3.SINIF TÜRKÇE

BÖLÜM 5 3. Etkinlik: Aşağıdaki ön adlardan (sıfatlardan) örnekteki gibi birer cümle oluşturunuz. güzel Güzel kız hızlı bir şekilde annesine koşuyordu. sıcak .......................................................................................................................................... çirkin .......................................................................................................................................... hasta .......................................................................................................................................... siyah .......................................................................................................................................... altı .......................................................................................................................................... bayat .......................................................................................................................................... çeyrek .......................................................................................................................................... yaş .......................................................................................................................................... uzun .......................................................................................................................................... taze .......................................................................................................................................... zayıf .......................................................................................................................................... eski .......................................................................................................................................... genç .......................................................................................................................................... TÜRKÇE 101 3. SINIF

BÖLÜM 5 4. Etkinlik: Aşağıdaki boşluklara varlığın durumunu, biçimini, rengini ve sa- yısını belirten uygun ön adlar yazarak örnekteki gibi tamamlayınız. Büyük Kırık Yaşlı Yeni Yuvarlak Sarı Geniş Beş Dar Sekiz Çürük Mavi Köşeli Yeşil Geniş Yırtık Uzun Eğri Mavi Dört Sağlam Durum Biçim Renk Sayı Eski çorap Uzun Çorap Sarı çorap Üç çorap ................. vazo ................. vazo ................. vazo ................. vazo ................. elbise ................. elbise ................. elbise ................. elbise ................. ağaç ................. ağaç ................. ağaç ................. ağaç ................. masa ................. masa ................. masa ................. masa ................. çanta ................. çanta ................. çanta ................. çanta ................. araba ................. araba ................. araba ................. araba ................. sınıf ................. sınıf ................. sınıf ................. sınıf ................. bahçe ................. bahçe ................. bahçe ................. bahçe ................. yumurta ................. yumurta ................. yumurta ................. yumurta ................. erik ................. erik ................. erik ................. erik ................. radyo ................. radyo ................. radyo ................. radyo TÜRKÇE 102 3. SINIF

TEST - 3 BÖLÜM 5 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisin- 5. Aşağıdakilerin hangisinde var- de \"öğrenci\" sözcüğünün özelli- lığın durumunu bildiren bir söz- ğini anlatan bir sözcük yoktur? cük vardır? A) Birçok öğrenci yarışmaya A) Dört kardeş oyun oynadı. katıldı. B) Bahçemizdeki kırmızı gülü B) Başarılı öğrenci tüm ders- kopardım. lerden iyi not aldı. C) Yaşlı teyze yürümekte zor- C) Aslında öğrenci çok çalış- lanıyordu. mıştı. 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisin- 6. Aşağıdaki cümlelerde hangi- de varlığın sayısını bildiren bir sinde \"kırmızı\" sözcüğü varlığın sözcük kullanılmamıştır? rengini bildiriyor? A) Üç arkadaş top oynadı. A) Kırmızı, en sevdiğim renktir. B) Kardeşim beş diyemiyor. B) Kırmızı kalemim kayboldu. C) Her akşam yarım saat C) Defterime kırmızıyla yaz- kitap okuyorum. dım. 3. \"Kafasındaki kocaman şapkay- 7. Hangisinde \"sessiz\" kelimesi la etrafı göremiyordu.\" Hangi varlığı nitelemektedir? sözcük varlığın özelliğini belirt- A) Sessiz çocuk birden ağladı. mektedir? B) Çocuk sessiz kaldı. A) kocaman B) şapka C) Sabahın sessizliğinde uyan- C) kafa dı. 4. \"Şimdi bu çantayı kim taşıya- cak.\" Varlığın özelliğini belirten sözcük hangisidir? A) şimdi B) bu C) çantayı TÜRKÇE 103 3. SINIF

TEST - 4 BÖLÜM 5 1. Aşağıdakilerin hangisinde var- 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisin- lığın özelliğini belirten kelime de bir adın birden fazla özel- diğerlerinden farklıdır? liği belirtilmiştir? A) İki erik yedim. A) Bu küçük top B) Biraz yoğurt koydum. B) Kalın çorap C) Beş kaşık daha aldım. C) Büyük balkon 2. Aşağıdaki cümlelerde hangisin- 5. Aşağıdaki cümlelerden hangi- de varlığın biçimini belirtmiştir? sinde altı çizili sözcük varlığın A) Mavi kazağın çok yakışmış. rengini belirtmemektedir? B) Kışlık giysileri yıkayıp, ütü- A) En çok sevdiğim renk yeşil- ledi. dir. C) Yuvarlak masanın camı B) Anne, mavi gömleğimi ütü- kırıldı. ledin mi? C) Başlık yazarken kırmızı ka- lem kullanırım. 3. Aşağıdaki cümlelerden han- 6. Aşağıdaki cümlelerden hangi- gisinde cadde sözcüğünün bir sinde \"yeşil\" sözcüğü varlığın özelliği belirtilmemiştir? rengini bildirmektedir? A) Üçüncü caddeden araba A) Yeşil yapraklar sonbahar- geldi. da sarardı. B) Islak caddede arabalar B) Yeşil, en sevdiğim renktir. kaydı. C) İlkbaharda her yer yeşil C) Caddenin başındaki lamba olur. bozulmuş. TÜRKÇE 104 3. SINIF

BÖLÜM 5 GERÇEK VE HAYAL ÜRÜNÜ İFADELER Günlük hayatta karşılaşılabilecek durumları anlatan cümlelere gerçek bir durumu ifade eden cümleler denir. Günlük hayatta gerçekleşmesi mümkün olmayan, olması hayal edilen, zihinde tasarlanan olay ya da durumları ifade eden cümlelere hayal ürünü cümleler denir. Örnek: Bahçemizde portakal ağacı var. (gerçek unsurlar) Uçan halı ile dünyayı dolaştık. (hayal ürünü unsurlar) DUYGUSAL VE ABARTILI İFADELER Duygularla ilgili ifadeleri içeren cümlelere duygusal cümleler, bir şe- yin olduğundan çok fazla ya da çok az gösterildiği durumları ifade eden cümlelere abartılı cümleler denir. Örnek: Onunla konuşmak beni mutlu etti. (duygusal) Kolyenin ışıltısı gözlerimi kör etti. (abartılı) 1. Etkinlik: Aşağıdaki metinde geçen gerçek ve hayali cümleleri bularak yazınız. (1) Çok eskiden annesiyle birlikte yaşayan Alaaddin adında fakir bir genç varmış. (2) Bir gün bir büyücü gelerek Alaaddin’e bir iş teklifi etmiş. (3) Büyücünün teklif ettiği iş, dar ve derin bir kuyuya inip eski bir lambayı ala- cakmış. (4) Alaaddin teklifi kabul etmiş. (5) Dar ve derin kuyuya inerek lambayı almış. (6) Fakat lambayı büyücüye vermek istememiş. (7) Büyücüde Alaaddin'i kuyuya hapsetmiş. (8) Kuyunun içinde korkulu gözlerle etrafa bakan Alaaddin yerde bir yüzük görmüş. (9) Bu yüzüğün sihirli gücü saye- sinde kuyudan kurtulmuş. (10) Lambanın tozunu silerken lambadan bir cin çıkmış.(11) Alaaddin cini görünce çok şaşırmış. (12) Cin Alaaddin'e bir dilekte bulunmasını söylemiş. (13) Alaaddin cinden zengin bir sofra istemiş. (14) Cin bu isteği hemen yerine getirmiş. (15) Alaaddin ve annesi o günden sonra mutlu ve zengin olmuşlar. Gerçek ifadeler: Hayali ifadeler: TÜRKÇE 105 3. SINIF

BÖLÜM 5 2. Etkinlik: A. Aşağıdaki cümlelerden duygusal olanların başına \"D\", abartılı cümlele- rin başına \"A\" yazınız. Yanlarındaki harfleri sırasıyla aşağıya yazarak şifreyi bulunuz. A Notumu görünce gözlerim faltaşı gibi açıldı. B B Yılanı görünce aklım başımdan gitti. İ A Ailemi çok seviyorum. T R Ben hafta sonunu seviyorum. A N Açlıktan bir deri bir kemik kaldım. T E Arkadaşlarımı görünce mutlu oluyorum. M M Benim arabam jetleri geçer. A Arkadaşım okuldan ayrılınca çok üzüldüm. Şifre Yeni evimize taşınınca hepimiz mutlu olduk. Telefonum kırılınca dünya başıma yıkıldı. Tabii ki kardeşlerimi seviyorum. Vatanımı ve milletimi seviyorum. Senin yoluna kurban olurum. Heyecandan kalbim durdu. Abartılı cümleler Duygusal cümleler B. Aşağıdaki cümleleri inceleyiniz. Gerçek cümlelerin başına \"G\", hayal ürünü cümlelerin başına \"H\" yazınız. Aslan kral, Salim Usta'yı yanına çağırdı. Zürafa ağaçların üst yapraklarını yedi. Karanfil çok güzel kokuyor. Yaşlı cadı uçan süpürgesine binerek uzaklaştı. TÜRKÇE 106 3. SINIF

