LOG2401_4

บทที่ 4 กำรจดั กำรสินคำ้ คงคลงั • บทนำ • กำรจดั กำรสินคำ้ คงคลงั พ้ นื ฐำน • จดุ มุ่งหมำยดำ้ นเงินของกลยทุ ธส์ นิ คำ้ คงคลงั • ตน้ ทนุ กำรเก็บรกั ษำสินคำ้ คงคลงั • ผลกระทบของกำรหมุนเวียนสินคำ้ คงคลงั ที่มีตอ่ ตน้ ทนุ กำรเก็บรกั ษำ สนิ คำ้ คงคลงั • กำรจดั กำรสนิ คำ้ คงคลงั ทไ่ี ม่เพียงพอ • กำรปรบั ปรุงจดั กำรสินคำ้ คงคลงั • ผลกระทบของกำรลดสินคำ้ คงคลงั ทีม่ ีตอ่ กำไรของกิจกกำร 1

วตั ถปุ ระสงค์ เพื่อพิจำรณำกำรนำแนวควำมคิดพ้ นื ฐำนดำ้ นสินคำ้ คงคลงั มำ ประยกุ ตใ์ ช้ เพือ่ เรยี นรูว้ ิธีกำรคำนวณจำนวนสนิ คำ้ ปลอดภยั (Safety Stocks) เพื่อแสดงใหเ้ ห็นถึงกำรที่นโยบำยกำรผลิตมีอิทธพิ ลตอ่ ระดบั สินคำ้ คงคลงั เพือ่ แสดงใหเ้ ห็นควำมสมั พนั ธร์ ะหว่ำงสนิ คำ้ คงคลงั และกำร ใหบ้ รกิ ำรลกู คำ้ 2

ควำมหมำยของกำรจดั กำรสนิ คำ้ คงคลงั กำรจดั กำรสินคำ้ คงคลงั (Inventory Management) ซ่ึงอำจจะ เป็ นวตั ถุดิบ สินคำ้ สำเรจ็ รูป งำนระหว่ำงผลิต สนิ คำ้ ที่เป็ น สว่ นประกอบ วสั ดสุ ้ นิ เปลือง ใหม้ ีตน้ ทนุ และมีระดบั ความพึง พอใจของลูกคา้ ท่ีเหมาะสมและใหม้ ีควำมสมดลุ ระหว่ำงอุปสงค์ (Demand) และอปุ ทำน (Supply) 3

แนวคิดพ้ ืนฐำนเกี่ยวกบั สินคำ้ คงคลงั ทำไมตอ้ งมีกำรถือสินคำ้ คงคลงั ? 1) เพ่อื ใหเ้ กิดกำรประหยดั ตอ่ ขนำด (Economies of Scale) 2) เพอ่ื ใหเ้ กิดควำมสมดลุ ระหว่ำงอปุ สงคแ์ ละอปุ ทำน (Balancing Supply and Demand) 3) เพอ่ื ใหเ้ กิดควำมชำนำญเฉพำะทำงในกำรผลิต (Specialization) 4) เพ่อื ป้องกนั ควำมไม่แน่นอนท่ีอำจจะเกิดข้ ึนในอนำคต (Protection from Uncertainties) 5) เพอ่ื เป็ นกนั ชนไม่ใหเ้ กิดปัญหำวิกฤต(Inventory as a Buffer) 4

ประเภทของสนิ คำ้ คงคลงั กำรจดั กำรสินคำ้ คงคลงั (Inventory Management) ซ่ึงอำจจะ เป็ นวตั ถุดิบ สนิ คำ้ สำเร็จรูป งำนระหว่ำงผลิต สนิ คำ้ ที่เป็ น สว่ นประกอบ วสั ดสุ ้ ินเปลือง ใหม้ ีตน้ ทุนและมีระดบั ความพึง พอใจของลูกคา้ ท่ีเหมาะสมและใหม้ ีควำมสมดุลระหว่ำงอุปสงค์ (Demand) และอุปทำน (Supply) 5

