คู่มอื การเสรมิ สรา้ งทกั ษะกฬี าวอลเลยบ์ อลชายหาด จดุ เนน้ การสอน 1. แนะน�ำให้ตัวรุกมองไปยังทีมป้องกันอย่างรวดเร็ว 2. การรุก สั้นและลกึ กอ่ นท่ีจะตบลกู (ทักษะปานกลาง) 2. ตัวเซตจะต้องสื่อสารกับตัวตบถึงทิศทางการเล่น อุปกรณ์ จ�ำนวนทเ่ี หมาะสม: ลกู บอลจำ� นวนมาก ในแต่ละลูก จำ� นวนขั้นต่�ำ: ลูกบอล 2 ลกู 3. แมว้ ่าในการฝึก นักกีฬาถกู กำ� หนดให้เลน่ ลกู soft ผเู้ ขา้ รว่ มการฝกึ จ�ำนวนที่เหมาะสม: นกั กีฬา 4 คน + ผู้ฝกึ สอน shot แต่ลกู ท่ตี บกย็ งั ต้องคงความแข็งแรงไว้ดว้ ย จำ� นวนสูงสุด: ได้ถงึ 8 คนตอ่ ทมี + ผู้ฝึกสอน จำ� นวนขน้ั ต�ำ่ : นักกีฬา 3 คน + ผฝู้ ึกสอนเข้าร่วม จุดประสงคข์ องการฝกึ การฝึกน้ี นกั กีฬาจะไดพ้ ฒั นาทักษะการตบ ทสี่ น้ั และลกึ ใหห้ า่ งจากฝา่ ยตรงขา้ ม ซง่ึ จะตอ้ งอาศยั การสื่อสารระหว่างเพอ่ื นรว่ มทีมด้วย วิธกี ารฝึก แบบฝกึ เพม่ิ เตมิ /แบบฝึกประยกุ ต์ 1. สนามท่ีใช้จะมีเส้นสองเส้นพาดผ่าน (ตามเส้น - เพ่ือให้การฝึกมีความท้าทายมากขึ้น ทีมป้องกัน สีเทาในรูป) เส้นแรกห่างจากนักกีฬา 4 ฟุต สามารถเคล่ือนตัวไปหน้าหรือหลังแยกจากกันได้ โดยวดั จากตำ� แหนง่ ทน่ี กั กฬี ายนื เตรยี มการปอ้ งกนั อย่างอสิ ระ อีกเส้นห่าง 4 ฟุตจากด้านหลังลูกบอลถูกส่ง 94 มาจากฝง่ั ตรงขา้ ม (จากผฝู้ กึ สอนหรอื ผเู้ ลน่ ทมี อน่ื ) และนกั กีฬารับลกู เซตและตบกลับ 2. หลังจากท่ีนักกีฬาเซตลูก ทีมป้องกันอาจ เคลอื่ นตวั ไปขา้ งหนา้ หรอื หลงั พรอ้ มกนั (ขนึ้ อยกู่ บั การตกลงกันกอ่ นเริม่ ฝกึ เพอื่ ลดความสับสน) 3. ทมี รกุ ใชว้ ธิ สี ง่ ลกู สน้ั หรอื ลกึ ใหห้ า่ งจากทมี ปอ้ งกนั ตัวเซตต้องส่ือสารกับตัวตบถึงวิธีการท่ีจะเล่น ในสถานการณ์นน้ั ๆ 4. ทีมรุกจะได้คะแนนเม่ือส่งลูกไปในบริเวณที่ทีม ปอ้ งกันเคลอ่ื นออกไป 5. แบบฝึกนี้มีวิธีการเล่นท่ีหลากหลายแต่ละทีมจะ ได้คะแนนจากการเลือกรุกหรืออาจเปล่ียนเป็น การโตห้ ลังจากเรมิ่ ส่งลกู
3. การรุก คู่มอื การเสรมิ สรา้ งทกั ษะกีฬาวอลเลย์บอลชายหาด รุกไปรอบๆ (ทกั ษะปานกลาง) จุดเนน้ การสอน อปุ กรณ์ 1. นักกีฬาจะต้องตบลูกให้แรงไปยังจดุ แต่ละจดุ จ�ำนวนที่เหมาะสม: ลกู บอลจ�ำนวนมาก 2. แขนของตัวตบจะต้องเป็นองศาเดียวกันในการตบ จำ� นวนขัน้ ตำ�่ : ลกู บอล 5 ลกู ผ้เู ข้าร่วมการฝกึ แต่ละครั้ง แต่ใช้การสะบัดข้อมือเป็นตัวควบคุม จ�ำนวนทีเ่ หมาะสม: นักกฬี า 2 คน + ผฝู้ ึกสอน ทศิ ทาง จ�ำนวนสูงสุด: นกั กีฬา 6 คน + ผู้ฝกึ สอน 3. ส�ำหรับนักกีฬาท่ีถนัดขวา ตัวเซตจะส่งลูกไปทาง จ�ำนวนขน้ั ต�่ำ: นกั กีฬา 1 คน + ผชู้ ว่ ยฝกึ สอน หัวเสาฝั่งซ้าย ทิศทางเข้าหาตาข่าย ให้ลูกเข้า จุดประสงค์ของการฝกึ ฝั่งขวาของตัวตบ ท�ำตรงกันข้ามส�ำหรับนักกีฬา จุดประสงค์ในการฝึกนี้คือ ให้นักกีฬาได้ ถนัดซ้าย พัฒนาการรุกในวงกว้าง เพ่ิมเติมคือได้ฝึกการตบ ที่ถูกต้องไปยงั บรเิ วณตา่ งๆ ในสนาม วิธกี ารฝึก แบบฝกึ เพิม่ เตมิ /แบบฝึกประยกุ ต์ 1. แบบฝกึ นมี้ วี ธิ กี ารเลน่ สองสามวธิ ี แตว่ ธิ ที งี่ า่ ยทส่ี ดุ - จำ� กัดรัศมแี ตล่ ะหมายเลขใหแ้ คบลงจะทำ� ให้ บทฝกึ ท้าทายมากขึน้ ต่อตัวรุกคือให้เพื่อนร่วมทีมเซตลูกให้ตบไปยัง - ตวั เซตสามารถกำ� หนดหมายเลขทตี่ อ้ งการใหต้ บลงได้ บรเิ วณต่างๆ ของสนาม 2. นักกีฬามือใหม่สามารถฝึกตบลูกให้ลงในส่วน ต่างๆ ของสนาม แต่เม่ือมีความช�ำนาญมากข้ึน นกั กฬี าจะตอ้ งตง้ั เปา้ หมายในการตบลกู ไปยงั จดุ เฉพาะที่กำ� หนดไว้ 3. นกั กฬี าตบลกู ไปลงหมายเลข 1-5 (หากตบลงเปา้ ที่ก�ำหนดแล้ว รอบต่อไปสามารถข้ามหมายเลข น้ันๆ ได้) หรอื ตบลูกใหล้ งหมายเลขท่กี ำ� หนดให้ ส�ำเร็จก่อน ก่อนจะย้ายเป้าหมายไปหมายเลข ตอ่ ไป 4. นักกีฬาจะต้องฝึกการตบจากท้ังสองด้านของ ตาข่าย 95
คู่มอื การเสรมิ สร้างทกั ษะกีฬาวอลเลย์บอลชายหาด จุดเน้นการสอน 1. นกั กฬี าควรเลง็ เปา้ หมายไปทม่ี มุ ทา้ ยสนามเนอื่ งจาก 4. การรกุ ฝกึ ตบลกู แมเ้ หนือ่ ยลา้ เป็นระยะที่ไกลทสี่ ุดเมอ่ื เกดิ อาการเหนื่อยลา้ (ทกั ษะปานกลาง/ ทกั ษะขน้ั สงู ) 2. นักกีฬาควรกระโดดให้สูงท่ีสุดในการตบแต่ละคร้ัง อุปกรณ์ จำ� นวนท่ีเหมาะสม: ลกู บอล 10 ลูก + กรวย (ถา้ ม)ี และรักษาระดับความสูงของข้อศอกไว้แม้จะเกิด จ�ำนวนขน้ั ต่�ำ: ลูกบอล 6 ลูก อาการเหนอื่ ยลา้ ผ้เู ขา้ รว่ มการฝกึ 3. นกั กฬี าควรใหค้ วามสำ� คญั กบั การขดุ ลกู ทสี่ ง่ มาจาก จำ� นวนที่เหมาะสม: นักกฬี า 2 คน + ผฝู้ ึกสอน ตวั เซตดว้ ย เพราะเปน็ การสง่ ผลกระทบโดยตรงตอ่ จำ� นวนสงู สดุ : นกั กฬี า 6 คน (ทมี ละ 3 คน) + ผฝู้ กึ สอน คุณภาพการเซตลูกต่อไป จดุ ประสงคข์ องการฝกึ แบบฝกึ นเ้ี นน้ พฒั นาความทนทานในการตบลกู และการประคองข้อศอกให้สูงขณะตบแม้อยู่ใน อาการเหนอ่ื ยลา้ วิธกี ารฝกึ 1. เรมิ่ จากใหต้ วั ตบวงิ่ ออ้ มกรวย (วางกรวยหา่ งจาก จุดก่ึงกลางตาข่าย 10 ฟุต) ไปตบลูกท่ีเซตโดย เพ่อื นร่วมทมี หรอื ผฝู้ ึกสอนทหี่ นา้ ตาข่าย 2. เมื่อตบเสร็จแล้วให้หยิบลูกบอลลูกใหม่ข้ึนมา โยนหรือส่งให้ตัวตบโดยข้ึนอยู่กับความสามารถ ของผ้เู ลน่ ทว่ี ง่ิ อ้อมกรวยมาเตรยี มทำ� การตบ 3. นักกีฬาต้องก�ำหนดจ�ำนวนลูกที่ตบข้ามไปโดย ไม่สัมผัสตาข่ายท่ีแน่นอน (อาจแตกต่างกันไป เฉลี่ยท่ีประมาณ 6-12 ลกู ) แบบฝึกเพ่ิมเติม/แบบฝกึ ประยกุ ต์ - เพื่อเพิ่มระดับความยากของเกม ผู้เล่นจะต้อง ตบลูกให้ลงในเขตที่ก�ำหนดเพ่ือเก็บคะแนน (บรเิ วณในเขตเสน้ ประสเี ทา) - นอกจากน้ีนักกีฬาสามารถเพ่ิมจ�ำนวนลูกบอลที่ ตบขา้ มไปไดส้ �ำเรจ็ ตามเงอื่ นไขที่ก�ำหนด - นักกีฬาจะต้องขุดลูก 2 ลูกท่ีส่งมาจากตัวเซต ท่ปี ระจ�ำอย่หู น้าตาข่ายได้ 96
คู่มอื การเสริมสรา้ งทักษะกฬี าวอลเลย์บอลชายหาด การส่งลูก การสง่ ลกู กลา่ ววา่ เปน็ ทกั ษะสำ� คญั ทสี่ ดุ ของกฬี าวอลเลยบ์ อลชายหาดทซ่ี งึ่ จะเปน็ โอกาสของฝา่ ยรบั ลกู ทจี่ ะไดเ้ รมิ่ เลน่ ถา้ ผสู้ ง่ สง่ ลกู ไดไ้ มด่ ี การกสู้ ถานการณค์ นื กลบั มาจงึ เปน็ เรอื่ งยาก หวั ใจสำ� คญั ของการสง่ ลกู คอื การสง่ เพอ่ื ใหง้ า่ ยตอ่ การเซต ของเพอื่ นร่วมทมี สำ� หรบั นกั กฬี าทมี่ าจากการเลน่ วอลเลยบ์ อลในรม่ ขอ้ แตกตา่ งหลกั ๆ ของวอลเลยบ์ อลชายหาดคอื จะไมม่ กี ารสง่ บอล ไปทต่ี ำ� แหนง่ 2 ½ แตจ่ ะเปน็ การสง่ ไปในทศิ ทางทส่ี มั พนั ธก์ บั ทศิ ทางทบี่ อลถกู สง่ มา (อา้ งถงึ ทฤษฎกี ารสง่ ลกู โดยการเคลอื่ นท่ี แบบสามเหลี่ยม) กฎท่ัวไปของการส่งลูกคือ การส่งไปข้างหน้า ค่อนไปทางกลางสนาม หากเป็นการส่งจากกลางสนาม ลกู ก็จะถกู สง่ ตรงไปทต่ี าข่าย อกี ปจั จยั ทส่ี ง่ ผลตอ่ การเคลอื่ นทขี่ องลกู ซงึ่ แตกตา่ งจากวอลเลยบ์ อลในรม่ คอื ลม ถา้ มลี มพดั นกั กฬี าจะตอ้ งสง่ ลกู ใหต้ ำ�่ ในกรณีท่ีลมพัดแรงมาก นักกีฬายิ่งต้องส่งลูกให้ต่�ำท่ีสุดเท่าท่ีจะท�ำได้ ในกรณีน้ีเพื่อนร่วมทีมอาจไม่สามารถส่งลูกมือบน (hand set) ได้ การสง่ ลกู มอื ลา่ ง (bump set) จงึ เปน็ ทางเลอื กทด่ี ี ถา้ ไมม่ ลี ม นกั กฬี าสามารถสง่ ลกู ไปทางตาขา่ ยเพอ่ื ชว่ ยให้ เพอื่ นร่วมทมี เซตได้งา่ ยขน้ึ การยอ่ ตวั จะชว่ ยใหน้ กั กฬี าปรบั ทศิ ทางการเคลอื่ นทไี่ ดเ้ รว็ ขน้ึ ตำ� แหนง่ ทเ่ี หมาะสมในการรบั ลกู เสริ ฟ์ กข็ น้ึ อยกู่ บั ปจั จยั ท่ีต่างกันออกไป แต่กฎพื้นฐานเม่ือยกนิ้วหัวมือคือให้อยู่หน้าเส้นหลังของสนามเล็กน้อยซึ่งจะท�ำให้นักกีฬาแต่ละคนอยู่ใน ตำ� แหนง่ ทคี่ รอบคลมุ กวา่ ครงึ่ ของสนาม โดยปกตแิ ลว้ นกั กฬี าแตล่ ะคนมเี ขตรบั ผดิ ชอบคนละครงึ่ สนาม นกั กฬี าทย่ี นื ตำ� แหนง่ ทแยงจากผู้เสริ ฟ์ จะเป็นผู้รบั ลูกและเปน็ ผ้รู ับผิดชอบส่วนกลางของสนาม นักกีฬาควรยืนให้ลึกและห่างจากตาข่ายเพ่ือคอยรับลูกเสิร์ฟและหลีกเล่ียงการฝืนรับลูกเสิร์ฟท่ีลอยข้ามหัวไป การยืนด้านหน้าตาข่ายส�ำหรับวอลเลย์บอลในร่มถือเป็นเร่ืองปกติแต่ส�ำหรับวอลเลย์บอลชายหาดเป็นเรื่องที่อันตราย ในบางคร้ังนักกีฬาเห็นแล้วว่าลูกที่ส่งมาอยู่ในระดับสูง นักกีฬาจ�ำต้องใช้เทคนิค Tomahawk ในการรับลูกเน่ืองจาก ไมส่ ามารถรับโดยใช้นิ้วได้ สอ่ื สารกบั เพอื่ นรว่ มทมี ถงึ ทศิ ทางทจ่ี ะสง่ ลกู ไป ลมจะทำ� ใหล้ กู ลอยขนึ้ สงู ผสู้ ง่ จงึ ตอ้ งสง่ ลกู ใหต้ ำ่� และเคลอ่ื นตวั เขา้ หาลกู โดยการปล่อยมอื ออกจากกนั เสมอ ทักษะข้ันตน้ ส่งิ ส�ำคญั สำ� หรบั นกั กีฬามอื ใหมค่ อื ต้องรกู้ อ่ นวา่ จะตอ้ งสง่ ลูกและตอ้ งฝึกเคลอื่ นทีเ่ ขา้ หาลกู โดยการกา้ วขา 2 กา้ วไป หาลูกรวมถึงฝึกส่งลูกไปด้านหน้า นักกีฬามือใหม่หลายคนต้ังใจท่ีจะส่งลูกให้เพื่อนร่วมทีมแต่ลูกกลับลอยไปทางด้านหลัง หรอื ลอยข้ามไปฝั่งตรงข้าม ผู้สง่ จะตอ้ งคอยประคองใหล้ กู อยู่ต�ำ่ และใกลก้ ว่าเมอื่ เทียบกบั การเล่นวอลเลยบ์ อลในร่ม ทกั ษะระดับกลาง สำ� หรบั นกั กฬี าระดบั กลางทม่ี พี น้ื ฐานในการสง่ ลกู แตย่ งั ไมช่ ำ� นาญในการสง่ ลกู ไปดา้ นหนา้ และคอ่ นไปทางกลางสนาม ลองสมมตใิ หม้ ีเสน้ 2 เสน้ ตั้งฉากกบั ตาข่าย นกั กีฬาทั้งสองคนจะต้องสง่ ลกู ไปมาใหอ้ ย่รู ะหวา่ งเส้น 2 เสน้ น้ี ลูกทล่ี อยออก นอกเส้นถือเปน็ ลูก “นอกระบบ” ส่วนลูกที่อยรู่ ะหวา่ งเส้นคือลูก “ในระบบ” ทกั ษะขนั้ สงู เนอ่ื งจากเปน็ นกั กฬี าทม่ี ที กั ษะในการเลน่ สงู ผเู้ ลน่ จะตอ้ งเผชญิ หนา้ กบั ผเู้ สริ ฟ์ ทมี่ คี วามชำ� นาญ ลกู จะพงุ่ เขา้ หาเรว็ ขน้ึ นักกีฬาจะต้องเคลื่อนตัวไปรอบสนามมากข้ึนและความเม่ือยล้าจะผลต่อการส่งลูก ดังน้ัน การรักษาสมดุลหลังการรับ ลกู เสิร์ฟยากๆ จงึ เป็นสิง่ ส�ำคญั 97