BÖLÜM 5 3. Etkinlik: A. Cümlelerin hayal ürünü ya da gerçek ifade olduğuna göre işaretleyiniz. Ablamı görünce çok sevindim. Ali'nin evi bulutların üzerindedir. GH GH Ayça uçan halı ile okula gitti. Gece yıldızlarla dans ettim. GH GH Amcam evinde dev besliyor. Berk okula uçak ile gelir. GH GH Minik kedi bana şarkı söyledi. Farelerin konuşmasına şahit ol- GH dum. GH Kızgın deve bana yumruk attı. Denize düşen çocuk bulunamadı. GH GH Dün akşam çok kar yağdı. Karınca, ağustos böceğine çok GH kızdı. GH Yarın akşam yola çıkacağım. Hafta sonu sinemaya gideceğim. GH GH Sabaha kadar gökyüzünde do- laştım. Cem ile Cemil devler ülkesine GH gittiler. G H Beril çok çalışkan bir öğrencidir. Ağlayan kedi ile yavrusunu eve GH getirdim. H G TÜRKÇE 107 3. SINIF

BÖLÜM 5 4. Etkinlik: A. Aşağıdaki ifadelerden gerçek olanların başına \"G\" hayal ürünü olanla- rın başına \"H\" yazınız. (.....) Tilki, kargayı gördü ve ona dil dökmeye başladı. (.....) Turan, ağacın altına oturdu ve kitabını okumaya başladı. (.....) Fare, filin kuyruğundan tuttu ve onu uzaklara fırlattı. (.....) Ersin, dişlerini fırçaladı ve ders çalışmaya başladı. (.....) Keloğlan, balığın pullarını birbirine vurdu ve dev ortaya çıktı. (.....) Caner, bisikletini aldı ve bahçeye çıktı. (.....) Temel'in gemisi birden hızlandı ve gökyüzüne yükselmeye başladı. B. Aşağıdaki dörtlüklerden hayalleri anlatanların kutucuğuna \"H\" gerçeği anlatanların kutucuğuna \"G\" yazınız. Bana bir masal okuyun, İçki ve sigaranın Beyaz kuşlar alsın beni. Pek çok zararları var. Yedi kat göğe çıkarsın, Zararlı maddelere Yıldızlara salsın beni. Ödenmesin paralar. Önceleri vakıflar Minik çocuk kitap olsam, Yoksulları beslemiş. Açıp beni okur musun? Camiler ve köprüler Çeşit çeşit desen olsam Güzel yurdu süslemiş. Gönüllere dokur musun? İnek bize süt verir, Al çocuğum bu gülü, Süt iyi bir besindir. At savaşın üstüne! Kahvaltıda ılık süt, Başlasın barış günü, Afiyetle içilir. Coşarak yaşat gülü. TÜRKÇE 108 3. SINIF

5. ETKİNLİK BÖLÜM 5 A. Aşağıdaki ifadeleri duygusal ve B. Aşağıdaki cümleler gerçek ise abartılı ifadeler belirtecek şekil- (G) hayal ürünü ise (H) ifadeleri de tamamlayınız. ile belirtiniz. Nermin çok güzel resim yapar. DUYGUSAL İFADELER 1. Esra konuşmadı çünkü..................... Minik fare takım elbise giymiş. ........................................................................ Bahçemizde iki akrep gördüm. 2. Kuşun kanadı kırılmıştı bu yüzden Yıldızlar, Ay’a göz kırptılar. ........................................................................ 3. ........................................................................ Uzaylılar bizi ziyarete gelmişler. çünkü babası ona hediye almıştı. Mert kırk sayfa hikaye okumuş. 4. Bahar geldiği için................................. ........................................................................ 5. Yaptığı hatayı anlayınca............... ........................................................................ ABARTILI İFADELER Küçük geyik avcıya yalvarmış. 1. Bugün bitirmem gereken................ Nazan halam çiçekleri suladı. Ayı, aslanın arkasından seslendi. .......................................................işim var. Fillerin kulakları büyük olur. 2. Geçen gün................................................ Minik fare masayı temizledi. ................................bir tavuk gördüm. 3. SINIF 3. Bir seferde ................................................ ................................ bir taşı kaldırdı. 4. Parmağından akan kan............... ..... .....................................................gibi aktı. 5. Yaptığı hatayı anlayınca................ ........................................................................ TÜRKÇE 109

TEST - 5 BÖLÜM 5 1. Aşağıdakilerden hangisi hayal 4. 1- Ona iyilik yaptım. ürünüdür? 2- Bu davranışı karşısında kan A) Sinirinden yerinde duramı- beynime sıçradı. yordu. 3- Arkadaşını çok özledi. B) Burası apartmanın en geniş dairesi. Yukarıdaki cümlelerin hangisin- C) Kar tanesi, rüzgarla oynu- de abartılı bir anlam vardır? yordu. A) 1 B) 2 C) 3 2. Aşağıdaki cümlelerden hangi- 5. Aşağıdaki seçeneklerden han- sinde duygusal bir ifade yer gisi abartılı bir cümledir? almaktadır? A) İki bardak suyu he- A) Hasta olmana çok üzül- mencecik bitiri verdi. düm. B) Manav bir kamyon B) Kahvaltıda börek vardı. dolusu karpuzu satmış. C) Televizyon izlerken mısır yedik. C) Çocuğun ağlama sesi apartmanı sallıyordu. 3. Oyuncak ayım ile saklambaç oynadık. Zeynep 6. Aşağıdakilerden hangisinin ifa- desinde abartı vardır? Zeynep'in cümlesi için aşağıda- A) Yatmadan önce mutlaka kilerden hangisi söylenebilir? 20 sayfa kitap okurum. A) Hayal ürünü unsurlar içe- B) Gözlerimde yağmur gibi gözyaşları akıyor. rir. C) Kapıyı sıkıca kapattım. B) Gerçek unsurlar içerir. C) Duygusal ifadeler içerir. TÜRKÇE 110 3. SINIF

BÖLÜM 5 NOKTALAMA İŞARETLERİ-2 VİRGÜL (,) ❍ Eş görevli sözcükleri ayırmada kullanılır. ❍ Hitap bildiren sözlerden sonra kullanılır. ❍ Sıralı cümlelerde kullanılır. İKİ NOKTA (:) ❍ Kendisinden sonra açıklama yapılacak yerde kullanılır. ❍ Kendisinden sonra örnek verilecek cümlelerden sonra kullanılır. ❍ Karşılıklı konuşmalarda kimin konuşacağı belirtildikten sonra kullanılır. KESME İŞARETİ (‘) ❍ Özel adlara, sayılara ve kısaltmalara getirilen ekleri ayırmada kul- lanılır. 1. Etkinlik: Aşağıdaki cümlelerde uygun yerlere virgül (,) ve nokta (.) işa- retlerini koyalım ❆ Boş zamanlarımda kitap okumak müzik dinlemek ve resim yapmaktan hoşlanırım ❆ Üzüm şeftali kayısı kavun karpuz yazın; nar portakal mandalina kışın yenir ❆ Elbette biz de sizinle geleceğiz ❆ İnsanlar hayvanlar ve bitkiler canlı varlıklardır ❆ Kim parasız kalırsa kim aç ve susuz kalırsa kim yardıma muhtaçsa elini uzatırdı ❆ Ayten yürüdü koştu düştü kalkıp tekrar koşmaya başladı ❆ Tamam yine sizin dediğiniz olsun ❆ O senin böyle dediğini duymadığını söyledi ❆ Sarı Esma'nın sevdiği renklerden biridir. TÜRKÇE 111 3. SINIF

