ประโยชน์ของผักและผลไม้

51 | ประโยชน์ของผกั และผลไม้ มาร์ทา แคลร์ มอร์ริส นกั วิจยั ของสถาบนั รัช เพือสุขอนามยั ผสู้ ูง วยั ใน ศนู ยก์ ารแพทยข์ องมหาวิทยาลยั รัชในชิคาโก สหรัฐฯ เสริม ว่าไขมนั ดงั กล่าวช่วยรักษาระดบั คลอเรสเตอรอล และป้ องกนั ไม่ใหห้ ลอดเลือด อุดตนั ซึงเป็นปัจจยั ทีมีความสาํ คญั ต่อสุขภาพ สมอง ผลการศึกษาทีตีพิมพ์ อยใู่ นวารสารนิวโรโลจีฉบบั สปั ดาห์ นี และไดร้ ับทนุ สนบั สนุนจากสถาบนั ผสู้ ูงวยั แห่งชาติ จดั ทาํ โดย การขอใหอ้ าสาสมคั รอายุ 65 ปี เป็นอยา่ งตาํ จาํ นวน 3,718 คน ตอบแบบสอบถามเกียวกบั พฤติกรรมการกิน โดยปริมาณผกั แต่ละมือ เท่ากบั ครึงถว้ ยสาํ หรับผกั หนั แลว้ และ 1 ถว้ ย สาํ หรับผกั ดิบ อาสาสมคั รเหล่านียงั ตอ้ งรับการทดสอบ ความจาํ 3 ครัง ประกอบดว้ ยการทดสอบความจาํ ระยะสนั และ ความจาํ ระยะยาว ดว้ ยการขอใหน้ ึกถึงเรืองทีเพิงเล่าให้ฟังไป นอกจากนนั อาสาสมคั ร ยงั ตอ้ งเล่นเกมสญั ลกั ษณ์และเกมตวั เลข โดยรวมแลว้ อาสาสมคั ร ทาํ คะแนนไดไ้ ม่ดีนกั ยกเวน้ ผทู้ ีกินผกั วนั ละมากกว่าสองมือทพี บว่า มีอตั ราเสือมของสมองนอ้ ยกว่าผทู้ ี กินผกั นอ้ ยกว่าหรือไม่กินเลย และมีคะแนนเทียบเทา่ คะแนนที คาดว่าคนอายนุ อ้ ยกว่านนั 5 ปี น่าจะทาํ ได้ และผลการศึกษายงั คตี ะธารา

ประโยชนข์ องผกั และผลไม้ | 52 พบว่า คนทีกินผกั มากสามารถเดินเหินหรือทาํ กิจกรรมต่าง ๆ ได้ คล่องแคล่วว่องไวกว่า ผทู้ ีกินผกั นอ้ ย คีตะธารา

53 | ประโยชน์ของผกั และผลไม้ กล้วยนําว้า การรับประทานกลว้ ยนาํ วา้ เป็นประจาํ มีประโยชน์มากมายต่อ ร่างกายอยา่ งทีทกุ คนทราบกนั ดี แต่การรับประทานกลว้ ยนาํ วา้ ใน เวลา timeline ทีแตกต่างวยั ยงั ใหค้ ณุ ค่าทเี ป็นประโยชนต์ ่อ ร่างกายแบบเฉพาะเจาะจงทีแตกต่างกนั อีกคะ่ กลว้ ยดบิ เปลือกภายนอกสีเขยี วเขม้ ช่วยแกโ้ รคกระเพาะไดด้ ีเนืองจากมี สารแทนนิน ซึงมีฤทธิในการเคลือบรักษากระเพาะและลาํ ไส้ ป้ องกนั การติดเชือ และดว้ ยตวั กลว้ ยดิบเองซึงมีฤทธิในการลด กรดในกระเพาะ จึงเป็นยาทางธรรมชาติทีรักษาโรคกระเพาะที ดีกว่ายาแผนปัจจุบนั ทวั ไป กลว้ ยดบิ ไม่สามารถรับประทานสด ๆ ได้ วิธีการจึงตอ้ งนาํ กลว้ ยมาฝานเป็นแว่น ๆ แลว้ อบดว้ ยความ ร้อนตาํ ไม่เกิน 50 องศา จนแหง้ แลว้ นาํ มาบดเป็นผง รับประทาน ครังละ 1 ชอ้ นชา 3 ครังก่อนอาหารในหนึงวนั คือเชา้ กลางวนั เยน็ โดยสามารถผสมกบั นาํ ผึงเพือใหร้ สชาติดีขึนง่ายต่อการ รับประทาน กลว้ ยห่าม หรือกลว้ ยกึงดิบกึงสุก เปลือกภายนอกสีเหลอื งแต่มีสีเขียว คีตะธารา

ประโยชน์ของผกั และผลไม้ | 54 ประปราย สามารถรับประทานไดส้ ดๆ รสชาติไม่หวานจดั อาจติด รสฝาดเลก็ นอ้ ย กลว้ ยห่ามมีโพแทสเซียมสูง จึงให้ผลดีกบั ผมู้ ี อาการทอ้ งเสียเนืองจากผปู้ ่ วยจะสูญเสียโพแทสเซียมออกจาก ร่างกายมาก ซึงหากขาดมากอาจมีผลกระทบกบั การเตน้ ของ หวั ใจ นอกจากนีกลว้ ยห่ามยงั ช่วยหล่อลืนลาํ ไส้ และเพิมกากใย ในการขบั ถ่ายใหก้ บั ผปู้ ่ วย สารเซโรโทนินในกลว้ ยห่ามยงั ช่วย ออกฤทธิ กระตุน้ ให้ผนงั กระเพาะอาหารสร้างเยอื เมอื กมากขึน ช่วยเคลอื บแผลในกระเพาะอาหารไดอ้ ีกดว้ ย กลว้ ยสุก สีเหลืองสด รสชาติอร่อยทีปกตเิ ราชอบรับประทานกนั ใหผ้ ล ตรงกนั ขา้ มกบั กลว้ ยห่าม เนืองจากเป็นยาระบายอ่อน ๆ ให้ผลดี กบั คนทีมีอาการทอ้ งผกู เพราะมีสารเพก็ ตินอยมู่ าก เพก็ ตินเป็น เส้นใยอาหารทีละลายนาํ ได้ ช่วยเพิมกากใยในระบบทางเดิน อาหารและทีสาํ คญั เป็นอาหารของแบค็ ทีเรียในลาํ ไส้ หรือ prebiotic ตามธรรมชาติ จึงช่วยในการขบั ถ่ายไดเ้ ป็นอยา่ งดี แต่ สาํ หรับคนทีมีอาการทอ้ งผกู มากๆตอ้ งรับประทานวนั ละ 5-6 ลกู เพือให้ไดผ้ ลดี คีตะธารา

55 | ประโยชนข์ องผกั และผลไม้ กลว้ ยงอม กลว้ ยสุกจดั ผิวคลาํ ไม่สดสวย ทีหลาย ๆ คนไม่ชอบรับประทาน แต่กลบั ให้ผลดีอยา่ งมากมายในการเพิมภูมิตา้ นทานโรคภยั ต่างๆ เพราะช่วยเพิมเซลเมด็ เลือดขาวและมีสารทีเรียกว่า TNF (Tumor Necrosis Factor) ซึงมีความสามารถในการต่อสูก้ บั เซลลท์ ี ผิดปกติ และยิงกลว้ ยสุกมากเท่าไหร่ มีจุดสีดาํ ทีเปลือกมากขึน เท่าไร ก็จะยิงทาํ ใหเ้ กิดสารเสริมภูมิตา้ นทานนีมากขึนการ รับประทานกลว้ ยสุกจดั เป็นประจาํ วนั ละ 1-2 ลูกยงั ช่วยเสริมภมู คุม้ กนั โรคหวดั ไปในตวั คตี ะธารา

ประโยชน์ของผกั และผลไม้ | 56 ผกั กาดหอม ผกั กาดหอม หรือ ผกั สลดั ทีทุกคนรู้จกั กนั ดีแต่จะมีใครรู้ถึง ประโยชนข์ องผกั กาดหอม (ผกั สลดั ) และ สรรพคุณของ ผกั กาดหอม (ผกั สลดั ) กนั บา้ งไหม แต่ถา้ ใครยงั ไม่รู้ถึง ประโยชน์ของผกั กาดหอม เราก็จะมาบอกใหไ้ ดฟ้ ังกนั ประโยชน์ของผกั กาดหอม เป็นทีรู้จกั กนั ดีกลุ่มของอาหารจาํ พวกยาํ ต่าง ๆ และคุณผหู้ ญิงที รักษาหุ่นก็คงจะตอ้ งคุน้ เคยกบั อาหารจาํ พวก ผกั สสดั เป็นของ ธรรมดาเพราะว่าคณุ ผหู้ ญิงหลาย ๆ คนใชใ้ นการลดความอว้ น ฉะนนั วนั นีเราเลยจะมาตอกยาํ และชดั เจนในดา้ น สรรพคุณของ ผกั กาดหอม และ ประโยชน์ของผกั กาดหอม ใหค้ ุณ ๆ ไดร้ ู้อยา่ ง กวา้ งเขา้ ไปอีก ผกั กาดหอมมีคุณค่าทางโภชนาการคือ ประกอบดว้ ยวิตามินบี วิตามินซี เบตา้ แคโรทีน และลเู ทียน (lutein) มียาง (latex) ชือ แลคทูคาเรียม (lactucarium) ซึงมีระดบั สูงมากขณะออกดอก นอกจากนนั ยงั มีวิตามินบีสูงดว้ ย คีตะธารา