ชนิดของสินคำ้ คงคลงั 1. วตั ถดุ ิบ 2. งำนระหว่ำงดำเนินกำร(WIP) 3. สินคำ้ ท่ีผลิตเสร็จ/สนิ คำ้ สำเรจ็ รูป 4. สินคำ้ (Speculative Stock) 5. สนิ คำ้ ท่ีเก็บไวต้ ำมฤดกู ำล(Seasonal Stock) 6. สินคำ้ ไม่เคลื่อนไหว(Dead Stock) 6

ชนิดของสินคำ้ คงคลงั 1. วตั ถดุ ิบ 2. งำนระหว่ำงดำเนินกำร(WIP) 3. สินคำ้ ท่ีผลิตเสร็จ/สนิ คำ้ สำเรจ็ รูป 4. สินคำ้ (Speculative Stock) 5. สนิ คำ้ ท่ีเก็บไวต้ ำมฤดกู ำล(Seasonal Stock) 6. สินคำ้ ไม่เคลื่อนไหว(Dead Stock) 7

ก) ปรมิ ำณกำรสงั ่ 400 หน่วย สินคำ้ มำส่ง สินคำ้ มำสง่ สนิ คำ้ คงคลงั 400 สงั ่ ซ้ ือสินคำ้ สงั ่ ซ้ ือสินคำ้ สินคำ้ คงคลงั เฉล่ีย 200 ในแตล่ ะรอบ 0 40 50 60 วนั 10 20 30 รูปที่ 4-2 ผลกระทบของปริมำณกำรสงั ่ ซ้ ือในแตล่ ะคร้งั และระดบั สินคำ้ คงคลงั เฉลี่ยเมื่อควำมตอ้ งกำรสินคำ้ และเวลำคงท่ี 8

ข) ปรมิ ำณกำรสงั ่ 200 หน่วย สินคำ้ คงคลงั สินคำ้ มำส่ง สินคำ้ มำสง่ สินคำ้ คงคลงั เฉลี่ย สงั ่ ซ้ ือสินคำ้ สงั ่ ซ้ ือสินคำ้ ในแตล่ ะรอบ 200 ใหม่ ใหม่ 100 0 10 20 30 40 50 60 รูปที่ 4-2 ผลกระทบของปริมำณกำรสงั ่ ซ้ ือในแตล่ ะคร้งั และระดบั สินคำ้ คงคลงั เฉลีย่ เม่ือควำมตอ้ งกำรสินคำ้ และเวลำคงที่ 9

ค) ปรมิ ำณกำรสงั ่ 600 หน่วย สินคำ้ มำสง่ 600 สนิ คำ้ คงคลงั สงั ่ ซ้ ือสินคำ้ สนิ คำ้ คงคลงั เฉล่ีย ในแตล่ ะรอบ 300 0 40 50 60 วนั 10 20 30 รูปท่ี 4-2 ผลกระทบของปรมิ ำณกำรสงั ่ ซ้ ือในแตล่ ะคร้งั และระดบั สินคำ้ คงคลงั เฉลี่ยเม่ือควำมตอ้ งกำรสินคำ้ และเวลำคงที่ 10

รูปที่ 4-3 กำรลงทุนในสนิ คำ้ คงคลงั เฉล่ียภำยใตเ้ งอื่ นไขของควำมไม่แน่นอน 11

รูปที่ 4-3 กำรลงทุนในสนิ คำ้ คงคลงั เฉล่ียภำยใตเ้ งอื่ นไขของควำมไม่แน่นอน 12

รูปที่ 4-3 กำรลงทุนในสนิ คำ้ คงคลงั เฉล่ียภำยใตเ้ งอื่ นไขของควำมไม่แน่นอน 13

กำรจดั กำรสินคำ้ คงคลงั พ้ ืนฐำน สนิ คำ้ คงคลงั เป็ นกำรใชไ้ ปของทนุ หมุนเวียนประเภทหนึ่ง ดงั น้นั วตั ถุประสงคข์ องกำรจดั กำรสนิ คำ้ คงคลงั ที่สำคญั คือ • เพื่อเพม่ิ ควำมสำมำรถในกำรทำกำไรของกิจกำรโดยกำร ปรบั ปรุงกำรจดั กำรสินคำ้ คงคลงั • เพอื่ พยำกรณผ์ ลกระทบของนโยบำยของกิจกำรท่ีมีตอ่ ระดบั สินคำ้ คงคลงั • เพ่ือทำใหต้ น้ ทุนรวมของกิจกรรมกำรจดั สง่ ท้งั หมดตำ่ สุด ณ ระดบั กำรใหบ้ ริกำรลกู คำ้ ท่ีกำหนดไว้ 14

