แผนการสอนเทคโนโลยีม.5

หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 1 เทคโนโลยีและนวัตกรรมเพื่อการพฒั นาอยา่ งยั่งยืน แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 2 เร่อื ง การพฒั นาอย่างย่งั ยนื ใบงานท่ี 1.2.1 เฉลย เรื่อง เศรษฐกิจพอเพยี ง คำชแ้ี จง : ให้นกั เรยี นบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี งกับการใชจ้ า่ ยของนักเรียน โดยเขียนตามหลกั 3 ห่วง 2 เงอ่ื นไข พอประมาณ มีความพอประมาณในการ ใช้จา่ ยให้เพยี งพอเหมาะสม กบั รายรบั มเี หตผุ ล มีภูมิคมุ้ กัน รจู้ ักใชจ้ า่ ยเฉพาะส่งิ ท่ีเป็น หาแนวทางเพิ่มรายได้ใหก้ ับ ประโยชน์ ไมฟ่ ่มุ เฟือย ตนเอง เพื่อป้องกันภาวะ รายจา่ ยเกินรายรบั เงอ่ื นไขความรู้ เง่อื นไขคณุ ธรรม มคี วามรอบรู้ในการใช้จา่ ยอย่างเหมาะสม รู้จักประหยดั อดออม มีมานะ และ กับรายรบั ของตนเองและรู้วธิ ีการเพิ่ม อดทน รายได้ การใช้จ่ายของนักเรียน เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลย)ี 42

หน่วยการเรยี นรู้ที่ 1 เทคโนโลยีและนวัตกรรมเพอื่ การพัฒนาอยา่ งย่ังยนื แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 2 เรอื่ ง การพฒั นาอย่างยง่ั ยืน ใบงานที่ 1.2.2 เรือ่ ง เป้าหมายการพฒั นาอยา่ งยั่งยืน คำช้ีแจง : ใหน้ กั เรียนพิจารณาว่าเป้าหมายการพัฒนาอย่างย่ังยืนทั้ง 17 ประการมีความสมั พนั ธ์เกี่ยวขอ้ งกบั ด้านใด โดยให้ทำเคร่ืองหมาย  ในดา้ นทน่ี ักเรียนคิดว่าเกี่ยวข้อง เป้าหมาย ดา้ นสงั คม ดา้ นเศรษฐกิจ ด้านสิง่ แวดล้อม ดา้ นการจดั การ 1 : ขจดั ความยากจน 2: ขจัดความหวิ โหย 3: การมีสขุ ภาพและความเป็นอยทู่ ีด่ ี 4: การศึกษาที่เท่าเทียม 5: ความเทา่ เทยี มทางเพศ 6: การจดั การน้ำและสุขาภบิ าล 7: พลงั งานสะอาดท่ที ุกคนเข้าถงึ ได้ 8: การจ้างงานทีม่ คี ณุ ค่าและการเตบิ โตทางเศรษฐกจิ 9: อุตสาหกรรม นวัตกรรม โครงสรา้ งพืน้ ฐาน 10: ลดความเหล่อื มลำ้ 11: เมอื งและถิน่ ฐานมนุษย์อยา่ งยง่ั ยนื 12: แผนการบริโภคและการผลติ ทยี่ งั่ ยืน 13: การรบั มอื การเปล่ียนแปลงสภาพภมู อิ ากาศ 14: การใช้ประโยชนจ์ ากมหาสมทุ รและทรพั ยากรทางทะเล 15: การใชป้ ระโยชนจ์ ากระบบนิเวศทางบก 16: สังคมสงบสขุ ยุตธิ รรม ไม่แบ่งแยก 17: ความร่วมมือเพือ่ การพฒั นาทย่ี ั่งยืน เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลย)ี 43

หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 1 เทคโนโลยีและนวตั กรรมเพื่อการพัฒนาอย่างยัง่ ยืน แผนการจดั การเรียนรทู้ ี่ 2 เร่ือง การพฒั นาอย่างย่งั ยืน ใบงานท่ี 1.2.2 เฉลย เรอ่ื ง เปา้ หมายการพัฒนาอย่างยงั่ ยืน คำชี้แจง : ใหน้ กั เรียนพจิ ารณาวา่ เปา้ หมายการพัฒนาอยา่ งยั่งยืนทง้ั 17 ประการมคี วามสมั พันธ์เกี่ยวขอ้ งกับ ดา้ นใด โดยใหท้ ำเครื่องหมาย  ในดา้ นทีน่ กั เรยี นคิดวา่ เกี่ยวข้อง เป้าหมาย ด้านสงั คม ดา้ นเศรษฐกิจ ด้านส่งิ แวดล้อม ด้านการจดั การ 1 : ขจัดความยากจน  2: ขจัดความหวิ โหย  3: การมสี ุขภาพและความเป็นอยทู่ ีด่ ี  4: การศกึ ษาทเ่ี ทา่ เทียม  5: ความเท่าเทยี มทางเพศ  6: การจดั การน้ำและสุขาภิบาล  7: พลงั งานสะอาดท่ที กุ คนเขา้ ถงึ ได้  8: การจา้ งงานที่มคี ุณคา่ และการเติบโตทางเศรษฐกิจ  9: อตุ สาหกรรม นวัตกรรม โครงสรา้ งพืน้ ฐาน  10: ลดความเหลอ่ื มลำ้  11: เมืองและถ่นิ ฐานมนุษย์อยา่ งยง่ั ยืน  12: แผนการบรโิ ภคและการผลติ ทย่ี ั่งยืน  13: การรับมอื การเปล่ยี นแปลงสภาพภมู ิอากาศ  14: การใชป้ ระโยชนจ์ ากมหาสมทุ รและทรัพยากรทางทะเล  15: การใช้ประโยชนจ์ ากระบบนเิ วศทางบก  16: สังคมสงบสขุ ยตุ ธิ รรม ไมแ่ บ่งแยก  17: ความรว่ มมอื เพ่ือการพฒั นาทยี่ ่งั ยืน  เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลย)ี 44

หน่วยการเรยี นรู้ที่ 1 เทคโนโลยีและนวัตกรรมเพือ่ การพัฒนาอย่างย่งั ยนื แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 2 เรอื่ ง การพัฒนาอย่างย่ังยืน ช้ินงาน/ภาระงาน (รวบยอด) เรอ่ื ง การปฏบิ ตั ิตนตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง คำชแี้ จง : ใหน้ ักเรียนตอบคำถามต่อไปนี้ให้ถกู ต้อง 1. ให้นักเรยี นเขียนแนวทางการปฏบิ ัติตนตอ่ ดา้ นตา่ ง ๆ ตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียงในมติ ิของ สังคม เศรษฐกิจ สิ่งแวดล้อม และวัฒนธรรม มติ ิ ตนเอง ชมุ ชน ประเทศ สังคม เศรษฐกิจ สิ่งแวดล้อม วฒั นธรรม 2. ใหน้ ักเรียนคน้ หานวัตกรรมของประเทศไทยท่กี ่อใหเ้ กิดการพฒั นาอย่างย่ังยืน พร้อมทั้งให้เหตุผลวา่ เพราะ เหตใุ ดนกั เรียนจึงคิดว่านวตั กรรมชิ้นน้ีก่อให้เกดิ การพัฒนาอยา่ งย่งั ยืนได้ เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลย)ี 45

หน่วยการเรยี นร้ทู ี่ 1 เทคโนโลยแี ละนวัตกรรมเพ่อื การพัฒนาอยา่ งยั่งยนื เฉลย แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ 2 เร่อื ง การพฒั นาอยา่ งยัง่ ยนื ชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด) เรอ่ื ง การปฏิบตั ิตนตามหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง คำช้ีแจง : ใหน้ ักเรียนตอบคำถามต่อไปน้ีใหถ้ กู ต้อง 1. ให้นักเรยี นเขียนแนวทางการปฏิบัตติ นตอ่ ดา้ นต่าง ๆ ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี งในมติ ิของ สังคม เศรษฐกิจ สง่ิ แวดล้อม และวฒั นธรรม มติ ิ ตนเอง ชุมชน ประเทศ เสียสละ ช่วยเหลือผอู้ ่นื ลดละเลกิ อบายมขุ ช่วยเหลือ มีความสามัคคี สังคม ลดละเลกิ อบายมขุ แบ่งปัน เกื้อกูลกัน มีความสามัคคี ผอู้ นื่ สรา้ งความเข้มแข็งให้ สรา้ งความเขม้ แข็งใหช้ ุมชน ครอบครัว ใช้ชวี ิตอย่างพอดีประหยัด วางแผนเพมิ่ รายไดใ้ ห้ชมุ ชน ใชส้ นิ คา้ ทป่ี ระหยดั พลงั งาน เศรษฐกิจ และอดออม ลดรายจา่ ย ชว่ ยลดภาวะโลกรอ้ น ลดใช้ เพิ่มรายได้ คดิ วางแผน ส่งิ ของทีก่ ่อใหเ้ กิดมลพิษ อย่างรอบคอบ รู้จกั ใช้ทรัยาการอย่างฉลาด ฟื้นฟแู หล่งเส่ือมโทรมใน ฟ้นื ฟูทรพั ยากรเพื่อใหเ้ กดิ ส่งิ แวดล้อม และรอบคอบ เลือกใช้ ท้องถ่นิ ความยง่ั ยืนสูงสดุ ทรัพยากรทมี่ ีอย่อู ย่างคมุ้ คา่ และเกิดประโยชนส์ ูงสดุ ปลูกฝงั มารยาทไทย ฟ้นื ฟูและอนุรักษ์อาหาร ดแู ลบำรุงโบราณสถาน วัฒนธรรม การมสี ัมมาคารวะ มนี ้ำใจ พน้ื บ้าน อนรุ ักษ์ภูมปิ ญั ญา โบราณวัตถุ และรักษา โอบอ้อมอารี ทำนบุ ำรงุ ทอ้ งถิ่น สรา้ งจิตสำนกึ ศิลปะของไทย สรา้ ง พระพทุ ธศาสนา รกั บา้ นเกิด จิตสำนกึ รักษ์ไทย 2. ให้นักเรียนค้นหานวัตกรรมของประเทศไทยทก่ี ่อใหเ้ กิดการพฒั นาอย่างยั่งยืน พร้อมทัง้ ให้เหตผุ ลวา่ เพราะ เหตุใดนกั เรยี นจงึ คดิ วา่ นวตั กรรมชิ้นนีก้ ่อใหเ้ กดิ การพัฒนาอยา่ งย่ังยืนได้ คำตอบของนกั เรียนข้นึ อยู่กับความคดิ เห็นของนักเรยี นแต่ละบคุ คล โดยคำตอบขน้ึ อยู่กบั ดลุ ยพินจิ ของครูผสู้ อน เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลย)ี 46

หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 1 เทคโนโลยีและนวัตกรรมเพื่อการพฒั นาอยา่ งย่ังยืน แผนการจดั การเรียนรทู้ ี่ 2 เร่อื ง การพัฒนาอยา่ งยง่ั ยืน แบบประเมนิ การนำเสนอผลงาน คำชแ้ี จง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรยี น แลว้ ขีด ✓ลงในช่อง ทต่ี รงกบั ระดบั คะแนน ลำดับที่ รายการประเมิน ระดบั คะแนน 1 32 1 ความถูกต้องของเนอื้ หา  2 ความคิดสรา้ งสรรค์   3 วธิ ีการนำเสนอผลงาน   4 การนำไปใช้ประโยชน์   5 การตรงต่อเวลา    รวม ลงช่ือ...................................................ผปู้ ระเมนิ ............/................./................... เกณฑก์ ารให้คะแนน ให้ 3 คะแนน ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคล้องกบั รายการประเมนิ สมบูรณช์ ัดเจน ให้ 2 คะแนน ผลงานหรอื พฤตกิ รรมสอดคล้องกบั รายการประเมินเป็นสว่ นใหญ่ ให้ 1 คะแนน ผลงานหรอื พฤตกิ รรมสอดคล้องกับรายการประเมินบางสว่ น เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดบั คณุ ภาพ 14–15 ดีมาก 11–13 ดี 8–10 พอใช้ ตำ่ กว่า 8 ปรับปรุง เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) 47

หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 1 เทคโนโลยแี ละนวตั กรรมเพื่อการพัฒนาอย่างยงั่ ยืน แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 2 เร่ือง การพฒั นาอย่างยงั่ ยนื แบบสังเกตพฤตกิ รรมการทำงานรายบคุ คล คำชี้แจง : ใหผ้ ูส้ อนสังเกตพฤตกิ รรมของนักเรียนในระหวา่ งเรยี นและนอกเวลาเรียน แล้วขีด ✓ลงในชอ่ งที่ ตรงกบั ระดับคะแนน ลำดบั ที่ รายการประเมนิ ระดบั คะแนน 1 32 1 การแสดงความคดิ เห็น  2 การยอมรบั ฟงั ความคิดเห็นของผ้อู ืน่   3 การทำงานตามหน้าท่ีท่ีได้รบั มอบหมาย   4 ความมนี ้ำใจ   5 การตรงต่อเวลา    รวม เกณฑ์การให้คะแนน ลงชือ่ ...................................................ผู้ประเมนิ ปฏบิ ตั ิหรอื แสดงพฤติกรรมอย่างสม่ำเสมอ ............/.................../................ ปฏิบัติหรือแสดงพฤตกิ รรมบ่อยครั้ง ปฏิบตั ิหรอื แสดงพฤติกรรมบางครงั้ ให้ 3 คะแนน ให้ 2 คะแนน ให้ 1 คะแนน เกณฑก์ ารตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคณุ ภาพ 14–15 ดมี าก 11–13 ดี 8–10 พอใช้ ต่ำกว่า 8 ปรบั ปรงุ เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) 48

หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 1 เทคโนโลยีและนวัตกรรมเพอื่ การพัฒนาอย่างย่ังยืน แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 2 เรื่อง การพัฒนาอย่างยงั่ ยืน แบบสังเกตพฤตกิ รรมการทำงานกลมุ่ คำชแ้ี จง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนกั เรียนในระหว่างเรยี นและนอกเวลาเรยี น แล้วขีด ✓ลงในช่องที่ ตรงกบั ระดับคะแนน การมี ลำดับท่ี ชอ่ื –สกลุ การแสดง การยอมรบั การทำงาน ความมี สว่ นร่วมใน รวม ของนกั เรียน ความ ฟังคนอนื่ ตามทีไ่ ดร้ ับ นำ้ ใจ การ 15 คิดเห็น มอบหมาย คะแนน ปรบั ปรุง ผลงานกลุ่ม 321321321321321 ลงชอื่ ...................................................ผูป้ ระเมนิ ............./.................../............... เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน ปฏิบัตหิ รือแสดงพฤตกิ รรมอย่างสมำ่ เสมอ ให้ 3 คะแนน ปฏบิ ตั ิหรอื แสดงพฤตกิ รรมบ่อยคร้ัง ให้ 2 คะแนน ปฏบิ ตั หิ รือแสดงพฤติกรรมบางคร้ัง ให้ 1 คะแนน เกณฑ์การตัดสนิ คณุ ภาพ ช่วงคะแนน ระดับคณุ ภาพ 14–15 ดมี าก 11–13 ดี 8–10 พอใช้ ต่ำกว่า 8 ปรับปรุง เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลย)ี 49

หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 1 เทคโนโลยีและนวตั กรรมเพื่อการพฒั นาอยา่ งยง่ั ยนื แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 2 เร่อื ง การพัฒนาอย่างยง่ั ยืน แบบประเมนิ คุณลักษณะอันพงึ ประสงค์ คำชแี้ จง : ให้ผสู้ อนสังเกตพฤตกิ รรมของนกั เรยี นในระหว่างเรยี นและนอกเวลาเรยี น แล้วขีด ✓ลงในชอ่ ง ทตี่ รงกับระดบั คะแนน คณุ ลกั ษณะ รายการประเมิน ระดบั คะแนน อันพงึ ประสงคด์ ้าน 32 1 1. รกั ชาติ ศาสน์ 1.1 ยืนตรงเคารพธงชาติ และรอ้ งเพลงชาตไิ ด้ กษตั ริย์ 1.2 เข้าร่วมกิจกรรมทสี่ รา้ งความสามัคคีปรองดอง และเปน็ ประโยชนต์ ่อ โรงเรียน 1.3 เข้าร่วมกจิ กรรมทางศาสนาท่ีตนนบั ถือ ปฏบิ ัติตามหลกั ศาสนา 1.4 เข้าร่วมกิจกรรมท่เี กี่ยวกับสถาบนั พระมหากษัตรยิ ์ตามท่ีโรงเรียนจดั ขึ้น 2. ซอื่ สตั ย์ สจุ รติ 2.1 ใหข้ อ้ มลู ทถี่ กู ตอ้ งและเปน็ จริง 2.2 ปฏบิ ตั ิในสงิ่ ทีถ่ กู ต้อง 3. มวี นิ ัย รับผดิ ชอบ 3.1 ปฏิบัติตามขอ้ ตกลง กฎเกณฑ์ ระเบยี บ ข้อบังคบั ของครอบครวั มีความตรงต่อเวลาในการปฏิบัติกจิ กรรมตา่ งๆ ในชวี ิตประจำวนั 4. ใฝเ่ รียนรู้ 4.1 รู้จกั ใชเ้ วลาว่างให้เป็นประโยชน์ และนำไปปฏิบัติได้ 4.2 รู้จกั จัดสรรเวลาใหเ้ หมาะสม 4.3 เชอื่ ฟังคำสงั่ สอนของบิดา-มารดา โดยไมโ่ ต้แย้ง 4.4 ตั้งใจเรยี น 5. อยูอ่ ย่างพอเพียง 5.1 ใชท้ รพั ยส์ ินและสิ่งของของโรงเรยี นอย่างประหยดั 5.2 ใช้อุปกรณก์ ารเรียนอย่างประหยัดและรคู้ ุณคา่ 5.3 ใช้จ่ายอย่างประหยัดและมกี ารเกบ็ ออมเงิน 6. มงุ่ มั่นในการทำงาน 6.1 มคี วามต้งั ใจและพยายามในการทำงานที่ได้รับมอบหมาย 6.2 มคี วามอดทนและไมท่ ้อแทต้ อ่ อปุ สรรคเพ่อื ให้งานสำเร็จ 7. รกั ความเปน็ ไทย 7.1 มจี ติ สำนกึ ในการอนุรักษว์ ฒั นธรรมและภมู ิปญั ญาไทย 7.2 เหน็ คณุ ค่าและปฏิบตั ติ นตามวัฒนธรรมไทย 8. มีจิตสาธารณะ 8.1 ร้จู กั ชว่ ยพอ่ แม่ ผู้ปกครอง และครูทำงาน 8.2 รจู้ กั การดูแลรักษาทรัพยส์ มบตั ิและส่ิงแวดล้อมของหอ้ งเรยี นและ โรงเรียน ลงชือ่ ..................................................ผู้ประเมิน ............/.................../................ เกณฑ์การให้คะแนน ให้ 3 คะแนน ช่วงคะแนน ระดบั คณุ ภาพ พฤติกรรมที่ปฏบิ ตั ิชดั เจนและสม่ำเสมอ ให้ 2 คะแนน 51–60 ดีมาก พฤติกรรมทป่ี ฏบิ ัตชิ ัดเจนและบ่อยครงั้ ให้ 1 คะแนน 41–50 ดี พฤติกรรมทป่ี ฏบิ ัติบางครงั้ 30–40 พอใช้ ต่ำกว่า 30 ปรับปรุง เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลย)ี 50

หนว่ ยการเรยี นร้ทู ่ี 1 เทคโนโลยแี ละนวัตกรรมเพื่อการพัฒนาอย่างย่ังยนื แผนการจดั การเรียนรทู้ ี่ 2 เรื่อง การพฒั นาอย่างยง่ั ยนื แบบประเมนิ ช้นิ งาน/ภาระงาน (รวบยอด) ว 4.1 ม.5/1 ประยกุ ต์ใช้ความรู้และทกั ษะจากศาสตรต์ า่ ง ๆ รวมทัง้ ทรัพยากรในการทำโครงงาน เพ่ือแก้ปญั หาหรือพฒั นางาน รายการ เกณฑ์การประเมนิ (ระดับคุณภาพ) ระดับ ประเมนิ คุณภาพ ดีมาก (4) ดี (3) พอใช้ (2) ปรบั ปรงุ (1) 1. การปฏิบตั ติ นตามหลกั ดีมาก ปรชั ญาของเศรษฐกิจ บอกวิธีการปฏบิ ตั ติ น บอกวิธีการปฏิบตั ติ น บอกวธิ ีการปฏบิ ัตติ น ไมส่ ามารถบอกวิธีการ พอเพยี ง ตามหลกั ปรัชญาของ ปฏบิ ตั ติ นตามหลัก ดี เศรษฐกจิ พอเพยี งได้ ตามหลกั ปรชั ญาของ ตามหลกั ปรชั ญาของ ปรัชญาของเศรษฐกิจ 2. นวัตกรรมทีก่ ่อใหเ้ กิด ถูกตอ้ งดมี าก พอเพยี งได้ถกู ตอ้ ง พอใช้ การพฒั นาอยา่ งยัง่ ยนื บอกนวตั กรรมที่ เศรษฐกจิ พอเพยี งได้ เศรษฐกิจพอเพยี งได้ ไมส่ ามารถบอก กอ่ ใหเ้ กดิ การพฒั นา นวัตกรรมทก่ี อ่ ให้เกดิ ปรบั ปรงุ 3. ความสมบรู ณ์ของผลงาน อย่างยงั่ ยืนได้ถกู ตอ้ งดี ถกู ต้องดี ถูกตอ้ งพอใช้ การพัฒนาอยา่ งยง่ั ยืน มาก ไดถ้ กู ต้อง ผลงานมีความครบถ้วน บอกนวตั กรรมที่ บอกนวัตกรรมที่ ผลงานมีความครบถว้ น สมบูรณ์ดมี าก สมบรู ณน์ อ้ ย ก่อใหเ้ กดิ การพัฒนา ก่อให้เกิดการพัฒนา อยา่ งยงั่ ยืนได้ถูกต้องดี อยา่ งย่งั ยืนไดถ้ กู ตอ้ ง พอใช้ ผลงานมีความครบถ้วน ผลงานมีความครบถ้วน สมบูรณค์ อ่ นข้างดี สมบรู ณด์ เี ป็นบางส่วน 4. สง่ งานตรงเวลา สง่ ภาระงานภายในเวลา ส่งภาระงานชา้ กวา่ ส่งภาระงานชา้ กวา่ สง่ ภาระงานชา้ กว่า กำหนด 2 วัน กำหนดเกนิ 3 วันขึ้นไป ที่กำหนด กำหนด 1 วนั เกณฑก์ ารตัดสนิ คุณภาพ ชว่ งคะแนน ระดับคณุ ภาพ 14 - 16 ดมี าก 10 - 13 ดี 7 - 9 พอใช้ 1 - 6 ปรับปรงุ เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) 51

หน่วยการเรยี นรูท้ ่ี 1 เทคโนโลยแี ละนวตั กรรมเพือ่ การพัฒนาอยา่ งย่งั ยืน . แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ 2 เร่ือง การพฒั นาอย่างย่ังยืน ) ....... 9 ความเห็นของผ้บู ริหารสถานศกึ ษาหรือผ้ทู ี่ได้รบั มอบหมาย ขอ้ เสนอแนะ ลงชื่อ ( ตำแหนง่ 10. บันทกึ ผลหลงั การสอน  ด้านความรู้  ด้านสมรรถนะสำคญั ของผู้เรียน  ด้านคุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์  ด้านความสามารถทางเทคโนโลยี (วิทยาการคำนวณ)  ดา้ นอื่น ๆ (พฤติกรรมเด่น หรือพฤตกิ รรมทีม่ ปี ญั หาของนักเรยี นเปน็ รายบคุ คล (ถ้าม)ี )  ปญั หา/อปุ สรรค  แนวทางการแก้ไข เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลย)ี 52

หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี หน่วยการเรยี นรทู้ ่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี เวลา 28 ชัว่ โมง 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตวั ชว้ี ดั ว 4.1 เข้าใจแนวคิดหลักของเทคโนโลยีเพ่ือการดำรงชีวิตในสังคมทม่ี ีการเปล่ียนแปลงอยา่ งรวดเรว็ ใชค้ วามรู้และทกั ษะดา้ นวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และศาสตร์อน่ื ๆ เพ่ือแก้ปัญหาหรือ พัฒนางานอย่างมีความคิดสรา้ งสรรค์ด้วยกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม เลอื กใช้ เทคโนโลยีอย่างเหมาะสมโดยคำนึงถึงผลกระทบตอ่ ชีวติ สงั คม สงิ่ แวดล้อม ว 4.1 ม.5/1 ประยุกตใ์ ช้ความรูแ้ ละทักษะจากศาสตรต์ ่าง ๆ รวมทง้ั ทรัพยากรในการทำ โครงงานเพ่ือแก้ปัญหาหรือพัฒนางาน 2. สาระการเรยี นรู้ 2.1 สาระการเรียนร้แู กนกลาง 1) การทำโครงงาน เป็นการประยกุ ต์ใชค้ วามรู้ และทักษะจากศาสตรต์ า่ ง ๆ รวมท้ังทรัพยากรในการ สร้างหรือพฒั นาชน้ิ งานหรือวธิ กี าร เพื่อแก้ปญั หาหรืออำนวยความสะดวกในการทำงาน 2) การทำโครงงานการออกแบบและเทคโนโลยีสามารถดำเนินการไดโ้ ดยเร่มิ จาก การสำรวจ สถานการณ์ปัญหาทสี่ นใจ เพื่อกำหนดหวั ข้อโครงงาน แล้วรวบรวมขอ้ มูลและแนวคดิ ท่เี กีย่ วขอ้ งกับ ปญั หา ออกแบบแนวทางการแก้ปัญหา วางแผน และดำเนินการแกป้ ัญหา ทดสอบ ประเมนิ ผล ปรบั ปรงุ แก้ไขวธิ ีการแก้ปญั หาหรอื ชิน้ งาน และนำเสนอวิธกี ารแกป้ ัญหา 2.2 สาระการเรียนรทู้ อ้ งถ่นิ (พิจารณาตามหลกั สูตรสถานศกึ ษา) 3. สาระสำคญั /ความคิดรวบยอด ระบบทางเทคโนโลยี หมายถงึ ระบบทีม่ นุษย์สร้างขน้ึ มาเพ่ือแกป้ ัญหาหรอื ความต้องการโดย ส่วนประกอบ สว่ นประกอบภายในระบบจะทำงานสัมพันธ์กันเพื่อจุดมุง่ หมายเดยี วกัน นอกจากนัน้ ยงั สามารถนำการออกแบบและเทคโนโลยีมาประยกุ ต์ใชใ้ นการทำโครงการออกแบบและเทคโนโลยี สว่ นสะเต็มศึกษา คือ แนวทางการจดั การศึกษาให้ผู้เรยี นเกิดการเรียนร้แู ละสามารถบูรณาการศาสตร์ ความรู้ทัง้ 4 ศาสตรว์ ิชาเชอื่ มโยงไปยังการนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวนั รวมทง้ั การพัฒนา กระบวนการหรือผลผลิตใหม่ควบคู่ไปกบั การพฒั นาทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลย)ี 53

หน่วยการเรยี นรู้ที่ 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี 4. สมรรถนะสำคญั ของผเู้ รียนและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ สมรรถนะสำคญั ของผเู้ รียน คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ 1. ความสามารถในการสือ่ สาร 1. มวี ินยั รับผดิ ชอบ - ทักษะการสือ่ สาร 2. ใฝเ่ รยี นรู้ - ทกั ษะการแลกเปลยี่ นขอ้ มลู 3. มุ่งมั่นในการทำงาน 2. ความสามารถในการคิด - ทักษะการคดิ วิเคราะห์ 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา - ทกั ษะการสงั เกต 4. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต - ทกั ษะการทำงานร่วมกัน 5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี - ทกั ษะการสืบคน้ ข้อมูล 5. ชน้ิ งาน/ภาระงาน (รวบยอด) - ชิน้ งาน/ภาระงาน(รวบยอด) เรอ่ื ง โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี 6. การวัดและการประเมินผล วธิ ีวดั เคร่ืองมือ เกณฑ์การประเมนิ - ตรวจชนิ้ งาน/ภาระ - แบบประเมินชิ้นงาน ระดบั คุณภาพ 2 รายการวัด งาน (รวบยอด) /ภาระงาน (รวบยอด) ผ่านเกณฑ์ 6.1 การประเมินช้ินงาน/ภาระงาน - ตรวจแบบทดสอบ - แบบทดสอบก่อนเรียน ประเมินตามสภาพจริง (รวบยอด) เรื่อง โครงงานการ กอ่ นเรยี น ออกแบบและเทคโนโลยี - ใบงานท่ี 2.3.1 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 6.2 การประเมินก่อนเรียน - ตรวจใบงานที่ 2.3.1 - ใบงานที่ 2.3.2 รอ้ ยละ 60 ผ่านเกณฑ์ - ตรวจใบงานที่ 2.3.2 - ใบงานที่ 2.3.3 รอ้ ยละ 60 ผา่ นเกณฑ์ - แบบทดสอบก่อนเรยี น - ตรวจใบงานท่ี 2.3.3 หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 เรื่อง โครงงานการออกแบบ และเทคโนโลยี 6.3 ประเมนิ ระหวา่ งการจดั กิจกรรม การเรยี นรู้ 1) การระบปุ ัญหา 2) การรวบรวมขอ้ มูล และแนวคิดท่เี กีย่ วข้อง 3) ออกแบบวิธีการ เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) 54

หน่วยการเรยี นร้ทู ่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี รายการวัด วธิ ีวัด เคร่ืองมอื เกณฑ์การประเมิน - ตรวจใบงานที่ 2.3.4 - ใบงานท่ี 2.3.4 ร้อยละ 60 ผา่ นเกณฑ์ แก้ปัญหา - ตรวจใบงานที่ 2.3.5 - ใบงานที่ 2.3.5 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 4) วางแผนและดำเนินการ - ตรวจใบงานที่ 2.3.6 - ใบงานที่ 2.3.6 รอ้ ยละ 60 ผา่ นเกณฑ์ แก้ปัญหา 5) ทดสอบ ประเมินผลและ - ตรวจแบบทดสอบ - แบบทดสอบหลังเรยี น ประเมนิ ตามสภาพจริง หลังเรียน ปรับปรงุ แก้ไขวิธีการ แกป้ ัญหา 6) นำเสนอวิธกี ารแก้ปัญหา ผลการแก้ปัญหา 6.4 การประเมนิ หลังเรียน - แบบทดสอบหลังเรียน หนว่ ยการเรียนร้ทู ่ี 2 เร่ือง โครงงานการออกแบบ และเทคโนโลยี 7. กิจกรรมการเรยี นรู้ นักเรยี นทำแบบทดสอบกอ่ นเรียนหน่วยการเรยี นรู้ที่ 2 เรือ่ ง โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลย)ี 55

หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี เรอ่ื งท่ี 1: ระบบทางเทคโนโลยี เวลา 4 ช่วั โมง วิธีการสอนโดยเนน้ รปู แบบการสอนแบบสบื เสาะหาความรู้ 5Es (5Es Instructional Model) ข้นั นำ ขน้ั ท่ี 1 กระตนุ้ ความสนใจ (Engagement) ครูถามคำถามประจำหัวข้อเพื่อกระตุ้นนักเรียนว่า“กระบวนการเทคโนโลยีเป็นส่วนหนึ่งของระบบ ทางเทคโนโลยหี รอื ไม่ อยา่ งไร” ขนั้ สอน ข้นั ท่ี 2 สำรวจคน้ หา (Exploration) 1. ครถู ามกระตนุ้ ความคดิ ของนักเรียนว่า“นักเรียนคดิ วา่ ระบบทางเทคโนโลยี หมายถึงอะไร” 2. นักเรยี นศึกษาเนื้อหา เร่อื ง ระบบทางเทคโนโลยี จากหนังสือเรยี นหรอื สืบคน้ ขอ้ มลู เพมิ่ เตมิ เกยี่ วกับระบบเทคโนโลยีจากอินเทอร์เนต็ ที่เครื่องคอมพวิ เตอร์ของตนเอง 3. ครูส่มุ นกั เรียน 2- 3 คนออกมาอธิบายส่ิงที่ได้จากการสบื คน้ ข้อมูลเกีย่ วกบั ระบบทางเทคโนโลยี หนา้ ช้นั เรยี น และให้นักเรยี นสงั เกตแผนภาพองคป์ ระกอบของระบบเทคโนโลยีจากหนังสือเรยี น โดยวิเคราะหถ์ งึ ความสมั พนั ธ์ขององคป์ ระกอบหลกั ในระบบทางเทคโนโลยีในแตล่ ะส่วน 4. นกั เรียนแบง่ กลุ่ม กลุ่มละ 3-4 คน หรอื ตามความเหมาสม เพือ่ ศกึ ษาตวั อยา่ งระบบทาง เทคโนโลยี เร่อื ง กระบวนการเทคโนโลยอี ตุ สาหกรรมยานยนต์จากหนังสอื เรยี น 6. เปิดโอกาสให้นักเรียนระดมความคิดเห็นร่วมกนั ภายในกลุม่ วา่ ในชวี ติ ประจำวันได้มีการใช้ เทคโนโลยีใดบ้างในการอำนวยความสะดวกและยกตวั อยา่ งกระบวนการเทคโนโลยี 1 อย่าง และใหน้ ักเรียนแต่ละกลุ่มสง่ ตัวแทนออกมานำเสนอข้อมูลหน้าช้ันเรียน ขน้ั ที่ 3 อธบิ ายความรู้ (Explanation) 7. ครอู ธบิ ายกบั นักเรียนถงึ องค์ประกอบท่ีสมั พนั ธ์กบั กระบวนการทางเทคโนโลยี 8. นักเรียนทำความเข้าใจกับความหมายขององคป์ ระกอบตา่ ง ๆ ในทรัพยากรทางเทคโนโลยี รวมถงึ ปจั จัยที่ขดั ขวางเทคโนโลยที เี่ ปน็ ขอ้ จำกัดหรอื สงิ่ ที่ต้องคำนึงถงึ ในการสร้างสรรค์และ พฒั นาเทคโนโลยีเช่น เวลา งบประมาณ หรอื ทักษะทจ่ี ำกัด ซงึ่ บรบิ ทเหลา่ น้ีทำใหร้ ะบบ เทคโนโลยีทำงานต่างกันออกไป 9. นักเรียนศกึ ษาเกร็ดเสรมิ ความรทู้ ี่เกย่ี วข้องกับเนื้อหา (Design Focus) เร่ือง หลกั การสำคัญ ในการสรา้ งต้นแบบ ข้นั ท่ี 4 ขยายความเขา้ ใจ (Elaboration) 10. เปิดโอกาสให้นักเรยี นซกั ถามขอ้ สงสัย พร้อมให้ความรเู้ พ่ิมเติมในส่วนน้นั เพ่ือขยายความเขา้ ใจ และทำใหน้ ักเรยี นเขา้ ใจมากย่ิงขึ้น เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) 56