57 | ประโยชน์ของผกั และผลไม้ สรรพคุณของผกั กาดหอมและวิธีใชผ้ กั กาดหอม นนั มกั ใชเ้ ป็นผกั สลดั มีสารตา้ นมะเร็งและสารตา้ นอนุมูลอิสระ เช่นเดียวกบั ผกั สลดั ทีมีสีเขียวอืน ๆ ส่วนทีใชป้ ระโยชนข์ องผกั กาดหอมคือ ใบ เมลด็ และตน้ ซึงแต่ละส่วนจะให้สรรพคณุ แตกต่างกนั ดงั ต่อไปนี - ตน้ ผกั กาดหอมทงั ตน้ คนั เอาแต่นาํ นาํ นาํ ทีไดม้ าทาฝีมะม่วง (รีด เอาหนองออกก่อน) ใชข้ บั พยาธิ แกพ้ ิษ ขบั ลม เป็นยาระบาย - ใบผกั กาดหอม นาํ คนั จากใบ ใชแ้ กไ้ อ ทาํ ให้หลบั ง่าย แกไ้ ข้ ขบั ปัสสาวะ ขบั เหงือ - เมลด็ ผกั กาดหอม ใชร้ ักษาโรคตบั ขบั ปัสสาวะ ขบั นาํ นม ระงบั ปวด แกป้ วดเอว และรักษาโรคริดสีดวงทวาร นอกจากนี ยงั มีคาํ แนะนาํ ให้ใชเ้ มลด็ ผกั กาดหอมตากแหง้ 5 กรัม ชงกบั นาํ ร้อน 1 ถว้ ยกาแฟ ดืมก่อนอาหารเชา้ -เยน็ ถา้ หากใชต้ น้ ให้ใชป้ ระมาณครึงตน้ กินเพือแกไ้ อและขบั เสมหะ ห้ามใชเ้ กิน ควร ในปัจจุบนั มียางสกดั ของผกั กาดหอมออกมาจาํ หน่ายในรูป ยา ซึงมีทงั ชนิดเมด็ และชนิดนาํ คีตะธารา

ประโยชน์ของผกั และผลไม้ | 58 มะนาว มะนาว นอกจากเปรียวแลว้ ยงั มากดว้ ยสรรพคุณ มะนาวเป็นผลไมพ้ ืน ๆ ทีใชบ้ ริโภคกนั ในชีวิตประจาํ วนั อยแู่ ลว้ แต่จะมีกีคนทีจะรู้ว่ามะนาวลกู เลก็ ๆ นนั มีประโยชนใ์ นการรักษา โรคต่าง ๆไดม้ ากมายหลายโรคดว้ ยกนั แกไ้ อออกเลือด (ไอมีเลือดปน) ใชน้ าํ ผงึ 1 ชอ้ นชา มะนาว 4 ลูก เกลือ 1 ชอ้ น หรือประมาณ 3-4 เมด็ ผสมใหเ้ ขา้ กนั ดี ให้มีรสเปรียวเคม็ หวาน ใชจ้ ิบทกุ ครังทีไอ ใชม้ ะนาว 108 ใบ เบียจกั จนั 11 ตวั ปนู ขาวหนกั ประมาณ 4 บาท วิธีทาํ คนั นาํ มะนาว ใส่เบียจกั จนั และปนู ขาวปนกนั ดอง ประมาณ 3 คืน รับประทานครังละจอกชา แกไ้ อออกเลอื ดดี ต่อมทอนซิลอกั เสบ เอานาํ มะนาว นาํ ผึงและปูนขาวผสมดืม แกท้ อนซิลอกั เสบ แกซ้ าง,ตุ่มในคอเดก็ ,เสมหะ เมลด็ มะนาวขบั เสมหะแกโ้ รคซางของเดก็ แกเ้ มด็ ยอดในปากโดย เอาเมด็ มะนาวเผาไฟ บดให้ละเอียด ใชน้ าํ มะนาวหรือรากของ คตี ะธารา

59 | ประโยชนข์ องผกั และผลไม้ มะนาวฝนกนั นาํ เป็นกระสาย ผสมเขา้ ดว้ ยกนั แลว้ กวาดซางเดก็ ใหเ้ อานาํ มะนาว 1 ชอ้ นชา แลว้ เอารากมะนาวฝนให้ขน้ ดี แลว้ จึง เอาไปลว้ งคอเดก็ สกั 2-3 ครังก็หาย ใชเ้ มด็ มะนาวเคียวกิน ขบั เสมหะ ใชต้ ิดต่อกนั 7 วนั ไดผ้ ลดี แกเ้ สียงแหบแห้ง มะนาวทาํ ให้เสียงไม่แหบแหง้ ตืนตอนตอนเชา้ ทกุ ครังให้ผา่ มะนาวครึงหนึง จิ มเกลือบีบนาํ ลงคอกลืนกินทาํ ทุกเชา้ ทุกวนั ทาํ ให้เสียงไม่แหบแหง้ กา้ งติดคอ เมือกา้ งปลาติดคอ เอามะนาว 1 ลูกคนั เอาแต่นาํ เติมเกลอื นาํ ตาล นิดหน่อยกรอกลงไปใหต้ รงกา้ งทีติดคอ อมไวส้ กั ครู่ แลว้ จึงคอ่ ย กลืน กา้ งจะออ่ นตวั หลุดลงไปในกระเพาะ กา้ งปลาติดคอซึงเป็น ชิ นเลก็ ๆ เมือกลืนนาํ ลายจะทาํ ให้รําคาญเท่านนั ใหผ้ า่ มะนาว แลว้ นาํ มาอมไวใ้ นปาก อมจนรู้สึกรสเปรียวของมะนาวเจือจาง สกั 2-3 หน จะทาํ ให้กา้ งหลุดออกไปได้ ช่วยลดไข้ นาํ ใบมะนาวมาหันฝอยๆ ชงดว้ ยนาํ เดือด ดืมแบบนาํ ชาจะช่วย คีตะธารา

ประโยชนข์ องผกั และผลไม้ | 60 ลดไขแ้ ละใชอ้ มกลวั คอฆ่าเชือโรคไดอ้ ีกดว้ ย ประเทศในทวปี อาฟริกาตะวนั ตกนิยมใชเ้ ปลือกรากมะนาวตม้ เป็นยาแกไ้ ขอ้ ยา่ งดี และใชใ้ บทาํ เป็นยาชงกินแกไ้ ขท้ ีมีอาการตวั เหลืองเลก็ นอ้ ย นอกจากนียงั ใชน้ าํ มะนาวดืมแกก้ ระหายนาํ แกไ้ ข้ อีกดว้ ย ทีประเทศอินเดีย ถา้ เป็นไขห้ วดั ใหญ่ นิยมรักษาโดยดืมนาํ มะนาว แลว้ พกั ผอ่ น ถา้ เป็นไขห้ วดั ธรรมดา จะรับประทานผลอินทผลมั และดืมนาํ มะนาวรักษา แกไ้ ขท้ บั ระดู เอาใบมะนาว 100 ใบ มาตม้ กินแลว้ หาย แกป้ วดศีรษะ เอามะนาวมาฝานเป็นซีกบาง ๆ แลว้ เอาปูนทีกินกบั หมาก ละเลง ดา้ นหน้าของซีกมะนาวนนั บาง ๆ แลว้ ปิ ดตรงขมบั ทาํ อยู่ ประมาณ 2 อาทิตย์ อาการปวดก็คอ่ ยหายดีขึนทกุ วนั ใชน้ าํ มะนาว ผสมกบั นาํ ตาลสกั 1 แกว้ ดืมตอนเชา้ ช่วยใหห้ ายจากโรควิงเวียน และปวดหวั คตี ะธารา

61 | ประโยชน์ของผกั และผลไม้ ชาวมาเลเซีย ใชใ้ บมะนาวผสมกบั นาํ มะนาว บดทาํ เป็นยาใส่ผม แกป้ วดศีรษะ ประเทศในทวปี อาฟริกาตะวนั ตก ใชใ้ บมะนาวตาํ ใหล้ ะเอยี ดถู ศีรษะหรือเคียวรากมะนาวแกป้ วดศีรษะ แกเ้ ลือดออกตามไรฟัน เกิดจากการขาดวิตามินซี ทาํ ใหเ้ หงือกบวมและมีเลอื ดออกตาม ไรฟันเป็นประจาํ หรือมีเลือดออกไดง้ ่าย เช่น มีเลือดกาํ เดาไหล มี จุดพรายยาํ ขึนตามผิวหนงั อาจมีเลือดออกจนซีดได้ ถา้ อาการ รุนแรง จะมีอาการปวดน่อง ขอ้ เทา้ บวม การรักษาให้กินมะนาว หรือผลไมเ้ ปรียว ๆ เช่น สม้ จะแกไ้ ด้ แกโ้ รคลกั ปิ ดลกั เปิ ดหรือเลือดออกตามไรฟัน ใชม้ ะนาวถูฟันสกั พกั เลอื ดก็จะหยดุ แกเ้ หงือกบวม ใชล้ าํ สีชบุ มะนาวเชด็ ทีเหงือกวนั ละ 2 ครัง เชา้ และเยน็ คตี ะธารา

ประโยชน์ของผกั และผลไม้ | 62 แกล้ ิ นเป็นฝ้ า ใชล้ าํ สีชบุ มะนาวเชด็ ทีลิ นวนั ละ3ครัง ขจดั คราบบหุ รี ใชม้ ะนาวถูฟันทีมีคราบบหุ รีจบั เมือใชม้ ะนาวถู คราบนนั จะหาย ถา้ ฟันผทู้ ีรับประทานหมากตอ้ งถกู บ่อย ๆ ถา้ จบั มากหลายวนั แลว้ ตอ้ งถอดฟันแช่นาํ มะนาวไวค้ า้ งคืน ( หมายถึงผใู้ ส่ฟันปลอมนะ) ฟันจะขาวสะอาดเงางาม ยาบว้ นปาก บีบนาํ มะนาวลงในแกว้ สกั 2-3 หยดเท่านนั บว้ นปากไดส้ ะอาด ยอดเยยี ม แกเ้ ป็นลมวิงเวียน อยากอาเจียน ใชม้ ะนาวผ่าซีก โรยเกลอื ป่ น เหยาะนาํ ตาลทรายขาวสกั นิดบีบ กินลงไปพกั เดียวหายเป็นปลิดทิ งไม่ว่าจะเป็นอาการคลืนไสจ้ าก การตงั ครรภ์ เมารถ แพอ้ ากาศ มะนาวช่วยคุณได้ ใชม้ ะนาวจิ ม เกลืออมไวใ้ นปากสกั ครูจะรู้สึกสดชืนจากการ เป็นลมวิงเวียน คตี ะธารา

