บทที่ 4 การกำจัดน้ำเสีย

บทที่ 4การจัดการน้าเสีย(Waste water Management)

น้ำเสีย(Wastewater) ตามพระราชบัญญตั ิส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม พ.ศ. 2535 ได้ให้ความหมายของนา้ เสียว่า“ นา้ เสีย หมายถึง ของเสียทอ่ี ยู่ในสภาพเป็ นของเหลว รวมท้งั มวล สารทปี่ ะปนหรือปนเปื้ อนอยู่ในของเหลวน้ัน ” หมายถึง น้าท่ผี ่านการใช้กจิ กรรมต่างๆของมนุษย์ ซ่ึงจะทา ให้คุณลกั ษณะของนา้ เปลย่ี นไปจากเดิมเน่ืองจากมีส่ิงสกปรกต่างๆ ท้ังสารอนิ ทรีย์และอนินทรีย์ ถ่ายเทเจือปนลงในน้าน้ันในปริมาณ สูงจนกระท่ังกลายเป็ นน้าท่ีไม่สามารถใช้ประโยชน์ได้อีก และมี ลักษณะเป็ นท่ีรังเกียจของคนท่ัวไป หรือถ้าปล่อยลงสู่แหล่งน้า ตามธรรมชาติกจ็ ะทาให้เกดิ การเน่าเสียของแหล่งนา้ ได้

ศัพท์เฉพาะน้ำเสีย(Waste Water)“น้ำท่ีไม่ตอ้ งกำร หรือน้ำใชแ้ ลว้ และระบำยท้ิง หมำย รวมถึงน้ำใชแ้ ลว้ จำกชมุ ชน อำจประกอบดว้ ยส่ิง ปะปนที่ติดมำจำกกิจกรรมจำกที่อยอู่ ำศยั ธรุ กจิ โรงงำนอตุ สำหกรรม และสถำบนั ต่ำงๆ รวมกบั น้ำใตด้ ิน น้ำผิวดิน น้ำฝน”(สมำคมวิศวกร ส่งิ แวดลอ้ มแห่งประเทศไทย, 2540)

ศัพท์เฉพาะน้ำเสยี (Waste Water)“น้ำท้ิงหรอื น้ำที่ผำ่ นกำรใชป้ ระโยชนใ์ นกิจกรรมต่ำงๆ เช่น กำรใชน้ ้ำเพื่อกำรชำระลำ้ งทำควำมสะอำดและกำรขบั ถ่ำยของ เสียภำยในอำคำรท่ีพกั อำศยั กำรใชน้ ้ำในกระบวนกำรผลิต กำรลำ้ งเครอ่ื งจกั ร และกำรหลอ่ เยน็ ในโรงงำนอตุ สำหกรรม รวมทง้ั น้ำเสียท่ีเกิดจำกกจิ กรรมทำงกำรเกษตรและกจิ กรรม อ่ืนๆ ซึ่งมีผลทำใหน้ ้ำไดร้ บั กำรปนเป้ื อนส่ิงสกปรกตำ่ งๆ ทง้ั ที่ อยใู่ นรปู ของสำรละลำยและของแข็งแขวนลอย จนไมส่ ำมำรถ นำไปใชป้ ระโยชนไ์ ดต้ ำมที่ตอ้ งกำร”(สริ ริ ตั น์ สวุ ณิชย์ เจรญิ , 2547)

ศัพท์เฉพาะ น้ำเสีย(Waste Water) “ของเสียท่ีอยใู่ นสภำพที่เป็ นของเหลว รวมทงั้ มลสำรท่ีปะปนหรือปนเป้ื อนอยใู่ นของเหลว นนั้ ”(พ.ร.บ. สง่ เสรมิ และรกั ษำคณุ ภำพ ส่ิงแวดลอ้ มแห่งชำติ 2535)