หนว่ ยการเรยี นรูท้ ่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี 11. นักเรียนเขยี นกระบวนการเทคโนโลยเี พ่อื แก้ปัญหาทางการเรียนของตนเอง โดยครูกำหนดเวลา ให้ตามความเหมาะสม จากน้ันให้นกั เรยี นออกมานำเสนอหนา้ ชน้ั เรียน ข้ันสรปุ ขน้ั ท่ี 5 ตรวจสอบผล (Evaluation) 1. ครูประเมินผลจากการนำเสนอผลงาน สังเกตการตอบคำถาม และการให้ความร่วมมือทางการ เรยี น 2. นักเรียนและครรู ่วมกันสรุปเก่ยี วกับการออกอบบทางเทคโนโลยี เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลย)ี 57

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี เร่ืองที่ 2: โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี เวลา 14 ชว่ั โมง วธิ กี ารสอนโดยเน้นรูปแบบการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5Es (5Es Instructional Model) ข้ันนำ ขั้นท่ี 1 กระต้นุ ความสนใจ (Engagement) ครถู ามคำถามประจำหวั ข้อกับนกั เรียนวา่ “นกั เรยี นสงั เกตเหน็ เทคโนโลยอี ะไรบ้างทีเ่ ข้ามา เก่ยี วขอ้ งในชวี ติ ประจำวนั ” พรอ้ มอธิบายเพอ่ื เช่ือมโยงเขา้ สบู่ ทเรียน ข้ันสอน ข้นั ที่ 2 สำรวจค้นหา (Exploration) 1. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลมุ่ ละ 3-4 คนหรือตามความเหมาะสม เพื่อสำรวจปัญหารอบ ๆ ตวั หรอื ปญั หาในชีวติ ประจำวนั จากน้ันใหแ้ ตล่ ะกลุ่มระดมความคิดเหน็ และออกแบบโครงงานในหวั ข้อ ท่ีสนใจโดยใชข้ ัน้ ตอนการทำโครงงานการออกแบบและเทคโนโลยีในใบความรู้ เรือ่ ง โครงงาน การออกแบบและเทคโนโลยี 2. นักเรยี นแตล่ ะกลุม่ ออกมานำเสนอหัวขอ้ ปญั หาทส่ี นใจพร้อมอภปิ รายรว่ มกนั ในห้องเรียน 3. นกั เรียนศึกษาและสงั เกตลำดับขนั้ ตอนการทำโครงงานการออกแบบและเทคโนโลยจี ากหนังสือ เรยี น ตามหวั ขอ้ ดงั ต่อไปนี้ ขั้นตอนที่ 1 การสำรวจสถานการณ์หรือปัญหาทีส่ นใจ ขน้ั ตอนที่ 2 การรวบรวมข้อมูลและแนวคดิ ท่ีเกยี่ วข้อง ข้ันตอนที่ 3 การออกแบบวธิ กี ารแกป้ ัญหา ขน้ั ตอนที่ 4 การวางแผนและดำเนินการแกป้ ญั หา ข้ันตอนที่ 5 การทดสอบ ประเมินผล และปรับปรุง ขัน้ ตอนที่ 6 นำเสนอวิธกี ารแกป้ ัญหา ผลการแกป้ ญั หา 4. ครูอธิบายเน้อื หาตา่ ง ๆ เพ่อื ใหผ้ ู้เรยี นเขา้ ใจมากย่ิงขึ้น 5. เปดิ โอกาสให้นักเรยี นซักถามข้อสงสัย และครูใหค้ วามรูเ้ พิ่มเติมในสว่ นน้นั 6. นกั เรยี นแบง่ กลุ่ม (กลมุ่ เดมิ ) เพ่ือทำกจิ กรรมกล่มุ ร่วมกัน ดังนี้ 1) ลงมอื เก็บรวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปัญหาทสี่ นใจดว้ ยวธิ กี ารตา่ ง ๆ 2) ระดมความคิดเห็นสำหรับการออกแบบวธิ กี ารแก้ปัญหากบั หัวข้อปญั หาของนักเรียน 3) ระดมความคดิ เห็นสำหรับการวางแผนและดำเนินการแกป้ ัญหากบั หวั ข้อปัญหาของ นักเรียน 4) ทดสอบ ประเมินผล และปรบั ปรงุ งานภายในกลุม่ ของตนเอง เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) 58

หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี 5) เตรียมความพรอ้ มในการนำเสนอวิธกี ารแก้ปัญหา ผลการแกป้ ัญหาให้ครอบคลุม ประเดน็ สำคญั ต่าง ๆ ขน้ั ท่ี 3 อธิบายความรู้ (Explanation) 7. นกั เรียนศกึ ษาเพ่ิมเตมิ จากตัวอย่างผลงานโครงงานการออกแบบและเทคโนโลยีจากหนงั สอื เรยี น เพื่อพฒั นาผลงานให้มีประสิทธภิ าพมากยิ่งขึ้น ดังน้ี โครงงานท่ี 1 การพฒั นาเครื่องมือเกบ็ ยอดสะเดา โครงงานท่ี 2 เครื่องตากอาหารแหง้ จากพลังงานแสงอาทิตย์ ขั้นที่ 4 ขยายความเข้าใจ (Elaboration) 8. นกั เรียนแต่ละคนทำกจิ กรรมทสี่ อดคล้องกับเนอื้ หา โดยให้ผเู้ รยี นฝกึ ปฏบิ ัติเพ่ือพฒั นา ความรู้และทักษะ (Design Activity) ซง่ึ เกี่ยวกับการออกแบบโครงงานท่ีนกั เรียนสนใจ โดยใช้กระบวนการเรียนร้แู บบสะเต็มตามองคป์ ระกอบ 6 ขั้นตอนลงในสมุดประจำตัวของ นกั เรียน ข้นั สรุป ขน้ั ที่ 5 ตรวจสอบผล (Evaluation) 1. ครูประเมนิ ผลจากการนำเสนอผลงาน สังเกตการตอบคำถาม การใหค้ วามรว่ มมอื ทางการเรยี น และการทำใบงาน 2. นักเรยี นและครูรว่ มกันสรปุ เก่ียวกบั การจดั ทำโครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) 59

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี เร่ืองท่ี 3 : โครงงานสะเตม็ เวลา 10 ช่วั โมง วธิ กี ารสอนโดยเน้นรูปแบบใชโ้ ครงงานเป็นฐาน (Project - based Learning) ขน้ั นำ ขั้นที่ 1 ขน้ั ใหค้ วามร้พู ืน้ ฐาน 1. ครูถามคำถามประจำหัวข้อว่า“การเรยี นรรู้ ูปแบบสะเต็มช่วยพฒั นาผู้เรียนทางดา้ นใดบา้ ง” 2. นกั เรยี นดูแผนภาพที่ 2.33 การพัฒนาโครงงานโดยการเรียนรู้ในรูปแบบสะเต็มจากหนังสอื เรียนเพื่อวเิ คราะห์ความสัมพันธ์ของการพฒั นาโครงงาน 3. นักเรยี นสังเกตตารางเปรยี บเทียบแนวปฏิบัตทิ างวทิ ยาศาสตร์ วศิ วกรรมศาสตร์ เทคโนโลยี และคณิตศาสตร์ และวเิ คราะห์การเปรยี บเทยี บทักษะของศาสตร์ตา่ ง ๆ ขัน้ ท่ี 2 ขนั้ กระตุน้ ความสนใจ 4. ครถู ามคำถามเพื่อกระตนุ้ ความสนใจของนกั เรียน โดยใชค้ ำถามดงั ต่อไปน้ี 1) “อุปกรณอ์ ำนวยความสะดวกภายในบา้ นอุปกรณใ์ ดบา้ งที่ใชพ้ ลังงานไฟฟา้ ” 2) “พลังงานไฟฟา้ ท่เี รานำมาใช้มาจากแหล่งใดบา้ ง” 3) “พลังงานใดบา้ งท่ีเปน็ พลังงานสะอาด ไมก่ ่อใหเ้ กิดผลกระทบตอ่ สภาวะแวดล้อม ของโลก” 4) “นกั เรยี นจะเปลีย่ นจากพลังงานสะอาดมาเป็นพลังงานไฟฟ้าไดอ้ ย่างไร” ข้ันสอน ข้ันท่ี 3 ข้ันจัดกลุ่มร่วมมือ 1. นักเรยี นแบง่ กลุ่ม กลุ่มละ 3-4 คน หรือตามความเหมาะสม เพอื่ ศึกษากระบวนการออกแบบ เชิงวศิ วกรรม ท่ีเป็นขน้ั ตอนของการแก้ไขปัญหาเพ่ือตอบสนองความต้องการ 2. จากนั้นให้นักเรียนศกึ ษาขนั้ ตอนการทำโครงงานสะเต็ม ที่มีกระบวนการเริ่มต้นจนส้นิ สุด 6 ขน้ั ตอน จากหนงั สือเรยี น 3. นกั เรียนแต่ละกลุ่มระดมความคดิ เห็นร่วมกัน และตัง้ โจทย์และทำโครงงานสะเต็มตามหัวข้อ เร่ืองทน่ี ักเรียนสนใจในหวั ข้อเกีย่ วกับการผลิตพลงั งานไฟฟ้าดว้ ยพลงั งานสะอาด และ ตอบคำถามลงในใบงานที่ 2.3.1 เรอ่ื ง การระบปุ ัญหา โดยนักเรียนอาจจะศึกษาการระบุ ปัญหา จากตวั อยา่ งท่ี 1 ในหนงั สือเรียน จากนั้นใหแ้ ตล่ ะกลุ่มสง่ ตัวแทนออกมานำเสนอ หน้าชน้ั เรยี น เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) 60

หนว่ ยการเรยี นรูท้ ่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี ขน้ั ที่ 4 ข้นั แสวงหาความรู้ 4. นกั เรยี นศกึ ษาเน้ือหาดงั ต่อไปนจ้ี ากหนงั สือเรียนหรือสบื คน้ เพม่ิ เติมจากอินเทอร์เน็ต 1) การรวบรวมข้อมูลและแนวคดิ ทีเ่ ก่ยี วข้อง 2) การออกแบบวธิ ีการแกป้ ญั หา 3) การวางแผนและดำเนนิ การแกป้ ญั หา 4) การทดสอบ ประเมนิ ผล และปรับปรุงแก้ไขวธิ ีการแกป้ ัญหาหรือช้ินงาน 5) การนำเสนอวธิ กี ารแก้ปญั หา ผลการแก้ปญั หาหรือชนิ้ งาน จากน้ันให้นักเรยี นระดมความคดิ เห็นรว่ มกันและบนั ทึกข้อมูลตา่ ง ๆ ลงในใบงาน ดังนี้ 1) ใบงานท่ี 2.3.2 เรื่อง การรวบรวมขอ้ มูลและแนวคดิ ทเ่ี กี่ยวข้อง 2) ใบงานที่ 2.3.3 เร่ือง ออกแบบวิธกี ารแกป้ ญั หา 3) ใบงานท่ี 2.3.4 เรื่อง การวางแผนและดำเนินการแก้ปัญหา 4) ใบงานที่ 2.3.5 เรื่อง ทดสอบ ประเมนิ ผลและปรับปรุงแก้ไขวิธกี ารแกป้ ญั หา 5) ใบงานที่ 2.3.6 เรื่อง นำเสนอวิธีการแก้ปัญหา ผลการแกป้ ัญหา 5. ใหน้ กั เรียนแต่ละกลุ่มส่งตวั แทนออกมารายงานความคบื หน้าของการจัดทำโครงงานหน้าชั้นเรียน ขั้นท่ี 5 ขน้ั สรุปสิ่งท่ีเรียนรู้ 6. ครถู ามคำถามกระตุน้ ความคิดของนักเรยี นว่า“การทำโครงงานสะเตม็ ศกึ ษาทนี่ ักเรียนได้ ลงมือปฏบิ ัติประกอบด้วยข้ันตอนการทำโครงงานกีข่ ้นั ตอนประกอบด้วยอะไรบ้าง” ขนั้ ที่ 6 ข้นั นำเสนอผลงาน 7. เปิดโอกาสใหน้ ักเรียนแตล่ ะกลุ่มออกมานำเสนอผลงานหน้าชัน้ เรียนโดยครูกำหนดเวลาให้ ตามความเหมาะสม โดยครูและเพื่อนร่วมชั้นร่วมกนั ประเมินผลจากการนำเสนอผลงานของ นกั เรียนแตล่ ะกลุ่ม ขัน้ สรปุ 1. เปิดโอกาสใหน้ ักเรยี นซักถามข้อสงสยั โดยครูให้ความรู้เพิม่ เตมิ ตามความเหมาะสม 2. นักเรียนและครูรว่ มกนั สรปุ เก่ียวกับการจดั ทำโครงงานสะเต็ม 3. นักเรยี นแตล่ ะคนทำกิจกรรมที่สอดคล้องกับเน้อื หาโดยผู้เรียนฝึกปฏิบตั เิ พื่อพฒั นาความร้แู ละ ทักษะ (Design Activity) 4. นักเรยี นแต่ละคนทำแบบฝึกหัด (Unit Question) ทบทวนความรู้ ความเข้าใจ และพัฒนาทักษะ การคดิ ของผ้เู รยี น โดยการตอบคำถามเพ่ือพฒั นาความรู้เกี่ยวกับโครงงานการออกแบบและ เทคโนโลยีลงในสมุดประจำตัว เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) 61

หนว่ ยการเรยี นร้ทู ่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี 5. นักเรยี นตรวจสอบระดบั ความสามารถของตนเองจากหนังสือเรียน โดยพิจารณาข้อความวา่ ถูก หรอื ผดิ หากนักเรียนพิจารณาขอ้ ความไมถ่ ูกตอ้ งใหน้ ักเรยี นกลับไปทบทวนเนอ้ื หาตามหัวข้อ ท่กี ำหนดให้ 6. นกั เรยี นทำแบบทดสอบหลงั เรียน หน่วยการเรียนรทู้ ่ี 2 เรื่อง โครงงานการออกแบบและ เทคโนโลยีเพื่อวดั ความรู้ทนี่ ักเรียนไดร้ บั หลงั จากผา่ นการเรียนรู้ 7. นักเรยี นทำช้นิ งาน/ภาระงาน(รวบยอด) เรื่อง โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยเี ป็นการบ้าน และนำมาสง่ ในชัว่ โมงถดั ไป เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) 62

หนว่ ยการเรยี นร้ทู ่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี 8. สื่อ/แหลง่ การเรยี นรู้ 8.1 ส่ือการเรยี นรู้ 1) หนงั สอื เรยี นรายวชิ าพื้นฐาน เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) ม.5 หนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี 2 เร่ือง โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี 2) ใบงานที่ 2.2.1 เร่ือง โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี 3) ใบงานที่ 2.3.1 เรื่อง การระบปุ ญั หา 4) ใบงานที่ 2.3.2 เรื่อง การรวบรวมข้อมลู และแนวคดิ ทีเ่ กี่ยวขอ้ ง 5) ใบงานที่ 2.3.3 เร่ือง ออกแบบวิธีการแกป้ ญั หา 6) ใบงานท่ี 2.3.4 เรื่อง วางแผนและดำเนนิ การแกป้ ัญหา 7) ใบงานที่ 2.3.5 เร่ือง ทดสอบ ประเมินผลและปรบั ปรงุ แกไ้ ขวิธกี ารแก้ปัญหา 8) ใบงานท่ี 2.3.6 เร่ือง นำเสนอวธิ ีการแกป้ ัญหา ผลการแก้ปญั หา 9) เครื่องคอมพิวเตอร์ 10) นำ้ ยาลบคำผิด (แบบเขยา่ ) 8.2 แหลง่ การเรียนรู้ 1) หอ้ งคอมพิวเตอร์ 2) อินเทอรเ์ น็ต เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) 63

