TTA Tibbiyotnoma gazetasi (2023-yil yanvar)

TIBBIYOTNOMA TOSHKENT TIBBIYOT AKADEMIYASI NASHRI 2023 YIL 23 YANVAR PREZIDENT HARBIY TIBBIYOT MUASSASALARINI BO‘RIB KO‘RDI Prezident Shavkat Mirziyoyev 13 yanvar kuni Mudofaa vazirligining Markaziy harbiy klinik gospitalini borib ko‘rdi. Ilgari bu shifoxonaning bino- ham pullik xizmat ko‘rsatiladi. Ta’lim bilan amaliyot bog‘liqligi ham lari ham, ish uslubi ham eski edi. Buning uchun 286 xil diagnostik samarali yo‘lga qo‘yilgan. Ilgari bun- Davlatimiz rahbari 2018 yilda bu yer- tekshiruv, 600 dan ortiq ama- day mutaxassislar Toshkent tibbiyot ga kelib, uni rekonstruksiya qilish va liyotlar yo‘lga qo‘yilgan, 30 ga yaqin akademiyasining Harbiy tibbiyot zamonaviy jihozlash bo‘yicha topshi- ixtisoslashgan bo‘limlar tashkil fakultetida tayyorlanar edi. Prezi- riqlar bergan edi. Shu asosida katta etilgan. dentimizning 2020 yil 22 oktabrdagi hajmdagi qurilish-ta’mirlash ishlari “Harbiy tibbiyot sohasida kadrlarni bajarildi. Tibbiy uskuna va jihozlar Xususan, jarrohlik bo‘limlari tayyorlashning sifat jihatidan yangi yangilandi. Boshqaruvda klinik me- uchun 8 qavatli yangi bino barpo tizimini tashkil etish chora-tadbirlari nejment joriy etildi. etilgan. Davlatimiz rahbari undagi to‘g‘risida”gi qaroriga muvofiq, mazkur sharoitlar bilan tanishdi. Bunday fakultet negizida O‘zbekiston Respub- Gospital jami 700 o‘ringa mo‘ljal- shifoxonalarni hududlarda ham likasi Qurolli Kuchlari Harbiy tibbiyot langan bo‘lib, bu yerda harbiy tashkil etish zarurligi ta’kidlandi. akademiyasi tuzildi. xizmatchilar, ularning oila a’zolari, Harbiylardan tashqari sportchilar soha faxriylari bepul davolanadi. va ayollarni davolash bo‘yicha tav- (Davomi 2-betda) Shuningdek, boshqa bemorlarga siyalar berildi. Hikmat Vatan himoyasi – muqaddas burch. Hikmat

TIBBIYOTNOMA2 2023 YIL 23 YANVAR PREZIDENT HARBIY Toshkent tibbiyot TIBBIYOT MUASSASALARINI akademiyasining yakunlangan 2022 yil sarhisobiga BO‘RIB KO‘RDI bag‘ishlangan Ilmiy kengash yig‘ilishi davlatimiz rahbarining Oliy Majlis va O‘zbekiston xalqiga qilgan Murojaatnomasiga munosabat bilan boshlandi. (Boshi 1-betda) – Bino va sharoitlar yaxshi, DAVLATIMIZ RAHBARI lekin bu ishning boshlanishi. Ahamiyatlisi, ushbu ta’lim Endi asosiysi harbiy tibbiyot- MUROJAATNOMASINING maskani Markaziy harbiy kli- ning mazmunini, mohiyatini nik gospital yonida qurildi. tushunib, o‘qishni to‘g‘ri yo‘lga IJROSI AMALDA Prezident bu yerdagi sharoitlar- qo‘yish kerak. Buning uchun ni ham ko‘zdan kechirdi. xorij tajribasi asosida peda- Mamlakatimiz hayotining barcha sohalarini gogik, ilmiy va amaliy tizim qamrab olgan tarixiy Murojaatnoma bundan keyin Akademiya 250 nafar talaba yaratish zarur. Bu tizim boshqa barchamiz uchun dasturulamal bo‘lishi kerak, deb va tinglovchiga mo‘ljallangan. tibbiyot oliy o‘quv yurtlariga o‘ylayman. Bu yerda bo‘lajak harbiy shifo- muqobil va raqobatchi, biti- korlar o‘qitiladi hamda tibbiyot ruvchilar o‘z yo‘nalishi bo‘yicha Ayniqsa, muhtaram Prezidentimizning ta’lim va xodimlari qayta tayyorlanadi. namuna bo‘lishi kerak, – dedi aholi salomatligini saqlash masalalariga bo‘lgan O‘quv binosida 2 ta fakultet, 5 ta Shavkat Mirziyoyev. yuksak e’tibori va kelgusi yilda amalga oshirilishi kafedra, 2 ta markaz, institut va lozim bo‘lgan aniq vazifalar tahliliga bag‘ishlangan ma’muriyat joylashgan. Xonalar- Akademiyada xorijiy boshqa- sermazmun taklif va mulohazalari tibbiy oliy ta’lim da o‘quv va mashg‘ulotlar uchun ruvni joriy etish, ilk bitiruvchi- tizimidagi eng muhim yo‘nalishlarimizni belgilab barcha sharoit yaratilgan. 