วิชา เหล่าทหารช่าง ปี4 (ชาย)

ชัน้ ที่ (1) เหล่าทหารช่าง 91 ชัน้ ท่ี (2) ยกทบที่สองข้นึ วางข้างบนทบแรก ให้ขอบนอกของทบที่สองอยู่ห่างตวั ออกไป

92 เหลา่ ทหารชา่ ง ชนั้ ที่ (3) ใช้สองคนไปประจ�ำหัวท้าย และดึงพับตาข่ายพรางออกไปจนทบท้ังสองเรียบ ต่อไปต่างคนต่างพับตาข่ายพรางให้มขี นาดยาวประมาณ 50 ซม. เข้าหากันตรงส่วนกลาง ชั้นที่ (4) วางพับแรกข้ึนข้างบนพับท่ีสองและผูกเป็นมัดให้เรียบร้อย ถ้ามีถุงควรบรรจุ ตาข่ายพรางลงในถุงใส่ให้เรยี บร้อย เพอ่ื ป้องกนั ความเสยี หายในระหว่างการขนย้ายได้ 

ชน้ั ที่ (5) เหล่าทหารช่าง 93 ตาขา่ ยพรางเมอ่ื พบั เกบ็ เรยี บรอ้ ยแลว้ มไิ ดน้ �ำออกมาใชง้ านเปน็ เวลานาน ยอ่ มอบ และเกดิ ความร้อน ควรเก็บรักษาในพืน้ ทีท่ ่มี กี ารระบายอากาศได้ดี และอย่าเก็บไว้ในบริเวณ ท่ีอาจจะเกิดเพลิงไหม้ได้ง่าย ในระหว่างการใช้งานถ้าเป็นระยะเวลาที่มีอากาศร้อนจัด ควรผอ่ นตาขา่ ยพรางใหห้ ยอ่ นลงเพอื่ ปอ้ งกนั การยดึ ตวั หรอื ถา้ เปน็ ระยะเวลาทม่ี ฝี นตก ตาขา่ ย พรางอาจเปียกนำ�้ ควรผ่ึงตาข่ายพรางให้แห้งสนิทเสยี ก่อนการเก็บทกุ ครงั้ รูปการเก็บพับตาขา่ ยพราง

94 เหลา่ ทหารชา่ ง บทท่ี การพรางบคุ คลและปอ้ มสนาม 1. การพรางบุคคล 1) การพรางบุคคลกระท�ำเพื่อปกปิดซ่อนเร้นตัวทหารในขณะปฏิบัติการรบ เพ่ือการจู่โจม และยังเป็นการลวงให้ข้าศึกหลงผิดกับการใช้กลอุบายต่อข้าศึก การพราง บุคคลจะได้ผลดีย่งิ ข้นึ ถ้ารู้จกั เลือกใช้ภูมิประเทศ รู้จักการดัดแปลงเส้ือผ้าให้กลมกลนื กบั ภูมปิ ระเทศ ในระหว่างการเคล่ือนที่ควรเลือกเส้นทางเพื่อการซ่อนเร้นให้มากทสี่ ุด ควรได้ มีการเรยี นรู้และฝึกปฏบิ ตั ิการพรางอย่างต่อเนือ่ งเพื่อให้เกิดความเคยชิน 2) การปฏิบัติการพรางบุคคลถูกออกแบบเพื่อใช้ลวงข้าศึกที่มีการ ตรวจการณ์ทางภาคพื้นดินและทางอากาศ ในสงครามสมัยใหม่ข้าศึกได้ใช้ภาพถ่ายทาง อากาศเพื่อหาข้อมูลส�ำหรับปฏิบัติภารกิจตามจุดประสงค์ เพราะฉะนั้น การกระท�ำตน ตลอดจนอาวธุ ยทุ โธปกรณ์ต่าง ๆ ของตนให้กลมกลืนกบั ลักษณะภมู ิประเทศทป่ี ฏบิ ัตกิ าร อยู่นั้นเป็นส่ิงพงึ ประสงค์ของการปฏบิ ัติการในสนามรบประการหนง่ึ 3) การพรางทม่ี ปี ระสทิ ธภิ าพของแตล่ ะบคุ คลขน้ึ อยกู่ บั ภมู ปิ ระเทศ ฉากหลงั เป็นสิ่งส�ำคัญมาก จะต้องพยายามเลือกหาลักษณะภูมิประเทศที่มีลักษณะปกปิดก�ำบัง เช่น ต้นไม้ พุ่มไม้ กอหญ้าสูง ก้อนหินใหญ่ เป็นต้น นอกจากนี้ ควรจะต้องระลึกเสมอว่า ถึงแม้จะได้พยายามใช้สิ่งปกปิดก�ำบังที่มีอยู่ตามธรรมชาติแล้วก็ตาม จะต้องระมัดระวัง อยา่ ใหเ้ ครอื่ งแตง่ กายของตนตดั กบั ฉากหลงั แตถ่ า้ จำ� เปน็ กค็ วรจะพรางตวั ใหก้ ลมกลนื กบั ฉากหลงั ด้วย 

2. การพรางหมวกเหล็ก เหล่าทหารช่าง 95 หมวกเหลก็ นบั ว่าเป็นสง่ิ ส�ำคญั ชิน้ แรกที่จะต้องท�ำการพรางก่อนสงิ่ อนื่ ใด ในการ ปฏิบัติการรบน้ันจะต้องมีการตรวจการณ์อยู่ตลอดเวลา ถึงแม้ว่าจะอยู่ในท่ีก�ำบังก็ตามและ จะตอ้ งยนื่ ศรี ษะออกมาตราจการณค์ น้ หาขา้ ศกึ ดงั นน้ั ขา้ ศกึ กจ็ ะมองเหน็ หมวกเหลก็ กอ่ นเปน็ ส่ิงแรก วิธีการพรางหมวกเหลก็ มี 6 วิธีดังนีค้ ือ 1) ใช้สายยางรัดหรือสายรัดแบบแสวงเคร่ืองจากสายรัดรองในเก่า ๆ หรือ แถบผ้ารัด กบั วสั ดพุ รางตามธรรมชาติ 2) เจาะรทู ่ผี ้าคลมุ หมวกเหล็กเพอ่ื ใช้เสยี บวัสดุพรางตามธรรมชาติ 3) ผูกผ้ากระสอบให้เป็นรูปคล้ายโบหูกระต่าย แล้วสอดเข้าไปในรอยเจาะของ ผ้าคลุมหมวกเหล็ก 4) ทำ� ให้เงาของหมวกเหลก็ ลดน้อยลง 5) ท�ำให้ลวดลายบนผ้าคลุมหมวกเหล็กหมดไปก่อนที่จะสอดก่ิงไม้หรือใบไม้ เข้าไป 6) ใช้สีทาเป็นลวดลายพาดบริเวณส่วนโค้งของหมวกเหล็กตรงส่วนที่มองเห็นได้ จากด้านหน้า (1) (2) (3) ใช้สายยางรัด หรือสายรดั เจาะรูที่ผ้าคลุมหมวกเหล็ก ผูกผ้ากระสอบให้เป็นรูป แบบแสวงเคร่ืองในเก่า ๆ เพื่อใช้เสียบวัสดุพรางตาม คล้ายโบหูกระต่าย แล้ว หรือแถบผ้ารัดวัสดุพรางตาม ธรรมชาติ สอดเข้าไปในรอยเจาะ ธรรมชาติ ของผ้าคลมุ หมวกเหล็ก

(4) (5) (6) ทำ� ให้เงาบนหมวกเหลก็ ท�ำให้ลวดลายบนผ้าคลุม ใช้สีท�ำเป็นลวดลายพาด ลดน้อยลง หมวกเหล็กหมดไปก่อนที่ บ ริ เ ว ณ ส ่ ว น โ ค ้ ง ข อ ง จะสอดก่ิงไม้หรอื ใบไม้เข้าไป ห ม ว ก เ ห ล็ ก ต ร ง ส ่ ว น ที่ รปู การพรางหมวกเหลก็ มองเห็นได้จากด้านหน้า 96 เหลา่ ทหารชา่ ง 3. เครอื่ งสนามที่เป็นผา้ ใบ เมอื่ มกี ารใช้งานและซกั ล้างบอ่ ยครงั้ สเี ดมิ กจ็ ะซดี จางลง เมอ่ื มสี ภาพเช่นนเี้ กดิ ขน้ึ จะต้องท�ำให้เข้มขึ้นด้วยการกระท�ำวิธีใดวิธีหน่ึงเพื่อให้กลมกลืนกับภูมิประเทศ เช่น ย้อมสี ทาสี ใช้โคลน ถ่าน เขม่า หรอื การขยี้หญ้าหรอื ใบไม้ทากไ็ ด้ แต่จะต้องระลกึ เสมอว่าการทา จะต้องทาให้มลี วดลายไม่เป็นระเบียบ 4. การลดความเด่นชัดของผวิ หนงั ใบหน้า ล�ำคอ และมือซึ่งในเวลามีเหงื่อออกจะเป็นมันและเป็นเงาที่อาจจะเกิด แสงสะท้อนได้ ถึงแม้ผิวกายจะมีสีคล้ํามากก็ตามก็ยังสะท้อนแสงอยู่ดี ซึ่งจะเป็นเป้าหมาย เด่นชัดส�ำหรับผู้ตรวจการณ์ของข้าศึก ฉะนั้น ผิวหนังที่ไม่มีเคร่ืองคลุมต้องท�ำการพราง โดยใช้สีเถ้าถ่าน ดินหม้อ เขม่าตะเกียง ดินโคลน หรือถ้ามีถุงมือ ถุงคลุมหน้าก็ใช้คลุมได้ เพ่อื ลดความเด่นชดั ของผิวหนงั (ดังรปู ) 

รูปการลดความเดน่ ชดั ของผิวหนงั เพอ่ื ให้กลมกลืนกับภมู ปิ ระเทศ เหล่าทหารช่าง 97 5. การลดความเด่นชดั ของอาวุธประจำ�กาย อาวธุ ประจำ� กายจะตอ้ งเอาใจใสใ่ นการพรางใหม้ าก เพราะรปู รา่ งอาวธุ สงั เกตงา่ ย เน่ืองจากความเคยชิน จึงต้องท�ำการพรางเพื่อเปลี่ยนแปลงรูปร่างของอาวุธให้เป็นอย่างอ่ืน ซ่ึงอาจจะกระท�ำได้ในลักษณะต่าง ๆ อย่างใดอย่างหน่ึง คือ การใช้สีทา การทาก็ควรทาให้ เป็นลวดลายอย่างไม่เป็นระเบียบ หรือใช้แถบผ้าสีเทาหรือแถบผ้าอ่ืน ๆ ซ่ึงมีสีกลมกลืน กับฉากหลังพันเป็นเกลียวโดยรอบตั้งแต่พานท้ายปืนจนถึงล�ำกล้อง หรือจะใช้ดินโคลนทา ในส่วนท่ีเป็นเงามันให้มัวลง ส่วนดาบปลายปืนให้ใช้สีทาหรือโคลนทาเพ่ือให้มองดูเป็น ผิวหยาบและป้องกันการสะท้อนแสง อย่างไรก็ตาม อย่าให้การพรางเป็นอุปสรรคต่อการยิง หรอื การเล็ง จงระวงั รกั ษาชนิ้ ส่วนเคล่ือนทต่ี ่าง ๆ ให้สะอาด เพ่อื ให้อาวธุ ใช้งานได้ตามหน้าท่ี ตลอดเวลา (ดังรปู )

98 เหลา่ ทหารชา่ ง รูปการพรางอาวธประจำ� กาย 6. วัสดุสะทอ้ นแสงอืน่  ๆ อย่างเช่น นาฬิกา แหวน ปากกา หวั เขม็ ขดั หม้อสนาม ถ้วยชาม ขจดั การเป็นเงา หรอื สะท้อนแสงด้วยการใช้สี โคลน หรอื เขม่าทา ถ้าไม่จำ� เป็นต้องใช้กเ็ กบ็ ในที่ซ่อนให้มิดชดิ 7. การพรางเครือ่ งแตง่ กาย การพรางเส้ือผ้าในสนามจะต้องพรางให้เหมาะสมกลมกลืนกับภูมิประเทศ ด้วย การย้อมสี ระบายสี หรอื จะใช้วัสดอุ น่ื ใดทีจ่ ะท�ำให้เกดิ สีได้ เช่น สีย้อมผ้า นาํ้ มนั เครอ่ื งทีใ่ ช้ แล้ว ข้อส�ำคัญ ก็คือ ท�ำให้เหมือนเครื่องแบบทหารน้อยที่สุด และกลมกลืนกับภูมิประเทศ มากที่สุดเป็นใช้ได้ 