หน่วยการเรยี นรู้ที่ 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี แบบทดสอบก่อนเรยี น หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 2 คำชีแ้ จง : ให้นักเรียนเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว 1. กระบวนการทางเทคโนโลยที ี่มนุษยส์ รา้ งข้นึ มาเพื่อ 6. ข้ันตอนใดเปน็ ขั้นตอนการสร้างชน้ิ งานในการ แก้ไขปญั หาหรือความต้องการ เรียกวา่ อะไร ทำโครงงานการออกแบบและเทคโนโลยีหมายถึง ก. ระบบทางเทคโนโลยี ข้นั ตอนใด ข. กระบวนการทางปัญญา ก. รวบรวมขอ้ มูลและแนวคิดทเ่ี ก่ียวข้อง ค. เทคโนโลยปี ฏบิ ัตกิ าร ข. ออกแบบวธิ ีแก้ปัญหา ง. ระบบสารสนเทศ ค. การระบุปัญหา 2. อุตสาหกรรมยานยนต์อาศัยกระบวนการทาง ง. วางแผนและดำเนนิ การแกป้ ญั หา เทคโนโลยเี พ่อื ผลิตรถยนต์ เพราะเหตุใด 7. การนำชน้ิ งานไปใช้ เพื่อประเมนิ วา่ ชนิ้ งานนน้ั ก. พฒั นาเคร่ืองยนตใ์ ห้มีประสิทธิภาพ สามารถแก้ปญั หาไดห้ รือไม่ หมายถึงขัน้ ตอนใด ข. ประหยัดงบประมาณในการผลติ ก. รวบรวมข้อมูลและแนวคิดท่ีเกีย่ วข้อง ค. ลดความเส่ียงในการลงทุน ข. ทดสอบ ประเมนิ ผล และปรบั ปรงุ ง. ความคุ้มคา่ ในการผลติ ค. การระบุปญั หา 3. ขอ้ ใดคือองคป์ ระกอบดา้ นทรพั ยากรทางเทคโนโลยี ง. วางแผนและดำเนินการแก้ปัญหา ทส่ี มั พนั ธก์ ับกระบวนการเทคโนโลยี 8. ความสำคัญของสะเต็มศึกษา คืออะไร ก. วัฒนธรรม ข. ศาสนา ก. สอนให้เปน็ คนมเี หตผุ ล ค. ความเชือ่ ง. วสั ดุ ข. คดิ เลขเรว็ 4. ขอ้ ใด ไมใ่ ช่ ปัจจัยทขี่ ดั ขวางเทคโนโลยี ค. บรู ณาการความรหู้ ลายๆ ด้านไปใชแ้ กป้ ญั หา ก. ความเชือ่ ความศรัทธา ข. เวลา ง. สอนให้ซื่อสัตย์สจุ รติ ค. ทุนและทรัพย์สิน ง. มนุษย์ 9. ขั้นตอนการทำโครงงานสะเต็ม อ้างอิงสงิ่ ใด 5. ขนั้ ตอนแรกของการทำโครงงานการออกแบบและ มากทส่ี ดุ เทคโนโลยี คอื ขัน้ ตอนใด ก. การผลติ ทางอตุ สาหกรรม ก. รวบรวมข้อมลู และแนวคดิ ที่เกย่ี วข้อง ข. ทฤษฏแี นวความคดิ ข. ทดสอบ ประเมินผล และปรบั ปรงุ ค. การคิดและวเิ คราะหป์ ัญหา ค. การระบปุ ัญหา ง. กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม ง. วางแผนและดำเนินการแก้ปญั หา 10. ขนั้ ตอนการนำเสนอวิธแี กป้ ัญหาสำคญั อย่างไร ก. ถา่ ยทอดและรบั ฟังคำแนะนำจากผู้อื่น ข. สร้างชิ้นงาน ค. รวบรวมขอ้ มลู และแนวคิดทเี่ กีย่ วข้อง เฉลย ง. ออกแบบวิธแี ก้ปญั หา 1.ก 2. ก 3. ง เ4ท.คงโนโลยี5(.กาครออกแ6บ. บงและเท7ค. โขนโลย)ี 8. ค 9. ง 10. ก 64

หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี แบบทดสอบหลังเรียน หนว่ ยการเรียนรทู้ ี่ 2 คำช้ีแจง : ให้นกั เรยี นเลือกคำตอบที่ถูกต้องท่ีสุดเพียงข้อเดียว 1. มนุษย์คิดระบบทางเทคโนโลยีมาเพื่อจดุ ประสงคใ์ ด 7. ข้นั ตอนทดสอบ ประเมนิ ผล และปรับปรงุ ก. ขจดั ปญั หาท่ีไม่พึงประสงค์ มีจุดประสงค์เพื่ออะไร ข. แก้ไขปัญหาหรอื ความต้องการ ก. นำขอ้ มลู และแนวคิดมาประกอบการแกป้ ัญหา ค. ทดแทนสิ่งท่ีมีอยเู่ ดิม ข. ประเมินช้นิ งานน้นั วา่ สามารถแก้ปญั หาไดห้ รือไม่ ง. ปฏวิ ตั วิ งการเทคโนโลยี ค. สำรวจหาปัญหาทเ่ี กิดขึน้ 2. อุตสาหกรรมยานยนต์จำเปน็ ตอ้ งอาศัยระบบใดเพ่ือ ง. เพอ่ื สร้างชน้ิ งานท่ีมปี ระสทิ ธภิ าพ ผลิตรถยนต์ท่มี ีประสิทธภิ าพตรงกับความต้องการ 8. การบูรณาการความรหู้ ลาย ๆ ด้านไปใช้แก้ปัญหา ของกลุ่มเป้าหมาย คอื วตั ถุประสงค์ของการทำโครงงานแบบใด ก. ระบบทางเทคโนโลยี ข. ระบบเงนิ ทนุ ก. โครงงานสังคมศาสตร์ ค. ระบบหมนุ เวยี น ง. ระบบเศรษฐกิจ ข. โครงงานคณิตศาสตร์ 3. ข้อใดคือ องคป์ ระกอบด้านทรพั ยากรทาง ค. โครงงานวทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยีทสี่ มั พันธ์กบั กระบวนการเทคโนโลยี ง. โครงงานสะเตม็ ก. ศาสนา ข. มนษุ ย์ 9. การนำแนวคิดการออกแบบเชงิ วิศวกรรมมาใช้เปน็ ค. ความเชอ่ื ง. วฒั นธรรม การจัดทำโครงงานในรปู แบบใด 4. ขอ้ ใดไมใ่ ช่ปจั จยั ที่ขดั ขวางเทคโนโลยี ก. โครงงานสงั คมศาสตร์ ก. ความเช่อื ความศรทั ธา ข. วัฒนธรรม ข. โครงงานคณติ ศาสตร์ ค. ทกั ษะท่ีจำกัด ง. มนุษย์ ค. โครงงานวทิ ยาศาสตร์ 5. ขอ้ ใดไม่ใช่ขนั้ ตอนแรกของการทำโครงงานการ ง. โครงงานสะเตม็ ออกแบบและเทคโนโลยี 10. ข้นั ตอนใดมวี ัตถปุ ระสงค์เพื่อถ่ายทอดและรบั ฟงั ก. การสงั เกต ข. การทดสอบประเมนิ ผล คำแนะนำจากผู้อ่ืน ค. การระบปุ ญั หา ง. การสำรวจ ก. รวบรวมขอ้ มูล ข. ออกแบบกระบวนการ 6. ขั้นตอนวางแผนและดำเนินการแก้ปัญหาเปรียบได้ ค. ลงมอื แก้ปัญหา ง. นำเสนอวธิ ีแก้ปัญหา กบั ขอ้ ใด ในการทำโครงงานการออกแบบและ เทคโนโลยี ก. รวบรวมขอ้ มลู ข. สรา้ งชิน้ งาน ค. การระบุปัญหา ง. นำเสนอวิธีแกป้ ัญหา เฉลย 1. ข 2. ก 3. ข 4. ง 5. ข 6. ข 7. ข 8. ง 9. ง 10. ง เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) 65

หน่วยการเรยี นรทู้ ่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจดั การเรียนรทู้ ี่ 1 ระบบทางเทคโนโลยี แผนการจัดการเรียนรทู้ ี่ 1 ระบบทางเทคโนโลยี เวลา 4 ชว่ั โมง 1. มาตรฐาน/ตัวชว้ี ัด 1.1 ตวั ชวี้ ดั ว 4.1 ม.5/1 ประยุกต์ใช้ความรู้และทักษะจากศาสตรต์ ่าง ๆ รวมทง้ั ทรัพยากรในการทำ โครงงานเพ่ือแก้ปญั หาหรือพัฒนางาน 2. จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ 1. บอกความหมายของส่วนต่างๆ ในระบบทางเทคโนโลยีได้ (K) 2. อธบิ ายกระบวนการทางเทคโนโลยไี ด้ (K) 3. เขียนกระบวนการทางเทคโนโลยีได้ (P) 4. เล็งเห็นถงึ ความสำคัญของระบบทางเทคโนโลยี (A) 3. สาระการเรยี นรู้ สาระการเรียนรแู้ กนกลาง สาระการเรยี นรูท้ อ้ งถนิ่ - การทำโครงงาน เป็นการประยุกต์ใช้ความรู้ และ พจิ ารณาตามหลักสตู รของสถานศึกษา ทกั ษะจากศาสตร์ตา่ ง ๆ รวมทงั้ ทรพั ยากรใน การสร้างหรอื พัฒนาชิ้นงานหรือวิธกี าร เพือ่ แก้ปญั หา หรืออำนวยความสะดวก ในการทำงาน - การทำโครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี สามารถดำเนินการได้ โดยเรม่ิ จากการสำรวจ สถานการณป์ ัญหาท่สี นใจ เพื่อกำหนดหวั ข้อ โครงงาน แล้วรวบรวมข้อมูลและแนวคิดท่ี เกยี่ วข้องกบั ปัญหาออกแบบแนวทางการ แก้ปญั หา วางแผน และดำเนินการแกป้ ัญหา ทดสอบ ประเมินผล ปรบั ปรงุ แก้ไขวิธกี าร แก้ปัญหาหรือช้นิ งาน และนำเสนอวิธีการ แก้ปัญหา เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลย)ี 66

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 1 ระบบทางเทคโนโลยี 4. สาระสำคญั /ความคิดรวบยอด ระบบทางเทคโนโลยี เป็นระบบทม่ี นษุ ย์สรา้ งขนึ้ มาเพอ่ื แก้ปัญหาหรอื ความต้องการ โดยส่วนประกอบ ภายในระบบจะทำงานสัมพนั ธก์ ันเพอ่ื จดุ ม่งุ หมายเดยี วกนั ระบบทางเทคโนโลยีจะประกอบด้วยตวั ป้อน กระบวนการ และผลผลติ ทส่ี ัมพนั ธก์ ัน นอกจากนั้นอาจมีข้อมูลยอ้ นกลับเพื่อใชป้ รบั ปรงุ การทำงานใหม้ ี ประสิทธภิ าพมากข้ึน 5. สมรรถนะสำคัญของผ้เู รียนและคุณลกั ษณะอันพึงประสงค์ สมรรถนะสำคญั ของผู้เรียน คุณลกั ษณะอนั พึงประสงค์ 1. ความสามารถในการส่อื สาร 1. มีวินัย รับผิดชอบ - ทกั ษะการสอื่ สาร 2. ใฝเ่ รียนรู้ - ทกั ษะการแลกเปลี่ยนขอ้ มูล 3. มุง่ ม่นั ในการทำงาน 2. ความสามารถในการคิด - ทักษะการคดิ วเิ คราะห์ 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา - ทกั ษะการสงั เกต 4. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวติ - ทักษะการทำงานรว่ มกัน 5. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี - ทกั ษะการสบื ค้นขอ้ มูล 6. กิจกรรมการเรยี นรู้  วธิ ีการสอนโดยเน้นรปู แบบการสอนแบบสบื เสาะหาความรู้ 5Es (5Es Instructional Model) ช่ัวโมงที่ 1 ขนั้ นำ ขัน้ ที่ 1 กระตุ้นความสนใจ (Engagement) 1. นกั เรียนทำแบบทดสอบกอ่ นเรียนหนว่ ยการเรียนรู้ท่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี 2. ครถู ามคำถามประจำหัวข้อกับนกั เรยี นเพื่อกระต้นุ ความสนใจของนักเรียนวา่ “กระบวนการ เทคโนโลยีเปน็ สว่ นหนง่ึ ของระบบทางเทคโนโลยหี รอื ไม่ อย่างไร” เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลย)ี 67

หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ 1 ระบบทางเทคโนโลยี (แนวตอบ : นกั เรยี นตอบตามความคดิ เหน็ ของตนเอง โดยคำตอบขนึ้ อยู่กบั ดลุ ยพินิจของ ครผู ูส้ อน เช่น กระบวนการเทคโนโลยี เป็นสว่ นหน่งึ ของระบบทางเทคโนโลยี เนอ่ื งจาก กระบวนการทางเทคโนโลยีเป็นขั้นตอนหรือวธิ ดี ำเนินการแกป้ ญั หาหรอื สนองความต้องการ โดยอาศัยทรัพยากรทางเทคโนโลยพี ือ่ ใหไ้ ด้ผลผลติ หรอื ผลลพั ธ์ตรงตามความต้องการของ มนษุ ย)์ ข้ันสอน ขั้นที่ 2 สำรวจค้นหา (Exploration) 1. ครถู ามกระต้นุ ความคดิ ของนักเรยี นว่า“นกั เรยี นคดิ ว่าระบบทางเทคโนโลยี หมายถึงอะไร” (แนวตอบ : นักเรยี นตอบตามความคดิ เห็นของตนเอง โดยคำตอบขนึ้ อยูก่ บั ดลุ ยพินิจของ ครูผ้สู อน เชน่ ระบบที่มนุษย์สรา้ งข้นึ มาเพ่ือแก้ปญั หาหรือความต้องการระบบที่ช่วยเหลือ ให้การทำงานประสบความสำเรจ็ ตามวัตถปุ ระสงคอ์ ย่างมปี ระสทิ ธภิ าพ เปน็ ต้น) 2. นกั เรยี นศึกษาเนื้อหา เร่ือง ระบบทางเทคโนโลยี จากหนังสอื เรียนรายวิชาพื้นฐานเทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) ม.5 หน่วยการเรยี นรู้ที่ 2 เรื่อง โครงงานการออกแบบและ เทคโนโลยี หรอื สบื คน้ ขอ้ มลู เพิม่ เติมเก่ียวกับระบบเทคโนโลยีจากอนิ เทอรเ์ น็ตที่เครอ่ื ง คอมพิวเตอร์ของตนเอง 3. ครสู มุ่ นักเรียน 2- 3 คนออกมาอธบิ ายสิ่งท่ไี ดจ้ ากการสืบค้นขอ้ มลู เกี่ยวกบั ระบบทางเทคโนโลยี หนา้ ช้นั เรียน 4. จากนน้ั ครอู ธบิ ายเพ่ิมเตมิ กบั นกั เรียนว่า“ระบบทางเทคโนโลยีสามารถแบ่งออกได้เปน็ 3 องค์ประกอบหลัก ได้แก่ ตัวปอ้ น กระบวนการทางเทคโนโลยี และผลผลิต ซง่ึ ในบางระบบ อาจมขี ้อมูลย้อนกลบั (Feedback) เพ่ือตรวจสอบผลลพั ธ์ให้เปน็ ไปตามเป้าหมายที่วางไว้ หรือบางระบบอาจจะมหี รือไม่มกี ็ได้โดยองคป์ ระกอบทัง้ 3 ส่วนจะทำงานสัมพันธ์กัน เพอื่ จุดมงุ่ หมายเดยี วกัน โดยจะขาดขัน้ ตอนใดข้ันตอนหนง่ึ ไม่ได้” ชว่ั โมงที่ 2 ข้นั ที่ 2 สำรวจคน้ หา (Exploration) 5. ครูทบทวนความรูเ้ ดิมของนักเรียนเกย่ี วกบั องค์ประกอบหลกั ของระบบทางเทคโนโลยี 6. นกั เรยี นสงั เกตแผนภาพองค์ประกอบของระบบเทคโนโลยจี ากหนงั สือเรยี น โดยวเิ คราะห์ถงึ ความสมั พันธข์ ององค์ประกอบหลักในระบบทางเทคโนโลยีในแต่ละส่วน เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลย)ี 68

หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 1 ระบบทางเทคโนโลยี 7. นักเรยี นแบ่งกลุ่ม กลมุ่ ละ 3-4 คน หรือตามความเหมาสม เพ่ือศกึ ษาตัวอยา่ งระบบทาง เทคโนโลยี เรอื่ ง กระบวนการเทคโนโลยีอุตสาหกรรมยานยนต์จากหนังสอื เรยี น โดยวิเคราะหถ์ ึงความสัมพนั ธ์ของตัวป้อน กระบวนการเทคโนโลยี และผลผลิต จากนนั้ อภปิ รายร่วมกันภายในกลุ่ม 8. เปดิ โอกาสใหน้ ักเรียนระดมความคดิ เหน็ รว่ มกนั ภายในกลุม่ วา่ ในชวี ิตประจำวนั ไดม้ ีการใช้ เทคโนโลยีใดบ้างในการอำนวยความสะดวกและยกตัวอย่างกระบวนการเทคโนโลยี 1 อย่าง พรอ้ มวเิ คราะห์ถึงความสัมพันธร์ ะหว่างตวั ปอ้ น กระบวนการเทคโนโลยี และผลผลติ 9. นักเรยี นแต่ละกลุม่ ออกมานำเสนอขอ้ มูลหนา้ ชัน้ เรยี น ชั่วโมงที่ 3 ขัน้ ที่ 3 อธิบายความรู้ (Explanation) 10. ครอู ธิบายกบั นักเรยี นถึงองค์ประกอบที่สมั พันธ์กับกระบวนการทางเทคโนโลยีว่า“องคป์ ระกอบ ท่สี มั พันธ์กบั กระบวนเทคโนโลยี ประกอบไปด้วย 2 องคป์ ระกอบ ได้แก่ ทรัพยาการทาง เทคโนโลยี และปัจจยั ที่ขัดขวางเทคโนโลยี โดยทรพั ยากรทางเทคโนโลยเี ป็นกระบวนการ เทคโนโลยที ่ีทำตามข้ันตอนต่าง ๆ เพอื่ ใหไ้ ด้ผลลพั ธต์ ามความต้องการ ซึ่งประกอบด้วย 7 ดา้ น ได้แก่ 1) มนุษย์ 2) ข้อมูลและสารสนเทศ 3) วัสดุ 4) เครอื่ งมือและอปุ กรณ์ 5) พลงั งาน 6) ทุนและทรัพย์สนิ 7) เวลา และสามารถนำทรพั ยากรทางเทคโนโลยเี หล่าน้เี ขา้ ไปใช้งานได้ในกระบวนการเทคโนโลยี” 11. นกั เรียนทำความเข้าใจกับความหมายขององคป์ ระกอบตา่ ง ๆ ในทรพั ยากรทางเทคโนโลยี รวมถึงปัจจัยที่ขัดขวางเทคโนโลยีทีเ่ ป็นขอ้ จำกัดหรือสิ่งท่ีต้องคำนึงถึงในการสร้างสรรค์และ พฒั นาเทคโนโลยเี ช่น เวลา งบประมาณ หรือทักษะที่จำกัด ซึ่งบรบิ ทเหลา่ น้ีทำใหร้ ะบบ เทคโนโลยที ำงานต่างกันออกไป 12. เปิดโอกาสใหน้ ักเรยี นสืบคน้ และสังเกตขัน้ ตอนของกระบวนการเทคโนโลยีทั้ง 7 ขน้ั ตอน เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) 69

หน่วยการเรยี นรู้ที่ 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 1 ระบบทางเทคโนโลยี จากหนงั สอื เรยี นและอนิ เทอร์เน็ต โดยศึกษาความหมายและวิธกี ารตา่ ง ๆ ในกระบวนการ เทคโนโลยี 13. นกั เรยี นศึกษาเกร็ดเสริมความรทู้ ่ีเกีย่ วข้องกับเนือ้ หา (Design Focus) เรอื่ ง หลักการสำคญั ในการสร้างตน้ แบบว่า“หลกั การสร้างต้นแบบใหไ้ ดผ้ ลลัพธ์ที่มีประสทิ ธภาพสูงมหี ลกั การ ท่ีสำคญั 3 ข้อ คือ ความงา่ ย ความเร็ว และความเหมาะสม” 14. จากน้ันครูอธิบายเพ่ิมเติมกับนักเรียนว่า“เม่ือพบปัญหาเราสามารถใช้กระบวนการเทคโนโลยี เขา้ มาช่วยในการแกป้ ัญหาได้ เน่ืองจากกระบวนการเทคโนโลยีเป็นกระบวนการที่สามารถช่วย แก้ปัญหาหรือตอบสนองความต้องการของมนุษย์อย่างเป็นข้ันตอน เช่น การแก้ปัญหาการจัด ทำงานเอกสาร โดยการนำโปรแกรมตา่ ง ๆ เขา้ มาจดั การใหก้ ารจัดทำเอกสารเปน็ ไปอย่าง รวดเรว็ ไม่วา่ จะเปน็ โปรแกรมไมโครซอฟต์เวริ ด์ โปรแกรมไมโครซอฟต์เพาเวอรพ์ ้อยท์ โปรแกรมไมโครซอฟต์เอกซ์เซล โดยมีการตรวจสอบการสะกดไวยากรณ์เพ่ือป้องกันการพิมพ์ที่ ผดิ พลาด สามารถลบข้อความทีผ่ ดิ ไดง้ ่ายโดยไมต่ ้องใช้นำ้ ยาลบคำผดิ เป็นต้น” ช่ัวโมงที่ 4 ข้ันท่ี 4 ขยายความเขา้ ใจ (Elaboration) 15. เปดิ โอกาสให้นักเรยี นซกั ถามขอ้ สงสยั พร้อมให้ความรูเ้ พ่ิมเติมในส่วนนั้นเพ่ือขยายความเขา้ ใจ และทำให้นักเรียนเขา้ ใจมากย่ิงขนึ้ 16. นักเรียนเขียนกระบวนการเทคโนโลยเี พื่อแก้ปญั หาทางการเรียนของตนเอง โดยครูกำหนดเวลา ให้ตามความเหมาะสม จากนั้นใหน้ กั เรยี นออกมานำเสนอหนา้ ชั้นเรียน Note วตั ถุประสงค์ของกิจกรรมเพอ่ื ใหน้ กั เรยี น - มที ักษะการทำงานร่วมกนั โดยใช้กระบวนการกลุ่มในการทำงานหรอื การทำ กจิ กรรมเพอ่ื ให้เกดิ การสอื่ สารและแลกเปลีย่ นข้อมูลรว่ มกันภายในกลุม่ - มที กั ษะการสืบค้นข้อมลู โดยใหน้ ักเรยี นแตล่ ะคนสืบคน้ ข้อมลู จากอินเทอรเ์ นต็ เพือ่ สืบเสาะหาความรตู้ ามหัวข้อที่ได้รบั มอบหมาย - มีทักษะการสังเกต โดยใหน้ ักเรียนสังเกตแผนภาพองคป์ ระกอบของระบบ เทคโนโลยแี ละขน้ั ตอนกระบวนการเทคโนโลยีจากหนงั สือเรียน เพื่อนำไปปรับใชใ้ นการเรยี นได้อยา่ งเหมาะสม - มที ักษะการคดิ วิเคราะห์ โดยให้นักเรียนพจิ ารณาเนื้อหาจากการสบื คน้ หรือศึกษา ข้อมลู จากแหล่งข้อมูลต่าเงทคๆโนเชโล่นยีห(กนาังรสออื กเรแยีบนบแอลินะเทคอโรน์เโนล็ตย)ี เป็นต้น 70

หนว่ ยการเรยี นรูท้ ่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 1 ระบบทางเทคโนโลยี ข้นั สรุป ขน้ั ที่ 5 ตรวจสอบผล (Evaluation) 1. ครูประเมินผลจากการนำเสนอผลงาน สังเกตการตอบคำถาม และการให้ความรว่ มมือทางการ เรียน 2. นักเรยี นและครรู ว่ มกนั สรุปเกีย่ วกับการออกอบบทางเทคโนโลยีวา่ “การออกแบบเปน็ การ แสดงลำดับความคิดหรือจินตนาการให้เป็นขั้นตอนเพื่อนำไปสู่การวางแผนการแก้ปัญหาหรือ ตอบสนองต่อความต้องการโดยใช้กระบวนการเทคโนโลยีที่ประกอบด้วย 7 ขั้นตอน ได้แก่ ระบปุ ญั หาหรือความตอ้ งการ รบวรวมข้อมลู ทเ่ี กยี่ วข้องกับปัญหา เลือกวธิ กี ารแกป้ ัญหา ออกแบบวธิ ีการแก้ปญั หาและปฏบิ ตั ิการ ทดสอบ ปรับปรุงแก้ไขและประเมินผลนำเสนอ ผลงาน” 7. การวดั และประเมนิ ผล รายการวดั วิธีวัด เครอื่ งมอื เกณฑก์ ารประเมิน 7.1 การประเมนิ ก่อนเรียน - แบบทดสอบก่อนเรยี น ประเมนิ ตามสภาพจริง - แบบทดสอบก่อนเรียน - ตรวจแบบทดสอบ - แบบสงั เกตพฤติกรรม ระดับคุณภาพ 2 การทำงานรายบุคคล ผ่านเกณฑ์ หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 2 กอ่ นเรยี น - แบบสงั เกตพฤติกรรม ระดบั คุณภาพ 2 การทำงานกลุ่ม ผา่ นเกณฑ์ เรื่อง โครงงานการ - แบบประเมนิ ระดับคุณภาพ 2 การนำเสนอผลงาน ผ่านเกณฑ์ ออกแบบและเทคโนโลยี - แบบประเมนิ ระดบั คุณภาพ 2 คณุ ลกั ษณะ ผา่ นเกณฑ์ 7.2 การประเมินระหวา่ งการ อันพึงประสงค์ จดั กิจกรรม 1) พฤติกรรมการทำงาน - สังเกตพฤติกรรม รายบคุ คล การทำงานรายบุคคล 2) พฤติกรรมการทำงาน - สงั เกตพฤติกรรม กลุ่ม การทำงานกลุ่ม 3) การนำเสนอผลงาน - ประเมินการนำเสนอ ผลงาน. 4) คุณลักษณะ - สงั เกตความมีวินัย อนั พงึ ประสงค์ ความรับผดิ ชอบ ใฝ่เรยี นรู้ และมุง่ มัน่ ในการทำงาน เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลย)ี 71

หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 1 ระบบทางเทคโนโลยี 8. ส่อื /แหล่งการเรียนรู้ 8.1 สอ่ื การเรยี นรู้ 1) หนงั สอื เรียน รายวิชาพื้นฐาน เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) ม.5 หนว่ ยการเรียนรู้ท่ี 2 เร่ือง โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี 2) เคร่ืองคอมพวิ เตอร์ 8.2 แหล่งการเรียนรู้ 1) หอ้ งคอมพวิ เตอร์ 2) อนิ เทอรเ์ นต็ เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลย)ี 72

หน่วยการเรยี นรู้ที่ 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี . แผนการจดั การเรียนรทู้ ี่ 1 ระบบทางเทคโนโลยี ) ....... 9 ความเห็นของผูบ้ ริหารสถานศกึ ษาหรอื ผู้ท่ไี ด้รบั มอบหมาย ข้อเสนอแนะ ลงชือ่ ( ตำแหนง่ 10. บันทกึ ผลหลงั การสอน  ด้านความรู้  ดา้ นสมรรถนะสำคญั ของผเู้ รยี น  ด้านคุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์  ด้านความสามารถทางเทคโนยี (วิทยาการคำนวณ)  ดา้ นอนื่ ๆ (พฤติกรรมเดน่ หรือพฤติกรรมท่ีมปี ญั หาของนักเรียนเป็นรายบคุ คล (ถ้าม)ี )  ปญั หา/อปุ สรรค  แนวทางการแก้ไข เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) 73

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจัดการเรยี นรทู้ ี่ 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี เวลา 14 ช่ัวโมง 1. มาตรฐาน/ตัวช้วี ดั 1.1 ตัวชีว้ ดั ว 4.1 ม.5/1 ประยุกตใ์ ช้ความรู้และทกั ษะจากศาสตร์ตา่ ง ๆ รวมทง้ั ทรัพยากรในการทำโครงงาน เพ่ือแก้ปญั หาหรือพัฒนางาน 2. จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ 1. อธบิ ายลำดับข้ันตอนการทำโครงงานการออกแบบและเทคโนโลยีได้ (K) 2. ออกแบบโครงงานทส่ี นใจตามลำดับขนั้ ตอนการทำโครงงานการออกแบบและเทคโนโลยีได้ (P) 3. เลง็ เหน็ ความสำคญั ของการนำลำดบั ขนั้ ตอนการทำโครงงานการออกแบบและเทคโนโลยมี าใช้ ในการcกป้ ัญหาหรอื สนองความตอ้ งการ (A) 3. สาระการเรียนรู้ สาระการเรียนรแู้ กนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิน่ - การทำโครงงาน เปน็ การประยุกต์ใช้ความรู้ และ พิจารณาตามหลกั สตู รของสถานศึกษา ทักษะจากศาสตร์ตา่ ง ๆ รวมท้งั ทรัพยากรใน การสรา้ งหรอื พัฒนาชิน้ งานหรอื วิธีการ เพ่ือแกป้ ญั หา หรืออำนวยความสะดวก ในการทำงาน - การทำโครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี สามารถดำเนินการได้ โดยเรมิ่ จากการสำรวจ สถานการณป์ ัญหาทีส่ นใจ เพื่อกำหนดหวั ข้อ โครงงาน แลว้ รวบรวมขอ้ มลู และแนวคดิ ท่ี เกยี่ วข้องกับปัญหาออกแบบแนวทางการ แก้ปญั หา วางแผน และดำเนินการแก้ปัญหา ทดสอบ ประเมนิ ผล ปรบั ปรงุ แก้ไขวิธกี าร แก้ปัญหาหรือชนิ้ งาน และนำเสนอวธิ ีการ แก้ปญั หา เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลย)ี 74

หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี 4. สาระสำคญั /ความคิดรวบยอด การออกแบบและเทคโนโลยเี ราสามารถนำมาประยุกต์ใชใ้ นการทำโครงงานการออกแบบและ เทคโนโลยีโดยเริม่ จากการสำรวจสถานการณ์หรือปัญหาที่น่าสนใจ เพือ่ นำมากำหนดหวั ข้อโครงงาน แลว้ รวบรวมขอ้ มูลและแนวคิดท่เี กย่ี วข้องกับปัญหา ออกแบบแนวทางการแกป้ ญั หา วางแผนและ ดำเนนิ การแก้ปญั หา ทดสอบ ประเมินผล ปรบั ปรงุ แก้ไขวธิ ีการแก้ปัญหาหรือชิน้ งาน และขัน้ ตอนสุดทา้ ย คอื การนำเสนอวิธการแกป้ ญั หา 5. สมรรถนะสำคญั ของผูเ้ รียนและคณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์ สมรรถนะสำคญั ของผู้เรียน คุณลกั ษณะอนั พึงประสงค์ 1. ความสามารถในการสอ่ื สาร 1. มีวินัย รับผิดชอบ - ทักษะการส่อื สาร 2. ใฝเ่ รยี นรู้ - ทกั ษะการแลกเปลี่ยนข้อมูล 3. มุง่ ม่นั ในการทำงาน 2. ความสามารถในการคิด - ทักษะการคิดวิเคราะห์ 3. ความสามารถในการแกป้ ัญหา - ทักษะการสงั เกต 4. ความสามารถในการใชท้ ักษะชวี ิต - ทกั ษะการทำงานร่วมกนั 5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี - ทักษะการสบื คน้ ข้อมูล 6. กจิ กรรมการเรยี นรู้  วิธีการสอนโดยเน้นรปู แบบการสอนแบบสบื เสาะหาความรู้ 5Es (5Es Instructional Model) ชั่วโมงที่ 1 ข้นั นำ ขัน้ ท่ี 1 กระตุ้นความสนใจ (Engagement) 1. ครูถามคำถามประจำหวั ข้อกับนักเรยี นว่า“นักเรยี นสังเกตเห็นเทคโนโลยีอะไรบ้างทเ่ี ข้ามา เกีย่ วขอ้ งในชวี ติ ประจำวนั ” เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลย)ี 75

