสรปนว่ีนจปเงนา่ึขดง็�ำา้่ิาวมนทดา่็างตมัา่กน็สงกกออ้สนลไวยเวเไมแผงียัหวชงปาตดเจรัณนเยดแตผัอแนจ้ล้ค์แชนวปูราะลงวอหก็้้ผานแวาล้้าีบว็ลื่อใเลผนั้์ขนกีขย้้นง์่จลทา้นหัว้จ้ววร้ใแมต(ามนไ่เขู้านวั้ียิเจนจ้า)่งปเควหแนทสกีรรนซพวเงทตาเทกา่ต,วารยง่เปตพงียล(ั่ึสเ่ือปคเ่ื.าสิี่ใคเอ(าค่ปดส็ทป่์ใ(วพนวา่ด่ือตอ็ักอลนอสน็้ดิงกานวิ์นา่รวอถเรป.ก็อวลนเัพ.ไะแกถยขะแนแนแปั่า)ยวท์.เ้หรแกนราสดิาดนลลก็ละเผาดจนมา่ะา่าทหเบรล�ำล้นบ้อวัิ้ิดดวยวดเงูกัโงทั้นหีรรยีจงไ่ทอกย)กหหาดนแแแแาูก็มเปมไ่ีเวรป้ท่ออศชอทหคลลลลนงนัีววนิญณ้ท็ นนนนน.ยกย้้้้้ัฯฯฯวาาาวววาว่่งงึ่ึ่ ี)).้ ้์์ีี ปพุ ฺเพ กิเรส ทารเกน พฺราหฺมณกาเล ทินฺนปายาสสสฺ นิสสฺ นฺโท. ชาตมงฺคลทิวเส ปน ตํ ทารกํ ปาโตว นหาเปตฺวา มณฺเฑตฺวา สริ ิสยเน สตสหสสฺ คฺฆนิกสสฺ กมพฺ ลสสฺ อปุ ริ นิปชฺชาเปส.ํุ โส ตตฺถ นิปนฺนโกว เถรํ โอโลเกตฺวา “อยํ เม ปพุ ฺพาจริโย, มยา เอตํ นิสฺสาย อยํ สมปฺ ตฺติ ลทฺธา, มยา อิมสฺส เอกํ ปริจฺจาคํ กาตํุ วฏกฺ มฏพฺตีตลิํ สกิ ฺขาปทคฺคหณตฺถาย นียมาโน ตํ จฬู งฺคลุ ยิ า เวเ€ตฺวา อคฺคเหส.ิ อถสสฺ “องฺคลุ ยิ า กมพฺ โล ลคฺโคติ หริตํุ อารภสึ .ุ โส ปโรทิ. ้ าตกา “อเปถ, มา ทารกํ โรทาเปถาติ ้ กมพฺ เลเนว สทฺธึ อานยสึ .ุ โส เถรํ วนฺทนกาเล กมพฺ ลโต องฺคลุ ึ อปกฺกฑฺฒิตฺวา กมพฺ ลํ เถรสสฺ ปาทมเู ล ปาเตส.ิ อถ าตกา “ทหเรน กมุ าเรน อชานิตฺวา กตนฺติ อวตฺวา “ปตุ ฺเตน โน ทินฺนํ ปริจฺจตฺตเมว โหตุ ภนฺเตติ วตฺวา “ ภนฺเต สตสหสฺสคฺฆนิเกน กมพฺ เลเนว ปชู าการกสสฺ ตมุ หฺ ากํ ทาสสสฺ สกิ ฺขาปทานิ เทถาติ อาหํส.ุ “โก นามายํ ทารโกต.ิ “ภนเฺ ต อยเฺ ยน สมานนามโกต.ิ “ตสิ ฺโส นาเมส ภวิสฺสตีต.ิ ((แคอแใคอแนมกยืดอิ ห.ก้่รา่ใกแ้ญง่อนางลาไเนลยดมดร้วาเ้แียงก็ต้จวหคิน(นิาา่แทง่ลวนะั้หภไ.คา่ซ)ดง่อิกอืองึ่้คถตอ.ีกษหกรวน.)อุูาันา้)ธพรัแทยกบยมร.แแรเาระ้ปใะหลิโศนเ็ทน้ภวง่ถย๕ัม�เำครคดงแะฤซขก็คลหงอึ่ นเล้วซอมปงสั นัคงึ่้าล็ีพซถนขือหกูงึ่์รผ้ากามชะ้ชวูฯารอเางม่ือถรคยีกแวโธรแลกหา่ะปุอมคนแง่อชานั้ เือมซ่ืปอุยดเ้อกงึ่ใวรตาก็ นจา.า่าสสินกุสรมมสไนักม้างมีนม(รรคาแพ่�ำะาีอบร้ลหอณงทึดีกตุคง่ทนั�ำารเพือ�ำดซนกลงึ่แ้ก็อเขไาปชามนยดอร็ยื่อน้ใ้นนัเงน้ ปนปเนแ่ัดงุ่ด็อมนรซกเงัก็ีกทะงแงึ่น่เนคดม)ลผียี ้นัล้ก็้ขฯฯุวาว้ เถโร กิร คหิ ิกาเล อปุ ติสฺสมาณโว นาม อโหส.ิ มาตาปิ สสฺ จินฺเตสิ “น มยา ปตุ ฺตสสฺ อชฺฌาสโย ภินฺทิตพฺโพต.ิ เอวํ ทารกสฺส นามกรณมงฺคลํ กตฺวา ปนุ ตสฺส อาหารปริโภคมงฺคเลปิ ปนุ ตสสฺ กณฺณวิชฺฌนมงฺคเลปิ ทสุ สฺ คฺคหณมงฺคเลปิ จฬู ากรณมงฺคเลปิ สารีปตุ ฺตตฺเถรปปฺ มขุ านํ ปจฺ นฺนํ ภิกฺขสุ ตานํ อปโฺ ปทกมธปุ ายาสเมว อทํส.ุ ผลติ สือ่ การเรยี นรู้ โดยโรงเรยี นพระปรยิ ัตธิ รรม วดั พระธรรมกาย 175 www.kalyanamitra.org
อ. เดก็ อาศยั แล้ว ซง่ึ ความเจริญ กลา่ วแล้ว กะมารดา ในกาล ทารโก วฑุ ฺฒิมนฺวาย สตฺตวสสฺ กิ กาเล มาตรํ แหง่ ตนมกี าลฝน ๗ วา่ ข้าแตแ่ ม่ อ. กระผม จกั บวช ในสำ� นกั อาห “ อมมฺ เถรสฺส สนฺตเิ ก ปพฺพชิสสฺ ามีต.ิ ของพระเถระ ดงั นี ้ ฯ อ. มารดานนั้ (กลา่ วแล้ว) วา่ แนะ่ พอ่ อ. ดลี ะ, ในกาลกอ่ นเทยี ว สา “สาธุ ตาต, ปพุ ฺเพวาหํ `น มยา ปตุ ฺตสสฺ อ. เรา ได้กระทำ� แล้ว ซงึ่ ใจ วา่ อ. อธั ยาศยั ของบตุ ร อนั เรา อชฺฌาสโย ภินฺทิตพฺโพติ มนํ อกาส,ึ ปพฺพช ไมพ่ งึ ทำ� ลาย ดงั น,ี ้ แนะ่ ลกู อ. เจ้า จงบวชเถดิ ดงั นี ้ (ยงั บคุ คล) ปตุ ฺตกาติ เถรํ นิมนฺตาเปตฺวา ตสสฺ อาคตสสฺ ภิกฺขํ ให้นมิ นตแ์ ล้ว ซงึ่ พระเถระ ถวายแล้ว ซงึ่ ภกิ ษา แกพ่ ระเถระนนั้ ผ้มู าแล้ว ทตฺวา “ภนฺเต ตมุ หฺ ากํ ทาโส `ปพฺพชิสฺสามีติ วทติ, (กลา่ วแล้ว) วา่ ข้าแตท่ า่ นผ้เู จริญ อ. ทาส ของทา่ น ท. ยอ่ มกลา่ ว วา่ เอปชิมตตุ ํ ฺวฺตอามาาททสาาายยยณสวาฺหิหยสาํ รมวํ เิหยคานรฺตํมฺวคหามนิสฺเเตถสฺ นราสมสฺ สาตกนิฺกิยาเฺยรถาสรเํมทฺมสอา.ิ เยุ นฺโนย อ. กระผม จกั บวช ดงั น,ี ้ อ. เรา ท. พาเอา ซงึ่ เดก็ นี ้ จกั ไป สวู่ หิ าร ในเวลาเยน็ ดงั นี ้ สง่ ไปแล้ว ซงึ่ พระเถระ พาเอา ซงึ่ บตุ ร ไปแล้ว สวู่ หิ าร ด้วยสกั การะและสมั มานะ อนั ใหญ่ ในสมยั เป็นทส่ี นิ ้ ไปแหง่ วนั มอบถวายแล้ว แกพ่ ระเถระ ฯ อ. พระเถระ กลา่ วแล้ว กบั ด้วยเดก็ นนั้ วา่ แนะ่ ตสิ สะ ทอชีวตกุ นฺเฺกถฺตรเถา,ิ สโ,รตตอฺว,ิ เพตอฺภนพจฺ ณุ ฺภสสฺเณุหทเุ ขนฺธฺหธึ ํ ิโอลกตตภเตถฺเตถ.ิ สิ,ิ สป“ตพต,ิ ิสฺพสฺสชตี ิตลาปํ พลนฺพภาชตมฺช,ิ าสกีติจนฺเเลฉามนน ชอื่ อ.การบวช เป็นกริ ิยาอนั บคุ คลกระทำ� ได้โดยยาก (ยอ่ มเป็น), ครัน้ เมอื่ ความต้องการ ด้วยของอนั ร้อนยงิ่ มอี ย,ู่ (อ. บรรพชติ ) ยอ่ มได้ ซงึ่ ของอนั เยน็ , ครัน้ เมอื่ ความต้องการ ด้วยของอนั เยน็ มอี ยู่ (อ. บรรพชติ ) ยอ่ มได้ ซงึ่ ของอนั ร้อนยงิ่ , ชอ่ื อ. บรรพชติ ท. ยอ่ มเป็นอยู่ โดยยาก, ก็ อ. เธอ เป็นผ้ถู งึ ทบั แล้วซง่ึ ความสขุ (ยอ่ มเป็น) ดงั นี ้ ฯ (อ. เดก็ นนั้ กลา่ วแล้ว) วา่ ข้าแตท่ า่ นผ้เู จริญ อ. กระผม จกั อาจ ตปสกํฏฺขกิ ิสล“ูปภสฺมพนานฺพมฺเสตาีตกิ เาิชอรส.หว.ิเํ สตนมุ เฺตหจหเปถิ โวรตุจฺ ฺตกกน“มิยสมฺาาเฏมธฺ€ตูนาินํ วสอตพาฺวฺพจาํกิ ขฺ ตกติ สาวฺ ตฺสาํุ เพอ่ื อนั กระทำ� ซง่ึ กจิ ทงั้ ปวง ตามทำ� นองแหง่ คำ� อนั ทา่ น ท. กลา่ วแล้ว ดงั นี ้ฯ อ. พระเถระ กลา่ วแล้ว วา่ อ. ดลี ะ ดงั นี ้ บอกแล้ว ซึ่งตจปัญจกกัมมัฏฐาน ด้วยอ�ำนาจแห่งการกระท�ำไว้ในใจ โดยความเป็นของปฏกิ ลู แกเ่ ดก็ นนั้ ยงั เดก็ นนั้ ให้บวชแล้ว ฯ จริงอยู่ อ. อนั (อนั ภกิ ษุ) บอก ซง่ึ อาการ ๓๒ แม้ทงั้ สนิ ้ ยอ่ มควร สอปภเกอสกิรทมเีพิรกสลหิจํมฺฺขฺพาสฺตเสนุทฏํฉุ ฺตฺกสีีน€โกปหสทาลุมเิตถฺสนมฺปเฏิ ตอํนปฺิฺ€เกํุิตกอามกฺถเสออปหมฺโิ.กากปุิสฏฺจโฏออนฺ.ิก€ิกฺท€พปุิาสนฺาขฺวนฺยาสฺฺเเิตตตสสํตยฺวฺตนกฺตําสึ าอาวสานรนตพกหมภาจาฺพตเฺปิกปรสตปฺพิํฺขนปพทุู ฺตปฺกปฺพฺธจฺ ;ิตเานกาถตนฺเํ ตชอาํตกปํุตนปุ อสเพฺวํถาววมฺาฺพสตฏภิชาาิกพฺหฏกิ เาฺพขฺิตชตนนทูนเเเิเมมถยมมสฺตโวววฺปปฺสาร.,,ิิ ุ นนั่ เทยี ว, อ. กมั มฏั ฐานมปี ระชมุ แหง่ อาการ ๕ มหี นงั เป็นทส่ี ดุ รอบ เป็นอารมณ์ (อนั ภกิ ษุ) ผ้ไู มอ่ าจอยู่ เพอื่ อนั บอก ซงึ่ อาการทงั้ ปวง พงึ บอกนน่ั เทยี ว, ด้วยวา่ อ. กมั มฏั ฐานนี ้อนั พระพทุ ธเจ้าทงั้ ปวง ท. ไมท่ รงละแล้วนนั่ เทยี ว ฯ อ. การกำ� หนด ซงึ่ ภกิ ษุ ท. กด็ ี ซง่ึ ภกิ ษุณี ท. กด็ ี ซงึ่ อบุ าสก ท. กด็ ี ซงึ่ อบุ าสกิ า ท. กด็ ี ผ้บู รรลแุ ล้วซง่ึ พระอรหตั (ในอาการ ท.) มผี มเป็นต้นหนา ในเพราะสว่ นสว่ นหนงึ่ ๆ ยอ่ มไมม่ ี ฯ ก็ อ. ภกิ ษุ ท. ผ้ไู มฉ่ ลาด เมอ่ื (ยงั กลุ บตุ ร) ให้บวช ยอ่ มยงั อปุ นสิ ยั แหง่ พระอรหตั ให้ฉิบหาย; เพราะเหตนุ นั้ อ. พระเถระ บอกแล้ว ซง่ึ กมั มฏั ฐาน เทยี ว (ยงั เดก็ ) ให้บวชแล้ว (ยงั เดก็ นนั้ ) ให้ตงั้ อยเู่ ฉพาะแล้ว ในศลี ท. ๑๐ ฯ อ. มารดาและบดิ า ท. กระทำ� อยู่ ซง่ึ สกั การะ แกบ่ ตุ ร ผ้บู วชแล้ว กภโิกรฺขนสุมฺตงาาฺฆตสาปฺสสิ ตตโฺตราหอํ ปปตุโฺ ปฺตวทสหิ กฺสามเรธเยปุ ปวาพยฺพาชสิตเมพสวทฺุสฺธปปฺ สมกอขุ ฺกทสาํสฺสร.ุ ํ ได้ถวายแล้ว ซง่ึ ข้าวมธปุ ายาสมนี ำ� ้ อนั น้อยนน่ั เทยี ว แกห่ มแู่ หง่ ภกิ ษุ มพี ระพทุ ธเจ้าเป็นประมขุ ในวหิ ารนน่ั เทยี ว ตลอดวนั ๗ ฯ 176 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยัญชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org
อ๕ดดจใ(ซททไวอดหา่ง้้กึ่.ั.วว่ี ๘.้ข้ถถกยยถขส้าวไวรรพอือแ( ฯชวาด้าะาอองมเนมัมน้ยยทยอส.ย้ธแเินแอแำ�าาแณชปุหลม.ลวหทนาง่ภ้ซรยา้่วเวง่.ยณผง่ึืนกิผทาแ้ไาสอษร้แเาดส.กสกหแั).ลฯสุ้มเ่หาทมกลขส้วานีฎม้้.นาาาผ่าฎำ�ยรกแไ่น้นู้มัใอู้อกอะปกนหนัยเ.้นัณโแแหง่ทใ)ู่ทนไสลภกนโดน.ร้ษอดา้วส่ิก้เไมท๕ยมจมยแปาษาากัลเวือแมเแณงุจเ้นนเัวลงดเพตขลดัณช้อืว้รวว้้าอวื่อแื่องยา่รไบบสไนจวปนทปดอเู่งตณิิสา่รน.ั้รแ.้ไแเสืยอทู่ะดพเฑลลดนา์รี่ใก้้ถื่วอด้าวะว๒กงัาวงบในตััลทรซนซนากณิีถ้ฉเ.้ง่ึกยง่ึเีคบั้วีโยะพรนรแฑดียล้ฯนออ่ะนนั่ัลยงาะดยมที ้้แเวแเป้วทฯยแอำไ�ใหหยมกนแนห.็ียง่ง่ภอต่ลววงฯ่มบปใ้านิกบวัิา่นณิาจษนรณิ (วดใกฑ(ี,ุซนั้เนยฑาแพลทองึ่บแงัวหเบทา่.อ่ื.บทาลนัง่วเาี่อตะใรครุวร๗แตนัินดบาุ่งิหคลกฉขวดิาล้ทททวบันนนึััฯา้ร))... ภิกฺขปู ิ “นิพทฺธํ อปโฺ ปทกมธปุ ายาสํ ปริภุ ฺชิตํุ น สกฺโกมาติ อชุ ฺฌายสึ .ุ ตสสฺ ปิ มาตาปิ ตโร สตฺตเม ทิวเส สายํ เคหํ อคมํส.ุ สามเณโร อฏฺ€เม ทิวเส ภิกฺขหู ิ สทฺธึ ปิ ณฺฑาย ปาวิส.ิ สาวตฺถีวาสโิ น “สามเณโร กิร อชฺช ปิ ณฺฑาย ปวสิ สิ สฺ ติ, สกฺการมสฺส กริสฺสามาติ ปฺจหิ สาฏกสเตหิ จมุ พฺ ฏิ กานิ กตวฺ า ปจฺ ปิณฑฺ ปาตสตานิ สชฺเชตฺวา อาทาย ปฏิปเถ €ตฺวา อทํส.ุ ปนุ ทิวเส วหิ ารสสฺ อปุ วนํ อาคนฺตฺวา อทํส.