คู่มือการใช้เครื่องช่วยฝึกทักษะ

I

I ใบรับรองการใชเปนคมู ือการฝกอบรมภายใน รร.การบนิ ทบ. คูมอื เลมน้ีไดรับการตรวจสอบความถูกตอง โดย พ.อ. .................................................. กรรมการ ( วาตะชยั ฐานโพธ์ิ ) อจ.หน.วซบร.กศ.รร.การบนิ ทบ. พ.อ. .................................................. รองประธานกรรมการ ( ชาคริต คมคาย ) อจ.หน.วอร.กศ.รร.การบิน ทบ. พ.อ. .................................................. ประธานกรรมการ ( ยอดยุทธ 3ชา ) ผอ.กศ.รร.การบนิ ทบ. อนุมตั ใิ หใชเปนคูมือการฝกอบรมภายใน รร.การบิน ทบ. ได พ.อ. .............................................................. ( เชอดเกยี รติ ช.สรพงษ6 ) รอง ผบ.รร.การบนิ ทบ. ทำการแทน ผบ.รร.การบนิ ทบ.

II คำนำ คูมือการใชเครื่องชวยฝกทักษะชางอากาศยานทหารบก เลมนี้ ไดเรียบเรียงขึ้นตามวัตถุประสงค6ของ หลกั สูตร ของ รร.การบิน ทบ. เพอ่ื ใชในการฝกอบรมตามหลักสูตรท่ีเก่ียวของกับการซอมบำรุงอากาศยานของ ทบ. คูมือเลมนี้ไดรวบรวมและเรียบเรียงขึ้นเพ่ือใชประกอบการฝกอบรมในหัวขอเรื่องหลกั การทำงานของ ระบบตาง ๆ ที่เกี่ยวของกับอากาศยาน การใชงาน การติดตั้ง การตรวจสภาพ การแกไขป=ญหาขอขัดของ เนื้อหาทั้งหมดประกอบไปดวย เครื่องชวยฝก 3 เครื่องชวยฝก 6 ชุดการฝกทักษะ ไดแก เครื่องชวยฝกระบบ เครอ่ื งยนต6แกสA เทอรไ6 บน6 T53-L-13B (สวนประกอบของเครื่องยนต6แกAสเทอร6ไบน6, VIGV system, Interstage air bleed system, Ignition system) และ เครื่องชวยฝกระบบไฮดรอลิกส6 (การทำงานเบื้องตน การตรวจ การรั่วซึมของระบบ การถอดและติดตั้ง Tube, Flexible hose and Fitting) ซึ่งในแตละบทเรียนไดนำเสนอ หลักทฤษฎีที่สอดคลองกับใบงาน อีกทั้งยังมีแบบทดสอบกอนเรียนและแบบทดสอบหลังเรียนใหผูเรียนได ประเมนิ ผลการเรยี นรตู นเองทงั้ ระบบออนไลน6และออฟไลน6 ผูเขียนหวังเปนอยางยิ่งวาคูมือเลมนี้สามารถนำไปใชประกอบการฝกอบรมภายใน รร.การบิน ทบ. ไดเปนอยางดี สามารถอำนวยความสะดวกแก ครู อาจารย6 เปนประโยชน6ตอผูเขารับการฝกอบรม และชวยให การจดั การฝกอบรมมปี ระสทิ ธิภาพ หากมีขอเสนอแนะใดทจ่ี ะทำใหคูมอื เลมน้ีสมบรู ณ6ยง่ิ ขนึ้ ผูจัดทำขอนอมรับ เพอื่ นำขอมูลมาปรับปรุงแกไขใหสมบรู ณ6ยิ่งขึน้ ตอไป ดวยความขอบพระคณุ ยงิ่ พ.ท.ดร. ธรี พงษ6 บุญเติม อจ.วซบร.กศ.รร.การบิน ทบ.

III คำแนะนำเก่ยี วกบั คูมอื การใชเครอื่ งชวยฝกทกั ษะชางอากาศยานทหารบก คมู ือการใชเคร่อื งชวยฝกทักษะชางอากาศยานทหารบก สำหรบั ผูฝกอบรม (ครู-อาจารย)6 และผเู ขารับ การฝกอบรม ที่ประกอบการฝกทักษะเลมนี้ไดแบงหัวขอในการฝกทักษะตาม 3 เครื่องชวยฝก 6 ชุดการฝก ทักษะ ดงั น้ี 1. เครอื่ งชวยฝกระบบเครื่องยนต6แกAสเทอรไ6 บน6 T53-L-13B (ผาซกี ) ชดุ ท่ี 1 สวนประกอบและหลักการทำงานของเคร่ืองยนต6แกสA เทอร6ไบน6 2. เครอื่ งชวยฝกระบบเคร่ืองยนต6แกสA เทอร6ไบน6 T53-L-13B ชดุ ท่ี 2 ระบบ Variable inlet guide vane (VIGV) ชุดที่ 3 ระบบ Interstage air bleed system ชดุ ท่ี 4 ระบบ Ignition 3. เคร่อื งชวยฝกระบบไฮดรอลกิ ส6 ชุดที่ 5 การทำงานเบอื้ งตนของระบบไฮดรอลิกส6 ชุดที่ 6 การตรวจการรว่ั ซมึ ของระบบ การถอดและตดิ ต้งั Tube, flexible hose and fitting ในคูมอื น้ีไดจดั เตรยี มแผนการจัดการเรยี นรู ส่ือท่ีใชประกอบการฝกอบรม ตลอดจนแบบทดสอบกอน และหลังการฝกทักษะ ที่ใชประกอบในการประเมินผลไวโดยครบถวน ผูฝกอบรมสามารถนำไปใชในการฝก ทักษะไดทันที โดยเพียงศึกษาคูมือใหละเอียดและดำเนินการฝกอบรมตามคำแนะนำและตามแผนการจัดการ เรียนรู ที่ไดจัดเตรียมไว ทำใหลดภาระของผูฝกอบรม อีกทั้งยังชวยใหผูฝกสามารถดำเนินการฝกทักษะ ไดอยางมปี ระสิทธิภาพ และบรรลุวัตถุประสงค6ของการฝกไดเปนอยางดี

สารบัญ IV ใบรบั รองการใชเปนคูมือการฝกอบรมภายใน รร.การบนิ ทบ. หนา คำนำ คำแนะนำเก่ียวกบั คมู ือการใชเครอ่ื งชวยฝกทักษะชางอากาศยานทหารบก I สารบัญ II สารบัญตาราง III สารบัญภาพ IV บทที่ 1 เครื่องชวยฝกทักษะชางอากาศยานทหารบก VI บทท่ี 2 คำชแี้ จงเกีย่ วกับการใชเครอ่ื งชวยฝก VII บทท่ี 3 เคร่ืองชวยฝกระบบเครอ่ื งยนต6แกAสเทอร6ไบน6 T53-L-13B 1 4 แบบทดสอบกอนเรยี น 5 3.1 สวนประกอบและหลกั การทำงานของเครื่องยนต6แกสA เทอร6ไบน6 6 9 สวนประกอบและหลกั การทำงาน 9 ใบงานท่ี 3.1 13 ใบประเมนิ ผลใบงานที่ 3.1 15 แบบบันทึกผลระหวางการฝกทกั ษะ 18 3.2 ระบบ Variable Inlet Guide Vane 19 หลักการทำงาน 19 การตรวจสภาพ 20 ใบงานท่ี 3.2 25 ใบประเมินผลใบงานท่ี 3.2 27 แบบบนั ทกึ ผลระหวางการฝกทักษะ 30 3.3 ระบบ Interstage Air Bleed (Bleed Band) 31 หลกั การทำงาน 31 การตรวจสภาพ 33 ใบงานท่ี 3.3 34 ใบประเมินผลใบงานที่ 3.3 35 แบบบนั ทกึ ผลระหวางการฝกทักษะ 38

3.4 ระบบ Ignition V หลกั การทำงาน การถอดประกอบ การตรวจสภาพ 39 ใบงานท่ี 3.4 39 ใบประเมนิ ผลใบงานที่ 3.4 40 42 แบบทดสอบหลงั เรียน 44 บทที่ 4 เครื่องชวยฝกระบบไฮดรอลิกส6 48 51 แบบทดสอบกอนเรยี น 52 4.1 หลกั การทำงานเบ้อื งตน และสวนประกอบของระบบไฮดรอลิกส6 54 60 ใบงานที่ 4.1 61 ใบประเมนิ ผลใบงานท่ี 4.1 63 4.2 การถอดและติดตั้ง Tube, Flexible Hose and Fitting การตรวจสภาพ การตรวจการรว่ั ซมึ ของระบบ 65 ใบงานท่ี 4.2 67 ใบประเมนิ ผลใบงานท่ี 4.2 69 แบบบนั ทึกผลระหวางการฝกทักษะ 70 แบบทดสอบหลังเรยี น 73 เอกสารอางองิ 74 ประวตั ยิ อผจู ัดทำ

สารบัญตาราง VI ตารางแสดงความสมั พันธร6 ะหวางรอบเคร่ืองยนต6และตำแหนงของมุม VIGV หนา 19

