KuDo 1,2 & Scratch 3, 4, 5

Chương 3: DỰ ÁN SÁNG TẠO TỔNG HỢP Bài 1: Sáng tạo thêm nhân vật, âm thanh phông nền mới 100 Mục tiêu Dự án sáng tạo tổng hợp – Lựa chọn hoặc tạo được đối tượng, âm thanh, đoạn nhạc, phông nền mới của sân khấu; – Vận dụng được việc tạo ra các đối tượng, âm thanh, đoạn nhạc, phông nền mới để thiết kế trò chơi của mình. Chuẩn bị đồ dùng, thiết bị dạy học Lớp 5 - Chương 3 1. Máy tính GV và máy tính HS 2. Máy chiếu 3. Có vài máy tính thực hiện được các chức năng ghi âm, tạo nhạc như yêu cầu của phần khám phá. 4. Một số hình ảnh, tranh vẽ cảnh phông nền, các đoạn nhạc, âm thanh phù hợp trò chơi cho trẻ em. Các hoạt động dạy học chủ yếu A Khởi động Giáo viên đặt vấn đề, khi tạo trò chơi, cần tạo mới phông nền, nhân vật mới, âm thanh hoặc bài nhạc mới chưa có sẵn. Làm thế nào để có được các yếu tố này? HS sẽ thảo luận chung và nêu ý kiến: - Dùng CT đồ họa tạo cảnh làm phông nền, vẽ thêm nhân vật, chụp ảnh bằng SmartPhone, ghi âm lời nói, ghi âm âm thanh, …

Dự án sáng tạo tổng hợpB TÌM TÒI, KHÁM PHÁ Lớp 5 - Chương 31. Vẽ thêm nhân vật mới Giáo viên hướng dẫn HS tạo nhân vật mới theo các bước của sách đã nêu. HS tự sáng tạo ra nhân vật mới của mình. 101 Học sinh đưa nhân vật mới vào sân khấu và lập trình hành vi cho nhân vật của mình. 2. Tạo ra âm thanh mới Giáo viên hướng dẫn HS tạo âm thanh, bản nhạc mới: Cho 3 loại nhóm HS thực hiện 3 nhiệm vụ, nhóm loại 1 lựa chọn âm thanh đã có trong thư viện âm thanh. Nhóm loại 2 dùng micro ghi âm nhạc hoặc lời nói, nhóm loại 3 tạo bài nhạc. Các âm thanh này được đưa vào trong chương trình của nhóm phù hợp. Các nhóm trình bày sản phẩm trước lớp. 3. Tạo phông nền cho sân khấu Giáo viên hướng dẫn cách làm, HS tự sáng tạo phông nền của riêng mình. Đưa vào chương trình và chạy thử chương trình. Một vài HS trình diễn trước lớp. C Thực hành 1. Làm việc theo nhóm Học sinh tự suy nghĩ và thiết kế kịch bản, viết kịch bản theo yêu cầu của sách. 2. Học sinh lựa chọn hoặc tạo nhân vật mới, lựa chọn âm thanh, phông nền để thực hiện nhiệm vụ. GV hỗ trợ các nhóm 3. Các nhóm hoàn thiện chương trình rồi báo cáo trước lớp: ý tưởng, kịch bản, trình diễn kết quả