แหล่งกาเนิดน้าเสีย

แหล่งกาเนิดน้าเสีย1. นำ้ เสยี จำกชมุ ชน (Domestic Sewage): น้ำเสียที่ เกิดจำกกจิ กรรมต่ำงๆ ของประชำชนในชมุ ชน เช่น จำก บำ้ นเรอื นที่พกั อำศยั โรงแรมและสถำนบรกิ ำร2. Wนำ้ aเสsยีteจwำกaอtตุ eสr)ำ:หกนร้ำเรสมยี ท(่ีเIกnดิ dจuำกsกtrรiะaบlวนกำรผลิตใน อตุ สำหกรรมประเภทต่ำงๆ3. นWำ้ aเสsยีteจwำกaกtำeรrเ)ก:ษนต้ำรเส(ียAgท่ีเrกicดิ uจำltกuกrิจaกlรรมทำง กำรเกษตร รวมถึงกำรเพำะปลกู กำรเล้ยี งสตั ว์4. sนeำ้ wเสaยี gจำeก)แแหลละง่นก้ำทำี่เไนหลดิ ผอำ่่ืนนๆสิ่ง:สนก้ำปฝรนก(ตS่ำงtoๆrเmช่น กองมลู ฝอย สง่ิ ปฏิกลู แหลง่ เก็บสำรเคมี เป็ นตน้

ปรมิ าณ (Quantity)และลักษณะ (Quality) ของน้าเสีย สำคญั ตอ่ กำรออกแบบและควบคมุ ระบบบำบดั นำ้ เสีย น้ำเสยี : สกปรกมำก+ปริมำณนอ้ ย  เกดิ ปัญหำได้ภำระบรรทกุ (loading):ควำมเขม้ ขน้ ของสำรมลพิษ อตั รำกำรไหลของนำ้ เสีย(ลกั ษณะ) (ปริมำณ)

ลักษณะของน้าเสียที่บง่ บอกระดับความสกปรก กำยภำพ ควำมสกปรก เคมี- ของแข็งแขวนลอย ชีววิทยำ - ควำมเป็ นกรด-ด่ำง - สำรอินทรยี ์- ของแข็งละลำย - จลุ นิ ทรยี ์ - สำรอนินทรยี ์- กลิน่ - DO, BOD, COD- สี, ควำมขน่ ุ , ฯลฯ

ลกั ษณะน้ำเสีย(Wastewater Characteristics)แบ่งได้เป็ น 3 ลกั ษณะ ได้แก่ ลกั ษณะทางกายภาพ ( Physical Characteristics ) ลกั ษณะทางเคมี ( Chemical Characteristics ) ลกั ษณะทางชีวภาพ ( Biological Characteristics )

ลกั ษณะน้ำเสียทำงกำยภำพ สี(Color) กลนิ่ (Odor) อุณหภูมิ (Temperature) ความนาไฟฟ้ า(Conductivity) ความข่นุ (Turbidity) ของแขง็ (Solid)

ลกั ษณะน้ำเสียทำงเคมี ChemicalCharacteristics 1. pH 2. DO:Dissolved Oxygen, 3. BOD:Biochemical Oxygen Demand 4 COD:Chemical Oxygen Demand. 5. Nitrogen and Phosphorus 6. FOG :Fat, Oil and Grease

Chemical Oxygen Demand , COD  เป็ นการวัดปริมาณสารอินทรีย์ท้ังหมดในน้าเสียโดย การวัดปริมาณออกซิเจนท่ีต้องการสาหรับปฏิกิริยา ออกซิเดชั่นทางเคมี

Chemical Oxygen Demand , COD วธิ ีการวเิ คราะห์ทาได้โดยใช้ Potassium dichromate ทีม่ ากเกนิ พอเป็ นตัวออกซิไดซ์สารอนิ ทรีย์ในนา้ เสียภายใต้สภาวะทเ่ี ป็ นกรด ทาการรีฟลกั ซ์น้าเสียกบั สาร Potassium dichromate และกรด เข้มข้นเมื่อรีฟลักซ์เสร็จแล้วนาสารละลายไปไทเทรตหาปริมาณ Potassium dichromate ท่เี หลอื อยู่ ปริมาณ COD คานวณได้ จากปริมาณ Potassium dichromate ที่ถูกใช้ไปปริมาณ COD มี หน่วยเป็ น มก./ล. มี 2 วธิ ี Open Reflux Close Reflux

