ผู๎แปล : โคทม-พรทิพย๑ อารยี า, ๒๕๑๖ คาํ นํา เรื่อง ราวเชิงสารคดีใน \"แผํนดินของเรา\" อาจไมดํ งึ ดดู ผ๎ูอาํ นในนาทแี รกท่ี ได๎สมั ผสั และอาจทาํ ใหผ๎ ๎ูอํานบางคนมองขา๎ มไป นําเสียดายหากเป็นเชํนนนั้ เพราะในความเรยี บรนื่ ของตวั อักษร \"แผนํ ดิน ของเรา\" มีเรอื่ งราวลา้ํ ลึกมากมาย ที่บํงบอกถึงความคดิ อันละเอยี ดออํ นลึกซึง้ ของ ผ๎เู ขยี น ทัง้ ทัศนะตํอชวี ิต ตํอโลกและตอํ เพ่อื นมนษุ ย๑ หลาย ๆ ตอนทาํ ให๎เราต๎องหยดุ คดิ และเหมํอมองอออกไปข๎างนอกเพ่อื ถามไถกํ บั ตวั เอง คําถามและความรูส๎ ึกหน่งึ ในหลาย ๆ คาํ ถามกค็ ือ ทุกวนั นตี้ ัวเราเองเปน็ เพยี ง \"กองดนิ \" หรอื เปน็ มนุษย๑ พวกเราไดผ๎ าํ นเขา๎ ไปในแมพํ ิมพร๑ า๎ ยกาจอนั ใดทไี่ ด๎ จารึกรอยไว๎เปน็ เหมอื นเครือ่ งปัม๊ สตั วเ๑ มอ่ื แกยํ งั รกั ษาความสงํางามไว๎ ทําไมดนิ เหนียว ทเ่ี ปน็ มนุษย๑น้จี ึงบุบสลายไป ความคดิ ความรส๎ู ึกของ Exupery เป็นความคดิ คําถามในเชิงปรชั ญา แตํด๎วยทวํ งทาํ นองทเี่ รียบรน่ื ผสานกับการดึงเหตกุ ารณ๑ เรื่องราวของผูค๎ นทผ่ี ํานพบมา เป็นตวั คลี่คลาย เปน็ เรอื่ งราวทนี่ ําติดตามโดยตลอด คนทเี่ คยอาํ น \"เจา๎ ชายนอ๎ ย\" วรรณกรรมอมตะของผู๎เขียนคนเดยี วกนั น้ี มาแลว๎ คงไดค๎ วามรู๎สกึ รํวมบางอยาํ งในทํานองเดียวกนั จาก \"แผํนดินของเรา\" แมว๎ าํ \"รส\" ของเรอื่ งจะเป็นคนละแบบ สิง่ ทที่ าํ ให๎งานของ Exupery ยืนยงมาได๎ตลอดยคุ สมัย และคงจะยืนยาวไปอกี นาน กค็ อื เนอ้ื หาทเ่ี ปน็ คําถามถึงมวลมนุษยชาติ การเหน็ ความงามของการมีชวี ติ อยํู คําถามของ Exupery ไมํได๎ทําใหเ๎ รารูส๎ ึกสิ้นหวงั ไรค๎ าํ ตรงกันข๎าม รายละเอยี ดในเรอื่ งราว \"แผนํ ดนิ ของเรา\" ได๎ทําให๎เรารส๎ู กึ เสมอื นวาํ พลัง ในตวั ของเราไดก๎ ํอตวั ขน้ึ ทีละนิด ๆ โดยไมรํ ๎ูตวั เราถูกกระต๎ุนให๎ได๎สมั ผสั กับ \"แกนํ \" ของสัจจะ ซ่งึ มอี ยใํู นตัวเราทุกคน เพยี งแตํจะมโี อกาสใหเ๎ ข๎าถงึ เพยี งใดเทํานั้นเอง ตอนหน่ึงเขาจงึ กลาํ ววํา \"ฉันคงพลาดวตั ถปุ ระสงค๑ไป ถา๎ หากผอ๎ู าํ นจะเข๎าใจวํา ฉนั เชื้อ
เชญิ ผ๎ูอาํ นใหช๎ นื่ ชมมนุษยเ๑ หนือสงิ่ อนื่ ใด สง่ิ ท่ีนาํ ชนื่ ชมกอํ นสง่ิ อน่ื คอื สถานการณท๑ เี่ ปิด โอกาสให๎มนษุ ยเ๑ ราต่นื ตวั ตํางหาก.....\" สิง่ หนึ่งที่เปน็ เสนหํ ๑ในเนื้อหาและทําใหเ๎ ราฉกุ คิด ก็คอื การพดู ถงึ สาย สมั พันธ๑ของความเปน็ มนุษย๑ ส่ิงเลก็ ๆ น๎อย ๆ ท่คี นทว่ั ไปมกั มองขา๎ ม กระทงั่ มนุษย๑ทุก วันนก้ี ลายเปน็ คนหยาบกระดา๎ ง เหมอื นดกั แด๎ชกั ใยหมุ๎ ตัวเองเอาไว๎กนั เกอื บหมด \"กิโย เม\" เพือ่ นคนสําคญั คนหน่ึงของผเู๎ ขียน คอื คนที่ให๎บทเรียนภมู ศิ าสตรอ๑ ันแปลก ประหลาดแกเํ ขา การสือ่ สารทางใจกบั \"ต๎นสม๎ สามต๎น แกะสามสิบตัว ลําธารสายเลก็ ๆ และกระทํอมของชาวนาสามี ภรรยา\" สงิ เํ หลํานไี้ มํได๎อยูใํ นความสนใจของนัก ภูมศิ าสตร๑คนใด แตํเป็นเสมือนแผนทใี่ นใจของนักบินบางคนท่ีมองเห็นคณุ คํา การได๎ทํองไปในความเว้ิงวา๎ งของท๎องฟาู เฝูามองหมํูเมฆ ดวงดาว เหมือนนกั สํารวจจักรวาล และชวี ิตพลดั หลงกลางทะเลทราย คอื ฉากในชีวิตจริงท่ี กอํ กาํ เนดิ โลกแหํงจนิ ตนาการอนั ไพศาลของผู๎เขยี น นาํ เสยี ดายท่ี Exupery ดวํ นจาก ไปในวัยที่ยงั หนมํุ เขานาํ จะได๎สรา๎ งสรรค๑งานออกมาให๎เราไดช๎ ่นื ชมกันอีก การจากไป ของเขาชาํ งเหมือนกบั การจากไปของตัวละครในโลกมายาอยาํ งนาํ ฉงน สิ่งทยี่ ังอยํูก็คอื ความคดิ จิตใจ ทฝ่ี ากไวใ๎ ห๎คนรุนํ หลงั Exupery ไดท๎ ําในส่ิงทเี่ ขาเองได๎กลําวไว๎ใน ตอนหนึ่งวํา \"...การเปน็ มนุษย๑ คือความร๎ูสกึ ทีว่ ําการทาํ อะไรก็ตามในชีวิตของเรา เหมอื นเปน็ การนาํ กอ๎ นหนิ กอ๎ นหนงึ่ เข๎าไปรวํ มในการกํอสรา๎ งโลกทกี่ าํ ลงั ดาํ เนนิ อยํู...\" ความหมาย หรือ แกนํ แท๎ของการมชี วี ิตอยํูในโลกน้ี บางทีกเ็ หมือนเสน๎ ผมบงั ภเู ขา ใกลช๎ ดิ กับเราทส่ี ดุ ในขณะเดียวกันก็หํางไกลจนสดุ เอือ้ ม ในโลกนี้มี หนงั สือมากมายหลายล๎านเลมํ แตมํ เี พียงไมกํ เี่ ลํมทอ่ี ยํูในใจของเรา และบางที... อาจ คือชวี ติ ของเรา \"เหลืองฝูายคาํ \" ๘ พฤศจิกายน ๒๕๓๕ เสนหํ แ๑ หํงทะเลทรายรวมทั้งภาพถํายสวยงามอนื่ ๆ Stock photo gallery by travel and adventure photographer J.F. Maion NOMADS'S LAND by J.F.Maion
ผ๎ูแปล : โคทม-พรทพิ ย อารียา มนุษย์เราเรียนรูจ้ ากผืนแผ่นดินมากกวา่ ที่จะเรยี นรูจ้ ากหนงั สอื ใด ๆ แผ่นดินสอนให้เรารู้จักตัวเอง โดยการเรยี นรู้จากอุปสรรคตา่ ง ๆ แต่เพอ่ื ทจี่ ะใหบ้ รรลผุ ล เราจาตอ้ งอาศยั เครอ่ื งมอื ชาวนาอาศยั คัน ไถ ช่างไม้อาศยั เลือ่ ยและกบ เพอ่ื ค้นหาความลบั บางอยา่ งจากธรรมชาติ สิ่งท่ี เขาค้นพบน้นั เป็นความจริงสาหรับมนุษยท์ กุ คน ในทานองเดียวกนั เคร่ืองบินกอ็ าจเปน็ เครื่องมือนาเราเขา้ พัวพนั กับ ปญั หาเกา่ แก่ของมนษุ ย์ได้ มโนภาพ ของคนื แรกท่ฉี นั บินไปอาร๑เจนตนิ า ยงั คงตดิ ตาฉันอยํเู สมอ คืน น้ันท๎องฟูามืดสนทิ จะเห็นกแ็ ตํแสงไฟเบื้องลํางที่กระจดั กระจายอยูํและดรู ิบหรีเ่ หมอื น แสงดาว ทาํ มกลางความมืดที่ปกคลมุ อยนูํ ้นั ไฟแตํละดวงเหมือนกบั จะคอยบอกเรา วํา ทต่ี รงนน้ั แหละมสี ง่ิ มหศั จรรยท๑ ร่ี ๎จู ักนึกคิด ในบา๎ นหลงั นัน้ อาจมใี ครกาํ ลังอํานหนงั สือ ครนุํ คดิ หรอื เลําความในใจสกูํ ันฟัง ที่บ๎านหลงั ถดั ไปอาจมใี ครพยายามหยั่งความลึก ของทอ๎ งฟูา หรอื กําลงั เหนือ่ ยอํอนกบั การคาํ นวณเกย่ี วกบั กลํุมดาวอันโดรเมดา ท่ีโนน๎ เลาํ เขากาํ ลงั แสดงความรกั ตอํ กัน นอกเมืองออกไปในชนบทแสงไฟที่สวํางวอมแวมอยํู ตามท่ีตํางๆ ดรู าวกับวําจะร๎องขอเชื้อเพลงิ สํวนแสงทีเ่ ลือนรางลงไปอกี คงเปน็ แสงจาก บา๎ นกวี บ๎านครูหรือบ๎านชํางไม๎ อยาํ งไรก็ตาม ทา่ มกลางแสงประทปี แห่งชีวติ เหล่านี้ หนา้ ต่างกบ่ี านเลา่ ทีป่ ดิ อยู่ ดาวกีด่ วงทไี่ ม่ยอมสอ่ งแสง และคนอกี จานวนเท่าไรท่ยี งั หลับใหลอยู่... เรานําจะพยายามเข๎าถงึ ซ่งึ กนั และกัน นาํ จะพยายามตดิ ตอํ กับไฟบางดวง เหลํานน้ั ที่ยังสํองแสงอยูํหาํ ง ๆ กนั ออกไปในชนบท บทที่ ๑ สายการบิน
ใน ปี ค.ศ. 1926 ฉนั เพิ่งสมัครเขา๎ เปน็ นักบนิ ฝึกหดั ของสายการบนิ ลาเตโก แอร๑ ซ่งึ เปดิ เส๎นทางบินระหวาํ งตลู ูสกบั ดาการก๑ อํ นบริษทั อาเอโรปอสตาลและบรษิ ัท แอร๑ฟรานซ๑ ท่ีนัน่ ฉันเร่มิ เรยี นวชิ าชีพ และได๎รับการฝึกหัดในทาํ นองเดยี วกันกบั เพอื่ นๆ กอํ นที่จะไดร๎ ับเกยี รติเปน็ นกั บินขนสงํ ไปรษณยี ๑ เราเรยี นการทดสอบเครอ่ื งบนิ หัดบนิ ระหวาํ งตูลูสกับแปรปีญงั และเรียนอุตนุ ยิ มวทิ ยาทีน่ าํ เบ่อื ในโรงเก็บเครอื่ งบนิ อันเยน็ เยือก สิ่งท่ที าํ ใหเ๎ ราหวาดกลัวในตอนน้นั กค็ อื ภเู ขาในประเทศสเปนซึง่ เรายงั ไมํ รจ๎ู กั และผูท๎ เี่ ราเคารพก็เหน็ จะเป็นพวกนกั บนิ รุนํ พี่ เราพบเขาเหลําน้นั ในหอ๎ งอาหาร ทําทางขรึมๆ หาํ งเหนิ เลก็ นอ๎ ย และมกั จะใหค๎ ําแนะนําแกเํ ราอยํางวางทํา เมื่อมนี กั บินรุํนพ่ีคนหนึ่งกลบั จากอาลกี นั เตหรือกาซาบลังกาช๎ากวาํ กําหนด เสอ้ื หนังทีส่ วมอยยูํ งั เปียกปอนไปดว๎ ยฝน ถ๎าพวกเราคนหนงึ่ เลียบเคยี งถามเขาเกีย่ วกบั การเดินทางก็จะไดร๎ ับคําตอบเพียงสั้นๆ ที่ทาํ ให๎เรารสู๎ กึ ท่งึ มาก เพราะคาํ ตอบนั้นชวนให๎ นึกถึงอนั ตรายตาํ งๆ ในวนั ท่มี ีพายุฝน นกึ ถึงหน๎าผาท่ตี ัง้ ตระหงําน พายุที่พดั แรงราวกบั วาํ จะโคนํ ต๎นไมใ๎ หญํ มงั กรดาํ ทเ่ี ฝาู ปากทางเขา๎ หุบเขา และแสงฟาู แลบเป็นประกาย เหนอื ยอดเขา นกั บนิ รุํนพีเ่ หลาํ น้รี ูจ๎ ักท่ีจะทาํ ให๎เราเคารพเขาเปน็ อยํางดี บางคร้ังความ เคารพนั้นจะยนื ยาวนานอยํูตลอดไป สาํ หรับเขาคนหน่ึงทบี่ นิ ไปแล๎วไมกํ ลับมา ฉนั ยงั จําไดถ๎ ึงวันหนง่ึ ที่บูรกี ลบั มา บูรีเปน็ นักบินสูงอายุคนหนึ่ง ซึ่งในเวลา ตอํ มาไดส๎ นิ้ ชวี ิตไปในเทือกเขากอรบ๑ แี อร วนั น้นั เขามาน่งั อยูใํ นหมพูํ วกเรา กินอยาํ งชา๎ ๆ ไมพํ ูดไมจํ าอะไรเลย ไหลํคม๎ุ ดว๎ ยความเคยชนิ คืนน้ันเปน็ คนื หนงึ่ ทอี่ ากาศวปิ ริตตลอด เสน๎ ทางบนิ ท๎องฟูามดื มัวไปด๎วยเมฆฝน ภูเขาแลดคู ล๎ายกบั วําจะเคลอื่ นทีไ่ ปมาได๎ เหมือนกับปนื ใหญทํ ่หี ลุดออกจากแทนํ และกําลังกลงิ้ ไปมาอยํบู นดาดฟูาเรอื รบสมัย โบราณ ฉันมองบูรี กลนื น้ําลายและรวบรวมความกล๎าถามไปในทสี่ ดุ วํา ขับเคร่อื งบนิ กลับมานล่ี าํ บากไหม บรู ไี มไํ ดย๎ นิ เขาก๎มหนา๎ อยูํกับจานอาหาร หนา๎ ผากเต็มไปดว๎ ยรอย ยํน ทั้งนีเ้ พราะวาํ ในเครอื่ งบินท่เี ปิดประทุนได๎น้นั ยามเม่ืออากาศเลว นักบินจะตอ๎ งเอนตวั ออกไปขา๎ งนอกกระจกเพ่อื ให๎เห็นชดั เจนข้นึ เสียงหวดี กอ๎ งของลมที่ตีปะทะใบหน๎า จะ ยงั คงก๎องอยํูในหเู ปน็ เวลานาน ในท่ีสุดบรู กี เ็ งยหนา๎ ขนึ้ ราวกบั วาํ เพิ่งจะร๎ูตวั และไดย๎ ินคําถามของฉัน เขา โพลงํ หัวเราะออกมาด๎วยนํา้ เสียงอนั แจมํ ใส เสียงหัวเราะนน้ั ทําให๎ฉันปล้ืมและแปลกใจ เพราะปกตแิ ลว๎ บูรไี มคํ อํ ยจะหวั เราะเลย เสียงหัวเราะหนํอยเดียวนัน้ ดูจะทาํ ให๎ความ เหนอื่ ยของเขาบรรเทาลง เขาไมํใหค๎ ําอธบิ ายอื่นใดเก่ยี วกบั ชยั ชนะของเขา หากกม๎ หนา๎ ลงไปอีกและเริ่มเคย้ี วตอํ ไป อยํางเงียบๆ ในห๎องอาหารที่ขมกุ ขมัว ทํามกลางเจา๎ หน๎าท่ีผน๎ู อ๎ ยทงั้ หลายที่กาํ ลัง พักผอํ น หลังจากที่ได๎เหนด็ เหนอื่ ยกับงานประจําวนั เพอ่ื นที่มไี หลคํ ๎ุมของเราคนนี้ ชาํ ง
เตม็ ไปดว๎ ยศกั ดิ์ศรีอยาํ งประหลาด ทํวงทภี ายนอกอันไมอํ ํอนโยนของเขา ซํอนลักษณะ ของผท๎ู ไี่ ด๎ชัยชนะตํอมังกร ในทสี่ ดุ วันท่ฉี นั ถกู เรยี กเขา๎ ไปในห๎องทาํ งานผ๎ูอาํ นวยการกม็ าถงึ เขาพูด กบั ฉันสั้นๆ วาํ \"คณุ ออกเดนิ ทางได๎ พรุงํ นี้\" ฉนั ยืนนง่ิ อยูํ รอฟงั วําเขาจะพูดอะไรตอํ ไป หลังจากเงียบไปครหํู น่งึ เขาพดู เสริมข้นึ วาํ \"คณุ รคู๎ ําสง่ั ดีแลว๎ ใชไํ หม\" เคร่ืองยนต๑ในสมัยนั้นไมใํ หค๎ วามปลอดภัยเทาํ เครื่องยนตใ๑ นสมัยนี้ บอํ ยคร้งั มนั จะหยุดทํางานลงทันทีโดยไมํบอกกลาํ ว พร๎อมท้ังสํงเสยี งโครมครามราวกับชามแตก และเราจาํ เปน็ ตอ๎ งรํอนลงบนพื้นดนิ อันขรุขระของประเทศสเปน ซง่ึ ไมํคอํ ยจะมีที่รอํ นลง ในยามฉุกเฉนิ นกั เรามกั จะพูดวํา \"ทน่ี เี่ มอื่ เคร่อื งยนต๑พัง เคร่อื งบนิ กต็ กพังตามไปในไมชํ ๎า\" เครือ่ งบนิ นั้นยังหาใหมไํ ด๎ ทส่ี าํ คัญกค็ ืออยําไปชนกบั หน๎าผาหินเขา๎ อยํางจัง ๆ กแ็ ล๎วกนั ดงั นน้ั เราจงึ ไดร๎ บั คาํ สั่งหา๎ มไมํให๎บนิ อยูํเหนอื เมฆ เหนือบริเวณเทอื กเขา มฉิ ะน้นั จะได๎รับการลงโทษอยาํ งหนกั เพราะถา๎ ทาํ เชํนนน้ั เครอื่ งบนิ เม่ือเกิดการขดั ขอ๎ งก็ จะพํงุ ฝุาปยุ เมฆสขี าวลงไป และอาจจะชนยอดเขาท่มี องไมเํ หน็ ได๎ ดว๎ ยเหตุนี้ ในค่าํ วัน นน้ั เสียงเนบิ ๆ ของผอู๎ าํ นวยการกเ็ นน๎ ถึงคําส่ังเป็นครัง้ สุดทา๎ ยอกี ทวี าํ \"การขับเครอ่ื งบินในสเปนโดยอาศัยแตเํ ขม็ ทศิ บินเหนอื ปยุ เมฆน้ัน นาํ ดมู าก แตํ...\" เสียงนัน้ เนบิ ลงไปอกี \"แตํจําไวเ๎ ถดิ วํา ใตป๎ ยุ เมฆลงไปน้นั คอื ....นิรนั ดร\" ส่งิ ทพ่ี บเมือ่ เวลาบนิ ขน้ึ ไปเหนอื ปยุ เมฆ คือโลกอันสงบ แตใํ นฉบั พลนั โลก นัน้ กลบั มคี วามหมายทฉี่ นั ไมํรจ๎ู กั มากอํ น ภาพทส่ี วยงามกลบั กลายมาเป็นกับดักอนั หน่งึ ฉนั นกึ เหน็ ภาพกบั ดักสขี าวอนั ไพศาลแผขํ ยายอยูํแทบเท๎าฉัน ซึง่ ภายใต๎นัน้ หาเตม็ ไป ด๎วยความสับสนอลเวงของมนษุ ย๑หรือเสยี งอกึ ทกึ ของรถราในเมอื งอยาํ งท่คี ดิ ๆ ไว๎ไมํ แตํ จะมีความเงยี บสงดั ย่งิ ข้นึ ไปอีก และสนั ติภาพอนั ถาวรเหนืออนื่ ใด สาํ หรบั ฉันแลว๎ ปยุ เมฆขาวนัน้ เปน็ เหมือนพรมแดนระหวํางโลกท่ีแทจ๎ รงิ กบั โลกทไี่ มํมตี ัวตน ระหวาํ งสิ่งทเี่ คยร๎ูจักกบั ส่ิงท่ไี มํอาจรจ๎ู ักได๎ ฉันเริม่ เข๎าใจแลว๎ วํา เราให้ ความหมายต่อทศั นียภาพหนึ่งตามแต่วัฒนธรรม อารยธรรม และอาชีพของเรา ชาวเขารู๎จกั ปุยเมฆสขี าวเหลาํ นเ้ี หมอื นกนั แตเํ ขากไ็ มํได๎ให๎ความหมายอนั ไมนํ าํ เชอ่ื วํา เปน็ พรมแดนดงั กลาํ วเลย เม่ือฉันออกมาจากหอ๎ งนน้ั ฉันมคี วามรสู๎ กึ ภมู ิใจอยํางเด็กๆ คราวน้ีแหละ แตํ เช๎าตรํู ถึงคราวท่ฉี ันจะมีหนา๎ ทรี่ ับผดิ ชอบตอํ ผ๎ูโดยสารและไปรษณยี ท๑ จ่ี ะไปยงั แอฟรกิ า แตํในขณะเดียวกัน ฉนั ก็ร๎ูสกึ วําตวั เองยงั ขาดสมรรถภาพ ร๎สู ึกวาํ ตวั เองยงั ไมพํ ร๎อม สเปน เป็นประเทศที่ขาดท่หี ลบภยั ฉันกลวั วําถ๎าเคร่อื งเกิดขัดข๎องอยาํ งนํากลัวขึน้ มา กจ็ ะหา ลานลงไมไํ ด๎ แม๎วําได๎พยายามศกึ ษาแผนท่ีดูแล๎วแตํมนั กใ็ ห๎ความสวาํ งอะไรแกฉํ ันไมํได๎ คนื นัน้ ฉนั จงึ ไปหาเพ่อื นทีช่ ือ่ กิโยเม ด๎วยใจทเี่ ตม็ ไปดว๎ ยความภาคภมู ิและ ความไมํมั่นใจระคนกัน กิโยเมเคยบนิ เสน๎ ทางนีม้ ากอํ นฉนั เขาต๎องรเ๎ู คลด็ ลบั อะไร บางอยาํ ง ฉนั ตอ๎ งการใหเ๎ ขาชีท้ างให๎
เมอ่ื ฉนั มาถึงบา๎ นเขา เขาย้มิ ใหฉ๎ นั และพูดวํา \"ฉนั ทราบขาํ วแล๎ว ดีใจไหม?\" เขาเดินไปทต่ี ูเ๎ พื่อหยบิ ขวดเหล๎าเปอรโ๑ ตและแก๎ว แล๎วเดินย้ิมกลับมาพรอ๎ ม ท้ังพูดวาํ \"ด่ืมใหก๎ บั การบนิ ครัง้ นก้ี นั เถอะ ทกุ อยาํ งคงเรียบรอ๎ ยเช่ือฉนั ซิ\" เขารจู๎ กั ให๎กําลงั ใจแกํผ๎อู ื่น ในทาํ นองเดียวกันกบั ตะเกียงท่ใี หแ๎ สงสวําง เขา ผนู๎ ้แี หละท่อี กี 2-3 ปีตํอมา ได๎เปน็ ผูท๎ ําลายสถิตเิ ทีย่ วบินไปรษณีย๑ข๎ามเทอื กเขาอันเดส และเทือกเขาด๎านแอตแลนติกใต๎ ในคนื นน้ั เขาสวมเส้อื พับแขน ยืนกอดอกอยใูํ ต๎แสงตะเกยี ง เขาพดู กบั ฉนั สั้นๆ พร๎อมดว๎ ยรอยยมิ้ ทอ่ี อํ นโยนท่สี ุดวํา \"พายุ หมอก หมิ ะ อาจจะทําใหเ๎ ราลาํ บากใจในบางคร้ัง แตํขอใหค๎ ดิ ถงึ คน อืน่ ท่เี คยเผชิญสิ่งเหลํานี้มากํอน แลว๎ บอกกับตัวเองวํา อะไรทคี่ นอ่ืนทําได๎ เรายํอมทาํ ได๎ เชนํ กนั \" อยาํ งไรก็ตาม ฉนั คลแี่ ผนทอ่ี อกมาและขอใหเ๎ ขาชํวยทบทวนความรู๎ตํางๆ เกี่ยวกบั การเดนิ ทางใหฉ๎ ันฟงั สักหนํอย และภายใต๎แสงตะเกยี งนนั้ ในขณะทกี่ ม๎ หนา๎ ก๎ม ตาศึกษาแผนท่ีอยรูํ วํ มกนั ฉนั รส๎ู ึกอบอนํุ ใจข้นึ อกี ครง้ั เหมือนกบั ตอนเป็นนักเรยี น บทเรยี นภมู ศิ าสตร๑ทฉ่ี นั ได๎เรยี นจากเขา ชํางแสนประหลาดอะไรเชํนนน้ั กิ โยเม ไมํไดส๎ อนฉันเก่ียวกับสเปน แตพํ ยายามทําให๎สเปนกลายเปน็ เพือ่ นฉัน เขาไมํได๎ พดู เกีย่ วกบั อทุ กศาสตร๑ จํานวนพลเมอื ง หรือจํานวนสัตวเ๑ ลี้ยง เขาไมไํ ด๎พดู ถึงเมือง กวั ดิซ แตพํ ดู ถึงต๎นสม๎ สามต๎นซง่ึ ขนึ้ อยํรู มิ ทํุงนาใกลๆ๎ ตวั เมือง \"ระวงั ตน๎ ส๎มให๎ดี ทําเคร่อื งหมายไว๎ในแผนท่ดี ว๎ ย......\" และในแผนทนี่ ั้นเจา๎ สม๎ สามตน๎ กม็ ีความสาํ คัญย่ิงกวาํ เซียรา เนวาดา เสยี อีก เขาไมํได๎พูดถงึ เมืองลอร๑กา แตพํ ดู ถึงบา๎ นนาทีเ่ ต็มไปด๎วยชวี ิตชีวาหลังหนึง่ แถวๆ นั้น พูดถงึ ชาวนาสามภี รรยาคหูํ น่ึงซึง่ อยํหู ํางไกลไปจากเราถงึ หา๎ ร๎อยกโิ ลเมตร แตํก็เปน็ ผ๎ทู ี่ มคี วามสาํ คญั เหลอื คณนา เขาท้ังสองเปรยี บเหมอื นผู๎เฝาู กระโจมไฟทีม่ ีไหลํเขาเป็น ประภาคาร พร๎อมเสมอท่จี ะใหค๎ วามชํวยเหลอื ตอํ เพือ่ นมนุษย๑ในบรเิ วณนัน้ เชํนน้ีเอง เราไดน๎ าํ มาซง่ึ รายละเอียดตาํ งๆ ที่นักภูมศิ าสตรท๑ ัว่ โลกไดล๎ มื เลือนและไมํใสใํ จทจี่ ะแจ๎งไวใ๎ นแผนที่ นักภมู ิศาสตรส๑ นใจแตแํ มํน้าํ แอเบรอะที่ไหลผาํ น เมืองใหญๆํ เทํานัน้ แตไํ มสํ นใจลําธารเล็กๆ ท่พี อจะหลํอเลย้ี งไมด๎ อกท่ีซํอนตวั อยใูํ นหมํู กอหญ๎าทางตะวันตกของเมอื งโมตรลิ \"ระวงั สายธารน้ีให๎จงดี จดลงไวใ๎ นแผนท่ดี ว๎ ย\" โอ๎ เจ๎างนู ๎อยแหํงโมตริล ฉนั จะจําเจ๎าไวใ๎ หด๎ ี ดเู จา๎ ไมํมพี ิษสงอะไรหรอก จะ มกี เ็ พยี งกบไมํก่ีตัวทช่ี นื่ ชมอยกํู ับเสยี งอันแผวํ เบาของเจ๎า แตเํ จ๎าจะนอนหลับใหลไปก็ หาไมํ เจา๎ ซํอนตวั อยํใู นทงุํ หญา๎ ซึ่งฉนั อาจใช๎เป็นสนามบินยามฉกุ เฉิน แม๎วําจะอยูํไกล ออกไปสองพันกิโลเมตร เจา๎ กย็ ังไมวํ าย สอดสํองตาคอยทาํ ฉัน เผอ่ื วํามีโอกาสเม่ือไรก็ จะทาํ ให๎ฉันเปน็ เปลวไฟในทนั ที....... แกะมุทะลุสามสบิ ตัวนนั่ ก็เหมือนกนั ฉนั ยนื หยดั พรอ๎ มที่จะเผชญิ กบั มนั มนั รอฉนั อยบํู นไหลเํ ขาท่ีตรงนน้ั พร๎อมเสมอทจี่ ะวงิ่ เข๎าใสํ \"พอเธอคดิ วาํ ทํุงหญา๎ นั้นปลอดภัย ในทันทีนน้ั เจา๎ แกะสามสบิ ตัวกจ็ ะว่ิง พรวดเขา๎ มาใตล๎ กู ล๎อ\" ฉนั ได๎แตยํ ้ิมตอบ อศั จรรยใ๑ จในเลหํ ๑กระเทขํ องเจ๎าแกะเหลาํ นัน้ สเปน จากแผนที่ภายใต๎แสงตะเกยี งคอํ ยๆ กลายมาเป็นเมอื งแหํงเทพนิยาย ฉนั ทาํ เครอื่ งหมายกากบาทแสดงท่ีหลบภยั และหลุมพรางตํางๆ ฉันทําเครื่องหมายบอก
ตําแหนงํ ชาวนาสามภี รรยาคูํนน้ั ตลอดจนแกะสามสบิ ตัวและลําธาร ฉนั ใสํคนเลยี้ งแกะท่ี ถกู ลมื คนนัน้ ลงบนแผนท่ีอยํางบรรจง เมอื่ จากกิโมเยมาแลว๎ ฉนั อยากจะเดนิ เลนํ สักเลก็ นอ๎ ย อากาศในฤดูหนาว คืนน้ันเยน็ ยะเยือก ฉนั ยกปกเส้อื คลุมขึ้นแล๎วเดินไปในระหวํางผคู๎ นทีไ่ มํรจู๎ ักและไมรํ ๎ูถึง ความศรทั ธาทเ่ี รมิ่ มีในตัวฉันขณะน้ี นคี่ ือความลับของฉนั ฉนั ภูมิใจที่จะเดินเคียงไหลํไปกับคนแปลกหนา๎ เหลําน้ี พรอ๎ มท้งั เกบ็ ความลบั ในใจ พวกเขาโงแํ ละไมแํ ยแสฉันหรอก แตํความวิตกกงั วลและ ความในใจของเขา เขาฝากมันไว๎กับฉัน ผทู๎ ี่จะนาํ ถงุ ไปรษณยี ไ๑ ปในตอนเช๎าวนั พรงุํ น้ี เขามอบความหวังท้ังหลายไวใ๎ นอุง๎ มือของฉัน ดังนัน้ ในขณะทีเ่ ดินปะปนไปกับพวกเขา ฉันรส๎ู กึ วาํ ตวั ฉันซง่ึ สวมเส้ือคลุมอนั อบอํนุ อยํนู ้ีเปน็ เสมือนผ๎ูรกั ษาผลประโยชนใ๑ หพ๎ วกเขา โดยท่ีเขาไมํทราบความรส๎ู กึ หวํ งใยของฉันเลย พวกเขาไมรํ ับร๎เู ชํนกนั ถงึ สภาพวิปรติ ของอากาศท่ฉี ันรส๎ู ึกในคา่ํ คนื นนั้ ขณะทพ่ี ายหุ มิ ะอาจจะกาํ ลังกอํ ตัวอยํู และจะนําความยากลาํ บากมาสูํการเดนิ ทางคร้งั แรกของฉัน เรอื่ งน้เี ป็นเรอ่ื งท่ฉี ันตอ๎ งเอาชีวติ เปน็ เดิมพัน ผค๎ู นทเ่ี ดนิ ไปมานีจ้ ะเรยี นร๎ู สภาพอากาศจากดวงดาวท่คี อํ ยๆ ดบั ลงดวงแล๎วดวงเลาํ ได๎อยาํ งไร มฉี ันคนเดยี วเทํานั้น ทร่ี ูเ๎ หน็ ฉันได๎รับรตู๎ ําแหนงํ ของศัตรกู อํ นเริ่มเปดิ ฉากรบกนั เสยี แลว๎ ...... อยาํ งไรกด็ ี ฉัน เร่ิมตระหนักในความใหญหํ ลวงของหน๎าที่ทีฉ่ ันจะตอ๎ งรบั ผิดชอบ เม่ือมายืนอยขูํ า๎ งหน๎ารา๎ นที่สวาํ งไสวและประดบั ประดาด๎วยของขวัญวัน คริสตม๑ าส ทรัพย๑สมบตั ติ ํางๆ ในโลกน้ดี ูราวกับวํามารวมกนั อยูใํ นต๎นู น้ั และฉันกไ็ ด๎ลม้ิ รส อนั มึนเมาของความภาคภูมใิ จที่จะสละสิ่งเหลาํ นไ้ี ป แก๎วเจยี ระไนอันแวววาวสําหรบั งาน ฉลองตอนกลางคืนหรอื วาํ โคมไฟหรอื หนงั สอื เหลําน้ี จะสําคญั อะไรกับฉนั เลํา ขณะน้ฉี ัน กําลงั ฝาุ เขา๎ ไปในละอองหมอกและเริ่มเป็นนกั บนิ ทต่ี ๎องล้ิมรสความยากลําบากของ เที่ยวบินกลางคนื แล๎ว ฉัน ถกู ปลกุ ให๎ต่นื เมื่อตอนตสี าม ผลกั บานเกล็ดให๎เปดิ ออก สงั เกตวําข๎าง นอกฝนกําลงั ตกอยูํ ฉันแตงํ ตวั อยาํ งเงยี บๆ ครึ่งชัว่ โมงตอํ มา ฉันนง่ั อยูํบนกระเปา๋ เดนิ ทางใบเล็กของฉันบนบาทวิถีซึ่ง เจิง่ นองไปด๎วยฝน รอรถเมล๑ท่จี ะผํานมารบั ฉนั ในวันท่ีออกปฏิบัติงานวนั แรก เพอ่ื น รํวมงานหลายคนก็ได๎มาคอยดว๎ ยใจระทึกเชนํ นีเ้ หมอื นกัน ในท่สี ุดรถเมลก๑ โ็ ผลอํ อกมา จากมมุ ถนน มันเป็นรถสมัยเกาํ ที่สงํ เสียงโครมครามขณะทว่ี ิง่ ไป เพอ่ื นรํวมงานคนอืน่ ๆ ก็ คงเคยมาน่งั เบียดเสียดกับเจา๎ หนา๎ ทศ่ี ุลกากรที่นั่งสปั หงก และเสมียนสองสามคน เชํนเดยี วกบั ฉันในขณะนี้ รถเมล๑คันนีม้ ีกลนิ่ อับเหมอื นกับสํานักงานคร่ําเขรอะและเปรอะ ฝุน หรือห๎องทาํ งานเกําๆ ที่มีใครหมกชวี ิตทงั้ ชีวิตอยใูํ นนน้ั รถหยดุ ทกุ ๆ ห๎าร๎อยเมตรเพอื่ รับเลขานกุ าร เจ๎าหน๎าที่ศุลกากรหรอื เจ๎าหนา๎ ท่ีตรวจงาน ผู๎ที่ข้นึ อยํกู อํ นและหลับไปพกั หน่ึง แล๎วก็ออู๎ ต้ี อบรบั คาํ ทักทายของผู๎ท่ขี ึ้นมาใหมํ ซึ่งรีบเบียดเสียดหาท่นี งั่ เทําท่ีจะทํา ได๎ และหลบั ตามไปบ๎างในทนั ที หนทางท่ีวิง่ ผํานไปนั้นปูด๎วยหนิ ที่ไมํสมา่ํ เสมอกนั เปน็ เส๎นทางที่มวั ซัว เส๎นทางหน่งึ ของตลู สู รถวิ่งผาํ นเสาไฟฟูาข๎างทางไป สนามบนิ ใกล๎เข๎ามา นกั บนิ ท่ีนง่ั ปะปนอยกํู ับเจ๎าหน๎าทดี่ ูไมตํ าํ งอะไรไปจากคนอื่น แตํสําหรับเขาน่แี หละ รถเมลเ๑ กาํ โกโรโกโสคนั นี้เป็นเสมือนรังไหมเกาํ ๆ ท่ีหุ๎มตัวดกั แด๎ เพราะเขาจะเปลย่ี นแปลงราํ งไป ในขณะทกี่ า๎ วลงจากมัน เพ่ือนนักบินทกุ คน ในรุํงเชา๎ วันหนึง่ คลา๎ ยๆ กบั ในวันนีก้ ็เคยรสู๎ กึ แล๎วเชํนกนั วาํ จากสภาพของผูน๎ อ๎ ยทไี่ มสํ ลักสาํ คญั และหวาดหวั่นอยํูกบั อารมณข๑ อง เจา๎ หน๎าท่ตี รวจงานนนั้ เขาจะกลายมาเป็นผ๎รู ับผิดชอบเทีย่ วบินไปรษณยี ๑ไปยงั สเปนและ แอฟรกิ าในอกี สามช่ัวโมงขา๎ งหนา๎ น้ี เขาจะต๎องเผชญิ กับเจา๎ มังกรในทํามกลางสายฟูา