ุ เอวํ สามเณโร ทฺวีเหว ทิวเสหิ สาฏกสหสฺเสน สทฺธึ ปิ ณฺฑปาตสหสฺสํ ลภิตฺวา ภิกฺขสุ งฺฆสฺส ทาเปส.ิ แนเ(ปซหนั้็งึ่นง่ คฯพผไ�ำ้าดร)าส้ยวหาินา่ มฎวอณก่า.เ์นบ(ือย้ณิ หอ่ ฑอยม.าบเวปบาิบ็นตา()ทอกานันยฯสั่นกาตมสิ เคณสรเะรังป้ )นด็ นนังัถ้วนวิบอีา้ าใ.ยหกภแ้เเลิกปป้็วษ็นนุชเื่คอทในร.ข่ือกอกงางรไลสะหแทาลหม�ำอง่แเณตอลนก้วร พฺราหฺมณกาเล ทินฺนสฺส ถลุ ฺลสาฏกสฺส กิเรส นิสสฺ นฺโท. อถสฺส ภิกฺขู “ปิ ณฺฑปาตทายกตสิ ฺโสติ นามํ กรึส.ุ อมใน.ีโรกทงาา่ใแลนนหแวง่ทหนัไ.ง่ฟหเฤเปนปด็งึ่น็นหูอผตนีก้นู ้นางั่ วผใอิงนเอ.หสทยน็า่ีนแู่ มแนัล้ ลเ้วณ้วๆยรอ่ ซกมงึ่ลเเภปา่ทิก็วน่ียษแวทลุไ้�ำปวทไอม.วยา่ดู่ผงั้ผู ขนสิง้าี อ้ทู่ฯแยี่จตู่าท่ ร(า่ ิกในนใผนท้เูวี่จหิ รทาิญ.ร) ปเุ นกทิวสํ สามเณโร สีตกาเล วิหารจาริกํ จรนฺโต ภิกฺขู ตตฺถ ตตฺถ อคฺคสิ าลาทีสุ วิสพิ ฺเพนฺเต ทิสฺวา อาห “กึ ภนฺเต วิสพิ ฺเพนฺตา นิสนิ ฺนตฺถาติ. ด(แอกซเขยพอ้หางึ่.อล่งั .่ือผแนภมาง่่ ้อตาฤสวีิกบ(้(ขนอัแทด่ายษีบน.ลปมหาู่งัุค้ ้ทสบวนเอภนณนั)ต้.ัคผงุาิกวกผ้วเรควูษซจา่้์,นมัูลงึ่ยุรีคดอเ)ิทญอ่กรซว.กูใ.มาลหผงา่ึ่ออคา่กค้ม้าบทน.ววลวขตอ.สอแราา่น้อกา,นลัดมวสงมแเ้วงแัหพกต(ัลเน)ลอนณารว้วี้วนัา้ร์า(ร)ดใะทวจน้วววอา่กวั (วา่ฯา่ย.นาย่มิหผเออ่ี)ธทา้ดา.มอขรแ.ขกูผ)เ้ทากน(ปเ้่อาหอแปงั็่เ้สขนนร็ตส.ม่นนตัา)สนิท่สผ้ วสซาดทา่้ามู์ฯมง่ึตังัจน.มีบผนเวแงผเณ้าญุ์นีมณต้้เูขจนัราท่้มนรรฯ่ีไกาเิญสอหปกกบั.ตั็นลนว((คดถา่ผเอ์ ป้้ววาวช้า.็แาอยดน่ือสภมลยกงใ)ัาิก้นวนหา่รมพษ)ะงกีนา้งึ นผุาราวไทมนดัลถฯาว่้ .้ “สตี ํ โน ปี เฬติ สามเณราต.ิ “ภนฺเต สตี กาเล ภนฺเต สตี กาเล นาม กมพฺ ลํ ปาสราุปมิ ตเณํุ รวฏฺฏตตฺวํิ โส หิ สตี ํ ปฏิพาหิตํุ สมตฺโถต.ิ มหาปุ ฺ โ กมพฺ ลํ ลเภยฺยาสิ อมหฺ ากํ กโุ ต กมพฺ โลต.ิ เตนหิ ภนฺเต กมพฺ ลตฺถิกา มยา สทฺธึ อาคจฺฉนฺตตู ิ สกลวหิ าเร อาโรจาเปส.ิ เจปกั ็นนภ�ำอิกม. ษาภุ ิกมซษง่ึีพผุ นั ท้าเข.ปน็(นคสปดิ ตั รแวะล์ม้ดวา)งั ณนวีา่้ (อเอาปศ็.นยัเ)รแอาลอท้วก.ไซไปง่ึปแสแลาล้วม้วเฯณกบัรผ้ดมู ้วีกยาสลาฝมนเเณจ็ดร ภิกฺขู สามเณเรน สทฺธึ คนฺตฺวา กมพฺ ลํ อาหริสสฺ ามาติ สตฺตวสสฺ กิ สามเณรํ นิสสฺ าย สหสสฺ มตฺตา ภิกฺขู นิกฺขมสึ .ุ พไแดตา้อท่เออี่ไอากห.ไนซปสง่ึ าแภเมลพิก้เว่ือณษภฯุ ริทกนษ.นั้ ุเหแทลม.า่ ้ยนมงั นั้ีปจิตรเะป็มวนา่าผณ้มูอีหเ.ทนเา่ ร้านาเฉี ้ จพดกั างั ไนะดตี้้ อ่ไซมพง่ึ ใ่ผรห้ะา้เนขกนคิดสรขตั นึ(้ เวแป์ ล็นท้ว). โส เอตฺตกานํ ภิกฺขนู ํ กโุ ต กมพฺ เล ลภิสสฺ ามีติ จิตฺตมปฺ ิ อนปุ ปฺ าเทตฺวา เต อาทาย นคราภิมโุ ข ปายาส.ิ ผลติ ส่อื การเรียนรู้ โดยโรงเรียนพระปริยัตธิ รรม วัดพระธรรมกาย 177 www.kalyanamitra.org
จริงอยู่ อ. อานภุ าพ แหง่ ทาน อนั บคุ คลถวายดแี ล้ว เป็นอานภุ าพ สทุ ินฺนสสฺ หิ ทานสสฺ เอวรูโป อานภุ าโว โหต.ิ มอี ยา่ งนเี ้ป็นรูป ยอ่ มเป็น ฯ อ. สามเณรนนั้ เทยี่ วไปอยู่ ตามลำ� ดบั โส พหินคเรเยว ฆรปฏิปาฏิยา จรนฺโต ปฺจ แหง่ เรือน ในภายนอกแหง่ พระนครนนั่ เทียว ได้แล้ว ซง่ึ ร้อย กมพฺ ลสตานิ ลภิตฺวา อนฺโตนครํ ปาวิส.ิ แหง่ ผ้าขนสตั ว์ ท. ๕ ได้เข้าไปแล้ว สภู่ ายในแหง่ พระนคร ฯ อ. มนษุ ย์ ท. ยอ่ มน�ำมา ซง่ึ ผ้าขนสตั ว์ ท. ข้างนีด้ ้วย ๆ ฯ มนสุ ฺสา อิโต จิโต จ กมพฺ เล อาหรนฺต.ิ ก็ อ. บรุ ุษ คนหนงึ่ ไปอยู่ โดยประตแู หง่ ร้านตลาด เหน็ แล้ว ซงึ่ บคุ คล เอโก ปน ปรุ ิโส อาปณทฺวาเรน คจฺฉนฺโต ปฺจ ผ้อู ยใู่ นร้านตลาด คนหนงึ่ ผ้นู งั่ คลแี่ ล้ว ซงึ่ ร้อยแหง่ ผ้าขนสตั ว์ ท. ๕ กมพฺ ลสตานิ ปสาเรตฺวา นิสนิ ฺนํ เอกํ อาปณิกํ กลา่ วแล้ว วา่ แนะ่ ทา่ นผ้เู จริญ อ. สามเณร รูปหนง่ึ ยอ่ มมา รวบรวมอยู่ ทิสฺวา อาห “อมโฺ ภ เอโก สามเณโร กมพฺ เล สํหรนฺโต ซง่ึ ผ้าขนสตั ว์ ท., อ. ทา่ น จงปกปิด ซงึ่ ผ้าขนสตั ว์ ท. ของทา่ นเถดิ ดงั นี ฯ้ อาคจฺฉต,ิ ตว กมพฺ เล ปฏิจฺฉาเทหีต.ิ “กึ ปน โส (อ. บคุ คลผ้อู ยใู่ นร้านตลาด ถามแล้ว) วา่ ก็ อ. สามเณรนนั้ ยอ่ มถอื เอา ทินฺนเก คณฺหาติ อทุ าหุ อทินฺนเกต.ิ “ทินฺนเก (ซง่ึ ผ้าขนสตั ว์ ท.) (อนั บคุ คล) ถวายแล้ว หรือ หรือวา่ (ยอ่ มถอื เอา คณฺหาตีต.ิ “เอวํ สนฺเต, สเจ อิจฺฉิสฺสามิ, ทสฺสามิ; ซงึ่ ผ้าขนสตั ว์ ท. อนั บคุ คล) ไมถ่ วายแล้ว ดงั นี ฯ้ (อ. บรุ ุษนนั้ กลา่ วแล้ว) โน เจ, น ทสสฺ ามิ; คจฺฉ ตฺวนฺติ อยุ ฺโยเชส.ิ วา่ (อ. สามเณรนนั้ ) ยอ่ มถอื เอา (ซง่ึ ผ้าขนสตั ว์ ท. อนั บคุ คล) ถวายแล้ว ดงั นี ้ฯ (อ. บคุ คลผ้อู ยใู่ นร้านตลาด กลา่ วแล้ว) วา่ ครนั้ เมอ่ื ความเป็น อยา่ งนนั้ มอี ย,ู่ ถ้าวา่ อ. ข้าพเจ้า จกั ปรารถนาไซร้, อ. ข้าพเจ้า จกั ถวาย; หากวา่ อ. ข้าพเจ้า จกั ไมป่ รารถนาไซร้, อ. ข้าพเจ้า จกั ไมถ่ วาย, อ. ทา่ น จงไปเถดิ ดงั นี ้สง่ ไปแล้ว ฯ จริงอยู่ อ. ชน ท. ผ้มู คี วามตระหนี่ ผ้เู ป็นอนั ธพาล, ครนั้ เมอ่ื ชน ท. มจฺฉริโน หิ อนฺธพาลา, เอวํ ปเรสุ ทานํ เหลา่ อน่ื ถวายอยู่ ซง่ึ ทาน อยา่ งน,ี ้ ประพฤตติ ระหนแ่ี ล้ว ยอ่ มบงั เกดิ ททมาเนส,ุ มจฺฉรายิตฺวา อสทิสทานํ ทิสฺวา ในนรก ราวกะ อ. อำ� มาตยช์ อื่ วา่ กาละ เหน็ แล้ว ซง่ึ อสทสิ ทาน มจฺฉรายนฺโต กาโล วิย นิรเย นิพฺพตฺตนฺต.ิ ประพฤตติ ระหนอ่ี ยู่ ฯ อ. บคุ คลผ้อู ยใู่ นร้านตลาด คดิ แล้ว วา่ อ. บรุ ุษนี ้ มาอยู่ อาปณิโก จินฺเตสิ “อยํ ปรุ ิโส อตฺตโน ธมมฺ ตาย ตามธรรมดา ของตน กลา่ วแล้ว กะเรา วา่ อ. ทา่ น จงปกปิด อาคจฺฉมาโน `ตว กมพฺ เล ปฏิจฺฉาเทหีติ มํ อาห, ซงึ่ ผ้าขนสตั ว์ ท. ของทา่ น ดงั น,ี ้ แม้ อ. เรา ได้กลา่ วแล้ว วา่ ถ้าวา่ อหมปฺ ิ `สเจ โส ทินฺนกํ คณฺหาต,ิ อหํ มม สนฺตกํ อ. สามเณร นนั้ ยอ่ มถอื เอา (ซงึ่ ผ้าขนสตั วอ์ นั บคุ คล) ถวายแล้วไซร้, กสสปสทมมนเิฏฏจฺฺพตฺพฺ€ิจกกฺฉลนอํําสฺธิจเปิปตเทฺฉตนฺวฏตาสาิจมํุุ ฺฉิ,เเอทวตาเฏฺวเทสททฺฏสํนนกตฺสฺตอฺตมีตาสนสพฺ มิ ฺสฺตฺสลิ;เเารทโทลฺวนสโปชปสติฺชกสเาจฺขนกห,ิปตมสอิ ตฺถพฺฺสนปุ ฺวิ;คเปฺาลทฺฆชอสนฺชิเปสฺมทิกตฏาสสา,ิ มิจุ,าฺีฉตอยปาิตอเฺตอทวทฺจโิเสจมนสสํ;.ิ ํุ ถ้าวา่ อ.ข้าพเจ้า ยอ่ มปรารถนาไซร้, อ.ข้าพเจ้า จกั ถวาย(ซง่ึ ผ้าขนสตั ว)์ อนั เป็นของมอี ยู่ แหง่ ข้าพเจ้า; หากวา่ (อ. ข้าพเจ้า) ยอ่ มไมป่ รารถนา ไซร้, อ. ข้าพเจ้า จกั ไมถ่ วาย ดงั น;ี ้ แตว่ า่ (เมอ่ื เรา) ไมถ่ วายอยู่ (ซง่ึ ผ้าขนสตั วอ์ นั สามเณร) เหน็ แล้ว อ. ความละอาย จะเกดิ ขนึ ้ , (เมอ่ื เรา) ปกปิดอยู่ (ซง่ึ ผ้าขนสตั ว)์ อนั เป็นของมอี ยู่ แหง่ ตน อ. โทษ ยอ่ มไมม่ ;ี ในร้อยแหง่ ผ้าขนสตั ว์ ท. ๕ เหลา่ นหี ้ นา อ. ผ้าขนสตั ว์ ท. ๒ เป็นผ้ามรี าคาแสนหนง่ึ (ยอ่ มเป็น), อ. อนั (อนั เรา) ปกปิด ซงึ่ ผ้าขนสตั ว์ ท. เหลา่ นี ้ยอ่ มควร ดงั นี ้ผกู ไว้พร้อมแล้ว ซง่ึ ชาย ด้วยชาย ใสเ่ ข้าแล้ว ซงึ่ ผ้าขนสตั ว์ ท. แม้ ๒ ในระหวา่ ง แหง่ ผ้าขนสตั ว์ ท. เหลา่ นนั้ ปกปิดแล้ว ฯ แม้ อ. สามเณร ถงึ แล้ว ซง่ึ ประเทศ นนั้ กบั ด้วยพนั แหง่ ภกิ ษุ ฯ สสอย“ตาตากุ ฏิปมลฺตฺ€เณสรสณนูปราิกฺตีรมนรํสสุเฺตณฺสฺส.ิสกโเิรมสนปปพฺาเโิ หมสาลภนทเากณิ มนขฺ เรูิ,เสุปลํตหรอทิสปิมิสเ€เฺทณุสํวฺเปฺวนาทฺณปตวิสิํสฺววฺ าปทาอธฺตุกโึฺตหมวหตสนสพฺทํเิฺ;ิทเยนปลิตมโเโทหฺวํสสาสมนอํ ปฺ ปีหปจุ“ิ าภินรปฺ ทปิตนฺเชตณาฺุวฺเฺชตตสาิ..ิ ํิุ อ.ความรกั เพยี งดงั บตุ ร เกดิ ขนึ ้ แล้ว แกบ่ คุ คลผ้อู ยใู่ นร้านตลาด เพราะเหน็ ซง่ึ สามเณรเทยี ว ฯ อ. สรีระทงั้ สนิ ้ เป็นอวยั วะเตม็ รอบแล้ว ด้วยปีติ ได้เป็นแล้ว; อ. บคุ คลผ้อู ยใู่ นร้านตลาดนนั้ คดิ แล้ว วา่ อ. ผ้าขนสตั ว์ ท. จงยกไว้, อ. อนั (อนั เรา) เหน็ แล้ว ซงึ่ สามเณรนี ้ ให้ แม้ซงึ่ เนอื ้ แหง่ หทยั เป็นกริ ิยามรี ูปอนั สมควรแล้ว (ยอ่ มเป็น) ดงั นี ้ ฯ อ. บคุ คล ผ้อู ยใู่ นร้านตลาดนนั้ นำ� ออกแล้ว ซง่ึ ผ้าขนสตั ว์ ท. แม้ ๒ เหลา่ นนั้ วางไว้แล้ว ณ ทใี่ กล้แหง่ เท้า ของสามเณร ไหว้แล้ว 178 ธรรมบทภาคท่ี ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org