รูปการพรางเคร่ืองแตง่ กาย ตารางหลักการใชส้ พี รางกบั รา่ งกายของทหาร เหล่าทหารช่าง 99 วัสดุพราง สีผวิ หนงั ของทหาร บริเวณท่ีเป็นมนั บริเวณท่ีเป็นเงา สอี ่อน สีเขม้ หนา้ ผาก โหนกแก้ม ใตน้ ยั น์ตา สีดนิ และสีเขยี วอ่อน สำ� หรบั ทหารทอ่ี ยู่ จมกู และคาง ใตจ้ มกู และคาง ชนิดแท่ง ในบริเวณท่มี ีวชั พชื ใช้สดี ิน ใช้สีเขยี วอ่อน สีเขียวแก่ สีเหลืองทราย ส�ำหรับทหารทอ่ี ยู่ใน ใช้สีเขียวอ่อน ใช้สเี หลอื งทราย และสีเขียวอ่อน ชนดิ บริเวณท่ไี ม่มีวัชพืช แท่ง สเี ขียวแก่ สดี ินและสฃี าว สำ� หรบั ทหารทอ่ี ยู่ใน ใช้สีดนิ ใช้สีขาว ภมู ิประเทศทม่ี หี ิมะ ปกคลุมเท่านน้ั

สีผิวหนังของทหาร บริเวณท่ีเป็นมนั บรเิ วณท่เี ป็นเงา วัสดพุ ราง สีอ่อน สีเขม้ หน้าผาก โหนกแกม้ ใตน้ ัยน์ตา จมูก และคาง ใต้จมูก และคาง ถ่านเผาหม้อหรอื เขม่าตะเกยี ง สำ� หรับทหารท่ไี ม่มี ใช้ ไม่ใช้ ดินโคลน สพี รางชนดิ แท่ง สำ� หรบั ทหารทไ่ี ม่มี ไม่ใช้ ใช้ สีพรางชนดิ แท่ง 100 เหลา่ ทหารชา่ ง รปู การพรางใบหนา้

8. การพรางป้อมสนาม เหล่าทหารช่าง 101 ท่ีตั้ง การเลือกที่ต้ังในพ้ืนท่ีท่ีเหมาะสมจัดว่าเป็นข้อพิจารณาท่ีส�ำคัญซึ่งจะต้อง พิจารณาเป็นประการแรก ภายหลังจากท่ีได้พิจารณาสถานการณ์ทางทหารและภารกิจแล้ว ป้อมสนามไม่ควรมีที่ตั้งซ่ึงอาจท�ำให้เกิดเงาตัดกับขอบฟ้า หรือมีสีของฉากหลังที่ตัดกับ สขี องปอ้ มสนามเพอ่ื หลกี เลยี่ งการตรวจการณพ์ บจากทางภาคพน้ื ดนิ นอกจากน้ี ทตี่ ง้ั ควรอยใู่ ต้ ต้นไม้ พุ่มไม้ หรอื ในทีม่ ดื เพอื่ ป้องกนั การตรวจการณ์จากทางอากาศ ทต่ี ง้ั ไมค่ วรเปน็ ตน้ ไม้ พมุ่ ไม้ หรอื สงิ่ ปลกู สรา้ งทอ่ี ย่โู ดดเดยี่ ว เนอื่ งจากทต่ี ง้ั เหลา่ นี้ จะเปน็ ทสี่ งสยั และดงึ ดดู ความสนใจอาจทำ� ใหข้ า้ ศกึ ยงิ เพอ่ื ทำ� ลาย แมว้ า่ ไมต่ รวจพบอะไรกต็ าม ตามหลกั การไมค่ วรเปลยี่ นแปลงลกั ษณะตามธรรมชาตขิ องพนื้ ที่ วธิ กี ารทด่ี ที ส่ี ดุ กค็ อื การน�ำ เอาดนิ ทข่ี ดุ ขน้ึ มาไปทงิ้ ทีอ่ น่ื แล้วท�ำการพรางไว้ด้วย แนวธรรมชาติ เช่น ขอบสนาม ร้ัว แนวต้นไม้ และลักษณะการปลูกต้นไม้ใน ชนบท จัดเป็นท่ีต้ังท่ีดีเยี่ยม เนื่องจากช่วยลดโอกาสถูกตรวจพบจากการตรวจการณ์ทาง อากาศลงได้ ควรหลีกเล่ียงผังบริเวณท่ีเป็นรูปทรงเรขาคณิต ดินท่ีขุดขึ้นมาควรใส่กระสอบ ทรายหรอื ภาชนะอนื่ ๆ แลว้ นำ� ไปทงิ้ โดยนำ� ไปซอ่ นพรางใตต้ น้ ไม้ บนถนนดนิ หรอื ในแหลง่ นำ�้ ถ้าเวลาและสถานการณ์ไม่เอ้ืออ�ำนวย ควรท�ำการพรางด้วยวัสดุพรางตามธรรมชาติ เช่น ก่งิ ไม้ ใบไม้ (ดงั รูป)  รปู การพรางป้อมสนาม 9. การสรา้ ง กอ่ นเรม่ิ ทำ� การขดุ ใด ๆ จะตอ้ งนำ� วสั ดตุ ามธรรมชาตทิ ปี่ กคลมุ อยู่ เชน่ หญา้ ใบไม้ ซากพชื หรอื หมิ ะ ออกเสยี กอ่ น เพอื่ จะไดน้ ำ� กลบั มาใชป้ กคลมุ ใหมใ่ หด้ เู ปน็ ธรรมชาตเิ หมอื นเดมิ การซ่อนพรางในขณะทำ� การก่อสร้างป้อมสนามแบบประณีตกม็ คี วามสำ� คัญเช่นกัน (ดงั รปู )

102 เหลา่ ทหารชา่ ง รูปวธิ ีการสรา้ งปอ้ มสนามเร่งดว่ น 10. การกำ�บัง เมอ่ื ไมส่ ามารถเลอื กทตี่ ง้ั ของปอ้ มสนามทมี่ เี ครอ่ื งกำ� บงั ตามธรรมชาตไิ ด้ กค็ วรจะ ใช้เครอื่ งกำ� บงั ที่มกี ารพราง เพอ่ื ป้องกันการตรวจพบ ควรเลือกใช้วัสดุในท้องถ่นิ แต่ก็ควรนำ� มาใช้ก่อนท่ีวัสดุน้ันจะเหี่ยวแห้งและเปลี่ยนสี ซ่ึงจะท�ำให้ถูกตรวจพบได้ ส่วนวัสดุที่มนุษย์ ประดษิ ฐ์ขึน้ กส็ ามารถนำ� มาใช้ได้อย่างมปี ระสิทธภิ าพเหมือนกัน เช่น วัสดุทที่ �ำคล้ายหญ้าสงู พุ่มไม้ ตอไม้ ก้อนหิน โดยต้องให้เหมาะสมกับสภาพของท้องถิ่น วัสดุท่ีมนุษย์ประดิษฐ์ ขึ้นใช้ป้องกันการตรวจการณ์ทางอากาศได้ดี นอกจากนี้ ยังมีน้�ำหนักเบา จัดวางให้พ้น เส้นทางได้ง่าย (ดงั รูป)

รปู สิง่ ปกปดิ เหนอื ศีรษะโดยอาศัยธรรมชาติ เหล่าทหารช่าง 103 รปู ส่งิ ปกปิดเหนือศรี ษะของหลมุ บคุ คล

104 เหลา่ ทหารชา่ ง รูปทต่ี ั้งยิงเครอ่ื งยิงจรวดต่อส้รู ถถงั 11. หลุมปืนกล ข้าศึกให้ความสนใจกับปืนกลของฝ่ายเรามาก การซ่อนพรางจึงต้องกระท�ำให้ สมบูรณ์ที่สุด ตามปกติหลุมปืนกลจะเป็นแบบเร่งด่วน หมายความว่า การพรางจะท�ำเท่า ทท่ี ำ� ได้ คือ การเลือกทีต่ ง้ั ท่ีได้เปรียบทส่ี ุด และนำ� วัสดทุ อี่ ยู่ในบรเิ วณน้นั มาใช้พราง (ดงั รูป) รปู ที่ตง้ั ยงิ ปนื กล

12. เครื่องยงิ ลูกระเบิด เหล่าทหารช่าง 105 ควรวางเครื่องยิงลูกระเบิดในท่ีซ่ึงมีการก�ำบัง เช่น ด้านหลังเนินเล็ก ๆ และจาก คุณสมบตั ิของเครอ่ื งยิงลกู ระเบิดทีส่ ามารถยิงครอบคลุมพน้ื ทเี่ ป้าหมายได้จากทตี่ ง้ั ต่าง ๆ กัน จึงให้การหาท่ีก�ำบังและซ่อนพรางจากการตรวจการณ์ทางภาคพ้ืนดินให้กับเคร่ืองยิง ลูกระเบิดสามารถกระท�ำได้ง่าย การวางเคร่ืองยิงลูกระเบิดให้อยู่ในร่มเงาและตามแนว ภมู ปิ ระเทศทมี่ ชี อ่ งวา่ งทางดา้ นบนเพยี งพอสำ� หรบั การยงิ ประกอบกบั การใชว้ สั ดทุ างธรรมชาติ และทส่ี รา้ งขน้ึ จะใหก้ ารซอ่ นพรางแกเ่ ครอื่ งยงิ ลกู ระเบดิ จากการตรวจการณท์ างอากาศไดต้ าม ต้องการ (ดงั รปู ) รปู ทีต่ ้งั ยิงเครื่องยิงลกู ระเบดิ

106 เหลา่ ทหารชา่ ง บทที่ การพรางยานพาหนะ ปนื ใหญ่ และเครอ่ื งบนิ 1. การพรางยานพาหนะ หลักการพ้ืนฐานของการพรางท่ีได้กล่าวไว้แล้วน้ัน ยังคงมีความส�ำคัญ ต่อการปกปิด กำ� บัง ซ่อนพรางยานพาหนะ 2. รอยลอ้ ของยานพาหนะ รอยล้อของยานพาหนะสามารถตรวจสอบได้จากการตรวจการณ์ทางอากาศ หรือถ่ายภาพทางอากาศ ซ่ึงจะแสดงให้ทราบถึงประเภทของยานยนต์ ที่ต้ัง สมรรถนะ ตลอดจนแนวโน้มในการปฏิบัติของหน่วยนั้น ๆ แนวของรอยล้อนั้นควรขนานและชิดกับ แนวทางในภูมปิ ระเทศ เช่น รั้ว ถนน คลองส่งนำ�้ เป็นต้น ร่องรอยนัน้ จะต้องสร้างให้มี ลักษณะสอดคล้องกบั ธรรมชาติ (ดงั รปู ) 

รูปการปกปดิ ร่องรอยล้อยานพาหนะ เหล่าทหารช่าง 107 3. การปกปิดการเคลื่อนที่ โดยข้อเท็จจริงแล้ว ถนนหรือเส้นทางที่มีการปกปิดก�ำบังเป็นส่ิงที่พึงประสงค์ แต่หากไม่สามารถเลือกได้แล้ว อาจใช้วัสดขุ องธรรมชาติหรือสร้างขนึ้ เพ่ือปกปิดเส้นทางนน้ั  ๆ ใหพ้ น้ จากการตรวจการณท์ างอากาศ ตลอดจนเสน้ ทางควรมสี ญั ลกั ษณห์ รอื สงิ่ ชบ้ี อกแนวทาง เพือ่ ป้องกันการออกนอกเส้นทาง (ดังรปู )  รูปการปกปดิ เสน้ ทางการเคลื่อนที่

108 เหลา่ ทหารชา่ ง 4. การกระจายของยานพาหนะ มีความจ�ำเป็นต่อการปกปิดก�ำบังยานพาหนะ และลดอันตรายจากการโจมตี ระยะห่างระหว่างยานพาหนะข้นึ อยู่กับภูมปิ ระเทศและสถานการณ์ทางยุทธวธิ ี 5. การลดการสะทอ้ นแสง แสงสะท้อนอาจเกิดขึ้นได้แม้จะมีแสงสว่างจากธรรมชาติหรือแสงอื่นใดซ่ึงอาจ เกดิ จากสว่ นใด ๆ ของยานพาหนะ โดยทอี่ าจจะเลด็ ลอดผา่ นซอ่ งวา่ งของการปกปดิ ซอ่ นพรางได้ จึงอาจลดการสะท้อนแสงได้ด้วยการใช้วสั ดุจากธรรมชาติ หรือจากการสร้างข้นึ (ดงั รูป) รูปการลดการสะทอ้ นของแสง 6. เงา เงาเป็นปัจจัยเบ้ืองต้นในการปกปิดกำ� บังยานพาหนะ การใช้เงาของโครงสร้าง อาคาร ตน้ ไมใ้ หญ่ หรอื กอ้ นหนิ เพอ่ื ชว่ ยในการซอ่ นพรางทเ่ี ปน็ ประโยชนแ์ กฝ่ า่ ยเรา แตจ่ ะตอ้ ง เคลอื่ นยา้ ยยานพาหนะใหส้ อดคลอ้ งกบั เงาทเี่ กดิ ขน้ึ ในแตล่ ะหว้ งเวลาตง้ั แตเ่ ชา้ ถงึ เยน็ สว่ นบน ของยานพาหนะต้องมกี ารปกปิด เงาซง่ึ เกดิ จากยานพาหนะเองจะต้องถกู กำ� จัด เนอื่ งจากเงา ทเ่ี กดิ ขน้ึ เป็นสิง่ ช้ีบอกถงึ ชนดิ หรอื ประเภทของยานพาหนะ (ดงั รปู )