BÖLÜM 5 2. Etkinlik: A. Aşağıda iki noktanın kullanıldığı yerlerle ilgili bilgilerle iki noktanın kulla- nıldığı örnekleri eşleştiriniz. Diyaloglarda konuşan kişiyi belir- 1 https://mwb.gov.tr ten sözlerden sonra kullanılır. Doğrudan aktarmalarda kullanılır. 2 Üç zararlı beyaz:Tuz, un, şeker Matematikte bölme işareti olarak 3 Odaya girince Ali kardeşlerine: kullanılır. Neredesiniz? Web adreslerinde kullanılır. 4 Bugünkü Türkçe konumuz: Nok- talama işaretleri Açıklamalardan önce kullanılır. 5 Yunus Emre der ki: Bu dünya Örnek vermek için kullanılır. 6 yalandır. 32:4=8 A. Aşağıdaki cümlelerde uygun yerlere iki nokta (:) işaretini ve uygun diğer noktalama işaretlerini koyunuz. ❆ Başlıca besin kaynakları Süt yumurta et meyve ve sebzelerdir. ❆ Kurtuluş Savaşı'nın tek kahramanı vardır Atatürk ❆ Aile Anne baba ve çocuklardan oluşan toplumun en küçük yapısıdır ❆ Atatürk orduya emri verdi İlk hedefiniz Akdeniz'dir İleri ❆ Ülkemizdeki göller Van gölü Tuz Gölü Akşehir Gölü Beyşehir Gölü ❆ Konya ülkemizin en büyük şehridir. TÜRKÇE 112 3. SINIF

BÖLÜM 5 3. Etkinlik: A. Aşağıda verilen özel isimlere getirilen ekleri \"kesme işareti (‘)\" kullana- rak örnekteki gibi ayırınız. 2 Aynurun tokası 2 Bağdat Caddesinde 2 Dr. Mehmet Beyin 2 Aynur'un tokası 2 ................................ 2 ................................ 2 Ağrı Dağında 2 Çiğdemin oğlu 2 Tuz Gölüne 2 ................................ 2 ................................ 2 ................................ 2 Nasrettin Hocanın 2 Kutayın arabası 2 Marmaranın güneyi 2 ................................ 2 ................................ 2 ................................ 2 Doktor Feride Hanımı 2 Keloğlanın saçları 2 Çankaya Köşküne 2 ................................ 2 ................................ 2 ................................ B. Aşağıdaki cümlelerde yer alan özel isimlere verilen eklere kesme işareti getirerek ayırırız. ❆ Cumartesi günü hızlı trenle Ankaradan Konyaya gideceğiz. .......................................................................................................................................... ❆ Gökhanın dersleri Alperin derslerinden daha iyi. .......................................................................................................................................... ❆ 12den başlayıp 36ya kadar üçer ritmik sayma yapınız. .......................................................................................................................................... ❆ 29 Ekim 1923te TBMMyi açtı. .......................................................................................................................................... ❆ Atatürk'ün en büyük eseri Türkiye Cumhuriyetidir. .......................................................................................................................................... TÜRKÇE 113 3. SINIF

BÖLÜM 5 4. Etkinlik: Aşağıdaki cümlelerin sonuna uygun noktalama işaretlerini koyu- nuz. 1. Akşama ne pişirsem Ali( ) 2. Bilgisayar kullanmayı çok severim( ) 3. Topladı( ) 4. Zehra, saçına kurdele takar mısın( ) 5. Aaaa( ) Sen ne söylediğinin farkında mısın( ) 6. Eyvah( ) Çocuk yere düştü( ) 7. Rabia akşam sütünü içti mi( ) 8. Atakan matematik ödevini doğru yapmamış( ) 9. Geldi mi( ) 10. Çabuk sınıfa girin( ) TEST - 6 1. Akşam yemekte çorba( ) 3. Hangi cümlenin sonuna soru pilav( ) fasulye yedik( ) işareti koymalıyız? Bu cümlede ( ) içlerine sırayla A) Taner çarşıdan eve geldi mi neler yazılmalıdır? B) Cevaplar doğru mu değil A) (.) (,) (,) mi bilemiyorum B) (,) (,) (.) C) Aman boşver C) (,) (,) (?) 2. \"Gökçe Emrah ve Dilan ödev- 4. Tarihlerin yazımında yıl, ay, leri çok güzel yapmışlar.\" gün belirten sayıların yanına Cümlesinde hangi sözcükten hangi noktalama işareti konul- sonra virgül kullanılmalıdır? malıdır? A) Gökçe A) kısa çizgi B) Emrah B) virgül C) Dilan C) nokta TÜRKÇE 114 3. SINIF

TEST - 7 BÖLÜM 5 1. \"Sol tarafa yürü( ) biraz ileri- 4. Aşağıdakilerden hangisi mate- deki 1( ) sokağa girince oku- matik işlemlerinde kullanılan lu görürsün( )\" Cümlesinde noktalama işaretidir? parantez içlerine sırasıyla han- A) iki nokta (:) gi noktalama işaretleri konur? B) soru işareti (?) A) (.) (.) (.) C) ünlem işareti (!) B) (,) (.) (.) C) (!) (,) (?) 5. Aşağıdakilerin hangisinde kes- me işareti doğru kullanılmıştır? 2. Geçen yıllarda oynanan Türki- A) Zuhal'e B)Adana’lı ye( ) Yunanistan maçında 3( ) C) Aydın’lar golü Arda mı attı( )’’ 6. Aşağıdaki cümlelerden hangi- Yukarıdaki cümlede parantez sinin sonuna farklı bir noktala- içlerine sırayla hangi noktala- ma işareti konulmalıdır? ma işaretleri konur? A) Saat kaçta geleceksin A) (-) (.) (?) B) Hangi çanta senin B) (,) (.) (.) C) Hangisini istediğini anla- C) (-) (-) (.) yamadım 3. Tamirci, adama bakıp( ) 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisin- ( ) arabanın işi 3 günde ancak de virgül yanlış yerde kulla- nılmıştır? biter, dedi( ) A) Topunu aldı, koşarak dışarı Yukarıdaki konuşmada paran- çıktı. B) Aslan, at ve yunus en sev- tez içine sırayla hangi noktala- diğim hayvanlardır. ma işaretleri konur? C) Muzun, kabuğunu soydu. A) (-) (-) (.) B) (:) (:) (.) C) (:) (—) (.) TÜRKÇE 115 3. SINIF

TEST - 8 BÖLÜM 5 1. Hangi cümlenin sonuna \"nokta\" 4. Bu ödevi yapmada koymayız? kim bana yardım A) Seni görünce şaşırdım B) Akşam size kim gelecek edecek C) Dün gece yatmadan sütü- mü içtim Yukarıdaki konuşmanın sonuna hangi noktalama işareti konul- 2. \"Ahmet, Cemi görünce ne malıdır? yapacağını şaşırmış.\" cümlesin- deki yazım yanlışı hangisidir? A) nokta B) soru işareti A) Ahmet kelimesinden sonra- C) ünlem ki virgül kalkmalıdır. B) Cemi kelimesi Cem'i ola- 5. \"Babam, Ankara( )Kırşehir ara- rak yazılmalıdır. sı 180 km’lik yolu üç saatte C) Cümlenin sonuna soru işa- gelmiş( )\"cümlesindeki paran- reti (?) konulmalıdır. tez içlerine sırasıyla hangi nok- talama işaretleri gelmelidir? 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin A) (.) (.) B) (,) (?) C) (-) (.) sonuna yanlış noktalama işare- ti konulmuştur? 6. 1. Bakkala kim gidecek A) Annemin yaptığı bütün ye- 2. Off, çok acıyor mekler güzeldir. 3. İlk defa denize giriyorum B) Yemeklerin hepsini tama- Cümlelerden hangisinin sonuna men bitirmiş. (nokta) konulmalıdır? C) Sevmiyor musun bu güzel A) 1. B) 2. C) 3. yemeği. 7. Aşağıdaki kelimelerden hangi- sinin yazılışı yanlıştır? A) kırşehir B)Almanya C) Van Gölü TÜRKÇE 116 3. SINIF

6. BÖLÜM

KONULAR ① GÖRSEL OKUMA ② YAZIM (İMLA) KURALLARI KAZANIMLAR ❆ Vurgu, tonlama ve telaffuza dikkat ederek okur. ❆ Şiir okur. ❆ Görsellerle ilgili soruları cevaplar. Okuduğu me- tinle ilgili soruları cevaplar. Tablo ve grafiklerde yer alan bilgilere ilişkin soruları cevaplar. ❆ Metnin ana fikrini belirler, görsellerde okuduğu metnin içeriğini ilişkilendirir. ❆ Şekil, sembol ve işaretlerin anlamlarını kavrar. ❆ Yazılı yönergeleri kavrar. ❆ Büyük harfleri ve noktalama işaretlerini uygun yerlerde kullanır. ❆ Yazdıklarında yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin Türkçelerini kul- lanır.