ดตดคใอเนซ((แแไแอถสม(เคเไใไดอเแขไแ(ปนปหใอยยดดดมนนง้้อหลหหต่ึ.นนวนิาััรววงรรนั่ั น้็็ส้้.อง่ื้กกอลัพนนแก่หทััังนสนแายยงะพ่งงง้้่่่มทหเฐพคาลรมงนา่ลทขขลพรยลพพผแี่มใจเีคปเ(อกา่ราน้ะามมะวาในร้ก่้มเอออวนว้ัียแลา่ีวาระแ่ๆ้นรวูนักรท.็ปนหทพะวาเื่อนลั่วะงง.้รลข่ือะววะอาหณ็สแำแ้�ส(ศมะเนาทมมุ้(เ,ศเ้,นนอสกวมปรแงล่ดหอาวคสอใู่งาป)ธเราาหาส็ฯ.คาาสภลเ(ด้นมาวห่มก.ก็ำงส่อ�ียศนอกกรสดภรมาต้ซัวตรันิผก)(ชรน็เผไีกรดงาดาฉนิ่นกัอดวมณงง้ัิึ่กเด้ะวสอกษไาื่้อไัสเเรไูแาณยกูาะน่ใวพฯบนชัาดปปซเ้์ษไปขถถงยิ่ นุ)ลรนณผไอ่่อนา่้ร็ี็า้ยขเรอนคแุขันนนร้วมซนุหนแแพข้ารวห้ืนวมนท,เีออ่นล.อคร้(าแ้งขาญสหึ่ฯาลพีรนวาั งนึัน้ยหเภ.ม)ง้กยอวงนแูสหั้ปล)อ้แอ)ตยเปว้ัง่ รฯเอ่สอพานข)กาใิกเตแ.าปโง่ง)็ลกาออนั่วขนห้ตมรายารจงญ่ึองไษทึลผมม็่ ้ะม์วรนย้ทอาะ,้ซดมอไไตเิอชเา้้ยาวาะก่าเุดไปาไ่ปปนมททาา่้ทใงึ่ณ.แทกเนนรนัม(ขทปอ่กูแา้ใ็ง็วณหตนโรนำอ่ีนก�อุ่ัสเซล.ว.น์ผนนมม้สร่ยใมก�ำรเยอร้๒แิ.ปาร(้)บงฝ่ึหิวดก้รทเ้าูก;แน้สอปทีูู่่วอ้ปยมะจลจแพซน๐ราอาสอลใ่ด.ลา่ายตนนัอั.าทรแเ้ราก้าเวงเนแ่ึรรนักร.งาิ่่้พลิญงว้สัปะาวซ.หจกแเร�ำ่ะพี(ดยลขพวนคปแส็์รกยง่ิถคหงึ่กนซาลัง่อเ(้ นงวอนัั็(าลรีขดิพพนฯาอราอ่แนผ้(้ดิงอมร่ึซวขปุนะงะเ้แใส้ว(อมรแซกอนช้ปั่ืมอนา.ัาองแ่ึอแ่ัแูเ)นีชเหฉน้งหกลงบ่ืฯเึ่อง่ขคชแบอกรเดแลางหกหฌณหอ)ปะพทง่เ้อตบัวะนตคลม�แำน้ลุ้ัหควฯวุรรง่ง่ ภ็อ.มนนนนนมัรุ้)ะาีครลวยสวยา่ภากสง่ควซนัิกะแี่วูาผยนม)ว)้นาัลัว้ผกวกตวัผร้าิกา่ลเงึ่ศดา่ฯหนษมถา่ณ์ออ้ปะผาบิ,า้อมวาดษก)ซ้ว้างอ่อยงึ็ุ้ทกซยยออข์ูน.ขาถ้เอวมถังึ่ยุอนสภเแณยนอ่ัง.ยึ่น,่า่�ูำก้ปนดฐผอกายใ.ฯือวม.ดลีเิกท(มงใเ้่็ูหส้เ้วเนาสร.(วมมาเัูรพอไกเร้นฏเปวัปนาษดอ.อเา้า่มนตจ)ดยแัาผตัีมนกสัมรัป็็รฐีนนนกั็ซุาาถ้้ล้ปวอ่ะมะก็าูว็าาบฏัพจนดผาเแงเผ่ึผบ์้๕ผวนวา์ผอสปีลรมคมนฐ้คงุทออ,ลงู(้ม้ัลเ้มูาูมคจะุู้ต็ว.เู่ฝอนซเมปรนาีกค่ื้นยี่พปทยวีรณ(กนีรพีค่ืลอ็นเนงเ่ึัในอีเนูี็ปาลูอู่ปคบรานง้แ่ึแาถใานครลงส(ไร.ลาญย)ยนอแระรมดมอนญงใไิดั๗ดฐ)ซวา่ือเฝฉหสหนภก่คยู้ว้นยภ้เพนาัใใไางา่ึ ม้ใงดาพแนะแงิ่งนาลตส่ัจปา่มหหนา่(บมนันตา)กีย้ ตเธขเมคนงกังื่อกอ้้ำ�ัหงสิ แแแแณยปเาะิลทงรเนอิใ้เปนนี่ตนอออวสลลลล็น้ตรใจใใวานด่่ีนททีง็ร๗้ มนนนนนนนดดัั้ักยก้้้้ั้ะฯฯววววาาว่้้งึ่ร))))ี,..้ ู่ ตยา “ทเอิฏวฺ€ํธโมหมฺ ตสตู ฺสิ ภาคี อสสฺ นฺติ อวจ. โสปิ สสฺ อนโุ มทนํ อกาส.ิ สามเณโร อนฺโตนคเรปิ ปจฺ กมพฺ ลสตานิ ลภิ. เอวํ เอกทิวเสเยว กมพฺ ลสหสสฺ ํ ลภิตฺวา ภิกฺขสุ หสฺสสฺส อทาส.ิ อถสสฺ “กมพฺ ลทายกตสิ ฺโสติ นามํ กรึส.ุ เอวํ นามกรณทิวเส ทินฺนกมพฺ โล สตฺตวสฺสกิ กาเล กมพฺ ลสหสฺสภาวํ ปาปณุ ิ. พทุ ฺธสาสนํ หิ €เปตฺวา นตฺถฺ ํ €านํ, ยตฺถ อปปฺ ํ ทินฺนํ พหํุ โหต,ิ พหํุ ทินฺนํ พหตุ รํ; เตนาห ภควา “ตถารูโปยํ ภิกฺขเว ภิกฺขสุ งฺโฆ; ยถารูเป ภิกฺขสุ งฺเฆ อปปฺ ํ ทินฺนํ พหํุ โหต,ิ พหํุ ทินฺนํ พหตุ รนฺต.ิ เอวํ สามเณโรปิ เอกสฺส กมพฺ ลสสฺ นิสสฺ นฺเทน สตฺตวสสฺ โิ ก กมพฺ ลสหสสฺ ํ ลภิ. ตสฺส เชตวเน วหิ รนฺตสสฺ , อภิกฺขณํ าตทิ ารกา สนฺตกิ ํ อาคนฺตฺวา กถาสลลฺ าปํ กโรนฺต.ิ โส จินฺเตสิ “มยา อธิ วสนเฺ ตน, าตทิ ารเกสุ อาคนตฺ วฺ า กเถนเฺ ตส,ุ อกเถตปํุ ิ น สกกฺ า, เอเตหิ สทธฺ ึ กถาปปเฺ จน อตตฺ โน กปมตมฺฏิ ฺฏ€ฺํ€ากนาํ ตอํุ คุ ฺคนเหสตกฺวฺากาอ, รยนฺ ฺนํนู ปาวหเิํ สสยตฺยนฺถฺุต.ิสนฺตเิ ก โส สตถฺ ารํ อปุ สงกฺ มติ วฺ า วนทฺ ติ วฺ า ยาว อรหตตฺ า กปมตมฺฺตฏจฺีว€รามนาํ ทายกถาเปวติหฺวาารา อปุ ชฺฌายํ วนฺทิตฺวา นิกฺขมิตฺวา จินฺเตสิ ป“สกเฺโจกสสิ สฺอนาสฺตนีตฺนิ วฏีสฺ€ตาเโิ นยชนสวตสมสิ คสฺ ฺคาํมิ,อคมาาสต.ิ กา มํ เอ(หซ(อหองึ่นัน..น็หตอวแนสงคัหิ้ลแอทารา้ลวยัมงาร้ นองใู่เดซณนนนัั้แงังึ่ ปตนรกบ่งาั(่เี้รุ้ออรกุษาย.ฯ(ลเผขใู่ ถา่น้สอแู ิดวป(างกแอ่ภามด่ ล.คิกเงั้ขวณบนนษอ)รุหีรุงุ้ษน)ภฯทผง่ึวกิ .ไ้แูา)่ษถปกุาอผ่ถผมก้ยอู้้อาู แลู่ยอยลา่อ่โูอยู่ ้วดวยยา่ แย่วงูู่ ลใปนา่ใน้วนรนั้ดป)ะปกูรวตรอะ่อา่แูะเ.นทหเขทอศท้ง่าศบนบุแา่ น้)ีนาตา้ ีสนมท่้ กมขอีา่ ียออนแอยจู่หผ.ดงู้่เงู่วงจับหหิหนรอนราิญี ้ืกอฯง่ึร อเถเกน คามทวฺ าเรน คจฉฺ นโฺ ต เอกํ มหลลฺ กปรุ ิสํ ทิสวฺ า ปจุ ฺฉิ “กินฺนุ โข อปุ าสก อิมสฺมึ ปเทเส วสนฺตานํ อารฺกวหิ าโร อตฺถีต.ิ “อตฺถิ ภนฺเตติ. “เตนหิ เม มคฺคํ อาจิกฺขาต.ิ ผลิตสื่อการเรียนรู้ โดยโรงเรยี นพระปรยิ ตั ธิ รรม วดั พระธรรมกาย 179 www.kalyanamitra.org
ก็ อ. ความรักเพยี งดงั บตุ ร ได้เกิดขนึ ้ แล้ว แกอ่ บุ าสกผ้แู ก่ มหลลฺ กอปุ าสกสสฺ ปน ตํ ทิสวฺ า ปตุ ฺตสเิ นโห เพราะเหน็ ซง่ึ สามเณรนนั้ ฯ ครัง้ นนั้ อ. อบุ าสกนนั้ ยนื แล้ว ในทน่ี นั้ อทุ ปาทิ. อถสฺส ตตฺเถว €โิ ต อนาจิกฺขิตฺวา นน่ั เทยี ว ไมบ่ อกแล้ว แกส่ ามเณรนนั้ กลา่ วแล้ว วา่ ข้าแตท่ า่ นผ้เู จริญ “เอหิ ภนฺเต, อาจิกฺขิสฺสามิ เตติ วตฺวา ตํ คเหตฺวาว อ. ทา่ น จงมาเถิด, อ. กระผม จกั บอก แกท่ า่ น ดงั นี ้ พาเอา อคมาส.ิ ซง่ึ สามเณรนนั้ เทยี ว ได้ไปแล้ว ฯ อ. สามเณร ไปอยู่ กบั ด้วยอบุ าสกนนั้ เหน็ แล้ว ซง่ึ ประเทศ ๕ สามเณโร เตน สทฺธึ คจฺฉนฺโต อนฺตรามคฺเค และประเทศ ๖ ท. อนั ประดบั เฉพาะแล้วด้วยดอกไม้และผลไม้ตา่ ง ๆ นานาปปุ ผฺ ผลปฏิมณฺฑิเต ฉปปฺ จฺ ปปฺ เทเส ทิสวฺ า ในระหวา่ งแหง่ หนทาง ถามแล้ว วา่ ดกู อ่ นอบุ าสก อ. ประเทศนี ้ “อยํ อปุ าสก กึ ปเทโส นามาติ ปจุ ฺฉิ. ชื่อวา่ เป็นประเทศ อะไร (ยอ่ มเป็น) ดงั นี ้ฯ อ. อบุ าสก แม้นนั้ บอกอยู่ ซง่ึ ชื่อ ท. ของประเทศ ท. เหลา่ นนั้ “วคอวมปภิหนตานตนเวาฺตฺสวุมฺราเาโโสฺตํสสนาปตปิ“นอิอิสิสณําโคิทอสฺกฺโคฺฑสาําโมโเภาตนตรเยนน,เาสมจามฺเํวตสมจตน.ิ ราสอผิตคมสฺปุ าตํุโาาสตฺวนวสกุนยิฏกฏฺอตฺาฏ“าฺคา€ิวตตจาภุนีติกนินตวิขฺวํ,าาฺตนตุมสาอโฺฺเํวติตทติธตสิีน,ปฺวอสฺวิ า“จุาสตปเรฺฉสาฺเฏถิตนหวฺ ิยโฺวิวฺีตราอาติเก,มทฺตววนหฺถตติ“หิ อาาาฺฺววามหตกาารํํํิ แกส่ ามเณรนนั้ ถงึ แล้ว ซงึ่ วหิ ารอนั ตงั้ อยใู่ นป่ า กลา่ วแล้ว วา่ ข้าแตท่ า่ นผ้เู จริญ อ. ทนี่ ี ้ เป็นทอ่ี นั สำ� ราญ (ยอ่ มเป็น), อ. ทา่ น จงอยู่ ในทน่ี ีเ้ถิด ดงั นี ้ถามแล้ว ซงึ่ ช่ือ วา่ ข้าแตท่ า่ นผ้เู จริญ อ. ทา่ น เป็นผ้ชู ื่อวา่ อะไร (ยอ่ มเป็น) ดงั นี,้ (ครัน้ เมอ่ื คำ� ) วา่ ดกู อ่ นอบุ าสก อ. เรา เป็นผ้ชู ื่อวา่ วนวาสตี สิ สะ (ยอ่ มเป็น) ดงั นี ้ (อนั สามเณรนนั้ ) กลา่ วแล้ว, กลา่ วแล้ว วา่ อ. อนั (อนั ทา่ น) เทยี่ วไป เพอ่ื บณิ ฑะ ในบ้าน ของกระผม ท. ในวนั พรุ่ง ยอ่ มควร ดงั นี ้ กลบั แล้ว ไปแล้ว สบู่ ้าน ของตน นนั่ เทยี ว บอกแล้ว แกม่ นษุ ย์ ท. วา่ ชอื่ อ. วนวาสตี สิ สะ เถระ มาแล้ว สวู่ หิ าร, อ. ทา่ น ท. จงจดั แจง (ซง่ึ วตั ถุ ท.) มขี ้าวต้ม และข้าวสวยเป็นต้น แกส่ ามเณรนนั้ ดงั นี ้ฯ อ. สามเณร เป็นผ้ชู อ่ื วา่ ตสิ สะ เป็น กอ่ นนนั่ เทยี ว ได้แล้ว ซง่ึ ชอื่ ท. ม`ปทวสโปปสนตตจานุุิปณวโตฺฺจฺวิตาาถวเสฺฑควอสสาาปหตติสตฺมวาตํฺตสิพินเตคณํโฺโภฺฺทนอสทนคนโสึาตาฺตราตฺห.ุิยมํุยเ.กนรําปสตาปอ€าเปจสิสิมอมนมิตณฺโกกาเมเสมตฺณฺขนมตฺฑวาิ.ินฺตโารรสสุิํย,ตนพฺโตคสสิาฺเีณ“ณพปโฺมปสกสิิ าาฺหขุมโนวิตติ.อพฺ ิสนินาสโลล.ิลาาสฺ ภทมมเก.ิามาโนยหภนนหโฺตกถสิกิสุตุาต,ฺขฺสฺววปสิํ าลานโฺุอทภทสทฏภกิตตุตฺวิ€ิกฺขฺฺววโเสํ ตสฺขาาา.,ุ ํ ๓ เหลา่ นี ้ คอื อ. บณิ ฑบาตทายกตสิ สะ, อ. กมั พลทายกตสิ สะ, อ.วนวาสตี สิ สะ ในลำ� ดบั นนั้ ได้แล้ว ซงึ่ ช่ือ ท. ๔ ในภายใน แหง่ กาลฝน ๗ ฯ ในวนั รุ่งขนึ ้ อ. สามเณรนนั้ ได้เข้าไปแล้ว สบู่ ้านนนั้ เพอ่ื บณิ ฑะ ในเวลาเช้าเทยี ว ฯ อ. มนษุ ย์ ท. ถวายแล้ว ซง่ึ ภกิ ษา ไหว้แล้ว ฯ อ. สามเณร กลา่ วแล้ว วา่ อ. ทา่ น ท. เป็นผ้ถู งึ แล้วซง่ึ สขุ จงเป็น, จงพ้น จากทกุ ข์ ดงั นี ้ ฯ แม้ อ. มนษุ ย์ คนหนงึ่ ถวายแล้ว ซง่ึ ภกิ ษา แกส่ ามเณรนนั้ ไมไ่ ด้อาจแล้ว เพอื่ อนั ไป สเู่ รือน อกี ฯ (อ. มนษุ ย์ ท.) ทงั้ ปวง ได้ยนื แลดู อยแู่ ล้วเทยี ว ฯ อ. สามเณร แม้นนั้ รับแล้ว (ซงึ่ ภตั ร) สกั วา่ เป็นเครื่องยงั อตั ภาพให้เป็นไป เพอื่ ตน ฯ (อ. ชน ท.) ผ้อู ยใู่ นบ้านทงั้ สนิ ้ โดยปกติ หมอบลงแล้ว ด้วยอก โมต“เตนภาีณสนสิํปสฺเสตฏสปฺ กสิฏลรณอคิตฺฏามุาฺฺม€ํ เฺนหวเํ ิทาอสทถสโคุุ ปตโาิ เนตฺสวหอาถิ.ติมตกฺวํสมนาโสฺ มสฺิพเตาทปปมนฺธาาอิ ํทกสปุ จฺมรตํ กิสสเูตลาสฺุอฺเราถิธํสอมวเเีุ,รลวนอปสสสธิิ ณุนลนวฺเฺลปฺฑตสปิกตนสาชฺเฏิยตข,ุชฺ ฺตถฺ€ติ จมาาฺววฺ รยยยาาิ,ํ ณ ทใ่ี กล้แหง่ เท้า ของสามเณรนนั้ (กลา่ วแล้ว) วา่ ข้าแตท่ า่ นผ้เู จริญ ครัน้ เมอ่ื ทา่ น ท. อยอู่ ยู่ ในทน่ี ี ้ ตลอดประชมุ แหง่ เดอื นสาม นี,้ อ. เรา ท. รับแล้ว ซงึ่ สรณะ ท. ๓ ตงั้ อยเู่ ฉพาะแล้ว ในศลี ท. ๕ จกั กระทำ� ซง่ึ อโุ บสถกรรม ท. ๘ ตอ่ เดอื น, อ. ทา่ น ท. จงให้ ซงึ่ ปฏญิ ญา แกเ่ รา ท. เพอ่ื ประโยชน์แกก่ ารอยู่ ในทนี่ ี ้ ดงั นี ้ ฯ อ. สามเณรนนั้ ก�ำหนดแล้ว ซง่ึ อปุ การะ ให้แล้ว ซง่ึ ปฏญิ ญา แกช่ น ท. เหลา่ นนั้ เที่ยวไปแล้ว เพื่อบณิ ฑะ ในบ้านนนั้ นนั่ เทียว เนืองนิตย์, 180 ธรรมบทภาคท่ี ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org