รูปการเลือกใชร้ ่มเงาตามหว้ งเวลา เหล่าทหารช่าง 109 7. การเลอื กท่ีตง้ั การเลือกที่ตั้งจะต้องท�ำการดัดแปลงน้อยท่ีสุด ย่อมเป็นลักษณะอันพึงประสงค์ ของการพรางในพื้นท่ีที่ขาดการปกปิด อาจช่วยได้โดยการใช้ตาข่ายพรางให้สอดคล้องกับ ภมู ปิ ระเทศ พลประจำ� จะตอ้ งรถู้ งึ ความแตกตา่ งของภมู ปิ ระเทศแตล่ ะแบบจากการตรวจการณ์ ทางอากาศก่อนท่ีจะก�ำหนดที่ตั้งของยานพาหนะของตน รูปแบบของภูมิประเทศน้ัน ได้แก่ ป่าทึบ เขตเกษตรกรรม ชุมชนเมือง ทะเลทราย หรือพื้นที่กันดาร การพิจารณาเลือกท่ีตั้ง และใช้ประโยชน์จากภูมปิ ระเทศดังกล่าวจงึ เป็นสง่ิ จ�ำเป็น (ดังรปู )  รูปการจอดยานพาหนะตามแนวถนนหรอื แนวคู

110 เหลา่ ทหารชา่ ง รปู การอาศัยรม่ เงาของตน้ ไมข้ จดั รปู ร่างของยานพาหนะ 8. ป่าทึบ จากโครงสร้างโดยส่วนรวมของภูมิประเทศแบบป่าทึบมีรูปร่างไม่แน่นอนจึงเอ้ือ อำ� นวยตอ่ การปกปดิ กำ� บงั ยานพาหนะและรอยลอ้ การกำ� หนดทตี่ งั้ ยานพาหนะในภมู ปิ ระเทศ เชน่ นจี้ ะตอ้ งมกี ารกระจายและระยะหา่ งไมแ่ นน่ อน อาจใชส้ พี รางหรอื คลมุ ดว้ ยผา้ ใบ ตลอดจน การซ่อนพรางใต้พุ่มไม้หรอื ร่มเงา 9. พ้ืนทเ่ี กษตรกรรม ลักษณะโครงสร้างของภูมิประเทศเช่นนี้จะเป็นแนวหรือแนวรั้ว พ้ืนท่ีเพาะปลูก การปกปดิ กำ� บงั ซอ่ นพรางจงึ ควรใหม้ กี ารกระจายและขนานไปกบั แนวภมู ปิ ระเทศ ซงึ่ แนวเหลา่ น้ี จะช่วยลดความเด่นชัดของยานพาหนะลงได้ 10. พื้นทีช่ ุมชนเมอื ง รูปแบบของโครงสร้างอาคารในชุมชนเมืองจะเอ้ืออ�ำนวยต่อการปกปิดก�ำบัง เนอ่ื งจากร่มเงาของอาคารมีจำ� นวนมาก ตาข่ายจะต้องเสรมิ กับหลังคาหรอื ชายคาของอาคาร

11. พ้ืนท่ที ะเลทรายหรอื พ้นื ท่กี นั ดาร เหล่าทหารช่าง 111 หากมเี วลาพอเพยี งแล้ว ยานพาหนะทส่ี ำ� คญั จะต้องปกปิดกำ� บังโดยการขดุ หลุม ทง้ั น้ี จะชว่ ยลดความเสยี หายจากการโจมตที างอากาศ หรอื ป. ได้อกี ดว้ ย ลกั ษณะของเงาด�ำ ตอนท้ายของรถบรรทุกสามารถมองเห็นได้ในระยะไกล ๆ แนวทางในการลดร่มเงาด้วย การเปิดฝาท้ายรถ หรือการใช้วัสดตุ ามธรรมชาตทิ ำ� การซ่อนพราง (ดังรปู )  รปู มาตรการอน่ื  ๆ ทใี่ ช้ในการซอ่ นพรางยานพาหนะ รูปลวดลายการทาสขี องยานรบ

112 เหลา่ ทหารชา่ ง มมุ มองดา้ นบนและดา้ นขา้ ง การทาสกี ากแี กมเขยี วและสดี ำ� แถบสขี าวทางดา้ นขา้ ง สำ� หรับใช้กบั รถถังที่ปฏิบตั ิการรบในเขตอุณหภูมิสงู และป่าดงดิบ รูปการใชส้ เี ขตทะเลทราย สีกากีแกมเขียวและสีดินทรายจะท�ำให้กลมกลืนกับฉากหลังของทะเลทราย สีอ่อนอ่ืนจะเป็นประโยชน์ในพ้ืนที่ท่ีเป็นทะเลทราย และดินเหลือง รูปแบบเหล่าน้ีจะท�ำลาย มิให้เกิดเส้นหรอื มุมต่าง ๆ ได้ รูปการใชส้ เี ขตหมิ ะ

สีขาวและสีกากีแกมเขียวเหมาะส�ำหรับฉากหลังในเขตหิมะและต้นไม้ ภาพที่ เหล่าทหารช่าง 113 มีประสิทธิภาพใกล้เคียงกันคือ การใช้สีขาวและสีด�ำ แถบที่ท�ำลายทรวดทรงในเขตหิมะ ไม่จำ� เป็นต้องมกี ไ็ ด้ รปู การพรางยานพาหนะ 12. การพรางปืนใหญ่ พนื้ ฐานในเรอื่ งของการพรางทกี่ ลา่ วไวข้ า้ งตน้ ยงั มคี วามสำ� คญั ตอ่ การพรางอาวธุ ยุทโธปกรณ์ เคร่อื งมือ เคร่อื งใช้ต่าง ๆ ทีม่ อี ยู่ในกองทัพขณะนี้ 13. ปจั จยั การเปดิ เผย รอ่ งรอยของลอ้ ปนื ใหญแ่ ละตนี ตะขาบ ทตี่ ง้ั อาวธุ พน้ื ทท่ี เ่ี กดิ การระเบดิ ภมู ปิ ระเทศ ทม่ี กี ารปรบั ฐานการยงิ การเขา้ ออก สงิ่ ตา่ ง ๆ ทก่ี ลา่ วมานยี้ อ่ มเปน็ สงิ่ เปดิ เผยเปน็ จดุ สนใจของ การตรวจการณ์ทางอากาศของข้าศกึ ดงั น้นั จะต้องทำ� การพรางอย่างดีและถกู ต้อง 

114 เหลา่ ทหารชา่ ง 14. มาตรการการพราง 14.1 ปจั จยั รวม มาตรการการพรางจะแตกตา่ งกนั ขน้ึ อยกู่ บั สถานการณแ์ ละจะกอ่ ใหเ้ กดิ ผล ดังต่อไปน้ี 14.1.1 มีโอกาสน้อยมากท่ีจะท�ำการพรางที่ตั้งปืนใหญ่หรือที่ต้ังอาวุธให้ดี และถกู ตอ้ งตามหลกั การพราง เมอื่ เขา้ ครอบครองพน้ื ทน่ี นั้ ๆ เปน็ ระยะเวลาสนั้ ๆ แตถ่ า้ มรี ะยะ เวลานานกจ็ ะสามารถปรบั ปรงุ เร่ืองการพรางให้ถกู ต้องได้ 14.1.2 เมอื่ หลาย ๆ กองรอ้ ยทหารปนื ใหญร่ ว่ มประสานการโจมตี ต�ำแหนง่ ท่ีตัง้ ของแต่ละกองร้อยควรจะได้รบั การเลอื กสรรอย่างรอบคอบ 14.1.3 ในการปฏิบัติการต้ังรับ ต�ำแหน่งท่ีต้ังการพรางจะต้องได้รับ การพัฒนาอย่างเข้มงวด การป้องกันจะต้องกระท�ำอย่างดีที่สุดเพื่อป้องกันการตรวจการณ์ ของข้าศกึ 14.2 ท่ีต้ัง ตำ� แหนง่ ทแี่ ทจ้ รงิ ของกองรอ้ ยภายในพนื้ ทท่ี ไ่ี ดร้ บั มอบ จะตอ้ งประกอบดว้ ย คณุ สมบตั ดิ งั นี้ 14.2.1 มีพ้นื ที่การยงิ ท่พี ึงประสงค์ 14.2.2 มีพื้นท่ีพอส�ำหรับการกระจายอาวุธยุทโธปกรณ์ ยานพาหนะที่เป็น อนั ตรายสำ� คัญของกองร้อย 14.2.3 โอกาสท่ีจะจัดต้ังการติดต่อสื่อสารได้ โดยปราศจากการทำ� ให้เกิด ร่องรอยที่จะก่อให้เกิดจุดสนใจขึ้นบนพ้นื ดนิ หรอื เส้นทาง 14.2.4 โอกาสส�ำหรับการเพิ่มเติมเส้นทางส่งก�ำลังเป็นส่ิงท่ีพึงประสงค์ ท่จี ะต้องมีเส้นทางไปด้านหน้า ทางข้าง และด้านหลัง ในสถานการณ์ท่จี ะมีการเปล่ียนแปลง การเคลื่อนย้ายก�ำลังพล กระสุน เคร่ืองมือและอุปกรณ์อ่ืน ๆ จะต้องเคล่ือนย้ายตามแนว การจราจรตระเตรียมไว้ 14.3 ตาข่ายพราง ในพ้ืนท่ีท่ีการปกปิดซ่อนเร้นตามธรรมชาติไม่อาจจะท�ำได้ หรือท�ำได้ยาก จ�ำเป็นจะต้องใช้ตาข่ายพรางหรือลวดตาข่ายพราง จะรวดเร็วสำ� หรับการพราง แต่ต้องระวัง ในเรอ่ื งความกลมกลนื กบั ธรรมชาตใิ ห้มาก

14.4 การพรางดว้ ยสี เหล่าทหารช่าง 115 การระบายลวดลายต่อช้ินส่วนของปืนใหญ่สามารถท่ีจะก่อให้เกิดผลดีต่อ การปกปิดซ่อนเร้น และได้รบั การออกแบบเพอ่ื ใช้ในลกั ษณะภูมิประเทศต่าง ๆ กัน (ดังรปู ) การพรางปืนใหญ่ในพ้ืนท่ีท่ีเป็น หิมะปกคลุมทั้งหมดควรทาสี ขาวล้วน ส่วนพน้ื ท่ีทมี่ ีต้นไม้และ ปกคลุมด้วยหิมะควรทาสีกากี แกมเขยี วเพยี ง 15% ลวดลายแบบนี้เหมาะส�ำหรับ ทะเลทรายทม่ี สี จี าง ในทะเลทราย ที่มีสีเข้ม สีดนิ เหลอื งควรเปลย่ี น เป็นสีดนิ แดง ส�ำหรับพ้ืนที่ในเขตร้อนและ ป่าทึบ ควรใช้สีกากีแกมเขียว สีเขียวใบไม้ และสีขาวบริเวณ ด้านล่าง รูปการใชส้ ีพรางปืนใหญ่ตามลักษณะพ้นื ท่ี

116 เหลา่ ทหารชา่ ง 15. การพรางเครอ่ื งบิน มาตรการส�ำหรับการปกปิดก�ำบังเครื่องบินบนพื้นดิน ปฏิบัติตามหลักการพราง เช่นเดียวกันกับการปกปิดก�ำบังยานพาหนะและเคร่ืองมือต่าง ๆ แต่อย่างไรก็ตาม การพราง เครื่องบินปีกธรรมดาและเครื่องบินปีกหมุนต้องคำ� นึงถึงปัญหาบางประการ เช่น ผลกระทบ จากการหมนุ ของใบพดั และโรเตอร์ ขนาดและรปู รา่ งของเครอื่ งบนิ ความยงุ่ ยากในคณุ ลกั ษณะ ของพ้ืนดินที่ท�ำการพราง และความซับซ้อนในธรรมชาติของผิวควบคุมของสายอากาศ และผวิ ของเคร่อื งบิน 16. สถานทีต่ ้งั เคร่ืองบินต้องจอดบนบริเวณทางเข้าออกสู่ทางวิ่งและทางขับท่ีง่าย นั่นคือ ความต้องการในการปฏิบัติเรือ่ งการพรางต้องไม่เป็นอุปสรรคต่อส่ิงเหล่าน้ี การจอดเคร่ืองบิน เป็นแนวตรงจะเป็นจดุ อ่อนเป็นอย่างมาก ควรเอาใจใส่เป็นพเิ ศษต่อการเลือกทจี่ อดเคร่อื งบิน ต้องกลมกลืนกับพืชพันธุไม้ตามธรรมชาติ ในขณะเดียวกัน เป็นการแยกสายของ การตรวจการณ์ด้วย สถานที่จอดที่ดีจะไม่ลดการตรวจการณ์เมื่อเครื่องก�ำบังเหนือศีรษะ ไม่มอี ยู่ ส่ิงเหล่านี้สามารถแก้ไขได้โดยการใช้วัสดุแสวงเครอื่ งท�ำการพรางแทน (ดงั รูป) รปู การจอดเครอื่ งบนิ เป็นแนวตรงเป็นเปา้ หมายทอี่ าจถกู ทำ� ลายร่วมกนั ได้