VII สารบัญภาพ ภาพท่ี 1 เคร่ืองชวยฝกเคร่อื งยนต6 T53-L-13B (ผาซกี ) พรอมระบบถายทอดกำลัง หนา ภาพท่ี 2 เคร่ืองชวยฝกเครอ่ื งยนต6 T53-L-13B 1 ภาพที่ 3 เครื่องชวยฝกระบบไฮดรอลิกส6 2 ภาพท่ี 4 สวนประกอบของเครอ่ื งอัดอากาศ (Compressor) 3 ภาพท่ี 5 แบบของเครอื่ งอัดอากาศ (Compressor) 9 ภาพท่ี 6 หองเผาไหมแบบ Annular reverse flow 10 ภาพท่ี 7 ชุดกังหนั Gasproducer turbine (N1) และ ชุดกังหนั Power turbine (N2) 11 ภาพที่ 8 การปรับมุมของ VIGV ตามความเรว็ รอบของเคร่อื งยนต6 12 ภาพท่ี 9 ชดุ อุปกรณ6ของระบบ VIGV 19 ภาพท่ี 10 รอยแตกของ VIGV ท่ยี อมรับได 20 ภาพท่ี 11 จดุ อางองิ ในการจัดปรบั VIGV 21 ภาพท่ี 12 กราฟแสดงความสัมพนั ธร6 ะหวางอณุ หภมู ิอากาศภายนอกและการทำงานของ VIGV 22 22 ตามรอบ N1 ภาพท่ี 13 เคร่ืองมือพิเศษ Coupling Switch 24 ภาพท่ี 14 ชุดอปุ กรณ6ของ Interstage air bleed system 31 ภาพท่ี 15 ภาพตัดแสดงชนิ้ สวนภายใน Bleed band actuator 32 ภาพที่ 16 กราฟแสดงความสัมพนั ธร6 ะหวางอุณหภูมิอากาศภายนอกและการทำงานของ Bleed band 33 ตามรอบ N1 39 ภาพท่ี 17 ชุดอุปกรณร6 ะบบ Ignition 54 ภาพที่ 18 โครงสรางของระบบไฮดรอลิกส6 56 ภาพที่ 19 Hydraulic Pump 57 ภาพที่ 20 Hydraulics Filter 58 ภาพที่ 21 Single Acting Cylinder 58 ภาพที่ 22 Rigid Tube 58 ภาพที่ 23 Flexible Hose 59 ภาพท่ี 24 หวั ตอแบบตาง ๆ 63 ภาพท่ี 25 Hydraulic Filter 64 ภาพท่ี 26 Difference Pressure Indicator

1 บทที่ 1 เคร่อื งชวยฝกทักษะชางอากาศยานทหารบก ที่ผานมา รร.การบิน ทบ. ไดมกี ารจัดทำ และ จดั หาเคร่อื งชวยฝกทักษะชางอากาศยานทหารบก เพ่ือ ใชสำหรับการฝกอบรม จากหลายแหลงที่มา ไดแก การจัดทำเครื่องชวยฝกของครู/อาจารย6 การจัดทำ เครื่องชวยฝกจากผูเขารับการฝกอบรม การยืมจากหนวยงาน เปนตน โดยสวนใหญจะเปนการนำชิน้ สวนของ อากาศยานท่ีปลดประจำการ หรอื ช้ินสวนทมี่ ีการจำหนาย มาจัดทำเปนเคร่ืองชวยฝกใหเกิดประโยชน6และคุม คาสงู สุด โดยในคูมอื เลมนี้ ไดนำเครือ่ งชวยฝกมาใชในการฝกอบรม ดงั นี้ 1. เครอื่ งชวยฝกเครือ่ งยนต6 T53-L-13B (ผาซกี ) พรอมระบบถายทอดกำลงั 2. เครอื่ งชวยฝกเคร่อื งยนต6 T53-L-13B 3. เครอื่ งชวยฝกระบบไฮดรอลกิ ส6 เครือ่ งชวยฝกเครอื่ งยนต& T53-L-13B (ผาซีก) พรอมระบบถายทอดกำลงั ไดยืมจาก กวก.ศบบ. เพื่อใชในการฝกอบรมในหัวขอเรื่อง โครงสรางของเครื่องยนต6แกAสเทอร6ไบน6 และหลกั การทำงาน การตรวจสภาพภายในเครอื่ งยนต6 ภาพที่ 1 เคร่ืองชวยฝกเครือ่ งยนต6 T53-L-13B (ผาซกี ) พรอมระบบถายทอดกำลงั

2 เครอื่ งชวยฝกเครอ่ื งยนต& T53-L-13B ไดรบั การจายยืมจาก พนั .ซบร.บ.ทบ. เพอ่ื ใชในการฝกอบรม ในหวั ขอเรื่อง - การตรวจสภาพระบบ Variable Inlet Guide Vane - การตรวจสภาพระบบ Interstage Air Bleed - การตรวจสภาพระบบ Ignition ภาพท่ี 2 เคร่ืองชวยฝกเครอื่ งยนต6 T53-L-13B

3 เครื่องชวยฝกระบบไฮดรอลิกส& ไดจากการจัดทำโครงการรวมกนั ระหวาง รร.การบนิ ทบ. และ พนั .ซบร.บ.ทบ. เพ่อื ใชในการฝกอบรม ในหัวขอเรื่องการทำงานเบื้องตน ของระบบไฮดรอลิกส6 การตรวจการรั่วซึมของระบบการถอดและติดต้ัง Tube, Flexible hose and Fitting ภาพท่ี 3 เครื่องชวยฝกระบบไฮดรอลิกส6 ในคูมือเลมนี้จะเปนการใชเครื่องชวยฝกประกอบกับคูมือทางเทคนิค ใหผูเรียนไดฝกปฏิบัติตาม ขั้นตอน ศึกษาการทำงาน การตรวจสภาพ การบันทึกใบงาน การทำแบบฝกหัด การถกแถลงขยายผล การศึกษา ทำแบบทดสอบกอนการฝกอบรมและหลังการฝกอบรม เพื่อใหผูเรียนเกิดทักษะครบถวนตาม กระบวนการ Active Learning

4 บทที่ 2 คำช้แี จงเก่ียวกับการใชเครื่องชวยฝก การใชเครื่องชวยฝกที่มีอยูในหองฝกปฏิบัติงานการซอมบำรุงอากาศยานขั้นตน ของ รร.การบิน ทบ. ใหเกิดประโยชน6และคุมคาสูงสุด ตอผูเขารับการฝกอบรมและหนวยงาน จำเปนตองมีความเขาใจในขั้นตอน การปฏิบตั ใิ หถกู ตอง ดงั นี้ 2.1 ดานผูฝกอบรม (ครู/อาจารย&) 1. จัดเตรยี มคูมอื เอกสารประกอบการฝกอบรมท่เี ก่ียวของ 2. ตรวจความพรอมเครื่องชวยฝก และเคร่อื งมือการซอมบำรุง โดยคำนึงถึงความปลอดภัยเปนสำคัญ 3. กอนการเขาสูบทเรยี นใหผูเขารับการฝกอบรมทำแบบทดสอบกอนเรยี น 4. อธบิ ายหลักการทำงาน สวนประกอบ ของระบบนั้น ๆ ที่จำเปนใหผูเรียนมีความเขาใจเบ้อื งตน 5. ใหผูเขารับการฝกอบรมทำใบงานที่ไดรับมอบหมาย และกำกับดูแลผูเขารับการฝกอบรมอยาง ใกลชดิ 6. กำกบั ดูแลการปรนนบิ ตั ิบำรงุ เครอื่ งชวยฝกหลังการฝกอบรม 7. ในบทเรียนใดที่มีการฝกถอดประกอบชิ้นสวนใหมีการแบงกลุมผูเรยี นเปนผูปฏิบัตแิ ละผูตรวจสอบ คุณภาพการซอมบำรุง และใหดำเนินการถกแถลงเปนกลุมยอย โดย ครู/อาจารย6 ใหคำแนะนำที่ถูกตองใหกับ ผเู ขารับการฝกอบรม 8. ใหผูเขารับการฝกอบรมทำแบบทดสอบหลังเรยี น 2.2 ดานผเู ขารับการฝกอบรม 1. ทำแบบทดสอบกอนเรยี น 2. ศึกษาเน้อื หาตามบทเรียนใหมคี วามเขาใจกอนลงมือปฏิบตั ิตามใบงาน 3. ทำใบงานตามทไ่ี ดรบั มอบหมาย 4. ตรวจสอบเคร่ืองมือซอมการบำรุง ทำความสะอาดปรนนบิ ตั ิบำรงุ เครอื่ งชวยฝกใหเรียบรอย 5. สรุปผลการปฏบิ ัติโดยการถกแถลงผลการปฏิบัติระหวางกลุมยอย 6. ทำแบบทดสอบหลังเรยี น

5 บทที่ 3 เครอื่ งชวยฝกระบบเครือ่ งยนต&แกส= เทอรไ& บน& T53-L-13B สาระการเรยี นรู 1. โครงสรางของเคร่อื งยนต6แกสA เทอร6ไบน6 และหลักการทำงาน 2. ระบบ Variable Inlet Guide Vane 3. ระบบ Interstage Air Bleed (Bleed Band) 4. ระบบ Ignition 5. การถอดประกอบ การตรวจสภาพ และการตรวจสอบคุณภาพงานซอมบำรุงอากาศยาน วัตถุประสงค6ทัว่ ไป เพื่อให 1. รูและเขาใจโครงสรางและสวนประกอบของระบบเคร่ืองยนตท6 ่เี กยี่ วของ 2. มีทกั ษะการตรวจสภาพ การติดต้งั การตรวจสอบคุณภาพงานซอมบำรงุ อากาศยาน 3. มีเจตคตแิ ละกิจนิสยั ทีด่ ีในการทำงานดวยความละเอยี ดรอบคอบ ปลอดภัย เปนระเบยี บ สะอาด ตรงตอเวลา มคี วามซือ่ สัตย6 รับผดิ ชอบในหนาที่ วัตถุประสงคเ6 ชงิ พฤติกรรม 1. บอกโครงสรางและสวนประกอบทีส่ ำคัญของระบบเครื่องยนตแ6 กAสเทอร6ไบน6ได 2. อธิบายหลกั การทำงานของระบบเคร่ืองยนต6และตอนสวนอุปกรณ6อน่ื ๆ ท่เี กยี่ วของได 3. ตรวจสภาพ ตดิ ตั้ง ตรวจสอบคุณภาพงานซอมบำรงุ อากาศยานได 4. สามารถทำงานเปนกลุมไดอยางเปนระบบ สมรรถนะประจำบทเรียน 1. แสดงความรเู ก่ียวกับหลักการทำงานของระบบเครื่องยนตแ6 กสA เทอร6ไบน6 2. ถอดประกอบ ตดิ ตั้ง ตรวจสอบคณุ ภาพงานซอมบำรงุ อากาศยาน