ค่มู ือการเสริมสร้างทกั ษะกฬี าวอลเลย์บอลชายหาด จุดเน้นการสอน 1. คอยสงั เกตใหข้ าด้านนอกของผู้สง่ อยขู่ ้างหนา้ 1. การส่งลกู (ขาทีอ่ ยใู่ กล้กับผูโ้ ยนจะอยดู่ า้ นหลงั ) สง่ ลกู แบบ W 2. ให้แขนของผู้ส่งตั้งฉากใกล้กับตาข่ายมากที่สุด (ทกั ษะปานกลาง) อปุ กรณ์ เพอ่ื ใหอ้ ยใู่ นทา่ ทางทเ่ี หมาะสมในการถอยมาเตรยี ม จำ� นวนท่เี หมาะสม: ลูกบอล 2 หรอื 3 ลกู พรอ้ มตบลูก เอยี งแขนเลก็ น้อยหากตอ้ งการส่งลกู จำ� นวนขนั้ ต�ำ่ : ลูกบอล 1 ลกู ต่อผู้เลน่ 1 คู่ เขา้ ใกลด้ า้ นหน้าของผโู้ ยน ผเู้ ข้ารว่ มการฝกึ 3. นกั กฬี าควรหนั หนา้ ใหต้ าขา่ ยเสมอขณะทเี่ คลอ่ื นตวั จ�ำนวนทีเ่ หมาะสม: นกั กฬี า 2 คนตอ่ ทมี + ผฝู้ กึ สอน ออ้ มกรวย เพอื่ ไม่ใหค้ ลาดสายตาจากฝ่ายตรงขา้ ม จ�ำนวนสงู สดุ : นกั กฬี า 8 คน + ผูฝ้ ึกสอน จ�ำนวนขน้ั ตำ�่ : นักกฬี า 1 คน + ผูช้ ว่ ยฝกึ สอน จุดประสงค์ของการฝึก แบบฝึกนี้เป็นจุดเร่ิมต้นท่ีดีในการพัฒนา นักกีฬาให้ใช้เทคนิคที่ถูกต้องในการส่งลูกแบบ free ball และกลบั มาประจำ� ต�ำแหนง่ เพอ่ื ตบลกู วธิ ีการฝกึ แบบฝึกเพ่ิมเตมิ /แบบฝกึ ประยุกต์ 1. นกั กฬี าประจำ� ทจ่ี ดุ ใกลเ้ สน้ ขา้ งบรเิ วณหลงั กรวย - หลังจากเซตลูกในคร้ังท่ี 4 ผู้เซตจะส่งสัญญาณ และเพือ่ นรว่ มทีมประจำ� ที่ตาข่าย ใหเ้ พอ่ื นรว่ มทมี ตบลกู 2. เริ่มจากการให้นักกีฬาที่อยู่หน้าตาข่ายโยน ลูกบอลขึน้ สงู ประมาณ 10 ฟตุ (เลง็ ใหต้ กบรเิ วณ จดุ ขา้ วหลามตดั ) นกั กฬี าทอ่ี ยหู่ ลงั โคนเคลอื่ นตวั มาหน้าตาข่ายและส่งลูกลอยข้ึนไป จากนั้น เคล่ือนตัวอ้อมมาที่โคนอันแรกอีกคร้ังและส่งลูก ใหล้ อยขนึ้ ไปอกี (เปา้ หมายของผสู้ ง่ ลกู คอื การสง่ ให้ลูกบอลลอยข้ึนไปให้ได้มากท่ีสุด) ผู้ส่งลูก เคล่อื นตัวเขา้ หาตาข่าย ส่งลูกและถอยกลับออ้ ม กรวยไปเรือ่ ยๆ 3. ในการส่งลูกคร้ังที่ 4 จนถึงคร้ังสุดท้าย ผู้ส่งลูก จะส่งลูกลอยข้ึนไปและถอยกลับเพื่อเตรียมตบ ลกู สุดท้ายไปยังฝั่งตรงข้าม หลังส้ินสุดการตบลูกสุดท้ายให้เปล่ียนต�ำแหน่ง จากผู้โยนลกู เปน็ ผสู้ ง่ ลูก และผสู้ ง่ ลูกเปลีย่ นเป็น ผโู้ ยนลูก 98
2. การส่งลูก คูม่ ือการเสรมิ สรา้ งทกั ษะกีฬาวอลเลย์บอลชายหาด สง่ และตบลกู (ทกั ษะปานกลาง) จดุ เน้นการสอน อปุ กรณ์ 1. เน้นให้นักกีฬาเคลื่อนที่เข้าหาลูกเพื่อท่ีจะใช้ จ�ำนวนทีเ่ หมาะสม: ลกู บอล 4 ลกู ข้นึ ไป จำ� นวนขนั้ ต่ำ� : ลกู บอล 1 ลูก เสน้ ศนู ย์กลางของลำ� ตวั ในการส่งลกู ผูเ้ ข้ารว่ มการฝึก 2. ส่งเสริมให้นักกีฬาส่งลูกในระดับที่สูงเพียงพอ จ�ำนวนทเ่ี หมาะสม: นักกฬี า 3 คน + ผฝู้ กึ สอน จำ� นวนสงู สดุ : นกั กฬี า 8 คน + ผฝู้ ึกสอน ใหม้ ีเวลาเตรียมพร้อมสำ� หรับการตบ จำ� นวนขน้ั ต่ำ� : นักกีฬา 1 คน + ผูช้ ่วยฝกึ สอน 3. ส่งเสริมให้นักกีฬาใช้สมาธิในการส่งลูกก่อน จดุ ประสงคข์ องการฝกึ จดุ ประสงคข์ องการฝกึ คอื เพอื่ กระตนุ้ ใหผ้ เู้ ลน่ ตามมาดว้ ยการตบ อาจสง่ ลกู ตำ่� เพอื่ เขา้ หกั เห ส่งลูกข้ึนและลง และส่งเข้าใกล้เพื่อนร่วมทีม ลูกบอลได้เรว็ ย่งิ ขนึ้ เพื่อความสะดวกในการเซต ส่ิงท่ีต้องระวังคือ ในสถานการณจ์ รงิ (เมือ่ มีลมเขา้ มาเกยี่ วขอ้ ง) ผเู้ ล่น จะไม่ส่งลูกให้สูงเท่ากับการฝึกรูปแบบนี้ วธิ ีการฝกึ นักกีฬาหรอื ผู้ฝึกสอนสง่ ลูกตำ�่ (down ball) หรอื ลกู เสริ ฟ์ เบาๆ จากฝง่ั ตรงขา้ มของตาขา่ ย ผเู้ สริ ฟ์ อาจสง่ ลกู จากกลางสนามหรอื จากเขตเสริ ฟ์ ขน้ึ อยกู่ บั ทักษะของนักกีฬา ผู้ส่งลูกพยายามควบคุมลูกให้ ลอยสูงข้ึนทางด้านหน้าประมาณ 2-3 ฟุต ต่อด้วย การตบลูกให้ขา้ มตาข่ายไปยงั ฝั่งตรงขา้ ม แบบฝึกเพมิ่ เติม/แบบฝึกประยกุ ต์ - เสริ ฟ์ ลูกใหแ้ รงขึ้น - ก�ำหนดตำ� แหน่งที่ชดั เจนใหก้ ับนกั กีฬา ในการตบลกู 99
คมู่ ือการเสริมสร้างทกั ษะกฬี าวอลเลย์บอลชายหาด จดุ เนน้ การสอน 1. นักกีฬาต้องยืนน่ิงขณะท่ีอีกฝ่ายส่งลูกเพ่ือให้เวลา 3. การสง่ ลกู สง่ ลกู และมอง ในการสังเกตหมายเลขกอ่ นทีจ่ ะตบลกู (ทักษะปานกลาง/ ทักษะขั้นสูง) 2. การส่งลูกไปข้างหน้าจะช่วยให้ผู้ส่งมีเวลามอง อุปกรณ์ จำ� นวนทีเ่ หมาะสม: ลูกบอล 2-3 ลูก ฝ่ายตรงข้าม (ในกรณีนี้คือการส่งสัญญาณจาก จำ� นวนขน้ั ต�ำ่ : ลูกบอล 1 ลกู นกั กฬี าหรือผูฝ้ กึ สอน) ผ้เู ข้าร่วมการฝึก จ�ำนวนทเี่ หมาะสม: นักกฬี า 4 คน + ผู้ฝกึ สอน จ�ำนวนสงู สดุ : นักกีฬา 7 คน + ผู้ฝกึ สอน จดุ ประสงค์ของการฝึก นักกีฬาจะได้ฝึกซ้อมทักษะการมองอย่าง รวดเร็วที่ฝ่ายตรงข้ามหลังจากส่งลูกและก่อนท่ีจะ ตบลูกขา้ มตาขา่ ย วธิ กี ารฝกึ 1. ผฝู้ กึ สอนหรอื นกั กฬี าเสริ ฟ์ ลกู ไปแดนฝา่ ยตรงขา้ ม จากน้ันเคลื่อนตัวไปที่กลางสนามพร้อมเอามือ มาไว้บรเิ วณอก ใชน้ ว้ิ แสดงหมายเลข 1, 2, 3, 4 หรอื 5 2. หลังจากที่ผู้ส่งลูกส่งลูกเสร็จแล้ว ให้มองมาที่ นักกีฬาท่ีอยู่กลางสนามและบอกหมายเลข ทฝ่ี ่ายตรงข้ามแสดงกอ่ นทีจ่ ะตีลูกออกไป แบบฝกึ เพ่ิมเตมิ /แบบฝึกประยุกต์ - นักกีฬามองหมายเลขท่ีแสดงก่อนท่ีจะเข้าหา ลกู บอลและบอกหมายเลขทเี่ หน็ อกี ครงั้ พรอ้ มตลี กู จากผู้ปอ้ งกัน - หมายเลขท่ผี ฝู้ กึ สอนหรือนกั กีฬาฝ่ายตรงขา้ ม แสดงเป็นสญั ญาณเดียวกันกับบรเิ วณในสนาม ทผ่ี ้ตู บจะตบลกู ลงไป 100
ค่มู อื การเสริมสรา้ งทกั ษะกฬี าวอลเลย์บอลชายหาด การเซต การเล่นวอลเลย์บอลชายหาดไม่จำ� เป็นตอ้ งท�ำการหลอกลอ่ เมือ่ มีการสง่ ลูก จะตอ้ งมกี ารตบ (เวน้ แต่เพ่อื นรว่ มทมี ตอ้ งการเลน่ แค่ 2 ลกู ซง่ึ จะกลา่ วถงึ ในหวั ขอ้ อน่ื ) ดงั นนั้ การเซตทด่ี จี ะเปน็ การสง่ ใหต้ บสะดวกขนึ้ ถา้ เปน็ การเซตทคี่ าดเดาได้ และมคี วามสมำ่� เสมอในเรอ่ื งของความสงู และความโคง้ ของวถิ ีโคจร จะสง่ เสริมให้ตลี ูกได้งา่ ยขึน้ ขอ้ ควรปฏบิ ตั ขิ องตวั เซตเมอื่ อยใู่ นสนามคอื ชว่ ยใหเ้ พอ่ื นรว่ มทมี รกุ โดยการบอกตำ� แหนง่ ทเี่ ปดิ ในสนาม เมอ่ื เคลอ่ื นตวั เข้าหาลูก นกั กฬี าต้องคำ� นงึ ถงึ ทศิ ทางของลูกขณะพุง่ เขา้ หาตวั ไปจนถึงทิศทางของลูกหลงั จากทถี่ กู สง่ ออกไปแลว้ การใหเ้ วลาในการฝกึ กบั ลมจะทำ� ใหน้ กั กฬี าพฒั นาทกั ษะนไี้ ดด้ ี การยอ่ ตำ่� ขณะเซตลกู เปน็ สงิ่ สำ� คญั สำ� หรบั กฬี าประเภทน้ี ซง่ึ เปน็ เหตผุ ลเดยี วกนั กบั ทไี่ ดอ้ ธบิ ายไวใ้ นบทของการสง่ ลกู ทว่ี า่ การยอ่ ตวั ลงตำ่� จะทำ� ใหน้ กั กฬี ามพี นื้ ทมี่ ากขน้ึ ในการปรบั ตวั การเปล่ยี นทา่ ทางการเซตของวอลเลย์บอลในร่มเปน็ เรื่องทที่ �ำได้ แต่ส�ำหรบั นักกฬี าวอลเลย์บอลชายหาด การส่งลูกจะใช้ มอื ลา่ ง (bump set) เนอื่ งดว้ ยมีข้อจ�ำกดั มากกว่า การตดั สนิ ใจทจี่ ะใชก้ ารสง่ ลกู มอื ลา่ ง (bump set) หรอื มอื บน (handset) จำ� เปน็ ตอ้ งอาศยั ประสบการณใ์ นการเรยี นรู้ แตโ่ ดยปกตแิ ลว้ จะใชก้ ารสง่ ลกู มอื ลา่ ง (bump set) เมอื่ มลี มแรง ขณะสง่ ลกู นกั กฬี าอาจตอ้ งเพม่ิ เทคนคิ ใหล้ กู หมนุ เลก็ นอ้ ย เพราะลูกท่หี มุนจะเคลอื่ นไปในทิศทางทค่ี าดเดาได้และงา่ ยต่อการตี การเซตลกู ทีไ่ หน เซตลกู อยา่ งไร จะเปน็ การตัดสินใจของตวั รุกและข้ึนอยูก่ บั การสกัดก้นั ของฝา่ ยตรงขา้ ม สิง่ ทค่ี วร ค�ำนึงถึงคือ นักกีฬาท่ีถนัดขวาจะตีลูกได้ถนัดกว่าเมื่อเซตลูกส่งมาทางขวาของตัวรุก และนักกีฬาที่ถนัดซ้ายจะท�ำได้ดี เมอ่ื ลกู มาทางซา้ ย ระยะหา่ งทเ่ี หมาะสมของลกู ทเ่ี ซตเขา้ หาตาขา่ ยจะขน้ึ อยกู่ บั แนวสกดั กน้ั ของฝา่ ยตรงขา้ ม ถา้ ฝา่ ยตรงขา้ ม ไมไ่ ดม้ กี ารสกดั กน้ั หรอื ไมส่ ามารถสรา้ งแนวสกดั กนั้ ไดท้ นั เวลา ฝา่ ยรกุ จะตอ้ งใชโ้ อกาสนใี้ นการสง่ ลกู ใหใ้ กลต้ าขา่ ยมากทส่ี ดุ ในทางตรงกันข้าม ถ้าฝ่ายตรงข้ามกระโดดข้ึนสูงและมีการสกัดก้ันที่ดี ฝ่ายรุกจะได้เปรียบมากกว่าเมื่อส่งลูกให้ไกลจาก ตาข่าย ทกั ษะขน้ั ตน้ การเคลอื่ นตวั เขา้ หาเปา้ หมายเปน็ เร่ืองสำ� คญั ส�ำหรบั ผ้เู ลน่ มอื ใหม่ ลมคอื อกี ปจั จัยที่ตอ้ งค�ำนึงถึง เม่ือลองให้โยนลกู ลงห่วงจากกลางสนาม ผู้ฝึกสอนคิดว่านักกีฬาจะหันหน้าไปทิศทางใด นักกีฬาส่วนมากจะหันหน้าไปทางห่วงเพ่ือให้ เกิดความมัน่ ใจในการโยนลูก การเซตกเ็ ช่นเดยี วกนั ลองเซตลูกขนึ้ และลงแลว้ ใหส้ งั เกตวา่ ท�ำไมลกู ท่ลี อยขึ้นลงสามารถตีงา่ ยกว่าลูกทีม่ าจากแนวขวาง ทกั ษะระดับกลาง หลงั จากท่นี ักกฬี าเข้าถึงทักษะการสง่ ลกู มือล่าง (bump set) และการสง่ ลกู มอื บน (handset) แลว้ ข้นั ต่อไปจะเปน็ ทักษะที่ท้าทายนักกีฬาโดยการให้อยู่ในต�ำแหน่งท่ียากต่อการเซต ในกรณีท่ีมีลมมาเก่ียวข้อง ให้นักกีฬาฝึกส่งลูกมือล่าง (bump set) แบบหมนุ เลก็ นอ้ ย ทกั ษะขั้นสงู จากการเสริ ฟ์ ทร่ี นุ แรง บอลทม่ี าจากแขนของตวั สง่ จะหมนุ มาก ทกั ษะขนั้ สงู นจ้ี ะเตรยี มนกั กฬี าเพอ่ื เซตลกู หมนุ ดว้ ยมอื และจะมีประโยชน์เมื่อเผชิญหนา้ กบั ลูกกระโดดเสิร์ฟ Topspin 101
