บ้านหนังสือชุมชนหมู่ 3

สรปุ ผลการดาเนินงาน บา้ นหนงั สือชุมชนตาบลชา้ งน้อย หมู่ ๓ บา้ นชา้ งน้อย นางสาวศุทธนิ ี จันยะนัย ครู กศน.ตาบลช้างนอ้ ย ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั อาเภอบางไทร สานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัยจงั หวัดพระนครศรีอยธุ ยา

คำนำ กศน.ตำบลช้ำงน้อย ศูนย์กำรศึกษำนอกระบบและกำรศึกษำตำมอัธยำศัยอำเภอบำงไทรได้ดำเนิน กำรจัดกจิ กรรมกำรศึกษำตำมอัธยำศัย บำ้ นหนังสือชุมชนตำบลช้ำงน้อย บ้ำนช้ำง โดยมีวัตถปุ ระสงคเ์ พื่อเป็น แหล่งกำรอำ่ นท่ใี กล้ตัวในชุมชน สร้ำงเสริมนิสยั รักกำรอ่ำน ป้องกันกำรลืมหนังสือ และเกิดกำรเรียนรสู้ ำมำรถ เช่ือมโยงควำมรู้ทไ่ี ด้จำกกำรอ่ำนไปประยกุ ต์ใช้ในชวี ติ ประจำวนั รวมทั้งเป็นศนู ย์กลำงกำรแลกเปลย่ี นเรียนรใู้ น ชมุ ชนแบบมสี ่วนรว่ ม เพอ่ื พัฒนำคุณภำพชีวติ ของคนในชุมชน ทำง กศน.ตำบลช้ำงน้อย ศูนย์กำรศึกษำนอกระบบและกำรศึกษำตำมอัธยำศัย อำเภอบำงไทร หวังเปน็ อย่ำงยง่ิ วำ่ กำรจัดกิจกรรมกำรศึกษำตำมอธั ยำศยั บำ้ นหนังสอื ชุมชนตำบลชำ้ งน้อย จะเป็นประโยชน์ กับผู้เข้ำร่วมกิจกรรมในครั้งนี้ไม่มำกก็น้อย และหำกกำรจัดโครงกำรในคร้ังนี้มีข้อบกพร่องประกำรใด ทำง กศน.ตำบลช้ำงน้อย ศูนย์กำรศึกษำนอกระบบและกำรศึกษำตำมอัธยำศัยอำเภอบำงไทรต้องขออภัยไว้ ณ ท่นี ีด้ ว้ ย หวังเป็นอย่ำงยิ่งว่ำ รำยงำนสรุปผลกำรดำเนินงำนบ้ำนหนังสือชุมชนเล่มนี้จะเกิดประโยชน์และเป็น แนวทำง ในกำรนำไปใช้ในกำรขับเคล่ือนบ้ำนหนังสือชุมชนเพื่อส่งเสริมให้กำรอ่ำน เพื่อเป็นส่วนหน่ึงของวิถี กำรดำเนนิ ชีวติ และเกิดเป็นวฒั นธรรมกำรอ่ำนของชุมชนอยำ่ งยงั่ ยนื ตอ่ ไป ศุทธินี จนั ยะนยั สิงหำคม 2564

สำรบญั 1 3 คำนำ 12 สำรบัญ บทที่ 1 บทนำ 19 บทท่ี 2 แนวคดิ กำรดำเนนิ งำนบำ้ นหนงั สือชมุ ชน บทบำทและภำรกจิ ของหนว่ ยงำนในกำรดำเนินงำนบ้ำนหนังสอื ชุมชน บทที่ 4 สรุปผลกำรดำเนินงำน ภำคผนวก รำยงำนผลกำรจัดกิจกรรมสง่ เสริมกำรอ่ำน บรรณำนกุ รม คณะผู้จดั ทำ