แลบท่ีแปลบปลาบอยเูํ หนอื ภเู ขาฮอสปตี าเล ในอกี ชวั่ โมงตํอมาเขากจ็ ะเอาชนะมันได๎ และจะต๎องตัดสินใจอยาํ งเสรแี ละมีอาํ นาจสิทธ์ิขาดวํา จะบนิ ออ๎ มไปทางทะเลดีหรอื จะ บนิ ขา๎ มเทอื กเขา อลั กอยโดยตรง ในอกี ไมชํ ๎าเขากจ็ ะเป็นผพ๎ู ชิ ิต พายุ ภเู ขา และ มหาสมุทร เพื่อนนกั บนิ ทุกคน ในรํุงเช๎าวันหนึ่งคลา๎ ยๆ กบั ในวนั นก้ี ็เคยร๎ูสึกเชํนน้แี ลว๎ เชนํ กนั วํา จากสภาพของใครคนหนึ่งในจํานวนผ๎ูโดยสารรถเมลธ๑ รรมดาใตท๎ ๎องฟาู อัน ขมุกขมวั ยามฤดูหนาวของตูลสู เขาจะกลายมาเป็นผ๎ูมอี าํ นาจเตม็ ซงึ่ ในอีกห๎าชั่วโมง ขา๎ งหน๎ากจ็ ะละทงิ้ ฤดูหนาว หิมะ และฝนของภูมปิ ระเทศในแถบเหนือไว๎เบอ้ื งหลงั โดย ไมํแยแสตํอฤดหู นาวอีกตํอไป เขาจะเบาเคร่อื งยนต๑และรอํ นดิ่งลงสดํู นิ แดนแหงํ ฤดูร๎อน อนั เจิดจ๎าด๎วยแสงแดดของเมอื งอาลกี นั เต รถเมลเ๑ กําๆ แบบนี้หมดสมยั ไปแลว๎ แตํฉนั ยังจําสภาพท่ีเรยี บๆ และไมํคอํ ย อาํ นวยความสะดวกของมนั ไดด๎ ี มนั เปน็ สัญลกั ษณ๑อันหนึ่งซึ่งหมายถงึ การตระเตรียมตัว ทีจ่ าํ เป็น เพื่อท่ีจะไดม๎ าอยํางยากเยน็ ซง่ึ ความปิติยนิ ดีแหงํ อาชพี ทุกอยาํ งในในรถเมลด๑ ู เรียบๆ อยํางนําจับใจ ฉนั ยังจาํ ได๎วําในรถนี้เองเม่อื สามปีกํอนฉันไดท๎ ราบขําวการตายของเลกรี แวง จากการสนทนาทไ่ี ดแ๎ ลกเปล่ยี นคําพูดกนั ไมํเกนิ กวําสิบคาํ เลกรแี วงเป็นหนึง่ ใน จํานวนนักบินกวําร๎อยคนของสายการบินของเราท่ีหายสาบสญู ไปอยาํ งไมมํ รี อํ งรอยใน เมฆหมอก ตีสามของคืนวนั นั้น ทาํ มกลางความเงยี บเชนํ เดียวกนั น้ี เราไดย๎ ินเสยี งของ ผอู๎ ํานวยการพดู ขนึ้ ในความมืดกบั เจ๎าหน๎าที่ตรวจงานวาํ \"เมอื่ คนื น้ี เลกรแี วง ไมํไดร๎ ํอนลงทกี่ าซาบลังกา\" \"หรือครับ\" เจา๎ หน๎าท่ตี รวจงานพยายามงัวเงียข้นึ จากภวังค๑ และเพ่ือแสดง ความพินอบพเิ ทา เขาพดู เสรมิ ตอํ ไปวาํ \"หรือครบั เขาขา๎ มไปไมํได๎กเ็ ลยบนิ กลับมาใชํ ไหมครับ?\" คาํ ตอบจากท๎ายรถมเี พียงสั้นๆ วํา \"ไม\"ํ เราคอยฟงั ตํอไปแตกํ ็ๆไมํมีคําอธบิ ายอืน่ ตามมา วินาทีแลว๎ วินาทีเลําทผี่ าํ น ไป ทาํ ให๎เหน็ ชดั ข้นึ ทุกทีวาํ คําตอบนนั้ มีเพียงแตํคําวํา \"ไมํ\" นี้ไมมํ ีการอทุ ธรณ๑ใดๆ เลก รแี วงไมใํ ชํแตจํ ะไมไํ ด๎รํอนลงทกี่ าซาบลังกาเทํานั้น แตจํ ะไมํรอํ นลงทไี่ หนอีกเลย ดัง น้ันในตอนเชา๎ วนั นี้ เช๎าตรแูํ หงํ การบินเที่ยวแรกเปน็ คราวทฉ่ี นั จะตอ๎ ง ผาํ นพธิ ีกรรมอนั ศกั ด์ิสิทธ์ิ แหงํ อาชีพเชนํ กนั เม่ือมองออกไปทางหน๎าตํางรถเหน็ ถนน เปยี กโชกเปน็ มนั ปลาบด๎วยแสงสะท๎อนจากโคมไฟรมิ ถนน และเหน็ นํ้าทเี่ จง่ิ อยพูํ ร้ิวเปน็ ระลอกไปกับแรงลม ฉันร๎ูสึกไมมํ นั่ ใจ คิดวํา \"สาํ หรบั การบินเที่ยวแรกน้ี ฉนั ชํางมโี ชค น๎อยเหลอื เกนิ \" ฉนั เงยหน๎าขน้ึ มองเจา๎ หน๎าที่ตรวจงาน \"อากาศไมํดนี ะครบั \" เขาเหลยี วไปทางหน๎าตาํ งมองอยํางเนอื ยๆ และพึมพาํ ขน้ึ ในท่สี ดุ วาํ \"ไมแํ นํหรอกครบั \" ฉนั ถามตวั เองบ๎างวาํ อากาศไมดํ ีนเี่ ขาดกู ันอยํางไร เมอื่ คืนทแี่ ล๎วกีโยเมได๎ ลบคําพยากรณไ๑ มดํ ีตาํ ง ๆ ทน่ี กั บนิ รุํนพค่ี นอืน่ ไดข๎ เูํ ราไว๎ดว๎ ยรอยยมิ้ ของเขา แตคํ ําพูด เหลาํ นั้นหวนกลบั มาสคํู วามทรงจาํ ของฉนั อกี \"คนท่ีไมํรจ๎ู ักเสน๎ ทางบินทุกๆ กระเบยี ดน้ิว ถา๎ เจอพายุหมิ ะ กน็ าํ เสยี ใจด๎วย นาํ เสียใจด๎วยจรงิ ๆ...\" เขาเหลํานั้นต๎องการทีจ่ ะรักศกั ดศิ์ รขี องรํุนพีข่ องขาไว๎ เขามักจะพยักหน๎า หงึกๆ และมองเราก่ึงสมเพช คลา๎ ยกับวาํ กาํ ลงั ปลงตกในความออํ นหัดไมํเดียงสาของเรา มนี กั บนิ กีค่ นแลว๎ ที่ใชร๎ ถเมล๑คนั นแี้ หละเปน็ ท่พี ักพงิ แหลงํ สดุ ท๎าย สักหกสิบหรอื แปดสิบ
กระมัง คนขบั รถกเ็ ปน็ คนขรมึ ๆ คนนี้ และกเ็ ป็นเวลาเชา๎ ท่ีมีฝนตกเชนํ เดยี วกัน ฉันมองไปรอบๆ ตัวเห็นแสงสวํางวอมแวมในความมืดและแสงบุหร่ีท่ีลุกวาบ ข้นึ เข๎าจงั หวะกับหว๎ งคิด หว๎ งคิดทไี่ มํทะเยอทะยานของพนกั งานแกํ ๆ เขาเหลําน้ไี ดเ๎ ป็น เพือ่ นรํวมขบวนในการเดินทางครั้งสดุ ท๎ายของนักบนิ กคี่ นแล๎ว ฉันได๎ยินเสยี งสนทนากนั คอํ ยๆ ในเรอื่ งสํวนตัวทาํ นองปรับทุกข๑เร่ืองโรคภยั เงินทอง ความยุงํ ยากในบ๎าน คําพูด เหลําน้บี งํ วาํ พวกเขาฝังตัวเองอยใํู นกรอบกําแพงท่ีแสนเศรา๎ ภาพน้ีทําใหฉ๎ ันเร่มิ เข๎าใจ ชะตาชีวิตของคนขน้ึ มาทนั ที เพอ่ื นเอย๐ เจา๎ เป็นเสมียนแกๆํ ที่ไมเํ คยมีใครมาแนะทาง ให๎ เจา๎ หลดุ พน๎ ไปจากกําแพงน้ี ความสงบสขุ ของเจ้า เจา้ ไดส้ ร้างขนึ้ มาด้วยการอดุ รูรวั่ ทกุ รทู ี่แสงจะลอดเข้ามาถึง แบบเดียวกับพวกปลวก เจา้ ขดตัวอยู่กับฐานะความ มั่นคงอย่างปานกลาง อยู่กบั กจิ วตั รประจาวนั และการกระทาซ้าซากท่ีนา่ อดึ อัด ของชวี ติ ในชนบท เจา้ สร้างกาแพงอันต่าตอ้ ยขน้ึ เพื่อบดบังลม สายน้าและแสง ดาว เจ้าไมเ่ คยคิดทจ่ี ะวุ่นวายใจไปกับแก่นแทข้ องปญั หา ในเมือ่ เจ้ากพ็ ยายาม มากอยู่แล้ว กวา่ จะลมื สภาพมนุษยข์ องตวั เองได้ เจา๎ ไมไํ ดอ๎ าศยั อยูใํ นพภิ พทีเ่ รรํ อํ น อยใูํ นอวกาศ เจา๎ ไมํไดต๎ ้งั ปญั หาทีต่ อบไมํได๎ เจา๎ เปน็ เพียงชนชนั้ กลางของตูลสู ไมํมีใคร มาสะกิดไหลํเจ๎า เม่อื ยงั ไมํสายเกินไป บดั นีด้ ินทีเ่ จ้าใชเ้ ปน็ เกราะก็แหง้ และแขง็ แลว้ สว่ นหนึ่งในตวั เจา้ ซึ่งอาจจะเปน็ นกั ดนตรี กวี หรอื นักดาราศาสตร์ ก็ไมอ่ าจจะตนื่ ขน้ึ มาได้อกี แลว้ ฉนั เลิกบํนเรอ่ื งพายฝุ น โดยอาํ นาจพิเศษแหํงอาชีพ ในอกี สองช่ัวโมง ข๎างหนา๎ ฉันจะเผชญิ กบั มังกรดํา และยอดเขาทมี่ ีประกายสายฟูาแลบปกคลุมอยูํ และ เมอ่ื ตกกลางคืนหลังจากชัยชนะฉนั กจ็ ะดทู ิศทางจากกลํุมดาว เท่ยี วบินปฐมฤกษ๑ของเรา ก็เปน็ ไปเชํนน้ี สํวนมากการเดินทางของเราไมํมปี ัญหาอะไร เรารํอนลงอยาํ งสบายอยํางกบั ผูเ๎ ช่ยี วชาญในอาชพี เส๎นทางของเราได๎รับการสาํ รวจแล๎วอยํางดี ไมใํ ชํการผจญภยั อีก แล๎วสาํ หรับนักบนิ ชํางเคร่ือง และพนกั งานวทิ ยุ แตํเป็นการเขา๎ ห๎องปฏบิ ัตกิ ารมากกวํา เราปฏบิ ัติตามเข็มบนหน๎าปดั โดยไมํตอ๎ งอาศยั การดูทวิ ทัศน๑ สํวนภูเขาท่ีตระหงาํ นอยํูใน ความมืดภายนอกกไ็ มํเชิงเป็นภูเขา แตํกลับเป็นอํานาจลกึ ลบั ท่จี ําตอ๎ งคอยคาํ นวณ ระยะทางมากกวาํ พนักงานวิทยุจดตวั เลขอยาํ งสงบเสงีย่ มภายใตแ๎ สงตะเกียง ชําง เคร่อื งคอยทาํ เคร่อื งหมายบนแผนท่ี นกั บินคอยแกเ๎ สน๎ ทางถา๎ หากวําภูเขานัน้ เล่ือนที่ไป หรอื ถ๎ายอดเขาท่เี ราตอ๎ งการออ๎ มไปทางซา๎ ยกลบั มาตงั้ เผชิญอยูํเบื้องหนา๎ เราทําสงิ่ เหลําน้อี ยาํ งเงียบๆ และขะมักเขมน๎ แบบการเตรียมรบ สํวนพนักงานวทิ ยุท่ีประจาํ อยํบู น พ้นื ดนิ นนั้ เลํา เขาก็ทําหน๎าทจ่ี ดรายงานวทิ ยุของเราลงในสมดุ อยาํ งเรยี บรอ๎ ย ในแตลํ ะ วินาทีทไ่ี ด๎รบั \"เที่ยงคนื สส่ี ิบ บินตามเสน๎ ทาง 230 ทุกอยํางปกติ\" ในระหวาํ งทเ่ี จ๎าหน๎าทป่ี ระจาํ เครือ่ งบนิ ปฏบิ ัติการอยูํเชํนนี้ เขาจะไมํรส๎ู ึกวํา กําลังเคลือ่ นทีไ่ ป แตํคลา๎ ยกบั วาํ กําลงั อยํูในทะเลลกึ ในตอนกลางคนื หํางไกลจากท่ี หมายใดๆ เสียงเครอื่ งยนต๑ที่กระหม่ึ อยํูเป็นสวํ นหน่งึ ของบรรยากาศในหอ๎ งนักบินท่เี ปิด ไฟสวําง เวลาผาํ นไป หนา๎ ปัด เขม็ และหลอดวิทยุทาํ งานอนั ลึกลับของมันไป วนิ าที แลว๎ วินาทีเลํา การกระทําทด่ี ลู ึกลับ คําพูดแลกเปลย่ี นส้ันๆ และการตง้ั ใจทํางานเหลาํ น้ี เป็นการตระเตรียมผลงานอันนาํ มหัศจรรยท๑ ่จี ะเกดิ ขึน้ เมือ่ เวลานั้นมาถึง นักบินก็จะ ชะโงกไปมองทกี่ ระจกหนา๎ ได๎อยํางมั่นใจ แสงทองที่สกุ สวํางอยูํเบ้ืองลาํ งในความมดื ก็ คอื แสงจากสนามบนิ ทเี่ ขากาํ ลังจะรอํ นลง อยาํ งไรกด็ พี วกเราทุกคนกเ็ คยประสบด๎วยตวั เองในบางคร้ังวาํ ใน สถานการณ๑ฉุกเฉนิ ของการเดินทางคร้งั หน่งึ นนั้ แมว๎ ําจะอยูหํ ํางจากสนามบินเพยี ง 2 ช. ม. เราก็ร๎ูสึกคลา๎ ยกบั วาํ อยหํู ํางอยํางบอกไมํถกู ยิง่ เสยี กวาํ ไปหลงอยใูํ นประเทศอินเดีย หรอื ท่อี น่ื ซ่ึงเราไมคํ ิดหวงั แล๎ววาํ จะได๎กลบั ออกมา
เมือ่ แมรมอซ บนิ ขา๎ มมหาสมทุ รแอตแลนตกิ ใต๎ด๎วยเครื่องบนิ ทะเลเปน็ ครง้ั แรก ในตอนใกล๎คํา่ ขณะที่บนิ อยูไํ มหํ ํางจากโปโตนัวร๑นกั เขาเหน็ พายหุ มนุ เบื้องหน๎า ลาํ นา้ํ ที่ถกู พายหุ อบขึ้นไปกําลังเพ่มิ จาํ นวนมากข้นึ ทุกทีราวกบั วาํ จะประสานกันเปน็ กาํ แพง ขวางก้ัน แล๎วดวงอาทติ ยก๑ ็ดบั แสงลง ทงิ้ สง่ิ ที่กําลงั กํอตัวอยูํเบ้อื งหนา๎ นน้ั ไวใ๎ นความมืด ชวั่ โมงหนึง่ ตอํ มา ขณะทก่ี ําลงั บนิ ลดั เลาะอยํใู ต๎หมูํเมฆ เขาก็หลดุ เขา๎ ไปในอาณาจกั รอนั นาํ สะพรึงกลัว นา้ํ ทะเลทีล่ มหอบขึน้ ไปเป็นลํา ซบั ซ๎อนอยํเู ปน็ จํานวนมาก ดเู ผินๆ เหมือนกบั จะหยดุ น่งิ อยปํู ระหนึ่งเสาสดี าํ ของวหิ าร ปลายข๎างบนแผกํ วา๎ งออกไปราวกบั รับนาํ้ หนักของเพดานรูปโค๎งซ่งึ ดาํ ทะมื่นและลอยตํา่ อยํู แสงจนั ทรส๑ อํ งลอดลงมาตา มรอยแยกระหวํางเสากระทบกับพ้ืนวหิ ารอนั เยน็ ยะเยอื กของทะเล แมรมอซบนิ ผํานวหิ ารร๎างนน้ั ไป ลัดเลาะจากชอํ งแสงหนง่ึ อ๎อมเสามหึมา อันเกดิ จากนาํ้ ทะเลทีถ่ ูกลมดดู ขึ้นไป เขาใชเ๎ วลาสชี่ ่ัวโมงบินตามเสน๎ ทางของแสงจนั ทร๑ จนถึงประตวู ิหาร ชาํ งเปน็ ภาพทม่ี โหฬารอะไรเชนํ นัน้ เมื่อแมรมอซข๎ามโปโตนวั รไ๑ ปแลว๎ เขาจงึ รส๎ู ึกตัววําไมไํ ด๎ทนั หวาดกลวั เลย แสตมปร์ ูปแมรมอซ ฉันยังจาํ เหตกุ ารณ๑ในทาํ นองนท้ี ่เี กิดขน้ึ กบั ตวั ฉนั ไดเ๎ ชนํ กัน เวลานั้นเปน็ เวลาทเี่ รารสู๎ ึกเหมือนกบั วาํ ได๎มาอยูํทีเ่ ขตแดนของโลกแหํงความฝนั กบั ความจริง ในตลอดคืนวนั นัน้ สัญญาณวิทยบุ อกทศิ ทางท่ีสงํ มาจาก สนามบินในซาฮาราผดิ พลาดหมด เนรีพนักงานวทิ ยุกับ ฉันตาํ งกห็ ลงเช่ือสัญญาณเหลาํ นนั้ ดว๎ ยกนั ทงั้ คูํ ตํอเม่อื มองผํานเมฆลงมาเห็นประกายน้ํา เรากห็ กั ลําเข๎าหาฝั่ง ในทันที หารไู๎ มํวําไดถ๎ ลําลึกเข๎ามาในทะเลเป็นเวลานาน เทาํ ไรแล๎ว เราไมํแนใํ จวาํ บนิ ไปได๎จนถงึ ฝง่ั เพราะ อาจจะมีน้ํามันไมพํ อ อยาํ งไรก็ตามเมอ่ื ถงึ ฝั่งแล๎วก็ไมํแนํใจวาํ จะบนิ ไปถงึ สนามบนิ ไดห๎ รอื ไมํ ในเวลานั้น พระจนั ทรก๑ าํ ลังจะพ๎นขอบฟูาไป เราเปน็ เหมอื นคนหูหนวกอยแูํ ล๎วเม่ือปราศจากสญั ญาณวิทยุและนีก่ ็กาํ ลงั จะ เปน็ คนตาบอดไปอกี ด๎วย พระจนั ทร๑คํอยๆ ลับไปในหมอกสขี าวคล๎ายแถบหมิ ะทิ้งไวแ๎ ตํ แสงเรอื งๆ คล๎ายแสงไฟทกี่ าํ ลังจะมอด ทอ๎ งฟาู เบอื้ งบนเริ่มปกคลุมไปดว๎ ยเมฆเชนํ กนั ตํอนี้ไปเราก็บินอยรํู ะหวํางเมฆและหมอกในโลกทป่ี ราศจากแลว๎ ซึง่ แสงและ สิ่งสัมผัส หอบงั คับการไดแ๎ ตํตอบเราวํา ไมสํ ามารถท่ีจะบอกตําแหนํงของเราได๎ \"จบั ทศิ ทางไมไํ ด๎....จับทิศทางไมไํ ด๎....\" ตอบมาเหมือนกบั วําเสยี งของเราไปถึงเขาจากทุกแหํงหนรอบดา๎ นจนไมรํ ๎ูวํา มาจากที่ใด เมอื่ เราเรม่ิ จะหมดหวังแล๎วน้นั ก็พอดเี ห็นจดุ สวาํ งจุดหน่ึงทางขอบฟูา ด๎านซา๎ ย ฉนั ร๎สู ึกยินดีอยํางเหลอื ล๎น เนรฮี ัมเพลงเบาๆ พลางหันมามองทางฉนั แสงน้นั ต๎องมาจากสนามบินแนํๆ คงเป็นแสงจากลานบนิ เพราะวาํ แสงทกุ แหํงในซาฮาราจะดับ ลงในเวลากลางคืน เหลอื แผนํ ดนิ อนั กวา๎ งใหญํไว๎ในความมืด อยํางไรก็ดแี สงนน้ั กระพริบ อยํนู ดิ หนํอยแล๎วกด็ บั ลง ปรากฏวําเราไดบ๎ ินเขา๎ ไปดาวดวงหน่ึงที่กาํ ลังลับขอบฟาู แตํ ยงั คงทอแสงอยูํสองสามนาทใี นหมํเู มฆหมอกกอํ นท่ีจะลับหายไป จากน้ันเรายังเห็นแสง อนื่ ๆ อกี และทุกครงั้ เรากบ็ นิ ด่งิ ไปหามันดว๎ ยความหวงั อนั ร๎อนรน ถา๎ แสงนนั้ สวํางอยูํนาน หนํอย เรากท็ ําการทดสอบท่ีมคี วามหมายสําคญั ย่ิง น่ันคือ เนรีจะตดิ ตํอไปยัง หอบังคบั การซิสเนรอส \"เห็นไฟแลว๎ ขอใหเ๎ ปดิ ปดิ ไฟสามครงั้ \" ท่หี อบงั คับการซสิ เนรอส ไฟก็จะเปิดปดิ สามคร้ัง แตแํ สงท่เี ราเห็นยังคง
สวํางอยํู ชาํ งไมยํ อมกระพริบเลย เจ๎าดาวดวงน๎อยทไี่ มํยอมรบั ฟงั คาํ สั่งจากใคร แม๎วํา น้ํามนั จะรอํ ยหรอลงทุกที เรากย็ งั อดตดิ เบด็ ทองเสียทุกคร้ังไมํได๎ แตํละครัง้ เราคดิ วาํ น่ัน คือแสงสวํางจากโคมไฟ แตํละคร้งั นั่นหมายถึงสนามบินและการรอดชวี ติ แลว๎ เราก็ต๎อง ผละจากดาวดวงนนั้ ไป จากน้นั มาเรารู๎สึกวาํ ตัวเองหลงอยํูในห๎วงเวหาทํามกลางหมดูํ าวนับรอ๎ ยท่สี ดุ เอ้อื ม ขณะทเ่ี ราใฝหุ าดาวดวงเดียวท่เี ปน็ พภิ พของเรา ในดาวดวงน้นั แหละท่ีเราจะพบ ทวิ ทศั นท๑ ค่ี ๎นุ เคย บ๎านท่เี ปน็ มิตรและความอบอนุํ ท่ีเราต๎องการ เรากาํ ลงั ใฝุหาดาวอยูํ เพยี งดวงเดยี ว ทาํ นอาจจะหัวเราะถา๎ รู๎วาํ ฉันกําลงั นกึ ถงึ อะไรอยูํในตอนน้นั แมใ๎ นระหวาํ ง อนั ตราย เรากอ็ ดวุํนวายกับความต๎องการของราํ งกายไมํได๎ ในตอนนัน้ ฉันหวิ และ กระหายนํ้า เรื่องทฉี่ นั นกึ ถงึ อยกํู ็คอื วาํ ถ๎าเราบนิ ถงึ ซสิ เนรอสเราจะเติมน้าํ มนั ใหเ๎ ตม็ แล๎ว บนิ ตํอไปถงึ กาซาบลงั กา ตอนรงํุ สางหมดหนา๎ ท่แี ลว๎ ! เนรกี บั ฉนั จะเขา๎ ไปในเมือง ท่นี นั่ รา๎ นอาหารเปดิ แตเํ ช๎าตรํู...เราจะเลอื กโตะ๏ เหมาะๆ ท่สี บายๆ สัง่ ขนม ปงั ร๎อนๆ และกาแฟมากนิ กัน พดู คุยกนั ถงึ เหตุการณ๑ทีผ่ าํ นมา นน่ั แหละจะเป็นของขวัญ แหงํ รงํุ อรุณทเ่ี ราได๎รบั จากชวี ติ ในทาํ นองเดยี วกับคนบ๎านนอกแกํ ๆ ทต่ี อ๎ งการรปู วาด เหรียญตราหรือลกู ประคาํ เพือ่ ทจ่ี ะซาบซ้งึ ในศาสนาหรอื ต๎องการคาํ พูดงํายๆ เพอื่ ทีจ่ ะให๎ เป็นทีเ่ ขา๎ ใจ ฉนั เองกเ็ ชํนกัน ความสุขในชวี ิตของฉันจะมารวมกันอยํใู นอกึ แรกของกาแฟ ท่ีร๎อนและหอมหวน ในอาหารท่ปี ระกอบด๎วย นม กาแฟ และขา๎ วสาลี อาหารนเ้ี ปน็ สือ่ สมั พนั ธร๑ ะหวาํ งฉันกบั ทงุํ หญา๎ อันแสนสวยกบั ไรํสวนในประเทศอนั หาํ งไกล ฉนั ตอ๎ งการ มนั เพื่อสมั พันธก๑ ับโลกกว๎าง ทาํ มกลางหมํูดาวมากหลายนี้ มเี พียงดวงเดียวเทํานัน้ ทีเ่ ตรยี มอาหารมอ้ื เชา๎ อนั หอมหวนรอเราไวต๎ อนเชา๎ ตรอูํ ยูแํ คํเอื้อม ระยะทางระหวาํ งเคร่อื งบนิ ของเรากับพืน้ พภิ พดูจะหาํ งออกไปจนจะบนิ ไปไมํถึงอยูํแล๎ว ในระหวํางกลุํมดาวเหลํานีค้ วามสมบรู ณ๑พนู สขุ ทงั้ หลายหลงอยูํในสะเก็ด ดาวดวงไหนหนอ นกั ดาราศาสตร๑ช่อื เนรี ก็พยายามมองหาและวิงวอนใหด๎ าวชํวยเป็นใจ ทันใดนัน้ เอง กาํ ป้ันของเขามากระแทกไหลฉํ นั ในกระดาษท่ีย่นื มานั้นมี ขอ๎ ความวาํ \"วิเศษ ฉันกาํ ลงั รับคลนื่ ชัดแจ๐วเลย...\" หัวใจเตน๎ แรง ฉนั รอให๎เขาจดและย่ืนข๎อความทีไ่ ด๎รบั มาให๎ฉนั หา๎ หกคํานัน้ คงจะชวํ ยเราไมํได๎ ในทส่ี ุดฉันก็ไดร๎ ับพรจากสวรรค๑ ขําวน้ันมาจากกาซาบลงั กาซ่งึ เราได๎ จากมาเมอ่ื คนื วนั กอํ นแตถํ กู สํงตํอมาให๎เราช๎าไปหนอํ ย จูํ ๆ ก็มาถงึ เราซ่ึงตอนน้ีอยูํหําง ถึงสองสามพันกิโลเมตร และกาํ ลังหลงอยูํเหนอื ทะเลทาํ มกลางหมเูํ มฆและหมอก มนั เป็นสาสน๑ จากข๎าราชการในสงั กดั ของกรมการบนิ ที่กาซาบลงั กา มีใจความวํา \"เน่ืองด๎วยนายแซงเตก ซเู ปรไี ด๎บินข้ึนจากสนามบินกาซาบลงั กาโดยบนิ เฉียดหลงั คาโรง เก็บเครอ่ื งบินมากเกนิ ไป จงึ จําเปน็ ทจี่ ะตอ๎ งรายงานใหส๎ ํานกั งานทปี่ ารสี ทราบเพือ่ พิจารณาลงโทษตอํ ไป\" ฉันไดบ๎ ินเฉียดหลงั คาโรงเก็บเคร่ืองบนิ จรงิ ๆ ขา๎ ราชการผูน๎ น้ั ก็ทาํ ถกู ตอ๎ ง ตามหนา๎ ทแี่ ล๎วทจี่ ะไมพํ อใจ ถา๎ เป็นท่ีสนามบิน ฉันคงจะรบั ฟงั คาํ วํากลําวอยํางนอบน๎อม แตตํ อนนไ้ี มํใชเํ วลาทจี่ ะรับฟงั คาํ วาํ กลําวน้ันชํางฟงั ดปู ระหลาดมาก ทาํ มกลางดวงดาวอนั ประปราย หมอก ทก่ี ระจายอยูํ และการคุกคามของทะเลเบื้องลําง เรากาํ ชะตาชีวิตของเราอยูํรวมทั้งชะตา กรรมของพัสดไุ ปรษณีย๑และเคร่อื งบนิ ลําน้ี เรายากลําบากเต็มทอี ยแูํ ลว๎ จะไยดีกับความ โกรธขง้ึ ของข๎าราชการผน๎ู ัน้ ทาํ ไมเลํา แตํแทนทจี่ ะไมํพอใจ เนรแี ละฉันกลับปล้มื ปิติ อยาํ งเหลอื ลน๎ เขาทาํ ใหเ๎ รารูส๎ ึกวําท่ีนีเ่ ราเป็นนายของตวั เอง ขา๎ ราชการผ๎ูนน้ั เปน็ แคนํ าย สบิ คงไมทํ นั เหน็ วําเราเล่อื นยศเป็นนายรอ๎ ย เขามากวนใจเราในขณะท่เี รากาํ ลัง ทํองเที่ยวไประหวํางดาวหมีใหญกํ ับดาวธนู ในสถานการณ๑เชํนนี้ ส่ิงเดียวทีค่ วรแกกํ าร
สนใจคอื การทรยศของดวงจนั ทร๑...... ส่งิ ทร่ี ีบดํวนและเปน็ สงิ่ เดยี วทีข่ ๎าราชการผนู๎ ัน้ หรอื คนท้งั โลกควรกระทํา ก็ คอื บอกตัวเลขทถ่ี ูกต๎องเพือ่ ใหเ๎ ราสามารถคาํ นวณตาํ แหนํงของเราได๎ ตวั เลขท่เี ราไดร๎ ับ น้ันผดิ พลาดหมด สํวนเรือ่ งอน่ื ๆ แล๎ว ทัง้ โลกนาํ จะเก็บไว๎ไดช๎ ่ัวคราวกอํ น เนรสี ํงกระดาษ มาให๎อกี แผํนหนึง่ \"แทนทีจ่ ะมัวมงํุ อยูํกบั เรื่องบ๎าบอ ทาํ ไมไมมํ ใี ครชวํ ยพาใหเ๎ ราไปใหถ๎ ึงท่ี ไหนสกั แหํงหน่งึ ....\" ในท่ีน้ี \"ใคร\" สาํ หรบั เนรหี มายถึงมนุษยท๑ ้ังหมดในโลกอนั กวา๎ งใหญํ ที่มที ้ัง รฐั สภา วุฒสิ ภา กองทพั บก กองทพั เรือ และแมก๎ ระทง่ั จักรพรรดิ์ ในขณะทอ่ี ํานทวน ขอ๎ ความของคนไรส๎ ติท่ีคิดวําเราจะสนใจไยดเี ขานั้นเรากเ็ บนหนา๎ ไปสูดํ าวพธุ ชํางเปน็ การบงั เอิญอยาํ งยงิ่ ทเ่ี ราพน๎ อนั ตรายมาไดใ๎ นคราวนนั้ ตอนนนั้ เรา หมดหวังแล๎วทีจ่ ะบนิ ไปถึงซิสเนรอส ฉันตดั สนิ ใจบินไปในทศิ ทางตง้ั ฉากกบั ชายฝัง่ จนกวาํ นํา้ มันจะหมด อยํางนอ๎ ยยงั พอมีโอกาสบ๎างทีจ่ ะไมตํ กทะเล แตํขณะนเี้ ราหลงอยํู ทีไ่ หนกไ็ มํรูด๎ ชู าํ งเปน็ เคราะห๑ร๎ายของเราทีค่ งจะต๎องรอํ นลงในเวลากลางคืนทีม่ หี มอก หนาเชนํ นี้ โอกาสทีจ่ ะรอํ นลงโดยสวัสดิภาพชํางมนี ๎อยเหลอื เกิน แตํก็ไมํมีทางเลอื กท่ี ดกี วํานแี้ ล๎ว สถานการณ๑เวลาน้เี ห็นไดช๎ ัดจนฉันไดแ๎ ตํยักไหลํเม่ือเนรสี ํงข๎อความมาใหอ๎ กี ถา๎ หากเราได๎รบั มนั กอํ นหน๎านส้ี ักช่วั โมงหนึง่ ก็ควรจะชํวยเราไว๎ได๎ \"ตดิ ตอํ กับซสิ เนรอสได๎แล๎ว บอกมาวาํ 216 นาํ สงสัย\" ซสิ เนรอสเพ่งิ จะโผลอํ อกมาจากความมืด มันอยํูถัดไปจากทางซา๎ ยของเรา นน่ั เอง แตํในระยะทางบินเทําไหรํละํ เนรกี ับฉันปรึกษากันสองสามคาํ ก็ตกลงกนั ได๎วํา ถ๎า จะเสี่ยงบินไปทางซสิ เนรอสกค็ งจะบนิ ไปไมํถงึ ชายฝง่ั เสยี ด๎วยซ้าํ เนรสี งํ วิทยตุ อบไปวํา \" น้าํ มนั เพียงหนงึ่ ชว่ั โมง จะบินไป 93\" อยํางไรกด็ เี ราเรมิ่ ไดร๎ ับสัญญาณตดิ ตํอจากสถานอี น่ื ๆ เพ่มิ ขน้ึ เรือ่ ยๆ มีเสียง จาก อากาดรี ๑ กาซาบลังกา และดาการ๑ ปะปนมากับเสยี งทไ่ี ด๎รบั จากซสิ เนรอส สถานีวิทยุตามเมอื งเหลํานัน้ แจง๎ เหตุไปยังสนามบนิ และนายสถานกี ็แจ๎ง ตํอไปยงั เพือ่ นรํวมงานของเรา เขาเหลาํ นนั้ คอํ ยๆ ทยอยกนั มาลอ๎ มรอบเราเหมือนกับ ล๎อมรอบเตยี งคนปวุ ย ชํางเป็นความอบอนุํ ท่ีไรป๎ ระโยชน๑แตกํ เ็ ปน็ ความอบอํนุ อยูํดี เรา ไดร๎ ับแตคํ าํ แนะนําที่ชํวยอะไรเราไมํไดแ๎ ตกํ ช็ ํางออํ นหวานอะไรเชํนนนั้ ! ทนั ใดนั้นตูลู สต่ืนข้ึนมา ตูลูสสถานตี น้ ทางท่ีอย่หู ่างไปถงึ ส่ีพันกโิ ลเมตรกแ็ ทรกบทสนทนา
