bgFA 2020

Γεωλογία - Γεωγραφία Β’ Γυμναςίου ΦΤΛΛΑ ΕΡΓΑ΢ΙΑ΢ Σ__ μακθτ___ : ______________________________ ΢χολικό Ζτοσ: _________________ vyridis.weebly.com 1

ΜΑΘΗΜΑ 1, Οι έννοιεσ «γεωγραφική» και «ςχετική» θέςη 1. Με τη βοήθεια τοσ τάρτη στη σελ.15, σημειώστε τις παρακάτφ πόλεις στην αντίστοιτη θέση τοσς στο τάρτη: Αζήνα, Ηράθιεηο, Πάηρα, Θεζζαιονίθε, Ρόδος, Κέρθσρα, Ιωάννηνα, Μσηηιήνε 2. Με τη βοήθεια τοσ προσανατολισμού γράυτε τη στετική θέση: α) Η Αζήνα βρίζθεηαη ………………….……………. ηοσ Ηραθιείοσ. β) Η Πάηρα βρίζθεηαη ………………….……………. ηες Θεζζαιονίθες. γ) Η Ρόδος βρίζθεηαη ………………….……………. ηες Κέρθσρας. δ) Τα Ιωάννηνα βρίζθονηαη ………………….……………. ηες Μσηηιήνες. 3. Απαντήστε στις παρακάτφ ερφτήσεις. α) Ποηα πόιε είναη πηο βόρεηα; ………………….……………. β) Ποηα πόιε είναη πηο νόηηα; ………………….……………. γ) Ποηα πόιε είναη πηο αναηοιηθά; ………………….……………. δ) Ποηα πόιε είναη πηο δσηηθά; ………………….……………. ε) Αν πεγαίναηε από ηεν Θεζζαιονίθε ζηα Ιωάννηνα ποηα δηεύζσνζε ζα αθοιοσζούζαηε; ………………….……………. δ) Αν πεγαίναηε από ηεν Πάηρα ζηεν Αζήνα ποηα δηεύζσνζε ζα αθοιοσζούζαηε; ………………….……………. 2

ΜΑΘΗΜΑ 2, Η ςημαςία τησ ςχετικήσ θέςησ για τουσ ανθρώπουσ 1. Με τθ βοικεια των χαρτϊν του βιβλίου ςτισ ςελ.16,17,18,56,57 ςυμπλθρϊςτε τα παρακάτω κενά που αναφζρονται ςτθν Ελλάδα. Η Δλλάδα βοίρκεςαι ρςξ ………………….……………. ςμήμα ςηπ Δσοώπηπ. Βοίρκεςαι κξμςά ρςιπ ηπείοξσπ ………………….……………. και ………………….…………….. Από ςα μόςια βοέυεςαι από ςημ ………………….……………. . Θάλαρρα, η ξπξία εμώμεςαι, μέρχ ςξσ Αιγαίξσ Πελάγξσπ, με ςη ………………….……………. Θάλαρρα ( ………………….……………. Πόμςξπ). Απέυει ρυεδόμ ςξ ίδιξ από ςξμ ………………….……………. και ςξμ Βόοειξ Πόλξ και βοίρκεςαι ρςημ βόοεια ………………….……………. ζώμη, άοα έυει ………………….……………. μερξγειακό κλίμα. ΜΑΘΗΜΑ 3, Μελετώντασ με χάρτεσ τη θέςησ τησ Ευρώπησ ςτον κόςμο 2. ΢υμπλθρϊςτε τα παρακάτω κενά που αναφζρονται ςτθν Ευρϊπη με τθ βοικεια των χαρτϊν 3.2 (ςελ.17),3.3 (ςελ. 18) και 16.1 (ςελ.56-57): Η Δσοώπη: (΢ε ρυέρη με ςιπ άλλεπ ηπείοξσπ) απξςελεί ποξέκςαρη ςηπ …………………….……………. . Βοίρκεςαι αμαςξλικά ςηπ …………………….……………. , δσςικά ςηπ …………………….……………. και βόοεια ςηπ …………………….……………. . Δίμαι η δεύςεοη μικοόςεοη ρε μέγεθξπ ήπειοξπ μεςά ςημ …………………….……………. . Βοέυεςαι ρςα δσςικά ςηπ από ςξμ …………………….……………. Ωκεαμό και ρςα βόοεια από ςξμ …………………….……………. Ωκεαμό. Σξ μεγαλύςεοξ ςμήμα ςηπ ιραπέυει από ςξμ Βόοειξ Πόλξ και ςξμ …………………….……………. και ρσμεπώπ έυει …………………….……………. κλίμα, καθώπ βοίρκεςαι ρςημ …………………….……………. ζώμη. Βοίρκεςαι ξλόκληοη ρςξ …………………….……………. ημιρταίοιξ. Σξ μεγαλύςεοξ ςμήμα ςηπ βοίρκεςαι ρςξ …………………….……………. ημιρταίοιξ, εμώ έμα μικοό ςμήμα βοίρκεςαι ρςξ …………………….……………. ημιρταίοιξ. Βοέυεςαι και από πξλλέπ θάλαρρεπ, 5 από ςιπ ξπξίεπ είμαι: …………………….……………., …………………….……………., …………………….……………., …………………….……………., …………………….……………. Σα όοια ςηπ με ςημ Αρία είμαι: ………………………………………….…………….…………………….………………………………….…………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Σα όοια ςηπ με ςημ Ατοική είμαι: …………………….……………., …………………….……………. 3