บทที่ 1 บทนำ จำกกำรทร่ี ัฐบำลไดป้ ระกำศใหก้ ำรอ่ำนเปน็ วำระแห่งชำติ กำหนดใหป้ ี 2552 - 2561 เปน็ ทศวรรษ แห่งกำรอ่ำน และกำหนดให้วันที่ 2 เมษำยนของทุกปี เป็นวันรักกำรอ่ำน กระทรวงศึกษำธิกำรโดยสำนักงำน กศน. ได้ดำเนินงำนส่งเสริมนิสยั รกั กำรอ่ำนใหแ้ ก่ประชำชนทกุ เพศ ทุกวัย ผำ่ นแหล่งกำรเรียนรู้ได้แก่ หอ้ งสมุด ประชำชนจังหวัด ห้องสมุดประชำชน “เฉลิมรำชกุมำรี” และห้องสมุดประชำชนอำเภอแต่ก็ยังไม่ครอบคลุม พน้ื ท่ี จึงได้มีแนวคิดที่จะให้มีแหล่งกำรเรียนรู้อยู่ใกล้บ้ำนให้มำกที่สุดในรูปแบบของบ้ำนหนังสือชุมชน แต่กว่ำ จะมำเป็นบ้ำนหนงั สือชุมชนได้ในทุกวันนี้ ไดม้ ีกำรปรับเปล่ยี นชอ่ื และรปู แบบกำรดำเนินงำนมำหลำยยุค โดยมี จุดเริ่มต้นคลำ้ ยกนั คือ ยึดคนในชุมชนเป็นหลกั ควำมหมำย และลักษณะของบำ้ นหนังสือชุมชน บ้ำนหนังสือชุมชน เป็นแหล่งกำรอ่ำน กำรจัดกิจกรรมสร้ำงเสริมกำรอ่ำนและกำรเรียนรู้ท่ีเกิดขึ้นใน ชมุ ชน เป็นสถำนทีพ่ บปะพูดคุย แลกเปล่ียนควำมคิดเห็น สำมำรถเข้ำใชบ้ รกิ ำรได้สะดวก มีควำมเหมำะสมกับ บริบทของพื้นที่และชุมชน โดยมีเจ้ำของบ้ำน หรืออำสำสมัคร ทำหน้ำที่ดูแล ให้บริกำร และจัดกิจกรรมสร้ำง เสริม กำรอ่ำนและกำรเรียนรู้ เพื่อพัฒนำคณุ ภำพชีวติ ของคนในชมุ ชน วัตถุประสงค์ 1. เพอ่ื เป็นแหลง่ กำรอ่ำนท่ใี กลต้ ัวในชุมชน 2. เพื่อสร้ำงเสรมิ นสิ ยั รกั กำรอำ่ น ป้องกันกำรลืมหนงั สือ และเกดิ กำรเรยี นรู้ สำมำรถเชื่อมโยงควำมรู้ ท่ไี ดจ้ ำกกำรอำ่ นไปประยุกตใ์ ช้ในชวี ติ ประจำวัน 3. เพื่อเป็นศูนย์กลำงกำรแลกเปลย่ี นเรยี นรใู้ นชุมชนแบบมีส่วนร่วม บ้ำนหนังสอื ชุมชนตำบลช้ำงน้อย บ้ำนชำ้ งน้อย บ้ำนหนังสือชมุ ชนตำบลช้ำงนอ้ ย บ้ำนช้ำงน้อย เป็นบ้ำนหนังสอื ชุมชนซึ่งต้ังอย่ใู นพ้นื ท่ีตำบลช้ำงน้อย จุดที่ต้ัง เป็นที่ศำลำอยู่ภำยในวัดอนุกุญชรำรำม ของหมู่บ้ำน เป็นจุดศูนย์กลำงในกำรพบปะของประชำชน ในพื้นที่บ้ำนหนังสือชุมชน ตำบลข้ำงน้อย จัดต้ังขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์เพ่ือเป็นแหล่งเรียนรู้ในด้ำน กำรอ่ำน กำรจัดกิจกรรม สร้ำงเสริมกำรอ่ำนและกำรเรียนรู้ในชมุ ชน เป็นสถำนท่ีพบปะพูดคุย แลกเปลย่ี นควำมคิดเห็น สำมำรถ เขำ้ ใช้บรกิ ำรได้สะดวก มคี วำมเหมำะสมกับบรบิ ทของพ้ืนที่และชมุ ชน โดยมีอำสำสมัครทำหน้ำทดี่ แู ล ใหบ้ รกิ ำร และจดั กจิ กรรมสร้ำงเสรมิ กำรอ่ำนและกำรเรยี นรู้ เพ่ือพฒั นำคุณภำพชีวิตของคนในชุมชนโดยข้อมูล พ้ืนฐำนของบ้ำนหนังสือชุมชนตำบลช้ำงนอ้ ย มีดังนี้

บำ้ นหนงั สอื ชมุ ชน : บำ้ นช้ำงนอ้ ย สถำนทต่ี งั้ : ศำลำในวดั อนุกุญชรำรำม หมู่ 3 ตำบลชำ้ งนอ้ ย อำเภอบำงไทร จังหวดั พระนครศรีอยุธยำ อำสำสมัครบ้ำนหนังสือชุมชน : นำงบำรงุ พิมพย์ ำจักร ครู กศน.ตำบลทร่ี บั ผิดชอบ : นำงสำวศทุ ธนิ ี จนั ยะนัย จำนวนผู้ท่ใี ชบ้ รกิ ำรเฉลย่ี ต่อวัน : 5 คน จำนวนหนงั สอื ทีไ่ ดร้ บั กำรบริจำค : หนงั สอื ทัว่ ไป 45 เลม่ นติ ยสำร 28 เล่ม หมอชำวบ้ำน 15 เลม่ หนังสอื กำร์ตนู 12 เลม่

บทที่ 2 แนวคดิ กำรดำเนนิ งำนบำ้ นหนงั สอื ชุมชน ปจั จบุ ันบ้ำนหนังสอื ชุมชนเป็นกำรดำเนนิ งำนทเ่ี กดิ จำกแรงศรทั ธำ พละกำลังทรัพย์ กำลังใจและกำลัง กำยของผู้มีจิตอำสำ ทำให้บ้ำนหนังสือชุมชนเติบโตได้อย่ำงต่อเนื่อง และยั่งยืน หำกแต่เพียงลำพังของผู้มีจิต อำสำอำจจะไม่สำมำรถดำเนินกำรเองได้ทุกเรื่อง จะมีครู กศน.ตำบล ให้ข้อเสนอแนะหรือประสำนขอควำม ร่วมมือจำกชุมชนมำช่วยอีกแรงหนึ่งก็ได้ บ้ำนหนังสือชุมชนบำงแห่งอำจไม่หยุดกำรเติบโตเพียงเท่ำน้ัน อำจมี กำรพฒั นำตอ่ ไปอยำ่ งไมห่ ยุดยง้ั จำกกำรมีส่วนรว่ มของเครือข่ำยท่ีมงุ่ ม่ันร่วมกันพัฒนำบ้ำนหนังสือชมุ ชน สู่ห้องสมุดชมุ ชนในอนำคต กำรดำเนนิ งำนบ้ำนหนังสอื ชุมชนทจ่ี ะประสบผลสำเรจ็ ได้ ควรมีองคป์ ระกอบในกำรดำเนินงำน ดงั น้ี กำรบรหิ ำรจดั กำร ส่อื สรำ้ งเสรมิ กำรอำ่ นและกำรเรยี นรู้ กำรจัดกิจกรรมสร้ำงเสริมกำรอำ่ นและกำรเรียนรู้ กำรบริกำรและกำรอำนวยควำมสะดวก กำรมสี ว่ นรว่ มของชุมชนและเครือขำ่ ย และกำรนเิ ทศ องค์ประกอบบำ้ นหนงั สอื ชมุ ชน 1. กำรบรหิ ำร จัดกำร 6.การนิเทศ 2.ส่ือสรำ้ งเสรมิ กำร อำ่ นและกำรเรยี นรู้ 5.กำรมีส่วนร่วมของ บำ้ นหนังสอื ชมุ ชน 3.กำรจดั กิจกรรม ชมุ ชนและเครือข่ำย สร้ำงเสริมกำรอำ่ น 4.กำรบรกิ ำรและกำร อำนวยควำมสะดวก และกำรเรียนรู้

