ปิ่นแก้วนครา

151│¾ÃÔ µÔ Òชนิด โดยตอ้ งนาํ เน้ือมาเคี่ยวไฟอ่อนๆ พร้อมกบั เติมเครื่องเทศแตล่ ะชนิดไปเป็นระยะๆ จนเขา้ เน้ือ แลว้ ทานกบั น้าํ จิ้มรสดี “ส่ีชว่ั ยาม?! กส็ ี่ชวั่ โมงน่ะสิ โอ.้ .. จะเค่ียวใหไ้ ดโ้ ล่หรือยงั ไงกนั เน่ีย” กงั สดาลโอดตามประสา จนคนสอนและบวั นวลอดยมิ้ กบั ทา่ ทางน้นั ไม่ได้ แมจ้ ะไมค่ ่อยเขา้ ใจถอ้ ยคาํ ที่หญิงสาวพดู นกั แต่กเ็ ขา้ ใจอารมณ์น้นั ดี จากน้นั จึงใหก้ งั สดาลทาํ เองอีกหมอ้ หน่ึง โดยมีบวั นวลคอยช่วยเหลือ เริ่มต้งั แต่เตรียมวตั ถุดิบจนถึงต้งั หมอ้ บนเตาที่ป้ันจากดินเผาจุดไฟดว้ ยถ่าน ใส่เน้ือและเครื่องปรุงต่างๆ ลงไปตามคาํ แนะนาํ ของผสู้ อนทุกข้นั ตอน แลว้ จึงมาถึงการเค่ียว ซ่ึงเป็นข้นั ตอนท่ีสาํ คญั เพราะตอ้ งใชค้ วามอดทน รวมท้งั ความใส่ใจมากเป็นพิเศษ ตอ้ งกะเวลาที่จะใส่เคร่ืองเทศชนิดตา่ งๆ ใหพ้ อเหมาะ เพ่ือกลิ่นและรสชาติที่ดี งานน้ีบวั นวลมีหนา้ ที่แค่ช่วยเล็กๆ นอ้ ยๆ เทา่ น้นั นน่ั เป็นคาํ สัง่ของเทวเี จา้ ตนยา่ จนั ทรา เพ่ือใหส้ ร้อยแสงดาไดเ้ รียนรู้และทาํ ทุกอยา่ งดว้ ยตวั เองอยา่ งแทจ้ ริง

»¹› á¡ÇŒ ¹¤ÃÒ│152 “บวั นวล เจอท่านเตวนิ กบั ท่านนนั ตาบา้ งไหม” จูๆ่ คนท่ีกาํ ลงั ใช้ไมพ้ ายคนหมอ้ แกงเค่ียวกค็ ิดไปถึงใครบางคนข้ึนมา จึงถามถึงคนใกลช้ ิดของเขา บวั นวลที่กาํ ลงั นง่ั โขลกเครื่องเทศกลิ่นหอมร้อนแรงอยใู่ กลๆ้ทาํ ทา่ คิด “ไมน่ ะเจา้ บวั นวลเองกม็ ิไดอ้ อกไปนอกเรือนเลย ทา่ นเตวนิ กบัทา่ นนนั ตาเองกม็ ิไดม้ าที่เรือนน้ีหมือนกนั เจา้ ” “ง้นั เหรอ แลว้ ฉนั จะทาํ ยงั ไงดีล่ะเน่ีย” หญิงสาวพดู มือชะงกั ไปดว้ ยกาํ ลงั ใชค้ วามคิดอยา่ งหนกั เพราะอยากรู้เร่ืองเจา้ หลวงกบั เจา้ ราชบุตรแห่งสีปันจาแทบขาดใจ “มีเร่ืองอนั ใดหรือเจา้ แม่นางสร้อยแสงดา ระวงั อยา่ รามือจากหมอ้ นะเจา้ เด๋ียวแกงจะไหมเ้ อานะเจา้ ” บวั นวลถาม พร้อมร้องเตือนในตอนทา้ ยดว้ ยความเป็นห่วง “อุย๊ ! จริงสิ ยงิ่ ทาํ อาหารไมผ่ า่ นอยดู่ ว้ ย มาตรฐานสูงจริงๆ เทวเี จา้ตนยา่ จนั ทราเน่ีย” วา่ แลว้ กร็ ีบหนั ความสนใจไปยงั หมอ้ แกงตรงหนา้ ตอ่ “ฉนั อยากรู้จงั วา่ ตอนน้ีเจา้ นอ้ ยปิ่ นเมืองเป็นยงั ไงบา้ ง จะไปหาก็ไม่ได”้ ไม่วายเปรยข้ึนลอยๆ อีกคร้ัง