ของเราเข้ามาโดยไม่บอกกล่าว \"เครอ่ื งบินท่ีขับเบอร๑ เอฟ....(ฉนั ลืมเบอรไ๑ ปแล๎ว) ใชํไหม?\" \"ใชํ\" \"อยํางนัน้ ยังเหลอื น้าํ มันอกี สาํ หรบั สองช่วั โมง ถงั เกบ็ นํา้ มันของเครื่องมี ความจุพิเศษ มุํงสูซํ ิสเนรอส\" เชนํ นี้เองจากความจาํ เปน็ บงั คับของหน๎าที่ โลกจะเปลี่ยนแปลงและดู สวยงามข้ึน แตใํ นการท่ีจะใหค๎ วามหมายใหมตํ อํ ทวิ ทศั น๑เกาํ แกขํ องโลก นกั บินไมํ จาํ เป็นตอ๎ งเผชญิ อนั ตรายอยํางเชํนในคืนนนั้ ดอก ทวิ ทศั น๑ทซี่ ํา้ ซากยอํ มเปน็ ทีเ่ บ่ือหนาํ ยตํอผโู๎ ดยสาร แตหํ าไดเ๎ ป็นเชํนนั้นไมํ สาํ หรบั เจา๎ หนา๎ ที่บนเครือ่ งบนิ กลมํุ เมฆทข่ี วางหน๎าอยูํไมเํ ปน็ เพียงภาพที่นําดูเทํานัน้ แตํ เปน็ ปัญหาท่เี ขาต๎องเผชญิ โดยใช๎ทัง้ สมองและราํ งกายเขาพิจารณามนั วดั มนั ติดตํอกบั มันเลยก็วาํ ได๎ ยอดเขาทอ่ี ยํูไกลออกไป ถ๎าใกลเ๎ ขา๎ มา จะมีลกั ษณะอยาํ งไร ทํามกลาง แสงจันทรน๑ ี้ นําจะหมายตาํ แหนงํ ไว๎ใช๎คาํ นวณเสน๎ ทางหรือถา๎ หากวาํ ภายนอกมืดสนทิ นกั บินไมํคอํ ยแนใํ จในตาํ แหนํงของตวั เองวาํ บนิ ถูกเสน๎ ทางหรอื ไมํ ยอดเขานัน้ จะเปลี่ยน มาเป็นลกู ระเบิด เป็นภยั ท่จี ะอุบตั ขิ น้ึ ไดท๎ ุกขณะของคืนนนั้ ในทํานองเดยี วกนั กบั ทุํน ระเบดิ ท่ีลอยอยูํในทะเลตามยถากรรมจะเปน็ ภยั ตอํ ทะเลในเขตนน้ั นั่นเอง สาํ หรับทะเลก็ เชนํ นัน้ ผ๎ูโดยสารธรรมดาจะไมสํ ังเกตเหน็ พายุ จากท่ีสูงเชํนนี้เขาไมํอาจประมาณขนาด ของคลน่ื ได๎ ระลอกคล่ืนดูคลา๎ ยกับวําหยดุ นงิ่ อยูกํ บั ที่ จะเหน็ กแ็ ตํปลายคลน่ื สขี าวแตก เป็นฟอง ดูเปน็ รวิ้ รอยเหมอื นกับพ้ืนดนิ ท่ีแตกระแหง แตทํ ะเลเชํนนพี้ นกั งานบินทราบดวี าํ จะรํอนลงไมไํ ด๎ ฟองน้ําสขี าวท่ีเห็นเป็นรวิ้ สวยงามนัน้ เปน็ เสมือนดอกไมพ๎ ษิ สาํ หรับเขา แม๎วาํ การเดินทางจะราบรื่นและไมํวําจะบินอยํูในทีใ่ ด นักบินยอํ มไมเํ ป็น เพยี งแตผํ รู๎ ๎เู หน็ เทาํ นน้ั เพราะนอกจากจะมองแลว๎ เขายงั ต๎องไตรตํ รองเก่ยี วกบั สขี องดนิ และฟูา ระลอกคล่ืนในทะเลแลแสงทองของอาทติ ย๑ตอนใกล๎คาํ่ ในทํานองเดียวกบั ชาวนาท่เี ดนิ สํารวจพนื้ นาของเขาจะสํารวจดจู ากรอํ งรอยนานับชนิดวาํ ฤดูกาลลํวงเลยไป ถงึ ไหนแลว๎ จะรอ๎ นจะหนาว นํ้าจะนอ๎ ยจะมากอยาํ งไร นกั บนิ อาชพี ก็เชํนกนั จะต๎องคอย พยากรณ๑วาํ จะมหี ิมะ มหี มอก หรอื วําคืนน้ันอากาศจะแจมํ ใส เครื่องจักรกลไมไ่ ดท้ าให้คนเราหา่ งเหนิ ไปจากปรากฏการณ์ ท้งั หลายของธรรมชาตอิ ยา่ งทเี่ ราอาจคิดไว้ในตอนแรก แตม่ ันกลับทาให้คน เผชญิ กับปรากฏการณเ์ หล่านนั้ อย่างลึกซึ้งขน้ึ ไปอีกเสียด้วยซา้ ในยามพายฝุ น นกั บินจะต๎องตํอส๎ูโดยมถี ุงไปรษณีย๑เปน็ เดมิ พันกบั เทพเจา๎ แหํงภเู ขา ทะเล และพายุอยูํ อยาํ งเดยี วดาย ในทอ๎ งฟาู อนั กว๎างใหญํ
บทที่ ๒ เพือ่ นรว่ มงาน -๑- แมร มอซกับเพ่อื นบางคนได๎รวํ มกันเปดิ เสน๎ ทางใหมรํ ะหวาํ งกาซาบลงั กา กบั ดาการ๑ ขา๎ มทะเลทรายซาฮาราในแถบทีย่ งั ไมํไดอ๎ ยใูํ ตค๎ วามปกครองของฝร่งั เศส เครอื่ งยนต๑สมยั นั้นเอาแนํไมํคํอยได๎ ครั้งหนึ่งเกดิ พยศเอาจนทาํ ใหแ๎ มรมอซตกลงไปอยูํ ในอ๎งุ มือของพวกมัวร๑ซง่ึ ลังเลที่จะฆําเขาท้ิงเสีย หลงั จากควบคมุ ตัวไวส๎ บิ ห๎าวันพวกเขา กข็ ายแมรมอซไป แมรมอซกก็ ลบั มาทาํ การขนสงํ ไปรษณีย๑บนิ ขา๎ มดนิ แดนเดียวกนั น้อี กี ตามเดมิ เม่อื เรมิ่ เปิดเสน๎ ทางบินสายอเมรกิ า แมรมอซในฐานะผบ๎ู กุ เบิกถูกสํงไป สํารวจเส๎นทางบนิ ชํวงบัวโนสแอเรส-ซานตอิ าโก ครนั้ สร๎างเสน๎ ทางซาฮาราสําเรจ็ แล๎ว เขาก็ไปสร๎างเส๎นทางอกี สายหนึง่ ข๎ามเทอื กเขาอนั เดส เครอื่ งบนิ ท่เี ขาใช๎มเี พดานบินหา๎ พันสองรอ๎ ยเมตรแตยํ อดเขาบางยอดของอันเดสสงู กวําเจด็ พันเมตร แมรมอซต๎อง พยายามหาชํองเขาเพือ่ ทีจ่ ะบินข๎ามไป เมื่อเสรจ็ จากทะเลทรายก็มาเผชิญกบั ภเู ขา มาเผชิญกบั ยอดแหลมทีม่ หี ิมะ ปลวิ ไปเป็นทางยาวเมื่อตอ๎ งแรงลม เขาไดเ๎ หน็ สขี องทอ๎ งฟูาและภูเขาจางลงอยาํ ง
ฉบั พลันตอนกํอนเกดิ พายหุ ิมะ ไดบ๎ นิ ผํานอากาศที่ปั่นปวุ นซ่ึงถ๎าเปน็ ระหวาํ งหน๎าผาแลว๎ นกั บินจะตอ๎ งตอํ สูก๎ บั คนั บังคบั อยํางเอาเปน็ เอาตายพอๆ กบั การดวลมีดทีเดียว แมรมอซเอาตัวเข๎าไปเสี่ยงในการตํอสู๎น้ัน โดยที่เขาไมํร๎จู กั คูํตํอสู๎มากอํ น และไมรํ ู๎วําต๎องเอาชวี ิตไปทิ้งเสียหรอื ไมํ แมรมอซ \"พยายาม\" เพ่อื คนอน่ื เมอ่ื พยายาม บํอยครั้งเข๎า แมรมอซกไ็ ปติดอยูํในภูเขาอันเดส เข๎าจนได๎ เขามาอบั ปางอยํูบนท่รี าบสงู ระดบั สี่พนั เมตรทม่ี ีผาตง้ั ชนั เขากับชํางเคร่อื ง พยายามอยํสู องวนั ทจ่ี ะไตลํ งมา แตไํ มสํ าํ เรจ็ ในการเสยี่ งข้ันสดุ ท๎าย เขาผลกั เคร่อื งบนิ ให๎แลนํ ออกไป มันกระดอนอยกํู ับพื้นดินอันขรุขระ แล๎วหลํนลงจากหน๎าผา ในขณะท่ีตก ลงมานนั้ เครอ่ื งบินมีความเร็วพอทีจ่ ะบังคบั ไดอ๎ ีก แมรมอซเชดิ หน๎าสูสํ นั เขา และบนิ เฉ่ียวสนั เขาผํานไป อากาศหนาวบนภเู ขาทําให๎นา้ํ แข็งตัวและขยายตัวจนทํอตาํ งๆ ปรไิ ปหมด เครื่องบนิ ของแมรมอซกข็ ดั ข๎องอีกหลังจากทีบ่ ินไปได๎เพยี งเจด็ นาที แตํเบือ้ งลาํ งลงไป พื้นราบแหํงชลิ กี ร็ อคอยเขาอยรํู าวกับดนิ แดนในฝนั วนั ตอํ มา เขากอ็ อกบินอกี เม่ือสํารวจเทือกเขาอนั เดสเสร็จสน้ิ ลง และ ศึกษาเทคนิคในการบนิ ขา๎ มภเู ขาอยาํ งเรียบรอ๎ ยแล๎ว แมรมอซกม็ อบเสน๎ ทางบินชํวงน้ี ให๎แกกํ โิ ยเม สวํ นเขาก็ทําการบุกเบกิ การบนิ ในตอนกลางคนื ตอํ ไป ในขณะนน้ั การตดิ ต้ังไฟในสนามบนิ ยงั ไมํส๎ูเรยี บรอ๎ ยนัก บนลานบินในตอน กลางคนื ท่ีมืดสนิทมีเพยี งตะเกียงนํ้ามนั สามดวงวางเรยี งไว๎สาํ หรับช้ีทางให๎ แมรมอซ รํอนลงเทาํ นั้น แตเํ ขาก็ทําสาํ เร็จและเริม่ เปิดเที่ยวบินตอนกลางคนื เมอ่ื การบินตอนกลางคนื ไมํเปน็ ปัญหาอกี ตอํ ไปแล๎ว แมรมอซกล็ องบินข๎าม มหาสมทุ ร ในปี ค.ศ. 1931 เป็นคร้ังแรกทีไ่ ปรษณียจ๑ ากตลู ูสถึงบวั โนสไอเรสใชเ๎ วลา เพียงสีว่ ันเทาํ นนั้ ในขณะที่บินกลบั เครื่องบนิ ของเขาเกิดขดั ขอ๎ งเรอ่ื งนํา้ มนั เคร่ืองกลาง มหาสมทุ รแอตแลนติกใต๎ขณะมีพายแุ ตเํ รือลําหนึ่งก็ชวํ ยแมรมอซ ถงุ ไปรษณียแ๑ ละ พนักงานบินไวไ๎ ด๎ จะเห็นได๎วาํ แมรมอซได๎แผว๎ ถางทางในทะเลทราย ภูเขา ความมืดและ ทะเลไว๎ บอํ ยครั้งทีเดียวทีเ่ ขาอบั ปางลงกลางทะเลทราย ภเู ขา ความมดื และทะเล แตํ ทกุ ครั้งทรี่ อดตัวมาไดเ๎ ขากก็ ลับไปบนิ ใหมอํ ีก ในท่ีสดุ หลงั จากทํางานมาได๎ 12 ปี ขณะทีเ่ ขากาํ ลงั บินอยูเํ หนอื มหาสมุทรแอตแลนติกใต๎อีกครั้งหน่ึง เราได๎รับสญั ญาณสัน้ ๆ จากเขาวาํ เคร่ืองยนต๑ด๎านขวาเกิดขดั ขอ๎ ง แลว๎ ก็เงยี บไป ขาํ วนนั้ ไมคํ ํอยนาํ วิตกเทําไร แตอํ ยํางไรกด็ หี ลังจากทเี่ ขาเงียบหายไปสบิ นาทแี ล๎ว ทุกๆ สถานีวทิ ยุ ตลอดเส๎นทางบนิ ตง้ั แตปํ ารสี ถึงบวั โนสแอเรส เฝูารอการติดตอํ จากเขาอยาํ งกระวน กระวายใจ สบิ นาทีของชวี ิตประจาวันไมม่ ีความหมายอะไร แต่สบิ นาทที ่ีต้องเฝ้า รอฟังข่าวจากเคร่ืองบนิ ช่างเตม็ ไปดว้ ยความหมายอะไรเช่นน้ี ในระหวาํ งที่เฝาู รอ นนั้ เหตุการณห๑ นงึ่ ได๎เกดิ ข้ึนซง่ึ เรายงั ไมํรวู๎ ําเปน็ เชนํ ไร แตจํ ะเปน็ เรอื่ งธรรมดาหรอื โศกเศร๎ากต็ ามที มนั กส็ ้นิ สดุ ลงไปแล๎วตามประกาศิตของพรหมลิขติ ทีไ่ มมํ อี ุทธรณ๑ฎกี า อุ๎งหัตถแ๑ หํงชะตากรรมบังคบั ใหเ๎ ครื่องบินรอํ นลงไปในทะเลแล๎วอยํางน่ิมนวลหรอื วําพัง ยบั เยินไป แตํทวาํ คําตดั สนิ น้นั ยังไมํไดป๎ ระกาศใหท๎ ราบแกํผ๎ทู ีเ่ ฝาู รอ คงไมมํ พี วกเรา คนไหนหรอกทไ่ี มํเคยไดเ๎ ฝาู รอและคํอยๆ เหน็ ความหวงั ลดหายลงไปทุกทีๆ ความเงียบ นนั้ เป็นเสมือนโรครา๎ ยทคี่ ํอยๆ ลกุ ลาม เรายงั หวังอยูํอีก แตเํ วลาก็เนิน่ นานไป แล๎วกส็ าย เข๎าทกุ ที เราต๎องยอมรับในทสี่ ดุ วําเพ่อื นของเราจะไมกํ ลับมาอกี แล๎ว เขานอนสงบอยํู ณ ท่ีใดทห่ี น่ึงในมหาสมทุ รแอตแลนติกซงึ่ เขาเคยตระเวนข๎ามไปมาบํอยๆ ในท่สี ุดแมรมอซก็ถอนตวั ออกไปอยเูํ บอ้ื งหลงั ผลงานของเขา ประดุจ
ชาวนาซง่ึ เม่อื เกบ็ เกีย่ วและมดั ฟุอนข๎าวเรยี บรอ๎ ยแลว๎ กน็ อนพักลงในนาของเขา เมือ่ เพอ่ื นคนหนึ่งจากเราไปเชํนน้ี ความตายของเขาดูคลา๎ ยกบั การออกปฏิบัตหิ น๎าทอี่ ยําง หน่งึ ซ่ึงแรกทีเดียวยังไมสํ รา๎ งความอาลัยเหมือนการตายแบบอ่ืนๆ จริงอยเํู ขาจากเราไป ไกลในเทย่ี วบนิ สุดทา๎ ย แตํความต๎องการของเราทจ่ี ะพบเหน็ เขาไมํรนุ แรงเทาํ การขาด ข๎าวขาดนาํ้ หรอก อันท่ีจริงเราเคยชินทีจ่ ะพบกันนานๆ ครัง้ ในเมื่อพวกนักบนิ อยาํ งเรากระจดั กระจายกันอยูํทัว่ โลกระหวํางปารีสกบั ซานตอิ าโกแหงํ ชิลี เราแยกกนั อยูเํ หมอื นอยาํ ง ทหารยามที่ไมคํ อํ ยจะได๎พดู กัน เพ่ือนรํวมงานเปน็ เสมือนสมาชิกของครอบครวั ใหญํซึ่ง อยกํู ันคนละทศิ ละทางจะมารวมกันได๎ท่นี ี่และท่ีน่นั ก็โดยความบงั เอิญของเส๎นทางที่จะ พาไป ในยามเย็นเม่ือได๎มาน่ังรวํ มโตะ๏ กนั อกี ทก่ี าซาบลงั กา ดาการ๑ หรอื บัวโนสแอเรส หลังจากท่ีไมไํ ดเ๎ จอกนั เป็นแรมปี เราก็สนทนากนั ถงึ เร่ืองที่เคยพดู ค๎างไว๎ เราร้ือฟืน้ ความ ทรงจําเกําๆ แล๎วเรากแ็ ยกกนั ไป แผนํ ดินน้ีจงึ ดูทัง้ อ๎างว๎างและสมบรู ณพ๑ รอ๎ มพรง่ั ไปด๎วยส่ิงอนั งดงามอัน ลกึ ลับและซํอนเรน๎ ยากที่จะเขา๎ ถึงได๎ แตเํ ราก็แวะผํานไปเสมอ สดุ แทแ๎ ตอํ าชพี จะพาไป ไมํวนั ใดกว็ ันหน่งึ ชีวติ แบบน้ที ําใหเ๎ ราอยหํู าํ งจากเพือ่ นและไมมํ ีโอกาสไดค๎ ดิ ถึงกนั มาก นัก เขาจะอยํูทีใ่ ดกไ็ มํร๎ู แตํแมว๎ าํ จะเงียบและถูกลืมไปบ๎าง เขาก็ยังคงเปน็ เพื่อนที่ซ่ือตรง อยํูเสมอถา๎ เส๎นทางมาบรรจบกนั เม่อื ใด เราก็ทักทายกันด๎วยความปติ ิยินดอี ยาํ งเหลอื ลน๎ แตํแนลํ ะเราตอ๎ งรอ..... และแลว้ ทลี ะเล็กละนอ้ ยเราก็พบวา่ จะไม่ไดย้ นิ เสยี งหวั เราะอนั สดใส ของเพอ่ื นคนนน้ั อกี แลว้ เราจะไมม่ โี อกาสพบกบั ส่งิ อนั งดงามนัน้ อีกต่อไป ตัง้ แต่ นัน้ มาเราจะเร่ิมอาลัยอาวรณอ์ ยา่ งแทจ้ ริง หวั ใจของเราไมถ่ งึ กับปวดรา้ วระบม แตก่ เ็ ศรา้ หมองอย่างบอกไมถ่ ูก แน่นอนทีเดยี ว ไม่มอี ะไรเลยท่ีจะมาทดแทน เพอื่ นท่ีสญู เสยี ไปได้ เพอื่ นเก่านั้นจะหาใหม่ไม่ไดแ้ ลว้ ไมม่ ีอะไรหรอกที่จะมีค่า ล้าเลิศเกนิ กวา่ ความทรงจารว่ มกัน ความยุ่งยากที่เคยเผชิญมาดว้ ยกนั การ ทะเลาะ การคนื ดี และความรสู้ ึกต่างๆ ระหวา่ งเรา มิตรภาพเช่นนีจ้ ะมขี น้ึ ใหม่ ไมไ่ ดแ้ ล้ว จะใหเ้ ราหวงั พงึ่ พาร่มไมท้ ีเ่ พิง่ จะปลูกใหมไ่ ด้อยา่ งไร นีแ่ หละชวี ติ เราเรมิ่ สะสมความมงั่ ค่งั กอํ น เราไดป๎ ลกู ฝังมิตรภาพไว๎เป็นแรมปี บัดนถี้ ึง คราวแลว๎ ที่เวลาน่นั เองจะมาถอดถอนและทําลายสงิ่ ที่เราสะสมไว๎ เพ่ือนๆ จะท้ิงเราไปที ละคนๆ แตํนีไ้ ปความอาลัยอาวรณจ๑ ะมปี ะปนอยกูํ บั ความสํานึกเงียบๆ ของวยั ท่ลี ํวงเลย น่ี แหละคือคตธิ รรมทแี่ มรมอซและเพื่อนๆ สอนให๎เรากํอนอืน่ ความย่งิ ใหญ่ของอาชีพก็คอื ว่า อาชีพสามารถรวมคนเขา้ ด้วยกัน ใน โลกนีม้ สี มบตั ิที่แท้จรงิ เพยี งสิง่ เดยี ว นน่ั คือมนุษยสมั พนั ธ์ การทางานเพยี งเพ่ือ วตั ถุสมบัตแิ ตอ่ ยา่ งเดียว เป็นการสร้างคุกใหต้ ัวเอง เราจะขงั ตัวเองอย่อู ย่าง เดียวดายกับสมบตั ิทีไ่ มต่ ่างอะไรกับผงธลุ ี เพราะมนั ไมส่ ามารถจะใหอ้ ะไรทเ่ี ปน็ ความหมายต่อชวี ติ ได้ ถา๎ จะหาวําความทรงจําใดของฉันเป็นความทรงจําทแ่ี นนํ แฟนู และยืนนาน ทส่ี ุด ถ๎าจะนบั วําช่วั โมงไหนบ๎างทม่ี ีความสําคญั ตอํ ฉนั มาก ฉันก็จะพบอยํางแนํนอน ทีเดยี ววํา ไมํมที รัพยส๑ มบตั ิใดๆ ท่ีจะให๎ความทรงจาํ หรอื ช่ัวโมงเหลําน้นั แกฉํ ันได๎ เราไมํ อาจจะซ้อื มติ รภาพของคนเชนํ แมรมอซหรอื เพอ่ื นรํวมงาน ซึง่ ชีวติ ตํอส๎รู ํวมกันมาได๎สรา๎ ง สายสมั พนั ธร๑ ะหวาํ งเราไว๎ช่วั นริ นั ดร๑กาล การบนิ ในคนื นนั้ ทา่ มกลางดาวนับแสน ความสันติสุข และความรูส้ ึก
เป็นไทแกต่ ัวเองในชั่วเวลาสองสามช่ัวโมง ทุกส่งิ เหลา่ นี้ไมส่ ามารถจะหาซื้อได้ ดว้ ยเงินทอง การมองโลกในโฉมหนา้ ใหมห่ ลังจากการเดินทางอนั ยากลาบาก ตน้ ไม้ ดอกไม้ ผู้หญงิ หรือเสียงหัวเราะอนั แจม่ ใสท่ีเราเปลง่ ออกมายามเม่ือร้สู กึ เหมือนฟนื้ ชวี ติ ขนึ้ ใหม่ในตอนรุ่งอรณุ นนั้ สิง่ ละอันพันละนอ้ ยซงึ่ เปน็ เสมือน รางวัลแหง่ เหน่ือยยาก ทุกส่ิงเหลา่ น้ไี ม่สามารถจะซื้อหาไดด้ ว้ ยเงินทอง คืนนั้นกเ็ ชนํ กนั คืนที่ผดุ ขนึ้ มาในความทรงจําของฉนั ในขณะน้ี คืนทเ่ี ราไป ตกอยูํในตํางแดน เครื่องบินสามลําของบรษิ ัทการบินอาเอโรโปสตาล เกิดขัดขอ๎ งพรอ๎ ม กันท่ีริมฝัง่ รโิ อ เด โอโร ในเวลาใกลค๎ ่ํา ริแกลรํอนลงมากอํ นเพราะกา๎ นลกู สูบหกั บรู กา รํอนตามลงมาเพ่อื ชํวยเพือ่ น เหตขุ ดั ขอ๎ งเลก็ น๎อยทาํ ให๎เขาไมํสามารถบินขน้ึ ได๎ ฉันตาม ลงมาเปน็ คนสดุ ท๎าย เวลานนั้ อากาศเริ่มโพลเ๎ พลแ๎ ล๎ว เราตดั สินใจท่จี ะซํอมแซมเครื่องบินของ บรู กา แตํตอ๎ งรอใหเ๎ ชา๎ กํอนจึงจะทาํ ได๎สาํ เรจ็ เม่ือปที แี่ ล๎วเครือ่ งบนิ ของกูรป์ และเอราม ได๎เกิดขัดข๎องลงท่นี ี่เหมือนกนั พวกเขาถูกชาวอาหรบั นอกความปกครองของฝรงั่ เศสฆาํ ตาย เรารวู๎ ําในตอนน้ีทหารอาหรับราว 3,000 คน ตัง้ กระโจมอยูใํ กลๆ๎ กบั โบชาดอร๑ เคร่ืองบินท่รี อํ นลงมาทง้ั สามลําอาจเหน็ ได๎แตํไกล และพวกเขาคงจะร๎ูแล๎ว คนื นีอ้ าจจะ เป็นการอดนอนคร้งั สุดทา๎ ยของเรากไ็ ด๎ เราตระเตรยี มสถานที่พกั สําหรบั คนื นนั้ และได๎ขนลงั สินค๎า 5-6 ลังลงจาก เคร่อื งบิน เอาของข๎างในออกแล๎ววางมนั เปน็ วงกลม เอาลงั ทําเปน็ ซ๎มุ แล๎วจุดเทยี นไว๎ใน น้ัน ลังน้นั กําบังลมไมํไดเ๎ ทําไรนัก และเทยี นกด็ รู บิ หรี่อยใูํ นลงั เชํนน้ีเอง ในใจกลาง ทะเลทรายบนสวํ นทรี่ าบและวาํ งเปลําของผิวโลก เราซึง่ อยโํู ดดเดยี่ วหํางไกลเหมอื นใน บพุ กาล กไ็ ด๎สร๎างหมบูํ า๎ นมนษุ ย๑ขึน้ เราอยูํรวมกนั ในตอนเวลากลางคนื ที่ลานกว๎างใน หมํูบ๎านของเรา ซึ่งความจริงเปน็ เพียงผนื ทรายเลก็ ๆ ลอ๎ มรอบดว๎ ยแสงรบิ หร่ีจากลัง เรา รอ รออรณุ รุํงที่จะนาํ ความปลอดภยั หรอื รอพวกมัวรก๑ ไ็ มํร๎ู ทาไมหนอคนื น้นั ฉนั จึงมคี วามรสู้ ึกเหมอื นกับว่าเป็นคืนวนั ครสิ ตม์ าส เราเลา่ เร่อื งสกู่ ันฟัง หยอกลอ้ และร้องเพลงกนั อย่างสนกุ สนาน เรามีความรูส้ ึกท่ี แรงกลา้ และรา่ เรงิ เหมือนอยกู่ ลางงานฉลองอนั พรงั่ พร้อม แตค่ วามจรงิ แล้วเรา แสนทีจ่ ะยากไร้ มแี ต่ลม ทราย และดาวเป็นเพ่อื น แร้นแคน้ เหมือนนักบวชผู้ บาเพญ็ พรต บนผืนทรายเล็กๆ ทมี่ ดื สลวั น้ี คนหกเจ็ดคนทไี่ มม่ ีอะไรเหลอื อยูแ่ ลว้ นอกจากความทรงจาของเขา ก็แบ่งปันกนั ซึ่งความทรงจาอันเป็นสมบัติท่ีไม่ อาจจะแลเห็นได้ ในท่นี นั้ แหละ เราไดม๎ าเจอกันในท่สี ดุ กํอนหนา๎ น้ีเราเดนิ อยขูํ ๎างเคียงกนั มา เปน็ เวลานาน ตาํ งฝาุ ยกอ็ ยํใู นความครนุํ คดิ ของตวั เองหรือไมกํ แ็ ลกเปลี่ยนคาํ พูดซ่งึ ไมํมี สาระอะไร มาบดั นี้อันตรายไดม๎ าถึง เราต๎องอยํูเคียงบําเคียงไหลํกนั เรามาพบวําเราอยูํ ในหมูคํ ณะเดียวกัน ความนกึ คิดของคนเราจะกวา้ งออกไปต่อเมอื่ เราได้มสี ตินกึ ถงึ ความคดิ ของผู้อ่นื เม่อื เป็นเชํนน้ี เราจะมองกันดว๎ ยใบหนา๎ อันย้ิมแยม๎ ในทํานอง เดยี วกันกับนกั โทษทเี่ พิง่ ถกู ปลดปลอํ ย จะตะลงึ ลานตากบั ความกว๎างใหญขํ องทะเล -2- กิ โยเมเพื่อนรกั ฉนั อยากจะพดู เร่อื งเธอสักหนอํ ย ฉันจะไมเํ น๎นถงึ ความกลา๎ หาญหรือความสามารถในการบนิ ของเธออยําง มากมายจนกระทงั่ เธอกระดากใจ แตํฉนั อยากจะเลาํ ถงึ การผจญภัยท่ียงิ่ ใหญขํ องเธอ เพื่อเน๎นถงึ อีกสิ่งหนึ่งมากกวํา มคี ณุ สมบัตอิ นั หนง่ึ ซึง่ ไมํรูว๎ าํ จะเรียกมันวําอะไรดี อาจจะ เรยี กไดว๎ ํา \"ความหนกั แนํน\" ซง่ึ กไ็ มเํ ชิงเพราะคุณสมบตั ินี้จะมีคูไํ ปกบั ความรําเริงแจํมใส
ทส่ี ุดกไ็ ด๎ นี่ควรเปน็ คุณสมบตั ิของชาํ งไม๎ ผ๎ซู ึง่ พิจารณาทํอนไมท๎ ่เี ขาจะเอามาใช๎อยาํ ง กับวํามนั มีฐานะเทาํ เทียมกับเขา เขาหยิบไม๎ขึน้ มากะและวดั เขาจะไมํทําอะไรอยําง ลวกๆ แตจํ ะฝากความดีเดนํ ท้งั หมดของเขาไวก๎ บั ผลงาน ครง้ั หนงึ่ ฉนั เคยอํานเรอ่ื งราว ซง่ึ กลาํ วสรรเสรญิ การผจญภยั ของเธอ ฉัน อยากจะลบล๎างภาพซง่ึ ผิดเพ้ยี นน้นั เสียที ตามภาพน้ันเธอชอบพูดเยย๎ หยันอยํางสบาย อารมณ๑ เมอ่ื อยูํทาํ มกลางภยนั ตรายอนั ย่งิ ใหญหํ รอื เมื่ออยํเู ฉยี ดกบั ความตายราวกบั วํา ความกล๎าหาญนน้ั จะมีคําตาํ่ ตอ๎ ยเพียงแตํคาํ พูดอวดดแี บบเดก็ ๆ อนั ที่จริงแล๎วเธอไมคํ อํ ย ร๎ูสึกวําจําเปน็ ที่จะตอ๎ งพูดเยาะเย๎ยคูตํ อํ สู๎กํอนทเ่ี ขาจะเผชิญหนา๎ ดว๎ ย ตํอหนา๎ พายุฝนเธอ รับร๎ูวํา \"นีแ่ หละนะพายฝุ น\" เธอยอมรบั และวินิจฉัยมนั กิโยเมเพอื่ นรกั ขอให๎เรือ่ งราวทีฉ่ นั จะเลําน้เี ป็นประจกั ษ๑พยานแหํงความ ระลกึ ถึงของฉัน ในฤดูหนาวนั้น เธอไดส๎ ูญหายไปขณะท่บี นิ ข๎ามอนั เดสเป็นเวลากวําหา๎ สิบชว่ั โมงแลว๎ ฉันกลับจากปาตาโกนีมาสมทบกับเดอเลย๑ ที่เมนโดซาเราทงั้ สองตํางบิน ค๎นหาเธอเป็นเวลาหา๎ วันเต็มในยํานขุนเขาเหลาํ นน้ั แตกํ ็ไมํพบอะไรเลย เครื่องบินเพียงสองลาํ ไมอํ าจจะเพียงพอได๎ แมจ๎ ะใชฝ๎ ูงบนิ ร๎อยลํา บิน สํารวจเปน็ เวลาร๎อยปี ก็คงสาํ รวจเทอื กเขามหึมาที่มียอดสงู ถงึ เจด็ พันเมตรไมไํ ดท๎ ว่ั ในขณะน้ันเราหมดหวังแล๎ว พวกลกั ลอบสินค๎าและแมก๎ ระทัง่ พวกโจรที่รบั จ๎างฆาํ คน เพียงเพือ่ ไมํกส่ี ตางค๑ ก็ยังไมกํ ล๎านาํ เราและพวกก๎ภู ัยไตํขึน้ ไปบนภเู ขา \"เราจะไปตายเปลําๆ อันเดสในฤดหู นาวจะไมํยอมปลอํ ยให๎ใครกลับลงมา เลย\" เม่ือเดอเลยแ๑ ละฉนั บนิ กลับมาท่ซี านตอิ าโก ข๎าราชการชาวชลิ กี ็แนะนาํ เหมือนกนั วาํ ควรงดการค๎นหาได๎แล๎ว \"ในฤดูหนาวเชนํ นี้ แม๎วําเพอ่ื นคณุ จะไมํตายเมอื่ เคร่อื งบินตก กค็ งจะทนความหนาวในตอนกลางคืนไมไํ ด๎ ถ๎าอยขํู า๎ งบนน้นั ตอนกลางคนื ละกค็ งแข็งเปน็ นํ้าแข็งไปแลว๎ \" เมื่อฉนั กลบั มาบนิ วนเวียนอยํรู ะหวํางหน๎าผาและยอด แหลมของอันเดสอีกครง้ั หน่ึง ฉันรส๎ู กึ คล๎ายกับวาํ ไมํไดค๎ น๎ หาเธอแล๎ว แตํเปน็ เพียงอยูํ เฝาู ราํ งของเธออยาํ งเงยี บๆ ในวิหารใหญแํ หํงหมิ ะมากกวํา ในที่สดุ ในวันทเ่ี จ็ด ขณะทีฉ่ ันพกั กนิ อาหารเที่ยงอยทูํ ี่รา๎ นอาหารแหงํ หนง่ึ ในเมนโดซา มคี นผลกั ประตูเขา๎ มาและรอ๎ งวํา \"กโิ ยเมยังไมต่ าย !\" เป็นเพียงคําพูดสองสามคํา แตํทกุ คนทน่ี ่นั แมค๎ นท่ีไมํรูจ๎ กั กนั กแ็ สดงความดี ใจตํอกันและกนั หมด สิบนาทใี ห๎หลงั ฉันกบ็ นิ ขึ้นพร๎อมกับชาํ งเครอื่ งสองคน คือเลอแฟเวรอ และ อาบรี ส่สี ิบนาทตี ํอมาฉนั กร็ ํอนลงบนถนนทเ่ี ลยี บชายฝั่งซานราฟาเอล ไมํร๎ูเหมอื นกนั วําร๎ู ได๎อยํางไรวํา นนั่ คือรถทก่ี ําลงั พาเธอไปท่ีไหนสกั แหํงหนึง่ การพบกนั ของเราในครั้งน้ัน ชํางนําประทับใจ ตาํ งคนตํางร๎องไห๎ เรากอดเธอไวแ๎ นํนในอ๎อมแขน เธอยังไมํตาย นน่ั เป็นสงิ่ มหัศจรรย๑ราวกับวาํ เธอชุบชวี ิตของเธอเองขึน้ มาใหมํ ในตอนน้ันเธอกลําว ประโยคหน่งึ ออกมา ซึง่ เปน็ ประโยคแรกท่เี ราฟังเข๎าใจ มนั แสดงถึงความภาคภูมใิ จซึง่ มนุษยเ๑ ทําน้ันจะมไี ด๎ \"สิ่งทฉี่ ันทาํ นน้ั สาบานไดว๎ าํ ไมมํ ีสตั วต๑ วั ไหนจะทําได๎\" เธอเลําอบุ ัติเหตุที่เกิดขึ้นให๎เราฟังในเวลาตํอมา วนั น้ันมีพายหุ มิ ะในเทอื กเขาอนั เดสทางด๎านประเทศชิลี หิมะตกหนกั หนา