ปัจจยั ในกำรวดั ประสทิ ธิผลของกำรจดั กำรสินคำ้ คงคลงั อตั รำกำรหมุนเวียนของสินคำ้ คงคลงั = ตน้ ทุนขำย สนิ คำ้ คงคลงั เฉลี่ย = รอบ อตั รำกำรหมุนเวียนของสินคำ้ คงคลงั = 100,000 20,000 = 5 รอบ 15

ระบบควำมตอ้ งกำรสินคำ้ เป็ นอิสระเปรยี บเทียบกบั ระบบควำมตอ้ งกำรสินคำ้ ไม่เป็ นอิสระ 1. สนิ คำ้ ที่ควำมตอ้ งกำรเป็ นอิสระ (Independent Demand) 2. สนิ คำ้ ที่ควำมตอ้ งกำรไม่เป็ นอิสระ (Dependent Demand) กำรจดั กำรสินคำ้ คงคลงั ภำยใตส้ ภำวะควำมแน่นอน 1. ตน้ ทนุ ในกำรสง่ คำสงั ่ ซ้ ือ 2. ตน้ ทุนในกำรรบั สนิ คำ้ 3. ตน้ ทนุ ในกำรนำสนิ คำ้ เขำ้ เก็บ 4. ตน้ ทนุ ในกำรดำเนินกำรจำ่ ยเงิน 16

ปรมิ ำณกำรสงั ่ ทีป่ ระหยดั (Economic Order Quantity: EOQ) รูปท่ี 4-4 ปรมิ ำณกำรสงั ่ อยำ่ งประหยดั 17

กำรคำนวณหำปริมำณกำรสงั ่ ท่ีประหยดั (EOQ) สำมำรถทำไดด้ งั น้ ี กำหนดให้ P = ตน้ ทุนในกำรสงั ่ ตอ่ คร้งั (The ordering cost per order) D = ปรมิ ำณควำมตอ้ งกำรสินคำ้ หรือกำรใชส้ ินคำ้ ตอ่ ปี (Annual demand or usage of products in units) C = ตน้ ทุนกำรเก็บรกั ษำสินคำ้ ตอ่ ปี คิดตำมเปอรเ์ ซ็นตข์ องตน้ ทุนหรอื มูลคำ่ สินคำ้ (Annual inventory carrying cost as a percentage of product cost or value) V = ตน้ ทุนหรือมูลคำ่ ของสินคำ้ เฉล่ียตอ่ หน่วย (Average cost or value of one unit of inventory) Q = ปริมำณกำรสงั ่ ในแตล่ ะคร้งั (Quantity per order) 18

ตน้ ทุนรวมตอ่ ปี = ตน้ ทุนในกำรสงั ่ สินคำ้ ตอ่ ปี + ตน้ ทุนในกำรเก็บรกั ษำสินคำ้ ตอ่ ปี ตน้ ทุนในกำรสงั ่ สนิ คำ้ ตอ่ ปี = ตน้ ทุนในกำรสงั ่ สินคำ้ ตอ่ คร้งั x จำนวนคร้งั ที่สงั ่ สินคำ้ = P x (D / Q) = PD / Q ตน้ ทุนในกำรเก็บรกั ษำสินคำ้ ตอ่ ปี = อตั รำตน้ ทุนกำรเก็บรกั ษำสนิ คำ้ ตอ่ ปี x ตน้ ทนุ ตอ่ หน่วย x จำนวนสินคำ้ เฉลี่ย = C(V x Q/2) ดงั น้นั TC = PD/Q + CVQ/2 Q = 2PD CV = EOQ 19