อ(อซผผอลแอใอซถออน้้งมงึ่ึ่.....วมวเูู่ นพป.พพขาง้พีอส็ง่ึทขพอรนวณรยรา ครา้ะะาา่ิเ(.ะบรบะยศอมระศเพนะอเถรเงัั,ุง.ษร้เาถศริรวคณร(านสสะแอหแราาทะมาดันอะล้รห.สจรตนั.มแานชง้วกดัง่นัเล้เขกค่ือเนรตัไา้ณปใ้วอาบ์ัปวอนน็ในงตา่รจย.กนดตจดนพอผโรอะงัาทม้วะ้ัสนงถุันปูเัไานัล้ด่ีนยคกนปไแเงึั)ชชหปอือปรนคัแีล(ก้้นฌแอาลานล้ลฏ,ัวสลหบอสกี้ทว)าลิสทสู่า่ ง่กส่ทูไซคยี่าววมำ�ั.ตปไำ�ซ๑ลงูึ่น์ราแ่นภนปเอนสง่ึันแห้ละกั)ิทแภดยขกุัลดเ้ลวขมลาม(ก่ิููก้้ววกา่อกข้ว่ือ่อขกซษียทนลงลอเอานง่ึจุก.นดสัา่า่ง้ลหงยงสฯวบัสือ)วาฝสเมวงัาแแปทมานทนาเา่วรดล็ลดม.นทเมีงบัด้้้ววณ้วือเอไ,ี่เตุสณยห)ณนนัรวรอรมจ๓ววทร้ขนาอ่รงง้ีรแปา่ชอ้ี่าช้แัยนพอ้ดลื่อว.๒แื่อหดไแ้ยน้กาูววเปตวหกงู่ธรหๆ่อา่ ดาพ่่อบณอ่อง่้เตาจนต้วขยภรหทนเสิาาโ้ยจสิะปา,ู่ลิกมนทแกส็องสไนษีกลนค่ัทา่ะไปใงบะป้ไวปนหุคเกุคเปทรร้ผฝนลขดัท์ผดรอ้ดะแีย้้ม์ูา้ลอลงเั.ูยงัมลงวัจนแดีอมนาแุแ๕ู่น้วารนีลลางลัีไว้ิณญี้ ้ปน้ย้้ฯฯฯฯะฯาววว่ ีุ ้ วนฺทิตวนฺทิตกฺขเณ จ “สขุ ิตา โหถ, ทกุ ฺขา มจุ ฺจถาติ ปททฺวยเมว กเถตฺวา ปกฺกามิ. โส ตตฺถ ป€มมาสฺจ ทตุ ยิ มาสฺจ วีตนิ าเมตฺวา, ตตยิ มาเส คจฺฉนฺเต, สห ปฏิสมภฺ ิทาหิ อรหตฺตํ ปาปณุ ิ. อถสฺส ปวาเรตฺวา วตุ ฺถวสสฺ กาเล อปุ ชฺฌาโย สตฺถารํ อปุ สงฺกมิตฺวา วนฺทิตฺวา อาห “ภนฺเต ตสิ สฺ สามเณรสสฺ สนตฺ กิ ํ คจฉฺ ามตี .ิ “คจฉฺ สารีปตุ ตฺ าต.ิ โส อตฺตโน ปริวาเร ปจฺ สเต ภิกฺขู อาทาย ปกกฺ มนโฺ ต “อาวโุ ส โมคคฺ ลลฺ าน, อหํ ตสิ สฺ สามเณรสสฺ สนฺตกิ ํ คจฺฉามีติ อาห. โมคฺคลลฺ านตฺเถโร “อหมปฺ ิ อาวโุ ส คจฺฉิสฺสามีติ ปจฺ หิ ภิกฺขสุ เตหิ สทฺธึ นิกฺขมิ. อชโขผผซด้้อื่ไงอ่ึ.บูู ปยโงว�ำพคแอพา่รอจรลบุปุงร.ะร้วเะาพณุนคเสยถรสือาณาะรนิมง้ะนสวะนหกชานั่ ณนิตวื่อผนอทกย้วใู น่ัอผา์หา่ปเง้ใกูอญทรหขไนะมียญป่อตรุรีทวงแุ้ทอแู่ .สลทยธหาแ้วฯ.์แง่มมหทบเ้ทอกง่ง้ณัา้ โป.งับันอ้ยปรวพ.นชงวนดนั่รพงเะค้์วเนหั๒ทเอไยื ถแน็ดีย๐รรห้้อแเอวะป.ง่ลเยช็ปพภน้วื่็อนตรแิกแวะ้ปอลษาห่เซร้นถวุอะง่ง่ึรร๔บภุมภะับ๐ชาิกาิกแฯณอลื่ษษลทวี ุุ้วา่อ.ถททม.งอึไเ..หปพห.พ็เานวรหหอรก้อ้แบ้ะลบุาสัมลรเา่สาแถ้ิววนสปหลรานั้ก้ะฯะาว้ร เอเตเนวปุ าเยน “มหากสฺสปตฺเถโร อนรุ ุทฺธตฺเถโร อปุ าลติ ฺเถโร ปณุ ฺณตฺเถโรติ สพฺเพ มหาสาวกา ปจฺ หิ ปมหจฺ าหสิ าวกภาิกนฺขํ สุ เปตรหิวิาราสทจฺธตึ ฺตาฬนีสิกภฺขมิกฺขสึ -ุ.ุ สพฺเพสมปฺ ิ สหสสฺ านิ อเหสํ.ุ เต วีสตโิ ยชนสตํ มคฺคํ คนฺตฺวา โอคปุ จารสคโากมํคาสมมทปฺ วฺ ตาฺเเตรเยวสาทมสิ เวฺณารสปฺสจจฺ คุ คฺนนิพตฺ ทวฺ ฺธาปุ ฏฺว€นาโทฺ ก.ิ (((อ(หวด(ซวเดมใกถยปออออหาน่ง่ึ.ลากงนีูรั ็อ่....น้พเนะมวา่่อออปมพวอภหาวีรอแวนค็.้ิหเนรบแะุสแิกปวหิลบุเอระาตสฯลร็าลตี่า้ษนังาวาบุ้เรา้นงา้สนวิสถร))สุพอดาอวน)กทสรนักหน้ัส(วงักอะี)ฯอวะ.้นรกกตวกผกอา่ื.อเถีไา่เง้ัปลแ้ใู.แ้(ฯปอหาอยหอ็ถดลนา่ลพ็บอุมนนย้อ่.ญา้งววัดผร.า(แปนใู่อ(มแ้ะอมแููวอ(่นสลรยีลเอยเอ้ิห.ลา.ทฯป้กปถะวว้า่วยอ่บุ้แวา็อ่เ.)ิหนราง)่ทมูถราละบุ(นวาใออวสศ้เาวชา่นารในปซัแา้่.นัมกเ่ือนส็วสง่ึปมชนอตแนวอปพกขหิ็สู่ื่้อนท)บุลงา่ันนั้.้านร้าร�ำอไาง้ัสวดอ้ะี)แะทรนนป้ัปส้ย)าเ.นงตเัเา่กใัทกกถวใป่รูนวกนท่ัคน้ีนบบเังศ็รา่นีขลปก)า่ร้ะปตนดุอจผ็า่ลนนขก่ฯด้ารวี)้งงวยมู้า้่ผาปรยงัสบแทวอ่ถีะสแ้เูมนรใภแาจลอ.(มทาตระนีออีลม้ริกวี้กรมอ�ำทเ่ปยิ.ญ้วทะ)เษเแยา่ณ)หู่รพศวดซุล่นูซะวลา่ออฯรเง้ร่ึงใ(ัวง่ึเผาป่าย่ทนะพนั.นห(ข้็เูนนซอ่ยเจขศปวีรส้นาถ้ฯงึ่นไัม้อ่ะีาหิร้แตาทรปอิแญธมเามนตะ(ิปา(บุกตรอรเอีเท่ถ็งร้รปนทบาัณน่.กอ้.ูมพมา่กู็สนา)่แนดัล.พพ้นีรอรตเนก้ก)วสา้ท่อรรดยผ้อผนย่เดดวนะะา่ม้ร่เูงูชั้งเูแนัภจงงัเเนัจ้าานแแหื่อถถนลนรริกบีลลรววรริ้ิ้ททญญวีีษื้้ด้้อฯฯฯะะวาวา่่ )..ุี อถ นํ สารีปตุ ฺตตฺเถโร ปจุ ฺฉิ “อตฺถิ นุ โข อปุ าสก อิมสมฺ ึ ปเทเส อารฺ กวิหาโรต.ิ “อตฺถิ ภนฺเตติ. “สภิกฺขโุ กต.ิ “สภิกฺขโุ ก ภนฺเตต.ิ “โก นาม ตตฺถ วสตีต.ิ “วนวาสติ สิ โฺ ส ภนฺเตต.ิ “เตนหิ มคฺคํ โน อาจิกฺขาต.ิ “เก ตมุ เฺ ห ภนฺเตต.ิ “มยํ สามเณรสสฺ สนฺตกิ ํ อาคตาติ . อปุ าสโก เต โอโลเกตฺวา ธมมฺ เสนาปตึ อาทึ กตฺวา สพฺเพปิ มหาสาวเก สฺชานิ. โส นิรนฺตรํ ปี ตยิ า ผฏุ ฺ€สรีโร หตุ ฺวา ผลิตสื่อการเรียนรู้ โดยโรงเรยี นพระปริยตั ธิ รรม วัดพระธรรมกาย 181 www.kalyanamitra.org
(กลา่ วแล้ว) วา่ ข้าแตท่ า่ นผ้เู จริญ อ. ทา่ น ท. จงหยดุ กอ่ น ดงั นี ้ “คอสสตตนเาหฏิ รฺตฺตฺตี€ปโกิ ถฺวนุตํ าตฺตาตอวฺเาถอเภควรตนตเํ ฺตคเฺาตโน,นตอิ เาวมทเนปคึ ิกรนิวจฺฺขกาปคมเตีา€ถรฺวปมหาาํจิตปฺจิ วตสสิอฺถทติ สอรฺธวฺณีคตุ ึาฺโิมสท“ฆเหาีปอเมสาเเตตสสเณล.ิาอาวยรทสกยฺ ีนสฺาาิ เข้าไปแล้ว สบู่ ้าน โดยเร็ว ป่าวร้องแล้ว วา่ อ. พระสาวกผ้ใู หญ่ ๘๐ รูป ท. กระทำ� ซง่ึ พระเถระชอื่ วา่ สารีบตุ ร ให้เป็นต้น ผ้เู ป็นเจ้า เหลา่ นนั่ มาแล้ว สสู่ ำ� นกั ของสามเณร กบั ด้วยบริวาร ท. ของตน ๆ, อ. ทา่ น ท. ถอื เอาแล้ว (ซงึ่ วตั ถุ ท.) มเี ตยี งและตงั่ และเคร่ืองลาดและประทปี และนำ� ้ มนั เป็นต้น จงออกไป โดยเร็ว ดงั นี ้ ฯ อ. มนษุ ย์ ท. ถอื เอาแล้ว (ซง่ึ วตั ถุ ท.) มเี ตยี งเป็นต้น ในขณะนนั้ มปสปตาสหฏทมฺสาาิสเเนมาณถเปุนเรมถโทสาุ รนรนฺสิกาฺตําานสํปฺเภหสตตวิกตุวาฺตสฺข,ฺววจนสุาเสีวทฏงรมฺวฆฺเ€าถนาํนเฺธนรมิ กหํ ปาสิ โฏสจฺรสํวาิคฺชทิททฺคชาฺธหีนาเนหึเโนิยิตตตฺตวค.ฺวฺวสเาาหวสฺ ิหตวาฺวตปรากํฺตตตปเมฺตปิถวกจยรสิาาีวาสสึนเนร..ิุํํ นน่ั เทยี ว เป็นผ้ไู ปสทู่ ม่ี รี อยเท้าและรอยเท้าตาม ของพระเถระ ท. เป็น ได้เข้าไปแล้ว สวู่ หิ าร กบั ด้วยพระเถระ ท. นน่ั เทยี ว ฯ อ. สามเณร รู้พร้อมแล้ว ซง่ึ หมแู่ หง่ ภกิ ษุ รบั เฉพาะแล้ว ซงึ่ บาตรและจวี ร ท. ของพระเถระผ้ใู หญ่ ท. เลก็ น้อย ได้กระทำ� แล้ว ซงึ่ วตั ร ฯ เมอ่ื สามเณรนนั้ จดั แจงอยู่ ซงึ่ ทเี่ ป็นทอ่ี ยู่ เพอ่ื พระเถระ ท. เกบ็ งำ� อยู่ ซงึ่ บาตรและจวี ร ท. นนั่ เทยี ว, อ. ความมดื ด้วยดี เกดิ แล้ว ฯ อ.พระเถระชอ่ื วา่ สารีบตุ ร กลา่ วแล้ว กะอบุ าสก ท. วา่ อ“สออเชปคณุุุตฺชฺโานิสฆสสหฺสเกาิสาธารหมมีป,สีต,มฺตุา.ิสมตฺตอสฺเมตุิโโณตวสฺเหฺ ถนราโทตปกริวถํพุ ทโาฺเสีปอพํ,นออฺธกปุธชนกามาาาสสมเฺ โล.ิ เรสมกตสฺยฺววํานชคมาอธโมปฺาตมิหิสตมฺ สฺโ.ิ สนาฺสมว,“น“คนภตธจกนฺถมฺฉาฺเีตมฺตลถ.ิ ํํ ดกู อ่ นอบุ าสก ท. อ. ทา่ น ท. จงไป, อ. ความมดื เกดิ แล้ว แกท่ า่ น ท. ดงั นี ้ ฯ (อ. อบุ าสก ท.) (กลา่ วแล้ว) วา่ ข้าแตท่ า่ นผ้เู จริญ อ. วนั นี ้ เป็นวนั เป็นทฟ่ี ังซง่ึ ธรรม (ยอ่ มเป็น ), อ. กระผม ท. จกั ไมไ่ ป, อ. กระผม ท. จกั ฟัง ซงึ่ ธรรม, แม้ อ. การฟังซงึ่ ธรรม ยอ่ มไมม่ ี แกก่ ระผม ท. ในกาลกอ่ น แตก่ าลนี ้ ดงั นี ้ ฯ (อ. พระเถระ กลา่ วแล้ว) วา่ ดกู อ่ นสามเณร ถ้าอยา่ งนนั้ อ. เธอ ยงั ประทปี ให้โพลงแล้ว จงป่าวร้อง ซง่ึ กาลเป็นทฟ่ี ังซง่ึ ธรรม ดงั นี ้ ฯ อ. สามเณรนนั้ ได้กระทำ� แล้ว อยา่ งนนั้ ฯ ครงั้ นนั้ อ. พระเถระ กลา่ วแล้ว กะสามเณรนนั้ วา่ ดกู อ่ นตสิ สะ โสตกุ อาถมมนหฺ ํ าตเถิ โวรทนอฺตาห,ิ ก“เถตหสิ ิสฺ เตตสวํ ธอมปุมฺ ฏนฺ€ฺตา.ิ กา `ธมมฺ ํ อ. อปุ ัฏฐาก ท. ของเธอ ยอ่ มกลา่ ว วา่ อ. กระผม ท. เป็นผ้ใู คร่เพอ่ื อนั ฟัง ซงึ่ ธรรม ยอ่ มเป็น ดงั น,ี ้ อ. เธอ จงกลา่ ว ซง่ึ ธรรม แกอ่ ปุ ัฏฐาก ท. เหลา่ นนั้ ดงั นี ้ฯ อ. อบุ าสก ท. ลกุ ขนึ ้ แล้ว ด้วยการประหารครงั้ เดยี วนน่ั เทยี ว ออชาิมมนาหฺ านอาติกปุ ,ิําเสอทอกมฺวยาหฺฺโยาปเกอทํกา`ปสนอปฺขุิ ิตห€าฺาเปเรํ ตเโนธฺวหมวาถมฺ ,กออถทฏิกุ กฺฺุํ€ฺขาเํ ทายถธมามตมฺ จุิก“ฺจภถวถนทํ าฺเสึ นตต.ุ ิ กลา่ วแล้ว วา่ ข้าแตท่ า่ นผ้เู จริญ อ. พระผ้เู ป็นเจ้า ของกระผม ท. ยอ่ มไมร่ ู้ ซงึ่ ธรรมกถา อยา่ งอน่ื เว้น ซง่ึ บท ท. ๒ เหลา่ นี ้ วา่ อ. ทา่ น ท. เป็นผ้ถู งึ แล้วซง่ึ สขุ จงเป็น, จงพ้น จากทกุ ข์ ดงั นี ้อ. ทา่ น ท. ขอจงให้ ซงึ่ พระธรรมกถกึ รูปอนื่ แกก่ ระผม ท. ดงั นี ้ ฯ ก็ อ. สามเณร แม้บรรลแุ ล้ว ซงึ่ พระอรหตั กลา่ วแล้ว ซง่ึ ธรรมกถา ทกธมถฺวินํมฺ ฺนกสปถํานปมํ ทเกสณาเขุนถโิตํรสอา.ิตฺถโปตหํ นทนกาเฺตถ,ิ ปหอนีตทรหิกุ นตฺขอฺตําาอํ หปุปม.ชตจุ ฺฌฺจฺวานาปฺตโิย;ิ เน“อสวิเมามสํเเณตโนสรํ แกอ่ ปุ ัฏฐาก ท. เหลา่ นนั้ หามไิ ด้นน่ั เทยี ว ฯ ก็ ในกาลนนั้ อ. อปุ ัชฌาย์ กลา่ วแล้ว กะสามเณรนนั้ วา่ ดกู อ่ นสามเณร ก็ (อ. ชน ท.) เป็นผ้ถู งึ แล้ว ซงึ่ สขุ ยอ่ มเป็น อยา่ งไร, ยอ่ มพ้น จากทกุ ข์ (อยา่ งไร); อ. เธอ จงบอก ซง่ึ เนอื ้ ความ แหง่ บท ท. ๒ เหลา่ นี ้ แกเ่ รา ท. ดงั นี ้ ฯ อ. สามเณรนนั้ (รบั พร้อมแล้ว) วา่ ข้าแตท่ า่ นผ้เู จริญ อ. ดลี ะ ดงั นี ้ ออาภกิรุยฑโสฺหฺฒ“ิตสฺวปาาธุ ฺจภหนิ ฺเตตนิิกจาิตเยฺตหวิ ีชนอึ ตคฺถเหตจฺ ฺวา กธามรมฺณาสนฺจํ จบั แล้ว ซงึ่ พดั อนั วจิ ติ ร ขนึ ้ เฉพาะแล้ว สธู่ รรมาสน์ ชกั มาแล้ว ซง่ึ อรรถ ด้วย ซงึ่ เหตดุ ้วย จากนกิ าย ท. ๕ 182 ธรรมบทภาคท่ี ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org