ถึงหา๎ เมตรภายในเวลาส่ีสิบแปดชว่ั โมง ท๎องฟูามืดสนิท ชาวอเมริกันของบริษทั การบิน แพนแอมต๎องบินกลบั แตเํ ธอกย็ ังบินข้นึ จนได๎ เพ่ือท่ีจะค๎นหาชอํ งโหวทํ จี่ ะผํานเมฆขนึ้ ไป ในท่สี ุดเธอกพ็ บชํองโหวหํ รือกบั ดกั น้นั ถดั ไปทางใตห๎ นอํ ยแล๎วจงึ บนิ มํุงหน๎า ไปยังอารเ๑ ยนตินา โดยรักษาระดับบินไวท๎ ่หี กพนั หา๎ รอ๎ ยเมตร บินอยํูเหนอื กลุมํ เมฆทอ่ี ยูํ สูงเพยี งหกพันเมตร ทั้งเทอื กเขาน้นั จะเห็นเพยี งยอดสงู ๆ บางยอดทีท่ ะลุเมฆขึน้ มา เทําน้ัน บางคร้งั เมอื่ เครื่องบนิ ตกหลุมอากาศ นักบินจะร๎สู ึกวติ กกงั วลอยาํ งประหลาด เครือ่ งบนิ ลดระดับลงเรอ่ื ยๆ แม๎วาํ เครอื่ งยนต๑จะเป็นปกติ เขาพยายามเชิดหนา๎ ขนึ้ เพอ่ื ไมํใหเ๎ สยี ระดบั มาก แตคํ วามเรว็ จะลดลง การทรงตวั จะไมํดีและและระดบั กย็ งั คงลดลง อกี ถา๎ ปลํอยคนั บงั คบั เพราะชกั กลัววาํ ได๎เชิดหนา๎ มากเกินไป เครือ่ งบนิ จะเอียงไป ทางซ๎ายหรือขวาตามกระแสลมและจะบนิ เลียบไหลํเขาไปทางดา๎ นทแี่ รงลมพดั สะท๎อน ไหลเํ ขาออกมาพยงุ ลาํ เคร่อื งไวบ๎ า๎ ง แตํระดับก็ยงั คงลดลงอีก ดเู หมอื นวําท๎องฟูาทั้ง ท๎องฟูาลอยตา่ํ ลงมา นกั บินจะมคี วามรู๎สกึ วาํ เหตกุ ารณท๑ เี่ ผชิญอยูํนด้ี ูเปน็ วกิ ฤติการณ๑ แหํงจกั รวาลเลยทเี ดยี ว ไมมํ สี ถานที่ใดทีจ่ ะให๎หลบภัยได๎ เขาพยายามกลบั ลาํ เพ่อื บนิ กลบั ไปยงั เขตที่อากาศพยุงเครอ่ื งบินไว๎ เขตท่ี อากาศหนาแนํนและประคองเครื่องบินไดอ๎ ยาํ งแขง็ แรงราวกับวาํ มเี สารองรับ แตํเขากไ็ มํ พบเสานั้นทีไ่ หนเลย ทุกอยํางกาํ ลังสลายตัวและพงั ทลายลง เครื่องบินจะลอยตํา่ ลงสูํ กลุมํ เมฆท่ีคอํ ยๆ เคล่ือนขนึ้ มาและกลนื ทุกอยาํ งเข๎าไป \"หวดุ หวิดจะไปเจอกบั หลุมอากาศเข๎าทหี นึ่งแล๎ว\" เขาเลําให๎เราฟัง \"แตํ ตอนน้ันฉันยงั ไมคํ อํ ยแนใํ จ\" หลมุ อากาศอาจมีไดเ๎ หนือเมฆที่คลา๎ ยกับวาํ หยุดนิง่ อยํู แตํ ความจรงิ เมฆนัน้ สลายตวั และรวมกันใหมอํ ยูํตลอดเวลาเหนอื ภูเขาสงู ภูมอิ ากาศชําง แปลกประหลาดมาก...... เมฆอะไรเชํนนัน้ !....... \"ในทันทีท่ีหลดุ เขา๎ ไปในหลุมอากาศ ฉันปลอํ ยคนั บงั คบั ยึดท่นี ่ังไว๎มน่ั เพื่อ ไมใํ หก๎ ระเดน็ ออกไปจากเคร่ืองบนิ การกระเทอื นรนุ แรงมากจนกระท่ังไหลฉํ ันกระแทก กบั สายรัดระบมไปหมดแทบวาํ สายรัดจะขาด อกี ทงั้ ไมํอาจพึ่งเคร่ืองวัดตํางๆ เพือ่ จะทรง ตัวเพราะเกล็ดนํา้ แข็งมาเกาะจบั เต็มไปหมด เคร่อื งบินเลยหมนุ กลงิ้ ลงมาคลา๎ ยหมวกที่ ปลวิ ตามลม จากหกพนั ถึงสามพันหา๎ ร๎อยเมตร\" \"ท่ีสามพันห๎า ฉันเหลือบเห็นอะไรดําๆ อยใูํ นแนวนอน จึงต้งั ลาํ ได๎สําเร็จ ฉนั จาํ ไดว๎ ําน่นั คือทะเลสาบ ลากูมา ดอี ามนั เต ฉนั รู๎วาํ มนั อยใํู นหบุ เขารูปกรวย ซ่งึ ด๎านหนง่ึ คอื ภูเขาไฟไมปุ มยี อดสงู หกพนั เกา๎ รอ๎ ยเมตร แมว๎ ําจะหลดุ พน๎ มาจากก๎อนเมฆนัน้ แลว๎ ฉนั กย็ ังไมสํ ามารถมองเห็นอะไรได๎ เน่ืองจากพายุหิมะที่กระหนา่ํ อยูํอยาํ งหนัก ฉันไมอํ าจ บนิ ขนึ้ จากทะเลสาบ มฉิ ะน้ันจะตอ๎ งขนกบั หบุ เขา ฉันจงึ บินอยํรู อบๆ สูงจากผวิ นา้ํ น้นั ประมาณสามสิบเมตรจนกระท่ังน้ํามันหมด ฉันหมุนอยูํเชํนนั้นสองชั่วโมงกํอนทีจ่ ะรอํ นลง และพลิกควา่ํ ไป เม่อื หลดุ ออกมาจากเคร่อื งบินได๎ ฉันกค็ ะมําไปดว๎ ยแรงลม พยายามลุก ข้นึ ยืนแตํกต็ อ๎ งล๎มลงไปอกี ฉนั ไดแ๎ ตคํ ลานเขา๎ ไปใต๎ท๎องเคร่ืองบนิ และขดุ หิมะใชเ๎ ปน็ ท่ี กําบงั ฉนั เอาถุงไปรษณยี ม๑ าคลุมตัวและรออยูทํ ีน่ ่นั เป็นเวลาสบิ แปดชั่วโมง\" \"หลงั จากนั้นพายกุ ส็ งบลง ฉันเรมิ่ ออกเดนิ และเดนิ อยูํหา๎ วันกบั ส่ีคืนเต็มๆ\" ดูสภาพของเธอเม่อื ตอนกลบั มาซิ กิโยเม เรายงั จาํ เธอได๎ดหี รอก แตํผวิ เธอ ไหม๎เกรยี มแตกและเหย่ี วยนํ ราวกบั คนแกํ! คืนน้ันฉนั พาเธอบินกลบั มาที่เมนโดซา ทน่ี ั่น เตียงซง่ึ ปูดว๎ ยผา๎ ขาวรอเธออยูํ แตํมันไมชํ ํวยบรรเทาอะไรมากนัก มันไมไํ ด๎ชํวยคลายความเจบ็ ปวดลง ราํ งกายท่ีปวด ระบมทําให๎เธอนอนกระสบั กระสาํ ยพลกิ ตัวไปมา ราํ งกายนั้นไมยํ อมหลับลงเพราะไมอํ าจ ลมื โขดหินและหิมะได๎ สิง่ เหลาํ น้ันทง้ิ รํองรอยเหลืออยูํ ฉนั สงั เกตใบหนา๎ ของเธอทฟ่ี กชา้ํ และดําคลา้ํ คลา๎ ยผลไม๎งอมท่ีถูกกระทบกระแทก เธอดนู ําเกลยี ดและดทู นทุกข๑ทรมาน มอื ทง้ั สองท่ีเคยรับใช๎ในการงานเป็นอยาํ งดี บัดน้ใี ชไ๎ มไํ ด๎เพราะแขง็ ชาไปหมด เม่อื เธอ ลกุ ขึ้นนัง่ ที่ขอบเตียงเพื่อท่จี ะหายใจให๎สะดวก เทา๎ ทัง้ สองของเธอท่ีหอ๎ ยลงมาดูยงั ไมํ ฟื้นจากความหนาว การเดินทางของเธอคล๎ายกับวาํ ยงั ไมไํ ดส๎ ้ินสดุ ลง เธอยงั หอบอยูํ
เมอื่ เธอพลกิ ตวั ไปมา พยายามท่จี ะหลับลง เธอกอ็ ดทีจ่ ะนกึ ถึงภาพตาํ งๆ ไมไํ ด๎ ภาพ เหลํานั้นเหมือนกบั วํามาเตรียมรออยูํแล๎ว พร๎อมท่ีจะวิ่งพรอู อกมาหมนุ เวียนในหวั ทันที แลง๎ มนั กพ็ รูกนั ออกมา ครั้งแลว๎ ครัง้ เลาํ เธอกต็ ๎องเริ่มการตํอสูอ๎ กี กับศัตรูซ่งึ คนื ชพี มาได๎ ใหมทํ กุ ที ฉันชงนาํ้ ตซี านให๎ \"ดื่มเถอะ เพ่ือนยาก\" \"ฉันยงั แปลกใจอยไํู มํหาย เลยรไ๎ู หม...\" เธอเปน็ เหมอื นนกั มวยที่สะบกั สะบอมหลงั จากชัยชนะ การผจญภยั อัน พสิ ดารไมํอาจเลอื นหายไปจากความทรงจาํ ได๎ ในคนื นน้ั เธอเลําเรอ่ื งตํางๆ ให๎เราฟัง อยาํ งสับสนเปน็ ห๎วงๆ บางตอนเธอเลาํ วํากาํ ลงั ไตํสันเขาสูงสี่พันหา๎ รอ๎ ยเมตร โดยปราศจากไมค๎ ํ้า ปนี ภูเขา เชือก และเสบยี ง บางตอนเธอเลาํ วํากาํ ลังไตไํ ปตามหน๎าผาชัน มือ เท๎าและหวั เขําโซมไป ดว๎ ยเลือด ฟนั ฝาุ อากาศท่ีหนาวเยน็ ถึงลบส่สี บิ องศา เลือด กําลงั วังชาและสติคอํ ยๆ หมดไปจากตัวเธอแตเํ ธอกย็ งั คงเดินตํอไปอยาํ งดื้อรนั้ แบบมด บางทกี ็เดนิ ย๎อนกลบั มา เพือ่ จะอ๎อมสงิ่ กดี ขวาง ลุกขน้ึ หลังจากที่หกลม๎ หรอื ไมกํ ไ็ ตขํ ้นึ มาตนั อยํูที่ขอบเหว อยาํ งไรกด็ เี ธอไมอํ าจหยุดพักได๎ เพราะมิฉะนน้ั เธอจะไมสํ ามารถลุกข้ึนมา จากหมิ ะได๎อกี เลย แนลํ ะ เวลาเธอล๎มลน่ื ลงไป เธอจะตอ๎ งรบี ลุกขึน้ โดยเรว็ มฉิ ะน้นั ราํ งกายก็จะแขง็ ทอ่ื อยตํู รงนั้น ทุกๆ วนิ าทีท่ผี ํานไป ความเย็นแทรกซมึ เข๎าไปในราํ งกาย หลงั จากล๎มลงไป ถ๎าหากจะตอ๎ งการนอนพักสักหนง่ึ นาที กล๎ามเนือ้ ก็จะเย็นชา และจะไมํ สามารถพยงุ ใหล๎ กุ ข้นึ อีกได๎ เธอพยายามตอํ ตา๎ นความเยา๎ ยวน \"ในหมิ ะ\" เธอบอกฉนั \"ไมมํ แี มก๎ ระท่งั สญั ชาตญาณของการอยรํู อด หลังจากทีเ่ ดินอยสํู องสามส่ี วนั สง่ิ เดยี วทีต่ อ๎ งการคือการนอน ฉันก็อยากนอน แตกํ ็พดู กบั ตัวเองวํา ถ๎าเมียรว๎ู ําฉันยัง ไมตํ าย คงเชอื่ วําฉนั กําลังเดินอยูํ เพอื่ นๆ ก็เชอื่ วาํ ฉนั กําลังเดินอยูํ ทุกคนมีความเชอ่ื ใน ตัวฉัน ฉนั จะชัว่ มากถ๎าฉนั ไมํเดิน\" และเธอก็เดิน เธอใช๎มีดแหวะรองเทา๎ ออกมากขึน้ เรื่อยๆ ทกุ ๆ วัน เพ่อื ไมํให๎บีบเท๎าทแี่ ข็ง และบวมของเธอมากเกนิ ไป เธอเลําความในใจอนั ประหลาดให๎ฉนั ฟังวาํ \"รู๎ไหมวาํ หลังจากเดินได๎สอง วนั ส่ิงท่ฉี ันพยายามมากท่ีสดุ กค็ ือ พยายามทจี่ ะไมํคิด ฉันทรมานมาก เหลือเกินและสถานการณข๑ องฉันดูหมด หวงั จริงๆ เพ่อื ไมํให๎เสียกาํ ลงั ใจเดิน ฉัน จะตอ๎ งไมพํ จิ ารณาสถานการณข๑ องตนเอง แตํฉนั ไมํอาจควบคมุ สมองของฉนั ได๎ มนั หมุนติ้วเปน็ กงั หนั อยํางไรก็ดี ฉนั ยงั พอ เลอื กภาพให๎มนั ได๎ ฉันนึกเร่ืองหนงั หรอื หนังสือใหม๎ ัน แตํมนั กน็ ึกถงึ เรื่องราว เหลํานน้ั โดยตลอดอยาํ งรวดเรว็ แล๎วกน็ าํ ฉนั กลบั มายงั สถานการณป๑ จั จบุ นั ทุกคร้งั ฉันกต็ อ๎ งนึกเรือ่ งอน่ื ใหม๎ ันอกี .....\" เทอื กเขาอันเดส (Andes) อยาํ งไรกด็ ี มอี ยหํู นหน่ึงที่เธอลม๎ นอนคว่ําอยใํู นหมิ ะและไมยํ อมลกุ ข้ึนอีก เธอเหมือนนักมวยทีห่ มดอาลยั ตายอยาก นอนฟังเสียงนบั แตลํ ะครัง้ คลา๎ ยกับดงั มาจากที่ อันแสนไกล จนกระท่ังนับถงึ สิบแลว๎ มนั กจ็ ะสายเกนิ ไป
\"ฉนั ทาํ ทกุ อยํางเทาํ ที่ทําไดแ๎ ล๎ว ไมํมีความหวังเหลืออยูเํ ลยจนทนทุกข๑ ทรมานตอํ ไปอกี ทําไม\" เพยี งแตหํ ลับตาเทํานน้ั แล๎วทกุ อยํางก็จะสงบสขุ สําหรับเธอ โขด หิน น้ําแขง็ หมิ ะ กจ็ ะอนั ตรธานไป เปลือกตานี้ชา่ งมอี านาจมหัศจรรย์ เพียงแต่หรี่ลงมา การกระแทก การหกลม้ บาดแผล ความหนาวจับกระดกู และชีวิตที่เป็นภาระอยู่ ทุกอยา่ งจะ อันตรธานไป ไมต่ อ้ งลากชีวิตอกี ตอ่ ไปแล้ว กใ็ นตอนนัน้ เราไมต่ า่ งอะไรกบั วัว ควายและชวี ติ กเ็ ป็นภาระหนักยิง่ กวา่ แอกใดๆ เธอเริม่ ลิม้ รสความหนาวนนั้ แล้ว ความหนาวที่กลายเป็นยาพษิ คล้าย ๆ กบั มอรฟ์ ีนและกาลังจะทาให้เธอเปี่ยมไป ด้วยความสุข มคี วามรู๎สึกอยํวู ําหัวใจยังเตน๎ อยแํู ละในทรวงอกมอี ะไรที่ออํ นโยนและมี คาํ ซุกซํอนอยูํ ความร๎สู กึ จากสํวนอ่นื ๆ ของราํ งกายคอํ ยๆ หมดไป รํางกายเป็นเหมอื น สัตวท๑ ่ีเคยไดร๎ บั แตํความทุกข๑ทรมานเรมิ่ จะเปล่ยี นเป็นหนิ ทีเ่ ฉยเมยและหมดความร๎ูสึก แลว๎ ความละอายใจของเธอกห็ มดไป เธอไมํไดย๎ ินเสยี งเรียกของเราอกี แลว๎ อนั ที่จริงเสียงเรยี กน้นั คล๎ายกับเป็นเหมอื นฝันมากกวําและในฝันนั้นเธอก็ ออกเดินตามเสียงเรียกนน้ั ก๎าวเทา๎ ยาวๆ ออกไปอยาํ งราบรื่นเขา๎ สํูทํุงราบและความ สราญใจ เขา๎ สูํโลกทีแ่ สนนุํมนวลสาํ หรบั เธออยาํ งงาํ ยดายอะไรเชนํ น้ี แลว๎ กโิ ยเมผ๎ู ตระหน่ีกต็ ดั สนิ ใจท่จี ะไมํใหก๎ ารกลับคืนมาของเธอแกํเรา แตํแล๎วเสยี งท๎วงติงก็ดงั มาจาก ห๎วงลกึ สุดของจิตสาํ นึก รายละเอียดที่ชัดเจนอนั หนงึ่ กผ็ ดุ ข้นึ มาทํามกลางความฝนั \"ฉนั คดิ ถงึ เมยี ฉนั กรมธรรม๑ประกนั ภยั คงชํวยไมํให๎เธอยากแคน๎ จรงิ ซิ แตํ กรมธรรมน๑ ้นั .....\" ในกรณขี องการหายสาบสญู การตายจะถูกยอมรบั เปน็ ทางการหลงั จากนนั้ สี่ ปี รายละเอยี ดอนั นีป้ รากฏกบั เธออยํางเดนํ ชัดและลบภาพอน่ื ๆ หมด ในขณะนนั้ เธอนอนคว่ําอยบํู นไหลํเขาท่ีชันมาก เมอ่ื ฤดรู ๎อนมาถึงราํ งกาย ของเธอกจ็ ะไหลกลง้ิ ปะปนไปกับโคลน ลงไปในหุบเหวใดสกั แหํงหนึ่งของเทอื กเขาอนั เดส เรอื่ งนีเ้ ธอรด๎ู ี และร๎อู กี เชํนกันวาํ หาํ งจากเธอไปขา๎ งหน๎าหา๎ สิบเมตรมโี ขดหนิ สูง ตง้ั อยํู \"ฉันคดิ วาํ ถา๎ ฉนั ลกุ ขึน้ ฉนั คงเดินไปถงึ ทนี่ ัน่ ได๎และถ๎าฉนั ไปแทรกตวั อยูํ ระหวํางก๎อนหิน เม่ือถงึ ฤดูรอ๎ นคงมีใครมาพบรํางฉัน\" เมื่อลกุ ขนึ้ มาแลว๎ เธอกเ็ ดนิ ตอํ ไป อกี สองคนื กับสามวัน เธอไมคํ ดิ จะไปได๎ไกลเทาํ ไรหรอก \"มีหลายสิ่งบอกฉนั วาํ จุดจบใกล๎จะมาถงึ เชนํ วาํ ฉันตอ๎ งหยดุ ทุกๆ สอง ช่วั โมงเพ่อื แหวะรองเทา๎ ออกอกี และเอาหิมะมาถนู วดเท๎าซ่ึงบวม หรือเพยี งเพ่ือพักให๎ หายเหน่ือย เมื่อจวนวันสดุ ท๎ายฉันชักจะเร่มิ หลงลมื ออกเดนิ ไปครูํใหญํแล๎วจงึ เพงิ่ นกึ ข้นึ ได๎ ทุกคร้ังฉันจะลมื อะไรไวส๎ กั อยํางหนึ่ง คร้ังแรกเป็นถุงมือ ซ่ึงสําคญั มากสําหรบั อากาศ หนาวเชนํ นี้ ฉันวางมันไว๎ตรงหนา๎ แล๎วก็ออกเดนิ ไปโดยลมื เกบ็ มนั ขึ้นมา ครัง้ ตอํ มาเป็น นาฬิกาแล๎วกม็ ีดพบั แล๎วกเ็ ขม็ ทิศ ทุกคร้ังทหี่ ยดุ ฉนั ก็ยากจนลงทกุ ที \"ทางเดียวทชี่ ว่ ยให้รอดคอื กา้ วเท้าออกไป กา้ วแลว้ ก้าวเล่า ก้าว เดยี วกนั น่ันเองทเ่ี ร่มิ ใหม่โดยไม่มที ส่ี ้ินสดุ \" \"สิง่ ทฉี่ นั ทานนั้ สาบานได้วา่ ไม่มสี ัตวต์ ัวไหนจะทาได๎\" ประโยคน้ีชาํ งประเสรฐิ สุด เพราะมันมงํุ ถึงลกั ษณะมนษุ ย๑ ให๎เกยี รติมนุษย๑ และจัดลาํ ดบั ขัน้ ทีแ่ ท๎จรงิ ประโยคนฉ้ี ันยังจํามันได๎ดี ในที่สดุ เธอกห็ ลบั ไปหมดส้นิ ความร๎ูสึก แตเํ มอ่ื รํางกายทเ่ี หวอะหวะยบั เยนิ และไหม๎เกรียมนี้ต่นื ขนึ้ มาอีก ความรูส๎ กึ กจ็ ะกลับคนื มา จิตสาํ นกึ จะกลับมอี ํานาจควบคุม ราํ งกายน้ีใหมํ ราํ งกายก็จะกลับมาเปน็ เพยี งเครื่องมอื กลบั มาเปน็ เพยี งผูร๎ บั ใชต๎ ามเดิม อยาํ งไรก็ดีเธอกร็ ูจ๎ ักกลําวถงึ ความภาคภมู ิใจในความสามารถของเคร่อื งมือทดี่ นี ี้เชนํ กัน \"หลงั จากเดนิ ไดส๎ ามวนั โดยไมํมีอาหาร เธอลองคิดดูซวิ าํ หวั ใจของฉนั นะํ มันชกั ระส่าํ ระสายแลว๎ นั่นแหละ ตอนทฉ่ี ันกาํ ลงั ไตเํ ลียบหน๎าผาทช่ี นั อยูํ กาํ ลงั ขดุ รู เพ่ือทจี่ ะใชย๎ ึดเกาะอยเูํ หนอื ความวํางเปลาํ หวั ใจเจ๎ากรรมกเ็ กิดรวนเร มนั เตน๎ แล๎วก็หยดุ
เต๎นไมเํ ป็นจงั หวะ ฉันร๎ูสกึ วํา ถ๎าหากมันรวนเรตํอไปอีกแควํ นิ าทีเดยี ว ฉันคงปลอํ ยมอื แนํ ฉนั หยุดนง่ิ และตั้งใจฟงั เธอรไู๎ หมวําไมเํ คยเลย ไมํเคยจรงิ ๆ ทีฉ่ นั จะรส๎ู กึ วํามใี จจดจอํ อยูํ กับเสยี งของเครือ่ งยนต๑ในเคร่อื งบิน เทาํ กับในสองสามนาทีนนั้ ที่ฉันมีใจจดจอํ อยกํู บั หัวใจของตวั เอง ฉนั บอกมนั วํา \"เอานาํ พยายามอีกนิดเถอะ เต๎นตํอไปอีกหนอํ ย...... \"มนั เปน็ หัวใจที่มีคณุ ภาพดีแม๎จะรวนเรบ๎างแตํก็ยังเต๎นตํอไปอยูํเร่อื ย ๆ ลอง คิดดซู วิ าํ ฉนั ภมู ใิ จกับมันสักแคํไหน!\" ที่เมนโดซาในห๎องท่ีฉนั เฝูาเธออยูํ เธอกห็ ลบั ลงในท่สี ดุ เธอนอนอยําง กระสบั กระสํายและฉันคดิ วาํ \"ถา๎ มีใครพดู ถงึ ความกลา๎ หาญของเขา กโิ ยเมกค็ งได๎แตยํ ักไหลํ แตํอยาํ ไป คดิ วาํ เขาเป็นคนถอํ มตัว เขาอยเํู หนอื คุณสมบัตทิ ี่ไร๎คาํ น้ี ถ๎าเขายกั ไหลํกเ็ ปน็ เพราะด๎วย ปรชี าญาณของเขา เขารวู๎ าํ เมื่อตกเขา๎ ไปอยูํในเหตกุ ารณ๑หนึ่งแลว๎ มนษุ ย๑จะไมํ สะพรึงกลัวอกี ตอํ ไป สาหรับมนุษยส์ ง่ิ ทีไ่ ม่อาจร้ไู ด้เทา่ นนั้ ที่จะทาใหเ้ ขาสะพรึงกลัว แต่เม่ือเผชิญหนา้ เหตุการณน์ น้ั แล้ว ก็ไม่ใชส่ ง่ิ ท่ีไมอ่ าจร้ไู ดอ้ ีกตอ่ ไป โดยเฉพาะ อยํางยงิ่ สําหรบั ผทู๎ ี่ใชค๎ วามพจิ ารณาอยํางสุขุม รอบคอบ ความกลา๎ หาญของกโิ ยเมมา จากสัมมาสตขิ องเขาตํางหาก\" คุณสมบัตทิ ีแ่ ท้จริงของเขาไม่ใชค่ วามกลา้ หาญดอก ความยงิ่ ใหญ่ ของเขาคือความรู้สึกรบั ผิดชอบ รับผดิ ชอบต่อตนเอง ตอ่ ไปรษณียแ์ ละตอ่ เพอ่ื น ที่ฝากความหวังไว้ ความทุกขห์ รือความสุขของเพอ่ื นอยู่ในมือเขา เขามีความ รับผดิ ชอบตอ่ ทกุ ส่ิงทกุ อย่างท่สี รา้ งสรรค์ขึน้ ใหม่ในโลกแหง่ ส่ิงมีชีวติ ตอ่ ทุกสิ่ง ซึง่ เขาควรมีส่วนรว่ มด้วย เขามีส่วนรบั ผิดชอบในชะตาของโลกมนษุ ย์ในเท่าท่ีขอบเขตของการ งาน เขาเปน็ คนหนึ่งในจานวนผทู้ ีม่ ีความเผอื่ แผแ่ ละมีทัศนะทีก่ วา้ งและไกล การเปน็ มนษุ ยโ์ ดยถอ่ งแทค้ ือการรูจ้ กั รบั ผิดชอบ รจู้ ักอบั อายเมอื่ เห็น ความทุกข์ยาก ซงึ่ ดเู หมือนวา่ ตวั เองไม่ไดเ้ ป็นเหตุ รูจ้ กั ภาคภูมใิ จในชัยชนะของ เพ่อื นมนุษย์ การเปน็ มนษุ ยค์ ือความรสู้ ึกท่วี า่ การกระทาอะไรก็ตามในชีวติ ของเรา เหมือนเป็นการนากอ้ นหินก้อนหนึ่งเข้าไปรว่ มในการกอ่ สร้างโลกท่กี าลังดาเนิน อยู่ มบี างคนที่สบั สนและ หลงคดิ วํา คนจาํ พวกน้เี หมอื นกบั พวกนักส๎ูววั หรอื นักการพนนั เขายก ยํองความไมํกลัวตายของคนเหลาํ นี้ แตฉํ ันขอหัวเราะความไมกํ ลวั ตาย น้ัน ถ๎าหากวาํ มนั ไมมํ รี ากฐานอยูํใน การยอมรบั ความรับผิดชอบแลว๎ ละก็ มนั ก็เปน็ เพียงส่งิ ที่แสดงความอบั จนหรือความหํามในวัยรนุํ แซงเตกซเู ปรี และ กโิ ยเม หลังอบุ ตั ิเหตุ
ฉนั เคยร๎ูจกั เดก็ คนหนึ่งที่ฆําตวั ตาย จําไมํได๎แล๎ววําเขาอกหักมาอยาํ งไรถงึ ต๎องบรรจงยิงตวั ตาย ไมรํ ูเ๎ หมอื นกนั วาํ เขาไปหลงใหลอาํ นจํามาจากไหนถงึ ตอ๎ งสวมถุง มือขาวด๎วย แตฉํ ันจําไดด๎ ีวาํ เมอ่ื เหน็ การแสดงออกท่เี ศรา๎ สลดนัน้ ความรูส๎ ึกทฉ่ี นั มไี มํใชํ การยกยํองแตํเป็นการสมเพชเวทนา เบ้อื งหลงั ใบหน๎าท่ีอํอนหวานของเขา ภายในหวั กะโหลกทเี พิง่ เติบใหญนํ นั้ ไมํมอี ะไรอยเูํ ลย ไมํมอี ะไรจริง ๆ นอกเสยี จากภาพของ เด็กผ๎หู ญงิ หนา๎ เซอํ ๆ ซง่ึ มอี ยูํดาษด่นื ฉันนกึ เปรียบเทยี บชะตากรรมท่แี รน๎ แคน๎ น้ีกบั การตายที่มคี วามหมายแท๎จริง ของชายคนหน่งึ การตายของคนทาํ สวนคนหน่ึงซงึ่ บอกฉนั วาํ \"รู๎ไหมวาํ ....บางครัง้ ทฉ่ี นั พรวนดินอยํู ฉนั เหนอื่ ยจนเหง่ือโซมไปทงั้ ตวั โรค ไขขอ๎ มันเลนํ งานขาฉันและสาปแชํงการงานที่ผูกมัดตัวฉันอยํู แตํในวันนีร้ ๎ไู หมวํา ฉัน อยากท่จี ะพรวนดินอยากขดุ ดนิ อกี ชํางเป็นงานทวี่ เิ ศษอะไรเชํนน้ี! เวลาพรวนดนิ นน้ั เรา ชาํ งรสู๎ ึกวาํ ตัวเองเปน็ อิสระ ตํอนไี้ ปใครเลาํ จะมาชวํ ยดูแลต๎นไมใ๎ ห๎ฉัน\" เขาจากไป ท้ิงสวนแหงํ หน่งึ ไวใ๎ ห๎รกรา๎ ง เขาทิ้งแผํนดนิ ให๎รกร๎าง เขามี ความสมั พันธ๑และความรกั ตอํ แผํนดินทกุ ๆ ผนื กบั ต๎นไม๎ทุกๆ ต๎น เขาน่แี หละ คือผู๎ท่ีมีใจ กว๎าง เผ่อื แผแํ ละอทุ ิศตนเองโดยแท๎ เขานี้แหละเชนํ เดยี วกับกิโยเม คือผ๎ูท่ีมีความกล๎าหาญในเม่ือเขาตอํ สู๎กับ ความตายในนามของมนุษยชาติ บทท่ี ๓ เครอ่ื งบิน กิ โยเมเพอ่ื นรกั ไมํสําคัญหรอกท่ีในวนั หนึ่ง ๆ ชวี ิตการงานของเธอจะ ผาํ นไปกับการเฝูาดูเคร่ืองวัดระดับความสงู กบั การรักษาการทรงตวั ของเครื่องบินกบั การ ตรวจฟงั เสียงของเครื่องยนต๑ และกับการเคยี งไหลํอยูํกับโลหะหนักสิบห๎าตัน เพราะผล ท่ีสุดแลว๎ ปญั หาสําหรับเธอกเ็ ปน็ ปัญหาเก่ยี วกับมนุษยเ๑ ชํนกนั เธอมคี วามยงิ่ ใหญํ ทดั เทยี มกับผอู๎ าศยั ในเขาสงู และเธอก็รจ๎ู ักชื่นชมกับท๎องฟูาใกลร๎ ุํงอรณุ เชํนเดยี วกัน กับกวี บอํ ยครัง้ ทเี ดยี วในรตั ตกิ าลอันมดื มนและยากลําบากเธอเฝูาภาวนาทจี่ ะ เหน็ ลาํ แสงนอ๎ ยๆ ปรากฏข้นึ ทางทศิ ตะวนั ออกและขอบฟาู คอํ ยๆ จางลงเหนือแผํนดนิ ท่ี ยังอยูํในความมดื บางคร้ังบางคราวที่เธอคดิ วําจะไมํรอด แสงสวาํ งท่ีหลัง่ ไหลมาอยาํ ง ช๎าๆ นน้ั จะมาชวํ ยชบุ ชวี ติ ไวป๎ ระดุจดงั่ น้ําอมฤต การใช๎เคร่อื งมือวิทยาศาสตรอ๑ นั ยุํงยากไมไํ ด๎ทําให๎เธอเปล่ียนมาเปน็ ชําง เทคนิคผู๎มนี สิ ัยกระดา๎ ง ฉันคดิ วําคนท่หี วาดระแวงความเจริญทางเทคนิคมากเกนิ ไปนน้ั ยังเข๎าใจวตั ถปุ ระสงคแ๑ ละปจั จยั สับสนอยูํ แนลํ ะ ใครก็ตามทต่ี ํอสโู๎ ดยหวังทีจ่ ะไดม๎ าซ่ึง วตั ถปุ จั จัยเพียงอยาํ งเดยี ว ยํอมไมพํ บอะไรท่ีพอจะเป็นความหมายไดใ๎ นชีวิต แต่ เครือ่ งยนต์ไม่ใช่วตั ถุประสงค์ เคร่อื งบนิ กเ็ หมอื นกนั มันเปน็ เครอ่ื งมอื ชนดิ หนง่ึ เชน่ เดยี วกบั คันไถ ถา๎ เราคิดวาํ เคร่อื งยนต๑นาํ ความเส่ือมโทรมมาสมํู นษุ ย๑ ก็คงเปน็ เพราะวาํ เราขาดเวลาที่ จะเครื่องตดั สิน ในการทีจ่ ะเขา๎ ใจการเปลยี่ นแปลงตาํ งๆ ซ่งึ เป็นไปอยาํ งรวดเรว็ มากใน ขณะนี้ ร๎อยปีของประวตั ิศาสตร๑เครอ่ื งยนต๑จะเปรียบเทียบอะไรกบั สองแสนปขี อง
ประวตั ศิ าสตรม๑ นษุ ย๑ เราเพิ่งยาํ งเข๎าสํูทิวทัศน๑แหงํ เหมอื งแรแํ ละโรงไฟฟาู เราเพง่ิ จะเรม่ิ อาศยั อยใูํ นบา๎ นใหมํ ซึ่งเรากย็ งั สร๎างไมํเสรจ็ ทกุ อยาํ งรอบๆ ตวั เราเปล่ียนแปลงไป อยาํ งรวดเรว็ เชนํ การตดิ ตํอระหวํางมนษุ ย๑ สภาพการทํางาน จารีตประเพณี แม๎กระทง่ั สภาพจิตของเราก็สนั่ คลอนไปจนถึงรากที่ลกึ ทีส่ ดุ แมว๎ าํ ถ๎อยคําเชํน การแยกกนั อยํู การพรากจากกนั และการคนื กลับมาน้นั ยงั คงเป็นคาํ เดิม แตคํ วามหมายหรือข๎อเทจ็ จริง ของมันหาเหมือนเดิมไมํ ภาษาท่ใี ชก๎ นั ในโลกปจั จบุ นั เปน็ ภาษาท่ีคิดขน้ึ สาํ หรบั อดีต ถ๎าชวี ติ ในอดตี ดเู หมอื นกับวาํ จะเหมาะสมกบั ธรรมชาตขิ องตวั เราดกี วํา กค็ งเป็นด๎วย เหตผุ ลเดยี วท่ีวํามนั เหมาะสมกบั ภาษาทีเ่ ราใช๎มากกวําเทาํ นน้ั ความเจริญมมี ากเทาํ ไรก็จะเปล่ยี นความเคยชินของเรามากขนึ้ เทํานน้ั แมว๎ าํ บางทคี วามเคยชินนน้ั เพงิ่ จะเร่ิมมขี น้ึ กต็ าม ความจรงิ แลว๎ เราเปน็ เพยี งผูอ๎ พยพมา ใหมํ ยังไมทํ ันทีจ่ ะได๎ตงั้ รกรากลงอยํางมน่ั คง เราทัง้ หมดเปน็ เสมือนคนปาุ เถ่อื นในวัยรํุน ยงั ตืน่ เตน๎ กับของเลนํ แปลกๆ ใหมๆํ ของเราอยํู เครือ่ งบนิ ก็ยังเปน็ ของเลนํ ที่นํามาใช๎แขํงขนั กนั ลาํ นี้บินสงู กวํา ลาํ นั้น บนิ เรว็ กวํา เราลืมไปวาํ ทําใหม๎ นั บนิ เพอ่ื อะไร การแขงํ ขันกันสรา๎ งจะบดบงั วตั ถปุ ระสงค๑ ทแ่ี ทจ๎ รงิ ไวช๎ ่ัวคราว มันเป็นเชนํ น้ีมาแตไํ หนแตํไร สําหรบั ผ๎ูลาํ อาณานิคมทต่ี อ๎ งการ สรา๎ งจักรวรรดกิ ็เชํนกนั จุดหมายในชีวติ ของเขาคอื การรบได๎ชยั ชนะ ทหารดูถูกผู๎ที่มา ตง้ั หลกั แหลํงในอาณานิคมแตํเขาลืมไปวาํ จุดประสงค๑ในชัยชนะของเขาน้นั มใิ ชํเพื่อ การกํอต้งั อาณานิคมหรอกหรอื อยาํ งไรก็ดี การหลงในความเจริญจนเกนิ ไป ทาํ ให๎เราบงั คบั ผอ๎ู ื่นให๎ กํอสร๎างทางรถไฟ โรงงาน หรือขุดบํอนา้ํ มนั เราลืมไปนิดหนึ่งวําเรากํอสร๎างสิง่ เหลาํ นั้น ก็เพอ่ื นาํ มารบั ใชม๎ นุษย๑ ในระหวาํ งการรบเพื่อชัยชนะ เรามีคตธิ รรมแบบทหารแตํบดั น้ี ถึงเวลาท่เี ราจะตอ๎ งตงั้ หลกั แหลํงในอาณานคิ มแล๎ว บัดนเ้ี ราจะตอ๎ งให๎โฉมหน๎าอันมี ชีวิตชวี าแกํบา๎ นใหมทํ ่ีเพิง่ จะมีขน้ึ สจั ธรรมสําหรบั ฝาุ ยหน่ึงคือการสร๎าง สําหรบั อกี ฝุาย หน่ึงคือการอยํอู าศัย บ๎านของเราคงคอํ ยๆ เปลย่ี นแปลงไปจากวัตถมุ าเปน็ สง่ิ ที่มชี ีวติ จติ ใจข้ึน เครือ่ งยนตก๑ เ็ ชํนกันยิ่งสมบรู ณล๑ ้าํ เลศิ ขึน้ เทาํ ไร จุดสนใจยงิ่ จะเลอื นจากตัวมนั เองไปยัง ประโยชน๑ของมนั มากขน้ึ เทาํ นั้น ดูเหมือนวาํ ความอตุ สาหะวิรยิ ะของมนษุ ย๑ การคิด คาํ นวณและการอดหลับอดนอนกับการวางแบบแผน เหลาํ นี้ท้งั หมดจะจบลงกต็ อํ เมือ่ ไดม๎ าซึ่งลักษณะภายนอกท่งี ามเรียบ ดเู หมือนวา่ จะตอ้ งการความชานาญท่ีตกทอดมาหลายชว่ั อายคุ น กวา่ จะค่อยๆ ไดม้ าขนึ้ เส้นโค้งของเสาวหิ าร ของกระดูกงู หรือของลาตวั เครื่องบิน จนกระทัง่ ไดม้ าซง่ึ เสน้ โค้งที่งามถอ่ งแทด้ ังเส้นโคง้ ของช่วงอกและ ไหล่ ดูเหมือนว่าผลงานของวิศวกร ช่างเขยี นแบบและเครอื่ งคานวณจะ สรปุ ให้เห็นเป็นเพียงการขัดเกลา การลบออก การทาใหร้ อยต่อเรยี บ และการ จัดความสมดุลของปกี เพ่อื ไมใ่ ห้เป็นทีน่ า่ สงั เกตจนในทีส่ ดุ เคร่ืองบินจะไม่ใช่ เคร่อื งยนตท์ ม่ี ีปกี ตดิ อยกู่ บั ลาตัว แตม่ รี ปู ร่างที่หมดความเทอะทะและมลี กั ษณะ รวมทสี่ มบรู ณใ์ นตัวเอง มีส่วนต่างๆ ทกี่ ลมกลนื และสมั พนั ธ์กันอย่อู ย่างลกึ ลบั และเหมาะเจาะเหมอื นในโคลงบทเดียวกัน ดูเหมือนว่าความสมบูรณแ์ บบจะถงึ ทีส่ ุด ไม่ใชเ่ ม่อื ไม่มีอะไรจะเติม ต่ออีกแลว้ แตเ่ ปน็ เมือ่ ไมม่ ีอะไรทีจ่ ะขดั เกลาออกอีกแล้วต่างหาก เมื่อ ววิ ฒั นาการมาถงึ ทสี่ ุด เคร่ืองยนตก์ จ็ ะหลบตวั ไป