ไนโตรเจน Nitrogen เป็ นธาตุทม่ี คี วามสาคญั ต่อกระบวนการทางชีวภาพ ต่างๆ ไนโตรเจนในนา้ แบ่งได้เป็ น 4 กล่มุ ได้แก่ สารอนิ ทรีย์ไนโตรเจน (Organic Nitrogen ) แอมโมเนียไนโตรเจน (Ammonia Nitrogen) ไนไตรท์ไนโตรเจน (Nitrite Nitrogen ) ไนเตรทไนโตรเจน (Nitrate Nitrogen)

Nitrification/Denitrificationกระบวนกำรออกซิเดชน่ั ของสำรประกอบไนโตรเจนเรียกวำ่ กระบวนกำร Nitrification จะเกิดเป็นข้นั ตอน ดงั น้ี Org-N+O2 Ammonia –N + O2 NO2- - N + O2 NO3--N Eutrofication/Self - Purification

ลกั ษณะน้ำเสียทำงชีวภำพBiological Characteristics • แบ่งตามชนิดของส่ิงมีชีวิต ส่ิงมีชีวิตที่สำคญั ที่พบในน้ำและน้ำเสีย ไดแ้ ก่ แบคทีเรีย (Bacteria ) รำ ( Fungi ) สำหร่ำย (Algae) โปร โตซวั (Protozoa) หนอนและพยำธิต่ำงๆ (Worm ) โรติเฟอร์ (Rotifers) ครัสเตเซียน (Crustaceans) ไวรัส (Virus) และส่ิงมีชีวิต อ่ืนๆ เช่น ปลำ กงุ้ หอย • แหล่งน้ ำที่มีคุณภำพต่ำงกันจะพบชนิ ด ปริ มำณและควำม หลำกหลำยของสิ่งมีชีวิตเหล่ำน้ีต่ำงกนั ข้ึนอยกู่ บั สภำวะของแหล่ง น้ำน้ัน ดงั น้ันจึงมีกำรใชส้ ิ่งมีชีวิตเหล่ำน้ีเป็ นตวั บ่งบอกคุณภำพน้ำ หรือเรียกวำ่ ดชั นีชีวภาพ (Biological Indicators)

ลกั ษณะน้ำเสียทำงชีวภำพ BiologicalCharacteristics ส่ิงมีชีวติ ในน้ำสำมำรถแบ่งกลุ่มออกไดเ้ ป็น • แบ่งตามแหล่งอนิ ทรีย์ทใ่ี ช้มาเป็ นอาหาร สำมำรถแบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม ไดแ้ ก่ ออโทโทรฟิ กแบคทีเรีย สำมำรถสงั เครำะห์สำรอินทรียท์ ่ีตอ้ งกำรโดย กระบวนกำรสงั เครำะห์ เฮเทอโรโทรฟิ กแบคท่ีเรีย ที่ตอ้ งอำศยั สำรอินทรียจ์ ำกแหล่งภำยนอก • แบ่งตามความต้องการออกซิเจน แบ่งออกไดเ้ ป็น 3 กลุม่ คือ aerobes ตอ้ งดำรงชีวติ ในท่ีมีออกซิเจน anaerobes ดำรงชีวติ ในส่ิงแวดลอ้ มที่ไม่มีออกซิเจนอิสระ facultative สำมำรถดำรงชีวติ ไดท้ ้งั ในสภำพที่มีและไม่มีออกซิเจน อิสระ

1) ลักษณะนำ้ เสียจำกชุมชน• คุณสมบัติ - ส่วนมำกเป็ นสำรอนิ ทรีย์ (มีควำมต้องกำร O2 จำกนำ้ ในกำร ย่อยสลำย : มีค่ำ Biochemical Oxygen Demand (BOD) ) - เป็ นกลำง(pH ใกล้ 7) - มีเชือ้ โรค- พยำธิเจือปน - ส่งิ ท่ตี ้องกำจัดคือค่ำ BOD และ เชือ้ โรค- พยำธใิ นนำ้ ซ่งึ เป็ นสำเหตุหลักของปัญหำ2)ลักษณะนำ้ เสียอุตสำหกรรม• มีแหล่งมำจำกกระบวนกำรในอุตสำหกรรม เช่น กำรผลิต กำรล้ำง กำรหล่อควำมร้อน etc.