ค่มู ือการเสริมสรา้ งทกั ษะกฬี าวอลเลยบ์ อลชายหาด จุดเน้นการสอน 1. นกั กฬี าควรหันเท้าและไหลไ่ ปทางเป้าหมาย 1. การเซต 2. นักกีฬาต้องค�ำนึงถึงผลของลมท่ีกระท�ำต่อลูก เซตจำ� นวนครัง้ มาก – ฝึกแบบสามเหลยี่ ม (HIGH REP SETTING – TRIANGLE DRILL) ทง้ั กอ่ นและหลงั จากการเซต (ทกั ษะข้นั ตน้ / ทกั ษะปานกลาง) อปุ กรณ์ จ�ำนวนที่เหมาะสม: ลูกบอล 3 ลกู จำ� นวนขนั้ ต�่ำ: ลกู บอล 3 ลูก ผู้เข้ารว่ มการฝกึ จำ� นวนที่เหมาะสม: นกั กฬี า 4 คน + ผู้ฝึกสอน จ�ำนวนสูงสดุ : นักกีฬา 6 คน + ผูช้ ่วยฝึกสอน จ�ำนวนขน้ั ต่�ำ: นกั กฬี า 2 คน + ผ้ชู ่วยฝกึ สอน จุดประสงคข์ องการฝกึ การฝึกรูปแบบน้ีเน้นให้นักกีฬาได้ท�ำการเซต ซ�ำ้ ๆ วิธีการฝกึ แบบฝึกเพ่ิมเติม/แบบฝกึ ประยุกต์ 1. ผู้ส่งลูกเตรียมพร้อมประจ�ำจุดฝั่งซ้ายหรือขวา - เปลี่ยนจุดโยนลูกไปเร่ือยๆ เพื่อให้ผู้เซตได้ฝึกเซต ของสนาม จากหลายๆ สถานการณ์ 2. ผฝู้ กึ สอนหรอื นกั กฬี าโยนลกู ใหผ้ เู้ ซตเปน็ การเรม่ิ - ผู้ฝึกสอนหรือนกั กฬี าอาจโยนลกู แบบหมนุ เพื่อเพิ่มระดับความยากให้ผ้เู ซต เกม ผเู้ ซตเคลอ่ื นตวั เขา้ เซตไปทางเปา้ หมายหรอื - การฝกึ นี้สามารถใชล้ ูกบอล 1, 2 หรือ 3 ลูก ผู้รับลกู หากมผี ้เู ซตเพยี งคนเดียว นกั กฬี าท่ีเซต เพือ่ เพิ่มความท้าทายในการเล่น แลว้ จะไมม่ เี วลากลบั ไปจดุ สง่ ลูกไดท้ ัน 3. เมอ่ื มผี ู้เซตมากกวา่ 1 คน นักกีฬาสามารถสลับ ตวั กันเพ่อื กลบั ไปประจำ� ท่ีจุดเตรยี มพร้อมได้ 4. นกั กฬี าควรฝกึ เซตใหช้ ำ� นาญจากทงั้ สองดา้ นของ สนามและทงั้ สองฝง่ั ของตาข่าย 5. การสง่ ลูกจะต้องมีทัง้ แบบท่ีดแี ละไมด่ ีเพื่อให้ ผู้เซตฝกึ เซตลูกจากสถานการณท์ ่หี ลากหลาย 6. ในการส่งลูกครั้งที่ 4 จนถึงคร้ังสุดท้าย ผู้ส่งลูก จะส่งลูกลอยขึ้นไปและถอยกลับเพ่ือเตรียมตบ ลกู สดุ ท้ายไปยงั ฝง่ั ตรงขา้ ม 7. หลังส้ินสุดการตบลูกสุดท้ายให้เปลี่ยนต�ำแหน่ง จากผู้โยนลูกเปน็ ผูส้ ่งลกู และผสู้ ง่ ลกู เปล่ียนเป็น ผู้โยนลูก 102
2. การเซต คมู่ ือการเสรมิ สรา้ งทักษะกฬี าวอลเลย์บอลชายหาด เซต 4 แบบ (4 GREAT SETS) (ทกั ษะปานกลางถงึ ทกั ษะขั้นสงู ) จุดเนน้ การสอน อุปกรณ์ 1. เน้นใหน้ ักกีฬาเคลอ่ื นท่ีเขา้ หาลูกเพอ่ื ท่ีจะใช้ จ�ำนวนทีเ่ หมาะสม: ลูกบอล 10 ลกู เส้นศูนยก์ ลางของลำ� ตวั ในการส่งลูก จ�ำนวนขน้ั ตำ�่ : ลูกบอล 4 ลูก 2. สง่ เสริมให้นักกีฬาสง่ ลูกในระดบั ทีส่ งู เพยี งพอ ผเู้ ขา้ รว่ มการฝกึ ใหม้ เี วลาเตรยี มพรอ้ มส�ำหรบั การตบ จำ� นวนที่เหมาะสม: นกั กฬี า 2 คน + ผ้ฝู ึกสอน 3. ส่งเสรมิ ใหน้ ักกีฬาใชส้ มาธใิ นการส่งลกู ก่อน จำ� นวนสูงสุด: นกั กีฬา 10 คนตอ่ ทมี + ผฝู้ กึ สอน ตามมาด้วยการตบ อาจสง่ ลกู ต่�ำเพือ่ เข้าหักเห ลูกบอลได้เร็วยง่ิ ข้ึน จุดประสงค์ของการฝกึ แบบฝกึ นชี้ ว่ ยใหน้ กั กฬี าไดฝ้ กึ การเซตทด่ี แี ละ ไม่ดี และเพ่ือให้ฝึกตัดสินใจว่าควรเซตลูกมือล่าง (bump set) หรือมอื บน (handset) วิธกี ารฝึก 1. ผู้ฝึกสอน (จดุ ดำ� ) โยนลกู ไปท่ตี �ำแหน่ง 1, 2, 3, และ 4 เพอ่ื เรมิ่ เกม 2. นักกีฬา (จุดขาว) เคล่ือนตัวจากจุดส่งลูกไปที่ จดุ เซต อาจเปน็ การเซตลกู มอื ลา่ ง (bump set) หรอื มอื บน (handset) 1 = ส่งลูกไม่ดี (ใกล้ตาข่ายและห่างจากผู้เซต มากเกนิ ไป) 2 = สง่ ลกู ดี 3 = สง่ ลูกไมด่ ี (หา่ งจากตาขา่ ยมากเกินไป) 4 = สง่ ลูกไม่ดี (ออกนอกสนาม) แบบฝกึ เพม่ิ เติม/แบบฝึกประยกุ ต์ - เสิร์ฟลกู ให้แรงขน้ึ - กำ� หนดตำ� แหนง่ ทช่ี ดั เจนใหก้ บั นกั กฬี าในการตบลกู 103
คูม่ ือการเสริมสรา้ งทกั ษะกีฬาวอลเลยบ์ อลชายหาด จดุ เน้นการสอน 1. ตัวสกัดก้ันสามารถหมุนตัวขณะท่ีลงพื้นเพื่อ 3. การเซต สกัดกัน้ และเซตลูกให้ตบ ความรวดเรว็ ในการพงุ่ ตวั ไปเซตลกู ใหต้ บ อยา่ งไรกต็ าม (ทักษะขั้นสูง) นกั กฬี าตอ้ งไมห่ มนุ ตวั ใหเ้ รว็ เกนิ ไปจนสง่ ผลกระทบ อปุ กรณ์ ตอ่ การสกัดก้นั จ�ำนวนทีเ่ หมาะสม: ลูกบอล 10 ลูกข้นึ ไป 2. นกั กฬี าเมอ่ื ทำ� การสกดั กนั้ ใหห้ นั หนา้ ไปทางตาขา่ ย จ�ำนวนข้ันต�ำ่ : ลูกบอล 4 ลกู แตก่ ารเคลอ่ื นตวั เปน็ เสน้ ตรงเขา้ หาลกู หลงั การสกดั กนั้ ผ้เู ข้ารว่ มการฝกึ จะทำ� ใหไ้ หลท่ ้งั สองขา้ งไมห่ ันไปทางเปา้ หมาย จ�ำนวนท่เี หมาะสม: นกั กีฬา 3 คน + ผฝู้ ึกสอน 3. ผู้ป้องกันต้องส่งลูกให้สูง เพ่ือให้เวลาแก่ผู้สกัดก้ัน จำ� นวนสูงสุด: นกั กีฬา 6 คน + ผฝู้ ึกสอน ในการเข้าถึงลกู จุดประสงค์ของการฝึก แบบฝึกน้ีเน้นพัฒนาทักษะของผู้สกัดกั้น ให้ผู้สกัดกั้นหมุนตัวและพุ่งตัวไปเซตลูกให้เพื่อน ร่วมทีมหลังท�ำการสกัดกั้น นอกจากน้ียังนี้ยังฝึก ใหผ้ ปู้ อ้ งกนั ขดุ ลกู ทพี่ งุ่ ขา้ มมาเพอื่ เปลยี่ นเปน็ การตบ วิธกี ารฝกึ 1. ผู้ฝึกสอนส่งลูกผ่านการสกัดกั้นไปที่ตัวป้องกัน หลังท�ำการสกัดก้ันแล้ว นักกีฬาจะเคลื่อนตัว อยา่ งรวดเรว็ ไปเซตลกู เพอ่ื สง่ ตอ่ ใหเ้ พอ่ื นรว่ มทมี ตบ 2. การฝกึ น้ี ทงั้ สองทมี สามารถฝกึ ฝนไดอ้ ยา่ งตอ่ เนอ่ื ง โดยใช้วิธีข้างต้นผ่านการตบจากหัวเสา (หรือ cut shot, หรอื soft line shots) แบบฝึกเพมิ่ เติม/แบบฝกึ ประยุกต์ - ผู้เล่นสามารถตีลูกข้ามเส้นหรือข้ามสนามเพื่อ เป็นการเรมิ่ เลน่ - ในบางสถานการณ์ ผู้โยนสามารถโยนลูกบอล ใหต้ ิดการสกดั ก้นั ได้ 104
คมู่ อื การเสริมสรา้ งทกั ษะกีฬาวอลเลยบ์ อลชายหาด การสกดั กั้นและการป้องกนั การป้องกันบนหาดทรายแตกต่างอย่างสิ้นเชิงจากการป้องกันในร่ม เหตุผลหลักคือวอลเลย์บอลชายหาดมีผู้เล่น เพยี ง 2 คนทจ่ี ะเฝา้ ระวงั ทงั้ สนาม เทา่ กนั กบั ในรม่ ทมี่ ผี เู้ ลน่ 6 คน โดยปกตแิ ลว้ นกั กฬี าผใู้ หญแ่ ละวยั รนุ่ ตอนปลายจะแบง่ หนา้ ท่ี ออกเปน็ 2 ประเภท คอื ผ้สู กัดก้นั และผู้ป้องกนั อยา่ งไรกต็ าม วธิ ีการทผี่ ู้สกดั กนั้ และผู้ป้องกันท�ำงานร่วมกนั นน้ั เปน็ สง่ิ ท่ี ซบั ซ้อนและมีรายละเอียดมาก ท่ีซง่ึ จะยงั ไมไ่ ดก้ ลา่ วในหนังสอื เล่มนี้ การสง่ สญั ญาณใหส้ กดั กนั้ โดยทวั่ ไปแลว้ ใชก้ ารวางมอื ไวด้ า้ นหลงั ใชม้ อื ซา้ ยเพอ่ื บอกใหเ้ พอ่ื นรว่ มทมี ปอ้ งกนั การโจมตี ทางซ้าย และใช้มือขวาคือการป้องกันด้านขวา สัญญาณเหล่านี้คือการสื่อสารโดยใช้การมองระหว่างตัวสกัดกั้นท่ียืนอยู่ หนา้ ตาขา่ ยและตัวป้องกนั ว่าบรเิ วณไหนท่เี กมจะด�ำเนินไป โดยปกติแล้วตวั สกัดกน้ั สามารถเลอื กเสน้ ขา้ ง (สง่ สญั ญาณโดยการชู 1 นว้ิ ) หรือมมุ ในการเล่น (ชู 2 นิว้ ) จากน้นั หน้าท่ีของตัวป้องกันคือเคล่ือนตัวไปในบริเวณนั้นๆ เพื่อรอรับลูกตบหรือไล่เก็บลูกหยอด เม่ือตัวป้องกันท�ำการเสิร์ฟ นักกีฬาต้องสังเกตสัญญาณจากเพอื่ นรว่ มทีมถงึ บรเิ วณทจ่ี ะเลน่ การโจมตีแบบไหนที่จะติดการสกดั ก้นั ข้อมูลจากการเล่น ท่ีผา่ นมาจะทำ� ใหเ้ ดาไดว้ า่ อะไรนา่ จะเกดิ ขึ้นต่อไป ทกั ษะข้นั ตน้ ในระดับเบ้ืองต้นจะยังไม่เน้นฝึกการสกัดก้ันร่วมกับตัวป้องกันที่อยู่ด้านหลังมากนักเน่ืองจากนักกีฬายังไม่มีทักษะ (หรือส่วนสูง) เพียงพอท่ีจะฝึกได้อย่างมีประสิทธิภาพ อย่างไรก็ตาม ฝึกเทคนิคการวางมือร่วมกับทฤษฎีการสกัดกั้น และป้องกันถือเป็นการเริ่มต้นท่ีดีส�ำหรับนักกีฬามือฝึกหัด เทคนิคการถอยตัวเป็นทักษะที่จ�ำเป็นต้องน�ำมาสอน นักกีฬา ผู้เยาว์มักจะเดินล�้ำมาด้านหนา้ เลก็ นอ้ ยจากจุดของผปู้ ้องกันปกติ ทักษะปานกลาง นกั กฬี าระดบั กลางจะเรม่ิ จากการฝกึ สกดั กน้ั และปอ้ งกนั ใหช้ ำ� นาญ ในการฝกึ ระดบั นเ้ี นน้ การพฒั นาทกั ษะสว่ นบคุ คล ทช่ี ่วยเพ่มิ โอกาสในการทำ� คะแนน ทกั ษะข้ันสูง นักกีฬาท่ีอยู่ในระดับนี้จะได้พัฒนาการท�ำงานเป็นทีมระหว่างตัวบล็อกกับตัวป้องกันรวมไปถึงกลยุทธ์ข้ันสูง เช่น การหลอกซำ้� ซอ้ นในการปอ้ งกนั และการสง่ ตอ่ หลงั จากการขดุ การหลอกอาจรวมไปถงึ การแสดงใหเ้ หน็ ถงึ การจดั การปอ้ งกนั ท่ผี ิดพลาดซง่ึ เป็นหน้าท่ขี องผสู้ กัดกนั้ หรอื ตวั ป้องกันหรือท้งั คู่ 105
