คู่มือการฝึกอบรมหลักสูตรลูกเสือวิสามัญช่อสะอาด

คม‹ู ือการฝกƒ อบรมหลักสตู ร ลูกเสอื ว�สามญั ช‹อสะอาด จดั ทำโดย สำนกั งานลกู เสอื แหงชาติ สำนกั การลูกเสอื ยุวกาชาดและกิจการนักเรย� น สำนักงานคณะกรรมการปอ งกันและปราบปรามการทจุ ร�ตแหง ชาติ



คม‹ู อื การฝƒกอบรมหลกั สูตร ลูกเสือวส� ามัญชอ‹ สะอาด

พระบาทสมเดจ็ พระเจาอยูหวั ภูมิพลอดุลยเดชมหาราช พระประมุขคณะลกู เสอื แหงชาติ ๒

\"...ความซ่ือสัตย สจุ รติ เปนพน้ื ฐานของความดีทกุ อยาง เดก็ ๆ จงึ ตอ งฝกฝนอบรมใหเกิดมขี ึ้นในตนเอง เพือ่ จักไดเตบิ โตข้ึนเปน คนดี มปี ระโยชน และมีชีวติ ท่สี ะอาด ท่เี จรญิ มนั่ คง...\" พระบรมราโชวาท พระบาทสมเดจ็ พระเจา อยหู วั พระราชทานเน่ืองในวนั เดก็ แหง ชาติ พ.ศ. ๒๕๓๑ ๓

คาํ นาํ คูมือการฝกอบรมหลักสูตรลูกเสือชอสะอาด ไดจัดทําข้ึนสําหรับลูกเสือท้ัง 4 ประเภท คือ ลูกเสือ สํารอง ลูกเสือสามัญ ลูกเสือสามัญรุนใหญ และลูกเสือวิสามัญ เพ่ือใชเปนแนวทางประกอบการเรียนการสอน หลักสูตรลูกเสือชอสะอาดในสถานศึกษา โดยมีวัตถุประสงคเพื่อเสริมสรางจิตสํานึกการเปนพลเมืองดี มีความตระหนัก ความรู ความเขาใจที่ถูกตองเกี่ยวกับปญหาและภัยของการทุจริตที่มีตอประเทศ ปฏิบัติตน ดวยความซอ่ื สัตยส ุจริต มีจติ สาธารณะ มีสวนรวมสรางสรรคสังคมใหโปรงใส นํากระบวนการลูกเสือไปรณรงค เสริมสรางสังคมสุจริต เปนธรรม ชวยใหสังคมมีสันติสุข มีสวนรวมในการตอตานการทุจริต ตลอดจนสงเสริม ใหเหน็ คุณคา ของตนเองและผอู ื่น มพี ฤตกิ รรมในทางสรา งสรรค รวมถึงดําเนนิ ชีวติ ในสงั คมไดอ ยางมคี วามสขุ การจัดทําหลักสูตรลูกเสือชอสะอาด ไดรับความอนุเคราะหจากสํานักงานคณะกรรมการปองกันและ ปราบปรามการทุจริตแหงชาติ (สํานักงาน ป.ป.ช.) สํานักงานลูกเสือแหงชาติ สํานักการลูกเสือ ยุวกาชาดและ กิจการนักเรียน สํานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ โดยมีการแตงต้ังคณะบุคคลรวมกันดําเนินการ คือ คณะอนุกรรมการบริหารโครงการลูกเสือชอสะอาด และคณะทํางานจัดทําหลักสูตรและคูมือการฝกอบรม ลูกเสือชอสะอาด ตลอดจนไดรับความรวมมือจากกรรมการผูทรงคุณวุฒิของสภาลูกเสือไทย และผูเชี่ยวชาญ ทางดานการลูกเสือหลายทาน จนทําใหหลักสูตรลูกเสือชอสะอาดสําเร็จลุลวงไปดวยดี จึงขอขอบคุณมา ณ โอกาสนี้ คณะทาํ งาน กนั ยายน 2557 ๔ ก

ความเปน มา คณะกรรมการปองกันและปราบปรามการทุจริตแหงชาติ (คณะกรรมการ ป.ป.ช.) มีอํานาจหนาท่ี ในการปองกันการทุจริตและเสริมสรางทัศนคติคานิยมเก่ียวกับความซ่ือสัตยสุจริต ไดใหความสําคัญกับ สถาบันการศึกษาในการอบรมบมนิสัยใหความรู ความเขาใจท่ีถูกตอง การสรางนิสัย การประพฤติปฏิบัติตาม หลักคุณธรรม ซ่ึงหัวใจสําคัญของการศึกษา คือ การทําใหคนเปนคนดี เปนคนที่เปนประโยชนตอผูอ่ืน ท้ังตอ สังคมที่ตนอยูอาศัยและตอประเทศชาติ การสรางลักษณะนิสัยความซื่อสัตยสุจริตจึงเปนเร่ืองสําคัญท่ีตอง เอาใจใสด ูแลไมน อยกวา การทําใหผเู รียนมคี วามรู มีกิจกรรมเสริมสรางพัฒนาการทั้งทางกาย สติปญญา ศีลธรรม และการเปนพลเมืองท่ีดี โดยเห็นวาหลักสูตรลูกเสือและเนตรนารี สามารถปลูกฝงคานิยมความซื่อสัตยสุจริต และการทาํ ประโยชนเ พ่อื สวนรวม ซึ่งจะทําใหเยาวชนคนรุนใหมมีคานิยมความซ่ือสัตยสุจริต เห็นแกประโยชน สวนรวม จึงไดประสานความรวมมือกับสํานักงานลูกเสือแหงชาติ กระทรวงศึกษาธิการ เพื่อสงเสริมใหมี การเรียนการสอนเร่ืองการปองกันและปราบปรามการทุจริตในหลักสูตรลูกเสือและเนตรนารีทุกระดับ เพอ่ื ปลูกฝงคา นยิ มความซือ่ สัตยสจุ ริต อันจะสงผลใหป ระเทศชาติมีการพฒั นาที่ย่ังยืนสบื ไป สํานักงานคณะกรรมการปองกันและปราบปรามการทุจริตแหงชาติ (สํานักงาน ป.ป.ช.) ดําเนินการ เพอ่ื ขับเคลื่อนยุทธศาสตรชาติวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริตโดยใชกลไกทางการศึกษา เมื่อวันท่ี ๒๔ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๕ ไดจัดทําบันทึกขอตกลงความรวมมือในการปองกันและปราบปรามการทุจริต ระหวา งสํานกั งาน ป.ป.ช. กบั กระทรวงศกึ ษาธิการ โดยสํานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ สํานักงานเลขาธิการ สภาการศึกษา สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน สํานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา และ สํานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา โดยเห็นชอบรวมกันในการสงเสริม สนับสนุน เผยแพร และประสาน การเสริมสรางทัศนคติ คานิยมในความซ่ือสัตยสุจริต ใหหนวยงานและบุคลากรในสังกัดกระทรวงศึกษาธิการ ตลอดจนบุคลากรที่เก่ียวของกับการจัดการศึกษาของประเทศทุกระดับ อันเปนการยกระดับใหกระทรวง ศกึ ษาธิการไทยใสสะอาด ปราศจากการทุจรติ ทกุ รูปแบบ และมีสวนรวมในการปองกันและปราบปรามการทุจริต กบั สาํ นักงาน ป.ป.ช. เพอื่ รวมขบั เคลอื่ นยทุ ธศาสตรชาติวาดวยการปองกันและปราบปรามการทจุ รติ สํานักงาน ป.ป.ช. ไดรับการอนุเคราะหเปนอยางดีย่ิงจากสํานักงานลูกเสือแหงชาติ และสํานัก การลูกเสอื ยุวกาชาดและกิจการนกั เรียน สาํ นกั งานปลดั กระทรวงศกึ ษาธิการ ในการดําเนินการจัดทําหลักสูตร ลูกเสือชอสะอาด ทั้ง ๔ ประเภท ไดแก ลูกเสือสํารอง ลูกเสือสามัญ ลูกเสือสามัญรุนใหญ และลูกเสือวิสามัญ และสํานักงาน ป.ป.ช. ไดมอบหมายใหสํานักปองกันการทุจริตภาคการเมืองรับผิดชอบ “โครงการลูกเสือ ชอ สะอาด” ต้ังแตป  พ.ศ. ๒๕๕๖ - พ.ศ. ๒๕๕๗ โดยมีผลการดําเนนิ การ ดงั นี้ ๑. สํานักงานลูกเสือแหงชาติ เปนเจาภาพในการจัดพิธีลงนามในบันทึกขอตกลงความรวมมือ เรื่อง ความรว มมือในกิจการลูกเสือเพื่อการปองกันและปราบปรามการทุจริต ระหวางสํานักงาน ป.ป.ช. กับสํานักงาน ลูกเสือแหงชาติ ในพิธีมอบนโยบาย “การพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมเยาวชนโดยกระบวนการลูกเสือ” เม่ือวันท่ี ๓๐ มิถนุ ายน พ.ศ. ๒๕๕๖ ๒. จดั ทําตราสญั ลกั ษณ “ลกู เสอื ชอสะอาด” เพ่อื ใชใ นการดาํ เนนิ โครงการลูกเสือชอ สะอาด ๓. ประชุมเชิงปฏิบัติการเพ่ือจัดทําหลักสูตรและคูมือการฝกอบรมลูกเสือชอสะอาด ท้ัง ๔ ประเภท ระหวางวนั ที่ ๗ - ๙ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๕๖ ๕ ข

๔. ฝกอบรมผูกํากับลูกเสือ ขั้นความรูท่ัวไป เพื่อพัฒนาศักยภาพบุคลากรของสํานักงาน ป.ป.ช. เกี่ยวกบั กจิ การลกู เสือ เม่อื วนั ท่ี ๒๐ กนั ยายน พ.ศ. ๒๕๕๖ ๕. ฝกอบรมผูบังคับบัญชาลูกเสือระดับผูนํา ข้ันความรูช้ันสูง เพ่ือเพิ่มพูนคุณวุฒิทางการลูกเสือใหกับ บุคลากรของสาํ นกั งาน ป.ป.ช. ระหวา งวนั ที่ ๑๒ - ๑๗ ตลุ าคม พ.ศ. ๒๕๕๖ ๖. ประกอบพิธีมอบวุฒิบัตรและเคร่ืองหมายวูดแบดจ บุคลากรทางการลูกเสือระดับผูนํา ขั้นความรู ชน้ั สูง รุนที่ ๖๖๙ ของสํานักงาน ป.ป.ช. เม่อื วันที่ ๓๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๗ ๗. จดั ต้ังสโมสรลกู เสือ สาํ นักงาน ป.ป.ช. เม่ือวนั ท่ี ๓๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๗ ๘. ทดลองใชหลกั สูตรลกู เสอื ชอ สะอาด ท้ัง ๔ ประเภท ระหวางเดือนพฤษภาคม - มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๕๗ ๙. ประชมุ เชิงปฏิบัตกิ ารเพือ่ ทบทวนหลักสตู รลกู เสอื ชอสะอาด ในเดือนสงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๕๗ เมื่อเสร็จสิ้นการดําเนินงานใน พ.ศ. ๒๕๕๗ จะมีการนําหลักสูตรลูกเสือชอสะอาดไปใชในสถานศึกษา ท่ัวประเทศ พรอมทง้ั ผลักดนั ใหเปนวชิ าพิเศษตอไป พิธลี งนามในบนั ทกึ ขอ ตกลงความรวมมือ ระหวางสํานกั งานคณะกรรมการปอ งกันและปราบปรามการทจุ รติ แหง ชาติ กับสาํ นักงานลกู เสอื แหง ชาติ ๖ ค

คําปณิธาน ลูกเสอื วสิ ามัญชอสะอาด ขาพเจา (ช่ือ - สกุล).......................................................................... ผูเขารับการฝกอบรม หลักสูตรลูกเสอื วิสามัญชอสะอาด รนุ ท่ี......../............ขอต้ังปณธิ านตอหนา สิง่ ศกั ดส์ิ ทิ ธ์ิท้งั หลายและพระบรมรูป ลนเกลา รัชกาลท่ี ๖ พระบาทสมเด็จพระมงกฎุ เกลาเจาอยหู ัว วา ขอ ๑ ขา พเจาจะยึดม่ันและปฏิบตั ติ ามคําปฏญิ าณของลูกเสอื ขอ ๒ ขาพเจาจะประพฤติตนและธํารงไวซ่ึงความซื่อสัตยสุจริต เปดเผย เปนพลเมืองดี มีความรับผิดชอบ เคารพสิทธิของผูอื่น ยอมรับความคิดเห็นที่แตกตาง มีคุณธรรมความดี มีสวนรวมอยางมี ความสุข ขอ ๓ ขาพเจาจะมุงม่ันธํารงไวซึ่งเกียรติภูมิแหงลูกเสือ และจะทุมเทความรู ความสามารถ อุทิศตนใหแกกิจการที่เปนประโยชนตอสาธารณะอยางเต็มกําลัง ตลอดจนรักษาเอกลักษณของชาติและ ความเปน ไทยสืบไป ............................................... (.............................................) ผใู หค าํ ปณธิ าน ๗ ง

อารัมภบทลูกเสอื วสิ ามญั ชอสะอาด กิจการลูกเสือวิสามัญ (ROVER SCOUT) ไดกําเนิดข้ึนในประเทศไทยคร้ังแรกเม่ือวันท่ี ๑๘ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๐๖ โดยการรเิ รมิ่ ของรองประธานคณะกรรมการบรหิ ารลกู เสือแหงชาติในสมัยนนั้ (นายอภยั จันทวิมล) ลูกเสือวิสามัญเปนลูกเสือสําหรับคนวัยหนุมสาว คนท่ีไดเคยเขารวมกิจกรรมลูกเสือ ไมวาจะเปน ลูกเสือสํารอง ลูกเสือสามัญ และลูกเสือสามัญรุนใหญก็จะทราบและเขาใจดีวา กิจการลูกเสือน้ันมี ความแตกตางจากองคกรเยาวชนอ่ืน ๆ อยางไร ส่ิงที่เยาวชนสนใจ ก็คือ กิจกรรมตาง ๆ ท่ีองคกรจัดข้ึนนั้น ตรงกับความชอบ ความตองการของพวกเขาหรือไม อยางไรกต็ าม กลาวไดวากิจกรรมของลูกเสือนั้นเปนกิจกรรม ท่ีสรางความสนใจและดึงดูดใจเยาวชนไดเปนอยางดียิ่ง ตั้งแตการเขารวมกิจกรรมของลูกเสือสํารองจนกระท่ัง ถึงระดบั สุดยอดของการลกู เสือ นั่นคือ ลกู เสือวิสามัญ กจิ กรรมที่สรา งความสนุกสนาน ต่นื เตน การผจญภยั ทําใหเกิดความเชื่อม่ันและความภาคภูมิใจใหกับ เยาวชน เชน การอยูคายพักแรม การเดินทางไกล การผจญภัย หรืองานอดิเรกตาง ๆ ก็ยังคงอยูในลูกเสือ วิสามัญ นอกจากนย้ี งั มีกจิ กรรมใหม ๆ ที่นาสนใจเพ่ิมเขามา เชน การเดินทางสํารวจซึ่งจะไดทําในสถานการณ จริงท่ีแตกตางกันไป การไปทัศนศึกษาในสถานที่แปลก ๆ ใหม ๆ ในรูปแบบของการทองเที่ยวและรวมพัฒนา ชมุ ชน ซ่งึ จะไดมโี อกาสไปพบปะ แลกเปล่ียนความรูและประสบการณ ไดทําความรูจักกับผูคนในทองถ่ินตาง ๆ เปนการสรางพ้ืนฐานและความพรอมใหกับเยาวชนที่จะกาวเขาสูโลกของผูใหญมากข้ึน และยังเนนใหลูกเสือ วิสามัญทุกคนไดเรียนรูเรื่องการจัดการและการวางแผนภายใตการดูแลอยางใกลชิดของผูบังคับบัญชา หรือ คณะกรรมการกลมุ ลูกเสอื วิสามัญ ลูกเสือวิสามัญมีกิจกรรมตาง ๆ ที่จะใหเยาวชนไดเลือกทําอยางมากมายและกวางขวาง ขึ้นอยูกับ ความตองการ ความปรารถนาและขอจํากัดสวนตัวของลูกเสือเอง กิจกรรมทุกอยางมีจุดมุงหมายที่จะชวยให ลกู เสอื วสิ ามัญมีความสุขสนุกสนาน มีความคิดสรางสรรค เปนตัวของตัวเองอยางมั่นใจ และมีความรับผิดชอบ ตอ คนอื่น ๆ ในสังคมอีกดวย การลูกเสือวิสามัญ เปนการฝกอบรมเด็กหนุมใหนิยมชีวิตกลางแจงและนิยมการบริการมากขึ้น ดวยความมุง หมาย ตอ ไปนี้ ๑. ฝกอบรมเด็กใหเปน พลเมืองดี สบื เนอ่ื งมาจากการเปนลูกเสือสาํ รอง ลูกเสือสามัญและลูกเสือสามัญ รุน ใหญตามลาํ ดับ แตม ขี อบขายกวางขวางยิ่งข้ึนใหเหมาะสมกบั วยั ลกู เสือวสิ ามญั ๒. สงเสริมใหม ีอาชีพและการบริการตอชุมชน การฝกอบรมลูกเสือวิสามัญเปนการฝกอบรมเด็กวัยรุน โดยพยายามชวยใหเด็กไดนาํ เอาอุดมการณข องคําปฏิญาณมาใชใ นชีวติ ประจําวัน ๓. สนับสนุนใหลูกเสือวิสามัญผานกระบวนการฝกอบรม สรางผลงานจนไดรับเคร่ืองหมายวิชาพิเศษ “เคร่ืองหมายลูกเสือชอสะอาด” ซึ่งแฝงไวดวยวัตถุประสงคของสํานักงานคณะกรรมการปองกันและ ปราบปรามการทจุ รติ แหง ชาติ ๔. คุณสมบัติเดนเฉพาะของลูกเสือวิสามัญ คือ การไดชวยเหลือสังคมและตอตานการทุจริต คดโกง ประพฤติและปฏบิ ตั ิตวั เปน ตวั อยา งทด่ี ี ใหเ ปนทป่ี ระจักษตอสังคม ๘ จ