186 larni Turkiya va Janubiy Koreya berdi. o‘rinli yotoqxona ham bor. kabi mamlakatlarga malaka oshirishga yuborish bo‘yicha Ilmiy kengash a’zolari (professor-o‘qituvchilar) Davlatimiz rahbari akade- ko‘rsatmalar berildi. tomonidan bildirilgan fikr-mulohazalarda Muroja- miyadagi ta’limning mazmuniga atnomaning mazmun-mohiyati: alohida ahamiyat qaratdi. O‘zA “Xalqimiz maktab, bog‘cha va shifoxonalar ko‘payishini, ta’lim va tibbiyot sifati oshirilishini is- taydi. Farzandlar kamolotini o‘ylaydi”, degan Prezi- dentimiz siyosatining asosiy g‘oyasi aks etib turdi. Davlatimiz rahbarining bepul tez tibbiy yor- damning kafolatlanishi, sohaga ajratilayotgan mablag‘lar har bir bemorga yetib borishi uchun sog‘liqni saqlash tizimida amalga oshirilishi kutilayotgan ko‘lami keng ustuvor topshiriqlar mamlakatimizdagi nufuzli tibbiyot oliygohlari qa- tori Toshkent tibbiyot akademiyasi zimmasiga ham qator vazifalarni yuklaydi. Bu vazifalar boshida sifatli ta’lim, yoshlarga yaratib berilayotgan har to- monlama qulaylik, ilm uchun kunda bir investitsiya kiritishdek dolzarblik muhim ahamiyat kasb etadi. Ilmiy kengash ana shunday ko‘tarinkilik bilan Yangi yilda ham o‘z ishini davom ettiradi. Yangi yilda ta’lim sifat va samaradorligi, tala- balar iqtidori va tashabbuslarini har tomonlama himoyalash doimgiday Kengash diqqat markazida bo‘ladi. Alisher SHADMANOV, Toshkent tibbiyot akademiyasi rektori Hikmat Ona degan so`zga egizdir Vatan, Hikmat Ona duosidan qutlug`roq ne bor.

TIBBIYOTNOMA 2023 YIL 23 YANVAR 3 YANGI YILDAN TIBBIYOT SOHASIDA NIMALAR O‘ZGARADI? Bu yil 1 yanvardan bolalar, homilador va tug‘ish yoshidagi ayollarni yanada sifatli tibbiy xizmat bilan to‘liq qamrab olish uchun «tibbiyot brigadalari» tarkibiga qo‘shimcha 4 900 ta o‘rta tibbiyot xodimi (pediatriya hamshirasi va doya) shtati ajratiladi. «O‘zbekiston Respublikasi faxriy donori» yo‘llanmalarni navbatsiz olishi mumkin kam miqdorining 3 foizi (27 ming 600 so‘m) ko‘krak nishoni bilan taqdirlangan shaxslar- bo‘ladi. belgilanadi. ga biryo‘la beriladigan pul mukofoti summa- si BHMning 5 baravaridan 15 baravarigacha Doimiy (yiliga kamida 3 marta qon Immun donorlarga o‘tkazilgan immu- (1,5 mln.dan 4,5 mln. so‘mgacha) oshiriladi. topshiruvchi) donorlar va ularning yaqin nizatsiya va topshirilgan plazmasi uchun qarindoshlari (ota-onalari, turmush o‘rtog‘i, haq to‘lash miqdori mehnatga haq to‘lash- Shuningdek, ko‘krak nishoni bilan taq- farzandlari, aka-uka va opa-singillari, tur- ning eng kam miqdori oshirilishi darajasi dirlangan shaxslar uchun qulay bo‘lgan mush o‘rtog‘ining ota-onalari) statsionar doirasida mutanosib ravishda indeksatsiya vaqtda yillik asosiy mehnat ta’tiliga chiqish davolanish jarayonida, zarurat tug‘ilganda, qilib boriladi. imkoniyati yaratiladi. qon va uning tarkibiy qismlari bilan bepul ta’minlanadi. Shoshilinch holatlarda donor qonining Shahar jamoat transportining barcha tarkibiy qismlarini tashish uchun tez tibbiy turlaridan (yo‘nalishli va yo‘nalishsiz taksi- Donorlarni bepul ovqat bilan ta’minlash yordam xizmatidan foydalanishga ruxsat lardan tashqari) bepul foydalanish, davlat bo‘yicha xarajatlarning qiymati respublika beriladi. sanatoriy-kurortlarida davolanish uchun bo‘yicha bir xil — mehnatga haq to‘lash eng SIFATLI TA’LIM HAMJIHATLIKDAN kent shahri Olmazor tumani BOSHLANADI... hokimi A.Umarxonov, “Yoshlik” talabalar shaharchasi hoki- Ta’lim sifatini oshirishga qaratilgan e’tibor, Vatan mi Sh.Nabiyevlar 2023 yilda taraqqiyotiga bo‘lgan e’tibordir. Toshkent tibbiyot akademiyasi talaba-yoshlarining ma’naviy Olmazor tumani va “Yoshlik” Tuman mahallalari bilan uzluksiz ta’limning eng asosiy tafakkurini boyitishga xizmat talabalar shaharchasi hokim- muntazam ishlash, yoshlar bo‘g‘ini sifatida o‘ziga xos xu- qiladigan sifatli ta’lim tizimiga larining Toshkent tibbiyot aka- bandligini oshirish ayniqsa susiyatlarga ega. O‘tgan yillar alohida etibor zarurligini aytib demiyasiga tashrifi davlatimiz ijarada yashaydigan talabalar- mobaynida bu sohaga hurmatli o‘tishdi. rahbarining Murojaatnomasi- ga mahalla raislari, mahalla Prezidentimiz tomonidan katta dan kelib