ค่มู อื การเสรมิ สรา้ งทักษะกีฬาวอลเลย์บอลชายหาด จุดเนน้ การสอน 1. นักกีฬาจะต้องแน่ใจว่าในขณะกระโดดที่หัวเสา 1. การสกัดกน้ั ฝกึ สกดั กัน้ ท่หี วั เสา แขนด้านนอกจะต้องมีความแข็งแรงมากพอและ (ทักษะขัน้ ต้น/ ทกั ษะปานกลาง) สามารถปิดชอ่ งว่างระหว่างมอื ทงั้ สองข้างได้ อุปกรณ์ 2. นกั กฬี าจะตอ้ งประคองความแขง็ แรงของมอื ขณะที่ จ�ำนวนท่ีเหมาะสม: ลูกบอลจ�ำนวนมาก เคลื่อนทเ่ี พื่อท�ำการสกดั ก้ัน อุปกรณข์ ้ันตำ�่ : ลกู บอล 6 ลกู 3. นกั กฬี าจำ� เปน็ ตอ้ งยอ่ ตำ�่ และรกั ษาสมดลุ เมอื่ เคลอื่ นตวั ผเู้ ข้าร่วมการฝกึ ไปสกดั กน้ั แบบที่1เพอ่ื ทจ่ี ะไมเ่ สยี เวลาในการ“สะสมแรง” จ�ำนวนท่ีเหมาะสม: นกั กฬี า 1 คน + ผู้ชว่ ยฝึกสอน ขาในการพุ่งตัวกระโดด จำ� นวนสงู สดุ : ไมจ่ ำ� กัด ขน้ึ อยู่กับสถานที่ + ผ้ฝู กึ สอน จำ� นวนข้ันตำ่� : นกั กฬี า 1 คน + ผ้ชู ว่ ยฝึกสอน จดุ ประสงค์ของการฝกึ ในการฝึกน้ี นักกีฬาจะต้องฝึกสกัดกั้นซ้�ำๆ และฝึกเคล่ือนท่ีอย่างสมดุลรวมไปถึงควบคุมตัวเอง เม่อื ลอยตวั ขณะท�ำการสกดั ก้ันท่หี วั เสา วิธกี ารฝกึ แบบฝกึ เพิ่มเตมิ /แบบฝึกประยกุ ต์ 1. นักกีฬาหรือผู้ฝึกสอน (ยืนอยู่บนกล่อง) โยนลูก - ผู้ฝึกสอนสามารถหมุนเปล่ียนองศาของร่างกายได้ ขนึ้ ไปในอากาศและตีใส่หรือเล่ยี งการสกัดกนั้ และตัวสกัดกันจะต้องสกัดลูกที่มาจากเส้นหรือ 2. การฝกึ นมี้ กั จะทำ� ไดเ้ มอื่ ตวั สกดั กน้ั รวู้ า่ ฝา่ ยรกุ ตลี กู หวั เสา - เพม่ิ เตมิ คอื ตวั สกดั กนั้ สามารถฝกึ เคลอ่ื นไปทหี่ วั เสา โดยใช้มือและแขนข้างนัน้ ๆ กอ่ นทจ่ี ะกระโดดกลบั ไปทเี่ สน้ 3. การฝึกน้ีช่วยให้ตวั สกัดกน้ั ได้ฝึกฝนท้ังสองแบบ การสกดั กน้ั หวั เสาแบบท ่ี 1: นกั กฬี าเคลอ่ื นตวั ตำ่� และรวดเรว็ ไปทห่ี วั เสากอ่ นทจ่ี ะเรม่ิ กระโดดสกดั กนั้ การสกัดก้ันหัวเสาแบบท่ี 2: นักกีฬายืนอยู่ แนวเดยี วกบั ตวั รกุ และกระโดดเพอื่ ทำ� การสกดั กนั้ 4. การสกัดกั้นหัวเสาแบบที่ 2 มีความแตกต่างคือ แขนด้านในจะเอียงทแยงไปทางกลางสนาม ในขณะที่แขนด้านนอกงอเล็กน้อยเพื่อให้มือปิด ช่องวา่ งระหว่างแขนทัง้ สองขา้ ง 106
2. การสกดั กั้น คู่มอื การเสริมสรา้ งทักษะกฬี าวอลเลยบ์ อลชายหาด สงั เกต POWER SHOT (ทกั ษะข้นั ตน้ / ทักษะปานกลาง) จุดเน้นการสอน อปุ กรณ์ 1. ตัวสกัดก้ันควรใช้ท่าทางแบบเปิดและย่อต�่ำซ่ึงจะ จำ� นวนทีเ่ หมาะสม: ลกู บอล 6 ลกู จำ� นวนข้นั ต�ำ่ : ลกู บอล 2-3 ลกู ทำ� ให้เคลอื่ นตัวเขา้ ขวางและคงสมดุลได้ ผูเ้ ขา้ ร่วมการฝึก 2. ตวั สกดั กน้ั จะตอ้ งพจิ ารณาทา่ ทางของตวั รกุ กอ่ นท่ี จำ� นวนท่เี หมาะสม: นักกฬี า 3 คน + ผูฝ้ ึกสอน จ�ำนวนสูงสดุ : ไดถ้ ึง 12 คน + ผ้ฝู ึกสอน จะเปลย่ี นจดุ สนใจไปทล่ี กู บอล จดุ ประสงค์ของการฝึก 3. ตัวสกัดก้ันจะต้องคงความแข็งแรงของมือท่ีใช้ การฝึกนี้เน้นพัฒนาทักษะของตัวสกัดก้ัน ในการหามุมเพ่ือท่ีจะส่ง power shot โดยสังเกต สกัดกน้ั เม่อื สมั ผสั กับลูกบอล จากการพุง่ ตัวและท่าทางของฝ่ายรกุ 4. ตัวสกัดก้ันจะต้องแน่ใจว่าการสกัดก้ันนั้นเจาะ วิธกี ารฝึก 1. ในการเร่มิ เกม นกั กีฬา (หรือผ้ฝู กึ สอน) โยนบอล (ดนั ลกู ) ขา้ มตาขา่ ยไปฝง่ั ตรงขา้ มเพอื่ ปอ้ งกนั ไมใ่ ห้ ลกู ตดิ อย่รู ะหวา่ งผเู้ ลน่ และตาข่าย จากด้านหลังของตัวสกัดกั้นท่ีซึ่งประจ�ำอยู่ หนา้ ตาขา่ ยให้ขา้ มไปฝงั่ ตรงข้าม 2. ตวั รกุ ของฝง่ั ตรงขา้ มเคลอ่ื นตวั เขา้ หาลกู ทถ่ี กู โยน ขา้ มมา ตวั สกดั กนั้ ตอ้ งอา่ นทา่ ทางของตวั รกุ และ พุ่งเข้าหาเพ่อื ท่จี ะสกัดก้ันการตบ 3. ในการฝึกน้ี ตัวรุกจะต้องใช้แรงท้ังหมดโจมตี อยา่ งหนักแนน่ (แทนทจ่ี ะหลบหลีกการสกัดกัน้ ) 4. สัญญาณท่ัวไปของการสกัดกั้นประเภทนี้คือ การกำ� มอื ตวั สกดั กนั้ ตอ้ งพยายามยนื่ มอื ไปขวาง การตบจากตวั รกุ แบบฝกึ เพิ่มเติม/แบบฝกึ ประยุกต์ - ตัวรุกสามารถใช้ลูกหยอดเพ่ือหลบเล่ียงการสกัด กนั้ และตวั สกดั กนั้ จะตอ้ งพยายามขดุ ลกู หยอดนน้ั 107
คูม่ ือการเสริมสร้างทกั ษะกฬี าวอลเลย์บอลชายหาด จดุ เน้นการสอน 1. ตัวสกัดก้ันอาจหมุนตัวขณะอยู่กลางอากาศเพื่อท่ี 3. การสกัดกัน้ สกดั ก้ันและส่งตอ่ จะเขา้ ถงึ ลกู ใหเ้ รว็ ขน้ึ อยา่ งไรกต็ าม จะตอ้ งมน่ั ใจวา่ (ทกั ษะปานกลาง/ ทกั ษะขั้นสงู ) ไม่หมุนตัวเรว็ เกินไปหลงั จากการสกัดกน้ั อุปกรณ์ 2. ตัวสกัดกั้นต้องจัดการลูกบอลให้เสร็จก่อนหันไป จำ� นวนที่เหมาะสม: ลูกบอล 10 ลกู ข้ึนไป เตรยี มการเซต ขอ้ ควรระวงั คอื การเคลอ่ื นตวั ขนาน จำ� นวนขั้นต�ำ่ : ลกู บอล 4 ลูก เส้นมกั จะท�ำใหไ้ หล่ไมห่ ันไปทิศทางเป้าหมาย ผู้เขา้ ร่วมการฝึก 3. ตัวป้องกันจะต้องส่งลูกให้สูงเพียงพอเพ่ือให้ จำ� นวนทีเ่ หมาะสม: นกั กฬี า 3 คน + ผฝู้ กึ สอน ตวั สกัดกน้ั มีเวลามาประจ�ำท่ีจดุ เซต จำ� นวนสูงสดุ : ไดถ้ งึ 6 คน + ผ้ฝู ึกสอน จำ� นวนขั้นต�ำ่ : นกั กีฬา 2 คน + ผชู้ ่วยฝึกสอน จดุ ประสงคข์ องการฝึก แบบฝึกน้ีเป็นการพัฒนาทักษะของตัวสกัดก้ัน ให้หมุนตัวเม่ือลงสู่พื้นแล้วรีบไปเซตบอลเพื่อส่งต่อ อย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากน้ี ตัวป้องกันจะได้ฝึก ขดุ ลูกตบฝังและรบั ลูกหยอดเพือ่ เปลยี่ นเป็นการตบ วิธกี ารฝึก แบบฝกึ เพมิ่ เติม/แบบฝึกประยกุ ต์ 1. ในการฝกึ นี้ ใหผ้ ฝู้ กึ สอนหรอื โคช้ โยนลกู ผา่ นการสกดั กนั้ - ตวั สกดั กนั้ สามารถเคลอื่ นตวั ไปทห่ี วั เสากอ่ นทจี่ ะกลบั ไปยงั ตัวป้องกนั มาทเี่ สน้ ในกรณนี ี้ ตวั ปอ้ งกนั จะเคลอ่ื นตวั พรอ้ มๆ กบั 2. หลงั เสรจ็ จากการสกดั กนั้ ลงสพู่ นื้ นกั กฬี าตอ้ งหมนุ ตวั ตวั สกดั กน้ั เพอื่ ทจี่ ะหลอกฝา่ ยตรงขา้ มวา่ จะเคลอ่ื นตวั ไปทเ่ี สน้ และรีบพุ่งไปยังต�ำแหน่งเซต เพ่ือส่งลูกให้เพ่ือน - ตัวรุกอาจตบลูกให้ข้ามเส้นหรือตบไปที่มุมอีกด้าน รว่ มทมี ตบ ของสนาม หรอื ตรงไปทห่ี นา้ ของตวั ปอ้ งกนั 3. การฝึกน้ีสามารถด�ำเนินได้อย่างต่อเนื่องโดยใช้ - บางครั้งจะต้องตบลูกให้ติดการสกัดกั้นด้วยเพ่ือให้ การบุกจากหวั เสา (angle attack) แนใ่ จวา่ ตวั สกดั กน้ั ยงั คงความแขง็ แรงในการสกดั กน้ั 4. จากภาพดา้ นขวา ตวั ปอ้ งกนั อยทู่ มี่ มุ ของสนามและ ตวั สกดั กน้ั อย่ทู ีเ่ ส้นดา้ นหนา้ 5. การฝึกนอ้ี าจเริ่มจากตวั สกัดก้ันประจำ� อยู่ทหี่ วั เสา และตัวปอ้ งกนั 108
คู่มอื การเสริมสรา้ งทักษะกฬี าวอลเลยบ์ อลชายหาด เกมตามสถานการณ์ (GAME LIKE SITUATION) เกมประยุกต์ (Modified games) จะสอนเคล็ดลับและวิธีการเพ่ิมเติมจากทฤษฎีการเน้นทักษะเป็นศูนย์กลาง (skill-centered) หรอื แบบฝกึ เปน็ ศนู ยก์ ลาง (drill-centered) ในบรบิ ทของการเนน้ ทกั ษะเปน็ ศนู ยก์ ลางจะเปน็ การสอน เทคนคิ แยกเป็น “แบบฝกึ ” ท�ำใหน้ กั กฬี าไม่ต้องหาความเช่ือมโยงของเกม การใช้ทฤษฏีเกมเป็นศูนย์กลาง (game centered) มาประยุกต์ให้เข้ากับการฝึกเป็นวิธีที่ดีที่สุดเพ่ือพัฒนา “ความฉลาดในเกม” (game smarts) โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ กบั กฬี าวอลเลยบ์ อลชายหาด ทซี่ ง่ึ สภาพแวดลอ้ มสามารถเปลย่ี น ได้ตลอดเวลาและความสามารถในการปรับตัวจงึ เป็นปจั จยั หลักของความส�ำเร็จ ทกั ษะขัน้ ตน้ เกมส�ำหรับนักกีฬามือใหม่ (โดยเฉพาะเยาวชนฝึกหัด) จะเป็นการประยุกต์เพื่อน�ำไปสู่ชัยชนะ การรวมพลัง และความสนุกสนาน! เป็นเร่ืองส�ำคัญที่ต้องสอนให้นักกีฬาเข้าใจกลยุทธ์ของเกมก่อนท่ีจะเน้นเร่ืองทักษะการเล่น นักกีฬาจะได้สัมผัส ความตื่นเต้นในการเล่นจริงและตระหนักถึงความส�ำคัญของทักษะต่างๆ นักกีฬาจะได้เรียนรู้ทักษะแต่ละอันอย่างรวดเร็ว มากยง่ิ ข้นึ และสามารถต่อยอดได้อย่างมปี ระสทิ ธิภาพขณะเล่น กฎสามารถปรับเปลยี่ นไดเ้ ปน็ หลายรปู แบบ ขอ้ มูลดงั ต่อไปนี้คอื ขอ้ เสนอแนะของการประยกุ ตท์ ่ีสามารถน�ำไปใช้กบั นกั กฬี ารนุ่ เลก็ ได้ • นักกฬี าจะตอ้ งตลี กู ใดกต็ ามทข่ี ้ามตาขา่ ยมา และห้ามโยนลูกข้ามตาข่าย • นักกีฬาสามารถจับลกู บอลและโยนใหก้ ับเพอ่ื นรว่ มทีมหลงั จากการเลน่ ลูกท่ี 1 หรือ 2 แต่จะไมม่ ีการจบั ลูกท่ี 3 • นกั กฬี าจะจะตอ้ งโยนลกู ลอยในอากาศแทนทจ่ี ะสง่ ลกู ตรงตวั ไปใหเ้ พอื่ นรว่ มทมี เพอ่ื ใหเ้ วลานกั กฬี าคนอนื่ ไดเ้ คลอ่ื นตวั ให้เหมอื นกับการเลน่ จรงิ ๆ • หากมกี ารรบั ลูกพลาด จะต้องเสยี คะแนน • นกั กฬี าจะต้องยืนอยกู่ ับท่เี มือ่ รับลกู และโยน • สามารถทำ� การเสิรฟ์ ติดตอ่ กนั 5 คร้งั ต่อคน • ให้มีผูใ้ หญอ่ ยู่ขา้ งสนามไดเ้ พยี งคนเดยี ว (เพอื่ นบั คะแนน) ส่วนที่เหลือให้นั่งห่างจากสนาม • ความสนุกสนานของนกั กีฬามีค่ามากกว่าคะแนน ทกั ษะปานกลาง เกมทำ� ใหท้ กั ษะของนกั กฬี าพฒั นาเปน็ “แนวปฏบิ ตั ”ิ มากขนึ้ นำ� ไปสกู่ ารเลน่ โตไ้ ดน้ านขนึ้ การเลน่ ใหค้ รบตามเปา้ หมาย หรอื ไมไ่ ดค้ ะแนนเลย (wash drill) สง่ เสรมิ ใหน้ กั กฬี าสมั ผสั ลกู มากขน้ึ ในชว่ งเวลาทจี่ ำ� กดั ซงึ่ สง่ ผลดตี อ่ การเรยี นรขู้ องนกั กฬี า ทกั ษะข้นั สงู การประยกุ ตก์ ฎของเกมไมใ่ ชแ่ คเ่ พอื่ การพฒั นา แตเ่ พอ่ื เสรมิ สรา้ งความอดทนหรอื เพง่ ความสนใจไปกบั ทกั ษะเฉพาะ ที่อยากจะพฒั นา 109