• ประเภทของสำรมลภำวะ แบ่งตำมประเภทของอุตสำหกรรมเป็ น 2 ประเภทหลัก (1) นำ้ ทงิ้ อนิ ทรีย์ - โรงงำนกระดำษ, โรงฆ่ำสัตว์, โรงงำนประกอบอำหำร, โรงงำนทอผ้ำ, โรงงำนแป้ งมัน/มันเส้น, - ส่งิ สกปรกส่วนใหญ่ย่อยสลำยได้ (2) นำ้ ทงิ้ อนินทรีย์ - โรงงำนชุบโลหะ, โรงงำนถลุงเหล็ก, โรงงำนผลติ สำรเคมี, ป๋ ุย, ยำฆ่ำแมลง, ฯลฯ - ส่งิ สกปรกส่วนใหญ่เป็ นอนินทรีย์สำร / สำรเคมี / สำรพษิ

• คุณสมบัตแิ ตกต่ำงกนั ตำมประเภทของอุตสำหกรรม • ทำให้ต้องบำบดั ด้วยวธิ ีเฉพำะท่แี ตกต่ำงกัน3) ลักษณะนำ้ เสียจำกกำรเกษตร • มำจำกกิจกรรมกำรเพำะปลูก เลีย้ งสัตว์บก /สัตว์นำ้ กำรใช้ป๋ ุย ยำฆ่ำแมลง • มีทงั้ สำรอนิ ทรีย์และสำรอนินทรีย์ • ประกอบด้วยสำรท่สี ลำยตวั ตำมธรรมชำตไิ ด้เร็ว – ช้ำ และสำรท่ไี ม่สลำยตัว • ส่ิงเจอื ปนในนำ้ เสียจำกกำรเกษตรแบ่งเป็ น 3 ประเภท

(1) ส่งิ โสโครกจำกกำรเกษตร - มูลสัตว์ - นำ้ ล้ำงทำควำมสะอำดคอก นำ้ ล้ำงผลผลติ นำ้ ล้ำงพนื้ /ลำน ฯลฯ(2) ป๋ ุย - ท่สี ำคัญ คอื ไนโตรเจน และฟอสฟอรัส(3) สำรกำจดั ศัตรูพืช - ท่สี ำคัญ คือ พวกท่พี ษิ รุนแรง หรืออำยุยนื ยำว ได้แก่ สำรกลุ่ม ดี ดี ที - ยำกำจัดรำ(fungicides) ส่วนใหญ่มีโลหะหนัก

2. ประเภทของสำรมลภำวะ แบ่งตำมควำมต้องกำรสำรอำหำรเป็ น3 ประเภท 1) ประเภทต้องกำรอ๊อกซิเจน ประกอบด้วย 2 กลุ่มหลัก (1.1) สำรอนิ ทรีย์ - สำมำรถย่อยสลำยทำงชวี ภำพได้*(BOD) - จงึ ใช้ออกซิเจนละลำย (Dissolved Oxygen : DO) จำกแหล่งนำ้ (1.2) สำรอนินทรีย์ - สำมำรถทำปฏิกิริยำกบั อ๊อกซเิ จนในนำ้ โดยตรง - อำทิ Fe+2, S –2, SO3-2 2) ประเภทสำรอำหำรพชื - ท่สี ำคญั คือสำรประกอบ N และ P - ก่อปัญหำ Eutrophication

3) สำรมีพษิ - ส่วนใหญ่มำจำกอุตสำหกรรม - มีทงั้ โลหะหนัก, ยำฆ่ำแมลง, ยำฆ่ำรำ, สำรเคมี ฯลฯ - นิยมป้ องกันมใิ ห้เจือปนสู่ส่ิงแวดล้อมมำกกว่ำกำรกำจดั3.บทบำทของอ๊อกซเิ จนในนำ้ - คุณสมบตั ขิ อง D.O. 1) ละลำยนำ้ ได้น้อย 2) กำรเตมิ กลับคืนสู่นำ้ หลังเกดิ กำรสูญเสีย เกดิ ขึน้ ช้ำ