chiqadigan vazifalar yoshlar yetakchilarining e’ti- e’tibor qaratilib, ta’lim va kadr- Shuningdek, talabalarning ijrosiga bag‘ishlandi. borini kuchaytirish kabi dolzarb lar tayyorlash sohalariga oid zamonaviy yashash sharoitlari masalalar borasida fikrlar ko‘plab me’yoriy hujjatlar qabul va sog‘lom turmush tarziga Davra suhbati tusini olgan almashildi. qilinmoqda. Qabul qilingan huj- oid qator muhim masalalarda ochiq muloqotda Toshkent shah- jatlarda maktabgacha ta’limdan ham kelishuvlarga erishildi. ri Olmazor tumani va “Yoshlik” O‘zbekiston Respublikasi boshlab oliy ta’limdan keyingi Prezidentimiz Sh.Mirziyoyev talabalar shaharchasi hoki- Prezidenti Shavkat Mirziyoyev- ta’limgacha bo‘lgan barcha Murojaatnomada purma’no bir miyatining Yangi yildagi istiqbolli ning Oliy Majlisga va O‘zbekis- bosqichlarga oid islohotlar o‘z gapni ta’kidladilar: “Eng katta loyihalari to‘g‘risida so‘z bordi. ton xalqiga Murojaatnomasini aksini topgan. Mazkur sa’y-ha- boylik – bu aql-zakovat va ilm, butun xalqimiz singari oliy rakatlar zamirida yoshlari- eng katta meros – bu yaxshi Endilikda Toshkent tibbiyot ta’lim tizimi xodimlari ham mizga ta’lim va tarbiya berish tarbiya, eng katta qashshoqlik akademiyasi talaba-yoshlari katta qiziqish bilan qarshi oldi. tizimini takomillashtirish bilan – bu bilimsizlikdir!”. bilan Olmazor tumani hokimligi Unda uzluksiz ta’lim turlari- bog‘liq eng oliy maqsadlarimiz o‘rtasidagi manfaatli aloqalar ning hamma bosqichlariga oid mujassam. Darhaqiqat, Prezidentimiz ta’lim-tarbiya masalalari doira- ustuvor vazifalar aniq qilib e’tirof etganlaridek, ilm-ma’ri- sida yanada kengayadi. belgilab berilgan. Uchrashuvda akademiya fatsiz taraqqiyot bo‘lmaydi. rektori A.Shadmanov, Tosh- Shunday ekan, mazkur o‘zaro Uchrashuvda mazkur masa- Ma’lumki, oliy ta’lim tizimi hamkorlik albatta o‘z ijobiy lalar yuzasidan takliflar eshitildi. samarasini berishi shubhasiz. TTA Matbuot xizmati Hikmat Har bir kishi — o‘z baxt-saodatining ijodkori. Hikmat

TIBBIYOTNOMA4 2023 YIL 23 YANVAR VATAN HIMOYASI – MUQADDAS BURCH Har yili an’ana bo‘lib kelganidek yilimizning ibtidosida, ya’ni 14 yanvarda Vatan himoyachilari bayrami Respublika miqyosida keng nishonlanadi. Unda Vatanimiz sharafini, hududiy birligini, ijtimoiy, siyosiy, iqtisodiy mohiyatini sidqidildan himoya qilgan xodimlar xizmati va mehnatiga munosib taqdirlanadilar. SEULDA TOSHKENT TIBBIYOT Hadisi shariflarda “Vatanni sevmoq masdan, balki yaxshi oilaviy turmush, – iymondandur”, deyiladi. Darhaqiqat sadoqatli yor va zurriyodlar xususida AKADEMIYASINING haqiqiy iymon sohibi o‘z Vatanini o‘ylashlari zarurligi ham ta’kidlanadi. hamma narsadan ulug‘ va muqaddas Unda qayd etilishicha erkak kishi VAKOLATXONASI OCHILDI biladi, undagi fuqarolarni ardoqlaydi. avvalo uylanish uchun moddiy va Kelajak avlodning ma’naviy dunyoqa- ma’naviy jihatdan to‘q bo‘lishi hamda Janubiy Koreya poytaxti – rashi, salohiyati, iqtidori, insoniyligi jismonan baquvvat bo‘lishi lozim. Seul shahrida Toshkent tibbiyot darajasi ana shu muhabbatning akademiyasi (TTA) o‘zining ijtimoiy tabiati va mazmun-mohiyati Farzandlar ma’naviy, jismoniy va rasmiy vakolatxonasini ochdi. bilan chambarchas bog‘liqdir. Vatan ruhiy jihatdan salomat, bolalik, o‘smi- – insonlarning tabiiy, biologik, nikoh, rlik yillari betalafot va muammosiz Vakolatxonaning ochilish marosimida Toshkent qon-qardoshlik, iqtisodiy, huquqiy, kechishi uchun oila o‘ziga yuklatilgan tibbiyot akademiyasi vakillari, akademiyaning Ja- ma’naviy, ruhiy munosabatlariga bir qator vazifalarni bajarishi lozim. nubiy Koreyadagi hamkorlari, mamlakatimizning asoslangan turmush birligi va o‘za- Oilaning ijtimoiy vazifalariga – far- Seuldagi diplomatiya vakolatxonasi xodimlari, ro mas’uliyat orqali chambarchas zandlarni milliy ma’naviyat va sog‘lom akademiyada tahsil olayotgan iqtidorli talabalar va bog‘langan