คมู่ อื การเสรมิ สรา้ งทักษะกีฬาวอลเลยบ์ อลชายหาด จุดเน้นการสอน 1. นักกีฬาจะต้องหายใจเข้าเมื่อเคล่ือนตัวและ 1. เกมประยกุ ต์ (MODIFIED GAME) ฝึกเคล่อื นที่ หายใจออกเม่ือดันทรายออกไป (ทกั ษะขน้ั ต้น/ ทักษะปานกลาง) 2. นักกีฬาจะต้องค�ำนึงถึงเทคนิคที่ถูกต้องแม้ในยาม อปุ กรณ์ จ�ำนวนท่ีเหมาะสม: ลูกบอล 6-12 ลกู เหนื่อยล้า มิฉะน้ันจะท�ำให้เกิดความผิดพลาด จ�ำนวนข้ันต่�ำ: ลูกบอล 1 ลกู ข้ึนได้ ผ้เู ข้ารว่ มการฝกึ จำ� นวนที่เหมาะสม: นักกฬี า 6 คน + ผชู้ ว่ ยฝกึ สอน จำ� นวนสงู สดุ : นักกฬี า 10 คน + ผชู้ ่วยฝึกสอน จำ� นวนขั้นต่�ำ: นกั กฬี า 4 คน + ผูช้ ว่ ยฝกึ สอน จุดประสงคข์ องการฝกึ จุดประสงค์ของเกมน้ี คือเพื่อส่งเสริม การเคลอื่ นทพี่ รอ้ มกนั ในทมี เพอื่ ใหค้ รอบคลมุ ขอบเขต ในสนาม เพิ่มเติมคือเป็นการฝึกท่ีต้องใช้พลังและ เปน็ การออกกำ� ลงั กายที่ดี วิธีการฝกึ แบบฝกึ เพิม่ เตมิ /แบบฝกึ ประยุกต์ 1. ถา้ หากมมี ากกวา่ 2 ทมี ในเกมน้ี ดา้ นหนงึ่ ของสนาม - การสง่ ลกู สามารถเพม่ิ ความยากไดต้ ามความสามารถ จะเป็นฝ่ังของผชู้ นะ ส่วนอกี ฝ่ังเป็นส่วนของคแู่ ขง่ ของนกั กฬี า ซงึ่ จะตอ้ งมกี ารสอื่ สารกบั ฝา่ ยทไ่ี ดล้ กู 2. ในกรณีท่ีมีผู้เล่น 2 ทีม ผู้ฝึกสอนจะสลับกัน - แทนทจี่ ะสง่ ลกู free ball การตบี อล (down ball) กำ� หนดการเคลอื่ นไหวของทีมหนง่ึ ไปอีกทีมหนงึ่ ขา้ มตาขา่ ยมา กส็ ามารถใชเ้ รม่ิ เกมไดเ้ ชน่ กนั 3. เม่ือมีผู้เล่น 3 ทีมหรือมากกว่า ทีมท่ีอยู่ฝั่งผู้ชนะ จะต้องรับลูก free ball หลังจากเคล่ือนที่ตาม คำ� สั่งของผ้ฝู กึ สอนไปแล้ว 3 ครงั้ จึงจะเรมิ่ ตโี ต้ได้ 4. ถา้ นกั กฬี าชนะการตโี ตใ้ นรอบนน้ั จะไดร้ บั 1 คะแนน และอยฝู่ ง่ั ผชู้ นะตอ่ ไป แตถ่ า้ แพน้ กั กฬี าจะตอ้ งยา้ ย ไปฝั่งผู้ทา้ ชงิ เพ่ือให้ทีมทีช่ นะยา้ ยมาฝง่ั ผ้ชู นะแทน 5. เมื่อสะสมคะแนนได้มากกว่า 3 คะแนน นักกีฬา จะต้องเคล่ือนตัวเท่ากับจ�ำนวนแต้มที่มี ในเกมนี้ อาจมไี ดม้ ากถึง 7 คะแนน 110
2. เกมประยุกต์ (MODIFIED GAME) คมู่ อื การเสรมิ สร้างทักษะกฬี าวอลเลย์บอลชายหาด ‘คณู 2 หรอื ไมไ่ ดเ้ ลย’ (‘DOUBLE OR NOTHING’) (ทักษะขัน้ ต้น/ ทกั ษะปานกลาง) จดุ เนน้ การสอน อุปกรณ์ 1. นักกีฬาจะต้องค�ำนึงถึงเทคนิคการเล่นท่ีถูกต้อง จ�ำนวนทีเ่ หมาะสม: ลกู บอล 4 ลกู ข้ึนไป จำ� นวนข้นั ต่�ำ: ลูกบอล 3 ลกู แม้ในยามเหน่ือยล้า มิฉะนั้นอาจทำ� ให้เกิด ผู้เข้าร่วมการฝึก ความผดิ พลาดได้ จำ� นวนท่เี หมาะสม: นักกีฬา 4 คน + ผ้ฝู ึกสอน 2. กระตนุ้ ใหน้ กั กฬี าประเมนิ ความรสู้ กึ ของตวั เองและ จำ� นวนสูงสดุ : นกั กฬี า 6 คน + ผู้ฝึกสอน จำ� นวนข้ันต�ำ่ : นกั กีฬา 4 คน + ผู้ช่วยฝกึ สอน ฝา่ ยตรงขา้ มเพอื่ แนะแนวทางในการตดั สนิ ใจ 3. ลองให้นักกีฬาประเมินกลยุทธ์การรุกของทีม เม่ือท�ำต่อฝ่ายตรงข้ามในช่วงเวลาท่ีอ่อนล้าเทียบ กับชว่ งเวลาท่มี ีพลังตอบโต้ จุดประสงคข์ องการฝึก เปา้ หมายของเกมนค้ี ือเปดิ โอกาสใหน้ ักกฬี าได้ เสย่ี งทำ� คะแนน นอกจากนี้ เกมยงั สนบั สนนุ ใหน้ กั กฬี า มรี า่ งกายท่แี ข็งแรงมากขนึ้ วิธีการฝึก 1. นกั กฬี าเลน่ ตโี ตเ้ หมอื นเกมทวั่ ๆ ไป ทมี ผชู้ นะจะได้ โอกาสในการรับลูกท่ีฝ่ายตรงข้ามตีมาเพื่อรับ คะแนนสองเท่า (double up) 2. ในการตีโต้คร้ังท่ี 2 ทีมที่ชนะในรอบแรกจะได้รับ คะแนน 2 เทา่ หากเลน่ ชนะ หรอื ไมไ่ ด้คะแนนเลย หากเสยี แตม้ ในรอบนี้ 2 นี้ 3. กตกิ าการเลน่ อาจะเพม่ิ เปน็ ‘คณู 3 หรอื ไมไ่ ดเ้ ลย’ (‘triple or nothing’) โดยการรบั ลูกรอบที่ 3 4. เกมนีจ้ ะทำ� ให้ผ้เู ลน่ เพิ่มคะแนนนำ� ไดอ้ ยา่ งรวดเรว็ แบบฝึกเพ่ิมเตมิ /แบบฝกึ ประยุกต์ - นกั กฬี าจะเรม่ิ เลน่ โดยการเสริ ฟ์ ลกู จากเขตเสริ ฟ์ สง่ ลูกข้ามตาข่ายไปฝั่งตรงข้าม ส่วนลูกท่ี 2 และ 3 จะมาจากเสน้ ขา้ งสนามโดยผฝู้ กึ สอน 111
คูม่ อื การเสรมิ สร้างทกั ษะกฬี าวอลเลยบ์ อลชายหาด จดุ เนน้ การสอน 1. การเสริ ฟ์ ลกู สน้ั และหนกั จะทำ� ใหฝ้ า่ ยรบั ทำ� คะแนน 3. เกมประยกุ ต์ (MODIFIED GAME) ‘เสริ ์ฟลกู ส้นั /ยิงลูกสายร้งุ ’ (‘SHORT SERVES/ ไดย้ ากข้นึ RAINBOW SHOTS’) 2. การเคลอ่ื นตวั ไปใตบ้ อลจะทำ� ใหต้ ลี กู สายรงุ้ (rainbow (ทกั ษะปานกลาง) อปุ กรณ์ shot) ไดด้ ีข้นึ จำ� นวนท่ีเหมาะสม: ลูกบอล 6-8 ลกู 3. หลังจากเสิร์ฟลูกไปแล้ว นักกีฬาต้องรีบกลับมา จ�ำนวนข้ันตำ่� : ลกู บอล 4 ลกู ผเู้ ขา้ ร่วมการฝกึ ประจ�ำต�ำแหน่งเพอ่ื รอรับลกู จากการรกุ จ�ำนวนทีเ่ หมาะสม: นักกีฬา 8 คน + ผู้ฝึกสอน จำ� นวนสูงสดุ : ได้มากถึง 12 คน + ผฝู้ ึกสอน จำ� นวนข้ันต่�ำ: นกั กฬี า 6 คน + ผู้ฝึกสอน จุดประสงค์ของการฝึก แบบฝึกนี้เน้นให้นักกีฬาเสิร์ฟลูกสั้นและตี ลกู สายรุ้ง (rainbow shots) วิธกี ารฝึก แบบฝกึ เพ่มิ เตมิ /แบบฝึกประยุกต์ 1. นกั กฬี าประจำ� ทเี่ ขตเสริ ฟ์ เสริ ฟ์ ลกู ไปยงั ฝา่ ยตรงขา้ ม - กำ� หนดเปา้ หมายทชี่ ดั เจนบรเิ วณมมุ ทา้ ยสนาม ฝ่ายที่รับลูกจะตีลูกสายรุ้ง (rainbow shot) ให้ ลอยลกึ ขา้ มหัวของทีมท่เี สริ ์ฟไป 2. ผู้เล่นท้ังสองทีมเป็นอิสระต่อกัน จะไม่มีการเล่น ตอบโต้กัน 3. การได้คะแนนของทีมคือการส่งลูกให้ลงในสนาม หา่ งจากเสน้ หลงั 3 ฟตุ 4. การเล่นนี้สามารถด�ำเนินเป็นแบบฝึกหรือเล่น เพอื่ แขง่ ขนั ระหว่างทีมได้ 5. นักกีฬาจะต้องท�ำงานเป็นทีมเพ่ือเก็บแต้มให้ได้ ครบ 10 คะแนน 6. นักกีฬาสามารถเก็บสะสมแต้มไปเรื่อยๆ ต่อเมื่อ ยงั ท�ำคะแนนได้ ภาพตัวอย่างน้ีแสดงการฝึกเพียงด้านเดียว การฝึกท่ีเหมือนกันนี้สามารถน�ำไปประยุกต์ใช้กับ ฝ่งั ตรงขา้ มได้ 112
4. เกมประยกุ ต์ (MODIFIED GAME) ค่มู อื การเสรมิ สร้างทกั ษะกีฬาวอลเลย์บอลชายหาด เสริ ์ฟ ขดุ แขง่ ขัน (ทกั ษะปานกลางถึงข้นั สูง) จดุ เน้นการสอน อุปกรณ์ 1. นกั กีฬาจะต้องคงความมีวนิ ัยเมือ่ เหน่ือยล้า จำ� นวนทเี่ หมาะสม: ลูกบอล 10 ลกู ขึ้นไป 2. นกั กฬี าต้องใหค้ วามสนใจกบั การเลน่ ตรงหนา้ จ�ำนวนขนั้ ตำ�่ : ลูกบอล 3 ลูก แทนทจ่ี ะคิดขา้ มขั้นไปถงึ การเลน่ ลำ� ดบั ถดั ไป ผเู้ ข้าร่วมการฝกึ จำ� นวนทีเ่ หมาะสม: นักกีฬา 4 คน + ผฝู้ กึ สอน จำ� นวนสงู สุด: นกั กฬี า 8 คน + ผ้ชู ่วยฝึกสอน จ�ำนวนขัน้ ต่�ำ: นกั กฬี า 4 คน + ผูช้ ่วยฝกึ สอน จุดประสงคข์ องการฝกึ แบบฝึกน้ีเน้นในเรื่องของการเร่ิมเล่น ตามมา ด้วยการใช้ทักษะของตัวป้องกันและตัวสกัดก้ัน นอกจากนี้แบบฝึกนย้ี งั เปน็ การฝกึ ควบคมุ รา่ งกายท่ีดี เพ่ือเสริมสรา้ งความแข็งแกร่งของผู้เลน่ วิธกี ารฝกึ 1. เรม่ิ ตน้ การฝกึ ดว้ ยลกู เสริ ฟ์ ตอ่ ดว้ ยการตโี ตแ้ บบปกติ เมื่อตีโต้เสร็จแล้ว ผู้ฝึกสอนจะส่งลูกให้กับ ตวั ปอ้ งกันของทมี รับและดำ� เนินการเลน่ ต่อไป 2. จากนั้น ผู้ฝึกสอนโยนลูกขึ้นกลางอากาศระหว่าง ตวั สกดั กน้ั ของทงั้ สองทมี ใหป้ ดั ลกู และเรม่ิ เลน่ เกม 3. แบบฝกึ จะดำ� เนนิ ตอ่ ไปเรอ่ื ยๆ โดยเปลยี่ นฝา่ ยเสริ ฟ์ 4. ในเกมนี้มีเกณฑ์การให้คะแนนที่หลากหลาย หนึ่งในนนั้ คือทีมจะไดแ้ ตม้ กต็ อ่ เมื่อชนะ 3 ใน 3 แบบฝึกเพิม่ เติม/แบบฝึกประยุกต์ - ผู้ฝึกสอนสามารถก�ำหนดสถานการณ์ให้ตัวป้องกัน และตวั สกดั กน้ั เพอื่ ใหน้ กั กฬี าไดฝ้ กึ ในทกั ษะนน้ั ๆ - เพม่ิ บอลใหเ้ ปน็ 5 ลกู โดยใหต้ วั ปอ้ งกนั 2 และตวั สกดั กน้ั อกี 2 113
