รายงานการวิเคราะห์หนังสือ แบบฝึกสมรรถนะและการคิด

รายงาน การวเิ คราะหห์ นงั สอื แบบฝึกสมรรถนะและการคดิ ภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ช้ันมธั ยมศกึ ษาปที ี่ ๕ ๑. นายจรี พฒั น์ จัดทำโดย ๖๑๘๑๑๒๔๐๗๕ ๒. นายธงชัย ๖๑๘๑๑๒๔๐๗๖ ๓. นางสาวพชิ ญ์สนิ ี ตาดทรัพย์ รหสั นกั ศึกษา ๖๑๘๑๑๒๔๐๘๒ ๔. นางสาวสดุ ารัตน์ ชำนาญการ รหสั นกั ศกึ ษา ๖๑๘๑๑๒๔๐๘๓ ๕. นางสาวจิรภิญญา บญุ เนาว์ รหัสนักศึกษา ๖๑๘๑๑๒๔๐๘๕ ๖. นางสาวนริศรา โก้ชยั ภูมิ รหัสนกั ศกึ ษา ๖๑๘๑๑๒๔๐๙๑ มหาสวสั ดิ์ รหสั นกั ศกึ ษา ขลบิ เกตุ รหสั นักศึกษา เสนอ ผูช้ ่วยศาสตราจารย์กติ ตยิ า รศั มแี จม่ รายงานฉบับน้ีเป็นสว่ นหน่งึ ของรายวิชา ๒๑๕๓๔๒o วเิ คราะห์หนังสือเรยี นภาษาไทย สาขาวิชาภาษาไทย หลักสูตรครศุ าสตรบัณฑติ คณะมนษุ ยศาสตรแ์ ละสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลยั ราชภัฏบา้ นสมเดจ็ เจ้าพระยา

คำนำ รายงานฉบับนี้เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชา ๒๑๕๓๔๒o วิเคราะห์หนังสือเรียนภาษาไทย จัดทำขึ้นมา โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและวิเคราะห์หนังสือแบบฝึกสมรรถนะและการคิด ภาษาไทย วรรณคดีและ วรรณกรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๕ ของบริษัทอักษรเจริญทัศน์ (อจท.) ภายใต้หัวข้อ “จัดสรรองค์ประกอบ รู้รอบเนื้อหา นำพาสมรรถนะ” เพ่อื ใหน้ กั ศึกษาหรอื บุคคลทั่วไปทสี่ นใจจะศึกษาหาความร้เู พมิ่ เติม คณะผู้จัดทำขอขอบคณุ ผชู้ ว่ ยศาสตราจารยก์ ิตตยิ า รศั มีแจ่ม อาจารย์ผ้สู อนทใี่ หค้ ำแนะนำ ให้ความรู้ และแนวทางในการศึกษาความรู้ต่าง ๆ คณะผู้จัดทำหวังว่ารายงานฉบับนี้จะให้ความรู้และเป็นประโยชน์ไม่ มากก็น้อย หากผิดพลาดประการใด ขออภยั ไว้ ณ ท่นี ี้ คณะผจู้ ัดทำ

สารบญั หนา้ เรอ่ื ง ๑ จดั สรรองคป์ ระกอบ ๒ - ปกหน้า ๓ - ปกหลงั ๓ - ใบรองปก ๓ - คำนำ ๓ - สารบญั ๔ - การจดั เรียงเนือ้ หา ๔ - แบบบนั ทกึ ผลสัมฤทธท์ิ างการเรยี น ๕ - รปู เล่ม - ใบประกอบอนญุ าต ๖ ๑๓ รรู้ อบเน้ือหา ๑๘ - หนว่ ยท่ี ๑ มหาเวสสันดรชาดก กณั ฑ์มัทรี ๒๕ แบบทดสอบหน่วยท่ี ๑ ๒๙ - หน่วยท่ี ๒ บทละครพูดคำฉนั ท์ เรื่อง มทั นะพาธา ๓๕ แบบทดสอบหน่วยท่ี ๒ ๔๐ - หนว่ ยท่ี ๓ ลลิ ิตตะเลงพา่ ย ๔๖ แบบทดสอบหนว่ ยที่ ๓ ๕๑ - หน่วยที่ ๔ คมั ภีรฉ์ ันทศาสตร์ แพทยศาสตรส์ งเคราะห์ ๕๘ แบบทดสอบหนว่ ยท่ี ๔ - หน่วยท่ี ๕ โคลนติดล้อ ตอน ความนิยมเปน็ เสมยี น แบบทดสอบหน่วยที่ ๕

สารบญั (ต่อ) หนา้ เรอ่ื ง ๖๓ นำพาสมรรถนะ ๖๕ - หน่วยท่ี ๑ มหาเวสสันดรชาดก กัณฑ์มทั รี ๖๖ - หน่วยท่ี ๒ บทละครพูดคำฉันท์ เรอ่ื ง มัทนะพาธา ๖๘ - หนว่ ยที่ ๓ ลลิ ิตตะเลงพา่ ย ๖๙ - หนว่ ยที่ ๔ คัมภีร์ฉันทศาสตร์ แพทยศาสตร์สงเคราะห์ ๗๒ - หน่วยที่ ๕ โคลนตดิ ลอ้ ตอน ความนยิ มเปน็ เสมยี น บรรณานุกรม

หน้า |๑ การวิเคราะห์หนงั สือ แบบฝึกสมรรถนะและการคิด ภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ชัน้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี ๕ แบบฝึกสมรรถนะและการคิด ภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๕ ตรง ตามหลักสูตรแกนกลาง ๒๕๕๑ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิชาภาษาไทย บูรณาการความรู้ เชื่อมโยงกับสาระฯ อ่ืน และเป็นเรื่องใกล้ตัว เป็นหนังสือที่เน้นกระบวนการเรียนการสอนแบบ Active Learning เน้นกิจกรรมด้าน ภาษาและวรรณคดีที่สอดคล้องกับตัวชี้วัด เพื่อพัฒนาศักยภาพและทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ ฝึกฝน พัฒนาทักษะทางภาษาและวรรณกรรม สามารถนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้จริงผ่านรูปแบบกิจกรรมท่ี หลากหลายเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน โดยผู้วิเคราะห์ได้วิเคราะห์รายละเอียดต่าง ๆ ตามหัวข้อ “จดั สรรองค์ประกอบ รรู้ อบเน้อื หา นำพาสมรรถนะ” ดังรายละเอียดตอ่ ไปน้ี จดั สรรองค์ประกอบ ๑. ปกหนา้ รูปภาพหน้าปกมกี รอบรปู ตัวละครนลิ นนท์ และนอกกรอบเปน็ รปู พระรามรบทศกัณฑ์ จาก เร่อื ง รามเกียรติ์ และมเี สน้ แสดงความคิดเชื่อมโยงของครแู ละนกั เรยี น แสดงถงึ ความสอดคล้องกับชื่อหนังสือที่ เน้นสมรรถนะและการคิด รูปภาพมีลายเส้นและสีสันสวยงาม แต่อย่างไรก็ตามรูปภาพประกอบที่นำมาใช้นั้น ไม่มคี วามสอดคล้องกบั วรรณคดเี ร่ืองที่เรียนในระดบั ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี ๕

หน้า |๒ รูปแบบตัวอักษร มีหลากหลายรูปแบบทั้งตัวอักษรตัวตรง ตัวเอียง และตัวอักษร ๒ ชั้น เพือ่ ใหเ้ ห็นถงึ ความโดดเด่นของตวั อักษร ขนาดตัวอกั ษร มีทง้ั ขนาดใหญ่และขนาดเล็ก ตัวอกั ษรท่ีมีความสำคัญ คอื ชือ่ วชิ า ชือ่ หนังสือ ระดับชน้ั จะมีขนาดใหญ่ เพือ่ เปน็ จุดดึงดูดในการมองเห็น สว่ นตวั อักษรทม่ี คี วามสำคญั รองลงมาจะมขี นาดเล็ก ไดแ้ ก่ กลมุ่ สาระ ชือ่ หลักสูตร และชอื่ ผเู้ รยี บเรยี ง สีตัวอักษร มีการใช้สีโทนร้อน คือ สีแดง สีโทนเย็น คือ สีฟ้า และสีโทนกลาง คือ สีขาว สีดำ ซึ่งสีของตัวอักษรแบ่งออกเป็น ๒ ส่วน คือ ตัวอักษรที่มีความสำคัญจะใช้สีแดงและสีฟ้าเป็นหลัก มีขนาดใหญ่ คมชัด สะดุดตา อ่านง่าย ส่วนที่สองตัวอักษรที่มีความสำคัญรองลงมาจะใช้สีดำ สีขาว และเหลือง มีขนาดท่ี เล็กลงมา อา่ นง่าย เขา้ ใจงา่ ย สีหน้าปก มีสีสันที่สวยงาม สีไม่ฉูดฉาดจนเกินไป เน้นสีโทนเย็นเป็นหลัก คือ สีฟ้า และสีโทน กลาง คอื สีขาว ให้ความรสู้ กึ ปลอดโปร่ง ความสว่าง สบายตา น่าสนใจ ซ่ึงเหมาะกับวยั นักเรียน สามารถดงึ ดูด ความสนใจใหอ้ ยากหยบิ จบั ขึ้นมาเปิดอา่ น สีรูปภาพ รูปภาพตัวละครนิลนนท์เป็นรูปหลักที่ใช้สีตามตัวละครจริง โดยมีการไล่สี โทนร้อน โทนเย็น ใช้สีดำตัดเส้นเพื่อความคมชัดของรูปภาพให้เหมือนจริง สวยงาม สามารถดึงดูดความสนใจของ นักเรียน ส่วนรูปภาพพระรามรบทศกัณฐ์ใช้สีฟ้าเป็นสีโทนเย็นตัดเส้นเป็นรูปร่างให้เห็นถึงความอ่อนช้อย สวยงาม สบายตา และรูปภาพครแู ละนักเรียนใชส้ ชี มพเู ป็นสีโทนเย็น การจัดวางองค์ประกอบของปกหน้ามีความสวยงามเหมาะสม ทั้งการจัดวางข้อความและ รูปภาพที่มีความสมดุลกัน โดยชื่อหนังสืออยู่มุมบนขวา ส่วนรูปภาพจะเน้นไปที่มุมล่างซ้าย สัญลักษณ์ของ สำนกั พิมพ์จดั อยู่ทมี่ มุ บนซ้ายเป็นเอกลกั ษณช์ ดั เจน และระบุชื่อผ้เู รียบเรยี งตัวเล็ก ๆ ไว้ทมี่ ุมลา่ งซา้ ย ๒. ปกหลงั ใช้พ้ืนหลงั สีฟ้า ระบชุ อ่ื หนงั สอื โดยใช้ตัวอักษรขนาดใหญ่ พร้อมท้ังบอกจดุ เน้นของหนังสือ ดังนี้ - กจิ กรรม Active Learning เน้นลงมอื ปฏบิ ตั ิ - เนน้ พฒั นาทกั ษะการคดิ วเิ คราะห์เชอื่ มโยงสูช่ วี ติ ประจำวนั - เพ่ิมผลสมั ฤทธิท์ างการเรยี นสอดคลอ้ งกบั ตัวช้วี ดั - มขี ้อสอบเน้นการคดิ แนว O-NET พร้อมแบบบันทกึ ผลสมั ฤทธ์ิประจำวิชา - เสรมิ สร้างทกั ษะแหง่ ศตวรรษที่ ๒๑ ทจี่ ำเป็นในการดำรงชีวติ รายละเอียดที่ระบุไว้นี้จึงเป็นจุดเด่นของหนังสือที่มีผลต่อการพิจารณาเลือกใช้เป็นสื่อเสริม ประกอบการเรียนการสอนที่ดี ด้านล่างของปกมีการใส่ที่อยู่ของสำนักพิมพ์ มี QR Code ของเว็บไซต์ รหสั สินคา้ และราคาอยา่ งชัดเจน

หน้า |๓ ๓. ใบรองปก ประกอบด้วยชื่อหนังสือที่มีตัวอักษรขนาดใหญ่ มีการเน้นสีเหลืองให้เกิดความเด่นชัด ระบุระดับชั้นโดยใช้ตัวอักษรขนาดใหญ่ ใช้ตัวเลขไทยซึ่งแตกต่างจากปกหน้าที่ใช้ตัวเลขอารบิค ระบุชื่อผู้เรียบ เรียง คณะบรรณาธิการและผู้ตรวจ สำนักพิมพ์ และรายละเอียดสินค้า เป็นตัวอักษรขนาดเล็กไว้ด้านล่าง อีก ทงั้ ยังมีช่องสำหรับเขยี นชื่อ ชนั้ เลขที่ ของผูเ้ รียน ๔. คำนำ ไม่มีปรากฏในหนังสือเล่มน้ี อาจเพราะเป็นแบบฝึกหัดที่นำมาเสริมจากหนังสือภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๕ อย่างไรก็ตามควรมีระบุไว้เพื่อเป็นคำอธิบาย หรือชี้แจง รายละเอยี ดของสาเหตทุ ่เี ขียนหรือพมิ พห์ นังสือเล่มนี้เพมิ่ เติม ๕. สารบัญ มีการแบ่งเป็นหน่วยการเรียนรู้ มีชื่อเรื่องชัดเจน สอดคล้องกับหลักสูตรแกนกลาง การศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย สาระที่ ๕ วรรณคดีและวรรณกรรม โดยเปน็ แบบฝึกสมรรถนะและการคิด เน้น Active Learning มที ั้งหมด ๕ หน่วยการเรยี นรู้ ดงั น้ี หน่วยการเรียนรู้ที่ ๑ มหาเวสสนั ดรชาดก กัณฑ์มัทรี หนว่ ยการเรียนร้ทู ี่ ๒ บทละครพูดคำฉันท์ เร่ือง มทั นะพาธา หนว่ ยการเรียนร้ทู ี่ ๓ ลิลติ ตะเลงพา่ ย หนว่ ยการเรียนรทู้ ี่ ๔ คมั ภีรฉ์ ันทศาสตร์ แพทยศ์ าสตร์สงเคราะห์ หน่วยการเรยี นรทู้ ่ี ๕ โคลนตดิ ลอ้ ตอน ความนยิ มเปน็ เสมยี น เนื้อหาในแต่ละหน่วยการเรียนรู้ประกอบไปด้วยแบบฝึกทักษะที่ใช้คำคล้องจองในการเรียก ได้แก่ “ต้นเค้าวรรณกรรม” “ลำนำเชื่อมทักษะ” และ “แบบทดสอบ” เป็นการทำสารบัญที่ดูง่าย จำง่าย ชัดเจน และสะดวกตอ่ การสืบคน้ ๖. การจัดเรียงเนื้อหา ประกอบไปด้วยแบบฝึกสมรรถนะและการคิด วิชาภาษาไทย สาระที่ ๕ วรรณคดีและวรรณกรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๕ ซึ่งในหน้าที่ ๑ ของหนังสือ เป็นหน้าเกริ่นนำ ที่แสดงภาพรวม เนื้อหาในหนังสือแบบฝึกสมรรถนะและการคิด ภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี ๕ โดย แบง่ เป็น ๓ ส่วน ได้แก่ ส่วนที่ ๑ เป็นส่วนที่กล่าวถึง วรรณคดีและวรรณกรรม โดยมีเลข ๕ ตัวใหญ่ อยู่ด้านหน้า ซ่ึง หมายถึง หนังสือเล่มน้ีเปน็ หนังสือที่ประกอบไปด้วยเน้ือหาของวรรณคดีและวรรณกรรม ชั้นมัธยมศกึ ษาปีที่ ๕ และมีการอธิบายถึง ประโยชน์ของการอ่านวรรณคดีและวรรณกรรม ไว้พอสังเขป อีกทั้งยังมีการแสดงตัวชี้วัด ท ๕.๑ ม.๔-๖/๑-๖ อีกดว้ ย ส่วนที่ ๒ เป็นส่วนที่แสดงถึงเนื้อหาท่ีเรียนทั้งหมดในหนังสือ โดยมีชื่อเรื่องและภาพประกอบ ซึ่งเป็นภาพการ์ตูนเล็ก ๆ อยู่นำหน้าชื่อเรื่องแต่ละเร่ือง โดยเป็นภาพที่เกี่ยวข้องกับเรื่องในแต่ละเรื่อง เพื่อให้มี ความน่าสนใจ ทำให้ผู้เรียนสามารถคาดเดาได้ว่าเรือ่ งนั้นเป็นเร่ืองเกี่ยวกับอะไรจากการดูภาพนั้น ๆ และมีการ

หน้า |๔ ใช้เส้นเชื่อมโยงกันเป็นเส้นเวลาโดยเริ่มต้นจากบทที่ ๑ ถึงบทที่ ๕ อีกทั้งในแต่ละเรื่องได้มีการอธิบายเนื้อหา อันประกอบไปด้วย ลักษณะของเรื่อง ชื่อผู้แต่ง ความดีเด่นในด้านเนื้อหาและด้านวรรณศิลป์ โดยมีทั้งหมด ๕ เรื่อง ได้แก่ เรื่อง มหาเวสสันดรชาดก กัณฑ์มัทรี บทละครพูดคำฉันท์ เรื่อง มัทนะพาธา ลิลิตตะเลงพ่าย คมั ภรี ์ฉันทศาสตร์ แพทย์ศาสตร์สงเคราะห์ และโคลนติดลอ้ ตอน ความนิยมเปน็ เสมยี น ส่วนที่ ๓ คำถามชวนคิด มีภาพตัวการ์ตูนเด็กผู้ชายและผู้หญิงวัยรุ่นกำลังสนทนากันถึง ฉันทลักษณ์ของคำประพันธ์ท่ีเด็กผู้ชายกำลังคิดค้นใหม่ แต่เด็กผู้หญิงตอบแบบขัดแย้งว่า “เท่าที่มียังไม่เยอะ พออีกเหรอ” ตัวการต์ นู ทง้ั สองสามารถสะท้อนภาพผเู้ รยี นทั้งสองแบบคอื คนทชี่ อบคำประพันธ์และคนไม่ชอบ คำประพันธ์ทำให้ผู้เรียนอ่านแล้วรู้สึกเหมือนมีเพื่อนไปด้วย อีกทั้งยังมีคำถามชวนคิดว่า “เพราะเหตุใดคำ ประพันธ์จงึ มีหลายชนดิ ?” ไว้ให้ผ้เู รียนได้คดิ หาคำตอบ ๖. แบบบนั ทึกผลสมั ฤทธท์ิ างการเรยี น ทำใหว้ ัดระดบั ความสามารถในการเรียนรู้ของผเู้ รยี น เป็นการ วิเคราะห์การตัดสินผลการเรียนได้ โดยใช้เกณฑ์คะแนนเป็นหลัก และเป็นการพัฒนายกระดับผลสัมฤทธ์ิ ทางการเรยี นรู้ มีสว่ นประกอบดังตอ่ ไปนี้ ๖.๑ ตารางเครื่องมือและแสดงผลการเรียนรู้ มีการเก็บคะแนนวัดระดับความสามารถโดยใช้ แบบทดสอบของแต่ละหน่วยการเรียนรู้ เพื่อตัดสินผลการประเมินของผู้เรียนว่าผ่านหรือไม่ผ่าน ซึ่งมีเกณฑ์ คะแนนแต่ละหน่วยการเรียนรู้ที่เท่ากัน ผู้เรียนต้องมีคะแนนครึ่งหนึ่งของคะแนนเต็มจึงถือว่ าผ่าน สอดคล้อง กบั เกณฑ์ประเมนิ ตัวชวี้ ดั และแบบทดสอบ ๖.๒ เกณฑ์การประเมินตัวชี้วัดและแบบทดสอบ มี ๒ เกณฑ์ คือ ผ่าน และ ไม่ผ่าน โดย ประเมินได้จากคะแนนตามเกณฑ์ทกี่ ำหนดไว้ ซ่ึงการสร้างเกณฑม์ ีความเหมาะสมสอดคลอ้ งกบั เกณฑ์คะแนน ๖.๓ เกณฑ์การตัดสินระดับคุณภาพของตัวชี้วัด โดยใช้ช่วงคะแนนตัดสินระดับคุณภาพใน แตล่ ะระดับของการให้คะแนนมคี วามเหมาะสม และชัดเจนในการนิยามตงั้ แต่ระดบั ปรับปรงุ ถงึ ระดับดีมาก ๖.๔ มีการรับฟังข้อคิดเห็นหรือข้อเสนอแนะ เพื่อนำไปสู่การปรับปรุงแก้ไข พัฒนาให้ดีขึ้น และมีความผดิ พลาดน้อยทสี่ ุด ๗. รูปเล่ม เนื่องจากผู้วิเคราะห์ได้วิเคราะห์หนังสือในรูปแบบออนไลน์จึงไม่สามารถวิเคราะห์ในส่วน ของการจัดทำรูปเล่มหนังสือได้ แต่แบบฝึกสมรรถนะและการคิด มีการจัดทำในรูปแบบหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-Book) เพื่อเป็นสื่อในการใช้ประกอบการเรียนการสอน สามารถดาวน์โหลดได้แต่ต้องเป็นสมาชิกของ เว็บไซต์และต้องใช้บัตรข้าราชการครูยืนยันก่อนการดาวน์โหลด ข้อดีของหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ คือ สามารถ เปิดดูได้ทุกทีท่ กุ เวลา อีกทั้งยังมไี ฟล์ PDF ฉบับเฉลยเพ่ือใช้เป็นคู่มือของผู้สอนหรือใช้เป็นแนวทางในการตรวจ แบบฝึกหัดได้อีกดว้ ย