D Ứng dụng, mở rộng Trên cơ sở sản phẩm của nhóm, từng HS tự cải tiến trò chơi : tăng thêm 102 mức độ khó, có thể tính điểm cho các nhân vật, thêm một số điều kiện tăng độ khó như tốc độ di chuyển, thời gian chơi, .... Giáo viên hỗ trợ từng HS. Ghi nhớ: Giáo viên giúp HS hệ thống về các cách tạo nhân vật, âm thanh, phông nền mới. Quy trình xây dựng một trò chơi bằng SCRATCH. Bài 2: Dự án thiết kế thiệp chúc mừng sinh Dự án sáng tạo tổng hợp nhật Mục tiêu – Hệ thống lại được các kiến thức đã học; – Vận dụng được kiến thức đã học vào các bài toán cụ thể; – Xây dựng được dự án trò chơi dạng mini game. Chuẩn bị đồ dùng, thiết bị dạy học Lớp 5 - Chương 3 - Máy tính GV và máy tính cho học sinh - Máy chiếu - Sản phẩm mẫu - Chuẩn bị các nhân vật o Hình ảnh chong chóng (tải trên mạng hoặc tự vẽ) o Hình ảnh bóng bay o Chữ Happy o Chữ Birthday o Những cây nến (có nhiều hình dạng khác nhau)

Dự án sáng tạo tổng hợpo Pháo hoa, pháo sáng. o Ngôi sao… Lớp 5 - Chương 3- Chuẩn bị các phiếu nhiệm vụ cho học sinh. - Chuẩn bị sẵn thư mục để ghi lại chương trình cho từng máy HS. Các hoạt động dạy học cơ bản 103 A Khởi động Đây là một dự án thiết kế một trò chơi dạng thiệp điện tử, dù là chung 1 đề tài gợi ý “Thiệp chúc mừng” tuy nhiên giáo viên cần tổ chức sao cho có nhiều sản phẩm sáng tạo nhất có thể. Gợi ý cho học sinh tưởng tượng và hình dung ra những gì các bạn ấy muốn tặng mẹ, điều này giúp học sinh phát huy tối đa sự sáng tạo của mình. Các nhóm có thể thảo luận cùng nhau để xây dựng 1 kịch bản phù hợp với nội dung được giáo viên gợi ý. Giáo viên cũng có thể đồng hành cùng các nhóm học sinh trong quá trình hình thành kịch bản. B TÌM TÒI, KHÁM PHÁ 1. Tạo hình nền và chong chóng cho dự án. Phần này giáo viên có thể gợi ý cho học sinh tự thiết kế trên Scratch hoặc tự tìm kiếm hình nền và chong chóng trên mạng internet nếu có internet hoặc giáo viên chuẩn bị sẵn cho học sinh sau đó chia sẻ qua email hoặc đường link rút gọn

2. Thêm nhân vật bóng bay, chữ, ngôi sao… Dự án sáng tạo tổng hợp - Phần này học sinh tiếp tục tự thêm các nhân vật như bóng bay, ngôi sao, chữ happy birthday, cây nến… vào dự án của mình bằng cách tự vẽ hoặc chọn trong thư viện, hoặc tìm trên internet và thêm vào dự án (như hình mẫu gợi ý dưới đây) 104 D Hoạt động mở rộng 1. Sắp xếp lại các nhân vật - Phần này giáo viên có thể gợi ý cho học sinh các phương án sắp xếp khác nhau nhằm thu được nhiều sản phẩm sáng tạo nhất có thể. Lớp 5 - Chương 3

2. Lập trình cho các nhân vật 2.1. Lập trình cho chong chóng quay Phần này học sinh chỉ cần sử dụng lênh hoặc lệnh được đặt trồng lệnh lặp liên tục để tạo ra hiệu ứng quay (lưu ý trọng tâm của chong chóng) 105 Dự án sáng tạo tổng hợp 2.2. Lập trình cho đối tượng chữ Đối với nhân vật chữ, giáo viên có thể gợi ý cho các nhóm học sinh sử dụng các loại hiệu ứng đồ họa khác nhau để tạo ra những tấm thiệp có màu sắc khác nhau. Ví dụ dưới đây giúp chữ đổi màu liên tục, tạo nên hiệu ứng nhấp nhay với nhiều màu sắc. Lớp 5 - Chương 3 2.3. Lập trình cho bóng bay Phần lập trình cho bóng bay lên khá quen thuộc với học sinh ở những bài trước, giáo viên chỉ cần gợi ý bằng cách đặt câu hỏi gợi nhớ cho học sinh