153│¾ÃÔ µÔ Ò “แมน่ างสร้อยแสงดาคิดถึงเจา้ นอ้ ยหรือเจา้ เจา้ นอ้ ยเองก็คงคิดถึงทา่ นเช่นกนั นะเจา้ ตามประสาคนรักกนั ” แตค่ นที่ไดย้ นิ กลบั เขา้ ใจไปอีกแบบ “โอะ๊ ! ไมใ่ ช่เร่ืองน้นั ฉนั แคอ่ ยากรู้วา่ ... เอ่อ ช่างเถอะ เอาเป็นวา่ มีทางไหนบา้ งที่ฉนั จะไดร้ ู้ขา่ วคราวของเขา บวั นวลพอจะถามข่าวเจา้ นอ้ ยจากท่านนนั ตา หรือทา่ นเตวนิ ไดบ้ า้ งไหม” กงั สดาลถามบา่ วคนสนิทในท่ีสุด “ถา้ อยา่ งน้นั เดี๋ยวบวั นวลจะลองไปหาท่านเตวนิ กบั ท่านนนั ตาดูนะเจา้ แตไ่ ม่รู้วา่ จะเจอหรือไมน่ ะเจา้ ” บวั นวลรับคาํ พร้อมขยบั ตวั ลุกข้ึนและกา้ วจากไป เพราะช่วงแรกของการเรียนรู้น้ีกงั สดาลตอ้ งใชช้ ีวติ อยทู่ ี่เรือนเทวีเจา้ ตนยา่ จนกวา่ จะผา่ นการอบรมทุกอยา่ ง ถึงจะไดร้ ับอนุญาตใหอ้ อกจากเรือนได้ นบั วา่ เป็นเรื่องเคร่งครัดน่าดู แตม่ นั เป็นกฎของเรือนน้ีท่ีทุกคนตอ้ งทาํ ตาม ส่วนตวั บวั นวลเองน้นั ผา่ นการเรียนรู้น้ีไปแลว้ ในคร้ังที่เขา้ มาทาํ งานในคุม้ ตอนแรก และมาตอนน้ีบวั นวลกเ็ ป็ นเพยี งผดู้ ูแลรับใชข้ อง

»¹› á¡ÇŒ ¹¤ÃÒ│154กงั สดาลเท่าน้นั จึงสามารถไปไหนมาไหนไดต้ ามสะดวก แมป้ กติจะอยู่ดว้ ยกนั กบั แม่นางสร้ อยแสงดา ผเู้ ป็นเจา้ นายตลอดก็ตาม กงั สดาลอยากรู้ความคืบหนา้ ของการรักษาเจา้ หลวงแสนเมืองจาย เธออยากไปเกาะติดอยขู่ า้ งเตียงเจา้ หลวงดว้ ยซ้าํ หากทาํ ได้ แต่ก็ตอ้ งอยทู่ ี่น่ีเพอื่ เรียนรู้วชิ าที่วา่ ดว้ ยการเป็นผหู้ ญิงสีปันจาอยา่ งสมบูรณ์แบบ หญิงสาวไมไ่ ดร้ ังเกียจสิ่งท่ีกาํ ลงั เรียนรู้อยู่ แตใ่ จกไ็ มไ่ ดน้ ่ิงพอจะเขา้ ใจในทุกสิ่งทุกอยา่ ง อีกท้งั ความคิดท่ีวา่ อีกไมน่ านเมื่อทุกอยา่ งเสร็จสิ้นเธอก็ตอ้ งกลบั บา้ น กม็ ีส่วนทาํ ใหก้ งั สดาลไมใ่ ส่ใจบทเรียนแตล่ ะอยา่ งเท่าที่ควร หญิงสาวยอมรับวา่ ตนทาํ ไปส่งเดช ทาํ ไปตามที่สมควรจะทาํเทา่ น้นั “บวั นวลวา่ ยงั ไงบา้ ง เจอท่านเตวนิ กบั ทา่ นนนั ตาบา้ งไหม” พอร่างของบวั นวลโผล่เขา้ มาในครัว หญิงสาวก็รีบถามข้ึนทนั ที “เจอแตท่ า่ นเตวินท่ีแวะมาหาเจา้ นางนอ้ ยเมื่อครู่เจา้ ท่านเตวนิ บอกวา่ เจา้ นอ้ ยปิ่ นเมืองอยทู่ ่ีเรือนเจา้ หลวงตลอด มิไดก้ ลบั เรือนเลยเจา้ ”บวั นวลรายงานตามท่ีไดร้ ู้มา

155│¾ÔÃµÔ Ò “แลว้ ไมม่ ีขา่ วเก่ียวกบั เจา้ หลวงบา้ งเลยเหรอบวั นวล” บา่ วคนสนิทส่ายหนา้ “ไมม่ ีเจา้ ทา่ นเตวนิ ไม่ไดพ้ ดู ถึง พระอาการเจา้ หลวงกค็ งยงัเหมือนเดิมกระมงั เจา้ ” พลางคาดเดาดว้ ยเสียงหมองหม่น เนื่องจากการประชวรของเจา้ ฟ้ ามหาชีวติ สั่นสะเทือนหวั ใจของทุกผทู้ ุกคนในสีปันจาบ่าวอยา่ งบวั นวลเองกไ็ มม่ ีขอ้ ยกเวน้ กงั สดาลถอนหายใจหนกั หน่วง “แตน่ ่ีวนั ท่ีส่ีแลว้ นะ ไมไ่ ดก้ าร ฉนั ตอ้ งหาทางไปหาเจา้ นอ้ ยเสียหน่อยล่ะ” และที่สุดกต็ ดั สินใจในตอนทา้ ย “แต่แมน่ างสร้อยแสงดาออกไปไหนไม่ไดน้ ะเจา้ ถา้ มีสิ่งใดเร่งด่วนก็ส่ังบวั นวลมาเถิดเจา้ บวั นวลจะไปทาํ ใหเ้ องเจา้ ” บวั นวลพยายามคดั คา้ นพร้อมเตือนสติดว้ ยความเป็ นห่วง “เร่ืองน้ีบวั นวลทาํ ใหฉ้ นั ไม่ไดห้ รอก ฉนั จาํ เป็นตอ้ งไปเองจริงๆบวั นวลช่วยฉนั หน่อยนะ ฉนั อยากเจอเจา้ นอ้ ยจริงๆ ” แมบ้ วั นวลจะคดั คา้ นแคไ่ หน แตก่ ็ไมว่ ายพา่ ยแพต้ ่อความมุ่งมน่ั อนั ด้ือดึงของคนเป็ นเจา้ นายจนได้ *-*-*-*-*-*