สารบัญ หนา ก คาํ นาํ ข ความเปน มา ง คาํ ปณธิ านลูกเสอื วสิ ามัญชอ สะอาด จ อารัมภบทลูกเสือวสิ ามัญชอสะอาด ฉ สารบัญ ๒ สว นที่ ๑ โครงสรา งหลักสูตร ๕ ๖ โครงสรา งหลักสูตรลกู เสอื วสิ ามัญชอสะอาด ๖ การดาํ เนินงานเพ่ือขอรับเครื่องหมายลกู เสอื วิสามัญชอ สะอาด ๖ วตั ถุประสงคของการฝก อบรม ๖ มาตรฐานของผผู านการฝกอบรม ๖ คณุ สมบตั ิของผเู ขา รบั การฝกอบรม ๖ ระยะเวลาในการฝก อบรม ๗ คําอธิบายหลักสตู ร ๗ กจิ กรรม/รายวชิ า ๗ วธิ กี ารฝกอบรม ๗ การประเมินผล ๘ เกณฑการผานหลกั สูตร ๙ สื่อการฝกอบรม ๑๒ ตารางการฝก อบรม ๑๘ กาํ หนดการฝกอบรม ๒๑ สว นท่ี ๒ กจิ กรรม/รายวชิ าและเนอ้ื หาสาระ ๒๘ คาํ แนะนําทัว่ ไป ๓๗ วตั ถปุ ระสงคของการฝก อบรม ๔๑ ปฐมนิเทศการฝก อบรม ๕๖ โครงการลกู เสือวสิ ามัญชอ สะอาด ๖๔ คําปฏิญาณและกฎของลูกเสือเพ่อื ความเปน พลเมอื งดแี ละจิตอาสา ๗๓ วนิ ัยและความเปนระเบียบเรียบรอยของลกู เสือวสิ ามญั ชอสะอาด ๗๗ กฎหมาย ป.ป.ช. และกฎหมายท่เี กีย่ วของ ๙๙ การชุมนมุ รอบกองไฟ/กลุมสัมพนั ธ การพูดในที่ชุมชนของลูกเสือวิสามญั ชอ สะอาด ๑๑๐ การทจุ รติ คอรร ปั ชนั ตอผลกระทบของชาติ ๑๑๗ ลกู เสอื วิสามัญชอสะอาดกบั การบริการชุมชน/การจดั ทําโครงการ ๑๒๘ ทกั ษะการเปน ผูนําของลกู เสือวิสามญั ชอ สะอาด ๑๔๗ การสรา งเครือขายลูกเสือวิสามัญชอสะอาด การเดินทางสูความสําเรจ็ ของลูกเสือวิสามญั ชอ สะอาด ฉ บทบาทหนาท่ีและความรบั ผิดชอบของลกู เสือวิสามัญชอ สะอาด ๙

สว นท่ี ๓ กิจกรรมเสนอแนะ หนา การประดบั เคร่อื งหมายลกู เสือวสิ ามญั ชอ สะอาด ๑๕๕ แนวทางการจัดตั้งกองลกู เสือวสิ ามัญในสถานศึกษา ๑๕๖ เกณฑการจัดต้งั ลูกเสือวสิ ามัญชอสะอาดในสถานศกึ ษา ๑๕๘ ปณิธานลูกเสือวิสามัญชอ สะอาด ๑๕๙ ๑๖๒ บรรณานกุ รม ๑๖๕ ภาคผนวก ๑๖๗ ๑๖๘ คาํ สงั่ แตงตั้งคณะอนกุ รรมการบริหารโครงการลกู เสือชอสะอาด ๑๗๐ คําสงั่ แตง ตง้ั คณะอนกุ รรมการบริหารโครงการลกู เสือชอสะอาด (เพ่มิ เติม) คําส่งั แตง ตง้ั คณะทํางานจดั ทําหลักสูตรและคูมอื การฝกอบรมลกู เสือชอสะอาด เพลงลกู เสือชอสะอาด ๑๐ ช

ส่วนท่ี ๑ โครงสรา้ งหลกั สตู ร

โครงสรา งหลกั สตู รลูกเสือวิสามญั ชอสะอาด ลําดับ ช่ือวิชา/กจิ กรรม รปู แบบของกจิ กรรม เวลา (นาที) วันที่ ๑ ของการฝก อบรม (วันที่......เดอื น.....................ป........) ๓๐ ๑ รายงานตวั ลงทะเบียนฯ ลงทะเบยี น ๓๐ ๖๐ ๒ แนะนาํ ทว่ั ไป/ปฐมนิเทศ บรรยาย ๔๕ ๓ พธิ เี ปดในหองประชมุ /กลางแจง / พิธกี าร เจา ของโครงการกลา วรายงาน ๖๐ พธิ ีรอบเสาธง ประธานกลาวใหโ อวาท กลาวเปด ๖๐ พิธีการรอบเสาธง ชกั ธง สวดมนต สงบนง่ิ ๗๕ ๔ ผอ. ฝก กลา วตอนรับ/ชแ้ี จง บรรยาย ๗๕ วตั ถปุ ระสงค/แนะนาํ วิทยากร ๙๐ ๕ โครงการลูกเสอื วิสามัญชอ สะอาด บรรยาย (ประวัติความเปน มา สญั ลกั ษณ ๖๐ ความหมาย) ๖๐ ๓๐ ๖ รบั ประทานอาหารกลางวนั ๑๒๐ ๗ คาํ ปฏิญาณและกฎของลูกเสือ บรรยาย อภิปรายกลุม และบทบาทสมมตุ ิ เพ่ือความเปนพลเมืองดีและจิตอาสา (ความหมาย กฎ และคําปฏิญาณมผี ลตอ การเปน พลเมืองท่ดี ีไดอยา งไร) ๘ วนิ ยั และความเปนระเบียบเรียบรอ ย บรรยาย ฝกภาคสนาม (ความหมาย ของลูกเสือวสิ ามัญชอ สะอาด ความสาํ คัญ องคประกอบของการออกคําสั่ง การปฏบิ ตั ิตามคําสงั่ ) ๙ กฎหมาย ป.ป.ช. และกฎหมาย บรรยาย (สาระสําคญั ของกฎหมาย ป.ป.ช. ทเ่ี ก่ียวของ และสว นที่เก่ียวของ) ๑๐ ประชมุ วทิ ยากร ประชุม รายงานผลประจาํ วัน เตรียมบทเรียนท่ีจะสอน ๑๑ ชกั ธงลง/รับประทานอาหารเย็น ๑๒ นนั ทนาการ เพลง เกม ๑๓ การชมุ นมุ รอบกองไฟ/กลมุ สมั พันธ ฝก ปฏิบตั ิ (การชมุ นุมรอบกองไฟ) ๑๔ สวดมนต ๑ 2

ลําดบั ชื่อวิชา/กจิ กรรม รูปแบบของกิจกรรม เวลา (นาที) วันที่ ๒ ของการฝก อบรม (วันที่......เดือน.....................ป........) ๓๐ ๑ ต่นื /ทําความสะอาดรางกาย ๖๐ ๓๐ ๒ การออกกาํ ลังกายเพ่ือสขุ ภาพ/ กายบริหาร ๔๕ ทบทวนระเบียบแถว/นัดหมาย ๑๕ ๖๐ ๓ ภารกิจสว นตัว ๗๕ ๔ รบั ประทานอาหารเชา ๙๐ ๖๐ ๕ ตรวจเยยี่ ม ตรวจเครอื่ งแบบและความเรียบรอย ๙๐ ๖ ประชมุ รอบเสาธง/เกม ๑๓๕ ๗ การพูดในทชี่ มุ ชนของลกู เสือวสิ ามัญ บรรยาย ชอสะอาด ๖๐ ๙๐ ๘ การทจุ รติ คอรรปั ชนั ตอ ผลกระทบ บรรยาย ๑๒๐ ของชาติ ๖๐ ๙ รับประทานอาหารกลางวัน ลูกเสอื วสิ ามัญชอสะอาดกบั บรรยาย ฝก ภาคสนาม ประชุมกลมุ (ลูกเสือ การบรกิ ารชมุ ชน/การจัดทําโครงการ วิสามัญกับความสัมพันธชุมชน การสาํ รวจ ๑๐ ชุมชน การมสี วนรว ม จติ อาสาพัฒนาสงั คม และชุมชน) ๑๑ ทกั ษะการเปน ผูนําของลูกเสอื วิสามญั กจิ กรรมตามฐาน (กจิ กรรมผูนาํ - ผตู าม ชอสะอาด (พัก ๑๕ นาที ในชว่ั โมง) ความสามคั คี ความเสียสละ ความโปรงใส การมสี วนรวม) ๑๒ ประชมุ วิทยากร ๑๓ ชกั ธงลง/รบั ประทานอาหารเยน็ ๑๔ พิธีปณธิ านตนลูกเสอื วิสามัญ พิธีการปลูกจิตสาํ นึก สรางความตระหนัก ชอ สะอาด และความรบั ผดิ ชอบตอชาติ ๑๕ เลือกผแู ทนรุน/สวดมนต ๒ 3

ลาํ ดบั ชื่อวิชา/กิจกรรม รูปแบบของกิจกรรม เวลา (นาที) วนั ท่ี ๓ ของการฝก อบรม (วันท่ี......เดอื น.....................ป........) ๓๐ ๑ ตนื่ /ทําความสะอาดรางกาย ๖๐ ๓๐ ๒ การออกกําลงั กายเพื่อสุขภาพ บรหิ ารกาย ๔๕ /นดั หมาย ๑๕ ๖๐ ๓ ภารกจิ สว นตัว ๗๕ ๖๐ ๔ รับประทานอาหารเชา ๖๐ ๕ ตรวจเย่ยี ม ตรวจเคร่ืองแบบและความเรียบรอย ๖๐ ๖ ประชมุ รอบเสาธง/เกม ๑๒๐ ๗ การสรางเครือขายลูกเสอื วิสามญั บรรยาย ประชุมกลมุ (ความหมาย วิธกี าร ๒,๔๓๐ ชอสะอาด ผลท่เี กดิ จากการสรางเครือขาย) ๘ การเดินทางสูความสาํ เรจ็ ของลกู เสอื บรรยาย ประชมุ กลมุ มอบหมายงาน และ วิสามัญชอ สะอาด รายงานหนาช้นั ๙ รับประทานอาหารกลางวัน บทบาทหนา ที่และความรบั ผดิ ชอบ ของลูกเสือวสิ ามญั ชอ สะอาด ๑๐ /การขอรบั เครื่องหมายลกู เสือวสิ ามญั บรรยาย ชอสะอาด • ซักถามปญหา • ประกาศผลการฝกอบรม ๑๑ • มอบวฒุ ิบตั ร • พิธปี ด รวมเวลา หมายเหตุ เวลาสามารถปรับเปลยี่ นไดตามความเหมาะสม ๓ 4

การดําเนินงานเพอื่ ขอรับเครอื่ งหมายลูกเสือวสิ ามัญชอ สะอาด แผนภมู กิ ารดาํ เนินงาน หลักสูตรลูกเสือวิสามัญชอสะอาด ดําเนนิ การฝก อบรม ๑. วตั ถุประสงคข องการฝก อบรม กจิ กรรมในสถานศึกษา ๒. ปฐมนิเทศการฝกอบรม ๓. โครงการลูกเสอื วสิ ามัญชอ สะอาด การนําหลกั ๔. คาํ ปฏญิ าณและกฎของลูกเสือเพื่อความเปน พลเมืองดีและจติ อาสา ความซอื่ สัตยไปใช ๕. วนิ ยั และความเปนระเบียบเรยี บรอ ยของลูกเสือวสิ ามัญชอสะอาด ๖. กฎหมาย ป.ป.ช. และกฎหมายทีเ่ กี่ยวของ ๗. การชมุ นมุ รอบกองไฟ/กลมุ สัมพันธ ๘. การพูดในท่ีชุมชนของลกู เสือวสิ ามัญชอ สะอาด ๙. การทุจรติ คอรรัปชันตอผลกระทบของชาติ ๑๐. ลกู เสือวิสามญั ชอ สะอาดกับการบริการชมุ ชน/การจดั ทําโครงการ ๑๑. ทกั ษะการเปน ผูนาํ ของลูกเสอื วิสามญั ชอ สะอาด ๑๒. พิธีปณิธานตนลูกเสอื วสิ ามญั ชอสะอาด (พธิ ีการ) ๑๓. การสรางเครอื ขายลูกเสือวิสามัญชอ สะอาด ๑๔. การเดินทางสูค วามสาํ เร็จของลกู เสือวสิ ามัญชอ สะอาด ๑๕. บทบาทหนา ที่และความรับผิดชอบของลูกเสือวิสามญั ชอ สะอาด /การขอรบั เคร่ืองหมายลูกเสอื วสิ ามญั ชอสะอาด เคร่ืองหมายลูกเสือวสิ ามัญชอ สะอาด ปฏิบตั ิกิจกรรม อยางนอย ๓ กิจกรรม ผาน ภายใน ๓ เดือน ตนเอง เพอื่ น/ ครอบครัว/ เดอื น สถานศึกษา ชมุ ชน ประเมินผล ไมผ าน ๔ 5

๑. วัตถปุ ระสงคข องการฝกอบรม ๑.๑ เพ่ือใหลูกเสือวิสามัญมีความเขาใจในเรอื่ งการสรางประชาธปิ ไตยของชาติ ๑.๒ เพื่อใหลูกเสือวิสามัญมจี ติ สาธารณะ ชว ยเหลอื และสรางสรรคส งั คมใหสันตสิ ุข ๑.๓ เพอ่ื ใหลูกเสือวสิ ามญั มสี วนรวมสรา งสรรคสังคมใหโ ปรง ใส ๑.๔ เพื่อใหลูกเสือวิสามัญนํากระบวนการลูกเสือไปเผยแพรและรณรงคเสริมสรางสังคมใหสุจริต เปนธรรม ๑.๕ เพ่ือใหล ูกเสอื วิสามญั มีความรู ความเขา ใจในเร่อื งกฎหมาย ป.ป.ช. และกฎหมายทเี่ กี่ยวขอ ง ๒. มาตรฐานของผผู า นการฝกอบรม ผทู ผี่ านการฝก อบบรม ๑. มีคณุ สมบตั ิตามที่กําหนด หรือผูอ าํ นวยการฝกอนุญาตใหเขารบั การฝกอบรม ๒. มีความเขาใจในเน้ือหาตามหลักสูตรและผานการประเมิน ๓. คณะวิทยากรผูฝ ก อบรมเห็นควรใหผา นการอบรม ๓. คณุ สมบัติของผเู ขา รับการฝก อบรม เปนลกู เสอื เนตรนารี ยุวกาชาด สมาชกิ ผบู าํ เพ็ญประโยชนและอาสาสมัครที่มีอายุระหวาง ๑๖ - ๒๕ ป หรือศึกษาอยใู นระดบั มัธยมศึกษาตอนปลาย อาชวี ศกึ ษาหรอื อดุ มศึกษา ๔. ระยะเวลาในการฝก อบรม จาํ นวน ๓ วนั ๒ คืน ๕. คาํ อธิบายหลักสตู ร เปนการเรยี นรเู กยี่ วกับหลกั การสําคัญในเร่ืองความซื่อสัตยสุจริต และในการปองกันการทุจริต ท่ีทําให เกิดความรับผิดชอบ มีความเขาใจในหนาท่ี และมีการกระทําท่ีเปดเผยและมีความสุข โดยเคารพสิทธิของ ตนเองและผูอ่ืน ยึดหลักคุณธรรมและปฏิบัติตนดวยความซื่อสัตย ทั้งตอตนเอง ผูอ่ืนและประเทศชาติ รวมถึง ยอมรับความคิดเห็นหรือความแตกตางท่ีเกิดข้ึน สรางการมีสวนรวมในการปองกันการทุจริต นําไปสูกระทํา การบาํ เพ็ญประโยชนตอ สงั คมและตอ ประเทศชาติ ๖. กจิ กรรม/รายวิชา ๖.๑ วัตถปุ ระสงคข องการฝก อบรมหลกั สูตรลูกเสอื วิสามญั ชอสะอาด ๖.๒ ปฐมนิเทศการฝก อบรมหลักสูตรลูกเสอื วสิ ามัญชอสะอาด ๖.๓ โครงการลูกเสือวิสามญั ชอ สะอาด ๖.๔ คาํ ปฏญิ าณและกฎของลูกเสอื เพอื่ ความเปนพลเมืองดีและจติ อาสา ๖.๕ วนิ ยั และความเปน ระเบียบเรียบรอยของลกู เสือวสิ ามัญชอ สะอาด ๖.๖ กฎหมาย ป.ป.ช. และกฎหมายทีเ่ กย่ี วของ ๖.๗ การชมุ นุมรอบกองไฟ/กลมุ สมั พนั ธ ๖.๘ การพดู ในทีช่ มุ ชนของลกู เสือวิสามญั ชอสะอาด ๖.๙ การทุจรติ คอรร ัปชันตอ ผลกระทบของชาติ ๖.๑๐ ลูกเสือวิสามัญชอสะอาดกบั การบริการชมุ ชน/การจัดทําโครงการ ๖.๑๑ ทกั ษะการเปนผูนาํ ของลกู เสือวิสามญั ชอสะอาด ๖.๑๒ พิธีปณิธานตนลกู เสือวิสามญั ชอ สะอาด (พธิ ีการ) ๕ 6