ijtimoiy hududdir. U jamiyat muhit asosida tarbiyalash, komil inson ularning ota-onalari ishtirok etdi. taraqqiyotining o‘ziga xos mahsuli qilib kamolotga yetkazish, ularni ja- sifatida o‘zining paydo bo‘lishi va ri- miyat va tabiatga nisbatan o‘zaro mu- Akademiyaning xalqaro aloqalar bo‘limi boshlig‘i vojlanishi tarixiga ega. Uning dastlab- nosabatlarini shakllantirish, vaqtida Murod Jafarov tadbir ishtirokchilariga Toshkent ki shakllari ibtidoiy jamoa tuzumi dam olish va salomatlikni ta’minlash tibbiyot akademiyasi faoliyati va uning imkoniyatlari davrida paydo bo‘lgan. Keyinchalik hamda avlodlarni vatanparvarlik, to‘g‘risida batafsil ma’lumot berdi. Ishtirokchi- jamiyatda ro‘y bergan ijtimoiy-iqti- insonsevarlik ruhida tarbiyalash kabi larga TTA faoliyatiga oid videoroliklar namoyish sodiy o‘zgarishlar, xususan shaxsiy vazifalar kiradi. etildi. Tadbirda ishtirok etgan hamkorlar Janubiy ehtiyojlar va xususiy mulkning paydo Koreyadan ko‘plab talabalarni Toshkent tibbiyot bo‘lishi natijasida oilaning tarkibi, Vatanning haqiqiy fuqarolari oldi- akademiyasida o‘qishga yuborish, shuningdek, aka- shakli va mohiyati o‘zgarib, ona Vatan ga qo‘yilgan muqaddas vazifalaridan demiyaning ko‘plab talabalarini Koreyaning nufuzli tushunchasi paydo bo‘la boshlagan. bittasi – komil insonni tarbiyalash, tibbiyot oliygohlariga qabul qilishni tashkil etish Oila – Vatanning bir bo‘lagi, hujayra- zurriyodlarni jismonan, ma’nan, aqlan hamda bu borada o‘zaro hamkorlikni rivojlantirish- sidir. Ta’lim va tarbiya o‘rniga qo‘yil- yetuk qilib, ota-onasiga, Vataniga, ga e’tibor qaratish zarurligini ta’kidladi. gan oilalar yaxshi jamiyatni, yaxshi kindik qoni to‘kilgan muqaddas za- jamiyatlar esa uyg‘unlashib qudratli va minga sadoqatli qilib tarbiyalashdir. Shuni qayd etish kerakki, O‘zbekiston va Ja- nufuzli davlatni tashkil qiladi. Bunday Vatandoshlarning o‘zaro ahilligi, nubiy Koreya o‘rtasida barcha sohalarda bo‘lgani davlat esa o‘z ona Vatanini rivojlanti- ma’naviyati, dunyoqarashi va bilimlari kabi, tibbiyot yo‘nalishida ham samarali hamkorlik rib, jahon andozalari darajasiga olib ko‘lami oila munosabatlari madaniyati munosabatlari o‘rnatilgan. Hozirgi paytda Toshkent chiqish bilan birga uni hududiy va nazariyasining uslubiy debochasini tibbiyot akademiyasi Koreya Respublikasining 20 aхborot tahdidlaridan mustahkam tashkil qiladi. Agar bu omillarning dan ortiq universiteti va klinikalari bilan hamkorlik muhofaza qiladi. birortasi muvozanatiga putur yetsa, qilmoqda. Seulda Toshkent tibbiyot akademiyasi oila atalmish qo‘rg‘onning devorlariga vakolatxonasining ochilishi o‘zaro aloqalarni yangi Oilaning ma’naviy, ahloqiy qiyofasi darz tushadi, oqibat esa oila buziladi, bosqichga olib chiqadi. asrlar mobaynida ajdodlarimizning bi- Vatan parokanda bo‘ladi. lim va tajribalari, madaniy qadriyatlari O‘zA asosida, shuningdek, zamondoshlari- Qutlug‘ bayramda ona Vatanimiz mizning erishgan va erishayotgan yu- gullab-yashnashi, undagi fuqaro- tuqlari negizida paydo bo‘ldi. Moziyga larning turmushi sifati va salomat- xolisona nazar tashlaydigan bo‘lsak, ligi benuqson bo‘lishi uchun astoydil o‘zbek xalqining oilaviy an’ana va kurashayotgan Akademiyamiz xodi- urf-odatlari juda qadim zamonlardan mlarini bayram bilan tabriklaymiz. Va- boshlanganiga guvoh bo‘lamiz. Jumla- tanimizga ko‘z tegmasin, fuqarolarimiz dan, eng ko‘hna bitiklardan biri bo‘lgan salomatligi benuqson bo‘lsin deymiz. “Avesto”da oila, inson salomatligi va komillikning debochasi sifatida alohi- Alijon FAQIROV, da ulug‘langan. “Avesto”da insoniy “Ta’lim fidoyisi” ko‘krak nishoni burch faqat ahloqiy yo‘l-yo‘riqlarni sovrindori, Sog‘liqni saqlash a’lochisi, o‘zlashtirishdan iborat bo‘libgina qol- Qutbiddin NIZOMOV, Turon Fanlar akademiyasi akademigi Hikmat Yigit borki oila tinch, mahalla tinch, jamiyat tinch, Hikmat yurt tinch.