BÖLÜM 6 GÖRSEL OKUMA ✏ Yazılı metinlerin dışında kalan resim, fotoğraf, afiş, kartpostal, broşür, logo, sembol, şekil, işaret, tablo, grafik vb. öğelere verilen genel isme \"görsel\"denir. Yazılı metin dışındaki bu ögeleri anlamlandırma ve yo- rumlama işine ise \"görsel okuma\" denir. Herhangi bir resim, fotoğraf, sembol vb. görsellerin bizde uyandırdığı duygu ve düşünceleri ifade ederiz. Yandaki görsele bakarak çocukların oyun oynadığını, mutlu olduğunu anlayabiliriz. 1. Etkinlik: A. İnsanların çevreye verdiği zararı konu alan görselleri bularak işaretle- yiniz. B. Aşağıdaki görseli inceleyiniz. Boş bırakılan yerlere görseldeki yer, zaman, olay ve karakterlerle ilgili cümleler yazınız. ❆ .................................................................... ❆ .................................................................... ❆ .................................................................... ❆ .................................................................... ❆ .................................................................... ❆ .................................................................... ❆ .................................................................... ❆ .................................................................... TÜRKÇE 119 3. SINIF

BÖLÜM 6 2. Etkinlik: Aşağıdaki görsellerin hangi spor dallarına ait olduğunu yazınız. ........................................... ........................................... ........................................... ........................................... ........................................... ........................................... ........................................... ........................................... ........................................... ........................................... ........................................... ........................................... 120 3. SINIF TÜRKÇE

BÖLÜM 6 3. Etkinlik: A. Aşağıda verilen örnek olaylar ile gösterilebilecek beden dili görsellerini eşleştiriniz. 1 23 4 ❍ Hafta sonu ile ilgili plan yapıyorsunuz. ❍ Arkadaşlarınız sizi oyuna almadı. ❍ Kardeşiniz yaptığınız resmin üzerine su döktü. ❍ İstemeden arkadaşınızın kalemini kırdınız. B. Görselleri inceleyiniz bu beden dilinin kullanımına neden olabilecek örnek olaylar yazınız. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. TÜRKÇE 121 3. SINIF

BÖLÜM 6 4. Etkinlik: A. Aşağıdaki görseli inceleyiniz. Görselden hareketle aşağıda verilen yar- gılardan hangilerine ulaşabileceğini işaretleyiniz. ❍ Çocuklar zeybek oynuyor. 23 NİSAN ❍ İnsanlar düğünde eğleniyor. ❍ Çocuklar elim sende oynuyor. Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı ❍ Çocuklar bayram kutluyorlar. ❍ Kutlama 23 Nisan’da yapılıyor. ❍ Cumhuriyet Bayramı kutlanıyor. ❍ Kutlamaya katılan veliler mutludur. ❍ Çocuklar folklor kıyafeti giymişler. ❍ Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı kutlanıyor. B. Aşağıdaki görselleri inceleyiniz. Görsellerde gördüklerinizi duygu ve düşüncelerinizi de belirterek yorumlayınız. ......................................................................................... ......................................................................................... ......................................................................................... ........................................................................................ ........................................................................................ ........................................................................................ ......................................................................................... ......................................................................................... ......................................................................................... ........................................................................................ ........................................................................................ ........................................................................................ TÜRKÇE 122 3. SINIF

5. Etkinlik BÖLÜM 6 A. Aşağıdaki şekil, sembol ve işa- TEST- 1 retlerin anlamlarını altlarına 1. Aşağıdakilerden hangisi evde yazınız. yaşanabilecek bir tehlike değil- dir? A) B) ..................... ..................... C) ..................... ..................... 2. Aşağıda verilen hayvan ve hayvanlara ait özellik eşleştir- melerinden hangisi yanlıştır? A) Kurnazlık B) Tembellik ..................... ..................... B. Aşağıda görselleri verilen ve C) Hızlılık yabancı dillerden dilimize giren kelimelerin Türkçe karşılığını yazınız. Laptop Mouse 3. Aşağıdakilerden hangisi yanda Dizüstü bilgisayar ..................................... verilen görsele Monitör Scanner başlık olamaz? A) Hayvanların Zararları B) Köpek ve Çocuk C) Hayvan Sevgisi ..................................... ..................................... TÜRKÇE 123 3. SINIF

TEST - 2 BÖLÜM 6 Aşağıdaki grafikte, Eylem’in bir haf- 3. Leyla ilkokul üçüncü sınıfa git- talık yürüyüş mesafesi verilmiştir. mektedir. Leyla hangi işareti taşıyan filmi izlemelidir? 5 km A) B) 4 C) 3 2 1Pazartesi 4. Aşağıdaki olaylardan hangisi Salı bir sosyal olay değildir? Günler A) Huzur evine sınıfça yapılan Çarşamba ziyaret. 0 Perşembe B) Zehra'nın sınavının kötü geçmesi 1. ve 2. soruların yukarıda verilenCuma C) Okulca hatıra ormanına grafiğe göre cevaplayınız. Cumartesi fidan dikilmesi 1. Grafiğe göre aşağıdakilerden Pazar 5. hangisi söylenemez? A) Salı ve cumartesi günleri Aşağıdakilerden hangisi yuka- rıda verilen görselden çıkarı- yürüdüğü toplam mesafe lacak bir mesaj olamaz? 8 km’dir. A) Sağlıklı olmak için dengeli B) Pazartesi ve çarşamba beslen. günleri yürüdüğü mesafe B) Sağlıklı olmak için düzenli cuma gününe eşittir. spor yap. C) En fazla görüldüğü gün ile C) Dengesiz beslenme obezi- en az yürüdüğü gün ara- teye neden olur. sındaki fark 3 km’dir. 2. En fazla hangi gün yürümüş- tür? A) Salı B) Çarşamba C) Perşembe TÜRKÇE 124 3. SINIF

BÖLÜM 6 YAZIM (İMLA) KURALLARI ✏ Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler: Cümlelerin ilk harfi büyük olur. Cümle içinde kişi adları ve soyadları büyük yazılır. Hayvanlara verilen özel adlar, yer isimleri, millet, dil, din adları büyük harfle başlar. Ad- res yazılırken her sözcük büyük harfle yazılır. Milli ve dini bayramların adları büyük harfle yazılır. Kurum, kuruluş isimlerinin tüm sözcükleri bü- yük harfle başlar. Tarihler yazılırken belirli gün, ay ve yıl adları büyük harfle başlar. ✏ Not: Kurum ve kuruluş adlarına gelen ekler kesme işareti ile ayrılmaz. Sayıların Yazılışı: Sayılar yazı ve rakamla yazılabilir. Birden fazla keli- ✏ meden oluşan sayılar ayrı yazılır. Örnek: Yüz yirmi dokuz Soru Eki \"Mi\"nin Yazılışı: \"Mı\" soru eki kendisinden önceki sözcükten ayrı yazılır. Soru eki olan \"mi\" den sonra gelen ekler bu eke bitişik yazılır. 1. Etkinlik: Aşağıdaki cümlelerde yazım yanlışı yapılan kelimelerin altını çi- ziniz. ❆ Kuzenim konya’ya gidiyor. ❆ Hediye edilen kediye pamuk adını verdi. ❆ Yavru vilivak, annesine mutfak işlerinde Yardım ediyormuş. ❆ Balık tutmak için Marmara denizine açıldık. ❆ bahar mevsiminde bol bol yağmur yağar. ❆ Market, cumhuriyet mahallesine açılmış. ❆ İkinci yabancı dilim Japoncadır. ❆ Haritada Japonya'nın yerini gösterdim. ❆ Doğu anadolu bölgesi kışın çok soğuk olur. ❆ Pınar, topladığı papatyaları annesine verdi. ❆ uludağa tırmanan dağcılar kaybolmuş . ❆ Araba saat Sekizde Otogara gelecek. TÜRKÇE 125 3. SINIF

BÖLÜM 6 2. Etkinlik: A. Aşağıdaki metinde yazım yanlışları vardır. Aynı metni yazım kurallarına uyacak şekilde tekrar yazınız. merhaba benim adım alper. ben on bir yaşındayım. biz ankarada oturuyoruz. babam harita mühendisi. bizim evimiz kardelen sokaktadır. boş vakitlerimde kitap okumayı ve futbol oynamayı çok seviyorum. en çok sevdiğim kitap rıfat ılgazın bacaksız kamyon sürücüsüdür. ....................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. B. Aşağıdaki cümlelerde yapılan yazım yanlışlarını düzelterek yeniden ya- zınız. ❆ ayşe sokakta bulduğu köpeğe haylaz adını verdi. ....................................................................................................................................................... ❆ sefanın ödevini nurcana vermiştim. acaba ona vermiş mi ....................................................................................................................................................... ❆ son okuduğum kitabımın adı ayşegülün minik kedisidir. ....................................................................................................................................................... ❆ cemin öğretmeni yıllar önce sinopta çalışmış ....................................................................................................................................................... TÜRKÇE 126 3. SINIF