- Giáo viên có thể đặt cầu hỏi để học sinh hiểu được: tại sao trong gợi ý trên người ta lại sử dụng vòng lặp 36 lần?. 2.4. Lập trình cho nến cháy 106 - Sử dụng lệnh trang phục kế tiếp để làm cho cây nến Dự án sáng tạo tổng hợp cháy. E Ứng dụng, mở rộng Lớp 5 - Chương 3 1. Yêu cầu các nhóm thêm nhạc nền cho tấm thiệp 2. Thêm những âm thanh thú vị khi click vào các nhân vật khác nhau. 3. Thêm pháo hoa vào tấm thiệp. Khi người chơi nhấp chuột vào thì pháo hoa sẽ được bắn ra. Phần này chủ yếu học sinh sẽ tự sáng tạo thêm những thứ độc đáo cho sản phẩm của mình, tuy nhiên giáo viên cần quan sát và đặt câu hỏi gợi ý giúp học sinh tư duy và dễ dàng tìm giải pháp hơn.

Dự án sáng tạo tổng hợpE Ghi nhớ Lớp 5 - Chương 3- Giáo viên có thể tổ chức các trò chơi nhỏ hoặc các câu đố giúp học sinh ghi nhớ các kiến thức trọng tâm của bài học Bài 3: Dự án thiết kế trò chơi “PacMan 107 ăn bánh” Mục tiêu - Hệ thống lại được các kiến thức đã học. - Lập trình được nhân vật di chuyển theo điều khiển của người dùng - Lập trình được các nhân vật tương tác với nhau. - Sử dụng được biến số để tạo điểm trong trò chơi. Chuẩn bị đồ dùng, thiết bị dạy học - Máy tính GV và máy tính cho học sinh - Máy chiếu - Sản phẩm mẫu - Chuẩn bị các nhân vật o Hình nền màu đen. o Vẽ nhân vật pacman o Vẽ nhân vật Game Over o Chuẩn bị nhân vật bánh donut. o Chuẩn bị nhân vật Ghost. o Chuẩn bị âm thanh. - Chuẩn bị các phiếu nhiệm vụ cho học sinh. - Chuẩn bị sẵn thư mục để ghi lại chương trình cho từng máy HS. Các hoạt động dạy học cơ bản

A Khởi động Chuẩn bị: 108 - Hình nền màu đen. - Vẽ nhân vật pacman Dự án sáng tạo tổng hợp - Vẽ nhân vật Game Over - Chuẩn bị nhân vật bánh donut. - Chuẩn bị nhân vật Ghost. - Chuẩn bị âm thanh. Quan sát trò chơi mẫu (đơn giản) Giáo viên cần chuẩn bị sẵn trò chơi mẫu hoặc download tại đây (https:// bit.ly/pacman-sample). Tổ chức cho học sinh quan sát trò chơi mẫu (phiên bản đơn giản) và ghi ra phiếu nhiệm vụ những kịch bản mà học sinh quan sát được quan sát được ở các nhân vật. B TÌM TÒI, KHÁM PHÁ 1. Ôn tập lại các lệnh: Lớp 5 - Chương 3 Cho học sinh ôn tập, củng cố lại các kiến thức đã học - Lệnh : .................................................................................. - Lệnh :.................................................................................... - Hàm :.................................................................. - Lệnh : ........................................................................................... - Hàm : ............................................................. - Lệnh : ............................................................................... - Lệnh :..................................................................................

Dự án sáng tạo tổng hợp2. Vẽ nhân vật PacMan. Lớp 5 - Chương 3Nhân vật Pacman khá dễ vẽ nên giáo viên hoàn toàn có thể hướng dẫn học sinh sử dụng các công cụ đơn giản trong trình thiết kế hình ảnh của Scratch để tạo ra các hình dạng khác nhau của nhân vật PacMan như gợi ý dưới đây 109 3. Tạo hình nền màu đen.