หน้า |๕ หนังสือแบบฝึกสมรรถนะและการคิด ภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๕ ตีพิมพ์เพียง ๑ ครั้ง แต่ไม่ได้ระบุปีที่พิมพ์ จัดพิมพ์และจำหน่ายโดย บริษัทอักษรเจริญทัศน์ (อจท.) จำกัด มีจำนวนหน้า ๗๘ หน้า จำหน่ายในราคา ๖๐ บาท ซึ่งถือว่ามีความเหมาะสม เนื่องจากภายในเล่มมีกิจกรรมที่ หลากหลาย มีภาพประกอบและสสี นั สวยงาม ๘. ใบประกอบอนุญาต ไม่ปรากฏอยู่ในหนังสือ แต่สามารถรับรองความน่าเชื่อถือได้จากรายชื่อผู้ที่ เรียบเรียง คณะบรรณาธกิ ารและผู้ตรวจ ซ่งึ ระบุไว้ในใบรองปก ดังรายละเอยี ดตอ่ ไปน้ี ผเู้ รยี บเรยี ง นงลักษณ์ เจนนาวี ผจงวาด พลู แก้ว คณะบรรณาธิการและผู้ตรวจสอบ จิราภรณ์ นวลมี ปานวาด มากนวล พิชญาพร เพชรรัตน์ รมยร์ วินท์ ดาวงศ์ศรี

หน้า |๖ รู้รอบเนอื้ หา หนังสือเล่มนี้มีแบบฝึกรวมทุกหน่วยการเรียนรู้ทั้งสิ้น ๓๗ แบบฝึก โดยแต่ละหน่วยมีการแบ่งแบบฝึก เปน็ สองสว่ น ดงั น้ี ๑. ต้นเค้าวรรณกรรม คือ แบบฝึกที่เน้นเนื้อหาที่ใช้สอนตามหนังสือเรียนวรรณคดีวรรณกรรม ช้นั มัธยมศึกษาปีท่ี ๕ โดยมกี ารเนน้ พฒั นาความสามารถผูเ้ รยี นตามสมรรถนะ ๒. ลำนำเชื่อมทักษะ คือ ส่วนของแบบฝึกที่มีการเชื่อมโยงทักษะอื่น ๆ เข้ามาบูรณาการเพื่อพัฒนา ผูเ้ รียนอย่างเต็มประสิทธิภาพ นอกจากน้ียังมีแบบทดสอบท้ายหน่วยการเรียนรู้ทั้ง ๕ หน่วย เพื่อใช้วัดและประเมินการเรียนรู้ของ ผู้เรียนตามจดุ ประสงค์การเรยี นรทู้ ่ีกำหนด หน่วยที่ ๑ : มหาเวสสนั ดรชาดก กณั ฑ์มทั รี แบบฝึกที่ ๑ นยิ ามตวั ละคร แล้วบอกลกั ษณะนสิ ัยท่ชี ื่นชอบและไม่ชนื่ ชอบต่อตัวละคร ๑. ความสอดคล้องกบั เนอื้ หาและหลกั สตู ร : สอดคลอ้ งกับตัวชี้วัด ท ๕.๑ ม.๔-๖/๑ วเิ คราะห์ และวิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมตามหลักการวิจารณ์เบื้องต้น และตรงกับจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมด้าน พุทธิพิสัย ขั้นการวิเคราะห์ เพราะ กิจกรรมนี้เป็นกิจกรรมที่ให้ผู้เรียนได้วิเคราะห์และวิจารณ์ลักษณะนิสัยของ ตัวละครเด่นของเรื่อง คือ นางมัทรี กับ ชูชก ทำให้ผู้เรียนได้เห็นถึงลักษณะนิสัยของตัวละครของเรื่องว่า ตัวละครแต่ละตัวต่างก็มีลักษณะนิสัยที่ทำให้ผู้เรียนชื่นชอบและไม่ชื่นชอบตัวละครนั้น ๆ โดยผู้เรียนจะได้ฝึก การคดิ และวิจารณ์ตวั ละครผ่านกจิ กรรมน้ี ๒. ความถูกต้องของกิจกรรม : โจทย์มีความชัดเจน กระชับและเข้าใจง่าย แบบฝึกสอดคล้อง กับเนื้อหาที่เรียน ตัวละครที่ให้ผูเ้ รยี นวเิ คราะห์อยู่ในวรรณคดี แต่โจทย์ใหว้ ิเคราะห์เพียงแค่ ๒ ตัวละครเท่านั้น ซึ่งถือว่ามีจำนวนน้อยไปเนื่องจากในกัณฑ์มัทรียังมีตัวละครอื่นที่สามารถวิเคราะห์ได้อีกด้วย การสะกดคำ ถูกต้องทกุ คำ ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : ความยากง่ายของกิจกรรมเหมาะสมกับผู้เรียนช้ัน มัธยมศึกษาปีที่ ๕ ฝึกให้ผู้เรียนได้ถ่ายทอดความรู้สึกนึกคิดที่มีต่อตัวละคร มีการใช้ภาพตัวละครประกอบ แบบฝึกหัดตรงตามโจทย์ ๔. การบรู ณาการ : สามารถบรู ณาการกบั กลุ่มสาระการเรียนรเู้ ดียวกัน ในสาระที่ ๑ การอา่ น ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษที่ ๒๑ ดังน้ี ๑. Reading คอื สามารถอ่านออก ๒. (W)Riting คอื สามารถเขยี นได้

หน้า |๗ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อยา่ งมีวจิ ารณญาณและสามารถแกไ้ ขปญั หาได้ ๔. Communication information and Media literacy คอื มีทกั ษะในการสือ่ สาร และการรู้เท่าทนั ส่อื ๕. Compassion คอื มีความเมตตากรณุ า มคี ุณธรรม และมีระเบยี บวนิ ยั แบบฝึกท่ี ๒ ทำเครือ่ งหมาย หนา้ ข้อท่ถี กู (ตอบไดม้ ากกวา่ ๑ ข้อ) พร้อมให้เหตุผลประกอบ แลว้ บอกโครงเร่ืองและเขียนวิเคราะห์วิจารณ์เร่อื งตามความคิดของนกั เรยี น ๑. ความสอดคลอ้ งกบั เนือ้ หาและหลกั สตู ร : สอดคล้องกับตัวชี้วัด ท ๕.๑ ม.๔-๖/๑ วเิ คราะห์ และวิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมตามหลักการวิจารณ์เบื้องต้น และตรงกับจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมด้าน พุทธิพิสัย ขั้นการวิเคราะห์ เพราะกิจกรรมนี้ต้องการให้ผู้เรียนได้ศึกษาและวิเคราะห์องประกอบของเรื่อง คือ ตวั ละคร ฉาก และโครงเรอื่ ง จากนั้นให้ผูเ้ รียนได้วิเคราะหว์ จิ ารณเ์ ร่ืองตามความคิดเหน็ จากการศึกษาวรรณคดี เรอ่ื งนี้ ตามหลกั การวิจารณเ์ บ้ืองต้น ๒. ความถูกต้องของกิจกรรม : โจทย์มีความชัดเจน ตัวละครและฉากที่ยกมามีอยู่จริงในเน้ือ เร่ือง แบบฝึกมคี วามสอดคลอ้ งกบั วรรณคดีท่ีได้เรยี น การสะกดคำถกู ต้องท้งั หมด ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : ความยากง่ายของกิจกรรมเหมาะสมกับผู้เรียนช้ัน มัธยมศึกษาปีที่ ๕ มีความหลากหลายของรูปแบบการตอบคำถาม ทั้งการทำเครื่องหมายและการวิเคราะห์ แสดงความคิดเห็น การจัดรูปแบบมีความเหมาะสม แม้ไม่มีรูปภาพประกอบแต่กย็ ังมีสีสันตรงหัวข้อทำให้แบบ ฝึกดูไม่น่าเบ่อื ๔. การบูรณาการ : สามารถบรู ณาการกบั กล่มุ สาระการเรยี นรูเ้ ดยี วกัน ในสาระที่ ๑ การอา่ น นอกจากนี้ยังมีการบูรณาการกับกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ในสาระที่ ๑ ศาสนา ศีลธรรม จรยิ ธรรม ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษท่ี ๒๑ ดงั นี้ ๑. Reading คือสามารถอา่ นออก ๒. (W)Riting คอื สามารถเขยี นได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อย่างมวี จิ ารณญาณและสามารถแก้ไขปญั หาได้

หน้า |๘ แบบฝึกท่ี ๓ อ่านขอ้ มูลของตัวละครที่กำหนด แล้ววิเคราะหก์ ารกระทำของตวั ละคร หากตัวละคร อย่ใู นยคุ ปัจจุบัน จากนั้นสรปุ สภาพสงั คมท่ีสง่ ผลตอ่ การแสดงออกเชน่ น้นั ของตัวละคร ๑. ความสอดคล้องกับเนื้อหาและหลักสูตร : สอดคล้องกับตัวชี้วัด ท ๕.๑ ม.๔-๖/๒ วิเคราะห์ลักษณะเด่นของวรรณคดีเชื่อมโยงกับการเรียนรูท้ างประวัติศาสตร์และวิถีชีวิตของสังคมในอดีต และ ตรงกับจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมด้านพุทธิพิสัย ขั้นการวิเคราะห์ เพราะกิจกรรมนี้มุ่งให้ผู้เรียนได้เห็นถึงสภาพ สังคมในอดีตแล้วนำมาวิเคราะห์เปรียบเทีบกับสภาพสังคมในปัจจุบันที่อาจมีการเปลี่ยนแปลงไปจากในอดีต โดยที่ผู้เรียนจะได้เห็นข้อแตกต่างกันจากการทำกิจกรรมนี้ อีกทั้งยังได้ศึกษาลักษณะเด่นของตัวละครที่สำคัญ ของเรื่องอกี ด้วย ๒. ความถกู ตอ้ งของกิจกรรม : โจทยม์ คี วามชดั เจน ตัวละครทีน่ ำมาให้วิเคราะห์สอดคลอ้ งกับ เนื้อเรื่องในวรรณคดี มีความเหมาะสมในเรอ่ื งของการเลือกตัวละครมาใหผ้ เู้ รียนวเิ คราะห์ เนื่องจากตัวละครท้ัง สองตวั เปน็ ตัวเอก การสะกดคำถกู ต้องทง้ั หมด ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : ความยากง่ายของกิจกรรมเหมาะสมกับผู้เรียนชั้น มัธยมศึกษาปีที่ ๕ มีการใช้ภาพตัวละครประกอบแบบฝึกหัดที่สวยงาม แต่ภาพตัวละครบางตัวไม่ตรงตาม บุคลิกภาพในเนื้อเรื่อง เช่น พระเวสสันดร เป็นตัวละครเอก แต่มีการใช้ภาพของฤาษีที่มีหนวดยาว ทำให้ดู สบั สน ไม่เหมาะสมกับตวั ละครในเรือ่ ง ๔. การบูรณาการ : สามารถบูรณาการกับกลุ่มสาระการเรยี นรเู้ ดยี วกัน ในสาระท่ี ๑ การอ่าน นอกจากนี้ยังมีการบูรณาการกับกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ในสาระที่ ๑ ศาสนา ศีลธรรม จรยิ ธรรม ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษท่ี ๒๑ ดงั น้ี ๑. Reading คือสามารถอ่านออก ๒. (W)Riting คือสามารถเขียนได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อย่างมีวจิ ารณญาณและสามารถแกไ้ ขปญั หาได้ ๕. Cross-cultural understanding คือความเข้าใจในความแตกต่างของวัฒนธรรม และกระบวนการคดิ ข้ามวัฒนธรรม ๖. Communication information and Media literacy คอื มีทกั ษะในการส่อื สาร และการรเู้ ท่าทนั สอื่ ๗. Compassion คือมีความเมตตากรณุ า มคี ุณธรรม และมีระเบยี บวินยั

หน้า |๙ แบบฝึกที่ ๔ ทอ่ งจำบทประพนั ธท์ ี่กำหนด แลว้ ประเมินคุณค่าด้านวรรณศิลป์ ๑. ความสอดคล้องกับเนื้อหาและหลักสูตร : สอดคล้องกับตัวชี้วัด ท ๕.๑ ม.๔-๖/๖ ท่องจำ และบอกคุณค่าบทอาขยานตามทีก่ ำหนดและบทร้อยกรองท่ีมีคณุ ค่าตามความสนใจและนำไปใช้อ้างองิ ท ๕.๑ ม.๔-๖/๓ วิเคราะห์และประเมินคุณค่าด้านวรรณศิลป์ของวรรณคดีและวรรณกรรมในฐานะที่เป็นมรดกทาง วัฒนธรรมของชาติ และตรงกับจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมด้านพุทธิพิสัย ขั้นการวิเคราะห์ เพราะกิจกรรมนี้ ต้องการให้ผู้เรียนได้ท่องจำคำประพันธ์ที่กำหนด แล้วนำมาวิเคราะห์คุณค่าด้านวรรณศิลป์ จากนั้นนำมาเขียน อธบิ ายใหถ้ กู ต้องและชดั เจน ๒. ความถูกต้องของกิจกรรม : โจทย์มีความชัดเจน บทประพันธ์ที่กำหนดสอดคล้องและตรง ตามเน้อื เรอ่ื งในวรรณคดี สะกดถกู ต้องตรงตามตัวบททุกคำ ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : มีทั้งการท่องจำบทประพันธ์และให้ผู้เรียนประเมินคุณค่า ด้านวรรณศิลป์ซึ่งเหมาะสมกับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๕ แต่เนื่องจากบทประพันธ์ที่กำหนดมาให้ค่อนข้าง ยาวทำให้ดูเหมือนมีตัวอักษรเยอะเกินไป หากมีภาพประกอบฉากในบทประพันธ์นั้นเล็ก ๆ ด้วยอาจจะช่วยทำ ใหด้ ูน่าสนใจย่ิงขึน้ ๔. การบูรณาการ : สามารถบรู ณาการกับกลุ่มสาระการเรยี นรเู้ ดยี วกนั ในสาระที่ ๑ การอา่ น ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษท่ี ๒๑ ดงั น้ี ๑. Reading คอื สามารถอา่ นออก ๒. (W)Riting คอื สามารถเขยี นได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือ มีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อย่างมวี จิ ารณญาณและสามารถแกไ้ ขปัญหาได้ แบบฝึกที่ ๕ อ่านสถานการณ์ที่กำหนด แล้วเขียนพรรณนาความรู้สึกของตัวละคร โดยต้องมีการ ใช้ภาพพจน์ประกอบการพรรณนา ๑. ความสอดคล้องกับเนื้อหาและหลักสูตร : สอดคล้องกับตัวชี้วัด ท ๕.๑ ม.๔-๖/๔ สังเคราะห์ข้อคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมเพื่อนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง และตรงกับจุดประสงค์เชิง พฤติกรรมด้านพุทธิพิสัย ขั้นการนำไปใช้ เพราะกิจกรรมนี้ฝึกให้ผู้เรียนได้วิเคราะห์สถานการณ์ที่กำหนดโดย สถานการณ์เป็นสถานการณ์ที่ใกล้ตัวกับผู้เรียน ซึ่งผู้เรียนอาจนำเอาข้อคิดที่ได้จากการเรียนวรรณคดีเรื่องนี้มา ปรับใช้แก้ปัญหาในสถานการณ์ที่โจทย์กำหนด แล้วนำมาเขียนพรรณนา อีกทั้งผู้เรียนอาจจะนำข้อคิดจากการ เขยี นพรรณนานม้ี าปรบั ใช้ในชีวติ ประจำวนั ได้ ๒. ความถูกต้องของกิจกรรม : โจทย์มีความชัดเจน ยกตัวอย่างสถานการณ์สมจริง มีการ ประยุกตใ์ ชส้ ถานการณท์ ่ีสอดคล้องกบั ข้อคดิ ของเรือ่ ง การสะกดคำถกู ตอ้ งทกุ คำ