๖.๑๓ การสรา งเครือขา ยลูกเสือวสิ ามญั ชอสะอาด ๖.๑๔ การเดินทางสคู วามสําเร็จของลกู เสือวิสามัญชอ สะอาด ๖.๑๕ บทบาทหนาท่ีและความรับผิดชอบของลูกเสือวิสามัญชอสะอาด/การขอรับเครื่องหมายลูกเสือ วิสามัญชอสะอาด ๗. วธิ ีการฝก อบรม ๗.๑ การบรรยาย ๗.๒ งานกลมุ ๗.๓ การระดมสมอง ๗.๔ บทบาทสมมติ ๗.๕ เกม ๗.๖ ฐานกิจกรรม ๗.๗ กิจกรรมกลุมสมั พันธ ๗.๘ การถาม - ตอบ ๗.๙ กจิ กรรมชุมนมุ รอบกองไฟ ๗.๑๐ กิจกรรมบาํ เพญ็ ประโยชน ๘. การประเมินผล ๘.๑ ประเมินผลตามสภาพจรงิ ตามรายบุคคล สงั เกตพฤตกิ รรมและภาคปฏิบตั ิ ๘.๒ ประเมินผลงานตามท่ีไดรับมอบหมาย ๘.๓ ผา นเกณฑรอยละ ๘๐ ๙. เกณฑการผา นหลักสตู ร ๙.๑ เวลาเขารวมการฝก อบรมไมนอยกวา รอ ยละ ๘๐ ๙.๒ ผานเกณฑการประเมินตามรายวชิ าท่ีกําหนด ๙.๓ ปฏบิ ัติกิจกรรมตามที่หลกั สตู รลูกเสือวิสามัญชอ สะอาดกําหนด ๑๐. สอื่ การฝกอบรม ๑๐.๑ สือ่ โสตทศั นปู กรณ เชน เครื่องฉายโปรเจคเตอร คอมพิวเตอร เคร่ืองเสยี ง คลปิ วีดิทศั น ๑๐.๒ วสั ดสุ ํานกั งาน เชน กระดาษ A4 ปากกาเคมี กระดาษ flipchart ๑๐.๓ แผน ภาพ ใบความรู ใบงาน ใบกิจกรรม แผนภมู ิ รปู ภาพ เพลง เกม ๑๐.๔ เครื่องแตงกายประกอบการแสดง ๑๐.๕ เคร่ืองดนตรี เชน กลอง ฉง่ิ ฉาบ ฯลฯ ๖ 7

8 ตารางการฝกอบรมหลักสูตรลูกเสือวิสามัญชอ สะอาด เวลา ๐๕.๐๐ - ๐๙.๐๐ น. ๐๙.๐๐ - ๑๒.๐๐ น. ๑๒.๐๐ - ๑๓.๐๐ - ๑๙.๓๐ น. ๑๙.๓๐ - ๒๐.๓๐ - วนั ที่ ๐๘.๐๐ - ๐๘.๓๐ น. ๑๓.๐๐ น. ๒๐.๓๐ น. ๒๑.๓๐ น. วันที่ ๑ ๑๓.๐๐ - ๑๔.๐๐ - ๑๕.๓๐ - ๑๘.๐๐ - ของการ • รายงานตัว ๐๘.๓๐ - ๑๑.๐๐ น. ๑๑.๐๐ - ๑๒.๐๐ น. ๑๔.๐๐ น. ๑๕.๑๕ น. ๑๗.๐๐ น. ๑๙.๓๐ น. ฝก อบรม • ลงทะเบียน • จดั กลุม • ปฐมนิเทศ โครงการลูกเสือ พัก/ ัรบประทานอาหารกลางวัน ันดหมายการ ุชม ุนมรอบกองไฟ (วันแรก) กฎหมาย ัพก/ ัรบประทานอาหารเย็น การชุมนุมรอบกองไฟ วนั ท่ี ๒ • พธิ เี ปดการฝก อบรม วสิ ามญั ชอ สะอาด บทเรียนรูจัก ึ่ซงกันและกัน ป.ป.ช. และ และนันทนาการ /กลุมสัมพนั ธ ของการ • กิจกรรมกายบริหาร • พิธีถวายราชสดุดี ํคาป ิฏญาณและกฎของ กฎหมาย ฝก อบรม • รับประทานอาหาร • พิธเี ปดรอบเสาธง ูลกเ ืสอเพื่อความเปน ทีเ่ กี่ยวขอ ง • พิธรี อบเสาธง • ผอ. ฝก กลาวตอ นรับ พลเ ืมอง ีดและจิตอาสา • กิจกรรมสรา ง วินัยและความเปน /ชีแ้ จง/แนะนาํ ระเบียบเ ีรยบ รอยของ ความสัมพนั ธ วิทยากร ูลกเ ืสอวิสา ัมญ ชอสะอาด การพูดในทช่ี ุมชน การทจุ ริตคอรรัปชนั ลูกเสือวสิ ามัญ ทกั ษะการเปน ผูนําของ พัก/ ัรบประทาน พธิ ีปณิธานตนลูกเสอื วสิ ามัญ ของลูกเสือวสิ ามญั ตอผลกระทบของชาติ ชอ สะอาดกับ ลูกเสือวสิ ามัญชอสะอาด อาหารเย็นและ ชอ สะอาด (พธิ กี าร) ชอ สะอาด การบริการชุมชน/ นันทนาการ การจัดทําโครงการ วนั ที่ ๓ •กิจกรรมกายบริหาร การสรา งเครือขา ย การเดนิ ทางสู บทบาทหนา ทแ่ี ละ • ซกั ถามปญหา ของการ •รบั ประทานอาหาร ลกู เสอื วิสามญั ความสาํ เร็จของ ความรบั ผิดชอบ • ประกาศผล ฝก อบรม •พิธรี อบเสาธง ชอสะอาด ลกู เสอื วิสามญั ของลูกเสอื วสิ ามัญ • มอบวุฒิบตั ร •กิจกรรมสราง ชอ สะอาด ชอ สะอาด/ • พธิ ีปด ความสมั พันธ การขอรับ • เดนิ ทางกลบั •การทดสอบ เครอื่ งหมาย ลกู เสอื วิสามญั หลังการฝก อบรม ชอสะอาด หมายเหตุ ๑. ตารางการฝกอบรมอาจเปล่ียนแปลงไดตามความเหมาะสม ๒. คําวา “ลกู เสอื ” หมายรวมถึง ลูกเสือวสิ ามัญ เนตรนารีวิสามัญ ยุวกาชาด สมาชิกผบู ําเพญ็ ประโยชน และอาสาสมคั ร ๓. การนัดหมายกิจกรรมชุมนุมรอบกองไฟใหพิธีกรประจาํ วนั แรกทาํ หนา ท่ี ๔. พกั รบั ประทานอาหารวา งและเคร่ืองด่มื ประมาณชวงเวลา ๑๐.๐๐ - ๑๐.๑๕ น. และ ๑๔.๓๐ - ๑๔.๔๕ น. (อาจเปลยี่ นแปลงไดต ามความเหมาะสมของแตละวัน) 7

กาํ หนดการฝกอบรมหลกั สตู รลูกเสือวิสามัญชอ สะอาด (เขา คายพักแรม ๓ วนั ๒ คนื ) ณ คา ย/ศูนย................................................. วันที่ ๑ ของการฝกอบรม (วันที่......เดอื น.....................ป............) ๐๘.๐๐ - ๐๘.๓๐ น. รายงานตัว/ลงทะเบยี น ๐๘.๓๐ - ๐๙.๐๐ น. แนะนําทั่วไป/ปฐมนเิ ทศ ๐๙.๐๐ - ๑๐.๐๐ น. พิธีเปด ในหอ งประชมุ /กลางแจง/พิธีรอบเสาธง ๑๐.๐๐ - ๑๐.๑๕ น. อาหารวา ง ๑๐.๑๕ - ๑๑.๐๐ น. ผอ. ฝก กลา วตอ นรบั /ชี้แจงวตั ถปุ ระสงค/แนะนาํ วิทยากร ๑๑.๐๐ - ๑๒.๐๐ น. โครงการลกู เสือวิสามัญชอสะอาด ๑๒.๐๐ - ๑๓.๐๐ น. รับประทานอาหารกลางวนั /บทเรยี นรูจกั ซ่งึ กันและกัน ๑๓.๐๐ - ๑๔.๑๕ น. คาํ ปฏญิ าณและกฎของลูกเสือเพื่อความเปนพลเมอื งดีและ จิตอาสา ๑๔.๑๕ - ๑๕.๑๕ น. วินยั และความเปน ระเบยี บเรียบรอยของลูกเสือวิสามัญ ชอ สะอาด ๑๕.๑๕ - ๑๕.๓๐ น. อาหารวา ง ๑๕.๓๐ - ๑๗.๐๐ น. กฎหมาย ป.ป.ช. และกฎหมายทเ่ี กี่ยวของ ๑๗.๐๐ - ๑๘.๐๐ น. ประชมุ วิทยากร ๑๘.๐๐ - ๑๙.๐๐ น. ชักธงลง/รับประทานอาหารเย็น ๑๙.๐๐ - ๑๙.๓๐ น. นันทนาการ ๑๙.๓๐ - ๒๑.๓๐ น. การชุมนมุ รอบกองไฟ/กลุมสมั พนั ธ ๒๑.๓๐ - ๒๒.๐๐ น. สวดมนต วันที่ ๒ ของการฝก อบรม (วันท่ี......เดอื น.....................ป............) ๐๕.๐๐ - ๐๕.๓๐ น. ต่ืน/ทาํ ความสะอาดรางกาย ๐๕.๓๐ - ๐๖.๓๐ น. การออกกาํ ลังกายเพ่ือสขุ ภาพ/ทบทวนระเบยี บแถว/นัดหมาย ๐๖.๓๐ - ๐๗.๐๐ น. ภารกจิ สว นตัว ๐๗.๐๐ - ๐๗.๔๕ น. รับประทานอาหารเชา ๐๗.๔๕ - ๐๘.๐๐ น. ตรวจเยย่ี ม ๐๘.๐๐ - ๐๙.๐๐ น. ประชมุ รอบเสาธง/เกม ๐๙.๐๐ - ๑๐.๑๕ น. การพูดในทช่ี ุมชนของลกู เสือวิสามญั ชอ สะอาด ๑๐.๑๕ - ๑๐.๓๐ น. อาหารวา ง ๑๐.๓๐ - ๑๒.๐๐ น. การทจุ ริตคอรร ปั ชันตอ ผลกระทบของชาติ ๑๒.๐๐ - ๑๓.๐๐ น. รับประทานอาหารกลางวนั ๑๓.๐๐ - ๑๔.๓๐ น. ลกู เสอื วิสามัญชอสะอาดกับการบริการชุมชน/การจัดทํา โครงการ ๑๔.๓๐ - ๑๔.๔๕ น. อาหารวา ง ๑๔.๔๕ - ๑๗.๐๐ น. ทักษะการเปนผนู าํ ของลกู เสือวสิ ามัญชอสะอาด ๘ 9

๑๗.๐๐ - ๑๘.๐๐ น. ประชุมวิทยากร ๑๘.๐๐ - ๑๙.๓๐ น. ชกั ธงลง/รบั ประทานอาหารเยน็ ๑๙.๓๐ - ๒๑.๓๐ น. พิธีปณิธานตนลกู เสอื วิสามัญชอ สะอาด (พธิ กี าร) ๒๑.๓๐ - ๒๒.๓๐ น. เลอื กผแู ทนรนุ /สอบฯ/สวดมนต วันที่ ๓ ของการฝก อบรม (วันที่......เดือน.....................ป............) ๐๕.๐๐ - ๐๕.๓๐ น. ต่นื /ทาํ ความสะอาด ๐๕.๓๐ - ๐๖.๓๐ น. การออกกาํ ลงั กายเพื่อสขุ ภาพ/นดั หมาย ๐๖.๓๐ - ๐๗.๐๐ น. ภารกิจสวนตัว ๐๗.๐๐ - ๐๗.๔๕ น. รบั ประทานอาหารเชา ๐๗.๔๕ - ๐๘.๐๐ น. ตรวจเย่ยี ม ๐๘.๐๐ - ๐๙.๐๐ น. ประชุมรอบเสาธง/เกม ๐๙.๐๐ - ๑๐.๓๐ น. การสรางเครือขายลกู เสือวสิ ามัญชอ สะอาด ๑๐.๔๕ - ๑๑.๐๐ น. อาหารวา ง ๑๑.๐๐ - ๑๒.๐๐ น. การเดนิ ทางสูความสําเรจ็ ของลูกเสอื วิสามญั ชอ สะอาด ๑๒.๐๐ - ๑๓.๐๐ น. รบั ประทานอาหารกลางวนั ๑๓.๐๐ - ๑๔.๓๐ น. บทบาทหนาที่และความรับผดิ ชอบของลกู เสือวสิ ามัญ ชอ สะอาด/การขอรับเครอื่ งหมายลูกเสอื วิสามญั ชอสะอาด ๑๔.๓๐ - ๑๖.๐๐ น. • ซกั ถามปญหา • ประกาศผลการฝก อบรม • มอบวุฒบิ ัตร/พธิ ปี ด ๑๖.๐๐ - ๑๗.๐๐ น. เดินทางกลบั บาน หมายเหตุ ๑. ตารางการฝกอบรมอาจเปลย่ี นแปลงไดตามความเหมาะสม ๒. คําวา “ลูกเสือ” หมายรวมถึง ลูกเสือวิสามัญ เนตรนารีวิสามัญ ยุวกาชาด สมาชิกผูบําเพ็ญ ประโยชน และอาสาสมัครที่อยใู นระดับเดียวกนั ๙ 10

สว่ นที่ ๒ กจิ กรรม/รายวชิ า และเนื้อหาสาระ

คําแนะนําทว่ั ไป การบูชาพระรตั นตรยั การฝกอบรมผูบังคับบัญชาลูกเสือ การฝกอบรมลูกเสือ - เนตรนารีของไทยเราน้ัน มักจะมีพิธีทาง ศาสนาพุทธเขามาเกีย่ วของอยดู วยเสมอ เชน พธิ ีเปด การฝก อบรม พธิ ฟี งพระธรรมเทศนา กอนเดินทางไกล พิธี เขาประจํากองลูกเสือ ดังนนั้ เพ่ือเปน แนวทางในแนวเดียวกัน จึงมีขอเสนอแนะในดา นตาง ๆ ดังน้ี ๑. การจัดโตะ หมูบ ูชา การจัดโตะหมูบูชามีจุดประสงคเพื่อเปนท่ีประดิษฐานพระพุทธรูปพรอมเคร่ืองบูชาตามคตินิยมของ ชาวพุทธ ศาสนพิธีตาง ๆ ทางพระพุทธศาสนานิยมอัญเชิญพระพุทธรูปมาประดิษฐานไวในพิธีดวย เพ่ือให พระรัตนตรัยครบสมบูรณ การอัญเชิญพระพุทธรูปมาประดิษฐานน้ัน ควรทําสถานท่ีประดิษฐานใหเหมาะสม ในปจจุบันถือเปนเอกลักษณของชาติไทย พรอมทั้งเปนวัฒนธรรมประเพณีท่ีสําคัญกลายเปนมรดกของชาติ สวนหน่ึง การจดั โตะหมบู ชู า โตะหมูมจี ํานวนโตะแตกตางกนั คือ หมู ๔ หมู ๕ หมู ๖ หมู ๗ หมู ๙ แตที่นิยมใช กันคือ หมู ๕ หมู ๗ หมู ๙ การใชโตะ หมขู นาดใดขนึ้ อยกู บั พน้ื ท่ี และอุปกรณท ี่มีอยเู ปน สําคญั เคร่ืองบูชาท่ีใชในการตั้งโตะหมูบูชา คือ พานพุมหรือพานดอกไม แจกันดอกไม กระถางธูป เชิงเทียน โดยมีปริมาณที่มากนอยแตกตางกนั ไปตามจํานวนของโตะหมูที่ใช โดยมีหลักเกณฑการจัดท่ีสําคัญ คือ การจัดต้ัง เครอื่ งบชู าทกุ ชนดิ จะตอ งไมสงู กวาพระพทุ ธรปู ที่ประดษิ ฐานที่โตะหมบู ชู า การจัดโตะหมูบูชาในพิธีของราชการ (ท่ีไมใชเก่ียวกับนานาชาติ) มักนิยมตั้งธงชาติ และพระบรมฉายาลักษณหรือพระบรมฉายาทิสลักษณของ พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว รวมกับโตะหมูบูชาเพ่ือใหครบทั้ง ๓ สถาบัน คือ ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย มีหลกั ในการจดั คือ ต้ังโตะหมูบูชาไวตรงกลาง ต้ังธงชาติทางดานขวาของโตะหมู และตั้งพระบรมฉายาลักษณ หรือพระบรมฉายาทิสลกั ษณไวทางดานซา ยของโตะหมู การจดั โตะหมบู ูชา ๒. การแสดงความเคารพของผเู ปน ประธาน ณ ท่บี ูชาและผรู วมพิธี เม่ือประธานในพิธีลุกจากที่นั่งเพื่อไปบูชาพระรัตนตรัย ผูรวมพิธียืนข้ึน เม่ือประธานเร่ิมจุดเทียนธูป ผูรวมพิธีประนมมือเสมออก ประธานในพิธีจะรับเทียนชนวนและจุดเทียนเลมทางซายมือของประธานกอน จึงจุดเทียนเลมขวามือ เม่ือจุดเทียน ๒ เลมแลว จึงจุดธูป เม่ือประธานในพิธีจุดธูปเสร็จแลว จะลงนั่งคุกเขา และเตรยี มกราบแบบเบญจางคประดษิ ฐ ชาย นั่งคุกเขา ปลายเทาต้งั น่งั บนสน เทา มอื ทั้งสองวางบนหนา ขาท้งั สองขา ง (ทาเทพบุตร) หญิง นง่ั คกุ เขาปลายเทาราบ นัง่ บนสน เทา มือทงั้ สองวางบนหนาขาทง้ั สองขาง (ทาเทพธดิ า) ๑๐ 12