Γράψτε ςτα κενά του χάρτθ τα ονόματα των λικ. πλακϊν με τθ βοικεια του χάρτθ 6.3 (ςελ.26) του βιβλίου. 4

ΜΑΘΗΜΑ 10, Η επίδραςη των ςειςμών και των ηφαιςτείων ςτη ζωή μασ 1. Κάμςε ςιπ ρχρςέπ αμςιρςξιυίρειπ. ρειρμόπ επιτάμεια πάμχ ρςημ ξπξία ξλιρθαίμει η μία πλεσοά ςξσ οήγμαςξπ πάμχ ρςημ άλλη οήγμα οχγμή ρςξμ τλξιό καθοέτςηπ οήγμαςξπ απόρςαρη ςηπ ερςίαπ από ςημ επιτάμεια ςηπ Γηπ ερςία ρημείξ όπξσ γίμεςαι η θοαύρη ςχμ πεςοχμάςχμ επίκεμςοξ αιρθηςή αμαςάοανη ςξσ εδάτξσπ ερςιακό βάθξπ ποξβξλή ςηπ ερςίαπ ρςημ επιτάμεια ςηπ Γηπ 2. ΢ημειώρςε ΢ για ςιπ ρχρςέπ ποξςάρειπ και Λ για ςιπ λάμθαρμέμεπ. Η πιξ ρειρμξγεμήπ υώοα ςηπ Δσοώπηπ είμαι η Δλλάδα. Μπξοξύμε μα καςαλάβξσμε πώπ κιμήθηκε έμα οήγμα μελεςώμςαπ ςξμ καθοέτςη ςξσ. Έμαπ ρειρμόπ μεγάλξσ βάθξσπ μπξοεί μα επιτέοει πεοιρρόςεοεπ ζημιέπ από έμαμ επιταμειακό ρειρμό ίδιαπ έμςαρηπ. Σα κύμαςα εμόπ ρειρμξύ διαδίδξμςαι ρε ξλόκληοη ςη Γη. Η ποόβλεφη ρειρμώμ ρώζει καθημεοιμά πξλλξύπ αμθοώπξσπ από ςξσπ ρειρμξύπ. Οι πεοιξυέπ με ςη μεγαλύςεοη ρειρμικόςηςα βοίρκξμςαι ρςξ ερχςεοικό ςχμ λιθξρταιοικώμ πλακώμ. ΢υεδόμ καθημεοιμά γίμεςαι ρειρμόπ ρε κάπξια πεοιξυή ςηπ Δλλάδαπ. Οι πιξ πξλλξί ρειρμξί ρςημ Δλλάδα γίμξμςαι κάςχ από ςημ θάλαρρα. Ο λόγξπ πξσ ποξκαλξύμςαι ςόρξι ρειρμξί ρςημ υώοα μαπ είμαι επειδή η Δλλάδα βοίρκεςαι πξλύ κξμςά ρςξ ρημείξ, όπξσ απξμακούμεςαι η ατοικαμική από ςημ εσοαριαςική