63 | ประโยชน์ของผกั และผลไม้ หนา้ มืดได้ ใชเ้ ปลือกมะนาวแกะออกแลว้ บีบหรือดมใกลจ้ มกู แก้ เป็นลม วิงเวียน หนา้ มืดตาลาย ดา้ นประเทศฟิ ลิปปิ นส์และประเทศจีน ใชเ้ ปลือกลูกมะนาวขยีดม แกค้ ลืนไส้หรือเป็นลม หมอพืนเมืองชาวอินเดีย นิยมใชน้ าํ มะนาวแกอ้ าเจียน แกว้ ิงเวียนเมือคลอดบตุ ร เอามะนาวปอกใส่ภาชนะ 2-3 ลูก เพือใหค้ นทีคลอดบุตรนนั กิน แกว้ ิงเวียน หนา้ มืด ตาลาย เอามะนาว 3 ผล เกลือป่ นและ พริกไทยป่ นพอควร ละลายดว้ ยนาํ ร้อน แทรกเหลา้ โรงประมาณ ให้ไดส้ กั ครึงถว้ ยชา เวลาตกฟากรับประทาน 1 ครัง หรือรับประ ทาณต่อไปอีกก็ได้ แกเ้ มาเหลา้ เมายา ดืมนาํ มะนาวหรืออมกบั เกลอื สาํ หรับคนเมาเหลา้ หรือวงิ เวยี นจะ เป็ นลม แกล้ มเงียบ เอาใบมะนาวมาตม้ กินกบั ยาหอมประมาณ 1 อาทิตย์ คีตะธารา

ประโยชนข์ องผกั และผลไม้ | 64 แกต้ าแดง เอามะนาวผา่ แลว้ เอาเมลด็ ในออกใหห้ มด แลว้ ก็บีบเอานาํ มะนาว หยอดลงในตาทงั 2 ขา้ งหลาย ๆ หยด สกั 1-2 นาที พอหายแสบ แลว้ ลา้ งหนา้ ดว้ ยนาํ สะอาด เชด็ หนา้ เรียบร้อยแลว้ กส็ บาย และใช้ มะนาวต่อไปเรือย ๆ จนกว่าจะหายตาแดง บาํ รุงตา ใชม้ ะนาวสดทงั ลกู ฝานตามทีเห็นสมควร แลว้ บีบใส่ตาประจาํ ประมาณเดือนหรือสองเดอื นครังกใ็ ชไ้ ด้ ( เนืองจากตาเป็นอวยั วะ ทีบอบบางมาก และนาํ มะนาวนนั หยอดลงไปแลว้ จะรู้สึกแสบตา ดงั นนั เพือป้ องกนั อนั ตรายทจี ะเกิดขึนจึงไม่ควรใชน้ าํ มะนาวนี หยอดตา) บาํ รุงผิว เอาเปลือกทีบีบเอานาํ ออกแลว้ นาํ มาทาบริเวณขอ้ ศอก คาง เข่า ฝ่ าเทา้ สน้ เทา้ ช่วยให้ส่วนเหล่านนั นุ่มนวลไดอ้ ยา่ งดี คตี ะธารา

65 | ประโยชน์ของผกั และผลไม้ แกผ้ วิ แตก ใชม้ ะนาวทาผิวหนงั ทาํ ใหช้ ุ่มชืน ไม่แตกกร้านในช่วงอากาศแหง้ แกส้ ิวฝ้ า ในกรณีทีสิวไม่มีการอกั เสบติดเชือเป็นหนอง การรกั ษาอยา่ งง่าย ทีถูกวิธี คือ การทาํ ความสะอาดใบหนา้ เพือลดไขมนั และกาํ จดั สิงอดุ ตนั ตามรูขมุ ขนบนใบหนา้ หรือบริเวณอก คอ ทีมีสิวขึน ฉะนนั มะนาวจะช่วยรักษาสิงให้ลดนอ้ ยลงได้ เพราะนาํ มะนาวมี สภาวะเป็นกรดอ่อน ๆ จะทาํ ใหเ้ นือเยอื ทีตามแลว้ หลุกออกไป ทาํ ใหล้ ดการอดุ ตนั ของรูขมุ ขน กรดอ่อน ๆ จะช่วยกาํ จดั เชือโรค และช่วยกาํ จดั ไขมนั ไดบ้ า้ ง วิธีใช้ คือ ลา้ งหนา้ ดว้ ยสบู่ธรรมดาใหส้ ะอาดแลว้ ผา่ มะนาวทา บริเวณทีมีสิวขึนใหเ้ ปี ยก ชุ่มจนทวั ทิ งไวป้ ระมาณ15 นาที จึง ลา้ งออกดว้ ยสบู่อีกครัง ทาํ เช่นนีวนั ละ 1-2 ครัง เชา้ และเยน็ ใชแ้ ป้ งดินสอพองกบั นาํ มะนาวทาบริเวณทีเป็นสิวก่อนนอนทกุ วนั สิวจะค่อย ๆยบุ หายไปในทีสุด ใชน้ าํ มะนาว 1 ชอ้ นชา ไข่ขาว 1 ชอ้ นชา ผสมกนั ให้เป็นเนือ คีตะธารา

ประโยชน์ของผกั และผลไม้ | 66 เดียวกนั แลว้ เอาไปแตม้ ทีตุ่มสิว หรือผทู้ ีไม่มีสิว ใชท้ าบางๆ ทวั ไปประมาณ 30 นาที แลว้ จึงลา้ งออกดว้ ยนาํ สบู่ หนา้ จะนิม นวลอยเู่ สมอ ลบรอยแผลเป็ น รอยแผลเป็นจากอุบตั ิเหตุ ใชน้ าํ มะนาวผสมดินสอพองทาบริเวณ ทีเป็น ทาํ ให้หนา้ ไม่ดาํ หรืออาจใชใ้ บมะลิสดตาํ ผสมเพิมเขา้ ไป อีกก็ได้ แกข้ าลาย คนทีมีขาลายเป็นจุดด่างดาํ เมด็ เลก็ ๆ นนั แกไ้ ดโ้ ดยเอานาํ มะนาว บีบใส่ดินสอพองหมาด ๆ แลว้ ทาทกุ ๆ คืนก่อนนอน พอรุ่งเชา้ ก็ ลา้ งออก ทาํ อยา่ งนีทกุ วนั ไม่นานวนั รอยด่างดาํ ก็ลบหายไปเอง แกน้ าํ เหลืองเสีย ใชใ้ บมะนาว 108 ใบกบั เกลอื หรือดีเกลือ 2 บาท หรือประมาณ 3 ชอ้ นคาวรวมกนั ตม้ รับประทานเป็นยาระบายถ่ายนาํ เหลืองเสีย รับประทานครังละครึงถว้ ยแกว้ กลาง วนั ละ 1 ครังก่อนเขา้ นอน คีตะธารา

67 | ประโยชนข์ องผกั และผลไม้ แกส้ ้นเทา้ แตก เอามะนาวสดผา่ ซีกแลว้ บีบมะนาวใหห้ ยดลงบนบริเวณทีเป็น แผลนนั เพียงวนั ละ 2-3 ครังภายใน 7 วนั โรคสน้ เทา้ แตกจะ หายไปเอง ดบั กลินเต่า ใชน้ าํ มะนาวทารักแร้ป้ องกนั กลินเต่า แกโ้ รคผิวหนงั ประเทศแถบทวปี อาฟริกาตะวนั ตกและประเทศอินเดีย ใชน้ าํ มะนาวทาแกโ้ รคผิวหนงั แต่ของอินเดีย เวลาอาบนาํ หา้ มฟอกสบู่ บริ เวณทีเป็ น แกก้ ลาก เกลือน หิด นาํ กาํ มะถนั ตาํ ใหล้ ะเอียดบีบมะนาวใส่พอสมควร ทาบริเวณที เป็นเกลอื นหลงั อาบนาํ และก่อนนอน พะสงฆเ์ คยใชก้ บั ญาติโยม หลายราย ผลออกมาแลว้ หายเกือบ 90 เปอร์เซ็นต์ ใชม้ ะนาวผ่าซีกแตะผงกาํ มะถนั แลว้ มาถูบริเวณทีเป็นหิด กลาก เกลือนจะกายในเร็ววนั คตี ะธารา

ประโยชนข์ องผกั และผลไม้ | 68 แกห้ ูด เอาเปลือกมะนาวหมกั กบั นาํ สม้ สายชู 2 วนั ตดั เปลอื มะนาวมา ปิ ดทีหูด ปิ ดทบั ดว้ ยพลาสเตอร์คา้ งคืนไว้ รุ่งเชา้ จึงเอาออก ใหท้ าํ เช่นนีนาน 2 อาทิตย์ แกพ้ พุ อง ใชร้ ากมะนาวฝนกบั นาํ ซาวขา้ ว ทาแกพ้ ุพอง แสบร้อน แกน้ าํ กดั เทา้ ใชม้ ะนาวทาทีเป็นตุ่มคนั นาํ กดั เทา้ ทาแลว้ ทิ งให้แห้งลา้ งออก ดว้ ยนาํ สบู่ ใหผ้ า้ เชด็ ใหแ้ ห้ง แลว้ เอาแป้ งทา ตุ่มคนั ก็จะหาย แกป้ นู ซีเมนตก์ ดั เวลาถกู ปนู ซีเมนตก์ ดั ตามมือ เทา้ เอามะนาวมาตดั กลางลูก แลว้ บีบนาํ มะนาวตรงทีปนู กดั กจ็ ะหาย แกค้ นั ใชม้ ะนาวตดั กลางลกู รมไฟพออุ่น ถทู าตามทีคนั ภายใน 2-3 วนั จะหาย คีตะธารา

69 | ประโยชน์ของผกั และผลไม้ เรืองแกค้ นั นีในประเทศอินเดีย ใชม้ ะนาวผสมนาํ ผงึ ทาบริเวณที คนั และเวลาอาบนาํ อยา่ ฟอกสบู่บริเวณทีคนั ใชท้ าทุกครังเมือ รู้สึกคนั แกห้ นอนคนั แถวชนบทมีตวั หนอนหลายชนิด เมือเราไปถกู มนั เขา้ จะทาํ ให้ เนือตรงบริเวณนนั คนั มาถึงกบั เน่าเปื อยก็มี ถา้ ไปถูกตวั หนอน แลว้ คนั แต่ยงั ไม่เปื อยเป็นแผล ใหเ้ อามะนาวผา่ ซีกถตู รงทีคนั นนั แต่ถา้ เปื อยเป็นแผลแลว้ ให้เอาบานไม่รู้โรยมาตาํ กบั ปนู ทีกินกบั หมากผสมนาํ เลก็ นอ้ ย ทาตรงแผยเปื อยรับรองหาย แกพ้ ิษแมลงสตั วก์ ดั ต่อย ใชร้ ะงบั ความเจบ็ ปวดจากพิษแมลงได้ โดยใชม้ ะนาวพอกบริเวณ ปากแผลทิ งไว้2-3 นาทีแลว้ เปลียนใหม่ทาํ ดูจะหายปวด ในประเทศจีน ใชผ้ ลสดคนั เอานาํ ทาบริเวณทีถกู ตะขาบกดั แมลงป่ องต่อยทนั ทีจะแกไ้ ด้ แกส้ งั คงั ใชม้ ะนาวผ่าซีก ทาก่อนนอนและหลงั ตืนนอน เพียงไม่กีวนั ก็หาย คตี ะธารา