TIBBIYOTNOMA 2023 YIL 23 YANVAR 5 Muhtaram Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev Oliy Majlis va O‘zbekiston xalqiga qilgan Murojaatnomasida ta’lim va tarbiyaning ahamiyati inson hayotida naqadar ulkanligini ta’kidlab, 2023 yilni “Insonga e’tibor va sifatli ta’lim” yili deb nomlanishini taklif etdi. TA’LIM FIDOYILARI KO‘PAYAVERSIN Albatta, bularning insonlar oilasi va jamiyatidagi o‘rni ko‘p yillik xizmatlari bilan alohida ajralib turgan bir guruh pro- beqiyosdir. Buyuk mutafakkir Abdulla Avloniy: “Ta’lim va tarbiya fessor-o‘qituvchilar O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta ta’lim biz uchun yo hayot, yo mamot, yo najot, yo halokatdir” deganla- vazirligining Respublika ta’lim markazi bilan hamkorlikda ta’sis rida naqadar haq edi. Nainki, irsiyati qanchalar pok bo‘lmasin, etgan “Ta’lim fidoyisi” ko‘krak nishoni bilan taqdirlandi. Taqdir- ta’lim berish va munosib tarbiyalash yo‘lga qo‘yilmas ekan inson langanlar orasida 2022 yilda “Eng yaxshi bolalar jarrohi” nomi- hech qachon mukammal najot yo‘liga chiqa olmaydi. natsiyasining g‘olibi, akademiyamiz xodimi, Sog‘liqni saqlash a’lochisi Alijon Faqirov Zohidovichning borligi Akademiyamiz Bu borada biz yana ulug‘ jadidchi Abdulla Avloniy merosiga jamoasi uchun quvonarlidir. murojaat qilamiz: “Biz birinchi navbatda inson, ikkinchi navbatda musulmon, uchinchi navbatda fuqaromiz” deganlarida insoniylik- Mutafakkirlar tarbiya ta’sir qiladigan kishilarni uch toifaga ning hamma narsadan yuqoriligini e’tirof etgan edi. Darhaqiqat, taqsimlaydilar: Birinchisi – oq bilan qorani tanib ulgurmagan insoniylik o‘z ichiga samimiylik, poklik, mehrlilik, muruvvatlilik, bola. Uning tabiati hali yomonlik g‘ubori bilan bulg‘anmagan, botil bag‘rikenglik, saxiylik, rostgo‘ylik, oilanavislik, vatanparvarlik, ishlar bilan zulmatlanmagan bo‘lib, uni rosti rohga osonlik bilan kamtarlik, andishalilik, fidoyilik, farosatlilik, hushyorlik, mardlik, solish mumkin. Ikkinchisi – oq va qorani tanib ulgurgan bola. jonkuyarlik, qat’iylik, puxtalik, vazminlik, ulug‘vorlik, mulohazalik, Ularni tarbiyalash nisbatan qiyinroq kechadi, ammo bu borada nozikta’blik, hamdardlik, oddiylik, umidbaxshlik, mehnatkashlik, izchillika erishilsa albatta natija ijobiy bo‘ladi. Uchinchisi – oilada mas’uliyatlilik, e’tiqodlilik, tashabbuskorlik, ahloqlilik, bilimdon- botil hayot va fosiq muhitda ulg‘aygan kishi. Ularni tarbiyalash – lik, mustaqil fikrlilik, shirinsuxanlik, ma’naviy va axloqiy soflik nina bilan quduq qazishdek gap. “Ta’lim – so‘z va o‘rgatish bilan, kabi ko‘pdan-ko‘p xislatlarni oladi. Ularni esa munosib ta’lim va tarbiya esa amaliyot va tajriba bilan bo‘ladi” degan edi Abu Nasr tegishli tarbiyasiz olib bo‘lmaydi. Tarbiya – vijdon ishidir, ta’lim Farobiy. esa fanning vazifasi. Inson voyaga yetgani sayin ular bir-birini to‘ldira boradi, hayotiy tajribalar esa vijdon, ta’lim va tarbiyani Ne xush xislat erur ahloqi neku, boyitadi. Oila, jamiyat, davlatning gullab-yashnashi xalqning Neki qilding, kelur oldingga o‘tru. farog‘ati shubhasiz olijanoblikka, xulq-atvorga, insoniylik da- Muruvvat pesha qilgil hayyi sone’ rajasiga bog‘liq, bularning aksariyati tarbiya mahsulidir. Tarbiya Yeturgay qilmayin ajringni zoye. – ahloq va oqillikka tayanadi, ahloq yaxshi fazilatlarni namoyon qilsa, oqillik o‘zgalarning nomaqbul g‘oyalari, tushunchalari Nufuzli akademiyamiz ko‘pgina xodimlari rektorimiz A.Shad- va illatlaridan muhofaza qiladi. Odam bolaligidanoq yaxshilik manovning bevosita rahbarligida o‘tkazilayotgan katta islohotlar va go‘zallik kurtaklarisiz hayotga qadam qo‘ymasligi kerak, natijasida bunday tanlovlarda qatnashib, ta’lim fidoyisi nishonla- avlodlarni ham ularsiz yo‘lga chiqarmaslik lozim. Hadisi shari- riga ega bo‘ladilar deb umid bildiramiz. Haqiqiy ta’lim fidoyilari