ห น ้ า | ๑๐ ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : จากสถานการณ์ที่กำหนดดูเผิน ๆ อาจมองว่าไม่มี ความสอดคล้องกับเรื่องมหาเวสสันดรชาดก กัณฑ์มัทรี โดยตรง แต่แบบฝึกนี้มีการประยุกต์ใช้ข้อคิดจากเรื่อง มาสร้างความสัมพันธ์กับสถานการณ์ที่อาจเกิดขึ้นจริงกับผู้เรียน ซึ่งถือว่ามีความเหมาะสมและเป็นการถอด บทเรยี นเพ่อื ใหผ้ ูเ้ รียนสามารถนำไปประยกุ ต์ใช้ในชวี ิตประจำวันได้อีกดว้ ย ๔. การบรู ณาการ : สามารถบรู ณาการกับกลุ่มสาระการเรยี นร้เู ดียวกัน ในสาระที่ ๑ การอ่าน ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษท่ี ๒๑ ดังน้ี ๑. Reading คอื สามารถอ่านออก ๒. (W)Riting คือสามารถเขียนได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อย่างมีวจิ ารณญาณและสามารถแก้ไขปญั หาได้ แบบฝึกที่ ๖ บรรยายความรู้สึกของตัวละครจากบทประพันธ์ที่กำหนด แล้วให้คำแนะนำตัวละคร อย่างเหมาะสม ๑. ความสอดคล้องกับเนื้อหาและหลักสูตร : สอดคล้องกับตัวชี้วัด ท ๕.๑ ม.๔-๖/๔ สังเคราะห์ข้อคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมเพื่อนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง และตรงกับจุดประสงค์เชิง พฤติกรรมด้านพุทธิพิสัย ขั้นการสังเคราะห์ เพราะกิจกรรมนี้มุ่งให้ผู้เรียนได้สังเคราะห์ข้อคิดจากเรื่องผ่านการ ทำกิจกรรมที่ให้ผู้เรียนไดจ้ ินตนาการถึงความรู้สกึ ของตวั ละครและชว่ ยให้คำแนะนำ ว่าตัวละครควรทำอย่างไร เม่ือเจอปัญหาท่ีเกิดขึน้ จากนั้นผเู้ รยี นกส็ ามารถนำขอ้ คดิ นี้ไปประยกุ ตใ์ ชไ้ ดใ้ นชวี ิตประจำวัน ๒. ความถูกต้องของกิจกรรม : โจทย์มีความชัดเจน บทประพันธ์ที่กำหนดมาทั้งสามตอน สอดคล้องและตรงตามเนื้อเรื่องในวรรณคดี อีกทั้งภาพประกอบมีตัวละครที่สอดคล้องกับบทประพันธ์ในหน้า นั้น ๆ การสะกดคำถูกตอ้ งท้งั ตัวบทประพันธแ์ ละคำอธิบายอน่ื ๆ ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : มีการให้ผู้เรียนเขียนถ่ายทอดแสดงความรู้สึกของตัวละคร ผ่านการสื่อสารในรูปแบบการเขียน และให้คำแนะนำตัวละครว่าควรทำอย่างไร ในแบบฝึกนี้ช่วยให้ผู้เรียนได้ กลับมาย้อนมองตนเองว่าถ้าเกิดเหตุการณ์นี้ขึ้นกับตนเองจะหาทางออกหรือแก้ไขปัญญาเช่นไร เช่นนั้นแล้ว แบบฝึกน้จี ึงมคี วามเหมาะสมท่ีชว่ ยพัฒนาทกั ษะการสอื่ สารและการแกไ้ ขปญั หาได้อกี ด้วย ๔. การบูรณาการ : สามารถบูรณาการกบั กลุ่มสาระการเรียนรู้เดยี วกัน ในสาระที่ ๑ การอ่าน และมีการบูรณาการกับกลุ่มสาระการเรยี นรูส้ ังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ในสาระท่ี ๑ ศาสนา ศีลธรรม จรยิ ธรรม ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษที่ ๒๑ ดงั นี้

ห น ้ า | ๑๑ ๑. Reading คอื สามารถอา่ นออก ๒. (W)Riting คอื สามารถเขียนได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือ มีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อยา่ งมวี ิจารณญาณและสามารถแกไ้ ขปัญหาได้ แบบฝึกที่ ๗ หาลักษณะร่วมของตัวละครที่กำหนด แล้วแสดงความคิดเห็นต่อลักษณะร่วมนั้น ๑. ความสอดคล้องกบั เนื้อหาและหลกั สูตร : สอดคล้องกับตัวช้ีวดั ท ๕.๑ ม.๔-๖/๑ วเิ คราะห์ และวิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมตามหลักการวิจารณ์เบื้องต้น และตรงกับจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมด้าน พุทธิพิสัย ขั้นการวิเคราะห์ เพราะ กิจกรรมนี้ต้องการให้ผู้เรียนได้วิเคราะห์ ถึงลักษณะเด่นของตัวละครที่มี ความสำคัญในฐานะผู้เป็นแม่ ซึ่งมีความสอดคล้องกับตัวละครในวรรณคดีวรรณกรรมเรื่องอ่ื น ๆ ที่มี ความสำคัญในฐานะแม่ และเปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้แสดงความคิดเห็นจากการศึกษาลักษณะร่วมของตัวละคร นัน้ ๆ ๒. ความถูกต้องของกิจกรรม : โจทย์มีความชัดเจน มีการยกตัวอย่างตัวละครและข้อความที่ ถูกต้องตรงตามวรรณคดีนั้น ๆ มีภาพตัวละครประกอบทั้ง ๓ ตัวละคร พร้อมทั้งมีข้อความที่แสดงถึงบทบาท ความเป็นแม่ของตัวละครแต่ละตวั ทส่ี อดคล้องกับเนอื้ เร่ือง ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : กิจกรรมนี้นอกจากให้ผู้เรียนได้วิเคราะห์ลักษณะตัวละคร จากเรื่องมหาเวสสันดรชาดกแล้ว ยังต้องวิเคราะห์ลักษณะตัวละครจากเรื่องสังข์ทองและนางสิบสองเพื่อหา ลักษณะร่วมของตัวละครอีกด้วย ทั้งยังเปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้แสดงความคิดเห็นในเรื่องของบทบาทความเป็น แม่ อีกทั้งมีคำถาม “ร้อยเรื่อง” ในกรอบเล็ก ๆ มุมล่างซ้ายว่า “เพราะเหตุใดความเป็นแม่จึงได้รับการยกย่อง อยา่ งกว้างขวาง” ซึ่งเป็นคำถามชวนคิดเพิ่มเตมิ ในแบบฝึกนนี้ ๔. การบูรณาการ : สามารถบูรณาการกับกลุ่มสาระการเรยี นรู้เดียวกัน ในสาระที่ ๑ การอ่าน นอกจากนี้ยังมีการบูรณาการกับกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ในสาระที่ ๑ ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษท่ี ๒๑ ดงั น้ี ๑. Reading คือสามารถอา่ นออก ๒. (W)Riting คือสามารถเขียนได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อยา่ งมวี ิจารณญาณและสามารถแก้ไขปัญหาได้ ๔. Compassion คือมีความเมตตากรณุ า มคี ณุ ธรรม และมีระเบยี บวินัย

ห น ้ า | ๑๒ แบบฝึกที่ ๘ อ่านข้อความจากเรื่อง มหาเวสสันดรชาดก กัณฑ์มัทรีที่กำหนด แล้ววิเคราะห์ เปรยี บเทียบ ความเหมือนและความตา่ งกบั คำราชาศัพท์ในปจั จุบนั แล้วสรุปการใช้ใหถ้ กู ต้อง ๑. ความสอดคลอ้ งกับเน้ือหาและหลักสูตร : สอดคลอ้ งกบั ตวั ชว้ี ดั ท ๕.๑ ม.๔-๖/๑ วิเคราะห์ และวิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมตามหลักการวิจารณ์เบื้องต้น ท ๔.๑ ม.๔-๖/๓ ใช้ภาษาเหมาะสมแก่ โอกาส กาลเทศะ และบุคคล รวมทั้งคำราชาศัพท์อย่างเหมาะสม และตรงกับจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมด้าน พุทธิพิสัย ขั้นการวิเคราะห์ เพราะ กิจกรรมนี้ต้องการให้ผู้เรียนได้วิเคราะห์คำราชาศัพท์ ที่ปรากฎอยู่ใน วรรณคดีเร่ืองน้ี แล้วนำมาเปรยี บเทียบกบั คำราชาศัพทใ์ นปจั จุบัน สะท้อนใหเ้ หน็ วา่ กิจกรรมนตี้ อ้ งการเชอ่ื มโยง เรื่องการใช้คำราชาศพั ท์มาเรยี นร่วมกันกับวรรณคดีเรื่องนี้ ซึ่งสอดคล้องกับชื่อบทของหน่วยการเรียนรู้นี้ นั่นก็ คือ ลำนำเชื่อมทักษะ ที่ต้องการนำเอาการเรียนวรรณคดีวรรณกรรมใน สาระที่ ๕ วรรณคดีและวรรณกรรม มาเชื่อมโยงกบั ทักษะ ในสาระท่ี ๔ หลกั การใชภ้ าษาไทย ๒. ความถูกตอ้ งของกิจกรรม : โจทย์มีความชัดเจน ตดั ตอนคำประพนั ธใ์ นเน้อื เร่ืองมาถูกตอ้ ง ตามเน้ือหา การสะกดคำถูกตอ้ ง และมกี ารจัดรูปแบบคำถามอยา่ งเป็นระเบียบ ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : ความยากง่ายของกิจกรรมเหมาะสมกับผู้เรียนชั้น มธั ยมศกึ ษาปีที่ ๕ เลอื กตดั ตอนคำประพนั ธ์ในเนื้อเรื่องมาใชไ้ ด้เหมาะสมสอดคล้องกับจุดประสงค์ของกิจกรรม แต่ในแบบฝึกนี้ไม่มีภาพประกอบเนื่องจากข้อความที่ยกมาเพื่อใช้ในการตอบคำถามค่อนข้างย าว หากใส่ รปู ภาพไปอกี อาจทำใหด้ ูอดั แน่นเกนิ ไป ๔. การบรู ณาการ : สามารถบูรณาการกับกลมุ่ สาระการเรยี นร้เู ดียวกัน ในสาระท่ี ๑ การอ่าน และสาระท่ี ๔ หลักการใชภ้ าษาไทย ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษท่ี ๒๑ ดังน้ี ๑. Reading คือ สามารถอา่ นออก ๒. (W)Riting คือ สามารถเขียนได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อย่างมวี ิจารณญาณและสามารถแก้ไขปญั หาได้ ๕. Cross-cultural understanding คือความเข้าใจในความแตกต่างของวัฒนธรรม และกระบวนการคิดข้ามวัฒนธรรม

ห น ้ า | ๑๓ วิเคราะหแ์ บบทดสอบหน่วยการเรยี นรทู้ ี่ ๑ แบบทดสอบเป็นแบบปรนัย ๕ ตัวเลือก มีความสอดคล้องกับมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย สาระที่ ๕ วรรณคดีและวรรณกรรม มาตรฐาน ท ๕ .๑ เข้าใจและแสดง ความคดิ เหน็ วิจารณว์ รรณคดแี ละวรรณกรรมไทยอย่างเหน็ คณุ คา่ และนำมาประยุกต์ใชใ้ นชวี ิตจริง ดังนี้ ขอ้ คำถาม ตวั ชีว้ ดั จุดประสงค์เชงิ พฤตกิ รรม ๑. ขอ้ ใดไมจ่ ัดอยูใ่ นทศชาติ ท ๕.๑ ม.๔-๖/๕ ด้านพุทธพิ ิสยั ๑. มโหสถกมุ าร รวบรวมวรรณกรรมพ้นื บ้านและ ๒. พระมหาชนก อธบิ ายภูมปิ ัญญาทางภาษา ข้นั ความรคู้ วามจำ ๓. พระยาฉทั ทนั ต์ ๔. พญานาคภูรทิ ัต ท ๕.๑ ม.๔-๖/๑ ดา้ นพุทธพิ ิสัย ๕. พระพรหมนารทกมุ าร วิเคราะห์และวจิ ารณ์วรรณคดีและ ขั้นวเิ คราะห์ ๒. “จำแลงเป็นพญาไกรสรราชผาด วรรณกรรมตามหลักการวจิ ารณ์ แผดเสยี งสน่นั ดง่ั สายอสั นลี ่นั ตลอด ด้านพุทธิพสิ ยั ปา่ ” บทประพนั ธน์ ต้ี อ้ งการสอ่ื ความ เบือ้ งต้น ขั้นความเข้าใจ ว่าอย่างไร ๑. พญาไกรสรมคี วามวอ่ งไวประดจุ ท ๕.๑ ม.๔-๖/๕ แสงของสายฟ้า รวบรวมวรรณกรรมพื้นบ้านและ ๒. พญาไกรสรมกี ายสีส้มแดงคลา้ ยสี ของสายฟ้าฟาด อธิบายภูมปิ ัญญาทางภาษา ๓. พญาไกรสรมคี วามสงา่ งามด่งั สายฟ้าอันเปน็ อาวธุ ของพระอินทร์ ๔. พญาไกรสรมีเสียงดังกึกก้อง เหมอื นเสยี งฟา้ ผา่ ที่สะเทือนแผ่นดิน ๕. พญาไกรสรมคี วามดดุ ันราวกบั สายฟา้ ทีแ่ ผดเสียงอย่างเกร้ยี วกราด ๓. ขอ้ ใดไม่มคี ำท่ีกล่าวถึงพระ เวสสนั ดร ๑. อันพระมหาบรุ ษุ ราชชาติ อาชาไนยเชื้อชินวงศ์ ทรงบำเพ็ญเพม่ิ โพธสิ มภาร

ห น ้ า | ๑๔ ขอ้ คำถาม ตัวช้ีวดั จดุ ประสงคเ์ ชงิ พฤตกิ รรม ๒. เมอ่ื ไดส้ ดับคำพระราชสามี บริภาษณานาง ทคี่ วามโศกก็เสือ่ ม ท ๕.๑ ม.๔-๖/๓ ดา้ นพทุ ธิพสิ ยั สร่างสงบจิตเพราะเจ็บใจ วิเคราะหแ์ ละประเมินคณุ ค่าดา้ น ขั้นวิเคราะห์ ๓. นางจ่งึ เซซงั เข้าไปสู่อาศรมบงั คม บาทพระภสั ดา ประหนงึ่ ว่าชวี าจะวาง วรรณศลิ ป์ของวรรณคดแี ละ วายทำลายลว่ ง วรรณกรรมในฐานะทเ่ี ป็นมรดกทาง ๔. ร้องสาธุการสรรเสรญิ เจริญทาน บารมีท้งั สมเด็จอมรินทรเ์ จา้ ฟ้าสรุ าลยั วัฒนธรรมของชาติ อนั เป็นใหญ่ในดาวดงึ สส์ วรรคก์ ็มา โปรยปรายทิพยบุปผากรอง ๕. พระทลู กระหมอ่ มแกว้ จง่ึ ชิงชังไม่ พูดจา ทง้ั ลูกรักดังแก้วตากห็ ายไป อปุ มาเสมอื นหนงึ่ พฤกษาลดาวลั ย์ ย่อมจะอาสัญลงเพราะลกู เป็นแทเ้ ที่ยง ๔. “พระทรวงนางสั่นระรวั ริกเต้นด่งั ตปี ลา” ขอ้ ความนี้ปรากฏภาพพจน์ เหมือนขอ้ ใด ๑. วริ ชั ตเ์ ปน็ ชายหนมุ่ รนุ่ ใหมไ่ ฟแรง ท่ที ำใหส้ าว ๆ ใจส่นั ได้ง่าย ๆ ๒. เจา้ โจรดวงกดุ ตกใจจนหวั ใจเตน้ ตุ๊ม ๆ ตอ่ ม ๆ ตอนทีเ่ ห็นตำรวจ ๓. ประไพแสนดใี จเหมือนถกู หวย เมอ่ื เจอศลิ ปนิ ที่ชนื่ ชอบอยตู่ รงหน้า ๔. ไม่วา่ สาลกิ าจะทำอะไรก็ไมไ่ ด้ ดงั่ ใจคุณแมข่ องเธอไมห่ มดเสียทุก อยา่ ง ๕. ปญั ญาไปชอ็ ตปลาจนโดนไฟดดู ตอนมคี นไปพบ เขากำลงั ยืนสั่นเป็น เจ้าเข้าเลย

ห น ้ า | ๑๕ ข้อคำถาม ตวั ชวี้ ดั จุดประสงค์เชงิ พฤติกรรม ๕. ขอ้ ใดคอื ทม่ี าของการเทศน์เรอ่ื ง ท ๕.๑ ม.๔-๖/๕ ด้านพทุ ธพิ สิ ัย มหาเวสสันดรชาดก รวบรวมวรรณกรรมพนื้ บา้ นและ ๑. มนุษย์ไมศ่ รทั ธาในการให้ทานเป็น อธิบายภมู ปิ ญั ญาทางภาษา ขั้นความร้คู วามจำ กศุ ล พระสาวกจึงอาราธนาพุทธองค์ เทศนาเรือ่ ง การใหท้ านในมหา ท ๕.๑ ม.๔-๖/๔ ดา้ นพทุ ธพิ ิสัย เวสสันดรชาดก วิเคราะห์และวิจารณ์วรรณคดแี ละ ขั้นวเิ คราะห์ ๒. กลุ่มคนทอ่ี ยนู่ อกรีตตอ้ งการล้ม วรรณกรรมตามหลักการวิจารณ์ ลา้ งพระพทุ ธศาสนา พระพทุ ธองคจ์ งึ เลา่ เรื่อง มหาเวสสนั ดรชาดกเพ่อื ให้ทุก เบ้อื งต้น คนเลอ่ื มใส ๓. มนุษยเ์ กดิ ขอ้ สงสัยเรือ่ งชาติภพว่า อาจไม่มอี ยจู่ รงิ พระพุทธองค์จึงเล่า เรื่อง มหาเวสสนั ดรเป็นกรณศี กึ ษาให้ เห็นว่าชาตภิ พมจี รงิ ๔. พราหมณผ์ มู้ ีปญั ญาท้าพระพุทธ องคเ์ ล่าเรื่องปาฏหิ าริย์พระพทุ ธองค์จึง เลา่ เรอ่ื ง มหาเวสสนั ดรชาดกจน พราหมณ์เลือ่ มใสและขอบวช ๕. พระสาวกทลู ถามถึงเร่อื ง ฝนโบกขรพรรษ พระพทุ ธองคจ์ ึงตรัส ตอบวา่ ฝนนี้เคยเกดิ ในพระชาตสิ ุดทา้ ย และเล่ามหาเวสสนั ดรชาดกใหฟ้ งั ๖. ขอ้ ใดกลา่ วไม่ถูกต้องเก่ยี วกับมหา เวสสนั ดรชาดกกณั ฑ์มัทรี ๑. แสดงใหเ้ ห็นความรักของแม่ ๒. สะทอ้ นความเชือ่ ทาง พระพุทธศาสนา ๓. กลา่ วถงึ การให้ทานของพระ เวสสันดร ๔. แต่งโดยมคี าถาบาลีนำก่อนแตง่ รา่ ยยาว