ประโยชน์ของผกั และผลไม้ | 70 ใชส้ ระผม แกค้ นั ศีรษะ ใชน้ าํ มะนาวสระผมทาํ ให้ผมสะอาด หอม ถา้ คนั ศีรษะบ่อย ใชน้ าํ มะนาวนวดศีรษะใหท้ วั สกั ครู่ก่อนสระผม จะแกไ้ ด้ แกห้ วั โน ใชแ้ ป้ งดินสอพองผสมนาํ มะนาว ทาตรงทีชาํ บวมสกั พกั ใหญ่ๆ อาการปวดบวม ปดู ก็จะยบุ หมนั ทาวนั ละ 1-2 ครัง ภายใน 2 วนั ก็จะหายไปเอง แกผ้ ิวหนงั ฟกชาํ ผสมนาํ มะนาวกบั ดินสอพองขน้ ๆ ทาบริเวณทีมีอาการผิวเนือถูก กระแทกเขียวฟกชาํ หรือบวมโน จะหายเป็นปกติ แกห้ นามปัก แกห้ นามปักคา ใชม้ ะนาวกบั นาํ มนั ตบั ปลา ใส่ทีแผลจะดูดหนาม ออกมาได้ คตี ะธารา

71 | ประโยชน์ของผกั และผลไม้ แกเ้ ลบ็ ขบ เอามะนาวมาผ่าตรงส่วนหวั ออกขนาดพอสอดนิวเขา้ ไปได้ ใชม้ ีด ควา้ นเอาเนือขา้ งในออกเลก็ นอ้ ย เสร็จแลว้ เอาปูนทาบาง ๆ แลว้ เอานิ วสอดเขา้ ไปแลว้ ทิ งไว้ทาํ ดงั นี 2-3 ครัง อาการเลบ็ ขบจะ หายไป แกป้ ลาดกุ ยกั ใชม้ ะนาวผ่าซีกแลว้ กดหรือถูครงรอยปลาดกุ ยกั สกั พกั หนึง จะ หายปวดภายใน 4-5นาที แกง้ ูกดั แกง้ ูกดั ให้ปฏิบตั ิดงั นี 1. ใหค้ นเจ็บนอนราบ ๆ เพือช่วยใหเ้ ลือดไหลเวียนทวั ร่างกายชา้ ลง และพิษงูจะไดแ้ ผซ่ ่านชา้ ลงดว้ ย 2. ถา้ ถูกงูพิษกดั ทีแขนและขา ให้เอาเชือกรัดเหนือแผลหน่อย กะ ให้รัดอยใู่ นระหว่างแผลกบั หวั ใจของคนเจบ็ การรัดใหร้ ัดพอให้ เลือดตรงผิวหนงั นนั หยดุ ไหลเพือกนั ไม่ใหพ้ ิษผา่ นเขา้ เส้น โลหิต ดาํ เท่านนั ไม่ตอ้ งรัดแน่นมากจนหลอดเลือดทีอยลู่ ึกลงไปพลอย หยดุ ไหลไปดว้ ย ถา้ รัดพอดี ๆจะสงั เกตเห็นนาํ เหลืองไหลซึมออก จากแผลอยเู่ รือย ๆ คตี ะธารา

ประโยชน์ของผกั และผลไม้ | 72 3. ใชใ้ บมีดโกนทีสะอาดและฆ่าเชือแลว้ กรีดลงบนแผลเป็นรูป กากบาท ลึกสกั 1 ใน 8 นิ วยาว สกั 1 ใน 4 นิว ทงั 2 เขียว อยา่ ตกใจว่าจะเสียเลือด เพราะมนั จะช่วยลา้ งพิษออกดว้ ย ให้ใชป้ าก ดูดพิษออกมาจากแผลทีกรีด พิษงูจะไม่เป็นอนั ตรายเมือเขา้ ไปอยุ่ ในปาก นอกจากจะมีแผลในปากหรือฟันผเุ ท่านนั เมือดดู พิษ ออกมาใหร้ ีบบว้ นทิ งแลว้ วางนาํ แขง็ ทีแผลสลบั กบั การดูดช่วย ดว้ ย และระวงั ใหแ้ ขน ขาทีถกู งูกดั ให้อยตู่ าํ ๆไว้ หมายเหตุ ถา้ ฟัน ผหุ รือมีแผลในปาก ใชข้ วดอุ่นใหร้ ้อน (ระวงั แตก) เอาปากขวด ทาบกบั แผล เพือช่วยดูดเลอื ดออกจากแผลแทน 4. ให้กินนาํ มะนาว ขนาดผลโต ๆ สกั 1 ผล นาํ มะนาวจะไปทาํ ปฏิกิริยากบั พิษงูทีแล่นเขา้ สู่กระเพาะอาหาร สกั ครูกจ็ ะอาเจียน ออกมา มีเลือดปนเลก้ นอ้ ย ซึงแสดงว่าพิษงูไดห้ มดฤทธิแลว้ 5. คนเจบ็ จะเกิดความมนั ใจและค่อยหายกลวั ให้เขาดืมกาแฟหรือ เครืองดืมร้อน ๆ ได้ แต่อยา่ ใหก้ ินเหลา้ พิษงูมนั เดินเขา้ หวั ใจอยา่ ง ชา้ ๆ แต่หลงั จากทีถกู งูกดั อาจปวดมากจนถึงกบั ชอ็ ค ให้คนเจบ็ อยเู่ งียบ ๆ เพราะถา้ ไปทาํ อะไรเขา้ จะเป็นการเร่งพิษเดินทางเขา้ สู่ หวั ใจเร็วเขา้ อีก ให้ใชน้ าํ แขง็ หรือผา้ ชบุ นาํ แขง็ วางทีแผล จะช่วย บรรเทาอาการปวดลงได้ และรีบนาํ ส่งรักษาทีโรงพยาบาล คตี ะธารา

73 | ประโยชนข์ องผกั และผลไม้ ป้ องกนั งู เมือใชม้ ะนาวคนั เอานาํ หมดแลว้ เอาเปลือกวางหงายทอ้ งเอาไว้ ใกล้ ๆ ทีนอน จะทาํ ให้งูไม่มารบกวน เพราะไดก้ ลินมะนาว แกแ้ มงคาเรืองเขา้ หู นาํ นาํ มะนาวอยา่ งเดียว กรองดว้ ยผา้ ใชห้ ยอดหู แกแ้ มงคาเรือง เขา้ หู ถา้ ตวั ยงั ไม่ตายจะหนีออกมา ถา้ ไม่หนีออกมาตวั จะตายใน หู แกฝ้ ี แกป้ วดฝีใชร้ ากสดฝนกบั เหลา้ ทา ขดู เอาผวิ มะนาว ผสมกบั ปนู แดงปิ ด ฝีจะหาย แกฝ้ ีมะตอย เอามะนาวทงั ลกู มาควา้ นไส้ในออกให้เอานิ วเขา้ ไปได้แลว้ เอา ปนู (กินหมาก)ทาเขา้ ไปในลูกมะนาวเลก็ นอ้ ย แลว้ สวมเขา้ นิ วทีมี ฝี ขึน คีตะธารา

ประโยชนข์ องผกั และผลไม้ | 74 แกแ้ ผลไฟไหม้ นาํ ร้อนลวก ให้เอานาํ มะนาวมาชะโลมบริเวณทีถกู ไฟไหมห้ รือถกู นาํ ร้อน ลวก มีสรรพคุณดบั พิษปวดแสบปวดร้อนไดผ้ ล แกบ้ าดทะยกั เมือถูกตะปตู าํ หนามเกียว หรือถกู ของทีมีคม เอานาํ มะนาวบีบใส่ แผลทีเป็น จะป้ องกนั บาดทะยกั ได้ แกป้ วดทอ้ ง ทอ้ งอืด ทอ้ งเฟ้ อ แกอ้ าการปวดทอ้ ง แน่นทอ้ ง เอาผลมะนาวครึงผล บีบเอานาํ มะนาวใชก้ ินกบั นาํ ออ้ ย หรือนาํ ตาล แกอ้ าการนีได้ เดก็ ทอ้ งอืดร้องกวนในเวลากลางคืน เอาปนู เคียวหมากขยลี งบน ฝ่ ามือ บีบนาํ มะนาวคลกุ ใหท้ วั แลว้ ทาทอ้ งเดก็ สกั ครู่เดก็ จะผาย ลม 2-3 ครัง แลว้ หยดุ ร้องไห้ หลบั สบายตลอดคืน เพราะนาํ มะนาวทาํ ปฏิกิริยากบั ปนู ใหค้ วามร้อนเกิดความอบอุ่น รักษาโรคกระเพาะ เปลือกผลมะนาว ใชช้ งกบั นาํ อุ่น ดืมเป็นยาขบั ลมและแกโ้ รค กระเพาะได้ คตี ะธารา

75 | ประโยชนข์ องผกั และผลไม้ แกท้ อ้ งผกู ใชม้ ะนาว ประมาณค่อนแกว้ กาแฟ ใส่เกลือเลก็ นอ้ ย ให้เคม็ พอประมาณ ดืมทุกวนั เป็นยาระบายไดด้ ี ทาํ ให้เจริญอาหาร แกท้ อ้ งร่วง ประเทศอินเดีย ใชน้ าํ มะนาวกบั นาํ สะอาดดืมแกท้ อ้ งร่วง แกอ้ าหารเป็นพิษ นาํ มะนาว นาํ ปูนใส เติมเกลือให้มีรสเคม็ กินครังละ 1 ชอ้ นโตะ๊ แกอ้ าหารเป็นพิษ แกผ้ ิดสาํ แดง รากมะนาว ฝนกบั นาํ ซาวขา้ วรับประทานแกผ้ ิดอาหาร ถา้ ไดร้ าก มะนาวหวานยิ งดี เอามะนาวบีบเอานาํ ใส่ถว้ ย แลว้ เอาปนู กินหมากมาแช่นาํ แลว้ เอา นาํ ใส ๆ ของปูนมาผสมนาํ มะนาว แลว้ รับประทานแกก้ ินของผิด ไดเ้ ป็นอยา่ งดี แกบ้ ิด ใชม้ ะนาวกบั นาํ ผงึ เอาเท่า ๆ กนั กินครังละ 1 ถว้ ยตะไล สกั 2-3 คตี ะธารา