1. กำรบรหิ ำรจัดกำร 1.1 ภำรกิจของหน่วยงำน/สถำนศกึ ษำและผ้เู กย่ี วข้อง ควรจดั ทำแผนงำน/โครงกำรประจำปีเพ่ือ กำหนดเป้ำหมำยในกำรดำเนินงำนทช่ี ดั เจน มีกำรจัดทำฐำนขอ้ มูลบำ้ นหนังสอื ชุมชน ได้แก่ ทำเนียบ สถติ ิ เป็นรำยตำบลรำยอำเภอ เพ่ือสะดวกในกำรจัดทำสำรสนเทศตลอดจนเอกสำร แบบฟอร์มทเ่ี กี่ยวข้อง 1.2 กำรจดั หำงบประมำณ เพื่อใหเ้ กิดควำมยัง่ ยืนในกำรสร้ำงเสรมิ กำรอ่ำนให้แกป่ ระชำชน จึงควรจัดต้งั งบประมำณใหเ้ พียงพอและเกดิ ควำมค้มุ ค่ำกบั งบประมำณทีไ่ ดร้ ับ 1.3 กำรคัดเลอื กสถำนที่จดั ต้งั บำ้ นหนงั สือชุมชน ควรพิจำรณำจำก 1) เปน็ สถำนท่ีทเี่ หมำะสม สะดวกตอ่ กำรเขำ้ ใชบ้ ริกำร 2) เปน็ ทย่ี อมรบั ของคนในชุมชน 3) ได้รับอนญุ ำตจำกเจำ้ ของบ้ำน หรือสถำนที่น้ัน ๆ 1.4 กำรสร้ำงสภำพแวดลอ้ มท่เี อ้ือต่อกำรอ่ำนของบ้ำนหนังสอื ชมุ ชน 1) ควรมีป้ำยชอ่ื บำ้ นหนังสอื ชุมชน และอปุ กรณ์ สง่ิ อำนวยควำมสะดวก 2) ควรจัดใหม้ ลี ักษณะเปน็ แหลง่ กำรเรยี นรู้ที่มีข้อมลู ตำ่ ง ๆ ของชมุ ชนตนเอง ได้แก่ ข้อมูล ด้ำนวัฒนธรรม ประเพณี ภมู ิปัญญำท้องถิ่น สุขภำพอนำมัย อำชพี สังคมเศรษฐกจิ กำรเมือง สถำนท่ตี ่ำง ๆ ของชุมชนเทคโนโลยีของคนในชมุ ชนทีใ่ ช้ในชวี ิตประจำวัน ฯลฯ 3) ควรมคี ณะทำงำนบ้ำนหนงั สือชมุ ชนตำมควำมเหมำะสมของชุมชน 2. ส่ือสรำ้ งเสริมกำรอ่ำนและกำรเรียนรู้ 2.1 ส่ือท่ใี หบ้ ริกำรในบ้ำนหนังสือชุมชน ควรเป็นสอื่ ทตี่ รงกับควำมต้องกำรและเหมำะสมกับ คนในชมุ ชนเปน็ หลัก มีควำมหลำกหลำย เช่น หนงั สือพิมพ์รำยวัน นิตยสำร วำรสำร หนงั สือสำหรับเดก็ ผสู้ งู อำยุ หนังสือเกย่ี วกบั กำรประกอบอำชีพ ฯลฯ นอกจำกนค้ี วรจัดให้มีสื่อทคี่ นในชุมชนควรรู้ เช่น หนงั สอื กฎหมำยสำหรับประชำชนหนงั สอื เกยี่ วกบั สุขภำพอนำมยั เปน็ ต้น ตลอดจนกำรจัดให้มเี ทคโนโลยีสมยั ใหมใ่ น กำรสบื ค้นข้อมูลควำมรขู้ ่ำวสำร 2.2 กำรจดั หำสอื่ สำหรับใหบ้ ริกำรในบำ้ นหนงั สือชุมชน สำมำรถทำได้หลำยวิธี เช่น กำรจัดซือ้ กำรรบั บริจำค กำรทอดผ้ำป่ำหนงั สอื กำรตกั บำตรหนังสือ กำรยมื และหมุนเวียนสอ่ื จำกหอ้ งสมดุ ประชำชน สบู่ ำ้ นหนงั สอื ชุมชน กศน. ตำบล สู่บ้ำนหนังสอื ชุมชน บำ้ นหนังสือชุมชนสู่บำ้ นหนังสือชุมชน เปน็ ตน้

ตวั อย่ำงกำรยืมและหมุนเวยี นสอ่ื บำ้ นหนังสอื ชุมชน แบบท่ี 1 กำรหมนุ เวียนสื่อจำกห้องสมุดประชำชนอำเภอสู่บำ้ นหนงั สือชุมชน 1. ห้องสมดุ ประชำชนอำเภอ ให้ กศน. ตำบล ยืมสื่อ 2. กศน. ตำบล นำส่อื มำหมนุ เวียนในบ้ำนหนังสอื ชุมชนในตำบล 3. บ้ำนหนังสอื ชมุ ชน แหง่ ท่ี 1 หมุนเวียนส่ือไปยังบ้ำนหนงั สือชมุ ชน แหง่ ท่ี 2, 3, ไปเรอ่ื ย ๆ จนครบทกุ แห่งในตำบลน้ัน 4. บ้ำนหนงั สือชมุ ชนแหง่ สดุ ทำ้ ยจดั ส่งสอื่ คืนให้ กศน. ตำบล 5. กศน. ตำบล จดั สง่ สอื่ ให้ กศน. ตำบล ตอ่ ไป และหมนุ เวียนตำมข้อ 2 และ ข้อ 3 6. เมื่อครบทุก กศน. ตำบล ให้ กศน. ตำบลแหง่ สดุ ทำ้ ยคนื ส่อื ให้หอ้ งสมุดประชำชนอำเภอ