λιθξρταιοική πλάκα. Η Δλλάδα είμαι αμάμερα ρςιπ ένι πιξ ρειρμξγεμείπ υώοεπ ςξσ κόρμξσ. Οι μεςαρειρμξί μπξοξύμ μα απξβξύμ ενίρξσ επικίμδσμξι με ςξμ κύοιξ ρειρμό. Σα ρειρμικά κύμαςα διαδίδξμςαι ποξπ όλεπ ςιπ καςεσθύμρειπ. 3. ΢σμπληοώρςε ςα κεμά ςξσ κειμέμξσ. Η έμςαρη ςχμ ρειρμώμ μεςοιέςαι με ςημ κλίμακα ………………………………….. . Ο μεγαλύςεοξπ ρειρμόπ πξσ έυει καςαγοατεί πξςέ, έγιμε ρςημ ………………………………….. ςξ 1960 με μέγεθξπ ………………………………….. Ρίυςεο. Σξ μέγεθξπ εμόπ ρειρμξύ μεςοιέςαι από ειδικά όογαμα, ςξσπ ………………………………….. . Μεςά από έμαμ κύοιξ ρειρμό μπξοεί μα ακξλξσθήρξσμ ………………………………….. . Πεοιρρόςεοεπ ζημιέπ μπξοεί μα επιτέοει ξ ………………………………….. ρειρμόπ και λιγόςεοεπ ξ ………………………………….. . ΢ε σπξθαλάρριξ ρειρμό σπάουει έμαπ άλλξπ τξμικόπ κίμδσμξπ, ςξ ………………………………….. . Η Δλλάδα, καθώπ βοίρκεςαι πξλύ κξμςά ρςξ όοιξ ςηπ ………………………………….. πλάκαπ με ςημ Ατοικαμική, είμαι καςά ρειοά η ………………………………….. πιξ ρειρμξγεμήπ υώοα παγκξρμίχπ. ΢ςημ Δλλάδα γίμξμςαι ρειρμξί κάθε ………………………………….. , αλλά ξι πεοιρρόςεοξι δεμ γίμξμςαι αιρθηςξί επειδή έυξσμ μέγεθξπ κάςχ από 3 Ρίυςεο και ξι πεοιρρόςεοξι γίμξμςαι ρε ………………………………….. πεοιξυή. 4. Κάμςε ςιπ ρχρςέπ αμςιρςξιυίρειπ για ςξσπ ρειρμικξύπ κιμδύμξσπ. πεζξδοόμιξ πσοκαγιά δοόμξπ βαοιά αμςικείμεμα πξσ πέτςξσμ ηλεκςοξτόοα καλώδια ρπαρμέμα γσαλιά ρπαρμέμεπ ρχλήμεπ γέτσοα μέρα ρςξ ρπίςι πλημμύοα παοαλία ςρξσμάμι 5

