02_abs การพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการห้องสมุด

ก ชอ่ื เร่ือง : การพัฒนารปู แบบการบรหิ ารจดั การห้องสมุดประชาชน อำเภอปทมุ รตั ต์ จังหวัดร้อยเอด็ ใหเ้ ป็นหอ้ งสมดุ มชี วี ติ ของชุมชน ผูว้ ิจยั หน่วยงาน : นางสาวสดุ ารัตน์ จ่าภา ปกี ารศึกษา : การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั อำเภอปทุมรตั ต์ : 2563-2564 บทคัดยอ่ การวิจัยครั้งนี้มุ่งการพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการห้องสมุดประชาชน อำเภอปทุมรัตต์ จังหวัดรอ้ ยเอ็ด ให้เป็นห้องสมุดมีชีวิตของชุมชน โดยได้ดำเนินการวิจัยตามขัน้ ตอนกระบวนการวิจยั และพัฒนา (Research and Development) ผูว้ จิ ัยกำหนดวตั ถุประสงค์ไว้คือ เพือ่ พัฒนารูปแบบ การบริหารจัดการห้องสมุดประชาชน อำเภอปทุมรัตต์ จังหวัดร้อยเอ็ด ให้เป็นห้องสมุดมีชีวิต ของชุมชน ผู้วิจัยได้ดำเนินการวิจัยตามขั้นตอนกระบวนการวิจัยและพัฒนา ดำเนินการวิจัย 4 ระยะ ประกอบด้วย ระยะที่ 1 ศึกษาองค์ประกอบการบริหารจัดการห้องสมุดประชาชน อำเภอปทุมรัตต์ จังหวัดร้อยเอ็ด ให้เป็นห้องสมุดมีชีวิตของชุมชน โดยดำเนินการศึกษาเอกสาร งานวิจัย และตำรา ตา่ ง ๆ ทีเ่ ก่ียวข้อง เพ่อื กำหนดองค์ประกอบของรูปแบบ ระยะท่ี 2 ศกึ ษาสภาพปัจจุบนั และสภาพ ที่พงึ ประสงคก์ ารบริหารจัดการห้องสมดุ ประชาชน อำเภอปทุมรัตต์ จงั หวัดร้อยเอด็ ใหเ้ ป็นหอ้ งสมุด มีชีวิตของชุมชนและดำเนินสนทนากลุ่ม (Focus group) ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 9 คน ระยะที่ 3 พัฒนารูปแบบการบริหารจัดการห้องสมุดประชาชน อำเภอปทุมรัตต์ จังหวัดร้อยเอ็ด ให้เป็นห้องสมุดมีชีวิตของชุมชน โดยนำข้อมูลจากตอนที่ 1 และ 2 มาร่างรูปแบบและให้ผู้เชี่ยวชาญ ตรวจสอบความเหมาะสมและความเปน็ ไปได้ของร่างรูปแบบ โดยใช้เทคนิคการสัมมนาอิงผูเ้ ช่ียวชาญ (Connoisseurship) จากผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 9 คน จดั ทำคู่มอื และตรวจสอบความเหมาะสมของคู่มือ ก่อนนำไปใช้จริง ระยะท่ี 4 ศึกษาผลจากการนำรูปแบบการบริหารจัดการห้องสมุดประชาชน อำเภอปทมุ รัตต์ จังหวดั รอ้ ยเอ็ด ให้เปน็ หอ้ งสมุดมีชีวิตของชุมชน เคร่ืองมือท่ีใช้ในการเก็บรวบรวม ข้อมูลในการวิจัยครั้งนี้ประกอบด้วย แบบประเมิน และแบบสังเกต สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ประกอบดว้ ยสถิติพนื้ ฐาน ได้แก่ รอ้ ยละ ค่าเฉลี่ย และสว่ นเบ่ยี งเบนมาตรฐาน ผลการวิจยั พบวา่ 1) การพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการห้องสมุดประชาชน อำเภอปทุมรัตต์ จังหวัด ร้อยเอ็ด ให้เป็นห้องสมุดมีชีวิตของชุมชน ได้แก่ 5P Model ที่ประกอบด้วย 5 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) Goal (กำหนดเป้าหมาย) 2) Awareness (สร้างความตระหนัก) 3)Strategy (กำหนดกลยุทธ์) 4) Action (ดำเนินการ) 5) Motivate (เสรมิ สร้างขวญั กำลังใจ) 2) ผลการศึกษาสภาพปัจจุบันและสภาพที่พึงประสงค์ขององค์ของการบริหารจัดการ ห้องสมุดประชาชน อำเภอปทุมรัตต์ จังหวัดร้อยเอ็ด ให้เป็นห้องสมุดมีชีวิตของชุมชน พบว่าลำดบั ความต้องการจำเป็นการบริหารจัดการห้องสมุดประชาชน อำเภอปทุมรัตต์ จังหวัดร้อยเอ็ด ให้เป็นห้องสมุดมีชีวิตของชุมชน ด้านที่มีความต้องการจำเป็นมากที่สุด คือ ด้านการบริหารจัดการ

ข หอ้ งสมุดประชาชน (PNImodified = 0.29) รองลงมา คือ ด้านความเช่อื และค่านยิ ม (PNImodified = 0.27) วิสัยทัศน์ร่วม (PNImodified = 0.25) และการมีส่วนร่วม (PNImodified = 0.24) ตามลำดับ 3) ผลการทดลองใช้การพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการห้องสมุดประชาชน อำเภอ ปทุมรัตต์ จังหวัดร้อยเอ็ด ให้เป็นห้องสมุดมีชีวิตของชุมชน พบว่า ทุกด้านอยู่ในระดับดีมาก ผลการประเมินความพึงพอใจ โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด มีคะแนนเฉลี่ยเท่ากับ 4.77 ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน เท่ากับ 0.47 ผลการประเมินความพึงพอใจของการพัฒนารูปแบบ การบริหารจัดการห้องสมุดประชาชน อำเภอปทุมรัตต์ จังหวัดร้อยเอ็ด ให้เป็นห้องสมุดมีชีวิตของ ชมุ ชน โดยรวม มีความพงึ พอใจอยู่ในระดบั มากทส่ี ุด คำสำคญั : การพฒั นารปู แบบ, การบรหิ ารจดั การ, หอ้ งสมุดมีชวี ิต