ห น ้ า | ๑๖ ขอ้ คำถาม ตัวชีว้ ัด จุดประสงค์เชงิ พฤติกรรม ๕. สอดแทรกเกร็ดความรเู้ กยี่ วกบั หลักปฏบิ ตั ขิ องผู้นำ ๗. “โอ้เจา้ ดวงสุรยิ นั จันทรท้ังคขู่ อง ท ๕.๑ ม.๔-๖/๕ ดา้ นพทุ ธิพสิ ัย แมเ่ อ่ย” บทประพนั ธน์ ้ีผพู้ ูดหมายถึง รวบรวมวรรณกรรมพื้นบา้ นและ ขั้นความรคู้ วามจำ ขอ้ ใด อธบิ ายภูมิปัญญาทางภาษา ๑. ชูชกและนางอมิตตา ๒. พระชาลแี ละพระกัณหา ๓. พระอาทติ ย์และพระจันทร์ ๔. พระเวสสนั ดรและพระนางมัทรี ๕. พระอนิ ทรแ์ ละเทวดาบนสวรรค์ ๘. ข้อใดไม่ปรากฏความเชอ่ื ของคน ท ๕.๑ ม.๔-๖/๒ ดา้ นพทุ ธพิ สิ ยั ในสมัยนัน้ วิเคราะหล์ กั ษณะเดน่ ของวรรณคดี ขั้นวิเคราะห์ ๑. ขออนุโมทนาดว้ ยปิยบุตรทาน เชื่อมโยงกับการเรียนรทู้ าง บารมี ประวตั ิศาสตร์และวถิ ีชีวิตของ ๒. งามด่ังไม้ปริชาตในเมอื งสวรรค์มา สังคมในอดตี ปลูกไว้ ๓. ส่วนเทพยเจ้าจอมสากล จึง่ มีเทว ยุบลบังคับ ๔. ต้งั แต่ประถมยามค่ำไม่หย่อนหยุด แต่สักโมงยาม ๕. เทพเจา้ ทกุ พระองคก์ อดพระ หตั ถเ์ งี่ยพระโสตสดับสาร ๙. ข้อใดไมป่ รากฏภาพพจน์อุปมา ท ๕.๑ ม.๔-๖/๓ ด้านพทุ ธพิ ิสัย ๑. โอ้เจ้าแวน่ แกว้ ส่องสวา่ งอกของ วเิ คราะหแ์ ละประเมินคุณคา่ ด้าน ขนั้ วเิ คราะห์ แมเ่ อ่ย วรรณศลิ ปข์ องวรรณคดีและ ๒. ปมิ้ ประหน่งึ ว่าดวงหทัยจะปะทุ วรรณกรรมในฐานะทเี่ ปน็ มรดกทาง ทะลลุ นั่ ละเอยี ดออกทุกอกองค์ วัฒนธรรมของชาติ ๓. เจา้ ผมู้ พี กั ตร์อันผุดผ่องเสมือน หน่งึ เอาน้ำทองเขา้ มาทาบทบั ประเทืองผวิ

ห น ้ า | ๑๗ ข้อคำถาม ตัวชว้ี ดั จดุ ประสงค์เชงิ พฤตกิ รรม ๔. นางกเ็ ศรา้ สร้อยสลดพระทยั ด่ัง เอาเหลก็ แดงมาแทงใจใหเ้ จบ็ จิตน่ี ท ๕.๑ ม.๔-๖/๕ ด้านพทุ ธิพสิ ยั เหลือทน รวบรวมวรรณกรรมพ้ืนบ้านและ ขั้นความรูค้ วามจำ ๑๐. ข้อใดไมใ่ ชเ่ ทวดาแปลง ๑. เทพารักษ์ผู้มพี ักตรอ์ ันเจริญ อธบิ ายภมู ิปญั ญาทางภาษา ๒. พยัคพญาเสือโครง่ คำรนรอ้ ง ๓. พญาพาฬมฤครานอนั เรืองเดช ๔. พญาไกรสรราชผาดแผดเสียงสน่นั ๕. เสือเหลอื งเนือ่ งคะนองยอ่ งหยัด สะบดั บาท สรุปแบบทดสอบหน่วยการเรียนรู้ที่ ๑ มีความสอดคล้องกับมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย สาระที่ ๕ วรรณคดีและวรรณกรรม ครบทั้ง ๑๐ ข้อ ตรงกับจุดประสงค์เชิง พฤติกรรมดา้ นพทุ ธิพิสยั ขน้ั ความรูค้ วามจำ ๔ ขอ้ ข้ันความเขา้ ใจ ๑ ข้อ และขั้นวเิ คราะห์ ๕ ข้อ

ห น ้ า | ๑๘ หนว่ ยท่ี ๒ : บทละครพูดคำฉันท์ เรื่อง มทั นะพาธา แบบฝึกที่ ๑ พิจารณาการใช้คำอปุ มาในบทประพนั ธ์ แลว้ หาคำตอบอนื่ ท่สี ามารถนำมาอุปมาแทน คำดงั กล่าวได้ พรอ้ มให้เหตุผลประกอบ ๑. ความสอดคล้องกับเนื้อหาและหลักสูตร : สอดคล้องกับตัวชี้วัด ท ๔.๑ ม.๔–๖/๑ อธิบาย ธรรมชาติของภาษา พลงั ของภาษา และลกั ษณะของภาษา และตรงกบั จดุ ประสงค์เชิงพฤติกรรมด้านพทุ ธิพสิ ัย ขั้นระดับความเข้าใจ เพราะแบบฝึกนี้ต้องการให้ผู้เรียนได้ฝึกเลือกสรรหาคำใหม่ที่มีความหมายสามารถที่ใช้ แทนคำที่กำหนดให้ได้ และยังต้องให้เหตุผลประกอบกับคำที่เลือกมา เพื่อเป็นการพิจารณว่าผู้เรียนเข้า ใจ หรอื ไม่ ๒. ความถูกต้องของกิจกรรม : ใช้ภาษาที่เข้าใจได้ง่าย การใช้ภาษาตั้งโจทย์คำถามชัดเจน ตัวอย่างบทประพันธ์ในแต่ละข้อถูกต้องตามตัวบท การจัดวางคำถามและการเว้นช่องว่างให้ตอบถูกจัดวาง อย่างเปน็ ระเบยี บ จัดวางแยกสีระหวา่ งชอ่ งทเี่ ปน็ โจทย์ และช่องคำตอบชัดเจน ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : ความยากง่ายของกิจกรรมเหมาะสมกับผู้เรียนระดับชั้น มัธยมศึกษาปีที่ ๕ เนื่องจากผู้เรียนมีคลังความรู้ในเรื่องความหมายของคำศัพท์ค่อนข้างเยอะ สามารถเลือกใช้ คำได้อยา่ งถูกตอ้ งเหมาะสมในบรบิ ทตา่ ง ๆ ๔. การบูรณาการ : สามารถบูรณาการกับกลุ่มสาระเดียวกนั ในสาระที่ ๑ การอ่าน และสาระ ท่ี ๒ การเขียน ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษที่ ๒๑ ดงั นี้ ๑. Reading คือสามารถอา่ นออก ๒. (W)Riting คอื สามารถเขยี นได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อย่างมวี ิจารณญาณและสามารถแกไ้ ขปญั หาได้ แบบฝึกที่ ๒ อ่านเรื่อง ตำนานดอกกุหลาบที่กำหนด และบอกความเหมือนและความต่างของแต่ ละเรื่องกับบทละครพูดคำฉันท์ เรื่อง มัทนะพาธา จากนั้นสรุปความเหมือนและความต่างของทุกเรื่องโดย ภาพรวม ๑. ความสอดคล้องกับเนื้อหาและหลักสูตร : สอดคล้องกับตัวชี้วัด ท ๑.๑ ม.๔–๖/๗ อ่าน เรื่องต่าง ๆ แล้วเขียน กรอบแนวคิด ผังความคิด บันทึก ย่อความ และรายงาน ท ๒.๑ ม.๔-๖/๑ เขียนสื่อสาร ในรูปแบบต่าง ๆ ได้ตรงตามวัตถุประสงค์ โดยใช้ภาษาเรียบเรียงถูกต้อง มีข้อมูลและสาระสำคัญชัดเจนและ ตรงกับจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมด้านพุทธิพิสัย ระดับขั้นวิเคราะห์ เพราะกิจกรรมนี้ผู้เรียนต้องฝึกคิดวิเคราะห์

ห น ้ า | ๑๙ แยกแยะ เขียนเปรียบเทียบความเหมือนและความแตกต่างจากเรื่องที่กำหนดให้ และนำไปสรุปโดยภาพรวม โดยตอ้ งเขยี นเรยี บเรียงความเหมอื นและความต่างให้ถูกต้องเขา้ ใจงา่ ย ๒. ความถูกต้องของกิจกรรม : ใช้ภาษาได้ถูกต้อง เข้าใจง่าย ชี้แจงโจทย์ชัดเจน เรื่องสั้นที่ นำมาเป็นตัวอย่างเพื่อเปรียบเทียบมีความน่าสนใจและมีความคล้ายกับเรื่องมัทนะพาธา การจัดวางแบ่งแยก ระหว่างโจทย์ ตัวอยา่ ง และคำตอบมีสดั ส่วนทเี่ ปน็ ระเบยี บชดั เจน ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : ผู้เรียนวัยนี้เป็นวัยที่กำลังมีความรักจึงเป็นกิจกรรมที่ เหมาะสมที่จะได้ศึกษาวรรณกรรมที่เกี่ยวข้องกับตำนานของดอกกุหลาบซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของความรักทั้ง วรรณกรรมของไทยและวรรณกรรมตะวันตก และยังได้คิดเชื่อมโยงความเหมือนและความต่างของวรรณกรรม แต่ละเรื่อง อีกทั้งยังมีภาพประกอบทีส่ อดคล้องกับเนื้อเร่ือง เช่น เรื่องที่ ๑ เป็นภาพดอกกุหลาบ และเรื่องท่ี ๒ เป็นภาพของเทพ ๔. การบรู ณาการ : สามารถบูรณาการกับกลุ่มสาระเดยี วกนั ในสาระท่ี ๑ การอ่าน และสาระ ที่ ๒ การเขยี น ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษที่ ๒๑ ดังน้ี ๑. Reading คือสามารถอา่ นออก ๒. (W)Riting คือสามารถเขียนได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อย่างมีวิจารณญาณและสามารถแก้ไขปญั หาได้ ๔. Cross-cultural understanding คือความเข้าใจในความแตกต่างของวัฒนธรรม และกระบวนการคดิ ข้ามวัฒนธรรม แบบฝึกที่ ๓ อ่านเรื่องต่อไปนี้ แล้วระบุชื่อตัวละครในบทละครพูดคำฉันท์ เรื่อง มัทนะพาธา ที่ คลา้ ยกบั ตวั ละครในเร่ืองท่กี ำหนด พร้อมใหเ้ หตุผลประกอบ ๑. ความสอดคล้องกับเนื้อหาและหลักสูตร : สอดคล้องกับตัวชี้วัด ท ๑.๑ม.๔–๖/๔ คาดคะเนเหตุการณ์ จากเรื่องที่อ่าน และประเมินค่า เพื่อนำความรู้ ความคิดไปใช้ ตัดสินใจแก้ปัญหาในการ ดำเนนิ ชวี ติ ท ๑.๑ม.๔–๖/๕ วิเคราะห์ วจิ ารณ์ แสดงความคดิ เหน็ โตแ้ ย้งกับเร่ือง ทอี่ ่านและเสนอความคิดใหม่ อย่างมีเหตุผล และตรงกับจดุ ประสงคเ์ ชิงพฤตกิ รรมดา้ นพุทธิพิสัย ขั้นการวิเคราะห์ เพราะกิจกรรมนีใ้ ห้ผู้เรียน คิดวิเคราะห์ลักษณะนิสัยของตัวละคร พร้อมเหตุผลประกอบ อีกทั้งยังนำหลักการวิเคราะห์ลักษณะนิสัยมาใช้ ในชวี ิตประจำวนั ในการเลือกคบคนได้

ห น ้ า | ๒๐ ๒. ความถกู ตอ้ งของกิจกรรม : ชแี้ จงโจทยล์ ะเอยี ด ชัดเจน เรอ่ื งท่ียกมามีตัวละครท่ีมลี ักษณะ คล้ายกับเรื่องมัทนะพาธา เช่น หมอไสยเวท (คล้ายมายาวนิ ) เจ้านายผูท้ ี่ตอ้ งการความรัก (คล้ายสุเทษณ์) และ สาวใช้ (คล้ายจติ ระรถและจติ ระเสน) การสะกดคำและการเวน้ วรรคถกู ต้อง ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : แบบฝึกนี้เหมาะสมกับผู้เรียน เนื่องจากเป็นการฝึกให้คิด เชื่อมโยงระหว่างวรรณคดีที่เรียนกับวรรณกรรมที่ได้อ่านในแบบฝึกซึ่งเป็นการพัฒนาทักษะด้านการอ่านและ การคิดให้กับผ้เู รยี น ๔. การบูรณาการ : สามารถบูรณาการกับกลุ่มสาระเดียวกนั ในสาระท่ี ๒ การเขียน ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษท่ี ๒๑ ดังน้ี ๑. Reading คือสามารถอา่ นออก ๒. (W)Riting คือสามารถเขียนได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อย่างมีวจิ ารณญาณและสามารถแกไ้ ขปัญหาได้ แบบฝึกที่ ๔ อ่านสถานการณ์ที่กำหนด แล้วให้คำแนะนำโดยยกบทประพันธ์จากบทละครพูดคำ ฉนั ท์ เรื่อง มัทนะพาธา พรอ้ มบอกคณุ คา่ และให้เหตผุ ลประกอบ จากนัน้ นำเสนอหน้าช้ันเรียน ๑. ความสอดคล้องกับเนื้อหาและหลักสูตร : สอดคล้องกับตัวชี้วัด ท ๑.๑ ม.๔–๖/๔ คาดคะเนเหตุการณ์ จากเรื่องที่อ่าน และประเมินค่า เพื่อนำความรู้ ความคิดไปใช้ ตัดสินใจแก้ปัญหาในการ ดำเนินชีวิต และ ท ๑.๑ ม.๔–๖/๕ วิเคราะห์ วิจารณ์ แสดงความคิดเห็นโต้แย้งกับเรื่องที่อ่านและเสนอ ความคิดใหม่อย่างมีเหตุผล และตรงกับจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมด้านพุทธิพิสัย ขั้นการวิเคราะห์ เพราะ กิจกรรมนใ้ี ห้ผ้เู รยี นคดิ วเิ คราะห์ลกั ษณะนสิ ยั ของตัวละคร พร้อมเหตุผลประกอบ อีกท้ังยงั นำหลักการวิเคราะห์ ลักษณะนิสัยมาใช้ในชวี ติ ประจำวนั ในการเลอื กคบคนได้ ๒. ความถูกต้องของกิจกรรม : ใช้ภาษาเข้าใจง่ายตามหลักภาษา ชี้แจงโจทย์ละเอียดชัดเจน สถานการณ์ที่กำหนดขึ้นเป็นการจำลองอาชีพนักจัดรายการซึ่งบทสนทนามีความสอดคล้องกับเนื้อเรื่องใน วรรณคดีเกี่ยวกับเรื่องความรัก ภาษาในบทสนทนาเป็นภาษาพูด เหมาะสมกับสถานการณ์ การเขียนสะกดคำ ถกู ต้องทกุ คำ ๓. ความเหมาะสมของกจิ กรรม : แบบฝึกมีความเหมาะสมกับผู้เรียน เนื่องจากสถานการณ์ที่ กำหนดเป็นการจำลองอาชีพที่ใกล้ตัวผู้เรียน คือนักจัดรายการ สามารถพบเห็นได้จากสื่อทั่ว ๆ ไป ทั้งยังมี บทสนทนาเก่ยี วกบั เรอ่ื งความรกั ให้ผ้เู รียนได้วเิ คราะหเ์ ชื่อมโยงกับบทประพันธ์อีกดว้ ย ๔. การบูรณาการ : สามารถบรู ณาการกับกลุ่มสาระเดียวกัน ในสาระท่ี ๒ การเขยี น

ห น ้ า | ๒๑ ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษท่ี ๒๑ ดงั นี้ ๑. Reading คือสามารถอ่านออก ๒. (W)Riting คอื สามารถเขียนได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อยา่ งมีวจิ ารณญาณและสามารถแกไ้ ขปญั หาได้ ๔. Communication information and Media literacy คือมที กั ษะในการส่ือสาร และการรเู้ ท่าทนั สือ่ แบบฝกึ ท่ี ๕ ถอดบทประพนั ธ์ท่กี ำหนด แล้ววเิ คราะห์ วจิ ารณ์ และประเมนิ คณุ คา่ ด้านวรรณศลิ ป์ ๑. ความสอดคล้องกับเนื้อหาและหลักสูตร : สอดคล้องกับตัวชี้วัด ท ๑.๑ ม.๔–๖/๒ ตีความ แปลความ และขยายความเร่อื งทอี่ า่ น และ ท ๕.๑ ม.๔–๖/๓ วเิ คราะห์และประเมินคุณค่า ดา้ นวรรณศิลป์ของ วรรณคดี และวรรณกรรมในฐานะที่เป็นมรดกทางวัฒนธรรมของชาติ ตรงกับจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมด้าน พุทธิพิสัย ขั้นประเมินค่า เพราะกิจกรรมนี้ผู้เรียนตอ้ งถอดบทประพันธ์ เพื่อวิเคราะห์ วิจารณ์ จากบทประพนั ธ์ ท่ีสอดแทรกขอ้ คิดไว้ และประเมนิ คณุ ค่าดา้ นวรรณศิลป์ ๒. ความถูกต้องของกิจกรรม : โจทย์มีความชัดเจน เข้าใจง่าย ตัวอย่างบทประพันธ์จากใน เรื่องทนี่ ำมาใหว้ เิ คราะห์มีเนอื้ หาทถ่ี ูกต้อง แตม่ คี ำบางคนท่เี ขียนไม่ตรงกับตัวบท เช่น ในตวั บทเขียนว่า “แขง” แต่ในแบบฝึกเขียนว่า “แข็ง” การจัดวางบรรทัดของบทประพันธ์ที่ยกมากับส่วนที่ให้เขียนตอบถูกต้องตาม ฉันทลักษณ์ ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : ตัวอย่างบทสนทนาของตัวละครสุเทษณ์กับนางมัทนาเปน็ เรื่องเกี่ยวกับความรัก (สุเทษณ์เกี้ยวนางมัทนา แต่นางมัทนาไร้สติ) ซึ่งมีความเหมาะสมกับวัยของผู้เรียน สามารถสะท้อนมุมมองทัศนคติเกี่ยวกับความรักได้ว่าหากผู้เรียนเป็นนางมัทนาหรือสุเทษณ์จะแสดงออกถึง ความรกั ในรูปแบบใด ๔. การบูรณาการ : สามารถบูรณาการกับกลุ่มสาระเดียวกัน ในสาระที่ ๒ การเขียน และ สาระ ที่ ๔ หลกั การใช้ภาษา ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษที่ ๒๑ ดงั นี้ ๑. Reading คอื สามารถอ่านออก ๒. (W)Riting คือสามารถเขยี นได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อย่างมวี จิ ารณญาณและสามารถแก้ไขปญั หาได้