»¹› á¡ÇŒ ¹¤ÃÒ│156 ร่างบอบบางในชุดบ่าวรับใช้ชาวสีปันจา ผา้ สีชมพทู ่ีควรโพกศีรษะกลบั ถูกใชค้ ลุมหวั แทน กงั สดาลเดินแกมวงิ่ มายงั เรือนของเจา้ หลวงแสนเมืองจาย ทหารยามดา้ นหนา้ เรือนไดข้ วางเอาไวก้ ่อนท่ีจะถึงบนั ได “เจา้ เป็ นบ่าวของเรือนไหน มาที่น่ีดว้ ยธุระอนั ใด” ทหารตวั ใหญ่ถือดาบยาวปลายโคง้ ถามข้ึนดว้ ยทา่ ทางขึงขงั “ฉนั ... เอย๊ ! ขา้ เจา้ มาจากเรือนเทวเี จา้ ตนยา่ จนั ทรา มาหาเจา้ นอ้ ยป่ิ นเมืองเจา้ ” หญิงสาวพยายามดดั เสียงเป็นสาํ เนียงสีปันจาอยา่ งสุดความสามารถ “แต่เจา้ นอ้ ยไม่อนุญาตใหใ้ ครเขา้ พบ เจา้ มีธุระอนั ใดกฝ็ ากเอาไว้เถิด แลว้ จงกลบั เรือนไปเสีย น่ีกเ็ ป็นเวลาเยน็ มากแลว้ ดว้ ย” “แต่วา่ ... แม่นางสร้อยแสงดาใหข้ า้ เจา้ นาํ ความด่วนมาบอกแก่เจา้นอ้ ยปิ่ นเมืองนะเจา้ ” เธอยงั ไม่ละความพยายามง่ายๆ “ถา้ เช่นน้นั เจา้ จงบอกขา้ มาเถิด ขา้ จะไดน้ าํ ความไปบอกใหเ้ จา้นอ้ ยบดั เดี๋ยวน้ี” ทหารเองกไ็ ม่ยอมเช่นกนั “ไมไ่ ดห้ รอกเจา้ มนั เป็นความลบั สุดยอด ขา้ เจา้ ตอ้ งบอกเจา้ นอ้ ยดว้ ยตวั เองเท่าน้นั ”

157│¾ÃÔ µÔ Ò “เอะ๊ ! เจา้ น่ีพดู ไม่รู้เร่ืองหรืออยา่ งไร กลบั ไปไดแ้ ลว้ ไมเ่ ช่นน้นัขา้ จะจบั ตวั เจา้ โยนออกไปเสียเดี๋ยวน้ี” เสียงของทหารดงั ข้ึนอยา่ งข่มขู่แกมราํ คาญ แต่ก็ตอ้ งชะงกั ... “เอะอะอะไรกนั ขา้ งล่างนน่ั มีอะไรกนั หรือ” เสียงคุน้ เคยท่ีดงั มาทาํ ใหก้ งั สดาลถึงกบั หูผ่งึ พอเงยหนา้ ข้ึนไปมองก็เห็นร่างสง่างามคุน้ ตายนื อยตู่ รงหวั บนั ไดเรือน “เจา้ นอ้ ยปิ่ นเมือง! เจา้ นอ้ ย ฉนั เองนะ” หญิงสาวตะโกนพลางกระโดดโบกไมโ้ บกมืออยขู่ า้ งล่างเหยง็ ๆ ก่อนจะดึงผา้ คลุมหวั ออก ดว้ ยกลวั วา่ อีกฝ่ ายจะจาํ ไมไ่ ด้ “สร้อยแสงดา นี่เจา้ ... ” เจา้ ราชบุตรหนุ่มร้องข้ึนดว้ ยความแปลกใจ “ปล่อยนางข้ึนมาเถิด เราอนุญาต” ก่อนจะโบกมือใหท้ หารที่มีท่าทางงุนงงและหวาดหวน่ั เม่ือเห็นวา่ บ่าวหญิงที่ตนตะคอกใส่เมื่อครู่แทจ้ ริงเป็นคนสาํ คญั ของเจา้ นอ้ ย พอกงั สดาลกา้ วข้ึนไปบนเรือน คนที่ยนื รออยบู่ นเรือนก็มองสาํ รวจร่างบาง ที่อยใู่ นชุดบา่ วรับใชอ้ ยา่ งขนั ๆ ก่อนเอย่ ถาม

