พระเจ้าทองทิพย์

ใบความรูเรอื่ ง พระเจา ทองทิพย เม่ือ พ.ศ. 2063 พระเจาโพธิสาร ซ่ึงเปนโอรสของพระเจาวิชุลราช ขึ้นครองนครเชยี งทอง (หลวง พระบาง) พระเจาโพธิสารขึ้นครองราชยเมื่ออายุ 19 พรรษา ตอมาไดไ ปขอ \"พระนางยอดคําทิพย\" ราชธิดา พญาเกศ กษตั รยิ เชียงใหม มาเปน มเหสี ทั้งสองพระองคค รองราชสมบตั ริ วมกันเปน เวลาหลายปก็ไมมโี อรส พระเจาโพธิสารทรงวิตกวาภายหนาจะไมมีผูสืบราชสมบัติตอไปจึงไดดําริขึ้นวา \"พระเจาทองทิพยเปน พระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ของนครเชียงทองประจํานครมาแตโบราณกาล สามารถดลบันดาลใหผูที่ไปขอพรสม ความปรารถนาไดดงั ท่ขี อ\" ดังนั้นในวันวิสาขบูชาพระเจาโพธิสารพรอมดวยพระนางยอดคาํ ทิพยและบริวารจึงไดนําดอกไมธูป เทียนไปนมัสการพระเจาทองทิพยตามประเพณีนยิ มในวันวิสาขบชู า เมอ่ื นมัสการแลวก็ขอพรต้ังสัตยาธิษฐาน ตอ หนาพระเจาทองทิพยข อใหพ ระนางยอดคาํ ทิพยมพี ระโอรส

ไมชา พระนางยอดคาํ ทพิ ยกท็ รงมีพระครรภ เมื่อครบกําหนดก็ประสตู เิ ปนพระโอรสทรงพระนามวา \"ไชยเชษฐากมุ าร\" เม่ือพระไชยเชษฐาเจริญวัย มีอายุ 14 พรรษา พระอัยกาธิบดี (ตา) หรือพญาเกศ กษัตริยผูครอง นครเชียงใหมส วรรคต เสนาอํามาตยและพระสงฆเจาของนครเชียงใหมนําโดยพระยาสามลานอายและพระยา เชยี งแสนพรอมกันมาทูลขอพระเจาไชยเชษฐาไปครองนครเชียงใหม

พระเจา โพธิสารไดท รงตกแตงขบวนแหและยกทัพใหญไปสงพระโอรสดวยพระเจาโพธิสารไดบ อกใหพระโอรส อัญเชญิ พระเจา ทองทพิ ยไ ปดว ย เพราะเสมือนใหกําเนิดมาเมอื่ ตอนไปขอใหพระมเหสมี ีพระโอรส พระเจาไชย เชษฐาจงึ ไดอญั เชญิ พระเจา ทองทิพย ลงเรอื ไปดวยเพ่ือจะนําไปยงั นครเชยี งใหม

เรอื พระทีน่ ง่ั ขนึ้ มาตามลาํ นํา้ โขงเขาสูแ มน ้ํากกและแมนาํ้ ลาว แตกม็ าตดิ ไมส ามารถลองตอ ไปได ทัง้ ๆ ท่ีไมมสี ่ิงกีดขวางอะไรเลย สนั นษิ ฐานกนั วา เทพยดาทป่ี กปกรักษาพระเจา ทองทิพยทรงลวงรูวาที่เชียงใหมนั้นมี ปชู นยี สถานและสิ่งศกั ด์สิ ทิ ธเิ์ ปนที่เคารพนับถือของประชาชนมากมายอยูแลว จงึ ใครทีจ่ ะให พระเจาทองทพิ ยป ระดษิ ฐานอยู ณ ทนี่ ี้ พระเจา ไชยเชษฐาจงึ เชิญพระเจาทองทิพยข ึน้ ไวทวี่ ัดพระเจาทองทิพยปจจุบัน โดยคิดวาถามีธุระไป หลวงพระบางก็ดี หรือกลับเชียงใหมก็ดี จะแวะไปทําการสักการะบูชาหรือถวายเคร่ืองทรงไดสะดวกแลวก็ เสดจ็ ไปนครเชยี งใหม

เวลาตอ มา.......พระเจาไชยเชษฐาครองราชยท น่ี ครเชยี งใหมไดเพียงสองป พระเจา โพธิสารก็สวรรคต จึงไดก ลบั ไปครองหลวงพระบาง เปน กษตั รยิ ลานชา ง สว นพระเจา ทองทิพยท ี่ศรถี อ ยกถ็ กู ผคู นหลงลมื ป พ.ศ. 2368 ทา นครบู าญาโณ พรอ มดว ยอบุ าสก 3 คน คือ ทา วสงคราม แสนขวางและหมื่นขันธ ไดม ารเิ รม่ิ สรา งประตโู ขงทว่ี ัดพระเจา ทองทพิ ยแ ละไดส รางวหิ ารเปนท่ีประดษิ ฐานพระเจาทองทพิ ย ป พ.ศ.2397 ครูบายะ ครูบาถา ครูบาพรหมตลอดถึงเจาหลวงธรรมลังกา เจาหลวงผูครองเมือง เชยี งรายและพระยาไชยวงคผ ูรกั ษาเมอื งหนองขวาง (อําเภอแมสรวยปจจุบนั )ไดเปนประธานนาํ ราษฎรบูรณะ วหิ ารเปน ท่ปี ระดษิ ฐานของพระเจา ทองทิพย

พ.ศ.2461 ทานครูบาชัยวุฒวิ ริปญ ญาไดร้อื วิหารหลังเกา บรู ณะข้ึนใหมเพื่อประดิษฐานพระเจาทอง ทพิ ย โดยไดรับทนุ ทรพั ยจ ากเจา ดารารัศมี และเจาแกว นวรฐั ผคู รองนครเชยี งใหมจํานวน 200 รูป