แบบท่ี 2 กำรหมนุ เวียนส่อื จำกห้องสมดุ ประชำชนอำเภอสูบ่ ำ้ นหนงั สอื ชุมชน 1.หอ้ งสมดุ ประชำชนอำเภอ ให้ กศน. ตำบล ยืมสื่อ 2. กศน. ตำบล จดั หำหนงั สือจำกบำ้ นหนังสือแหง่ ท่ี 1 3. บำ้ นหนังสอื ชุมชน แหง่ ที่ 1 จัดสง่ หนังสอื ให้บ้ำน แหง่ ท่ี 2 บ้ำนหนังสอื ชมุ ชน แหง่ ที่ 2 จดั ส่งใหบ้ ำ้ น แห่งที่ 2 และจัดส่งไปเร่ือย ๆ จนครบทุกแห่งในตำบลนั้น 4. กศน. ตำบลน้นั จดั สง่ สอ่ื คืนใหห้ อ้ งสมดุ ประชำชนอำเภอ

แบบท่ี 3 กำรหมนุ เวียนสื่อจำกห้องสมุดประชำชนอำเภอสู่บำ้ นหนังสอื ชุมชน ห้องสมุดประชำชนอำเภอ กศน.ตำบล ประชำชน กำรหมนุ เวยี นส่ือจำกห้องสมุดประชำชนอำเภอสู่บ้ำนหนงั สือชุมชน 1. ห้องสมดุ ประชำชนอำเภอจัดสง่ สื่อให้ กศน. ตำบล 2. กศน. ตำบล จดั สง่ สอ่ื ใหบ้ ำ้ นหนงั สอื ชุมชน 3. บำ้ นหนงั สอื ชุมชน ส่งสือ่ คืนให้ กศน. ตำบล 4. กศน. ตำบล สง่ สอ่ื คืนใหห้ ้องสมดุ ประชำชนอำเภอ

3. กำรจัดกจิ กรรมสร้ำงเสริมกำรอ่ำนและกำรเรยี นรู้ นอกจำกกำรใหบ้ ริกำรกำรอ่ำนจำกสือ่ ที่มอี ยใู่ นบำ้ นหนังสือชุมชนแล้ว ควรจดั กจิ กรรมสรำ้ ง เสริมกำรอ่ำนและกำรเรยี นรเู้ พ่ิมเติมตำมควำมตอ้ งกำรของคนในชุมชน ดงั น้ี 3.1 กิจกรรมสรำ้ งเสริมกำรอ่ำน เป็นกำรกระทำตำ่ ง ๆ เพ่ือให้กลมุ่ เปำ้ หมำยเกดิ ควำมสนใจ ในกำรอ่ำน เหน็ ควำมสำคัญและควำมจำเป็นของกำรอ่ำน เกิดควำมเพลดิ เพลนิ ในกำรอำ่ น พยำยำม พัฒนำกำรอ่ำนของตนจนเปน็ นิสยั เชน่ กิจกรรมเลำ่ เรือ่ งหนงั สอื กิจกรรมอ่ำนดีมรี ำงวลั กิจกรรมพ่เี ลำ่ น้อง วำด กิจกรรมกำรเลำ่ ตำนำนหม่บู ำ้ น ส่งเสรมิ ภูมปิ ญั ญำท้องถิ่น กจิ กรรมอ่ำนนิทำน นิทำนวรรณคดี นิทำน พืน้ บ้ำน กจิ กรรมประกวดอำ่ นรอ้ ยแก้ว รอ้ ยกรอง เกมค้นหำป้ำยคำ กิจกรรมตน้ ไมพ้ ดู ได้ (สภุ ำษติ คำพงั เพย) ปำ้ ยนิเทศนิทรรศกำร กระดำนขำ่ ว เปน็ ต้น รวมถึงกจิ กรรมของชมุ ชน เช่น กำรจัดประชุม กำรจัดกลมุ่ เสวนำ กำรไกลเ่ กล่ยี กรณพี ิพำทตำ่ ง ๆ กำรจัดกลมุ่ สนใจ กำรพบปะสังสรรค์ ฯลฯ 3.2 กจิ กรรมสรำ้ งเสริมกำรเรียนรู้ เปน็ กจิ กรรมที่เกิดขึ้นตำมสภำพวถิ ชี ีวิตของชมุ ชนนนั้ ๆ จำกกำรอ่ำน และกำรฝกึ ปฏิบัติ เชน่ 1) กจิ กรรมศลิ ปะประดิษฐ์ เช่น กำรพบั ใบเตย กำรทำเหรียญโปรยทำน กำรทำ พวงมโหตร กำรทำตุง งำนประดิษฐจ์ ำกเศษวัสดุ เป็นตน้ 2) กจิ กรรมส่งเสริมอำชีพ เช่น 1 คน 1 อำชพี กำรสำนตะกร้ำจำกเสน้ พลำสติก เปน็ ตน้ 3) กิจกรรมส่งเสรมิ วฒั นธรรมประเพณี เชน่ สลำกภตั กระยำสำรท รำวงย้อนยคุ เปน็ ต้น 4) กจิ กรรมสง่ เสริมดแู ลสขุ ภำพอนำมยั เช่น แอโรบคิ ไทเก๊ก รำไม้พลอง ฮูลำ่ ฮูป เปน็ ตน้ 5) กจิ กรรมสง่ เสรมิ คณุ ธรรมจรยิ ธรรม เชน่ ปิ่นโตคณุ ธรรม ยำ่ มน้อยห้อยรถเมล์ ลงขนั ปนั หนงั สือ ตักบำตรหนังสือ เป็นตน้ ท้งั น้ี กำรจดั กิจกรรมสรำ้ งเสริมกำรอ่ำนและกำรเรียนร้ใู นบ้ำนหนงั สือชุมชนอำจจัดเพยี ง กจิ กรรมใดกจิ กรรมหน่ึงก็ได้ หรืออำจจัดทัง้ สองกจิ กรรมก็ไดต้ ำมควำมต้องกำรของกลุ่มเปำ้ หมำยและ ศักยภำพของบ้ำนหนงั สือชุมชนแตล่ ะแห่ง 4. กำรบริกำรและกำรอำนวยควำมสะดวก 4.1 กำรบรกิ ำร เช่น บรกิ ำรกำรอำ่ น บริกำรยืม-คืน กำรแนะนำหนงั สือ กำรหมุนเวยี นสือ่ กำรเปิด-ปดิ ใหบ้ ริกำร เปน็ ตน้ 4.2 กำรอำนวยควำมสะดวก เช่น จดั สถำนที่พรอ้ มบริกำร โตะ๊ เกำ้ อี้ กำรตดิ ป้ำยหมวด หนงั สอื ป้ำยกจิ กรรม บริกำรน้ำด่ืม ห้องนำ้ แว่นตำสำหรับผู้สูงอำยุ เปน็ ต้น