ความสมบรู ณ๑ลํา้ เลิศของการประดิษฐ๑มีข้นึ เม่ือส่งิ ประดิษฐไ๑ มผํ ดิ สงั เกต อกี ตอํ ไป เชนํ น้ีน่นั เอง เครอื่ งมือท่ีไมมํ กี ลไกเทอะทะอยภูํ ายนอก จึงดูเกลีย้ งเกลา เหมอื นเป็นวตั ถหุ น่ึงตามธรรมชาตเิ ชํนเดียวกบั ก๎อนกรวดรมิ ทะเล เรื่องทีน่ าํ ทึ่งเชํนกันสาํ หรับเคร่ืองยนต๑ก็คือวํา จากการใช๎งานมนั มากข้นึ น่นั เองทีม่ ันจะคอํ ยๆ ถูกลืมไป สมยั กํอนนกั บินต๎องปลุกปล้ํากบั เครื่องยนต๑ ซง่ึ เปน็ เสมอื นโรงงานทซี่ ับซ๎อน แตํปจั จบุ นั น้ีเราแทบไมํสังเกตวาํ เครื่องยนต๑ทํางาน ผลทส่ี ดุ เครือ่ งยนต๑ก็ทําหนา๎ ท่ขี องมนั และกไ็ มไํ ด๎รับความสนใจอะไรเลยจากเราเชํนกัน ความ สนใจไมไํ ดอ๎ ยทูํ ีเ่ ครื่องมอื อกี ตํอไปแล๎ว เราอาศัยเคร่อื งมือกจ็ รงิ แตํเรามองเลยมนั ไป เราคนื กลบั มาสํูธรรมชาติ แวดลอ๎ มเดมิ อันเปน็ ธรรมชาตเิ ดยี วกบั ของคนสวน ของนัก เดินเรือ หรอื ของของกวี ทดสอบเคร่อื งบิน ในขณะท่กี าํ ลงั นํา เครื่องบินข้ึนสูํท๎องฟูา นกั บินจะ เข๎าสมั ผสั กับนํา้ และอากาศ เม่อื ตดิ เครอื่ งยนตแ๑ ล๎วเครื่องบนิ จะ แลนํ ฝุาคลน่ื ไป คลนื่ ระลอก ใหญกํ ระทบลาํ เครือ่ งดังเหมือน เสียงฆอ๎ ง ราํ งของนกั บนิ ก็ สัน่ สะเทอื นไปตามเคร่อื งบนิ และระลอกคล่ืนความเรว็ เพิ่ม มากขึน้ ทุกๆ วินาที นกั บินรส๎ู กึ วาํ พลงั ของเครื่องบินทะเลของ เขากาํ ลงั เพม่ิ ตามไป เขารส๎ู ึกวําในวตั ถุหนักสิบห๎าตนั น้ี ทุกอยาํ งกําลงั ตระเตรียมกนั เพ่อื ใหพ๎ รอ๎ มท่จี ะโผบนิ เขาเออื้ มมือจบั คนั บงั คับพลงั งานท่จี ะให๎โผบนิ คอํ ยๆ ผํานมาสฝูํ าุ มือของเขาประดจุ ด่งั มี พรสวรรค๑ คันบังคบั ท่เี ป็นโลหะนีก้ าํ ลงั บอกใหเ๎ ขารูถ๎ ึงอํานาจแหํงพรสวรรคท๑ ่เี ขากาํ ลงั ได๎รับเพิ่มพนู ขน้ึ อยูตํ ลอดเวลานี้ เมอ่ื เรํงเครือ่ งเต็มท่แี ลว๎ ด๎วยลลี าทน่ี มํุ นวลยิง่ กวาํ การปลิดผลไม๎ นกั บินกจ็ ะนาํ เครือ่ งบนิ ผละจาก ผวิ นํ้าขน้ึ สูทํ ๎องฟูา บทท่ี ๔ เคร่ืองบินและพิภพ -๑- แม้ เป็นเพยี งเครอื่ งยนตช๑ นดิ หนงึ่ เคร่ืองบินกเ็ ป็นเครือ่ งมอื วิเคราะห๑ได๎
ดี! เราอาจใช๎มนั เพื่อคน๎ พบโฉมหนา๎ ทแี่ ทจ๎ รงิ ของแผนํ ดิน อันทีจ่ รงิ ถนนหนทางตามพ้นื ดินหลอกลวงเรามานานหลายศตวรรษแล๎ว เราเป็นเสมือนกษตั รยิ ท๑ ่ปี ระสงค๑จะออกเยยี่ มราษฎรเพื่อไตถํ ามทกุ ขส๑ ุข เพราะหวํ งใยถึง ความพึงพอใจของราษฎรตํอการปกครองของพระองค๑ ฝุายขนุ นางที่ต๎องการให๎ พระองค๑สําคญั ผดิ กต็ กแตํงถนนหนทางและจ๎างบรวิ ารมาสนุกเฮฮากันตามเสน๎ ทางท่ี พระองค๑จะเสดจ็ ผําน แตนํ อกเสน๎ ทางแคบๆ นน้ั พระองค๑ไมอํ าจทอดพระเนตรเห็นสํวน อืน่ ของพระราชอาณาจกั รได๎เลย และไมํทรงทราบเลยวาํ ลกึ เขา๎ ไปในชนบทนัน้ ผ๎ูท่ี ยากไร๎กําลงั สาปแชํงพระองค๑อยํู ทางเดนิ บนพนื้ ดินเป็นทางที่คดเคยี้ ว ทางนน้ั ยํอมออ๎ มพน้ื ดนิ ทีก่ นั ดาร ภเู ขา และทะเลทราย เพือ่ ลดเลีย้ วไปตามความตอ๎ งการของผ๎คู น จากแหลํงนาํ้ หน่ึงไป ยังอกี แหลงํ หนง่ึ ชาวนากเ็ ดนิ ตามทางระหวาํ งยุ๎งฉางกบั ทอ๎ งนา สตั วท๑ งี่ วั เงียออกมา จากคอกในตอนเช๎า ก็เบยี ดเสยี ดกันไปตามทางจากคอกจนถึงทงํุ หญ๎า ถนนจะเช่อื ม หมูํบา๎ นสองหมํบู ๎านกเ็ พราะวาํ มีการแตงํ งานกันระหวํางลูกบ๎านทัง้ สอง แมว๎ าํ ทางสาย หนง่ึ จะอาจหาญขา๎ มทะเลทรายไปกย็ ังอตุ สําห๑วกวนไปตามแหลํงนํ้าตาํ งๆ ของ ทะเลทรายอยํดู ี เชนํ นี้แหละ ความคดเคยี้ วของเสน๎ ทางประกอบกับความเกียจครา๎ นใน การใฝหุ าสจั จะ ทําใหเ๎ ราหลงใหลอยูกํ ับความเข๎าใจผิดในการเดนิ ทางคร้งั ตําง ๆ ของ เรา เราไดผ๎ ํานดนิ แดนทีเ่ ขียวชอํุมมากหลาย ผํานสวนผลไม๎และทุํงหญ๎ามากแหํง ด๎วยกัน ทําให๎เกดิ มโนภาพท่ีฝงั แนํนมานานแลว๎ วํา พืน้ ดินที่กกั ขังเราอยูํนี้ ชาํ งดงู ดงาม เหลอื เกนิ เราหลงเช่อื วําพิภพนมี้ แี ตคํ วามช่นื ฉํ่าและออํ นโยน ทัศนะของเราเฉียบแหลมขนึ้ แตํความก๎าวหน๎านี้กลบั ทาํ ใหเ๎ ราสะเทือน ใจ เคร่อื งบินสอนใหเ๎ ราร๎ูจกั เส๎นทางตรง พอบนิ ขึ้นไดไ๎ มํทนั ไร เรากผ็ ละจากเสน๎ ทางท่ี ลาดสแูํ องํ นาํ้ หรือคอกสัตว๑ หรอื ท่ลี ัดเลาะไปตามเมือง ตอํ น้ีไปเราไมํถกู บงั คับใหเ๎ ดินไป ตามเสน๎ ทางท่ีนาํ อภิรมย๑นน้ั อีกแลว๎ เราไมตํ อ๎ งหยดุ ตามแหลํงน้าํ อกี ตํอไป เราสามารถ บํายหน๎าตรงไปสํจู ดุ หมายปลายทางอนั แสนไกล ตํอเมอื่ มาอยํูสงู ละลว่ิ ในวิถโี คจรทตี่ รง แนวํ แล๎วน่นั แหละ เราจึงเหน็ โครงสร๎างของพืน้ โลก เหน็ แนวเขา ทะเลทราย และทะเล เกลือ ทนี่ แี่ ละทนี่ นั่ เราอาจเห็นแหลงํ ชีวิตอันงอํ นแงนํ งอกงามอยูํ ราวกับเป็นตะไครทํ ี่ เกิดข้นึ เปน็ หยอํ มๆ ทํามกลางสง่ิ ปรกั หกั พัง เรากลายมาเปน็ นักฟิสิกสแ๑ ละนักชีววทิ ยา ที่กาํ ลงั ศึกษาอารยธรรมตํางๆ ซ่ึงเรยี งรายอยูํตามแนวของหบุ เขา ในท่ที ่ีดนิ ฟูาอากาศอํานวย อารยธรรมหนงึ่ ก็อาจ เจรญิ รํุงเรืองข้นึ ประหน่งึ เปน็ สวนอนั สะพรง่ั ด๎วยดอกไม๎ ขณะท่ีมองลอดหนา๎ ตําง เครื่องบินลงมาเหมอื นมองลอดเครื่องมือวิเคราะห๑ เราก็เห็นและตดั สินมนษุ ยด๑ ว๎ ย มาตรฐานแหํงจกั รวาล และทบทวนประวตั ศิ าสตร๑ของเราไป -๒- ขณะ ทีบ่ นิ ไปยงั ชอํ งแคบมาเจลลัง เหนือดนิ แดนทางใต๎ของรโิ อ กัล เลกอส นักบนิ จะเห็นแถบหนิ ละลายเกําๆ จากภเู ขาไฟแถบหนึง่ หนายส่ี บิ เมตรและยน่ื ลกึ เข๎าไปในพื้นราบ หลังจากแถบแรกกม็ ีแถบทส่ี องทสี่ าม และจากน้ันไป เนนิ ทุกเนนิ ภูเขาท่ีสงู ราวสองร๎อยเมตรทุกลูกจะมปี ลอํ งภูเขาไฟอยํดู ว๎ ย มันดูไมสํ งู ตระหงําน เชนํ เดียวกบั ภูเขาไฟวิซเู วยี สหรอก ปลํองไฟเหลาํ น้ันเปดิ อา๎ อยูตํ ิดดินเลยทีเดยี ว บัดนภ้ี ูเขาไฟดบั ลงหมดแล๎ว บรรยากาศที่สงบและทิวทศั น๑ท่ีเว้ิงว๎าง สรา๎ ง ความประหลาดใจแกผํ ู๎ที่มาพบเห็น ปลํองไฟนับพันเหลาํ นน้ั เคยพํนไฟออกมาประชัน
กันดั่งกบั เปน็ ออร๑แกนใต๎ดนิ ท่เี คยสงํ เสียงประสานกนั อยูํ มาบัดน้ีทกุ อยาํ งสงบเงยี บ เมื่อ มองจากขา๎ งบนลงมาจะเห็นแตแํ ถบสีดําๆ ในบางแหงํ ภูเขาไฟทเี่ กํากวาํ และอยูํหํางไกลออกไปหนํอยเริม่ มีหญ๎าสีทองปกคุลม แลว๎ ในรอํ งหินบางแหํงมีต๎นไม๎ขึ้นอยูํ คลา๎ ยกบั เป็นดอกไม๎ในกระถางเกาํ ๆ ภายใต๎ แสงแดดในยามเย็น ท่รี าบแหํงน้กี ็จะดูร่นื รมย๑ราวกบั อทุ ยาน มหี ญา๎ สนั้ ๆ ปกคลุมอยูํดู ราบร่นื ไปหมดยกเว๎นบางแหงํ ทน่ี ูนขึน้ เล็กน๎อยราวกบั ลาํ คอยักษ๑ กระตํายชอบมาวิ่งเลนํ กนั นกมาบินฉวัดเฉวียนอยูํ ในท่สี ดุ ดินอันอดุ มสมบรู ณ๑ก็ได๎เกดิ มีข้ึนที่ตรงนี้ อนั จะเปน็ ที่ พาํ นกั อาศัยแกมํ วลส่ิงมชี วี ติ ตอํ ไป ปลํองภเู ขาไฟทีอ่ ยกูํ อํ นถึงปุนตาอาเรนสั เล็กนอ๎ ยนั้น มีดินถมเตม็ หมดแลว๎ ท่ีลํมุ ดอนตาํ งๆ เช่อื มตอํ ถงึ กันเป็นสนามหญ๎าผืนเดียว แตนํ ีไ้ ปสถานท่ีแหํงนจี้ ะให๎แตํ ความรน่ื รมย๑ หญ๎านุมํ ไดม๎ าชํวยประสานรอยแตกแยกตํางๆ พ้นื ดนิ ดเู รียบและคํอยๆ ลาดเอียงลงไปจนทําให๎เราลมื ตน๎ กาํ เนิดของมนั แล๎ว สนามหญ๎าได๎มาบดบังส่ิงท่ีไมํสด สวยของไหลเํ ขาไว๎หมด น่ีแหละคอื เมืองทอ่ี ยํู ใตส๎ ดุ ของโลก เกิดขึน้ มาอยําง บังเอญิ โดยโคลนเลก็ นอ๎ ยซ่ึงค๎าง อยูรํ ะหวาํ งหนิ ละลายเกาํ แกํและ น้ําแขง็ จากขัว้ โลกใต๎ ใกล๎ทาง ไหลของ หินละลายเพียงแคนํ ี้ ทําไมเลาํ จะไมํนึกถงึ ความ มหศั จรรยใ๑ จของมนุษย๑ ชํางเป็น เหตบุ งั เอิญท่แี สนประหลาด ใคร เลาํ จะร๎ูวาํ อยาํ งไร ใครเลาํ จะร๎วู าํ ทําไม ปาตาโกเนีย ในวนั อันเปน็ ศภุ ฤกษว๑ ันหนงึ่ มนษุ ย๑ไดผ๎ ํานมาเย่ียมอุทยานแหํงน้แี ละไดใ๎ ช๎มนั เปน็ ทีอ่ ยูํ อาศยั ในชวํ งเวลาอันแสนสั้น เพียงแคํยุคธรณวี ิทยายคุ หน่งึ ฉันรํอนลงทปี่ ุนตาอาเรนสั ในเวลาเยน็ ทีอ่ ากาศแจมํ ใสวันหนงึ่ ฉนั มายืน พิงบอํ นํา้ ดูพวกสาวๆ อยํู เม่ือใกลช๎ ิดความนมุํ นวลชดชอ๎ ยเพยี งแคเํ อือ้ มเชนํ นี้ ฉนั ยง่ิ รส๎ู กึ ถึงความเร๎นลบั ของมนษุ ย๑ยงิ่ ขนึ้ ไปอีกในผืนแผํนดินท่ีชีวิตตํางๆ กลมกลนื กันอยาํ ง ดี ท่ีดอกไม๎ติดตํอถึงกนั ในสายลม และทห่ี งสร๑ จู๎ กั กันถว๎ นทั่ว มแี ตํมนษุ ย๑เทําน้ันท่สี รา๎ ง ความสันโดษให๎ตนเอง ในสวํ นที่เปน็ ความนึกคดิ แล๎ว มนุษย๑ชาํ งอยูํหํางกันมากมาย! ความฝัน ของหญิงสาวแยกใหเ๎ ธอไกลจากฉัน ฉันจะไปพบเธอในความฝันน้นั ได๎อยํางไร ฉนั จะร๎ู ซึ้งถงึ ความคิดของหญงิ สาว ผทู๎ ่ีเดนิ กลับบา๎ นอยํางช๎าๆ หน๎ากม๎ นอ๎ ยๆ และย้ิมกบั ตัวเอง ได๎อยํางไร เธอผ๎ูนั้นคงเต็มไปดว๎ ยจนิ ตนภาพรอ๎ ยแปดและความเพ๎อฝนั อันนาํ รัก เธอคง เอาความคดิ ถงึ เอานา้ํ เสยี งหรอื การเงียบไปของคํูรกั มาปะติดปะตํอกันเป็นอาณาจกั ร อันหนง่ึ ขึน้ สาํ หรบั เธอ เม่อื เปน็ เชนํ น้นั นอกเหนอื จากคํูรักของเธอแลว๎ คนอืน่ ๆ ก็ไมํตาํ ง อะไรไปจากคนปุาเถ่อื น ฉันรส๎ู ึกวาํ เธอขงั ตวั เองอยูํกับความลับของเธอ กับจารีต ประเพณี และกับเสยี งไพเราะกงั วานแหงํ ความทรงจําของเธอ ราวกบั วาํ เราอยูํกันคนละ โลกทีเดยี ว เธอเพ่งิ ถือกาํ เนิดจากภูเขาไฟ ทุํงหญ๎าและสาหรํายทะเล มาบัดน้ีเธอผุด ผาดดงั นางฟาู ท่ไี มํอาจเอือ้ มถึง ปุนตาอาเรนัส! ฉนั ยนื พิงอยํทู ่บี ํอนาํ้ สาํ หรบั หญงิ ชราที่มาตกั นา้ํ ทีน่ ั่น การ
ทาํ งานแบบคนใช๎เชนํ นีเ้ ป็นสง่ิ เดียวท่ฉี ันจะรูไ๎ ด๎ในโศกนาฏกรรมแหํงชวี ิต เดก็ คนหนงึ่ ซบหวั อยกูํ ับกาํ แพง กําลังรอ๎ งไหอ๎ ยํูอยาํ งเงียบๆ สง่ิ เดียวท่ีเขาทงิ้ เหลือ ไวใ้ นความทรงจาของฉันคือภาพของเด็กน่ารักคนหนงึ่ ทจ่ี ะร้องไหอ้ ยู่ตลอดไป โดยไม่มีใครมาปลอบโยน ฉนั เปน็ คนนอก ไม่ร้อู ะไรเลย ไม่อาจจะเข้าถงึ อาณาจกั รของพวกเขาเหลา่ น้นั ละครชวี ติ อันย่งิ ใหญข่ องมนษุ ย์ ละครแห่ง ความเกลียดชัง ความเป็นมติ ร หรือความปติ ิยนิ ดี ตอ้ งการเพยี งฉากเล็กๆ เทา่ นี้ เอง ชา่ งน่าพศิ วงท่มี นุษยย์ ังใฝฝ่ ันถึงความเป็นอมตะ ทงั้ ๆ ที่เขายังพเนจร อยู่บนหนิ ละลายที่ยังอนุ่ อยู่ ซึง่ ยงั ไมแ่ นว่ า่ ต่อไปจะเปลยี่ นเป็นทะเลทรายหรอื จะ จมหายไปใตห้ มิ ะ อารยธรรมของเขาเป็นเพยี งทองคาเปลวอนั บอบบางซ่งึ อาจจะถกู ลบ เลอื นไปไดด้ ้วยอานาจแห่งภูเขาไฟ ทะเลทเ่ี กดิ ข้นึ ใหม่ หรือพายุทราย ใครๆ ก็อาจหลงคดิ ไปวําเมืองนต้ี ้ังอยํบู นท่ดี ินอันแท๎จรงิ ซึ่งลกึ และอดุ ม สมบูรณ๑เหมือนกับทีด่ ินของเมืองโบซ เราลมื ไปวาํ ชวี ติ ไมํวําจะเป็นทน่ี ีห่ รือที่อนื่ ยอํ ม เป็นอนิจจงั ไมํมีทใี่ ดดอกท่ีทีด่ ินจะลึกและมน่ั คงใต๎ฝาุ เทา๎ มนษุ ย๑ ฉันร๎จู กั ทะเลสาบแหํงหน่งึ ซ่ึงอยหูํ ํางจากปุนตาอาเรนสั ประมาณสบิ กโิ ลเมตร ซง่ึ จะอธบิ ายถึงความบอบบางของผวิ โลกไดด๎ ี รอบๆ ทะเลสาบน้นั มีตน๎ ไมแ๎ ก รนๆ และบ๎านเตี้ยๆ อยหูํ ลายหลงั ทะเลสาบนัน้ ดกู ระจอ๎ ยรํอยเหมือนเป็นสระตื้นๆ กลาง ลานในโรงนา แตทํ วาํ น้ําทะเลสาบกลับมกี ารขนึ้ ลงได๎อยํางไมนํ าํ เชื่อ ตลอดวนั ตลอด คนื น้ําในทะเลจะเพิ่มข้นึ หรอื ลดลงอยาํ งช๎าๆ แม๎จะอยูทํ าํ มกลางสิ่งอนั เป็นสามญั ธรรมดา เชนํ ต๎นออ๎ หรอื เด็กท่กี ําลังเลํนกนั อยูํ ทะเลสาบนั้นกลับมีกฎเกณฑข๑ องมนั ตาํ งหาก พลงั งานของดวงจนั ทร๑ทํางานอยํางเงยี บๆ ภายใตผ๎ วิ นา้ํ ทีเ่ รียบเหมอื นแผํน กระจกและใตท๎ ๎องเรอื โกโรโกโสลาํ เดยี วท่ีมีอยํู ไมํนําเชื่อวาํ จะมีคลืน่ ทะเลไหลอยลูํ ึกๆ แตจํ ากท่นี ่ีแหละจนกระทงั่ ถึงชํองแคบมาเชลลัง ภายใต๎ดอกไมแ๎ ละใบหญา๎ คลน่ื ทะเล อนั พสิ ดารกาํ ลงั ไหลข้ึนลงอยํูอยาํ งไมํหยุดย้งั ทะเลสาบทก่ี วา๎ งเพยี งรอ๎ ยเมตรนี้ แม๎จะอยตํู รงปากทางเข๎าเมืองทส่ี งบ และสบาย และจะอยํูลกึ เขา๎ มาในแผํนดินของเรา มนั กย็ งั ไมํวายฝกั ใฝุกบั ทะเล -๓- โลก ท่เี ราอาศยั เป็นดาวเคราะห๑ดวงหนึง่ ทโ่ี คจรไป บางครั้งบางคราว เครื่องบินกช็ วํ ยให๎เราร๎ถู ึงขอ๎ เทจ็ จริงนี้ เชํน ชํวยนาํ เราไปเหน็ ทะเลสาบทมี่ ีนํ้าขึน้ ลงตาม แรงดงึ ดดู ของดวงจันทร๑ แตํก็ยงั มสี ง่ิ อนื่ อีกท่บี อกใหฉ๎ นั รข๎ู อ๎ เท็จจริงนเี้ ชํนกัน ท่ชี ายฝั่งซาฮารา ระหวํางแหลมชูบีและซิสเนรอส เราบนิ เหนอื ภเู ขาเล็กๆ หลายลูกทก่ี ระจัดกระจายอยูํ ลกั ษณะของภเู ขาเป็นรูปทรงกรวยยอดตดั มยี อดเปน็ ท่ี ราบสงู ซง่ึ มคี วามกวา๎ งตาํ งๆ กนั ไประหวํางหลายรอ๎ ยเมตรถึงประมาณสามสิบกโิ ลเมตร แตมํ คี วามสงู สมํา่ เสมอกันจริงๆ กลาํ วคอื ทกุ ยอดสงู สามร๎อยเมตร นอกจากจะสงู เทํากนั แลว๎ สีสนั ของมันก็เหมือนกัน ดนิ ชนดิ เดยี วกัน และหนา๎ ผาก็เหมอื นกับถอดแบบมาจาก กนั เสาของวิหารท่ียงั เหลอื อยํบู นพ้ืนทรายยอํ มทําใหร๎ ะลกึ ถึงหลงั คาทเี่ คยมอี ยูกํ อํ นฉนั ใด หยอํ มเขาเหลําน้ยี อํ มทําให๎ระลกึ ถึงทร่ี าบสูงอนั กวา๎ งใหญํทว่ั บริเวณทเี่ คยเชอื่ มตํอ หยํอมเขาอยกํู ํอนฉนั นน้ั ในปแี รกๆ หลังจากการเปดิ เสน๎ ทางบินระหวํางกาซาบลังกาและดาการ๑ ใหมๆํ ในสมัยนัน้ เครื่องบนิ ยงั บอบบางไมแํ ขง็ แรง เราตอ๎ งรอํ นลงในดินแดนนอกความ
ปกครองบอํ ยๆ ถา๎ ไมเํ พราะเครื่องยนต๑เกดิ ขดั ข๎องก็เปน็ เพราะการออกบินค๎นหาและ ชํวยเหลอื เครอ่ื งบนิ ทีอ่ บั ปาง แตทํ วําทรายเป็นสิง่ ท่ชี อบลวงตา เรานึกวําทรายทตี่ รงนน้ั จะแนนํ หนาแตํเครื่องบินกลบั จมลงไป สํวนบอํ เกลือทีแ่ ห๎งแล๎งนนั้ เลาํ แม๎วาํ จะดู แข็งแรงเหมือนกบั ลาดดว๎ ยยางมะตอยและมีเสยี งแนนํ ดี เมือ่ ลองกระทืบดูก็อาจจะยุบ ลงไปไดเ๎ หมอื นกนั เพราะทานนํา้ หนกั ของเคร่ืองบนิ ไมไํ หว ในตอนน้ันก็จะไดก๎ ลิ่นอนั รุนแรงจากนํ้าสีดําท่อี ยูํใต๎ผิวเกลือลงไป ดงั น้นั เมอ่ื สถานการณ๑อํานวย เราจึงเลือกรํอน ลงบนยอดเขาทีเ่ ป็นทร่ี าบสูงเหลาํ นั้น โดยเช่ือแนวํ ําจะไมพํ บหลมุ พรางใดๆ ทรายเม็ดโตซง่ึ เป็น เปลอื กหอยเลก็ ๆ ทป่ี ระกอบกนั เปน็ ทร่ี าบสูงนน้ั ประกันความ แข็งแรงของมัน เปลือกหอยที่ ยอดเขายังไมํบุบสลายมาก แตํ เม่ือลดหล่นั ลงมา มนั จะละเอยี ด ลงและเกาะตัวกนั มากเข๎าทุกที เปลือกหอยเกาํ แกํที่สุดทอ่ี ยํใู น บรเิ วณตนี เขาไดก๎ ลายเปน็ หนิ ปูนไปหมดแล๎ว ในคราวที่เพ่ือนของเราท่ชี อ่ื แรนและแซรถกู พวกอาหรับนอกความ ปกครองควบคมุ ตวั ไป ฉนั ไดร๎ อํ นลงบนยอดเขาซ่งึ อาจใชเ๎ ปน็ ที่รํอนลงฉุกเฉนิ ดงั กลาํ ว เพือ่ พาผูส๎ ื่อขําวชาวมัวร๑มาสงํ กอํ นที่จะทิง้ เขาไว๎ ฉันชํวยเขาหาทางทจ่ี ะลงจากยอด เขานน้ั แตํไมํวาํ จะไปในทิศทางใด ทางกไ็ ปส้นิ สดุ ลงที่หน๎าผา ซึ่งซับซ๎อนอยํเู หมอื น รอยจีบของมําน และตดั ชนั ลงสเํู บื้องลาํ ง โดยไมํมีหนทางใดท่ีจะลงไปได๎ อยาํ งไรก็ตามกํอนทีจ่ ะบินขึ้นหาลานลงทีอ่ น่ื ฉนั กย็ งั ออ๎ ยอ่ิงอยูํทีน่ ่นั ฉัน รู๎สึกวาํ มคี วามยนิ ดแี บบเดก็ อยํบู า๎ ง ที่จะทงิ้ รอยเท๎าไว๎บนแผนํ ดนิ ท่ีไมํเคยมีมนุษยห๑ รือ สตั วใ๑ ดๆ เหยียบยาํ่ มากอํ นเลย ไมํมชี าวมวั รค๑ นใดท่จี ะสามารถจโํู จมเจา๎ ปอู มปราการ ชนดิ นีไ้ ด๎ ไมเํ คยมชี าวยโุ รปคนใดมาสํารวจแผนํ ดินน้ีมากํอนเลย ฉันกาํ ลังเดนิ สํารวจผนื ทรายซึง่ ปราศจากมลทนิ ใดๆ ฉันเป็นคนแรกทโี่ ปรยเปลอื กหอยละเอียดเหลํานจี้ ากมือ หน่ึงไปยังอีกมอื หนึ่งราวกบั วาํ มนั เปน็ ทองคาํ อนั ลาํ้ คาํ ฉันเปน็ คนแรกทท่ี าํ ลายความ สงบของสถานทแี่ หงํ นี้ ฉนั กําลงั ยนื อยบํู นยอดเขาซึ่งเปรยี บเสมือนภูเขานํ้าแขง็ ในทะเล แถบข้ัวโลก ซึง่ ตราบชว่ั กาลนานมาไมํเคยมีหญา๎ อยแํู ม๎แตตํ น๎ เดียว มาบัดน้ีประดจุ ดัง พืชพนั ธท๑ุ ป่ี ลิวมากับสายลม ฉนั มาเป็นประจกั ษพ๑ ยานแรกแหํงชีวิต ดาวดวงหน่งึ เริ่มสอํ งแสงใหเ๎ ห็นแลว๎ ฉันกาํ ลงั มองมันอยูํ และเกิดความคดิ วาํ แผนํ ดินสีขาวผนื น้ีถกู ทอดทง้ิ อยํูกับแสงดาวเป็นเวลาหลายแสนปีแลว๎ ดนิ แดนนี้ ราบเรยี บไมมํ ีอะไรเลย เหนือขนึ้ ไปมีแตทํ ๎องฟาู หัวใจฉันเตน๎ แรงราวกบั วาํ กาํ ลังจะพบ สงิ่ สาํ คัญสิ่งหนงึ่ ฉันสังเกตวํา หํางออกไปเบ้อื งหนา๎ สักสิบหา๎ หรือยส่ี บิ เมตร มหี ินสีดาํ กอ๎ นหน่งึ วางอยํู ตลอดระยะทางราวร๎อยเมตร ลึกลงไปใตเ๎ ทา๎ ฉันมแี ตเํ ปลือกหอยเทําน้นั ไมํนาํ จะเปน็ ไปได๎เลยท่กี อ๎ นหินนจ้ี ะมาอยบํู นกองอันพะเนนิ เทนิ ทึกของเปลอื กหอย ชาํ งดูขดั กนั เหลอื เกิน ก๎อนหินน้ันควรจะมีอยํูลึกลงไปในใตด๎ ิน อนั เป็นผลจากการ ววิ ัฒนาการอยาํ งชา๎ ๆ ของพื้นโลก แตสํ งิ่ มหศั จรรย๑ใดเลําทท่ี าํ ใหม๎ ันมาปรากฏอยํบู น แผํนดนิ ทเี่ กดิ ใหมํน้ี ดว๎ ยหวั ใจทีเ่ ตน๎ แรง ฉนั ก๎มลงเกบ็ เจ๎าสิง่ ประหลาดน้นั ข้นึ มา มนั เป็น หินแข็งสดี าํ ขนาดเทาํ กาํ ปัน้ หนกั ราวกับทาํ ด๎วยโลหะ และมรี ูปรํางดง่ั หยดนํา้ ถา๎ เราปูผ๎าไว๎ใตต๎ ๎นแอปเปลิ ก็คงมผี ลแอปเปลิ ตกลงมาในน้ันบา๎ ง ใน ทาํ นองเดียวกัน พนื้ ดินทีอ่ ยใํู ต๎ดาวคงจะไดร๎ ับสะเก็ดดาวบ๎างเหมือนกนั ไมเํ คยเลยที่ลกู
อุกกาบาตใดๆ จะบอกให๎เราร๎ถู งึ ทมี่ าของมันอยาํ งแจมํ ชัดเชํนนี้ ในขณะที่ฉนั เงยหน๎าขึน้ น้ัน เปน็ ธรรมดาอยเํู องท่ฉี นั จะนกึ วํา คงมีผลไมท๎ ่ี ไดห๎ ลนํ ลงมาจากต๎นแอปเปลิ บนฟากฟูานัน้ อกี บ๎าง ฉนั คงจะพบมนั ตรงจุดทมี่ นั ตกลงมา นั้น ในเมื่อไมมํ อี ะไรเลยท่ีจะมาเคล่อื นยา๎ ยมัน รวํ มหลายแสนปมี าแลว๎ และในเมอื่ มนั ไมํ อาจจะปนหายไปกบั วัตถอุ นื่ ฉนั ออกเดินสํารวจในทันทเี พ่อื ท่ีจะพสิ ูจน๑สมมุตฐิ านของ ฉัน แล๎วกเ็ ป็นจรงิ เชนํ น้นั โดยครําวๆ แล๎วฉันเก็บหินแปลกได๎หนึ่งก๎อนทุกๆ เฮกตาร๑ กอ๎ นหนิ ทกุ ก๎อนมลี ักษณะเปน็ หินละลายท่หี ลอมตวั มสี ีดาํ และแขง็ เหมือน เพชร ถา๎ ลองนกึ ยํอเวลาจากแสนปใี หเ๎ หลอื เพียงชว่ั ครูํเดยี ว ฉันก็เห็นภาพของของ ตัวเองยนื อยบํู รเิ วณอันกวา๎ งใหญํ ซ่งึ ใช๎รองรับสะเก็ดดาวที่หลงั่ ไหลลงมาประดุจไฟ ประลัยกัลป์ -๔- แตสํ ิง่ ท่นี าํ มหศั จรรยใ๑ จท่สี ุดก็คือ บนโลกทีก่ ลมน้ี ระหวาํ งผนื แผํนดินท่มี ี แรงดึงดูดและดวงดาวเหลําน้ี มมี นุษยผ๑ ูร๎ ๎ูจักนึกคดิ ยนื อยูํ ความนกึ คดิ น้ีเป็นเสมอื น กระจกทสี่ ะทอ๎ นภาพของเปลวไฟที่หล่ังลงมา ไมํนําอัศจรรยใ๑ จหรอื ท่มี คี วามนึกฝนั เกดิ ขึน้ บนพ้นื แรเํ ชํนน้ี เมื่อกลาํ วถงึ ความนึกฝนั แลว๎ ฉนั ยงั จําเร่อื งราวเรื่องหนง่ึ ได๎..... ครงั้ หน่ึงเครือ่ งบินของฉนั มาอับปางลงในดินแดนทม่ี พี น้ื ทรายหนาแนํน แหํงหน่งึ ฉนั ต๎องรออยทูํ ี่นน่ั จนถงึ สวําง คนื น้นั ดวงจนั ทร๑ทอแสงสีทองทาบดา๎ นหน่งึ ของเทอื กเขา ปลํอยอีกด๎านหนึ่งไวใ๎ นความมืด ทําให๎แลดทู มึนจนถงึ ยอดท่ตี ดั กับแสง จนั ทร๑ ฉนั มคี วามรูส๎ กึ วาํ เงาและแสงจนั ทร๑ท่ีสลับซบั ซ๎อนกันอยูํ ทาํ ให๎บริเวณนนั้ มี ลักษณะเหมือนบริเวณระหวํางการกอํ สรา๎ งท่สี งบ และเปดิ ไฟอยํใู นระหวาํ งหยดุ พกั งาน ความเงยี บของบรเิ วณนร้ี าวกับจะบอกเภทภยั อะไรสกั อยํางหน่งึ แลว๎ ฉันก็มอํ ยหลบั ไป เม่ือตน่ื ข้นึ ฉนั ไมํเห็นอะไรเลย นอกจากทอ๎ งฟูาทมี่ ดื สนิท ฉันนอนอยํูบน สนั เขา เบื้องหนา๎ ดาวระยิบระยบั นานบั ดวง ฉันเพง่ิ ลมื ตาข้ึนและยังไมเํ ขา๎ ใจวาํ ความเวิง้ วา๎ งเบอ้ื งหนา๎ น้นั คืออะไร ไมํมีอะไรทจ่ี ะยดึ ฉนั ไวก๎ บั พืน้ ดิน ไมมํ อี ะไรเชนํ หลังคาหรือกิง่ ไมร๎ ะหวํางตัวฉันกบั ความเวงิ้ ว๎างดังกลาํ ว ในขณะนั้นฉนั มีความรส๎ู ึกวงิ เวยี นเหมอื นกบั วาํ กําลงั จะจมดิ่งออกไปในหว๎ งอวกาศ แตํฉันกย็ งั คงอยทูํ ่เี ดมิ หวั ถงึ ปลายเทา๎ ยงั ตรึงแนนํ อยูกํ บั พน้ื ฉนั รสู๎ กึ สงบใจ ขนึ้ ที่สามารถปลอํ ยนํา้ หนกั ตัวเองไดอ๎ ยํางสบาย แรงดงึ ดูดของโลกชาํ งประเสริฐและ นํารกั อะไรเชํนน้ี ฉนั รส๎ู กึ วําแผํนดนิ พยุงฉันไว๎ ประคองฉนั นาํ ฉันข้ึนมาและพาฉันไปใน อวกาศยามราตรี แรงที่ตรึงฉันอยกูํ บั ดาวดวงน้คี งคล๎ายกบั แรงเหว่ียงในทางโค๎งที่ เหว่ยี งใหต๎ ัวตดิ กับรถ ฉนั ช่ืนชมกบั แรงที่กาํ ลงั ดึงฉันอยํูซง่ึ ทําใหเ๎ กิดความร๎สู ึกมน่ั คง และปลอดภยั ฉันนกึ ถึงตัวเองซง่ึ กําลงั ลํองลอยตดิ ไปกบั โลกท่ีกลมน้ี ฉันรสู๎ กึ เหมือนกบั วําถูกพาไปจริงๆ และคงจะไมแํ ปลกใจนัก ถ๎าหากวาํ จะ ได๎ยินเสยี งดงั ขนึ้ จากใตด๎ ิน เสยี งของวัตถุท่เี สียดสีเมื่อถูกแรงบิด เสยี งอ๏อดแอ๏ดของ เรอื ใบเกาํ ๆ ท่แี ลนํ ฝาุ คลน่ื หรือเสยี งดังยาวของเรือท่แี ฉลบไปตามแรงนํา้ แตํจากใต๎ดิน ก็มีแตคํ วามเงยี บ ไหลขํ องฉนั คงรูส๎ กึ ถงึ แรงดึงดดู นัน้ มนั ชํางนมุํ นวล สมา่ํ เสมออยํเู ป็น นิจนริ นั ดร๑ โลกนเ้ี ป็นโลกของฉนั ฉันติดอยํูกับมนั เหมือนรํางของนักโทษทถ่ี ูกถวํ งดว๎ ย ตะกว่ั ติดอยํกู บั ก๎นทะเล