ตวั อยำ่ งท่ี 4.1 จงใชข้ อ้ มูลที่กำหนดใหค้ ำนวณหำปรมิ ำณกำรสงั ่ ท่ี ประหยดั (EOQ) ควำมตอ้ งกำรสนิ คำ้ (D) = 4,800 หน่วย/ปี * ค่ำใชจ้ ำ่ ยในกำรสงั ่ สินคำ้ ตอ่ ครง้ั (P) = 40 บำท/ครง้ั รำคำสนิ คำ้ ตอ่ หน่วย (V) = 100 บำท/หน่วย คำ่ ใชจ้ ำ่ ยในกำรเก็บรกั ษำสินคำ้ (C) = 25% / ปี สูตร EOQ = 2PD = 2(40)(4,800) ปรมิ ำณกำรสงั ่ ท่ี ประหยดั คือ CV (25%)(100) 124 หน่วยตอ่ คร้งั = 384,000 = 124 หน่วย 20 25

ปรมิ ำณกำรสงั ่ ซ้ ือ จำนวนคร้งั ตน้ ทุนกำรสงั ่ ตน้ ทนุ เก็บรกั ษำ ตน้ ทุนรวม(บำท) ของกำรสงั ่ (บำท) (บำท) Q (D/Q) [Px(D/Q)] (1/2 Qx2C0xXV)0.25X100= 500 40 120 4,800 60 80 3,200 500 5,300 80 60 2,400 100 48 1,920 750 3,950 120 40 1,600 140 35 1,400 1,000 3,400 160 30 1,200 200 24 960 1,250 3,170 300 16 640 400 12 480 1,500 3,100 1,750 3,150 2,000 3,200 2,500 3,460 3,750 4,390 5,000 5,480 ตำรำงที่ 4-1 ตน้ ทุนท่ีเกิดจำกกำรสงั ่ ซ้ ือในระดบั ตำ่ ง ๆ เพ่ือพิจำรณำ ปรมิ ำณกำรสงั ่ ท่ีประหยดั (EOQ) 21

ปริมำณกำรสงั ่ ซ้ ือ จำนวนคร้งั ตน้ ทุนกำรสงั ่ ตน้ ทนุ เก็บรกั ษำ ตน้ ทนุ รวม(บำท) ของกำรสงั ่ (บำท) (บำท) Q (D/Q) [Px(D/Q)] (1/2 QxCxV) 50 120 6,000 100 80 8,000 625 6,625 150 60 9,000 200 48 9,600 1,250 9,250 250 40 10,000 300 35 10,500 1,875 10,875 350 30 10,500 400 24 9,600 2,500 12,100 450 16 7,200 500 12 6,000 3,125 13,125 3,750 14,250 4,375 14,875 5,000 14,600 5,625 12,825 6,250 12,250 22

Q1 = 2 rD + (1-R)Q0 C เม่ือ Q1= ปริมำณสินคำ้ ท่ีมำกท่ีสุดท่ีทำใหเ้ กิดกำร สงั ่ ที่ประหยดั ในกรณีที่มีสว่ นลด r = เปอรเ์ ซ็นตข์ องสว่ นลดในกรณีที่มีกำรสงั ่ ซ้ ือสินคำ้ จำนวนมำก D = ปรมิ ำณควำมตอ้ งกำรสินคำ้ ตอ่ ปี (หน่วย) C = ตน้ ทนุ กำรเก็บรกั ษำสินคำ้ ตอ่ ปี คิดตำมเปอรเ์ ซ็นต์ ของตน้ ทุนหรือมูลคำ่ สินคำ้ Q0 = ปรมิ ำณ EOQ เม่ือใชร้ ำคำปัจจบุ นั (Current price) 23

24

25

รูปที่ 4-5 ควำมสมั พนั ธร์ ะหว่ำงกำรลงทุนในสินคำ้ คงคลงั และระดบั กำรใหบ้ ริกำรลกู คำ้ 26

สนิ คา้ ราคา การส่งเสรมิ การจาหน่ าย โลจิสติกส์ สถานท/ี่ ระดบั การ กำรตลำดใหบ้ รกิ าร ตน้ ทุนเกบ็ รกั ษา ตน้ ทุนคา่ ขนสง่ สนิ คา้ คงคลงั ตน้ ทุนสนิ คา้ ตาม ตน้ ทุนคลงั สนิ คา้ ปรมิ าณทสี่ ง่ั ซอื้ ตน้ ทุนสารสนเทศ 27 และการดาเนินคา สง่ั ซอื้ รูปท่ี 5-1 ตน้ ทุนตำ่ ง ๆ ในระบบโลจสิ ตกิ ส์