รูปเป้าหมายทางทหารควรกระจายออกไปอย่างไมเ่ ปน็ ระเบียบ เหล่าทหารช่าง 117 รูปวตั ถุธรรมชาติสำ� หรับท�ำเปน็ เครอ่ื งกำ� บังเหนอื ศีรษะ 17. ความเปน็ มนั การสะท้อนของแสงจากโลหะและกระจกอาจถูกตรวจการณ์ความเงาผ่าน การปกปิดกำ� บังเหนอื ศรี ษะทั้งทางธรรมชาติและโดยการสร้างขน้ึ มาทีด่ ีทส่ี ดุ เมอ่ื เริ่มการจอด จะตอ้ งปกปดิ กำ� บงั เครอ่ื งบนิ ผวิ ทเี่ ปน็ กระจกพลาสตกิ และโลหะทเี่ ปน็ มนั จะตอ้ งถกู ปกปดิ ดว้ ย

118 เหลา่ ทหารชา่ ง ให้การเอาใจใส่เป็นพิเศษ เม่ือทำ� การปกปิดผวิ ของเครอ่ื งบิน ส่ิงปกปิดทงั้ หมดต้องถูกรดั ตรึง ให้แน่นโดยใช้มาตรการบางอย่างทจ่ี ะป้องกนั การหลดุ ลุ่ยเมือ่ กระทบกับวัสดพุ ราง 18. การเพิ่มเติมการปกปิดกำ�บงั ดว้ ยวสั ดจุ ำ�ลอง ในหลาย ๆ กรณีมักจะมีความจ�ำเป็นเร่งด่วนส�ำหรับการใช้วัสดุพรางจ�ำลอง เพ่อื เพม่ิ เตมิ ลักษณะภมู ิประเทศและพืชพันธ์ุไม้ที่ไม่เพียงพอ 18.1 ตาข่ายแขวน ตาขา่ ยแขวนหรอื ตาขา่ ยลวดแบบแขวนขงึ ไวร้ ะหวา่ งตน้ ไมจ้ ะใหก้ ารปอ้ งกนั เหนอื ศรี ษะเพมิ่ เตมิ ในบรเิ วณทม่ี ตี น้ ไมไ้ มใ่ หญโ่ ตนกั ตาขา่ ยแขวนเปน็ ตาขา่ ยพรางใชต้ กแตง่ ให้ ปรากฏเป็นกลุ่มของรปู เงาอนั ไม่เป็นระเบยี บ ถ้าไม่มตี าข่าย ผ้าดำ� ทม่ี รี อยขาดเป็นรกู ส็ ามารถ ทจี่ ะนำ� มาใช้แทนได้ หรอื รอยสดี ำ� อาจทำ� ได้โดยการใช้ขเ้ึ ถ้าจากการเผาเศษผ้าขรี้ ว้ิ แปรง หรอื ขยะอ่ืน ๆ หรือแม้แต่การถ่ายนํ้ามันเครื่องลงบนพ้ืนดิน ตาข่ายและผ้าจะมีข้อได้เปรียบตรง ท่ีสามารถถูกน�ำมาใช้ได้อีก ถ้าเฮลิคอปเตอร์ต้องจอดและบินขึ้นจากบริเวณของตาข่ายหรือ ผ้าเหล่าน้ี ต้องให้ความเอาใจใส่ต่อการยึดตรึงส่ิงเหล่านี้ เพ่ือต่อต้านกับแรงท่ีเกิดขึ้นจาก ใบพัด โรเตอร์ฃองเฮลิคอปเตอร์สามารถใช้ประกอบได้ทั้งวัสดุจ�ำลองและวัสดุตามธรรมชาติ หรือผสมกนั ทัง้ 2 อย่าง (ดังรูป)  รูปตาข่ายแขวนใช้ส�ำหรบั ปกปิดก�ำบงั การตรวจการณ์ทางดง่ิ

18.2 ตาขา่ ยสร้างเงา วางตาขา่ ยสรา้ งเงาบนพนื้ ดนิ ใตเ้ ครอ่ื งบนิ ซง่ึ จะแยกและลวงรปู รา่ งของเงา แม้ว่าเครือ่ งบนิ น้ันจะอยู่ในที่โล่งแจ้งก็ตาม เมอ่ื วสั ดุดังกล่าวถูกใช้ ต้องทำ� การยึดตรึงให้แน่น กับสมอบกยึดตรึงท่ีแข็งแรง หรือกับวัสดุแสวงเครื่องที่เหมาะสม มิฉะนั้นวัสดุพรางจะถูกดูด เข้าไปในโรเตอร์หรือใบพัดของเคร่ืองบิน เพ่ิมเติมด้วยการให้การเอาใจใส่เม่ือทำ� การฝึกสร้าง หรือวางวัสดุจ�ำลองน้ี เพ่ือป้องกันความเสียหายที่จะเกิดกับเคร่ืองบินและไม่เป็นอุปสรรค ต่อการปฏบิ ัตกิ ารและการบำ� รงุ รกั ษาระหว่างปฏบิ ตั ิการบิน (ดงั รปู ) 29\" -0” 29\" -0” เห ่ลาทหารช่าง 119 ขอบขนาด 10 น้วิ สดี ำ� สำ� เรจ็ รปู 60% ส�ำหรับสีเขยี วเข้ม สกี ากีแกมเขียว 40% ในพ้ืนท่เี ขตร้อน รูปตาขา่ ยสรา้ งเงา

120 เหลา่ ทหารชา่ ง 18.3 เคร่ืองพรางทที่ �ำลักษณะคล้ายร่ม เทคนิคอีกประการหน่ึงก็คือ การแขวนเครื่องพรางที่มีลักษณะคล้ายร่ม ซ่ึงท�ำเป็นม่านบังเหนือศีรษะจากลวดท่ีขึงไว้ระหว่างต้นไม้ อุปกรณ์ชนิดนี้เหมาะส�ำหรับ เครอ่ื งบนิ เลก็ ๆ เท่านัน้ (ดงั รปู ) รปู เครอ่ี งพรางทมี่ ีลกั ษณะคลา้ ยร่ม 18.4 ตาข่ายพราง การซอ่ นพรางอยา่ งสมบรู ณ์ชว่ ยต่อต้านการตรวจการณโ์ ดยตรงของข้าศกึ ต้องขึงตาข่ายพรางไว้ใกล้ต้นไม้หรือพุ่มไม้หรือตามป่าละเมาะ ถ้าเป็นภูมิประเทศท่ีโล่งแจ้ง สถานที่พรางควรเป็นด้านร่มเงาทอดลงบนพ้ืนดินหรือภายใต้ร่มเงาท่ีเป็นหย่อม ๆ ดังเช่นท่ี เกิดจากหินท่ีโผล่ขึ้นมาเหนือพ้ืนดิน ในภูมิประเทศเช่นนั้นตาข่ายพรางจะซ่อนโครงร่างของ เครอ่ื งบนิ แตจ่ ะไมป่ ดิ บงั เครอ่ื งบนิ อยา่ งสมบรู ณจ์ ากการตคี วามภาพถา่ ยทางอากาศของขา้ ศกึ

19. ลวดลายการใชส้ ี เหล่าทหารช่าง 121 การใชส้ ที ถี่ กู ตอ้ งชว่ ยทำ� ใหเ้ ครอื่ งบนิ กลมกลนื กบั สง่ิ แวดลอ้ มรอบตวั โดยบดิ เบอื น โครงรา่ ง ลดความเดน่ ชดั ของสี และลดความมนั เงา เปน็ สง่ิ ทค่ี วรกระทำ� ในขณะทอ่ี งคป์ ระกอบ สำ� คญั กค็ อื การเปดิ เผยขอ้ มลู เหตใุ ดมลู เหตหุ นง่ึ ดงั นคี้ อื เงาตามรปู ของเครอื่ งบนิ และกจิ กรรม ของเครอ่ื งบนิ จะเปน็ สาเหตใุ หข้ า้ ศกึ ตรวจจบั ได้ คณุ คา่ ของลวดลาย การระบายสจี ะตอ้ งถอื วา่ เป็นองค์ประกอบส่วนหนึ่งเท่านั้น เมื่อถูกใช้ร่วมกับหลักการและวิธีการของการพราง เช่น สถานท่ีตั้งดีมีการกระจาย การกลบเกลื่อนร่องรอย วินัย และความช�ำนาญในการใช้ วัสดุธรรมชาติและวัสดุจ�ำลองให้คล้อยตามกับลวดลายการใช้สีของเคร่ืองบินอย่างจ�ำกัด เมื่อพิจารณาถึงพื้นดินกับการตรวจการณ์ทางอากาศส�ำหรับเคร่ืองบินบินระดับกลางและ บนิ ระดับตำ่� 19.1 หลักการใชส้ ี สีต้องไม่เป็นมันและกลมกลืนกับสีตามลักษณะของภูมิประเทศที่ เคร่อื งบินน้ัน จอดอยู่ในภมู ิประเทศเขตอบอุ่น พื้นท่ีป่าเขตร้อนและภูมิประเทศท่ีบางส่วนถูก ปกคลมุ ด้วยหิมะ สีท่ีแนะน�ำคือ สีกากแี กมเขียว ในภมู ปิ ระเทศท่สี ่วนใหญ่เป็นหมิ ะ เช่น พน้ื ท่ี ในเขตอาร์กติกและแอนตาร์กติก เครื่องบินควรทาสีขาวล้วน โดยไม่ท�ำให้เสียรูปแบบหรือ ลวดลาย ในภมู ปิ ระเทศเขตทะเลทราย เฉพาะพน้ื ทที่ ะเลทรายมคี วามแตกตา่ งกนั ไมอ่ าจก�ำหนด ให้ใช้สใี ดทแ่ี น่นอนได้ โดยทั่วไปใช้สที ราย สีดนิ เหลือง หรอื สีดนิ แดง หรือผสมกัน 19.2 ลวดลายท่ไี มเ่ ป็นระเบียบ แม้ว่าหลักเบ้ืองต้นการใช้สีจะให้อัตราของการพรางดีอยู่แล้วก็ตาม ใน บางกรณีลวดลายท่ีไม่เป็นระเบียบควรเพ่ิมความเข้มของขอบ กฎการใช้สีได้กล่าวมาแล้วใน เรอื่ งของการพรางยานพาหนะ ซงึ่ เหมือนกนั สำ� หรบั เครื่องบนิ ไม่เป็นระเบยี บ ใหญ่คมชดั เด่น และเป็นสซี งึ่ กลมกลืนกับภูมิประเทศ (สีท่ีติดกันอย่างเด่นชดั และไม่กลมกลืนกับฉากหลังเป็น ที่สังเกตได้ง่ายจึงควรหลีกเล่ียง) ควรใช้สีด�ำเป็นสีหลักในลวดลายท่ีไม่เป็นระเบียบในพื้นที่ เขตอบอุ่น ป่าเขตร้อนและทะเลทราย ส�ำหรับบางพ้ืนที่ท่ีมีเงาบางซึ่งสีกากีแกมเขียวจะได้ ผลดีกว่าในภมู ิประเทศมหี ิมะปกคลมุ บางส่วน สแี นะนำ� คอื สีกากแี กมเขยี ว ในพ้นื ที่ทีม่ หี มิ ะ ปกคลมุ ทั้งหมด เครือ่ งบินควรทาสขี าวล้วนปราศจากลวดลาย เมอื่ ดำ� เนินการในข้อพิจารณา ทางเทคนิคอย่างได้ผล ใบพัดของเฮลิคอปเตอร์ก็สามารถทาสีได้ โดยทาสีกากีแกมเขียว

122 เหลา่ ทหารชา่ ง ด้านบนและสีด�ำด้านล่าง ในเขตอาร์กติกและแอนตาร์กติก ผิวด้านบนควรเป็นสีขาว แสดง ลวดลายทเี่ ปน็ ไปได้ เหลา่ นค้ี อื ขอ้ แนะนำ� อยา่ งงา่ ย ๆ ไมม่ ลี วดลายใดตอ้ งทำ� ตามอยา่ งเครง่ ครดั เพราะว่าความหลากหลายเป็นส่งิ พึงปรารถนาเสมอในมาตรการการพรางใด ๆ ก็ตาม (ดังรูป) รูปการใชส้ พี รางเครอ่ื งบิน