»¹› á¡ÇŒ ¹¤ÃÒ│158 “เจา้ มาไดอ้ ยา่ งไร ถึงขนาดตอ้ งปลอมตวั หนีเจา้ ยา่ มาเชียวหรือนี่”รอยยมิ้ ขาํ ยงั ไมจ่ างไปจากใบหนา้ คมน้นั “แหม... ก็ฉนั อยากมาหาเจา้ น่ี ฉนั อยากรู้วา่ เจา้ หลวงเป็นยงั ไงบา้ งมีอาการดีข้ึนบา้ งหรือยงั คะ” เจา้ ของร่างสูงสง่าไม่ตอบคาํ แตก่ ลบั เดินนาํ เขา้ ไปยงั หอ้ งบรรทมของเจา้ หลวงแสนเมืองจาย ท่ีไม่มีใครอยเู่ ฝ้ าแมแ้ ต่คนเดียว “เจา้ จงดูดว้ ยตาของตนเองเถิด” เขาบอกพลางเปิ ดมา่ นที่คลุมแทน่ บรรทมใหเ้ ธอดู ภาพที่เห็นทาํ ใหร้ อยยมิ้ ยนิ ดีปรากฏบนใบหนา้ ของหญิงสาว “ในท่ีสุดสิ่งท่ีฉนั บอกกเ็ ป็นจริง” กงั สดาลรําพึงเบาๆ ขณะสายตายงั จบั จอ้ งร่างที่ไม่ไหวติงอยบู่ นแท่นบรรทมของเจา้ หลวงแสนเมืองจาย ที่มาตอนน้ีผดิ กบั ที่เธอเห็นคร้ังแรกลิบลบั เพราะหากวนั น้นั ผอมหนงั ติดกระดูก ดูราวกบั ไร้ชีวติ แต่เวลาน้ีใบหนา้ กลบั อิ่มเตม็ มีสีสนัเลือดเน้ือบง่ บอกถึงสญั ญาณชีพเช่นคนปกติชดั เจน “ถึงแมร้ ่างกายภายนอกจะฟ้ื นคืนมา แต่ตอนน้ีเจา้ พอ่ ก็ยงั ไม่รู้สึกตวั เราตอ้ งรอดูตอ่ ไปจนถึงวนั ท่ีเจด็ จึงจะมนั่ ใจได”้ เจา้ นอ้ ยปิ่ นเมืองบอก

159│¾ÃÔ µÔ Ò “ฉนั เช่ือค่ะวา่ มนั จะไดผ้ ล พอถึงวนั น้นั เจา้ พอ่ ของท่านจะตอ้ งฟ้ื นข้ึนมาแน่นอนค่ะ” หญิงสาวไมไ่ ดแ้ ค่อยากใหก้ าํ ลงั ใจคนตรงหนา้ แตเ่ ธอเช่ือในพลงั อาํ นาจของปิ่ นแกว้ จนหมดหวั ใจ ก่อนท่ีเจา้ ตวั จะถอนหายใจโล่งอก “เฮอ้ !... ถึงวนั น้นั ก็คงหมดหนา้ ท่ีของฉนั แลว้ และฉนั กค็ งกลบับา้ นไดเ้ สียที” กงั สดาลกระหยมิ่ ยมิ้ ยอ่ งกบั ความคิดน้นั ในตอนทา้ ย “ท่ีเจา้ มาติดตามอาการของเจา้ พอ่ เป็นเพราะเหตุน้ีหรอกหรือ”เจา้ ราชบุตรหนุ่มถามข้ึน ดว้ ยน้าํ เสียงสีหนา้ ท่ีเรียบเฉยเหมือนไมต่ อ้ งการแสดงความรู้สึกใดๆ แต่คนฟังกลบั รับรู้ไดถ้ ึงความผดิ ปกติของอารมณ์คนตรงหนา้ “เปล่าซะหน่อย” กงั สดาลทาํ เสียงอ่อนอ่อย หนา้ ที่ระรื่นเมื่อครู่ตูมลงราวกบั ดอกไมโ้ ดนแดดเผา ซ่ึงเธอกไ็ ม่รู้วา่ ทาํ ไมตอ้ งใส่ใจความรู้สึกของเขาดว้ ยกไ็ ม่รู้ “เจา้ ไมต่ อ้ งปฏิเสธหรอก” เจา้ ราชบุตรถอนหายใจ ราวกบั ทา่ ทางของหญิงสาวทาํ ให้เขารู้สึกตวั ข้ึนมากระน้นั “วา่ แตส่ าม-สี่วนั ท่ีผา่ นมา ชีวิตของเจา้ ท่ีเรือนเจา้ ยา่ เป็นอยา่ งไรบา้ งเล่า” ก่อนเปลี่ยนเรื่องคุย เม่ือปรับอารมณ์ใหเ้ ป็ นปกติไดแ้ ลว้

»¹› á¡ÇŒ ¹¤ÃÒ│160 “ยงั จะมาถามอีก ฉนั กถ็ ูกจบั อบรมมารยาท การบา้ นการเรือนน่ะสิ แต่ฉนั กท็ าํ ไปง้นั ๆ แหล่ะ” คนตอบทาํ หนา้ มุ่ยเหมือนไม่สบอารมณ์แถมยงั คอ้ นเขาให้อีกต่างหาก โทษฐานที่ผลกั ไสไล่ส่งเธอเขา้ สู่การอบรมกุลสตรีในคร้ังน้ี เจา้ ราชบุตรหนุ่มหวั เราะทา่ ทางน้นั ในใจฉุกคิดไปถึงวนั ก่อนที่เขาใหเ้ ตวนิ ส่งคนไปสืบดูท่ีมาท่ีไปของหญิงสาว วา่ เป็นใครมาจากไหนแตก่ ็ไร้ร่องรอยอ่ืน นอกจากการปรากฏตวั ของเธอ ณ.ชุมชนแห่งน้นั ที่เขาไปพบ เจา้ นอ้ ยป่ิ นเมืองจึงไมอ่ าจหาเหตุผลอื่นใด มาหกั ลา้ งกบั คาํ บอกเล่าของหญิงสาวที่บอกวา่ มาจากท่ีอนั ไกลพน้ ซ่ึงเรียกกนั วา่ อนาคตในอีกเกา้ ร้อยปี ขา้ งหนา้ ไดเ้ ลย “นน่ั สิ ในเม่ืออีกไม่ก่ีวนั เจา้ ก็จะไดก้ ลบั บา้ นแลว้ เจา้ คงไม่ต้งั ใจทาํ สิ่งใดที่น่ีหรอกกระมงั ” แมค้ าํ พดู น้นั จะราบเรียบไม่ไดม้ ีแววประชดประชนั แตก่ ลบั แทงใจดาํ คนฟังเขา้ อยา่ งจงั ไม่ต้งั ใจ ทาํ ไปส่งๆ นัน่ ล่ะ...ใช่เลย กังสดาลคนนีแ้ หล่ะ “ช่างเถิด เอาเป็นวา่ ตอนน้ีเจา้ กลบั เรือนเถิด เราจะไปส่งเจา้ เองเผอื่ จะมีใครรู้วา่ เจา้ แอบหนีลงเรือนมาหาเรา”