กำรคำนวณตน้ ทุนในกำรเก็บรกั ษำสนิ คำ้ คงคลงั 1. ตน้ ทุนของเงินทุน (Capital Costs) 2. ตน้ ทนุ ดำ้ นบรกิ ำรที่เกี่ยวกบั สนิ คำ้ คงคลงั (Inventory Service Costs) 3. ตน้ ทนุ กำรใชพ้ ้ ืนทเี่ ก็บสนิ คำ้ คงคลงั (Storage Space Costs) 4. ตน้ ทุนควำมเสีย่ งที่เกิดจำกสนิ คำ้ คงคลงั (Inventory Risk Costs) 28

1. ตน้ ุทนของเงินทุน ตน้ ทุนของเงินทุน กำรลงทนุ ในสินคำ้ คงคลงั (Capital Costs) ตน้ ทุนดำ้ นบริกำรท่ี ค่ำประกนั ภยั เกี่ยวกบั สินคำ้ คงคลงั ภำษี ตน้ ทุนกำรเก็บ ตน้ ทุนกำรใชพ้ ้ ืนทเ่ี ก็บ คลงั สินคำ้ โรงงำน รกั ษำสินคำ้ คงคลงั สินคำ้ คงคลงั คลงั สินคำ้ สำธำรณะ คลงั สินคำ้ เช่ำหรือเช่ำซ้ ือ คลงั สินคำ้ ของกิจกำร ตน้ ทนุ ควำมเส่ียงที่ สินคำ้ เสื่อมสภำพ เกิดจำกสินคำ้ คงคลงั สินคำ้ เสียหำย สินคำ้ หดหำย รูปท่ี 5-2 สว่ นประกอบของตน้ ทนุ ในกำรเก็บรกั ษำสินคำ้ คงคลงั ค่ำใชจ้ ำ่ ยในกำรยำ้ ยสถำนที่ 29

ตน้ ทุนจรงิ หรือตน้ ุทนมำตรฐำน สำมำรถแบง่ วิธีกำรคิดตน้ ทุนสินคำ้ คงคลงั ไดเ้ ป็ น 4 ประเภทยอ่ ย ดงั น้ ี 1. วิธีตน้ ทุนทำงออ้ มโดยใชต้ น้ ทุนจรงิ (Actual absorption costing) 2. วิธีตน้ ทุนทำงออ้ มโดยใชต้ น้ ทุนมำตรฐำน (Standard absorption costing) 3. วิธีตน้ ทุนทำงตรงโดยใชต้ น้ ทุนจริง (Actual direct costing) 4. วิธีตน้ ทุนทำงตรงโดยใชต้ น้ ทุนมำตรฐำน (Standard direct6 costing) 30

วตั ถดุ บิ คงคลงั งำนระหว่ำง ทำ สนิ คำ้ สำเรจ็ รูป สินคำ้ สำเร็จรูปคง คงคลงั คงคลงั ในโรงงำน คลงั ในคลงั สินคำ้ รูปท่ี 5-3 บทบำทของสินคำ้ คงคลงั ในระบบโลจสิ ตกิ ส์ สมมตฐิ ำน : เม่ือมีกำรลดหรือเพิ่มปริมำณสนิ คำ้ สำเรจ็ รูปคงคลงั คร้งั หน่ึง ทำใหต้ อ้ งมีกำรลดหรือเพ่มิ วตั ถุดบิ คงคลงั สว่ นหน่ึงตำมไปดว้ ย 31

3. ตน้ ทุนกำรใชพ้ ้ ืนท่ีเก็บสนิ คำ้ คงคลงั (Storage Space Costs) สำมำรถแบ่งไดเ้ ป็ น 4 ประเภท ตำมลกั ษณะของสถำนท่ี ดงั น้ ี 3.1 คลงั สนิ คำ้ โรงงำน(Plant Warehouses) 3.2 คลงั สนิ คำ้ สำธำรณะ(Public Warehouses) 3.3 คลงั สินคำ้ เช่ำหรอื เช่ำซ้ ือ (Rent or Leased (contract) Warehouses) 3.4 คลงั สินคำ้ ของกิจกำร (Company-owned (private) Warehouses) 32