ห น ้ า | ๒๒ แบบฝึกที่ ๖ เลือกคำคมที่กำหนดแล้วเขียนแสดงความคิดเห็นโดยอิงจากเรื่องราวความรักของตัว ละครในบทละครพูดคำฉนั ท์ เร่อื ง มัทนะพาธา ๑. ความสอดคล้องกับเนื้อหาและหลักสูตร : สอดคล้องกับตัวชี้วัด ท ๑.๑ ม.๔–๖/๕ วิเคราะห์ วิจารณ์ แสดงความคิดเห็นโต้แย้งกับเรื่อง ที่อ่านและเสนอความคิดใหม่อย่างมีเหตุผล และ ท ๒.๑ ม.๔-๖/๑ เขียนสื่อสารในรูปแบบต่าง ๆ ได้ตรงตามวัตถุประสงค์ โดยใช้ภาษาเรียบเรียงถูกต้อง มีข้อมูลและ สาระสำคัญชัดเจน ตรงกับจดุ ประสงคเ์ ชิงพฤตกิ รรมด้านพทุ ธิพสิ ยั ขนั้ นำไปใช้ เพราะกิจกรรมนผ้ี ู้เรยี นตอ้ งอ่าน เรื่องมัทนะพาธาให้เข้าใจ จึงจะนำไปคิดวิเคราะห์เขียนแสดงความคิดเห็นได้ ซึ่งการแสดงความคิดเห็นต้อง เปน็ ไปอยา่ งมีเหตผุ ล ๒. ความถูกต้องของกิจกรรม : มีการใช้ภาษาที่เข้าใจง่าย ชี้แจงโจทย์ชัดเจน สำนวนภาษา การใชค้ ำคมเกี่ยวกบั เรื่องความรกั ทำซ่ึงสอดคล้องกับเร่อื งมทั นะพาธา การสะกดคำถกู ตอ้ ง จัดวางชอ่ งระหว่าง ตวั อย่างคำคม และช่องวา่ งใหเ้ ขียนคำตอบเป็นระเบียบ ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : ความยากง่ายของกิจกรรมเหมาะสมกับผู้เรียนระดับชั้น มัธยมศึกษาปีที่ ๕ การเลือกใช้คำคมเรื่องความรักมีความเหมาะสมเพราะสอดคลอ้ งกับเนื้อหาทีเ่ เกีย่ วกับความ รัก ซึ่งเป็นเรื่องที่สามารถดึงดูดความสนใจได้เป็นอย่างดีกับผู้เรียนในวัยนี้ มีภาพประกอบเล็กน้อยเพื่อให้เห็น ความแตกต่างระหวา่ งผูช้ ายและผหู้ ญิง ๔. การบูรณาการ : สามารถบูรณาการกับกลุ่มสาระเดียวกัน ในสาระที่ ๒ การเขียน และ สาระท่ี ๔ หลกั การใชภ้ าษา ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษท่ี ๒๑ ดังนี้ ๑. Reading คือสามารถอ่านออก ๒. (W)Riting คอื สามารถเขยี นได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อยา่ งมีวจิ ารณญาณและสามารถแกไ้ ขปัญหาได้ ๔. Communication information and Media literacy คือมที ักษะในการส่ือสาร และการรูเ้ ท่าทนั สือ่ แบบฝึกที่ ๗ เลือกเขียนแสดงความคิดเห็นในประเด็นที่กำหนด โดยยกตัวอย่างเนื้อเรื่องจากบท ละครพดู คำฉนั ท์ เรือ่ ง มทั นะพาธา ๑. ความสอดคล้องกับเนื้อหาและหลักสูตร : สอดคล้องกับตัวชี้วัด ท ๒.๑ ม.๔-๖/๑ เขียน สือ่ สารในรูปแบบตา่ ง ๆ ไดต้ รงตามวตั ถุประสงค์ โดยใช้ภาษาเรยี บเรียงถูกต้อง มีขอ้ มูล และสาระสำคญั ชดั เจน และ ท ๕.๑ ม.๔–๖/๔ สังเคราะห์ข้อคิดจากวรรณคดี และวรรณกรรมเพือ่ นำไปประยกุ ตใ์ ช้ในชวี ิตจริง ตรงกับ

ห น ้ า | ๒๓ จุดประสงค์เชิงพฤติกรรมด้านพุทธิพิสัย ขั้นวิเคราะห์ เพราะกิจกรรมนี้ฝึกให้ผู้เรียนได้คิดวิเคราะห์ข้อคิด และ การเขียนแสดงความคิดเห็นจากข้อคิดที่ได้จากในเนื้อหาเรียบเรียงอย่างเป็นระเบียบ และนำข้อคิดนั้นไป ประยุกต์ใช้ได้จริงในชวี ิตประจำวนั ๒. ความถูกต้องของกิจกรรม : ภาษาที่ใช้เข้าใจง่ายและพิมพ์ถูกต้อง การชี้แจงโจทย์ละเอียด ชัดเจน ไมซ่ บั ซอ้ น ข้อคดิ ทีน่ ำมาให้เลือกเปน็ คณุ ธรรมท่ีสอดแทรกอยใู่ นวรรณคดเี รอ่ื งนจี้ รงิ ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : มีความเหมาะสมกับผู้เรียน เนื่องจากประเด็นที่โจทย์ กำหนดเกี่ยวกับเรื่องคุณธรรม ซึ่งเป็นสิ่งที่ควรปลูกฝังแก่ผู้เรียน มีการให้แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับคุณธรรม นั้น ๆ ที่มีความสอดคล้องกับเนื้อเรื่อง ผู้เรียนสามารถวิเคราะห์คุณธรรมของตัวละครต่าง ๆ เพื่อนำมาเป็น แบบอย่างในการใช้ชวี ติ และสรา้ งเสรมิ ลกั ษณะนสิ ัยได้ ๔. การบูรณาการ : สามารถบูรณาการกับกลุ่มสาระเดียวกัน ในสาระที่ ๒ การเขียน นอกจากนี้ยังมีการบูรณาการกับกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ในสาระที่ ๑ ศาสนา ศีลธรรม จรยิ ธรรม ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษท่ี ๒๑ ดงั น้ี ๑. Reading คอื สามารถอา่ นออก ๒. (W)Riting คือสามารถเขียนได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อย่างมวี ิจารณญาณและสามารถแก้ไขปญั หาได้ ๔. Communication information and Media literacy คือมีทกั ษะในการสอื่ สาร และการรเู้ ทา่ ทนั สื่อ ๕. Compassion คือมคี วามเมตตากรุณา มีคุณธรรมและมีระเบยี บวนิ ยั แบบฝึกที่ ๘ เลือกดอกไม้ที่ชื่นชอบมา ๑ ชนิด บอกลักษณะเด่นและลักษณะด้อยของดอกไม้น้ัน แล้วนำมาเรียบเรียงเปน็ เรื่องราวสนั้ ๆ โดยตอ้ งตอ้ งมบี ทประพันธ์ จำนวน ๑-๒ บท ประกอบ (แต่งด้วยคำ ประพันธช์ นิดใดก็ได้) ๑. ความสอดคลอ้ งกับเนอื้ หาและหลักสตู ร : สอดคล้องกบั ตัวชว้ี ดั ท ๒.๑ ม.๔-๖/๔ ผลิตงาน เขียนของตนเอง ในรูปแบบต่าง ๆ และ ท ๔.๑ ม.๔–๖/๔ แต่งบทร้อยกรอง ตรงกับจุดประสงค์เชิงพฤติกรรม ด้านทักษะพิสัย โดยกิจกรรมนี้ผู้เรียนต้องเลือกดอกไม้ที่ชื่นชอบ บอกลักษณะเด่นและลักษณะด้อยของดอกไม้ ที่เลือก ซึ่งสอดคล้องกับในเนื้อหาที่ส่วนหนึ่งเป็นเรื่องราวเกี่ยวกับดอกไม้ และนำดอกไม้ที่เลือกมาแต่งบท ประพันธด์ ้วยคำประพันธช์ นดิ ใดก็ได้ เป็นการฝกึ ทักษะการแต่งร้อยกรองท่ผี เู้ รียนสนใจ และถนัดมากทีส่ ุด

ห น ้ า | ๒๔ ๒. ความถูกตอ้ งของกิจกรรม : ใช้ภาษาไดเ้ ขา้ ใจงา่ ย การชแี้ จงโจทยล์ ะเอียดชดั เจนไมซ่ บั ซ้อน การจดั วางหัวข้อและการเวน้ ช่องวา่ งให้เตมิ เตม็ คำตอบเป็นระเบยี บเรียบง่าย เว้นช่องวา่ งใหแ้ ตง่ บทประพันธ์ได้ เหมาะสม เพราะตอ้ งใชพ้ นื้ ท่ีในการเขยี นคำตอบมากท่สี ุด และการจัดวางหน้ากระดาษถกู ตอ้ ง ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : ความยากง่ายของกิจกรรมมีความเหมาะสมกับผู้เรียน ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๕ การที่ให้ผู้เรียนได้เลือกชนิดดิกไม้ที่สนใจเป็นการเปิดโอกาสให้ทำในสิ่งที่ชอบ รูปแบบหนึ่ง และการแต่งบทร้อยกรองด้วยบทประพันธ์ชนิดใดก็ได้ ก็เป็นการเปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้ทำในสิ่งท่ี ถนดั และชื่นชอบมากท่ีสุดเช่นกัน ๔. การบรู ณาการ : สามารถบรู ณาการกบั กลุ่มสาระเดียวกัน ในสาระที่ ๔ หลกั การใช้ภาษา ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษที่ ๒๑ ดังนี้ ๑. Reading คอื สามารถอ่านออก ๒. (W)Riting คอื สามารถเขียนได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อยา่ งมีวจิ ารณญาณและสามารถแกไ้ ขปญั หาได้ ๔. Communication information and Media literacy คอื มที ักษะในการสอ่ื สาร และการร้เู ทา่ ทนั สอ่ื ๕. Compassion คือมีความเมตตากรุณา มคี ุณธรรมและมีระเบยี บวินัย

ห น ้ า | ๒๕ วิเคราะห์แบบทดสอบหน่วยการเรียนรู้ท่ี ๒ แบบทดสอบเป็นแบบปรนัย ๕ ตัวเลือก มีความสอดคล้องกับมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย สาระที่ ๕ วรรณคดีและวรรณกรรม มาตรฐาน ท ๕ .๑ เข้าใจและแสดง ความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดแี ละวรรณกรรมไทยอยา่ งเหน็ คณุ ค่าและนำมาประยกุ ตใ์ ชใ้ นชีวติ จรงิ ดังน้ี ขอ้ คำถาม ตวั ชว้ี ดั จุดประสงค์เชงิ พฤตกิ รรม ๑. “อันพระเมตตาเนอื งนองประดุจ ท ๔.๑ ม.๔-๖/๔ ดา้ นพุทธิพิสัย ลอองวะรณุ ระรื่นรวยเย็น” แตง่ บทรอ้ ยกรอง ขนั้ ความเข้าใจ บทประพนั ธน์ ี้ หากแบง่ วรรคถกู ต้อง จะเป็นคำประพนั ธ์ประเภทใด ๑. กาพยฉ์ บงั ๑๖ ๒. กาพยย์ านี ๑๑ ๓. อปุ ชาตฉิ นั ท์ ๑๑ ๔. อนิ ทวงศฉ์ นั ท์ ๑๒ ๕. อนิ ทรวิเชียรฉันท์ ๑๑ ๒. ขอ้ ใดใหร้ สวรรณคดไี ทยตา่ งจาก ท ๕.๑ ม.๔-๖/๓ ดา้ นพุทธพิ สิ ยั ขอ้ อ่ืน วิเคราะห์และประเมนิ คณุ ค่าดา้ น ขั้นวเิ คราะห์ ๑. งามเนตรแ์ ละเกศแก้ม กลดอกกะ วรรณศิลปข์ องวรรณคดแี ละ มลสน- ธสิ ิ่งประเสริฐปน กิริยาสง่าศรี วรรณกรรมในฐานะท่เี ปน็ มรดกทาง ๒. อนั พสี่ บิ ญุ แลว้ กเ็ ผอญิ ประสบสรุ ี วัฒนธรรมของชาติ และรักสมัครมี มนะม่งุ ทะนุถนอม. ๓. อา้ โฉมวไิ ลยะสปุ ริยา มะทะนาสุ รางค์ศรี, พร่ี กั และกอบอภิระตี บมิเว้น สเิ น่หห์ นัก; ๔. เหมือนพ่มี ไิ ดค้ ง วรชีวะชีวิตนิ - ทรยี ไ์ ซร้บใ่ ฝจ่ นิ - ตะนะห่วงและห่อน นยิ ม ๕. พี่นี้นะรักเจ้า และจะเฝา้ ประคับประคอง คชู่ ิดสนิทน้อง บม่ ิให้ ระคางระคาย.

ห น ้ า | ๒๖ ข้อคำถาม ตวั ชีว้ ดั จดุ ประสงคเ์ ชงิ พฤติกรรม ๓. “วรพกั ตรจ์ ะหมน่ จะหมอง” ท ๕.๑ ม.๔-๖/๓ ดา้ นพุทธิพสิ ัย บทประพนั ธน์ ี้ มีบังคบั คำครุ ลหุ ตรง วเิ คราะหแ์ ละประเมนิ คณุ ค่าดา้ น ขั้นความเข้าใจ กับขอ้ ใด วรรณศลิ ปข์ องวรรณคดแี ละ ๑. สวสั ดีสวาหาย! วรรณกรรมในฐานะทีเ่ ปน็ มรดกทาง ๒. ดนรุ กั สมคั รสมาน. วัฒนธรรมของชาติ ๓. และลมรำเพยเชยใจ ๔. วรบาทพระจอมแมน ๕. ฤ กระบิดกระบวนความ. ๔. “นางยังงงงวย ด้วยฤทธมิ์ นตรา, ท ๕.๑ ม.๔-๖/๑ ดา้ นพุทธพิ ิสยั แตว่ ่าตขู ้า จะแก้บดั น้ี” บทประพนั ธ์ วเิ คราะหแ์ ละวจิ ารณว์ รรณคดี ขั้นความรู้ความจำ นค้ี ำวา่ “ตขู า้ ” หมายถึงใคร และวรรณกรรมตามหลกั การ ๑. มัทนา วิจารณเ์ บื้องตน้ ๒. สุเทษณ์ ๓. จิตระรถ ๔. มายาวิน ๕. ฤาษีนารท ๕. ความเช่ือใดไมป่ รากฏในบทละคร ท ๕.๑ ม.๔-๖/๓ ด้านพทุ ธิพิสัย พูดคำฉนั ท์ เรอ่ื ง มทั นะพาธา วเิ คราะหล์ ักษณะเดน่ ของวรรณคดี ขั้นวิเคราะห์ ๑. ชาติ/ภพ เช่ือมโยงกับการเรียนรทู้ าง ๒. เวรกรรม ประวัตศิ าสตร์และวถิ ชี ีวิตของ ๓. เวทมนตร์ สงั คมในอดตี ๔. การกำเนดิ พระพุทธเจ้า ๕. เทพเจ้าในศาสนาฮินดู ๖. ขอ้ ใดไมไ่ ดก้ ลา่ วถึงนางมทั นา ท ๕.๑ ม.๔-๖/๑ ดา้ นพุทธพิ ิสยั ๑. อันถอ้ ยดนทู ูบ ฤก็สจั จะทง้ั ส้ิน, วิเคราะหแ์ ละวจิ ารณว์ รรณคดี ขั้นความรูค้ วามจำ ขอองคพ์ ระผูป้ ิน่ สรุ เทวะปราน,ี และวรรณกรรมตามหลกั การ ๒. ฝ่ายนางกย็ อมตาม วรราชะบัญชา วจิ ารณ์เบ้อื งต้น พอ่ รอดพระชนมา ก็เพราะลกู สภิ ักดี. ๓. อา้ เจา้ ลำเพาพกั ตร์ สริ ิลักษณา วไิ ล, พ่ีจวนจะคล่ังไคล้ สติเพ่ือพะวง อนงค์

ห น ้ า | ๒๗ ขอ้ คำถาม ตวั ช้วี ัด จุดประสงคเ์ ชงิ พฤตกิ รรม ๔. วา่ พลางยุพาชกั วรขัคคะแพรว พราย แทงตรงพระทรวงตาย เฉพาะ พักตร์พระภูมี. ๕. รปู เจ้าวไิ ลราว สรุ ะแสรง้ ประจติ ประจกั ษ,์ มคิ วรจะร้างรกั เพราะพะธู พิถพี ถิ ัน; ๗. ขอ้ ใดไม่ปรากฏการใชภ้ าพพจน์ ท ๕.๑ ม.๔-๖/๓ ดา้ นพุทธิพิสยั ๑. แตอ่ ยู่ดดี ีทันใด บงั เกิดร้อนใน วเิ คราะหแ์ ละประเมนิ คุณคา่ ด้าน ขั้นวเิ คราะห์ อรุ ะประหนึ่งไฟผลาญ, วรรณศิลปข์ องวรรณคดีและ ๒. พำนักเนาสขุ ทุกวนั พระคุณ วรรณกรรมในฐานะท่เี ป็นมรดกทาง อนันต์ อเนกประดุจโพธทิ์ อง วัฒนธรรมของชาติ ๓. งามเกศะดำขำ กลนำ้ ณ ท้อง ละหาน, งามเนตรพ์ ินศิ ปาน สุมณมี ะ โนหะรา; ๔. ครน้ั ถงึ เวลาควร ภมู ศิ วรจากไผท เสด็จสรุ าลัย เสวยสขุ ในแดนสรวง ๕. ข้าวาดวเิ ลขา อระงาม ณ แดน ปวง, ถวายพระป่นิ สรวง และก็สดุ จะ โปรดปราน ๘. ข้อใดไม่เกยี่ วข้องกับการทนี่ าง ท ๕.๑ ม.๔-๖/๑ ด้านพุทธพิ ิสัย มทั นาตอ้ งไปเกดิ เป็นดอกกหุ ลาบ วิเคราะห์และวิจารณ์วรรณคดี ขั้นความรู้ความจำ ๑. มายาวนิ เสนอใหเ้ ปน็ ดอกกหุ ลาบ และวรรณกรรมตามหลักการ ๒. นางมัทนาปฏิเสธความรักจากสุ วจิ ารณ์เบือ้ งต้น เทษณ์ ๓. นางมัทนาเลอื กบทลงโทษเป็น ดอกไม้ ๔. สเุ ทษณต์ อ้ งการดอกไมท้ ี่สวยงาม แต่มหี นาม ๕. ฤาษีอธษิ ฐานให้มีนางอัปสรมาเกิด หน้าอาศรม

ห น ้ า | ๒๘ ขอ้ คำถาม ตัวช้วี ัด จุดประสงค์เชงิ พฤตกิ รรม ๙. “ดีละ, จะใหม้ ารศรี เป็นดอกไม้ ท ๕.๑ ม.๔-๖/๑ ดา้ นพุทธิพสิ ัย นี้” บทประพันธน์ ี้ คำว่า “ดอกไมน้ ้ี” วิเคราะหแ์ ละวจิ ารณ์วรรณคดี มีความหมายตามขอ้ ใด และวรรณกรรมตามหลกั การ ขั้นความรคู้ วามจำ ๑. กุพชฺ กะ วิจารณเ์ บื้องตน้ ๒. ไมห้ อม ด้านพทุ ธพิ สิ ยั ๓. ดอกมะลิ ท ๕.๑ ม.๔-๖/๑ ขั้นความรูค้ วามจำ ๔. ดอกไมส้ วรรค์ วิเคราะหแ์ ละวิจารณ์วรรณคดี ๕. ดอกกุหลาบมอญ และวรรณกรรมตามหลกั การ ๑๐. คำในขอ้ ใดมคี วามหมายตา่ งจาก ข้ออืน่ วิจารณ์เบือ้ งตน้ ๑. ราชะ ๒. สุกษัตร์ ๓. นรนาถ ๔. บาทยุคล ๕. พระภบู าล สรุปแบบทดสอบหน่วยการเรียนรู้ที่ ๑ มีความสอดคล้องกับมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย สาระที่ ๕ วรรณคดีและวรรณกรรม รวม ๙ ข้อ สอดคล้องกับมาตรฐาน การเรียนรู้และตัวชี้วัด กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย สาระที่ ๔ หลักและการใช้ภาษาไทย จำนวน ๑ ข้อ ตรง กับจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมด้านพุทธิพิสัย ขั้นความรู้ความจำ ๕ ข้อ ขั้นความเข้าใจ ๒ ข้อ และขั้นวิเคราะห์ ๓ ขอ้