6 แบบทดสอบกอนเรยี น 1. ถา Compressor มีความสกปรกมาก การมีชองวางระหวาง Compressor blade tip กบั ตัวเรอื น หรือเกิด การกัดกรอนท่ีครบี Compressor จะทำใหเครอ่ื งยนตเ6 กดิ อาการใด ก. Low Rotor RPM, High TOT ข. Low power, Low TOT ค. Low power, High TOT ง. High Torque, Low TOT 2. การนบั สภาวะของเครอื่ งอัดอากาศแบบไหลตามแกน น้ันนับอยางไร ก. นบั จำนวนชุดของ Stator ข. นบั จำนวนชดุ ของคู Stator และ Rotor ค. นบั จำนวนชดุ ของ Stator 3. What is P3? ก. Air inlet pressure ข. Exhaust air ค. Diffuser air pressure ง. Compressor discharge pressure 4. โครงสรางหองเผาไหมของ UH-1 แตกตางจากของ UH-60 อยางไร ก. UH-1 เปนแบบ Annular – Reverse Flow สวน UH-60 เปนแบบ Cannular – Through Flow ข. UH-1 เปนแบบ Cannular – Through Flow สวน UH-60 เปนแบบ Annular – Reverse Flow ค. UH-1 เปนแบบ Annular – Reverse Flow สวน UH-60 เปนแบบ Annular – Through Flow ง. UH-1 เปนแบบ Annular – Through Flow สวน UH-60 เปนแบบ Annular – Reverse Flow 5. ขอใดเปนหนาท่ีของ Variable Inlet Guide Vane ก. เพ่อื เพิม่ ความเร็วของอากาศเขาเคร่ืองยนต6 ข. ควบคุมการจายเช้ือเพลงิ ตามความตองการของเคร่ืองยนต6 ค. ปรับมมุ ปะทะของอากาศกอนเขาเคร่อื งอัดอากาศชุดแรก ง. ควบคุมรอบการทำงานของเครือ่ งยนต6 6. เมื่อความเรว็ รอบของเครื่องยนต6มคี าต่ำ VIGV จะทำงานอยางไร ก. มุมปะทะระหวางอากาศที่เขาเครื่องยนตก6 ับ Guide vane มคี าตำ่ ข. มุมปะทะระหวางอากาศทเี่ ขาเครื่องยนต6กบั Guide vane มีคาสงู ค. มุมปะทะระหวางอากาศทีเ่ ขาเครื่องยนตก6 ับ Guide vane มีคาคงท่ี ง. มมุ ปะทะระหวางอากาศกับ Main Rotor Blade มีคาสูงขน้ึ

7 7. เครือ่ งยนต6แบบใดท่ีมีระบบการทำงานคลายคลงึ กบั VIGV ของ T53-L-13B ก. CT7-2E1 ข. T700-GE-701C ค. PT6C-67C ง. PT6T-3B 8. ระบบ Interstage Air Bleed System มไี วเพอ่ื ทำหนาทีใ่ ด ก. ลดภาระของเคร่อื งอัดอากาศระหวางการตดิ เครื่องยนต6 ข. ควบคมุ ระบบเช้ือเพลิง ค. ระบายอากาศสวนทเี่ กดิ Turbulence ภายในเครอื่ งอดั อากาศทงิ้ ง.ปรบั ความเรว็ รอบของสบู เช้ือเพลงิ 9. ระบบใดทที่ ำหนาท่คี ลายคลึงกับ Interstage Air Bleed System ของ T53-L-13B ก. Customer Bleed Valve ข. Anti-ice and Start bleed valve ของ T700-GE-701C ค. Variable Geometry ของ T700-GE-701C ง. Bleed valve ของ PT6C-67C 10. Bleed Band System, Bleed Valve System ใชส่ิงใดในการควบคุม ก. ความดันอากาศจาก P3 ข. ความดนั เชื้อเพลิง ค. ความดันน้ำมนั หลอลนื่ ง. ความดันของทอทาย 11. ขอใดเปนการตรวจระบบการจุดระเบดิ ไมถกู ตอง ก. ตรวจการหลวมของเกลียวสายไฟ และหวั จุด และ Connecting pin ภายในหวั ตอ ข. ตรวจการหัก ฉีกขาด หลดุ รอน ของสายไฟ ค. กอนทำการตรวจตองถอดสายไฟขาออก (High voltage) กอนเสมอ ง. ตองทำการ Ground ระบบจดุ ระเบดิ กอนทุกคร้งั 12. Which is not the alternator function? ก. Power source to exciter unit ข. Standby Generator in case of Main Generator failure ค. Generate power to gas generator speed indication ง. Power source to DECU

8 13. ขอใดกลาวไดถกู ตองเก่ียวกับการเกดิ Turbine blade Sulphidation ก. เกิดจากการสะสมจากสภาพแวดลอมที่เปนทะเล ข. เกดิ จากการสะสมจากมลภาวะสภาพแวดลอมทมี่ ีเถาถานภเู ขาไฟ ค. การเสียหายข้นั ท่ี 1 เปนการเสียหายถึงเนือ้ โลหะ ง. ไมมผี ลอยางมีนัยสำคัญกบั การทำงานของเคร่ืองยนต6 14. กงั หนั ชุดใดทำหนาท่ีในการขับ Main Transmission ก. Gasproducer Turbine ข. Power Turbine ค. Gasgenerator Turbine ง. Free Turbine 15. What is the indication of N1 speed in turboshaft engine? a. Power turbine speed. b. Main rotor blade speed. c. Compressor speed. d. Transmission speed. 16. ถา Compressor มคี วามสกปรกมาก การมีชองวางระหาง Compressor blade กบั ตวั เรอื น หรอื เกดิ การ กัดกรอนท่คี รีบ Compressor จะทำใหเครื่องยนต6เกิดอาการ Low power, High TOT ก. ถูก ข. ผิด 17. การทำ Compressor wash ดวยสารละลาย กระทำเม่ือเคร่ืองอดั อากาศมีความสกปรกหรอื มีคราบเกลือ เกาะติดอยตู ามครบี เครือ่ งอัดอากาศ หรือ กำลงั เครื่องยนต6ต่ำกวาปกติ จะตองทำการ Anti ice off, Bleed valve off โดยไมจำเปนตองถอดสายใด ๆ ท่ีเชื่อมตอเขากบั Bleed valve ออก ก. ถกู ข. ผิด 18. การทำ Water rinse ดวยน้ำสะอาดแนะนำใหลางดวยนำ้ กล่นั จะเปนวธิ ที ด่ี ที สี่ ุดสำหรบั เคร่ืองยนต6 สามารถ กระทำไดทุกวันในเทย่ี วบินสดุ ทายของวนั ในพ้ืนท่ีสภาพแวดลอมทมี่ ีมลพิษสูงหรือบรเิ วณที่มีความเขมขนของไอ เกลอื สูง ก. ถกู ข. ผิด 19. การทำงานท่ผี ิดปกติของ Bleed valve ถาป•ดตลอดตง้ั แตตอนตดิ เคร่อื งยนตจ6 ะทำใหเครือ่ งยนตเ6 กดิ การ Surge ถาเปด• ตลอดเวลาจะทำใหการเรงเคร่อื งยนต6ชา Low Power ถาชองทาง Pc (จาก Compressor) เกดิ การอุดตันจะทำให Bleed valve เปด• ตลอด และ Pa (ระบายออก) จะให Bleed valve ปด• เร็วกวาปกติ ก. ถูก ข. ผดิ 20. ถาหวั ฉดี เชือ้ เพลงิ มคี ราบคารบ6 อนสะสมมากสามารถทำความสะอาดไดโดยการแชในสารละลาย (BB 3100) ประมาณ 30 นาที หรือ สามารถทำการลางดวย Ultrasonic ได ยิง่ ทำใหสะอาดมากขึน้ ก. ถกู ข. ผิด

9 3.1 สวนประกอบและหลกั การทำงานของเครือ่ งยนต&แก=สเทอรไ& บน& เครื่องอดั อากาศ (Compressor) ภาพที่ 4 สวนประกอบของเครอ่ื งอัดอากาศ (Compressor) หนาที่หลัก คือ การสงอากาศเขาใหเพียงพอตอความตองการของเครื่องยนต6 เครื่องอัดอากาศตองทำ หนาที่ในการเพม่ิ ความดันของมวลอากาศทไี่ ดรบั ตอมาจากสวนนำอากาศเขา หลงั จากนั้นก็สงเขาไปยงั Burner ทสี่ วนสนั ดาป เพอื่ ทำการเผาไหมตอไป ในปรมิ าณและความดันท่ีเหมาะสม หนาที่รอง คือ การสงเอาอากาศแรงดันสูง (Bleed Air) ไปใชใน สวนตาง ๆ ของ เครื่องยนต6หรือ อากาศยาน อากาศความดันสูงนี้จะสามารถเอาออกมาจาก เครื่องอัดอากาศหลายๆสภาวะ ขึ้นอยูกับหนาที่ และความตองการในการใชงาน