4. ตน้ ทุนควำมเสี่ยงที่เกิดจำกสินคำ้ คงคลงั (Inventory Risk Costs) สำมำรถแบ่งไดเ้ ป็ น 4 ประเภท ดงั น้ ี 4.1 ตน้ ทุนสนิ คำ้ เส่อื ม(Obsolescence) 4.2 ตน้ ทุนสินคำ้ เสียหำย(Damage Costs) 4.3 ตน้ ทุนสนิ คำ้ หดหำย(Shrinkage Costs) 4.4 ตน้ ทุนกำรยำ้ ยสถำนที่(Relocation Costs) 33

ตำรำงท่ี 5-2 สรุปข้นั ตอนที่ใชใ้ นกำรคำนวณตน้ ทุนกำรเก็บรกั ษำสินคำ้ คงคลงั รำยกำร ข้นั ตอนท่ี ประเภทของตน้ ทุน คำอธิบำย ตน้ ทนุ ของสินคำ้ คงคลงั 1 มูลค่ำสินคำ้ คงคลงั ใชเ้ ฉพำะตน้ ทนุ แปรไดเ้ น่ืองจำกตน้ ทนุ เฉลย่ี โดยใชเ้ ฉพำะ คงท่จี ะคงเดมิ ไม่ว่ำจะมีสินคำ้ คงคลงั ณ ตน้ ทุนของเงินทนุ ตน้ ทนุ แปรไดบ้ วกค่ำ ระดบั ใด ขนส่งไปยงั ทีเ่ ก็บสินคำ้ ตน้ ทนุ ดำ้ นบริกำรที่ เกี่ยวกบั สินคำ้ คงคลงั 2 ตน้ ทุนของเงิน ตน้ ทุนของเงินท่ไี ดล้ งทนุ ไปในสินคำ้ คง คลงั โดยสำมำรถเทียบไดก้ บั ผลตอบแทน ตน้ ทนุ กำรใชพ้ ้ ืนที่เก็บ ทไ่ี ดร้ บั จำกกำรลงทุนดำ้ นอ่ืน สินคำ้ คงคลงั 3 ภำษี ภำษีทเ่ี กิดจำกกำรมีสินคำ้ สำเรจ็ รูปไวใ้ น ครอบครอง 4 ประกนั ภยั ค่ำประกนั ภยั สินคำ้ 5 คำ่ ใชจ้ ำ่ ยแปรไดข้ อง คิดเฉพำะคำ่ ใชจ้ ำ่ ยแปรไดท้ ่ตี ำมปรมิ ำณ พ้ นื ที่เก็บสินคำ้ สินคำ้ ที่เก็บ 34

ตำรำงที่ 5-2 สรุปข้นั ตอนท่ใี ชใ้ นกำรคำนวณตน้ ทุนกำรเก็บรกั ษำสินคำ้ คงคลงั รำยกำร ข้นั ตอนท่ี ประเภทของตน้ ทุน คำอธบิ ำย ตน้ ทุนควำมเส่ียงที่เกิด 6 สินคำ้ เสื่อม คำ่ เสื่อมสภำพทีเ่ กิดจำกกำรเก็บสินคำ้ คง จำกกำรมีสินคำ้ คงคลงั คลงั ไว้ กำรคำนวณทำงกำรเงิน 7 สินคำ้ หดหำย สดั ส่วนของสินคำ้ ที่หดหำยไปจำกปริมำณ สินคำ้ คงคลงั 8 สินคำ้ เสียหำย สดั ส่วนของสินคำ้ ท่ีเสียหำยจำกปริมำณ สินคำ้ คงคลงั 9 ค่ำใชจ้ ำ่ ยในกำรยำ้ ย คำ่ ใชจ้ ำ่ ยในกำรยำ้ ยสถำนท่เี ก็บสินคำ้ สถำนท่ี เพอื่ ป้องกนั สินคำ้ เส่ือม 10 เปอรเ์ ซ็นตข์ องตน้ ุทน คำนวณตวั เลขตน้ ทุนประเภทตำ่ ง ๆ กำรเก็บรกั ษำสนิ คำ้ ตง้ั แตข่ ้นั ตอนที่ 3-9 โดยคิดเป็ น% ของ ทง้ั หมด สินคำ้ คงคลงั เฉลี่ย และนำมำบวกกบั ตวั เลขจำกข้นั ตอนที่ 2 11 ตน้ ทนุ กำรเก็บรกั ษำ นำเปอรเ์ ซ็นตข์ องตน้ ทนุ กำรเก็บรกั ษำ สินคำ้ ท้งั หมด สินคำ้ ท้งั หมด(ข้นั ตอนท่ี 10) คนู ก3บั 5 มูลค่ำสินคำ้ คงคลงั เฉลยี่ (ข้นั ตอนท่ี 1)