ซจผยกดใรหา้ำ้�งึ่อล่บวู ว้แพตยมา่รกนกวรรนไะกละมแอนั่ ออแลุยพ่เยรท้ลวู่้นหู่้อวียรวตั.วอมซา่กนบหง่ึซลนั่ข(ขง่ึาจา่้เานัพเทวามแ(ธรแียกจตฆ์แะลาวทท่อลอ้กวกุ า่ระนัทขหนธยตกุ์ ตาัผอ่ งัข้ต้ทซเูมข์จแง่ึุ.นึพ้)รอธลิทแ้ญนรยะลม.รา่)อ้มวีทองาใจกนกุ.ยนมาถี,ขตค้ทกีทา์ในววทนกุ (าีปะกอุนขมแข.์ใรสลดน์ก,ขุ้ะวเเ๔บพปโยอพยคุ็รยน.อ่ธาคอติปะมลอด้นกัชมก)นัแดานขียห้วริยผงัผง่เย(้กธฝเูแพ้บูหริดนกรรลรดเ่บะลรมปอืงัอลกูคุ็นนรแุเคีหหต้ลลทท้บ็นตั้ฯว).. ฆนวสฺสํ วสฺสนฺโต จาตทุ ีปกมหาเมโฆ วยิ ขนฺธธาตอุ ายตนโพธิปกฺขิยธมเฺ ม วภิ ชนฺโต อรหตฺต- นกิ เู ฏน ธมมฺ กถํ กเถตวฺ า “ภนเฺ ต เอวํ อรหตตฺ ปปฺ ตตฺ สสฺ สขุ ํ โหต,ิ อรหตฺตปปฺ ตฺโตเยว ทกุ ฺขา มจุ ฺจต,ิ เสสชนา ชาติทกุ ฺขาทีหิ เจว นิรยทกุ ฺขาทีหิ จ น ปริมจุ ฺจนฺตีติ อาห. ดอขก้อ.ลวกยงา่ สวาเ(สอาดรียกม.้วงลยเณพา่เฯสวรรียดะคเ้งเวปรถย็ันน้ดรบเะสงัมทนว่ ่ือนีกอ้อลนั๒รฯุา่ณเธวไอดแข้เลกนึป้อ้วล็ไน.)ปา่ แสวอลาดย้วมีแว,ู่ เฯาล่ ณ้วอร,.ดนใมกูนนั้น่อกษุนกาสยลลา์ผนา่ ม้วเูี ้ปอแเ็ณ.นลเ้อวรธปุอัฏแอจฐม.งา้กกกดลลีลาา่่ทะวว. “สาธุ สามเณร สกุ ถิโต เต ปทภาโณ, อิทานิ สรภาณํ ภณาหีต.ิ โส สรภาณมปฺ ิ ภณิ. อรุเณ อคุ ฺคจฺฉนฺเต, สามเณรสฺส อปุ ฏฺ€ากมนสุ ฺสา เทฺว ภาคา อเหส.ํุ มมแสแกตนิีีออ้ ม่ก่ยยกนาาา่่าอษลงงุล.นนนยมีีเเมี์้้้ปปนทีป็็นนษุ .รรร(ยะยููปปผม์ อ่้ตู ทเามงปั้ณ.อ็เนปไยบเผ็มทนแู่าู้ก่ลา่)งอ,้ลนวพนั า่ี ว้ เใวชรกนแ(าื่ออฐลอโท.า้กวยน.รา่สไะธมงเาแพไเ่มซรลคยี งเ่ึ้วยแงณบดลเทหวรงั นา่มแน็ ดนหัาแ้งัอร)ง่ลนด.ธ้วีา้รรบฯแห้รูอคุลมนยะคอู่ บลซดิใแงึ่นาผธม้กหู ร้บบายรำ�ลทมารกบหกุง่ออถนชน้ยาาง่ึ ู่ เอกจฺเจ “น วต โน อิโต ปพุ ฺเพ เอวรูโป กอชกาปเกุ ถนฺขฏสนโฺ€ตีฬฺโหิตนกทฺตชุ ิฏาเฺฌฺอ€นปตสึํ .ฺพตุุ กฺโมพํ น, สุ กกสฺ าถาลนํ ํหฺ มิ านเอตากามมปิปฺตเิอฏุ วฺ€รธาูปมเํนมฺ ธปมท€ฺมํตกฺวนถาํ ขแมซตอง่ึีอคงว่ยทณุา่า่อา่ง.ใหนนมนรผีเนกื้อป้เูษุา็จนลยรรนิญ์ูปทหี ้,.นรอบอือนั้.า.วเงลา่รดพาาซงั ภวงึ่ นทโกีทท.้ ยฯษ.ไินหดมดน้แิใีแชอลลค่้วข้วณุ อวงเา่พเร่ืออาบอ.ทเ�ำนัร.ราฟ(ุงทเังแห.ลลเซ้หวา่ งึ่ ลนธา่ซนรั้ ใรง่ึ)ดมท(ยา่แนอ่ใมนมผ้ไส้มเูเจปำ�ร่ ็ร้นนูอิญ)ยกั ,ู่ เอกจฺเจ “ลาภา วต โน, เย มยํ เอวรูปํ ภทนฺตํ คณุ ํ วา อคณุ ํ วา ธอมชมฺ าํ นโนสตฺตํุาปลิ ภมิ อหฺ ปุ าฏตฺิ€หติมสุ หฺสฺ สาึ ,.ุ อทิ านิ ปนสสฺ สนตฺ เิ ก เอออยขขคกทออ.นะินรืัอียะไงงพขดอรวทเสจแีแรรปุ,�าำะดาัมลหัฏมแญ้้เวคนฐฉเลเ,อปณรอา้าพว็.ันกน้ณการ็เแซพผชะม(้ลงท่ึไอูรื่อซ่ือปจะ..งวึ่เิตสสจขรมา่อขามกันมู่อัวืดปุอมนีเงรมัฏงมพกีไวาวฐตปใโดารสนนดาตะสแงัมัวกวยอาลนตีาพนัปง้วีสิสท้ทุคนก,ทสีต.ใธ์นั)ตอ้รนะิสเงิ.ผจสสใจ้้ผาโูอทาะคกัก้เูมปุรรขเทรทงบ่ัปคเฏ้ธาณใรร็รานฐไแคงงวปงรลาเ,ตรญหพแก้่ควรอจน็วลวรแนักัทตก้แจววลเพอ.่ลญดร้วโ้า้นใสวเอูกอหนายซรพยลภจมง่ึู่ธซู่งึา่าาเเซแง่ึนไณนกยวง่ึลอปือา่นทัโใ้้้รปวุลนคกุใ,ัฏกแผวน(ขอบฐ้มาแเู์ทปใ.าม้าหทดี่น็นนกงนง่งงัั้นัเสพ้บขปนหี ้นมาว่ตุวีวตท้ นั่ยยกัฯา่งร)ุ. สมมฺ าสมพฺ ทุ ฺโธปิ ตํ ทิวสํ ปจฺจสู สมเย โลกํ โภอวาโิสลณฺสเกชตนาีตลฺโิ ตสฺสอวานวอวชนาฺชฺโสนตติฺโตสิ สฺปสวสฺฏิ ฺเอ€ิมอมทปุ ติสฏฺถฺฺว€ํ าาเก“กอินปุ อฺนธตาุ ฺตเรโโนสขิ กเ“อวทุ กนฺธจวาฺเาจสนติ ติสิรยสฺฏุ คฺส€าาสฺ ม, ิโนมยอฺหภปุ ํวฏิสปฺ€สฺ าตุ นกฺตฺตาส,ิ สฺ เอกจฺเจ กทุ ฺธา, ปน สามเณรสสฺ คนฺตพฺพเมว ตตฺถ มยา, มยิ คเต, สพฺเพปิ เต สามเณเร เมตฺตจิตฺตํ กตฺวา ทกุ ฺขา มจุ ฺจิสฺสนฺตีต.ิ แมใไหปมีข้ปแ้้าอลลูวอ.้าวต.ภด้มสแิกแบู่มลษล้้าวนุะนทษุซข.ง่ึ้ยา(กอย์วารงัสะสกทวทนนัย.�ะำแเแปลทแล็นะ.ม้วกต้นเ้นัหนงซ่ั )ลแง่ึ ลาใ่กหนดาใ้กหอนรูั้ ป้รยถะแ่รูงึ ทะลพนค�้ำวิมรแ้บัอนซลมปตง้่ึวแรก์แะลซาลค้วรงึ่้วมอปางะซรซ(แย�ง่ึำงึ่ หสงัห(กงร่ยมีพรนังัแู่ะรวแหะตัลสง่ ถะภงกุฆิกทนั ์ษ.ฯ))ุ เตปิ มนสุ สฺ า ภกิ ขฺ สุ งฆฺ ํ นมิ นเฺ ตตวฺ า คามํ คนตฺ วฺ า มณฺฑปํ กาเรตฺวา ยาคภุ ตฺตาทีนิ สมปฺ าเทตฺวา อาสนานิ ปฺ าเปตวฺ า สงฆฺ สสฺ อาคมนํ โอโลเกนตฺ า นิสีทสึ .ุ ภิกฺขปู ิ สรีรปฏิชคฺคนํ กตฺวา ผลิตส่อื การเรียนรู้ โดยโรงเรยี นพระปริยัติธรรม วดั พระธรรมกาย 183 www.kalyanamitra.org
เมอ่ื เข้าไป สบู่ ้าน ในเวลาเป็นทเี่ ทยี่ วไปเพอื่ ภกิ ษา ถามแล้ว ภิกฺขาจารเวลาย คามํ ปวิสนฺตา สามเณรํ ปจุ ฺฉึสุ ซง่ึ สามเณร วา่ ดกู อ่ นตสิ สะ อ. เธอ จกั ไป กบั ด้วยเรา ท. หรือ, “กึ นุ ตสิ สฺ อมเฺ หหิ สทฺธึ คมิสสฺ ส,ิ อทุ าหุ ปจฺฉาติ. หรือวา่ (อ. เธอ จกั ไป) ในภายหลงั ดงั นี ้ฯ (อ. สามเณร กลา่ วแล้ว) “มม คมนเวลายเมว คมิสสฺ ามิ, คจฺฉถ ตมุ เฺ ห วา่ อ. กระผม จกั ไป ในเวลาเป็นทไ่ี ป แหง่ กระผมนน่ั เทยี ว, ภนฺเตต.ิ ภิกฺขู ปตฺตจีวรมาทาย ปาวิสสึ .ุ ข้าแตท่ า่ นผ้เู จริญ อ. ทา่ น ท. จงไปเถิด ดงั นี ้ ฯ อ. ภกิ ษุ ท. ถือเอา ซงึ่ บาตรและจีวร ได้เข้าไปแล้ว ฯ อ. พระศาสดา ทรงหม่ แล้ว ซง่ึ จีวร ในพระเชตวนั นนั่ เทยี ว สตถฺ า เชตวนสมฺ เึ ยว จวี รํ ปารุปิตวฺ า ปตตฺ มาทาย ทรงถือเอา ซงึ่ บาตร เสดจ็ ไปแล้ว โดยขณะแหง่ จติ ดวงเดยี ว เอกจิตฺตกฺขเณเนว คนฺตฺวา ภิกฺขนู ํ ปรุ โต €ิตเมว นนั่ เทยี ว ทรงแสดงแล้ว ซงึ่ พระองค์ ผ้ปู ระทบั ยนื แล้ว ข้างหน้า อตฺตานํ ทสฺเสส.ิ “สมฺมาสมพฺ ทุ ฺโธ อาคโตติ แหง่ ภกิ ษุ ท. นนั่ เทยี ว ฯ อ. บ้านทงั้ สนิ ้ แตกตนื่ แล้ว วา่ สกลคาโม สงฺขภุ ิตฺวา เอกโกลาหโล อโหส.ิ อ. พระสมั มาสมั พทุ ธเจ้า เสดจ็ มาแล้ว ดงั นี ้ เป็นบ้านมคี วามโกลาหล มนสุ ฺสา อทุ คฺคจิตฺตา พทุ ฺธปปฺ มขุ ํ ภิกฺขสุ งฺฆํ เป็นอนั เดยี วกนั ได้เป็นแล้ว ฯ อ. มนษุ ย์ ท. เป็นผ้มู จี ติ ในเบอื ้ งบน สนปโคสาาิสตมมีทฺตยเวาํ ณาาเอปปสโปุ รตโินน,นฺวมาาตเภนมฺตตีหสํ ฺเร.ิติคตยเฺวาหาอคตนํฺุวิฏตาฺ€สเิ สฺตทเตสยตฺวสวาฺถก, ฺุกอจนสฺจฺโนํขตฺตชคภฺกิชาิกกํ มฺขํ ํ ํคปนออาฺตททวฺวํํสิสสา...ิุุ (เป็น) ยงั หมแู่ หง่ ภกิ ษุ มพี ระพทุ ธเจ้าเป็นประมขุ ให้นงั่ แล้ว ถวายแล้ว ซงึ่ ข้าวต้ม ได้ถวายแล้ว ซง่ึ ของอนั บคุ คลพงึ เคยี ้ ว ฯ อ. สามเณร , ครัน้ เมอ่ื ภตั ร ไมส่ ำ� เร็จแล้วนน่ั เทยี ว, ได้เข้าไปแล้ว สภู่ ายในแหง่ บ้าน ฯ (อ. ชน ท.) ผ้อู ยใู่ นบ้านโดยปกติ นำ� ออกแล้ว ได้ถวายแล้ว ซงึ่ ภกิ ษา โดยเคารพ แกส่ ามเณร นนั้ ฯ อ. สามเณรนนั้ รบั แล้ว (ซงึ่ ภตั ร) สกั วา่ เป็นเครอ่ื งยงั อตั ภาพให้เป็นไป ไปแล้ว สสู่ ำ� นกั ของพระศาสดา น้อมเข้าไปแล้ว ซงึ่ บาตร ฯ อ. พระศาสดา (ตรัสแล้ว) วา่ ดกู อ่ นตสิ สะ อ. เธอ จงน�ำมาเถิด พนสเคยถาาเิสทุ รหจมทีฺธสตสึเสปิตฺสณฺว.ุตฺวปฺ าราฺถมทสา“ขุสฺสปํภเฺ“สสภอตสฺสทาิกฺต.ิหฺตขกสรสฺุวิจาเาถงฺจรตฺฆีปโํ สิรํตุ “ฺสฺปตคสากรจตติตวโฺฉฺถิริสว,ุหติ หหีตสฺวตอติาาฺตถฺถมอโฺตํ เสตาณปโตหนสรฺถป.าสาตเฺสรรปคฺตํตตาํ อฺวมฺคตปานวเฏตหโุาฺ€มปฺตตสาทนตฺวโิเนนนฺฺตตาํํิ ดงั นี ้ ทรงเหยยี ดออกแล้ว ซงึ่ พระหตั ถ์ ทรงรับแล้ว ซงึ่ บาตร ทรงแสดงแล้ว แกพ่ ระเถระ วา่ ดกู อ่ นสารีบตุ ร อ. เธอ จงดู ซง่ึ บาตร ของสามเณร ของเธอ ดงั นี ้ ฯ อ. พระเถระ รับแล้ว ซง่ึ บาตร จากพระหตั ถ์ ของพระศาสดา ให้แล้ว แกส่ ามเณร กลา่ วแล้ว วา่ อ. เธอ จงไป อ. เธอ นงั่ แล้ว ในทอ่ี นั ถงึ แล้ว แกต่ น จงกระทำ� ซง่ึ กิจด้วยภตั ร ดงั นี ้ ฯ อ. ชน ท. ผ้อู ยใู่ นบ้านโดยปกติ องั คาสแล้ว ซงึ่ หมแู่ หง่ ภกิ ษุ มพี ระพทุ ธเจ้าเป็นประมขุ ทลู ขอแล้ว ซง่ึ การอนโุ มทนา กะพระศาสดา ฯ อ. พระศาสดา เมอ่ื ทรงกระทำ� ซงึ่ การอนโุ มทนา ตรัสแล้ว อนอกอิมสปลุุิสตีปํุสฺาสมิาสกนยกตหเมิสาฺถาว,ฺสสาาาเวเ`อยนยสเนวกิสาโุ ฺสรมีตปาทลทมุยตุ สทนเฺฺตสฺฺธหํ ํ ํน,กอาโาอรยลคนโตาโมฺโตฺตภลตค,โาภฺคนถเลอพ,ลฺโววทกุ าม,อลฺุธนาหทปุํหมสสกลฺปฺุสํ “ิทนลกสฺธมาสตาํภปฺสฺมุมิาปหฺโเวณนาตโโกฺตววร.ิ ํํิ อยา่ งนี ้ วา่ ดกู อ่ นอบุ าสกและอบุ าสกิ า ท., อ. ทา่ น ท. เหลา่ ใด อาศยั แล้ว ซงึ่ สามเณร ผ้เู ข้าถงึ ซงึ่ ตระกลู ของตน ยอ่ มได้ เพอ่ื อนั เหน็ ซงึ่ สาวกผ้ใู หญ่ ๘๐ รูป ท. คอื ซงึ่ สารีบตุ ร ซง่ึ โมคคลั ลานะ ซงึ่ กสั สปะ, อ. ลาภ ท. ของทา่ น ท. (เหลา่ นนั้ ) (ยอ่ มเป็น), แม้ อ. เรา เป็นผ้มู าแล้ว เพราะอาศยั (ซง่ึ สามเณร) ผ้เู ข้าถงึ ซงึ่ ตระกลู ของทา่ น ท. นน่ั เทยี ว (ยอ่ มเป็น), แม้ อ. การเหน็ ซงึ่ พระพทุ ธเจ้า อนั ทา่ น ท. ได้แล้ว เพราะอาศยั ซงึ่ สามเณรนีน้ นั่ เทยี ว, อ. ลาภ ท. ของทา่ น ท. (ยอ่ มเป็น), (อ. การเหน็ ซงึ่ พระพทุ ธเจ้า) อนั ทา่ น ท. ได้ดแี ล้ว ดงั นี ้ฯ อ. มนษุ ย์ ท. คดิ แล้ว วา่ โอ ! อ. ลาภ ท. ของเรา ท. (ยอ่ มเป็น); ทพอมาทุ ตหฺฺธํุมาาลนกนภํสุ าฺสอเฺ มจายาวฺยตจํ .ิ ินทภฺตสิกยฺสฺขสึ นสุุ างยฺฆ“สอลสฺ โภหามจ, อเมทหฺอยาาฺยกรธาํมธมฺ นลสามฺจภตสาฺสฺถ;ํ อ. เรา ท. ยอ่ มได้ เพอ่ื อนั เหน็ ซงึ่ พระผ้เู ป็นเจ้า ของเรา ท. ผ้สู ามารถ เพอ่ื อนั ยงั พระพทุ ธเจ้า ท. ด้วยนน่ั เทยี ว ยงั หมแู่ หง่ ภกิ ษุด้วย ให้ยนิ ดยี งิ่ , อนงึ่ อ. เรา ท. ยอ่ มได้ เพอื่ อนั ถวาย ซง่ึ ไทยธรรม แกพ่ ระผ้เู ป็นเจ้านนั้ ดงั นี ้ ฯ 184 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org