คู่มอื การเสรมิ สร้างทักษะกีฬาวอลเลยบ์ อลชายหาด จุดเนน้ การสอน 1. นกั กฬี าจะต้องสนใจในการเล่นแตล่ ะคร้งั 5. เกมประยกุ ต์ (MODIFIED GAME) 2. เม่ือเกิดการเหนื่อยล้า นักกีฬาย่ิงต้องค�ำนึงถึง เสิรฟ์ / FREE BALL/ DOWN BALL (ทักษะขัน้ ต้นถึงขั้นสงู ) เทคนคิ ตา่ งๆ เพ่ือลดความผิดพลาดที่อาจเกดิ ขึ้น อปุ กรณ์ 3. ลองให้นักกีฬาประเมินกลยุทธ์การรุกของทีมเมื่อ จำ� นวนที่เหมาะสม: ลกู บอล 6-12 ลกู จ�ำนวนขนั้ ต่�ำ: ลกู บอล 3 ลูก ท�ำต่อฝ่ายตรงข้ามในช่วงเวลาที่อ่อนล้าเทียบกับ ผ้เู ขา้ ร่วมการฝึก ชว่ งเวลาทมี่ ีพลงั ตอบโต้ จ�ำนวนทเี่ หมาะสม: นกั กีฬา 4 คน + ผู้ฝกึ สอน จำ� นวนสูงสดุ : ได้มากถึง 8 คน + ผู้ฝึกสอน จ�ำนวนขัน้ ต่�ำ: นักกีฬา 4 คน + ผชู้ ว่ ยฝกึ สอน จดุ ประสงคข์ องการฝึก แบบฝกึ นช้ี ว่ ยพฒั นาในเรอ่ื งความอดทนเพราะ เป็นการฝึกที่ใชร้ ่างกายคอ่ นขา้ งมาก วธิ กี ารฝึก แบบฝกึ เพ่มิ เติม/แบบฝกึ ประยุกต์ 1. การดำ� เนินการเล่นเกมนมี้ หี ลายหลากวิธขี ้นึ อยู่กับ - แตล่ ะเกมสามารถเปลย่ี นเปน็ 5 ลกู ตอ่ 1 เกม - การเสิร์ฟพลาดจะไม่ถูกน�ำมารวมซึ่งจะท�ำให้ชนะ วัตถุประสงค์ของผู้ฝึกสอนและการคงสมดุลของ ทักษะของแตล่ ะทมี ในแตล่ ะเกมยากขน้ึ 2. แบบฝกึ ประเภทนจ้ี ะเรม่ิ จากการเสริ ฟ์ และการตโี ต้ โดยวธิ แี รกเรม่ิ จากใหท้ มี ทช่ี นะรบั ลกู ทล่ี อยสงู ขา้ ม ตาข่าย (free ball) แล้วเริ่มเล่น ต่อด้วยรับลูก ท่ลี อยเฉียดตาขา่ ย (down ball) แลว้ เริม่ เล่น 3. ถ้าทีมชนะ 3 ใน 3 จะได้รับแต้มในเกมนั้นไป ถา้ คะแนนแบง่ เปน็ 2:1 หรอื 1:2 กใ็ หโ้ ละเกมนนั้ ไป 4. หลงั จากจบเกม 3 อาจมกี ารเปลย่ี นใหฝ้ า่ ยตรงขา้ ม เสริ ฟ์ หรอื ใหท้ มี ทช่ี นะ 2 ใน 3 เปน็ ผเู้ ลอื ก ถา้ ทศิ ทาง ลมแรงจากดา้ นใดดา้ นหน่งึ อาจมกี ารเปล่ยี นแดน หลงั จากจบแต่จะเกม ถ้าหากทีมไม่สามารถชนะการตีโต้ท้ัง 3 ได้ ฝา่ ยตรงข้ามจะไดแ้ ต้มในเกมน้นั ๆ ไป 5. ผูฝ้ ึกสอนสามารถเร่มิ free ball และ down ball เองหรืออาจจะโยนลูกให้ผู้เล่นเร่ิมส่ง free ball หรือ down ball 114
6. เกมประยุกต์ (MODIFIED GAME) คมู่ ือการเสรมิ สรา้ งทักษะกฬี าวอลเลย์บอลชายหาด สนใจในจดุ เดียว (OVER ON 1) (ทักษะขน้ั สูง) จุดเนน้ การสอน อปุ กรณ์ 1. นักกีฬาฝกึ หดั ควรให้ความส�ำคญั กบั การสง่ ลกู จ�ำนวนที่เหมาะสม: ลกู บอล 3 ลกู ขึน้ ไป เพ่อื ท่ีจะสง่ เสรมิ ใหก้ ารรุกมีประสทิ ธิภาพมากขึน้ จำ� นวนขนั้ ต�ำ่ : ลูกบอล 1 ลูก 2. นกั กฬี าตอ้ งควบคมุ การตบใหเ้ ปน็ แบบปกติ (ไมย่ งิ ผ้เู ขา้ รว่ มการฝึก จ�ำนวนทเ่ี หมาะสม: นกั กีฬา 3 คน + ผฝู้ กึ สอน ตรงไปท่เี ปา้ หมาย) และใชข้ ้อมือในการบังคับลกู จำ� นวนสูงสุด: นักกีฬา 6 คน + ผฝู้ กึ สอน จำ� นวนขัน้ ต�่ำ: นักกฬี า 2 คน + ผชู้ ว่ ยฝกึ สอน จดุ ประสงค์ของการฝกึ แบบฝึกนี้ชว่ ยพฒั นาเรอื่ งความแข็งแรง และความแม่นย�ำในการรกุ วธิ กี ารฝกึ แบบฝกึ เพ่ิมเติม/แบบฝึกประยกุ ต์ 1. ผู้ฝึกสอนหรือนักกีฬาเลือกต�ำแหน่งที่ตัวรุกจะ - ตำ� แหนง่ ทอ่ี ยใู่ กลต้ าขา่ ยเปน็ อกี จดุ ทย่ี ากตอ่ การรกุ - ขนาดของตำ� แหนง่ ทกี่ ำ� หนดสามารถทำ� ใหใ้ หญข่ นึ้ ได้ ตลี กู ลงไป (ดงั ตวั อยา่ งซงึ่ อยทู่ มี่ มุ ทา้ ยสดุ ของสนาม) แลว้ ทำ� การเสิร์ฟลกู เพอื่ เปน็ ประโยชนต์ อ่ ตวั รกุ 2. นักกฬี ารบั ลกู เสริ ฟ์ และตบลกู ไปบริเวณท่กี �ำหนด 3. หลังจากเสิร์ฟลูกผู้ฝึกสอนเคล่ือนไปประจ�ำจุดที่ กำ� หนดเพ่อื เตรียมพร้อมท�ำการปอ้ งกนั 4. ผฝู้ กึ สอนหรอื นกั กฬี าขดุ ลกู ขนึ้ มาและสง่ ขา้ มตาขา่ ย ไปยังแดนของฝ่ายตรงข้ามในขณะท่ีฝ่ายตรงข้าม กเ็ ตรียมเกมโต้เช่นกนั 5. ส�ำหรับนักกีฬาที่มีทักษะการเล่นสูงอาจมีการส่ง ลูกหยอดเพอื่ ไมใ่ ห้การตโี ต้จบเรว็ เกินไป 6. ถ้านักกีฬาตบลูกไม่ลงบริเวณที่ก�ำหนด ฝ่ายเสิร์ฟ จะไดค้ ะแนนไป 7. ผฝู้ กึ สอนสามารถเริม่ free ball และ down ball เองหรืออาจจะโยนลูกให้ผู้เล่นเร่ิมส่ง free ball หรอื down ball 115
คู่มือการเสริมสร้างทักษะกฬี าวอลเลยบ์ อลชายหาด แบบทดสอบทกั ษะกฬี าวอลเลยบ์ อลชายหาดการเสริ ฟ์ ลูกมอื บน (Overhand serve) จดุ มงุ่ หมาย เพอื่ ทดสอบความสามารถในการเสิร์ฟลกู มือบน อุปกรณ์และสถานท่ี 1. สนามวอลเลยบ์ อลชายหาดและตาขา่ ยขนาดมาตรฐาน (สงู 2.43 เมตร สำ� หรบั ชาย และสงู 2.24 เมตร สำ� หรบั หญงิ ) 2. ลกู วอลเลยบ์ อลชายหาด จ�ำนวน 10 ลกู 3. นาฬิกาจับเวลา จำ� นวน 1 เรือน 4. เทปวดั ระยะ จ�ำนวน 1 ชดุ 5. ตะกรา้ ใส่ลูกบอล 6. นกหวดี จ�ำนวน 1 อัน 7. เชือกไนล่อนสำ� หรบั ทำ� เสน้ แบง่ คะแนน การเตรียมอปุ กรณแ์ ละสถานที่ 116
คู่มอื การเสรมิ สร้างทักษะกีฬาวอลเลย์บอลชายหาด สญั ลักษณ ์ คือ ผทู้ ดสอบ คอื ผ้ฝู ึกสอน คือ ผชู้ ่วยผู้ฝึกสอน คือ ทิศทางการเคล่อื นท่ขี องลกู บอล คอื ตะกรา้ ใส่ลูกวอลเลยบ์ อลชายหาด คอื เขตคะแนน 1, 2, 3, 4 คะแนน ตามลำ� ดับ วิธีปฏิบัติ 1. ผทู้ ดสอบยนื เตรียมพร้อมท้ายเสน้ หลังของสนาม (ภายในเขตเสิร์ฟ) ในลักษณะท่าทางท่ีตนเองถนัดในการเสิร์ฟ 2. เม่ือได้ยินสัญญาณนกหวีดให้ผู้ทดสอบท�ำการเสิร์ฟลูกมือบน จะใช้วิธีการเสิร์ฟแบบแบมือหรือก�ำมือก็ได้ (ตอ้ งท�ำการเสริ ์ฟภายใน 5 วนิ าที หลงั สิ้นเสยี งนกหวดี ) ตามกตกิ า 3. ท�ำการเสริ ์ฟ จำ� นวน 6 ครง้ั โดยแบง่ เป็น เสิรฟ์ ตรงกลาง 2 ครัง้ เสิร์ฟด้านมมุ ซา้ ย 2 ครง้ั และเสริ ์ฟดา้ นมมุ ขวา 2 ครง้ั ใหล้ งในเขตคะแนนทีแ่ บ่งออกเป็น 4 ระดับ 4. การเสริ ฟ์ ลกู มอื บนต้องปฏิบตั ิให้ถูกตอ้ งตามกติกาของวอลเลย์บอลชายหาด การนับคะแนน บนั ทกึ คะแนนเฉพาะลกู ทลี่ งในเขตคะแนนทก่ี ำ� หนด หากลกู บอลตกระหวา่ งเสน้ เขตคะแนน ใหน้ บั คะแนนในเขตคะแนน ทม่ี ากกวา่ 117
คมู่ อื การเสริมสรา้ งทกั ษะกีฬาวอลเลย์บอลชายหาด แบบทดสอบทกั ษะกฬี าวอลเลยบ์ อลชายหาด การตบลูก (Spike) จดุ ม่งุ หมาย เพื่อทดสอบความสามารถในการตบลูกวอลเลยบ์ อลชายหาด อปุ กรณแ์ ละสถานท่ี 1. สนามวอลเลยบ์ อลชายหาดและตาขา่ ยขนาดมาตรฐาน (สงู 2.43 เมตร สำ� หรบั ชาย และสงู 2.24 เมตร สำ� หรบั หญงิ ) 2. ลูกวอลเลยบ์ อลชายหาด จำ� นวน 10 ลูก 3. เทปวดั ระยะ จำ� นวน 1 ชุด 4. ตะกร้าใส่ลูกบอล 5. เชือกไนล่อนส�ำหรับทำ� เสน้ แบ่งคะแนน การเตรยี มอุปกรณ์และสถานที่ 118
คู่มอื การเสรมิ สร้างทกั ษะกีฬาวอลเลย์บอลชายหาด สญั ลักษณ์ คอื ผู้ทดสอบ คือ ผู้ฝึกสอน คือ ผชู้ ว่ ยผฝู้ ึกสอน คอื เสน้ แบง่ เขต คอื ตะกรา้ ใสล่ กู วอลเลย์บอลชายหาด คือ เขตการตบลูกบอล คือ เขตคะแนน 1, 2, 3, 4 คะแนน ตามล�ำดับ วิธีปฏิบตั ิ 1. ผูท้ ดสอบยืนเตรยี มพร้อมในเขตที่ก�ำหนด จะเขต A หรอื B กอ่ นก็ได้ 2. เมื่อได้ยินสัญญาณนกหวีด ให้ผู้ทดสอบท�ำการตบลูกวอลเลย์บอลชายหาด (ด้วยการว่ิงกระโดดตบ) ที่ถูกต้อง ตามกติกาจำ� นวน 6 คร้ัง (ดา้ น A 3 คร้ัง และดา้ น B 3 คร้ัง) ใหล้ งในเขตคะแนนท่ีแบ่งออกเปน็ 4 ระดับ 3. ผชู้ ว่ ยผฝู้ กึ สอน เปน็ ผโู้ ยนลกู วอลเลยบ์ อลชายหาด (เหนอื ตาขา่ ยประมาณ 1 เมตร) ตลอดการทดสอบ ถา้ โยนลกู เสยี ใหท้ ำ� การโยนใหม่ โดยไม่เสยี สิทธิในการตบ การนบั คะแนน บนั ทกึ คะแนนเฉพาะลกู ทล่ี งในเขตคะแนนทกี่ ำ� หนด หากลกู บอลตกระหวา่ งเสน้ เขตคะแนน ใหน้ บั คะแนนในเขตคะแนน ทม่ี ากกว่า 119
คมู่ ือการเสรมิ สร้างทกั ษะกีฬาวอลเลย์บอลชายหาด แบบทดสอบทกั ษะกีฬาวอลเลยบ์ อลชายหาด การวางบอล (Roll-Shot) จดุ มงุ่ หมาย เพือ่ ทดสอบความสามารถในการวางบอล อุปกรณ์และสถานที่ 1. สนามวอลเลยบ์ อลชายหาดและตาขา่ ยขนาดมาตรฐาน (สงู 2.43 เมตร สำ� หรบั ชาย และสงู 2.24 เมตร สำ� หรบั หญงิ ) 2. ลูกวอลเลยบ์ อลชายหาด จำ� นวน 10 ลกู 3. เทปวดั ระยะ จ�ำนวน 1 ชดุ 4. นกหวดี จำ� นวน 1 อัน การเตรียมอปุ กรณ์และสถานท่ี 120
คู่มอื การเสริมสรา้ งทกั ษะกีฬาวอลเลยบ์ อลชายหาด สญั ลกั ษณ์ คือ ผู้ทดสอบ คือ ผูฝ้ ึกสอน คอื ผู้ชว่ ยผูฝ้ กึ สอน คอื เสน้ แบ่งเขต คอื ตะกร้าใสล่ ูกวอลเลย์บอลชายหาด คอื เขตการตบลกู บอล คือ เขตคะแนน 1, 2, 3, 4 คะแนน ตามลำ� ดบั วธิ ปี ฏบิ ัติ 1. ผทู้ ดสอบยืนเตรียมพร้อมในเขตทีก่ ำ� หนด จะเขต A หรือ B กอ่ นก็ได้ 2. เม่ือได้ยินสัญญาณนกหวีด ให้ผู้ทดสอบท�ำการกระโดดตบลูกวอลเลย์บอลชายหาด (ด้วยการวิ่งกระโดดตบ) ในลักษณะการตีลกู แบบเปิดมอื โดยตีให้ลกู เกิดการมว้ นหรือหมุนไปในทศิ ทางท่ีต้องการ แตม่ ิใช่การตบบอลอยา่ งถกู ต้อง ตามกติกาจำ� นวน 6 ครง้ั (ดา้ น A 3 คร้ัง และด้าน B 3 คร้ัง ให้ลงในเขตคะแนนท่แี บ่งออกเป็น 4 ระดบั ) 3. ผชู้ ว่ ยผฝู้ กึ สอน เปน็ ผโู้ ยนลกู วอลเลยบ์ อลชายหาด (เหนอื ตาขา่ ยประมาณ 1 เมตร) ตลอดการทดสอบ ถา้ โยนลกู เสยี ใหท้ ำ� การโยนใหม่ โดยไมเ่ สยี สิทธิในการวางบอล การนบั คะแนน บันทึกคะแนนเฉพาะลูกท่ีลงในเขตคะแนนท่ีก�ำหนด หากลูกบอลตกระหว่างเส้นเขตคะแนน ให้นับคะแนน ในเขตคะแนนทมี่ ากกวา่ 121