5. กำรมสี ่วนร่วมของชุมชนและเครอื ข่ำย กำรดำเนินงำนบำ้ นหนังสอื ชมุ ชน มีเปำ้ หมำยให้เกดิ ควำมสำเรจ็ อย่ำงยัง่ ยืน ควรเกิด จำกกำรมสี ว่ นร่วมของชุมชนและเครือขำ่ ยในทุกขัน้ ตอนของกำรดำเนินงำน เช่น กำรบรหิ ำรจัดกำร กำรรับ บรจิ ำคสอ่ื กำรหมุนเวียนสอ่ื กำรร่วมจัดกิจกรรม (ร่วมคดิ รว่ มทำ รว่ มใหข้ ้อเสนอแนะ) กำรระดมทรพั ยำกร กำรประชำสัมพนั ธ์ เป็นตน้ 6. กำรนเิ ทศ กำรนเิ ทศ เป็นข้ันตอนหนึ่งที่สำคัญในกำรดำเนนิ งำนกจิ กรรมต่ำง ๆ ทำให้ทรำบสภำพ กำรดำเนนิ งำนทเ่ี ปน็ อยู่ และเพ่ือให้ควำมช่วยเหลือ สง่ เสริม สนบั สนุน และใหข้ วญั กำลงั ใจแกผ่ ู้ปฏิบตั ิงำน เพ่อื ให้งำนบรรลตุ ำมวตั ถุประสงค์ทีก่ ำหนดไว้ 6.1 นเิ ทศเพื่ออะไร กำรนเิ ทศกำรดำเนินงำนบำ้ นหนังสอื ชมุ ชน เพ่อื ให้บ้ำนหนงั สือชุมชน มีกำรดำเนนิ งำนทีเ่ ข้มแข็งและยั่งยืน มีประชำชนมำใช้บรกิ ำรอำ่ นและเขำ้ รว่ มกจิ กรรมสร้ำงเสรมิ กำรอำ่ นและ กำรเรยี นรูอ้ ยำ่ งต่อเน่ือง 6.2 ใครเป็นผนู้ เิ ทศ ครูอำสำสมัคร กศน. และหรือ ครู กศน. ตำบล ท่ีรับผดิ ชอบพนื้ ท่ีบ้ำนหนังสือ ชมุ ชนตงั้ อยู่ หรือบคุ คลที่ได้รับมอบหมำยจำกผู้บริหำรสถำนศกึ ษำ ควรนเิ ทศอย่ำงน้อยไตรมำส ละ1ครั้ง /แหง่ และรำยงำนผลใหผ้ ู้บรหิ ำรสถำนศกึ ษำทรำบ และใหข้ ้อเสนอแนะในกำรพัฒนำบำ้ นหนงั สือชมุ ชนให้เข้มแขง็ และยั่งยนื ต่อไป 6.3 นเิ ทศอะไร ในกำรนิเทศแตล่ ะครัง้ ผนู้ เิ ทศ จำเป็น ต้องรู้จักบ้ำนหนังสอื ชุมชนแต่ละแห่งก่อน โดยกำรกำหนดประเด็นกำรนิเทศ เพื่อให้ผู้นเิ ทศมขี ้อมลู ทีเ่ ป็นสภำพจรงิ ของบำ้ นหนงั สอื ขมุ ขน เพอ่ื นำมำใช้ใน กำรช่วยเหลอื สนับสนนุ กำรดำเนนิ งำน ซง่ึ ในทน่ี ี้ขอเสนอตัวอยำ่ งประเด็นกำรนิเทศบำ้ นหนังสอื ขมุ ขน ซง่ึ สถำนศึกษำสำมำรถนำไปปรับใช้ใหเ้ หมำะสมกบั สภำพพ้นื ท่ีได้ ดงั ต่อไปนี้ 1) ที่มำของบ้ำนหนงั สอื ชมุ ชน มแี รงบันดำลใจมำจำกอะไรหรือใคร อย่ำงไร เร่มิ ดำเนนิ กำร ตง้ั แต่เม่ือไร อยำ่ งไร มีใครร่วมดำเนินกำรบ้ำง และท่ำอย่ำงไรบ้ำง มปี ัญหำอุปสรรคอะไร แกไ้ ขอย่ำงไร และ ผลกำรแกไ้ ขเปน็ อย่ำงไร 2) ลักษณะกำยภำพ สถำนท่ีทตี่ ง้ั สะดวกในกำรมำใช้บรกิ ำรหรือไม่มีบรรยำกำศท่เี อื้อต่อ กำรอำ่ นและเรยี นรู้มำกน้อยเพยี งใดอย่ำงไร 3) กำรบรหิ ำรจัดกำร 3.1 กรณีดำเนนิ กำรเอง ดำเนินกำรอยำ่ งไร มีปัญหำอปุ สรรคอะไรและแก้ไขอย่ำงไร ผลกำรแกไ้ ขเป็นอย่ำงไร 3.2 กรณบี รหิ ำรโดยคณะทำงำน ทำไมจึงมีคณะทำงำน ประกอบไปดว้ ยใครบ้ำง จำนวนกี่คน มตี ำแหนง่ อะไรบ้ำง แต่ละตำแหน่งมบี ทบำทหน้ำท่ีอะไร มีวำระกำรเปน็ คณะทำงำนหรือไม่ ถำ้ มีก็ ปี มีกำรประชมุ หำรือกันมำกนอ้ ยเพียงใด มีปญั หำอปุ สรรคอะไรและแก้ไขอยำ่ งไร ผลกำรแก้ไขเปน็ อย่ำงไร กำรบริหำรจดั กำรในปจั จบุ ันนั้นมคี วำมม่ันคงหรอื ไม่ ต้องกำรปรบั เปลยี่ นอะไรเพ่ิมเติม