10 Axial Flow Compressor Centrifugal Flow Compressor ภาพที่ 5 แบบของเครือ่ งอัดอากาศ (Compressor) แบบตามแกน (Axial flow compressor) มสี วนประกอบที่สำคัญสองสวนหลัก ๆ ก็คือ สวนหมนุ (Rotor) และ สวนทอี่ ยูกับท่ี (Stator) ตัวสวน หมุนติดอยูกับแกนที่หมุนได ใบจักรเหลานี้ดูดอากาศไปดานหลังเชนเดียวกับใบพัด เพราะวามุมปะทะและ รูปรางสวนโคงของแพนอากาศ แตวา Stator เหมือนกับ Diffuser หรือจายอากาศในแตละสภาวะบางสวนจะ เปลี่ยนพลังงานความเร็วเปนความดัน ในแตละคูของ Rotor และ Stator ประกอบกันเปนสภาวะหนึ่งของ เครอื่ งอดั อากาศ แบบแรงเหวย่ี ง (Centrifugal Compressor) เครื่องอัดอากาศแบบแรงเหวี่ยง มีสวนประกอบพื้นฐานดังนี้ ใบพัด (Impeller) ซึ่งเปนสวนหมุน Diffuser เปนสวนท่อี ยูนิง่ และทอรวมของเคร่ืองอัดอากาศ สวนที่เปนใบพัด และ Diffuserเปนสวนการทำงาน หลักถึงแมวา Diffuser จะอยูในตำแหนงที่แยกจากกันตางหาก บางครั้งชุดที่เปน Diffuser และ ทอรวมของ เคร่ืองอัดอากาศ ก็หมายความถึง Diffuser ดวยเชนกัน

11 สวนสันดาป (Combustion Section) Annular reverse flow ภาพท่ี 6 หองเผาไหมแบบ Annular reverse flow สวนสนั ดาป ประกอบไปดวยหองเผาไหม หวั จดุ หัวฉดี เชอ้ื เพลิง ถกู ออกแบบมาเพ่ือสนั ดาป สวนผสม ระหวางเชื้อเพลิงกับอากาศ และสงแกAสที่เผาไหมแลวไปยังกังหัน ที่ อุณหภูมิไมสูงเกินขีดจำกัดของกังหัน ในทางทฤษฎี เครื่องอัดอากาศจะสงอากาศ 100% โดยปริมาตรเขาไปในหองเผาไหม อยางไรก็ตาม สวนผสม ระหวางเชอื้ เพลงิ กับอากาศ มีอัตราสวน อากาศ 15 สวน ตอ 1 สวนเชือ้ เพลงิ โดยน้ำหนัก ประมาณ 25 % ของ อากาศใชในการเผาไหม ท่ีเหลืออกี 75% ใชปกคลุมหองเผาไหมและการลดอุณหภูมิ ซ่งึ มคี าสูงถึง 3500°F ลง ไดประมาณครง่ึ หนง่ึ เพอ่ื ใหแนใจวา สวนของกงั หนั จะไมถูกสรางความเสยี หายดวยความรอนท่มี ีคามหาศาล อากาศที่ใชในการสันดาปเรียกวา อากาศปฐมภูมิ (Primary Air) อากาศที่ใชในการระบายความรอน เรียกวา อากาศทุติยภูมิ (Secondary Air) อากาศสวนนี้ถูกควบคุมดวยรูอากาศที่อยูรอบๆโครงหองเผาไหม หัวจุดทำหนาที่เฉพาะตอนเริ่มติดเครื่องเทานั้น เมื่อเครื่องยนต6ทำงานจะหยุดการทำงานโดยอัตโนมัติ หรือ บงั คบั ดวยมือ การเผาไหมจะมคี วามตอเน่ือง หลงั จากเครื่องยนตด6 บั หรือ การตดิ เครอ่ื งลมเหลว ความดันจะทำ ใหลิ้นทำงาน เพื่อปลอยเชื้อเพลงิ ท่ีเหลือจากการเผาไหมออกจากหองเผาไหมโดยอัตโนมัติ หองเผาไหมท่ี ใชในเคร่อื งชวยฝก T53-L-13B คอื แบบโครงกลมไหลสวนทาง (Annular reverse flow)

12 สวนกงั หัน (Turbine Section) N1 N2 ภาพท่ี 7 ชดุ กงั หนั Gasproducer turbine (N1) และ ชดุ กังหัน Power turbine (N2) กังหันทุกๆแบบในเครื่องยนต6แกAสเทอร6ไบน6สมัยใหม ประกอบไปดวยกังหันมากกวาหนึ่งสภาวะ รับ แกAสรอนที่ออกมาจากสวนสันดาปของเครื่องยนต6โดยทันที กังหันทำหนาที่นำพลังงานจากการขยายตัวของ แกAสรอนที่ออกมาจากสวนสันดาป แลวเปลี่ยนพลังงานเหลานี้เปนพลังงานขับที่เพลา เพื่อนำไปขับเครื่องอัด อากาศและอุปกรณข6 องเครอ่ื งยนต6 ในเครอ่ื งยนตเ6 ทอร6โบชารป6 หรือ เครอ่ื งยนตเ6 ทอร6โบพรAอพจะนำกำลงั งานท่ี ไดไปหมุนเพลา (N2) เกือบสามในสขี่ องพลงั งานทงั้ หมดนำไปขบั เคร่ืองอดั อากาศ (N1) โดยชุดกงั หันเครอื่ งชวยฝก T53-L-13B จะแบงเปน - Gasproducer Turbine (N1) จำนวน 2 Stages ขับชดุ เครอ่ื งอัดอากาศ - Power Turbine (N2) จำนวน 2 Stages ขับชุดเฟ„องทดรอบ (Reduction Gear) เพื่อสงตอไป ยงั ระบบถายทอดกำลัง

13 ใบงานที่ 3.1 เรอื่ ง สวนประกอบและหลักการทำงานของเครื่องยนต&แกส= เทอร&ไบน& วิชา ระบบตาง ๆ ของอากาศยาน ชอื่ ............................................................. หลกั สตู ร ............................................ รนุ ที่ ........ กลมุ ....... คำสงั่ ใหตรวจสภาพสวนประกอบตาง ๆ ของเคร่ืองยนต6 ตามที่กำหนดให และใหดาวนโ6 หลดเอกสารที่จำเปน ตาม QR code กฎความปลอดภัยเกี่ยวกับการฝกตรวจสภาพ 1. ระมัดระวงั ส่งิ แปลกปลอมท่จี ะเขาไปสรางความเสียหายใหกับเครื่องยนต6 2. ระมัดระวังในการจับหรือสมั ผัสชนิ้ สวนท่ีมีความแหลมคม โดยเฉพาะ Compressor Blade และ Turbine Blade ลำดับข้ันตอนการฝกปฏิบตั ิ 1. เตรียมอุปกรณ6การตรวจสภาพ และ คูมือทางเทคนิค TM 55-2840-229-23-1, TM 55-2840-229- 23-2 TECHNICAL MANUAL AVIATION UNIT AND AVIATION INTERMEDIATE MAINTENANCE MANUAL ENGINE ASSEMBLY, HEADQUARTERS, DEPARTMENT OF THE ARMY AND THE AIR FORCE 9 MARCH 1981 รายการตรวจ ดาวนโ6 หลดเอกสาร Compressor Rotor Blades (T53-L-13B/703 Engines) - Inspection T53-L-13B (ฮ.ท.1) T53-L-703 (ฮ.จ.1) Centrifugal Compressor Impeller Assembly T53-L-13B/703 Engines Inspection Combustion Chamber Liner Assembly (T53-L-13B/703 Engines) – Inspection - เตรยี ม Borescope

Second Stage Gas Producer Turbine Rotor Assembly (T53-L-13B 14 Engine) – Inspection First Stage Turbine Nozzle Assembly (T53-L-13B Engine) - Inspection TM 55-2840-229- 23-2 Page 203 - 403 2. ทำการตรวจสภาพ Compressor blade โดยการหมนุ Compressor Rotor ใหครบรอบ ตรวจหา ความผดิ ปกติของ Axial flow compressor ตัง้ แต 1st Stage – 5th Stage บนั ทกึ ผล 3. ทำการตรวจสภาพ Centrifugal Compressor Impeller โดยการหมุน Compressor Rotor ให ครบรอบ ตรวจหาความผิดปกติของ Centrifugal Compressor Impeller บันทึกผล 4. ทำการตรวจสภาพ Combustion Chamber Liner โดยการใช Borescope สองใหครบรอบ ตรวจหาการแตกราว บนั ทึกผล 5. ทำการตรวจสภาพ Turbine Assembly โดยการหมุน Turbine Rotor ใหครบรอบ ตรวจหาความ ผิดปกตขิ อง Gasproducer Turbine ทงั้ สอง Stage และ Power Turbine ทงั้ สอง Stage บันทึก ผล 6. เก็บอปุ กรณแ6 ละทำความสะอาด

15 ใบประเมินผลใบงานที่ 3.1 เรือ่ ง สวนประกอบและหลักการทำงานของเครื่องยนตแ& ก=สเทอร&ไบน& วิชา ระบบตาง ๆ ของอากาศยาน ชือ่ ............................................................. หลักสตู ร ............................................ รนุ ท่ี ........ กลมุ ....... 1. บันทึกผลการตรวจ ลำดับ รายการ บันทึกรองรอยความผดิ ปกติ 1st Stage 2nd Stage 3rd Stage 4th Stage 5th Stage Compressor Rotor 1 Blades จำนวน Blade __________ __________ __________ __________ __________ Centrifugal 2 Compressor Impeller Combustion 3 Chamber Liner