ประโยชน์ของผกั และผลไม้ | 76 ถว้ ย แกบ้ ิดได้ หรือจะผสมนาํ ปนู ใส อยา่ งละเท่าๆกนั ก็ไดผ้ ล เช่นกนั ชาวมาเลเซียใชร้ ากมะนาวตม้ กินแกบ้ ิด ขบั พยาธิไส้เดือน ชาวอินเดียใชน้ าํ มะนาวผสมนาํ ผึงดืมขบั พยาธิไสเ้ ดือน แกน้ ิว เอามะนาวมา บีบมะนาวแช่หินปนู หากหินปนู ละลาย ก็เอาราก มะนาวนนั มาตม้ กิน นิว คือหินปูนในกระเพาะปัสสาวะ จะอยไู่ ด้ อยา่ งไรก็ตอ้ งละลายออกมาหมดอยา่ งแน่นอน หากนิวกอ้ นใหญ่ ก็ตอ้ งใชเ้ วลาหน่อย แกป้ ัสสาวะกระปริบกระปรอย ใชใ้ บมะนาวสดตม้ กินกบั นาํ ตาลแดง ประมาณ 2-3 วนั ก็หาย แกร้ ะดขู าว นาํ มะนาว 2 ชอ้ น เกลือ นาํ ตาลนิดหน่อย ผสมนาํ สุก ใส่นาํ แขง็ รับประทานแกแ้ ละรักษาสตรีมีระดขู าวมาก ๆ ฟอกโลหิต คตี ะธารา

77 | ประโยชนข์ องผกั และผลไม้ ใชใ้ บมะนาว 7 ใบ ตม้ ผสมกบั นาํ กินครังละ 3 ถว้ ยชา วนั ละ 3 เวลา ไดผ้ ลดี แกโ้ ลหิตจาง ใหเ้ อาผลมะนาวผา่ ซีก บีบเอาเฉพาะนาํ ผสมกบั นาํ หวานแลว้ ปรุง ดว้ ยเกลือทะเลพอสมควร ใส่นาํ แขง็ ใชร้ ับประทานบ่อย ๆ เป็น ยาบาํ รุงโลหิต แกโ้ ลหิตจาง และทาํ ใหม้ ีผวิ พรรณผดุ ผอ่ งมีนาํ มี นวล แกเ้ หน็บชา ให้เอาลูกมะนาวเท่าอายคุ นป่ วย ใชม้ ีดบางคม ๆ ผา่ สองเอาหนึง ส่วนทีไม่เอาแลว้ แต่เราจะเอาไปทาํ อะไร ให้เอานาํ ตาลทรายขาว 1 ลิตร เกลอื 1 ลิตร เอานาํ 4 ลิตร ตม้ ใหเ้ ดือด ยกลง พอเยน็ หน่อย ก็เทใส่ไห แลว้ จึงเอามะนาวส่วนทีเอาเทลงดองไวใ้ นไห ปิ ดปาก ไห ไปฝังไวใ้ นขา้ วเปลือก 7 วนั แลว้ เอานาํ มากินให้หมด แลว้ เอา กากไปตาํ ตากแดดใหแ้ หง้ เอามากินใหห้ มด โรคเหนบ็ ชาจะ หายไป คตี ะธารา

ประโยชน์ของผกั และผลไม้ | 78 แกร้ ้อนในกระหายนาํ มะนาวสามารถแกค้ วามกระหายไดด้ ี กินนาํ มะนาวใส่นาํ แขง็ แลว้ จะรู้สึกชุ่มคอ แกอ้ ่อนเพลยี ใชม้ ะนาว 1 ผลครึง บีบเอาแต่นาํ ใส่แกว้ แลว้ ใส่นาํ ตาลทราย 2 ชอ้ นโตะ๊ เติมนาํ ให้ไดป้ ระมาณครึงแกว้ กะใหห้ วานพอดี ดืมให้ หมด จะรู้สึกกระชุ่มกระชวยดี เวลาฟื นจากไขท้ านอาหารไม่อร่อยหรือไม่อยากทานอะไรเลย ตอ้ งแกด้ ว้ ยอาหารทีมี รสเปรียว ใส่มะนาวหรือชงนาํ มะนาวดืม หรือกินมะนาวจิ มยาหอมหรือกินมะนาวจิ มเกลือ เป็นยาอายวุ ฒั นะ ใชม้ ะนาว 1 ลกู ผา่ เอาเมด็ ออก แลว้ คนั เอานาํ ชงกบั นาํ ตาล 2 ชอ้ น และนาํ ร้อนพอควร ทาํ ใหแ้ ขง็ แรงและชุ่มชืนในลาํ คอ ใชม้ ะนาว 50 ผล นาํ ผึง 1 ขวดขาว พริกไทยร่อนครึงลิตรเลก็ ตาํ พริกไทยให้ป่ น ใส่ผา้ ขาวบางห่อ ใส่โหลดองรวมกนั ประมาณ 3 วนั นาํ มากินไดเ้ ป็นยาอายวุ ฒั นะ คีตะธารา

79 | ประโยชนข์ องผกั และผลไม้ ยาเจริญอาหาร เอามะนาว 30 ลกู ผา่ ซีกทงั เปลือกแลว้ เอายาดาํ หนกั 5 บาท ใส่ดี เกลือเลก็ นอ้ ย หร้อมกบั เกลือแกงอีกพอประมาณจนรู้สึกว่ามีรส เคม็ เอายาทงั หมดใส่ขวดโหลดองไวป้ ระมาณ 3 คืน รับประทาน มีสรรพคณุ ทาํ ให้เป็นยาระบายถ่ายพยาธิ และเจริญอาหาร แกค้ วามดนั เอาใบมะนาว 108 ใบ ตม้ รับประทานแกโ้ รคความดนั ตาํ และสูง แกป้ วดขอ้ ปวดกลา้ มเนือ (โรครูมาติซมั ) – ให้ดืมนาํ มะนาว ดงั นี วนั ที 1 ให้ดืมนาํ มะนาว 2 ผล วนั ที 2 ใหด้ ืมนาํ มะนาว 4 ผล แบ่งให้วนั ละ 2 ครัง วนั ที 3 ให้ดืมนาํ มะนาว 6 ผล แบ่งให้วนั ละ 3 ครัง ให้เพิมมะนาวเรือยๆ จนถึงวนั ที 10 ซึงใชม้ ะนาว 20 ผล แบ่งให้ วนั ละ 5 ครัง วนั ที 11 ให้ดืมนาํ มะนาวใหม่ 2 ผล วนั ที 12 ใหด้ ืมนาํ มะนาวใหม่ 4 ผล แบ่งให้วนั ละ 2 ครัง ใหเ้ พิมมะนาวเรอื ย ๆ จนถึงวนั ที 20 ซึงใชม้ ะนาว 20 ผล แบ่งให้ วนั ละ 5 ครัง คตี ะธารา

ประโยชน์ของผกั และผลไม้ | 80 ลดความอว้ น การดืมเครืองดืมตอ้ งใส่นาํ ตาลนอ้ ยทีสุด และควรดืมวนั ละ 8-10 แกว้ ทกุ วนั ตืนเชา้ ควรดืมนาํ มะนาว 1 ผล ในนาํ อุ่นและขนมปัง ไม่เกิน 1 แผน่ ก่อนอาหารทุกมือควรดืมนาํ มะนาวครึงผลผสมนาํ เยน็ ก่อนอาหารกลางวนั และอาหารเยน็ จะช่วยใหอ้ ิมอยา่ ใหด้ ืม ขณะทีทานอาหาร ถา้ รู้สึกหิวก่อนเวลาอาหารไม่ว่ามือใด ให้ รับประทานอาหารทีมีรสเปรียว หรือนาํ สม้ นาํ มะนาวสกั แกว้ คีตะธารา

81 | ประโยชน์ของผกั และผลไม้ ประโยชน์ของสะเดา สะเดา สมนุ ไพรรสขม พืชสารพดั ประโยชน์ทีทุกครวั เรือนควรมี ไว้ ตน้ สะเดาถือเป็นตน้ ไมแ้ ห่งยา เพราะทกุ ส่วนของสะเดาลว้ นมี ประโยชนต์ ่อสุขภาพทงั สิ น ตามตาํ ราแพทยส์ ่วนใหญ่เชือว่า รสขมเป็นรสชาติทีดีต่อ สุขภาพทีสุด แต่กลบั เป็นรสชาติทีคนส่วนใหญ่ไม่ชอบเท่าไรนกั เพราะรสขมนนั ไม่อร่อย ซึงอาหารทีมีรสขมทีหากินง่ายในบา้ น เรา นอกจากมะระ และบอระเพด็ แลว้ ก็ยงั มีผกั สมนุ ไพรพืนบา้ น อีกหนึงชนิด นนั คือ สะเดา พืชสมุนไพรพืนบา้ นทีคนไทยเรา นิยมบริโภคกนั มาชา้ นานแลว้ และนอกจากจะนาํ มาใชเ้ ป็น อาหารแลว้ ยงั นาํ ไปใชป้ ระโยชนใ์ นเชิงการเกษตรไดอ้ ีกดว้ ยล่ะ มาลองอ่านกนั ว่า พืชรสขมอยา่ งสะเดามีดีอะไรบา้ ง สะเดา คืออะไร มาจากไหนกนั นะ สะเดาเป็นตน้ ไมท้ ีขึนชือเรืองสรรพคุณทางยา และเป็น ตน้ ไมท้ ีสามารถนาํ มาใชป้ ระโยชน์ไดแ้ ทบทุกส่วน ตน้ สะเดาถือ คีตะธารา

ประโยชนข์ องผกั และผลไม้ | 82 เป็นตน้ ไมท้ ีมีอิทธิพลต่อชาวอินเดียเป็นอยา่ งมาก ทงั ในดา้ น ความเชือทางศาสนา และการรักษาโรค รวมถึงประโยชนใ์ ชส้ อย จากหลกั ฐานอา้ งอิงในพุทธประวตั ิเมือประมาณ 4,000 ปี ก่อน มีการบนั ทึกเอาไวว้ ่าตน้ สะเดา หรือ ตน้ นิมพะเป็นตน้ ไมท้ ีมี ความเกียวขอ้ งกบั ศาสนา ตามพระพุทธประวตั ิกล่าวไวว้ ่า พระพทุ ธเจา้ ไดน้ าํ ตน้ สะเดามาใชป้ ระโยชนใ์ นเชิงรักษาโรค มากมาย อีกยงั พบหลกั ฐานในตาํ ราสมยั อินเดียโบราณอีกดว้ ยว่า มีการใชป้ ระโยชน์จากตน้ สะเดาในเชิงการแพทยใ์ นหลายกรณี ดว้ ยเหตุนี ตน้ สะเดาจึงกลายเป็นตน้ ไมแ้ ห่งยา และเป็นสญั ลกั ษณ์ แห่งความมีสุขภาพดีมาจนทุกวนั นี สะเดา ชือวิทยาศาสตร์คืออะไร สะเดา มีชือวิทยาศาสตร์คือ Azadirachta indica A. Juss. Var. Siamensis Valeton จดั อยใู่ นวงศ์ MELIACEAE ชือองั กฤษ Neem Tree, Indian Margosa Tree, Pride of China, Holy Tree และ Margosa Tree คตี ะธารา