กเ(อดม(ไแอกชสซยป้กื่อะ.็รวีชงดึ่อ่ใาตไย่สว่ืออมนมรจ็บาา่สาออ อรกนลเมเทมาิยย..ปปา(ษุกมพุแมลูเ็ยา่ผ็ลนนณขนยรลอเงอ่ลเ)ปณะนปึ้์ผนษวุ้ยรมด็ศรน้แยนูีู่ยร้ทเะงาัลทวปิน(นั์ผ้.ซเนยสต้า็่วส)ี่ทนด้โูงึ่ีเอ่ดร้ดกุศท)ีแพจมขัสมาลรใลอีย้าราีถโธเนงด้วะะสวปกแแาแกงัไศ็ดตอนมหลไรนาทาดาาเพ่้)งอว่ล(สี.,ส้้ปสเยรยสกดกดันะตอ่อู่ได่อจ็าาอเซะดตม.ลทรนจ็ไง้ง่ึเผิอเปอ่ืไ.ปสเคปปนสลปถอมว็ดร์ผนรโดเุวแยา่ะใ้ะจ็ปมเู)าจ็จสลตเู่,เ็ไทนทยทห้อรปแวอ่ นติศญบศด.ลลสแฯา้นปนด้งักกีวูลาค้ีรว้่อไมอ(ว้ออะปมยน.เนั.เณโเพแแทสดปปอชฯลลราศ็รยฯบรนุน้้ะววมะนยปาธเเี่ิงทสรุ้ทณรชฯกยะะ.กศ)ื่อโรอลินแเอดนทวมนมับัด.ยา่ีอแศอา้้เีแแเเปสส.กอม.พปปลลรมด.็็ีชมร้ปนน้ววะบงอสะื่อนปปรมแรศาอะษุรรราลมายเละะณ้ยทวสเา่แเเุ ณ์กศททดงลททบันนศศ้ฯฯฯวาร..ีี สามเณรสสฺ กปทุ สฺธที มสึ น.ุ สุ ฺสอานโุ มตทสุ นสฺ สาึ ว.ุ สตาฏเุ นฺ€มจนสุ พสฺ หาู ภิยฺโยโส มตฺตาย อนสคุตนฺถฺตาฺวอาฏุ ฺ€วานยฺทาสิตนฺวาา โสตาปตฺตผิ ลาทีนิ ปาปณุ สึ .ุ ปกฺกามิ. มนสุ ฺสา สตฺถารํ นิวตฺตสึ .ุ ้ สตฺถา สามเณเรน สทฺธึ สมธเุ รน คจฺฉนฺโต ้ “สามเณร อยํ ปเทโส โก นาม, อยํ ปเทโส โก นามาติ ปพุ ฺเพ ตสสฺ อปุ าสเกน ทสฺสติ ปปฺ เทเส ปจุ ฺฉนฺโต อคมาส.ิ สามเณโรปิ “ภนฺเต อยํ อิตฺถนฺนาโม, อยํ อิตฺถนฺนาโมติ อาจิกฺขมาโนว อคมาส.ิ (กใออวซ((กตบยเสออแนา่งึ่.นวอร่ัรนด.ก.เากัสา่มนอขยหจ็่ชสบมาถ้เพอ.อ�ำอขต้นาหลทาหเตน.นดึรมนุธ้แน็มลูาะานเ่ัทแเอีพหฉณ้)สแแศห.พเงร่ล)ลเม(าวหรง่ปะสย้า้ววสา่ทุผภซ็น็ศนะตอ่ัก)ด้รยูงึ่เูแแามขวรขามืนวซทลาเสล์อเามา่หบงแป้่ึว้.ดวง่ือตส็ลาทนยแาส๔ผเารซ้สวลลูิ่ง)ขรยู้่ัสหูมงึ่มกแา้ดานออบทแนเลวทุแเแูดณน่ัยลสนะง้่ึา่วตรลแเร้า่เวด)ยรท้้พล่หวอดง)กจ็อวียนงงร่งัขวไา่ดคๆภไะวววนี,้ปาา่้หแิดอเา่าู่ขีงม(เขแ้้อหยพงแ้นาาลหฯคยง่แลอ่ดรถีด้ดว้าภ่์ผูต้ามวกู้งึวฯสกู้ะเพูเู่แ(เ่อยสขใจ่มออปซวลรนนารทู่็นๆ.างท่่ึุะน้กวิญกนตอ่ีเอพตร)ซ็ยปาอสินัอะง้สิรงึ่็ดอ่ลนค.ส.ไทอะทสงมัรแผท์มะนศ..กนะุ หเ้เู่ีอหฯา�ำดหจขข้๔ี ้ง่ฯยสอาตร้งัน็์าเอสิญู่น.ดารพพม.าขอีา้รซดเงึถอทฯอุนั(ปะตเงอึ่ีลงึ.เรงป็ไอนธอ(ร.แะสห็พองยนอัสะขลขาลค.อร่ไถอ้้าวมออสะ์รมาพงซ.เคยศอาดปดยมณงึ่รืนดิมกางัรงิ่ะงทัดแสรานแแแเนกอลกีลุณนกดลลลีงวี้้วข้ะฏนคั้้้ฯฯววาวา่้ร)์,,์ อภิรุหสิ.ตฺถตาตตฺถสฺส€ติ วาสนนํ ฏปฺ€านนํมหคานสฺตมฺวทุ าฺโทปปพฺพตฺ มาตยฺถตกิ.ํ สตถฺ า สามเณรํ ปจุ ฉฺ ิ “ตสิ สฺ ปพพฺ ตมตถฺ เก €โิ ต อโิ ต จิโต จ โอโลเกตฺวา กึ ปสฺสสตี .ิ “มหาสมทุ ฺทํ ภนเฺ ตต.ิ “สมทุ ทฺ ํ ทสิ วฺ า กึ จนิ เฺ ตสตี .ิ “มม ทกุ ขฺ ติ กาเล โรทนตฺ สสฺ , จตหู ิ มหาสมทุ เฺ ทหิ อตเิ รกตเรน อสสฺ นุ า ภวติ พฺพนฺติ อิทํ ภนฺเต จินฺเตสนิ ฺต.ิ “สาธุ สาธุ ตสิ ฺส, เอวเมตํ, เอเกกสสฺ หิ สตฺตสสฺ ทกุ ฺขิตกาเล ปคฺฆริตอสสฺ ุ จตหู ิ มหาสมทุ ฺเทหิ อตเิ รกตรเมวาติ. ซง่ึ พรกะ็ คแาลถ(าอน.ี ้วพา่ ระศาสดา) ครัน้ ตรัสแล้ว ซงึ่ พระด�ำรัสนี ้ ตรัสแล้ว อิทฺจ ปน วตฺวา อิมํ คาถมาห อ. น�้ำ ในทะเล ท. ๔ เป็นน้�ำนิดหน่อย (ย่อมเป็น), “จตูส ุ สมทุ ฺเทส ุ ชลํ ปริตฺตกํ, อ. น�้ำคือน้�ำตา ของนระ ผูอ้ นั ทกุ ข์ถูกตอ้ งแลว้ ตโต พหํ ุ อสสฺ ชุ ลํ อนปปฺ กํ ผูเ้ ศร้าโศกอยู่ เป็นน้�ำไม่นอ้ ย เป็นน้�ำมาก (กว่าน�้ำ ทกึกกุ าฺเขรนณผาฏุ สฺ€มสฺมฺสตนวุ รํ สปฺสมชโสฺชจสโีตติ.; ในทะเล ท. ๔) นนั้ (ย่อมเป็น); แน่ะสหาย อ. ท่าน ประมาทอยู่ เพราะเหตอุ ะไร ดงั นี้ ฯ กแทนรี่เงาะ่ ือบ้ ตคมทสิรนลูังส้ ีน้แดะนลัง้ั ้วนอ()ีอ.้ ฯ.วเธา่พอรขะ้าศยแาอ่ ตสมพ่ ดอรายะ)ู่อตงณรคัส์ผทถ้เู ่ีไจาหรมินญแลด้(วงัอน.ซี ้ขงึ่ ้าสฯพามระเณอ(งอรคน.์ นัสย้ าอ่ อมมีกเอณวยา่ร)ู่ อถ นํ ปนุ ปจุ ฺฉิ “ตสิ สฺ กหํ วสสีต.ิ “อิมสฺมึ ปพฺภาเร ภนฺเตต.ิ ผลติ สอื่ การเรยี นรู้ โดยโรงเรยี นพระปริยตั ธิ รรม วดั พระธรรมกาย 185 www.kalyanamitra.org
(อ. พระศาสดา ตรสั ถามแล้ว) วา่ ก็ อ. เธอ อยอู่ ยู่ ในทนี่ นั้ คดิ แล้ว “ตตฺถ ปน วสนฺโต กึ จินฺเตสตี .ิ “มยา มรนฺเตน อยา่ งไร ดงั นี ้ ฯ (อ. สามเณร กราบทลู แล้ว) วา่ ข้าแตพ่ ระองคผ์ ้เู จริญ อมิ สมฺ ึ €าเน กตสสฺ สรีรนกิ เฺ ขปสสฺ ปริจเฺ ฉโท นตถฺ ตี ิ อ. ข้าพระองค์ คดิ แล้ว วา่ อ. การกำ� หนด ซงึ่ การทอดทงิ ้ ซง่ึ สรีระ จินฺเตสึ ภนฺเตต.ิ “สาธุ สาธุ ตสิ ฺส, อมเอตวฏเฺ €มาตนํ,ํ อนั อนั ข้าพระองค์ ผ้ตู ายอยู่ กระทำ� แล้ว ในทนี่ ี ้ ยอ่ มไมม่ ี ดงั นี ้ ดงั นี ้ ฯ อนิเามมสนํ ตหฺถิีติ วสตตฺวฺตาานํ ป€วิยํ นิปชฺชิตฺวา (อ. พระศาสดา) ตรสั แล้ว วา่ ดกู อ่ นตสิ สะ อ. ดลี ะ อ. ดลี ะ, (อ. ข้อ) นนั่ (ยอ่ มเป็น) อยา่ งน,ี ้ เพราะวา่ ชอ่ื อ. ทแี่ หง่ สตั ว์ ท. เหลา่ นี ้ ไม่ นอน ตายแล้ว บนแผน่ ดนิ ยอ่ มไมม่ ี ดงั นี ้ ตรสั แล้ว ซง่ึ อปุ สาฬหกชาดก ในทกุ นบิ าตนี ้วา่ อ. พนั ท. ๑๔ (แหง่ พราหมณ์ ท.) ผมู้ ีชือ่ วา่ อปุ สาฬหกะ “อปุ สาฬหฺ กนามานํ สหสสฺ านิ จตทุ ฺทส (อนั ไฟ) ไหมแ้ ลว้ ในประเทศ นี้ (อ. ที)่ อนั สตั ว์ไมม่ าตายแลว้ อสฺมึ ปเทเส ทฑฺฒานิ นตฺถิ โลเก อนามตํ. ย่อมไม่มี ในโลก , อ. ความสตั ย์ด้วย อ. ธรรมะด้วย ยมฺหิ สจฺจฺจ ธมฺโม จ อหึสา สฺ โม ทโม, อ. ความไม่เบียดเบียนด้วย อ. ความส�ำรวมด้วย เอตทริยา เสวนตฺ ิ, เอตํ โลเก อนามตนตฺ ิ อ. ความฝึกดว้ ย (มีอยู่) (ในที)่ ใด, อ. พระอริยเจ้า ท. ย่อมเสพ ซ่ึงทีน่ นั่ , อ. ทีน่ น้ั เป็นทีอ่ นั สตั ว์ไม่มาตายแลว้ ในโลก (ยอ่ มเป็น) ดงั นี้ ฯ (ในสตั ว์ ท.) ผู้ กระทำ� แล้ว ซง่ึ การทอดทงิ ้ ซงึ่ สรีระ บนแผน่ ดนิ ปปอิตนเทิ อเปอสม€ิมตวํ มยิปํรพุสนทรฺเฺตพีรกุ นานปิกิปเฺเนทาขาเเปสตมํ ปกรนตินอตฺวิพปุาฺถฺพสิ. าามยฬรนฺหอนฺตกาฺเ.ิตนชสานตฺุทกตอํ ฺเมถตรกสปเทพุ ถิสฺเสพา.ิ ตายอยหู่ นา (อ. สตั ว์ ท.) ชอ่ื วา่ ผ้ตู ายอยู่ ในประเทศ อนั ใคร ๆ ไมเ่ คยตายแล้ว ยอ่ มไมม่ ี ด้วยประการฉะนี ้ ฯ สว่ นวา่ (อ. พระเถระ ท.) ผ้เู ชน่ กบั ด้วยพระเถระชอ่ื วา่ อานนท์ ยอ่ มปรินพิ พาน ในประเทศ อนั ใคร ๆ ไมเ่ คยตายแล้ว ฯ ได้ยนิ วา่ อ. พระเถระชอื่ วา่ อานนท์ ตรวจดอู ยู่ ซงึ่ สงั ขารคอื อายุ ทโอิวโเลสอเกานปนฺโรนตินฺทิพตปฺพฺเรถาิกโยรฺขิสีณกสฺ ภิรามาววีตีสํ ิ วสอสฺาโสตรตฺวเจากิ สก.ิ าเ“ลอิโตอายสสุ ตงฺตฺขาเมรํ ในกาลแหง่ ตนมรี ้อยแหง่ กาล ฝน ๒๐ รู้แล้ว ซง่ึ ความท่ี (แหง่ สงั ขาร คอื อาย)ุ เป็นสภาพสนิ ้ รอบแล้ว บอกแล้ว วา่ อ. เรา จกั ปรินพิ พาน ในวนั ที่ ๗ แตว่ นั นี ้ดงั นี ้ ฯ (อ. มนษุ ย์ ท.) ฟังแล้ว ซงึ่ ความเป็นไปทวั่ นนั้ ในมนษุ ย์ ท. อมมนหฺสุ ตาเฺ สกํ สํ ปสุ วนตฺตโฺตเิอกึ ริมสปตตุรินฺวีรวาิพาฺพสโารกิ ยหาิสิณฺส“ีนมตทยีตํิยิ เาถวรทอสสึ ภสฺุ .ุ ยพตหีรวปุ ากสาเิ รกาส,ุ ผ้มู อี นั อยใู่ นฝั่งทงั้ สองเป็นปกตแิ หง่ แมน่ ำ� ้ ชอื่ วา่ โรหนิ หี นา (อ.มนษุ ย์ท.) ผ้มู ีอนั อยใู่ นฝ่ัง มีในภายในเป็นปกติ กลา่ วแล้ว วา่ อ.เรา ท. เป็ นผ้มู ีอปุ การะมาก แก่พระเถระ (ย่อมเป็ น), (อ.พระเถระ) จกั ปรินิพพาน ในสำ� นกั ของเรา ท. ดงั นี ้ ฯ (อ. มนษุ ย์ ท.) ผ้มู อี นั อยใู่ นฝ่ังมใี นฟากอนื่ เป็นปกติ (กลา่ วแล้ว) อมหฺ ปากาํริมสตนีรฺตวเิากสกิ ปารินิพ“ฺพมายยํ ิสสฺ ตเถีตร.ิ สฺส พหปุ การา, วา่ อ. เรา ท. เป็นผ้มู อี ปุ การะมาก แกพ่ ระเถระ (ยอ่ มเป็น), (อ. พระเถระ) จกั ปรินพิ พาน ในสำ� นกั ของเรา ท. ดงั นี ้ ฯ อ. พระเถระ ฟังแล้ว ซงึ่ คำ� ของมนษุ ย์ ท. เหลา่ นนั้ คดิ แล้ว วา่ สอธสาปเจุ จตากคหุ เาปถฺคํราโกหโรรอาณิมวรเติม,ตตีเตฺถสร`อํีเํ ริเปวมรจปเินนตนริพํหินาฺพสิมิพตาุ ฺพยฺวอาสิสานยทฺสปุ“ิสฺธาอกสฺึมภุ าาิ,ยรมาตกิ,ตีรลวิปหนาาํ สรสโิิมนกกตฺกปรีริาิสวฺสาวมสนตยโิฺฺตตฺหนํ;;ิุ ํ (อ. มนษุ ย์ ท.) แม้ผ้มู อี นั อยใู่ นฝั่งทงั้ สองเป็นปกติ เป็นผ้มู อี ปุ การะ แกเ่ ราเทยี ว (ยอ่ มเป็น), (อนั เรา) ไมอ่ าจ เพอื่ อนั กลา่ ว วา่ (อ. ชน ท.) ชอ่ื เหลา่ นี ้ เป็นผ้ไู มม่ อี ปุ การะ (ยอ่ มเป็น) ดงั น;ี ้ ถ้าวา่ อ. เรา จกั ปรินพิ พาน ทฝ่ี ่ังมใี นภายในไซร้, (อ. ชน ท.) ผ้มู ีอนั อยใู่ นฝั่งมีใน ฟากอ่ืนเป็นปกติ จกั กระท�ำ ซง่ึ ความทะเลาะ กบั ด้วยชน ท. เหลา่ นนั้ เพ่ืออนั ถือเอาซงึ่ พระธาต;ุ ถ้าวา่ อ. เรา จกั ปรินิพพาน ที่ฝ่ังมี ในฟากอื่นไซร้ , 186 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยัญชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org