ห น ้ า | ๒๙ หน่วยท่ี ๓ ลิลติ ตะเลงพา่ ย แบบฝึกที่ ๑ เรียงตัวอักษรในช่องสี่เหลี่ยมให้เป็นคำ จากนั้นบอกชื่อตัวละครจากเรื่องลิลิตตะเลง พ่ายท่ีสมั พันธ์กบั คำทีไ่ ด้ พร้อมใหเ้ หตุผลประกอบ ๑. ความสอดคลอ้ งกบั เนอื้ หาและหลักสตู ร : สอดคลอ้ งกับตวั ชีว้ ัด ท ๕.๑ ม.๔-๖/๒ วิเคราะห์ ลักษณะเด่นของ วรรณคดีเชื่อมโยงกับการเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์ และวิถีชีวิตของสังคมในอดีต และตรงกับ จุดประสงค์เชิงพฤติกรรมด้านพุทธิพิสัย ขั้นการวิเคราะห์ เพราะแบบฝึกต้องการให้ผู้เรียนได้คิดวิเคราะห์ นำตัวอักษรมาเรยี งเปน็ คำที่เก่ียวข้องกบั เร่ือง ลลิ ติ ตะเลงพ่าย และยังตอ้ งบอกชือ่ ตวั ละครท่ีเกี่ยวขอ้ งกบั คำที่ได้ ให้เหตผุ ลประกอบ และยกสถานการณจ์ ากเรือ่ งมาอธิบายประกอบดว้ ย ๒. ความถูกต้องต้องของกิจกรรม : ใช้ภาษาที่อ่านง่าย อ่านโจทย์เข้าใจชัดเจน ตัวละครตรง ตามเนื้อเรือ่ ง ถูกต้องตามขอ้ เทจ็ จรงิ การสะกดคำและการย่อหน้าถกู ต้องตามรูปแบบ และการจดั หน้ากระดาษ เป็นระบบระเบียบเรยี บรอ้ ย ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : ความยากง่ายของกิจกรรมเหมาะสมกับผู้เรียนชั้น มัธยมศกึ ษาชัน้ ปที ี่ ๕ มกี จิ กรรมเกมให้เลน่ ทายคำทเ่ี กย่ี วข้องกับในเรอื่ ง ทำให้ไมน่ ่าเบ่อื และดงึ ดดู ความสนใจ ๔. การบูรณาการ : สามารถบูรณาการกับกลุ่มสาระเดียวกัน คือ สาระที่ ๑ การอ่าน และ สาระที่ ๒ การเขียน ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษที่ ๒๑ ดงั นี้ ๑. Reading คือสามารถอา่ นออก ๒. (W)Riting คือสามารถเขียนได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อยา่ งมีวจิ ารณญาณและสามารถแก้ไขปญั หาได้ ๔. Communication information and Media literacy คือมที กั ษะในการสอื่ สาร และการรเู้ ท่าทันส่อื แบบฝึกที่ ๒ ทำเครื่องหมาย หน้าข้อที่กล่าวถึงคุณค่าด้านวรรณศิลป์ของบทประพันธ์ได้ ถกู ตอ้ ง (เลอื กได้มากกว่า ๑ ข้อ) พร้อมใหเ้ หตุผลประกอบ ๑. ความสอดคล้องกับเน้ือหาและหลกั สตู ร : สอดคลอ้ งกับตัวชี้วดั ท ๕.๑ ม.๔-๖/๓ วเิ คราะห์ และประเมินคุณค่า ด้านวรรณศิลป์ของวรรณคดี และวรรณกรรม ในฐานะที่เป็นมรดกทางวัฒนธรรมของชาติ และตรงกับจดุ ประสงคเ์ ชงิ พฤติกรรมด้านพุทธิพสิ ัย ข้ันการวิเคราะห์และข้ันประเมินค่า เพราะแบบฝึกต้องการ ให้ผู้เรียนได้คิดวิเคราะห์ว่าบทประพันธ์จากเรื่อง ลิลิตตะเลงพ่าย ที่ยกมามีคุณค่าด้านวรรณศิลป์ประเภทใด พรอ้ มทง้ั ใหเ้ หตผุ ลดว้ ยวา่ เพราะเหตใุ ดจึงเป็นคุณคา่ ประเภทนี้

ห น ้ า | ๓๐ ๒. ความถูกต้องของกิจกรรม : โจทย์มีความชัดเจน เข้าใจง่าย มีการยกบทประพันธ์จากเน้ือ เรื่อง ลิลิตตะเลงพ่าย อย่างถูกต้องเพื่อให้ผู้เรียนได้วิเคราะห์ จัดวางรูปแบบตรงตามฉันทลักษณ์ เป็นระบบ ระเบยี บ ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : ความยากง่ายของกิจกรรมเหมาะสมกับผู้เรียนช้ัน มัธยมศกึ ษาช้ันปีท่ี ๕ เนอื่ งจาก มีการยกบทประพนั ธ์จากเรอื่ งมาใหผ้ ู้เรียนได้วิเคราะห์ และยังมีกรอบเล็ก ๆ ท่ี ชื่อว่า “ร้อยเรื่อง” ที่มีคำถามว่า ในลิลิตตะเลงพ่าย บุคคลใดบ้างที่มีตัวตนจริงในประวัติศาสตร์ เป็นการ สง่ เสริมให้ผูเ้ รียนแสวงหาความรู้ดว้ ยตนเอง และมีการคดิ เชอื่ มโยงกบั วิชาประวัติศาสตร์ ๔. การบูรณาการ : สามารถบูรณาการกับกลุ่มสาระเดียวกัน คือ สาระที่ ๑ การอ่าน และ สาระที่ ๒ การเขียน นอกจากนี้ยังมีการบูรณาการกับกลุ่มสาระอื่น คือ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สาระท่ี ๔ ประวตั ิศาสตร์ ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษท่ี ๒๑ ดังนี้ ๑. Reading คือสามารถอา่ นออก ๒. (W)Riting คือสามารถเขียนได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อย่างมวี ิจารณญาณและสามารถแก้ไขปัญหาได้ ๔. Communication information and Media literacy คอื มที กั ษะในการส่ือสาร และการร้เู ท่าทันสือ่ แบบฝึกที่ ๓ เลือกบทประพันธ์ประเภทโคลงสี่สภุ าพที่กล่าวถึงเหตุการณ์สำคัญทีเ่ กิดขึ้นในสถานท่ี ท่ีกำหนด จากนั้นวเิ คราะห์ความสมั พนั ธ์ของเหตุการณด์ ังกล่าว ๑. ความสอดคล้องกับเนื้อหาและหลักสูตร : สอดคล้องกับตัวชี้วัด ท ๕.๑ ม.๔-๖/๖ ท่องจำ และบอกคุณคา่ บทอาขยานตามที่กำหนด และบทร้อยกรองที่มีคุณค่าตามความสนใจ และนำไปใช้อ้างอิง และ ตรงกับจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมด้านพุทธิพิสัย ขั้นการวิเคราะห์ เพราะแบบฝึกต้องการให้ผู้เรียนคิดวิเคราะห์ ว่าบทประพันธ์จากเรื่อง ลิลิตตะเลงพ่าย บทใดที่จะยกมาให้สอดคล้องกับเหตุการณ์สำคัญที่เกิดขึ้นในสถานท่ี และรูปภาพท่ีกำหนดในแบบฝึก พร้อมทงั้ วเิ คราะห์ความสัมพนั ธ์ของเหตกุ ารณ์ดังกล่าวอีกด้วย ๒. ความถูกต้องของกิจกรรม : โจทย์มีความชัดเจน เข้าใจง่าย สถานที่ที่ยกมาให้ผู้เรียน วเิ คราะห์สอดคล้องกบั เน้อื เรือ่ ง โดยผ้เู รียนสามารถดจู ากหนงั สอื เรียนวรรณคดปี ระกอบได้ ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : ความยากง่ายของกิจกรรมเหมาะสมกับผู้เรียนช้ัน มัธยมศึกษาชั้นปีที่ ๕ เนื่องจาก มีการให้ผู้เรียนยกบทประพันธ์ประเภทโคลงสี่สุภาพจากเรื่องมาให้สัมพันธ์กับ

ห น ้ า | ๓๑ สถานที่ที่กำหนดและสอดคล้องกับรูปภาพประกอบ รูปภาพประกอบมีการนำภาพวาดที่ปรากฏในเรื่องมาเป็น ภาพประกอบ มสี สี ันสวยงาม สอ่ื ความหมายได้ชดั เจน เพอ่ื ใหผ้ ู้เรยี นได้เขา้ ใจกจิ กรรมในแบบฝกึ มากขึ้น ๔. การบูรณาการ : สามารถบูรณาการกับกลุ่มสาระเดียวกัน คือ สาระที่ ๑ การอ่าน และ สาระท่ี ๒ การเขียน ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษท่ี ๒๑ ดงั นี้ ๑. Reading คือสามารถอ่านออก ๒. (W)Riting คอื สามารถเขยี นได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อยา่ งมวี จิ ารณญาณและสามารถแก้ไขปญั หาได้ ๔. Communication information and Media literacy คอื มที กั ษะในการสือ่ สาร และการร้เู ทา่ ทนั ส่ือ แบบฝึกที่ ๔ เรียงลำดับคำประพันธ์ให้ถูกต้อง พร้อมถอดความบทประพันธ์ จากนั้นบอกลักษณะ ตวั ละครทไี่ ด้จากบทประพันธ์ตอนดังกล่าว ๑. ความสอดคล้องกับเน้ือหาและหลักสูตร : สอดคล้องกับตวั ชว้ี ัด ท ๕.๑ ม.๔-๖/๑ วิเคราะห์ และวิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมตามหลักการวิจารณ์เบื้องต้น และ ท ๕.๑ ม.๔-๖/๒ วิเคราะห์ลักษณะ เด่นของวรรณคดี เชื่อมโยงกับการเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์ และวิถีชีวิตของสังคมในอดีต และตรง กับ จุดประสงค์เชิงพฤติกรรมด้านพุทธิพิสัย ขั้นการวิเคราะห์ เพราะแบบฝึกต้องการให้ผู้เรียนได้คิดวิเคราะห์ เรียงลำดับคำประพันธ์ให้ถูกต้อง จึงจะถอดความบทประพันธ์ได้ และให้บอกลักษณะของตัวละครที่ได้จาก การเรียงลำดับคำประพันธอ์ กี ด้วย ๒. ความถูกต้องของกิจกรรม : โจทย์มีความชัดเจน บทประพันธ์และตัวละครที่ยกมามี ความสอดคล้องกับเน้อื เร่ือง ให้ผู้เรยี นไดเ้ รยี งลำดบั และวเิ คราะห์กิจกรรม การสะกดคำถูกต้อง แบ่งสว่ นชดั เจน อ่านงา่ ย และเป็นระบบระเบยี บเรยี บรอ้ ย ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : มีความยากง่ายของกิจกรรมเหมาะสมกับผู้เรียนช้ัน มัธยมศึกษาชั้นปีที่ ๕ เพราะนอกจากให้ผู้เรียนเรียงลำดับบทประพันธ์จากเรื่องให้ถูกต้อง ยังให้ผู้เรียนได้ ถอดความ และวเิ คราะห์ลักษณะตัวละครซ่งึ เปน็ การพฒั นาทักษะทางด้านการคดิ วิเคราะห์ ๔. การบูรณาการ : สามารถบูรณาการกับกลุ่มสาระเดียวกัน คือ สาระที่ ๑ การอ่าน และ สาระที่ ๒ การเขียน ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษที่ ๒๑ ดังนี้

ห น ้ า | ๓๒ ๑. Reading คือสามารถอ่านออก ๒. (W)Riting คือสามารถเขยี นได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อยา่ งมวี จิ ารณญาณและสามารถแก้ไขปัญหาได้ ๔. Cross-cultural understanding คือความเข้าใจในความแตกต่างของวัฒนธรรม และกระบวนการคิดขา้ มวฒั นธรรม ๕. Communication information and Media literacy คือมที กั ษะในการสื่อสาร และการรเู้ ท่าทนั สื่อ แบบฝึกที่ ๕ อ่านบทประพันธ์ที่กำหนด จากนั้นสรุปข้อคิดที่ได้จากบทประพันธ์ พร้อมให้เหตุผล ประกอบ ๑. ความสอดคล้องกับเนื้อหาและหลักสูตร : สอดคล้องกับตัวชี้วัด ท ๕.๑ ม.๔-๖/๔ สังเคราะห์ข้อคิดจากวรรณคดี และวรรณกรรมเพื่อนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง และตรงกับจุดประสงค์เชิง พฤติกรรมด้านพุทธิพิสัย ขั้นการสังเคราะห์ เพราะแบบฝึกต้องการให้ผู้เรียนได้อ่านบทประพันธ์ที่ยกมา และ สรุปขอ้ คดิ ทไี่ ด้ พร้อมบอกเหตุผลประกอบดว้ ย ๒. ความถูกต้องของกิจกรรม : มีการยกบทประพันธ์จากเรื่องมา ให้ผู้เรียนได้คิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ ข้อคิดที่ได้จากบทประพันธ์นั้นซึ่งมีความสอดคล้องและตรงตามเนื้อเรื่อง การสะกดคำถูกต้อง การจัดวางบทประพันธต์ รงตามฉันทลกั ษณ์ ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : มีความยากง่ายของกิจกรรมเหมาะสมกับผู้เรียนช้ัน มัธยมศึกษาชนั้ ปที ่ี ๕ เน่อื งจาก มกี ารยกบทประพันธ์จากเรื่องมาใหผ้ ้เู รียนได้วเิ คราะห์ สังเคราะห์ สรุปข้อคิดที่ ได้ พร้อมบอกเหตุผล และยังมีกรอบเล็ก ๆ ที่ชื่อว่า “ช่างคิด” ที่กล่าวว่า “วรรณคดีนอกจากจะมีคุณค่าด้ าน วรรณศิลป์แล้วยังมีคุณค่าด้านเนื้อหา เช่น ข้อคิดที่แฝงมาในเรื่อง” เป็นการส่งเสริมความคิดให้ผู้เรียนเห็น คณุ ค่าและความสำคญั ด้านตา่ ง ๆ ของวรรณคดีอีกดว้ ย ๔. การบูรณาการ : สามารถบูรณาการกับกลุ่มสาระเดียวกัน คือ สาระที่ ๑ การอ่าน และ สาระท่ี ๒ การเขียน ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษที่ ๒๑ ดงั น้ี ๑. Reading คือสามารถอ่านออก ๒. (W)Riting คือสามารถเขยี นได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อยา่ งมีวจิ ารณญาณและสามารถแกไ้ ขปญั หาได้

ห น ้ า | ๓๓ ๔. Creativity and innovation คือการคิดอยา่ งสรา้ งสรรคแ์ ละคิดเชิงนวตั กรรม ๕. Communication information and Media literacy คือมีทกั ษะในการสอ่ื สาร และการรู้เทา่ ทันสือ่ แบบฝกึ ที่ ๖ เรยี งลำดบั เหตกุ ารณใ์ หถ้ กู ต้อง จากนน้ั จำแนกวา่ แตล่ ะเหตกุ ารณ์เกิดขึน้ กบั ฝ่ายใด ๑. ความสอดคลอ้ งกับเนอ้ื หาและหลักสูตร : สอดคล้องกบั ตวั ชี้วดั ท ๕.๑ ม.๔-๖/๒ วิเคราะห์ ลักษณะเด่นของวรรณคดี เชื่อมโยงกับการเรยี นรู้ทางประวตั ิศาสตร์ และวิถีชวี ิตของสงั คมในอดีต และตรงกบั จุดประสงค์เชิงพฤติกรรมด้านพุทธิพิสัย ขั้นการวิเคราะห์ เพราะแบบฝึกต้องการให้ผู้เรียนได้เรียงลำดับ เหตุการณจ์ ากเรอ่ื ง ลิลติ ตะเลงพ่าย ตามเวลาที่เกิดขน้ึ และจำแนกว่าเหตุการณ์ใดเกดิ ข้นึ กบั ฝา่ ยใด ฝา่ ยอยธุ ยา หรือฝ่ายหงสาวดี ๒. ความถูกตอ้ งของกิจกรรม : โจทยม์ คี วามชัดเจน เข้าใจงา่ ย มีการยกเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นมา ให้เรียงลำดับซึ่งเป็นเหตุการณ์ที่สอดคล้องกับเนื้อเรื่อง และให้ผู้เรียนได้คิดแยกแยะว่าเหตุการณ์นั้นเกิดขึ้นกับ ฝ่ายอยุธยาหรือฝ่ายหงสาวดี แบบฝกึ มกี ารสะกดคำถูกต้อง ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : ความยากง่ายของกิจกรรมเหมาะสมกับผู้เรียนชั้น มธั ยมศกึ ษาช้นั ปีท่ี ๕ เพราะก่อนที่ผเู้ รียนจะทำแบบฝึกนีไ้ ดจ้ ะต้องอ่านเนื้อเรื่องให้เข้าใจเหตุการณ์กอ่ น แล้วจึง จะนำมาแยกแยะได้ว่าเหตุการณ์นัน้ เกิดขึ้นกับฝ่ายได้ ๔. การบูรณาการ : สามารถบูรณาการกับกลุ่มสาระเดียวกัน คือ สาระที่ ๑ การอ่าน และ สาระท่ี ๒ การเขยี น ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษท่ี ๒๑ ดงั นี้ ๑. Reading คอื สามารถอา่ นออก ๒. (W)Riting คือสามารถเขียนได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อยา่ งมวี จิ ารณญาณและสามารถแกไ้ ขปัญหาได้ ๔. Cross-cultural understanding คือความเข้าใจในความแตกต่างของวัฒนธรรม และกระบวนการคิดข้ามวัฒนธรรม ๕. Communication information and Media literacy คือมที กั ษะในการสือ่ สาร และการรูเ้ ทา่ ทันสื่อ