บทท่ี เหล่าทหารช่าง 123 การพรางทพ่ี ักแรม ทตี่ ั้ง กองบญั ชาการ และตำ�บลสง่ กำ�ลงั 1. กลา่ วน�ำ หนว่ ยในพน้ื ทพี่ กั แรมเปน็ จดุ ออ่ นตอ่ การตรวจการณท์ างอากาศและการโจมตี ของขา้ ศกึ เพราะวา่ ส่วนตา่ ง ๆ ของทพ่ี กั ได้รบั การเพง่ เลง็ อย่ใู นภาพทเี่ ลก็ กวา่ ปกติ ยกเว้น ในสว่ นของความปลอดภยั ก�ำลงั พลซงึ่ อยใู่ นระหวา่ งการพกั ผอ่ นจะมคี วามตน่ื ตวั นอ้ ยกวา่ อยใู่ นสนามรบ ในเวลาเชน่ นนั้ อาจกลา่ วไดว้ า่ การพรางจะตอ้ งไดร้ บั การกระทำ� อยา่ งดที ส่ี ดุ หนว่ ยตอ้ งไมเ่ พยี งแตท่ ำ� การปกปดิ อยา่ งเรง่ ดว่ นและมปี ระสทิ ธภิ าพเทา่ นนั้ จะตอ้ งหลกี เลยี่ ง อันตรายที่อาจเกดิ ข้นึ ในเรอ่ื งของวินยั การพรางด้วย 2. ขั้นของการพัฒนาที่พกั แรม ขน้ั ของการพฒั นาทพี่ กั แรมมอี ยู่4 ขน้ึ ดว้ ยกนั คอื ขน้ั การวางแผน ขนั้ การเขา้ ทพี่ กั ขน้ั การบำ� รงุ รักษา และขน้ั การออกจากทพ่ี ัก เน่อื งจากมีโอกาสอยู่เสมอ ๆ และเป็นไปได้ หน่วยจ�ำเป็นต้องเคล่ือนที่ไปโดยไม่มีโอกาสส�ำหรับข้ันการวางแผน ดังนั้น ในขั้นนี้อาจ จะขาดไปกไ็ ด้ ในกรณเี ชน่ นจี้ ดุ วกิ ฤตทิ งั้ 5 จดุ ดงั จะกลา่ วตอ่ ไปนต้ี อ้ งเปน็ ทนี่ า่ พอใจในพน้ื ท่ี ทจี่ ะเข้าไปและหลังจากการมาถงึ แล้ว 2.1 ขน้ั การวางแผน ท่ีพักแรมมีลักษณะของสงครามเคล่ือนท่ีสมัยใหม่ มักจะไม่ค่อยมีเวลา หรือมีสิ่งอ�ำนวยความสะดวกต่อการก่อสร้างอย่างประณีต ตรงกันข้าม ที่พักแรมกลับ จำ� เปน็ ตอ้ งเขา้ และถอนออกอยา่ งรวดเรว็ อยา่ งไรกต็ าม ไมว่ า่ การปฏบิ ตั กิ ารเคลอ่ื นยา้ ยหรอื

124 เหลา่ ทหารชา่ ง มีข้อจ�ำกัดในด้านเวลาและสิ่งอ�ำนวยความสะดวก ผู้บังคับหน่วยจะต้องวางแผนส�ำหรับ การปกปิดท่ีต้ังท่ีพักแรม เมื่อเข้าไปสู่พื้นที่น้ีชุดดูแลที่พักควรจะทำ� ความคุ้นเคยกับลักษณะ ภูมิประเทศด้วย การศึกษาอย่างรอบคอบจากแผนที่และภาพถ่ายทางอากาศต้องพิจารณา ให้สอดคล้องกับแผนยทุ ธวธิ ีและความต้องการในเร่อื งของการพราง มจี ุดวกิ ฤติอยู่ 5 ประการ สำ� หรับจุดทต่ี ้องสนใจอยู่เสมอ ก็คือ 2.1.1 ภารกจิ ของหน่วย 2.1.2 เส้นทางเข้าออก 2.1.3 ท�ำการปกปิดซ่อนพรางในพ้ืนทใี่ ห้ด�ำรงอยู่ 2.1.4 ขนาดของพ้ืนที่ 2.1.5 การปกปิดของส่วนระวังป้องกนั ท้งั หมดรอบ ๆ ของท่ตี ้งั 2.2 การเขา้ สู่พนื้ ที่ครอบครอง แผนการควบคุมการจราจรอย่างระมัดระวังต้องน�ำเข้ามาร่วมพิจารณา ด้วยอย่างแน่นอน ในขณะทีห่ น่วยเคลอ่ื นทเี่ ข้าส่ทู ตี่ งั้ จุดนำ� ทาง ณ จุดแยกของเส้นทางต้อง ระมัดระวงั อย่างย่ิงในเรอ่ื งของแผน การพราง การเน้นในเรื่องวินยั การพราง จุดเล้ยี วจะต้อง ได้รับการท�ำเครื่องหมายไว้เพ่ือป้องกันการขยายมุมกว้างออกไปของยานพาหนะ ในช่วงน้ี จะเป็นช่วงวิกฤติและอาจเกิดวินัยการพรางท่ีเลวได้ สามารถท�ำให้ความพยายามในเรื่อง ของการปกปิดสูญส้ินไปได้ จะต้องไม่ก่อให้เกิดการแออัดของยานพาหนะหรือกิจกรรมใด ๆ และการกระจายควรจะเปน็ ไปโดยอตั โนมตั ิ ในภมู ปิ ระเทศปกตทิ ว่ั ไประยะหา่ งของยานพาหนะ ไม่ควรจะน้อยกว่า 30 เมตร หรือน้อยกว่า 100 เมตร ในภูมปิ ระเทศทเ่ี ป็นทะเลทราย พื้นท่ี ที่แออดั ทส่ี ำ� คัญ 3 พ้ืนที่ คอื โรงครัว โรงซ่อมบำ� รงุ และทีต่ ้งั กองบงั คบั การ จะต้องทำ� การ กระจายออกจากกนั 2.3 ข้ันการบำ� รุงรกั ษา ถัดไปจากขั้นการเข้าสู่พ้ืนท่ีตั้งก็เป็นข้ันการบำ� รุงรักษาซ่ึงเป็นขั้นท่ีส�ำคัญย่ิง ถ้าการเข้าสู่พื้นท่ีตั้งประสบความส�ำเร็จจากสภาพการพราง การบ�ำรุงรักษาจะเป็นไปได้ โดยง่าย ความส�ำเร็จในการบ�ำรุงรักษาข้ึนอยู่กับการตรวจตราท่ีตั้งอยู่เสมอ มาตรการ การควบคุมการต่ืนตัวในเรื่องวินัยการพรางและเม่ือเป็นไปได้ให้มีการตรวจการณ์ทางอากาศ และภาพถ่ายทางอากาศ

กจิ กรรมวกิ ฤติของหน่วยในทีพ่ กั แรม ก็คือ การเรียกกำ� ลังพลมารวมกันหรอื เหล่าทหารช่าง 125 การรวมเพ่ือรับประทานอาหารนับว่าเป็นตัวอย่างท่ีดีท่ีสุด อาจจะถูกจัดว่าเป็นความจ�ำเป็น ที่จะต้องเตรียมการในเร่ืองส่ิงปกปิดก�ำบังเหนือศีรษะ เช่น ตาข่ายพราง หลุม การเสริม สร้างวินัยในเวลากลางคืนเป็นอีกสิ่งหน่ึงที่ค่อนข้างจะเป็นเรื่องยากลำ� บาก ก�ำลังพลต้องการ พักผ่อนแต่ต้องกระท�ำเช่นเดียวกันกับในเวลากลางวัน เพราะว่าการถ่ายภาพทางอากาศใน เวลากลางคืนมกั จะเปิดเผยหน่วย ซง่ึ ขาดความเอาใจใส่ในเรอ่ื งนี้อยู่เสมอ ๆ ควรมีลวด เชือก หรอื แถบผ้าขึงไว้ให้เดนิ ตาม และให้มีความระมดั ระวงั ในเรือ่ งของแสงไฟ 2.4 ข้ันการออกจากทีพ่ ัก มาตรการการพรางท่ีกระท�ำ ณ ท่ีพักแรมมิใช่ว่าจะส้ินสุดลงเม่ือหน่วย เตรียมการเคลื่อนย้ายออกพ้ืนที่ท่ีก�ำลังพลถอนกลับ จะท�ำให้ทิ้งร่องรอยของความยุ่งเหยิง การถ่ายภาพทางอากาศจะเปิดเผยถึงชนิดและขนาดของหน่วย ยุทโธปกรณ์ของหน่วย และแม้แต่จุดหมายปลายทางของหน่วย เป็นส่ิงส�ำคัญของการพราง การละทิ้งพ้ืนที่จะต้อง ให้ดเู สมอื นว่าไม่มีร่องรอยของการถกู รบกวนในพื้นที่นั้นเลย 3. ทพี่ ักแรมในภมู ิประเทศที่เป็นทะเลทราย ประสบการณใ์ นทะเลทรายไดส้ อนไวอ้ ยา่ งมากเกย่ี วกบั เรอื่ งของการพรางในพนื้ ท่ี ท่ีกว้างใหญ่ ความสะดวกเกี่ยวข้องกับสิ่งปกปิดเหนือศีรษะมักจะไม่ค่อยพบในพื้นท่ีเช่นนั้น สามารถเปรยี บได้กบั ทะเลทรายทก่ี ว้างไกลต่อความสมั พนั ธก์ นั ในเรอื่ งการพราง กค็ อื ทอ้ งนา ที่ยังไม่ได้ไถ พื้นท่ีท่ีเป็นหิน ทุ่งหญ้า พ้ืนท่ีโล่งแจ้ง และทะเลทราย ให้ศึกษาว่าการปกปิด ในพนื้ ทีเ่ ช่นน้ันมิใช่เป็นเรอ่ื งที่เป็นไปไม่ได้ ภูมิประเทศที่เป็นที่ราบอันมีสิ่งปกคลุม ย่อมมีร่มเงาทอดไปสู่พ้ืนดิน พอต่อการ ปกปิดบางส่ิงท่ีต้ังอยู่โดดเดี่ยว การใช้ตาข่ายพรางอย่างเหมาะสมสามารถก่อให้เกิดความ ไม่โดดเด่นของวัตถุ แม้ว่าในพื้นท่ีที่เป็นทะเลทราย การปกปิดอย่างดีเย่ียมก็เป็นไปได้เม่ือ ลักษณะสัณฐานของพืน้ ดนิ น้ันสูงต�่ำพอท่จี ะก่อให้เกิดร่มเงาอย่างเพยี งพอ 

126 เหลา่ ทหารชา่ ง รปู การพรางที่ตงั้ ท่ีอยู่โดดเด่น 4. ทีพ่ ักแรมในพนื้ ภูมิประเทศทป่ี กคลมุ ดว้ ยหิมะ แม้ว่าการปกปิดที่พักแรมในภูมิประเทศที่ถูกปกคลุมด้วยหิมะจะปฏิบัติไปตาม หลกั การเดียวกนั อย่างแท้จรงิ เช่นเดยี วกับการพรางอ่นื  ๆ แต่กย็ งั มปี ัญหาพิเศษอน่ื  ๆ อกี มาก การปกคลุมของหิมะก่อให้เกิดการแยกแยะของลักษณะพื้นดินอย่างมากยากต่อการผสม กลมกลนื ความแตกตา่ งในเรอื่ งผวิ พน้ื และสที ส่ี ลายไป หรอื ปรากฏรอ่ งรอยนอ้ ย อยา่ งไรกต็ าม ภมู ิประเทศท่ีปกคลมุ ด้วยหมิ ะก็มใิ ช่ว่าจะเป็นสขี าวเสยี ท้ังหมด และด้วยการถือเอาประโยชน์ ของลักษณะความทบึ ในขอบเขตเส้นทางคมนาคม ท้องนำ�้ ต้นไม้สีเขยี ว พุ่มไม้ เงาสะท้อน ของหมิ ะ และเงาดำ� ของขา้ งเนนิ อยา่ งในขณะเคลอ่ื นทห่ี รอื ในพนื้ ทพี่ กั แรม อาจจะทำ� ใหต้ วั เอง กลมกลนื ไดเ้ ปน็ อยา่ งดี ในภมู ปิ ระเทศแบบน้ี การเลอื กเสน้ ทางทด่ี โี ดยปกตแิ ลว้ เปน็ เรอ่ื งส�ำคญั ยงิ่ มาตรการการพรางอื่น ๆ เน่ืองจากร่องรอยของเส้นทางล้อเล่ือนและรอยเท้าบนหิมะจะต้อง ไม่น�ำมาใกล้กับพื้นที่ เพราะว่าร่องรอยของส่ิงเหล่าน้ีย่อมง่ายต่อการสังเกตเห็นได้เด่นชัด กว่ารอยทางเดิน เพื่อเป็นการหลีกเลี่ยงการเกิดร่องรอยสู่พ้ืนท่ีก�ำลังพล ยานพาหนะ และ วัสดุควรจะได้ถูกห้ามเคล่ือนที่ผ่านจากพ้ืนท่ีโล่ง ที่พักแรม ซ่ึงได้รับการปกปิดอย่างดี ใน ภูมิประเทศท่ีเป็นหิมะในช่วงระยะเวลาหน่ึงสามารถท่ีจะถูกสังเกตเห็นได้โดยง่ายเม่ือหิมะเร่ิม ละลาย เวน้ เสยี แต่ว่าไดม้ กี ารเตรยี มการปอ้ งกนั ไวก้ อ่ นแลว้ หมิ ะทอ่ี ดั แน่นซง่ึ ถกู ใช้เป็นเส้นทาง จะละลายตัวช้ากว่าหิมะท่ีหลวมตัว การละท้ิงเส้นขาว ๆ ท่ีสามารถเห็นได้อย่างชัดเจนบน ฉากหลังท่ีมืดทึบ เมื่อลักษณะเช่นนี้บังเกิดขึ้นจะต้องท�ำการทุบหิมะให้แตกออกไปยังส่วนที่