0 O2 D.O. สูง : AerobicDepth(m.) D.O. ต่า/ = O : Facultative/Anaerobic 50 D.O. (mg/L) 12 0

• จุลนิ ทรีย์ชนิดท่ใี ช้ O2 เกิดพลังงำนตอบแทนมำกกว่ำชนิดท่ไี ม่ใช้ O2แหล่ง กระบวนกำร Products Energy(cal/g.)อำหำร หำยใจแป้ ง Aerobic CO2+H2O 4,000 Anaerobic Alc.+H2O 100 * Anaerobic CH4+CO2 220 *โปรตนี Aerobic CO2+H2O+NO3+SO4 4,000 Anaerobic CO2+NH3+CH4+H2S 370 *• ดงั นัน้ กระบวนกำรย่อยสลำยสำรอินทรีย์จะใช้ D.O. ก่อนเสมอ

เม่ือเกดิ กำรปนเปื้อนของ biodegradable organics ในนำ้ จุลินทรีย์จะทำหน้ำท่ยี ่อยสลำยสำรอนิ ทรีย์ • ในกำรย่อยสลำย มีกำรใช้ dissolved oxygen(D.O.) • ผลท่ตี ำมทำคอื D.O.ลดต่ำลง จนอำจเป็ นอันตรำยต่อสัตว์นำ้ • ควำมต้องกำรอ๊อกซิเจนทำงชีวภำพ (BOD5) ใช้ระบุ ระดบั กำรปนเปื้อนของสำรอินทรีย์ในนำ้ • แสดงค่ำเป็ นปริมำณ D.O. (มก./ล.)ท่ใี ช้ไปในกำรย่อยสลำย สำรอนิ ทรีย์ดงั กล่ำว ท่อี ุณหภมู ิ 20 oC ในเวลำ 5 วัน

ตัวอย่ำงค่ำ B.O.D (mg.O2 / litre)- นำ้ บริสุทธ์ิ 0- นำ้ ธรรมชำตทิ ่วั ไป 2-5- นำ้ ทงิ้ จำกชุมชน 200-300- นำ้ ทงิ้ จำกชุมชนหลังกำรบำบัด 10-20• นำ้ ท่อี ่มิ ตวั ด้วยอำกำศ ท่ี 30 0C มี D.O. 7.6 mg/l• แสดงว่ำ1) นำ้ ทงิ้ จำกชุมชนต้องใช้ D.O. มำกกว่ำท่มี ีอยู่ในนำ้ กว่ำ 26 เท่ำ2) นำ้ ท่ผี ่ำนกำรบำบัดแล้ว ใช้ O2 มำกกว่ำท่มี ีในนำ้ รำว 2 เท่ำ

หลักการจัดการน้าเสีย“กำรรวบรวมน้ำเสยี ที่เกิดข้ึนเขำ้ สกู่ ระบวนกำร บำบดั ใหไ้ ดต้ ำมมำตรฐำนน้ำท้ิง ปลอดภยั ต่อ สภำพแวดลอ้ มและสขุ ภำพอนำมยั ของประชำชน”น้ำเสีย กระบวนกำรบำบดั น้ำดี

Wastewater Management ระบบรวบรวมนา้ เสีย(Wastewater Collection System) เป็ นระบบทร่ี วบรวมนา้ เสียจากแหล่งกาเนิดและนาไปยังระบบ บาบดั ระบบบาบดั นา้ เสีย(Wastewater Treatment Plant ) ทาหน้าทใ่ี นการบาบัดนา้ เสียให้มีคุณภาพตามมาตรฐานนา้ ทงิ้ ของ ทางราชการแล้วระบายลงสู่แหล่งนา้ ธรรมชาติ

Wastewater Collection System1. Separated Systemระบบท่อแยก หมายถึงระบบท่อระบายนา้ ท่ีแยกนา้ เสียจากนา้ ฝน นา้ ฝนในฤดูฝนจะมปี ริมาณมาก นา้ เสียทเ่ี กดิ จากนา้ ฝน มกี ารปนเปื้ อนน้อย มคี ุณภาพดีสามารถทจี่ ะระบายลงสู่แหล่งนา้ ธรรมชาตไิ ด้โดยไม่ต้องผ่านการบาบดั คุณภาพก่อน2. Combined System ระบบท่อรวม หมายถึงระบบท่อระบายนา้ เสียท่ี รองรับท้งั นา้ ฝนและนา้ เสียชนิดอน่ื ๆในท่อเดยี วกนั โดยรวบรวมนา้ เสียทุกชนิดแล้วระบายไปยงั ระบบบาบดั นา้ เสีย