83 | ประโยชนข์ องผกั และผลไม้ ลกั ษณะทางพฤกษศาสตร์ของสะเดา ตน้ สะเดา จดั เป็นพนั ธุ์ไมข้ นาดกลางถึงขนาดใหญ่ มีความ สูงประมาณ 20-25 เมตร ลกั ษณะของตน้ เป็นทรงเรือนยอดเป็น พุ่มหนาทึบตลอดปี มีรากทีแขง็ แรงกวา้ งขวางและหยงั ลึก สามารถแบ่งออกเป็น 3 ชนิดไดแ้ ก่ สะเดาไทย สะเดาอินเดีย และ สะเดาชา้ ง โดยสะเดาไทยและสะเดาอินเดียเป็นชนิดเดียวกนั แต่ ต่างสายพนั ธุก์ นั โดยตน้ สะเดานนั สามารถพบไดท้ วั ไปตามป่ า แลง้ ในประเทศอินเดีย อินโดนีเซีย มาเลเซีย พม่า ปากีสถาน ศรี ลงั กา รวมถึงประเทศไทยบา้ นเราดว้ ย โดยจะกระจายพนั ธุอ์ ยตู่ าม ธรรมชาติตามป่ าเบญจพรรณแลง้ และป่ าแดงท◌ั◌่วประเทศ สะเดากบั คุณค่าทางโภชนาการทีไม่ธรรมดา จากขอ้ มลู ของกรมอนามยั กระทรวงสาธารณสุข เผยว่า สะเดา เป็นผกั สมุนไพรพืนบา้ นทีอดุ มไปดว้ ยคุณค่าทาง โภชนาการเตม็ เปี ยม อุดมไปดว้ ยสารอาหารโปรตีน แร่ธาตแุ ละ วิตามินทีจาํ เป็นต่อร่างกาย นอกจากนี ยงั พบว่ามีสารตา้ นอนุมลู อิสระ ช่วยชะลอความเสือมของเซลลต์ ่าง ๆ ในร่างกายทีจะทาํ ให้ คีตะธารา

ประโยชนข์ องผกั และผลไม้ | 84 เกิดปัญหาทางสุขภาพตามมาได้ เช่น ภาวะความจาํ เสือมหรืออลั ไซเมอร์ ระบบภมู ิคุม้ กนั ลดลง และโรคมะเร็ง เป็นตน้ เราลองมาดูกนั ว่า คณุ ค่าทางโภชนาการของยอดสะเดา ต่อ 100 กรัม นนั จะอดั แน่นไปดว้ ยสารอาหารใดบา้ ง พลงั งาน 76 กิโลแคลอรี คาร์โบไฮเดรต 12.5 กรัม โปรตีน 5.4 กรัม ไขมนั 0.5 กรัม เสน้ ใยอาหาร 2.2 กรัม นาํ 77.9 กรัม เบตา้ แคโรทีน 3,611 ไมโครกรัม วิตามินบี1 0.06 มิลลิกรัม วิตามินบี2 0.07 มิลลิกรัม วิตามินซี 194 มิลลิกรัม แคลเซียม 354 มิลลิกรัม เหลก็ 4.6 มิลลิกรัม ฟอสฟอรัส 26 มิลลิกรัม คตี ะธารา

85 | ประโยชนข์ องผกั และผลไม้ สะเดา สรรพคณุ ทางยาทีหาไดจ้ ากทุกส่วน สะเดาไทยมี 2 ชนิดดว้ ยกนั คือ สะเดายอดเขยี วและสะเดา ยอดแดง ซึงสะเดายอดเขียวจะมีความขมนอ้ ยกว่าหรือบางตน้ อาจจะขมนอ้ ยจนไดช้ ือว่า สะเดาหวานหรือ สะเดามนั แต่สําหรับ สะเดายอดแดงจะมีความขมมากกว่าและเกือบทกุ ส่วนของตน้ สะเดาลว้ นมีสรรพคณุ ทางยา ดงั นี 1. ใบอ่อน แกโ้ รคผวิ หนงั ปรับสมดลุ นาํ เหลือง รักษาแผล พพุ อง 2. ใบแก่ บาํ รุงธาตุ ช่วยยอ่ ยอาหาร 3. กา้ น แกไ้ ข้ บาํ รุงนาํ ดี แกร้ ้อนในกระหายนาํ บาํ รุง สุขภาพในช่องปาก 4. ดอก แกพ้ ิษโลหิต บรรเทาอาการเลือดกาํ เดาไหล แก้ ริดสีดวง บรรเทาอาการคนั คอ บาํ รุงธาตไุ ฟ 5. ผล บาํ รุงหวั ใจเป็นยาระบาย แกอ้ าการหวั ใจเตน้ ผิดปกติ คีตะธารา

ประโยชน์ของผกั และผลไม้ | 86 6. ผลอ่อน ช่วยเจริญอาหาร ฆ่าพยาธิ แกร้ ิดสีดวง แก้ ปัสสาวะขดั 7. เปลือกตน้ เป็นยาขมเจริญอาหาร แกไ้ ข บิดมกู เลือด แก้ ทอ้ งร่วง แกก้ ษยั หรือ โรคซบู ผอมแหง้ แรงนอ้ ย ลดเสมหะ แก้ อาการทอ้ งเดิน แกบ้ ิด มูกเลือด 8. แก่น แกค้ ลืนไส้ อาเจียน แกไ้ ขจ้ บั สนั บาํ รุงโลหิต บาํ รุง ธาตุไฟ 9. ราก แกเ้ สมหะในลาํ คอ แกเ้ สมหะทีเกาะแน่นในทรวง อก 10. ยาง ใชด้ บั พิษร้อน ถอนพิษไข้ 11. กระพีสะเดา แกน้ าํ ดีพิการใหค้ ลงั เพอ้ แกเ้ พอ้ คลงั บาํ รุง นาํ ดี 12. เมลด็ สะเดา นาํ มาสกดั เป็นนาํ มนั สะเดาบริสุทธิ ใช้ บาํ รุงผวิ พรรณและเส้นผม สะเดา สรรพคุณทางยาทีมีต่อสุขภาพ คีตะธารา

87 | ประโยชนข์ องผกั และผลไม้ สะเดาขึนชือว่าตน้ ไมแ้ ห่งยา ดงั นนั จึงไม่น่าแปลกใจเลยว่า แค่สะเดาตน้ เดียวก็สามารถช่วยบาํ รุงสุขภาพของเราใหแ้ ขง็ แรง ได้ เห็นไดจ้ ากสรรพคุณดงั นี 1. ดีทอ็ กซ์สารพิษตกคา้ งในร่างกาย ใบสะเดาเมือนาํ มาตม้ ในนาํ ร้อน ใชจ้ ิบอยา่ งนอ้ ยวนั ละครัง ก็จะช่วยใหเ้ ลือดสะอาด เป็นการลา้ งพิษในกระแสเลือด กระตุน้ ให้เลือดลมไหลเวียนดีขึน 2. รักษาโรคผวิ หนงั สารเกดนู ิน (Gedunin) และ นิมโบลิดี (Nimbolide) ในใบ และเมลด็ สะเดามีประสิทธิภาพในการออกฤทธิยบั ยงั เชือรา แบคทีเรียและเชือไวรัสสูง ดงั นนั จึงสามารถบรรเทาอาการของ โรคทีเกิดจากเชือรา ไวรัส และแบคทีเรียไดผ้ ลอยา่ งชะงดั นกั ไม่ ว่าจะเป็นเชือราตามเทา้ เลบ็ มือ เลบ็ เทา้ กลาก-เกลอื น หิด เริม แผลจากโรคสะเก็ดเงิน (เชือแบคทีเรีย) หดั ลมพิษ ผดผนื คนั หูด และอีสุกอใี ส 3. แกไ้ ขม้ าเลเรีย สารเคมีกลุ่มลิโมนอยด์ (Limonoids) ไดแ้ ก่ สารเกดนู ิ คีตะธารา

ประโยชน์ของผกั และผลไม้ | 88 และ นิมโบลิดี ในใบและเมลด็ สะเดา สามารถยบั ยงั เชือฟัลซิ ปารัม (P.Falciparum) ซึงเป็นเชือไขม้ าลาเรียดอื ยาชนิดหนึงได้ อยา่ งมีประสิทธิภาพ 4. โรคไขขอ้ ขอบใบสะเดา เมลด็ สะเดา และเปลือกตน้ เป็นส่วนที นาํ มาใชเ้ ป็นยารักษาโรคไขขอ้ ได้ โดยช่วยลดอาการปวด และ บวมในขอ้ ซึงอาจนาํ มาสกดั เป็นนาํ มนั ใชท้ าในบริเวณทีมีอาการ ปวดกลา้ มเนือ ปวดขอ้ และอาการปวดหลงั ช่วงล่าง หรือนาํ ใบมา ตม้ เป็นนาํ ดืมเพือรักษาอาการของโรครูมาตอยด์ โรคเกาต์ โรค กระดูกพรุน 5. ช่วยยอ่ ยอาหาร ใบสะเดา สามารถนาํ มาทาํ เป็นเมนูเรียกนาํ ยอ่ ยได้ เป็นการ กระตนุ้ ให้ร่างกายผลิตนาํ ดี ทีจะมีผลใหก้ ระเพาะยอ่ ยอาหารไดด้ ี ขึน อีกทงั นาํ ดีทีถูกกระตุน้ สร้างออกมานนั จะช่วยยอ่ ยอาหาร ประเภทไขมนั ไดด้ ีขึนดว้ ย 6. บาํ รุงสุขภาพช่องปาก คตี ะธารา