16 ใบประเมนิ ผลใบงานที่ 3.1 เรื่อง สวนประกอบและหลักการทำงานของเครอ่ื งยนต&แก=สเทอรไ& บน& วิชา ระบบตาง ๆ ของอากาศยาน ช่อื ............................................................. หลักสูตร ............................................ รนุ ที่ ........ กลมุ ....... บนั ทึกผลการตรวจ ลำดับ รายการ บนั ทึกรองรอยความผดิ ปกติ Gasproducer Turbine (N1) Power Turbine (N2) 1st Stage Nozzles 2nd Stage Nozzles 1st Stage Nozzles 2nd Stage Nozzles 4 Turbine Assembly 1st Stage Rotor 2nd Stage Rotor 1st Stage Rotor 2nd Stage Rotor 2. จงวิเคราะห&ป\\ญหาจากผลการตรวจในตารางขอที่ 1. จะสงผลตอการทำงานของเคร่อื งยนต&อยางไรไดบาง 2.1 การตรวจพบขอบกพรองใน Compressor Rotor Blades (ถามี) ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

17 2.2 การตรวจพบขอบกพรองใน Centrifugal Compressor Impeller (ถามี) ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 2.3 การตรวจพบขอบกพรองใน Combustion Chamber Liner (ถามี) ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 2.4 การตรวจพบขอบกพรองใน Turbine Assembly (ถามี) ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

18 แบบบันทึกผลระหวางการฝกทักษะ เรือ่ ง สวนประกอบและหลักการทำงานของเครือ่ งยนต&แกส= เทอรไ& บน& คำชี้แจง : ใหสงั เกตการฝกปฏิบัติของผูเขาการฝกอบรมแลวบันทกึ ผลลงในตาราง ชอื่ .............................................................. หลกั สตู ร ................................................. รุนที่ .......... กลุม ......... ผลการฝก หมายเหตุ แนวทางแกไข ลำดับ เรอื่ ง ปฏิบตั ิได ปฏบิ ตั ิไมได 1 การทำงานตามข้นั ตอนของคมู อื ทางเทคนคิ ถกู ตอง ไมถกู ตอง (ลกั ษณะทพี่ บ) 2 การตรวจหาความผดิ ปกติ 3 การบนั ทกึ ผล 4 การใชเครื่องมือไดอยางถกู ตอง 5 การวเิ คราะหผ6 ลกระทบของความผิดปกติ สรุปผลหลังการฝกทักษะ คำชแ้ี จง : ใหทำเคร่ืองหมาย ✔ ลงในชองคะแนนการฝกปฏิบตั ิของผูเขาการฝกอบรม ลำดบั เร่อื ง 1 ผลการฝก (คะแนน) 5 234 1 การทำงานตามขนั้ ตอนของคูมอื ทางเทคนคิ 2 การตรวจหาความผดิ ปกติ 3 การบนั ทึกผล 4 การใชเคร่อื งมอื ไดอยางถกู ตอง 5 การวเิ คราะหผ6 ลกระทบของความผิดปกติ คะแนนรวม (เต็ม 25 คะแนน) หมายเหตุ ผูเขารับการฝกอบรมตองไดคะแนนรวม 17.5 คะแนน ขน้ึ ไป จงึ จะถือวาผานฝกปฏบิ ตั ิ ผาน ไมผาน ผูบนั ทึก ...................................................... ............../...................../................

19 3.2 ระบบ Variable Inlet Guide Vane (VIGV) หลักการทำงาน การที่มีอุปกรณ6ควบคุมเรือนใบเปลี่ยนมุมอากาศเขาเครื่องยนต6 (VIGV) นั้น เพื่อใหมั่นใจไดวาเครื่อง อัดอากาศจะตองไมมีการ Surge โดย angle of incidence ของเครื่องอัดอากาศชุดแรกจะตองอยูในชวงที่ ปราศจากการเกิด Stall ของใบเครื่องอัดอากาศ เพราะชวงที่ปราศจากการ Compressor Stall จะแปรผัน ตามรอบของ N1 จงึ ตองมี variable inlet guide vanes (VIGV) อยดู านหนาเครอื่ งอดั อากาศชุดแรก ทค่ี วามเรว็ รอบ N1 ตำ่ มุมปะทะของอากาศกบั ใบเปลี่ยนมุมอากาศเขาเครื่องยนต6จะมีคามาก แตเม่ือ ความเร็วรอบเพิ่มสงู ขึน้ มุมปะทะจะลดลง ยานการเปล่ียนมุมเปน 45 องศา ดังแสดงในภาพท่ี 8 ภาพท่ี 8 การปรบั มมุ ของ VIGV ตามความเรว็ รอบของเคร่อื งยนต6 ตารางแสดงความสัมพนั ธ6ระหวางรอบเครื่องยนตแ6 ละตำแหนงของมมุ VIGV N1 Speed VIGV Position Mode 0 – 80 % 51.5 Closed 80 – 95 % Variable 95 % above 51.5 – 6.6 Open 6.5 VIGV's ถูกปรับตำแหนงโดย inlet guide vane actuator pilot valve อยูที่ชุดควบคุมเชื้อเพลิง (FCU) ซึ่งจะทำการ monitors รอบ N1 และ อุณภูมิอากาศกอนเขาเครื่องยนต6 (inlet temperature, T1) ในขณะที่มีการปรับมุม VIGV's ของ actuator จะสงตำแหนงกลับไปยัง FCU ผาน Feedback rod โดยชวง การทำงานที่เสถียรจะอยูในชวง 80 – 95 % N1 VIGV actuator ถูกติดตั้งอยูดานขวาของตัวเรือนชุดอัด อากาศ (Compressor) ดังภาพ The actuator ถูกควบคุมโดยความดันน้ำมันเชื้อเพลิงหลักจาก FCU โดยมี สายนำ้ มนั เชือ้ เพลิงสองเสนจาก FCU เพอ่ื ขยบั ตำแหนงลูกสบู ภายใน VIGV actuator เพอ่ื ปรบั ตำแหนงของ ใบ inlet guide vane ผาน synchronizing ring

20 ภาพที่ 9 ชดุ อปุ กรณ6ของระบบ VIGV การตรวจสภาพ VIGV การตรวจสภาพเร่มิ ตนนั้นตองมองเขาไปใน Inlet housing โดยใชไฟฉายชวยสอง เพ่ือตรวจดสู ิ่งตอไปน้ี 1. รอยบาก หรือ รอง ขนาดเลก็ ทีส่ ามารถอยูในเกณฑ6ท่ียอมรับได 2. การบดิ เลก็ นอยของใบ โดยสงั เกตเมื่อมีการปด• หรือเป•ดเต็มที่ 3. การบดิ เบี้ยวเพยี งเล็กนอยของใบ จะสามารถยอมรับไดถามีใบทบ่ี ิดเบีย้ วนอยกวา 5 ใบ 4. การบิดเบี้ยว โคงงอ มากกวา 1/8 น้ิว ไมสามารถยอมรับได และตองมีการถอดออกซอม 5. รอยแตกอ่ืนมากกวาบริเวณทเ่ี ปนทองเหลอื งไมสามารถยอมรบั ได 6. รอยฉกี หรือ แตกเปนชอง รอยบิดเบย้ี วที่ไมสามารถแกไขได ถามหี ลายๆใบควรเปลยี่ นยกชดุ (Return to depot) 7. ถากลไกการขับ มีความฝ„ด หรือไมสามารถขยับใบเวนได ควรเปล่ียนยกชดุ 8. บริเวณผวิ ทองเหลอื งเกดิ การหลุดรอนไมเปนสาเหตทุ ่ีทำใหอากาศเกิดการไหลแบบแยกตัว บรเิ วณชายหนา หรอื ดานทาย ถามีการแตกราว รอยแหวง รอยแตกเปนฟ=นตั๊กแตน เปนหลุม ความ ลึกท่ยี อมรับได คือ 0.05 นว้ิ (1.27 มลิ ลเิ มตร) โดยไมมีการทะลุ ตรงกลาง และตามแนวรศั มไี มเกนิ 0.3 นิ้ว (7.62 mm) ถาบริเวณผิวมีการแตกราว รอยแหวง รอยแตกเปนฟ=นตัก๊ แตน เปนหลมุ ตองลกึ ไมเกิน 0.04 inch (1.01 mm) และยาวไมเกิน 0.30 inch (7.62 mm) ถามีการบิดเบ้ียวเกิดขึ้น กต็ องมกี ารบดิ กลับดวย การใชคีม โดยปากคีมตองมีขนาดท่ีใหญกวา รอยบดิ เพ่อื ปŽองกันการฉีกขาด ชายหนา ตองไมเกนิ 0.06 inch (1.52 mm) ชายหลัง 0.03 inch (0.76mm)

21 ภาพท่ี 10 รอยแตกของ VIGV ทยี่ อมรบั ได Inlet Guide Vane Actuator Assembly (T53-L-13B/703 Engines) - Operational Check. INITIAL SETUP Applicable Configuration T53-L13B/703 Engines Consumable Materials Lockwire (item 41,42, or 43, Appendix D) Test Equipment Coupling Assembly (LTCT13725, detail of switch and coupling kit LTCT13726) 1. การตรวจสอบการทำงานของ VIGV นั้นจะตองกระทำเมื่อมีการเปลี่ยน FCU, ชุด VIGV, เมื่อสงสัย วาการทำงานของ Actuator ไมถูกตอง หรอื เมื่อมีการจัดปรับ VIGV Actuator 2. การจดั ปรับ VIGV ที่ไมถูกตองนนั้ จะมีผลกระทบตอการทำงานของเครื่องยนต6 ถา VIGV ไมสามารถเป•ดใหสดุ ได เครอ่ื งยนต6จะมี ทอรค6 ตำ่ , EGT ต่ำ, รอบเครื่องยนต6 N1 สูง และเมื่อ มกี ารเปล่ยี นความเรว็ รอบ N1 เคร่ืองยนตจ6 ะเกดิ อาการ Surge ถา VIGV เป•ดสุดเรว็ เกนิ ไปที่รอบเครอื่ งยนตต6 ่ำ N1 จะทำใหเครือ่ งยนต6เกดิ การ surge เพราะจดุ ท่ีเปน การเป•ดสุดนั้นเปนจุดที่วิกฤตสำหรับสมรรถนะของเครื่องยนต6 ซึ่งเปนจุดที่จะตองมีการจัดปรับ การจัดปรับท่ี Begin open นั้น ไมไดหมายความวาจุดที่เปน Full open จะเขาที่ดวย แตขอแตกตางคือการปรับ Begin open นนั้ ไมตองมีการบนิ ลองเครื่อง ตามคำแนะนำจาก TM ควรจับปรบั Begin Open กอน ถาไมมกี ารตอบสนองเพียงพอ ตองมกี ารปรบั ท่ี Full Open การจดั ปรบั VIGV ตองจดั ปรบั ใหอยใู นชวงทกี่ ำหนด และควรจะทำการเพม่ิ รอบ N1 คร้งั ละ 1 % (2 รอบคร่งึ )