BÖLÜM 6 3. Etkinlik: Aşağıda verilen örneklerden yola çıkarak büyük harflerin kulla- nıldığı yerleri yazınız. Cümleler her zaman büyük harfle ................................................................................ başlar. Örnek: Bugün okula gitmedim. ............................................................................ 1 Örnek: Mars, Ankara, Türkiye, Ke- ................................................................................ çiören 2 ............................................................................ ................................................................................ Örnek: Mustafa Kemal Atatürk 3 ............................................................................ Örnek: Mavi, Boncuk, Çomar 4 ................................................................................ ................................................................................ ............................................................................ ............................................................................ Örnek: Ramazan Bayramı 5 Örnek: Fatih Sultan Mehmet Caddesi 6 4. Etkinlik: Aşağıdaki kelimelerden yazımı doğru olanları \"D\" sepetine, yanlış olanları “Y\"sepetine yazınız. 1 15 Ocak 7 eşofman 11 Türk eğitim vakfı 2 çarşamba 8 ahçı 12 kırem 3 gram 9 palyanço 13 Anadolu Ajansı 4 fişne 10 iddia 14 Yunus Emre İlkokulu D Y 2. TÜRKÇE 127 3. SINIF

TEST - 3 BÖLÜM 6 1. Aşağıdakilerden hangisi yanlış 4. Akşam Elif halam bizdeydi. Bize yazılmıştır? I A) kolye okul anılarını anlattı. Halam, B) çenber C) apartman II kavacık İlkokulu’nda okumuş. III Bu metinde altı çizili sözcük- lerden hangisinde, büyük harf- lerin kullanımıyla ilgili yanlışlık yapılmıştır? A) 1 B) 2 C) 3 2. Aşağıda verilen eşyalardan 5. Aşağıdaki altı çizili kelimeler- hangisinin adı yanlış yazılmıştır? den hangisinin yazımı yanlıştır? A) B) A) İsmail, servise geç kalınca yürümek zorunda kaldı. Palta Kürek B) Sizi parkta saatlarca bek- ledik. C) C) Kardeşlerimle muzlu ve çi- kolatalı dondurma yedik. Testere 3. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerin 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisin- hangisinde yazım yanlışı var- de altı çizili sözcük yanlış yazıl- dır? mıştır? A) Biz mardin şehrinde oturu- A) Otobüs, gölyaka köyüne yoruz. gidiyor. B) Ali, Matematik dersini çok B) Havlama sesi Çomar’a ait seviyor. olmalı. C) Yarın bayram kutlaması C) Bugün sınıfımıza başkan olacak. seçtik. TÜRKÇE 128 3. SINIF

TEST - 4 BÖLÜM 6 1. Aşağıdaki hangi cümlede yazım 4. tırafik salıncak çünki yanlışı yapılmıştır? Yukarıdaki yanlış yazılan keli- A) Pencereye yaklaşınca Onu gördüm. menin üzeri pembe renge B) Papağanına ‘’Maviş’’ ismini boyanacaktır. takmış. Bu etkinlik tamamlandığında C) Üç saat sonra Erzurum'a şekiller aşağıdakilerden hangisi varırız. gibi olur? A) 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisin- B) de büyük harfin kullanımıyla C) ilgili bir yanlışlık yapılmıştır? A) Biz Eren Sokak'ta oturuyo- 5. Hangisinin yazdığı kelimede ruz. yanlışlık yapılmıştır? B) Postacı amca, Kuzguncuk mahallesi'nde mektup da- A) ğıtıyor. C) Halamlar Ankara şehrinde yaşıyorlar. 3. Aşağıdaki altı çizili kelimeler- kıral den hangisinin yazımı yanlıştır? B) A) Bu kadar parayı kime ve- receğini biliyor musun? tren B) Kalemini biraz kullanabilir C) miyim? C) Burada niye duru yorsun? spor TÜRKÇE 129 3. SINIF

BÖLÜM 6 6. Hangisinin yazdığı tarihte yazım 8. Aşağıdaki varlıklardan hangi- yanlışı yoktur? sinin adı yanlış yazılmıştır? A) A) papatya 24 Kasım 1928 B) B) karanfül 23 nisan 2013 C) C) sümbül 19 mayıs 1919 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisin- 9. Aşağıdaki sözcüklerden hangi- de özel isimlerin yazımı ile ilgili sinin yazımı yanlıştır? bir yanlışlık yapılmıştır? A) Ankaralılar A) Bahçeden çomarın havla- B) Japonca ma sesi geliyordu. C) Fransız’lar B) Bizim ülkemizde çok güzel kuşlar yaşar. 10. Aşağıdaki sözcüklerden hangi- C) Saksıya diktiğimiz menek- sinin yazımı doğrudur? şenin boyu uzamaya baş- A) tıraş ladı. B) firen C) pilan TÜRKÇE 130 3. SINIF

7. BÖLÜM

KONULAR ① ATASÖZLERİ - DEYİMLER ② HİKAYE UNSURLARI KAZANIMLAR ❆ Vurgu, telaffuz ve tonlamaya dikkat ederek okur. ❆ Şiir okur. ❆ Okuduğu metnin konusunu belirler. ❆ Metnin ana fikrini belirler. ❆ Okuduğu metnin içeriğine ilişkin başlık belirler. ❆ Okudukları ile ilgili çıkarımlar yapar. ❆ Okuduğu metinlerdeki hikaye unsurlarını belirler. ❆ Büyük harfleri ve noktalama işaretlerini uygun yerlerde kullanır. ❆ Yazma stratejilerini uygular.

BÖLÜM 7 ATASÖZLERİ ✏ Atalarımızın uzun süren gözlem ve deneyimlerine dayanan, öğüt ver- me amacıyla söylenen kalıplaşmış özlü sözlerdir. İlk söyleyenleri belli değildir. Atasözleri kısa ve özlü sözlerdir. Atasözleri öğüt vericidir. Atasözlerinde sözcükler değiştirilmez. Örnek: Misafir bereketi ile gelir. (D) Misafir ekmeği ile gelir. (Y) ✏ DEYİMLER Genellikle gerçek anlamından uzaklaşmış bir kavramın ya da durumu karşılayan kalıplaşmış söz gruplarıdır. Örnek: Ağzını aramak, etekleri tutuşmak... 1. Etkinlik: A. Aşağıda verilen atasözleri ile anlamlarını eşleştiriniz. Ayağını yorganına göre uzat. Kötülük düşünen insanlar daha büyük kötülükle karşılaşır. Dost acı söyler. Eğitime küçük yaşta başlanmalıdır. Emeksiz yemek olmaz. Gelirimize uygun harcama yapmalı- Ağaç yaş iken eğilir. yız. Bir dost arkadaşına acı da olsa ger- çekleri söyler. Rüzgar eken fırtına biçer. Çaba göstermeden başarı gelmez. B. Aşağıda kelimeleri karışık olarak verilen atasözlerini bulup, yazınız. a) tırnaktan ayrılmaz et : ................................................................................................... b) doğmadan doğar neler gün : .............................................................................................. c) acele şeytan karışır işe : ........................................................................................................ TÜRKÇE 133 3. SINIF

BÖLÜM 7 Örnek Deyim Anlamı Şifayı kapmak Hastalanmak Kabak tadı vermek ➜ Bıktırmak, usandırmak ➜ 2. Etkinlik: Aşağıda verilen deyimlerle anlamlarını örnekteki gibi eşleştiriniz. Harflerin numara sırasına göre yazarak şifreyi bulunuz. 1 İple çekmek A Büyük bir sevinç yaşamak Ö Gösteriş yapıp kandırmak 2 El açmak E Gurur duymak, övünmek R Bir amaç uğruna her şeye razı olmak 3 Etekleri zil çalmak L Bir olay karşısında çok korkmak İ İşlerin çok karışması, zorlaşması 4 Paçaları tutuşmak Z Karşısındakine kendini beğendirmek S Korku içinde telaş yapmak 5 Göz boyamak T Başkasından maddi yardım istemek İ Bir olay karşısında çok şaşırmak 6 Kafa patlatmak M Bir işi yaparken çok zorluk yaşamak 7 Ödü patlamak Z Bir konu üzerinde uzun uzun düşünmek 1 A Sabırsızlıkla beklemek 8 Göğsü kabarmak 5 6 7 8 9 10 11 12 13 9 Baş koymak 10 Arap saçına dönmek 11 Akla karayı seçmek 12 Ağzı açık kalmak 13 Gözüne girmek 4 123 TÜRKÇE 134 3. SINIF