89 | ประโยชน์ของผกั และผลไม้ ตามตาํ ราอายรุ เวทแลว้ สะเดาเป็นพืชทีมีคณุ สมบตั ิบาํ รุง เหงือกและฟัน จึงนิยมนาํ มาสกดั เป็นส่วนผสมในยาสีฟันทวั ไป จึงช่วยรกั ษาโรครํามะนาด โรคเลือดออกตามไรฟัน โรคเหงือก และลดอาการติดเชือแบคทีเรียในช่องปาก 7. ลดความเสียงการเกิดเนืองอกและมะเร็ง มีผลวิจยั บางชิ นเผยว่า สารพอลิแซ็กคาไรด์ (Polysaccharides) และสารลิโมนอยด์ (Limonoids) ทีพบใน เปลือก ใบ และผลสะเดา มีคณุ สมบตั ิช่วยลดความเสียงการเกิด เนืองอก และมะเร็ง โดยไม่ก่อผลขา้ งเคียงใด ๆ 8. คมุ กาํ เนิด ตามตาํ ราแพทยอ์ ารยรุ เวทบนั ทึกไวว้ ่ามีการใชน้ าํ มนั สะเดา เพือคุมกาํ เนิดในผหู้ ญิงและผชู้ าย โดยลกั ษณะวิธีใชจ้ ะต่างกนั สาํ หรับผหู้ ญิงนนั จะใชน้ าํ มนั สะเดาชบุ สาํ ลีทาบริเวณปากในช่อง คลอดเพือชะลอการปฏิสนธิกบั ไข่ โดยจะฆ่าเชืออสุจิใหต้ าย ภายใน 30 วินาที ส่วนผชู้ ายจะใชฉ้ ีดนาํ มนั สะเดาบริเวณทอ่ นาํ อสุจิ เพอื ยบั ยงั การปล่อยอสุจิทีจะออกฤทธินานประมาณ 4 ชวั โมง คีตะธารา

ประโยชนข์ องผกั และผลไม้ | 90 9. บาํ รุงขอ้ ตอ่ สะเดาช่วยบาํ รุงกระดกู และขอ้ ตอ่ ต่าง ๆ ในร่างกายเรา และ ยงั ช่วยบรรเทาอาการจากโรคไฟโบรไมอลั เจีย(Fibromyalgia) หรือโรคในกลุ่มอาการปวดเรือรังอีกดว้ ย 10. เบาหวาน สะเดามีรสขมสามารถรักษาโรคเบาหวานได้ โดยจะยบั ยงั การผลิตอินซูลินไดก้ ว่าร้อยละ 50 และยงั ช่วยปรับสมดลุ ความ อยากอาหารไดอ้ กี ดว้ ย 11. กระตนุ้ ระบบภูมิคุม้ กนั โรค สะเดามีฤทธิดีทอ็ กซ์สารพิษในกระแสเลือด ทาํ ให้มี ปริมาณเลือดดีหมนุ เวียนในร่างกายมากขึน ลดการติดเชือใน ร่างกาย ตา้ นโรคหวดั ไดด้ ี 12. ตา้ นมะเร็ง สารพอลิแซ็กคาไรด์ และสารลิโมนอยดท์ ีพบมากในผล ใบ และเปลือกของตน้ สะเดา มีคณุ สมบตั ิช่วยยบั ยงั การเจริญเติบโต ของเนือร้าย ทีอาจพฒั นากลายเป็นเซลลม์ ะเร็งในเวลาต่อมา 13. ลดการติดเชือในช่องคลอด คตี ะธารา

91 | ประโยชน์ของผกั และผลไม้ นาํ มนั สะเดา สามารถช่วยลดการติดเชือราในช่องคลอดได้ แต่อาจมีผลขา้ งเคียงคือ หากใชเ้ ป็นเวลานาน จะมีโอกาสตงั ทอ้ ง ยากขึน 14. บาํ รุงหวั ใจ ผลของตน้ สะเดา หากนาํ มาตม้ ใชจ้ ิบอยา่ งนอ้ ยวนั ละครงั มีคณุ สมบตั ิช่วยขยายหลอดเลือด ทาํ ให้การไหลเวยี นของเลือด เป็นปกติขึน ปรับสมดุลจงั หวะการเตน้ ของหวั ใจใหเ้ ป็นปกติ หวั ใจจึงแขง็ แรงขึน สะเดา ประโยชน์ต่อสุขภาพอนั หลากหลาย สะเดานอกจากจะมีสรรพคุณทางยาช่วยป้ องกนั และรักษา โรคแลว้ ยงั มีประโยชน์ต่อสุขภาพในดา้ นอืน ๆ อีกดว้ ย ดงั นี 1. ลดสิว นาํ มนั สะเดาสกดั เยน็ บริสุทธิ สามารถนาํ มาบาํ รุง ผิวพรรณได้ เช่น รอยแดง ผืนคนั สิว รอยสิว และรอยแผลเป็น จากสิว 2. รักษารังแคและอาการคนั หนงั ศีรษะ ใชน้ าํ ตม้ ใบสะเดา ลา้ งหลงั สระผมแลว้ จะช่วยรกั ษารังแค กาํ จดั แบคทเี รียบนหนงั ศีรษะ แกอ้ าการคนั หนงั ศีรษะแห้งเป็นขยุ ได้ คตี ะธารา

ประโยชนข์ องผกั และผลไม้ | 92 3. ยบั ยงั เชือปรสิตเชือรา และไล่แมลงตวั เลก็ สะเดามี คุณสมบตั ิยบั ยงั เชือรา และยงั เป็นสารฆ่าแมลงธรรมดาอีกดว้ ย จึง สามารถลดโรคเรือน และเห็บหมดั ในสตั วเ์ ลียง รวมถึงกาํ จดั เห็บ หมดั เหา โลน มด ไร และยงุ ได้ 4. ชะลอความเสือมของเซลลต์ ่าง ๆ ในร่างกาย สะเดามี คณุ สมบตั ิเป็นสารแอนตีออกซิเดนท์ ทีจะชว่ ยฟื นฟู และชะลอ ความเสือมต่าง ๆ ของเซลลจ์ ากการถกู ทาํ ร้ายของสารอนุมูล อิสระ 5. ลดการอกั เสบของแผล ใบสะเดามีฤทธิเยน็ ช่วยถอนพิษ จากแมลงกดั ต่อย ดว้ ยคุณสมบตั ิตา้ นเลือดแขง็ ตวั ต่อตา้ นการ อกั เสบ จึงช่วยลดการติดเชือในบาดแผล แผลอกั เสบแผลพุพอง แผลสด และแผลเปื อย สะเดากบั เมนูสุขภาพทีอดั แน่นดว้ ยคุณค่า สะเดาเป็นผกั ใบฤดูหนาว และเป็นสมนุ ไพรทีคนโบราณ นิยมนาํ มากินเป็นผกั เครืองเคียงกบั เมน◌ู ต่าง ๆ เช่น ปลาดุกยา่ ง ปลาทูทอด และกงุ้ เผา เพราะการกินคู่กบั อาหารอยา่ งอืนจะช่วย ลดความขมของสะเดา ทีสาํ คญั คือ เราจะไดป้ ระโยชน์เนน้ ๆ จาก ใบสะเดาอีกดว้ ย เพราะในใบสะเดานนั มีสาร พอลิแซ็กคาไรด์ คีตะธารา

93 | ประโยชน์ของผกั และผลไม้ (Polysaccharide) และสารลิโมนอยด์ (Limonoids) ช่วยลดความ เสียงในการเกิดเนืองอกหรือเนือร้าย และยงั มีสารเบตา้ แคโรทีนที ช่วยป้ องกนั การเกิดโรคมะเร็งอีกดว้ ย เมนูจากสะเดายอดฮิตที นิยมทาํ ไดแ้ ก่ 1. สะเดานาํ ปลาหวาน กบั ปลาดกุ ยา่ ง 2. สะเดานาํ ปลาหวานกบั กงุ้ เผา 3. ยาํ ดอกสะเดา 4. สะเดาทรงเครือง 5. สะเดาจิ มนาํ พริกหรือนาํ กะทิ กินคู่กบั ขา้ วสวยร้อน ๆ ลวกสะเดาไม่ให้ขม ใบสะเดารสขมทีเรานาํ มาปรุงอาหารนนั หากปรุงไม่ดีละก็ อาจทาํ ให้เมนูโปรดของเราหมดอร่อยเลยก็ได้ ซึงวิธีการดบั รสขม ของใบสะเดาอยทู่ ีเทคนิคการลวกค่ะ ตามสูตรนีเลย 1. นาํ นาํ ซาวขา้ วมาตงั ไฟใหเ้ ดือดจดั 2. ใส่เกลอื เลก็ นอ้ ยประมาณครึงชอ้ นชา คีตะธารา

ประโยชน์ของผกั และผลไม้ | 94 3. นาํ สะเดาทีเตรียมไวล้ งไปลวกสกั ครู่ อาจแช่ไวป้ ระมาณ 1-2 นาที 4. นาํ มาพกั ในนาํ เยน็ 5. เสิร์ฟคกู่ บั เมนูโปรดของเราไดเ้ ลย ไม่ว่าจะเป็นนาํ ปลา หวาน ปลายา่ ง หรือนาํ พริกก็อร่อยเหาะทงั นนั สะเดา ตวั ช่วยไล่แมลงแบบปลอดสารพิษ สะเดา ถือเป็นพืชสมุนไพรทีเด่นในเรืองของการไล่แมลง ทาํ ใหย้ าฆ่าแมลง หรือสารเคมีไล่แมลงส่วนใหญ่ตอ้ งมีสะเดาเป็น ส่วนประกอบดว้ ยเสมอ จากขอ้ มลู ของ ศ.ดร.ขวญั ชยั สมบตั ิศิริ ภาควิชากีฏวิทยา คณะเกษตร ม.เกษตรศาสตร์ เผยว่า การนาํ สะเดามาใชเ้ ป็นสาร ฆ่าแมลงและปราบศตั รูพืชนนั จะใชส้ ่วนของใบ และเมลด็ ของ สะเดามาสกดั กบั แอลกอฮอลแ์ ละนาํ เพือให้ไดส้ ารสกดั ทีเรียกว่า สารอะซาไดแรคติน (Azadirachtin) ซึงเป็นสารทีปลอดภยั ต่อ มนุษย์ และมีคณุ สมบตั ิไล่แมลง ทาํ ให้แมลงไม่ชอบกินอาหาร ยบั ยงั การเจริญเติบโตของแมลง ทาํ ให้หนอนไม่ลอกคราบหนอน คตี ะธารา