แนวทางการการบาบัดเสีย  การกาจัดกากตะกอนจากระบบบาบัดนา้ เสีย ด้วยการนากลบั ไปใช้บารุงดนิ ในกจิ การ เกษตรกรรมน้ัน เป็ นวธิ ีท่ปี ระหยดั และอนุรักษ์ ธรรมชาติได้อย่างดี  การสร้างทบ่ี าบัดขนาดเลก็ และการบาบัด ล่วงหน้า (Pre-treatment)จงึ เป็ น นโยบายสอดคล้องท้งั การอนุรักษ์ธรรมชาติ และการเปิ ดโอกาสให้ประชาชนมสี ่วนร่วมลด ค่าเดินระบบ

แนวทางการบาบัดเสีย ประชาชนมสี ่วนรวมในการบาบัดนา้ เสีย ถังดกั ไขมนั และตะแกรงดกั ขยะ สามารถจดั ทาเป็ นถัง เลก็ ๆเพยี ง 20-60 ลติ ร สามารถใช้ตามบ้าน,ภัตตาคาร ซ่ึงช่วยลดBOD ไม่ น้อยกว่า 30%

การบาบดั เสีย ตามแผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสังคมแห่งชาติ การใช้ระบบบาบดั นา้ เสีย โดยประชาชนดาเนินการเอง สอดคล้องแนวคดิ ตามแผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสังคม แห่งชาติ เพราะผู้ใช้ระบบนา้ เสีย เป็ นผู้ไม่ก่อมลพษิ รัฐต้องอุดหนุน

Flow Diagram ระบบบำบดั น้ำเสียชุมชน

ข้ันตอนการบาบัดน้าเสีย Preliminary Treatment Primary Treatment Secondary Treatment Tertiary Treatment Sludge Disposal Effluent Disposal

ข้ันตอนการจัดการน้าเสียกำรรวบรวมน้ำเสีย Combined System (Collection) Separate System กำรบำบดั น้ำเสีย - กำยภำพ Physical - เคมี (Treatment) - ชีวภำพ Chemical Processกำรกำจดั กำกตะกอน - เผำ - ใสส่ ำรเคมี(Sludge disposal) - Dry on sand-bedกำรระบำยน้ำท้ิง - ปลอ่ ยสู่ แหลง่ ธรรมชำติ(Discharge of Treatment Wastewater) - ระเหยกำรนำกลบั มำใชป้ ระโยชน์ - เกษตรกรรม(Reuse and Reclamation) - กิจวตั รประจำวนั

การบาบัดข้ันต้น (Preliminary Treatment) แยกของแข็ง  ป้ องกนั ไม่ใหเ้ กิดควำม เสียหำยแกเ่ ครอ่ื งสบู น้ำ/เครอ่ื งมือ เคร่ืองมือ: – ตะแกรง – เครอ่ื งบด สบั ตดั ใหล้ ะเอียด – รำงตกตะกอนหนกั – กำรแยกไขมนั ออกจำกน้ำ





การบาบัดข้ันปฐมภมู ิ (Primary Treatment) กำรแยกของแขง็ ทง้ั อนิ ทรียแ์ ละอนนิ ทรีย์ โดยวิธกี ำร ทำงฟิ สิกส:์ กำรตกตะกอน (ลดควำมเร็วกำรไหล)

การบาบัดน้าเสียโดยวิธีทางกายภาพ (Physical waste water treatment) วิธีกำรบำบดั เบ้ืองตน้ ในระบบบำบดั น้ำเสีย  ตะแกรง  ใชด้ กั เศษขยะที่มำกบั น้ำเสีย  เครอ่ื งตดั ยอ่ ย ใชต้ ดั เศษขยะขนำดใหญ่ท่ีมำกบั น้ำเสียให้ เป็ นเศษตะกอนขนำดเล็ก  กำรกำจดั ตะกอนหนกั  ทำกำรแยกตะกอนหนกั ต่ำงๆ เชน่ หิน กรวด ทรำย เศษอำหำร โดยอำศยั กำรควบคมุ กำร ไหลของน้ำ หรอื รำงกำจดั ตะกอนหนกั  กำรกำจดั น้ำมนั และไขมนั  ดกั หรอื กวำดพวกน้ำมนั และ ไขมนั ออกจำกน้ำ