((แม(ทซเเออปทออกง่ึ.ี่ฝีใ็...ียนเน่เ่ัคงรชรวปภชมาชวาน,นกนีาใานนทตยมนั่แ(ภย.ใทิทเม)ททนอ่า.ะ้(เผ).ียเยจมม)เ้ปมูลวงใ่ืแอเ็นอีปนปาผมเด็นขปัะ้นนมรู้ผง้ัาอะก)น้่ัีอมูนแ,ไชยตนเัอีปมีทมุใู้่ิกน(อั้สเนอียกมลอยงฝ.วนั่ือา่ยใบู่ั่ง,เ)นวเใู่มปใวก(นแฝค็อิเใีนิดฝศทล่ันงร.ผ่ัขง้วษมี่ฝภชม้มนึูั่้งีใๆานวใีนีอม)ยนา่จจปุภีใทใฟกกัันชนกา.(าเเ)ฟ่ืออยเขากกปผว้ร.ใาาิดอ็น้นะา่มูกไชขน่ื ปผปเีออนนึเป้้ไปูสกน่ืนั็มน็ทงนตเอนพม่แบป.ปิยนั่)กีอรวกจกใู่เาแ่เปเิุกตทนัตรศะมกกาิียฝิอษ้ผราั่วงเา้ปะมูรศจ็ทะนีอเมดงยัพำ�(ผนั ปีใยงัร้ยมูนออซนรอ่าอ่อียยฟงึ่ะีะม้ปมุเา่่ชูาอรเใกงไปมุกาานมนา็นนกอศฝรม่นั้่ืนนนั่ั)ยัั่ฯะงี,;; โอริมตรี วาสโิ น ตถา กริสสฺ นตฺ ;ิ กลโห อปุ ปฺ ชชฺ มาโนปิ มํ นิสสฺ าเยว อปุ ปฺ ชฺชิสสฺ ต,ิ วปู สมมาโนปิ มํ นิสฺสาเยว วปู สมิสสฺ ตีติ จินฺเตตฺวา “โอริมตีรวาสโิ นปิ มยฺหํ อปุ การกา, ปาริมตีรวาสโิ นปิ มยฺหํ อปุ การกา, อนปุ การโก นาม นตฺถิ; โอริมตีรวาสโิ น โอริมตีเรเยว สนฺนิปตนฺตุ , ปาริมตีรวาสโิ น ปาริมตีเรเยวาติ อาห. แอแเทไแมออตอกแแทดห้หตลห....ลน.ีใ้ียเนงพมะ่กสงาง่่่ส๔เปวแปพอจภวหแรรว็่อ(นผ็อีนแรนเีะวันลราา.ทแเน่ะเ.รลศะป้ยรชขวสลี่ย้ด้ๆศอว้าใานรพแยี้ใววขนินงสาะแตนงรหซบอไคสม,ดลแะกหทง่ึนงน่รดฯ้าาวเหอธ้แเพท่�า่ำถง่ึเปณา.รง่ลพมควั่รร็ขซนรอ(้ว้ะะสอกรจอมทอง่ึเนัวศใ)สวอ่ลง.เใงรในรญตยนาตีนยแมาเงน้อรทสโงดงกกแู่ทนนแกาชงมา่,ๆดไล�ำ่มลา่ไงาษ่ัุธคมปีทอาห้รวแม้หลวายหวงก.)้.ทลตกเาวาอ์ฯนปดสล้ททววชั่ลปมุา่ย็งึ่ว�าำ่น่ีฝ.นฯาเรแู่นงร(ปโทั่ริงงนคดงล้็อนอม,่ีเอิพอๆรแ้วยสงธแ(อีใัน.ยห้พตบไดนิหหษ.เห,ู่ไง่กเาจ็ลัมงฟน่เฐดสป้แอปนคไปล(่ือ้งาึ่าวเ่มปลอ็ยวนปแงรันพกน.นว่าแู่ิ็นกลรนจคอแรมแล�ำา้์วๆิพ้กงะแร่ืนลหก้ววใ่�ตำเาล้พวหนใกรง)ถ่ดคดลก้วนุณาไะนอรงวัทร)ไงฟันวะวแานปงึ่วาา่น่ีฝนั)า่กกกเญีี่ั้ปง้ทเอทผ่เวาผตฯสแม็รอทน.้.าศ่ถ่ี้ฝูนูกายีหีใย่ีร่ัสืองงนั่ไตงง่าท๗ู่มมปรเแแตพแฟงัวอี้ร.ีใลีลแหขมล,กราาะนแ้วลำ�นึะ้ใง่กอซกะ้ ภตอนต้อวขศวแดวงึ่อาว่ยากนาอั่าบลา่เ่ืนยนัเดลา่าสงกทท้วสาใงนเลือดา่ีตฝรยีรนไ๗ุนนนดัล่ัฯฯาา้งงรร;ี ้ ตโต สตตฺ เม ทวิ เส มชเฺ ฌ นทยิ า สตตฺ ตาลปปฺ มาเณ อากาเส ปลลฺ งฺเกน นิสที ิตฺวา มหาชนสฺส ธมมฺ ํ กเถตฺวา “มม สรีรํ มชฺเฌ ภิชฺชิตฺวา, เอโก ภาโค โอริมตีเร ปตต;ุ เอโก ปาริมตีเรติ อคอฺคธิฏชิ ฺา€ลายา ยถานิสนิ ฺโนว เตโชธาตํุ สมาปชฺชิ. อโอฏุ รฺ€ิมหตสึ ีเ.รุ สรีรํ มชฺเฌ ภิชฺชิตฺวา, เอโก ภาโค ปต,ิ เอโก ปาริมตีเร. มหาชโน ปริเทว.ิ ป€วีอทุ ฺริยนสทฺโท วิย อาโรทนสทฺโท อโหสิ สตฺถุ ปรินิพฺพาเน อาโรทนสทฺทโตปิ การฺุ ตโร. มนสุ สฺ า จตฺตาโร มาเส โรทนฺตา ปริเทวนฺตา “สตฺถุ ปตฺตจีวรคฺคาหเก ตสฏิ ตฺ€ฺถนาฺเตป, รินสติพฺถฺพุ โุ ต€ติตกิ าวโปิ ลปฺ ลวปยิ นฺตโนา อโหส,ิ อิทานิ โน วจิ รึส.ุ ซอเกอวปา่ง่ึ.น็ั ็อนเบสีกเตธอคุยี อ้ขนอ.คงย้าพลใา่แยนพรงขตอ่ะหชองึพ่ ศมฏัพนงราไสแง่ึระมสตรัหผแก่ดณว้ง่มูลลา์ปนีพวั่ชาทตารื่อนะแร.ใีัสภห้นอหถเาง่.เหรพปาคืคอล่มรเาวจา่าแดา้ดนาะลงัม้วนเ่ั้นวสยยีีย้ินซคอดงฯดง่ึ.างัสถีใน(นา(าแอขีมป้ ห้ท.า่เกาง่ณพ.สรสมราารยตัะมีบอ่๖วออเทม์ณ๐ีกงลูเคทกรแวเ์.ป)ิด)า่ล็นขก้วยดมนึรป้ อ่กูาีเรสชมเ่อบะพือื่อไนทมรมเซตหลูาางก่่ึ สิณะแลคลฟสลือณุวั ้ัะฯวงง, ปนุ สตฺถา สามเณรํ ปจุ ฺฉิ “ตสิ ฺส อิมสฺมึ วนสณฺเฑ ทีปิ อาทีนํ สทฺเท น ภายสีต.ิ “น ภายามิ ภควา, อปิ จ โข ปน เอเตสํ สทฺทํ สตุ ฺวา วนรติ นาม อปุ ปฺ ชฺชตีติ วตฺวา สฏฺ €ิมตฺตาหิ คาถาหิ วนวณฺณํ นาม กเถส.ิ จดจแจกขผ้อตะกกรััเกูู จาไงกไว่่อรปปบขา่ลนคอิญ้,า,ทบั.ตรอ(พอลูังค้สิ.อดรนพ.แรสะอ.งัันนลัเร้้ะอนธธัะ้อวเอมงยีดศ)ะ้อคาฯ่ืองัาไ.จ์ศรนอสพกั ยัีปวุด้ดพรไฯา่ัชาปะงัเาพฌศนเ(อ(อื่อเาี หา้สขา.ฯสอยรด้สาดนัือ์ข(แจ็าากออตหมซหล.งพพ่ลเง่ึตรบัขณขืกีรอรร้าน้ะาะัสไวรพนั่ปพศอา่เกรรเงาแ)รีทระยคะสลาจอียกอ์ผ้ดวบกังวม้งเูาคทกจคาก์)ลรลูแ์ตแกิญบับัแลไหรลปล้ัสวง่ บัด้อวแดสงอ)ัยซ้ลวาคนยว,ู่้ง่ึยวมรีา่ส,ู่)้หเันฯ้ณาขอมวอเม้มา(.า่แรู่.อเแขข่ือหณ.(ต้อ้าาอยง่ ส.พพพร่ปุภอ่ นารรรัเชิกมรมนัะะะ้ฌษมาอออเณุี)างงงวทคคคยฯฯา่ร.์์์์ อถ นํ สตฺถา “ตสิ สฺ าติ อามนฺเตส.ิ “กึ ภนฺเตต.ิ “มยํ คจฺฉาม, ตฺวํ คมิสฺสสิ นิวตฺตสิ สฺ สีต.ิ “มยฺหํ อปุ ชฺฌาเย มํ อาทาย คจฺฉนฺเต, คมิสสฺ ามิ, นิวตฺเตนฺเต, นิวตฺตสิ สฺ ามิ ภนฺเตต.ิ สตฺถา ภิกฺขสุ งฺเฆน สทฺธึ ปกฺกามิ. สามเณรสฺส ปน นิวตฺตติ เุ มว อชฺฌาสโย. ผลิตสอ่ื การเรียนรู้ โดยโรงเรยี นพระปริยตั ธิ รรม วดั พระธรรมกาย 187 www.kalyanamitra.org
อ. พระเถระ รู้แล้ว ซงึ่ อธั ยาศยั นนั้ กลา่ วแล้ว วา่ ดกู อ่ นตสิ สะ เถโร ตํ ตฺวา “ตสิ สฺ สเจ นิวตฺตติ กุ าโม, ถ้าวา่ อ. เธอ เป็นผ้ใู คร่เพอื่ อนั กลบั (ยอ่ มเป็น) ไซร้, อ. เธอ นิวตฺตาหีติ อาห. โส สตฺถารฺจ ภิกฺขสุ งฺฆฺจ จงกลบั เถิด ดงั นี ้ ฯ อ .สามเณรนนั้ ไหว้แล้ว ซงึ่ พระศาสดาด้วย วนฺทิตฺวา นิวตฺต.ิ สตฺถา เชตวนเมว อคมาส.ิ นน่ั เทยี ว ซงึ่ หมแู่ หง่ ภกิ ษุด้วย กลบั แล้ว ฯ อ. พระศาสดา ได้เสดจ็ ไปแล้ว สพู่ ระเชตวนั นนั่ เทยี ว ฯ อ. วาจาเป็นเคร่ืองกลา่ ว ได้เกิดขนึ ้ แล้ว แกภ่ กิ ษุ ท. ในโรง ภิกฺขนู ํ ธมมฺ สภายํ กถา อทุ ปาทิ “อโห วต เป็นทกี่ ลา่ วกบั ด้วยการแสดงซงึ่ ธรรม วา่ โอ ! หนอ อ. สามเณร ปอทภสมอตปฏนากสิิวหิเฏุ นฺฏสฺขฺฺฺสโ€า€ตกสเุากาลสมทวตนยสาาิหิวาิสภมหทนสาสฺสเสอเณิวํํ กรฺเปอเสกสฺกโปโฺนมรปาโฺพฺโพปคาทรทตลทาทุกกุสมกกมฺธสอฺกหามํปธทปุรธสปุปฺํฺธปฺปุสฺามสึ าชํปยตขุยฺชกลาวสฺตาิ,โสภสิ สฺปสสรเนิ,ิตเณมุ มฺโ;ิอวตวฺฑภิตมปอิสิกงอปทาฺคฺขฺสททตสฏํเสุ ํสฺวลส,ุิสงอีเ,ุสหหฺฆปนิธุ วสสพฺธปฺสิวคสฺพฺพปสํฺคชฺพทนหติ ชิวกกณฺจสิตเลาานตสฺวโภเเฺนหฺตตลลาิ,ํิ ชื่อวา่ ตสิ สะ ยอ่ มกระทำ� ซงึ่ กรรมอนั บคุ คลกระทำ� ได้โดยยาก; อ. ญาติ ท. ของสามเณรนนั้ ได้ถวายแล้ว ซง่ึ ข้าวมธปุ ายาส มนี �ำ้ อนั น้อยนนั่ เทยี ว แกร่ ้อยแหง่ ภกิ ษุ ท. ๕ ในมงคล ท. ๗ จ�ำเดมิ แตก่ ารถือเอาซง่ึ ปฏสิ นธิ, ได้ถวายแล้ว ซง่ึ ข้าวมธปุ ายาสมนี �ำ้ อนั น้อยนนั่ เทยี ว แกห่ มแู่ หง่ ภกิ ษุ มพี ระพทุ ธเจ้าเป็นประมขุ ในภายในแหง่ วหิ าร สนิ ้ วนั ท. ๗ ในกาล (แหง่ สามเณรนนั้ ) บวชแล้ว, (อ. สามเณรนนั้ ) ครัน้ บวชแล้ว เข้าไปอยู่ สบู่ ้าน ในวนั ท่ี ๘ ได้แล้ว ซง่ึ พนั แหง่ บณิ ฑบาต กบั ด้วยพนั แหง่ ผ้าสาฎก โดยวนั ท. ๒ นน่ั เทยี ว, ได้แล้ว ซงึ่ พนั แหง่ ผ้าขนสตั ว์ ในวนั หนงึ่ อกี , อ. ลาภและสกั การะใหญ่ เกดิ ขนึ ้ แล้ว แกส่ ามเณรนนั้ ในกาลเป็นทอี่ ยู่ ในเมอื งชื่อวา่ สาวตั ถีนี ้ ด้วยประการฉะนี,้ ในกาลนี ้ (อ. สามเณรนนั้ ) ทงิ ้ แล้ว ซง่ึ ลาภและสกั การะ สปาวมสิ เติอณฺวิทาโารนตมิ .ิ ิสเอฺสวกราูปหํ าลเรานภสยกาฺกเาปรตํ ;ิ ฉฑทฺเกุ ฑฺกตรฺวกาารอโกรวฺ ตํ มอี ยา่ งนีเ้ป็นรูป เข้าไปแล้ว สปู่ ่ า ยอ่ ม (ยงั อตั ภาพ) ให้เป็นไป ด้วยอาหารอนั เจือกนั ; อ. สามเณร เป็นผ้กู ระทำ� ซง่ึ กรรมอนั บคุ คล กระทำ� ได้โดยยาก หนอ (ยอ่ มเป็น) ดงั นี ้ฯ อ. พระศาสดา เสดจ็ มาแล้ว ตรัสถามแล้ว วา่ ดกู อ่ นภกิ ษุ ท. วกนลลวปปอติวุนถภาิพวฏฏภฺเสิาสุิสิปฺพตทยปติูนสฺสทา,ฺวฺวนตฺาธนาาามึฺถิส“ยครสอีตาําานาฆิมเฆมรยฺนออเินกฏเวาิสปุฏีฺขหภคนนิปฺตนิิกนฺโฺนนฺวตตฺตปฺขฺตาาฺนฏิสเฏฺวตอวํฺ€สฺาิปิาวนธรลทลาปฺตม“ายาาจุก,ิมฺภภภมฺฺฉาํปูสิกนิยตกนฺขนกฺโอฺวเาติพทโฺุกิสานทนฺพเาา,สติธฺุรานอตูํฺถนจาน“รฺโง;คอตตหปาฺคภิมาฺตเตสหมิกมอาาฺตมา`สฺขิมยินโเยํารอาเํิยทววคคาาํ นาอออณนเถาอปรวฺหมมลตาเฺปสตาาายรฺ ภนหนหีตตาาํิิํิ อ.เธอ ท. เป็นผ้นู งั่ พร้อมกนั แล้ว ด้วยวาจาเป็นเครื่องกลา่ ว อะไร หนอ ยอ่ มมี ในกาลนี ้ดงั นี,้ (ครัน้ เมอื่ คำ� ) วา่ (อ. ข้าพระองค์ ท. เป็นผ้นู งั่ พร้อมกนั แล้ว ด้วยวาจาเป็นเครื่องกลา่ ว) ช่ือนี ้ (ยอ่ มมี ในกาลนี)้ ดงั นี ้ (อนั ภกิ ษุ ท. เหลา่ นนั้ ) กราบทลู แล้ว, (ตรัสแล้ว) วา่ ดกู อ่ นภกิ ษุ ท. เออ ช่ือ อ. ปฏปิ ทาอนั เข้าไปอาศยั ซงึ่ ลาภ นน่ั เป็นอยา่ งอนื่ (ยอ่ มเป็น) อ. ปฏปิ ทา อนั เป็นเหตยุ งั สตั ว์ให้ถงึ ซงึ่ พระนพิ พาน เป็นอยา่ งอนื่ (ยอ่ มเป็น) ; ด้วยวา่ อ. อบาย ท. ๔ มปี ระตอู นั เปิดแล้วนน่ั เทยี ว ยอ่ มตงั้ อยู่ เพอื่ ภกิ ษุ ผ้รู ักษาอยู่ ซงึ่ ปฏปิ ทาอนั เข้าไปอาศยั ซง่ึ ลาภ ด้วยอำ� นาจแหง่ การสมาทาน ซง่ึ ธดุ งค์มอี นั อยใู่ นป่ าเป็นวตั รเป็นต้น (ด้วยความคดิ ) วา่ อ. เรา จกั ได้ ซง่ึ ลาภ ด้วยประการฉะนี ้ ดงั นี,้ สว่ นวา่ (อ. ภกิ ษุ) ละแล้ว ซง่ึ ลาภและ สกั การะ อนั เกดิ ขนึ ้ แล้ว ด้วยปฏปิ ทา อนั เป็นเหตยุ งั สตั ว์ ให้ถงึ ซง่ึ พระนพิ พาน เข้าไปแล้ว สปู่ ่ า พากเพยี รอยู่ พยายามอยู่ ยอ่ มถือเอา ซง่ึ พระอรหตั ดงั นี ้ เมอ่ื ทรงสบื ตอ่ ซง่ึ อนสุ นธิ แสดง ซงึ่ ธรรม ตรัสแล้ว ซง่ึ พระคาถานี ้ วา่ 188 ธรรมบทภาคท่ี ๓ สองภาษา แปลโดยพยัญชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org