22 ภาพที่ 11 จดุ อางอิงในการจดั ปรบั VIGV ภาพที่ 12 กราฟแสดงความสัมพันธ6ระหวางอุณหภูมิอากาศภายนอกและการทำงานของ VIGV ตามรอบ N1

23 ตรวจการทำงานของ Actuator a. คลายสาย CYL 1 และ CYL 2 ขยับแขนของ Actuator ใหเปด• สุด ป•ดสดุ ตำแหนง section A ดู Blast mark เปด• สดุ b. ขยับกานของ VIGV ที่ FCU ไปตำแหนงเป•ดสดุ Section B (เปนการตรวจสอบโดยพ้ืนฐานเทานัน้ ถาตองการตรวจสอบการทำงานจริงๆตองติดตัง้ Coupling Switch) c. ปรับความยาวของ Feed back rod ใหถูกตอง การติดตง้ั Coupling Switch pressure switch ทีใ่ ชจะทำงานอยูในชวง 70 and 80 psi 1. Begin to Open a. ติดตั้ง ทอทางเขาที่ CYL2 จาก FCU กอนเขาไปยัง Actuator b. ถอดปล๊กั สายไฟเตือน Low oil press. (UH 1) หรือ Transmission low oil press. เขากบั ปล๊ัก สายไฟของ Coupling Switch (ตองตรวจสอบเครือ่ งวัดความดันหลอลนื่ อยางสมำ่ เสมอ) c. ติดเคร่อื งยนตใ6 หอยใู นรอบคงตวั ที่ Flight Idle ตรวจสอบการร่วั ของเช้ือเพลงิ d. Anti Ice – Off e. เพิ่มความเรว็ รอบใหเหนือความเรว็ รอบเดนิ เบา จนคา Oil pressure low แสดงผล f. จดคา ความเร็วรอบ N1 วัดคา อุณหภูมิอากาศภายนอก แลวเพ่ิมอีกสามองศาเซลเซยี ส อานคาจาก กราฟ เพ่ือดวู าการทำงานอยูในชวงหรือไม จดคาสามครงั้ เพื่อหาคาเฉลีย่ ความเรว็ รอบ N1 - ปรบั ความยาวของ rod สน้ั เปนการลดความเรว็ รอบของ N1 เม่ือ VIGV เร่มิ เปด• - ปรบั ความยาวเพิ่มข้ึน เปนการเพิ่ม ความเร็วรอบของ N1 ในการเร่มิ เป•ด - หมุนนตั หารอบนัน้ จะสงผลตอความเร็วรอบของ N1 ประมาณ 2% g. ถาจัดปรับไดตามกราฟแลวถอดอปุ กรณอ6 อกแลว ตดิ เครื่องยนต6ตรวจสอบการรัว่ ดวย และกอนจะ ทำการตรวจ Full Open ตองตรวจสอบ rigging ของเครื่องยนตด6 วย 2. Full Open ใสอุปกรณเ6 ขากับ CYL 1 เมอ่ื เคร่ืองยนต6ทำงาน ตองไมเกินขดี จำกัด N1 101.5% Torque 50 psig เมอื่ ตดิ ตัง้ เครอื่ งมือเขาไป ไฟ Low oil press จะตดิ ตลอด แตเมือ่ VIGV เป•ดสุด ไฟจะดับ จดอุณหภูมิ และรอบ N1 การปรับ rod ส้นั ลดรอบ N1 เร่มิ Full Open (Full เรว็ ข้ึน)

24 การตรวจสภาพเครอ่ื งมือ ทุก 180 วัน หรือ ตามที่ตองการ โดยการติดตั้งมิเตอร6เขาที่ T fitting และ อัดอากาศอัดความดันจน มิเตอรอ6 านคาได 70 – 80 psi ถอื วาใชได ภาพที่ 13 เครื่องมือพิเศษ Coupling Switch

25 ใบงานท่ี 3.2 เร่ือง ระบบ Variable Inlet Guide Vane (VIGV) วิชา ระบบตาง ๆ ของอากาศยาน ชอื่ ............................................................. หลักสตู ร ............................................ รนุ ที่ ........ กลุม ....... คำส่ัง ใหตรวจสภาพสวนประกอบตาง ๆ ของระบบ Variable Inlet Guide Vane (VIGV) ตามที่กำหนดให และใหดาวน6โหลดเอกสารทจ่ี ำเปนตาม QR code กฎความปลอดภยั เกี่ยวกบั การฝกตรวจสภาพ 1. เพ่ือปŽองกนั การบดิ เบ้ียวหรือเสียหายของชนิ้ สวนประกอบ ตองคลาย \"B\" nuts สาย CYL 1 และ CYL 2 ที่ actuator ออก 2. ระมัดระวงั การตดิ ตั้งสาย CYL 1 และ CYL 2 หามสลบั กนั 3. ระมัดระวังไมใหมกี ารเสยี ดสีกันระหวางสาย CYL 1, CYL 2 และ Feed back rod และตัวเรือน Impellor ตองตดิ ต้ังปลอกกันการเสยี ดสี ลำดบั ข้ันตอนการฝกปฏบิ ตั ิ 1. เตรียมอปุ กรณก6 ารตรวจสภาพ และ คมู ือทางเทคนิค TM 55-2840-229-23-1 TECHNICAL MANUAL AVIATION UNIT AND AVIATION INTERMEDIATE MAINTENANCE MANUAL ENGINE ASSEMBLY, HEADQUARTERS, DEPARTMENT OF THE ARMY AND THE AIR FORCE 9 MARCH 1981 เลมเต็ม เฉพาะระบบ VIGV 2. ทำการถอด ตรวจสภาพ และติดตัง้ ชดุ ระบบ Variable Inlet Guide Vane (VIGV) ตามคูมือ 2.1 Variable Inlet Guide Vane Assembly (T53-L-13B/703 Engines) - Inspection บันทกึ ผลการตรวจ 2.2 Inlet Guide Vane Actuator Assembly T53-L-13B/703 Engines) – Removal 2.3 Inlet Guide Vane Actuator Assembly T53-L-13B/703 Engines) – Inspection บนั ทึกผลการตรวจ 2.4 Inlet Guide Vane Actuator Hose Assembly (T53-L-13B/703 Engines) – Inspection บันทกึ ผลการตรวจ

26 2.5 Inlet Guide Vane Actuator Assembly T53-L-13B/703 Engines) – Installation 2.6 Inlet Guide Vane Actuator Hose Assembly (T53-L-13B/703 Engines) - Installation

27 ใบประเมนิ ผลใบงานท่ี 3.2 เรอ่ื ง ระบบ Variable Inlet Guide Vane (VIGV) วิชา ระบบตาง ๆ ของอากาศยาน ชอ่ื ............................................................. หลักสูตร ............................................ รนุ ที่ ........ กลุม ....... 1. บนั ทึกผลการตรวจ ลำดบั รายการ บันทกึ ผลการตรวจสภาพ 1 Guide Vanes - สภาพทั่วไป 2 VIGV Actuator - การรั่วซมึ - การแตกราว - การขยบั Lever 3 Inlet Guide Vane Actuator Hose - เกลยี ว B nut - การร่วั ซึม สภาพท่วั ไปของสาย 2. จงตอบคำถามตอไปนี้ 2.1 การตรวจสภาพ VIGV โดยทว่ั ไปดวยสายตาจะตองตรวจส่งิ ใดบางยกตวั อยางมา 3 ตัวอยาง ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

28 2.2 จะจัดปรบั VIGV เมือ่ ใด ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 2.3 ถา VIGV ไมสามารถเปด• ใหสุดได เครอื่ งยนตจ6 ะมี อาการอยางไร ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 2.4 การจดั ปรบั VIGV ควรปรบั Begin Open หรือ Full Open ก็ไดใชหรอื ไม ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 2.5 ในการตรวจสภาพอากาศยานประจำวันตองสงั เกตจุดไหนของ VIGV เปนพิเศษบาง ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 2.6 การนำเคร่ืองเขา Phase Maintenance จะตองตรวจ VIGV อยางไรบาง ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

29 3. จงคนควาระบบทม่ี กี ารทำงานคลายคลึงกบั ระบบ VIGV ของ T53-L-13B วามคี วามเหมือนหรือ แตกตางกนั อยางไรบาง (ใหคนความาอยางนอย 1 แบบเครอื่ งยนต&) ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