flarda: “Alloh go‘zaldir, u go‘zallikni sevadi” deyiladi. Insondagi esa o‘zlariga o‘xshagan ilmli, muomala madaniyati yuksak, tibbiy go‘zallik birinchi navbatda undagi iymon ne’mati, xulq-atvorning deontologiya va kasb etikasidan boxabar shifokorlarni tarbiya- chiroylilini, ahloqning go‘zalligi bilan namoyon bo‘ladi. Ta’limsiz lab, xalqimizga yetkazib beradi. odamlar dag‘al, beshafqat, qashshoq va baxtsizlikka mubtalo bo‘ladilar. Qutbiddin NIZOMOV, Sog‘liqni saqlash a’lochisi, Shularni e’tiborga olgan holda yurtboshimiz sifatli ta’lim yili Xalqaro Turon Yozuvchilar uyushmasining haqiqiy a'zosi, deb ulug‘lagan Yangi yil boshida o‘rta va oliy ta’lim sohasida Hojiakbar USMONOV, Umumiy va bolalar jarrohligi kafedrasi assistenti, oliy toifali jarroh PREZIDENT STIPENDIYASI SOHIBASI Toshkent tibbiyot akademiyasi- Xalqaro Kardiologlar kongressi ning Kardiologiya yo‘nalishi bo‘yicha «Yosh olimlar» tanlovida 3-o‘rin bitiruvchi kurs magistr talabasi sohibasi. Bundan tashqari, o‘z ilmiy Munisaxon Mahkamova Majidovna faoliyati davomida 40 dan ortiq 2022-2023 o‘quv yili uchun Prezident maqola va tezislar chop ettirgan, stipendiyasi sohibasi bo‘ldi. shu bilan birga o‘quv qo‘llanma va patent muallifi ham hisoblanadi. Mahkamova Munisa «MDH yosh Akademiya rahbariyati, jamoasi olimi – 2021” tanlovi g‘olibasi, TTA hamda talabalari nomidan Munisa- akademik N.M.Majidov nomidagi xonning kelgusida ilmiy izlanishla- stipendiya va «Yosh tadqiqotchi» riga omad tilaymiz. nominatsiyasi hamda 2022 yilgi Hikmat Milliy armiyamiz mustaqilligimizning, tinch va Hikmat osoyishta hayotimizning mustahkam kafolatidir.

TIBBIYOTNOMA6 2023 YIL 23 YANVAR O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev Oliy Majlis va O‘zbekiston xalqiga yo‘llagan Murojaatnoma – mamlakat siyosiy hayotidagi eng muhim voqea hisoblanadi. Prezidentimiz 2023 yilni “Insonga e’tibor va sifatli ta’lim yili” deb nomladi. Milliy ta’limning barcha bosqichla- dumlar va hamkorlik shartnomalari Zero, Vazirlar Mahkamasining ri rivoji sohalarda olib borilayotgan imzolanib, ta’lim dasturi takomillash- qaroriga ko‘ra, tajriba tariqasida islohotlardan darak beradi. Biz, oliy tirilmoqda. Talabalar o‘qituvchilari 2022/2023 o‘quv yilida barcha tibbiyot o‘quv yurti xodimlari uchun bu katta bilan birga o‘zlarini doimo takomil- oliy o‘quv yurtlarining bakalavriat, ahamiyatga ega. Ta’lim jarayonining lashtirib boradilar. Bugungi talaba- magistratura va klinik ordinatura barcha bosqichlarida o‘qitish darajasi- talabalari o‘z mutaxassisligi bo‘yi- ni oshirish masalalariga, uning zamo- larning aksariyati nufuzli stipendiya cha oilaviy poliklinikalarda to‘liq naviyligi, bunyodkorligi, eng muhimi sovrindorlari, “Zakovat” respublika shtat birligida ishlashi mumkin. Bu – xalqaro miqyosida raqobatbardosh, intellektual olimpiadasi, xalqaro olim- tajriba orttirish uchun yaxshi imko- mamlakatni yanada ijtimoiy-iqtisodiy piadalar g‘oliblari. Shuningdek, g‘olib niyat bo‘ladi. Nazariya va amaliyotni taraqqiyot va farovon- bo‘lgan talabalar mamlakatimizdagi uyg‘unlashtirgan hol- lik sari yetaklashga da, ular nafaqat o‘z qodir yosh mutaxas- BILIM SIFATI – USTUVOR bilimlarini amaliyotga sislarni tayyorlashga qo‘llash, balki bemor- yurtboshimiz va hu- VA ZARUR MASALA larning intilishlarini kumatimizning qara- tushunish va ular- tayotgan mislsiz e’ti- ga ko‘proq e’tiborli borni his qildik. bo‘lish imkoniyatiga Davlat rahbari o‘z ega bo‘ladilar. Bunday nutqida so‘nggi yillar- imkoniyatlar O‘zbekis- da mamlakatimizda ton kelajagi uchun va oliy o‘quv yurtlari soni tibbiyot sohasini sa- 2,5 barobar – 198 taga marali rivojlantirish, ko‘paygani, oliy ta’lim- yuqori malakali muta- ga qabul qilish 9 dan xassislar tayyorlash 38 foizga oshganini uchun katta poydevor ta’kidladi. 