หน่วยการเรยี นร้ทู ี่ 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี (แนวตอบ : นักเรยี นตอบตามความคิดเห็นของตนเอง โดยคำตอบข้ึนอยูก่ ับดลุ ยพนิ จิ ของ ครูผู้สอน เชน่ โทรทศั น์ คอมพวิ เตอร์ เคร่ืองดดู ฝุน่ เปน็ ต้น) 2. ครูอธบิ ายเพ่ิมเตมิ กับนักเรยี นเพ่ือเช่ือมโยงเข้าสูบ่ ทเรียนวา่ “การสังเกตเปน็ กระบวนการทาง วิทยาศาสตร์ข้นั พนื้ ฐานทส่ี ำคัญและจำเปน็ อยา่ งย่ิงในการพัฒนาทักษะกระบวนการทาง วิทยาศาสตรข์ ้ันพ้ืนฐานทกั ษะอืน่ ๆ เชน่ ทกั ษะการจำแนกประเภท ทกั ษะพยากรณ์ ทกั ษะ การลงความเห็น เปน็ ต้น การสังเกตทำใหเ้ กิดความอยากรอู้ ยากเห็น ทำใหเ้ กิดปญั หาและ นำไปสขู่ ั้นตอนในการสบื เสาะเพอ่ื หาความรู้และได้มาซงึ่ ความรมู้ ากขน้ึ ” ขัน้ สอน ขน้ั ที่ 2 สำรวจค้นหา (Exploration) 1. นกั เรยี นแบง่ กลุ่ม กลมุ่ ละ 3-4 คนหรอื ตามความเหมาะสม เพ่ือสำรวจปญั หารอบ ๆ ตัว หรือ ปัญหาในชีวิตประจำวนั จากน้นั ใหแ้ ต่ละกลุ่มระดมความคิดเห็นและออกแบบโครงงานในหวั ขอ้ ท่สี นใจโดยใช้ขน้ั ตอนการทำโครงงานการออกแบบและเทคโนโลยีในใบความรู้ เร่อื ง โครงงาน การออกแบบและเทคโนโลยี โดยระบรุ ายละเอียดในหวั ข้อการสำรวจสถานการณ์หรือปัญหา ที่สนใจ ดังนี้ 1) ปญั หาท่สี นใจ 2) ทม่ี าของปญั หาเกิดจากอะไร 3) บรรยายลักษณะของปญั หาเพ่ิมเติม 4) การแก้ปัญหาทางเทคโนโลยี 2. นักเรยี นแตล่ ะกล่มุ ออกมานำเสนอหวั ข้อปญั หาท่ีสนใจพร้อมอภปิ รายร่วมกนั ในห้องเรยี น ชว่ั โมงที่ 2 ข้นั ท่ี 2 สำรวจคน้ หา (Exploration) 3. นักเรยี นศกึ ษาและสงั เกตลำดับขัน้ ตอนการทำโครงงานการออกแบบและเทคโนโลยีขัน้ แรก คอื การสำรวจสถานการณ์หรือปัญหาทส่ี นใจ จากหนังสือเรียนรายวชิ าพื้นฐาน เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) ม.5 หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 เรือ่ ง โครงงานการออกแบบและ เทคโนโลยี 4. ครูอธบิ ายเพิ่มเติมวา่ “การสงั เกตเป็นทักษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตรอ์ ย่างหน่ึง โดยข้อมูล ทไ่ี ดจ้ ากการสังเกตจะประกอบด้วย ขอ้ มลู เกย่ี วกับรูปร่าง สถานะ คุณสมบตั ิ ข้อมลู เชงิ ปรมิ าณ ขอ้ มลู ที่เกยี่ วกบั การเปล่ียนแปลงท่สี ังเกตจากวัตถุหรอื เหตุการณ์นัน้ ” เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) 76

หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี 5. นักเรยี นดูภาพตัวอย่างการสงั เกตจากหนงั สือเรียน โดยครอู ธิบายกบั นักเรียนวา่ “การสังเกต ของช่างซ่อมรถยนตท์ ่สี งั เกตเหน็ ถึงความผิดปกติของเครื่องยนต์จากชนิ้ ส่วนต่าง ๆ และ สามารถระบุถงึ ความผิดปกติได้ ดังนัน้ ช่างจึงสามารถซ่อมเครือ่ งยนต์นั้นให้กลับมาเปน็ ปกติ เหมอื นเดมิ ได้” 6. นกั เรียนศึกษาเกร็ดเสริมความร้ทู เ่ี ก่ยี วข้องกับเนอ้ื หา (Design Focus) เรอ่ื ง ทักษะการสังเกต ว่า“การสังเกตเป็นกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขนั้ พนื้ ฐานท่สี ำคญั และจำเปน็ อย่างย่ิงใน การพัฒนาทักษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตร์ขนั้ พนื้ ฐานทักษะอนื่ ๆ เชน่ ทักษะการจำแนก ประเภททกั ษะ พยากรณ์ ทกั ษะการลงความเห็น เป็นต้น การสังเกตทำให้เกิดความอยากรู้ อยากเหน็ ทำใหเ้ กิดปัญหา อันจะนำไปสูข่ น้ั ตอนในการสืบเสาะเพ่ือหาความรู้และไดม้ าซึ่ง ความรูม้ ากขนั้ ” 7. เปดิ โอกาสใหน้ ักเรยี นซกั ถามขอ้ สงสัย และครูใหค้ วามรู้เพ่ิมเติมในสว่ นนน้ั 8. ครนู ำน้ำยาลบคำผิด (แบบเขย่า) ท่เี หมอื นกนั มา 3 แบบ ดงั น้ี แบบท่ี 1 คือ นำ้ ยาลบคำผดิ ท่ีใช้หมดแลว้ แบบที่ 2 คือ น้ำยาลบคำผดิ ที่เปดิ ใชแ้ ล้วแตย่ งั ไมห่ มด แบบท่ี 3 คือ นำ้ ยาลบคำผิดท่ียงั ไม่ผา่ นการใช้งาน จากนนั้ ครถู ามคำถามกระตนุ้ ความคดิ ของนักเรียนวา่ “ให้นักเรียนเรยี งลำดับการใช้งานน้ำยา ลบคำผิดว่าอนั ไหนควรใช้งานก่อน-หลัง” (แนวตอบ : ให้นกั เรียนหาน้ำยาลบคำผิดอนั ท่ีหมดแลว้ ก่อนเป็นอันดบั แรก โดยใช้วิธีการสงั เกต ด้วยการลองเขย่า หากอนั ไหนเสียงดงั มากทสี่ ดุ แสดงว่านำ้ ยาหมดแล้ว ไมค่ วรใช้ ส่วนนำ้ ยาลบ คำผดิ อนั ท่ีเขยา่ แล้วเสยี งดังน้อยกว่าควรใช้งานกอ่ น และน้ำยาลบคำผิดอันทเี่ ขยา่ แล้วเสียงดงั เบาทีส่ ดุ ควรใชเ้ ปน็ ลำดบั สดุ ท้าย ทง้ั นเ้ี พื่อให้ใช้อนั เก่าให้หมดก่อนแลว้ จงึ นำอนั ใหม่มาใช้ เป็น การชว่ ยประหยัดการใช้ทรัพยากร) 9. ครูอธบิ ายเพิ่มเตมิ ว่า“การสงั เกตและสำรวจสถานการณ์จะทำให้ได้มาซงึ่ ปัญหาท่ีสนใจ และ การระบปุ ัญหาเปน็ ข้ันตอนแรกของการเริ่มตน้ ทำโครงงาน” ช่วั โมงท่ี 3 ขนั้ ที่ 2 สำรวจคน้ หา (Exploration) 10. ครทู บทวนเน้อื หาการเรยี นเม่ือช่วั โมงทีแ่ ล้วเกย่ี วกบั หวั ข้อปัญหาท่นี ักเรียนสนใจ 11. นกั เรียนศึกษาและสังเกตลำดับขน้ั ตอนการทำโครงงานการออกแบบและเทคโนโลยขี ัน้ ตอน ท่ี 2 คอื การรวบรวมข้อมูลและแนวคิดทีเ่ กีย่ วข้องจากหนงั สอื เรียน เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) 77

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี 12. ครูอธิบายเพิ่มเตมิ กบั นักเรียนว่า“การรวบรวมขอ้ มูลนอกจากจะมวี ธิ ีการสบื ค้นจากบทความ วิชาการ บทความวจิ ยั ทฤษฏีต่าง ๆ ยังมีวิธกี ารสมั ภาษณ์ การสงั เกต การสำรวจจากกลุ่ม ตัวอย่าง และการรวบรวมข้อมลู จากเอกสาร เปน็ ต้น” 13. ครอู ธิบายเกร็ดเสริมความรู้ที่เกีย่ วขอ้ งกับเนื้อหา (Design Focus) เรอ่ื ง ประเภทของ การรวบรวมข้อมลู วา่ “การเก็บข้อมูล แบ่งออกเป็น 2 ประเภท ดงั น้ี 1) การรวบรวมขอ้ มูลขนั้ ปฐมภูมิ เปน็ การรวบรวมขอ้ มลู ทไ่ี ด้จากเจา้ ของข้อมลู โดยตรง เชน่ การสัมภาษณ์ การสงั เกต และการสำรวจกลมุ่ ตัวอย่าง 2) การรวบรวมข้อมลู ชน้ั ทตุ ิยภูมิ เป็นการรวบรวมข้อมลู ท่ไี ด้จากแหลง่ ข้อมูลท่ีได้ รวบรวมไว้ เชน่ ข้อมูลจากหนังสือ รายงาน บทความ และเอกสารต่าง ๆ” 14. ครูเปดิ โอกาสใหน้ ักเรียนซักถามขอ้ สงสยั และครใู ห้ความรเู้ พ่มิ เติมในส่วนนนั้ 15. ครูอธิบายเพิ่มเตมิ วา่ “นอกจากจะทำการรวบรวมข้อมลู โดยวธิ ีการสบื ค้นขอ้ มลู จากแหล่ง ตา่ งๆ แล้ว ยงั มวี ธิ กี ารรวบรวมขอ้ มลู ดว้ ยการสัมภาษณ์ ซ่ึงเป็นวิธีท่ีไดค้ ำตอบเรว็ ตรงตาม เรอ่ื งที่ต้องการ แต่ผู้สมั ภาษณ์ตอ้ งมีความซื่อสัตยไ์ ม่ตอบขอ้ ซักถามแทนผถู้ ูกสมั ภาษณ์ เพราะ จะทำให้ขอ้ มูลคลาดเคลื่อนจากความเป็นจรงิ ” ชวั่ โมงท่ี 4 ข้ันท่ี 2 สำรวจค้นหา (Exploration) 16. นกั เรยี นแบง่ กลุ่ม (กล่มุ เดมิ ) เพื่อลงมือเกบ็ รวบรวมขอ้ มูลและแนวคดิ ทเี่ ก่ียวข้องกับปญั หาท่ี สนใจด้วยวธิ ีการต่าง ๆ โดยอาจจะสืบคน้ จากอินเทอร์เนต็ ท่ีเครื่องคอมพวิ เตอร์ของตนเอง จากน้ันออกมานำเสนอวิธีการเกบ็ รวบรวมขอ้ มลู และข้อมูลท่ไี ด้หนา้ ช้ันเรียน ชวั่ โมงท่ี 5 ขน้ั ท่ี 2 สำรวจค้นหา (Exploration) 17. ครูทบทวนเน้อื หาการเรียนเมื่อช่วั โมงที่แล้วเก่ยี วกับการรวบรวมขอ้ มูลและแนวคดิ ทีเ่ กย่ี วข้อง 18. นักเรียนศึกษาและสังเกตลำดับข้นั ตอนการทำโครงงานการออกแบบและเทคโนโลยีขัน้ ตอน ที่ 3 คอื การออกแบบวิธีการแก้ปัญหาจากหนังสอื เรียนหรือสืบคน้ เพมิ่ เติมจากอนิ เทอรเ์ นต็ 19. ครอู ธิบายเพิ่มเตมิ กบั นกั เรียนว่า“เมือ่ ไดส้ ืบค้นหรือรวบรวมขอ้ มลู และแนวคดิ ที่ใช้ใน การแกป้ ัญหาเสร็จเรยี บร้อยแล้ว จากนน้ั จะต้องนำขอ้ มูลท่ไี ด้มาทำการประเมินและตัดสินใจ เลือกวิธีการแก้ปญั หา โดยพจิ ารณาดังน้ี 1) วธิ ีการใดทส่ี ามารถแก้ปญั หาไดใ้ นระยะยาว เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) 78

หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี 2) วิธกี ารใดที่มีความเปน็ จรงิ มากที่สุดในการแกป้ ัญหาไดส้ ำเร็จ 3) อะไรคือความเสย่ี งของทางเลือกแตล่ ะวิธี” 20. ครเู ปิดโอกาสใหน้ ักเรียนซักถามขอ้ สงสัย และครใู ห้ความรเู้ พม่ิ เติมในสว่ นนั้น ช่วั โมงที่ 6 21. นกั เรียนแบง่ กลุ่ม (กลุม่ เดิม) เพอื่ ระดมความคิดเหน็ สำหรบั การออกแบบวิธีการแก้ปัญหา กับหัวข้อปัญหาของนกั เรียน จากน้นั ใหน้ ักเรยี นแต่ละกล่มุ ส่งตัวแทนออกมานำเสนอ หนา้ ชน้ั เรยี น 22. ครอู ธิบายเพ่ิมเติมว่า“เม่ือมกี ารทำงานเป็นทีม การออกแบบวธิ ีการแกป้ ัญหาจะตอ้ งได้รับ ข้อสรุปจากการประชุมระดมความคดิ ภายในทมี จงึ จะลงมือปฏิบัติได้ โดยการออกแบบ วธิ กี ารแก้ปัญหาขน้ึ อยกู่ ับรูปแบบของโครงงาน เช่น ออกแบบวิธกี ารแก้ปัญหาเปน็ แผนภาพ (Diagrams) หรือผังงาน เขียนอธบิ ายหลักการทำงานของวิธีการแกป้ ญั หาและหากมี การทดลอง ใหบ้ ันทึกผลการทดลอง แสดงผลการทดลอง และสรุปผลการทดลอง เปน็ ต้น” ช่วั โมงท่ี 7 ข้นั ที่ 2 สำรวจค้นหา (Exploration) 23. ครูทบทวนเนอ้ื หาการเรยี นเมื่อชัว่ โมงทแ่ี ลว้ และเปดิ โอกาสใหน้ ักเรียนตรวจสอบความถูกต้อง ของการออกแบบวิธีการแก้ปัญหาภายในกลุ่มของตนเอง 24. นักเรยี นศึกษาและสังเกตลำดับขน้ั ตอนการทำโครงงานการออกแบบและเทคโนโลยีข้นั ตอน ท่ี 4 คอื การวางแผนและดำเนนิ การแกป้ ัญหาจากหนงั สือเรยี นหรือสืบค้นเพ่ิมเตมิ จาก อินเทอร์เน็ตทเี่ ครอ่ื งคอมพิวเตอรข์ องตนเอง 25. ครูอธิบายเพิ่มเติมกบั นกั เรยี นวา่ “การวางแผนจะช่วยให้ผู้เรียนได้ฝกึ ความคดิ สรา้ งสรรค์ เพือ่ ขยายความคิดในชน้ิ งานให้มีความสมบรูณ์มากยิ่งขึน้ และการดำเนนิ การแกป้ ญั หา คือ การลงมอื สร้างชิน้ งานตามท่ีออกแบบไว้ หรือการปฏบิ ัติตามขัน้ ตอนที่ได้ทำการวางแผนไว้ เพ่ือให้บรรลจุ ดุ มงุ่ หมายอย่างมปี ระสิทธิภาพ” 26. ครเู ปิดโอกาสให้นักเรียนซักถามข้อสงสยั และครใู ห้ความร้เู พ่มิ เติมในสว่ นนัน้ เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) 79

หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี ชวั่ โมงที่ 8 ขั้นที่ 2 สำรวจคน้ หา (Exploration) 27. นักเรียนแบง่ กลุ่ม (กล่มุ เดิม) เพ่ือระดมความคิดเห็นสำหรับการวางแผนและดำเนนิ การ แก้ปญั หากับหัวข้อปัญหาของนักเรยี น โดยเปิดโอกาสใหน้ ักเรียนศึกษาความรเู้ พม่ิ เตมิ จากอนิ เทอรเ์ น็ต ชว่ั โมงที่ 9 ขน้ั ท่ี 2 สำรวจค้นหา (Exploration) 28. นักเรยี นศกึ ษาขัน้ ตอนการสร้างต้นแบบซง่ึ มีทั้งหมด 4 ข้ันตอน ดงั นี้ 1) กำหนดความต้องการ เป็นการหาความต้องการพน้ื ฐานของผใู้ ชร้ ะบบนักออกแบบ ตอ้ งมเี วลาเพียงพอในการศึกษาความต้องการพน้ื ฐานของผ้ใู ชง้ าน 2) ออกแบบต้นแบบ เป็นการวางแผนจัดตง้ั ข้นั ตอน และรู้จักเลอื กใช้วสั ดหุ รือวิธกี าร เพ่อื ทำตามความต้องการ โดยใหส้ อดคล้องกบั ลักษณะและคุณสมบัติของวัสดุแต่ ละชนิด ตามความคดิ สร้างสรรค์ 3) นำตน้ แบบไปใช้ ผู้ใช้จะนำตน้ แบบไปทดลองใชว้ ่าสามารถตอบสนองความต้องการ ของผู้ใช้เพียงใด โดยผูใ้ ช้สามารถให้ข้อคดิ เห็นเกี่ยวกบั ปญั หา หรือขอ้ แนะนำในการ ปรับปรงุ ต้อนแบบได้ 4) ปรบั แต่งต้นแบบ เปน็ การนำความเหน็ ของผู้ใชม้ าปรับปรงุ ตน้ แบบให้มี ประสทิ ธิภาพมากขึ้น ข้นั ตอนน้จี ะเกิดซ้ำไปซำ้ มาจนกระทัง่ ผใู้ ช้เกดิ ความพอใจ แลว้ จึงจะสามารถนำตน้ แบบไปใช้งานได้ 29. ใหน้ ักเรียนแตล่ ะกลมุ่ นำขนั้ ตอนการสร้างต้นแบบทัง้ 4 ขั้นตอน มาปรบั ใชใ้ นหวั ข้อปญั หา ของนักเรยี น โดยครูคอยใหค้ ำปรกึ ษาอยา่ งใกล้ชดิ ชวั่ โมงที่ 10 ข้ันที่ 2 สำรวจคน้ หา (Exploration) 30. เปิดโอกาสให้นักเรยี นแต่ละกลุ่มออกมานำเสนอการวางแผนและดำเนนิ การแก้ปัญหาของ กลมุ่ ตนเองโดยครแู ละเพื่อนร่วมชัน้ คอยใหค้ ำแนะนำ และสามารถไปปรับใช้ได้อยา่ ง เหมาะสม เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลย)ี 80

หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี ชวั่ โมงท่ี 11 ข้นั ท่ี 2 สำรวจคน้ หา (Exploration) 31. ครทู บทวนเนอื้ หาการเรียนเมื่อชวั่ โมงที่แลว้ เกีย่ วกบั ข้นั ตอนการสร้างตน้ แบบท้งั 4 ขน้ั ตอน 32. นักเรียนศึกษาและสังเกตลำดับข้ันตอนการทำโครงงานการออกแบบและเทคโนโลยีข้ันตอน ท่ี 5 คอื การทดสอบ ประเมนิ ผล และปรบั ปรุง จากหนงั สือเรียน 33. ครูอธิบายเพ่ิมเตมิ กบั นกั เรียนว่า“การทดสอบจะทำให้ทราบวา่ ชิน้ งานท่ีสร้างข้นึ สามารถใช้ งานไดจ้ รงิ หรือไม่และเมอื่ ทดสอบแล้วจะตอ้ งมีการประเมนิ ผลวา่ ควรมีการปรับปรุงแก้ไข ชิน้ งานหรือไม่ ซึ่งจะนำมาสู่การปรับปรงุ และพฒั นาผลลัพธใ์ หม้ ีประสทิ ธภิ าพในการ แกป้ ัญหามากขนึ้ ” 34. เปดิ โอกาสให้นักเรยี นซักถามขอ้ สงสัย และครใู หค้ วามรูเ้ พิ่มเตมิ ในส่วนนน้ั ชวั่ โมงท่ี 12 ขั้นท่ี 2 สำรวจคน้ หา (Exploration) 35. นักเรียนแบ่งกลุ่ม (กลุ่มเดิม) เพอ่ื ทดสอบ ประเมนิ ผล และปรับปรงุ งานภายในกลมุ่ ของ ตนเอง จากน้ันให้แต่ละกลมุ่ ส่งตวั แทนออกมานำเสนอหน้าชั้นเรยี น โดยนักเรียนสามารถ ออกแบบรายการการวัดประเมินผล พร้อมระบสุ ดั ส่วนของคะแนนเพ่ือประเมนิ ผลงานจะทำ ใหส้ ามารถสรปุ ผลการประเมินผลไดว้ า่ ช้ินงานน้ันสามารถแกป้ ัญหาไดห้ รอื ไม่ 36. ครอู ธบิ ายเพิ่มเตมิ กับนกั เรยี นว่า“หากประเมนิ ผลงานแลว้ พบวา่ ผลงานไมส่ ามารถแก้ปญั หา หรอื ตอบสนองความต้องการได้ ควรพจิ ารณาว่าจำเปน็ ต้องแกไ้ ขปรับปรงุ ในขน้ั ตอนใด ควร ปรับปรงุ แก้ไขอย่างไร แลว้ จงึ ดำเนินการปรับปรงุ แก้ไขในส่วนน้ันจนกระทั่งชน้ิ งานใชง้ านได้ ในขนั้ ตอนการปรบั ปรงุ แก้ไขอาจจำเปน็ ต้องกลับไปท่ีขน้ั ตอนการออกแบบวธิ กี ารแกป้ ญั หา อีกครั้ง เพ่ือถา่ ยทอดแนวความคดิ ใหม่ หรืออาจกลับไปขั้นตอนรวบรวมข้อมลู และเลือก วิธีการทเ่ี หมาะสม เพื่อใหไ้ ด้วิธกี ารท่ีเหมาะสมมากขึน้ ” ช่ัวโมงที่ 13 ขน้ั ที่ 2 สำรวจค้นหา (Exploration) 37. ครทู บทวนเนื้อหาการเรยี นเม่ือชว่ั โมงที่แลว้ เกี่ยวกบั การทดสอบ ประเมนิ ผลและปรับปรุง 38. นกั เรียนศกึ ษาและสังเกตลำดับขัน้ ตอนการทำโครงงานการออกแบบและเทคโนโลยขี ้ันตอน ท่ี 6 คอื นำเสนอวธิ กี ารแก้ปัญหา ผลการแกป้ ัญหา จากหนงั สือเรียน เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) 81

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี 39. ครอู ธิบายเพิ่มเตมิ กับนกั เรียนวา่ “เมอ่ื ทดสอบ ประเมินผล และปรับปรงุ ช้ินงานจากขนั้ ตอนท่ี แล้วจนไดช้ ิน้ งานทสี่ มบรู ณส์ ามารถแก้ปัญหาไดแ้ ล้ว ควรนำเสนอวธิ กี ารแก้ปัญหา ผลการ แก้ปัญหาสือ่ สารไปยงั ผู้อนื่ ใหเ้ ขา้ ใจ ซง่ึ จำเปน็ ต้องเลือกวิธีการนำเสนอข้อมลู ทเ่ี ขา้ ใจง่ายและ นา่ สนใจ เช่น การจดั นิทรรศการ การจดั แสดงโดยไมม่ กี ารบรรยาย เป็นต้น” 40. ครูเปิดโอกาสให้นักเรยี นซักถามข้อสงสยั และครใู ห้ความรเู้ พ่ิมเติมในส่วนนนั้ ชั่วโมงท่ี 14 ขั้นท่ี 2 สำรวจคน้ หา (Exploration) 41. นกั เรยี นแบ่งกลุ่ม (กลุ่มเดมิ ) เพอ่ื เตรยี มความพร้อมในการนำเสนอวธิ ีการแก้ปัญหา ผลการแกป้ ัญหา ให้ครอบคลุมประเด็นสำคัญดังต่อไปนี้ 1) ชอื่ โครงงาน ชื่อผ้จู ัดทำโครงงาน และอาจารย์ท่ีปรกึ ษา 2) ปัญหาที่เป็นโจทยใ์ นการจดั ทำโครงงาน เหตุจูงใจในการทำโครงงาน และ ความสำคญั ของโครงงาน 3) วิธกี ารดำเนินการโดยเลือกเฉพาะขน้ั ตอนทสี่ ำคญั และน่าสนใจ 4) การแสดงชิน้ งานหรือแสดงผลทไี่ ดจ้ ากการทดลอง การสาธิตวิธกี ารทดลอง ทไี่ มซ่ บั ซอ้ นเขา้ ใจง่าย 5) ข้อสรปุ ที่ได้จากการทำโครงงาน รวมถึงประโยชนท์ ี่ได้รับจากโครงงาน ขอ้ เสนอแนะ ข้อควรปรับปรุง ในการจัดทำโครงงานครงั้ ถดั ไป ขั้นท่ี 3 อธิบายความรู้ (Explanation) 42. นกั เรยี นศึกษาเพิม่ เติมจากตัวอย่างผลงานโครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี จากหนงั สอื เรยี นเพอ่ื พัฒนาผลงานให้มปี ระสิทธภิ าพมากยิ่งขน้ึ ดังน้ี โครงงานที่ 1 การพัฒนาเคร่ืองมือเก็บยอดสะเดา โครงงานที่ 2 เคร่ืองตากอาหารแห้งจากพลงั งานแสงอาทติ ย์ 43. ครอู ธิบายกับนักเรยี นวา่ “ท้ัง 2 โครงงานมลี กั ษณะที่แตกต่างกันดังนัน้ วิธีการตา่ ง ๆ ก็จะ แตกตา่ งกันไปด้วย ซึง่ นักเรียนสามารถศึกษาลำดับข้ันตอนการทำโครงงานการออกแบบและ เทคโนโลยีตามขน้ั ตอน ดังน้ี ขน้ั ตอนท่ี 1 สำรวจสถานการณ์ปัญหาที่นา่ สนใจ ขั้นตอนที่ 2 รวบรวมข้อมลู และแนวคดิ ทีเ่ กี่ยวข้อง ขน้ั ตอนท่ี 3 ออกแบบวิธีการแก้ปัญหา ขั้นตอนที่ 4 วางแผนและดำเนินการแกป้ ัญหา เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลย)ี 82

หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี ขนั้ ตอนท่ี 5 ทดสอบ ประเมนิ ผล และปรบั ปรงุ ขนั้ ตอนท่ี 6 นำเสนอวธิ ีการแก้ปญั หา ผลการแกป้ ัญหา รวมถึงวิเคราะห์บทวเิ คราะหก์ ารทำโครงงานวา่ มีข้อดี หรือข้อควรพฒั นาปรบั ปรุงอยา่ งไร เพื่อนำมาพฒั นาให้มปี ระสิทธิภาพตอ่ ไป” ข้นั ที่ 4 ขยายความเขา้ ใจ (Elaboration) 44. นกั เรยี นแตล่ ะคนทำกิจกรรมที่สอดคล้องกับเน้ือหา โดยให้ผู้เรยี นฝึกปฏบิ ตั เิ พ่อื พัฒนา ความรแู้ ละทักษะ (Design Activity) ซง่ึ เก่ียวกบั การออกแบบโครงงานที่นกั เรียนสนใจ โดยใช้กระบวนการเรียนรแู้ บบสะเต็มตามองค์ประกอบ 6 ขนั้ ตอนลงในสมดุ ประจำตัวของ นักเรียน Note วัตถปุ ระสงค์ของกิจกรรมเพอ่ื ใหน้ ักเรยี น - มที ักษะการทำงานร่วมกนั โดยใช้กระบวนการกล่มุ ในการทำงานหรือการทำ กิจกรรมเพ่ือใหเ้ กิดการสือ่ สารและแลกเปลยี่ นข้อมลู รว่ มกันภายในกล่มุ - มที กั ษะการสบื ค้นข้อมลู โดยให้นักเรยี นแต่ละคนสบื ค้นข้อมูลจากอนิ เทอรเ์ น็ต เพือ่ สืบเสาะหาความรูต้ ามหวั ข้อที่ไดร้ บั มอบหมาย - มที กั ษะการสังเกต โดยใหน้ ักเรยี นสังเกตลำดบั ข้ันตอนการทำโครงงานการ ออกแบบและเทคโนโลยีจากหนงั สอื เรียนเพ่ือนำไปปรับใช้ในการเรยี นได้อยา่ งเหมาะสม - มีทักษะการคดิ วเิ คราะห์ โดยใหน้ กั เรียนพิจารณาเน้ือหาจากการสืบค้นหรือศึกษา ข้อมูลจากแหล่งข้อมูลตา่ ง ๆ เช่น หนังสอื เรียน อินเทอร์เน็ต เป็นต้น ขน้ั สรปุ ข้ันท่ี 5 ตรวจสอบผล (Evaluation) 1. ครูประเมนิ ผลจากการนำเสนอผลงาน สังเกตการตอบคำถาม การให้ความรว่ มมอื ทางการเรียน และการทำใบงาน 2. นักเรยี นและครรู ่วมกันสรปุ เก่ียวกบั การจัดทำโครงงานการออกแบบและเทคโนโลยีวา่ “การทำ โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยีโดยเรมิ่ จากการสำรวจสภานการณ์หรือปญั หาทน่ี า่ สนใจ เพอ่ื นำมากำหนดหวั ขอ้ โครงงาน แล้วรวบรวมข้อมลู และแนวคิดทเี่ กี่ยวข้องกับปญั หา ออกแบบ แนวทางการแก้ปัญหา วางแผนและดำเนนิ การแกป้ ัญหา ทดสอบ ประเมินผล ปรับปรุงแกไ้ ขวิธี การแก้ปัญหาหรอื ชิ้นงาน และข้นั ตอนสุดทา้ ยคือ การนำเสนอวิธการแก้ปัญหา” เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) 83

หนว่ ยการเรยี นรูท้ ่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี 7. การวดั และประเมนิ ผล รายการวัด วธิ ีวัด เคร่อื งมอื เกณฑก์ ารประเมิน 7.1 ประเมินระหวา่ งการจัดกิจกรรม ระดบั คุณภาพ 2 ผา่ นเกณฑ์ การเรยี นรู้ ระดับคุณภาพ 2 ผา่ นเกณฑ์ 1) การนำเสนอผลงาน - ประเมินการนำเสนอ - แบบประเมินการ ระดบั คุณภาพ 2 ผา่ นเกณฑ์ ผลงาน นำเสนอผลงาน ระดบั คุณภาพ 2 2) พฤตกิ รรมการทำงาน - สังเกตพฤติกรรม - แบบสงั เกตพฤตกิ รรม ผา่ นเกณฑ์ รายบุคคล การทำงานรายบุคคล การทำงานรายบุคคล 3) พฤติกรรมการทำงานกลมุ่ - สงั เกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานกลุ่ม การทำงานกลมุ่ 4) คณุ ลกั ษณะอันพึงประสงค์ - สังเกตความมีวินยั - แบบประเมิน ความรบั ผดิ ชอบ คุณลกั ษณะ ใฝเ่ รียนรู้ และมุ่งมน่ั อนั พึงประสงค์ ในการทำงาน 8. สอ่ื /แหล่งการเรียนรู้ 8.1 สือ่ การเรยี นรู้ 1) หนังสอื เรียนรายวชิ าพืน้ ฐาน เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) ม.5 หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 2 เร่ือง โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี 2) ใบความรู้ เร่อื ง โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี 3) เคร่อื งคอมพิวเตอร์ 4) นำ้ ยาลบคำผิด (แบบเขยา่ ) 8.2 แหลง่ การเรียนรู้ 1) ห้องคอมพิวเตอร์ 2) อนิ เทอรเ์ นต็ เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลย)ี 84

หน่วยการเรยี นร้ทู ี่ 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี ใบความรู้ เรอื่ ง โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี คำชี้แจง: ให้นักเรยี นออกแบบโครงงานในหัวขอ้ ทส่ี นใจโดยใชข้ ้นั ตอนการทำโครงงานการออกแบบและ เทคโนโลยี ดงั น้ี 1. การสำรวจสถานการณห์ รือปัญหาทส่ี นใจ (Problem Identification) 1.1 ปัญหาทีส่ นใจ คอื 1.2 ทมี่ าของปัญหาเกิดจากอะไร 1.3 บรรยายลักษณะของปัญหาเพมิ่ เตมิ 1.4 การแกป้ ัญหาทางเทคโนโลยี คือ 2. รวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เก่ยี วข้อง (Related Information Search) 2.1 เก็บรวบรวมข้อมลู และแนวคิดทเ่ี กยี่ วข้อง ด้วยวิธีการใดบา้ ง 2.2 ใชค้ วามรดู้ ้านใด และมคี วามรูอ้ ะไรบ้าง 2.3 วัสดอุ ุปกรณท์ ีต่ อ้ งนำมาใช้แกป้ ญั หามีอะไรบ้าง 2.4 หากมกี ารทดลอง ใหบ้ ันทึกผลการทดลอง แสดงผลการทดลอง และสรปุ ผลการทดลอง 3. ออกแบบวิธกี ารแกป้ ญั หา (Solution Design) 3.1 ใหน้ ักเรยี นแสดงกรอบแนวคดิ การออกแบบวิธีการแก้ปัญหา ออกมาเปน็ แผนภาพ (Diagrams) หรอื ผังงาน (Flowcharts) 3.2 เขียนอธบิ ายหลกั การทำงานของวธิ กี ารแกป้ ัญหา 3.3 หากมีการทดลอง ใหบ้ นั ทกึ ผลการทดลอง แสดงผลการทดลอง และสรปุ ผลการทดลอง เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลย)ี 85

หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี 4. วางแผนและดำเนินการแก้ปัญหา (Planning and Development) 4.1 ให้นกั เรียนระบุแผนกิจกรรมทด่ี ำเนนิ การแกป้ ัญหาในรปู แบบของตารางชว่ งเวลา 4.2 ระบุเครือ่ งมอื และวัสดทุ ี่ใช้ 4.3 เขียนขั้นตอนการสร้างชน้ิ งานในรปู แบบแผนภมู ิ 4.4 เขยี นอธิบายขน้ั ตอนการทำงานของวธิ ีการแกป้ ญั หา 5. ทดสอบ ประเมนิ ผล และปรับปรงุ (Testing Evaluation and Design Improvement) 5.1 ให้นักเรียนออกแบบรายการการวัดประเมนิ ผลมอี ะไรบา้ ง พรอ้ มระบุสัดส่วนของคะแนน 5.2 ระบุเกณฑก์ ารให้คะแนน (เช่น 5 = ดีมากที่สุด, 4 = ดีมาก, 3 = ด,ี 2 = พอใช้, 1 = ควรปรับปรงุ ) 5.3 สรปุ ผลการประเมิน ชิ้นงานนั้นสามารถแก้ปญั หาไดห้ รือไม่ หากผลการประเมินพบว่า ไมส่ ามารถแก้ปัญหาได้ ให้ระบขุ ั้นตอนท่ีตอ้ งแกไ้ ข และแกไ้ ขอยา่ งไร 6. นำเสนอวิธีแกป้ ญั หา ผลการแก้ปัญหา (Presentation) ในข้นั ตอนการนำเสนอผลงานควรครอบคลุมประเด็นสำคัญดงั ต่อไปน้ี 6.1 ชอื่ โครงงาน ชือ่ ผู้จัดทำโครงงาน และอาจารยท์ ป่ี รกึ ษา 6.2 ปญั หาท่ีสนใจ เหตจุ ูงใจในการทำโครงงานและความสำคัญของโครงงาน 6.3 วิธกี ารดำเนินการ โดยเลือกเฉพาะขน้ั ตอนที่สำคญั และนา่ สนใจ 6.4 การแสดงชิ้นงาน การสาธิตวธิ ีการทดลองท่ไี ม่ซบั ซอ้ นเข้าใจงา่ ย 6.5 ขอ้ สรปุ ที่ได้จากการทำโครงงาน ประโยชนท์ ่ไี ด้รบั จากโครงงาน ข้อเสนอแนะ ขอ้ ควรปรบั ปรงุ เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลย)ี 86

หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี . แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ 2 โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี ) ....... 9. ความเหน็ ของผบู้ รหิ ารสถานศกึ ษาหรอื ผทู้ ไี่ ด้รบั มอบหมาย ข้อเสนอแนะ ลงชอ่ื ( ตำแหนง่ 10. บันทกึ ผลหลงั การสอน  ดา้ นความรู้  ด้านสมรรถนะสำคัญของผ้เู รยี น  ดา้ นคุณลกั ษณะอนั พึงประสงค์  ด้านความสามารถทางเทคโนยี (วทิ ยาการคำนวณ)  ด้านอ่ืน ๆ (พฤติกรรมเด่น หรือพฤตกิ รรมที่มปี ัญหาของนักเรยี นเป็นรายบุคคล (ถ้าม)ี )  ปัญหา/อปุ สรรค  แนวทางการแกไ้ ข เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลย)ี 87

หนว่ ยการเรยี นร้ทู ่ี 2 โครงการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 3 โครงงานสะเตม็ แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ 3 โครงงานสะเต็ม เวลา 10 ช่วั โมง 1. มาตรฐาน/ตวั ชว้ี ัด 1.1 ตัวชี้วัด ว 4.1 ม.5/1 ประยุกตใ์ ช้ความรแู้ ละทักษะจากศาสตรต์ า่ ง ๆ รวมทั้งทรัพยากรในการทำ โครงงานเพ่ือแก้ปญั หาหรือพัฒนางาน 2. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. อธิบายความหมายของสะเตม็ ศกึ ษาไดถ้ กู ต้อง (K) 2. บอกขน้ั ตอนการแก้ปัญหาดว้ ยกระบวนการออกแบบเชงิ วิศวกรรมได้ (K) 3. ออกแบบโครงงานสะเต็มศึกษาตามลำดบั ขน้ั ตอนการทำโครงงานสะเตม็ ได้ (P) 4. เลง็ เหน็ ความสำคญั ของการนำกระบวนการเรยี นรโู้ ครงการสะเตม็ มาใช้ในการแก้ปญั หา ในชวี ิตประจำวนั (A) 3. สาระการเรยี นรู้ สาระการเรียนรแู้ กนกลาง สาระการเรยี นรู้ท้องถน่ิ - การทำโครงงาน เปน็ การประยกุ ตใ์ ช้ความรู้ และ พิจารณาตามหลักสตู รของสถานศกึ ษา ทักษะจากศาสตร์ต่าง ๆ รวมทงั้ ทรัพยากรใน การสร้างหรือพัฒนาชน้ิ งานหรือวิธีการ เพือ่ แก้ปญั หา หรืออำนวยความสะดวก ในการทำงาน - การทำโครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี สามารถดำเนนิ การได้ โดยเร่ิมจากการสำรวจ สถานการณ์ปัญหาท่ีสนใจ เพื่อกำหนดหวั ข้อ โครงงาน แล้วรวบรวมข้อมลู และแนวคดิ ที่ เกีย่ วขอ้ งกบั ปัญหาออกแบบแนวทางการ แก้ปัญหา วางแผน และดำเนินการแก้ปัญหา ทดสอบ ประเมนิ ผล ปรับปรุงแกไ้ ขวิธีการ แกป้ ัญหาหรือช้ินงาน และนำเสนอวิธกี าร แก้ปญั หา เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) 88

หน่วยการเรยี นรทู้ ่ี 2 โครงการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจดั การเรียนรทู้ ี่ 3 โครงงานสะเตม็ 4. สาระสำคญั /ความคิดรวบยอด สะเต็มศึกษา คอื แนวทางการจดั การศึกษาใหผ้ ู้เรยี นเกดิ การเรียนรู้และสามารถบรู ณาการศาสตร์ ความร้ทู ั้ง 4 ศาสตรว์ ิชาเชอื่ มโยงไปยงั การนำความรไู้ ปประยกุ ต์ใชใ้ นชวี ิตประจำวัน รวมทง้ั การพัฒนา กระบวนการหรือผลผลิตใหม่ควบคไู่ ปกบั การพัฒนาทักษะแหง่ ศตวรรษท่ี 21 ศาสตรค์ วามรู้ทัง้ 4 ดา้ น ศาสตร์ ไดแ้ ก่ ความรูท้ างวทิ ยาศาสตร์ (Science) เทคโนโลยี (Technology) วิศวกรรมศาสตร์ (Engineer) และคณิตศาสตร์ (Mathematics) โดยเรียกรวมว่า สะเต็ม (STEM) 5. สมรรถนะสำคัญของผ้เู รยี นและคณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์ สมรรถนะสำคญั ของผเู้ รียน คณุ ลกั ษณะอันพงึ ประสงค์ 1. ความสามารถในการสือ่ สาร 1. มีวินัย รบั ผิดชอบ - ทกั ษะการสือ่ สาร 2. ใฝ่เรียนรู้ - ทักษะการแลกเปลีย่ นข้อมูล 3. ม่งุ มน่ั ในการทำงาน 2. ความสามารถในการคดิ - ทักษะการคิดวเิ คราะห์ 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา - ทักษะการสงั เกต 4. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต - ทักษะการทำงานร่วมกัน 5. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี - ทักษะการสบื คน้ ขอ้ มูล 6. กจิ กรรมการเรียนรู้  วิธกี ารสอนโดยเนน้ รูปแบบการสอนแบบใชโ้ ครงงานเปน็ ฐาน (Project - based Learning) ช่วั โมงท่ี 1 ขั้นนำ ขน้ั ท่ี 1 ขนั้ ใหค้ วามรพู้ ้นื ฐาน 1. ครถู ามคำถามประจำหวั ข้อวา่ “การเรียนรู้รปู แบบสะเต็มชว่ ยพัฒนาผูเ้ รยี นทางด้านใดบ้าง” (แนวตอบ : นกั เรยี นตอบตามความคิดเหน็ ของตนเอง โดยคำตอบขน้ึ อยูก่ บั ดลุ ยพินจิ ของ ครผู สู้ อน เชน่ การเรยี นรู้รปู แบบสะเต็มช่วยพัฒนาผูเ้ รยี นให้เกิดการเรียนรูแ้ ละสามารถ เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) 89

หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 2 โครงการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 3 โครงงานสะเตม็ บรู ณาการทักษะแหง่ ศตวรรษท่ี 21 ศาสตรค์ วามรู้ทง้ั 4 ดา้ น ได้แก่ ความรทู้ างวทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี วศิ วกรรมศาสตร์ และคณิตศาสตร์ เปน็ ต้น) 2. ครอู ธบิ ายเพิ่มเติมกับนกั เรยี นวา่ “การทำโครงงานสะเต็มมกี ารทำงานเปน็ ข้ันตอนซึ่งมหี ลักการ แกไ้ ขปญั หาโดยนำแนวคิดการออกแบบเชงิ วศิ วกรรมมาใช้เพอ่ื เป็นแนวทางในการแกป้ ัญหา หรอื ตอบสนองความตอ้ งการทห่ี ลากหลาย ซึ่งสามารถทำตามได้เหมาะสมกับวัยของนักเรยี น และสามารถนำเทคโนโลยมี าใช้เพอ่ื สรา้ งนวัตกรรมของตนเองได้” 3. นักเรยี นดแู ผนภาพท่ี 2.33 การพฒั นาโครงงานโดยการเรียนรู้ในรูปแบบสะเต็ม จากหนังสือ เรยี นรายวชิ าพืน้ ฐาน เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) ม.5 หน่วยการเรียนรู้ท่ี 2 เร่อื ง โครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี เพือ่ วิเคราะห์ความสัมพันธ์ของการพฒั นา โครงงาน 4. ครอู ธิบายกับนักเรียนว่า“จะเหน็ ไดว้ า่ การทำโครงงานสะเต็มจะต้องอาศยั ความรู้ทาง วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี กระบวนการทางวศิ วกรรม และคณิตศาสตร์” 5. นักเรยี นสงั เกตตารางเปรยี บเทยี บแนวปฏิบตั ทิ างวิทยาศาสตร์ วิศวกรรมศาสตร์ เทคโนโลยี และคณิตศาสตร์ และวิเคราะห์การเปรยี บเทียบทักษะของศาสตร์ต่าง ๆ 6. ครอู ธิบายกบั นักเรียนเพอื่ ให้นักเรียนเข้าใจมากยง่ิ ขนึ้ วา่ “การทำโครงงานสะเต็มม่งุ แก้ปัญหาท่ี พบเห็นในชวี ิตจรงิ เชน่ ดา้ นการเกษตร ด้านภาคอุตสาหกรรม ดา้ นการผลิตรถยนต์ ดา้ นการใช้ พลงั งานน้ำจากเข่ือน ด้านการผลิตพลังงานไฟฟ้าจากกังหันลม และดา้ นการใช้พลังงานนำ้ จาก เขอ่ื น เปน็ ตน้ เพื่อสร้างเสรมิ ประสบการณ์ ทักษะชวี ติ ความคิดสรา้ งสรรค์เพ่อื นำไปสู่การสรา้ ง นวตั กรรม” ขั้นที่ 2 ข้ันกระตนุ้ ความสนใจ 7. ครถู ามคำถามเพื่อกระต้นุ ความสนใจของนักเรยี น โดยใช้คำถามดังต่อไปนี้ 1) “อุปกรณ์อำนวยความสะดวกภายในบ้านอปุ กรณ์ใดบา้ งท่ใี ชพ้ ลังงานไฟฟ้า” (แนวตอบ : นกั เรียนตอบตามความคิดเหน็ ของตนเอง โดยคำตอบขึ้นอยกู่ ับดลุ ยพินจิ ของครผู ู้สอน เช่น โทรทศั น์ คอมพิวเตอร์ เครื่องดูดฝ่นุ เปน็ ตน้ ) 2) “พลังงานไฟฟา้ ทีเ่ รานำมาใช้มาจากแหลง่ ใดบา้ ง” (แนวตอบ : นักเรียนตอบตามความคดิ เห็นของตนเอง โดยคำตอบขึ้นอยกู่ ับดุลยพินจิ ของครผู ้สู อน เชน่ น้ำมนั ถา่ นหนิ กา๊ ซธรรมชาติ พลังงานนิวเคลียร์ พลงั งานน้ำ พลังงานแสงอาทิตย์ และพลังงานลม เปน็ ตน้ ) 3) “พลงั งานใดบ้างที่เปน็ พลังงานสะอาด ไม่ก่อใหเ้ กิดผลกระทบตอ่ สภาวะแวดล้อมของ โลก” เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) 90

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 2 โครงการออกแบบและเทคโนโลยี แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 3 โครงงานสะเตม็ (แนวตอบ : นักเรียนตอบตามความคดิ เหน็ ของตนเอง โดยคำตอบขน้ึ อยกู่ บั ดุลยพนิ จิ ของครูผูส้ อน เช่น พลังงานน้ำ พลังงานแสงอาทติ ย์ และพลังงานลม เป็นต้น) 4) “นักเรียนจะเปลยี่ นจากพลังงานสะอาดมาเปน็ พลังงานไฟฟ้าได้อย่างไร” (แนวตอบ : นกั เรียนตอบตามความคิดเหน็ ของตนเอง โดยคำตอบขน้ึ อยูก่ บั ดลุ ยพินิจ ของครผู สู้ อน เช่น การสรา้ งใบพัดกังหันลม การสร้างเคร่ืองกำเนิดไฟฟา้ เป็นต้น) ขนั้ สอน ข้นั ที่ 3 ข้ันจดั กลมุ่ ร่วมมือ 1. นักเรยี นแบ่งกลุ่ม กล่มุ ละ 3-4 คน หรือตามความเหมาะสม เพื่อศึกษากระบวนการออกแบบ เชิงวศิ วกรรม ท่เี ปน็ ข้ันตอนของการแก้ไขปญั หาเพื่อตอบสนองความต้องการ 2. จากน้ันใหน้ ักเรียนศึกษาขนั้ ตอนการทำโครงงานสะเตม็ ที่มีกระบวนการเร่ิมตน้ จนสน้ิ สดุ 6 ข้ันตอน จากหนังสือเรยี น ดงั น้ี 1) สำรวจสถานการณ์ ปัญหาทสี่ นใจเพ่ือกำหนดหวั ข้อโครงงาน 2) รวบรวมข้อมลู และแนวคดิ ท่เี ก่ยี วข้องกบั ปัญหา 3) เลือกแนวคดิ ทด่ี ที ส่ี ดุ แล้วออกแบบแนวทางการแกป้ ัญหา 4) วางแผนและดำเนินการแก้ปัญหา 5) ทดสอบ ประเมนิ ผล และปรบั ปรุงแก้ไขวธิ ีการแก้ปัญหาหรือชน้ิ งาน 6) นำเสนอวิธีการแกป้ ัญหา ผลการแกป้ ญั หาหรือชนิ้ งาน 3. นักเรียนแต่ละกลมุ่ ระดมความคิดเหน็ ร่วมกัน และตง้ั โจทย์และทำโครงงานสะเต็มตามหัวขอ้ เรอ่ื งทน่ี ักเรยี นสนใจในหวั ข้อเกีย่ วกบั การผลิตพลงั งานไฟฟ้าดว้ ยพลังงานสะอาดให้มี ประสทิ ธภิ าพสงู สุด ในข้นั ตอนการระบปุ ญั หาในชีวิตจรงิ หรือนวัตกรรมทต่ี ้องการพัฒนา และ ตอบคำถามลงในใบงานที่ 2.3.1 เรื่อง การระบุปัญหา โดยนักเรียนอาจจะศึกษาการระบุ ปัญหา จากตัวอย่างท่ี 1 ในหนังสอื เรียน 4. นกั เรยี นแต่ละกลมุ่ ออกมานำเสนอขัน้ ตอนการระบุปญั หาโครงงานสะเต็มตามหัวข้อเรอ่ื งท่ี นกั เรยี นสนใจ พร้อมอภิปรายรว่ มกันในหอ้ งเรียน ชว่ั โมงที่ 2 ขั้นท่ี 4 ขนั้ แสวงหาความรู้ 5. นักเรยี นศกึ ษาเนื้อหาเก่ียวกับการรวบรวมขอ้ มลู และแนวคิดท่เี กีย่ วข้องจากหนังสือเรียน หรือ สืบคน้ วธิ กี ารรวบรวมขอ้ มลู ต่าง ๆ จากอนิ เทอร์เนต็ ที่เคร่ืองคอมพวิ เตอร์ของตนเอง เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) 91