ห น ้ า | ๓๔ แบบฝึกที่ ๗ เลือกสถานการณ์ที่กำหนด จากนั้นเขียนบทพูดโน้มน้าวใจ แล้วออกมาพูดเพ่ือ แลกเปลี่ยนกันหน้าชนั้ เรยี น ๑. ความสอดคล้องกับเนื้อหาและหลักสูตร : สอดคล้องกับตัวชี้วัด ท ๕.๑ ม.๔-๖/๔ สังเคราะห์ข้อคิดจากวรรณคดี และวรรณกรรมเพื่อนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง และ ท ๕.๑ ม.๔-๖/๕. รวบรวมวรรณกรรมพื้นบ้าน และอธิบายภูมิปัญญาทางภาษา และตรงกับจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมด้าน พุทธิพิสัย ขั้นการนำไปใช้ และตรงกับจุดประสงค์ด้านทักษะพิสัย เพราะแบบฝึกต้องการให้ผู้เรียนเลือก สถานการณ์ที่กำหนดให้มา ๑ สถานการณ์ แล้วเขียนบทพูดโน้มน้าวใจให้เกี่ยวข้องกับสถานการณ์นั้น และยัง ส่งเสริมทักษะการพูดโน้มน้าวใจให้กับผู้เรยี นอีกด้วย ๒. ความถูกต้องของกิจกรรม : เป็นภาษาที่อ่านง่าย สามารถอ่านได้ แต่ต้องคิดวิเคราะห์ไป ตามที่อ่านจึงจะเข้าใจคำชี้แจงเหมาะสมกับผู้เรียนชั้นมัธยมศึกษาชั้นปีที่ ๕ เนื่องจาก แบบฝึกมีการให้ผู้เรียน แสดงความคิดเห็น โดยการพูดโน้มน้าวใจ ซึ่งส่งเสริมให้ผู้เรียนมีความกล้าแสดงออก มีทักษะการพูด และ แบบฝึกมีการสะกดคำถูกต้อง มีความถูกต้องตรงตามข้อเท็จจริง มีการย่อหน้าที่ถูกต้อง แบ่งส่วนชัดเจน เป็นระบบระเบียบเรยี บรอ้ ย ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : กิจกรรมเหมาะสมกับผู้เรียนชั้นมัธยมศึกษาชั้นปีที่ ๕ เนื่องจากมีการฝึกทักษะการเขยี นและการพูดโน้มน้าวใจเพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกนั ซึ่งถือว่าเป็นกิจกรรม ท่ีส่งเสรมิ ทักษะทจ่ี ำเป็นในชีวิตประจำวนั สง่ เสริมความคดิ สรา้ งสรรค์ และการรบั ฟังความคดิ เหน็ ผู้อื่นอีกดว้ ย ๔. การบูรณาการ : สามารถบูรณาการกับกลุ่มสาระเดียวกัน คือ สาระที่ ๑ การอ่าน สาระ ท่ี ๒ การเขยี น และสาระที่ ๓ การฟัง การดู และการพดู ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษท่ี ๒๑ ดงั นี้ ๑. Reading คือสามารถอ่านออก ๒. (W)Riting คอื สามารถเขยี นได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อย่างมีวิจารณญาณและสามารถแกไ้ ขปัญหาได้ ๔. Creativity and innovation คือการคดิ อยา่ งสร้างสรรค์และคดิ เชิงนวัตกรรม ๕. Communication information and Media literacy คอื มีทักษะในการสอ่ื สาร และการรเู้ ทา่ ทนั ส่อื

ห น ้ า | ๓๕ วเิ คราะห์แบบทดสอบหน่วยการเรียนรู้ท่ี ๓ แบบทดสอบเป็นแบบปรนัย ๕ ตัวเลือก มีความสอดคล้องกับมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย สาระที่ ๕ วรรณคดีและวรรณกรรม มาตรฐาน ท ๕ .๑ เข้าใจและแสดง ความคดิ เหน็ วิจารณว์ รรณคดีและวรรณกรรมไทยอยา่ งเหน็ คณุ คา่ และนำมาประยกุ ตใ์ ช้ในชวี ติ จริง ดังนี้ ข้อคำถาม ตวั ชว้ี ดั จุดประสงคเ์ ชงิ พฤติกรรม ๑. หสั ดีรณเรศอ้าง อวสาน นี้นา ท ๕.๑ ม.๔-๖/๑ ด้านพทุ ธพิ ิสยั นับอนาคตกาล ห่อนพอ้ ง วเิ คราะห์และวิจารณ์วรรณคดี ขั้นวเิ คราะห์ ขตั ติยายยทุ ธบ์ รรหาร คชคู่ กนั แฮ และวรรณกรรมตามหลักการ คงแตเ่ ผือพน่ี อ้ ง ตราบฟ้าดินกษัย วจิ ารณเ์ บอ้ื งตน้ ด้านพุทธพิ สิ ยั จากบทประพนั ธข์ า้ งต้น ขอ้ ใดกล่าว ขั้นวเิ คราะห์ ถูกตอ้ ง ท ๕.๑ ม.๔-๖/๓ ๑. สมเดจ็ พระนเรศวรขอให้สมเดจ็ วิเคราะหล์ ักษณะเด่นของวรรณคดี พระเอกาทศรถชนชา้ งเคียงข้าง พระองค์ เชอื่ มโยงกบั การเรียนร้ทู าง ๒. สมเดจ็ พระนเรศวรคิดวา่ การศึก ประวตั ิศาสตร์และวถิ ีชวี ิตของ ครั้งนีจ้ ะเป็นครั้งสุดทา้ ยในสมยั ของ พระองค์ สังคมในอดตี ๓. สมเด็จพระนเรศวรต้องการให้ สงครามคร้ังนจ้ี บลงตรงน้ี ไมม่ อี ีกใน อนาคตเบือ้ งหนา้ ๔. หลังสงครามยทุ ธหัตถเี หลอื เพยี ง สองพีน่ ้อง คือ สมเด็จพระนเรศวรและ สมเด็จพระเอกาทศรถ ๕. สมเด็จพระนเรศวรออกอุบายวา่ การชนชา้ งกับพระมหาอุปราชาจะเป็น การชนช้างคร้ังสดุ ท้ายของ ประวตั ิศาสตร์ ๒. ขอ้ ใดไมไ่ ดส้ ะท้อนสภาพบา้ นเมอื ง ยามเกดิ สงคราม ๑. ...ทรงคชาธารยรรยง อลงกตแก้ว กาญจน์ เครือ่ งพดุ ตานตกแตง่ แข่งสี ทองทอเนตร ปักเศวตฉัตรฉานฉาย...

ห น ้ า | ๓๖ ขอ้ คำถาม ตัวชีว้ ัด จดุ ประสงค์เชงิ พฤตกิ รรม ๒. ...ธ ก็ประกาศเกณฑพ์ ล บอกยบุ ล บ่ มิหึง ถึงเชยี งใหม่ตระบัด เร่งแจงจดั ท ๕.๑ ม.๔-๖/๑ ดา้ นพทุ ธพิ สิ ยั จตุรงค์ ลงมาส่หู งสาแล้ว ธ ให้หาเมอื ง วเิ คราะห์และวิจารณ์วรรณคดี ขั้นวิเคราะห์ ออก... และวรรณกรรมตามหลักการ ๓. ...คิดเททอดครัวแตก แหกหนี หนา้ อยา่ พะ เขาก็มละบ้านเมอื ง วิจารณเ์ บื้องต้น เปลืองเปลา่ ผหู้ มู่ชน ชวนกนั ซนกันซุก บุกป่าดงปา่ แดง... ๔. ...แลว้ ธ ก็อืน้ ออกพจน์ พระราช กฎประกาศ แกเ่ มอื งราชบรุ ี เกณฑ์โยธี ห้าร้อย คะคอ้ ยไปซมุ่ ซ่อนดศู กึ ผ่อนพล เดิน ผา่ นลำกระเพินโดยสะพาน... ๕. ...พวกชาวสยามเหน็ ตระหนกั จง่ึ ลงลกั ษณส์ ารสอ่ื ใส่ชอ่ื ทว่ั ตัวขนุ ถว้ นทกุ มูลทุกนาย รายเรื่องราชริปู ยกพยูหเหยียบแดน แตง่ ขนุ แผนเปน็ ทูต ๓. ข้อใดกลา่ วไม่ถกู ตอ้ งเกย่ี วกบั ลิลติ ตะเลงพ่าย ๑. ผู้แตง่ หวังหลุดพน้ จากวัฏสงสาร ๒. เนื้อเรอื่ งอา้ งอิงขอ้ มลู จาก พงศาวดาร ๓. ชื่อเร่อื งมคี วามหมายตรงตวั วา่ มอญแพ้ ๔. เนือ้ เรอ่ื งกล่าวถงึ ศกึ ระหวา่ งไทย และมอญ ๕. แต่งด้วยคำประพนั ธป์ ระเภทรา่ ย สภุ าพและโคลงสุภาพ

ห น ้ า | ๓๗ ข้อคำถาม ตัวชวี้ ัด จดุ ประสงคเ์ ชงิ พฤตกิ รรม ๔. ข้อใดใช้ภาพพจนอ์ ปุ มา ท ๕.๑ ม.๔-๖/๓ ดา้ นพุทธพิ ิสยั ๑. พระราญอรริ าชด้วย เดโช วิเคราะห์และประเมนิ คณุ คา่ ด้าน ขั้นวิเคราะห์ สีท่ าสสนองบาทโท ท่านท้าว วรรณศิลป์ของวรรณคดแี ละ ๒. พระตรโี ลกนาถแผ้ว เผด็จมาร วรรณกรรมในฐานะท่ีเปน็ มรดกทาง เฉกพระราชสมภาร พีน่ ้อง วัฒนธรรมของชาติ ๓. ผิววงว่ายวฏั เว้งิ วารี โอฆฤา บลุโลกตุ รโมลี เลศิ ล้น ๔.รงั เร่มิ รจเรขอ้างอรรถา แถลงเอย เสมอทพิ ย์มาลยผ์ กา เกบ็ ร้อย ๕. ลว่ งถึงบพิตรผู้ เถลงิ วลั ย ราชย์ฤา คือพทุ ธบรรษัทสรรพ์ สืบสรา้ ง ๕. ขอ้ ใดไม่ไดส้ ะทอ้ นคณุ ค่าด้าน ท ๕.๑ ม.๔-๖/๓ ดา้ นพุทธิพสิ ัย ความเชอ่ื วิเคราะหล์ กั ษณะเด่นของวรรณคดี ขั้นวิเคราะห์ ๑. ปวงไทเ้ ทเวศท้งั พรหมาน เชื่อมโยงกบั การเรียนร้ทู าง เชญิ ประชมุ ในสถาน ทน่ี ้ี ประวตั ิศาสตร์และวิถชี ีวติ ของ ๒. ครัน้ ควรพชิ ัยฤกษ์พรอ้ ม เพรียง สังคมในอดตี สมยั โหรคระหึมฆ้องชยั กึกกอ้ ง ๓. เทวัญแสดงเหตุให้ สงั หร เห็นแฮ เห็นกระแสสาคร หลง่ั ล้น ๔. ศสั ตราวุธอรินทร์ ฤาถกู องคเ์ อย เพราะพระหัตถ์หากป้อง ปัดด้วยขอ ทรง ๕. กระหมา่ กระเหม่นทรวง สั่นซีด พกั ตร์นา หนักหฤทัยทา่ นรอ้ ง เรยี กใหโ้ หรทาย ๖. ข้อใดไม่ได้หมายถึงสมเดจ็ พระ ท ๕.๑ ม.๔-๖/๑ ด้านพทุ ธพิ ิสัย นเรศวร วเิ คราะห์และวิจารณ์วรรณคดี ขั้นความเข้าใจ ๑. …จอมสงฆ์ฟงั ชนั้ ขาน พระราช และวรรณกรรมตามหลักการ สมภารมีชยั ใดทวยบาทมลู ิกา ต้อง วิจารณเ์ บื้องต้น อาชญายงิ แหนง….

ห น ้ า | ๓๘ ขอ้ คำถาม ตวั ช้วี ดั จดุ ประสงคเ์ ชงิ พฤติกรรม ๓. ไพรินทรนาศเพีย้ ง พลมาร พระดัง่ องค์อวตาร แตก่ ี้ ๔. อา้ จอมจกั รพรรดิผู้ เพญ็ ยศ แม้พระเสยี เอารส แก่เส้ียน ๕. จอมสยามขานศกึ ไซร้ ไปม่ ี บานกมลเปรมปรดี ์ิ ปราบเสยี้ น ๗. คำคใู่ ดมีความหมายต่างกัน ท ๕.๑ ม.๔-๖/๑ ด้านพุทธพิ สิ ยั ๑. รปิ ู ดสั กร วเิ คราะห์และวจิ ารณ์วรรณคดี ขั้นความร้คู วามจำ ๒. รามัญ ตะเลง และวรรณกรรมตามหลักการ ๓. หสั ดี คเชนทร์ วจิ ารณ์เบ้ืองต้น ๔. ราพณ์ รามราฆพ ๕. ธเรศหลา้ เจา้ ปถพนิ ทร์ ๘. ข้อใดไมม่ ีโวหารภาพพจน์ ท ๕.๑ ม.๔-๖/๓ ดา้ นพุทธพิ สิ ัย ๑. พระฟังความลูกทา้ ว ลาเสด็จศกึ วเิ คราะห์และประเมนิ คุณคา่ ดา้ น ขั้นวเิ คราะห์ ด้าว ด่งั เบื้องบรรหาร วรรณศิลป์ของวรรณคดแี ละ ๒. เสรจ็ เสวยศวรเยศอา้ ง ไอศูรย์ วรรณกรรมในฐานะทเ่ี ปน็ มรดกทาง สรวงฤา เยน็ พระยศปนู เดือน เด่นฟา้ วัฒนธรรมของชาติ ๓. กองทัพตามกันเตา้ เสยี งสนั่นล่นั เท้า พา่ งพน้ื ไพรพงั ๔. ขา้ ศกึ ดูดาษเดียร ธ ระเมยี รหมู่ ดสั กร มอญพมา่ ดาดน่ื เดินดุจคลน่ื คลาฟอง นองนา่ นในอรรณเวศ… ๕. ข้าศกึ สาดปืนโชรม โรมกทุ ณั ฑ์ธนู ดูดงั่ พรรษาช้อง ไป่ตกต้องตนสาร ธมุ า การเกิดกระลบ อบอลเวงฟากฟ้า ดูบ่ รู้จักหน้า หนึ่งสิ้นแสงไถง แลนา ๙. ขอ้ ใดไมไ่ ดจ้ ัดเปน็ ขอ้ คิดจากเรอื่ ง ท ๕.๑ ม.๔-๖/๔ ด้านพุทธพิ ิสัย ลลิ ิตตะเลงพา่ ย สังเคราะห์ขอ้ คดิ จากวรรณคดีและ ขั้นวเิ คราะห์ ๑. ความสามัคคี วรรณกรรมเพอื่ นำไปประยุกตใ์ ช้ใน ๒. ความรกั ชาติ ชวี ิตจรงิ ๓. ความกตญั ญู ๔. ความไม่ประมาท

ห น ้ า | ๓๙ ข้อคำถาม ตวั ชวี้ ัด จดุ ประสงคเ์ ชงิ พฤติกรรม ๕. ความดเี อาชนะความช่วั ๑๐. ขอ้ ใดมสี ัมผัสอักษรมากทสี่ ดุ ท ๕.๑ ม.๔-๖/๓ ดา้ นพทุ ธิพสิ ัย ๑. กรตระกองกอดแกว้ เรยี มจกั รา้ ง วเิ คราะหแ์ ละประเมนิ คุณค่าด้าน ขั้นวเิ คราะห์ รสแคลว้ คลาดเคล้าคลาสมร ๒. จำใจจรจากสรอ้ ย อยแู่ มอ่ ย่า วรรณศลิ ปข์ องวรรณคดแี ละ ละหอ้ ย ห่อนชา้ คนื สม แมแ่ ล วรรณกรรมในฐานะทเ่ี ป็นมรดกทาง ๓. ไปเ่ กรงประภาพเทา่ เผา้ พักตร์ ทา่ นผอ้ งฤาเศร้า สู่เส้ียนไปห่ นี หนา้ นา วฒั นธรรมของชาติ ๔. โดยยุบลถ่องแท้ ฤาสนเทห่ ์เล่หแ์ ล้ ถกู ถ้อยแถลงการ นนี้ า ๕. พระพลนั ทรงเคร่อื งต้น งาม- ประเสริฐเลิศล้น แหลง่ หล้าควรชม ชื่นนา สรุปแบบทดสอบหน่วยการเรียนรู้ที่ ๑ มีความสอดคล้องกับมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย สาระที่ ๕ วรรณคดีและวรรณกรรม ครบทั้ง ๑๐ ข้อ ตรงกับจุดประสงค์เชิง พฤติกรรมดา้ นพทุ ธพิ ิสัย ข้ันความรู้ความจำ ๑ ขอ้ ขัน้ ความเขา้ ใจ ๑ ขอ้ และขน้ั วิเคราะห์ ๘ ข้อ

ห น ้ า | ๔๐ หน่วยท่ี ๔ : คมั ภรี ฉ์ นั ทศาสตร์ แพทยศ์ าสตรส์ งเคราะห์ แบบฝึกที่ ๑ ระบุคณุ คา่ ทางวรรณศลิ ป์ (เลือกไดม้ ากกว่า ๑ ข้อ) พร้อมให้เหตุผลประกอบ ๑. ความสอดคล้องกบั เนือ้ หาและหลักสตู ร : สอดคล้องกับตัวชวี้ ัด ท ๕.๑ ม.๔-๖/๓ วเิ คราะห์ และประเมินคุณค่าด้านวรรณศิลป์ของวรรคณดีและวรรณกรรมในฐานะที่เป็นมรดกทางวัฒนธรรมของชาติ และตรงกับจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมด้านพุทธิพิสัย ขั้นการวิเคราะห์ เพราะแบบฝึกต้องการให้ผู้เรียนคิด วิเคราะห์ บทร้อยกรองว่าตรงกับคุณค่าทางวรรณศิลป์ข้อไหน พร้อมอธิบายให้เหตุผลประกอบที่ถูกต้องอย่าง ชดั เจน ๒. ความถกู ตอ้ งของกิจกรรม : โจทยม์ คี วามชัดเจน บทประพนั ธ์ทย่ี กมาใหว้ ิเคราะหท์ ้ัง ๒ ข้อ ถกู ต้องตรงตามเน้อื เรื่อง การจัดวางวรรคแต่ละวรรคตรงตามฉนั ทลักษณ์ ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : แบบฝึกมีความเหมาะสมกับผู้เรียน เนื่องจากสอดคล้องกับ ตัวชี้วัดในเรื่องของการวิเคราะห์และประเมินคุณค่าด้านวรรณศิลป์ มีการระบุตัวเลือก ได้แก่ สัมผัสอักษร สัมผัสสระ การซ้ำคำ การใช้ภาพพจน์ การใช้สำนวน และการหลากคำ เพื่อประกอบการพิจารณาว่าตัวเลือกที่ ให้มาสอดคลอ้ งกบั บทประพันธข์ ้อใด และมีการใหแ้ สดงเหตุผลประกอบ ๔. การบูรณาการ : สามารถบูรณาการกับกลมุ่ สาระเดยี วกัน ในสาระที่ ๑ การอ่าน สาระท่ี ๒ การเขียน และสาระที่ ๔ หลักการใชภ้ าษาไทย ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษท่ี ๒๑ ดังน้ี ๑. Reading คือสามารถอ่านออก ๒. (W)Riting คือสามารถเขยี นได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือ มีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อยา่ งมวี จิ ารณญาณและสามารถแกไ้ ขปัญหาได้ แบบฝึกที่ ๒ เติมบทประพันธ์ให้สอดคล้องกับพฤติกรรมที่กำหนด แล้วสรุปความสำคัญของการมี จรรยาบรรณในวิชาชพี และการนำไปใชใ้ นชวี ติ ประจำวัน ๑. ความสอดคล้องกับเนื้อหาและหลักสูตร : สอดคล้องกับตัวชี้วัด ท ๕.๑ ม.๔-๖/๔ สังเคราะห์ข้อคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมเพื่อนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง และตรงกับจุดประสงค์เชิง พฤติกรรมดา้ นพุทธิพิสัย ข้นั การวิเคราะห์ เพราะแบบฝกึ ต้องการใหผ้ ู้เรยี นคดิ วเิ คราะหโ์ ดยเติมบทประพันธใ์ ห้ สอดคล้องกับพฤติกรรมที่กำหนด พร้อมสรุปความสำคัญของจรรยาบรรณและการนำไปใช้ในชีวิตประจำวัน ตามความคดิ เห็นของผู้เรยี นอีกดว้ ย ๒. ความถูกต้องของกิจกรรม : โจทย์มีความชัดเจน พฤติกรรมที่กำหนดมาให้มี ความสอดคลอ้ งกบั ขอ้ คิดของเรื่องทเ่ี รียน การสะกดคำถูกต้อง