C Thực hành 1. Lập trình cho PacMan di chuyển. 110 - PacMan sẽ di chuyển theo các hướng trái, phải, lên, xuống theo sự điều khiển của người dùng. - Lập trình cho nhân vật di chuyển lên trên, khi người dùng bấm phím mũi tên lên. - Tương tự với các hướng di chuyển khác của nhân vật: sang trái, sang Dự án sáng tạo tổng hợp phải và đi xuống. 2. Lập trình PacMan ăn bánh Donut - Nhân vật PacMan sẽ được người dùng điều khiển để di chuyển tới bánh Donut và ăn chiếc bánh. Có nghĩa là PacMan phải chạm được vào chiếc bánh này. Lớp 5 - Chương 3 3. Lập trình cho bánh Donut xuất hiện ngẫu nhiên trên màn hình - Bánh xuất hiện ngẫu nhiên khi bắt đầu. - Mỗi lần bị PacMan ăn, bánh sẽ biến mất và xuất hiện một vị trí bất kỳ

Dự án sáng tạo tổng hợpkhác trên màn hình, đồng thời sẽ tăng thêm 1 điểm cho nhân vật PacMan. Lớp 5 - Chương 3111 4. Lập trình cho nhân vật Ghost - Nhân vật Ghost này sẽ liên tục di chuyển theo hướng của nhân vật PacMan. Các em hãy lập trình để Ghost thực hiện việc đó. - Mỗi khi nhân vật Ghost chạm được vào PacMan thì PacMan bị trừ đi 1 điểm. 5. Lập trình cho nhân vật “trạng thái” - Nhân vật Game Over này sẽ có 2 hình dạng khác nhau: You Win và Game Over: o Giả sử nếu điểm (score) lớn hơn hoặc bằng 20 thì người chơi sẽ thắng cuộc, và nhận vật “trạng thái” sẽ hiển thị YouWin o Nếu điểm (score) nhỏ hơn 0 thì người chơi sẽ thua cuộc và nhân vật “trạng thái” sẽ hiển thị Game Over

112Dự án sáng tạo tổng hợp - Giáo viên gợi ý cho học sinh ghép các lệnh sau để được 1 khối lệnh hoàn Lớp 5 - Chương 3 chỉnh. 6. Lập trình hoàn chỉnh trò chơi - Các nhóm học sinh lập trình, hoàn thiện trò chơi và chạy thử. C Hoạt động luyện tập 1. Phát triển và hoàn thiện trò chơi - Thêm bản đồ cho trò chơi

Dự án sáng tạo tổng hợp113 - Thêm nhạc nền và âm thanh khi va chạm với Ghost hoặc khi PacMan ăn bánh. 2. Thêm nhiều hơn 1 level để tăng sự hấp dẫn của trò chơi - Các em có thể thay đổi mức độ khó của mỗi level bằng cách thay đổi các bản đồ khó hơn hoặc tăng tốc độ di chuyển của các nhân vật Ghost. - Tăng thêm Ghost ở mỗi Level. Lớp 5 - Chương 3

Mục lục 4 7 Lời nói đầu 9 Lớp 1 11 14 Bài 1. Làm quen với KODU, xây dựng địa hình 15 Bài 2. Tiếp tục hoàn thiện địa hình 16 Bài 3. Chọn nhân vật 19 Bài 4. Thay đổi đặc điểm nhân vật Bài 5. Lập trình điều khiển nhân vật 23 Bài 6. Tạo đường dẫn cho nhân vật 25 Bài 7. Tạo tương tác giữa hai nhân vật 26 Bài 8. Xây dựng hoạt hình có tương tác nhiều nhân vật 30 31 Lớp 2 32 33 Bài 1. Tạo địa hình 36 Bài 2. Tạo nhạc nền, âm thanh Bài 3. Tạo trang lập trình mới 39 Bài 4. Lập trình để tính điểm cho nhân vật 39 Bài 5. Chia sẻ sản phẩm với cộng đồng 42 Bài 6. Lập trình để người chơi điều khiển nhân vật Bài 7. Lập trình trò chơi, thi đấu giữa hai người chơi Bài 8. Dự án thiết kế trò chơi của em Lớp 3 Chương 1 Bước đầu tìm hiểu về Scratch Bài 1. Giới thiệu về Scratch Bài 2. Tìm hiểu một số lệnh đơn giản