ฉันไตรํตรองถึงสถานการณข๑ องฉัน ซึ่งหลงอยูใํ นทะเลทรายอนั เต็มไป ด๎วยภยนั ตราย อยโํู ดดเด่ียวกับทรายและดาว อยํูกับความเงยี บหํางจากจุดสนใจใดๆ ใน ชีวิต ฉนั รดู๎ วี าํ ฉนั คงต๎องใชเ๎ วลาเป็นวัน เป็นอาทิตย๑ เป็นเดอื น กวําจะได๎กลบั ไป ถ๎าหาก วาํ มเี ครอื่ งบินมาพบฉนั ถ๎าหากวําพรํงุ น้ีชาวมวั รไ๑ มมํ าฆาํ ฉันไปเสียกอํ น ทน่ี ่ีฉนั ไมมํ สี มบตั อิ ะไรเลย ฉันเป็นเพียงมนุษยค๑ นหนึง่ หลงอยรํู ะหวําง ทรายและดาว สิง่ เดยี วทีฉ่ ันมี คอื ความปิติยนิ ดที ย่ี ังมชี ีวิตอยูํ.... อยาํ งไรก็ดีภาพตาํ งๆ ก็พรง่ั พรูเข๎ามาในความนึกฝันของฉัน ภาพเหลาํ นัน้ มาอยํางเงียบๆ เหมือนน้ําท่คี ํอยๆ หลากมา แรกทเี ดยี วฉัน ไมเํ ข๎าใจวาํ อะไรเป็นต๎นเหตุแหงํ ความหฤหรรษ๑ทเี่ ขา๎ มาครอบคลมุ ตวั ฉันซ่ึงไมํเชิงเปน็ เสียง ไมํเชงิ เปน็ ภาพ แตํเปน็ ความรู๎สกึ ถงึ ความอยํใู กล๎ชดิ ถึงมิตรภาพท่อี ยไํู มํไกลซงึ่ ฉันพอจะเดาไดแ๎ ลว๎ วาํ เป็นอะไร แลว๎ ฉนั กเ็ ขา๎ ใจ หลับตาลงและปลํอยตัวใหล๎ ํองลอยไป อยาํ งอภริ มยก๑ ับภาพในความทรงจาํ ของฉัน ในทแ่ี หํงหน่ึง ในสวนท่ีเต็มไปดว๎ ยสนดาํ และตน๎ ตเี ยิล มีร๎านเกําๆ หลัง หน่งึ ที่ฉนั ชอบ ไมํสาํ คญั อะไรหรอกท่ีมนั จะอยใูํ กลห๎ รือไกล จะให๎ความอบอํุนแกํ รํางกายหรือเป็นทก่ี ําบังแกฉํ นั ได๎หรอื ไมํ ครัง้ หน่งึ บ๎านหลังนัน้ เคยมีอยํู แม๎วําบดั นจี้ ะ เป็นเพียงแตภํ าพในความนกึ ฝนั ของฉนั มันก็ใหค๎ วามอบอนุํ แกฉํ ัน ตลอดคนื นัน้ ฉนั ไมํ เป็นเพียงรํางกายที่นอนอยบํู นพ้นื ทรายเทํานั้น ความคดิ ของฉนั หวนกลบั ไปยงั สมยั ทเ่ี ป็นเด็กอยใํู นบ๎านหลังนน้ั ยงั จําได๎ ถงึ กลิน่ ของหอ๎ งหับตาํ งๆ ความเย็นยะเยอื กของหอ๎ งโถงหน๎าบา๎ น เสียงตํางๆ ทที่ าํ ให๎ เกิดมชี ีวติ ชวี า แม๎กระท่ังเสียงร๎องของกบตามบอํ นํ้า ฉันก็รส๎ู กึ วําได๎ยนิ มนั อยูํ สิง่ เหลาํ น้ี ยังอยํูในความทรงจาํ ของฉัน มนั ชวํ ยให๎ฉนั ร๎จู กั ตวั เอง ให๎เขา๎ ใจวาํ ทะเลทรายนี้ หมายถงึ การพลดั พรากจากสิ่งใด ใหเ๎ ข๎าใจวาํ ความเงียบนห้ี มายถงึ เสียงตาํ งๆ ทไ่ี มํได๎ ยนิ แมก๎ ระท่ังเสียงกบท่เี งยี บไป เปลาํ เลย ฉันไมไํ ดอ๎ ยํูระหวํางทรายกบั ดาวตอํ ไปแลว๎ สิ่งแวดลอ๎ มเหลาํ นี้ ลว๎ นแตํเป็นภาพซึ่งไร๎ความหมาย มนั ไมํไดใ๎ หค๎ วามร๎สู กึ ถึงความจรี ังอยาํ งทฉ่ี ันคดิ ไว๎ ฉันร๎สู กึ แลว๎ วาํ ความรส๎ู ึกนนั้ มาจากไหน ฉนั เหน็ ภาพตูเ๎ สื้อผ๎าอันสูงทะมนึ ในบ๎านน้นั บานประตูซงึ่ เปดิ แง๎มอยทูํ าํ ใหเ๎ ห็นผ๎าปทู นี่ อนสขี าวราวหิมะวางเรยี งอยเูํ ปน็ ตั้งๆ ผา๎ ที่ เรียบขาวถูกนํามาเกบ็ สะสมไว๎ท่นี ่ัน แมํบ๎านแกคํ นน้นั เดินปวู นเป้ยี นไปมา จากตู๎หนง่ึ ไป ยงั อกี ตห๎ู นง่ึ คอยตรวจตรา คลี่พบั และนบั ผ๎าขาวเหลาํ น้ัน ทกุ ครงั้ ทพ่ี บรอํ งรอยของการ สึกหรอทีค่ ุกคามความมั่นคงของบา๎ น ก็จะรอ๎ งวํา \"คุณพระชํวยแยํจรงิ ๆ\" แลว๎ ก็รีบวิง่ ไปเพํงสายตาอยูํใต๎แสงตะเกียง เพื่อ ชนุ ผ๎าปแู ทนํ บชู าหรือปะใบเรือ เพ่ือรับใช๎สงิ่ ท่มี อี าํ นาจเหนือกวํา ซง่ึ อาจจะเป็นพระเจ๎า หรือเรือใบอะไรสักอยํางกไ็ มรํ ๎ู แมํบ๎านของฉัน ฉันควรจะพดู ถงึ เธอสกั หนอํ ย ในคร้ังแรกๆ ทีฉ่ นั กลับจาก การเดนิ ทาง ฉันพบเธอทํามกลางผา๎ ขาวทีว่ างกองพะเนนิ อยํูจนถึงหัวเขาํ ในมือถอื เขม็ ใบหน๎าเพมิ่ รอยยนํ มากขึน้ ทุกปีๆ ผมกห็ งอกยง่ิ ขึ้น แตํมือของเธอก็ไมวํ าํ งจากการ เตรยี มผา๎ ปทู ี่นอนท่ีไมํมีรอยยบั เตรยี มผา๎ ปโู ต๏ะทีไ่ มํมรี อยตะเขบ็ ไว๎สําหรบั โตะ๏ อาหาร ของเรา ซ่ึงเตม็ ไปด๎วยเครื่องแก๎วเป็นประกายและแสงไฟสวาํ งไสว ฉนั เขา๎ ไปเย่ยี มเธอถงึ ในห๎องเกบ็ เสือ้ ผ๎า น่งั ลงตรงหนา๎ เลําภยนั ตราย ตํางๆ ซ่งึ ฉนั ได๎ประสบมาให๎เธอฟังเพื่อที่จะทาํ ให๎เธอไหวหวน่ั เพ่อื ที่จะใหเ๎ ธอลมื ตา มองโลกเสียบา๎ ง และเพือ่ หันเหเธอจากการงาน แตํเธอกลบั บอกวํา ฉนั ไมํเปลย่ี นแปลงไปเทําไรนัก เมอื่ ตอนเปน็ เด็กฉนั ก็ ชอบทาํ เส้ือผ๎าขาดอยูํแล๎ว
- แยํจริงๆ ชอบหกลม๎ เขําแตกแล๎วกว็ ่งิ กลบั มาบ๎านเหมอื นกับในคนื นเ้ี พ่อื มาให๎ชํวยทาํ แผลให๎ - ไมใํ ชเํ ชํนนนั้ หรอก โธํ! ฉนั ไมไํ ดก๎ ลับมาจากปลายสวนหรอก แตมํ าจาก ปลายโลกโนน๎ ดูซิ กลน่ิ ไอความสันโดษ พายุทราย และแสงอนั เจดิ จ๎าของดวงจนั ทร๑ ในประเทศร๎อนยังติดมากบั ฉนั เลย - แนลํ ะเธอตอบ เด็กผชู๎ ายชอบว่ิงซกุ ซนไปล๎มลุกคลุกคลานมาจากไหน แลว๎ กน็ ึกวําตัวเองเกํง - ไมใํ ชํเชนํ น้นั หรอก โธํ! ฉันไปไกลกวําสวนนี้นะ ถา๎ เธอรู๎เจา๎ หยอํ มไม๎น้ี มนั ชํางเล็กเสยี จรงิ ๆ มันเปน็ เพียงจดุ นดิ เดียวทาํ มกลางทะเลทราย ขนุ เขาปุาทึบ และ หนองบึงทง้ั หลายของโลก เธอเคยรูไ๎ หมวาํ มีดินแดนซง่ึ ถ๎าเจอคนที่นน่ั แล๎วเขาจะ ประทับปืนขนึ้ ทนั ที เธอเคยรไู๎ หมวํา มีทะเลทรายซงึ่ ในเวลากลางคืนอันเย็นยะเยอื ก จะต๎องนอนกลางทรายโดยไมํมหี ลังคา ไมมํ เี ตียง ไมํมผี า๎ ...... \"อุย๏ ! พวกปุาเถ่ือน\" เธอพูด ฉันไมํอาจทาํ ให๎ความเชอ่ื มั่นของเธอหว่ันไหวไปได๎ ต๎องลม๎ เหลวเหมอื น ความพยายามทจี่ ะเปล่ียนแปลงความศรัทธาในศาสนาของนางชคี นหนึง่ ฉันนึกสงสาร ชะตาชีวิตท่เี รยี บๆ ของเธอ ที่ทําใหเ๎ ธอปดิ หปู ิดตาอยูํ..... แตใํ นซาฮาราคนื น้ี เดยี วดายอยรํู ะหวํางทรายกบั ดาว ฉนั ตอ๎ งยอมรับวํา เธอมสี ํวนถูก ฉนั ไมรํ ูว๎ ําอะไรเกดิ ข้นึ ในตวั ฉนั แรงดึงดดู ตรึงฉันให๎อยกูํ บั พ้นื ดิน ท้งั ๆ ที่ ดาวอกี จํานวนมากอาจดงึ ดูดฉันไปได๎ ฉนั หวนคดิ ถึงตวั เอง ชํางมแี รงดงึ ดดู มากมาย ท่ี ผูกพันฉนั ไว๎กบั สงิ่ ตาํ งๆ ความนึกฝันของฉนั เปน็ สิ่งที่จรงิ จงั มากกวาํ เนนิ ทราย ดวง จนั ทรแ๑ ละสิ่งแวดล๎อมเหลาํ นี้ บ๎านเป็นสิ่งทวี่ เิ ศษสุด ไมํใชํเพราะวํามันเป็นที่กาํ บังความหนาว หรือวํา เป็นกาํ แพงสาํ หรบั เราแตํเปน็ เพราะวาํ มนั คอํ ยๆ ท้ิงความอบอนุํ ละมุนละไมไว๎กับเรา เป็น เพราะวาํ มันเป็นเสมอื นแกํนลึกของหัวใจ ท่ีเปน็ แหลํงกาํ เนิดของสายธาร แหงํ ความนึก ฝัน...... ซาฮาราทร่ี ัก แมบํ า๎ นเพียงคนเดียวเทาํ นั้น ได๎ทําใหอ๎ าณาบรเิ วณน้ี กลายเปน็ สถานท่ีอันรนื่ รมย๑ บทท่ี ๕ แหลง่ น้ากลางทะเลทราย ฉัน ไดพ๎ ูดถึงทะเลทรายมามากแล๎ว กํอนท่จี ะพดู ถึงมนั อกี ฉนั อยากจะ บรรยายถึงแหลํงน้าํ แหํงหนงึ่ กอํ น สถานท่ที ีฉ่ ันนึกถึงนัน้ ไมํไดอ๎ ยํูไกลลึกเขา๎ ไปใน ทะเลทรายซาฮาราจนเข๎าถงึ ได๎ยากหรอก อยาํ งไรก็ดี ความมหัศจรรยอ๑ กี ประการหนง่ึ ของเครื่องบนิ กค็ ือมนั สามารถนาํ ทํานเขา๎ ไปถึงใจกลางแหํงความลึกลบั ในทันที ทํานเป็นเสมอื นนกั ชีววิทยาคนหนง่ึ ซ่งึ อยํูขา๎ งหลงั กระจกหน๎าตํางเครื่องบิน เฝูาศึกษามหาชนท่ีขวักไขวํอยูํเบอื้ งลาํ งดง่ั มด ปลวก เมอื งทเ่ี ห็นอยูบํ นพนื้ ราบน้นั มถี นนหลายสายมาบรรจบกันอยูํเปน็ รูปดาว ถนน
เหลําน้เี ป็นเสน๎ เลือดใหญทํ นี่ ําสงิ่ หลํอเลย้ี งจากทํุงนามาสํูเมืองแตขํ ณะท่ีกาํ ลงั มองลง มาอยาํ งไมํยินดียินร๎ายน้ัน เขม็ ของเคร่ืองวัดความดันอากาศเกดิ บํายเบนไปนิดหนงึ่ และแล๎วพ้ืนทีส่ เี ขยี วท่ีเห็นอยเํู ป็นเบ้อื งลํางนัน้ ก็กลายมาเป็นอาณาจกั รอันกว๎างใหญํ สาํ หรับทํานซึ่งมาติดค๎างอยํใู นสนามหญา๎ ของสวนอนั เงียบสงบ ความหาํ งไกลกันไมํได๎วัดดว๎ ยระยะทางเสมอไป กําแพงสวนของเราอาจ ปิดซํอนความลกึ ลับไว๎ไดด๎ ีย่งิ กวํากาํ แพงเมอื งจนี เสยี อกี ความจริงแล๎ว หญิงสาวผ๎หู นึง่ จะปกปิดความร๎สู กึ นึกคดิ ของเธอดว๎ ยความเงยี บได๎ดีกวาํ ท่ซี าฮาราจะปกปกั รักษาแหลงํ นํา้ ด๎วยความเวิง้ วา๎ งของผืนทราย ฉนั จะเลาํ ถงึ ครง้ั หน่งึ ซึ่งฉนั มาจอดพักเครื่องบินอยใํู นท่แี หงํ หนึ่งใกล๎ๆ กองกอรเดียในอารเ๑ จนตนิ า จะเปน็ ท่ใี ดก็คงไมํสําคญั นกั ในเมอ่ื ความลึกลบั มอี ยูํทวั่ ฉนั ไดร๎ อํ นลงในทงํุ นาแหงํ หนง่ึ โดยไมํได๎คาดฝนั เลยวําจะมาพบกบั บรรยากาศแหงํ เทพนยิ าย รถฟอรด๑ เกาํ ๆ ที่ฉนั นั่งมากไ็ มํมอี ะไรนาํ สนใจ และสามภี รรยา ผูอ๎ ํอนโยนที่ใหก๎ ารตอ๎ นรับฉันกเ็ ชํนกนั \"คุณพกั กบั เราซคิ ืนนี้.....\" พอเลยหัวมมุ ถนนไปหนํอยก็ถงึ บ๎านหลงั นนั้ ชํางเปน็ บ๎านทม่ี รี ปู ราํ ง ประหลาดอะไรเชํนน้ี ดใู หญํ เตยี้ และทบึ คล๎ายปอู มปราการหรือปราสาทในเทพนยิ าย ต้งั แตขํ า๎ มประตเู ข๎ามา กใ็ หเ๎ กดิ ความร๎สู กึ สงบ ปลอดภยั และปราศจากอนั ตรายเหมอื น อยูํในอาราม หญิงสาวสองคนปรากฏตวั ขนึ้ เธอทัง้ สองเพํงมองดหู นา๎ ฉนั อยํางเครงํ ขรมึ คลา๎ ยกับนายดํานทยี่ ืนตรวจตราอยูตํ รงทางเขา๎ อาณาจักรอนั ต๎องหา๎ ม คนน๎องตสี หี นา๎ บ้ึง ยนื เคาะพ้ืนอยดูํ ว๎ ยไมส๎ ีเขียวเล็กๆ ระหวาํ งการแนะนาํ เธอทัง้ สองย่นื มอื ให๎ฉันโดย ไมํพูดอะไร แสดงทาํ ทางทา๎ ทายอยํางแปลกๆ แลว๎ กห็ ายตวั ไป ฉันรสู๎ ึกขาํ และชอบใจ ทุกอยาํ งดูงําย เงียบและรวบรดั ราวกบั เปน็ ฉากแรก แหงํ ความลึกลบั \"ดูซิ ปาุ เถอ่ื นดไี หม\" ผู๎เปน็ พํอพูดส้นั ๆ แลว๎ เราก็เข๎าไปในบ๎าน ท่ปี รารากวัย ฉันชอบต๎นหญา๎ แสนกลทช่ี อบโผลํยอดขนึ้ มาระหวํางก๎อน หินที่ปถู นนของเมืองหลวง มันมาจากปาุ ดบิ ทมี่ องไมํเหน็ แตํกอ็ ยไูํ มํไกล เพ่อื ทจี่ ะมาดู ลาดเลาวํามนษุ ยย๑ งั อยํูในเมอื งกนั ดีหรอื เปลํา วาํ ถึงเวลาแล๎วหรือยงั ท่ีจะมารงั ควาน สงิ่ กํอสรา๎ งทน่ี ่บี า๎ ง ฉนั ชอบลกั ษณะทด่ี ูคล๎ายกับวําเปน็ การทรดุ โทรมแบบนซ้ี ่ึงอนั ทจ่ี ริง แล๎วเปน็ ลักษณะทแ่ี สดงถงึ ความสมบูรณ๑พูนสุขท่มี มี ากเกนิ ไปของธรรมชาติมากกวํา แตํเมือ่ เหน็ บา๎ นหลังน้เี ขา๎ ฉันได๎แตปํ ลมื้ และแปลกใจ ทนี่ ีท่ กุ อยํางดทู รดุ โทรม แตํชํางเป็นภาพทีน่ ําช่นื ชมอะไรเชํนนี้ ดู เหมือนกับเป็นต๎นไม๎ใหญทํ ีเ่ ปลอื กกะเทาะหลดุ ไปบ๎างและปกคลมุ ไปดว๎ ยตะไครนํ ้าํ เหมือนกับเป็นมา๎ นงั่ สาธารณะซึง่ หนุมํ สาวชอบมานงั่ พลอดรักอยํเู ปน็ ประจํามาหลายช่ัว อายุคนแลว๎ เคร่อื งไม๎ทปี่ ระดับฝาหอ๎ งก็ดสู ึกหรอ บานประตู หนา๎ ตํางกรอํ นแหวํง เก๎าอ้ี ก็ขาเก ถึงจะไมํได๎รบั การซํอมแซมเลย สงิ่ เหลํานีก้ ไ็ ด๎รับการเชด็ ถอู ยํางดี ทกุ สิง่ ดู สะอาดสะอา๎ นและถูกขดั เปน็ เงา ดว๎ ยเหตนุ ี้แหละ ห๎องรับแขกจึงมีลกั ษณะจาํ เพาะอนั เข๎มข๎น นําพิศวง เหมอื นกับลักษณะใบหน๎าของหญงิ ชราท่เี ต็มไปดว๎ ยรอยยํน รอยรา๎ วของกาํ แพง รอย แตกของเพดาน นาํ ดไู ปหมด โดยเฉพาะอยาํ งยิ่งเจา๎ พ้ืนไม๎ทที่ ะลบุ ๎าง คลอนบ๎างอยําง กบั เปน็ สะพานแขวน แตํกไ็ ด๎รบั การขัดถลู งนา้ํ มนั จนข้ึนเงา บา๎ นทีน่ าํ ถงึ ผู๎ทมี่ าพบเหน็
จะไมํนึกถึงความเพิกเฉยหรอื การปลอํ ยปละละเลย แตํจะเต็มไปดว๎ ยความนิยมชมชอบ แตลํ ะปีกม็ ีอะไรบางสง่ิ บางอยํางท่ีชวํ ยเพ่มิ เสนํห๑ให๎แกํมนั เพม่ิ ความซับซอ๎ น และ บรรยากาศแหํงความเป็นมติ รรวมท้ังเพ่ิมอันตรายระหวํางทางจากห๎องรบั แขกไปยงั ห๎อง กนิ ขา๎ ว \"ระวงั !\" พนื้ ตรงน้นั มรี โู หวํอยูํ เขาชี้ใหฉ๎ นั เหน็ วําถ๎าหากลม๎ ไปตรงนั้น ขาอาจจะหัก ไดโ๎ ดยงาํ ย ไมํใชคํ วามผิดของใครท่มี ีรโู หวอํ ยูํทีน่ ่ัน มนั เป็นไปตามกาลเวลา มนั อยูํของ มันอยํางน้ันเอง ทําทางเยอํ หย่ิงอยาํ งกับทองไมํรู๎รอ๎ น เขาไมํบอกฉนั วํา \"เราจะอดุ ชอํ ง โหวํเหลํานกี้ ไ็ ด๎ เราก็พอมสี ตางค๑ แตํทวาํ .....\" หรือไมํบอกวาํ \"บ๎านนเี้ ชาํ จากเทศบาล ก็สญั ญาเชําสามสบิ ปี ควรเปน็ หน๎าท่ขี องเทศบาลที่จะซํอมแซม ตาํ งฝาุ ยตํางเก่ยี งกัน ....\" แม๎วําจะเป็นข๎อเท็จจรงิ กต็ าม เขาไมํแยแสท่ีจะมวั อธิบาย แตฉํ นั ชอบการทําตัว ตามสบายของเขาเชนํ นม้ี าก เขาเปรยขนึ้ เพยี งนดิ เดยี ววาํ \"อมื ม๑ ดทู รดุ โทรมหนอํ ยนะ…..\" นาํ้ สยี งของเขาชํางแจํมใสจนฉนั ชกั สงสยั วาํ เจ๎าของบ๎านคงไมทํ กุ ขร๑ ๎อน อะไรกับสภาพการนน้ี กั ลองคดิ ดูซิ ถา๎ ทาํ นเรียกนายชาํ งตํางๆ มา เชนํ ชํางกอํ สรา๎ ง ชาํ งไม๎ ชํางทาํ เคร่ืองเรอื น ชํางปนู เขาเหลํานน้ั จะเรียงรายกนั มาพรอ๎ มกบั เครอื่ งมือของ เขา มาลบหลํูสถานท่แี หงํ อดีตกาลนี้ ภายในแปดวันพวกเขาจะมาเปล่ียนสถานท่ีนี้ไป จนจะจําของเดมิ ไมไํ ด๎ ทาํ นก็จะได๎บ๎านทปี่ ราศจากความลึกลับ ปราศจากซอกมมุ หลุมพรางและโพรงลึก บา๎ นซงึ่ ทํานมีความรู๎สกึ เหมอื นกับวาํ มาเยยี่ มเยียนเป็นครัง้ แรก บา๎ นซงึ่ กลายมาเปน็ หอ๎ งโถงของศาลากลางจังหวัดไปเสียแล๎ว เป็นธรรมดาอยูเํ องท่ีหญงิ สาวจะหายไปได๎ในบา๎ นที่มปี ระตกู ลหลังนี้ หอ๎ ง เกบ็ ของจะเปน็ อยาํ งไรเลาํ ในเมือ่ ห๎องรับแขกมีสภาพรกรุงรังเหมือนกับเปน็ ห๎องเกบ็ ของ อยแํู ล๎ว! เราพอจะเดาได๎แล๎ววาํ ต๎ูในห๎องเก็บของคงเตม็ ไปดว๎ ยหอํ จดหมายเกําๆ และ ใบเสรจ็ รับเงินสมัยปูุทวด เพยี งแคํแงม๎ ประตูต๎ู ทกุ ส่ิงทกุ อยาํ งกค็ งจะทะลักลงมา จํานวนลูกกญุ แจในบา๎ นคงมมี ากกวําแมํกุญแจท่ีมีอยํู และเปน็ ธรรมดาอยูํเองทีจ่ ะไมํรว๎ู าํ จะใชก๎ ุยแจดอกไหนกับที่ใด กญุ แจแสนวเิ ศษทไ่ี ร๎ประโยชน๑ มแี ตํจะสร๎างความสับสน มันทําให๎ฝันถงึ อุโมงค๑ใตด๎ นิ ถึงสมบตั ทิ ่ีซุกซํอนอยูํในหีบ ถงึ เหรยี ญทองท่อี าจมีอยํู ตามที่ตํางๆ ในบา๎ น \"เชญิ รบั ประทานอาหารได๎แล๎วครับ\" เราไปยงั ห๎องกนิ ข๎าว จากห๎องหนงึ่ ไปยงั อีกห๎องหนงึ่ ฉนั สูดกลิ่นทีอ่ บอวล อยูคํ ล๎ายกลิน่ ธปู เปน็ กลิ่นของหอ๎ งสมุดเกาํ ๆ ซงึ่ ไมนํ ๎อยหนา๎ กลิน่ นํา้ หอมอืน่ ใด โดยเฉพาะฉนั ชอบการยกตะเกยี งอนั หนกั อ้งึ ซ่ึงเขาเดินถือจากหอ๎ งหนง่ึ ไปยงั อีกห๎อง หน่ึง ทําใหเ๎ กดิ เงาเคล่อื นทีไ่ ปบนกําแพง และทําใหน๎ ึกไปถงึ สมัยทฉ่ี นั ยังเยาวว๑ ยั ตะเกยี งเคล่อื นทไ่ี ปทําใหแ๎ ลเหน็ เหมือนเป็นชํอดอกไมอ๎ นั ประกอบดว๎ ยลาํ แสงและเงา ดํา เมื่อตะเกียงมาหยุดอยกํู บั ที่ บรเิ วณท่สี วาํ งกจ็ ะหยุดเคลอ่ื นทีเ่ ชนํ กัน ปลํอยบริเวณท่ี กวา๎ งใหญรํ อบๆ ไวใ๎ นความมดื กบั เสยี งอ๏อดแอ๏ดของพื้นไม๎ หญงิ สาวทง้ั สองกป็ รากฏตวั ขึ้นอีกครง้ั หนึ่งอยาํ งลกึ ลับและเงยี บๆ เหมือน เมอ่ื ตอนที่หลบตัวไป เธอมานงั่ ที่โต๏ะด๎วย ทาํ ทางเครงํ ขรมึ เธอคงไปเลยี้ งดูสนุ ขั และ นกของเธอ ไปเปดิ หน๎าตํางรับแสงจนั ทร๑ และไปสดู กล่ินของพนั ธ๑ุไมใ๎ นสายลมของยาม เย็น ในตอนนี้ขณะที่เธอคลผ่ี า๎ เชด็ ปากออก เธอคอยเฝูาชําเลอื งมองฉนั อยําง ระแวดระวงั พร๎อมกบั ถามตัวเองวําควรหรอื ไมํทจ่ี ะจัดฉันเข๎าไปอยํใู นอาณาจกั รของสิ่ง ทีเ่ ธอจะยอมคุ๎นเคยดว๎ ย ในทํานองเดียวกับ ตะกวด พงั พอน สุนัขจิง้ จอก ลงิ และผ้ึง ซ่ึงเปน็ สัตวเ๑ ลย้ี งของเธออยํูแล๎ว สัตว๑เหลาํ นี้ใชช๎ ีวิตคลกุ คลกี ันอยํู และอยํดู ว๎ ยกนั ได๎
อยาํ งดีเหมอื นอยูใํ นสวนสวรรค๑ เธอเปน็ จ๎าวแหํงสตั ว๑เหลําน้ี คอยลูบไลม๎ ัน คอยใหข๎ า๎ ว น้ํามนั กิน และคอยเลํานทิ านซึง่ ตั้งแตํพงั พอนถงึ ผ้งึ ตาํ งก็ฟงั กนั ท่ัว ฉนั คาดคะเนแล๎ววาํ หญิงสาวทเี่ ฉียบแหลมทั้งสองคนนี้คงใชํปรีชาญาณ และความละเอยี ดออํ นในการมองคนของเธอ เพื่อท่ีจะตดั สนิ เพศตรงกันขา๎ มได๎อยาํ ง เงียบๆ รวดเรว็ และเฉยี บขาด ในสมัยทฉ่ี นั เปน็ เด็ก พ่ีสาวของฉันก็เชนํ กนั มกั จะให๎ คะแนนแขกท่ีถูกเชญิ มารับประทานอาหารที่บ๎านในคร้งั แรก ในตอนหนงึ่ ทีก่ ารสนทนา หยุดชะงกั ลง เสยี งหนึ่งจะพดู ข้ึนมาลอยๆ ในความเงียบโดยไมํบอกกลาํ ววํา \"สบิ เอด็ \" จะมีกแ็ ตํพ่ีสาวและฉนั เทาํ นัน้ ที่ซํอนย้ิมและเขา๎ ใจในความหมาย การที่เคยเลนํ ให๎คะแนนแบบนี้มา ทาํ ให๎ฉันร๎สู ึกประหมําเล็กนอ๎ ย ยงิ่ รส๎ู ึก วําผ๎ทู ่จี ะพพิ ากษาฉนั น้นั เฉยี บแหลม กย็ งิ่ ทําให๎เคอะเขิน เธอเปน็ ผพ๎ู ิพากษาทีส่ ามารถ แยกแยะสตั วเ๑ จา๎ เลหํ ๑จากสัตว๑ที่เชื่อง เธอรูจ๎ ักอํานฝเี ท๎าของสุนัขจ้งิ จอกวาํ มนั อารมณด๑ ี หรือเปลาํ เธอสามารถอํานจติ ใจคนได๎อยํางลึกซ้ึง ฉนั ชอบดวงตาทแ่ี หลมคมและจติ ใจทใี่ สสะอาดของเธอ แตฉํ นั คงจะ พอใจมากกวาํ แนํ ถ๎าเธอยอมเลิกใหค๎ ะแนนแบบน้ี อยาํ งไรกด็ ดี ๎วยความขลาดและกลวั วําจะได๎ \"สบิ เอด็ \" ฉันกช็ วํ ยสํงเกลือและรนิ เหล๎าองํนุ ใหเ๎ ธอ แตํเมอื่ เงยหนา๎ ขึ้น ฉนั ก็ยัง เห็นใบหนา๎ อันอํอนหวานแตํเครงํ ขรมึ ของผพ๎ู พิ ากษาซงึ่ ไมํอาจจะซ้อื ได๎ แมว๎ ําจะใชก๎ ารประจบกค็ งไมํไดผ๎ ล เพราะเธอไมํใชํคนชอบหลงตวั เอง ไมํ หลงตวั เองกจ็ รงิ แตํกค็ งภูมิใจในตวั เองมาก และคงเหน็ ความดขี องตัวเองโดยไมํต๎อง อาศยั ฉนั มากเกนิ กวําทฉี่ นั จะกลา๎ พรรณนาเสยี อกี ฉนั ไมกํ ล๎าท่จี ะคยุ ถงึ เกยี รตภิ ูมใิ น อาชพี ของฉันเพราะไมํจรงิ หรอื ทีว่ ํา การปนี ขึน้ ไปจนถงึ ปลายกิง่ ของยอดไมเ๎ พียงเพือ่ ดู วําลูกนกออกขนแลว๎ หรือยงั หรือเพียงเพอื่ ทจี่ ะทักทายกับมนั ยํอมแสดงถึงความกล๎า หาญมากเกนิ กวาํ ที่ฉนั จะคุยได๎เสยี อกี นางฟูาทั้งสองคอยเฝาู ดฉู นั อยาํ งเงียบๆ ตลอดเวลาท่รี ับประทานอาหาร ฉนั รส๎ู กึ วาํ ถกู ชําเลืองมองอยบํู ํอยครง้ั จนตอ๎ งหยดุ พูด ทกุ คนเงียบลงช่ัวขณะหนึง่ ทํามกลางความเงยี บนน้ั มเี สยี งหนึ่งดงั ข้นึ แผวํ เบาจากพื้นหอ๎ งใตโ๎ ตะ๏ เปน็ เสยี งคล๎าย ลมเปุา ตามดว๎ ยเสียงกรอบแกรบแล๎วก็เงยี บลง ฉนั เงยหนา๎ ขนึ้ ดว๎ ยความสงสยั คนน๎อง ซึง่ คงเสร็จสรรพจากการสาํ รวจทวํ งทขี องฉนั แล๎วกย็ ังไมํวายจะใชก๎ ลวธิ ีทดสอบข้ัน สุดท๎าย ดงั นัน้ พรอ๎ มกบั ยกขนมปังข้นึ กัดกร๎วมใหญํ เธอจึงอธบิ ายให๎ฉันฟงั อยาํ งงาํ ยๆ และหนา๎ ตาเฉย โดยหวังวํา ความไมํเข๎าทําของฉันถา๎ มีอยูจํ ะปรากฏใหเ๎ หน็ จากความ ตะลึงในสหี น๎า \"เสียงงูไงละํ \" แล๎วเธอกเ็ งยี บ ทาํ ทางพอใจ ราวกับวําคาํ อธบิ ายนนั้ เพยี งพอแลว๎ สาํ หรบั มนุษย๑ที่ไมํโงจํ นเกินไป พส่ี าวแอบชาํ เลืองดฉู นั แวบหนึง่ เพ่อื ดปู ฏิกริ ยิ าของฉนั แล๎วท้งั สองกก็ ๎มหนา๎ ลงมองจานอาหาร พร๎อมท้งั ตีสีหนา๎ ยิ้มๆ อยํางไร๎เดียงสาทสี่ ดุ \"อ๋อ.....งูหรือ\" ฉนั โพลงํ ออกมาอยํางไมํไดต๎ ง้ั ใจ มสี ิง่ หน่ึงที่ไดผ๎ ํานขาและเฉียดนอํ งฉนั ไป และเจ๎าส่ิงนั้นกค็ ืองู.... เคราะหด๑ ีทฉ่ี นั ย้ิมออกมาอยาํ งไมํเสแสรง๎ ซงึ่ ถา๎ ทําเธอก็คงจับไดอ๎ ยูดํ ี ฉัน ย้มิ เพราะวาํ ฉันยินดี เพราะวาํ ฉันเรม่ิ พอใจบ๎านหลังน้มี ากข้ึนทกุ ทีจริงๆ และเพราะวาํ ฉัน ก็อยากรูเ๎ ร่อื งราวเพ่ิมเติมเกยี่ วกบั เจา๎ งนู ้นั อยูํอีกเหมอื นกนั คนพี่ก็ชํวยใหค๎ วามกระจาํ ง แกํฉนั
\"มันทํารงั อยใูํ นรูใตโ๎ ตะ๏ \" \"มนั ออกหากนิ ตอนกลางวัน จะกลบั มาก็ราวส่ีทมํุ \" คนน๎องพูดเสริม คราวนฉี้ นั เปน็ ฝาุ ยชําเลอื งมองดเู ธอบ๎าง เพ่อื สงั เกตความละเมียดละไม และรอยยม้ิ ทีซ่ อํ นอยบูํ นใบหนา๎ ท่ีสงบ ฉันชื่นชมความสงําของเธอ...... ทกุ วนั น้ี ฉันเฝาู ฝันถึงเหตุการณท๑ ี่ไดผ๎ าํ นพ๎นมานานแล๎วนัน้ เธอทัง้ สองจะ เปน็ อยํางไรกไ็ มรํ ู๎ ถ๎าเธอแตํงงานแลว๎ เธอยงั คงเหมือนเดมิ หรือเปลาํ การพ๎นสภาพจาก สาววยั รุนํ เปน็ วกิ ฤตการณ๑ทสี่ ําคัญแหงํ ชวี ติ เธอจะทาํ อะไรบ๎างถา๎ หากวําตอ๎ งมาอาศัย อยํูในบา๎ นท่ใี หมํเอ่ียม แล๎วความสัมพันธร๑ ะหวํางเธอกบั หญ๎ารกและงเู งยี้ วเลาํ ชวี ติ ของ เธอเคยมีอยํกู บั บางสิ่งบางอยาํ งทีเ่ ป็นแกํนแทข๎ องธรรมชาติ แตํแลว๎ วันหนง่ึ วยั สาวของ เธอกต็ ื่นตัวขนึ้ เธอฝนั ท่จี ะให๎คะแนนสิบเกา๎ สวํ นย่สี ิบในท่สี ุด น่เี ป็นความรส๎ู กึ กดดันอยํู ในใจ และแล๎วนายโงคํ นหน่งึ ก็ผํานเขา๎ มาในชีวิตของเธอ สายตาอันแยบแหลมของเธอ กจ็ ะพลั้งพลาดไปเปน็ คร้งั แรก ทําให๎เธอมองเขาด๎วยสสี นั อนั งดงาม ถา๎ นายโงํคนนั้น พูดโคลงกลอนข้นึ มา เธอก็จะนกึ เอาเองวําเขาเปน็ กวี เธอหลงเชอ่ื วาํ เขาเข๎าใจถงึ พน้ื ท่ี มีรูโหวํและเชื่อวําเขาชอบเจ๎าตัวพงั พอน ความหลงเช่อื ในตัวเขาทาํ ใหเ๎ ธอคดิ ไปวาํ เขา อาจจะชอบงทู ่ีออกมาเล้อื ยอยูํใตโ๎ ต๏ะระหวาํ งขาของเขา เธอไดม๎ อบหัวใจที่ เปรียบเสมือนสวนพฤกษชาตใิ หแ๎ กํเขาผ๎ซู ่ึงชอบแตสํ งิ่ ทป่ี รุงแตํงแลว๎ และนายโงคํ นนั้น ก็นาํ เจา๎ หญิงไปเปน็ ทาสปรนนิบตั ิ บทท่ี ๖ ในทะเลทราย -๑- เม่อื เราเป็นนักบนิ ประจําอยทํู ่เี สน๎ ทางซาฮารา เราติดอยํูในทะเลทราย เป็นเวลาแรมเดอื นแรมปี โดยไมํมโี อกาสกลับมา เราต๎องบนิ ไปมาระหวาํ งเมืองปอู มเล็กๆ แหํงแล๎วแหงํ เลํา โดยไมํมโี อกาสพบเหน็ การตอ๎ นรับอันนมุํ นวลดังทไ่ี ดเ๎ ลําไว๎ ในทะเลทรายนไ้ี มํมรี มณยี สถานเชนํ นั้นหรอก หญงิ สาวในสวนอนั รมํ รนื่ นัน้ เป็นเทพนยิ ายมากกวํา แนนํ อนทเี ดยี ว ถ๎าหากวําเราเลกิ ราจากอาชพี การงาน เราก็ อาจจะไปอยูทํ ี่ไหนสกั แหงํ ท่แี สนไกลกบั หญิงสาวคนหนึ่งซึ่งเราสามารถเลอื กได๎จาก จาํ นวนนบั พนั แนํนอนทเี ดียวเธอสองคนน้นั คงเพิ่มพนู ความนํารัก นาํ พิสมัยและคงใช๎ ชวี ิตอยอูํ ยํางเงียบๆ กับหนงั สอื และพังพอนของเธอ แนนํ อนละเธอคงสวยขน้ึ มากทเี ดยี ว .....