การกราบแบบเบญจางคประดษิ ฐ จังหวะที่ ๑ (อญั ชลี) ยกมือข้ึนประนมระหวา งอก ปลายน้ิวชิดกนั ตั้งขน้ึ แนบตัว ไมกางศอก จังหวะท่ี ๒ (วันทา) ยกมอื ข้ึนพรอ มกับกมศรี ษะ โดยใหปลายน้วิ ช้ีจรดปลายหนา ผาก จงั หวะที่ ๓ (อภวิ าท) ทอดมือลงกราบ ใหมือและแขนทงั้ สองขางลงพรอมกัน มือควํ่า หางกันเล็กนอย พอใหหนาผากจรดพื้นระหวางมือได ชายและหญงิ กราบแบบเบญจางคประดิษฐ ทําสามจังหวะใหครบสามครั้ง แลวยกมือขึ้นจบโดยใหนิ้วช้ีจรดหนาผาก แลวปลอยมือลง การกราบ ไมควรใหช าหรอื เร็วเกนิ ไป เม่ือประธานกราบ ผูรวมพิธียกมือที่ประนมมือขึ้นใหน้ิวช้ีจรดหนาผาก พรอมทั้งกมศีรษะเล็กนอย การจดั ทบี่ ูชาพระรตั นตรัยสําหรับประธานในพิธีที่เปนสามัญ ไมนิยมตั้งแทนสําหรับกราบพระ แตอาจใชพรมปู กับพนื้ ที่หนา โตะ หมบู ูชาสําหรบั ประธานเทาน้ัน เมอื่ ประธานบูชาพระรัตนตรัยเสรจ็ แลว จะยนื ข้นึ ถอยหลัง ๑ กาว ยืนตรง คอมศีรษะ คารวะคร้ังเดียว ตรงโตะหมูบูชา ซ่ึงถือวาเคารพตอธงชาติและพระบรมฉายาลักษณไปพรอมกัน แลวใหประธานปฏิบัติ เชน เดยี วกนั น้ที งั้ ชายและหญงิ ทั้งทีอ่ ยใู นและนอกเครอ่ื งแบบ การกราบแบบเบญจางคประดิษฐ ๑๑ 13

การถวายราชสดดุ ีพระบรมรูปรัชกาลท่ี ๖ ในพธิ เี ปดการฝก อบรมหลกั สตู รลกู เสือชอสะอาด ๑. เคร่ืองบูชา จัดต้ังไวหนาพระบรมรูป ควรมีเคร่ืองทองนอยและพานสําหรับวางพวงมาลัยหรือ ชอ ดอกไม ถาไมม ีเครอื่ งทองนอยใหจ ดั เคร่ืองบชู า ดังน้ี ๑.๑ ธูป ๑ ดอก ๑.๒ เทียน ๑ เลม ๑.๓ พานสําหรับวางพวงมาลัย หรอื ชอ ดอกไม ๒. พิธีกร พิธีกรเชิญประธานในพิธีจุดเทียน จุดธูปถวายราชสักการะ ภายหลังที่ประธานไดจุดเทียน จุดธปู บูชาพระรัตนตรัยแลว ๓. ประธานในพิธี ๓.๑ เดินไปยงั หนา พระบรมรูป ถวายคาํ นบั (ตามระเบยี บสาํ นกั พระราชวัง) รับพวงมาลัยหรือ ชอดอกไมจ ากเจาหนาทถ่ี วายไวบนพานทีห่ นา พระบรมรูป แลว จุดเทยี น จุดธูปตามลําดบั ๓.๒ เสรจ็ แลว ลงนงั่ คกุ เขา ประนมมือ ถวายบงั คม ๓ คร้ัง แลว ลุกข้นึ ยืนถวายคํานับอีกคร้งั หนึง่ ๓.๓ ถอยออกมาน่ังเตรียมถวายราชสดุดี กาวเทาซายไปขางหนาหน่ึงกาว คุกเขาลง ต้ังเขา ซายน่งั ลงบนสนเทาขวา มือขวาแบคว่ําวางลงบนเขาขวา แขนซายวางพาดบนเขาซายเอียงไปทางขวาเล็กนอย เมอื่ รองเพลงราชสดุดี ใหกมหนาเล็กนอยและใหเงยหนาข้ึนตามเดิมเมื่อจบเพลง (ถาถือหมวกอยูดวยใหปฏิบัติ ตามคูม ือระเบียบแถวของสาํ นักงานคณะกรรมการบริหารลกู เสอื แหงชาติ) ๔. ผูเขารบั การฝก อบรม และแขกผรู ับเชญิ อนื่ ๆ ปฏิบตั ิดงั นี้ ๔.๑ เม่ือประธานเดนิ ไปจดุ เทยี น จุดธปู บูชาพระบรมรูป ทุกคนยนื อยใู นทา ตรง ๔.๒ เมอื่ ประธานลงน่ังคกุ เขาถวายบงั คมใหท กุ คนน่งั ลงในทาเตรียมถวายราชสดดุ ี ๔.๓ เม่ือประธานถอยมาน่ังในทาเตรียมถวายราชสดุดี พิธีกรจะนําถวายราชสดุดี ใหทุกคน รองตามพรอ มกนั ๕. เมื่อจบบทถวายราชสดุดีแลว พิธีกรจะส่ังใหทุกคน “ลุก” ทุกคนลุกข้ึนยืน เม่ือประธานเดินไปนั่ง ยังท่แี ลว ใหทกุ คนนง่ั ลง หมายเหตุ • สาํ หรับประธานในพธิ ีและผูเขารับการฝกอบรมท่ีเปนสตรี เมื่อเวลาถวายราชสดุดี เพื่อความเหมาะสม ใหนัง่ คุกเขาท้งั สองขาง มือทั้งสองวางขนานกนั ไวบนเขา ท้ังคู • พธิ ีกรข้นึ เพลงราชสดุดี ควรมีนา้ํ เสยี ง จังหวะท่ีถูกตอง นุม นวล การจดั โตะหมแู ละพระบรมรปู ประธานบชู าพระรตั นตรัย ประธานถวายราชสดดุ ีพระบรมรปู ร.๖ ๑๒ 14

พธิ รี อบเสาธงในตอนเชา ระหวางการฝก อบรม (มีอาวธุ ประจาํ กาย) การประชุมรอบเสาธง สําหรับการฝกอบรมหลักสูตรลูกเสือวิสามัญชอสะอาด ใหมีพิธีกรคนหนึ่ง ซึ่งไดรับมอบหมายจากผูอํานวยการฝกเปนผูดําเนินการ และใหมีการปฏิบัติในการชักธงชาติข้ึนสูยอดเสา ตามลําดับ ดังนี้ ๑. ใหพ ิธกี รยนื อยหู นา เสาธง หนั หลงั ใหเ สาธง หา งประมาณ ๓ กา ว ๒. ใหคาํ ส่งั เรยี ก “กอง” ใชส ัญญาณมอื เรียกแถวรปู ครงึ่ วงกลม ๓. ใหหมูแรกอยูทางซายมือของผูเรียกเสมอ ทุกคนจะตองจัดแถวโดยการสะบัดหนาไปทางขวามือ ระยะเคียงระหวางบุคคลภายในหมู ๑ ชวงศอก โดยใหมือซายทาบสะเอว และดันศอกซายใหเปนแนวเดียวกับ ลําตวั ระยะเคยี งระหวา งหมู ๑ ชวงแขน โดยใหร องนายหมยู กแขนซา ยขึ้นวดั ระยะแลวเอาลง ๔. ใหหมูถัดไปเขาแถวจัดระยะเคียงตอจากหมูแรกเรียงกันไปตามลําดับจนครบทุกหมู เปนรูป ครึ่งวงกลม ใหหมูสุดทายอยูทางขวามือของผูเรียกตรงกับหมูแรก คือ รองนายหมูของหมูสุดทายจะตองยืน ตรงกับนายหมขู องหมูแรก ๕. เม่ือพิธีกรเห็นวาจัดรูปแถวเรียบรอยแลวจะส่ัง “น่ิง” ทุกคนสะบัดหนากลับ และคนท่ียกศอกซาย มือทาบสะโพกก็ลดมอื ซา ยลง ยนื อยูใ นทา ตรง ระวังอยาใหวงกวางเกนิ ไปนัก จะทําใหไ ดยินเสียงพูดไมชดั เจน ๖. เมื่อทุกคนพรอม พิธีกรส่ัง “ตามระเบียบ - พัก” แลวส่ังกองอยูในทาตรงเสียกอน จึงสั่งใหหมู บริการเขาไปเริ่มพิธีการชักธงชาติ ในขณะเดียวกันพิธีกรกลับไปเขาแถวกับวิทยากรอ่ืนท่ีเขาแถวอยูหลังเสาธง เม่ือจะออกคาํ สงั่ ทกุ ครง้ั ใหก าวไปขางหนา ๑ กาว ส่ังเสรจ็ ใหกลับเขาแถวตามเดมิ ๗. นายหมูบริการหรือลูกเสือในหมูบริการรวม ๒ คน ฝากไมงามไวกับคนถัดไป แลววิ่งออกไปยืนหาง จากเสาธงชาติ ประมาณ ๓ กา ว ๘. ทั้งสองคนทําวันทยหัตถพรอมกัน คนทางขวามือเดินเขาไป ๒ กาว ยืนเทาชิด แกเชือกผูกเสาธง ถอยหลังกลับไปอยูท่ีเดิม แยกเชือกธงเสนท่ีจะชักขึ้น ใหคนอยูทางซายมือถือไว สวนธงชาติอยูท่ีคนขางขวา อยา ใหเ สนเชือกหยอน ยืนเตรียมพรอม แลว พธิ กี รส่ัง “กองเคารพธงชาติ วนั ทยา - วุธ” ๙. ลูกเสือตามที่กําหนดในหมูบริการนํารองเพลงชาติ ลูกเสือทุกคนรองเพลงชาติ พอเริ่มรองเพลง ใหผ ูช ักธงคนทางซา ยคอย ๆ สาวสายเชือกใหธงขึ้นสูยอดเสาชา ๆ ใหสายเชือกตึง สวนคนขางขวาผอนสายเชือก ใหธงคอย ๆ ข้ึนไป และคุมสายเชือกใหตึงเสมอกัน ผูชักธงจะตองกะระยะวา พอเพลงชาติจะจบ กะใหระยะ ธงชาติหางจากปลายเสาประมาณ ๕๐ เซนติเมตร พอเพลงชาติจบ จึงกระตุกเชือกใหธงชาติถึงปลายเสาพอดี เสรจ็ แลว คนทางขวาไปผกู เชอื กใหเรียบรอ ย แลวถอยหลังกลับมา ๑๐. ผูชกั ธงชาตทิ ําวันทยหตั ถพรอมกัน แลวกลับหลังหันว่ิงไปเขาแถวตามเดิม และรับไมงามมาจากท่ี ฝากไวท ําวนั ทยาวุธ พิธีกรสงั่ “เรียบ - อาวุธ” ๑๑. พิธีกรส่ัง “หมูบริการนําสวดมนต” แลวส่ัง “สงบน่ิง” ลูกเสือทุกคนรวมท้ังวิทยากรยืนสงบนิ่ง ๑ นาที แลวเงยหนาขึน้ (ตามคูมอื การฝกระเบียบแถวฯ) ๑๒. พิธีกรส่ัง “กองตามระเบียบ - พัก” แลวพิธกี รเชญิ ผูอํานวยการฝก ๑๓. ขณะทผ่ี อู าํ นวยการฝกเดนิ ออกไปหนาเสาธง พิธีกรส่ัง “กอง - ตรง”“วันทยา - วุธ” ผูอํานวยการฝก ทําวันทยหัตถตอบ พธิ กี รสั่ง “เรยี บอาวุธ - ตามระเบียบพกั ” ๑๓ 15

๑๔. ผูอํานวยการฝกกลาวปราศรัย และกลาวเปดการฝกอบรม สวนพิธีรอบเสาธงเวลาเชาระหวาง การฝกอบรม ใหดําเนินการเกี่ยวกับกิจวัตรประจําวัน เชน การรายงานการตรวจ ใหโอวาทตามข้ันตอน จบแลว พิธีกรสั่ง “กอง - ตรง” “วันทยา - วุธ” ผูอํานวยการฝกทําวันทยหัตถตอบ พิธีกรส่ัง “เรียบ - อาวุธ” “ตาม ระเบียบ - พัก” ๑๕. พธิ กี รนดั หมายแลว สัง่ “กอง - ตรง” “กอง - แยก” หมายเหตุ ๑. กรณที ไี่ มมพี ลอง ไมต อ งสั่ง “วนั ทยาวธุ ” ๒. กรณีท่ีนายหมูมีอาวธุ คนเดียวไมต องส่ังวนั ทยาวุธ แตตวั นายหมูต องทาํ วนั ทยาวธุ พธิ รี อบเสาธงในตอนเชา ระหวา งการฝก อบรม (ไมม ีอาวุธประจํากาย) การประชมุ รอบเสาธง สําหรับการฝกอบรมผบู งั คบั บัญชาลูกเสือหรือลูกเสือ ใหมีพิธีกรคนหน่ึงซึ่งไดรับ มอบหมายจากผูอํานวยการฝกเปนผูดําเนินการ และใหมีการปฏิบัติในการชักธงชาติข้ึนสูยอดเสาตามลําดับ ดังน้ี ๑. ใหพ ิธีกรยนื อยูห นา เสาธง หนั หลงั ใหเสาธง หางประมาณ ๓ กา ว ๒. ใหค ําสงั่ เรยี ก “กอง” ใชส ญั ญาณมือเรียกแถวรปู ครึ่งวงกลม ๓. ใหหมูแรกอยูทางซายมือของผูเรียกเสมอ ทุกคนจะตองจัดแถวโดยการสะบัดหนาไปทางขวามือ ระยะเคียงระหวางบุคคลภายในหมู ๑ ชวงศอก โดยใหมือซายทาบสะเอวและดันศอกซายใหเปนแนวเดียวกับ ลาํ ตัว ระยะเคยี งระหวา งหมู ๑ ชว งแขน โดยใหรองนายหมยู กแขนซายขน้ึ วัดระยะแลวเอาลง ๔. ใหหมูถัดไปเขาแถวจัดระยะเคียงตอจากหมูแรกเรียงกันไปตามลําดับจนครบทุกหมูเปนรูปครึ่ง วงกลม ใหหมูสุดทายอยูทางขวามือของผูเรียกตรงกับหมูแรก คือ รองนายหมูของหมูสุดทายจะตองยืนตรงกับ นายหมขู องหมูแรก ๕. เมื่อพิธีกรเห็นวาจัดรูปแถวเรียบรอยแลวจะสั่ง “น่ิง” ทุกคนสะบัดหนากลับ และคนท่ียกศอกซาย มือทาบสะโพกกล็ ดมือซายลง ยืนอยูใ นทาตรง ระวงั อยา ใหวงกวางเกินไปนักจะทําใหไดยินเสียงพูดไมชัดเจน ๖. เมื่อทุกคนพรอม พิธีกรสั่ง “ตามระเบียบ - พัก” แลวส่ังกองอยูในทาตรงเสียกอน จึงส่ังใหหมู บริการเขาไปเริ่มพิธีการชักธงชาติ ในขณะเดียวกันพิธีกรกลับไปเขาแถวกับวิทยากรอ่ืนท่ีเขาแถวอยูหลังเสาธง เมือ่ จะออกคําส่งั ทุกครัง้ ใหกา วไปขางหนา ๑ กา ว ส่งั เสร็จใหกลับเขาแถวตามเดิม ๗. นายหมูบรกิ ารหรอื ลกู เสอื ในหมูบริการรวม ๒ คน วงิ่ ออกไปยืนหา งจากเสาธงชาติ ประมาณ ๓ กาว ๘. ท้ังสองคนทําวันทยหัตถพรอมกัน คนทางขวามือเดินเขาไป ๒ กาว ยืนเทาชิดแกเชือกผูกเสาธง ถอยหลังกลับไปอยูที่เดิม แยกเชือกธงเสนท่ีจะชักขึ้นใหคนอยูทางซายมือถือไว สวนธงชาติอยูที่คนขางขวา อยา ใหเ สนเชือกหยอ น ยืนเตรียมพรอ ม แลวพิธีกรสง่ั “กองเคารพธงชาติ” ๙. ลูกเสือตามที่กําหนดในหมูบริการนํารองเพลงชาติ ลูกเสือทุกคนรองเพลงชาติ พอเร่ิมรองเพลง ใหผูชักธงคนทางซายคอย ๆ สาวสายเชือกใหธงขึ้นสูยอดเสาชา ๆ ใหสายเชือกตึง สวนคนขางขวาผอนสาย เชือกใหธงคอย ๆ ขึ้นไป และคุมสายเชือกใหตึงเสมอกัน ผูชักธงจะตองกะระยะวา พอเพลงชาติจะจบ กะให ระยะธงชาติหางจากปลายเสาประมาณ ๕๐ เซนติเมตร พอเพลงชาติจบ จึงกระตุกเชือกใหธงชาติถึงปลายเสา พอดเี สร็จ แลวคนทางขวาไปผูกเชือกใหเ รยี บรอ ย แลวถอยหลังกลับมา ๑๔ 16