Chương 2 Thay đổi đặc điểm và lập trình 45 tương tác giữa các nhân vật/đối tượng 45 Bài 1. Thay đổi kích thước, vị trí của nhân vật 49 Bài 2. Sử dụng lệnh lặp, thêm nhân vật, bổ sung một số hành vi cho nhân vật 53 Bài 3. Lập trình trò chơi có tương tác đơn giản 54 Chương 3 Lập trình điều khiển nhân vật/đối 54 tượng 55 58 Bài 1. Lập trình thay đổi phông nền Bài 2. Tạo hình động với ngoại hình khác nhau 63 Bài 3. Điều khiển nhân vật bằng bàn phím 63 Lớp 4 66 Chương 1 Lập trình hoạt hình đơn giản với 69 SCRATCH 69 74 Bài 1. Nhắc lại một số lệnh trong SCRATCH 89 Bài 2. Tạo hoạt hình đơn giản 79 Chương 2 Vẽ hình, lệnh lặp trong SCRATCH 79 80 Bài 1. Lệnh vẽ hình 83 Bài 2. Lệnh lặp với số lần lặp biết trước Bài 3. Bổ sung lệnh lặp: Lặp liên tục, Lặp lại ... cho đến khi ... Chương 3 lệnh rẽ nhánh. Điều khiển nhân vật bằng phím và chuột Bài 1. Lệnh rẽ nhánh Nếu... thì… Bài 2. Điều khiển nhân vật bằng bàn phím và chuột Bài 3. Lập trình trò chơi

Lớp 5 88 Chương 1 Sử dụng biến trong SCRATCH 88 91 Bài 1. Biến trong SCRATCH Bài 2. Tính toán với các biến 95 95 Chương 2 Thủ tục trong SCRATCH 96 Bài 1. Làm quen với thủ tục 97 Bài 2. Truyền tham số cho thủ tục 97 99 Chương 3 Dự án sáng tạo tổng hợp 104 Bài 1. Sáng tạo thêm nhân vật, âm thanh, phông nền mới Bài 2. Dự án thiết kế thiệp chúc mừng sinh nhật Bài 3. Dự án thiết kế trò chơi “PacMan ăn bánh”

*ĐịaChỉ:TầngM,tòa21B6-GreenStarsSố234PhạmVănĐồng,phườngCổNhuế,quậnBắcTừLiêm,HàNội. *Tel:024.6253.4305-024.6265.7745 *Fax:(84-24)66665676 *Website:http://sachthietbigiaoduc.vn TạiTP.HàNội:187BGiảngVõ;232TâySơn;7XãĐàn;166CầuDiễn42 CầuBươu;96ĐịnhCông;45HàngChuối;25HànThuyên;51LòĐúc;67B CửaBắc;45PhốVọng;Ngõ385HoàngQuốcViệt TạiTP.ĐàNẵng:78Pasteur;247HảiPhòng;71LýThườngKiệt TạiTP.HồChíMinh:2AĐinhTiênHoàng,Quận1;231NguyễnVănCừ 240TrầnBìnhTrọng,Quận5;116ĐinhTiênHoàng,Phường1,QuậnTânBình TạiTP.CầnThơ:162DĐường3tháng2,QuậnNinhKiều Tạiwebsitebánhàngtrựctuyến:www.vmb.edu.vn