161│¾ÃÔ µÔ Ò “คงไม่หรอกค่ะ เพราะเม่ือก้ีไมม่ ีใครเห็นเลยนะคะ” กงั สดาลพดูดว้ ยความรู้สึกยา่ มใจ กเ็ ธอสู้อุตส่าห์วางแผนไวอ้ ยา่ งดิบดี พอดีกบั เตวนิกา้ วเขา้ มาในหอ้ ง “อา้ ว! แม่นางสร้อยแสงดา” และคนสนิทของเจา้ นอ้ ยก็มีท่าทีแปลกใจท่ีเห็นหญิงสาวอยใู่ นน้นั แถมยงั อยใู่ นชุดบ่าวรับใชอ้ ีกดว้ ยกงั สดาลไดแ้ ต่ยกมือทกั ทายพร้อมรอยยมิ้ เผล่แทนคาํ อธิบายท้งั ปวง “เตวนิ มาพอดี เดี๋ยวเจา้ ช่วยอยเู่ ฝ้ าเจา้ พอ่ ใหเ้ ราหน่อยนะ เราจะไปส่งสร้อยแสงดาที่เรือนเจา้ ยา่ สกั ครู่” เตวินรับคาํ ก่อนท่ีเจา้ นอ้ ยปิ่ นเมืองจะกา้ วนาํ หญิงสาวลงจากเรือนเจา้ หลวง ตรงไปยงั เรือนเทวเี จา้ ตนยา่ *-*-*-*-*-* พอก้าวขนึ้ บนั ไดมาถงึ ชานเรือน กงั สดาลกต็ อ้ งเบิกตาคา้ งมองกลุ่มคนที่อยตู่ รงโถงเรือนดา้ นในดว้ ยความตกใจ เทวเี จา้ ตนยา่ จนั ทรา เจา้ นางนอ้ ยปิ่ นดารา พร้อมบา่ วรับใช้จาํ นวนหน่ึง รวมท้งั บวั นวลและคนท่ีสอนเธอทาํ แกงเคี่ยวนงั่ รออยกู่ ่อนแลว้

»¹› á¡ÇŒ ¹¤ÃÒ│162 “กลบั มาแลว้ หรือสร้อยแสงดา เจา้ นอ้ ย” เทวเี จา้ ตนยา่ จนั ทราถามเสียงเยน็ เยยี บ เม่ือท้งั คู่ยอบตวั นง่ั ลงตรงหนา้ ทาํ ความเคารพ “เจา้ ยา่ คือหลานกบั สร้อยแสงดา... ” ชายหนุ่มพยายามหาคาํ มาอธิบาย แต่ถูกตดั บทเสียก่อน “ไม่ตอ้ งพดู อะไรหรอก ยา่ เขา้ ใจ แตก่ ารท่ีสร้อยแสงดาหลบหนีไปจากเรือนเป็ นความผดิ และปกติตอ้ งมีการลงโทษ แตย่ า่ เห็นวา่ ตอนน้ีคุม้ หลวงเรามีเรื่องหนกั หนาสาหสั มากพออยแู่ ลว้ และเจา้ นอ้ ยเองก็เหนื่อยนกั ยา่ จึงจะละเวน้ การลงโทษสร้อยแสงดา แตย่ า่ จะลงโทษเอ้ือยสากบั บวั นวลท่ีไมด่ ูแลสร้อยแสงดาใหด้ ี” เทวเี จา้ ตนยา่ หนั ไปทางบวั นวลและบ่าวคนสนิทของตนท่ีชื่อเอ้ือยสา ซ่ึงเป็นคนสอนหญิงสาวทาํ แกงเคี่ยวเจา้ ปัญหา ท่ีกม้ หนา้ มองพ้นื อยใู่ กลๆ้ นนั่ เป็นเหตุใหก้ งั สดาลตกใจเป็นอยา่ งมาก “อะไรนะคะ! เออ่ ... เจา้ บวั นวลกบั เอ้ือยสาไมผ่ ดิ นะเจา้ เทวเี จา้ตนยา่ จนั ทรา ขา้ เจา้ เป็นคนที่แอบหนีไปหาเจา้ นอ้ ยป่ิ นเมืองเอง จงลงโทษขา้ เจา้ เถิดเจา้ จะลงโทษขา้ เจา้ อยา่ งไรกไ็ ด้ แต่อยา่ ไดล้ งโทษสองคนนน่ัเลยเจา้ ไดโ้ ปรด” เธอสารภาพผดิ ดว้ ยอาการละล่าํ ละลกั