๑๐. ผูเชิญธงชาติทําวันทยหัตถพรอมกัน แลวกลับหลังหันวิ่งไปเขาแถวตามเดิม และรับไมพลอง มาจากท่ีฝากไวทาํ วันทยาวธุ ๑๑. พิธีกรสั่ง “หมูบริการนําสวดมนต” แลวสั่ง “สงบน่ิง” ลูกเสือทุกคนรวมทั้งวิทยากรยืนสงบนิ่ง ๑ นาที แลวเงยหนาขนึ้ (ตามคูมือการฝก ระเบียบแถวฯ ) ๑๒. พิธีกรสั่ง “กองตามระเบยี บ - พัก” แลวพธิ ีกรเชญิ ผูอ ํานวยการฝก ๑๓. ขณะท่ีผูอํานวยการฝกเดินออกไปหนาเสาธง พิธีกรสั่ง “กอง - ตรง” ผูอํานวยการฝกทํา วนั ทยหตั ถตอบ พิธกี รส่งั “ตามระเบียบพกั ” ๑๔. ผูอํานวยการฝกกลาวปราศรัย ดําเนินการเกี่ยวกับกิจวัตรประจําวัน เชน การรายงานการตรวจ ใหโอวาทตามขั้นตอน จบแลวพิธีกรสั่ง “กอง - ตรง” ผูอํานวยการฝกทําวันทยหัตถตอบ พิธีกรสั่ง “ตาม ระเบยี บ - พกั ” ๑๕. พธิ กี รนดั หมายแลว สั่ง “กอง - ตรง” “กอง - แยก” พธิ รี อบเสาธงในตอนเชา ระหวา งการฝก อบรม การใชค ําบอกกอ นการรอ งเพลงสรรเสริญพระบารมี ในการฝกอบรมผูบังคับบัญชาลูกเสือและลูกเสือ ในการฝกอบรมลูกเสือหรือผูบังคับบัญชาลูกเสือ จะมีการรองเพลงสรรเสริญพระบารมีอยูเสมอ กอ นจะมกี ารรองเพลงสรรเสริญพระบารมนี น้ั ควรใชค าํ บอกตา งกนั ดังตอไปนี้ ๑. ในกรณีที่มีพระบรมรูปหรือพระบรมฉายาลักษณอยูในท่ีชุมนุมน้ันดวย ใหใชคําบอกวา “กองตรง ถวายคํานับ” ครนั้ แลว ใหห มูบ ริการนาํ ข้ึนรอ งเพลงสรรเสรญิ พระบารมี ๒. ในกรณีท่ีไมมีพระบรมรูปหรือพระบรมฉายาลักษณอยูในท่ีชุมนุมน้ัน ใหใชคําบอกวา “ทุกคน หันหนาไปทางทิศ…….(ที่พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวกําลังประทับอยู)” “กองตรง ถวายคํานับ” คร้ันแลวให หมูบรกิ ารนําข้ึนเพลงสรรเสริญพระบารมี ๓. ในกรณีผูบังคับบัญชาลูกเสือและลูกเสือมีอาวุธอยู ใหใชคําบอกวา “กองตรง วันทยาวุธ” แลวหมู บรกิ ารนาํ ขน้ึ รองเพลงสรรเสรญิ พระบารมี เมอื่ จบเพลงแลวใหใชคาํ บอกวา “กอง เรียบอาวุธ” “เลิกแถว” หรือ แลวแตก รณี ๑๕ 17

ช่ือวิชา วัตถุประสงคของการฝกอบรมหลักสตู รลูกเสอื วสิ ามัญชอสะอาด บทเรียนที่ ๑ เวลา ๔๕ นาที ขอบขายวิชา ผูอํานวยการฝกอบรมกลาวตอนรับอยางเปนกันเองและอบอุน แนะนําใหรูจักคณะผูใหการฝกอบรม อธบิ ายถงึ วิธกี ารตอ นรับของคณะวิทยากร การดําเนินงาน พรอ มท้ังระบวุ ตั ถุประสงคของการฝกอบรมหลักสูตร ลูกเสอื วิสามญั ชอสะอาดอยา งชดั เจน จดุ หมาย เพอื่ ใหลกู เสือวสิ ามญั รู เขา ใจ ปฏิบัติตามวตั ถุประสงคและวิธีการฝกอบรม นําความรู แนวคิด ทัศนคติ การอยูรวมกันในสังคมไปปฏิบัติในชีวติ ประจําวนั อยา งมีความสุข เกิดคุณธรรมความดี ความซ่ือสัตยสุจริต และ มคี วามรสู ึกท่ดี ีตอ การฝกอบรมหลกั สตู รลกู เสอื วสิ ามญั ชอสะอาด วตั ถุประสงค เมื่อจบบทเรียนนี้แลว ลกู เสือวสิ ามญั สามารถ ๑. อธิบายถึงความอบอุน มีความรูสึกท่ีดีตอการตอนรับจากคณะวิทยากรและพบกับวิทยากรประจํา หมูได ๒. บรรยายวัตถุประสงคของการฝก อบรมหลกั สูตรลูกเสือวสิ ามัญชอสะอาดได ๓. บรรยายถงึ วิธกี ารจัดฝก อบรมหลกั สตู รลกู เสือวสิ ามัญชอสะอาดได วิธีสอน/กจิ กรรม บรรยายประกอบ ส่อื ภาพน่งิ เกี่ยวกบั วตั ถุประสงคข องการฝกอบรมหลักสตู รลูกเสอื วิสามญั ชอสะอาด สื่อการสอน ส่ือ ภาพน่งิ ประกอบการบรรยายวัตถุประสงคหลักสตู รลูกเสือวิสามัญชอสะอาด การประเมนิ ผล ๑. วธิ กี ารวัดผล : สงั เกตพฤติกรรมในการฟงบรรยาย ๒. เคร่ืองมอื วดั ผล : แบบสงั เกตพฤตกิ รรมในการฟง บรรยาย ๓. เกณฑก ารประเมนิ ผล : ระดบั คณุ ภาพดี หมายถงึ ผา น เน้ือหา ความประทับใจคร้ังแรกเปนเรื่องสําคัญ ทุกสิ่งทุกอยางควรเตรียมใหพรอมเสร็จ เพ่ือวาคณะผูให การฝก อบรมจะไดว างทําการตอนรบั ลกู เสอื วิสามญั ทจี่ ะเขา รบั การฝก อบรม เม่ือลูกเสือวิสามัญมาถึง ควรไปลงทะเบียนรายงานตัว รับเอกสาร แตงเครื่องแบบลูกเสือใหเรียบรอย จัดแบงออกเปนหมู วิทยากรประจําหมูควรแนะนําใหสมาชิกในหมูทุกคนไดรูจักเม่ือมาถึง ถาสมาชิกแตละคน ในหมไู ดรูจกั กันโดยเร็วทส่ี ดุ แลว จะชวยใหลดความประหมา ความไมคุนเคยจะหมดไป วิทยากรควรอธิบายถึง สถานท่ีที่ใชในการฝกอบรมตาง ๆ ใหสมาชิกทราบดวย วิทยากรประจําหมูอาจแนะนําใหดูหนังสือ คูมือ แผนภมู ิ ฯลฯ ทีแ่ สดงไว ๑๖ 18

จงเรมิ่ งานใหต รงเวลาท่ีกาํ หนดไว ผอู าํ นวยการฝกอบรมควรทาํ ดังน้ี ๑. กลาวคําปราศรัยตอนรับ ๒. แนะนาํ คณะวิทยากร ๓. ชแ้ี จงวัตถปุ ระสงคของการฝก อบรม ๔. อธิบายวิธีการทจ่ี ะใชใ นการฝกอบรม ๕. อธบิ ายวธิ ีการบริหารจัดการในการฝกอบรม ๖. อธิบายถึงวธิ กี ารประเมนิ ผลในการฝก อบรม การกลาวตอ นรับแสดงความรสู ึกอยางจรงิ ใจ เปรยี บเสมอื นลูกเสอื วิสามัญและคณะวิทยากรอยูรวมกัน เหมอื นญาตพิ ี่นอ ง เหมอื นเพ่ือนสนิท ทําใหการอยรู ว มกันระหวา งการฝก อบรมมคี วามสขุ ผูอํานวยการฝกอบรมควรกลาวดวยวา ลูกเสือวิสามัญแตละคนมีความรู มีทักษะและประสบการณ ท่ีจะไดรับจากการฝกอบรมคร้ังนี้ดวย ฉะนั้น ขอใหลูกเสือวิสามัญทุกคนเห็นวาการฝกอบรมครั้งนี้ เปนการแลกเปลยี่ นความรู และประสบการณซ ง่ึ กันและกนั การฝกอบรมหลักสูตรลูกเสือวิสามัญชอสะอาดอาจประสบปญหาความยุงยากบาง เพราะวาลูกเสือ วิสามัญยังมิไดรูจักคุนเคยกัน จึงเสนอแนะใหใชเวลาเล็กนอยกอนเร่ิมบทเรียน เพ่ือวิทยากรประจําหมูจะได แนะนําสมาชกิ ไดรจู ักกันและกัน ผูอาํ นวยการฝกอบรมและผูรับผดิ ชอบโครงการอธบิ ายเกย่ี วกับวตั ถปุ ระสงคของการฝก อบรม ๑๗ 19

แบบสังเกตพฤติกรรมการฟงบรรยาย หมู............................... ลาํ ดบั พฤตกิ รรม คณุ ภาพการปฏบิ ตั ิ ๓๒๑ ๑ มคี วามกระตือรือรนใหความสนใจในการฟง บรรยาย ๒ มีสวนรวมในการแสดงความคิดเห็น รวม ลงชอื่ ..............................................ผูประเมิน (...............................................) เกณฑการใหคะแนน ปฏิบัตหิ รือแสดงพฤติกรรมอยางสมํ่าเสมอ เทากับ ดี ให ๓ คะแนน ปฏิบัตหิ รอื แสดงพฤตกิ รรมบอยครงั้ เทากับ พอใช ให ๒ คะแนน ปฏิบตั ิหรอื แสดงพฤตกิ รรมบางครั้งหรอื นอยครง้ั เทากับ ปรับปรุง ให ๑ คะแนน เกณฑก ารตดั สินคุณภาพ ชว งคะแนน ระดับคุณภาพ ๕ - ๖ ดี ๓ - ๔ พอใช ๒ ปรบั ปรงุ ๑๘ 20

ชอื่ วิชา ปฐมนิเทศการฝกอบรมหลกั สูตรลูกเสือวิสามัญชอ สะอาด บทเรียนท่ี ๒ เวลา ๓๐ นาที ขอบขา ยวิชา ๑. มอบหบี อุปกรณ/การแตง กาย ๒. การใชสมดุ จดรายวชิ า ๓. แนะนําสถานที่ ๔. หมูและการเปล่ยี นหนา ทภี่ ายในหมู ๕. หนา ทีข่ องหมูบรกิ าร ๖. แนวปฏบิ ัตอิ ่นื ๆ ที่จะตองปฏิบตั ริ วมกัน จดุ หมาย เพือ่ ใหลูกเสอื วิสามญั ไดท ราบรายละเอยี ดและแนวปฏบิ ตั ิ ใหเ ปนไปในแนวทางเดยี วกัน วัตถุประสงค เม่อื จบบทเรียนน้ีแลว ลกู เสือวิสามัญสามารถ ๑. ปฏิบตั ติ ามขอตกลงรวมกนั ได ๒. รบั ผิดชอบงานประจําวันท่ีไดรับมอบหมายได ๓. บอกรายละเอียดและขั้นตอนของพิธเี ปด การฝกอบรมได วธิ สี อน/กจิ กรรม บรรยายประกอบการสาธิต หรือนําชมสถานที่ สอื่ การสอน ๑. เอกสารประกอบการปฐมนิเทศ ๒. อุปกรณส วนบุคคล ๓. Power Point, วดี ิทศั น การประเมินผล ๑. วธิ ีการวัดผล : สังเกตพฤติกรรมในการฟง บรรยาย สาธติ และปฏบิ ัติ ๒. เคร่ืองมือวดั ผล : แบบสงั เกตพฤติกรรมในการฟงบรรยาย สาธติ และปฏิบตั ิ ๓. เกณฑการประเมนิ ผล : ระดับคุณภาพดี หมายถงึ ผาน เนือ้ หาวิชา การปฏิบัติตนของลูกเสือวิสามัญ เพื่อท่ีจะใหการฝกอบรมเปนไปตามความตองการของคณะผูให การฝกอบรมไดอยางดนี น้ั ขนึ้ อยกู ับการชีแ้ จง แนะนําไดละเอียดมากนอ ยเพยี งใด วิทยากรผูท่ีจะทําหนาท่ีชี้แจง นั้น จะตองเปนผูมีบุคลิกลักษณะที่นาเลื่อมใสพอสมควร มีความรูและทักษะในการบริหารงานฝกอบรม เปนอยางดี พรอ มกนั นจี้ ะตอ งรูจักสถานที่ทั้งหมดภายในคายฝกอบรมดวย จึงจะทําใหลูกเสือวิสามัญปฏิบัติตน ไดถูกตองครบถวน ตามความมุงหมายของคณะผูใหการฝกอบรม นั่นก็คือ “การปฐมนิเทศ” การปฐมนิเทศจะ ไดผ ลดเี พยี งใดนน้ั จะทราบผลไดในการปฏิบตั จิ ากลกู เสือวิสามญั ท่เี ขา รับการฝกอบรมน่นั เอง ๑๙ 21

ผทู จ่ี ะทาํ หนาทป่ี ฐมนเิ ทศนน้ั ควรจะตองมีความรู ความเขา ใจและทักษะตาง ๆ ดงั นี้ คือ • การใชส มดุ จดวิชา • การจัดหมู • การปฏบิ ัติของผูเขา รบั การฝก อบรมในระหวา งการฝกอบรม • การจดั เตรยี มสถานท่ี • การรักษาเวลา • ขอ หา มตาง ๆ ในการฝกอบรม • การรกั ษาพยาบาล • วธิ ดี าํ เนินการฝกอบรม • หนา ท่หี มบู ริการ • การวัดผลหรือการประเมนิ ผล • ฯลฯ ๑. การจัดหบี อุปกรณ หีบอุปกรณเปนเคร่ืองมือท่ีสําคัญของหมูท่ีจะชวยใหการฝกอบรมบรรลุวัตถุประสงค ท่ีกลอง/หีบ ดานนอกเขียนชื่อหมูของลูกเสือวิสามัญชอสะอาด ท่ีกลอง/หีบดานในติดรายการอุปกรณ อุปกรณควรมี สงิ่ เหลา น้ี จดั ไวล ว งหนา กอนเปดการฝกอบรม ดังนี้ • ผา ผกู คอ • เครือ่ งหมายหมู • เครื่องหมายตําแหนงนายหมู และรองนายหมู • เคร่ืองหมายตาํ แหนง พลาธกิ าร • ปายช่อื • เข็มกลัดซอนปลาย • เข็มเยบ็ ผาพรอมดาย • ไมบรรทัด • สีเมจิก • สมดุ จดบนั ทึกของผูเขารับการฝก อบรม • กรรไกร • คัตเตอร • อุปกรณใชฝก อบรมอืน่ สาํ หรบั การฝก อบรม ๒๐ 22