2022 yilda hisoblanadi. ilm-fan va innovat- Akademiya ja- siyalarni rivojlanti- moasi bu bosqich- rishga yo‘naltirilgan da to‘xtab qolmay- mablag‘lar 1,5 trillion di, biz rivojlanish va so‘mni tashkil etib, bu o‘zimizni anglashga ko‘rsatkich 2017 yilga intilamiz, respublika nisbatan qariyb olti va xalqaro olimpia- barobar ko‘pdir. Nano dalar va forumlarda va biotexnologiyalar, qatnashamiz, xalqaro raqamli geologiya kabi 18 ta yangi tibbiyot muassasalaridan keyingi fao- grantlarni qo‘lga kiritamiz, talaba va ilmiy yo‘nalishlar tashkil etildi. liyati uchun magistratura yo‘nalishlari o‘qituvchilarimizning bilimga bo‘lgan bo‘yicha xorijda amaliyot o‘tash va intilishi va kasbiy mahoratini har Bugungi kunda 820 nafardan ortiq malaka oshirishga yuboriladi. tomonlama rag‘batlantiramiz, yuqori xodim va o‘n ming nafardan ortiq ta- sifatli va yuqori texnologiyali tibbiy laba tahsil olayotgan Toshkent tibbiyot 2023 yilda yana 140 ta oilaviy vrach- yordam ko‘rsatishga qodir shifokor- akademiyasi jamoasi buni bakalavriat, lik punkti va poliklinika, 520 ta borish larning munosib avlodini tayyorlaymiz. magistratura, doktorantura va kli- qiyin va chekka mahallada ixcham nik ordinaturalarda o‘quv jarayonini vrachlik punktlari barpo etish rejalash- Ta’lim – bu bizning kelajakka takomillashtirishga qaratilgan yangi tirilganidan akademiya mamnun. Bu yo‘llanmamizdir, chunki ertangi kun marra va maqsadlar, deb biladi. “Avvalo – inson, keyin jamiyat va dav- unga bugun tayyorlanayotganlarga tegishlidir. Mutafakkirlardan biri ayt- Nima qilindi va yaqin kelajakda nima qilish kerak? Jahon tibbiyot ta’li- lat” tamoyilini yana bir bor tasdiqlaydi, ganidek: “Muvaffaqiyat sari yo‘l – bu mi hamjamiyatida integratsiyalashuv shuningdek, nafaqat mamlakatimiz bilimni doimiy ravishda izlash yo‘lidir”. jarayoni davom etmoqda, xalqaro fuqarolariga balki yosh mutaxas- Gulnara RAXIMBAYEVA, hamkorlik rivojlanmoqda. 80 dan ortiq sislar kelajagiga, ularning bandligiga Toshkent tibbiyot akademiyasi xorijiy universitetlar bilan memoran- g‘amxo‘rlik va e’tibor namunasidir. professori, tibbiyot fanlari doktori Hikmat Hayotda baxtli bo‘lishning birdan-bir yo‘li: jahonga Hikmat va ayniqsa o‘z Vataniga foydali bo‘lishdir.

TIBBIYOTNOMA 2023 YIL 23 YANVAR 7 “WIKISTIPENDIYA Toshkent tibbiyot akademiyasida navbatdagi ilmiy jurnali Oliy MARAFONI”NING 1-MAVSUM attestatsiya komissiyasining tavsiya etilgan jurnallari maqomini oldi. G’OLIBI ANIQLANDI OLIY ATTESTATSIYA Salkam 8 oy davomida Yoshlar KOMISSIYASI TOMONIDAN ishlari agentligi tomonidan TAVSIYA ETILGAN JURNAL tashkil qilingan «Wikistipendiya Hozirgi vaqtda xalqaro ma’lumotlar bazalarida ilmiy marafoni»ning birinchi noshirlik ishlarining ko‘payishi jahon bozorida jadal rivoj- mavsum yopilish lanayotgan raqobatni keltirib chiqarmoqda. Ilmiy davriy marosimi bo‘lib o‘tdi. nashrlarning sifatini yaxshilash mamlakatda ilmiy jamo- atchilik samaradorligini oshirishning dolzarb vazifalaridan Unda mukofot jamg‘armasi 300 milliondan ortiq bo‘lgan marafonning biri sanaladi. birinchi mavsum g‘oliblari e’lon qilindi. Toshkent tibbiyot akademiyasida tibbiyot ilmida faoliyat 1-o‘rinni Toshkent tibbiyot akademiyasi talabasi Jahongir Boboyev qo‘lga olib borayotganlar uchun “Journal of Education Scientific Me- kiritdi va 50 million so‘m bilan taqdirlandi. Qolgan sovrindorlarga 30, 20 dicine” ilmiy jurnali Oliy attestatsiya komissiyasidan ro‘yxat- hamda 10 million so‘mdan pul mukofoti taqdim etildi. dan o‘tdi, tavsiya etilgan onlayn jurnallar ro‘yxatiga kiritildi. Yopilish marosimida Yoshlar ishlari agentligi va keng jamoatchilik Mazkur jurnalda maqolalarni tahrirlab, Google Scolar va vakillari, ishtirokchilar, jurnalist hamda blogerlar, shuningdek, o‘zbekcha MDA orqali (indekslanadi) tekshiriladi. Vikipediyaga hissa qo‘shib kelayotgan yosh foydalanuvchilar ishtirok