จะละลายเร็ว หนทางท่ีดีที่สุดท่ีจะไม่ให้เห็นร่องรอยอย่างเด่นชัดขณะเคลื่อนท่ี หรือในพ้ืนท่ี เหล่าทหารช่าง 127 พักแรม ก็คือ การเคล่ือนที่ไปตามเส้นทางคมนาคมหรือเส้นทางเดิมอ่ืน ๆ ซึ่งเป็นส่วนท่ีเกิด ขนึ้ เองตามธรรมชาตใิ นภูมปิ ระเทศ รอยซงึ่ ร่วมกับเส้นทางดังกล่าวย่อมยากต่อการจำ� แนก จุดเลี้ยวจากเส้นทางดังกล่าวจะต้องท�ำการปกปิดและในส่วนของรอยทางก็จะ ต้องให้คงในสภาพของจุดน้ัน ๆ ต้องหลีกเลี่ยงการก่อให้เกิดรอยทางตรงสู่ท่ีต้ังสำ� คัญ ท่ีตั้ง ที่บงั คับการ (ทก.) 4.1 ทต่ี งั้ ท่บี งั คบั การ เป็นส่วนพิเศษของที่พักแรมซ่ึงต้องมีการเพิ่มมาตรการในการปกปิดซ่อนเร้น เป็นพิเศษด้วยท่ีตงั้ ท่บี ังคับการเปรยี บเสมอื นศูนย์รวมประสาทของหน่วยทหาร และเน่อื งจาก เหตุผลดังกล่าวจึงเป็นเป้าหมายของการเสาะหาเป็นอย่างมากของข้าศึก ท่ีตั้งท่ีบังคับการ จำ� เป็นต้องมกี ารปฏบิ ัตทิ ก่ี ่อให้เกิดผลในการเสรมิ สร้างคณุ ลักษณะและก่อให้เกิดความพร้อม สิง่ ต่าง ๆ เหล่านี้ กค็ อื   - การบรรจบกันของสายการตดิ ต่อสือ่ สารทางโทรศัพท์ และทางถนน - การรวมกันของยานพาหนะ - ความแออัดของการจราจร ซง่ึ จะเป็นเหตุให้ขยายทาง - เส้นทางตัดใหม่ ซ่ึงสามารถเข้าสู่ทต่ี งั้ ทบี่ ังคบั การ - ลวดหนามป้องกันตนและเครอ่ื งกีดขวางอน่ื ๆ รอบ ๆ พ้นื ทต่ี ัง้ - การวางอาวุธป้องกนั ตนรอบ ๆ พน้ื ทตี่ ัง้ เร่ืองเหล่านี้มีปัญหาเกี่ยวกับเร่ืองการพรางพื้นที่พักแรมเป็นอย่างยิ่ง ปัจจัย มูลฐาน คือ ข่าวสาร การใช้ภูมิประเทศ ปูมหลัง และการเสริมสร้างความเข้มงวดของ วนิ ัยการพราง 5. ท่ีตงั้ ท่ีบังคับการขนาดใหญ่ ย่อมมีความต้องการพื้นที่ซึ่งเป็นส่ิงสำ� คัญเช่นเดียวกันกับการเลือกท่ีพักแรมท่ีดี การลาดตระเวนเบื้องต้น การวางผัง ชุดสำ� รวจท่ีพัก การปกปิดอย่างเร่งรีบของส่วนต่าง ๆ วนิ ัย การพราง และแผนการจดั ผู้ตรวจรอยทางเพ่อื ป้องกันผู้มาเยือนจากการก่อความไม่สงบ มขี อ้ พจิ ารณาเพม่ิ เตมิ ทส่ี ำ� คญั อกี ประการหนง่ึ กค็ อื ทก่ี องบงั คบั การใหญ่ ๆ ดเู หมอื นวา่ จะตอ้ ง คงไวใ้ นพน้ื ทอ่ี ยเู่ ปน็ เวลานานกวา่ หนว่ ยทพี่ กั แรม จากเหตผุ ลอนั นเี้ องทต่ี งั้ จะตอ้ งสามารถเปน็ ท่ี

128 เหลา่ ทหารชา่ ง ท่ีจะครอบครองอยู่ได้อย่างต่อเนื่อง โดยที่จะก่อให้เกิดการเปิดเผยจากการเปล่ียนลักษณะ ของภูมิประเทศน้อยท่ีสุด การก�ำหนดท่ีต้ังที่บังคับการในตัวอาคารใหญ่ไม่ควรกระท�ำ ถ้าไม่จำ� เป็น ภายในพ้ืนท่ีล่อแหลมของการปฏิบัติการทางทหารนับว่าเป็นสถานท่ีที่เสี่ยงมาก ไม่ว่าจะมีเคร่ืองหมายแสดงว่าก�ำลังให้เป็นที่บังคับการหรือไม่ก็ตาม และดูเหมือนว่าเป็น เป้าหมายการยิงของข้าศึก ถ้าท่ีต้ังท่ีบังคับการถูกก�ำหนดให้อยู่ในตัวอาคารก็ควรจะต้อง มีอาคารอนื่ ๆ อกี พอสมควรในพ้นื ที่เพ่ือป้องกนั การชซี้ ดั เป็นเป้าหมาย 5.1 การสือ่ สาร เปน็ สายเลอื ดของทต่ี งั้ ทบี่ งั คบั การ ทตี่ ง้ั ทบ่ี งั คบั การถกู จดั โดยถอื เอาประโยชน์ ของเส้นทางออกโทรทัศน์และสายโทรเลข ซึ่งง่ายอย่างยิ่งต่อการปกปิด เพราะว่าเส้นทาง การติดต่อส่ือสารใหม่ไม่มีความจ�ำเป็นท่ีจะต้องสร้างขึ้น และลักษณะของภูมิประเทศก็ยัง คงสภาพเดิมไม่มีการเปลี่ยนแปลง เมื่อมาตรการการสื่อสารใหม่จ�ำเป็นต้องจัดสร้างขึ้น การปกปิดตามธรรมชาติและเส้นทางในภูมิประเทศกถ็ ูกนำ� มาใช้  หลังจากได้เลือกที่ต้ังแล้วต้องรีบท�ำการพรางเพ่ือเพิ่มเติมจากส่ิงปกปิดทาง ธรรมชาติ การพรางและวินัยการพรางจะต้องด�ำเนินการอย่างต่อเน่ือง การควบคุมร่องรอย ของเส้นทางจะต้องกระท�ำอยู่ตลอดเวลา ถ้าเป็นไปได้การจอดของยานพาหนะควรจะจอด ห่างไกลจากทต่ี งั้ ทบ่ี งั คบั การ อาวธุ และการวางทต่ี งั้ อาวธุ ป้องกนั จะต้องทำ� การปกปิดเส้นทาง เขา้ สทู่ ต่ี ง้ั อาวธุ และตอ้ งไมม่ รี อ่ งรอยใหเ้ หน็ เดน่ ชดั ของเสยี ชำ� รดุ ทง้ั มวลทำ� การปกปดิ ลวดหนาม ป้องกันตนและสายการติดต่อส่ือสารจะต้องวางไปตามแนวของภูมิประเทศ และต้องท�ำการ ปกปิดซ่อนเร้นเป็นอย่างดีเท่าที่จะทำ� ได้ วนิ ยั การพรางจะตอ้ งเปน็ ไปอยา่ งเขม้ งวดในเวลากลางคนื เสน้ ทางเขา้ สพู่ นื้ ที่ การจอดรถของผู้มาตดิ ต่อจะต้องจดั ไว้ให้สอดคล้องกับแผนของการพรางร่องรอย ภมู ปิ ระเทศทเ่ี ปน็ ทโ่ี ลง่ แจง้ ซงึ่ การปกปดิ ตามธรรมชาตมิ เี พยี งพมุ่ ไมเ้ ตยี้  ๆ หรอื กอ้ นหนิ เทา่ นนั้ จะตอ้ งท�ำการปกปดิ เหนอื ศรี ษะ โดยการใชต้ าขา่ ยพรางคลมุ แมใ้ นภมู ปิ ระเทศ ทเี่ ป็นทะเลทราย รอยแตกของพ้นื ดินและป่า พชื ผักเตี้ย ๆ ก่อให้เกิดลกั ษณะท่ผี ดิ ปกตกิ บั สงิ่ ซึง่ เป็นวัสดทุ ่สี ร้างขน้ึ อาจทำ� ให้เกิดการกลมกลืนด้วยการขดุ หลมุ เพือ่ ลดเงา และการตกแต่ง ของที่ต้ังอาวุธหรือเต็นท์ในพ้ืนที่โล่งแจ้ง การกระจายออกเป็นเร่ืองสำ� คัญอย่างมาก เส้นทาง ระหวา่ งสว่ นตา่ ง ๆ จะตอ้ งไดร้ บั การปกปดิ หรอื จดั ทำ� ในลกั ษณะออ้ ม อยา่ จดั ทำ� เขา้ เปน็ ลกั ษณะ เส้นตรง

รูปผังของทีต่ ัง้ ที่บงั คับการ เหล่าทหารช่าง 129 ผิด ถูก แม้เพียงการมองภาพนี้อย่างคร่าว ๆ ก็จะ ไมม่ สี งิ่ ใดในภาพภมู ปิ ระเทศนท้ี จ่ี ะเรา้ ความ บอกผตู้ รวจการณข์ องขา้ ศกึ ไดเ้ ลยวา่ สถานที่ สนใจ ยกตัวอย่างเช่น ท่ีบังคบั การควบคุม นี้คือท่ีต้ังของท่ีบังคับการ สิ่งบอกเหตุ ในภาพมีการปฏิบัติตามแผนการพรางเป็น ทง้ั หมดแสดงอยใู่ นตวั ของมนั อยแู่ ลว้ นนั่ คอื อย่างดี ยานพาหนะทั้งหมดถูกจอดไว้ใต้ ร่องรอยทป่ี รากฏอยู่บนภูมปิ ระเทศธรรมดา ส่ิงปกคลุมห่างออกไปจากที่บังคับการ ก�ำลังพลทั้งหมดเดินเข้าสู่ที่พักเอง ลวด หนามป้องกนั ตนวางไว้ตามแนวภมู ปิ ระเทศ 6. ที่บงั คับการ ท่ีมีท่ีต้ังอยู่ในอาคารของพลเรือน มีปัญหาของการซ่อนเร้นการเคล่ือนท่ีในตอน กลางวัน และการปกปิดซ่อนพรางกิจกรรมซ่ึงกระท�ำในเวลากลางคืน การเคลื่อนไหวของ หน่วยทหารต้องถูกจ�ำกัดให้น้อยท่ีสุดภายในชุมชนหรืออาคารของพลเรือน พยายามให้มี การเปล่ียนแปลงรูปร่างของตัวอาคารด้วยการระบายสีเพ่ือทำ� ลายหลักฐานหรือลบร่องรอย ของการครอบครอง การเปิดเผยท่ีตั้งทางทหาร การจัดตั้งโครงสร้างขนาดย่อมให้เป็นเสมือน อู่ซ่อมใหม่ หรืออาคารทางพลเรือนอื่น ๆ เป็นการท�ำให้ไม่ก่อให้เกิดความสงสัย แต่การ

130 เหลา่ ทหารชา่ ง เปลย่ี นแปลงใด ๆ ทสี่ ำ� คญั จะทำ� ใหเ้ กดิ การตดิ ตามอยา่ งใกลช้ ดิ โดยการตรวจการณท์ างอากาศ ของข้าศึก เม่อื อาคารถูกท�ำลายลงเป็นบางส่วนและคงสงิ่ ปรกั หกั พังไว้ ที่ต้ังอาจจะได้รับการ พรางดว้ ยซากปรกั หกั พงั ซงึ่ ผสมกลมกลนื กบั ความขรขุ ระ และความไมร่ าบเรยี บของสง่ิ แวดลอ้ ม ไม้ เศษไม้ท่ีแตกหัก ปลาสเตอร์และพรมที่ฉีกกระจัดกระจายจะเป็นเคร่ืองช่วยในการปกปิด ได้อย่างมีประสิทธิภาพ สิ่งปรักหักพังอื่น ๆ มีประโยชน์ รวมทั้งเศษอิฐ เศษหิน เศษโลหะ ยานพาหนะที่พงั และเครอื่ งเฟอร์นิเจอร์ต่าง ๆ  รปู ผังการวางลวดหนามปอ้ งกันตนอย่างถูกต้อง 7. การพรางต�ำ บลส่งกำ�ลงั ปัญหาในการพรางต�ำบลส่งก�ำลัง รวมท้ังความยุ่งยากของการปกปิดซ่อนเร้น ทงั้ ทพี่ กั แรมและทตี่ ง้ั ทบ่ี งั คบั การ รวมเขา้ กบั ปจั จยั ทยี่ งุ่ ยากโดยเฉพาะของตำ� บลสง่ กำ� ลงั ตำ� บล ส่งก�ำลังมีความแตกต่างกันไปในเร่ืองของขนาด จากการรวมกันขนาดใหญ่ของวัสดุในพ้ืนท่ี