ค่มู ือการเสรมิ สร้างทกั ษะกีฬาวอลเลย์บอลชายหาด แบบทดสอบทกั ษะกฬี าวอลเลยบ์ อลชายหาด การรับลูกเสิรฟ์ (Passing) จดุ ม่งุ หมาย เพอ่ื ทดสอบความสามารถในการรับลูกเสิรฟ์ อุปกรณ์และสถานท่ี 1. สนามวอลเลยบ์ อลชายหาดและตาขา่ ยขนาดมาตรฐาน (สงู 2.43 เมตร สำ� หรบั ชาย และสงู 2.24 เมตร สำ� หรบั หญงิ ) 2. ลกู วอลเลยบ์ อลชายหาด จ�ำนวน 10 ลูก 3. เชือกฟาง 1 มว้ น 4. เทปวดั ระยะ จำ� นวน 1 ชุด 5. นกหวีด จำ� นวน 1 อัน 6. ตะกรา้ ใสบ่ อล 7. ไมว้ งกลมเส้นผา่ ศนู ยก์ ลางขนาด 5 เซนติเมตร ยาว 3-4 เมตร จำ� นวน 2 ต้น การเตรียมอปุ กรณ์และสถานท่ี 122
คมู่ ือการเสรมิ สร้างทกั ษะกฬี าวอลเลย์บอลชายหาด สัญลกั ษณ์ คือ ผู้ทดสอบ คอื ผู้ฝกึ สอน คอื ผ้ชู ่วยผฝู้ ึกสอน คอื ทิศทางการเคลื่อนทขี่ องผทู้ ดสอบ คือ เขตคะแนน 1, 2, 3, 4 คะแนน ตามลำ� ดับ คอื ทิศทางการเคล่ือนทีข่ องลูกบอล คอื เชือกทีถ่ ูกขึงกับไม้ ความสงู 2.5 เมตรขนึ้ ไป วิธปี ฏบิ ตั ิ 1. ผู้ทดสอบยนื เตรยี มพรอ้ มในเขตทีก่ ำ� หนด (ดา้ นซา้ ยหรอื ดา้ นขวากอ่ นกไ็ ด้) 2. เมอื่ ไดย้ นิ สญั ญาณนกหวดี ใหผ้ ชู้ ว่ ยผฝู้ กึ สอนทำ� การเสริ ฟ์ บอล (เสริ ฟ์ ลกู มอื บน) ทถี่ กู ตอ้ งตามกตกิ า จำ� นวน 6 ครงั้ ต่อเน่อื ง เมอ่ื ผู้ทดสอบเข้าจดุ ยนื ท่ีก�ำหนด (เสิรฟ์ ดา้ นซา้ ย 3 คร้งั และเสริ ฟ์ ดา้ นขวา 3 ครัง้ ) 3. ผทู้ ดสอบ ตอ้ งรบั ลกู บอลใหข้ า้ มแนวเชอื กทถ่ี กู ขงึ ไวส้ งู ประมาณ 2.5 เมตร ลงในเขตคะแนนทแ่ี บง่ ออกเปน็ 4 ระดบั 4. กรณผี ชู้ ว่ ยผ้ฝู กึ สอนเสิร์ฟลูกบอลเสยี ผูท้ ดสอบจะไม่เสียสทิ ธใิ นการรับ และให้ทำ� การทดสอบคร้งั น้ันใหม่ การนบั คะแนน บันทึกคะแนนเฉพาะลูกที่ข้ามผ่านแนวเชือกลงในเขตคะแนนท่ีก�ำหนด หากลูกบอลตกระหว่างเส้นเขตคะแนน ใหน้ บั คะแนนในเขตคะแนนท่ีมากกว่า 123
คูม่ อื การเสรมิ สรา้ งทกั ษะกฬี าวอลเลยบ์ อลชายหาด แบบทดสอบทักษะกีฬาวอลเลยบ์ อลชายหาด การเซต (Setting) จุดม่งุ หมาย เพือ่ ทดสอบความสามารถในการเซตบอล อุปกรณ์และสถานที่ 1. สนามวอลเลยบ์ อลชายหาดและตาขา่ ยขนาดมาตรฐาน (สงู 2.43 เมตร สำ� หรบั ชาย และสงู 2.24 เมตร สำ� หรบั หญงิ ) 2. ลูกวอลเลยบ์ อลชายหาด จ�ำนวน 10 ลกู 3. เชอื กฟาง 1 ม้วน 4. เทปวัดระยะ จำ� นวน 1 ชดุ 5. นกหวดี จำ� นวน 1 อัน 6. ตะกร้าใสบ่ อล 7. ไม้วงกลมเส้นผา่ ศนู ยก์ ลางขนาด 5 เซนติเมตร ยาว 3-4 เมตร จำ� นวน 2 ต้น การเตรียมอปุ กรณแ์ ละสถานที่ 124
คมู่ อื การเสรมิ สรา้ งทกั ษะกฬี าวอลเลยบ์ อลชายหาด สัญลกั ษณ์ คอื ตำ� แหน่งเซตบอล คือ ผู้ฝึกสอน คือ ผชู้ ่วยผ้ฝู กึ สอน คอื เขตคะแนน 1, 2, 3, 4 คะแนน ตามล�ำดับ วิธปี ฏิบัติ 1. ผู้ทดสอบยืนเตรยี มพร้อมในเขตทก่ี �ำหนด 2. เมื่อได้ยินสัญญาณนกหวีด ให้ผู้ช่วยผู้ฝึกสอนเป็นผู้โยนลูกวอลเลย์บอลชายหาด ความสูงเหนือหัวผู้ทดสอบ ประมาณ 1 เมตร 3. ผทู้ ดสอบตอ้ งเซตบอลใหข้ า้ มแนวเชอื กทขี่ งึ ไว้ (ความสงู ของเชอื กประมาณ 3.5 เมตรจากพน้ื ดนิ ) ลงในเขตคะแนน ท่แี บ่งออกเปน็ 4 ระดบั ท�ำการทดสอบการเซตบอลทางดา้ นซา้ ย 3 ครั้ง และทางดา้ นขวา 3 ครั้ง 4. ลักษณะการเซตบอลท่ีถูกต้องตามกติกาคือ จะต้องส่งบอลออกจากปลายนิ้วไปในทิศทางเดียวกับหัวไหล่และ ตอ้ งพรอ้ มกัน 5. กรณีผู้ชว่ ยผู้ฝกึ สอนโยนลกู บอลเสีย ผู้ทดสอบจะไมเ่ สียสิทธใิ นการเซตและใหท้ �ำการทดสอบครง้ั น้ันใหม่ การนบั คะแนน 1. นับคะแนนรวมท่ีทำ� ได้ในแต่ละจดุ ตกท่ที �ำได้ (ดา้ นละ 3 คร้ัง รวม 6 คร้งั ) และตอ้ งปฏบิ ัตถิ ูกต้องตามกติกา 2. ถา้ ผทู้ ดสอบเซตลกู บอลไมข่ า้ มแนวเชอื กทขี่ งึ ไวห้ รอื ลกั ษณะการปลอ่ ยบอลผดิ กตกิ า จะไมน่ บั คะแนนในการเซต ในครัง้ น้ัน 125
ค่มู อื การเสรมิ สร้างทักษะกฬี าวอลเลย์บอลชายหาด แบบทดสอบทกั ษะกีฬาวอลเลย์บอลชายหาดการสกัดก้นั (Blocking) จุดม่งุ หมาย เพอ่ื ทดสอบทกั ษะความสามารถในการสกัดกัน้ อปุ กรณแ์ ละสถานท่ี 1. สนามวอลเลยบ์ อลชายหาดและตาขา่ ยขนาดมาตรฐาน (สงู 2.43 เมตร สำ� หรบั ชาย และสงู 2.24 เมตร สำ� หรบั หญงิ ) 2. ลูกวอลเลยบ์ อลชายหาด จ�ำนวน 10 ลูก 3. เทปวัดระยะ จำ� นวน 1 ชดุ 4. นกหวดี จ�ำนวน 1 อนั 5. โตะ๊ ยืนตีบอล 1 ตวั การเตรียมอปุ กรณแ์ ละสถานที่ 126
คูม่ ือการเสรมิ สร้างทกั ษะกีฬาวอลเลยบ์ อลชายหาด สญั ลกั ษณ ์ คือ ผทู้ ดสอบ คือ ผู้ฝกึ สอน คือ ผชู้ ว่ ยผู้ฝกึ สอน คือ ทิศทางการเคลอ่ื นทขี่ องผู้ทดสอบ คือ ตะกรา้ ใสล่ กู บอล คือ พ้นื ท่ไี ดค้ ะแนนจากการสกัดก้ัน คอื เขตสกดั กนั้ คอื โต๊ะส�ำหรับยนื ตบี อล วธิ ีปฏิบตั ิ 1. ผู้ทดสอบยืนเตรยี มพร้อมในเขตท่ีกำ� หนด เร่มิ A หรอื C ตามความถนัด 2. เมื่อได้ยินสัญญาณนกหวีด ให้ผู้ช่วยผู้ฝึกสอนที่ยืนอยู่บนโต๊ะท�ำการตบลูกบอลเหนือตาข่าย (สูงไม่เกิน 50 เซนติเมตรโดยประมาณ ลักษณะการตีบอลแบ่งออก 2 ลักษณะคือ 1. ตีบอลอย่างแรง 3 ครั้ง และ ตแี บบวางบอล 3 ครั้ง) 3. ให้ผู้ทดสอบ ทำ� การสกัดก้นั ลูกบอลท่ขี า้ มตาข่ายมาให้ลงในเขตพ้นื ทที่ ก่ี �ำหนด (ท�ำการทดสอบ 3 จดุ แบง่ เป็น จุด A=2 คร้งั จุด B=2 ครง้ั และ C=2 คร้งั ) ในการทดสอบแตล่ ะครัง้ ผู้ทดสอบต้องกลบั มาจุดเริม่ ตน้ เสมอ 4. ลกั ษณะท่าทางการสกดั กัน้ ต้องยนื่ มอื สงู กวา่ ขอบบนของตาขา่ ย 5. ถ้าผู้ช่วยผูฝ้ กึ สอนตลี กู บอลเสีย ใหเ้ รม่ิ ตใี หม่ โดยผู้ทดสอบจะไม่เสยี สทิ ธ์ิในการสกัดกนั้ ครัง้ น้นั การนับคะแนน 1. นบั คะแนนจากลกู บอลท่ตี กในสนามและตอ้ งปฏิบัติถูกต้องตามกติกา 2. ผู้ทดสอบ สัมผัสตาขา่ ยระหว่างการกระโดดสกดั กน้ั ไมน่ บั คะแนน 127
คมู่ ือการเสริมสรา้ งทกั ษะกีฬาวอลเลยบ์ อลชายหาด ใบบนั ทึกผลการทดสอบทกั ษะกีฬาวอลเลยบ์ อลชายหาด ทำ� การทดสอบวันท.่ี .............เดอื น................................พ.ศ.................. ที่ ชื่อ - สกุล ทกั ษะการเสิร์ฟ ทกั ษะการตบ ทกั ษะการวางบอล หมายเหตุ 1 2 ครั้งที่ คร้งั ท่ี คร้งั ท่ี 3 1 2 1 2 1 2 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 ..................................................................ลงชอื่ ผู้บนั ทึก 128
คมู่ ือการเสรมิ สรา้ งทกั ษะกีฬาวอลเลย์บอลชายหาด ตารางบนั ทึกคะแนนทักษะการเสิรฟ์ (Service) วันทีท่ ดสอบ............................................................................................................. ท่ี ชือ่ - สกลุ จำ� นวนคะแนนแตล่ ะครั้งท่ที ำ� ได้ ด้านซ้าย ตรงกลาง ด้านขวา 1 2 1 2 1 2 1 2 รวม หมายเหตุ 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 ..................................................................ลงชอ่ื ผูบ้ นั ทึก 129
คู่มอื การเสรมิ สร้างทกั ษะกฬี าวอลเลย์บอลชายหาด ตารางบนั ทกึ คะแนนทกั ษะการเสิรฟ์ (Spike) วนั ทที่ ดสอบ............................................................................................................. ท่ี ช่ือ - สกุล จำ� นวนคะแนนแต่ละครั้งทท่ี �ำได้ ด้านซา้ ย ตรงกลาง ดา้ นขวา 1 2 1 2 1 2 1 2 รวม หมายเหตุ 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 ..................................................................ลงชื่อ ผู้บันทกึ 130
คมู่ อื การเสรมิ สรา้ งทกั ษะกีฬาวอลเลย์บอลชายหาด ตารางบันทึกคะแนนทักษะการเสริ ฟ์ (Roll-Shot) วนั ทท่ี ดสอบ............................................................................................................. ที ่ ช่อื - สกลุ จำ� นวนคะแนนแตล่ ะคร้งั ที่ทำ� ได้ ด้านซ้าย ตรงกลาง ดา้ นขวา 1 2 1 2 1 2 1 2 รวม หมายเหตุ 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 ..................................................................ลงชอ่ื ผู้บันทึก 131
คมู่ ือการเสรมิ สร้างทักษะกีฬาวอลเลยบ์ อลชายหาด ใบบันทกึ ผลการทดสอบทกั ษะกฬี าวอลเลย์บอลชายหาด ท�ำการทดสอบวนั ท.ี่ .............เดอื น................................พ.ศ.................. ท ี่ ชื่อ - สกลุ ทกั ษะการรบั ลกู ทกั ษะการเซต ทักษะการสกดั ก้นั หมายเหตุ 1 2 คร้ังที่ คร้งั ท่ี ครงั้ ที่ 3 1 2 1 2 1 2 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 ..................................................................ลงชอ่ื ผบู้ ันทกึ 132