163│¾ÔÃµÔ Ò “เอ่อ... เจา้ ยา่ หลานขอร้องเถิด ความผดิ คร้ังน้ีลว้ นแลว้ แต่มีหลานเป็นสาเหตุท้งั สิ้น อยา่ ไดล้ งโทษใครเลยไดไ้ หมเจา้ ยา่ ” เจา้ ราชบุตรเองก็รีบขอร้องช่วย เทวเี จา้ ตนยา่ จนั ทรามองชายหนุ่มหญิงสาวท้งั คู่แลว้ ก็ถอนหายใจ “ก็ได้ ยา่ เห็นแก่เจา้ นอ้ ยนะ แต่เดี๋ยวสร้อยแสงดาตามยา่ ไปที่หอ้ งดว้ ยก็แลว้ กนั ” กงั สดาลรับคาํ เสียงเบาดว้ ยความรู้สึกผดิ ที่มีอยเู่ ตม็ หวั ใจ “เจา้ นอ้ ยก็กลบั เรือนเจา้ พอ่ เถิด แลว้ กพ็ กั ผอ่ นใหม้ ากๆ เด๋ียวจะไมส่ บายไปอีกคน” เจา้ นอ้ ยปิ่ นเมืองรับคาํ พร้อมไหวส้ า แลว้ จึงทอดสายตามองร่างบางท่ีนง่ั พบั เพยี บกม้ หนา้ มองพ้ืน เธอเหลือบตาข้ึนมาสบกบั เขาแวบ่ หน่ึง เจา้ ราชบุตรหนุ่มไดแ้ ต่ส่งสายตาให้กาํ ลงั ใจ ก่อนจะลงจากเรือนไป พออยตู่ ามลาํ พงั สองคนในห้องส่วนตวั ของเทวเี จา้ ตนยา่ จนั ทรากงั สดาลไมก่ ลา้ สบตาหญิงชรา ไดแ้ ตก่ ม้ หนา้ มองพ้ืนราวกบั เดก็ นอ้ ยที่ทาํความผดิ กาํ ลงั รอการลงโทษกระน้นั ฝ่ ายเทวีเจา้ ตนยา่ นง่ั อยบู่ นตง่ั ที่มีหมอนสามเหล่ียมสาํ หรับอิงอยู่

»¹› á¡ÇŒ ¹¤ÃÒ│164 “ยา่ รู้วา่ มนั คงเป็ นการยากลาํ บากสาํ หรับคนเคยอยแู่ บบอิสระ ที่จะมาอยใู่ นกฎเกณฑเ์ ช่นน้ี แตม่ นั กเ็ ป็นสิ่งท่ีจาํ เป็นสาํ หรับแม่ญิงอยา่ งเราโดยเฉพาะตวั เจา้ เองท่ีมีความสาํ คญั ต่อเจา้ นอ้ ยอยา่ งยง่ิ ยวด “เจา้ รู้ไหมวา่ ส่ิงท่ีเจา้ กาํ ลงั เรียนรู้อยนู่ ่ีแหล่ะคืองานของแม่ญิงชาวสีปันจา เป็นสิ่งที่มีเกียรติ มีคุณคา่ โดยเฉพาะในคุม้ หลวง ในขณะท่ีผชู้ ายกาํ ลงั ทาํ งานของพวกเขา เรากต็ อ้ งทาํ งานของพวกเราเช่นกนั ” เทวเี จา้ ตนยา่ จนั ทราพดู ดว้ ยน้าํ เสียงเรียบเรื่อย ไม่แสดงออกถึงความโกรธ หรือไม่พอใจแต่อยา่ งใด “เจา้ มิใช่คนเขลา เพยี งแตเ่ จา้ ไมม่ ีความต้งั ใจจริงเทา่ น้นั ต้งั แตว่ นัแรกจนวนั น้ีเจา้ ทาํ ทุกอยา่ งตามท่ีกาํ หนดไดบ้ า้ งไม่ไดบ้ า้ ง น่าเสียดายที่เจา้ละทิ้งโอกาสอนั ดีไมท่ าํ สิ่งท่ีอยตู่ รงหนา้ ใหด้ ีที่สุด เจา้ รู้ไหมวา่ มีแม่ญิงมากมายท้งั ในเวยี งสีปันจาและบา้ นใกลเ้ รือนเคียงที่ตอ้ งการอยใู่ นฐานะเช่นเจา้ “เหตุใดจึงไมท่ าํ ใหด้ ีท่ีสุดท้งั ในฐานะแม่ญิงคนหน่ึง และวา่ ท่ีคู่หมายของเจา้ นอ้ ยเล่า แต่กเ็ อาเถอะ... ไมว่ า่ เจา้ จะคิดสิ่งใดอยกู่ ็ตามยา่ จะไมว่ า่ เจา้ เพราะเจา้ สาํ คญั ต่อเจา้ นอ้ ย ส่วนการเรียนรู้ของเจา้ ก็ใหเ้ ป็นไปตามที่กาํ หนด แตจ่ ะไม่มีการบงั คบั เจา้ ใหอ้ ยใู่ นกฎระเบียบอีกตอ่ ไป”