เขตหลังถึงกองชิ้นส่วนอะไหล่ขนาดเล็กในพื้นที่เขตหน้า จากการพิจารณาเร่ืองการพรางแล้ว เหล่าทหารช่าง 131 จะเห็นว่าแหล่งรวมวัสดุขนาดใหญ่น้ันเป็นปัญหาใหม่ ปริมาณยุทโธปกรณ์หลากหลายชนิด ที่มีจ�ำนวนมากที่ถูกส่งออกมาอย่างรวดเร็ว จะต้องท�ำการขนถ่ายหรือน�ำลงอย่างปกปิดและ รวดเร็ว และจะต้องท�ำการแจกจ่ายอย่างง่าย ๆ ตาข่ายพรางเป็นส่ิงที่มีประสิทธิภาพหากว่า ต�ำบลส่งก�ำลังน้ันไม่กว้างใหญ่จนเกินไป มีเวลาและวัสดุเพียงพอสามารถท�ำให้กลมกลืน เข้ากับภูมิประเทศได้ส�ำหรับต�ำบลส่งก�ำลังซ่ึงไม่สามารถจะท�ำการปกปิด ควรจัดต�ำบลลวง จะเป็นการเบ่ียงเบนจากการโจมตีของข้าศึกได้ ต�ำบลส่งก�ำลังควรใช้การปกปิดก�ำบังทางธรรมชาติ อย่างไรก็ตาม ท่ีเป็นไปได้ กองเครอ่ื งอะไหลค่ วรวางไวอ้ ยา่ งกระจดั กระจายเพอื่ ลดความเสยี หายใหน้ อ้ ยลงจากการโจมตี เพยี งครงั้ เดยี ว เสน้ ทางเพม่ิ เตมิ ใหมไ่ ดถ้ กู วางแผนไวเ้ พอื่ ใชแ้ ละดำ� เนนิ การ การกำ� บงั เหนอื ศรี ษะ ในที่ตั้งที่ถาวรกว่า เส้นทางการว่ิงไปสู่พ้ืนที่โล่งในระยะสั้น ๆ สามารถท�ำการซ่อนเร้นด้วย ตาข่ายเหนือศีรษะท่ีพาดระหว่างต้นไม้ การควบคุมการจราจร รวมถึงมาตรการการซ่อนเร้น การเคลอื่ นที่ ณ จากที่ตั้งจนถึงที่หมาย แม้แต่จะมีการปกปิดตามธรรมชาตนิ ้นั น้อยมากหรือ ไม่สามารถคงอยู่ได้นาน ลักษณะภูมิประเทศตามธรรมชาติต้องน�ำมาใช้ให้เป็นประโยชน์ มีภูมิประเทศอยู่สองสามแบบซึ่งจะต้องไม่นำ� มาใช้ในการเก็บชิ้นส่วนอะไหล่ และมีแบบของ ภมู ิประเทศสองสามแบบซงึ่ ไม่มีข่าวสารในพ้ืนที่เพาะปลูก ช้ินส่วนอะไหล่สามารถที่จะถกู วาง ไปตามแนวของพน้ื ทเี่ พาะปลกู และคลมุ ดว้ ยตาขา่ ยทตี่ กแตง่ ดว้ ยผา้ พรางเพอ่ื ทำ� ใหด้ เู หมอื นวา่ เป็นกองของพืชพันธุ์ท่ีเก็บเกี่ยวแล้ว แสดงถึงที่กองของเพ่ือการส่งก�ำลังสามารถที่จะกอง เพื่อเป็นการลวงได้อย่างไร ท้องทุ่งท่ีไถแล้วโดยปกติกล่าวได้ว่าเป็นเร่ืองยุ่งยากต่อความ พยายามในการพราง แตก่ ารสง่ กำ� ลงั สามารถทจ่ี ะทำ� การกองใหข้ นานไปตามรอย และทำ� การ ปกปดิ ดว้ ยผา้ ใบทมี่ สี ภาพตามสขี องดนิ การกระทำ� ลกั ษณะนเี้ ปน็ การซอ่ นเรน้ ทม่ี ปี ระสทิ ธภิ าพ จากการตรวจการณ์ทางอากาศ เส้นทางเพม่ิ เตมิ ทท่ี �ำขนึ้ ไปตามรอ่ งรอยเดมิ จะไม่เกดิ แนวทาง ที่ผดิ จากธรรมชาติปรากฏบนพนื้ ท่ี  มาตรการในเรื่องของวินัยการพราง ณ ต�ำบลส่งก�ำลัง รวมถึงแผนแนวทาง ซ่ึงเป็นผลในการเปลี่ยนแปลงลักษณะภูมิประเทศน้อยที่สุด การควบคุมเศษปรักหักพัง เพอื่ ไมก่ อ่ ใหเ้ กดิ เปน็ ทดี่ งึ ดดู ความสนใจของขา้ ศกึ การปกปดิ ซอ่ นเรน้ และการควบคมุ รถทคี่ อย รบั สป. และมาตรการแก้ไขปรบั ปรงุ ในเรื่องของวนิ ัยการพราง 

132 เหลา่ ทหารชา่ ง รปู ผังการวางสายการสือ่ สารอยา่ งถูกตอ้ ง 1. เสน้ ทางคมนาคมและสายการสอ่ื สารทไ่ี มม่ กี ารปกปดิ ซง่ึ อาจถกู ท�ำลายไดง้ า่ ย 2. รถซงึ่ ไม่มกี ารปกปิดกำ� บงั 3. ร่องรอยท่ที ้งิ ไว้ใหม่ ๆ 4. แหล่งรวมรถที่มีหลงั คาคลุม 5. ทางท่ใี ช้อยู่ในปัจจุบัน 6. สายการตดิ ต่อส่อื สารทวี่ างไว้ใต้ต้นไม้ สายการสื่อสารถูกปกปิดไว้ได้โดยเดินไปตามลักษณะของภูมิประเทศ ร่องรอย ท่ีกระท�ำโดยการขุดเพ่ือฝังสายไฟขนาดใหญ่ถูกปกปิดไว้ได้โดยเดินไปตามไหล่ถนน สายไฟ ขนาดเล็กอาจเดินไปตามกิ่งไม้ และเม่ือเสาไฟมีความจ�ำเป็นต้องใช้ต้องปักไปตามแนว ภูมิประเทศท่ีมีอยู่ เจ้าหน้าท่ีซ่อมบ�ำรุงต้องระวังให้มากในเร่ืองของการสร้างร่องรอยท่ีจะเป็น จุดสนใจขนึ้ มาบนทีบ่ งั คับการควบคมุ

รปู การสร้างถนนวงแหวน เหล่าทหารช่าง 133 การสร้างถนนต่อเนื่องจากถนนที่มีอยู่ (เสันประ) ถนนวงแหวนท่ีถูกสร้างขึ้นมา ไมจ่ ำ� เปน็ ทจ่ี ะตอ้ งกลบั รถ และเปน็ การเออ้ื อำ� นวยเสน้ ทางสแู่ หลง่ รวมยานยนตท์ ซ่ี อ่ นไวใ้ ตร้ ม่ ไม้ ห่างออกจาก บก.ควบคุม รูปการพรางพื้นทจี่ อดยานพาหนะ

134 เหลา่ ทหารชา่ ง พ้ืนที่จอดขนาดเล็กสำ� หรับผู้มาเยือน หลังคาคลุมกระทำ� ได้โดยใช้ลวดตาข่าย ประกอบกับวัสดุตามธรรมชาติ นอกจากหลังคาคลุมธรรมซาติที่มีอยู่ แขกผู้มาเยือนต้อง ไม่ได้รับอนญุ าตให้ลงจากยานพาหนะใกล้กบั ท่บี งั คับการ  ลานจอดยานพาหนะ ผดิ ทตี่ ัง้ กองบงั คับการ ทางจราจร 2 แห่ง ควรจ�ำกับขอบเขต โดยท�ำการรวั้ ลวดขึงไว้ ผดิ เลีย้ วตัดมมุ รูปการควบคุมเส้นทางสัญจร ร่องรอยต้องถูกควบคุมและการสัญจรท้ังหมดต้องถูกจ�ำกัดให้อยู่บนถนนและ เสันทางทม่ี ีอยู่เดมิ ขอบของถนนท่เี ลี้ยวทางแยกและถนนทส่ี น้ั และแคบท่รี ับการจราจรทาง ทหารขนาดหนกั ตอ้ งนำ� ลวดขงึ ไวเ้ พอื่ ปอ้ งกนั การขยายทางเพม่ิ ขน้ึ หรอื การตดั ถนนตรงจดุ เลย้ี ว 

รปู กองส่งิ อุปกรณ์ เหล่าทหารช่าง 135 8. ท่บี งั คับการ 8.1 ปัจจยั ซง่ึ ช่วยในการปกปิดต�ำบลจ่ายนํ้า ประกอบด้วย 8.1.1 มีข่ายเส้นทางเข้าสู่ต�ำบลทีป่ กปิดอย่างเพยี งพอ 8.1.2 มกี ารปกปดิ ทางธรรมชาตทิ เ่ี หมาะตอ่ การซอ่ นเรน้ ยานพาหนะทจี่ อดคอย 8.1.3 การปกปิดอันเหมาะสมท้ังท่ีสร้างข้ึนหรือโดยธรรมชาติส�ำหรับ การปฏิบตั ิงานของกำ� ลงั พล ถงั เก็บและเครือ่ งมือในการสบู และทำ� น้ำ� ให้บรสิ ทุ ธิ์ 8.1.4 เข้มงวดต่อเรอื่ งวินยั การพราง 8.1.5 ควบคุมการหกหล่นของนํ้า มีการระบายนํ้าที่เหมาะสมเพ่ือเป็น การป้องกนั ลดแหล่งน้ําซึง่ เกดิ จากการสะท้อนแสง 8.2 ร่มไม้ท่ีไม่หนาเพียงพอต่อการซ่อนเร้นอย่างสมบูรณ์ต้องเพ่ิมเติมด้วยวัสดุ พรางธรรมชาติ ตาข่ายหลังคาแบนหรือตาข่ายคลุมการซ่อนเร้นเป็นสิ่งพึงประสงค์ ส�ำหรับ เคร่ืองมือที่ต�ำบลส่งก�ำลัง แสงสะท้อนของนํ้าในถังและพ้ืนท่ีเปิดเล็ก ๆ ซ่ึงจะต้องได้รับการ วงิ่ สวนไปมาของยานพาหนะหรอื ในจดุ ปฏบิ ตั งิ านของกำ� ลงั พล แสงสะทอ้ นจากนาํ้ สามารถที่ จะไดร้ บั การซอ่ นเรน้ โดยการปกปดิ ดว้ ยผา้ ใบ หรอื การปดิ บงั ของรม่ เงาไม้ และลกั ษณะ รปู รา่ ง ของถงั สามารถทจ่ี ะลดความโดดเด่นด้วยการใช้ประโยชน์จากร่มไม้หรอื วสั ดพุ รางทีส่ ร้างข้ึน

136 เหลา่ ทหารชา่ ง 8.3 วินยั การพราง ณ ต�ำบลจ่ายน้าํ ต้องจัดให้มตี ารางการจ่ายนำ้� สำ� หรับการ ใชข้ องหนว่ ย การทไี่ มม่ ตี ารางหรอื การจดั แผนดงั กลา่ ว โดยปกตแิ ลว้ จะก่อใหเ้ กดิ การแออดั ของยวดยานท่มี ารอคอย ซ่งึ ท�ำให้การปกปิดซ่อนเร้นไม่สามารถท�ำได้ 1. เสน้ ทางคมนาคมและสายการสอ่ื สารทไ่ี มม่ กี ารปกปดิ ซง่ึ อาจถกู ท�ำลายไดง้ า่ ย 2. รถซง่ึ ไม่มกี ารปกปิดก�ำบัง 3. ร่องรอยที่ท้งิ ไว้ใหม่ ๆ 4. แหล่งรวมรถทม่ี ีหลงั คาคลมุ 5. ทางทีใ่ ช้อยู่ในปัจจบุ นั 6. สายการตดิ ต่อสอ่ื สารทว่ี างไว้ใต้ต้นไม้ สายการสื่อสารถกู ปกปิดไว้ได้โดยเดินไปตามลักษณะของภมู ปิ ระเทศ ร่องรอย ทก่ี ระทำ� โดยการขดุ เพอ่ื ฝงั สายไฟขนาดใหญ่ ถกู ปกปดิ ไวไ้ ดโ้ ดยเดนิ ไปตามไหลถ่ นน สายไฟ ขนาดเล็กอาจเดินไปตามกิ่งไม้ และเม่ือเสาไฟมีความจ�ำเป็นต้องใช้ ต้องปักไปตามแนว ภมู ปิ ระเทศทมี่ อี ยู่ เจา้ หนา้ ทซี่ อ่ มบำ� รงุ ตอ้ งระวงั ใหม้ ากในเรอื่ งของการสรา้ งรอ่ งรอยทจี่ ะเปน็ จุดสนใจขึน้ มาบนท่บี ังคับการควบคุม