คู่มือการเสริมสรา้ งทกั ษะกฬี าวอลเลยบ์ อลชายหาด ตารางบันทึกคะแนนทกั ษะการรับลกู เสริ ฟ์ (Passing) ท�ำการทดสอบวนั ท.ี่ .............เดอื น................................พ.ศ.................. จำ� นวนคะแนนแต่ละครัง้ ที่ท�ำได้ ด้านซ้าย ด้านขวา ท ี่ ชือ่ - สกุล 1 2 3 1 2 3 รวม หมายเหตุ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 ..................................................................ลงช่อื ผู้บนั ทกึ 133
ค่มู ือการเสรมิ สรา้ งทักษะกีฬาวอลเลยบ์ อลชายหาด ตารางบนั ทกึ คะแนนทักษะการเซต (Setting) ท�ำการทดสอบวันท.ี่ .............เดอื น................................พ.ศ.................. จำ� นวนคะแนนแตล่ ะครงั้ ทที่ �ำได้ ด้านซา้ ย ด้านขวา ท่ ี ชื่อ - สกุล 1 2 3 1 2 3 รวม หมายเหตุ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 ..................................................................ลงชอื่ ผู้บนั ทกึ 134
คมู่ อื การเสรมิ สรา้ งทักษะกีฬาวอลเลย์บอลชายหาด ตารางบนั ทกึ คะแนนทักษะการสกดั ก้ัน (Blocking) วันทที่ ดสอบ............................................................................................................. ที ่ ชื่อ - สกลุ จำ� นวนคะแนนแตล่ ะครง้ั ท่ที �ำได้ ดา้ นซ้าย ตรงกลาง ดา้ นขวา 1 2 1 2 1 2 1 2 รวม หมายเหตุ 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 ..................................................................ลงชอ่ื ผบู้ นั ทกึ 135
คู่มอื การเสรมิ สรา้ งทกั ษะกีฬาวอลเลยบ์ อลชายหาด เกณฑ์การใหค้ ะแนน ระดบั ทักษะ คะแนน การเสริ ์ฟ การตบ การวางบอล การรบั ลูกเสริ ฟ์ การเซต การสกดั ก้ัน ดี 19 - 24 คะแนน 19 - 24 คะแนน 19 - 24 คะแนน 19 - 24 คะแนน 19 - 24 คะแนน 19 - 24 คะแนน ผ่าน 13 - 18 คะแนน 13 - 18 คะแนน 13 - 18 คะแนน 13 - 18 คะแนน 13 - 18 คะแนน 13 - 18 คะแนน คอ่ นข้างต�ำ่ 7 - 12 คะแนน 7 - 12 คะแนน 7 - 12 คะแนน 7 - 12 คะแนน 7 - 12 คะแนน 7 - 12 คะแนน ตอ้ งปรับปรงุ 0 - 6 คะแนน 0 - 6 คะแนน 0 - 6 คะแนน 0 - 6 คะแนน 0 – 6 คะแนน 0 - 6 คะแนน 136
คู่มือการเสริมสร้างทกั ษะกีฬาวอลเลยบ์ อลชายหาด บรรณานุกรม เจรญิ กระบวนรตั น.์ วทิ ยาศาสตรก์ ารฝกึ สอนกฬี า: SCIENCE OF COACHING. กรงุ เทพฯ : บรษิ ทั สนิ ธนา กอ๊ ปปเ้ี ซน็ เตอร์ จ�ำกัด. 2557. นนั ทฤทธ์ิ ฤทธวิ งศ.์ คมู่ อื การฝกึ สอนกฬี าวอลเลยบ์ อลชายหาด. กรงุ เทพฯ: กองวชิ าการกฬี า การกฬี าแหง่ ประเทศไทย, 2551. ปรีชา กล่นิ รัตน.์ การเป็นโค้ชมืออาชพี . กรงุ เทพฯ: หา้ งห้นุ สว่ นจำ� กัด ฟิวเจอรเ์ พรส แอนด์ กราฟฟคิ , 2560. อทุ ยั สงวนพงศ.์ สนกุ กบั วอลเลยบ์ อลชายหาด. กรงุ เทพฯ: สำ� นกั พมิ พ์ บรษิ ทั พฒั นาคณุ ภาพวชิ าการ (พว.) จำ� กดั , 2549. Alter, M.J. (2004). Science of Flexibility. 3rd ed. Champaign, IL. : Human Kinetics. American College of Sport medicine. (2011). ACSM’s Complete Guide to Fitness & Health. Champaign, IL. : Human Kinetics. American College of Sport medicine. (2010). ACSM’s Complete Guideline for Exercise Testing and Prescription. 8th ed. Baltimore MD: Lippicott, Williams & Wikins. Appell, H.J. (1990). Muscular Atrophy Following Immobilization: A Review. Sport Medicine, 10 : 42-58. Baechle, T.R., Earle, R.W. and Wathen, D. (2000). Resistance Training. In : Essential of Strength Training and Conditioning. 2nd ed. Champaign, IL. : Human Kinetics. Bompa, Tudor O. (1999). Periodization:Theory and Methodology of Training. 4th ed.Champaign, IL. : Human Kinetics. Davis, R.J., C.R., Roscoe, J.V. and Roscoe. D.A. (1999). Physical Education & The Story of Sport. London: Wolfe Publishind Ltd. Gamble, pual. (2013). Strength and Conditioning for Team Sport : Specific Physical Preparation for High Performance. 2nd ed. New York : Routtedge. Kmuttgen, H.G. & Kramer, W.J. (1987). Terminology and Measurement in Exercise performance. Journal of Applied Sport Science Research, 1, 1-10. Martens, Rainer. (2012). Successful Coaching. 4th ed. Champaign, IL : Human Kinetics. McArdle, William D., Katch, Frank I. and Katch, Victor L. (2000). Essentials of Exercise Physiology. Sydney. : Lippincotts, Williams & Wilkins. National Strength and Conditioning Association. (2012). Developing Agility and Quickness: Sport Performance Series. Champaign, IL. : Human Kinetics. National Association for Sports and Physical Education. (2011). Physical Education for Lifelong Fitness: The Physical Best Teacher’s Guide. 3rd ed. Champaign, IL. : Human Kinetics. National Strength and Conditioning Association. (2008). Essentials of Strength Training. 3rd ed. Champaign, IL : Human Kinetics. 137
คูม่ อื การเสริมสร้างทักษะกฬี าวอลเลยบ์ อลชายหาด National Strength and Conditioning Association. (2007). Strength Training. Champaign, IL : Human Kinetics. Pullock, M.L., Gaesser, G.A., Butcher, J.D., Despres, J.P., Dishman, R.K., Franklin, B.A. and Garber, C.E. (1998). The recommended Quanity and Quality of Exercise for Developing and maintaining Cardiorespiratory and Muscular Fitness, and Flexibiliyt in Healthy Adults. (ACSM Position Stand). Medicine and Science in Sports and Exercise. 30 : 975 – 991. Rushall Brent S. and Pyke, Frank S.(1990). Training for Sport and Fitness. Melbourne. : Macmilan Education Australia. Sharkey, Brain J. and Gaskill, Steven E. (2006). Sport Physiology for Coaches. Champaign, IL. : Human Kinetics. Scates, AL. and Linn, Mike. (2003). Complete Conditioning for Volleyball. Champaign, IL. : Human Kinetics. Thompson, Peter JL. (1991). Introduction to Coaching Theory. London. : Marshall arts Print Services. Wilmore, Jack H., Costill,David L., and Kenny, W. Larry. (2008). Physiology of Sport and and Exercise. 4th ed. Champaign, IL. : Human Kinetics. ออนไลน์ Beach Volleyball Drill-book. (2011). [ออนไลน์]. เข้าถงึ ได้จาก : http://www.fivb.org/EN/Development/Document/FIVB_BeachVolleyball_Drill- Book/English/#1/z. (วันท่คี น้ ขอ้ มูล : 2 กรกฎาคม 2561). 138
คู่มอื การเสรมิ สรา้ งทกั ษะกฬี าวอลเลยบ์ อลชายหาด คณะผูจ้ ดั ทำ� ท่ปี รึกษา ผู้วา่ การการกีฬาแห่งประเทศไทย รองผู้ว่าการการกฬี าแห่งประเทศไทย (ฝ่ายส่งเสริมกฬี า) ดร.กอ้ งศกั ด ยอดมณ ี รองผวู้ า่ การการกฬี าแหง่ ประเทศไทย (ฝา่ ยกฬี าเปน็ เลศิ และวทิ ยาศาสตรก์ ารกฬี า) ดร.ราเซลล์ ไดผ้ ลธญั ญา รองผู้ว่าการการกฬี าแหง่ ประเทศไทย (ฝา่ ยกฬี าอาชพี และสิทธปิ ระโยชน์) นายณัฐวุฒิ เรอื งเวส ผอู้ ำ� นวยการฝ่ายสารสนเทศและวิชาการกฬี า พนั โท รจุ แสงอุดม ผู้อำ� นวยการกองวิชาการกฬี า นายแสนพล อูว่ ิเชียร นายพิพัฒน์ วัฒนคุ้ม แปลและเรยี บเรียงโดย พันจา่ อากาศเอก เพชรราช พฒุ ซ้อน ผู้ฝกึ สอนกฬี าวอลเลย์บอลชายหาดหญิงทมี ชาติไทย กองบรรณาธิการ หัวหน้างานพัฒนาองค์ความรู้ นักวชิ าการ 6 นายไพศาล ดวงสุวรรณ์ นักวชิ าการ 6 นางสาวหน่ึงฤทยั แสงกาศนยี ์ นกั วชิ าการ 4 นางสาวนัยนา หนั ม ี พนกั งานบริหารงานทัว่ ไป 4 นางสาวจุฑามาศ วัชรดารา ผู้ช่วยปฏบิ ตั งิ านฯ นางสาวมธุรส สขุ ฤกษ์ ผชู้ ่วยปฏบิ ัตงิ านฯ นางสาวกรรณกิ า จนี พวด ผชู้ ว่ ยปฏบิ ัตงิ านฯ นางสาวอรุณวรรณ แพทย์ปรชี า ผชู้ ่วยปฏบิ ตั งิ านฯ นายนรตุ ภ์เดชษ์ งามแสง ผู้ช่วยปฏิบัตงิ านฯ นายศาตรา เอ้อื เฟอื้ ผชู้ ว่ ยปฏบิ ตั งิ านฯ นายขจรศกั ดิ์ เออ้ื เฟือ้ นางสาวศิรพิ ร กลบี จ�ำปา 139
บันทึก Memo:
บันทึก Memo:
บันทึก Memo:
งานพัฒนาองคค์ วามรู้ คู่มอื การเสริมสรา้ งทกั ษะ กองวิชาการกฬี า กฬี าวอลเลยบ์ อลชายหาด ฝ่ายสารสนเทศและวิชาการกีฬา การกีฬาแห่งประเทศไทย พ.ศ. 2561
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150