165│¾ÔÃµÔ Ò “ขา้ เจา้ ขอโทษเจา้ เทวีเจา้ ตนยา่ ขา้ เจา้ ผดิ ไปแลว้ ” กงั สดาลพดูดว้ ยความรู้สึกผดิ ท่ียงั ไม่จางไปจากใจ แมเ้ ทวเี จา้ ตนยา่ จนั ทราจะไม่ไดต้ ่อวา่ ต่อขานรุนแรง หรือแสดงความโกรธ ไม่พอใจ แตห่ ญิงสาวกร็ ับรู้ไดถ้ ึงความผดิ หวงั ในน้าํ เสียงน้นัแมว้ า่ จะเป็นการเขา้ ใจผิดคิดวา่ เธอกบั เจา้ นอ้ ยปิ่ นเมืองเป็ นคนรักกนั และนน่ั คงทาํ ใหค้ นเป็นยา่ คาดหวงั ในตวั เธอพอสมควร ตวั กงั สดาลเองก็รู้สึกผดิ หวงั กบั ตวั เองไม่นอ้ ย ถอ้ ยคาํ ของเทวีเจา้ ตนยา่ จนั ทราเตือนสติใหห้ ญิงสาวมองส่ิงท่ีอยู่ตรงหนา้ ใหม้ ากข้ึน ไม่ใช่การมองดว้ ยตาเปล่า แลว้ เฝ้ ารอวนั จากไปอยา่ งเคย แต่สอนใหเ้ ธอมองดว้ ยหวั ใจ และอยกู่ บั วนั น้ีใหด้ ีที่สุดตา่ งหาก แม้เธอจะมาท่ีน่ีอยา่ งไม่ไดต้ ้งั ใจ แต่การอยแู่ บบต้งั ใจตา่ งหากที่ควรทาํ เพราะคงไมม่ ีใครบนโลกที่มีโอกาสเช่นเธอ ไดม้ าเห็นความเป็นอยู่ สัมผสั กบั สงั คม วฒั นธรรมของเมืองท่ีสูญสลายไปเมื่อหลายร้อยปี ก่อน และไดช้ ่วยพวกเขาเต็มความสามารถ ไม่วา่ สิ่งท่ีกาํ ลงั เผชิญอยใู่ นขณะน้ีจะเป็นความจริงหรือความฝัน แต่นนั่ กเ็ ป็ นสิ่งที่วเิ ศษท่ีสุดในชีวติแลว้ ไม่ใช่หรือ? กงั สดาลถามตวั เอง *-*-*-*-*-*

»¹› á¡ÇŒ ¹¤ÃÒ│166 “บวั นวลทาํ ไมถึงยงั อยู่ตรงนี้ล่ะ” หญิงสาวถามข้ึน เมื่อกลบัออกมา แลว้ พบบวั นวลยงั คงนงั่ รอเธออยทู่ ่ีหนา้ หอ้ งเทวเี จา้ ตนยา่ จนั ทรา “บวั นวลมารอแมน่ างสร้อยแสงดานน่ั แหล่ะเจา้ ” และรีบลุกข้ึนยนื เคียงเจา้ นายเหนือหวั ก่อนท่ีท้งั คูจ่ ะพากนั กา้ วไปตามทางเดินท่ีทอดไปสู่อีกฟากหน่ึงของหมูเ่ รือน ซ่ึงเป็นเรือนพกั ส่วนตวั ของท้งั คู่ “ขอบใจนะ แลว้ ก็ขอโทษดว้ ยท่ีทาํ ใหเ้ กือบเดือดร้อนกนั ไปหมดฉนั รู้สึกแยจ่ งั เลยบวั นวล พรุ่งน้ีคงตอ้ งไปขอโทษเอ้ือยสาอีกคน” คนเป็นเจา้ นายทาํ หนา้ หงอยขอโทษบา่ วคนสนิท ราวกบั วา่ ไดท้ าํ ความผดิ ร้ายแรงบวั นวลรีบส่นั ศีรษะพลางวา่ “โอะ๊ ! ไมเ่ ป็นไรหรอกเจา้ แม่นางสร้อยแสงดามิไดท้ าํ สิ่งใดร้ายแรงน่ีเจา้ อีกอยา่ งต่อใหท้ าํ ผดิ ขนาดไหนสาํ หรับเจา้ นาย บา่ วอยา่ งเราๆ ก็ไมม่ ีสิทธ์ิโกรธหรอกเจา้ ” “ไดย้ งั ไงกนั ไมว่ า่ เป็นใครทาํ ผดิ กต็ อ้ งขอโทษสิบวั นวล ฉนั ขอโทษจริงๆ นะ” หญิงสาวทาํ เสียงออ่ นอ่อย ตาละหอ้ ยจนบวั นวลตอ้ งยมิ้ออกมา ดว้ ยความรู้สึกเอน็ ดูและชื่นชม ในความคิดของแม่นางสร้อยแสงดาผขู้ ้ึนช่ือวา่ เป็นนาย

167│¾ÃÔ µÔ Ò “บวั นวลรู้แลว้ ล่ะเจา้ วา่ เหตุใดเจา้ นอ้ ยปิ่ นเมืองที่ไมเ่ คยสนใจแมญ่ ิงคนใด จึงรักแม่นางสร้อยแสงดานกั ” บวั นวลเปรยในสิ่งที่ตวั เองคิด “มนั ไม่ใช่แบบน้นั นะ ไมใ่ ช่อยา่ งที่บวั นวลเขา้ ใจสกั หน่อย”กงั สดาลพยายามปฏิเสธท้งั ทีไ่ มม่ ีประโยชน์เลยสักนิด เพราะบวั นวลยงั คงมองเธออยา่ งลอ้ เลียน และหญิงสาวกร็ ู้สึกใบหนา้ ร้อนเห่อข้ึนมา ดว้ ยความรู้สึกประหลาดอยา่ งหา้ มไม่ได้ แตก่ ็ตอ้ งชะงกั เทา้ ทนั ที เมื่อเห็นคนที่กาํ ลงั กา้ วมาตามทางเดินตรงหนา้ “เป็นอยา่ งไรบา้ งสร้อยแสงดา ขา้ ไดย้ นิ มาวา่ เจา้ ทาํ ผิดกฎของเรือนเทวเี จา้ ตนยา่ จนั ทราเช่นน้นั หรือ ช่างน่าผดิ หวงั เสียจริง เจา้ เป็นถึงวา่ที่คู่หมายอีกคนของเจา้ พีป่ ิ่ นเมือง กลบั ทาํ เรื่องน่าละอาย “ไหนจะเร่ืองความไม่เอาอ่าวของเจา้ ที่บา่ วไพร่มนั เกบ็ เอาไปนินทาลบั หลงั อีก ก็แน่ล่ะ ในเม่ือเจา้ เป็นเพยี งชาวป่ าชาวเขา ไหนเลยจะปรับเปลี่ยนตวั เองเพื่อเขา้ กบั ชาวเวยี งไดเ้ ล่า จริงไหม” เจา้ นางคาํ ผกายกบับ่าวไพร่ของเธอนนั่ เอง “ใช่แลว้ เจา้ เจา้ นางคาํ ผกาย น่ีกเ็ ห็นวา่ แกงเคี่ยวท่ีทาํ ตอ้ งยกไปให้พวกในครัวกินกนั เอง ข้ึนขนั โตกถวายเทวเี จา้ ตนยา่ กม็ ิได้ น่าสงสารแม่