ฉันเคยรจ๎ู ักความวา๎ เหวํ มาแล๎ว สามปใี นทะเลทรายทําให๎ฉันร๎รู ส ของมันดี มันไมํเชิงเปน็ ความวติ กกงั วล ที่จะสูญเสียชีวติ วยั หนุํมไปกบั ทศั นียภาพแหงํ แรธํ าตุน้ี แตํเป็น ความรูส๎ กึ ท่วี าํ โลกทัง้ โลกเปลยี่ นแปลง ไปโดยปราศจากเรา ตน๎ ไมก๎ เ็ ติบโตจนให๎ผล ผนื นากใ็ ห๎ ขา๎ ว หญงิ สาวก็เปลงํ ปลั่งและเติบใหญํ ฤดูกาลก็ผาํ นพน๎ ไปมากแลว๎ ควรได๎เวลา แล๎วที่จะกลบั ไป .....แตํฤดกู าลผํานพ๎นไป เรากย็ ังไมอํ าจจะกลับมา.....ความสมบรู ณ๑พนู สุขทัง้ หลายใน แผํนดินดูเหมอื นจะหลดุ ลอยไปจากเราเหมือนกบั ทรายทไี่ มํอาจกําไว๎ไดใ๎ นอุ๎งมอื ธรรมดาแล๎ว เราจะไมํคํอยรู๎สกึ วําเวลาผํานไปเหมือนกบั วําเวลาทเ่ี ราดาํ เนิน อยนํู ้ัน จะหยดุ อยชํู ั่วคราว แตํรูไ๎ หมวาํ ในสายลมตะวันออกท่ีพดั แรงอยํตู ลอดเวลา ในขณะทีเ่ รามาจอดพกั อยูํนนั้ เราร๎ูสึกถงึ เวลาท่ีผํานไปไดเ๎ ปน็ อยํางดี เราเป็นเสมือนนัก เดินทางในขบวนรถดํวนตอนกลางคืน ไดแ๎ ตยํ นิ เสียงของล๎อที่ว่ิงไปได๎ เหน็ แตแํ สงท่ผี าํ น แวบไปทางกระจกหน๎าตําง ไดแ๎ ตํเดาแสงสีของชนบท นกึ ถงึ หมบํู ๎านและบริเวณทรี่ น่ื รมย๑ ตาํ งๆ ซงึ่ อยไํู กลออกไปและผาํ นไปโดยเปลําประโยชน๑ นกั เดนิ ทางผ๎นู ั้นไมํอาจจะได๎ช่ืน ชมกบั ส่ิงเหลํานั้นเพราะวาํ เขาอยํูในระหวาํ งการเดินทาง เรากเ็ ชนํ กนั ในตอนทมี่ าจอดพกั อยูแํ ละยงั ไมํหายตื่นตัวจากการเดนิ ทางนนั้ แม๎วําจะมา อยใํู นที่สงบแลว๎ หกู ย็ งั คงก๎องอยูํด๎วยเสยี งเครอ่ื งยนต๑ เรารู๎สึกเหมอื นกบั วาํ กาํ ลังบนิ อยํู เรากเ็ ชนํ กัน เราร๎ูสกึ ถึงเวลาทผี่ ํานไป ท่ีกาํ ลงั พาเราไปสอูํ นาคตอนั ไมํแนํนอน พาเราผาํ น ไปในสายลมพรอ๎ มดว๎ ยหวั ใจท่เี ตน๎ ระทึก ชาวอาหรบั นอกความปกครองก็เป็นปญั หาอกี ประการหนึง่ ของทะเลทราย ในเวลากลางคนื ทีแ่ หลมชบู ี แมว๎ ําจะไมํมีเสียงฆอ๎ งบอกเวลากจ็ ริง แตํทุกๆ สิบห๎านาที ทหารยามจะต๎องสงํ สัญญาณถึงกันด๎วยเสยี งอนั ดังชดั และสงํ ตํอๆ กนั ไปเปน็ ทอดๆ ตาม คําสัง่ ที่ใหป๎ ฏบิ ัติ ปูอมปราการของสเปนทแี่ หลมชบู ีน้ีอยูโํ ดดเด่ียวทาํ มกลางดนิ แดนนอก ความปกครอง การจัดให๎มีการอยํูเวรยามขึน้ ก็เพื่อปอู งกันการจํโู จมของศัตรผู ูไ๎ มํปรากฏ โฉมหน๎าและไมํรวู๎ ําจะมาจากแหํงหนใด เม่อื มาตดิ คา๎ งอยใูํ นปูอมอันเป็นเสมือนเรอื ท่ีไมรํ ๎ู วาจะหันเหไปทางทศิ ใดน้ี เราจะได๎ยินเสยี งกํูของทหารยามท่ีดงั ใกลเ๎ ข๎ามาแลว๎ คํอยๆ แผวํ ลงเหมือนเปน็ เสียงรอ๎ งของนกทบ่ี นิ ขา๎ มศีรษะไป อยํางไรก็ดี ทะเลทรายก็ยังเป็นท่รี ักของเรา ถ๎าหากวาํ เรารส๎ู กึ วํา ทะเลทรายเมอ่ื แรกพบจะมีแตํความเงียบและความวําง เปลาํ กเ็ พราะวําเปน็ ธรรมดาอยเํู อง ท่เี ราไมํอาจจะชอบมนั ในช่ัววนั ช่วั คนื ได๎ อยําวาํ แตํ ทะเลทรายเลย แม๎แตํหมํูบ๎านธรรมดาก็เถอะ ถ๎าหากวําเราไมสํ ละทง้ิ ซง่ึ ผืนแผํนดินทุก แหงํ หนเพอ่ื มัน ถ๎าหากวําเราไมยํ อมรับธรรมเนยี มประเพณีและการแบํงพรรคแบงํ พวกทีม่ ี อยํู เราก็ไมอํ าจจะเข๎าถึงความรูส๎ ึกของบางคนที่ยึดเอาหมํบู ๎านนัน้ เป็นสรณะได๎ ในอกี แง่หน่งึ สาหรบั คนทีใ่ ช้ชวี ิตอยหู่ ่างจากเราแคเ่ ออื้ ม แตถ่ ้าหากว่า เขาหมกมนุ่ อย่แู ต่ในเรอื่ งของเขา และดาเนนิ กจิ วตั รอยตู่ ามกฎเกณฑซ์ ่งึ เราไม่ อาจเขา้ ถึงไดล้ ะก็ เขาผ้นู ั้นแหละ จะเรียกได้ว่าอยู่เดยี วดายอยา่ งแทจ้ รงิ ยงิ่ เสีย
กว่าอยูใ่ นธเิ บต หรือในท่อี นั หา่ งไกลออกไปจนเครือ่ งบินก็ไมอ่ าจนาพาเราไปให้ ถึงได้ จะไปเยยี่ มเยียนบ้านช่องของเขาหรือ! เรากจ็ ะพบแตค่ วามวา่ งเปลา่ ส่งิ สาคัญสาหรับมนุษย์ ไมใ่ ชส่ ่ิงที่ปรากฏอยู่ภายนอก เช่นนีแ้ หละ สง่ิ สาคัญสาหรบั ทะเลทรายจงึ ไม่ใชอ่ ยูท่ ี่ทราย หรืออยู่ทชี่ าวตอู าเรกหรอื มัวร์ ไมว่ ่ามปี นื หรอื ไม่ก็ ตาม.... ทนี่ แี่ ละวนั นี้ เราจงึ เต็มไปดว๎ ยความคิดถึง บอํ น้ําน้นั เราเคยไปดื่มและร๎จู กั มนั ดี บดั นเ้ี ราเพิ่งร๎ูวํามันแผํความชํมุ ชน่ื ไปไดไ๎ กล หญงิ สาวแม๎จะไมํไดอ๎ ยบูํ า๎ นกย็ ังคง เป็นขวัญใจชาวบ๎าน บํอนา้ํ กเ็ ชํนกันอาจแผํความชํมุ ชืน้ ไปได๎ไกลเชนํ เดยี วกับความรกั แร กทีเดียว ผนื ทรายนัน้ วํางเปลํา จนกระทั่งวันหนึ่งจากความกลวั พวก อาหรับที่เขา๎ โจมตี เราจะเพงํ มองผืนทรายอันกว๎างใหญํจนเห็นเปน็ ภาพท่มี ีชีวิต กอง ทหารอาหรับไดเ๎ ปลย่ี นโฉมหน๎าของทะเลทรายไปแล๎ว เมื่อเราไดย๎ อมรับกฎเกณฑ๑หนงึ่ กฎเกณฑน๑ ้ันกจ็ ะเปลยี่ นแปลงชวี ติ เราตาม ไป สิง่ สาํ คัญของซาฮาราขนึ้ อยูํกบั ตวั เรา การเขา๎ ถึงมันไมํเปน็ เพียงการแวะมาเยยี่ มเยียน แหลํงนา้ํ ตาํ งๆ แตเํ ป็นการยดึ แหลํงน้าํ น้นั เป็นสายธารแหงํ ชวี ติ ฉนั ได๎รร๎ู สชาตขิ องทะเลทรายต้ังแตกํ ารเดินทางครัง้ แรก แลว๎ รีกูแอล กโิ ยเม และฉนั ได๎มารํอนลงใกล๎ๆ ปูอมนอู ตั ชอต ซ่งึ เป็นปอู มเลก็ ๆ ในประเทศโมรตี าเนยี และอยูํ หาํ งจากแหลํงชมุ ชนอ่ืนๆ อยํางกับเป็นเกาะเลก็ ๆ กลางทะเลก็ไมํปาน ในปอู มมนี ายสบิ แกๆํ อยคูํ นหนึง่ พร๎อมกับทหารชาวเซเนกัลอีกสบิ ห๎าคน เขาใหก๎ ารต๎อนรับเราเยยี่ งทตู จากสวรรค๑ \"โอโ๎ ฮ! ดใี จจริงทไี่ ดพ๎ บคณุ .......ดีใจจริงๆ ท่ีจะไดค๎ ุยดว๎ ย!\" เขาแสดงออกเชนํ น้ันจรงิ ๆ เขารอ๎ งไห๎ \"คุณเปน็ คนแรกในหกเดือนที่ผํานมาทางนี้ เราได๎รบั เสบียงทุกๆ หกเดอื น ไมํผ๎ูหมวดกผ็ ก๎ู องเปน็ ผ๎นู ํามา แตคํ รง้ั ทแ่ี ล๎วเป็นผ๎กู อง....\" เราแทบไมเํ ช่อื สายตาวาํ เพียงแคสํ องช่ัวโมงจากดาการ๑ท่เี ราควรจะไปหยุด กินอาหารเทย่ี งนนั้ กา๎ นลูกสบู เกดิ ชาํ รุดแล๎วเราก็เปล่ียนชะตากรรม กลายมาเป็นสิง่ ปาฏหิ าริย๑สาํ หรับนายสบิ แกๆํ ที่ร๎องไห๎อยํนู ้ี \"เชญิ ดื่มซิครบั ผมดีใจจริงๆ ทไ่ี ดเ๎ ลยี้ งเหลา๎ คณุ ในวนั นี้ คดิ ดูซิครับ ครั้งท่ี แลว๎ ที่ผูก๎ องผํานมา เหล๎าของผมหมดพอดเี ลย\" เรื่องทเ่ี ลําน้ีไมใํ ชเํ รอ่ื งที่แตงํ ข้ึนเอง เขาพดู ตํอไปจริงๆ วํา \"ครัง้ ที่แล๎วผมไมํได๎ดืม่ กบั ผกู๎ อง.....ชํางนาํ อบั อายจนผมทนไมไํ ด๎ จนผม ตอ๎ งขอย๎าย.....\" คิดจะชนแกว๎ ชนแก๎วแลว๎ ดม่ื กบั เขาผ๎ูน้ันท่กี ระโดดลงมาจากอฐู เนอ้ื ตวั ยงั เตม็ ไปดว๎ ยเหงื่อไคล! ตลอดเวลาหกเดอื นเต็มๆ เขามชี วี ิตอยํูเพือ่ นาทนี ัน้ เดือนหน่งึ มาแล๎วท่ีเขาขัดถูอาวุธ ทาํ ความสะอาดปอู มตง้ั แตํหอ๎ งเก็บอาวุธจนถึงห๎องเกบ็ ของ เริม่ ต้ังแตํสองสามวนั มาแล๎ว เมอ่ื ใกลจ๎ ะถงึ วันสาํ คัญนน้ั เขาไมวํ ํางเวน๎ ทจ่ี ะขึน้ ไปบนเชิงเทิน เฝาู มองขอบฟาู เพํงหาฝุนทตี่ ลบขึ้นเมอ่ื หมวดทหารเคล่ือนท่จี ากอาตารจ๑ ะผาํ นมา แตแํ ลว๎ เหลา๎ เกดิ หมดลง การดื่มฉลองไมอํ าจมีขึน้ ไมอํ าจมีการชนแกว๎ กัน ได๎ เขารสู๎ กึ วาํ เกียรติศักด์ขิ องเขาไดส๎ ญู สิ้นไป \"ผมเรํงวันเรํงคืนที่จะใหเ๎ ขากลบั มา ผมคอยเขาอยํู......\" \"เขาอยูไํ หนละํ ครบั หมํู\" นายสิบผนู๎ นั้ ชอี้ อกไปที่ทรายรอบๆ และตอบวํา \"ไมํร๎ซู ิ ผูก๎ องอยไํู ปทุกแหํงหนแหละครับ!\" ไมนํ าํ เปน็ ไปได๎เหมอื นกนั ทีค่ ืนน้นั เราจะไปนอนอยบํู นเชิงเทนิ และพูดคยุ กัน
ถึงเรื่องดาว ทน่ี ่ไี มํมสี ง่ิ อ่นื ใดที่จะใหเ๎ ฝาู มอง นอกเสยี จากดาวทีอ่ ยกูํ นั ครบครันและ มองเหน็ ได๎เหมือนกบั วําอยใูํ นเครือ่ งบิน ตาํ งกันเพยี งแตํวาํ ดาวเหลําน้ันอยํูกับที่ บนเคร่อื งบนิ ในเวลากลางคืนทีอ่ ากาศปลอดโปรงํ เรามกั จะปลํอยให๎ เครื่องบินบินเองโดยแทบจะไมํได๎ขบั เลย แลว๎ เครอ่ื งบินกจ็ ะคอํ ยๆ เอียงไปทางซา๎ ย โดย ทเ่ี รานึกวํายงั บินอยใูํ นแนวนอนกพ็ อดีเหลอื บไปเห็นหมํบู ๎านอยูํขา๎ งลาํ งใตป๎ กี ขวา แตํใน ทะเลทรายไมมํ หี มบํู ๎านน่ีนา ไมเํ ชนํ น้ันคงเปน็ ขบวนเรอื หาปลา แตํในความกวา๎ งใหญํ ของซาฮารา ไมนํ าํ จะมีขบวนเรือหาปลาได๎ แล๎วอยาํ งไรลํะ? แลว๎ เรากย็ ิ้มกับความ ผดิ พลาดของเรา เราคํอยๆ ต้ังลําเครอ่ื งบินนําหมูบํ า๎ นนั้นกลับคนื ท่ขี องมัน เอาเพ่อื นกลํมุ ดาวท่ีหลนํ ลงไปข้ึนมาไว๎ทีเ่ ดิม หมํบู า๎ น ใชํแล๎ว หมํูบา๎ นของดาว แตํทวําเมอ่ื มองจากเชิง เทินนี้ เราจะเห็นแตํทะเลทรายที่เว้งิ วา๎ ง เนินทรายท่ีอยูํนิง่ และกลุํมดาวที่หยุดนงิ่ อยูํ เบื้องบน นายสิบคยุ กับเราเร่อื งดาววํา \"นแี่ นะํ ผมอํานทิศทางออกนํะ ดาวตรงนแ้ี หละอยูํทางตนู สิ \" \"หมมํู าจากตนู ิสหรอื ?\" \"เปลํา น๎องสาวผมนะํ ครบั \" แล๎วกเ็ งียบไปครํใู หญํ แตเํ ขากไ็ มกํ ลา๎ ปดิ บังอะไรเรา \"วนั หน่งึ ผมคงไดไ๎ ปตนู สิ \" แตคํ งไมํใชํไปตามทางที่ตรงไปยังดาวดวงน้ันจรงิ นอกเสียจากวาํ ในวัน เดนิ ทาง บอํ นาํ้ ระหวาํ งทางจะเกิดแห๎งผากลงและเขาจะคล๎มุ คล่งั ไป จนดาว น๎องสาว และตนู ิส จะปนเปกันไปหมด ถา๎ เป็นเชํนน้ันการเดินทางของเขาจะเป็นเพียงการพรํา่ เพอ๎ ซึ่งผทู๎ ไี่ มํเคยรจู๎ กั ภาพลวงตามกั จะคิดไปวําเปน็ การทนทกุ ข๑ทรมาน \"ครั้งหนงึ่ ผมเคยขออนญุ าตผู๎กองเพือ่ ไปตูนิสเกยี่ วกบั เรอื่ งนอ๎ งสาวนั่น แหละ แตํเขาบอกวํา.....\" \"เขาตอบวาํ ยงั ไงนะ\" \"เขาตอบวาํ นอ๎ งสาวนะํ จะไปหาเอาท่ไี หนก็ได๎ในเม่อื ดาการ๑อยใํู กล๎กวาํ เขา กส็ ํงผมไปท่ีนั่น\" \"น๎องสาวของหมํูคนน้ันสวยไหม?\" \"คนทีอ่ ยูํตูนสิ หรือครบั สวยซี ผมเธอสีทอง\" \"ไมใํ ชคํ นทีด่ าการ๑นะํ ?\" ผ๎ูหมูคํ รบั หมชูํ ํางนาํ รกั จรงิ ๆ สาํ หรบั คาํ ตอบท่ีเคืองๆ และเศร๎าๆ น้นั \"เธอเป็นคนผิวดา\" ทะเลทรายซาฮาราสาํ หรับผ๎ูหมูํ มีความหมายถึงเจ๎านายที่กาํ ลังเดินทางอยํู ตลอดเวลาเพื่อท่จี ะผํานมาหา ถึงความอํอนหวานของน๎องสาวผมทองทอ่ี ยหํู าํ งออกไป มีผนื ทรายหา๎ พันกโิ ลเมตรคั่นอยํู ทะเลทรายสาํ หรับเรา มีความหมายถึงความรูส๎ ึกท่ีมอี ยํู ในตวั เรา ถึงสง่ิ ทสี่ อนใหเ๎ รารจ๎ู ักกบั ตวั เอง ในคืนน้ันเรากห็ ลงรักน๎องสาวและผ๎ูกอง เชํนเดยี วกนั .......... -๒- ปอรต์เอเตยี น อยํูท่ชี ายเขตดินแดนนอกความปกครอง จะเรียกวําเปน็ เมอื ง ก็ไมํเชิง เพราะทน่ี ่ันมีแตปํ ูอม โรงเก็บเคร่อื งบิน และกระทอํ มไม๎สําหรับพนกั งานของ บริษทั เราเทํานนั้ ทะเลทรายรอบๆ มีบรเิ วณกว๎างใหญมํ าก จนแมว๎ ําปอรตเ๑ อเตียนจะมี ทหารเพยี งหยบิ มอื เดียว กย็ ังเปน็ ปูอมท่ีโจมตีไดย๎ ากปอู มหนง่ึ เพราะวําศตั รทู ่จี ะเขา๎ โจมตี จะต๎องขา๎ มผืนทรายและเปลวแดดทอ่ี ยูรํ อบๆ เป็นระยะทางไกลมากจนกระทัง่ วํา กวาํ กองทหารอาหรบั จะมาถงึ ทนี่ ีไ่ ด๎ ก็คงหมดเรย่ี วแรงและหมดเสบียงนํ้าทเี่ ตรียมมา
อยาํ งไรกด็ ี เทําท่จี ําได๎ไมเํ คยขาดเลยที่จะมกี องทหารอาหรับสักกองหนง่ึ ท่กี าํ ลังบํายหนา๎ มาจากทางเหนอื เพ่ือที่จะเข๎าโจมตีปอรตเ๑ อเตยี น ทุกคร้งั ทผ่ี บู๎ งั คับการ ปูอมมาด่ืมน้าํ ชากบั เราที่บา๎ น เขาจะช้ีให๎เราดูบนแผนที่ และเลาํ ขาํ วคืบหน๎าของกอง ทหารอาหรบั ให๎เราฟัง ในทาํ นองเดยี วกับที่คนเราชอบเลําถึงกติ ิศพั ทค๑ วามงามของเจา๎ หญิงผท๎ู รงโฉมอยาํ งนน้ั แหละ แตทํ วํายงั ไมเํ คยมีกองทหารอาหรบั เขา๎ มาถงึ ทน่ี ี่จนแล๎วจนรอด ราวกับวํา พวกเขาเป็นน้ําทีไ่ หลเข๎ามา แตถํ ูกทรายดูดซึมไปหมดกอํ น เราเรยี กกองทหารอาหรับ เหลําน้นั วํา กองทหารผี ลูกระเบดิ มอื และกระสนุ ทเี่ ราได๎รับแจก ถูกทง้ิ ไวเ๎ ฉยๆ ในลังที่ วางอยํูปลายเตียง ไมํมศี ตั รผู ๎ใู ดท่เี ราจะตอ๎ งตอํ สู๎ดว๎ ยนอกจากความเงยี บ ความแร๎นแคน๎ ที่มีอยูํรอบตวั เรานัน่ เองท่เี ปน็ เกราะคุ๎มครองเรา นายสถานีลูกาจะเปดิ เคร่ืองเลนํ จานเสยี ง ฟังทั้งวันท้ังคืน ซึง่ ในบรรยากาศท่หี ํางไกลจากชมุ ชนเชนํ น้ี เน้ือเพลงทีเ่ ราเกือบจะลมื แลว๎ วาํ หมายถึงอะไร จะทาํ ให๎เกิดความรู๎สึกเศรา๎ ๆ อยาํ งบอกไมถํ กู ชํางประหลาดที่ ความร๎สู กึ นนั้ เหมอื นความกระหายนํ้า เยน็ วันน้ี เราได๎รบั ปอร๑เอเตยี น เชญิ ไปกนิ ข๎าวในปูอม ผู๎บงั คับ การปอู มได๎พาเราไปชมสวนของ เขา เขาไดร๎ บั ดนิ แทๆ๎ มาสามลัง เตม็ จากประเทศฝร่ังเศส โดย เอามนั ข๎ามนา้ํ ข๎ามทะเลมากวาํ สี่ พันกโิ ลเมตร สวนของเขากค็ ือ ใบไมส๎ เี ขียวสามใบท่โี ผลขํ น้ึ มา จากดนิ ในลังน้ัน เราแตะมันอยาํ งแผวํ เบาราวกับวํานัน่ เปน็ อัญมณอี นั มีคาํ เวลาพูดถึง เขาจะเรยี กมนั วํา \"สวนของฉัน\" เม่ือลมจากทะเลทรายทแ่ี หง๎ ผากพัดโชยมา สวนน้ันจะถกู นําลงไปไว๎ใน หอ๎ งใตด๎ ิน หลงั จากรับประทานอาหารแล๎ว เรากเ็ ดนิ กลับบ๎านของเราซ่ึงอยหํู ํางจาก ปอู มประมาณหนึ่งกิโลเมตร คนื น้ันพระจนั ทรส๑ อํ งสวาํ ง ทรายใต๎แสงจนั ทร๑มีสชี มพูระเรื่อ เรารส๎ู กึ วําตวั เองไมํมสี มบตั ิอะไรอยํูเลย แตทํ รายนัน้ กม็ ีสชี มพู... เสยี งเรียกของทหารยามทด่ี งั ขน้ึ นําความนําจับใจคืนสํูบรรยากาศใน ขณะนัน้ ซาฮาราทง้ั หมดตน่ื ตระหนกดว๎ ยเงาของเราและรอ๎ งถามเรามา ทัง้ น้กี เ็ พราะวาํ กองทหารอาหรับในที่แหํงหนึง่ แหงํ ใดกาํ ลงั บํายหนา๎ มายงั เรา เสียงเรยี กของทหารยาม น้ันเหมอื นเป็นเสียงของทะเลทรายท้งั หมด ทะเลทรายไมใํ ชํเป็นสถานท่อี นั วํางเปลาํ อีก แลว๎ แตํมคี วามหมายถึงขบวนทหารมวั ร๑ทชี่ อบแสงจันทร๑ เราอาจหลงเชือ่ วําเราอยํใู นทที่ ป่ี ลอดภัยแลว๎ แตํกระนนั้ ! โรคภัยพบิ ตั ิ กอง ทหารอาหรับและภยันตรายตาํ งๆ กําลังบาํ ยหนา๎ มายังเรา! ในโลกนีม้ นษุ ย๑เป็นเสมือนเปูา ทอี่ าจถูกลอบยงิ ได๎ตลอดเวลา ทหารยามเซเนกลั ผู๎นนั้ เปน็ เสมือนผทู๎ าํ นายทมี่ าเตือนให๎ เรารู๎ถงึ ขอ๎ เทจ็ จรงิ ข๎อนี้ เราตอบไปวาํ เปน็ คนฝรงั่ เศส แลว๎ เดินผํานเทวทตู ผวิ ดาํ นัน้ ไป เราสูดลม หายใจเข๎าเต็มปอด ความร๎ูสึกถึงอันตรายชํางเปน็ ความร๎ูสึกทป่ี ระเสริฐ...จรงิ อยํอู นั ตราย ยังอยํูอกี ไกล ไมํรบี ดวํ นอะไร ผืนทรายอนั กว๎างใหญํยงั กนั มันจากเราอยํู แตคํ วามหมาย
ของโลกนีไ้ มเํ หมือนเดิมเสยี แลว๎ ทะเลทรายกลับดูงดงามขึ้น ในที่แหงํ หน่ึงแหํงใด กอง ทหารอาหรบั ที่กําลงั บํายโฉมหนา๎ มาแตํยงั ไมเํ คยถงึ เปน็ สัญลักษณ๑อนั สูงสดุ ของ ทะเลทรายแหงํ นี้ ห๎าทํุมแล๎ว ลกู ากลับจากห๎องวิทยุมาบอกฉันวํา เครื่องบนิ จากดาการจ๑ ะ มาถึงตอนสองยาม เหตกุ ารณท๑ กุ อยํางปกตบิ นเครอื่ งบนิ การขนย๎ายถงุ ไปรษณียใ๑ สํ เคร่ืองบินของฉนั คงจะสิน้ สุดลงตอนสองยามสิบนาทแี ล๎วฉนั จะออกบินไปทางเหนือ ฉัน ใช๎เวลาท่ีเหลอื อยูํด๎วยการโกนหนวดอยาํ งตั้งอกตง้ั ใจหนา๎ กระจกทแ่ี หวํงๆ บานหนง่ึ บางครง้ั บางคราวทงั้ ๆ ทผ่ี า๎ ขนหนยู ังพันอยํูรอบคอ ฉันเดินไปท่ปี ระตแู ละมองออกไปยัง พืน้ ทรายอันวํางเปลํา ภายนอกอากาศแจํมใสแตไํ มํมลี ม ฉันเดินกลับมาท่กี ระจกพร๎อม กบั ครุนํ คิดวํา ลมทพี่ ดั อยตํู ลอดเวลาเปน็ แรมเดอื น ถา๎ เกดิ หยดุ ไปท๎องฟาู อาจจะปั่นปุวน ไปหมด ตํอจากนัน้ ฉนั กเ็ ร่มิ พิธกี ารแตงํ ตวั หอ๎ ยตะเกยี งฉุกเฉินเข๎ากับเข็มขัด หยบิ เครอ่ื งวดั ความสูงและดินสอ แล๎วเดินไปหาเนรีผซ๎ู ึง่ เป็นพนกั งานวิทยปุ ระจําเคร่อื ง สําหรับคืนน้นั เขากําลงั โกนหนวดอยํเู หมอื นกนั ฉนั ร๎องทกั ไปวาํ \"เปน็ ยังไง\" ตอนน้กี ไ็ มํ มีอะไร การตระเตรียมตวั กํอนออกเดินทางเปน็ สํวนที่งาํ ยทสี่ ดุ ของการบิน ฉนั ได๎ยินเสียง กระทบเบาๆ แมลงตัวหนึ่งบินมาชนตะเกียงของฉนั เพราะเหตใุ ดกไ็ มรํ ู๎ ฉันรูส๎ ึกสงั หรณใ๑ จ ขน้ึ มา ฉันเดนิ ออกไปข๎างนอกอีกและมองไปรอบๆ ไมํมเี มฆแมแ๎ ตํกอ๎ นเดียว หนา๎ ผาทอ่ี ยูถํ ัดออกไปตดั ขอบฟูา และเหน็ ได๎ชัดเหมือนเป็นเวลากลางวัน ทะเลทราย ทัง้ หมดอยูใํ นความเงียบสงดั และดเู ปน็ ระเบยี บ แตํแลว๎ ผีเสื้อสีเขยี วตวั หน่งึ และแมลงปอ สองตัวก็บนิ มากระทบตะเกียงของฉัน ฉันมีความร๎สู ึกอกี วบู หนึ่ง ไมแํ นใํ จวาํ เปน็ ความ หวาดกลวั ท่มี าจากสํวนลึกในตวั ฉัน มนั ยงั เลอื นลาง เหมือนกับจะบอกอะไรสักอยําง เหมือนเปน็ เสยี งกระซิบอันแสนไกล นหี่ รือคอื สญั ชาตญาณ....ฉันเดนิ ออกมาข๎างนอกอีก ครงั้ ลมสงบจรงิ ๆ อากาศยังคงเยน็ ชื่นอยํู แตํมีอะไรบางอยํางมาเตอื นฉัน ฉนั เดาหรอื คิด วาํ พอจะเดาได๎แลว๎ วาํ อะไรเกิดขนึ้ มนั จะจริงหรอื ไมํมีอะไรผิดสังเกตเลยในท๎องฟาู และ บนพื้นทราย แตเํ จา๎ แมลงปอสองตวั และผเี สือ้ เขียวตัวนนั้ ได๎มาสะกิดใจฉนั ฉนั ขนึ้ ไปบนเนนิ ทราย และนงั่ ลงหันหน๎าไปทางทศิ ตะวันออก ถ๎าฉันเข๎าใจ ถูก ส่งิ นั้นคงจะเกิดขึน้ ในไมชํ า๎ เจ๎าแมลงเหลาํ นม้ี าทําอะไรกัน ในทีท่ ี่อยูํหํางจากแหลํง นาํ้ และอยลํู กึ เขา๎ มาในทะเลทรายหลายรอ๎ ยกโิ ลเมตรเชนํ นี้ เศษวตั ถุตํางๆ ทถี่ กู คล่นื ซดั มากองอยบํู นชายหาดยอํ มบอกให๎รู๎วาํ มีพายุ เกดิ ขน้ึ ที่กลางทะเลฉันใด แมลงเหลาํ น้กี ็บอกใหฉ๎ นั รูว๎ าํ พายทุ รายกําลงั จะพัดมาถึงฉัน นนั้ พายุตะวันออกทไ่ี ลํผีเสือ้ สีเขียวกระจัดกระจายออกไปจากสวนปาลม๑ อนั หํางไกล สํง สญั ญาณแรกมาถงึ ตัวฉันแล๎ว ลมตะวันออกเริม่ พดั โชยมาอยาํ งแผวํ เบา แตหํ ๎าวหาญ เพราะวํามนั มาพสิ จู นก๑ ารคาดคะเนของฉนั มาแจง๎ เหตพุ ายทุ ่ีจะตามมาและหมายถงึ ภัยท่ี จะมาคกุ คาม แตํในขณะน้ลี มยังโชยมาอยาํ งแผํวเบา ฉันอยํูที่สดุ ชายเขตของคลนื่ ลม ถ๎า หากวํามีผา๎ กางอยูํขา๎ งหลงั ฉันสักย่สี ิบเมตร เชอื่ วําคงไมกํ ระดกุ กระดกิ เลย ไอรอ๎ นจากแรงลมพดั มาต๎องฉนั เพียงวูบเดียว ดูราวกบั วาํ เป็นวูบสุดท๎าย กํอนทีจ่ ะหมดหายไป แตฉํ ันร๎ดู วี าํ ในสองสามวนิ าทถี ัดไป ซาฮารากําลงั กล้ันลมหายใจ และจะถอนหายใจออกมาเปน็ วูบทีส่ อง ในอกี ไมถํ ึงสามนาที กรวยท่ีใชบ๎ อกทางลมก็จะ เรม่ิ พลว้ิ ตวั ในอกี ไมํถงึ สบิ นาทที รายกจ็ ะทวํ มฟาู ในอีกไมชํ ๎าเรากจ็ ะบนิ ขน้ึ ทํามกลาง พายอุ นั ร๎อนผาํ วและผงทรายท่ปี ลวิ วอํ น นั่นไมใํ ชสํ ่งิ ทีส่ รา๎ งความหวัน่ ไหวให๎แกฉํ ันแตํกลบั ทําให๎ ฉันปิติยนิ ดเี หมอื น คนเถอ่ื น ฉันสามารถเดาและเข๎าใจลางๆ ถงึ สิง่ ทจี่ ะเกิดขึน้ ฉันมคี วามสังหรณใ๑ จและ
ประสาทอันไวเหมือนกับมนุษย๑ในบุพกาลซ่งึ สามารถเข๎าใจอนาคตไดจ๎ ากการสังเกตสิง่ เลก็ ๆ นอ๎ ยๆ ฉันสามารถอาํ นความพโิ รธของธรรมชาตไิ ด๎จากเสยี งปกี ของแมลง -๓- เมอ่ื ตอนอยทํู ี่นน่ั เรามีการตดิ ตอํ กบั พวกมวั รน๑ อกความปกครอง พวกเขา ออกมาจากดินแดนที่ไมมํ ีใครกลา๎ รุกลํา้ ซงึ่ เราบินขา๎ มอยํูเป็นประจํา เขากล๎าเส่ียงไปที่ ปอู มชบู ี หรือปูอมซิสเนรอสเพอื่ ซอ้ื ขนมปัง น้ําตาล ใบชา แลว๎ เขากก็ ลับไปยงั ดินแดน ลกึ ลบั ของเขาอกี ระหวํางเวลาท่ีเขาออกมาแตํละคร้งั เราก็พยายามตสี นิทกับพวกเขา บางคน สาํ หรับบรรดาหัวหน๎าทมี่ อี ํานาจ ดว๎ ยความเห็นชอบของทางบริษทั ฯ บางครง้ั เรากพ็ าเขาขนึ้ เครอื่ งบนิ เพ่อื ให๎ชมภูมิประเทศ ทง้ั นีก้ ็เพ่ือลดความ ทระนงของ เขาลงบา๎ ง ในเมอ่ื การทเี่ ขาฆาํ ฟันพวกท่เี ขาจบั ไปไดน๎ ้ัน กเ็ น่ืองมาจากการดูถกู มากกวํา การเกลยี ดชงั ถ๎าเขาสวนทางกบั เราใกล๎ๆ ปูอม เขาจะไมกํ ลําวคาํ ผรสุ วาทใดๆ เพยี งแตํ จะสะบดั หน๎าหนีพร๎อมทง้ั ถํมน้าํ ลาย ความทระนงของเขานน้ั เกิดจากความหลงเชื่อใน อาํ นาจยง่ิ ใหญขํ องเขา มหี ลายคนทเี่ มอื่ รวบรวมสมคั รพรรคพวกไดร๎ าวสามร๎อยคนก็ มักจะมาคุยโวกับเราวํา \"พวกแกในฝรง่ั เศสนํะยังโชคดีนะ เพราะไปซุกหวั อยไํู กลจากทนี่ ่ี เป็นระยะทางเดินกวาํ รอ๎ ยวัน.....\" เรากพ็ าพวกเขาเดนิ ทางไป ดงั นน้ั พวกเขาทง้ั สามคนจึงไดไ๎ ปเย่ยี มเยยี น ประเทศที่ฝรั่งเศสท่เี ขาไมเํ คยรูจกั เขาเปน็ ชนเผาํ เดียวกบั ผทู๎ ่ีครง้ั หนง่ึ เคยตดิ ตามฉนั ไป ท่เี ซเนกลั และไดร๎ อ๎ งไหโ๎ ฮออกมาเมอื่ เห็นต๎นไม๎ เมื่อเขากลับคนื มาสํูกระโจมของเขาอกี ครั้งหน่งึ เขายังคงติดใจอยูํกับ มหรสพท่มี สี าวนุํงหมํ นอ๎ ยเต๎นระบาํ อยทํู ํามกลางดอกไม๎ เขาเป็นคนท่ีไมเํ คยเหน็ ต๎นไม๎ เลยสกั ตน๎ เดียว หรอื นาํ้ พุ หรอื กหุ ลาบสักดอกเดียว เขาเคยได๎ยนิ พูดถึงสวนที่มีลาํ ธาร ไหลผาํ นกจ็ ากคําบรรยายของคัมภีรโ๑ กหราํ นซ่ึงกลาํ วถงึ ลักษณะของสวนสวรรค๑ไว๎ เชนํ นนั้ เขาจะไดไ๎ ปเหน็ สวนสวรรค๑และนางอัปสร กต็ ํอเม่อื กระสุนปืนจากพวกนอกรตี จะ มาจบสามสิบปีแหงํ ชีวติ อันขมขนื่ และยากเข็ญบนพืน้ ทรายนี้ แตํพระเจา๎ เองกไ็ มํทรงไวซ๎ ่งึ ความยุติธรรม ในเมื่อพระองคป๑ ระทานทรัพย๑ ศฤงคารเหลาํ น้แี กํคนฝร่ังเศส โดยไมเํ รียกรอ๎ งความกระหายนํา้ และความตายเป็นเคร่อื ง สงั เวย ด๎วยเหตุน้ีแหละ เด๋ียวน้พี วกหวั หน๎าแกๆํ จึงชอบครนุํ คิด ด๎วยเหตุนีแ้ หละ ในขณะ ทมี่ องออกไปรอบๆ กระโจมและเหน็ แตํทะเลทรายซาฮาราอนั กวา๎ งใหญํ ซ่งึ จะให๎ ความสขุ แกเํ ขาแตเํ พยี งเล็กนอ๎ ยตราบจนวนั ตาย เขาก็ปลํอยตัวมาปรบั ทกุ ขก๑ บั เราบา๎ งวํา \"จรงิ ซิ พระเจา๎ ของคนฝร่ังเศสนํะ.......มเี มตตาตํอคนฝร่ังเศสมากกวําพระ เจา๎ ของคนมวั รจ๑ ะมีเมตตาตอํ เรา!\" เมื่อสองสามอาทติ ยก๑ อํ นหน๎านี้ เขาไดไ๎ ปชมแควน๎ ซาววั มัคคุเทศกไ๑ ดพ๎ า เขาไปชมนา้ํ ตกใหญํแหงํ หนึ่งซ่งึ มนี ้ําตกกระเซน็ เป็นทางใหญสํ งํ เสยี งดงั เป็นโครมๆ \"ลองด่มื ดซู คิ รับ\"
น้าํ ท่ีนั่นจืดสนทิ นา้ ! ซาฮารา ท่นี จี่ ะต๎องใชเ๎ วลาเดนิ สักกีว่ ันกวํา จะถึงบํอน้าํ ที่อยํใู กลท๎ ี่สุด และถา๎ เผื่อพบมนั แล๎วจะต๎องใช๎เวลาอกี กช่ี ่ัวโมงกวาํ จะขุดทรายทถี่ มเต็ม อยํู จนกวาํ จะขุดลงไปถึงนํา้ โคลนผสมนา้ํ ปสั สาวะอฐู ! น้ํา! ท่ี ซิสนอเรส ที่ปอรตเ๑ อเตียน เด็ก มวั ร๑ไมไํ ด๎เทีย่ วขอทานเงนิ หรอก แตจํ ะถอื กระปอ๋ งเที่ยวเดนิ ขอนํา้ \"ขอน้ําด่ืมดว๎ ยครบั ขอหนํอยนะครบั .....\" \"เอาซิ ถ๎าเจ๎าเป็นคน ด\"ี นา้ ซึ่งมคี า่ ยิ่งกว่าทอง ซ่งึ เพยี งแคไํ มกํ ห่ี ยดก็คงจะทําให๎เกดิ กอหญา๎ เขยี ว ขจีโผลขํ นึ้ มาจากทรายได๎ ถ๎าท่ใี ดมีฝนตกกจ็ ะเกิดการอพยพกันไปที่นน่ั ทั้ง ซาฮารา ชน เผาํ ตาํ งๆ จะขนย๎ายกนั ไปเปน็ ระยะทางสามร๎อยกโิ ลเมตรเพอื่ ไปหาหญา๎ ......นา้ํ ซ่งึ หาได๎ ยากน้ซี งึ่ ไมํได๎ตกลงมาเลยแมแ๎ ตํหยดเดยี วทปี่ อรต๑เอเตียนเป็นเวลาสบิ ปแี ลว๎ แตํทซี่ าวัว นนั้ นาํ้ หลัง่ ไหลมาราวกับวาํ แหลํงเก็บน้ําของโลกไดแ๎ ตกทลายลงและปลํอยน้าํ ไหล ทะลักทลายออกมาทตี่ รงน้นั \"ไปกนั เถอะครบั \" มัคคเุ ทศกบ๑ อกเขา แตํเขายงั ยืนนิง่ อยูํ \"อกี สกั ครเูํ ถอะ.....\" เขายนื เงียบ เฝาู มองการเป็นไปของความเรน๎ ลับอันย่งิ ใหญํโดยไมปํ รปิ าก และด๎วยทาํ ทางอันเครงํ ขรมึ ส่งิ ท่อี อกมาจากชอํ งเขานี้คอื ชวี ิตและเลอื ดเนอื้ มนษุ ย๑ ปริมาตรนํา้ ทไ่ี หลออกมาในหนง่ึ วินาทเี กินพอทจ่ี ะฟ้นื ชีวติ ผ๎เู ดินทางในทะเลทรายท้งั ขบวน ซ่งึ จะต๎องละลานตาและซมซานด๎วยความกระหายนํา้ อยชํู วั่ นริ ันดร๑ ในระหวาํ ง ทะเลเกลือกับภาพลวงตาอนั ไมมํ ีท่ีสิ้นสุด ภาพทีเ่ ขาเหน็ อยํนู แี้ สดงถึงอภินิหารของพระ เจ๎า จะใหเ๎ ขาหนั หลงั ได๎อยาํ งไร พระเจา๎ ทรงเปดิ ทาํ นบนา้ํ และทรงแสดงพระอํานาจ ชาว มัวรท๑ ้งั สามไดแ๎ ตตํ ะลึงอยูํกับท่ี \"ไมมํ ีอะไรให๎ดมู ากไปกวํานีแ้ ลว๎ ไปกนั เถอะ\" \"เราต๎องรออยํทู นี่ ี่\" \"รออะไรเลํา\" \"รอใหน้ ้าหมดกอ่ น\" เขาอยากรอเวลาทีพ่ ระเจ๎าจะทรงระอากบั ความฟุมเฟอื ยของพระองคเ๑ อง ความตระหนค่ี งทําใหพ๎ ระองคร๑ ูส๎ ํานกึ พระทยั ในไมชํ ๎า \"แตํนาํ้ นีม่ ันไหลอยาํ งน้มี ากวําพนั ปีแล๎ว!\"....... ในคืนนีพ้ วกเขาไมกํ ล๎ายกเรือ่ งนํ้าตกข้ึนมาพูด มีประโยชนอ๑ ะไรทีจ่ ะพูดถึง เรอื่ งมหศั จรรย๑บางเร่ือง อยาํ ไปนกึ ถึงมนั มากเกินไปจะดกี วาํ มฉิ ะนน้ั จะไมเํ ขา๎ ใจอะไรเลย มฉิ ะน้นั ก็จะเกดิ ความระแวงในพระเจา๎ ........... \"จรงิ ซิ พระเจา๎ ของคนฝรง่ั เศสนะํ .......\" ฉันรจ๎ู ักเพอื่ นชาวมวั ร๑ของฉนั ดี พวกเขาอยูทํ ีน่ ่ัน งงงนั ไขวเ๎ ขวในความเชอ่ื แทบวาํ จะยอมตกมาอยํูใต๎อาํ นาจแล๎ว พวกเขาฝันที่จะไดร๎ ับสวํ นแบงํ ของขา๎ วบารเ๑ ลย๑