๒. การแตง กายในการฝก อบรมหลักสูตรลูกเสอื วิสามัญชอสะอาด ผเู ขารบั การฝกอบรม ๒.๑ แตง เครื่องแบบลูกเสอื ตามประเภทลูกเสือสาํ หรบั การฝก อบรม ๒.๒ ผาผกู คอ ใชผา ผูกคอสําหรบั การฝกอบรม ๒.๓ หมวก การฝก อบรมหลกั สตู รลกู เสือวิสามัญชอ สะอาด สวมหมวกทรงออน ๒.๔ ปายชื่อ ผูเขารับการฝกอบรมทุกคนตองติดปายช่ือท่ีเหนือกระเปาขางขวา ปา ยชอ่ื เปน กระดาษแข็งสีอะไรก็ได ใหมีขนาดกวางประมาณ ๔ - ๕ ซม. ยาว ๘ - ๙ ซม. เขียนช่ือตัว ชือ่ สกุล ไวบรรทัดบน ช่ือหมู/กลุม ที่บรรทัดลางดวยขนาดที่มองเห็นชัดเจน หุมดวยพลาสติกแข็ง ใชต ดิ ท่หี นา อก เหนอื กระเปาเส้ือขา งขวา ๒.๕ เคร่ืองหมายหมู ใชอนุโลมตามเครื่องแบบลูกเสือตามกฎกระทรวง ติดแขนซาย ประเภทวิสามญั ใชร ิบบ้นิ สีเปนแถบยาว ๒.๖ เครอื่ งหมายนายหมู ลกู เสือวิสามัญชอสะอาดใชแถบผาสีขาว กวาง ๑.๕ ซม. นายหมูใช ๒ แถบ ยาวตามกระเปา รูปสเี่ หล่ยี มผืนผา ๒.๗ เคร่ืองหมายรองนายหมู ใชแถบผาสีขาว กวาง ๑.๕ ซม. รองนายหมูใช ๑ แถบ ยาวตาม กระเปา รูปส่ีเหลย่ี มผนื ผา ๓. โอกาสในการแตง กาย ผเู ขา รับการฝกอบรมแตง เคร่อื งแบบครบ คอื ก. ในพธิ เี ปด - ปด การฝกอบรม ข. ในพธิ ปี ระชุมรอบเสาธง (ตอนเชา ) ค. เม่อื ไดรบั อนญุ าตใหออกไปนอกบริเวณคายฝกอบรม (เพื่อธุรกิจท่จี าํ เปน ) ง. เม่อื ผอู ํานวยการฝกอบรมจะนดั หมายเปน กรณีพิเศษ การแตง กายอยา งอืน่ ๑. แตง กายลาํ ลอง คอื การแตงกายสภุ าพ ใชเ สื้อมีแขน ประกอบดวยหมวก ผาผูกคอ เครื่องหมายหมู เคร่อื งหมายนายหมู รองนายหมู พลาธกิ าร และปายชื่อ (หา มสวมรองเทา แตะ) ๒. แตงกายตามสบาย คือ การแตงกายสุภาพ (ใชเส้ือมีแขน - หามสวมรองเทาแตะ แตไมตองมีหมวก ผาผูกคอ สวนเคร่ืองหมายอ่ืน ๆ ควรติดไวเพ่ือจะไดทราบหมู และหนาท่ี โอกาสท่ีจะแตงกายตามสบาย เปนการเรียนตอนกลางคนื หรือเมือ่ เลิกจากฝก อบรมประจําวันแลว ๔. การใชส มดุ จดวิชา บอกใหทราบถงึ การฝก อบรม เปน ตนวา หนาท่ี ๑ การฝกอบรมหลกั สูตรลูกเสือวิสามญั ชอสะอาด รนุ ท่ี……………… ระหวางวนั ท่ี………………… หนาท่ี ๒ ณ คา ย…………………………………….. หนาท่ี ๓ รายชื่อคณะผูใหการฝกอบรม เขียนเย้ืองไปทางซายเพ่ือจะเหลือดานขวาของ หนา ท่ี ๔ หนากระดาษไวส ําหรบั ขอลายเซ็น รายชื่อผูเขา รับการฝกอบรมในหมู ปฏิบตั ิเชนเดยี วกับหนาท่ี ๒ ขอความสาํ คญั ของประธานผูกลา วเปด หรือผรู ายงานท่เี ปนใจความสําคัญ ๒๑ 23

หนาท่ี ๕ ตารางการฝกอบรม หนาท่ี ๖ เปนหนาที่ของผูเขารับการฝกอบรมจะตองบันทึกเกี่ยวกับคําบรรยายของผูบรรยาย แตละวชิ า ควรจะมีรปู แบบ ดังนี้ หวั ขอบรรยาย • ผบู รรยายคอื ใคร • วัน/เดือน/ป ท่ีบรรยาย ควรเขยี นที่มุมทางซายแตละหนา ตอจากนั้นแตละบรรทัดควรมีหัวขอยอย ลงไปตามลาํ ดบั • สมุดโนตวิชาเหมือนกระจกเงาของแตละคน วันสุดทายวิทยากรประจําหมู มีหนาท่ีตรวจและให ขอ คิดเห็นในสมดุ ของผเู ขารับการฝก อบรม • ปกหลังดานในสมุดของผูเขารับการฝกอบรม กําหนดใหมีการสอบในเร่ืองคําปฏิญาณและกฎของ ลกู เสอื การสเกตภาพประจาํ วนั ขอ ควรจาํ ของผูเ ขา รับการฝกอบรม หรือสิง่ ทคี่ วรนําไปปฏบิ ตั ิ ๕. การจัดหมู ผูเขารับการฝกอบรมทุกคน ใชผาผูกคอของการฝกอบรมตามที่กําหนดและติดเคร่ืองหมายประจําหมู นอกจากน้ี ผอู าํ นวยการฝกอบรมจะเปนผูกาํ หนดใหม ีการแตง กายแบบลาํ ลองตามโอกาสอนั สมควร อัตรากําลังของหมูเปนไปตามขอบังคับคณะลูกเสือแหงชาติวาดวยการปกครอง หลักสูตรและวิชา พิเศษ เวลา ๑๒.๐๐ น. เปลี่ยนหนาที่ภายในหมู เพื่อทุกคนจะเรียนรูความรับผิดชอบภายในหมูระหวาง การฝกอบรม ๖. การปฏบิ ัตขิ องผเู ขา รับการฝก อบรมในระหวางการฝก อบรม เวลา ๐๕.๓๐ น. ต่นื ทําภารกิจสวนตัว ออกกาํ ลังกาย เวลา ๐๗.๐๐ น. รับประทานอาหาร เวลา ๐๗.๓๐ น. รบั การตรวจ เวลา ๐๘.๐๐ น. ประชมุ รอบเสาธง รบั ฟงรายงานการตรวจ การเลน เพ่ือสุขภาพ เวลา ๐๙.๐๐ น. การฝกอบรม/กจิ กรรม เวลา ๑๒.๐๐ น. รับประทานอาหารกลางวัน เวลา ๑๓.๐๐ น. การฝกอบรม/กจิ กรรม เวลา ๑๘.๐๐ น. ชกั ธงลง รับประทานอาหารเย็น เวลา ๑๙.๐๐ น. การฝกอบรม/กจิ กรรม เวลา ๒๑.๓๐ น. สวดมนต ดับไฟ นอน ๗. การเตรยี มจดั สถานท่ีกนิ อยหู ลับนอน เปน ไปตามที่ผูอาํ นวยการฝก กําหนด ๘. ขอไมค วรปฏิบัติ ไมสูบบุหรี่ระหวางเวลาการบรรยายและการปฏิบัติกิจกรรม ไมดื่มของเมาในระหวางการฝกอบรม ไมมีการนําอาวธุ หรือของผดิ กฎหมายเขา มาในสถานทฝ่ี กอบรม ๙. การตรงตอ เวลาและการรกั ษาความสะอาด เปน ไปตามตารางการฝก อบรมและขอกําหนด ๒๒ 24

๑๐. การรกั ษาพยาบาล เปนหนาท่ีของผูเขารับการฝกอบรมจะตองปฏิบัติและรักษาตนเอง และคายฝกอบรมจะตองจัด เจา หนาที่ฝา ยบรกิ ารและใหค วามสะดวกตลอดเวลาการฝก อบรม เพ่ือใหเกิดความปลอดภัยและสบายใจ ๑๑. หนาท่หี มูบริการ ใหเปนไปตามขอกําหนดเพ่ือความเหมาะสม แตละสถานท่ีในการฝกอบรม โดยจะกําหนดหมูบริการ ประจาํ วัน และหนา ท่ีของหมบู ริการแตล ะวันจะส้ินสุดเวลา ๑๘.๐๐ น. หมบู รกิ ารมีหนา ท่ใี นการปฏิบัติ ดงั ตอ ไปนี้ ๑๑.๑ การเตรยี มและชกั ธงชาตขิ นึ้ สยู อดเสาในตอนเชา เวลา ๐๘.๐๐ น. และชักธงลงเวลา ๑๘.๐๐ น. การชกั ธงขึน้ และชกั ธงลง ใหปฏบิ ัตติ ามขอ บังคับคณะลกู เสอื แหงชาติ ๑๑.๒ การทําความสะอาดสถานทท่ี ใี่ ชร ว มกนั เชน หองนา้ํ หองสวม หองเรยี น บรเิ วณรอบเสาธง ๑๑.๓ การจัดสถานทช่ี มุ นุมรอบกองไฟ การเตรยี มสถานที่ ทาํ พวงมาลัย แจกนั ปา การทําความสะอาด หลงั การชมุ นุมรอบกองไฟ ๑๑.๔ การชว ยเหลอื จดั อปุ กรณ เตรียมอปุ กรณท ่ีจะใชใ นการฝกอบรมตามทวี่ ิทยากรกําหนด ๑๑.๕ หนาทีอ่ ่ืนใดทไี่ ดรบั มอบหมาย ๑๒. แนวปฏิบตั ิเม่อื วิทยากรเขา - ออก ในการใหค วามรู ๑๒.๑ เมื่อวิทยากรเขาบรรยายแตละวิชา ใหผูเขารับการฝกอบรมยืนตรง แสดงความเคารพ (วันทยหัตถ) พรอ มกลาวคําวา “สวสั ดคี รับ/คะ ” เอามอื ลง และน่ังลงทเ่ี ดมิ ๑๒.๒ เม่ือวิทยากรจบคําบรรยายแตละรายวิชา ใหผูเขารับการฝกอบรมยืนตรง แสดงความเคารพ (วนั ทยหตั ถ) พรอ มกลา วคําวา “ขอบคุณครับ/คะ” เอามือลงและนัง่ ลงที่เดมิ ผเู ขา รับการฝกอบรมแสดงความเคารพ ๑๓. การรกั ษาส่งิ ของมีคา ใหแตละหมูนําไปฝากไวท่ีวิทยากรประจําหมู และ/หรือ หากคายฝกอบรมใดมีสถานที่รับฝากของมีคา ที่ปลอดภัย ใหนําไปฝากไว ณ ท่ีน้ัน ทั้งน้ี เม่ือเกิดการสูญหาย เพื่อนสมาชิกผูเขารับการฝกอบรมจะเกิด ความไมสบายใจ ๑๔. กิจกรรมยามวาง (SPARE TIME ACTIVITY) เปน ที่ยอมรับกันวา กิจกรรมยามวา งเปนอุปกรณในการฝก อบรมอยางไดผ ลดี เพราะวา ๑๔.๑ กิจกรรมยามวางชวยใหผูอํานวยการฝกอบรมสามารถประเมินผลความสามารถของผูเขารับ การฝก อบรมไดร บั ความรมู ากนอ ยเพยี งไร หากวา ยังมีอะไรบกพรอง ควรจะสอนอะไรเพ่มิ เติมให ๒๓ 25

๑๔.๒ ฝายผูเขารับการฝกอบรมเอง ก็ปรารถนาจะทดสอบความรูของตนวาไดรับความรูไปมากนอย เพียงไร และมโี อกาสทีจ่ ะเสาะหาความรู ความเขาใจจากวทิ ยากรในประเดน็ ทต่ี นเองยังไมเขาใจ ๑๔.๓ กิจกรรมยามวาง เปนกิจกรรมหนึ่งท่ีจะทําใหคณะผูใหการฝกอบรมและผูเขารับการฝกอบรม ปรับตัวเขาหากัน มีสัมพันธภาพที่ดีตอกัน มีการหารือในการแกปญหาอื่น ๆ ทําใหเกิดความสนิทสนมกัน มากยง่ิ ขนึ้ ขอควรระลึกถึงมีวา เม่ือใดใหกิจกรรมยามวางแกผูเขารับการฝกอบรมไปทําแลว ควรใหมีระยะเวลา เพียงพอที่ทุกคนจะศึกษาหาความรู ทําความเขาใจกับกิจกรรมยามวางที่ใหไปกอน แลวจึงนัดหมายใหมาทํา การทดสอบ การทํากิจกรรมยามวางน้ัน เปนเรื่องของผูเขารับการฝกอบรมแตละคนที่จะไปศึกษาหาความชํานาญ เพมิ่ เติม ถา สงสัย จะถามหรอื ขอคาํ แนะนําจากเพ่ือนสมาชกิ หรอื วิทยากร กจิ กรรมยามวาง อาจจดั ใหมีในเรือ่ ง ตอไปนี้ ๑. คาํ ปฏิญาณและกฎของลูกเสือ ๒. การสเกตภาพ ๓. กิจกรรมหรือทกั ษะอยา งอืน่ ที่ผอู าํ นวยการฝก จะเห็นสมควร ๑๕. การวดั ผลหรือประเมนิ ผลในระหวา งการฝกอบรม ผทู เ่ี ขา รับการฝกอบรมผา นหรอื ไมผ านการฝก อบรม พิจารณาจากสง่ิ ตอไปน้ี ๑๕.๑ ผูเขารับการฝกอบรมจะขาดการฝกอบรมไมเกิน ๓ ชั่วโมง และตองไดรับอนุญาตจาก ผูอํานวยการฝกอบรมเปนผูพิจารณาเปนราย ๆ โดยจัดทําบันทึกขออนุญาตเปนลายลักษณอักษรผานวิทยากร ประจําหมู ๑๕.๒ ระบบหมู ๑๕.๓ ความตัง้ ใจและสนใจในการเขารวมกิจกรรมในระหวา งการฝกอบรม ๑๕.๔ การสอบกจิ กรรมยามวาง ๑๕.๕ สมุดจดรายวิชา ๑๕.๖ ผูอํานวยการฝกอบรม เปนผูประเมินจากการสังเกตพิจารณาของวิทยากรประจําหมู และ วทิ ยากรอืน่ ๆ ความตง้ั ใจและสนใจในการเขารวมกิจกรรม ๒๔ 26

แบบสังเกตพฤตกิ รรมการฟงบรรยาย หมู............................... ลาํ ดบั พฤตกิ รรม คุณภาพการปฏบิ ัติ ๓๒๑ ๑ มีความกระตือรอื รน ใหความสนใจในการฟงบรรยาย ๒ มีสว นรวมในการสาธติ และปฏิบตั ิ รวม ลงชอื่ ..............................................ผปู ระเมนิ (...............................................) เกณฑก ารใหค ะแนน ปฏิบัติหรอื แสดงพฤติกรรมอยางสม่ําเสมอ เทา กบั ดี ให ๓ คะแนน ปฏิบตั หิ รือแสดงพฤตกิ รรมบอยคร้งั เทากับ พอใช ให ๒ คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤตกิ รรมบางครงั้ หรือนอยครงั้ เทากับ ปรับปรงุ ให ๑ คะแนน เกณฑการตัดสนิ คณุ ภาพ ชว งคะแนน ระดบั คณุ ภาพ ๕ - ๖ ดี ๓ - ๔ พอใช ๒ ปรบั ปรุง ๒๕ 27