BÖLÜM 7 3. Etkinlik: Aşağıdaki atasözlerini anlamlarıyla eşleştiriniz. Can çıkmayınca huy İstemediğiniz bir kişinin yerine gelenler, çıkmaz. daha büyük problemler çıkarabilir. Gelen gideni aratır. Bir işin nasıl sonuçlanacağı, işin şu anki durumundan belli olur. Laf ile peynir gemisi yürümez. İnsanın huyu kolay kolay değişmez. Ne ekersen onu Konuşma ile bir şey olmaz, icraat biçersin. önemlidir. Perşembenin gelişi, İnsanlara karşı nasıl davranırsan çarşambadan bellidir. insanlarda sana öyle davranır. 4. Etkinlik: Aşağıdaki deyimleri anlamlarıyla eşleştiriniz. yerin dibine geçmek çok çabuk kılı kırk yarmak çok utanıp sıkılmak kaşla göz arasında telaşlanmak eli ayağına dolaşmak gevezelik etmek çenesi düşmek önemle üstünde durmak gözden düşmek değerini yitirmek TÜRKÇE 135 3. SINIF

BÖLÜM 7 5. Etkinlik: Özlü sözleri, yandaki şemayla doğru olarak eşleştiriniz. Çalışkan kimseler, dinç ve sağlıklı Bugünün olur. Çalıştıkça sürekli faydalı işini yarına şeyler üretirler. bırakma. Çok, azların birikmesiyle oluşur. Ne ekersen İnsan, çoğu elde etmek istiyorsa onu biçersin. azdan biriktirmeye başlamalıdır. İşleyen Bugün yapılması gereken bir işin demir pas varsa, ertesi güne bırakmamalısın. tutmaz. Aksi halde birçok sorunla karşılaşabilirsin. Ayağını yorganına Başkalarının yardımına koşarsan göre uzat. ihtiyacın olduğunda sıkıntı Parayı çekmezsiniz. İyilik yaparsan iyilik veren, bulursun, kötülük yaparsan üzülen düdüğü çalar. sen olursun. Her çok, Kişi, harcamasını gelirine göre azdan olur. yapmalıdır. Fazla aşırıya kaçıp borca girmemelidir. Giderini mutlaka gelirine uydurmalıdır. Parasını ödeyen istediğini alır. Para harcayınca, gerekli harcamaları yapınca insan istediği şeyi kolaylıkla elde eder. TÜRKÇE 136 3. SINIF

TEST - 1 BÖLÜM 7 1. Hasan'ın pantolonu sökülünce 4. Aşağıdaki ifadelerden hangisi yüzü kızardı. atasözüdür? A) Su uyur, düşman uyumaz. Bu cümledeki altı çizili sözcüğün B) Kulağına küpe olmak cümleye kattığı anlam hangisi- C) Gözüne girmek dir? A) Utanmak 5. Aşağıdaki atasözlerinden han- B) Korkmak gisi, \"Birbirinden etkilenme.\" C) Heyecanlanmak anlamındadır? A) Söz gümüşse sükut altındır. 2. Yemeklerin tadı da- B) Üzüm üzüme baka baka mağımda kaldı. kararır. C) Sütten ağzı yanan, yoğur- Özkan du üfleyerek yer. Özkan'ın konuşmasından aşağı- 6. Aliciğim hoş geldin. dakilerden hangisi anlaşılmak- Hayırdır, iğne ipliğe tadır? A) Yemekleri yerken zorlan- Orhan dönmüşsün. Orhan'ın konuşmasından aşağı- mış. dakilerden hangisi anlaşılmak- B) Yemekler ağzını yakmış. tadır? C) Yemekleri çok beğenmiş. A) Ali, oldukça şişmanlamıştır. B) Ali'nin boyu çok uzanmıştır. 3. Aşağıdaki atasözlerinden han- C) Ali, çok zayıflamıştır. gisi, \"Uyanık davranma, tedbir- li olma.\" anlamındadır? A) Damlaya damlaya göl olur. B) Tok, açın halinden anlamaz. C) Sütten ağzı yanan, yoğur- du üfleyerek yer. TÜRKÇE 137 3. SINIF

TEST - 2 BÖLÜM 7 1. \"......................gözle babamın gel- 4. Her istediğini yerine getirmek mesini bekliyoruz.\" Yukarıda açıklaması verilen Bu cümledeki noktalı yere han- deyim hangisidir? gi sözcüğün yazılması uygun- A) Karnı zil çalmak dur? B) Daldan dala konmak A) Uyur C) Bir dediğini iki etmemek B) Dört C) Mavi 5. Aşağıdakilerden hangisi deyim- dir? 2. \"..................... yaşta değil başta- A) Birlikten kuvvet doğar. dır.\" B) Diline dolamak C) Beş parmak bir değildir. Atasözünün doğru tamamla- yacak sözcük hangisidir? 6. \"Çok dinleyip az söylemeli.\" A) Akıl Yukarıdaki ifade, hangi ata- B) Beyin sözünün açıklaması olabilir? C) Kafa A) İki kulak bir dil için. B) Boynuz kulağı geçer. 3. \"Hamama giren terler.\" C) Dili olsa da söylese. Yukarıdaki atasözünün açıkla- 7. Aşağıdakilerden hangisi deyim ması hangisidir? değildir? A) Hamam sıcak olduğundan A) Gözden geçirmek B) Gözden uzak tutmak terlenir. C) Sakınan göze çöp batar. B) Bir işe başlayan, o işin güçlüklerini göze alır. C) Akıllı olma ile yaş arasın- da ilişki yoktur. TÜRKÇE 138 3. SINIF

BÖLÜM 7 HİKÂYE UNSURLARI 2. Kişiler ✏ Hikâyelerde belli bir olay anlatılır. Hi- 1. Olay kayede bu olayı yaşayan kahramanlar vardır ve anlatılan olayın yeri ve za- Hikâye Haritası manı belirtilir. Hikayede bulanan olay, yer, zaman ve kahramanlar hikâyenin 3. Yer 4. Zaman unsurlarını oluşturur. Hikâyenin unsurla- rını belirlemek için \"hikâye haritası\" yöntemi kullanılır. Neden hikaye haritası kullanmalıyız? ❍ Metindeki olayı özetlemek için. ❍ Olayları zihnimizde canlandırmak için. ❍ Hikaye unsurlarını kavramak için hikaye haritası kullanmalıyız. 1. Etkinlik: Aşağıdaki hikâyeyi okuyunuz. Hikâye haritasını defterinize yazıp, hikâyenin unsurlarını doldurunuz. BİRLİKTEN KUVVET DOĞAR Hasta yatağında yatan yaşlı bir çiftçi oğullarına hayat dersi vermek istemiş. Bir sabah dört oğlunu yanına çağırmış. Küçük oğluna bahçeden ince dal parçaları getirmesini söylemiş. Oğlunun getirdiği dal parçalarından hepsine birer tane vermiş: Elinizdeki dalları kırın, demiş. Oğulları ellerindeki dalları zorlanmadan bir hamlede kırmışlar. Yaşlı çiftçi elinde duran diğer dal parçalarını bir iple sımsıkı bağlayıp en büyük oğluna vermiş. \"Haydi kır bakalım\" demiş. Büyük oğlu ne kadar uğraşsa da elindeki dal demetini kıramamış. Sırasıyla tüm oğullar aynı dal demetini kırmayı denemiş ama hiç birisi dal demetini kıramamış. Yaşlı çiftçi gülümseyerek dal demetini eline almış. \"Görüyorsunuz ya tek olduklarında rahatlıkla kırabildiğiniz dalları bir araya getirince kıramadınız. Siz de bu dallar gibi birlik olursanız hiçbir güç sizin belinizi bükemez.\"demiş. TÜRKÇE 139 3. SINIF

BÖLÜM 7 2. Etkinlik: A. Aşağıdaki metni okuyunuz ve hikaye haritasını doldurunuz. NİHAL PAZARDA Nihal ile annesi bir cumartesi sabahı erkenden hazırlanıp pazara gittiler. Nihal ilk kez pazara gidecekti, pazarı merak ediyordu. Pazar arabasını arabanın bagajına koydular ve yola çıktılar. Pazara geldiklerinde Nihal pazar arabasını indirdi, pazara girdiler. Annesi sebze ve meyvelerin tazeliğini kontrol ediyor, fiyatları inceliyordu. Beğendikleri sebze ve meyveleri satın alıp pazar arabasına dolduruyorlardı. Boş arabayı rahatlıkla çeken Nihal araba doldukça arabayı çekmekte zorlanıyordu. Alışverişi bitirip arabanın yanına geldiklerinde Nihal çok yo- rulmuştu. Kahramanları Yaşandığı Yer ......................................................... ......................................................... ........................................................ ........................................................ Başlığı ........................................................ Yaşandığı Zaman Anlatılan Olay ......................................................... ......................................................... ........................................................ ........................................................ B. Aşağıdaki fıkrayı okuyunuz. Noktalı yerleri uygun biçimde doldurunuz. UYKUMU ARIYORUM Gecenin geç saatlerinde Nasrettin Hoca'nın uykusu kaçar. Dışarı çıkıp evi- nin önünde bir sağa bir sola gezinmeye başlar. Yoldan geçen bir gece bekçisi \"Hoca bu saatte ne arıyorsun sokakta\" diye sorar. Hoca da \"Hiiç, uykum kaçtı da onu arıyorum.\" der. Olay:..................................................................... Karakter: .......................................................... Yer:..................................................................... Zaman:..................................................................... TÜRKÇE 140 3. SINIF

