พยางค์และคำ

และ

พยางค์ คือ เสียงทเี่ ปล่งออกมาครัง้ หน่ึ ง จะมคี วามหมาย หรอื ไมม่ ีความหมายก็ได้ ถ้าเปล่งเสียงออกมา ๑ ครัง้ ก็เรยี ก ๑ พยางค์ ถ้าเปล่งเสียง ๒ ครัง้ ก็เรยี ก ๒ พยางค์ เชน่

นก ออกเสียงวา่ นก มี ๑ พยางค์ ชนก ออกเสียงว่า ชะ-นก มี ๒ พยางค์ เศรษฐกจิ ออกเสียงว่า เสด-ถะ-กิด มี ๓ พยางค์ อารยธรรม ออกเสียงวา่ อา-ระ-ยะ-ทํา มี ๔ พยางค์ สาธารณสขุ ออกเสียงว่า สา-ทา-ระ-นะ-สุก มี ๕ พยางค์

องค์ประกอบของพยางค์ เสี ยงพยัญชนะต้น เสี ยงสระ พ ย า ง ค์ เ กิ ด จ า ก ก า ร เ ป ล่ ง เ สี ย ง พยัญชนะ เสี ยงสระ และเสี ยงวรรณยุกต์ เสียงวรรณยกุ ต์ ออกมาพรอ้ มๆ กัน พ ย า ง ค์ แ ต่ ล ะ พ ย า ง ค์ จ ะ ต้ อ ง มี ส่ วนประกอบ ๓ ส่ วนข้ึนไป คือ เสี ย ง พ ยั ญ ช น ะ ต้ น เ สี ย ง ส ร ะ แ ล ะ เ สี ย ง วรรณยกุ ต์

เสียงพยัญชนะต้น คือ เสียงทีเ่ ปล่ง เสี ยงพยัญชนะต้น ออกมาก่อนบางคําจะเป็นเสี ยงพยัญชนะ เด่ียวบางคําหรอื จะเป็นเสียงพยัญชนะ ควบกลาก้ ็ได้ เชน่ บ้าน (พยัญชนะต้น คือ บ) ปิด (พยัญชนะต้น คือ ป) ปลา (พยัญชนะต้น คือ ปล) แกว่ง (พยัญชนะต้น คือ กว) เป็นต้น

เสี ยงสระ เสี ยงสระ คือ เสี ยงท่ีเปล่ง ต า ม ติ ด ม า กั บ เ สี ย ง พ ยั ญ ช น ะ เชน่ ตี (เสียงสระ อี) เป็ด (เสียงสระ เอะ) เตยี ง (เสียงสระ เอยี ) เป็นต้น

เสี ยงวรรณยุกต์ คือ เสี ยงท่ีเปล่ง เสียงวรรณยกุ ต์ ออกมาพรอ้ มกบั เสี ยงสระ เพื่อให้มีระดับ เสียงสูงตาต่ า่ งกัน ก า ร ป ร ะ ก อ บ เ สี ย ง พ ยั ญ ช น ะ เสี ยงสระ และเสี ยงวรรณยุกต์ เข้าเป็น พยางค์ เรยี กวา่ การประสมอกั ษร

การประสมอักษร มี ๔ วิธี

ประสมสามส่ วน ประสมส่ี ส่ วนพิเศษ ประสมสี่ ส่ วน ประสมห้าส่ วน

การประสมสามส่ วน กล้า พยญั ชนะต้น + สระ + เสียงวรรณยกุ ต์ กล + สระ –า + เสียงโท (รูปโท)

การประสมสามส่ วน พยัญชนะตน้ + สระ + เสียงวรรณยกุ ต์ ต + สระ อี + สามญั (ไมม่ รี ูป)

การประสมสี่ ส่ วน เดนิ พยญั ชนะต้น + สระ + ตวั สะกด + เสียงวรรณยกุ ต์ ด+ เออ + น + เสียงสามัญ (ไมม่ รี ูป)

คล้าย การประสมส่ี ส่ วน พยัญชนะต้น + สระ + ตวั สะกด + เสียงวรรณยกุ ต์ คล+ -า + ย + เสียงตรี (รูปโท)

การประสม เคราะห์ สี่ ส่ วนพิเศษ พยญั ชนะต้น + สระ + ตวั การนั ต์ + เสียงวรรณยกุ ต์ คร + เ-าะ + ห์ + เสียงตรี (ไม่มีรูป)

การประสม ปราชญ์ ห้าส่ วน พยญั ชนะตน้ + สระ + ตัวสะกด + ตัวการนั ต์ + วรรณยกุ ต์ ปร + -า + ช(แมก่ ด) + ญ์ + เสียงสามญั (ไม่มรี ูป)

คา ห ม า ย ถึ ง เ สี ย ง ท่ี เ ป ล่ ง อ อ ก มาแล้วมีความหมายอย่างใดอย่างหน่ึ ง อาจเป็นเสี ยงท่ีเปล่งออกมาครั้งเดียว ห รือ ห ล า ย ค รั้ง ก็ ไ ด้ เ ช่น มื อ พ่ อ กิ น มารดา สนกุ มนษุ ย์ หนังสือ

องค์ประกอบของคา คาหน่ึ ง ๆ จะตอ้ งประกอบดว้ ย เสียง และความหมาย

คาจะต้องมีความหมายอย่างใดอย่าง หน่ึงหรอื หลายอยา่ งกไ็ ด้ เชน่ ขัน มีความหมายต่างกัน สุดแต่ทาหน้ าท่ีใด ข้ึนอยกู่ ับรูปและประโยค เชน่ ขันใบน้ี ขัน ทาหน้ าที่ นาม แปลวา่ ภาชนะใส่ส่ิงของ ไกข่ ัน ขัน ทาหน้าที่ กรยิ า แปลว่า รอ้ ง

คาหน่ึ ง อาจมีเสี ยงเดียว หรือ ห ล า ย เ สี ย ง ก็ ไ ด้ ค า เ สี ย ง เ ดี ย ว เรียกว่า คาพยางค์เดียว คาหลาย เสียง เรยี กว่า คาหลายพยางค์ คาพยางค์เดียว แม่ น้อง ว่ิง รถ ไก่ ฯลฯ คาหลายพยางค์ มรกต รฐั บาล สบาย ฯลฯ

สรุ ป โครงสรา้ งของพยางค์และคา

แบบฝึกหัด ข้อ คาศั พท์ จานวนพยางค์ ออกเสี ยงวา่ ๔ พรดึ -สะ-จิ-กา-ยน ตวั อย่าง พฤศจกิ ายน ๑. สมบัติพัสถาน ๒. เถลไถล

แบบฝึกหัด จงเขียนคาตามจานวนพยางค์ต่อไปนี้ คา ๑ พยางค์ คา ๒ พยางค์ คา ๓ พยางค์ คา ๔ พยางค์

จงแยกตัวประกอบของพยางค์ตอ่ ไปน้ี

จงบอกจานวนคาจากข้อความตอ่ ไปน้ี คา จานวนคา ๑. ชาวนาปลูกข้าว ๒. นักกฬี ารบั ถ้วยรางวลั จากนายกรฐั มนตรี ๓. ชาวนาปลกู มะนาว กล้วยไข่ มะละกอ ๔. แมค่ ้าขายดอกไม้ในตลาดสด ๕. โรงงานอุตสาหกรรมปลอ่ ยนาเ้ สีย