ชอ่ื วิชา โครงการลูกเสอื วิสามัญชอสะอาด บทเรยี นที่ ๓ เวลา ๖๐ นาที ขอบขา ยวิชา ๑. ประวตั ิความเปนมาของลูกเสือวสิ ามญั ชอสะอาด ๒. การสรา งทศั นคตทิ ด่ี ีตอโครงการลูกเสอื วิสามัญชอ สะอาด จุดหมาย เพ่ือใหเกิดความรู ความเขาใจ โดยสามารถนําสาระสําคัญของการลูกเสือวิสามัญชอสะอาดไปประยุกต เพอื่ การปลูกจิตสํานกึ ที่ดใี นการใชชวี ิตประจําวนั วตั ถปุ ระสงค เมือ่ จบบทเรียนนี้แลว ลูกเสือวิสามญั สามารถ ๑. อธบิ ายประวตั ิความเปนมาของโครงการลูกเสือวิสามัญชอสะอาดได ๒. ระบุภารกจิ ของคณะกรรมการปองกันและปราบปรามการทจุ ริตแหงชาติได ๓. อธิบายวา กิจการลูกเสือวสิ ามัญสนบั สนนุ โครงการลกู เสือชอสะอาดได ๔. อธิบายสัญลกั ษณข องลูกเสือวิสามญั ชอสะอาดได วธิ ีสอน ๕ นาที ๑. นาํ เขา สูบทเรยี นและช้แี จงวัตถุประสงค (เพลงความซื่อสตั ย) ๒๐ นาที ๒. บรรยายความเปน มา ๑๕ นาที ๓. อภิปรายกลุม ๑๕ นาที ๔. นําเสนอ ๕ นาที ๕. สรปุ บทเรยี น ซักถาม สื่อการสอน ๑. ภาพนิ่งหรอื วดี ิทัศน ๒. เอกสารประกอบการเรยี น ประเมนิ ผลงาน ๑. สังเกตความรวมมือในการทาํ งานรวมกนั ๒. การรายงานของทป่ี ระชุมกลุม ๓. อภปิ ราย ซักถาม เนือ้ หา ภมู หิ ลงั การทุจริตไมซื่อตรง หาผลประโยชนใหตนเองและพวกพอง ปจจุบันมีสูงมาก ไมมีแนวโนมที่จะหยุด หรือลดลง การจัดอันดับภาพลักษณปญหาทุจริตในเชิงปริมาณของโลกประจําป ๒๕๕๕ จาก ๑๗๖ ประเทศ ทั่วโลก ประเทศไทยอยูในอันดับ ๘๘ และอยูในอันดับ ๑๑ จาก ๒๑ ประเทศในเขตภูมิภาคเอเชีย สวนความ รุนแรงของปญหาทุจริตในเชิงคุณภาพน้ัน คานิยมของสังคมไทยมีแนวโนมเปล่ียนไปในทิศทางตรงขามกับ คุณธรรม จริยธรรม จนทําใหการทุจริตเปนการยอมรับจากสังคมไทยในบางระดับแลว เชน ยอมใหเกิด การทุจริตในสังคมเพ่ือแลกกับผลประโยชนที่มากกวาหลายเทา แนวความคิดเชนน้ีทําใหความม่ันคงทาง ๒๖ 28

คุณธรรมจริยธรรมของสังคมไทยลมเหลวโดยส้ินเชิง และในปจจุบันการทุจริตมีรูปแบบซับซอนมาก เชน การทุจริตเชิงนโยบาย การมีผลประโยชนทับซอนและการแสวงหาคาเชาทางเศรษฐกิจ ฯลฯ ซึ่งรูปแบบ การทุจริตเปนการทุจริตท่ีผสมกลมกลืนกับการทุจริตแบบเกา เปนการขยายตัวการทุจริตพรอมกับ สภาพแวดลอมทางเศรษฐกิจ การเมือง และสังคมท่ีเปล่ียนแปลงไปจากเดิม เปนเรื่องที่ภาครัฐ สังคมและ หนวยงานท่ีเกี่ยวของ จะตองแสวงหาแนวทางใหมเพื่อแกไขปญหารวมกันอยางเปนระบบ ดวยการสงเสริม คุณธรรมและจริยธรรมใหเปนเกราะคุมกันสังคมในการปองกันทุจริต นอกจากน้ัน การสงเสริมระบบการศึกษา ใหเ กิดกระบวนการเรยี นรู สรางทัศนคติ คานิยมเกี่ยวกบั คุณธรรม จรยิ ธรรม ความซ่อื สตั ยสุจริตใหเกิดกับคนใน สังคม ท้งั ดานมติ ิทางสงั คมวัฒนธรรม มิติทางเศรษฐกิจ และมิติทางดานสถาบัน ก็จะทําใหการตอตานการทุจริต มีความรดั กุมรอบดา นมากขึ้น กาํ เนดิ ป.ป.ช. รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย มีเจตนารมณคุมครองสิทธิเสรีภาพของประชาชน และสนับสนุน การมีสวนรวมของประชาชน จึงกําหนดการพัฒนาระบบตรวจสอบ โดยกําหนดรูปแบบและโครงสรางของ องคกรอิสระ เพ่ือเปนกลไกในการปฏิบัติงานซึ่งเรียกวา คณะกรรมการปองกันและปราบปรามการทุจริต แหงชาติ หรอื เรยี กโดยทั่วไปวา คณะกรรมการ ป.ป.ช. ซึ่งเปนกลไกที่มีอํานาจโดยตรงในการปองปรามการทุจริต ตามรัฐธรรมนูญและพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒ ซึง่ มอี าํ นาจหนาที่ ๑. ดา นปอ งกนั การทจุ รติ ดา นตัวระบบ และดา นตวั บุคคล ๒. ดานตรวจสอบทรัพยสนิ เชน กรณีร่ํารวยผิดปกติของเจาหนา ที่รัฐ หรอื ผูดํารงตําแหนงทางการเมือง ๓. ดานปราบปรามการทุจริต มีอํานาจในการไตสวนถอดถอนออกจากตําแหนง หรือเพื่อดําเนินคดี ทางอาญา สูภมู ภิ าค การท่ีประเทศไทยประสบปญหาการทุจริตเปนอยางมาก แมวาจะมีการบัญญัติต้ังคณะกรรมการ ป.ป.ช. แลวก็ตาม แตเนื่องจากประเทศไทยมีขนบธรรมเนียม ประเพณี และวัฒนธรรมท่ีหลากหลาย จึงตอง มีการจัดต้ังคณะกรรมการปอ งกนั และปราบปรามการทุจริตประจําจังหวัด (กรรมการ ป.ป.จ.) ขึ้นเพื่อทําหนาท่ี หลักในการสงเสริมการปองกันและปราบปรามทุจริต โดยประสานความรวมมือกับประชาชนและสวนราชการ เพื่อเผยแพรความรูใหแกประชาชนทุกระดับตระหนักถึงผลเสียจากการทุจริต และเสริมสรางทัศนคติ คานิยม เก่ียวกับความซอ่ื สตั ยในการปองกันและปราบปรามการทุจริต ๒๗ 29

ตราสัญลกั ษณส าํ นกั งาน ป.ป.ช. ลักษณะและความหมายของตราสัญลกั ษณหรือเคร่ืองหมายสํานกั งาน ป.ป.ช. เปนดวงตรารูปทรงดอกบัวตูมหรือหยดน้ําและมีขนาดกวาง ๒ ใน ๓ ของความสูง ประกอบดวยอุณาโลม และรัศมีโดยรอบ ดานลา งเปน โล และแบงพ้นื ท่ีเปน ๓ สวน คือ สวนบน เปนพานรัฐธรรมนูญ สว นท่สี อง อยูดานลางขวาของโล เปนรูปตุลแขวนอยูบนดามพระขรรค มีธรรมจักร ประกอบอยูดา นหนา สว นทส่ี าม อยูดานลางซายของโลเปนรูปกงจักร และมีลูกศรกับสายฟาไขวสอดใน กงจักร เบือ้ งลางของโลเปน รบิ บ้ิน หรอื โบรองอยดู านลาง และบนแถบโบจะมชี อชัยพฤกษผ ูกวางไวบ นรบิ บ้ิน ความหมายของสญั ลักษณ อณุ าโลม หมายถึง มหาบุรษุ ความยง่ิ ใหญ รศั มี รศั มี หมายถึง การแผไพศาล โล หมายถงึ การปองกันอันเปนหนา ที่พเิ ศษของงาน ป.ป.ช. ซึ่งเปน การปองกันมิใหม ผี ูกระทาํ การทุจรติ ๒๘ 30

ในโลด งั กลาวไดแ บงพื้นท่อี อกเปน ๓ สวน คือ ๑. พานรัฐธรรมนญู หมายถึง กฎหมายสูงสุดของประเทศเปน ศูนยอํานาจรัฐ และกอใหเกดิ มคี ณะกรรมการ ป.ป.ช. ข้นึ ๒. ตุลหรอื ตาชั่งและธรรมจกั ร หมายถึง ความยุตธิ รรมและคณุ ธรรม ๓. กงจักร สายฟาและลกู ศร หมายถึง ความรวดเรว็ ในการปราบปรามการทจุ รติ โบและชอชยั พฤกษ หมายถึง ความมีชัยชนะที่ม่ังคง ตามแนวปณิธานแหง ความต้ังใจท่ีแนวแนและแข็งแกรงของ ป.ป.ช. ทอดตัววางอยูบนความออนโยนท่ีนุมนวลของ พน้ื ฐานองคกร ความหมายของสที ี่ใชป ระกอบในตราสญั ลกั ษณ สมี ว ง ใชประกอบเปนสีพ้ืนของโล หมายถึง วันท่ีรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๔๐ อันเปนการกอกําเนิดของคณะกรรมการ ป.ป.ช. และสํานักงาน ป.ป.ช. ประกาศใช ซ่ึงเปน วนั เสาร สเี ขียว ใชประกอบเปนสีของริบบ้ิน หมายถึง วันที่พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญวาดวย การปอ งกันและปราบปรามการทจุ ริต พ.ศ. ๒๕๔๒ ประกาศใช ซึ่งเปนวันพุธ สีทอง ใชประกอบเปนสีสําหรับองคประกอบของสัญลักษณ หมายถึง ความเปนมงคล ความรงุ เรือง ศักดิศ์ รแี ละความสงา งาม ๒๙ 31

สัญลกั ษณสงเสริมคุณธรรมความดี “ชอ สะอาด” คณะกรรมการ ป.ป.ช. มีภารกิจในการเสริมสรางทัศนคติคานิยมในความซ่ือสัตยสุจริตใหเกิดขึ้นใน สังคม เพ่ืออํานวยตอการปองกันและปราบปรามการทุจริต การปลูกจิตสํานึกและสงเสริมคุณธรรม จริยธรรม โดยเฉพาะในดา นความซ่ือสตั ยสุจริต จึงเปน แนวทางหนึง่ ทีต่ องดําเนนิ การ ดวยเหตุผลดังกลาว สํานักงาน ป.ป.ช. จงึ จดั ใหมกี ารประกวดสัญลักษณขึ้นเพื่อใชส่ือถึงคุณงามความดี โดยผลงานที่ชนะการประกวด คือ \"ชอสะอาด\" ของนายกิตติบดี บัวหลวงงาม ส่ือถึงความบริสุทธ์ิและจริงใจ สะทอนใหเห็นถึงความซื่อสัตยสุจริต ซึ่งไดนําเผยแพรและขอความรวมมือจากองคกร หนวยงานภาครัฐ ภาคเอกชน และประชาชนท่ัวไป ใหนําไปใชในการจัดกิจกรรมจูงใจใหประพฤติปฏิบัติในส่ิงที่ดีงาม เพ่ือสราง พลังแหง ความซอ่ื สตั ย บริสทุ ธิ์ และจรงิ ใจ ใหเ กิดข้ึนเปน เครือขา ยอยางยงั่ ยนื ในชาตบิ า นเมอื ง สัญลักษณ “ชอสะอาด” มีแนวคิดมาจากชอดอกไม ซึ่งเปนของขวัญที่นิยมมอบใหกันในวาระสําคัญ และครงั้ นเ้ี ปนโอกาสที่จะรวมมอบของขวญั อนั ยิง่ ใหญแดผ ูต ัง้ ม่ันและดํารงตนในความซื่อสัตยสุจริต ดวยการทํา ความดี ไมโกง ไมทุจริตตอตนเอง ตอผูอื่น ตอชุมชน สังคม ศาสนา สถาบันพระมหากษัตริย และประเทศชาติ โดยผานสัญลักษณสงเสริมคุณธรรมความดี ซึ่งไดรวบรวมทุกลานมือขาวใสสะอาดของคนบนแผนดินไทย ทั้งในและนอกราชอาณาจักร โดยไมจํากัดเพศ วัย เช้ือชาติ ศาสนาใด ๆ ท้ังสิ้น รวมเขาไวเปนหนึ่งเดียวกัน ผกู ดว ยโบสธี งชาติไทย แสดงถึงการรวมพลงั ไทยทําดีทกุ คนไวด วยกนั มื อ สี ข า ว ส ะ อ า ด ป ร า ก ฏ รั ศ มี สี ฟ า ก ร ะ จ า ย โบสีธงชาติ ทผี่ กู ชอ เอาไว ออกมาโดยรอบ หลากหลายขนาดและรูปแบบ แทนการรวมเปนหน่ึงเดียวกันของ ผูกมัดรวมเปน ชอ เดยี วกันดว ยโบสธี งชาตไิ ทย ทุก ๆ ความดี และนําพลังสะอาด แทนคนทั้งประเทศ ทุกเพศ วัย เช้ือชาติ เหลาน้ีมอบเปนของขวัญตอบแทน ศาสนา ที่รวมกันทําความดี โดยเฉพาะในเรื่อง ประเทศชาติ ความซอ่ื สัตยสุจริต ผลลัพธที่ได คือ พลังพิเศษ ทเ่ี ปลงออกมาสคู นรอบขาง คําวา \"ชอสะอาด\" เขียนในรูปแบบลายมือ แสดงใหเห็นถึง ความมีชีวิตและอิสระ ส่ือถึงความบริสุทธิ์และ คณะรัฐมนตรีรับทราบและใหหนวยงานภาครัฐ นําสัญลักษณสงเสริมคุณธรรมความดี “ชอสะอาด” ใชใ นกิจกรรมการสง เสรมิ คณุ ธรรมความดี ตามท่ีคณะกรรมการ ป.ป.ช. เสนอ เม่ือวันที่ ๙ กรกฎาคม ๒๕๕๒ ๓๐ 32

เครือ่ งหมาย “ลกู เสือชอสะอาด” คําอธบิ ายตราสญั ลกั ษณลูกเสือชอสะอาด สญั ลกั ษณ “ชอสะอาด” เปน สญั ลกั ษณส งเสรมิ คณุ งามความดี ซ่ึงไดรวบรวมทุกลานมือขาวใสสะอาด ของคนบนแผนดินไทย ทั้งในและนอกราชอาณาจักร โดยไมจํากัดเพศ วัย เช้ือชาติ และศาสนาใด ๆ ทั้งส้ิน รวมเขา ไวเปนหนึ่งเดียวกนั ผกู ดวยโบสธี งชาตไิ ทย แสดงถึงการรวมพลังไทยทําดที กุ คนเขา ไวด วยกนั สัญลักษณ “วงเชือกผูกเง่ือนพิรอด” หมายถึง ความสามัคคีและความเปนพี่นองกันของขบวนการ ลูกเสือโลก สัญลักษณ “ลูกเสือ” ประกอบดวย สัญลักษณลูกเสือโลก คือ รูปเฟอรเดอลีส (Fleur-de-lis) ประกอบกบั รปู หนาเสือ มอี ักษรจารกึ ดา นลางวา “เสยี ชีพอยาเสียสตั ย” ซงึ่ หมายถงึ ๑. เคร่ืองหมายลูกศรของเข็มทิศท่ีอยูตรงกลาง หมายความวา ลูกเสือสามารถช้ีแนวทางที่ ถูกตองของชวี ิต เปรียบไดดังเข็มทศิ ทส่ี ามารถชีบ้ อกทิศทาง ๒. ปลายยอด ๓ แฉก สวนบนของเคร่ืองหมายเปรียบเหมือนรหัสของลูกเสือ อันหมายถึง คําปฏิญาณ ๓ ขอ ท่ลี กู เสือตอ งยดึ ถอื ซึ่งมคี วามหมาย ดังน้ี ขอ ๑ ขา จะจงรกั ภักดีตอชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย ลูกเสือจะตองมีความศรัทธา เชื่อมัน่ ในชาติ ศาสนา และพระมหากษตั ริยของตน เคารพเทิดทนู ท้งั ๓ สถาบนั ดว ยความซ่ือสัตย ขอ ๒ ขาจะชวยเหลือผูอื่นทุกเม่ือ ลูกเสือจะตองประพฤติปฏิบัติตนใหเปน ประโยชนต อผอู ื่นในทกุ โอกาส ทุกสถานการณ เทาท่จี ะทาํ ได โดยเริม่ ตัง้ แตค รอบครวั จนถงึ สงั คมภายนอก ขอ ๓ ขาจะปฏิบัติตามกฎของลูกเสือ ลูกเสือตองปฏิบัติตนตามกฎ ๑๐ ขอ ของลูกเสอื ซึ่งเปนหลักยึดเหนยี่ วใหล กู เสือปฏบิ ตั ิแตสง่ิ ดงี าม ๓. ดาว ๕ แฉก ๒ ดวง รวมทั้งหมด ๑๐ แฉก อยูที่กลีบซายขวาของ “Fleur-de-lis” นั้น หมายถงึ คุณธรรม ๑๐ ประการของลกู เสือ ดวงดาวทางซา ย คอื คณุ ธรรมขอ ที่ ๑ - ๕ ซ่ึงลูกเสือพึงปฏบิ ัติตอผูอืน่ ดวยดี คอื ๑. ลูกเสอื ตอ งมีเกียรตเิ ชอ่ื ถือได (Honorable) ๒. ลูกเสอื ตอ งมีใจจงรักภักดี (Loyal) ๓. ลูกเสือตองเปนมิตรกบั บคุ คลท่วั ไป (Friendly) ๔. ลกู เสอื ตอ งมสี ัมมาคารวะ (Courteous) ๕. ลกู เสือตอ งบําเพ็ญตนใหเ ปนประโยชนตอ ผูอ น่ื (Helpful) ๓๑ 33