อ. ภิกษุ ผูเ้ ป็นสาวก ของพระพทุ ธเจ้า รู้ย่ิงแลว้ “อฺา หิ ลาภูปนิสา, อฺา นิพพฺ านคามินี (ซ่ึงหมวดสองแห่งปฏิปทา) นน้ั อย่างนี้ ว่า อ. ปฏิปทา “เอวเมตํ อภิฺ าย ภิกฺขุ พทุ ฺธสสฺ สาวโก อนั เขา้ ไปอาศยั ซึ่งลาภ เป็นอย่างอืน่ เทียว (ย่อมเป็น), สกฺการํ นาภินนเฺ ทยฺย วิเวกมนพุ รฺ ูหเยติ. (อ. ปฏิปทา) อนั เป็นเหตยุ งั สตั ว์ใหถ้ ึงซึ่งพระนิพพาน เป็นอย่างอืน่ (ย่อมเป็น) (ดงั นี)้ ไม่พึงยินดียิ่ง ซึ่งสกั การะ พึงยงั วิเวกใหง้ อกงาม ดงั นี้ ฯ วออเใใยรหเ(เ(อเแยนดแฉยอยคใใเใใเเดปปพทปหป้อซูหหนหนหแา่้.ลหนา.งงอก่นัือวงัันนั่ั อ็็็็กงึ่.ียลนนนน้้้้รลหกทขเเถมปน้ศยวมภข่สงนุอเ่นกตกัาา้ว้า่ทกเผอวาางึนใี่สือบียฏนัึ เาิกสก((กเยน้หั้ิดะรรม็ฯอ้นนอซ้ปมอหลอิยจไียู ดวซุสิปคอุรอษ็็วห่อตขม.)็.งยน่ึัธ.เลาม(่นวกม(้งค่ึแอนนยอยคยอทปรอนุนึ)พยุซ(ม่รา่ง้นหลงื,อรห)วรอ.์,่(็ูใว่รอูน่ลาัรในง่ึงงดอึ่ังอรแยรีมอนาั่ถนเนนารง่า.่หมเมสภหนผปะถ้่ืนเทวกลนัอ่ภเนปถแัามวกเาปอป้ ปข็้อนตก)อัมิทมีูย้นรนี่วก็มย้าต่)(ยภ่นอา็ถย้ไ็านอา.ษรขอน(วิพววียีสผตอรนาั่มมรกว่อ่.แงิึกเยา่มมะา์รใ่อลกดะุชห้วฟพวตไุนูัรา่พเรือมพ่หงหษากไลมทคงทไา่ืแัอาส่เะตอัะวภงารผว้รคง่อปงดถึขพุ)งยภือียหบ�่ำว้ทรๆ.หทา่นมยอุ:บก้ยิกเ็ภู้(แนวนึ้งึันูอ่ร้มา่ซวง,่เอเช�ำร.งมัาะินษซราลกปิมะ)อไพเปมืองอึ่อ่ืสื่ดอ(,กวซป(มทแเง้ึ่็ษดผวุอยป(ื่นอยยนงฉึปัค(ฏ(ตันา็่พงใึ่ห(น้แป่ซมผียมยูุก.,่บูอ่็สงฏนัเัเนวนใสิใปวปหน(ั่(รหง่ม้กงลึ่ปิ่งรยอ่ีูกีพ(รบชมนกอคอรุัิป์ใใกงอัะอทอรฏกเะะิงด่ื่าอมงฏาั,อหื่ด้.รทวคขกต.คืซอนรทยป.ุกพรกาปทิปลภรบขวะ้ปเมิา่)ถตราวีรยลง่ึวริาพ่า)ปอคร,ธาา�ำรฏ่นทภึอมเคงุทลสื้องรึมธา่อว)งเร็ปิะผบภพนดนนปัิแปซาาคาร)นกอมั.น็้คเ(นูอทแดใ)็อ)าฯอคลรงเน่ึปั่อปนยทล่ืนอกยนัก,เปนห่ั้าม้ลพนผนั.้ว.พ็.วเเ.เนอ่รเนา)าัก็ล)รคทถ้จนกปทเ้้หยนวไแูใะทรอร)รกมะสขข้า็(ามาว.าเหมนีใยะดกลตกาคีะยห)..ทา้ิด้ภเานึ))นราป)้ห้่นเี(กว้ระปาคะวอยอุือวออ่ตไ�วำทตขชอมแอธวาฏ็อนยาิพยอกมืบองนนซัั.มยปแุน่ืึอนม็รัลาย่รวลเ้ รมมรสเิเสปวปก่พงึ่งเลแปงัเราวปหเกภะ)ค่รูาขปกปสตพีีกกงัอัไัท็ร้ซมลจวใยาา็่นกถสะ้ตนภฯดิกา็วขนตะนนวาาัฏร้งึ่ญนเาจวารวว้แกไัซตุษดปตาท์ใรรวกน่ั)ถใิยปสะัปใาา่่ผหกทซงะห็้่ึ้คคใน์ญวฺ้นธนุ�ำดอหเาทบฟ)อ้ทหอจชูองึ่้าท่ง.ยถ(ดดรแ๔้ธปน้ดวเ�ำนัดย้ักีอาวื่อารถงารบ(รตีกยงึผลดดรยมยแแฏรอะรศมเอ่งางดเวัึเเซรคุ้้ม็าว้้อเวถูปววปวหปปหหซอ่ซีอนนิปัราม่มยมัซง่ึยค็ยนยว็าั่ื็ นงงคน่ึมึ่องง่่นย้พิีภพทซื่องึ่อเ้าเ่พกกลยอไลทขขยกเดนเปาเ่เโผงใรึ่ิเกยต.ารมหหปป้้าากออ่ผราาปคอ่.ิดา็ซงนใ้ะลแะไนูอษนงัะ็็ป่ยยตตวว้็นนวมศนนุภมมูมวงึ่นพขบนลาปนตันเ(ุปปเเายรุยกุาทกกล)ีเเผนีึโ่บเภ้ปูยรวพปปท้ิุพท้้ฏนเพปกิะปทอมงาาังา้ดัาิากผขงไูัเ็็งัร้ธน็นนงึกพ็ิิดป้หลพนทสมอยยแรน้ปวล้แเิามรเูวลเปนตตอคทมขิสาทานวตลกาาีารยัรจลใ่ไใวาือะ็ ู้้ปบบปภมนนนนนนนึดดด่ัสส้.่ือ้ฯฯฯะะาววาาวาง้ร)),้ ์ ตตฺถ “อญญฺ า หิ ลาภปู นิสาต:ิ ลาภปู นิสา นาเมสา อฺ า เอว, อฺ า นพิ พฺ านคามนิ ี ปฏปิ ทา. ลาภปุ ปฺ าทเกน หิ ภิกฺขนุ า โถกํ อกสุ ลกมมฺ ํ กาตํุ หวิ ฏกฺฏาตเล.ิ กายวงฺกาทีนิ กตฺตพฺพานิ โหนฺต.ิ ยสมฺ ึ กายวงฺกาทีสุ กิฺจิ กโรต,ิ ตทา ลาโภ อปุ ปฺ ชฺชต.ิ ปายาสปาฏิยํ หิ วงฺกํ อกตฺวา อชุ กุ เมว หตฺถํ โอตาเรตฺวา อกุ ฺขิปนฺตสฺส, หตฺโถ มกฺขิตมตฺตโกว โหต,ิ วงฺกํ กตฺวา โอตาเรตฺวา อกุ ฺขิปนฺตสสฺ , ปน ปายาสปิ ณฺฑํ อทุ ฺธรนฺโตว นิกฺขมต,ิ เอวํ กายวงฺกาทีนิ กรณกาเลเยว ลาภสกฺกาโร อปุ ปฺ ชฺชต:ิ อยํ อธมมฺ ิกา ลาภปู นิสา. “อปุ ธิสมปฺ ทา จีวรธารณํ พาหสุ จฺจํ ปริวาโร อรฺ วาโสติ เอวรูเปหิ ปน การเณหิ อปุ ปฺ นฺโน ลาโภ ธมมฺ ิโก นาม โหต.ิ นิพฺพานคามินีปฏิปทํ ปเู รนฺเตน ปน ภิกฺขนุ า กายวงฺกาทีนิ ปหาตพฺพานิ, อนนฺเธเนว อนฺเธน วยิ อมเู คเนว มเู คน วิย อพธิเรเนว พธิเรน วยิ ภวติ ํุ วฏฺฏต,ิ อสเ€น อมาเยน ภวิตํุ วฏฺฏต.ิ เอวเมตนฺต:ิ เอวํ ลาภปุ ปฺ าทนปปฺ ฏิปทฺจ นิพฺพานคามินีปฏิปทฺจ เอตํ ตฺวา สพฺเพสํ สงขฺ ตาสงขฺ ตธมมฺ านํ พชุ ฌฺ นตเฺ ถน พทุ ธฺ สสฺ สวนนเฺ ต ชาตตฺเถน โอวาทานสุ าสนึ วา สวนตฺเถน สาวโก ภิกฺขุ อธมมฺ ิกํ จตปุ ปฺ จฺจยสกฺการํ นาภินนฺเทยฺย ผลติ ส่อื การเรยี นรู้ โดยโรงเรยี นพระปริยตั ิธรรม วัดพระธรรมกาย 189 www.kalyanamitra.org
ไมพ่ งึ ห้าม (ซง่ึ สกั การะคือปัจจยั ๔) อนั ประกอบแล้วในธรรม พอปจสปเจตนปวนตุิิตตนงเิพจรคฺรุ มกฺขูมฺตเฺฺตตจฺพฺุคฺพหฺขวาโมโววลฺรายมยวรูเิิเหปฺานสววทฺยมฺธิเนโโโํ,งายมาหกกํฺคน;ภวมฺตตเณปเจฑิริก,ิิตวตตตปฺิกํฺเสิจสกฒาตํตํตินงิเุนฺถอลฺตฺขยตฺวํ,ฏสากาฺย“วโิปกฺรสน€นาเิ กาวฏคยจงํ,เอยโาทตฺิคกิตวกปยุวตฺาโณเิฺตเิวกวสสน,ิววอโเิิกเอมมโนวกิเสปุกํปวุาปฺโกฺตยกโธตปธาช;ิกฺยิวิิวคตวยฺชิเเิิโวณวฺตวนจกิเโกกโิจวกสเาอยวาสทโยงิม,ิหยกสฺตฺควํเปสว,ิริเณวปฺสูรปยจจิตกสอิกกฺยจิตาทวิปุุอํฏจฺาเฺตทธิฺอธปฺุธตโว€วํยิกจินกวกิโธิ เินอํิตเิีภวิิวราวววุตโปเกฺตเิยาโทหวิเเิ ฺโกสธาาโววโตตถวีนนนตสฺกกก,ิ,.;ิ ํํํํํิ นนั้ นนั่ เทียว เหลา่ นนั้ หนา ยงั วิเวก มีกายวเิ วกเป็นต้น พงึ ให้งอกงามคอื วา่ ;ในวเิ วกท. อ.ความที่ แหง่ กายเป็นสภาพโดดเดยี่ ว ชอ่ื วา่ กายวเิ วก, อ.สมาบตั ิ ท. ๘ ชอ่ื วา่ จติ ตวเิ วก, อ.พระนพิ พาน ชอ่ื วา่ อปุ ธวิ เิ วก, ในวเิ วก ท. เหลา่ นนั้ หนา อ. กายวเิ วก ยอ่ มบรรเทา ซงึ่ ความคลกุ คลดี ้วยหม,ู่ อ.จติ ตวเิ วก ยอ่ มบรรเทา ซง่ึ ความคลกุ คลี ด้วยกเิ ลส, อ.อปุ ธวิ เิ วก ยอ่ มบรรเทา ซงึ่ ความคลกุ คลดี ้วยสงั ขาร, อ.กายวเิ วก เป็นปัจจยั แหง่ จติ ตวเิ วก ยอ่ มเป็น, อ.จติ ตวเิ วก เป็นปัจจยั แหง่ อปุ ธวิ เิ วก ยอ่ มเป็น; จริงอยู่ (อ.คำ� ) แม้นนั่ วา่ อ.กายวเิ วก (ยอ่ มมี อแก.จบ่ ติ คุตควลเิ วกท.)(ยผ้อมู่ มกี มายี อแนั กหบ่ ลคุ กี คอลอกทแ.ล)้วผผ้มู้ยู จีนิ ติ ดอยี นั งิ่ บแลริส้วทใุ นธเแิ์นลก้วขมั ผม้ถูะงึดแ้วลย้ว, ซงึ่ ธรรมอนั ผอ่ งแล้วอยา่ งยงิ่ ด้วย, อ.อปุ ธวิ เิ วก (ยอ่ มมี แกบ่ คุ คล ท.) ผ้มู อี ปุ ธอิ อกแล้ว ผ้ถู งึ แล้วซงึ่ ธรรมมสี งั ขารไปปราศแล้วด้วย ดงั นี ้ (อนั พระเถระชอื่ วา่ สารีบตุ ร) กลา่ วแล้ว ; (อ.ภกิ ษ)ุ ยงั วเิ วก มอี ยา่ ง ๓ นี ้ พงึ ให้งอกงาม คอื วา่ พงึ ให้เจริญ คอื วา่ เข้าถงึ ดแี ล้ว (ซง่ึ วเิ วก มอี ยา่ ง ๓ น)ี ้ พงึ อยู่ ดงั นี ้(แหง่ บท) วา่ เอวเมตํ ดงั นเี ้ป็นต้น ฯ ในกาลเป็นท่ีสดุ ลงแหง่ เทศนา (อ.ชน ท.) มาก บรรลแุ ล้ว เทสนาวสาเน พหู โสตาปตฺตผิ ลาทีนิ ปาปณุ ึสตู .ิ (ซงึ่ อริยผล ท.) มีโสดาปัตตผิ ลเป็นต้น ดงั นีแ้ ล ฯ อ. เร่ืองแห่งพระเถระช่อื ว่าวนวาสตี สิ สะ (จบแล้ว) ฯ วนวาสติ สิ สฺ ตเฺ ถรวตถฺ ุ. อ. กถาเป็ นเคร่ืองพรรณนาซ่งึ เนือ้ ความแห่งวรรค พาลวคคฺ วณฺณนา นิฏฺ ฐิตา. อันบณั ฑติ กำ� หนดแล้วด้วยคนพาล จบแล้ว ฯ ปญจฺ โม วคโฺ ค. อ.วรรค ท่ี ๕ (จบแล้ว) ฯ 190 ธรรมบทภาคท่ี ๓ สองภาษา แปลโดยพยัญชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org
บรรณานุกรม พระพทุ ธโฆษาจารย ์ ธมฺมปทฏฺ ฐกถา ตตโิ ย ภาโค . กรุงเทพฯ : โรงพมิ พม์ หามกฏุ ราชวทิ ยาลยั .๒๕๒๘ พระอมรมุนี คณั ฐีพระธัมมปทฏั ฐกถา ยกศัพท์แปล ภาค ๓ . กรุงเทพฯ : โรงพิมพม์ หามกฏุ ราชวทิ ยาลยั .๒๕๒๘. คณะกรรมการแผนกตำ� รามหามกฏุ ราชวทิ ยาลยั พระธัมมปทฏั ฐกถาแปล ภาค ๓ . กรุงเทพฯ : โรงพิมพม์ หามกฏุ ราชวทิ ยาลยั ๒๕๒๘ . คณาจารยโ์ รงเรียนพระปริยตั ิธรรม วดั พระธรรมกาย สูตรส�ำเร็จ บาลไี วยากรณ์ . กรุงเทพฯ : โรงพิมพส์ ุขขมุ วทิ การพมิ พ์ จำ� กดั . ๒๕๕๔ . พระวสิ ุทธิสมโพธิ ปทานุกรมกริ ิยาอาขยาต . กรุงเทพฯ : โรงพิมพธ์ รรมบรรณาคาร . ๒๕๒๐. พระมหาสำ� ลี วสิ ุทฺโธ อกั ขรานุกรมกริ ิยาอาขยาต . กรุงเทพฯ : โรงพิมพเ์ ล่ียงเชียงจงเจริญ . ๒๕๒๘. ป.หลงสมบุญ พจนานุกรม มคธ -ไทย . กรุงเทพฯ : โรงพิมพบ์ ริษทั ธรรมสาร จำ� กดั . ๒๕๔๖ สนามหลวงแผนกบาลี ปัญหาและเฉลยประโยคบาลสี นามหลวง . กรุงเทพฯ : โรงพิมพก์ ารศาสนา . ดร.อุทิส สิริวรรณ ธรรมบท ภาคที่ ๓ แปลโดยพยญั ชนะ . กรุงเทพฯ : โรงพมิ พเ์ ลี่ยงเชียง . ๒๕๕๐. บุญสืบ อินสาร ธรรมบท ภาคที่ ๓ แปลโดยพยญั ชนะ . กรุงเทพฯ : โรงพมิ พร์ ุ่งนครการพิมพ์ . ๒๕๔๖. กองพทุ ธศาสนศึกษา สำ� นกั งานพระพทุ ธศาสนาแห่งชาติ ธรรมปทฏั ฐกถา ภาค ๓ แปลโดยพยญั ชนะ . กรุงเทพฯ : โรงพมิ พก์ ารศาสนา . ๒๕๕๖. ผลติ ส่ือการเรียนรู้ โดยโรงเรยี นพระปรยิ ตั ิธรรม วดั พระธรรมกาย 191 www.kalyanamitra.org
www.kalyanamitra.org
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