4) สอ่ื มีส่ืออะไรบ้ำง ได้มำอย่ำงไร ใครมีสว่ นร่วม เพยี งพอหรอื ไม่ ต้องกำรสอ่ื อะไร เพ่ิมเติมอนื่ ๆ 5) กำรบรกิ ำร มีให้บริกำรอะไรบ้ำง ใครเปน็ ผู้ให้บรกิ ำร ให้บริกำรวนั /เวลำใดบำ้ ง 6) กิจกรรมสรำ้ งเสรมิ กำรอำ่ นและกำรเรียนรู้ มีกจิ กรรมอะไรบำ้ ง ใครจดั จัดบ่อยเพยี งใด มผี มู้ ำร่วมกิจกรรมจำนวนก่ีคน และใครเข้ำร่วมกิจกรรมในแต่ละครั้ง ผลกำรจัดกจิ กรรมเปน็ อย่ำงไร 6.4 นเิ ทศอยำ่ งไร ก่อนที่จะดำเนนิ กำรนเิ ทศ ผนู้ ิเทศจำเปน็ ต้องร้ขู ้อมูลพื้นฐำนท่ีเปน็ จริงของ บำ้ นหนงั สอื ชุมชนดังท่ีกล่ำวมำแล้ว ดงั น้นั จึงควรดำเนนิ กำรนเิ ทศ ดังน้ี 1) กำหนดประเดน็ กำรนิเทศ ดงั ตวั อยำ่ งประเดน็ ที่กำหนดในหวั ข้อ “นเิ ทศอะไร\" ท่ีกล่ำว มำแล้ว เพื่อจดั ทำเคร่ืองมือนเิ ทศบ้ำนหนังสอื ชุมชน 2) รวบรวมขอ้ มูลตำมประเด็น 3) คน้ หำสำเหตขุ องสภำพกำรดำเนินงำน และควำมต้องกำรของผู้ปฏบิ ตั ิงำน/คณะทำงำน บ้ำนหนงั สอื ชมุ ชน 4) ใหค้ ำแนะนำ ชว่ ยเหลอื ตำมควำมต้องกำรของผู้ปฏบิ ตั งิ ำน/คณะทำงำนบ้ำนหนังสอื ชุมชน ด้วยวิธกี ำรต่ำงๆ ท่เี หมำะสมกับสถำนกำรณ์ คือ บรรยำย อธบิ ำย ประชุม อบรม สำธติ เป็นตน้ 5) รำยงำนผลกำรนเิ ทศแก่ผู้บริหำรสถำนศกึ ษำทุกครงั้ ท่ปี ฏิบตั กิ ำรนิเทศ ซึง่ ควรรำยงำน ทนั ทีและกำรรำยงำนควรประกอบด้วย 3 สว่ น คือ 1) สภำพท่ีพบ 2) ขอ้ นีเ้ ทศ และ 3) ข้อเสนอแนะเพ่อื กำร พฒั นำ 5.1) สภำพทพ่ี บ เป็นข้อมูลพ้ืนฐำนท่เี ป็นจรงิ ของบ้ำนหนงั สอื ชุมชนตำมประเดน็ กำรนิเทศ 5.2) ข้อนิเทศ เปน็ คำแนะนำ ข้อเสนอแนะท่ีผู้นิเทศให้กับผู้ปฏบิ ตั ิงำนหรือ คณะทำงำน 5.3) ขอ้ เสนอแนะเพื่อกำรพฒั นำ เป็นสงิ่ ท่ผี ูน้ ิเทศไมส่ ำมำรถใหค้ ำแนะนำ ชว่ ยเหลอื แก่ผู้ปฏบิ ัตงิ ำนหรือคณะทำงำนได้ อำจเน่ืองจำกเกนิ อำนำจของผู้นเิ ทศ จึงนำมำเสนอให้กับผบู้ รหิ ำร สถำนศึกษำพจิ ำรณำให้ขอ้ เสนอแนะ เพ่ือชว่ ยเหลอื ตอ่ ไป

บทที่ 3 บทบำทและภำรกจิ ของหน่วยงำนในกำรดำเนนิ งำนบำ้ นหนังสือชุมชน สำนักงำน กศน. และหน่วยงำนในสังกัดในระดับจังหวัด ได้แก่ สำนักงำน กศน. จังหวัด กศน.อำเภอ ห้องสมุดประชำชน และ กศน. ตำบล ต้องเข้ำไปมีส่วนร่วมในกำรส่งเสริมสนับสนุนช่วยเหลือให้บ้ำนหนังสือ ชมุ ชน สำมำรถดำเนนิ งำนได้อย่ำงมีประสิทธิภำพ รวมทั้งเจ้ำของสถำนท่ีตั้งบ้ำนหนังสือชุมชนหรืออำสำสมัคร ภำยใต้บทบำทและภำรกจิ ดังตอ่ ไปน้ี 1. สำนักงำน กศน. 1.1 กำหนดยุทธศำสตร์กำรดำเนินงำน 1.2 สง่ เสริม สนบั สนุนกำรดำเนนิ งำน เชน่ กำรจดั ทำแนวทำงกำรดำเนนิ งำนกำรจัดหำสื่อ กำรจัดทำเว็บไซต์ กำรจดั ทำเอกสำรเผยแพร่ประชำสัมพันธ์ เปน็ ต้น 1.3 ประกำศเกยี รติคณุ ยกย่อง ชมเชย มอบรำงวลั 1.4 ตดิ ตำม ประเมนิ ผล รำยงำนผล 2. สำนักงำน กศน. จังหวัด 2.1 ชีแ้ จงนโยบำย แนวทำง และแผนกำรดำเนนิ งำน 2.2 ประชำสมั พันธ์ ประสำนเครือข่ำยร่วมสนบั สนุนสง่ เสรมิ กำรดำเนนิ งำน 2.3 จดั อบรม ประชุมสัมมนำ จัดเวทีแลกเปลี่ยนเรยี นรู้ ศกึ ษำดูงำนบำ้ นหนงั สือชมุ ชน ทีเ่ ปน็ Best Practice ให้แก่ ครู กศน. บรรณำรักษ์ เครือข่ำย อำสำสมคั ร และทูตกำรอ่ำน 2.4 นิเทศติดตำมประเมินผล 2.5 ประกำศเกยี รติคณุ ยกย่อง ชมเชย มอบรำงวลั 2.6 สรุป รำยงำนผล เผยแพรข่ อ้ มลู 3. กศน. อำเภอ 3.1 ประชมุ ชี้แจงสร้ำงควำมเข้ำใจใหก้ บั บุคลำกรทเี่ กี่ยวข้อง 3.2 จัดทำฐำนข้อมลู บ้ำนหนงั สือชุมชน ไดแ้ ก่ ทำเนยี บ สถิติ เปน็ รำยตำบล รำยอำเภอ เพอื่ สะดวกในกำรจัดทำสำรสนเทศ ตลอดจนเอกสำรแบบฟอรม์ ท่ีเกี่ยวข้อง 3.3 จดั ทำแผนงำน / โครงกำรประจำปี เพ่ือกำหนดเปำ้ หมำยในกำรดำเนนิ งำนทชี่ ัดเจน 3.4 ประชำสัมพนั ธ์ ประสำนภำคเี ครอื ขำ่ ยร่วมสนับสนุนส่งเสริมกำรดำเนนิ งำน 3.5 ประสำน และจดั หำทรัพยำกรตำ่ ง ๆ ในกำรดำเนนิ งำน (บุคคล/สือ่ /วัสดุอุปกรณ/์ งบประมำณ) 3.6 จัดอบรม ประชมุ สัมมนำ จัดเวทีแลกเปล่ียนเรียนรู้ ศึกษำดูงำนบ้ำนหนังสือชุมชนที่ เปน็ Best Practice ให้แก่ครู กศน. บรรณำรกั ษ์ เครือขำ่ ย อำสำสมัคร และทตู กำรอ่ำน 3.7 นเิ ทศ ติดตำม ประเมินผล 3.8 ประกำศเกยี รติคณุ ยกย่อง ชมเชย มอบรำงวัล 3.9 สรปุ รำยงำนผลเผยแพรข่ ้อมูล