ΜΑΘΗΜΑ 11, Οι φυςιογραφικέσ περιοχέσ τησ Ευρώπησ Να προετοιμάςετε μία παρουςίαςη για μια φυςιογραφική περιοχή τησ Ευρϊπησ.  Διαβάςτε το ςχετικό κείμενο από το βιβλίο.  Ετοιμάςτε τθν παρουςίαςθ ςασ με βάςθ τισ παρακάτω ερωτιςεισ, χρθςιμοποιϊντασ και φωτογραφίεσ ςχετικζσ. Ομάδα Α Η Ευρϊπη των υψηλϊν οροςειρϊν: - Δείξτε ςτο χάρτθ τισ χϊρεσ που ανικουν ςε αυτι τθ φυςιογραφικι περιοχι (με τθ βοικεια του χάρτθ ςτισ ςελ.56-57).__________________________________________________________________________________ - Δείξτε ςτο χάρτθ μερικζσ οροςειρζσ τθσ.__________________________________________________________ - Δείξτε ςτο χάρτθ μερικοφσ μεγάλουσ ποταμοφσ τθσ._________________________________________________ - ΢ε ποια πτφχωςθ και ςε ποιον γεωλογικό αιϊνα ςχθματίςτθκαν οι οροςειρζσ τθσ περιοχισ αυτισ; ___________ - ___________________________________________________________________________________________ Ομάδα Β Η Ευρϊπη των πεδιάδων (2 πρϊτεσ παράγραφοι): - Δείξτε ςτο χάρτθ τισ χϊρεσ που ανικουν ςε αυτι τθ φυςιογραφικι περιοχι (με τθ βοικεια του χάρτθ ςτισ ςελ.56-57).__________________________________________________________________________________ - Δείξτε ςτο χάρτθ τισ πεδιάδεσ που περιλαμβάνονται ςε αυτι τθ φυςιογραφικι περιοχι.___________________ ____________________________________________________________________________________________ - Με τι αςχολοφνται κυρίωσ οι κάτοικοι των περιοχϊν αυτϊν;__________________________________________ Ομάδα Γ Η Ευρϊπη των πεδιάδων (2 τελευταίεσ παράγραφοι): - Δείξτε ςτο χάρτθ μερικοφσ μεγάλουσ ποταμοφσ τθσ (με τθ βοικεια του χάρτθ ςτισ ςελ.56-57). ____________________________________________________________________________________________ - Πϊσ χρθςιμοποιοφνται οι λικάνκρακεσ τθσ περιοχισ; _________________________________________________ - Γιατί οι περιοχζσ αυτζσ τθσ Ευρϊπθσ είναι ελκυςτικζσ για πολλοφσ ανκρϊπουσ;__________________________ ____________________________________________________________________________________________ Ομάδα Δ Η Ευρϊπη των εκτεταμζνων οροπεδίων: - Δείξτε ςτο χάρτθ τα τμιματα ςτα οποία διακρίνεται αυτι θ φυςιογραφικι περιοχι (με τθ βοικεια του χάρτθ ςτισ ςελ.56-57) και μερικζσ χϊρεσ που ανικουν ςε κακεμία. __________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ - Ποιο τμιμα αυτισ τθσ φυςιογραφικισ περιοχισ είναι πιο ανεπτυγμζνο και γιατί; _________________________ ____________________________________________________________________________________________ - Γιατί ςτα βόρεια και δυτικά υψίπεδα το ζδαφοσ είναι ακατάλλθλο για καλλιζργειεσ; _______________________ ____________________________________________________________________________________________ 6

1. ΢υμπλθρϊςτε τον παρακάτω πίνακα με τθ βοικεια των χαρτϊν ςτισ ςελ.42 και 56-57. 2. ΢θμειϊςτε τισ μεγαλφτερεσ κάλαςςεσ τθσ Ευρϊπθσ ςτον παρακάτω χάρτθ. 3. ΢θμειϊςτε τισ χϊρεσ και τισ πρωτεφουςεσ τθσ Ευρϊπθσ. 7

ΜΑΘΗΜΑ 14, Η Μεςόγειοσ Θάλαςςα 8 ΢θμειϊςτε πάνω ςτο χάρτθ τα γεωμορφολογικά ςτοιχεία που αναφζρονται ςτο «Μελετϊ ςτο ςπίτι» ςτθν ςελ.50.