การบาบดั ข้ันทตุ ิยภมู ิ (Secondary Treatment)ระบบทก่ี ำจดั สำรอินทรียแ์ ละตะกอน แขวนลอยออกจำกนำ้ เสยีนยิ มเลอื กใชร้ ะบบบำบดั ดว้ ยวิธชี วี ภำพ (Biological Treatment): แบคทเี รีย

การบาบัดน้าเสียโดยวิธีทางชีวภาพ นิยมมำกท่ีสดุ ประหยดั อำศยั จลุ นิ ทรียใ์ นกำรทำงำนดว้ ยปฏิกิรยิ ำชีวเคมี แบบ –ใชอ้ อกซิเจน –ไม่ใชอ้ อกซิเจน

การบาบัดน้าเสียแบบใช้ออกซิเจน(aerobic treatment) แบคทีเรยี อยใู่ นลกั ษณะแขวนลอย(Suspend) คือ Oxidation pond (รวมทง้ั รปู แบบที่ดดั แปลง เชน่ Aerated pond) และ Activated sludge (รวมทง้ั รปู แบบท่ีดดั แปลง เช่น extension aeration เป็ นตน้ ) แบคทีเรียเกำะยดึ ติดกบั ตวั กลำง (bacterial bed) อำจเป็ น ชนิดท่ีตวั กลำงไมเ่ คลอื่ นที่ (fixed bed) เชน่ ระบบ Trickling filter หรอื ชนิดที่ตวั กลำงเคลอ่ื นท่ี (moving bed) เชน่ ระบบ biological discs เชน่ ระบบ Rotating Biological Contactor (RBC) กเ็ ป็ นรปู แบบหน่ึงของ biological disc

การทางานของแบคทีเรยีสำรอินทรียใ์ นนำ้ เสยี + O2 จลุ นิ ทรีย์ นำ้ + CO2

การบาบดั น้าเสียแบบไม่ใช้ออกซิเจน(anaerobic treatment) ใชอ้ ณุ หภมู ิสงู เหมำะกบั ประเทศรอ้ น ขอ้ ดี – จสคะำำถรรกอบ์ู ินทอทำนลรไดำยี ยอท์ กอ่ีแลกบำไคซยทดเปีเ์็รน(ยี กยCำ๊ อ่ ซOยมส2ีเ)ลทำนสยว่ น(8ท0Cี่ถH–กู 4น9)ำ0ไแ%ปละ สงั เครำะหส์ รำ้ งเซลลจ์ ึงมีนอ้ ยจึงทำใหม้ ีกำก ตะกอนนอ้ ยเม่ือเทียบกบั ระบบใชอ้ อกซิเจน (สำรอินทรยี ถ์ กู นำไปสรำ้ งเซลลใ์ หม่ 50%) – ใชอ้ ำหำรนำไปเสรมิ สรำ้ งเซลลน์ อ้ ย เพรำะกำร เจรญิ เติบโตของแบคทีเรยี มีนอ้ ย – ไม่ตอ้ งมีเครอื่ งชว่ ยเติมอำกำศ – ไดก้ ำ๊ ซมีเทนเป็ นเช้ือเพลิงได้

การทางานของแบคทีเรียแบบไมใ่ ช้ออกซิเจนสำรอินทรีย์ จลุ ินทรีย์ กรด จลุ นิ ทรีย์ CH4+CO2 ในนำ้ เสีย สรำ้ งกรด อินทรยี ์ สรำ้ งมเี ทน ไฮโดรเจน

การบาบดั น้าเสียแบบใช้ออกซิเจน(Aerobic Treatment)1. ระบบ Activated sludge2. ระบบเอสบีอำร์ (Sequencing Batch Reactor)3. ระบบ Trickling filter4. ระบบ Oxidation pond5. ระบบ Oxidation ditch