95 | ประโยชนข์ องผกั และผลไม้ ตายในระยะลอกคราบ ลกั ษณะการออกฤทธิจะมีผลต่อการสร้าง ฮอร์โมนของแมลงทาํ ให้มีการผล◌ิตไข่และการฟักไข่ลดนอ้ ยลง สาํ หรับกากทีเหลือจากการสกดั นาํ มนั จะเรียกว่า นีม เคก้ (Neem cake) สามารถใชเ้ ป็นประโยชน์อยา่ งอืนได้ เช่น ผสมกบั กากนาํ ตาลใชเ้ ป็นอาหารสตั ว์ ทาํ เป็นป๋ ยุ ยเู รีย และใชเ้ ป็นสารฆ่าแมลง สารฆ่าโรคพืช หรือไส้เดอื นฝอยบางชนิด นอกจากนีแลว้ กรมวิชาการเกษตรยงั ไดแ้ นะนาํ วิธีทาํ สูตร นาํ มนั สะเดาไล่แมลงอีกดว้ ย ดงั นี 1. นาํ เมลด็ สะเดาแห้งทีมีทงั เปลอื กหุม้ เมลด็ และเนือเมลด็ มาบดให้ละเอียด 2. นาํ ผงเมลด็ สะเดาทีบดไดม้ าหมกั กบั นาํ ในอตั รา 1 กิโลกรัม ต่อนาํ 20 ลิตร จากนนั ใส่ไวถ้ งุ ผา้ ขาวบาง นาํ ไปแช่ใน นาํ นาน 24 ชวั โมง 3. ควรใชม้ ือบีบถงุ ตรงส่วนของผงสะเดา เพอื สารอะซาได แรคตินทีอยใู่ นผงสะเดากระจายตวั ออกมาใหม้ ากทีส◌ุ ด เพือที เวลานาํ ไปฉีดแลว้ สารจะจบั กบั ใบพืชไดด้ ีขึน คตี ะธารา

ประโยชน์ของผกั และผลไม้ | 96 4. ก่อนนาํ นาํ หมกั ทีไดไ้ ปฉีดพืช ควรนาํ มาละลายกบั นาํ ก่อน โดยใชน้ าํ หมกั 3 ชอ้ นโต๊ะผสมกบั นาํ 5 ลิตร ฉีดพ่นราดทกุ ๆ 3 วนั หรือเวน้ ช่วงประมาณ 5-7 วนั หรือฉีดพ่นทุกวนั จนกว่า การระบาดของแมลงจะลดลง ขอ้ แนะนาํ คือ ควรฉีดพ่นในเวลาเยน็ จะเห็นผลดีกว่า และ ควรใชส้ ลบั กบั สารฆ่าแมลงเป็นครังคราว แต่ในกรณีทีแมลง ระบาดอยา่ งรุนแรง ก็ควรใชส้ ารฆ่าแมลงฉีดพ่นแทนดีกว่า จะ ช่วยลดความเสียหายไดร้ วดเร็วกว่า สะเดา หาซือไดอ้ ยา่ งไรบา้ งและมีราคาแพงหรือไม่ สะเดาถือเป็นพืชสมุนไพรพืนบา้ น ดงั นนั เราจึงหาซือง่าย มาก อีกทงั ยงั มีราคาไม่แพงดว้ ย ดงั นี -ผลิตภณั ฑก์ ลุ่มสารสกดั สะเดาสาํ หรับปราบศตั รูพืช เช่น นาํ หมกั ชีวภาพ และยาฆ่าแมลง มีราคาตงั แต่หลกั ร้อยขึนไป แหล่งซือคอื ร้านขายผลิตภณั ฑท์ างการเกษตร -ตน้ กลา้ สะเดาราคาเริ มตน้ ตงั แต่หลกั สิบจนถึงหลกั พนั ทงั นี ขึนอยกู่ บั ความสูงและขนาดของตน้ แหล่งซือคือ ร้าน เพาะพนั ธุไ์ มท้ วั ไป คตี ะธารา

97 | ประโยชนข์ องผกั และผลไม้ -เมลด็ เพาะพนั ธุส์ ะเดา และเมลด็ สะเดาบด ขายเป็นซอง บรรจุสาํ เร็จ หรือชงั เป็นกิโลกรัม ราคาขึนอยกู่ บั แหล่งซือ แหล่ง ซือคือ ร้านขายสินคา้ ผลิตภณั ฑโ์ อทอปและ ร้านขายผลิตภณั ฑ์ สมุนไพร -ใบสะเดา สามารถซือไดต้ ามตลาดสดทวั ไป ราคาโดย เฉลียกาํ ละ 5 บาท -นาํ มนั สะเดา มีทงั แบบสกดั จากใบ และเมลด็ โดยนาํ มนั สะเดาทีสกดั จากใบนนั นิยมนาํ ไปใชป้ ระโยชนใ์ นการเกษตร แต่ นาํ มนั สะเดา (Margosa oil) สกดั จากเมลด็ นนั นิยมนาํ มาบาํ รุง ความงาม ส่วนใหญ่ขายบรรจุขวด ราคาขึนอยกู่ บั ขนาด แหล่งซือ คือ ร้านขายสินคา้ ผลิตภณั ฑ์ otop ร้านขายผลิตภณั ฑส์ มุนไพร และร้านขายผลิตภณั ฑเ์ พือสุขภาพ สะเดาดิน กบั สะเดา ต่างกนั อยา่ งไร ความจริงแลว้ สะเดาดินกบั สะเดานนั เป็นพืชคนละสาย พนั ธุก์ นั ซึงชือสะเดาดินก็คืออีกชือเรียกหนึงของผกั ขวง ทีมี รสชาติขมคลา้ ยสะเดา ประกอบกบั มีลกั ษณะลาํ ตน้ ทอดเลือยแตก แขนงแผอ่ อกครอบคลุมดินคลา้ ยพรม จึงถกู เรียกว่าสะเดาดิน คตี ะธารา

ประโยชนข์ องผกั และผลไม้ | 98 โดยชาวบา้ นตามชนบทจะใชผ้ กั ขวงเป็นผกั สดจิ มกบั นาํ พริกและ รับประทานร่วมกบั ลาบ บา้ งนาํ มาลวกจิ มกบั นาํ พริกหรือนาํ มา แกงรวมกบั ผกั อืน ๆ คนทอ้ งกินสะเดาไดห้ รือไม่ พร้อมขอ้ ควรระวงั อืน ๆ สะเดาเป็นพืชสมุนไพรพืนบา้ นของเรา ทีถึงแมว้ ่าจะมี ประโยชนต์ ่อสุขภาพอยา่ งมากมาย แต่ก็ยงั มีขอ้ ยกเวน้ สาํ หรับคน บางกลุ่ม ดงั นี 1. เดก็ แรกเกิด ไม่ควรใชน้ าํ มนั สะเดาทาเพือลดผนื ผา้ ออ้ ม ในเดก็ เพราะอาจเกิดการระคายเคอื งได้ 2. ผหู้ ญิงทีอยใู่ นช่วงให้นมบตุ ร และผหู้ ญิงทีกาํ ลงั ตงั ทอ้ ง เพราะจะทาํ ใหไ้ ม่มีนาํ นม 3. คนเป็นโรคความดนั โลหิตตาํ เพราะสะเดามีคณุ สมบตั ิ ลดนาํ ตาลในเลือด อาจยิงทาํ ให้เลือดไหลเวียนนอ้ ยลง เป็นลม หมดสติ หรือวูบไดง้ ่าย 4. สะเดามีรสขม จึงเป็นยาเยน็ จึงไม่เหมาะกบั คนธาตุเยน็ เพราะจะยิงทาํ ให้ทอ้ งอืด เกิดลมในกระเพาะ 5. คนเป็นโรคไต เพราะสะเดาเป็นอาหารทีมีโปรแทสเซียม สูง คตี ะธารา

99 | ประโยชน์ของผกั และผลไม้ 6. คนทีเป็นโรคกระเพาะหรือโรคทีเกียวกบั ช่องทอ้ ง เช่น โรคกรดไหลยอ้ น ภาวะเรอเปรียว แสบร้อนกลางอก เพราะรสขม เป็นรสทีช่วยกระตุน้ สร้างนาํ ยอ่ ยใหอ้ อกมาขึน คีตะธารา

ประโยชนข์ องผกั และผลไม้ | 100 มะเขือพวง นกั วิจยั ของคณะเภสชั ศาสตร์ มหาวิทยาลยั เชียงใหม่ ไดว้ ิจยั เรือง สรรพคุณ วิเศษของมะเขือพวง ผกั พืนบา้ นของไทย และพบว่า เป็นพืชทีมีประโยชน์อยา่ งมาก เนืองจาก มีฤทธิช่วยลดอนุมูล อิสระ ช่วยลดระดบั นาํ ตาลในเลือด ของผปู้ ่ วยเบาหวาน มีเสน้ ใย ทีช่วยดดู ซบั ไขมนั ส่วนเกินไดด้ ีเยยี ม เรียกว่า เป็นเรืองทีน่า ตืนเตน้ สาํ หรับนกั วิจยั และคนไทยทวั ไป เนืองจาก มะเขือพวง เป็นพืชคู่ครัวคนไทยมาชา้ นาน ไม่ว่าเราจะกินแกงเขยี วหวาน แกงเนือ แกงป่ า นาํ พริกากะปิ หรือผดั เผด็ บางชนิด สิงทีขาด ไม่ไดก้ ็คือ \"มะเขือพวง\" แสดงใหเ้ ห็นว่า ตาํ หรับอาหารทีสืบทอด มาแต่โบราณ บรรพบรุ ุษของเรา มิไดค้ าํ นึงถึงรสชาติเพียงอยา่ ง เดียว แต่ยงั มองไปถงึ สรรพคุณของพืชผกั แต่ละชนิดเป็นส่วน สาํ คญั อีกดว้ ย \"มะเขือพวง\" มีสรรพคณุ ตามตาํ ราแพทยแ์ ผนโบราณหลาย ประการ เช่น ช่วยเจริญอาหาร ช่วยระบบขบั ถ่าย บาํ รุงธาตุ ขบั เสมหะ แกไ้ อ ช่วยใหโ้ ลหิตหมนุ เวียนไดด้ ี แกป้ วด ฟกซาํ ปวด กระเพาะ แกอ้ าการฝีบวมหนอง อาการบวม อกั เสบ ขบั ปัสสาวะ ทงั นี จากการศึกษาวิจยั ทาํ ใหพ้ บว่า คตี ะธารา