ห น ้ า | ๔๑ ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : กจิ กรรมนใี้ ห้ผูเ้ รยี นได้วเิ คราะหพ์ ฤติกรรมท่กี ำหนดและเติม บทประพันธ์ให้สอดคล้องกัน เนื้อหากิจกรรมให้ความสำคัญกับการปลูกฝังทัศนคติที่ดี ทั้งการใฝ่รู้ มั่นค้นคว้า เพิ่มเติม การมีจรรยาบรรณในการแพทย์และการรักษาคนป่วยอย่างเท่าเทียม อีกนัยหนึ่งผู้เรียนสามารถนำไป ปรับใช้ได้ คือ ตระหนักถึงคุณธรรม ศีลธรรม และให้ความเท่าเทียมแก่มนุษย์ทุกคน ด้านของภาพประกอบมี ความทนั สมัยทีใ่ ช้ภาพการ์ตนู เกี่ยวกบั วงการแพทย์ มคี วามสอดคลอ้ งกับเรื่อง คมั ภีรฉ์ ันทศาสตร์ แพทย์ศาสตร์ สงเคราะห์ แบบฝกึ น้จี ึงถอื ว่ามีความเหมาะสม เพราะเปน็ วยั ทีก่ ำลังจะเลือกเส้นทางของตัวเอง การมีทัศคติที่ดี ทง้ั ตอ่ ตนเองและคนรอบขา้ งยอ่ มทำใหใ้ ชช้ ีวิตอยา่ งมคี วามสขุ ไม่ใช่แคร่ ับความรูเ้ พยี งอย่างเดียว ๔. การบรู ณาการ : สามารถบูรณาการกบั กลุม่ สาระเดียวกนั ในสาระที่ ๑ การอ่าน สาระที่ ๒ การเขียน สาระที่ ๓ การฟัง การดู และการพูด และสาระที่ ๔ หลักการใช้ภาษาไทย นอกจากนี้ยังมี การ บรู ณาการกับกลมุ่ สาระอ่นื คือ กลุม่ สาระการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตร์ ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษที่ ๒๑ ดังน้ี ๑. Reading คือสามารถอ่านออก ๒. (W)Riting คือสามารถเขยี นได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อยา่ งมวี ิจารณญาณและสามารถแกไ้ ขปัญหาได้ ๔. Career and Learning skills คอื มที ักษะอาชพี และการเรยี นรู้ ๕. Compassion คือมีความเมตตากรุณา มคี ณุ ธรรมและมรี ะเบียบวินัย แบบฝึกที่ ๓ อ่านสถานการณ์ที่กำหนด แล้วยกบทประพันธ์ ๑ บท จากคัมภีร์ฉันทศาสตร์ แพทยศาสตรส์ งเคราะห์ ท่ีสัมพันธก์ ับสถานการณเ์ ตมิ ลงในช่องวา่ ง จากนัน้ เขยี นวิเคราะห์ วจิ ารณ์เร่ือง ๑. ความสอดคลอ้ งกบั เนอ้ื หาและหลักสูตร : สอดคล้องกับตวั ชี้วดั ท ๕.๑ ม.๔-๖/๑ วเิ คราะห์ และวิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมตามหลักการวิจารณ์เบื้องต้น และตรงกับจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมด้าน พุทธิพิสัย ขั้นการวิเคราะห์ เพราะแบบฝึกต้องการให้ผู้เรียนอ่านสถานการณ์ที่กำหนด แล้วคิด วิเคราะห์ จากน้นั ใหผ้ ้เู รียนเขยี นวเิ คราะห์ วิจารณเ์ ร่ืองให้ถูกตอ้ ง ชัดเจน ๒. ความถกู ตอ้ งของกิจกรรม : โจทย์มคี วามชัดเจน การสะกดคำถูกตอ้ ง ตวั อย่างสถานการณ์ สอดคล้องกับชีวิตจริง สามารถพบเจอได้ในชีวิตประจำวัน เช่น การเจ็บไข้ได้ป่วย การรักษาโรค ทั้งยังสามารถ เชือ่ มโยงกบั บทประพันธไ์ ด้อกี ด้วย ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : กิจกรรมนี้อาศัยความเข้าใจในเนื้อหาทั้งบทเรียนและ สถานการณ์ที่กำหนด เพื่อนำมาพิจารณาสรุปเป็นคำตอบได้อย่างถูกต้อง มีการวางเรื่องราวเป็นเส้นทาง การกลับบ้านของแพทย์อารีที่พบปะคนไข้แต่ละราย จากนั้นจบที่การวิเคราะห์เรื่อง คัมภีร์ฉันทศาสตร์ แพทย์

ห น ้ า | ๔๒ ศาสตร์สงเคราะห์ เพื่อฝึกผู้เรียนได้คิดวิเคราะห์อย่างเป็นระบบ มีองค์ประกอบด้านเนื้อหา ภาษาที่ใช้และ ภาพรวมของวรรณคดีที่เรียน โดยวิจารณ์อย่างมีเหตุผลและเป็นกลาง สุดท้ายนี้สามารถถอดข้อคิดหรือแนว ทางการดำเนินชีวิตไปปรับใช้ได้ ส่วนภาพประกอบมีการตกแต่งสวยงามสอดคล้องกับวรรณคดีแง่ของ การแพทย์ ถอื ว่าถ่ายทอดเรื่องราวไดด้ ี แบบฝกึ นจ้ี งึ มีความเหมาะสมกบั ผู้เรยี น ๔. การบูรณาการ : มีการบูรณาการกับกลุ่มสาระเดียวกัน ในสาระที่ ๑ การอ่าน สาระที่ ๒ การเขยี น และสาระที่ ๔ หลักการใชภ้ าษาไทย ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษที่ ๒๑ ดังนี้ ๑. Reading คือสามารถอา่ นออก ๒. (W)Riting คอื สามารถเขียนได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อยา่ งมีวิจารณญาณและสามารถแกไ้ ขปัญหาได้ แบบฝึกที่ ๔ อ่านสถานการณ์และบทประพันธ์ที่กำหนด แล้วเขียนอธิบายวิธีการรักษาให้ สอดคล้องกบั บทประพันธ์ ๑. ความสอดคล้องกบั เน้ือหาและหลกั สูตร : สอดคล้องกับตัวช้ีวดั ท ๕.๑ ม.๔-๖/๑ วิเคราะห์ และวิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมตามหลักการวิจารณ์เบื้องต้น และตรงกับจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมด้าน พุทธิพิสัย ขั้นการวิเคราะห์ เพราะผู้เรียนต้องอ่านสถานการณ์และบทประพันธ์ที่กำหนดก่อน แล้วจึงคิด วิเคราะห์ จากนน้ั เขยี นอธิบายวธิ กี ารรกั ษาใหส้ อดคล้องกบั ประพันธท์ ก่ี ำหนดให้ ๒. ความถูกต้องของกิจกรรม : โจทย์มีความชัดเจน สถานการณ์ที่ยกมาให้สอดคล้องกับเนือ้ เรอื่ ง บทประพันธ์ท่กี ำหนดถกู ตอ้ งและตรงตามวรรณคดี การสะกดคำถูกตอ้ ง ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : กิจกรรมนี้สามารถพัฒนาทักษะของผู้เรียนได้อย่าง หลากหลาย ทั้งการตีความ แปลความ คิดวิเคราะห์ และถ่ายทอดความเขา้ ใจด้วยการเขียน ฝึกเขียนสรุปความ ในแบบของตนเอง ซง่ึ ตอ้ งมีความสอดคลอ้ งกับบทประพนั ธ์ สถานการณ์ทก่ี ำหนดน้ันคดิ มาอย่างดี เพราะคนไข้ ในภาพประกอบมีความวิตกกังวลเรื่องอาการป่วยของตนเอง และแพทย์ได้ช้ีแจงให้เห็นถึงความสำคัญของ การรักษาท่ีไม่ใช่แค่ร่างกาย แต่รวมถึงจิตใจที่เข้มแข็งของคนไข้ด้วยเช่นกัน แบบฝึกนี้เหมาะสมที่ถ่ายทอด ความรู้ ฝึกผู้เรียนทัง้ ทักษะการอ่านและการเขยี น เป็นตัวอย่างที่ดี สะท้อนให้เห็นความเอาใจใส่ในรายละเอยี ด และการวางแผนผลิตงาน ๔. การบรู ณาการ : สามารถบูรณาการกบั กลุม่ สาระเดียวกัน ในสาระท่ี ๑ การอา่ น สาระที่ ๒ การเขียน และสาระที่ ๔ หลักการใช้ภาษาไทย

ห น ้ า | ๔๓ ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษที่ ๒๑ ดงั นี้ ๑. Reading คอื สามารถอ่านออก ๒. (W)Riting คอื สามารถเขยี นได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คื มีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อย่างมวี ิจารณญาณและสามารถแกไ้ ขปญั หาได้ ๔. Communication information and Media literacy คอื มที กั ษะในการสือ่ สาร และการรูเ้ ท่าทันสอ่ื แบบฝึกที่ ๕ สรุปลักษณะของแพทย์ที่ดีจากคัมภีร์ฉันทศาสตร์ แพทย์ศาสตร์สงเคราะห์ แล้ว สอบถามผู้สูงอายุท่ีรจู้ ักเก่ียวกบั บทบาทแพทย์ในอดีต เพือ่ นำมาเปน็ ขอ้ มลู เพิ่มเติมในการศกึ ษา ๑. ความสอดคล้องกบั เน้อื หาและหลกั สูตร : สอดคลอ้ งกับตวั ชวี้ ัด ท ๕.๑ ม.๔-๖/๑ วเิ คราะห์ และวิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมตามหลักการวิจารณ์เบื้องต้น และตรงกับจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมด้าน พุทธิพิสัย ขั้นการวิเคราะห์ เพราะแบบฝึกต้องการให้ผู้เรียนได้สรุปบทเรียน เรื่อง คัมภีร์ฉันทศาสตร์ แพทยศ์ าสตรส์ งเคราะห์ ๒. ความถูกต้องของกิจกรรม : โจทย์มีความชัดเจน คำถามสอดคล้องกับเนื้อเรื่อง การสะกด คำถกู ต้อง ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : แบบฝึกนี้มีความเหมาะสม เนื่องจากมีการให้ผู้เรียนสรุป ความรู้เกี่ยวกับการเป็นแพทย์ที่ดี สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันหรือกับอาชีพอื่น ๆ ในอนาคตได้ เป็นการย้ำถึงความสำคัญของการประพฤติตนในทางที่ถูกต้อง ควรมีคุณธรรมประจำใจเสมอ นอกจาก พัฒนาการเขียนและสรปุ สาระสำคัญ ยังส่งเสริมทักษะการสอื่ สาร เพราะผเู้ รียนต้องไปสมั ภาษณ์ผู้สูงอายุท่ีรู้จัก บทบาทแพทย์ในอดีต เป็นการศึกษาจากผู้มีประสบการณ์ตรง สามารถสอบถามเพิ่มเติมได้ทันทีดีกว่าการอ่าน จากตำราเพียงอย่างเดียว กิจกรรมนี้จึงเหมาะกับผู้เรียน เพราะทำให้รู้ว่าสามารถสืบค้นได้จากหลายช่องทาง ไม่ได้จำกัดแค่ในตำรา และเป็นการเปดิ โอกาสให้มีปฏสิ ัมพันธ์กับผู้อื่น ส่วนภาพประกอบนั้นไม่มี เนื่องจากเป็น การบนั ทกึ และสรุปความรู้ จงึ แบง่ สัดสว่ นพนื้ ทใี่ นการตอบของผู้เรียนมากกว่า ๔. การบูรณาการ : มีการบูรณาการกับกลุ่มสาระเดียวกัน ในสาระที่ ๑ การอ่าน สาระที่ ๒ การเขียน สาระท่ี ๓ การฟัง การดู และการพดู และสาระท่ี ๔ หลกั การใช้ภาษาไทย ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษท่ี ๒๑ ดังนี้ ๑. Reading คือสามารถอา่ นออก ๒. (W)Riting คือสามารถเขยี นได้

ห น ้ า | ๔๔ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อยา่ งมวี ิจารณญาณและสามารถแกไ้ ขปัญหาได้ ๔. Communication information and Media literacy คอื มที ักษะในการสอ่ื สาร และการร้เู ท่าทันสื่อ ๕. Career and Learning skills คือมีทกั ษะอาชพี และการเรียนรู้ แบบฝึกที่ ๖ อ่านวรรณกรรมท่ีกำหนด แลว้ เชอ่ื มโยงกบั แนวทางการรกั ษาหรอื จรรยาบรรณแพทย์ ท่ีปรากฏในคมั ภีรฉ์ ันทศาสตร์ แพทยศ์ าสตร์สงเคราะห์ ๑. ความสอดคล้องกับเนือ้ หาและหลักสตู ร : สอดคลอ้ งกบั ตวั ชี้วดั ท ๕.๑ ม.๔-๖/๒ วิเคราะห์ ลักษณะเด่นของวรรณคดีเชื่อมโยงกับการเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์และวิถีชีวิตของสังคมในอดีต และตรงกับ จุดประสงค์เชิงพฤติกรรมด้านพุทธิพิสัย ขั้นการวิเคราะห์ เพราะหลังจากที่ได้อ่านวรรณกรรมที่กำหนดทั้งสอง เร่อื งแลว้ ผเู้ รียนตอ้ งนำความรู้ที่ไดม้ าเชือ่ มโยงกับเรื่องคมั ภีรฉ์ นั ทศาสตร์ แพทย์ศาสตร์สงเคราะหใ์ หไ้ ด้ ๒. ความถูกต้องของกิจกรรม : โจทย์มีความชัดเจน วรรณกรรมที่ยกมาทั้ง ๒ เรื่อง ได้แก่ พระอภัยมณี ตอนพระอภัยมณีหนีนางผีเสื้อสมุทร และ นิทานชาดกเรื่อง หมอผู้โชคร้าย มีความสอดคล้องกับ เรอ่ื งคมั ภรี ์ฉันทศาสตร์ แพทย์ศาสตร์สงเคราะห์ มกี ารอา้ งอิงทมี่ าได้ตรงตามขอ้ เท็จจรงิ การสะกดคำถูกต้อง ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : แบบฝกึ น้ดี ที สี่ นับสนนุ การอ่านใหก้ ับผู้เรียน มวี รรณกรรมที่ ต่างออกไป คือวรรณคดีเรื่องอื่นและนิทานชาดก ช่วยลดความน่าเบื่อ ฝึกให้ผู้เรียนวิเคราะห์และเชื่อมโยงเข้า กบั เร่ือง คัมภรี ฉ์ นั ทศาสตร์ แพทยศ์ าสตรส์ งเคราะห์ ตามทโี่ จทย์กำหนด สง่ เสรมิ ให้ผู้เรียนไดแ้ สดงความคิดของ ตนเอง เพราะข้นึ อยู่กับตวั ผู้เรยี นว่าจะนำมาจับกบั ประเดน็ ใด กจิ กรรมนเี้ หมาะสมท่ีวยั ของผูเ้ รยี นน้ันมคี วามคิด เป็นของตัวเอง การให้อิสระในการตอบจึงเป็นเรื่องดี ทำให้ผู้เรียนมีความกล้าคิดกล้าทำ ส่วนภาพประกอบมี ความสอดคล้องทั้งตัวละครของวรรณกรรมที่ยกมา การตกแต่งด้วยสมุนไพรไทย ซึ่งเกี่ยวกับการรักษาทั้งสิ้น แต่ไมม่ สี ถานการณ์ทแ่ี ตง่ ขึ้น เพราะต้องการให้อ่านเรื่องทีก่ ำหนดและเชือ่ มโยงเขา้ กบั บทเรยี นเท่านนั้ ๔. การบูรณาการ : สามารถบูรณาการกบั กลุ่มสาระเดียวกนั ในสาระท่ี ๑ การอ่าน สาระที่ ๒ การเขียน และสาระที่ ๔ หลักการใช้ภาษาไทย นอกจากนี้ยังมีการบูรณาการกับกลุ่มสาระอื่น คือ กลุ่มสาระ การเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์ ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษท่ี ๒๑ ดงั น้ี ๑. Reading คอื สามารถอา่ นออก ๒. (W)Riting คอื สามารถเขยี นได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อย่างมีวิจารณญาณและสามารถแก้ไขปัญหาได้

ห น ้ า | ๔๕ และการรู้เท่าทนั ส่ือ ๔. Communication information and Media literacy คอื มีทักษะในการสื่อสาร ๕. Career and Learning skills คอื มที กั ษะอาชีพและการเรียนรู้ แบบฝึกที่ ๗ เลือกบทประพันธ์บทใดบทหนึ่งในคัมภีร์ฉันทศาสตร์ แพทย์ศาสตร์สงเคราะห์ เขียน สรปุ ความ พร้อมยกกรณีตัวอย่างประกอบ แล้วนำออกมาเล่าหนา้ ชน้ั เรียน ๑. ความสอดคล้องกบั เนื้อหาและหลักสูตร : สอดคล้องกบั ตวั ชว้ี ดั ท ๕.๑ ม.๔-๖/๑ วิเคราะห์ และวิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมตามหลักการวิจารณ์เบื้องต้น และตรงกับจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมด้าน พุทธิพิสัย ขั้นการวิเคราะห์ เพราะแบบฝึกต้องการให้ผู้เรียนเลือกบทประพันธ์ที่ชื่นชมหรือสนใจมาคิด วเิ คราะห์ เพ่ือเขยี นสรปุ ความ พรอ้ มยกกรณตี วั อย่างประกอบ แลว้ ออกมาเล่าหน้าช้ันเรยี น ๒. ความถูกต้องของกิจกรรม : โจทย์มีความชัดเจน เข้าใจง่าย แบบฝึกที่ให้ทำมีความ สอดคล้องกบั เน้อื เร่ือง ๓. ความเหมาะสมของกิจกรรม : มีความเหมาะสมกับผู้เรียน เนื่องจากมีการพัฒนาทักษะท่ี หลากหลาย เช่น ทักษะการเขียนและทักษะการพูด เห็นได้จากที่ในแบบฝึกมีการให้ผู้เรียนเขียนสรุปความจาก บทประพันธ์ บอกกรณีตัวอย่าง เมื่อทำเสร็จแล้วจึงนำสิ่งที่ได้ทำมาแลกเปลี่ยนหน้าชั้นเรียน ทั้งยังเป็นการให้ อิสระในการเลอื กบทประพันธ์ที่ต้องการอีกด้วย ๔. การบูรณาการ : สามารถบูรณาการกับกลุ่มสาระเดียวกัน ในสาระที่ ๒ การเขียน และ สาระที่ ๓ การฟัง การดูและการพูด ๕. การเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ : มีความสอดคล้องกับทักษะการเรียนรู้ ในศตวรรษท่ี ๒๑ ดงั น้ี ๑. Reading คอื สามารถอ่านออก ๒. (W)Riting คือสามารถเขียนได้ ๓. Critical thinking and Problem solving คือมีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิด อยา่ งมวี จิ ารณญาณและสามารถแก้ไขปญั หาได้ ๔. Communication information and Media literacy คอื มีทักษะในการสือ่ สาร และการรูเ้ ท่าทันสื่อ