วิธีที่ 1 ลำ้ นบำท ตน้ ทนุ เตม็ ของสนิ คำ้ คงคลงั 10,000,000 ตน้ ทุนแปรได้ 78% ของตน้ ทนุ เตม็ ตน้ ทุนแปรไดข้ องสนิ คำ้ คงคลงั X 78% ตน้ ทนุ ของเงนิ (ก่อนหกั ภำษี) 30% 7,800,000 ตน้ ุทนของเงนิ ท่เี กิดจำกกำรลงทุนในสินคำ้ คงคลงั X 30% วิธที ี่ 2 2,340,000 ตน้ ทุนของเงิน(ก่อนหกั ภำษี) 30% ตน้ ทนุ แปรได้ 78% ของตน้ ทนุ เตม็ 30% ตน้ ทนุ ของเงินทีป่ รบั แลว้ X 78% ตน้ ทนุ เต็มของสินคำ้ คงคลงั X 23.4% ตน้ ทนุ ของเงินที่ปรบั แลว้ 10,000,000 ตน้ ทุนของเงนิ ที่เกิดจำกกำรลงทุนในสินคำ้ คงคลงั X 23.4% 2,340,000 ตำรำงที่ 5-3 กำรปรบั ตน้ ทุนของเงินเพ่อื หำตน้ ทุนที่เกิดจำกกำรลงทุนในสินคำ้ คงคลงั 36

ตำรำงท่ี 5-5 ผลกระทบของกำรหมุนเวียนสินคำ้ คงคลงั ท่มี ีตอ่ ตน้ ทุนกำรเก็บรกั ษำสนิ คำ้ คงคลงั รอบกำรหมุนเวียน สินคำ้ คงคลงั เฉลี่ย ตน้ ทุนกำรเก็บรกั ษำสินคำ้ ตน้ ทนุ กำรเก็บรกั ษำสินคำ้ ของสินคำ้ คงคลงั (บำท) (บำท) ทีป่ ระหยดั ได้ (บำท) 750,000 300,000 1 375,000 150,000 - 2 250,000 100,000 3 187,500 75,000 150,000 4 150,000 60,000 5 125,000 50,000 50,000 6 107,143 42,857 7 93,750 37,500 25,000 8 83,333 33,333 9 75,000 30,000 15,000 10 68,182 27,273 11 62,500 25,000 10,000 12 57,692 23,077 13 53,571 21,428 7,143 14 50,000 20,000 15 5,357 4,167 3,333 2,727 2,273 1,923 1,649 37 1,428

ผลกระทบของกำรหมุนเวียนสนิ คำ้ คงคลงั ท่ีมีตอ่ ตน้ ทุนกำรเก็บรกั ษำสินคำ้ คงคลงั ตน้ ทนุ กำรเก็บรกั ษำสินคำ้ คงคลงั 300,000 275,000 250,000 225,000 200,000 175,000 150,000 125,000 100,000 75,000 50,000 37,500 25,000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 รอบกำรหมุนเวียนของสินคำ้ คงคลงั รูปท่ี 5-4 ควำมสมั พนั ธร์ ะหว่ำงกำรหมุนเวียนสินคำ้ คงคลงั และตน้ ทุนกำรเก็บรกั ษำสินคำ้ ค3ง8คลงั