30 แบบบันทึกผลระหวางการฝกทักษะ เร่ือง ระบบ Variable Inlet Guide Vane (VIGV) คำชแ้ี จง : ใหสังเกตการฝกปฏิบตั ขิ องผเู ขาการฝกอบรมแลวบนั ทกึ ผลลงในตาราง ชื่อ ............................................................. หลักสูตร ................................................. รนุ ที่ .......... กลมุ ......... ผลการฝก หมายเหตุ แนวทางแกไข ลำดับ เร่ือง ปฏบิ ตั ิได ปฏิบตั ิไมได 1 การทำงานตามข้นั ตอนของคูมือทางเทคนคิ ถูกตอง ไมถกู ตอง (ลกั ษณะทพี่ บ) 2 การตรวจหาความผดิ ปกติ 3 การบันทกึ ผล 4 การใชเครอ่ื งมือไดอยางถูกตอง 5 การวิเคราะหผ6 ลกระทบของความผดิ ปกติ สรุปผลหลังการฝกทักษะ คำช้แี จง : ใหทำเครื่องหมาย ✔ ลงในชองคะแนนการฝกปฏิบัติของผูเขาการฝกอบรม ลำดับ เรื่อง 1 ผลการฝก (คะแนน) 5 234 1 การทำงานตามขน้ั ตอนของคูมอื ทางเทคนิค 2 การตรวจหาความผิดปกติ 3 การบนั ทกึ ผล 4 การใชเคร่ืองมอื ไดอยางถกู ตอง 5 การวเิ คราะหผ6 ลกระทบของความผดิ ปกติ คะแนนรวม (เต็ม 25 คะแนน) หมายเหตุ ผเู ขารบั การฝกอบรมตองไดคะแนนรวม 17.5 คะแนน ขน้ึ ไป จึงจะถอื วาผานฝกปฏิบัติ ผาน ไมผาน ผบู ันทึก ...................................................... ............../...................../................

31 3.3 Interstage air bleed system หลกั การทำงาน Interstage air bleed system ตามที่แสดงในภาพ ประกอบไปด วย bleed band, actuator assembly และ air hoses and connectors หนาที่ของระบบนี้เพื่อปรับปรุงคุณลักษณะการเรงของเครื่อง อัดอากาศ ระบบนี้ชวยลดภาระของของเครื่องอัดอากาศดวยการระบายอากาศอัดทิ้งไปประมาณหนึ่งในสิบ ระหวางการเรงรอบเครื่องยนต6เพราะการยอมสูญเสียปริมาณอากาศสวนนอยแตจะทำใหไดอัตราการเรง เครื่องยนตไ6 ดตามที่ตองการ ภาพท่ี 14 ชุดอุปกรณ6ของ Interstage air bleed system อากาศเขาชุด Actuator ผานกรองอากาศอยูดานลางของ relay valve diaphragm ปริมาณอากาศ สวนนอยทีอ่ ยูดานลาง diaphragm นี้ ถกู เปา• ออกผาน orifice ทฐ่ี านของชดุ relay valve ไปยงั ทออากาศ ภายนอกที่ตอตรงไปยงั slide valve ตดิ ตั้งอยูทตี่ ัวเรือนของการปรับเช้อื เพลิง เมื่อ slide valve อยูในตำแหนงเป•ด อากาศสวนนี้ (Pm) ถูกระบายทิ้งสูดานนอก จะลดความดัน ดานบน diaphragm พรอมกันนี้อากาศจะถูกบีบออก actuator valve จะทำใหความดันดานลางของ diaphragm ลดลง ความสมดุลของความดันของทั้งสองดานน้ีจะทำใหอยูในตำแหนง neutral ซึ่งทำให relay valve อยูในตำแหนงเป•ด เมื่อ actuator valve เป•ด ความดันอากาศหลัก P3 ถูกระบายออกไปสูบรรยากาศ ภายนอก เมอ่ื ความดันถูกระบายออก สปริงของ actuator ทีด่ านบนของลูกสบู actuator จะยืดออกและผลัก ลกู สบู ใหเคลอื่ นท่ีลง ทำให Bleed band เป•ด และยังคงเป•ด ตราบเทาท่ี slide valve ใน FCU อยใู นตำแหนงเป•ด

32 เมื่อ slide valve ถกู ป•ด จะทำให bleed band ถูกปด• โดยความดนั ดานบนของ relay valve diaphragm ท่เี พ่มิ สงู ข้ึน จะดัน relay valve ลง ป•ดการระบายอากาศ ทำใหตอนน้ี ความดัน P3 pressure is ถูกสงเขาไปลกู สบู ของ actuator piston ใหเคล่อื นท่ีขน้ึ ทำให bleed band ป•ดชองของอากาศของเครื่องอัด อากาศ (compressor bleed ports) ลำดบั การทำงานจะถูกควบคุมโดย FCU ทไี่ ดรับสญั ญาณจากรอบ Gas producer (N1) speed, fuel flow และ pilot demand ในการเปด• และป•ด interstage air bleed. ภาพที่ 15 ภาพตัดแสดงชิ้นสวนภายใน Bleed band actuator

33 การตรวจสภาพ การจัดปรบั Bleed band จะทำเมื่อ มีการเปลย่ี นหรอื การซอม Bleed band actuator เม่อื มกี าร เปลย่ี น FCU เมือ่ สงสยั วาระบบ Bleed air ผิดปกติ ภาพที่ 16 กราฟแสดงความสัมพนั ธร6 ะหวางอุณหภูมอิ ากาศภายนอกและการทำงานของ Bleed band ตามรอบ N1

34 ใบงานท่ี 3.3 เรอื่ ง Interstage air bleed system วชิ า ระบบตาง ๆ ของอากาศยาน ชื่อ ............................................................. หลกั สตู ร ............................................ รนุ ท่ี ........ กลมุ ....... คำส่งั ใหตรวจสภาพสวนประกอบตาง ๆ ของ Interstage air bleed system ตามท่กี ำหนดให และใหดาวน6 โหลดเอกสารทจี่ ำเปนตาม QR code กฎความปลอดภยั เกี่ยวกบั การฝกตรวจสภาพ 1. กอนการตติ ตงั้ ตองไมมีส่งิ ท่ีอุดตนั ทอทางอากาศ P3 2. ระมัดระวงั การรวั่ ของอากาศหลังการตดิ ต้ังทออากาศ P3 ลำดับขนั้ ตอนการฝกปฏบิ ัติ 1. เตรยี มอุปกรณก6 ารตรวจสภาพ และ คูมือทางเทคนคิ TM 55-2840-229-23-1 TECHNICAL MANUAL AVIATION UNIT AND AVIATION INTERMEDIATE MAINTENANCE MANUAL ENGINE ASSEMBLY, HEADQUARTERS, DEPARTMENT OF THE ARMY AND THE AIR FORCE 9 MARCH 1981 เลมเตม็ เฉพาะ Interstage bleed system 2. ทำการถอด ตรวจสภาพ และตดิ ตง้ั ชดุ ระบบ Variable Inlet Guide Vane (VIGV) ตามคมู ือ 2.1 Interstage Bleed Actuator Assembly and Bleed Band - Removal 2.2 Interstage Bleed Band - Inspection – Inspection บนั ทึกผลการตรวจ 2.3 Interstage Bleed Band Closure - Closure Check (ใหศึกษาขนั้ ตอนทีส่ ำคัญ) 2.4 Interstage Bleed Actuator Hose Assembly - Removal 2.5 Interstage Bleed Actuator Hose Assembly – Inspection บนั ทกึ ผลการตรวจ 2.6 Interstage Bleed Actuator Hose Assembly - Installation

35 ใบประเมนิ ผลใบงานที่ 3.3 เร่ือง Interstage air bleed system วชิ า ระบบตาง ๆ ของอากาศยาน ชอ่ื ............................................................. หลักสูตร ............................................ รนุ ท่ี ........ กลมุ ....... 1. บนั ทึกผลการตรวจ ลำดบั รายการ บันทึกผลการตรวจสภาพ 1 Bleed band - สภาพท่วั ไปของแถบรดั (Band) ทง้ั ภายนอก ภายใน แถบรดั 2 Interstage Bleed Actuator - การขยับตวั ของลกู สบู - การแตกราว - การร่วั - เกลียวทออากาศ 3 Interstage Bleed Actuator Hose - เกลยี วจดุ เช่ือมตอ - การอดุ ตัน 2. จงตอบคำถามตอไปนี้ 2.1 การตรวจสภาพ Interstage air bleed system โดยทั่วไปดวยสายตาจะตองตรวจสิ่งใดบาง ยกตวั อยางมา 3 ตัวอยาง ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

36 2.2 จะจดั ปรบั Interstage bleed system เมือ่ ใด ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 2.3 ถา Interstage air bleed system ไมสามารถป•ดได เครอ่ื งยนต6จะมีอาการอยางไร ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 2.4 ถา Interstage air bleed system ป•ดตลอดเวลาเคร่อื งยนต6จะมีอาการอยางไร ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 2.5 ในการตรวจสภาพอากาศยานประจำวันตองสังเกตจุดใดของ Interstage air bleed system เปนพเิ ศษบาง ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

37 3. จงคนควาระบบที่มีการทำงานคลายคลึงกับระบบ Interstage bleed system ของ T53-L-13B วามี ความเหมอื นหรอื แตกตางกนั อยางไรบาง (ใหคนความาอยางนอย 1 แบบเคร่อื งยนต)& ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

38 แบบบนั ทึกผลระหวางการฝกทักษะ เร่อื ง Interstage air bleed system คำชี้แจง : ใหสังเกตการฝกปฏบิ ตั ขิ องผูเขาการฝกอบรมแลวบันทึกผลลงในตาราง ชือ่ .............................................................. หลักสตู ร ................................................. รุนท่ี .......... กลมุ ......... ผลการฝก หมายเหตุ แนวทางแกไข ลำดบั เรอ่ื ง ปฏบิ ัตไิ ด ปฏิบัติไมได 1 การทำงานตามขนั้ ตอนของคูมือทางเทคนิค ถกู ตอง ไมถูกตอง (ลักษณะทพ่ี บ) 2 การตรวจหาความผดิ ปกติ 3 การบันทึกผล 4 การใชเครอ่ื งมือไดอยางถูกตอง 5 การวเิ คราะหผ6 ลกระทบของความผดิ ปกติ สรปุ ผลหลังการฝกทักษะ คำช้ีแจง : ใหทำเคร่ืองหมาย ✔ ลงในชองคะแนนการฝกปฏบิ ตั ขิ องผเู ขาการฝกอบรม ลำดบั เร่อื ง 1 ผลการฝก (คะแนน) 5 234 1 การทำงานตามขน้ั ตอนของคมู อื ทางเทคนิค 2 การตรวจหาความผดิ ปกติ 3 การบันทึกผล 4 การใชเครอื่ งมือไดอยางถกู ตอง 5 การวิเคราะหผ6 ลกระทบของความผิดปกติ คะแนนรวม (เตม็ 25 คะแนน) หมายเหตุ ผเู ขารบั การฝกอบรมตองไดคะแนนรวม 17.5 คะแนน ข้ึนไป จงึ จะถือวาผานฝกปฏบิ ัติ ผาน ไมผาน ผบู ันทึก ...................................................... ............../...................../................