ดวงดาวทางขวา หมายถงึ คณุ ธรรมขอ ท่ี ๖ - ๑๐ ซ่งึ วาดวยกฎขอ บังคับโดยตรง คือ ๖. ลกู เสอื ตอ งมใี จเมตตากรณุ าเอือ้ เฟอเผื่อแผ (Kind) ๗. ลูกเสอื ตอ งเชอ่ื ฟงคําสง่ั สอน (Obedient) ๘. ลูกเสือตองมีหนาตายิ้มแยมแจมใสเบิกบาน แมในยามลําบาก หรือเผชิญ อันตราย (Cheerful) ๙. ลกู เสือตองมธั ยสั ถ (Thrifty) ๑๐. ลกู เสอื ตองมีกาย วาจา ใจสะอาดบริสทุ ธิ์ (Clean) พนื้ สีขาว แสดงถงึ ความบริสทุ ธคิ์ วามซ่ือสัตยส ุจรติ เชือกสีมวง แสดงถึง ความเปนผูนําและการชวยเหลือผูอื่น และเปนสีของวันท่ีมีการประกาศใช รฐั ธรรมนญู แหงราชอาณาจกั รไทย พุทธศกั ราช ๒๕๕๐ ซ่งึ เปนวันเสาร คําขวัญ “เสียชีพอยาเสียสัตย” ส่ือถึง ความภูมิใจในลูกเสือไทย มีจิตสํานึกในการทําความดี และ ความมคี ุณธรรมจริยธรรมของลูกเสอื โครงการลกู เสือชอสะอาด เปนโครงการท่ีไปในทิศทางเดียวกับขบวนการระหวางประเทศ ซ่ึงกําหนด โดยสหประชาชาติ ถือกาํ เนิดขน้ึ หลงั จากที่ประชุมใหญสมชั ชาสหประชาชาติ (United Nation) มมี ตเิ ห็นชอบ อนุสัญญาสหประชาชาติวาดวยการตอตานการทุจริต ค.ศ. ๒๐๐๓ (United Nations Convention against Corruption - UNCAC, 2003) อยางเปนเอกฉันทเม่ือวันท่ี ๓๑ ตุลาคม ๒๕๔๖ จากน้ันประเทศภาคี สมาชิกสหประชาชาติ ๑๙๑ ประเทศรวมทั้งประเทศไทย เขารวมลงนามในอนุสัญญาฯ ระหวางวันที่ ๙ - ๑๑ ธันวาคม ๒๕๔๖ ณ เมอื งเมอรดิ า ประเทศเมก็ ซิโก ดงั น้ัน สหประชาชาติจึงประกาศใหวันท่ี ๙ ธันวาคมของทุกป เปน วนั ตอ ตา นคอรรัปชันสากล (International Anti - Corruption Day) การเปนภาคีจะเกิดประโยชนแกประเทศไทยอยางมาก เน่ืองจากหัวใจสําคัญของอนุสัญญา สหประชาชาติวาดวยการตอตานการทุจริต ค.ศ. ๒๐๐๓ กําหนดประเด็นความรวมมือที่สําคัญของภาคี ๓ ประการ ดงั นี้ ๑. ดานมาตรการเชงิ ปอ งกนั : ทกุ ประเทศตอ งมงุ ปอ งกนั ปญ หาการทจุ รติ เปนอนั ดบั แรก ๒. ดานการบัญญัติความผิดทางอาญา : ทุกประเทศตองถือวาการทุจริตทุกรูปแบบ คือ อาชญากรรม ๓. ดา นความรวมมอื ระหวางประเทศ : ทุกประเทศตองใหความรวมมือในการทําใหอนุสัญญา มผี ลในทางปฏบิ ตั ไิ ดจ รงิ การรณรงค \"คอรัป 'ฉัน' ไมขอรับ\" (Your NO Counts) เปนขบวนการระหวางประเทศ ซึ่งโครงการพัฒนาสหประชาชาติ (United Nations Development Programme) และสํานักงานวาดวย ยาเสพติดและอาชญากรรมแหงสหประชาชาติ (United Nations Office on Drugs and Crime) รวมกันจัดขึ้น ในวนั ตอตา นการทุจริตสากล เพื่อสรา งความตระหนัก รถู ึงการทจุ ริต และวิธตี อตา นการทุจรติ การรณรงคนี้มีเปาหมายแสดงใหเ หน็ วา การทุจริตเปนที่กีดขวางความรวมมือในอันที่จะบรรลุ เปาหมายการพัฒนาสหัสวรรษเชนไร บอนทําลายประชาธิปไตยและหลักนิติธรรมเชนไร กับทั้งชักนําไปสู การละเมิดสิทธมิ นษุ ยชน บิดเบือนการตลาด พาความวินาศมาสูคณุ ภาพชีวติ รวมถึงสง ผลใหเกิดความผิดอาญา ซึง่ กระทํากนั เปน องคก าร การกอการรา ย และภยันตรายอ่ืนตอความมั่นคงของมนุษยเชนไร ๓๒ 34

กิจการลูกเสอื วิสามัญกับโครงการลูกเสอื วสิ ามัญชอสะอาด กจิ การลูกวสิ ามัญ สามารถพัฒนาการของเยาวชนท่ีมีอายุระหวาง ๑๗ - ๑๘ ป ทั้งทางดานรางกาย สติปญญา จิตใจ สังคมและศลี ธรรม ตามอุดมการณข องเยาวชนนัน้ ควรประกอบดวย ๑. เปนท่ดี งึ ดดู ใจและสนองความตอ งการและความสามารถของมวลสมาชกิ ๒. เปนการชว ยเหลือใหเ ยาวชนไดม ีเพ่ือนและสงั คมที่ดี ๓. จดั ใหมีประสบการณในการทํางานรว มกันเปน หมูคณะอยา งมคี วามหมาย ๔. เปดโอกาสใหเยาวชนไดทําการฝก และพัฒนาทักษะความสามารถในการเปนผูน ําที่ดี คติพจนของลูกเสือวิสามัญชอสะอาด คือ “บริการ” ถือเปนสวนหนึ่งของคําปฏิญาณและกฎของ ลกู เสือทว่ี า “ขา ฯ จะชว ยเหลอื ผอู ืน่ ทุกเม่ือ” กิจการลูกเสือวิสามัญชอสะอาด มุงเนนในการตอบสนองความตองการของเยาวชน เพ่ือใหทําหนาท่ี ในการบริการชวยเหลือผูอื่นและสังคมท่ีเขาอยูอาศัย เปนการสรางนิสัยใหเยาวชนไมเปนคนเห็นแกตัวและ พรอมท่ีจะเสียสละประโยชนสวนตัวเพื่อใหบริการแกบุคคลและสังคม ทั้งนี้ เพ่ือเยาวชนไดเจริญเติบโต เปน ผูใ หญจ ะสามารถดาํ รงชวี ติ อยใู นสงั คมอยา งมีความสขุ การลูกเสือวิสามัญชอสะอาด พยายามจะชวยใหคนวัยหนุมท้ังหลายเปนตัวของตัวเองจะชวยให สามารถดําเนินชวี ิตของตนเอง เปน ผมู คี วามรับผิดชอบตามหนา ทขี่ องตน จดุ มงุ หมายของกิจการลกู เสือวสิ ามัญชอสะอาด ๑. สงเสรมิ การเปนพลเมืองดีของเยาวชน ๒. การใหบรกิ ารแกช มุ ชนแกคณะลูกเสอื แหงชาติ ๓. จัดประสบการณตาง ๆ ท่ีมีประโยชนและทาทายความสามารถ เพื่อเปดโอกาสใหเยาวชนพัฒนา ศกั ยภาพของตนเอง ๔. ชวยใหเยาวชนสามารถดาํ รงชีวติ ไดอยางมีความสขุ ในสังคมและมปี ระสิทธิภาพ ๕. ชวยใหเยาวชนไดมีสวนรวมอยางจริงจังในการพัฒนาชุมชน สังคม ประเทศชาติตามอุดมการณ ของคณะลกู เสอื แหงชาติ โครงการลกู เสือชอ สะอาด จัดต้ังขึ้นเพื่อสนับสนุนใหลูกเสือวิสามัญไดรับการฝกอบรม โดยการเรียนรู ตามหลกั สูตรวิสามัญชอสะอาดท้ังในและนอกสถานศึกษา ในการสรางทัศนคติท่ีดี ปลูกจิตสํานึกของการปองกัน การทุจริต ประพฤติมชิ อบ สรา งความซ่อื สตั ย โปรงใสใหกับสงั คม ชมุ ชน และประเทศชาติ รว มกนั แสดงความคิดเห็นและรายงาน ๓๓ 35

ใบงาน วชิ า ลกู เสือวสิ ามญั กับโครงการลูกเสอื ชอสะอาด ๑. ใหหมูของทานสงผูแทนหมูขับเสภา ประกอบความเปนมาของโครงการลูกเสือชอ สะอาด (๓ นาที) ๒. ใหห มขู องทานอภิปรายหัวขอ “ความสุจริตมีความสําคัญตอชีวิตประจําวันอยางไร” แลวสรุปสง ผูแทนหมรู ายงานผลตอท่ปี ระชุมใหญ (๓ นาที) ๓. ใหหมูของทานอภิปราย หัวขอ “โครงการชอสะอาด สามารถปองกันปราบปรามทุจริตไดดี เพียงใด” แลว สรปุ สง ผูแทนหมรู ายงานตอที่ประชมุ ใหญ (๓ นาที) ๔. ใหหมูของทานนําเสนอประสบการณการพบเห็นการทุจริตสวนบุคคล ซ่ึงอาจนําไปสูการเสียหาย อยางยงิ่ สาํ หรบั สังคม ๓ เร่อื ง แลวสง ผแู ทนนําเสนอตอทปี่ ระชุมใหญ (๓ นาที) ๕. ใหหมูของทานเขียนคํากลอนบรรยาย “วิธีการพัฒนา โครงการลูกเสือสะอาด” แลวสงผูแทนหมู รายงานตอ ทป่ี ระชุม (๓ นาที) ใหแตละหมูรวมกันทํากิจกรรมตามหัวขอกิจกรรมขางตน โดยใชเวลา ๑๕ นาที แลวสงผูแทนหมู นําเสนอตอ ทป่ี ระชุมใหญ (กลุมละ ๓ นาที) • หมูที่ ๑ ทาํ ขอ ๑ • หมูที่ ๒ ทาํ ขอ ๒ • หมทู ี่ ๓ ทาํ ขอ ๓ • หมทู ่ี ๔ ทําขอ ๔ • หมทู ่ี ๕ ทาํ ขอ ๕ ๓๔ 36

ชื่อวิชา คาํ ปฏญิ าณและกฎของลกู เสือเพอื่ ความเปนพลเมืองดีและจติ อาสา บทเรียนท่ี ๔ เวลา ๗๕ นาที ขอบขา ยรายวิชา ๑. ความหมาย ความสําคญั และประโยชนข องคําปฏญิ าณและกฎของลูกเสือวสิ ามัญ ๒. การแปลความหมายของคาํ ปฏญิ าณและของลูกเสือวิสามัญ ๓. นาํ คาํ ปฏิญาณและกฎของลูกเสอื วสิ ามัญไปปฏบิ ตั ใิ นชวี ิตประจําวัน จุดหมาย เพ่อื ใหลูกเสือวิสามัญไดด าํ เนินการจัดกิจกรรมจิตอาสาและการเปนพลเมืองดี ตามกฎและคําปฏิญาณ ของลกู เสือ นาํ มาประยุกตใชในชวี ิตประจาํ วันได วัตถุประสงค เมือ่ จบบทเรยี นนี้แลว ลกู เสอื วิสามญั สามารถ ๑. อธบิ ายความหมาย ความสําคัญของการเปน พลเมืองที่ดีได ๒. อธิบายความหมาย ความสําคัญของจติ อาสาได ๓. สามารถแปลความหมายของกฎและคําปฏิญาณของลกู เสือได ๔. นํากิจกรรมจิตอาสาและการเปนพลเมืองดีมาประยุกตกับกฎและคําปฏิญาณ มาใชในชีวิต ประจําวันได วิธีสอน/กจิ กรรม ๑. เตรียมความพรอ ม รองเพลงกฎของลกู เสือ ๒. ใหลูกเสือศึกษา เรื่อง คําปฏิญาณและกฎของลูกเสือวิสามัญจากใบความรูที่ ๓ เร่ือง คําปฏิญาณ และกฎของลูกเสือวสิ ามญั ๓. ใหลกู เสอื แตล ะหมปู ฏบิ ัตติ ามใบงานท่ี ๓ ส่อื การสอน ๑. เพลง ๒. ใบความรทู ี่ ๓ เรือ่ ง คําปฏิญาณและกฎของลูกเสอื วิสามัญ ๓. ใบงานท่ี ๓ เรื่อง ลูกเสือวิสามัญกับคําปฏญิ าณและกฎของลูกเสือ ๔. เอกสารประกอบการเรียนการสอน การประเมนิ ผล ๑. วิธีการวดั ผล : ประเมินการปฏิบัติกจิ กรรมกลุม ๒. เคร่อื งมอื วดั ผล : การทองคาํ ปฏญิ าณและกฎของลูกเสือวสิ ามญั ๓. เกณฑก ารประเมินผล : ตารางบันทกึ ผลการทดสอบทอ งคาํ ปฏิญาณและกฎของลกู เสือวสิ ามัญ ๓๕ 37

ใบความรูที่ ๓ เรอ่ื ง คําปฏิญาณและกฎของลกู เสือวิสามัญ ความหมายของคําปฏญิ าณของลูกเสอื คือ คํามั่นสัญญาที่ลูกเสือไดใหไวดวยความสุจริตใจแกผูบังคับบัญชาตอหนาแถวหรือในพิธีการทาง ลูกเสือ เปนหลักสากลที่ลูกเสือทุกคนตองปฏิบัติเชนเดียวกันหมด ลูกเสือจะตองจดจําคําปฏิญาณใหได และ ตองพยายามปฏิบตั ิตนตามคําปฏิญาณอยา งเต็มความสามารถ หรือใหด ีทีส่ ุด คาํ ปฏญิ าณของลูกเสือวสิ ามัญ มี ๓ ขอ ดงั นี้ ดว ยเกยี รตขิ องขา ขาสญั ญาวา ขอ ๑ ขาจะจงรักภกั ดีตอชาติ ศาสนา พระมหากษตั รยิ  หมายถึง ลูกเสือตองเคารพ ยกยองบูชาเทิดทูนชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริยไว ดว ยความซอ่ื สัตยสุจริต ขอ ๒ ขาจะชวยเหลือผอู น่ื ทุกเมอื่ หมายถึง ลูกเสือเปนผูมีจิตใจโอบออมอารี มีจิตเมตตากรุณาตอสัตว ตอคนทั่วไป ยอมสละความสุขสวนตัวและมีจิตอาสา ขอ ๓ ขา จะปฏิบตั ิตามกฎของลกู เสือ หมายถึง ใหลูกเสือปฏิบัติตามกฎของลูกเสือทั้ง ๑๐ ขอ อยางเครงครัด และปฏิบัติ อยางสมํา่ เสมอ ไมห ลีกเลีย่ ง ทุกครัง้ ที่กลาวคาํ ปฏญิ าณลูกเสือทุกคนตองแสดงรหัส ลูกเสือไทยนิยมแสดงรหัสแบบอังกฤษ คือยืนใน ทา ตรง ยกมือขวาข้ึนเสมอไหล ขอศอกชิดลําตัว หันฝามือไปขางหนา น้ิวหัวแมมือกดปลายน้ิวกอยไว อีกสามน้ิว ท่ีเหลอื เรยี งชิดติดกันและเหยยี ดตรงข้นึ ไป น้วิ ท้งั สามท่ีเหยยี ดขึ้นไปน้ัน มีความหมายถึง คําปฏิญาณของลูกเสือ ทั้ง ๓ ขอ กฎของลูกเสอื สามัญ ลกู เสือสามญั รุน ใหญ ลกู เสือวสิ ามญั และบคุ ลากรทางการลกู เสือ กฎของลูกเสือ หมายถึง ขอปฏิบัติท่ีลูกเสือตองยึดถือเปนแนวทางการประพฤติปฏิบัติตนและปฏิบัติ หนาที่ใหเปนคนดีของครอบครัว สังคม และประเทศชาติ มีระเบียบวินัย มีความรักสามัคคีและมีความซื่อสัตย สจุ ริต ดังตอไปน้ี ขอ ๑ ลกู เสอื มเี กียรตเิ ชื่อถือได ขอ ๒ ลูกเสือมีความจงรกั ภักดตี อ ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย และซ่ือตรงตอผูมพี ระคุณ ขอ ๓ ลูกเสือมีหนา ทก่ี ระทําตนใหเปนประโยชนแ ละชว ยเหลอื ผอู นื่ ขอ ๔ ลกู เสือเปน มติ รของคนทุกคนและเปน พี่นองกบั ลกู เสืออนื่ ท่วั โลก ขอ ๕ ลกู เสอื เปนผสู ุภาพเรียบรอ ย ขอ ๖ ลกู เสอื มีความเมตตากรุณาตอสตั ว ขอ ๗ ลูกเสือเชอื่ ฟงคาํ สงั่ ของบิดามารดา และผูบังคับบัญชาดวยความเคารพ ขอ ๘ ลูกเสือมีใจราเรงิ และไมย อทอตอความยากลาํ บาก ขอ ๙ ลกู เสือเปน ผูมัธยัสถ ขอ ๑๐ ลกู เสอื ประพฤติชอบดวยกาย วาจา ใจ ๓๖ 38