4. ห้องสมดุ ประชำชน 4.1 ประสำนงำน จัดทำแผนกำรดำเนนิ งำน และประชำสัมพนั ธ์ 4.2 ใหค้ ำแนะนำ และรว่ มจดั กจิ กรรมสร้ำงเสรมิ กำรอ่ำนและกำรเรียนรู้ 4.3 สนบั สนนุ วสั ดอุ ปุ กรณ์ สื่อ หนังสอื 4.4 หมนุ เวยี นสื่อให้ กศน. ตำบล 4.5 นิเทศ ติดตำม ประเมนิ ผล 4.6 สรปุ รำยงำนผล เผยแพร่ขอ้ มลู 5. กศน. ตำบล 5.1 สำรวจข้อมลู และควำมต้องกำรของชมุ ชน จัดทำฐำนข้อมลู บ้ำนหนงั สือชมุ ชน ได้แก่ ทำเนยี บสถิติระดับตำบล เพือ่ สะดวกในกำรจัดทำสำรสนเทศตลอดจนเอกสำร แบบฟอร์มท่เี กยี่ วข้อง 5.2 จดั ทำแผนปฏิบัติกำรระดับตำบลเพ่อื กำหนดเป้ำหมำยในกำรดำเนินงำนทีช่ ัดเจน 5.3 ประชำสัมพันธ์ สร้ำงควำมเข้ำใจเก่ยี วกับกำรดำเนนิ งำนบำ้ นหนังสอื ชมุ ชนให้กบั คน ในชุมชน 5.4 รว่ มกบั ชมุ ชนในกำรคดั เลอื กสถำนทีจ่ ัดตั้งบำ้ นหนังสอื ชุมชน โดยกำรทำประชำคม 5.5 รว่ มดำเนนิ งำนกบั ผู้มจี ติ อำสำและชมุ ชนในกำรดำเนินงำน และจดั กิจกรรมสรำ้ ง เสริมกำรอ่ำนและกำรเรยี นรู้ 5.6 หมนุ เวียนสอ่ื ให้บ้ำนหนังสอื ชมุ ชน 5.7 นเิ ทศ ควรนิเทศอย่ำงน้อยไตรมำสละ 1 ครั้ง /แหง่ และรำยงำนผลให้ผูบ้ ริหำร สถำนศกึ ษำทรำบ รวมท้ังให้ข้อเสนอแนะในกำรพัฒนำบ้ำนหนังสือชมุ ชนให้มีควำมเขม้ แข็งและยงั่ ยนื ตอ่ ไป 5.8 รำยงำนขอ้ มูลสถิตใิ นระบบฐำนขอ้ มูลเพอ่ื กำรบรหิ ำรจัดกำร (ระบบ DMIS) 6. เจ้ำของสถำนที่ต้งั บำ้ นหนังสือชุมชน หรืออำสำสมัคร 6.1 แสดงควำมประสงค์ อนุญำตใหใ้ ชบ้ ำ้ นเปน็ สถำนทจ่ี ดั ตัง้ บำ้ นหนังสอื ชุมชน 6.2 ใหบ้ รกิ ำรกำรอ่ำน ดำเนินงำน สง่ เสรมิ สนบั สนนุ และพัฒนำบำ้ นหนงั สอื ชมุ ชน 6.3 ประชำสัมพันธ์เผยแพร่ข้อมูล 6.4 ประสำนและรว่ มมือกับเครอื ขำ่ ย เพ่ือรบั กำรสนบั สนนุ กำรดำเนนิ งำน พฒั นำและ ปรับปรุงบำ้ นหนงั สอื ชุมชน