กำรจดั กำรสนิ คำ้ คงคลงั ที่ไม่เพยี งพอ ตน้ ทุนกำรเก็บรกั ษำสินคำ้ คงคลงั 30.00 ตน้ ทนุ กำรผลติ แปรได้ 100 บำท อตั รำกำรเก็บรกั ษำสินคำ้ (30%) x 30% ตน้ ทุนกำรเก็บรกั ษำสนิ คำ้ ตอ่ ปี 30 บำท ตน้ ทนุ กำรเก็บรกั ษำสินคำ้ ตอ่ เดอื น 2.50 บำท 15.00 12.50 10.00 7.50 6.00 5.00 3.75 2.50 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 รอบกำรหมุนเวียนของสินคำ้ คงคลงั รูปที่ 5-5 คำ่ ใชจ้ ำ่ ยในกำรเก็บรกั ษำสนิ คำ้ เปรยี บเทยี บกบั รอบกำรหมุนเวียนของสินคำ้ 39

กำรจดั กำรสินคำ้ คงคลงั ท่ีไม่เพยี งพอ อำกำรของกำรจดั กำรสนิ คำ้ คงคลงั ทไี่ ม่เพียงพอมีดงั ตอ่ ไปน้ ี • กำรสงั ่ ซ้ ือยอ้ นหลงั เพมิ่ ข้ ึน • ตวั เลขกำรลงทุนในสนิ คำ้ คงคลงั เพมิ่ ข้ ึนในขณะท่ีกำรสงั ่ ซ้ ือยอ้ นหลงั คงท่ี • มีอตั รำกำรหมุนเวียนของลกู คำ้ สูง • กำรเพม่ิ ข้ ึนของกำรยกเลิกคำสงั ่ ซ้ ือ • พ้ ืนทใี่ นกำรจดั เก็บสนิ คำ้ ไม่เพยี งพอเป็ นช่วง ๆ • อตั รำกำรหมุนเวียนของสินคำ้ ทสี่ ำคญั ระหว่ำงศูนยก์ ระจำยสินคำ้ ทีค่ วำม แปรปรวนสูง • ควำมสมั พนั ธก์ บั ตวั แทนพอ่ คำ้ คนกลำงทลี่ ดลง • มีสนิ คำ้ เส่ือมจำนวนมำก 40

กำรปรบั ปรุงกำรจดั กำรสนิ คำ้ คงคลงั กำรวิเครำะหแ์ บบ ABC ระดบั กำร ระดบั กำรใหบ้ ริกำร ใหบ้ ริกำรลกู คำ้ ลกู คำ้ ถ่วงน้ำหนกั กลมุ่ % ของสนิ คำ้ ท้งั หมด % ของยอดขำย 98 68.6 A5 70 90 18.0 B 10 20 85 8.5 C 65 10 - อื่น ๆ 20 0 - รวม 100 100 95.1 ตำรำงที่ 5-6 ระดบั กำรใหบ้ รกิ ำรลกู คำ้ โดยใชก้ ำรวิเครำะหแ์ บบเอบีซี 41

10% C 20% B เปอร์เ ็ซนต์ของยอดขำย 70% A ไม่มียอดขำย AB C 20% 5% 10% 65% เปอรเ์ ซ็นตข์ องประเภทสนิ คำ้ รูปท่ี 5-6 กำรแยกประเภทสนิ คำ้ แบบเอ4บ2ีซี

กำรพยำกรณ์ ตวั แบบกำรพยำกรณ์ ท้งั องคก์ ร สำยผลิตภณั ฑ์ ผลิตภณั ฑแ์ ตล่ ะประเภท กำรใชต้ วั แบบ กำรพยำกรณก์ ระจำยทง้ั ระบบ Stock Keeping Units (SKUs) ศนู ยก์ ลำงกำรกระจำยสินคำ้ กำรกระจำยสินคำ้ ผ่ำน ศนู ยก์ ระจำยสินคำ้ สำขำ/ศูนยก์ ระจำยสินคำ้ ในแตล่ ะพ้ ืนท่ี Stock Keeping Units (SKUs) 43 รูปที่ 5-7 รูปแบบของกำรพยำกรณโ์ ดยรวม