39 3.4 ระบบ Ignition หลักการทำงาน ภาพที่ 17 ชุดอปุ กรณ6ระบบ Ignition

40 หวงการจดุ ระเบิดศักยไ6 ฟฟŽาสูงสามารถทำไดโดยตวั กระตนุ การจุด ไฟฟาŽ กระแสตรง 28 โวลต6 จายเขา ไปในกลองกระตุน (Ignition unit, Exciter box) กระแสไฟฟŽาไหลผานขดลวดปฐมภูมิของหมอแปลง และไว เบรเตอร6ลงดิน กอใหเกิดเสนแรงแมเหล็ก ผานแกนเหล็กของหมอแปลงดูดลิ้นของตัวไวเบรเตอร6ขึ้นและตัด วงจร เมอ่ื กระแสไฟฟŽาหยุดไหล แรงแมเหล็กกห็ ยุดและลิ้นก็ตกลงมาทเ่ี ดิม ทำใหวงจรปด• อัตราวงรอบการเกิด แปรผันโดยตรงกับแรงดันดานเขา กระแสไฟฟŽาลัพธ6 จะเกิดเปนชวงๆ ทำใหเกิดเสนแรงแมเหล็ก เกิดขึ้นและ หยุดไป ในแตละชวงเสนแรงเหลานี้จะเหนี่ยวนำใหเกิดแรงดันดานออกที่ขดลวดทุติยภูมิ ซึ่งอุปกรณ6เหลาน้ี สามารถเพิ่มศักย6ไฟฟŽาไดดวยการเพิ่มจำนวนรอบของขดลวดทุติยภูมิ ไดโอดทำหนาที่เรียงใหเปนกระแสตรง เพื่อประจุไฟเขาตัวเก็บ-ประจุ อัตราการประจุไฟที่เพิ่มขึ้นแปรผันโดยตรงกับแรงดันดานเขาจนกระทั่ง ศกั ยไ6 ฟฟŽาถงึ 2500 V การปรับการแตกตัวเปนประจุไฟฟาŽ ของชองวาง ทีแ่ รงดันคาน้เี พ่ือเปนทางเดินของไฟฟŽา เพอื่ การจดุ ระเบิด การคายประจผุ านเสนทางนีเ้ ขาไปในขดลวดตะกัว่ เพ่อื สงตอใหหวั จุดตอไป พลังงานความถี่คลื่นวิทยุเกิดขึ้นจากกลองกระตุน (Ignition unit, Exciter box) ระหวางการทำงาน ปกติ ตองมีการใสไดโอดเขาไปบริเวณทางเขา เพื่อเปนการปŽองกันการยอนกลับไปยังสายไฟเขา 28 V การ แทรกสอดของความถ่ีคลน่ื วิทยทุ ่ีเกิดขน้ึ ในสายเปนสาเหตใุ หเกิดความเสียหายขนึ้ ท่ีอุปกรณ6ไฟฟŽา ตัวกรองน้ีจะ ไมยอมใหไฟฟาŽ กระแสตรง 28 V ไหลผานในทิศทางตรงขาม ชุดสายตัวนำจุด (Ignition Lead) และขดลวด ประกอบดวยขดลวดสองชุด เพื่อออกมาจากกลอง กระตุนสองกลอง หนาที่ของชุดขดลวด เปนตัวแยกหัวจุดออกเปนสี่หัว ขวดลวดแตละชุดมีทางเขาหนึ่งทาง ทางออกสองทาง การพันขดลวดของหมอแปลง มีอัตราสวนหนึ่งตอหนึง่ กระแสไฟฟŽาที่ผานขดลวดตัวหน่ึงจะ กระตุนแรงดันขามไปอีกตัวหนึ่ง เมื่อลดั วงจรทหี่ ัวจุดแตกไ็ มไดลดั วงจรสญั ญาณการจุดระเบิด สายไฟตองมีการ หอหมุ อยางดแี ละสายดนิ ตอลงท่ีตัวโครงสรางอากาศยาน เพ่ือเปนการลดการแทรกสอดของความถี่คล่ืนวทิ ยุ การถอดประกอบ การตรวจสภาพ Ignition System Leads a. ถอดแคลมป‘ยดึ สายออกจากตัวเครอื่ งยนต6 b. ตัดลวดหามออก และถอดข้วั สายไฟจาก Ignition Unit c. ตดั ลวดหามออก และถอดข้ัวสายไฟจาก igniter plug d. ตอสายดินเพื่อใหมีการคายประจุออกจากระบบ และถอดชุดสายไฟ (ignition leads) จาก เครอ่ื งยนต6 e. ทำความสะอาดชดุ สายโดยสารละลายไดรับการรบั รองระบุไวตามคมู ือ f. ตรวจชุดขอตอข้ัวสายไฟ การชำรดุ ของเกลยี ว หรอื การกัดกรอน การฉีกขาดของฉนวน ตรวจสอบการบดิ เบ้ียวหรอื หักของ connector pins

41 g. ตรวจสภาพทั่วไปของสาย การเสียดสี การไหม รอยหัก ลวดถักหุมสายไฟหลุดรอน หรือ ความเสียหายอืน่ ๆ h. ตรวจสภาพตลอดความยาวของสายไฟ i. ติดตัง้ กลับเขาไปยอนขนั้ ตอนการถอด Igniter Plugs j. ถอดสายไฟจากหัวจุด ใหถอดขั้วสายฝ=“งแรงดันต่ำออกจาก Ignition Unit และรออยางนอย 1 นาที เพื่อใหพลังงานท่ียงั คงสะสมอยูคอย ๆ ถายเทประจหุ มดไป แลวจึงถอดสายไฟแรงดัน สงู k. ถอดหวั จุด (Igniter plugs) ออกจากจุดยดึ l. ตรวจสอบระยะหางของหัวจุดกับพื้นผิว กอนการตรวจสอบใหทำความสะอาดดานนอกดวย ผาแหง หามทำความสะอาดบรเิ วณปลายหวั จุด m. ตรวจสอบการเสียดสกี านภายนอกของหัวจดุ n. ใหเปล่ียนเมื่อพืน้ ผวิ มีการแตก รอน หรอื มีความเสียหายอื่นใด o. เปลี่ยนหัวจดุ ทส่ี กปรกหรือมีคราบคารบ6 อน p. ติดตัง้ หวั จดุ เขากบั จุดยดึ q. ตวั สอบระยะหางระหวาง chamber liner กบั igniter plug

42 ใบงานที่ 3.4 เร่ือง ระบบ Ignition วชิ า ระบบตาง ๆ ของอากาศยาน ช่ือ ............................................................. หลกั สูตร ............................................ รนุ ท่ี ........ กลุม ....... คำส่งั ใหตรวจสภาพสวนประกอบตาง ๆ ของระบบ Ignition ตามท่กี ำหนดให และใหดาวนโ6 หลดเอกสารท่ี จำเปนตาม QR code กฎความปลอดภยั เกี่ยวกบั การฝกตรวจสภาพ 1. ตองมีการตัดแรงดันไฟฟŽาขาเขา Exciter box ทุกครัง้ กอนทำการซอมบำรงุ 2. ระมัดระวงั ส่งิ แรงดันไฟฟาŽ ตกคางในระบบ 3. ระมัดระวังในการจบั หรือสมั ผสั ช้ินสวนชุดสายนำจุด (Ignition lead) ท่มี ีการหลดุ รอนของเสนใยโลหะ ลำดับขน้ั ตอนการฝกปฏบิ ตั ิ 1. เตรยี มอุปกรณก6 ารตรวจสภาพ และ คูมือทางเทคนิค TM 55-2840-229-23-2 TECHNICAL MANUAL AVIATION UNIT AND AVIATION INTERMEDIATE MAINTENANCE MANUAL ENGINE ASSEMBLY, HEADQUARTERS, DEPARTMENT OF THE ARMY AND THE AIR FORCE 9 MARCH 1981 เลมเตม็ เฉพาะระบบ Ignition 2. ทำการถอด ตรวจสภาพ และตดิ ต้ังชดุ ระบบ Ignition ตามคมู ือ 2.1 Ignition Lead and Coil Assembly T53-L-13B/703 Engines) - Removal 2.2 Ignition Lead and Coil Assembly – Inspection บนั ทกึ ผลการตรวจ 2.3 Ignition Lead and Coil Assembly (T53-L-13B/703 Engines) – Installation 2.4 Ignition Unit (T53-L-13B/703 Engines) – Removal 2.5 Ignition Unit – Inspection บันทกึ ผลการตรวจ 2.6 Ignition Unit (T53-L-13B/703 Engines) – Installation