จากกรมพลาธิการฝรั่งเศสท่ีจะได๎รับความคม๎ุ ครอง ความปลอดภยั จากกองทหารฝรั่งเศส ในซาฮารา เป็นความจรงิ อยํวู ํา ถา๎ พวกเขายอมอยํูใต๎อาํ นาจแล๎ว ชีวิตการเปน็ อยํู ทางด๎านวัตถุของเขาก็จะดขี นึ้ แตเํ ขาทง้ั สามคนนน้ั มีเลือดเนอื้ เชอ้ื ไขเดยี วกันกับ เอลมมั มนู เจา๎ เมอื งตรารซ๑ า (ฉนั อาจจําชอ่ื ผิดกไ็ ด๎) ฉนั ร๎ูจกั เอลมัมมนู ในสมยั ท่ีเขายอมอยํใู ตอ๎ ํานาจของเรา เขาไดร๎ บั การยก ยอํ งอยํางเปน็ ทางการสําหรบั ความดคี วามชอบของเขา ได๎รับทรพั ยส๑ นิ จากผวู๎ าํ ราชการ เมอื งตาํ งๆ และเป็นท่เี คารพของเผาํ ชนทัง้ หลาย ดคู ล๎ายกบั วาํ เขาไมํไดข๎ าดแคลนทรพั ย๑ สมบตั ิอะไรเลยเทาํ ที่จะเห็นได๎ แตแํ ล๎วคืนวนั หน่งึ โดยไมํมีอะไรท่ีจะทาํ ใหค๎ าดคะเน เหตุการณ๑ไดล๎ วํ งหนา๎ เลย เขาไดส๎ งั หารนายทหารทั้งหมดท่ีเขตดิ ตามไปด๎วยใน ทะเลทราย แยงํ ชงิ อูฐและปนื แลว๎ หนไี ปสมทบกบั เผําชนท่ีอยนูํ อกความปกครอง เราเรยี กการเปลีย่ นขา๎ งหนุ หนั เชนํ น้วี าํ การทรยศ ซึ่งเปน็ กรหลบหนที ท่ี ั้ง อาจหาญและจนตรอกของหัวหนา๎ อาหรับ ตอํ ไปน้ี เขาผูน๎ จ้ี ะถกู ตามลาํ ไปท่ังทุกแหงํ หน ในทะเลทราย เขาเปน็ เสมอื นพลุทมี่ ีความรํุงโรจนอ๑ ันสนั้ และจะดับลงในไมชํ า๎ เม่อื มา เผชิญกบั หนํวยทหารเคล่ือนท่ขี องเมืองอาตาร๑ แลว๎ เราก็แปลกใจในการกระทาํ ท่บี า๎ ระห่าํ แบบนี้ อยํางไรก็ดี เหตุการณท๑ เี่ กดิ ขน้ึ กับเอลมมั มูนก็เกดิ ขน้ึ กับชาวอาหรับอกี หลายคน เขารูส๎ ึกตวั วาํ แกลํ งและเมอ่ื แกลํ งก็เรมิ่ คิด เชํนนีแ้ หละ ในคนื วนั หน่ึงเขาพบวาํ เขาได๎ทรยศตอํ พระเจ๎าแหงํ อสิ ลาม เขาไดส๎ รา๎ งมลทนิ ขนึ้ ในการยอมรับสมั พันธไมตรี ของพวกครสิ เตยี นและยอมรับการแลกเปล่ียนซึง่ เขาเป็นฝาุ ยสูญเสยี ทุกส่งิ ทกุ อยําง กจ็ รงิ มิใชหํ รอื ทข่ี ๎าวบาร๑เลยห๑ รอื สนั ติสขุ ไมํมคี วามสําคญั อะไรเลยสําหรบั เขา เขาเป็นนกั รบตกอับท่ีกลายมาเปน็ ชุมพาบาลแตํกลบั หวนคดิ ไดว๎ าํ เคยอาศยั อยูใํ นซา ฮาราซ่ึงทกุ หลืบทกุ มุมเตม็ ไปด๎วยภยันตรายทีแ่ อบซอํ นอยํู กองทหารท่ีเคลื่อนท่ไี ปใน เวลากลางคนื ยังต๎องสํงกองลาดตระเวนลวํ งหน๎าไปกํอน ขําวการเคลอ่ื นไหวของศตั รจู ะ นํามาเลําสํกู นั ฟงั รอบๆ กองไฟในยามดกึ และจะทาํ ให๎หัวใจเต๎นระทกึ เขาหวนนกึ ถึง ความร๎ูสกึ ต่นื ตัวเตม็ ทแี่ ละกล่ินไอแหํงทะเลลกึ ผู๎ซ่งึ เคยลม้ิ รสความร๎ูสกึ เชํนน้แี ลว๎ จะไมํ อาจลืมไดอ๎ กี เลย ขณะน้ี เขาถกู จบั ใหม๎ ารอํ นเรํไปอยํางไมํมีจดุ หมายในแผนํ ดินอนั กว๎างใหญํ แผนํ ดินท่ีสงบสขุ แตปํ ราศจากเกยี รติภมู ิใดๆ ในตอนน้ีเองเทําน้ันแหละทซ่ี าฮาราเปน็ เพยี งทะเลทราย อาจเป็นไปไดเ๎ หมอื นกนั วําเขาเทิดทูนนายทหารท่ีเขาไดฆ๎ าํ ทิ้งเสยี แตํ ความรักพระอัลลาหย๑ ํอมเหนอื กวําส่งิ อืน่ ใด \"ราตรสี วัสด์ิเอลมัมมนู \" \"ขอให๎พระเจ๎าคุม๎ ครองทาํ น\" นายทหารชกั ผ๎าหมํ มาคลมุ และเอนตวั ลงนอนบนผนื ทราย ปลอํ ยภวงั คใ๑ ห๎ ลํองลอยไปทํามกลางแสงดาว ดาวทงั้ หลายโคจรไปอยํางชา๎ ๆ ทั้งแผํนฟาู บอกเวลาที่ ลวํ งไป ดวงจนั ทร๑ท่ลี อยต่ําลงจนจะจรดพน้ื ทรายกาํ ลงั จะลับหายไปตามวิถีของมัน ในไมํ ชา๎ พวกคริสเตยี นกจ็ ะหลับลง ในอกี สองสามนาทบี นท๎องฟูาก็จะเหลอื แตดํ าว ดงั นน้ั เพอ่ื ลบลา๎ งความเสื่อมเสีย เพ่อื ใหเ๎ ผาํ ชนกลับคนื สํูความย่งิ ใหญํแหํงอดีต และเพื่อดาํ รงการ ตอํ สด๎ู น้ิ รนอนั เป็นส่ิงเดียวทใ่ี ห๎ความหมายแกผํ นื ทรายนี้ กจ็ ะต๎องการเพียงแตํเสียงร๎อง คอํ ยๆ ของพวกครสิ เตียนในขณะทจ่ี ะดบั สญู ในห๎วงภวงั ค๑......ในอีกไมํก่วี ินาที โฉมหนา๎ ใหมแํ หํงทะเลทรายจะเกดิ การกระทําทไี่ มํอาจจะเปลีย่ นคนื เปน็ อยํางเดมิ ได๎... แลว๎ นายทหารหนํมุ เหลาํ น้นั กถ็ ูกฆาํ ตายในขณะที่นอนหลับ
-๔- วันหนึ่งทชี่ ูบี เกมัลและมยู านนอ๎ งชายไดเ๎ ชิญฉนั มาดม่ื นํ้าชาในกระโจม ของเขา มยู าน มองฉันอยาํ งเงียบๆ มีผ๎าสนี ้ําเงินคลมุ ใบหนา๎ สวํ นลาํ งอยูํ เขาวางทําเหิน หาํ งและถมึงทงึ เกมลั เทาํ นั้นทีพ่ ูดและให๎เกียรติฉนั \"กระโจมหลงั นี้ อฐู เมีย และทาส ทุกอยาํ งเป็นของทาํ น\" โดยไมลํ ะสายตาปากฉนั มูยานเอยี งตัวไปทางพชี่ าย พดู อะไรสองสามคาํ และคนื กลับเข๎าสูํความเงียบตามเดิม \"เขาวําอะไรนะ\" \"เขาบอกวํา โบนาฟสู ขโมยอฐู พันตวั ไปจากรเี กอีบสั \" รอ๎ ยเอก โบนาฟสู ผู๎นเ้ี ปน็ นายทหารอฐู ของหมวดทหารทีอ่ าตาร๑ ฉันไมรํ จ๎ู ัก เขา แตฉํ นั รจู๎ กั กติ ตศิ พั ทข๑ องเขาในหมพํู วกมวั ร๑ดี พวกมวั ร๑จะกลาํ วถึงเขาด๎วยความโกรธ แคน๎ แฝงอยกํู ับความร๎ูสกึ ยกยํองนับถือ การปรากฏตวั ของเขาสรา๎ งความหมายอันหนึง่ แกผํ ืนทรายน้ี ไมรํ ว๎ู าํ ในวันนเ้ี ขาโผลํมาไดอ๎ ยํางไร ท่ีเบอ้ื งหลงั กองทหารอาหรับที่กําลงั เดนิ ไปทางใต๎ เขาขโมยอฐู ไปหลายรอ๎ ยตวั ทาํ ให๎ทหารอาหรับต๎องงย๎อนกลับมาโดยหวัง ทจี่ ะชํวงชิงทรัพย๑สมบตั ทิ ีเ่ คยคิดวาํ อยปูํ ลอดภยั แล๎วกลบั คืนไป หลังจากการปรากฏตวั เยี่ยงเทวดาทีไ่ ดช๎ วํ ยเมอื งอาตารไ๑ วแ๎ ลว๎ น้ี เขาก็ไปตง้ั กระโจมอยูํบนที่ราบสงู อัน ประกอบดว๎ ยหนิ ปูนแหํงหนึ่ง ตัง้ มน่ั คอยทาํ อยํทู ี่นนั่ ท๎าทายให๎เข๎าโจมตี บุคลิกของเขา นั้นแรงกลา๎ จนกระท่ังเผําชนตาํ งๆ ตอ๎ งบํายหนา๎ เขา๎ สํูคมดาบของเขา ใบหน๎าของมูยานทม่ี องดูฉนั เพม่ิ ความดรุ า๎ ยขึน้ อกี เขาหันไปพูดกับพีช่ าย อีกครงั้ หน่ึง \"เขาวาํ อะไร\" \"เขาบอกวาํ พรุงํ นีเ้ ราจะรวบรวมทหารไปโจมตีโบนาฟสู สามรอ๎ ยคน\" ฉนั เดาไวแ๎ ล๎วเชียว มกี ารพาอูฐไปกนิ น้าํ ท่บี อํ ตั้งสามวนั มาแล๎ว มกี าร ถกเถยี งและบรรยากาศท่ีต่นื ตัวราวกับวาํ มีการจัดหาเชือกเสาเพลาใบประจาํ เรือใบสักลาํ หน่งึ ซง่ึ มองไมเํ หน็ ลมที่กําลงั จะพาเรือใบออกทะเลก็เรม่ิ พดั มาแลว๎ เนอ่ื งจากโบนาฟู สน่นั เอง ทกุ กา๎ วท่มี ุงํ ไปทางใต๎ หมายถงึ ชยั ชนะและเกยี รตศิ กั ดิ์ ฉนั ไมอํ าจแยกออกเลย วาํ ในการออกเดินทางครั้งน้ี มีอะไรบา๎ งท่ีเปน็ เพราะความแคน๎ หรือเพราะความรัก ดูชํางเลอเลศิ ทจี่ ะมีศตั รผู ๎ูย่งิ ใหญทํ ีร่ อใหเ๎ ราฆาํ อยสํู ักคนหนึ่งในโลกน้ี ในท่ี แหงํ ใดก็ตามท่ีเขาปรากฏตวั ข้ึน เผําชนท่อี ยํูใกลบ๎ ริเวณนน้ั ก็จะเก็บกระโจม รวบรวมอูฐ และหนีไปดว๎ ยความหวาดหวนั่ ทีจ่ ะเผชญิ หน๎ากับเขา สํวนเผาํ ชนทอี่ ยํูหาํ งไกลออกไป ก็ เหมอื นตกอยูใํ นอํานาจสะกดย่ยี งอาํ นาจรัก จะยอมสละเสยี ซงึ่ ความสงบสุข ภายใน กระโจมซ่ึงความเย๎ายวนแหํงอิสตรี และการหลับนอนอยาํ งสขุ สบาย สําหรับเขาแลว๎ ไมมํ อี ะไรในโลกนที้ จี่ ะดีไปกวําการเดินทางอนั เหนื่อยยาก เป็นเวลาสองเดือนเต็มไปทางใต๎ การกระหายนา้ํ แทบขาดใจ การหมอบหลบพายทุ ราย และการเข๎าจํโู จมหนํวยเคลื่อนท่ีของอาตาร๑ในตอนรํุงสางโดยไมใํ ห๎รู๎ตวั เมื่อนัน้ แหละ ถ๎า หากเปน็ เจตจาํ นงของพระเจ๎าเขากจ็ ะฆํานายรอ๎ ยเอกโบนาฟูสเสีย \"โบนาฟูสเกํงมาก\" เกมัลยอมสารภาพ ตอนนีฉ้ นั รค๎ู วามลบั ของพวกเขาแล๎ว พวกเขาเปรียบเสมือนชายหนมํุ ท่ี ใฝุฝันถึงหญงิ สาวคนหน่ึง ฝันเห็นวําเธอเดินเลนํ ผาํ นไปอยาํ งไมแํ ยแส เขาถึงกบั นอนไมํ หลบั กระสบั กระสํายไปตลอดคืน ปวดรา๎ วและรุมํ ร๎อนอยูํกบั ความไมแํ ยแสของเธอทเ่ี ห็น อยใํู นฝัน ในทาํ นองเดียวกัน การลอยนวลอยํูในทหี่ าํ งไกลของโบนาฟูสชํางเปน็ ส่งิ ทีน่ ําทรมานใจ เจา๎ ครสิ
เตียนท่แี ตํงตวั แบบมัวรค๑ นน้ี ไดน๎ าํ พวกสลดั ทะเลทรายชาวมวั รส๑ องรอ๎ ยคน หลบหลีก กองทหารอาหรับทีอ่ อกตามลาํ รุกลาํ้ เขา๎ มาในดนิ แดนนอกความปกครอง ในดินแดนน้ี แมแ๎ ตํทหารท่กี ระจอ๎ ยรอํ ยที่สุดของเขากน็ าํ จะร๎สู ึกตัวเองวําไดห๎ ลดุ พน๎ จากอทิ ธพิ ล บังคับของฝรั่งเศส นําจะตืน่ จากความเป็นทาสไดอ๎ ยํางไมตํ ๎องกลวั โทษทัณฑ๑ และนาํ จะ จบั โบนาฟสู มาบูชายัญพระเจา๎ ของเขาบนแทํนหิน ในดนิ แดนน้ี โบนาฟูสมีแตศํ ักดิศ์ รี ของเขาเทํานน้ั ท่ีเปน็ เครอ่ื งปูองกนั ตวั มีแตคํ วามอํอนแอเทาํ นนั้ ท่ีจะใช๎ขํมขวญั ในคืนน้ี เขากย็ ังลอยนวลไปมาอยอํู กี ในภวังคห๑ ลับๆ ตนื่ ๆ ของพวกมัวร๑ ท้งิ ฝเี ท๎าไว๎ใหส๎ นั่ สะเทอื น ไปถึงใจกลางทะเลทราย ชาวอาตเู รค นักรบผ๎ูมีผา๎ คลุมหน๎าสีนํ้าเงิน มยู านครํุนคิด เขา ยังคงนั่งน่งิ อยํทู มี่ ุมกระโจม เหมือนเปน็ รปู สลกั หินสนี ้ําเงิน ดวงตาเทํานั้นทเ่ี ป็นประกายและ มดี พกดา๎ มเงินนั้นก็ดูมีพษิ สง เขาชาํ งเปล่ยี นแปลงไปมาก ต้งั แตกํ ารระดมพล! ไมํเคยเลยที่ เขาจะรูส๎ ึกถงึ ความใหญยํ ่งิ ของ ตัวเองเชํนนี้ เขาเหยียดหยามฉัน อยํางท่สี ดุ เพราะวาํ เขาจะได๎ไป เผชิญกับโบนาฟสู เพราะวาํ เขา จะออกเดินทางในตอนรงุํ อรณุ ตามการเรียกร๎องของความเคยี ด แคน๎ ซึ่งดไู มํผิดอะไรกับความรกั เขาเอยี งตวั ไปกระซิบกับพช่ี ายอกี ครั้งหนึง่ โดยไมลํ ะสายตาไปจากฉนั \"เขาวําอะไร?\" \"เขาบอกวํา ถ๎าเขาพบทาํ นไกลจากปอู ม เขาจะยิงทาํ นทนั ที\" \"ทําไมลํะ\" \"เขาบอกวาํ ทํานมีเครื่องบนิ มวี ิทยุ มีโบนาฟสู แตทํ าํ นไมํร๎ูจกั ความจริง\" นิง่ เป็นรูปปนั้ อยเูํ บ้ืองหลงั ผา๎ คลมุ สนี าํ้ เงินนั้น มูยานเพงํ ดฉู ัน \"เขาบอกวํา ทาํ นกนิ สลดั เหมอื นกับแพะ กินหมเู หมอื นคนสกปรก ผู๎หญงิ ของทํานเปิดหน๎าอยํางไรย๎ างอาย\" เขาเคยเห็น เขาบอกวํา \"ทาํ นไมํเคยสวดมนตเ๑ ลย\" เขาบอกวํา \"มีประโยชนอ๑ ะไรท่ีทํานมเี ครือ่ งบนิ มวี ทิ ยุ มโี บนาฟสู ถ๎าทํานไมรํ ู๎จักความ จรงิ \" ฉนั ยกยํองชาวมัวร๑คนน้ี เขาไมไํ ด๎ตอํ สเ๎ู พอ่ื เสรภี าพ เพราะวําในทะเลทรายน้ี ทกุ คนมีเสรีภาพ เขาไมํได๎ตอํ ส๎ูเพ่อื วัตถสุ มบตั แิ หํงโลกน้ี เพราะวําทะเลทรายเป็นสถานท่ี อนั วํางเปลํา แตํเขาตอํ สูเ๎ พ่ือราชอาณาจกั รที่ยงั มองไมเํ ห็น ภายใต๎การนําของโบนาฟสู หนวํ ยทหารของเขาเคล่อื นทไ่ี ปอยาํ งเงยี บๆ บน คลน่ื ทรายคลา๎ ยกบั เปน็ เรอื โจรสลัดเกาํ ๆ ลําหน่งึ แตํนีเ่ องทเี่ ปน็ เหตใุ หค๎ ํายอาหรับท่ี แหลมชูบีน้ี ไมไํ ดเ๎ ปน็ ที่ชมุ นุมของคนเลีย้ งสัตวท๑ ีเ่ ฉอื่ ยชาอีกตํอไปแล๎ว พายุรา๎ ยแหํงโบ นาฟูสทอี่ ยํูไมํไกล ทําใหก๎ ระโจมตาํ งๆ เบียดเข๎ามาอยํรู วมกันในตอนกลางคนื ความ เงยี บทีค่ รอบคลมุ ผืนแผํนดนิ ทแี่ ผกํ ว๎างไปทางใตช๎ ํางนําระทึกใจ เพราะมันหมายถึงความ เงียบของโบนาฟสู พรานเฒํามยู านก็พยายามเงีย่ หูฟังเสียงฝีเท๎าที่มากบั สายลม ถา๎ โบนาฟสู กลบั ไปฝร่งั เศส ศัตรูของเขาแทนที่จะปติ ยิ ินดคี งกลบั เสยี ใจใน การจากไปของเขา เหมือนกบั วาํ ทะเลทรายจะขาดสงิ่ ดงึ ดดู ไปสงิ่ หน่งึ พวกเขาจะขาด
ศักด์ศิ รีลงไปบ๎างและคงจะพูดกบั ฉนั วํา \"โบนาฟูสของทํานนะํ ทาํ ไมถึงกลับไป\" \"ไมรํ ซู๎ ิ\" ตลอดเวลาหลายปี โบนาฟูสไดต๎ อํ สกู๎ บั พวกเขาโดยเอาชวี ติ เป็นเดมิ พนั เขา ไดใ๎ ช๎ชวี ิตตามแบบฉบบั ของพวกเขา เขาได๎ใชห๎ ินตาํ งหมอนเชนํ เดยี วกัน ระหวาํ งการ ตามลําอันไมมํ ที ี่สนิ้ สดุ น้ัน เขาก็เคยรจู๎ กั กบั คนื แหงํ สายลมและแสงดาวอยาํ งทก่ี ลาํ วไว๎ ในพระคมั ภรี ๑ แตแํ ล๎วการจากไปของเขากแ็ สดงออกวาํ เขาไมไํ ด๎ถือเอาชวี ิตในท่นี ี้เป็นสา รตั ถสาํ คญั เขาจากไปอยํางไมํไยดี ทง้ิ พวกมัวรไ๑ ว๎แตํลําพงั ซ่งึ จะเร่ิมไมมํ ่ันใจใน ความหมายแหงํ ชีวิตทีไ่ มํมีการตอํ ส๎ูจนถึงเลอื ดเน้อื อีกตอํ ไปแล๎ว พวกเขายงั คงอยากจะ เชอื่ อยูํอีกวาํ \"โบนาฟูสของทาํ นคงจะกลับมานะ\" \"ไมรํ ๎ซู ิ\" พวกมัวรค๑ ิดวําเขาคงจะกลับมา ชวี ิตในยโุ รปจะทาํ ใหเ๎ ขาพอใจไดอ๎ ยาํ งไร การเลนํ บริดจใ๑ นโรงทหาร ความกา๎ วหน๎าในหน๎าท่ีและผ๎หู ญิงก็เชนํ กนั เขาคงจะกลับคืน มาสูคํ วามย่งิ ใหญํทสี่ ญู เสยี ไป มายงั ท่ที แี่ ตํละฝีกา๎ วสรา๎ งความระทกึ ใจเหมอื นกบั การกา๎ ว ไปสํคู วามรกั เขาหลงผิดคิดไปวํา ชีวิตท่ีน่ีเป็นเพียงการผจยภยั และกลบั ไปหาสารัตถ สาํ คัญทอี่ ่นื แตเํ ขาจะพบจากความเบ่ือหนํายวาํ ความย่ิงใหญทํ ่แี ทจ๎ ริงประการเดียวนั้น เขาไดพ๎ บมันท่ีน่ี...ในทะเลทราย ในศกั ดิ์ศรีแหํงทะเลทราย ในเวลากลางคืน ในความ เงยี บ ในโลกแหงํ ลมและดาว ถ๎าวนั หน่ึงโบนาฟสู กลบั มา ขําวนัน้ จะแพรสํ ะพัดไปท่ัวดินแดนนอกความ ปกครอง ในคืนแรกพวกมัวร๑จะร๎ูวาํ ในท่ีแหํงใดแหงํ หนึ่งในซาฮารา เขากําลงั หลบั อยํู ทาํ มกลางสลัดทะเลทรายสองร๎อยคน อูฐจะถูกจงู ไปที่บํอนํา้ อยํางเงียบๆ การเตรียม เสบียงจะเริ่มขน้ึ ปืนจะไดร๎ บั การตรวจตรา ทุกอยํางเหลาํ นเี้ นอื่ งจากความเคียดแค๎น หรือไมํก็ความรัก -๕- \" ขอ ใหฉ๎ ันเขา๎ ไปซํอนในเครอื่ งบินทีจ่ ะไปมาราเคชเถอะ...\" ทาสของพวกมวั ร๑คนนจ้ี ะมาออ๎ นวอนฉันอยาํ งสน้ั ๆ เชํนน้ี ทุกๆ คนื ท่ีชบู ี หลงั จากนัน้ เขาก็นัง่ ขัดสมาธลิ งกับพืน้ และชงนํ้าชาให๎ฉัน โดยคิดวาํ เขาได๎ทําอยํางดี ที่สุดแล๎ว กใ็ นเม่อื เขาไดม๎ าฝากฝงั ตัวกบั ฉนั ซึง่ เขาคดิ วําเปน็ แพทยค๑ นเดียวที่จะเยียวยา เขาได๎ กใ็ นเม่อื เขาได๎มาวงิ วอนพระเจ๎าองค๑เดยี วทีจ่ ะชวํ ยเขาได๎ เขาจะรส๎ู กึ สงบใจไปวัน หนึ่ง จากนน้ั ก็จะขลกุ อยูกํ ับกาน้าํ ชาและคิดวนเวยี นอยํูกบั ภาพชวี ติ งํายๆ ผืนดนิ สีดาํ ของ มาราเคช บา๎ นสชี มพูของเขา และทรพั ย๑สมบตั เิ ลก็ นอ๎ ยที่เขาเคยมอี ยูํ เขาไมไํ ด๎ขํนุ เคอื ง ฉนั ท่ไี มตํ อบ ไมรํ บี คืนชวี ติ ใหแ๎ กํเขา เพราะในสายตาของเขา ฉันไมใํ ชธํ รรมดาสามญั แตํ เป็นเหมือนกับอํานาจทีจ่ ะตอ๎ งคอยวิงวอนให๎อาํ นวยหรอื เปน็ ความกรณุ าปรานที ส่ี ักวนั หนึง่ คงจะหล่ังไหลออกมาเองในวิถีชีวติ ของเขา อยาํ งไรกด็ ี นักบนิ ธรรมดาอยาํ งฉัน ทเี่ ปน็ นายสถานีเพียงสองสามเดอื นท่ี แหลมชูบี ทัง้ เนื้อท้ังตวั มีสมบตั อิ ยเํู พียงกระทํอมหลังหนงึ่ อยูํข๎างๆ ปูอมสเปน ใน กระทอํ มน้นั กม็ เี พยี งอําง เหยอื กนํา้ และเตยี งสนั้ ๆ ฉนั ไมํสําคญั ผดิ ในอํานาจของฉนั เชํน เขาหรอก
\"บารก๑ เอ๐ย ขอคดิ ดกู ํอนนะ......\" บารก๑ เป็นชื่อเรียกสําหรับทาสทุกคน ฉนั จงึ เรยี กเขาวาํ บารก๑ แม๎วาํ จะถกู จับ มาได๎ส่ปี แี ลว๎ เขากย็ ังไมยํ อมรบั สภาพการณ๑ของตวั เอง เขายงั ระลึกถึงตอนทเี่ ขาเปน็ ไท แกตํ วั เองไดอ๎ ยาํ งดี \"ตอนทีอ่ ยูํมาราเคช เธอทาํ อะไรนะ\" ท่ีมาราเคช เมียและลูกสามคนของเขาคงยงั อยทํู น่ี ่นั เขาเคยมีอาชพี อันเลอ เลิศ \"ฉนั เคยเปน็ ผูด๎ ูแลฝงู สัตว๑ ฉนั เคยมชี ่อื วําโมฮัมเมด\" พวกผ๎ใู หญํบา๎ นทน่ี น่ั มกั จะเรยี กเขาไปสงั่ วาํ \"โมฮัมเมด ฉันต๎องการขายวัว ไปต๎อนมันลงมาจากภูเขาหนอํ ยซิ\" หรอื ไมํก็ \"ฉนั มแี กะพนั ตวั อยูํในทงุํ ราบ เจ๎าพามันไปกินหญา๎ บนภเู ขาหนํอยนะ\" ในมอื ถือกิง่ มะกอกเป็นคทา ในฐานะผ๎ูรับผดิ ชอบตํอฝงู แกะน้นั บาร๑กก็ทาํ การควบคุมการเคลอื่ นย๎าย คอยคมุ เจา๎ แกะทเ่ี ปรยี วเกินไปใหร๎ อแมํแกะท่ีท๎องแกํ คอยเรํง เจา๎ แกะทค่ี อยแตจํ ะเถลไถล แกะทุกตัวเชื่องและเชอ่ื ฟงั เขาหมด เขาเป็นผูเ๎ ดยี วท่รี ท๎ู างขึน้ ไปสํูทํงุ หญา๎ อันสมบูรณ๑ เปน็ ผู๎เดยี วทร่ี ๎ทู ิศทางจาก ดวงดาว เขารอบร๎ูในวชิ าการซ่งึ ไมํอาจสอนใหแ๎ กะได๎ เปน็ ผเ๎ู ดยี วท่ีตัดสนิ ใจในความรอบ รู๎วาํ จะหยุดพักเม่อื ไร จะถงึ บอํ น้ําเม่อื ไร ในเวลากลางคนื ทาํ มกลางฝูงแกะทีน่ อนหลบั อยูํ ดรู าวกบั เป็นพรมที่สงู ถึงหวั เขาํ บารก๑ ผเู๎ ป็นทัง้ สตั วบาล ผูบ๎ อกทางและราชาแหงํ ฝงู สตั ว๑ กจ็ ะยืนสวดวงิ วอนใหแ๎ กํพสกนิกรของเขา ดว๎ ยใจเอ็นดแู หงํ ความโงํเขลาของเจา๎ สัตวท๑ ่ี ออํ นแอเหลาํ นี้ วนั หนึง่ พวกอาหรบั เขา๎ ไปพดู กบั เขาวาํ \"ไปหาฝูงสัตวท๑ างใต๎กับเราหนํอย\" เขาออกเดินไปเป็นเวลานาน สามวนั ผาํ นไปเม่ือเขามาถงึ ทางเปลีย่ วแหํง หนง่ึ ในภเู ขาที่ชายเขตดินแดนนอกความปกครอง เขาก็ถกู สะกิดไหลํ ได๎รับช่อื ใหมํวํา บารก๑ และถูกขายไป
ฉันร๎จู กั ทาสหลายคน แตํละวนั ฉันไปท่ีกระโจมตํางๆ เพ่ือด่ืมน้าํ ชา กระโจม ท่ีต้ังอยูํช่วั คราวของชาวเผาํ พเนจรจะปูดว๎ ยพรมหนาทท่ี าํ ดว๎ ยขนแกะ ซ่ึงเป็นสงิ่ อนั หรูหราสําหรบั พวกเขา ฉนั มานอนเลนํ บนพรม รอเวลาใหแ๎ ดดรํม ในทะเลทรายเรารส๎ู ึกถึงเวลาทผี่ ํานไปภายใตแ๎ สงแดดอนั ระยบิ ระยับ เวลาท่ี ผํานไปหมายถึงยามเย็นทใี่ กล๎เข๎ามา หมายถึงลมเย็นทจ่ี ะมาลูบไลร๎ ํางกายและชะล๎าง เหง่ือไคลภายใต๎แสงแดดอันระยิบระยบั มนษุ ยแ๑ ละสัตว๑จะเฝาู รอยามเย็นอนั สดชื่นทจี่ ะ ยํางมาถึงอยํางแนํนอนเยีย่ งความตาย การนอนเลนํ พกั ผอํ นหยํอนอารมณ๑ไมใํ ชจํ ะไร๎ซึ่ง ความหมาย เวลาตลอดทั้งวันน้ันชํางดงู ดงามเหมือนทางทนี่ ําไปสทูํ ะเล ฉนั รจู๎ กั พวกทาสเหลํานดี้ ี เขาจะเขา๎ มาในกระโจมเมื่อเจา๎ นายของเขาหยบิ เตา กานา้ํ และแกว๎ ออกมาจากหีบเก็บของ ในหีบนนั้ เตม็ ไปด๎วยของไร๎สาระจิปาถะ เชํน กญุ แจทไี่ มํมลี ูก แจกันทไ่ี มมํ ีดอกไม๎ กระจกเงาราคาถกู ๆ และอาวธุ ท่ีล๎าสมัย ของ สารพัดอยาํ งทีห่ ลงมาอยูกํ ลางทะเลทรายเชํนน้ี ทําให๎นึกถงึ สมบตั ิทีค่ ลื่นพดั มาเกยฝ่ัง ยามเมือ่ เรืออับปาง ทาสจะเอากิ่งไมแ๎ ห๎งเล็กๆ ใสใํ นเตาอยํางเงยี บๆ เปุาไฟให๎ลุกและเติมนํา้ ลง ในกา กล๎ามเน้ือเปน็ มัดๆ ท่ีอาจถอนรากต๎นไมใ๎ หญํของเขา กลับถูกนํามาใชใ๎ ห๎ทํางานท่ี ไมตํ อ๎ งออกแรง ซงึ่ ควรเปน็ งานของหญิงสาวมากกวาํ เขาดสู งบเสงย่ี ม การชงน้ําชา ดูแลอฐู และกนิ ขา๎ ว กลายเป็นกจิ วัตรของเขาไปเสียแลว๎ เขาคอยเรํงให๎ถงึ เวลากลางคนื เม่ือแดดยังร๎อนเปรยี้ ง คอยนึกถึงไออุํนของเวลากลางวนั เมื่ออยใํู นความเยน็ ยะเยือกใต๎ แสงดาว ชาํ งเป็นลาภอันประเสริฐสําหรับประเทศในเขตหนาว ทม่ี ฤี ดูร๎อนสาํ หรับฟงั นิทานเรอื่ งหมิ ะ ที่มีฤดูหนาวสําหรบั ฟงั นทิ านเรือ่ งพระอาทติ ย๑ ชาํ งเปน็ เคราะห๑กรรม สําหรบั ประเทศในเขตรอ๎ น ซ่งึ เป็นเหมือนเตาอบอยูตํ ลอดกาล สําหรับซาฮารานก้ี ็โชคดี ทีก่ ลางวันและกลางคนื ยังสลับเปลีย่ นกันไปมาให๎ความหวงั ตาํ งๆ กันแกํมนุษย๑ ในเวลาเยน็ บางครั้งทาสผวิ ดาํ จะมาน่งั ตากลมอยูทํ ห่ี น๎าประตู รูส๎ ึกวําไมมํ ี ความทรงจาํ ใดๆ เหลือค๎างอยํใู นรํางอันเทอะทะน้ันเลย เขาแทบจะจาํ เหตุการณใ๑ นวันที่ เขาถูกจับมาไมํไดแ๎ ล๎ว การด้ินรน เสยี งและแขนท่ผี ลักเขาลม๎ ลงมาสูํความเลอื นรางแหงํ ปจั จุบันกาลตง้ั แตํวนั น้นั มาเหมอื นกบั วาํ เขาตกอยใํู นภวงั คอ๑ นั ประหลาด เหมอื นกบั วําตา เขาบอดไป ไมอํ าจนึกเห็นภาพแมนํ ํา้ ทไี่ หลเอ่อื ยๆ ของเซเนกัล หรือภาพเมอื งท่ขี าว โพลนทางใต๎ของมอรอคโค เหมอื นกับวําหูเขาหนวกไป ไมอํ าจได๎ยนิ เสียงทค่ี ุน๎ เคย เขา ไมทํ นทุกขท๑ รมานหรอก เพียงแตํวาํ ขาดโสตประสาทบางอยาํ งไปเทํานนั้ เขาเปล่ียนการดําเนนิ ชวี ิตไปอยํางฉบั พลนั ในวนั เดยี ว มาบัดนตี้ อ๎ งรอํ นเรํ พเนจรหมุนเวียนจากจดุ หนึ่งไปยังอีกจดุ หนึง่ ในทะเลทราย แตนํ ้ีไปอดีตจะมคี วามหมาย อะไรกับเขาเลํา เขาไมํเหลอื อะไรที่จะผกู พนั กบั บา๎ นและลูกเมียซึ่งเปน็ เหมอื นตายจาก กันไปแล๎ว สาหรบั บางคนซึ่งเคยมีความรกั ฝังแน่นอยู่เปน็ เวลานาน แตแ่ ลว้ มีเหตุ ให้เปน็ ไป ก็อาจจะเกิดเบอื่ หนา่ ยทจี่ ะต้องฝงั ใจอยู่กบั รกั เดียวในที่สดุ ด้วยความ ออ่ นโรย เขาก็กลับมาหาความสุขกบั ชวี ติ และความรกั ทีแ่ กนๆ เขาคดิ ว่าดีแล้วที่ ได้ยอมแพ้ ยอมจานนต่อเหตุการณ์ และยอมปรับตวั เองให้เข้ารปู เข้ารอย เหมอื นกบั ทาสซึง่ เดยี๋ วน้ีมคี วามสุขอยกู่ บั การจดุ เตาไฟให้เจ้านาย \"เอาไปซิ\" เป็นคาํ พูดของนายตอํ ทาสในบางครั้ง เปน็ เวลาท่ีนายจะใจดกี บั ทาส เม่ือไดเ๎ ขา๎ มาหาความชุมํ ชื่นในกระโจม ดว๎ ยกัน หลังจากการเหนด็ เหนือ่ ยและตรากตรําอยูํกับไอแดดทีร่ ๎อนเปร้ียงอยขํู า๎ งนอก เขาก็ใหช๎ าดื่มหน่ึงถว๎ ย ทาสก็จะเขา๎ ไปจบู หวั เขาํ นายอยาํ งร๎คู ณุ สาํ หรับชาถว๎ ยนนั้ ไมํเคย
เลยท่ีทาสจะถกู ลํามโซไํ ว๎ เขาชํางจงรกั ภักดี! เขายอมแลว๎ ท่ีจะใหอ๎ ํานาจอธิปไตยของ เขาถกู ลดิ รอนไปโดยดษุ ฎี เขายอมแลว๎ ที่จะมคี วามสุข อยํางไรกด็ ี วนั หน่ึงจะมาถึงซึ่งเขาจะได๎รบั การปลดปลอํ ยเม่อื เขาแกํเกนิ ไป แลว๎ เกินกวาํ ทีจ่ ะค๎ุมคําอาหารหรอื เคร่อื งนุงํ หมํ เขาก็จะได๎รับเสรีภาพอนั ไมมํ ีขอบเขต ระหวาํ งเวลาสามวันเตม็ ๆ เขาจะเทีย่ วไปตามกระโจมตาํ งๆ วิงวอนให๎รับเขาไวโ๎ ดย ปราศจากความสาํ เร็จ เขาจะหมดเร่ียวแรงลงทกุ ๆ วนั เมอ่ื จวนจะหมดวันท่สี ามน้ัน เขาก็ จะนอนลงกับพื้นทรายอยํางสงบเสงยี่ มเหมือนเชํนเคย ที่ชูบี ฉนั เคยเหน็ ทาสทนี่ อนตายโดยปราศจากเครอ่ื งนงุํ หมํ เชํนนี้ ชาวมัวร๑ เดินผาํ นไปมา ไมํแยแสกับรํางกายทก่ี ําลังจะตาย แตกํ ไ็ มํแสดงใจอาํ มหิตอะไรออกมา เดก็ ๆ มวั ร๑มาเลนํ กันอยูํใกล๎ๆ ซากสีดํานน้ั คอยวงิ่ มาดทู กุ ๆ เช๎าตามภาษาเด็กวํามนั ยัง กระดุกกระดิกอยหํู รอื เปลาํ แตํกไ็ มแํ สดงใจลอ๎ เลียนคนรบั ใชแ๎ กผํ น๎ู นั้ ทกุ อยํางเปน็ ไป อยํางธรรมดาท่ีสุด ราวกับวาํ ทาสไดร๎ บั คําสงั่ เชนํ \"เจา๎ ทาํ งานมามากแล๎ว ควรพกั ผํอนบา๎ ง ไปนอนเถอะ\" สวํ นทาสที่นอนอยํูนน้ั จะรู๎สึกถงึ ความหิว ซง่ึ ทําใหห๎ นา๎ มดื ตาลาย แตจํ ะไมํ ร๎สู กึ ถึงความอยตุ ธิ รรม ซ่ึงเป็นสง่ิ เดยี วที่ทาํ ให๎ทุรนทุราย ราํ งกายของเขาจะคํอยๆ แหง๎ ลงดว๎ ยแดดและจะปนเปไปกบั ดิน ทาํ งานสามสบิ ปีจึงจะมสี ทิ ธพิ์ ักผํอนและคนื กลบั ไปสูํ ดิน คนแรกทฉี่ ันพบ ฉนั ไมไํ ดย๎ ินเขาครวญครางเลย เพราะไมํจําเปน็ ท่จี ะต๎อง ครวญครางรอ๎ งทกุ ขต๑ อํ ใคร ฉนั เดาวําน่เี ป็นการยนิ ยอมอยาํ งมดื มนแบบหน่งึ คลา๎ ยๆ กับ นกั ไตํเขาทห่ี ลงทางมาจนหมดสนิ้ เรยี่ วแรงแล๎วก็นอนลงบนหมิ ะ ปลํอยตัวใหจ๎ มลงไปกบั ความฝันในหิมะนนั้ ไมํใชคํ วามทรมานของเขาทส่ี ะเทือนใจฉนั ฉนั ไมํคิดวําเขาจะทนทรมาน หรอก เมอื่ คนหนึ่งตายไป โลกอนั ลึกลับโลกหนงึ่ กด็ ับตามไปด๎วย ฉนั ครุํนคิดวํา ภาพใด หนอทกี่ ําลังจะสูญหายไปพร๎อมกบั เขา ภาพของไรํนาเซเนกลั ของเมืองทข่ี าวโพลนทาง ใต๎ของมอรอคโค หรอื ภาพใดอ่ืนทีก่ ําลังเลือนไปทกุ ทๆี ฉันไมํอาจรไ๎ู ดว๎ ําในราํ งทีด่ าํ ทะมึนนัน้ ความนึกคิดทค่ี ํอยๆ ดับไปจะพวั พนั อยูกํ ับเรือ่ งอันนาํ สลดใจ เชนํ การชงนา้ํ ชา การตอ๎ นสัตวไ๑ ปกินนํ้าท่ีบํอ.....ซึ่งยอํ มแสดง ถงึ การดับไปของวญิ ญาณทาส หรอื วาํ ความทรงจาํ ทง้ั หลายจะรอ้ื ฟ้ืนคืนกลับมา เขาได๎ กลับคืนไปสูํความเป็นไทและตายไปในความรุงํ โรจน๑น้นั สาํ หรบั ฉนั กะโหลกศีรษะไมตํ ํางอะไรไปจากหบี สมบตั เิ กําๆ ใบหนึ่ง มนั อาจ บรรจุผา๎ แพรอนั งดงาม อาจมภี าพแหํงงานฉลอง หรือมคี วามทรงจําท่ีปรัมปราและไร๎ ประโยชน๑ สาํ หรับทนี่ ่ใี นทะเลทราย ฉันไมอํ าจร๎วู ําส่ิงใดเหลอื ค๎างอยใํู นนั้น เจา๎ หีบนั่น อยูหํ นา๎ ฉัน หนกั อง้ึ และปดิ สนทิ ฉันไมอํ าจรู๎วาํ สํวนไหนของโลกกาํ ลงั จะสญู หายไป ในชวํ งวนั และเวลาสดุ ทา๎ ยท่ชี วี ติ คํอยๆ ดับลงนนั้ ส่งิ ใดหนอกําลงั สูญหายไปจาก จิตสํานึก และจากเนอื้ หนงั ทคี่ อํ ยๆ คนื สํปู ฐมรตั ติกาลทลี ะนอ๎ ยๆ \"ฉนั เคยเปน็ ผ๎ดู แู ลฝูงสตั ว๑ ฉนั เคยมีชอ่ื วาํ โมฮัมเมด....\" เทําทฉ่ี ันรู๎ บาร๑กเป็นทาสผิวดาํ คนแรกทไี่ มํยอมแพ๎ สง่ิ สําคญั ไมํใชํอยํูที่วาํ ชาวมวั ร๑จํากัดเสรีภาพเขาลง ริบทกุ สิ่งทกุ อยาํ งไปจากเขาภายในวนั เดยี วจนเขาไมผํ ิด อะไรไปจากทารกแรกเกดิ ก็ภายในหนงึ่ ช่ัวโมง ทุํงนาของเรายงั ถูกพายุหรือภัยพบิ ตั ิ ธรรมชาติทาํ ลายให๎หมดสิน้ ไปได๎ ส่งิ ทสี่ าคัญกว่าทรพั ยส์ มบตั ิทั้งหลาย คอื ความ เป็นตัวตนของเขาทชี่ าวมัวรก์ าลงั คกุ คามอยู่ บารก์ ไม่ยอมแพ้ ทั้งๆ ท่สี ภาพการณ๑ เปน็ ผ๎ดู แู ลฝงู สัตวท๑ ต่ี ๎องทํางานหนกั ตลอดปีเพอ่ื หาอาหารใสปํ ากใสท๎องน้นั ทาสอื่นๆ มากหลายยนิ ยอมโดยดีทจี่ ะให๎สิน้ สุดไป
Search