etdi. Shuningdek, tayyorlagan maqolalarni onlayn tarzda ro‘yxatdan o‘tkazish mumkin bo‘ladi. Maqolaning noyoblik darajasi tekshirilib, jiddiy taqrizdan o‘tkaziladi MOBILLIK DASTURI – AMALDA Mobillik dasturi doirasida TTA talabalaridan iborat delegatsiya Irkutsk davlat tibbiyot universitetiga (IDTU) tashrif buyurdi. Ma’lumot o‘rnida aytish kerakki mobillik dasturining maqsadlari o‘zaro bilim va tajriba almashtirish bo‘lib, oliygohlar o‘rtasidagi hamkorlikni yanada kengaytirishga qaratilgan. Tashrif davomida TTA delegatsiyasi va IDTU rahbariyati tanishuvi bo‘lib o‘tdi. Uchrashuv davomida o‘zaro ilmiy loyihalar va tadqiqot ishlari o‘rganib chiqildi. O‘ZBEKISTON ARMIYASI DUNYODAGI ENG KUCHLI ARMIYALAR REYTINGIDA 62-O‘RINNI EGALLADI «Global Firepower»ning 2023 yilgi dunyodagi eng kuchli armiyalar reytingida O‘zbekiston 145 ta davlat orasida 62-o‘rinni egalladi. Ta’kidlanishicha, O‘zbekiston ta tank, 197 ta o‘ziyurar artilleriya O‘zbekiston qurolli kuchlarida 65 havo kuchlari tarkibidagi sa- moslamasi va 143 ta yoppasiga o‘q ming kishi xizmat qilmoqda. molyotlarning umumiy soni 197 ta: uzish tizimlari mavjud. 58 ta qiruvchi samolyot, 20 ta hu- Reytingda kuchli uchlikni AQSH, Ros- jumchi samolyot, 13 ta harbiy trans- O‘zbekistonda xizmatni o‘tashga siya va Xitoy egalladi. Qo‘shnilarimiz Qo- port samolyoti, 7 ta o‘quv samolyoti, yaroqli inson resurslarining umumiy zog‘iston 63-o‘rin, Turkmaniston 82-o‘rin, 99 ta vertolyot va 33 ta harbiy ver- soni 13,5 million kishini tashkil qiladi. Qirg‘iziston 107-o‘rin, Afg‘oniston 114-o‘rin, tolyot. Shuningdek, armiyada 420 Har yili harbiy chaqiruv 622 ming Tojikiston 120-o‘rindan joy oldi. kishiga to‘ldirilmoqda. Ayni paytda O‘zA Hikmat Vatanni sevmoq iymondandir. Hikmat

TIBBIYOTNOMA8 2023 YIL 23 YANVAR TOSHKENT TIBBIYOT AKADEMIYASI QUYIDAGI LAVOZIMLARGA TANLOV E’LON QILADI (2023 yil yanvar) № Kafedra Lavozim, shtat birligi 1-son davolash fakulteti 1. Nevrologiya va tibbiy psixologiyai professor – 1,0 dotsent – 1,0 2. Onkologiya assistent – 0,75 2-son davolash fakulteti 1. Oilaviy tibbiyotda akusher va assistent – 1,0 ginekologiya 2. Oilaviy tibbiyotda xirurgik kasalliklari assistent – 0,75 3. Anestezialogiya va reanimatalogiya katta o‘qituvchi – 1,0 Pediatriya, stomatologiya, xalq tabobati va tibbiy pedagogika fakulteti 1. Pedagogika, psixologiya va tillar kafedra mudiri – 1,0 2. Reabilitologiya, xalq tabobati va kafedra mudiri –1,0 jismoniy tarbiya 3. Ftiziatriya va pulmonologiya assistent –1,0 4. Yuqumli va bolalar yuqumli kasalliklar dotsent – 1,0 Tibbiy profilaktika va jamoat salomatligi fakulteti 1. Gistologiya va tibbiy biologiya assistent –1,0 2. Atrof-muhit gigiyenasi assistent –1,0 3. Jamoat sog‘liqni saqlash maktabi katta o‘qituvchi – 1,0 Farmatsiya, menejment, tibbiy biologiya, biotibbiyot muhandisligi va OMX fakulteti 1. Jamoat salomatligi va menejment assistent – 1,0 Malaka oshirish fakulteti 1. Vrachlar malakasini ochirish assistent –1,0 Hujjatlar tanlov e’lon qilingan kundan boshlab bir oy davomida Toshkent tibbiyot akademiyasining devonxona va arxiv bo‘limida qabul qilinadi. Manzil: Olmazor tumani, Farobiy ko‘chasi, 2-uy. MUASSIS: MUHARRIR TAHRIR HAYATI: Gazeta Pentium-IV TOSHKENT Q.Nizomov (Bosh muharrir o’rinbosari), kompyuterida sahifalandi va Toshkent TIBBIYOT TURDIQUL AKADEMIYASI BOBOMURATOV O.Hazratov, A.Zohidiy, N.Hakimova, Tibbiyot аkademiya RISOGRAFida L.Abduqodirova, М.Hasanova 400 nusxada chop etildi. Gazeta Toshkent Matbuot va axborot Manzilimiz: boshqarmasida 2007-yil 15-yanvarda Mualliflar fikri tahririyat nuqati nazaridan farqlanishi Toshkent shahri, Farobiy 02-0049 raqam bilan ro’yxatga olingan mumkin. Maqolalardagi ma`lumotlar uchun ko’chasi, 2-uy mualliflar javobgardir Nashr uchun ma`sul Q.Nizomov Bepul tarqatiladi Topshirish vaqti: 14.00