บทท่ี เหล่าทหารช่าง 137 ระบบการจดุ ระเบดิ ระบบการจุดระเบิดด้วยเช้อื ปะทชุ นวน (NONELECTRIC FIRING SYSTEMS) 1. กลา่ วโดยท่ัวไป ในการท�ำให้วัตถุระเบิดระเบิดขึ้น โดยทั่วไปแล้วให้เช้ือปะทุชนวนและ เช้ือปะทุไฟฟ้า ซ่ึงวิธีการให้ทั้งสองอย่างน้ีจะได้กล่าวต่อไป ชนวนฝักแคระเบิดสามารถ ให้เช้อื ปะทุทัง้ สองชนิดน้ที �ำให้มปี ระสิทธิภาพในการระเบิดมากกว่า 2. วงจรการจุดระเบดิ และการประกอบ ระบบการจดุ ระเบดิ ดว้ ยเชอื้ ปะทชุ นวน ระบบนเี้ ปน็ ระบบหนง่ึ ในการเตรยี มดนิ ระเบิดสำ� หรบั ทำ� การจดุ ระเบิด ประกอบด้วย เชือ้ ปะทุชนวน จะเป็นตัวทำ� ให้ดินระเบดิ น้ี ระเบิด ชนวนฝักแคเวลาจะมีประกายไฟสำ� หรับจุดเชื้อปะทุชนวน วิธีการประกอบระบบ การจุดระเบิดระบบนี้ มดี ังต่อไปน้ี 2.1 ตัดชนวนฝักแคเวลาท่ีปลายด้านหน่ึงทิ้งไป 6 นิ้ว ทั้งนี้ เพื่อป้องกัน มใิ ห้ชนวนฝักแคเวลามคี วามชน้ื เหลืออยู่ เพราะดนิ ดำ� สามารถดดู ความช้นื จากอากาศได้ แล้วตดั ออกอกี 3 ฟุต เพอ่ื ทดสอบอัตราการไหม้ของชนวนฝักแคเวลา ผ่าปลายด้านหนึ่ง ของชนวนฝักแคเวลา ใส่หัวไม้ขีดที่ปลายผ่านั้น แล้วจุดหัวไม้ขีดน้ันด้วยไม้ขีดก้านอ่ืน เมอ่ื ชนวนฝกั แคเวลานนั้ ลกุ ไหมจ้ นหมด แลว้ ค�ำนวณอตั ราการลกุ ไหมเ้ ปน็ วนิ าทตี อ่ ฟตุ  

138 เหลา่ ทหารชา่ ง 2.2 ตัดชนวนฝักแคเวลาให้มีความยาวเพียงพอท่ีบุคคลผู้จุดระเบิดสามารถ เดินตามปกติ เข้าไปยังท่ีก�ำบังอย่างปลอดภัยก่อนดินระเบิดจะระเบิด เมื่อตัดแล้วจะต้องดู ทปี่ ลายทงั้ สองให้เรียบร้อย 2.3 นำ� เชอ้ื ปะทชุ นวนออกจากกลอ่ งใสเ่ ชอ้ื ปะทชุ นวน จะตอ้ งตรวจโดยมองเขา้ ไป ในปลายเปิด ถ้ามวี สั ดอุ ่ืนหรอื ฝ่นุ ผงอยู่ จับด้านปลายเปิดควา่ํ ลงแล้วเขย่าอย่างเบา ๆ หรอื เคาะกบั มอื อกี มอื หนง่ึ (ถา้ วสั ดนุ น้ั ไมอ่ อกมาอยา่ ใชเ้ ชอ้ื ปะทอุ นั นนั้ ) หา้ มเคาะเชอื้ ปะทชุ นวนกบั วัสดุที่แข็งหรือใช้วัสดแุ ขง็ ๆ เคาะเชอ้ื ปะทชุ นวน ห้ามใช้ปากเป่าเชื้อปะทุชนวน ไม่ใช้วัสดอุ น่ื ใส่เข้าไปในเชอื้ ปะทุเพือ่ เคาะสง่ิ สกปรกหรอื วตั ถทุ ่อี ยู่ในเชอ้ื ปะทอุ อก 2.4 จบั ชนวนฝกั แคเวลาโดยเอาปลายดา้ นเรยี บตงั้ ขน้ึ แลว้ สวมเชอ้ื ปะทชุ นวนลงไป บนชนวนฝักแคเวลาจนกระท่ังแผ่นจุดระเบิด (FLASH CHARGE) ในเชื้อปะทุชนวนชนกับ ปลายของชนวนฝักแคเวลา ถ้าไม่ชนกันแล้วอาจจะจุดระเบิดไม่ติด ห้ามใส่ชนวนฝักแค เวลาลงไปในเชื้อปะทุโดยการหมนุ อยา่ งแรง หรือโดยวธิ ีอ่ืน ถ้าปลายชนวนฝักแคเวลา ไม่เรียบหรือใหญ่เกินไปท่ีเชื้อปะทุชนวนจะสวมเข้าไปอย่างอิสระ ให้ใช้น้ิวหัวแม่มือกับนิ้วชี้ คลงึ ปลายชนวนฝักแคเวลาจนกระท่งั มขี นาดท่ีจะใส่ลงได้ 2.5 หลงั จากใสเ่ ชอื้ ปะทชุ นวนเรยี บรอ้ ยแลว้ จบั ชนวนฝกั แคเวลาดว้ ยนว้ิ หวั แมม่ อื กับน้ิวกลางของมือซ้าย ใช้นิ้วช้ีกดเหนือปลายของเชื้อปะทุเพื่อให้แนบสนิทติดกับปลายของ ชนวนฝักแคเวลา ระวังอย่าให้นิ้วไปปิดทางช่องท�ำให้เกิดการอดั ลม 2.6 เลอ่ื นนวิ้ สองนวิ้ ลงขา้ งลา่ งใหพ้ น้ ปลายเชอ้ื ปะทชุ นวน นำ� คมี บบี เชอ้ื ปะทชุ นวน ออกมา โดยใช้ปากนอกวางทเี่ ชอื้ ปะทชุ นวน 2.7 บบี เชอื้ ปะทชุ นวนใหห้ า่ งจากปลายเปดิ ประมาณ 1/8 นว้ิ ถงึ 1/4 นวิ้ จะตอ้ งไมบ่ บี เชื้อปะทุชนวนให้ใกล้ดินระเบิดของเช้ือปะทุชนวนเพราะอาจจะท�ำให้เกิดการระเบิด ขึ้นไดใ้ นระหวา่ งบบี เชื้อปะทุชนวนตอ้ งยืน่ ออกไปให้หา่ งจากตัว ข้อควรระมัดระวัง ถ้าวางเช้ือปะทุชนวนไว้หลาย ๆ วันก่อนจุดระเบิด ป้องกัน รอยต่อระหว่างเช้อื ปะทชุ นวนกบั ชนวนฝักแคเวลาด้วยวัสดุเคลอื บ 2.8 ใส่ปลายชนวนฝักแคเวลาเข้าไปในรูของจุกเกลียวเสียบเชื้อปะทุ (ชนวน ฝกั แค เวลาใสเ่ ขา้ ไปในจกุ เกลยี วเสยี บเชอ้ื ปะทอุ ยา่ งงา่ ย) ดงึ เชอื้ ปะทชุ นวนใหต้ ดิ กบั จกุ เกลยี ว น�ำเชื้อปะทุชนวนใส่เข้าไปในรูเสียบเช้ือปะทุของดินระเบิด แล้วหมุนให้ติดแน่นกับดินระเบิด ถา้ ไมม่ จี กุ เกลยี วเสยี บเชอื้ ปะทุ ยดึ เชอื้ ปะทชุ นวนใหต้ ดิ กบั ดนิ ระเบดิ ดว้ ยเชอื กหรอื เทปพนั สาย 

2.9 ประกอบเครอ่ื งจดุ ชนวน M 2 หรอื M 60 ทปี่ ลายชนวนฝกั แคเวลาเพอื่ ท�ำการ เหล่าทหารช่าง 139 จุดชนวนฝักแคเวลา 2.10 ถา้ ไมม่ เี ครอื่ งจดุ ชนวน ใหใ้ ชไ้ มข้ ดี ไฟจดุ ชนวนฝกั แคเวลาโดยผา่ นปลายชนวน ฝกั แคเวลา ใหห้ วั ไมข้ ดี วางตดิ กบั ดนิ ด�ำแล้วใชข้ า้ งกลอ่ งไมข้ ดี ขดี ใหต้ ดิ กจ็ ะท�ำให้ชนวนฝกั แค เวลาติดข้ึนได้ 3. เมือ่ ระบบจุดระเบดิ ดว้ ยเชือ้ ปะทชุ นวนดา้ น 3.1 การป้องกันในการปฏิบัติการรบ ถ้าเกิดการระเบิดด้านย่อมจะเป็นอันตราย อย่างย่ิง การด้านจะไม่เกิดข้ึนถ้าปฏิบตั ิตามรายละเอียดต่อไปน้ีอย่างเคร่งครัด 3.1.1 เตรยี มอุปกรณ์ในการจุดระเบิดอย่างถูกต้อง 3.1.2 บรรจดุ ินระเบดิ หรอื วางเข้าเป้าหมายอย่างระมัดระวงั 3.1.3 วางเคร่อื งจดุ เข้าทใ่ี ห้ถูกต้อง 3.1.4 ประกอบและท�ำการอัดลมดินระเบิดอย่างระมัดระวัง หลีกเล่ียง ความเสียหายในการเตรยี มดนิ ระเบดิ 3.1.5 จุดระเบิดตามหลกั การท�ำลายทางเทคนิค 3.1.6 ถา้ เปน็ ไปไดใ้ หใ้ ชว้ ธิ กี ารจดุ ระเบดิ ดว้ ยการจดุ ระเบดิ คู่ ถา้ การจดุ ระเบดิ คู่ ได้เตรียมท�ำไว้อย่างดีแล้ว โอกาสทจี่ ะระเบดิ ด้านจะมนี ้อยมาก ระบบการจุดระเบดิ ดว้ ยเชอ้ื ปะทไุ ฟฟา้ (ELECTRIC FIRING SYSTEMS) 1. วงจรการจดุ ระเบดิ และวิธกี ารประกอบ ระบบการจุดระเบิดด้วยเชื้อปะทุไฟฟ้าเป็นวิธีการหน่ึงซึ่งใช้กระแสไฟฟ้าเป็น ตัวจุดระเบิด กระแสไฟฟ้าซึ่งถูกส่งมาจากตัวต้นก�ำเนิดไฟฟ้าจะเป็นตัวจุดให้เช้ือปะทุไฟฟ้า ระเบิดขึ้น ตามปกติกระแสไฟฟ้าจากเคร่ืองก�ำเนิดไฟฟ้าจะเคล่ือนที่ไปตามสายไฟฟ้า และ สายไฟฟ้าของเชื้อปะทุไฟฟ้า แล้วจึงจุดระเบดิ เช้ือปะทุไฟฟ้า อปุ กรณ์ในการจดุ ระเบิดระบบนี้ มเี ชอื้ ปะทไุ ฟฟ้า สายไฟฟ้า และเคร่ืองจุดระเบิด อุปกรณ์และวธิ ีการประกอบวงจรของระบบ การจดุ ระเบดิ ด้วยเชอื้ ปะทไุ ฟฟ้า มดี ังน้ี

140 เหลา่ ทหารชา่ ง 1.1 สถานทจ่ี ดุ ระเบดิ หรือเป้าหมายในการวางดินระเบดิ เมื่อเรารู้ท่หี มายในการ วางดินระเบิดแล้ว เราต้องตระเตรียมอุปกรณ์ในการจดุ ระเบิด 1.2 การวางสายไฟจุดระเบิด (Lay out Firing wire) 1.2.1 หลังจากก�ำหนดต�ำบลจุดระเบิดและระยะปลอดภัยแล้ว ทำ� การวาง สายไฟ จดุ ระเบดิ จากดินระเบดิ ไปยงั ต�ำบลจุดระเบิด (Firing position)  1.2.2 ทดสอบสายไฟจุดระเบิด โดยใช้เครื่องตรวจวงจรกัลวานอมิเตอร์ (การตรวจสอบสายไฟจุดระเบดิ ) 1.2.3 รดั ปลายสายไฟจดุ ระเบดิ ทง้ั สองขา้ งเขา้ ดว้ ยกนั เพอ่ื ปอ้ งกนั มใิ หก้ ระแส ไฟฟ้าในอากาศเข้าไปในสายไฟจดุ ระเบิด (ไฟฟ้าสถติ ) 1.3 ทดสอบเช้อื ปะทุไฟฟ้า 1.3.1 ทดสอบเชอื้ ปะทไุ ฟฟา้ ทกุ ดอกทใี่ ชใ้ นการจดุ ระเบดิ ดว้ ยระบบนี้ โดยใช้ เครือ่ งตรวจวงจรกัลวานอมิเตอร์ 1.3.2 หลังจากทดสอบเช้ือปะทุไฟฟ้าทุกดอกแล้ว รัดปลายสายไฟฟ้าของ เชือ้ ปะทุไฟฟ้าเข้าด้วยกัน เพ่ือป้องกนั มิให้กระแสไฟฟ้าเข้าไปในสายไฟฟ้าได้ 1.4 การต่อวงจรไฟฟ้าแบบเรียงอันดบั (อนกุ รม) 1.4.1 ถ้าจุดระเบิดด้วยเชือ้ ปะทไุ ฟฟ้ามากกว่าสองดอกข้ึนไป ต่อสายไฟฟ้า เช้ือปะทเุ ข้าด้วยกนั เป็นวงจรเรยี งอนั ดับ 1.4.2 ถ้าจุดระเบิดด้วยเช้ือปะทุไฟฟ้ามากกว่าสิบดอกข้ึนไปในวงจร เรียงอันดับ หรือวงจรน้ันมีความยุ่งยาก จะต้องตรวจสอบวงจรนั้นด้วยเครื่องตรวจวงจร กลั วานอมเิ ตอร์ 1.4.3 ต่อสายเชอ้ื ปะทุไฟฟ้าทเ่ี หลอื เข้ากับสายไฟจุดระเบิด 1.5 สอดเช้ือปะทุไฟฟ้าเข้าไปในดินระเบิด ยึดเช้ือปะทุไฟฟ้าให้ติดแน่นกับ ดนิ ระเบดิ