»¹› á¡ÇŒ ¹¤ÃÒ│168นางสร้อยแสงดาเสียจริงเชียว” นางอิน บ่าวติดตามเจา้ นางคาํ ผกายเป็นเงาตามตวั จีบปากจีบคอเสริม ดว้ ยน้าํ เสียงและสีหนา้ หยามหมิ่น “เจา้ ไปรู้มาจากไหนนางอิน เจา้ ไม่ควรมาลบหลู่แมน่ างสร้อยแสงดาเยย่ี งน้ีนะ” บวั นวลอดรนทนไมไ่ ดจ้ ึงโพล่งข้ึนมาอยา่ งไม่พอใจ แต่นางอินกลบั หวั เราะเยาะเยย้ เสียอยา่ งน้นั “ทาํ ไมเล่านางบวั นวล ก็เจา้ นายของเจา้ มนั ไม่ไดเ้ ร่ืองจริงๆ นี่นาและที่สาํ คญั ตอนน้ีนางกย็ งั มิไดเ้ ป็นคูห่ มายของเจา้ นอ้ ยปิ่ นเมืองดว้ ย ขา้พดู เยย่ี งน้ีกส็ มควรแลว้ ” บวั นวลทาํ ท่าจะต่อคาํ กงั สดาลรีบร้องหา้ ม “ช่างเถอะบวั นวล กลบั หอ้ งกนั เถอะ อยา่ ไปยงุ่ กบั พวกเขาเลย”ก่อนจะรีบกา้ วจากมา โดยมีเสียงหวั เราะเยาะเยย้ จากนายกบั บ่าวคู่น้นั ดงัตามหลงั “แม่นางสร้อยแสงดาอยา่ ไปสนใจท่ีนางอินกบั เจา้ นางคาํ ผกายพดู เลยนะเจา้ พวกน้นั คงอิจฉาทา่ นเป็นแน่แท”้ คนสนิทที่รีบตามมาติดๆพยายามปลอบใจเจา้ นายซ่ึงมีสีหนา้ ท่าทางไมด่ ีเท่าไหร่ “จะไม่ใหส้ นใจไดย้ งั ไงล่ะบวั นวล มนั ดนั เป็นเร่ืองจริงเสียดว้ ยฉนั ยง่ิ รู้สึกไม่ดีอยู่ ตกลงแกงเค่ียวหมอ้ น้นั ยกใหค้ นในครัวกินจริงๆ เหรอ

169│¾ÃÔ µÔ Òบวั นวล” กงั สดาลถามในตอนทา้ ย บวั นวลเกอ้ ไปเลก็ นอ้ ย “เอ่อ... ถึงอยา่ งไรมนั ก็ยงั มีประโยชน์นะเจา้ พวกในครัวไมค่ ่อยไดก้ ินของแบบน้ีกนั หรอกเจา้ ” ก่อนจะเฉไฉไป ไมอ่ ยากใหค้ นเป็นนายใจเสียไปมากกวา่ ที่เป็นอยู่ “แสดงวา่ มนั เป็ นเรื่องที่แยม่ ากอยดู่ ี” แต่ดูเหมือนจะไมไ่ ดช้ ่วยมากนกั เพราะกงั สดาลทาํ หนา้ เหี่ยวยงิ่ กวา่ เดิม “ก็ไม่แยเ่ สียทีเดียวหรอกเจา้ ” คนเป็นบา่ วยงั ไม่ละความพยายามที่จะปลอบ หลงั จากท่ีเจา้ นายกบั ตวั เองไดผ้ ลดั เปล่ียนเส้ือผา้ กนั เพอ่ื ปลอมตวั เป็นบ่าวไปพบเจา้ ราชบุตรคนรักยงั เรือนเจา้ หลวง บวั นวลในชุดของแมน่ างสร้อยแสงดาก็นงั่ เค่ียวแกงแทน แต่หลงั จากน้นั ไม่นานเทวเี จา้ ตนยา่ ก็เรียกเขา้ ไปพบ ดว้ ยรู้จากผไู้ ม่หวงั ดีวา่ เจา้ นายของเธอแอบหนีลงเรือนไปจากน้นั แกงเค่ียวหมอ้ น้นั ก็ถูกยกเลิกกลางคนั บวั นวลคิดวา่ ผไู้ มห่ วงั ดีที่วา่น้นั ก็คงเป็นใครอ่ืนไม่ได้ นอกจากเจา้ นางคาํ ผกายกบั บ่าวท่ีต้งั ใจทาํ ให้เรื่องแตก