ΜΑΘΗΜΑ 16. Τα βουνά και οι πεδιάδεσ τησ Ευρώπησ 1. ΢υμπλθρϊςτε τα κενά του χάρτθ με τισ ονομαςίεσ των ψθλότερων οροςειρϊν τθσ Ευρϊπθσ. Αίμος 2. ΢υμπλθρϊςτε, με τθ βοικεια του μακιματοσ 16, τον πίνακα με τισ ΟΡΟ΢ΕΙΡΑ ΜΕΓΙ΢ΣΟ 10 υψθλότερεσ οροςειρζσ τθσ Ευρϊπθσ ξεκινϊντασ από τθν ΤΨΟΜΕΣΡΟ (μ.) ψθλότερθ. 3. Αντιςτοιχίςτε τισ χϊρεσ τθσ 1θσ ςτιλθσ με τισ οροςειρζσ τθσ 2θσ ςτιλθσ οι οποίεσ εκτείνονται ςτο ζδαφόσ τουσ 9

ΜΑΘΗΜΑ 21, Τα ποτάμια και οι λίμνεσ τησ Ευρώπησ 1. Βρείτε για κάκε ποταμό τισ παρακάτω πλθροφορίεσ. ΠΟΣΑΜΟ΢ ΜΗΚΟ΢ ΠΗΓΕ΢ ΧΩΡΑ ΠΟΤ ΔΙΑΡΡΕΕΙ ΠΡΩΣΕΤΟΤ΢Α ΠΟΤ ΕΚΒΟΛΕ΢ Βόλγασ (ςε χλμ.) (οροςειρά ή ΔΙΑΡΡΕΕΙ (θάλαςςα, λίμνη, υψϊματα) ωκεανόσ) 3530 ---- Δοφναβησ 2850 Δνείπεροσ 2290 Βιςτοφλασ 1387 Ρήνοσ 1326 Ζλβασ 1165 ---- Σάγοσ 1046 ---- Πάδοσ 700 2. Να αντιςτοιχίςετε τον κάκε ποταμό με τθν ευρωπαϊκι πρωτεφουςα που διαρρζει. ΠΟΣΑΜΟ΢ ΠΡΩΣΕΤΟΤ΢Α Βιςτοφλασ Βαρςοβία Δνείπεροσ Βουδαπζςτθ Δοφναβθσ Κίεβο ΢θκουάνασ Λιςαβόνα Λονδίνο Σάγοσ Παρίςι Σάμεςθσ Ρϊμθ Σίβερθσ 3. Να απαντιςετε ςτισ παρακάτω ερωτιςεισ. ΢ε ποια χϊρα βρίςκονται τα μεγαλφτερα ποτάμια τθσ Ευρϊπθσ; …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ΢ε ποια κάλαςςα εκβάλλουν τα περιςςότερα από τα μεγαλφτερα ποτάμια τθσ Ευρϊπθσ; …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Από ποφ πθγάηουν τα μεγαλφτερα ποτάμια τθσ Ευρϊπθσ; …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Ποιοσ ποταμόσ περνάει από τισ περιςςότερεσ ευρωπαϊκζσ χϊρεσ και πόςεσ είναι αυτζσ; …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Από ποιεσ πρωτεφουςεσ περνάει αυτόσ ο ποταμόσ; …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 10