บทที่ 4 สรุปผลกำรดำเนินงำน บ้ำนหนงั สือชุมชนตำบลช้ำงน้อย บำ้ นช้ำง ตงั้ อยใู่ นบริเวณท่ที ำกำรกำนนั ตำบลช้ำงนอ้ ย หมู่ 2 ตำบลขำ้ งน้อย อำเภอบำงไทร จังหวัดพระนครศรอี ยุธยำ โดยมี นำงบำรงุ พมิ พย์ ำจักร เบอรต์ ดิ ต่อ 0614519962 เป็นอำสำสมคั รในกำรดูแลและให้บรกิ ำรบ้ำนหนังสือชมุ ชน โดยบ้ำนหนงั สือชมุ ชนตำบล ชำ้ งน้อย บ้ำนช้ำงนอ้ ย จัดตงั้ ขึน้ โดยมวี ตั ถปุ ระสงค์ ดงั นี้ 1.เพ่ือเป็นแหล่งกำรอำ่ นทใี่ กล้ตัวในชุมชน 2. เพอื่ สรำ้ งเสริมนิสัยรักกำรอ่ำน ป้องกนั กำรลืมหนงั สอื และเกิดกำรเรียนรู้ สำมำรถเชื่อมโยง ควำมรทู้ ีไ่ ดจ้ ำกกำรอ่ำนไปประยุกตใ์ ชใ้ นชีวติ ประจำวัน 3. เพอื่ เปน็ ศูนย์กลำงกำรแลกเปลย่ี นเรยี นรู้ในชมุ ชนแบบมีสว่ นร่วม บำ้ นหนงั สือชมุ ชน : บำ้ นชำ้ งนอ้ ย สถำนที่ตั้ง : ศำลำภำยในวดั อนุกญุ ชรำรำม หมู่ 3 ตำบลชำ้ งน้อย อำเภอบำงไทร จังหวัดพระนครศรอี ยุธยำ อำสำสมัครบำ้ นหนังสอื ชมุ ชน : นำงบำรงุ พิมพย์ ำจักร ครู กศน.ตำบล ที่รับผิดชอบ : นำงสำวศุทธินี จนั ยะนยั จำนวนผู้ทใ่ี ช้บรกิ ำรเฉลยี่ ต่อวัน : 5 คน จำนวนหนังสอื ท่ไี ด้รบั กำรบริจำค : หนงั สอื ท่วั ไป 45 เลม่ นิตยสำร 28 เลม่ หมอชำวบ้ำน 15 เล่ม หนงั สอื กำรต์ นู 12 เล่ม กจิ กรรมของบ้ำนหนังสอื ชุมชนตำบลชำ้ งนอ้ ย บ้ำนช้ำง ไดแ้ ก่ 1. ทำควำมสะอำดบ้ำนหนงั สือชมุ ชนให้สะอำดเสมอ 2. หมุนเวยี นหนงั สือ วำรสำรทีห่ ลำกหลำยเพ่ือใหบ้ ริกำรท่ีครบถว้ นในแตล่ ะชว่ งวยั 3. จดั ให้มอี ำสำสมัครสง่ เสรมิ กำรอ่ำน 4. รบั บรจิ ำคหนงั สือ 5. นำส่ืออื่นๆท่เี ข้ำกับสถำนกำรณ์มำให้บริกำรเช่น แผน่ พับคู่มอื กำรป้องกนั โรคโควดิ - 19 6.สื่อประชำสัมพันธ์อนื่ ๆเช่น ประกำศรับสมัครนักศึกษำ เป็นต้น

สอ่ื อ่นื ๆท่เี ข้ำกบั สถำนกำรณม์ ำใหบ้ รกิ ำรเชน่ แผน่ พับค่มู อื กำรป้องกนั โรคโควดิ - 19



ส่อื ประชำสมั พันธ์ ประกำศรบั สมัครนกั ศกึ ษำ

ส่อื ประชำสมั พนั ธ์ ออนไลน์

รำยงำนข้อมูลผูใ้ ช้บริกำรบำ้ นหนงั สือชุมชนตำบลช้ำงน้อย บ้ำนชำ้ ง ท่ี วันทีร่ ำยงำน จำนวนผูใ้ ช้บรกิ ำร(คน) ชว่ งเวลำดำเนิน จำนวนผู้ใชบ้ ริกำร กิจกรรม ท้งั หมด(คน) 1 31 ธันวำคม 2563 36 ไตรมำส 1 2 30 มนี ำคม 2564 28 ไตรมำส 2 124 3 29 มิถนุ ำยน 2564 24 ไตรมำส 3 4 20 สงิ หำคม 2564 36 ไตรมำส 4 รำยงำนผลกำรจดั กจิ กรรมรำยไตรมำส บำ้ นหนงั สือชุมชนตำบลช้ำงนอ้ ย บ้ำนชำ้ ง วันท่ี ไตร ประเภท กิจกรรม ผลกำร เปำ้ หมำย ผลกำร รำยงำน มำส กิจกรรม ประเมิน (คน) ดำเนินงำน กจิ กรรมสง่ เสริมกำรอ่ำน เรื่อง มำกทสี่ ดุ 10 30 ไตรมำส กจิ กรรม มำตรกำรป้องกนั กำรแพร่ระบำดของ (คน) มนี ำคม 2 สง่ เสรมิ โรคติดเชอื้ ไวรสั โคโรนำ Covd-19 มำก 10 15 2564 กำรอ่ำน กจิ กรรมสง่ เสรมิ กำรอ่ำน มำกท่สี ุด 10 12 29 ไตรมำส กจิ กรรม ณ บ้ำนหนงั สือชมุ ชนตำบลชำ้ งนอ้ ย มถิ นุ ำยน 3 สง่ เสริม ผูเ้ ขำ้ รว่ มกจิ กรรม 12 2564 กำรอำ่ น กจิ กรรมกำรหมุนเวียนหนังสือ และ วำรสำรในบำ้ นหนังสือ 39 คน 20 ไตรมำส กจิ กรรม สิงหำคม 4 ส่งเสริม 3 กจิ กรรม 2564 กำรอ่ำน ข้อมูลรวม

ภาคผนวก

คณะผู้จดั ทำ ทีป่ รึกษำ นำงสำวมุกดำ แข็งแรง ผอู้ ำนวยกำร กศน.อำเภอภำชี รกั ษำกำรในตำแหน่งผู้อำนวยกำร กศน.อำเภอบำงไทร นำงสำววิชชตุ ำ แก้วโมรำ บรรณำรักษ์ชำนำญกำร นำงสำวหทัยรตั น์ ศิริแก้ว ครู นำงสำวฐิติพร พำสี ครูผ้ชู ว่ ย ผ้จู ัดทำ/ผู้รวบรวมขอ้ มูล/สรุปผล/รำยงำนผล/จัดพิมพร์ ูปเลม่ นำงสำวศุทธินี จันยะนยั ครู กศน.ตำบล