3. Etkinlik: BÖLÜM 7 TAVŞAN İLE KAPLUMBAĞA Tavşan ‘’Beni hiç kimse geçemez’’ diye övünürmüş. Kaplumbağa ise tavşanın kendini beğenmesine çok kızarmış.Yine bir gün tavşan: —Benimle hiç kimse yarışamaz. Ben herkesi geçerim, demiş. Kaplumbağa ortaya çıkarak: —Var mısın benimle yarışmaya, demiş. Tavşan buna çok gülmüş: —Nasıl olsa kaplumbağayı geçerim, diye düşünerek teklifi kabul etmiş. Tavşan ile kaplumbağanın yarışacağını duyan herkes çok şaşırmış. Hiç kaplumbağa, tavşanı geçebilir mi, demişler. Yarışma günü gelmiş. Bütün hayvanlar yarış yerinde imiş. Başlama işa- reti ile birlikte tavşan hızla koşmaya başlamış. Bir havuç tarlası görünce, birkaç havuç yiyip uykuya dalmış. Uykudan uyanınca bir de ne görsün? Kaplumbağa yarışı bitirmek üzere imiş. Yerinden fırlayıp, başlamış koşmaya. Ama boşuna. Kaplumbağa yarışı birincilikle bitirmiş. Tavşan da kibirlenmesinin cezasını böylece çekmiş. La Fontaine Masalları HİKAYENİN ADI ........................................................ ANA KARAKTER YARDIMCI KARAKTER ......................................................... ......................................................... ZAMAN YER ......................................................... ......................................................... TÜRKÇE OLAY 3. SINIF ........................................................ 141

BÖLÜM 7 KOCA SEYİT 18 Mart 1915, Çanakkale Sabah gün doğarken düşman gemilerinden atılan top mermileri Türk siperlerini alt üst etmişti. Siperdeki on dört Mehmetçik şehit olmuş, bir ço- ğuda ağır yaralanmıştı. Üç topumuzdan ikisi kullanılamaz hale gelmiş, bir topumuzun ise ağır mermileri yükleyecek vinci arızalanmıştı. Siperdeki erlerden yalnızca Niğdeli Ali ayakta ve sağlamdı. Seyit On- başı ise üzerine yığılmış toprağın altında baygın yatıyordu. Görüntüsü bile ürküten dev düşman gemilerinin ateş püskürten topları ortalığı toza topra- ğa bulamıştı. Seyit Onbaşı kendine geldiğinde bu korkunç manzara ile karşılaştı. Niğ- deli Ali'nin yardımı ile ayağa kalktı. Düşman gemilerine baktı. Siperden çıkıp koşarak topun yanına gitti. \"Ya Allah bismillah\" diyerek 276 kiloluk koca mermiyi sırtladı. Seyit, kemikleri çatırdayarak mermiyi topa kadar götürdü. Topun merdivenlerinden çıkarak mermiyi topun ağzına sürdü. Topu patlattı ama atış boşa gitmişti. İkinci mermiyi sırtladı, getirdi ve patlattı. Bu atışıda isabet ettirememişti. Koştu üçüncü kez koca top mermisini topun ağzına sürdü ve ateşledi. Bu defa başarmıştı. Seyit Onbaşı \"Ocean\" adlı en büyük düşman gemisini tam isabet vurmuştu. Ocean gemisinin vurulması savaşın seyrini değiştirdi. Seyit Onbaşı'nın azmi ve kararlılığı Çanakkale Zaferi'nin yolunu açtı. O günden sonra koca koca mermileri tek başına kaldıran Seyit Onbaşı \"Koca Seyit\" olarak anılmaya başladı. Metni okuyunuz. Soruları metne göre cevaplayınız. 1. Sipere yapılan saldırıda kim ayakta kaldı? ................................................................ 2. Siperden çıkan Seyit Onbaşı ne yaptı? .......................................................................... 3. Seyit Onbaşı nasıl ayağa kalktı? ....................................................................................... 4. Metinde anlatılan olay ne zaman olmuştur? ............................................................ TÜRKÇE 142 3. SINIF

BÖLÜM 7 GERÇEK KARDEŞLİK İki erkek kardeş vardı. Erkek kardeşlerin ikisi de babalarından kalma çiftlikte çalışırlardı. Kardeşlerden biri evliydi ve çok çocuğu vardı. Diğeri ise bekardı. Her günün sonunda iki erkek kardeş ürünlerini ve kârlarını eşit olarak bölüşürlerdi. Günün birinde bekar kardeş kendi kendine: —\"Ürünümüzü ve kârımızı eşit olarak bölüşmemiz hiç de hakça değil\" dedi, \"Ben yalnızım pek fazla ihtiyacım yok.\" Böylelikle, her gece evinden çıkıp, bir çuval tahılı gizlice erkek kardeşinin evindeki tahıl deposuna götür- meye başladı. Bu arada evli olan kardeş, kendi kendine: —\"Ürünümüzü ve kârımızı eşit olarak bölüşmemiz hiç de hakça değil, üstelik ben evliyim, bir eşim ve çocuklarım var ve yaşlandığım zaman onlar bana bakabilirler. Ortak kardeşimin kimsesi yok, yaşlandığı zaman hiç kim- sesi yok bakacak\"diyordu. Böylece evli olan kardeş her gece evinden çıkıp, bir çuval tahılı gizlice erkek kardeşinin tahıl deposuna götürmeye başladı. İki kardeş de yıllarca ne olup bittiğini bir türlü anlayamadılar, çünkü her ikisinin de deposundaki tahılın miktarı değişmiyordu. Sonra, bir gece iki kardeş gizlice birbirlerinin deposuna tahıl taşırken çarpışıverdiler. O anda olup biteni anladılar. Çuvallarını yere bırakıp birbirlerini kucakladılar. Hayattaki en yüce mutluluk, sevildiğimize inanmaktır. Metni okuyunuz. Soruları metne göre cevaplayınız. 1. Hikayenin başlığı, nedir? ............................................................................................................ 2. Hikayenin karakterleri (kişileri) kimlerdir? ..................................................................... 3. İki kardeş, nerede çalışıyorlar? .............................................................................................. 4. İki kardeş, ürünlerini nasıl paylaşıyorlar? ........................................................................ 5. İki kardeş, ürünlerini ne zaman paylaşıyorlar? ........................................................... TÜRKÇE 143 3. SINIF

TEST - 3 BÖLÜM 7 Geçmişten günümüze pek çok şey Küçüksün bugün. Çalışıp öğren, para yerine kullanıldı. İlk insanlar Yarın büyürsün, Her şeyi bilen, deniz kabuklarını para olarak kulla- Her işte üstün, Yurduna güven, nırlardı. Mayalar, kakao çekirdek- Sen ol çocuğum. Sen ol çocuğum. lerini para birimi olarak kullandılar. Uzun yıllar altın, gümüş gibi değer- Hasan Ali YÜCEL li madenler para olarak elden ele geçti. Kağıt paralar ise çok daha 4. ve 5. soruları şiire göre cevap- yakın bir zamanda ortaya çıktı. layınız. 4. Şiirin ana duygusu hangi seçe- Gökhan TOK nekte doğru verilmiştir? İlk 3 soruyu metne göre cevaplayınız. A) Çocuğa duyulan güven B) Çocuğa duyulan özlem 1. Aşağıdakilerden hangisi para C) Çocuğa duyulan öfke yerine kullanılmamıştır? A) Deniz kabuğu 5. Aşağıdakilerden hangisi bu şii- B) Gazoz kapağı rin başlığı olamaz? C) Kakao çekirdekleri A) Çocuğum B) Sen ol çocuğum 2. Kakao çekirdeklerini para C) Hiç büyümesen yerine kullanan uygarlık han- gisidir? 6. O gün yaşadığım A) İnkalar B) Aztekler heyecanı asla unu- C) Mayalar Berat tamam 3. Aşağıdakilerden hangisi geç- Berat'ın arkadaşlarına anlattı- mişte para olarak kullanılan ğı konu aşağıdakilerden hangisi bir maden değildir? olabilir? A) Demir B) Gümüş A) Masal B) Anı C) Altın C) Fıkra TÜRKÇE 144 3. SINIF

8. BÖLÜM

KONULAR ① NOKTALAMA İŞARETLERİ - 3 ② METİN TÜRLERİ ③ OKUMA - ANLAMA KAZANIMLAR ❆ Okuma materyallerindeki temel bölümleri tanır. ❆ Vurgu, tonlama ve telaffuza dikkat ederek okur. ❆ Şiir okur. ❆ Okuduğu metnin konusu ve ana fikrini belirler. ❆ Okuduğu metinle ilgili soruları cevaplar. ❆ Kısa ve basit dijital metinlerdeki mesajı ve yazılı yönergeleri kavrar. ❆ Formları yönergelerine uygun doldurur. ❆ Büyük harfleri ve noktalama işaretlerini uygun yerlerde kullanır. ❆ Yazma stratejilerini uygular.