4. ΢θμειϊςτε ςτο χάρτθ τα μεγαλφτερα ποτάμια τθσ Ευρϊπθσ. 11

ΜΑΘΗΜΑ 25, 26, 27, 29, 30, 32, 33 Βρείτε τισ ευρωπαϊκζσ χϊρεσ που βρζχονται από τθ: 1) Μαφρθ Θάλαςςα. 2) Βόρεια Θάλαςςα Με ποιεσ ευρωπαϊκζσ χϊρεσ ςυνορεφουν οι παρακάτω χϊρεσ: 3) Ρωςία 4) Ουγγαρία 5) Γαλλία 6) Αυςτρία 7) Πότε εντάχκθκε θ Κφπροσ ςτθν Ευρωπαϊκι Ζνωςθ; ______________________________________________________ 8) Γράψτε 5 ευρωπαϊκζσ χϊρεσ που δεν ανικουν ςτθν Ευρωπαϊκι Ζνωςθ. ______________________________________ ________________________________________________________________________________________________ 9) Γράψτε 10 ευρωπαϊκζσ πρωτεφουςεσ που αρχίηουν από ‘Β’. ________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________ 10) Βρείτε τισ πόλεισ (εκτόσ από τισ πρωτεφουςεσ) με πάνω από 1 εκ. κατοίκουσ των παρακάτω χωρϊν. Γερμανία Ηνωμζνο Βαςίλειο Ιςπανία Πορτογαλία Ρωςία 11) Με τθ βοικεια του μακιματοσ 16 βρείτε τισ 5 ψθλότερεσ οροςειρζσ τθσ Ευρϊπθσ με τθ ςειρά από τθν ψθλότερθ και μια χϊρα ςτθν οποία εκτείνεται θ οροςειρά. Οροςειρά Χϊρα 1. 2. 3. 4. 5. 12) Βρείτε κατά ςειρά τισ 6 πιο πλοφςιεσ και 13) τισ 6 πιο φτωχζσ ευρωπαϊκζσ χϊρεσ (με κριτιριο το κατά κεφαλιν ΑΕΠ) 6 πιο πλοφςιεσ ευρωπαϊκζσ χϊρεσ 6 πιο φτωχζσ ευρωπαϊκζσ χϊρεσ 1. 2. 3. 4. 5. 6. 14) Γράψτε ςτον πίνακα 5 ευρωπαϊκζσ πρωτεφουςεσ που διαρρζονται από ποτάμι και το όνομα του ποταμοφ. Πρωτεφουςα Ποταμόσ 12

ΜΑΘΗΜΑ 28, 31, 34 13

Οι 15 μεγαλφτερεσ ςε πλθκυςμό ελλθνικζσ πόλεισ 1. Ποιεσ από τισ μεγαλφτερεσ ελλθνικζσ πόλεισ βρίςκονται ςε νθςί; _____________________________________________________________________ 2. Σι κοινό χαρακτθριςτικό ζχουν οι μεγαλφτερεσ ελλθνικζσ πόλεισ; _____________________________________________________________________ 3. Ποιεσ πόλεισ δεν είναι παρακαλάςςιεσ; _____________________________________________________________________ 4. Με τι πιςτεφετε ότι αςχολοφνται κυρίωσ οι κάτοικοι ς’αυτζσ τισ πόλεισ και γιατί; _____________________________________________________________________ 5. Ποιοι νομοί τθσ Ελλάδασ περιλαμβάνουν μόνο νθςιά; _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ 6. Ποια από αυτζσ τισ πόλεισ βρίςκεται ςε ορεινι περιοχι; (χάρτθσ ςελ.12) _____________________________________________________________________ 7. Ποιεσ από τισ μεγαλφτερεσ ελλθνικζσ πόλεισ δεν είναι πρωτεφουςεσ νομοφ; _____________________________________________________________________ 8. Ποιοι νομοί τθσ Ελλάδασ περιλαμβάνουν θπειρωτικό κομμάτι και νθςιά; _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ 9 10 11 12 Μεγαλφτεροι ςε Μικρότεροι ςε Πολυπλθκζςτεροι Οι πιο αραιοκατοικθμζνοι ζκταςθ νομοί ζκταςθ νομοί νομοί νομοί 14

ΜΑΘΗΜΑ 35: Η ΒΑΛΚΑΝΙΚΗ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΣ Γράψτε ςτο χάρτθ τισ χϊρεσ τθσ Βαλκανικισ χερςονιςου με τισ πρωτεφουςζσ τουσ, τισ θάλαςςεσ που τθν βρζχουν και τισ μεγαλφτερεσ οροςειρζσ τθσ. 15

16