BÖLÜM 8 NOKTALAMA İŞARETLERİ-3 ✏ Konuşma Çizgisi (Uzun Çizgi)(—): Karşılıklı konuşmalarda konuşmanın ✏ başında kullanılır. Örnek: — Nerelisin? — Antepliyim. Kısa çizgi (-): ❍ Satıra sığmayan sözcükler bölünürken satır sonunda kullanılır. ❍ Heceleri göstermek için kullanılır. (in - san - lık) ❍ Ekleri göstermek için kullanılır. (-ler, -lar, -sız) ❍ Bir olayın başlangıç ve bitiş tarihleri arasında kullanılır. (2016- 2017) ❍ Aralarında anlam ilgisi bulunan sözcüklerin arasında kullanılır.(Kon- ya - Muğla arası kaç kilometre?) ✏❍ Matematikte eksi işareti olarak kullanılır. (15 - 8 = 7) Tırnak İşareti (\" \"): ❍ Başkalarından alınan sözleri belirtmek için kullanılır. ❍ Cümle içinde belirtmek istenen sözcükler tırnak işareti içine alınır. 1. Etkinlik: Aşağıda kısa çizginin kullanıldığı yerlerle ilgili bilgilerle kısa çizgi- nin kullanıldığı örnekleri eşleştiriniz. Satır sonuna sığmayan sözcükleri ayırmak 144 - 124=20 için kullanılır. Aydın-lık, Ayakkabı-cı Sözcüklere getirilen ekleri gösterirken 2020 - 2021 kullanılır. Ankara - İstanbul Başlangıç ve bitiş tarihleri arasında kulla- nılır. Sözcükleri hecelerine ayırırken kullanılır. \"arasında, arası, ve, ile\" anlamında kulla- Ma-te-ma-tik Türk-çe nılır. Matematikte çıkarma işlemi işareti ola- .......................cumhu- rak kullanılır. riyet TÜRKÇE 147 3. SINIF

BÖLÜM 8 AKILLI ÇİFTÇİ Eskiden köyün birinde, çok bilge bir çiftçi, yaşarmış. Her insan gibi bu çiftçide zamanı gelince ihtiyarlamış. İyice yaşlandığında ise hastalanıp yata- ğa düşmüş. Artık ölüm döşeğinde olduğunu hisseden çiftçi, çocuklarını başına toplamış ve; \"Sevgili yavrularım!\" demiş, \"Şimdi söyleyeceklerime iyi kulak verin. Artık yaşlandım ve çok hastayım. Biliyorsunuz ki, yakında öleceğim.\" Çiftçinin çocukları hiç beklemedikleri bu sözler karşısında şaşırmışlar. \"Aman babacığım!\" demiş hepsi de, \"Allah gecinden versin.\" Çiftçi devam ederek; \"Yok yok!\" demiş. \"Bu hastalık beni sağ bırakmaz artık. Ölmeden önce size önemli bir şey açıklayacağım. Aklınızda iyi tutun haa, tarlamızda altın var. Toprağı iyi kazarsanız altını bulursunuz.\" Çiftçi bu sözleri söyledikten üç gün sonra ölmüş. Babalarını mezara ko- yan çocuklar tarladaki altınları aramaya koyulmuşlar. Fakat tarlanın altını üstüne getirdikleri halde, bir tek altın bile bulamamışlar. Kendilerini boşu boşuna çalıştıran babalarına kızıyorlarmış. Tarlayı bu kadar çok eşeledikten sonra, ona buğday ekmekten başka çarelerinin olmadığını düşünmüşler. Bilenler bilir ki, toprak ne kadar çok altüst edilip yoğrulursa verim de o kadar çok olur. Çocuklar bilmeden, işte bunu yapmışlar. Ektikleri tarlayı hasat ettiklerinde herkesten çok buğday elde etmişler. Babalarının \"tarlada altın var\" sözlerinin ne anlama geldiğini işte o zaman anlamışlar. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız. 1. Bilge çiftçi, nerede yaşarmış? ........................................................................................... 2. Bilge çiftçi, çocuklarını başına toplayıp ne söylemiş? ....................................... 3. Çocuklar, altını bulmak için ne yapmış? ................................................................. 4. Çocuklar, altını bulamayınca tarlaya ne ekmeye karar vermişler? ............................................................................................................................................................................. TÜRKÇE 148 3. SINIF

BÖLÜM 8 2. Etkinlik: Aşağıdaki cümlelerde uygun yerlere konuşma çizgisi (—) ve diğer noktalama işaretlerini yazınız. Öğretmen sınıfa girdi Dedesi Kudret'in kitap okuduğunu Günaydın çocuklar dedi gördü Çocuklar hep birlikte Torunum ne okuyorsun Günaydın öğretmenim dedi Roman okuyorum dede Neden bahsediyor o kitap Bilgehan parmak kaldırdı Hiç Öğretmenim bugün resim yapa- Dedesi gözlüklerini takıp Kudret'in elindeki kitabı aldı ve okumaya cak mıyız diye sordu başladı Kudrete baktı Öğretmen eliyle otur işareti yaptı Aferin sana Tarihini iyi öğren- melisin dedi 5 ders yapacağız dedi Ahmet Bey bilgisayarda satranç oynuyordu Birden elindeki fareyi masaya fırlattı O sırada kitap okumakta olan Eylül Ne oldu babacığım bilgisayarla kavgamı ettin yoksa diye sordu gülerek Babası Yok be kızım Oyunu kaybettim Eylül bilgisayara kızar gibi parmak sallayarak Sen neden babamı yendin Babacığım bilgisayar senden çok mu akıllı Babası Olur mu kızım bilgisayarın şu kedi kadar aklı yoktur TÜRKÇE 149 3. SINIF

TEST - 1 BÖLÜM 8 1. Aşağıdakilerin hangisinde nok- 4. Erenler Mah■ Hürriyet talama yanlışlığı yapılmıştır? Cad▲ Onur Sok◆ A) Gözlüğümü gören var mı? No:32 ● 5 B) Burak'lar bize gelecek. Ataşehir✸ İstanbul C) Ayça, becerikli bir kızdır. Yukarıdaki adres bilgisinde işa- 2. Vurdum duymaz bir ada(1) retli yerlere sırasıyla hangi nok- mın evi yanıyormuş. Komşusu talama işaretleri yazılmalıdır? koşarak yanına gelmiş: ■ ▲ ◆ ● ✸ —Koş Efendi, evin yanıyor(2) A) . , . - / Adam sakince cevap vermiş: B) , , . / ? —Ev işlerine eşim bakıyor. C) . . . / / Yukarıdaki fıkrada 1 ve 2 nolu 5. Aşağıdaki hangi parantez içine yerlere sırasıyla hangi nokta- virgül (,) kesinlikle konulmamalıdır? lama işaretileri yazılmalıdır? A) Kardeşimi ( ) parkta gördüm. A) Kısa çizgi (-), nokta (.) B) Uçurtmayı topladı ( ) ke- B) Kısa çizgi (-),ünlem (!) nara attı. C) Virgül (,),ünlem (!) C) Çocuk yatağında mışıl ( ) mışıl uyuyor. 3. Aşağıdaki hangi parantez içine virgül (,) konulmalıdır? 6. Duygu ( ) yarın İstanbul( )dan A) İstanbul ( ) Ankara ve dönecek( ) İzmir nüfusu en kalabalık illerimizdir. Yukarıdaki cümlede hangi nok- B) Kapıdan ( ) çıkınca onu talama işaretini kullanmaya karşımda gördüm. gerek yoktur? C) Yeşil ( ) elmayı özellikle A) Kısa çizgi (-) B) Nokta (.) severim. C) Virgül (,) TÜRKÇE 150 3. SINIF